Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente

Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2014

Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente September 2013

Inhoudsopgave 1.

Inleiding

3

2.

Begripsbepaling

3

3.

Visie op gebedspastoraat

4

4.

Definitie gebedspastoraat

4

5.

Doelstelling gebedspastoraat

4

6. 6.1 6.2

Taakverdeling in team gebedspastoraat Coördinatoren Bidders

5 5 5

7.

Aanmelding en intake

5

8. 8.1 8.2 8.3 8.4

Gebedspastoraat Algemene opmerkingen voor bijeenkomsten Eerste bijeenkomst Vervolgbijeenkomsten Afsluiting

7 7 8 8 9

9. 9.1 9.2

Voorwaarden voor teamleden gebedspastoraat Persoonlijke kenmerken Scholing en toerusting

10 10 10

10.

Werving en selectie van teamleden gebedspastoraat

11

11.

Huisvesting

12

12.

Budget

12

Literatuurlijst

13

Bijlage A

Aanmeldingsformulier

14

Bijlage B

Vragenlijst (digitale versie)

16

Bijlage C

Gedragscode kerkelijk werkers binnen NGK

23

Bijlage D

Screeningslijst team gebedspastoraat

26

Bijlage E

Kennis en vaardigheden voor het team gebedspastoraat

27

-‐2-‐


1. Inleiding

Voor u ligt de handleiding voor gebedspastoraat. Deze handleiding is afgeleid van het visiedocument gebedspastoraat maart 2011. De werkgroep die het visiedocument tot stand heeft gebracht is na bespreking en goedkeuring van de kerkenraad in maart 2011 opgeheven. De groep is verder gegaan onder de naam team gebedspastoraat. Het team gebedspastoraat ontwikkelt verder beleid en verleent gebedspastoraat. Dit alles onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad. Het team legt elk jaar verantwoording af van het werk wat gedaan is door middel van een jaarverslag. Deze handleiding is geschreven voor het team gebedspastoraat en wordt gebruikt als uitgangspunt in de bediening van het gebedspastoraat. De handleiding zal regelmatig up-to-date gemaakt worden. We hopen en bidden dat de handleiding mag bijdragen aan het vormgeven van het gebedspastoraat in de gemeente.

2. Begripsbepaling a) Gebedsvrager: Degene die gebedspastoraat ontvangt. b) Bidder: Degene die gebedspastoraat verleent.

-‐3-‐


3. Visie op gebedspastoraat Wij geloven dat God met Zijn liefde de mens tegemoet komt in zijn gebrokenheid om herstel te bieden1. In het gebedspastoraat strekken we ons uit naar dat herstel, zodat de gebedsvrager meer zal groeien in relatie met God en mensen.

4. Definitie gebedspastoraat Gebedspastoraat is een vorm van pastorale zorg2 binnen de gemeente waarin veel ruimte wordt gegeven aan luisterend bidden. Uitgaande van het woord van Jezus “want waar twee of drie mensen in Mijn Naam samen zijn, ben Ik in hun midden” 3 vertrouwen we op de leiding van de Heilige Geest die inzicht, kennis en genezing kan schenken. Mensen mogen groeien in de relatie met God en de vrucht4 en gaven van de Geest5 komen tot bloei, waardoor we tot onze bestemming6 komen.

5. Doelstelling gebedspastoraat Gebedspastoraat is bedoeld voor iedereen, die verlangt te groeien in de omgang met God, met anderen en met zichzelf en daarin oploopt tegen allerlei blokkades waardoor die groei belemmerd wordt. Omdat wij geroepen zijn om vrij te zijn7, mogen we de uitnodiging van Jezus aannemen om bij Hem te komen met al onze lasten.8 Bij het gebedspastoraat willen we elkaar dienen door samen met de gebedsvrager ons open te stellen voor de leiding van de Heilige Geest.9 God wil ons leven in alle opzichten heel maken: Hij geneest wonden, Hij vergeeft zonden, Hij verbreekt bindingen en Hij verlost van tegenkrachten.10 Gebedspastoraat draagt bij aan het bereiken van onze bestemming als mens. Dan woont Christus in ons hart, blijven we geworteld en gegrondvest in de liefde en kennen we samen met alle heiligen de liefde van Christus die alle kennis te boven gaat, zodat we zullen volstromen met Gods volkomenheid.11

1

Psalm 103: 3-‐5 Ezechiël 34: 11-‐16 en 23-‐31, Johannes 10: 1-‐18, Efeze 4:11 3 Matt 18:20 4 Galaten 5:22 5 1 Korintiers 12:4-‐11, Romeinen 12:6-‐8, 1 Petrus 4:10,11 6 Efeze 4:13-‐15 7 Galaten 5:13 8 Matteüs 11:28 9 Romeinen 8:26 10 Psalm 103: 3-‐5 11 Efeze 3:17-‐19 -‐4-‐ 2


6. Taakverdeling in het team gebedspastoraat 6.1 Coördinatoren Het team gebedspastoraat heeft twee coördinatoren, bij voorkeur een man en een vrouw. De taak van de coördinatoren is als volgt te omschrijven: a) ontvangen van aanmeldingen en verstrekken van informatie b) voeren van een intakegesprek met de gebedsvrager c) matchen van de gebedsvrager met de bidders d) registratie bijhouden van (lopende) gebedspastoraten e) bewaren van gegevens over de gebedspastoraten van afgelopen 2 jaar De coördinatoren zijn zelf ook beschikbaar om gebedspastoraat te verlenen. 6.2 Bidders Naast de coördinatoren zijn er de bidders van het team gebedspastoraat. Zij worden benaderd door de coördinatoren na een intakegesprek met een gebedsvrager. De bidders nemen zelf contact op met de gebedsvrager en zorgen ervoor dat deze de vragenlijst krijgt toegezonden voor het eerste gesprek.

7. Aanmelding en intake Aanmelding voor gebedspastoraat kan bij de coördinatoren. De aanmelding moet laagdrempelig kunnen plaatsvinden, door telefoon, email of een persoonlijk gesprek. De cöordinator zal vragen naar verwachtingen van de gebedsvrager en verzoekt hem/haar om een aanmeldingsformulier12 in te vullen en terug te zenden ten behoeve van een intakegesprek. Wanneer de gebedsvrager aangeeft moeite te hebben met het invullen van het aanmeldingsformulier, kan ervoor gekozen wordt dit tijdens het intakegesprek samen met de coördinator te doen. De coördinator maakt een afspraak met de gebedsvrager voor een intakegesprek en informeert of er bezwaren bestaan om het gesprek te houden met één van de coördinatoren. Het intakegesprek vindt in principe plaats bij gebedsvrager thuis, tenzij deze daar bezwaar tegen heeft. Het intakegesprek is een gesprek in twee delen. Duur van het gesprek circa een uur. (max 1,5 uur) deel A) kennismaking en verkenning dan komt een moment van beslissing over vervolg – indien besloten wordt tot gebedspastoraat: deel B) verdere invulling van het vervolgtraject afronding met concrete afspraken en meegeven van de folder

In het tweede deel van het intakegesprek (B) voorleggen aan de gebedsvrager: 12

zie bijlage A

-‐5-‐


-‐

-‐

-‐ -‐ -‐

-‐

uitleg over het karakter van het eerste gesprek met de bidders en de vervolgbijeenkomsten; hierbij komt ook aan de orde dat er gewerkt wordt met een vragenlijst. De gebedsvrager wordt verzocht deze vragenlijst in te vullen vóór het eerste gesprek met de bidders. Deze vragenlijst kan de gebedsvrager helpen om de vragen en gedachten te ordenen voor het gebedspastoraat. Daarnaast kan de vragenlijst de bidders informatie geven over de gebedsvraag en de omstandigheden van de gebedsvrager. Deze functies worden goed gecommuniceerd naar de gebedsvrager. is de gebedsvrager beschikbaar overdag of ’s avonds? locatie: in principe bij de bidders of bij sterke voorkeur bij de gebedsvrager thuis de coördinator geeft aan welke bidders beschikbaar zijn en vraagt aan de gebedsvrager naar wie de voorkeur uitgaat volgens welke criteria worden bidders benaderd door de coördinator? (a) beschikbaarheid, (b) mannen/vrouwenprobleem, (c) contra indicaties zoals te bekend zijn met elkaar/vriendschap/relatie, (d) voorkeur of afkeur van gebedsvrager bidders zullen zelf contact opnemen met de gebedsvrager om een afspraak te maken

In dit deel van het intakegesprek zal ook aan gebedsvrager geadviseerd worden om gedurende het traject van gebedspastoraat een dagboekje bij te houden. Daarin kan alles genoteerd worden rondom het gebedspastoraat: de voorbereiding, de bijeenkomsten zelf en de uitwerking! Daarnaast zal de coördinator erop wijzen dat de verwerking van het gebedspastoraat tijd en ruimte vraagt. De gebedsvrager zal dringend geadviseerd worden hier tijd voor vrij te maken. Na het intakegesprek gaat de coördinator kijken welke bidders benaderd zullen worden. -‐ Hierbij is het volgende van belang: welke bidders zijn overdag of ’s avonds beschikbaar? er zijn géén vaste koppels bidders kunnen bij de coördinatoren vaste verhindermomenten doorgeven (bijv. overdag i.v.m werk of woensdagavond Alpha avond) -‐ de coördinator neemt contact op met de bidders en vraagt of zij beschikbaar zijn voor dit pastoraat -‐ de coördinator noteert wie bij welke bidders de gebedsvrager gebedspastoraat ontvangt.

-‐6-‐


8. Gebedspastoraat Het gebedspastoraat wordt verleend door twee bidders vanuit het team gebedspastoraat. De eerste bijeenkomst met de bidders heeft een ander karakter dan de vervolgbijeenkomsten. Bij het eerste contact tussen bidders en gebedsvrager zal de gebedsvrager verzocht worden een vragenlijst13 in te vullen (dit kan zowel digitaal als op papier). Deze vragenlijst geeft informatie aan bidders omtrent de situatie en gebedsvraag van de gebedsvrager en kan gedurende de gebedspastoraat-bijeenkomsten leidraad zijn voor de gesprekken en gebeden. De vragenlijst wordt door de gebedsvrager bij voorkeur alleen schriftelijk ter hand gesteld aan de bidders, zodat er geen versie op de computer van bidders staat. Dit ter bescherming van de privacy van de gebedsvrager. In het geval de vragenlijst een belemmering vormt voor gebedsvrager kunnen bidders andere vormen aanbieden om de gebedsvraag helder te krijgen. 8.1 Algemene opmerkingen voor de bijeenkomsten Voorbereidingen De bidders bereiden zich voor op de bijeenkomsten, zowel persoonlijk als met elkaar. De persoonlijke voorbereiding bestaat in ieder geval uit gebed, bij voorkeur luisterend bidden en eventueel opschrijven wat God duidelijk maakt, mogelijk in combinatie met vasten om extra op God gericht te zijn. De gezamenlijke voorbereiding geschiedt per bijeenkomst door wat eerder bij elkaar te komen. Daarbij is het goed even ‘bij elkaar thuis te komen’, te delen vanuit de persoonlijke voorbereiding, samen te bidden voor elkaar en de gebedsvrager en een taakverdeling af te spreken voor de bijeenkomst. Er wordt geadviseerd voor deze gezamenlijke voorbereiding minimaal een half uur te reserveren. Welkom voor gebedsvrager Het is goed om elke bijeenkomst informeel te beginnen met koffie/thee, een welkom en openingsgebed. Aantekeningen maken Voor zowel de bidders als de gebedsvrager kan het handig zijn om tijdens de gesprekken aantekeningen te maken. Bespreek dat zo snel mogelijk en maak afspraken omtrent vertrouwelijkheid. De gebedsvrager wordt geadviseerd een dagboekje bij te houden gedurende het gebedspastoraat (zie punt 7 intakegesprek), waarin ook tijdens de bijeenkomst aantekeningen gemaakt kunnen worden. Ruimte maken voor gebed Zorg dat de ruimte waarin het gebedspastoraat zal plaatsvinden ook daarvoor geschikt is. Er moet een duidelijke overgang zijn van praten naar bidden: mensen kunnen andere plaatsen innemen ten behoeve van het gebed, gordijnen sluiten, telefoon uitzetten. Afronding door de bidders Als de gebedsvrager weg is, praten de bidders kort na. Dit napraten kan omvatten: evalueren van de bijeenkomst, elkaar feedback geven en ervaringen delen. Zij sluiten af door voor elkaar te bidden, ook om het besprokene los te kunnen laten en over te geven aan God.

13

Zie bijlage B -‐7-‐


8.2 Eerste bijeenkomst De eerste bijeenkomst staat in het teken van kennismaking en verkenning van de gebedsvraag. Voor de gebedsvrager is van belang dat er veiligheid en vertrouwen wordt gecreeërd. Elke situatie is daarin anders en elke gebedsvrager zal daarin andere behoeften hebben. Het is aan de bidders om dat in te schatten en daarnaar te handelen. Het gesprek duurt maximaal 1,5 á 2 uur. Eerst zal gevraagd worden naar de verwachtingen van de gebedsvrager, hierbij kan aangesloten worden bij de vragenlijst. Vervolgens is het belangrijk om helder te krijgen wat de reden van de gebedsvraag is. De bidders zullen daarbij zoeken naar aansluiting bij waar de gebedsvrager staat. De vraag zou kunnen zijn: “Wat is de reden van je aanmelding?” De gebedsvrager wordt uitgenodigd zijn/haar verhaal te vertellen, eventueel naar aanleiding van de ingevulde vragenlijst. De ene gebedsvrager zal meer ‘sturing’ nodig hebben bij het vertellen dan de andere. Deze verkenning/kennismaking wordt afgerond met gebed. De vorm van het gebed is afhankelijk van hoe de bijeenkomst verlopen is. Het karakter van de eerste bijeenkomst is afstemming en daarbij merken de bidders wel of iemand al ervaring heeft met ministry/gebedspastoraat. In dat geval kan er misschien ook deze bijeenkomst al volgens ministrymodel gebeden worden. Na het gebed en de zegen is het goed om de bijeenkomst te evalueren. De gebedsvrager mag vertellen hoe hij/zij de bijeenkomst ervaren heeft, zowel qua inhoud als qua sfeer. Na deze bijeenkomst wordt er door zowel bidders als gebedsvrager besloten of er vervolggesprekken zullen volgen. Omdat de vragenlijst uitgebreider is dan het aanmeldingsformulier kan duidelijk worden dat er in plaats van of naast het gebedspastoraat nog (andere) vormen van hulpverlening geïndiceerd zijn. Wanneer een gebedsvrager na deze eerste bijeenkomst behoefte heeft om één en ander te laten bezinken, dan wordt er afgesproken om later in de week even contact op te nemen. De beslissing over vervolg moet wel binnen een week genomen worden. 8.3 Vervolgbijeenkomsten De inhoud van de vervolgbijeenkomsten wordt door het volgende bepaald: a) waar de gebedsvrager zelf mee komt. De insteek wordt overgelaten aan gebedsvrager. Vraag van bidders zou kunnen zijn: “Wat is er in de afgelopen tijd gebeurd?” Hierbij kan het bijgehouden dagboekje van de gebedsvrager nuttig zijn. b) waar bidders vanuit voorbereiding en aantekeningen vorige gesprekken op willen insteken (bij de voorbereiding door de bidders is het goed om aantekeningen terug te lezen om e.e.a weer op te frissen) c) bidders moeten soms ook tijdens het gesprek of bidden onderwijs geven over bepaalde onderwerpen (bijv. bindingen, occulte belasting, cirkel van Gods liefde, identiteit in Christus) Degene die de leiding van de bijeenkomst heeft, bewaakt ook de tijd en geeft aan wanneer de gebedstijd begint. De gebedstijd kan ingeleid worden door bijv. “We kunnen blijven praten, maar misschien is het goed om er nu voor te gaan bidden”; de bidders zullen op God afgestemd moeten zijn om aan te voelen wanneer dat moment is aangebroken. -‐8-‐


De frequentie van de vervolgbijeenkomsten wordt in overleg met gebedsvrager bepaald. Driewekelijks lijkt een goede richtlijn te zijn en wordt geadviseerd. Naarmate het gebedspastoraat langer loopt, kan de tijd tussen de bijeenkomsten wat langer worden (afbouwfase). De duur van het traject (hoeveel bijeenkomsten) wordt ook in overleg met gebedsvrager bepaald. Net als de eerste bijeenkomst zullen de vervolgbijeenkomsten 1,5 á 2 uur duren. 8.4 Afsluiting Nadat de tijd tussen de bijeenkomsten wat langer is geworden, wordt in overleg met de gebedsvrager een laatste bijeenkomst afgesproken. Het is belangrijk dat deze ook echt gemarkeerd wordt als laatste bijeenkomst. Het doel van het laatste gesprek is: - terug kijken en evalueren van zowel het proces als het product - vooruit kijken naar behoefte aan pastorale zorg - informatie geven over de administratieve afronding Onderstaande vragen kunnen als voorbereiding voor zowel de bidders als de gebedsvrager gebruikt worden. De inhoud van deze laatste avond wordt altijd in overleg met gebedsvrager bepaald. a. Op het aanmeldingsformulier heb je een gebedsvraag geformuleerd. Hoe zou je deze vraag nu beantwoorden? b. Wat heeft in het gebedspastoraat het meest bijgedragen in groei en herstel? c. Kun je iets vertellen over jouw ervaringen voor wat betreft: - het aantal gesprekken - de tijd van de gesprekken - de lengte van de gesprekken - de voorbereiding van ons allen - de rol van de bidders - het onderwijs wat je hebt ontvangen - het omgaan met privacy en vertrouwelijkheid - det gebruik van de vragenlijst d. De bidders vragen de gebedsvrager de voorlaatste bijeenkomst om na te denken over hoe men wil afsluiten; hierbij kan ook gedacht worden aan symbolische handelingen/rituelen (www.creatiefgebed.nl). De gebedsvrager wordt meegedeeld dat het aanmeldingsformulier wordt bewaard door de coördinatoren voor eventuele nazorg. De vragenlijst wordt deze laatste bijeenkomst teruggegeven aan gebedsvrager of vernietigd. Het traject van gebedspastoraat wordt officieel beëindigd. Dat betekent dat een nieuwe vraag om gebedspastoraat of een ‘vervolg’ gebedsvraag ook een nieuwe aanmelding bij de coördinatoren vereist. Vervolgcontacten: hoe gaan we nu in de gemeente verder met elkaar om? Na afsluiting zal verder contact verlopen zoals normaliter contact tussen broeders en zusters binnen de gemeente verloopt. Na de laatste bijeenkomst met de gebedsvrager stellen de bidders een schriftelijke eindrapportage op. Deze omvat het aantal gesprekken, de datum van start en afsluiting en een indicatie over gewenste nazorg. De rapportage van de bidders wordt samen met het aanmeldingsformulier 2 jaar bewaard door de coördinatoren. Als afsluiting zullen de bidders een zegen uitspreken over de gebedsvrager.

-‐9-‐


9. Voorwaarden voor teamleden gebedspastoraat Het is belangrijk dat vooraf duidelijk is aan welke vereisten de bidders moeten voldoen om een zorgvuldige werkwijze in het gebedspastoraat te waarborgen. Daarbij kan gedacht worden aan persoonlijke kenmerken, maar ook aan scholing en toerusting. In deze paragraaf worden beide aspecten uitgewerkt. 9.1 Persoonlijke kenmerken14 We verwachten van teamleden eigenschappen die als volgt te omschrijven zijn: Persoonlijke kwaliteiten -‐ goede communicatieve- en luistervaardigheden -‐ empatisch vermogen -‐ warmte/veiligheid kunnen bieden -‐ een lerende houding -‐ mensenkennis Geestelijke kwaliteiten -‐ roeping voor gebedspastoraat -‐ zekere mate van geestelijke volwassenheid -‐ gave van gebed -‐ kennis en wijsheid vanuit Gods woord (om ook onderwijs te kunnen geven) -‐ begrip van autoriteit (we staan in de autoriteit van Christus) Pastorale kwaliteiten -‐ pastorale bewogenheid -‐ ervaring met het ministry gebedsmodel -‐ discretie/geheimhouding -‐ herkennen wanneer er specialistische begeleiding of pastoraat nodig is (= erkennen eigen grenzen) Overige kwaliteiten -‐ in een team kunnen functioneren -‐ kennis van de kerkelijke kaart en wat er speelt in de maatschappij

14

Zie bijlage D

-‐10-‐


9.2 Scholing en toerusting Bij scholing en toerusting denken we aan een basisscholing voordat er meegedraaid kan worden als teamlid gebedspastoraat dat zelf ook pastoraat kan verlenen. Voor de kennis en vaardigheden die nodig zijn als basis kan de checklist gehanteerd worden15. Scholing kan aangepast worden als blijkt dat mensen al voldoende gekwalificeerd zijn op gebieden. Daarnaast is het voor alle teamleden noodzakelijk om zich te laten toerusten op diverse manieren. A1. Basis (theoretisch): - ministrycursus - cursus gebedspastoraat A2. Basis (praktisch): - zelf gebedspastoraat ondergaan (hele traject) - stagelopen bij gebedspastoraat B. Permanente toerusting: - samen bidden - intervisie (samen leren) - boeken lezen en met elkaar bespreken - spreker uitnodigen voor een thema - zelf regelmatig ministry vragen - training of cursus 1x per jaar Voor de permanente toerusting wordt een jaarprogramma opgesteld waarin de verschillende onderdelen van toerusting terugkomen. Mogelijke frequentie is dan 8x per jaar. Waar mogelijk wordt de toerusting gedaan in combinatie met het toerustingsprogramma van het team pastoraat.

10. Werving en selectie van teamleden gebedspastoraat Werving Hoe kom je aan nieuwe mensen voor het team gebedspastoraat? Meest waarschijnlijk is dat mensen al deel uitmaken van het ministryteam en daarin ontdekken dat zij meer tijd zouden willen besteden aan het bidden met mensen. We vinden dat mensen een roeping moeten ervaren voor gebedspastoraat en vaak zullen zij dan in ministrygebed ontdekken dat gebedsvragers meer pastoraat nodig hebben dan de ministry kan bieden. Ook andere wegen zijn mogelijk; bijvoorbeeld (a) wanneer iemand zelf gebedspastoraat heeft ondergaan en uit eigen ervaring heeft ontdekt wat het kan uitwerken en daarom ook wil gaan meedraaien of (b) als iemand in persoonlijke geloofsontwikkeling op dit thema is uitgekomen en daarin gaven heeft en die in de gemeente wil inzetten. Voor iedereen geldt dat de basisscholing en toerusting verplicht is en dat de gedragscode voor kerkelijk werkers binnen de NGK16 onderschreven moet worden.

15 16

Zie bijlage E

Zie bijlage C -‐11-‐


Selectie Hoe selecteer je vervolgens nieuwe teamleden? Voordat iemand een scholingstraject ingaat, zal er eerst het volgende traject plaatsvinden: a) een gesprek met twee mensen van het kernteam pastoraat, waaronder in ieder geval de coördinator van het team gebedspastoraat b) twee referenties vanuit de gemeente, bijv. ouderling, kringleider, bijbelkringleden c) er moet toestemming zijn van de kerkenraad (kan evt gedelegeerd worden aan kernteamleden) d) uit het gesprek met kernteamleden kán advies voortkomen om eerst zelf gebedspastoraat te ondergaan voordat met het scholingstraject begonnen wordt 11. Huisvesting Ideaal zou een huis van gebed zijn, waar ook gebedspastoraat verleend kan worden. Op dit moment gebeurt het bij de bidders thuis. Voorwaarden voor een ruimte: - de teamleden moeten voorafgaand aan gebedspastoraat al samen kunnen beginnen - de ruimte moet rustig zijn (niet te veel afleiding, bijv. telefoon) 12. Budget Aan de scholing en toerusting zijn kosten verbonden. Kosten komen voor eigen rekening.

-‐12-‐


Literatuurlijst • • •

• • •

De nieuwe bijbelvertaling (2004), Haarlem: Nederlands Bijbelgenootschap van Haaften, N. (2003), Geroepen om vrij te zijn: over ballast in ons leven, Hoenderloo: Novapres van der Meulen, H.C. (2010), Liefdevol oog en open oor. (Handhoek pastoraat in de christelijke gemeente.), Zoetermeer: Boekencentrum Smouter, W. (2006), Herstelwerk: de Geest van schepping tot voleinding, Zoetermeer: Boekencentrum Ouweneel, W.J. (2004), Meer Geest in de gemeenten, Vaassen: Medema Wilder, E.J. (2007) Met vreugde man zijn: groeien naar volwassenheid, Enschede: Archippus

•

Bidden: waarom en hoe? (2010) Groei, geestelijke vorming, vernieuwing en missionaire gemeenteopbouw, jaargang 14 nummer 1

• •

Kernteam Gebedspastoraat NGK Houten (2009), Gebedspastoraat – reader bij de cursus Gebedsteam voor genezing en bevrijding te Harmelen (2010), Handleiding bij gebedspastoraat Gebedsteam voor genezing en bevrijding te Harmelen (2010), Leven in vrijheid: theorie & praktijk in gebedspastoraat. Wijkgemeente De Brug Spijkenisse (z.d.), Team voor gebedspastoraat http://www.debrugspijkenisse.nl/Pastoraat/past_gebed.htm

• •

-‐13-‐


BIJLAGE A

AANMELDINGSFORMULIER

Datum aanmelding: Persoonlijke gegevens Naam: Adres: Postcode / woonplaats: Telefoon: Email: Geboortedatum:

man / vrouw

Burgerlijke staat 0 gehuwd 0 samenwonend 0 ongehuwd 0 gescheiden 0 weduwe / weduwnaar Beroep: Kerkelijke achtergrond Bent u lid van een kerkgenootschap / gemeente? 0 nee 0 ja, namelijk: Gebedsvraag Wat is de reden van uw aanmelding?

Wat is volgens u de oorzaak/aanleiding?

Heeft u klachten van lichamelijke of psychische aard en kunt u die omschrijven?

Ervaart u belemmeringen in uw geloofsleven en kunt u die omschrijven?

-‐14-‐


Ervaart u problemen in uw sociale contacten en kunt u die omschrijven?

Wanneer zijn de klachten of problemen begonnen?

In hoeverre heeft u deze dingen gedeeld met anderen?

Bent u op dit moment onder behandeling voor deze klachten?

Gebedspastoraat Wat is uw verwachting van het gebedspastoraat?

Wat weet u al over gebedspastoraat?

Heeft u al eerdere ervaringen met ministry/persoonlijke voorbede of gebedspastoraat?

Overige opmerkingen:

-‐

uw aanvraag wordt strikt vertrouwelijk behandeld -‐15-‐


BIJLAGE B

VRAGENLIJST (digitale versie)

Persoonlijke gegevens Naam: Adres: Postcode / woonplaats: Telefoon: Email: Geboortedatum:

0 gehuwd 0 ongehuwd

man / vrouw

Gezinssituatie 0 samenwonend 0 gescheiden

Naam huidige partner: Naam ex-partner: Kinderen (naam en leeftijd): 1. 2. 3.

4. 5. 6.

Vader (naam en leeftijd): Moeder (naam en leeftijd): Namen en leeftijden van broers en zussen: 1. 2. 3.

4. 5. 6.

0 weduwe / weduwnaar

Werksituatie 0 volledige werkweek 0 deeltijdbaan Beroep:

0 thuiswerk 0 in de ziektewet

0 WIA of andere uitkering 0 werkeloos

Kerkelijke achtergrond Bent u lid van een kerkgenootschap / gemeente? 0 nee 0 ja, namelijk: In welke mate voelt u zich hiermee verbonden? 0 sterk 0 niet zo sterk Toelichting:

0 nauwelijks 0 helemaal niet

-‐16-‐


Familiegeschiedenis Zijn of waren uw ouders christenen? 0 ja 0 nee Zo ja, waaruit maakt u dat op en wat heeft dat voor u betekend? Leven uw ouders nog? 0 ja 0 nee Zo nee, wanneer zijn ze overleden? Wat betekent dit voor u? Als uw ouders nog leven, hoe is uw relatie met hen? Zijn uw ouders gescheiden? 0 ja 0 nee Zo ja, hoe oud was u toen en wat betekende dit voor u? Hoe was/is na de scheiding de relatie met uw vader en moeder, evt. broers en zussen. Wist/weet u zich gewenst door uw ouders? 0 ja 0 nee Waaruit blijkt/bleek dat? Hoe was de sfeer in uw gezin? Geef een omschrijving, bijv. veilig/onveilig, open/gesloten, warm/kil, betrokken/afstandelijk Wat is uw rol/plaats in het gezin waarin u bent opgegroeid?

-‐17-‐


Gezondheid in de familie Is er sprake van verslaving in uw familie? Zo ja, welke? Komen er psychische klachten voor in uw familie? Zo ja, welke? Komen er ‘erfelijke’ ziekten voor in uw familie? Zo ja, welke? Komen er psychiatrische ziekten voor in uw familie? Zo ja, welke?

Gezondheid persoonlijk Heeft u lichamelijk klachten? 0 ja 0 nee Zo ja, welke?

Wanneer zijn deze begonnen?

Gebruikt u medicijnen? 0 ja 0 nee Zo ja, waarvoor? Bent u onder behandeling van een arts voor bovenstaande klachten/problemen?

Seksualiteit Bent u geconfronteerd met of hebt u problemen (gehad) met (gevolgen van) onderstaande situaties in relatie tot seksualiteit? 0 homoseksuele gevoelens 0 incest 0 aanranding/verkrachting 0 abortus 0 prostitutie 0 buitenechtelijke seksuele relatie 0 anders, namelijk: Wanneer en door wie vond dit plaats?

-‐18-‐


Geestelijk leven Bent u een kind van God? Hoe en wanneer bent u tot geloof gekomen? Leest u regelmatig (biddend) in de Bijbel? 0 ja 0 nee Spreekt u regelmatig met God in (persoonlijk) gebed? 0 ja 0 nee Bent u gedoopt? 0 ja 0 als kind 0 nee Hebt u belijdenis van uw geloof afgelegd? 0 ja wanneer? 0 nee

0 als volwassene

Hoe ervaart u Gods aanwezigheid in uw leven? Ervaart u belemmeringen in uw geloofsleven en kunt u die omschrijven? Welke bijbelgedeelten betekenen veel voor u of vindt u juist heel moeilijk? Emotionele conditie Welke van de volgende gevoelsreacties hebben een negatieve invloed op uw leven? 0 boosheid 0 wrok 0 woede 0 ergernissen 0 driftbuien 0 frustraties 0 haat 0 schuldgevoelens 0 bitterheid 0 schaamtegevoelens 0 anders, namelijk: Wanneer zijn deze emoties ontstaan? Spreekt u met anderen over deze emoties? 0 ja 0 nee Zo ja, met wie en wat betekent dit voor u?

Mentale/psychische conditie -‐19-‐


Van welke van de volgende mentale problemen hebt u last (gehad)? 0 negatief zelfbeeld 0 manipulatie 0 hoogmoed 0 twijfel 0 afwijzing 0 controle 0 ongehoorzaamheid 0 ongeduld 0 eenzaamheid 0 perfectionisme 0 rebellie 0 jaloersheid 0 onzekerheid 0 roddelen 0 leugenachtigheid 0 trots 0 bezorgheidheid 0 cynisme 0 fantasieën 0 hebzucht 0 wantrouwen 0 verwarde gedachten

0 uitstel-/vluchtgedrag 0 horen van stemmen 0 depressiviteit 0 trauma’s 0 rouw 0 angsten 0 onreine gedachten 0 gevolgen van pesten 0 anders, namelijk:

Welke vormen van verslaving spelen een rol of hebben een rol gespeeld in uw leven? 0 eetproblemen 0 drugsverslaving 0 nicotineverslaving 0 koopverslaving 0 alcoholverslaving 0 computer/internetverslaving 0 gokverslaving 0 pornoverslaving 0 anders, namelijk: Bent u onder behandeling (geweest) van een hulpverlener (psycholoog/psychiater) voor bovenstaande problemen? 0 ja 0 nee Zo ja, in welke tijdsperiode(n) en welke vorm van therapie? Sociale conditie Hebt u relatieproblemen? 0 ja 0 nee Zo ja, van welke aard? 0 huwelijk 0 kinderen 0 ouders 0 ex-partner(s) Wanneer zijn deze problemen begonnen?

0 leiderschap/gezag 0 vrienden 0 werksituatie 0 anders, namelijk:

Bent u onder behandeling (geweest) van een hulpverlener (psycholoog/psychiater) voor bovenstaande problemen? 0 ja 0 nee Zo ja, in welke tijdsperiode(n) en welke vorm van therapie?

-‐20-‐


Occulte invloeden Occultisme betekent ‘wat verborgen is, geheim’. Hieronder verstaan we het werken met onzichtbare krachten die niet door God, maar door zijn tegenstander (satan) worden geinspireerd. Door occulte invloeden probeert satan mensen van God weg te trekken en te vernietigen. Misschien bent u of uw familie betrokken (geweest) bij een vorm van occultisme. Dit kan zijn omdat er kennis is vergaard waar een mens normaal geen toegang toe heeft (waarzeggerij) of machten en krachten zijn toegelaten waar een mens normaal geen toegang toe heeft (toverij). Vertrouwen vestigen op iets bovennatuurlijks, anders dan het van God te verwachten, is het terrein van afgoderij. Door middel van de volgende vragen kunt u dit voor uzelf nagaan. Bent u of uw voorouders betrokken (geweest) bij: 0 hekserij 0 satanisme 0 voodoo/winti 0 new age 0 rozenkruizers 0 vrijmetselarij 0 kabbala 0 theosofie 0 hare krishna 0 islam 0 hindoeïsme 0 (zen)boeddhisme 0 Jehova’s getuigen 0 scientology 0 mormonen

0 magnetisme 0 reiki 0 aardstralen 0 healingsessies 0 transcedente meditatie 0 hypnose 0 mandala’s tekenen

0 raadplegen van waarzegger of helderziende 0 waarzeggen mbv persoonlijke voorwerpen 0 astrologie 0 handleeskunde 0 tarotkaarten 0 wichelen en pendelen 0 iriscopie

0 spiritisme 0 glaasje draaien 0 ouijabord 0 uittreden 0 chanelling

0 anders, namelijk:

Niet over elke vorm van alternatieve geneeswijze is er consensus onder christenen en christelijke wetenschappers. Een aantal geneeswijzen bevindt zich in een grijs gebied, waar het belangrijk is om alert te zijn op het wereldbeeld van de genezer en op eventuele handelingen die gepaard gaan met de behandeling. Afhankelijk van deze omstandigheden kan het zijn dat u door deze alternatieve geneeswijzen toch in aanraking bent gekomen met het rijk van de duisternis. Door middel van de volgende vraag kunt u dit voor uzelf nagaan. Bent u of uw voorouders betrokken (geweest) bij: 0 acupuntuur 0 homeopathie (gebaseerd op de leer van Hahnemann) 0 voetreflexmassage 0 yoga Komen er bij u of in uw familie occulte gaven voor? 0 ja, namelijk: 0 gaven van waarzeggerij 0 gaven van genezing (magnetiseren, strijken, enz) 0 telepatische gaven 0 gave om te hypnotiseren 0 gave om als medium voor anderen te functioneren

-‐21-‐

0 nee

Visiedocument Gebedspastoraat Maart 2011

Heeft u occulte voorwerpen in uw bezit? 0 ja, namelijk: 0 nee 0 occulte boeken (over reïncarnatie, yoga, reiki, toverij, waarzeggerij enz) 0 occulte muziek (bijv. black-, doom-, trash- en deathmetal) 0 occulte films (horrorfilms, new agefilms, films in thema toverij) 0 occulte voorwerpen (tarotkaarten, kunstvoorwerpen, boeddhabeeldjes, amuletten, voorwerpen uit voodoo/winti/wicca, dodenmaskers uit Afrika, enz)

Gebedsvraag Wat is de reden van uw aanmelding?

Wat is volgens u de oorzaak/aanleiding?

Gebedspastoraat Heeft u al eerdere ervaringen met ministry/persoonlijke voorbede of gebedspastoraat?

Wat is uw verwachting van het gebedspastoraat?

Overige vragen of opmerkingen Dit kunnen vragen/opmerkingen zijn over gebedspastoraat of andere vragen/opmerkingen...

Heeft u de folder gebedspastoraat ontvangen met werkwijze en informatie? Deze vragenlijst graag schriftelijk retourneren aan één van de bidders waarvan u gebedspastoraat zult ontvangen.

-‐22-‐


-‐23-‐


BIJLAGE C

GEDRAGSCODE KERKELIJK WERKERS BINNEN NGK

1. Inleiding. Deze gedragscode is opgesteld op verzoek van de Landelijke Vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken. Hij is geschreven met het oog op kerkelijk werkers binnen de Nederlands Gereformeerde kerken. Kerkelijk werkers zijn allen die door hun functie of dienst een bijzondere verantwoordelijkheid in de gemeente hebben en die daarin het vertrouwen van de gemeente genieten, zowel de traditionele ambtsdragers, als ook andere werkers in de kerken, professioneel of vrijwillig, zoals de leiding van jeugdclubs en -verenigingen, vrijwilligers in pastoraat en diakonaat, kosters, musici, oppaskrachten enz. Het uitgangspunt voor deze gedragscode is wat de Schriften leren over de omgang met elkaar. De apostel Paulus schrijft daarover: “Volg dus het voorbeeld van God als kinderen die hij liefheeft, en ga de weg van de liefde, zoals Christus, die ons heeft liefgehad en zich voor ons gegeven heeft als offer, als een geurige gave voor God.” (Ef. 5,1-2) Hiermee wordt aan het omgaan met elkaar richting gegeven. Respect voor de ander, integriteit, betrouwbaarheid en zorgvuldigheid kenmerken deze stijl van omgaan met elkaar. Met deze code wordt niet alleen richting gegeven aan ons gedrag, maar worden ook een aantal gedragingen benoemd die ontoelaatbaar worden geacht. Dit betreft m.n. gedrag, waarin de belangrijke kenmerken van een christelijk leven evident worden veronachtzaamd. Een bijzonder punt van aandacht is daarbij het omgaan met ongelijkheid in relaties. Iedere kerkelijk werker heeft op grond van haar aanstelling en functie een bepaalde bevoegdheid, status en macht binnen de gemeenschap van de kerken. Dit brengt een zekere ongelijkheid in functionele relaties met zich mee. Deze ongelijkheid maakt kwetsbaar. Het voorbeeld van God is te gaan in het spoor van onze Heer die de gestalte van een knecht heeft aangenomen. Hij zegt: “De belangrijkste van jullie moet de minste worden en de leider de dienaar.” (Luc. 22,26) Gaan in het spoor van onze Heer Jezus Christus is vaak allerminst vanzelfsprekend. Deze gedragscode is daarom vooral bedoeld als handreiking en ondersteuning bij het concreet maken van de bijbelse richtlijnen in de kerkelijke praktijk. Een heldere gedragscode biedt voor kerkelijk werkers en gemeenteleden een veilige ruimte en dient daarmee het heil van heel de gemeente. Deze gedragscode kan een eventueel tekort in het functioneren van kerkelijk werkers helaas niet uitsluiten. Deze code wil een hulpmiddel zijn om ongewenst gedrag van kerkelijk werkers te voorkomen, te signaleren en bespreekbaar te maken. Zowel vrouwen als mannen dragen bij aan het werk in de kerken. Om aan deze werkelijkheid recht te doen en ieder op gelijke wijze aan te spreken wordt in deze gedragscode over de kerkelijk werker afwisselend gesproken in de vrouwelijke en mannelijke vorm. 2. Relaties binnen de gemeente. 2.1. Het is de verantwoordelijkheid van de kerkelijk werker zorgvuldig om te gaan met het verschil in functionele en privé relaties. Zij draagt er zorg voor haar functie onafhankelijk en in verantwoordelijkheid tegenover God uit te kunnen oefenen. 2.2. De kerkelijk werker is als eerste verantwoordelijk voor de zuiverheid van haar relaties en voor het bewaken van de grenzen van het binnen die relaties toelaatbare en is zich onder alle omstandigheden van deze verantwoordelijkheid bewust.

-‐24-‐


2.3. De kerkelijk werker is zich bewust van haar eigen en andermans kwetsbaarheid en zoekt in haar functionele relaties naar optimale veiligheid voor alle betrokkenen. 2.3.1. Als er sprake is van gevoelens van affectie wordt zo mogelijk de functionele relatie beëindigd. Als dit niet mogelijk blijkt dan zal de dienst worden verricht onder omstandigheden die voor alle betrokken partijen voldoende bescherming biedt. 2.3.2. Individuele pastorale contacten kenmerken zich door een grote mate van intimiteit. De pastoraal werkende is zich bewust van zijn eigen en andermans kwetsbaarheid en weegt zorgvuldig de wenselijkheid van een individueel pastoraal bezoek af. 2.3.3. De kerkelijk werker is terughoudend in het gebruik van legale middelen als alcoholhoudende dranken, die het beoordelingsvermogen negatief beïnvloeden. Hij onthoudt zich van het gebruik van bij de wet verboden verdovende middelen. 2.4. De kerkelijk werker eerbiedigt de persoonlijke (fysieke en geestelijke) integriteit van de ander. Hij zal geen misbruik maken van de eventuele afhankelijkheid of kwetsbaarheid van diegenen die aan zijn zorg zijn toevertrouwd. Hij zal daarom iedere vorm van seksuele toenadering vermijden en zich in ieder geval onthouden van • niet-functionele aanraking • woorden, toespelingen, blikken of daden van affectieve, seksuele of erotische aard, ook als de ander daarom vraagt en • het uitdagen tot of stimuleren van erotische of seksuele handelingen 2.5. De kerkelijk werker moet ook in andere opzichten de integriteit van de ander respecteren. Ze is zich bewust van de mogelijke invloed of macht die voortvloeit uit haar status of functie. Daarom zal de kerkelijk werker • zich hoeden voor oneigenlijk gebruik van haar invloed of macht, samenhangend met haar functie, • niet manipuleren of dwingen tot bepaalde opvattingen, besluiten of handelingen, • en zich niet beroepen op haar functie of ambt om zich van kritiek af te maken, ongepast gedrag goed te praten of vergeving en verzoening af te dwingen. 2.6. De kerkelijk werker zal zich niet laten omkopen of zich anderszins door het accepteren van erfenissen, geschenken of giften laten beïnvloeden. Daarom zal hij • terughoudend zijn in het aannemen van geschenken van gemeenteleden voor zichzelf, • erfenissen en geschenken die de redelijkheid te boven gaan voor zichzelf niet accepteren • en zelf ook dergelijke geschenken aan gemeenteleden niet aanbieden of opdringen. 2.7. Geheimhouding en vertrouwelijkheid zijn van groot belang voor een veilige relatie. De kerkelijk werker is betrouwbaar in haar behandeling van vertrouwelijke informatie. Daarom • draagt zij er zorg voor, dat de geheimhouding van vertrouwelijke informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de ander verzekerd zijn, • doet zij geen mededelingen over zaken die haar in het kader van haar dienst vertrouwelijk ter kennis zijn gekomen aan derden, tenzij daarvoor dringende redenen zijn • zal zij slechts dan vertrouwelijke informatie delen met andere functionarissen, wanneer de betrokkene daarin uitdrukkelijk toestemt en er een duidelijke noodzaak voor doorverwijzing of ambtelijk overleg is. Dienaren van het Woord, ouderlingen en diakenen zijn bovendien gebonden aan de wettelijk rechten en plichten die voortvloeien uit hun ambt.

-‐25-‐


2.8. De kerkelijk werker is zich bewust van de grenzen van zijn functie of dienst en blijft binnen de bevoegdheden, kundigheden en competenties die bij zijn taak passen. Hij neemt geen taken op of wekt verwachtingen die buiten zijn competentie vallen en tot die van anderen behoren. 3. Relaties met andere kerkelijk werkers. 3.1. De kerkelijk werker stelt zich collegiaal op ten opzichte van andere kerkelijk werkers en is zich ervan bewust dat zij samen met anderen haar dienst in het koninkrijk van God verricht. 3.2. Een kerkelijk werker is loyaal ten opzicht van andere kerkelijk werkers. Kritiek op elkaars functioneren is mogelijk en vindt in een sfeer van veiligheid en zorgvuldigheid plaats. 3.3. Een kerkelijk werker zal zich onderwerpen aan de klachtenprocedures, zoals die in de kerken gelden, wanneer er klachten zijn t.a.v. zijn functioneren. 4. Relatie ten opzichte van kerkelijke goederen en middelen. 4.1. De kerkelijk werker gaat zorgvuldig om met goederen en middelen van de kerken. • Zij is te allen tijde bereid tot verantwoording. • Zij neemt geen onnodige risico’s bij het gebruik van kerkelijke goederen en middelen. • Ze maakt geen gebruik van gemeenschappelijke middelen voor persoonlijk gewin. •

Ze houdt zich bij het beheer van de kerkelijk goederen en middelen aan de wet

-‐26-‐


Bijlage D screeningslijst team gebedspastoraat Persoonlijke kwaliteiten -‐ goede communicatieve- en luistervaardigheden -‐ empatisch vermogen -‐ warmte/veiligheid kunnen bieden -‐ een lerende houding -‐ mensenkennis Geestelijke kwaliteiten -‐ roeping voor gebedspastoraat -‐ zekere mate van geestelijke volwassenheid -‐ gave van gebed -‐ kennis en wijsheid vanuit Gods woord (om ook onderwijs te kunnen geven) -‐ begrip van autoriteit (we staan in de autoriteit van Christus) Pastorale kwaliteiten -‐ pastorale bewogenheid -‐ ervaring met het ministry gebedsmodel -‐ discretie/geheimhouding -‐ herkennen wanneer er specialistische begeleiding of pastoraat nodig is (= erkennen eigen grenzen) Overige kwaliteiten -‐ in een team kunnen functioneren -‐ kennis van de kerkelijke kaart en wat er speelt in de maatschappij

-‐27-‐


Bijlage E Checklist kennis en vaardigheden voor leden van het team gebedspastoraat Als lid van het team gebedspastoraat verwachten wij: Op het gebied van kennis: Kennis over: •

luisteren naar God

•

de organisatie en inhoud van het gebedspastoraat/bevrijdingspastoraat

•

wonden en genezing

•

zonden en vergeving

•

bindingen en het verbreken van bindingen

•

boze machten en het binden en wegsturen van boze machten

•

basisemoties/gevoelsdiamant

•

een gezond zelfbeeld

•

een Bijbels mensbeeld

•

identiteit in Christus

•

hechting

•

dramadriehoek

•

ziekte van de introspectie

•

schuld en schaamte

•

vergeving ontvangen en vergeving schenken

•

verslavingscirkels

•

overdracht

•

enig zicht op de kerkelijke kaart van NL

•

enige kennis van trends en maatschappelijke ontwikkelingen in NL

•

enige kennis van medische aspecten in relatie tot pastoraat

Op het gebied van vaardigheden:

•

ervaring met het ministry gebedsmodel

•

een gesprek leiden

•

communicatieve en luistervaardigheden

-‐28-‐


Op het gebied van houdingsaspecten: •

pastorale bewogenheid

•

intuïtief begrip van mensen en hun problemen

•

nuchterheid/gezond verstand

•

levenservaring

•

liefdevolle benadering

•

inlevend vermogen/empathie

•

natuurlijke rust of evenwichtigheid

•

vertrouwelijkheid/geheimhouding

•

echtheid

•

aanvaarding

•

warmte/veiligheid kunnen bieden

•

assertiviteit

•

met grenzen om kunnen gaan

•

herkennen wanneer specialistische begeleiding nodig is

•

een dienende houding

•

bereid zijn verantwoording af te leggen

•

een roeping voor gebedspastoraat

•

een persoonlijke kennis en relatie met Jezus

•

toenemende kennis van Gods Woord

•

begrip van autoriteit die hoort bij het discipelschap van Christus

•

bekrachtigd met de Heilige Geest en een openheid tot zijn voortgaande zalving

•

het vermogen om Gods stem te verstaan

•

verlangen naar eigen heelheid

Geestelijke kwaliteiten:

•

roeping voor gebedspastoraat

•

een persoonlijke kennis en relatie met Jezus

•

toenemende kennis van Gods Woord

•

begrip van autoriteit die hoort bij het discipelschap van Christus

•

bekrachtigd met de Heilige Geest en een openheid tot zijn voortgaande zalving

•

vermogen om Gods stem te verstaan

•

verlangen naar heelheid

-‐29-‐


Op het gebied van het team gebedspastoraat: •

bereidheid om teamvergaderingen bij te wonen

•

actief meedoen tijdens vergaderingen

•

vergaderingen voorzitten

•

vergaderingen notuleren

•

samenwerken

•

eigen kwaliteiten inzetten

•

kwaliteiten van anderen ruimte geven

•

intervisie

Op het gebied van professionalisering: •

een lerende houding

•

literatuur bijhouden

•

conferenties volgen

Algemeen

•

goed bekend staan in de gemeente

•

belijdend lid van de gemeente

•

onderschrijven gedragscode kerkelijk werkers binnen de NGK

-‐30-‐

Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente

Recommend Documents