Haalbaarheidsonderzoek waterbelevingsplekken
Een onderzoek naar locaties op de Noord-Veluwe
Rapportnummer 1338
Colofon Titel:
Haalbaarheidsonderzoek Waterbelevingsplekken op de Noord-Veluwe
Opdrachtgever:
Stichting Waterrijke Veluwe IJsseldijk 28 8194 LE Veessen
IR. R.R. van der Zeestichting Vlijtweg 1 8191 JR Wapenveld
Opdrachtnemer:
Postbus 20 8180 AA Heerde T. Melenhorst (Projectleider Ruimtelijke Planvorming)
Projectcode: Versie: Datum:
CA1338 3.0 mei 2015
1
2
Inhoudsopgave 1. Aanleiding ____________________________________________________________________________ 5 2. Doel, resultaat en afbakening van het onderzoek __________________________________________ 7 2.1 Overkoepelend doel waterbelevingsplekken ______________________________________________ 7 2.2 Doelstelling haalbaarheidsonderzoek ____________________________________________________ 7 2.3 Afbakening van het onderzoek _________________________________________________________ 7 2.4 Opzet van het haalbaarheidsonderzoek __________________________________________________ 8 2.5 Resultaat __________________________________________________________________________ 10 3. Randvoorwaarden waterbelevingsplekken _______________________________________________ 3.1 Inleiding __________________________________________________________________________ 3.2 Geografische randvoorwaarden _______________________________________________________ 3.3 Thematische randvoorwaarden________________________________________________________ 3.4 Uitgangspunten en randvoorwaarden per gemeente ______________________________________ 3.4.1 Uitgangspunten en randvoorwaarden gemeente Heerde _________________________________ 3.4.2 Uitgangspunten en randvoorwaarden gemeente Hattem _________________________________ 3.4.3 Uitgangspunten en randvoorwaarden gemeente Oldebroek _______________________________ 3.4.4 Uitgangspunten en randvoorwaarden gemeente Epe ____________________________________ 3.5 Waterschap Vallei & Veluwe ___________________________________________________________ 3.6 Technische randvoorwaarden _________________________________________________________ 3.7 Eigendom en beheer en onderhoud ____________________________________________________ 3.8 Overige randvoorwaarden ____________________________________________________________ 3.9 Conclusies _________________________________________________________________________
11 11 11 11 12 12 13 13 13 14 14 14 15 15
4. Potentiële locaties voor waterbelevingsplekken __________________________________________ 4.1 Inleiding __________________________________________________________________________ 4.2 Locaties op basis van gesprekken gemeenten ____________________________________________ 4.3 Locaties in combinatie met een watertappunt ____________________________________________ 4.4 Ideeën vanuit het veld _______________________________________________________________ 4.5 Conclusies _________________________________________________________________________
17 17 17 18 18 19
5. Toetsing locaties _____________________________________________________________________ 5.1 Selectie ___________________________________________________________________________ 5.2 Locaties waterbelevingsplekken _______________________________________________________ 5.2.1 Fietspad Heerde – Epe______________________________________________________________ 5.2.2 Oksel A50, Zuuk ___________________________________________________________________ 5.2.3 Assenrade, Hattem ________________________________________________________________ 5.2.4 Inlaat Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld _____________________________________________ 5.2.5 Watermolen van Volkers, Heerde _____________________________________________________ 5.2.6 Molen de Vlijt, Wapenveld __________________________________________________________
21 21 22 22 24 26 28 30 33
6. Conclusies en aanbevelingen ___________________________________________________________ 6.1 Terugkoppeling aan doelstellingen onderzoek ___________________________________________ 6.2 Terugkoppeling doelstellingen subsidieverstrekkers _______________________________________ 6.3 Conclusies en aanbevelingen _________________________________________________________ 6.4 Vervolg ___________________________________________________________________________
35 35 35 36 37
Bijlagen _______________________________________________________________________________ Bijlage 1. Toetsingscriteria waterbelevingsplekken ___________________________________________ Bijlage 2. Watertappunten in combinatie met een waterbelevingsplek ___________________________ Bijlage 3. Ontwerp en raming ontwerp Waterbelevingsplek watermolen van Volkers, Heerde _________ Bijlage 4. Uitgangspunten ontwerp waterbelevingsplek Vrieze’s Erfgoed, Wapenveld _______________
39 39 41 43 45
3
4
1. Aanleiding Naast bos, heide en zand maakt de aanwezigheid van water de Noord-Veluwe tot een uniek gebied. Water komt in verschillende vormen voor in de regio. Denk aan het Apeldoorns Kanaal, de IJssel, de Grift, Beken en Sprengen, het Heerderstrand, het Kievitsveld en de haven van Hattem. Water is een verbindend element op de Noord-Veluwe. Dit water vormt de basis van de activiteiten van de Stichting Waterrijke Veluwe, met als doel om de regio op de kaart te zetten, recreatie en toerisme te bevorderen en daarmee de werkgelegenheid te vergroten. Daarnaast heeft de Stichting ook een educatieve doelstelling: het delen van kennis over de functie en de oorsprong van water in relatie tot het cultuurlandschap. Eén van de manieren waarop de Stichting Waterrijke Veluwe haar doelstellingen wil behalen, is door het realiseren van waterbelevingsplekken. Een waterbelevingsplek is een plek waar spelenderwijs kennis gemaakt kan worden met allerlei facetten van water in relatie tot het cultuurlandschap. Hierdoor wil De Stichting Waterrijke Veluwe watergebonden erfgoed beter laten zien aan en laten ervaren door toeristen en recreanten. Subsidie In het najaar van 2013 heeft de provincie Gelderland het programma ‘Gelderland Cultuurprovincie!’ 20132016 uitgeschreven. Met dit programma draagt de provincie bij aan een hoogwaardig cultuur- en erfgoedklimaat dat door zijn kwaliteit kleur en karakter geeft aan de Gelderse steden en aan de buitengebieden van Veluwe, Achterhoek en Rivierengebied. Daarbij besteedt de provincie extra aandacht aan innovatie en talentontwikkeling in de culturele sector en duurzaamheid en ontwikkeling van vakmanschap in de erfgoed sector. Tevens voert zij een aantal wettelijke taken uit, zoals bijvoorbeeld de ondersteuning van het netwerk van bibliotheken in de provincie en het beheer van archeologische vondsten. Vanaf 2013 tot en met 2016 is voor dit alles een kleine 40 miljoen euro per jaar beschikbaar 1. Binnen het programma konden partners van de provincie subsidie aanvragen voor het uitvoeren van haalbaarheidsonderzoeken of voor de uitvoering van projecten die bijdragen aan het behoud van of het vertellen van het verhaal over cultuurhistorische elementen of het landschap. De Stichting Waterrijke Veluwe heeft als partner van de provincie een subsidie van € 12.456,80 ontvangen voor het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek naar het realiseren van waterbelevingsplekken op de Noord-Veluwe. Door middel van het realiseren van waterbelevingsplekken wordt het verhaal van het landschap en de cultuurhistorische elementen verteld en blijft het verhaal en daarmee de cultuurhistorie in het gebied behouden (P. Thissen, provincie Gelderland, 4 november 2014). Naast de subsidie van de provincie heeft ook de Ir. R.R. van der Zeestichting een bedrag van € 5.000,beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het haalbaarheidsonderzoek. Ir. R.R. van der Zee Stichting ondersteunt ondernemers, ondernemingen, andere organisaties en ideële regionale initiatieven die direct en/of indirect de werkgelegenheid op de Noordoost-Veluwe stimuleren en levert hiermee een bijdrage aan een leefbare en economisch gezonde regio Noordoost-Veluwe 2. Het realiseren van waterbelevingsplekken heeft een positieve spin-off voor de recreatief-economische sector, wat indirect leidt tot werkgelegenheid in het gebied. Het draagt daarmee bij aan de doelstellingen van de stichting. De subsidies van de provincie en de Ir. R.R. van der Zeestichting zijn aangevuld met € 2.000,- aan eigen middelen van de Stichting Waterrijke Veluwe. De beschikbare middelen zijn aan verschillende zaken besteed: - het uitvoeren van het haalbaarheidsonderzoek; - de inzet van een ontwerpbureau voor het maken van ontwerpen van waterbelevingsplekken, inclusief de technische toetsing van het ontwerp; - het op opstellen van kostenberekeningen van de betreffende waterbelevingsplekken; - een vergunningentoets.
1 2
http://www.gelderland.nl/4/cultuurenerfgoed/Cultuur--en-erfgoedprogramma-2013-2016.html http://www.vanderzeestichting.nl 5
Rol Cultuurland Advies Cultuurland Advies heeft van de Stichting Waterrijke Veluwe opdracht gekregen voor het uitvoeren van het haalbaarheidsonderzoek. Binnen een afgebakend tijdbestek en een vastgesteld budget, is in het werkgebied van de Waterrijke Veluwe gezocht naar plekken waar binnen vooraf gestelde kaders een waterbelevingsplek gerealiseerd kan worden. Deze kaders vormen de basis van het zoeken naar geschikte locaties. Het daadwerkelijk realiseren van waterbelevingsplekken is geen onderdeel van het haalbaarheidsonderzoek. De primaire opgave is het in beeld brengen van locaties waar concreet van kan worden gezegd of een waterbelevingsplek gerealiseerd kan worden of niet. De financiering van de plekken en de daadwerkelijke uitvoering daarvan vormen een verdere uitwerking. Het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek is een dynamisch proces, omdat onder invloed van externe factoren steeds nieuwe plekken voor waterbelevingsplekken in beeld komen of potentiele plekken afvallen. Dit haalbaarheidsonderzoek beschrijft de stand van zaken op 1 mei 2015.
6
2. Doel, resultaat en afbakening van het onderzoek 2.1 Overkoepelend doel waterbelevingsplekken De Stichting wil watergebonden erfgoed beter laten zien aan en laten ervaren door bewoners en recreanten op de Noord-Veluwe. Een middel daartoe is het realiseren van Waterbelevingsplekken. Een waterbelevingsplek is een plek waar spelenderwijs kennis gemaakt kan worden met allerlei facetten van water in relatie tot het cultuurlandschap van de Noord-Veluwe. Van jong tot oud moeten de plekken interessant zijn in de vorm van vermaak en educatie en waar mogelijk moeten ze aan elkaar worden gekoppeld door middel van een route. Over deze en andere randvoorwaarden meer in hoofdstuk 3, Randvoorwaarden waterbelevingsplekken. De doelstelling van de Stichting Waterrijke Veluwe verwoord op een informatiebord.
2.2 Doelstelling haalbaarheidsonderzoek Het haalbaarheidsonderzoek heeft als doel om, aan de hand van vastgestelde randvoorwaarden, inzicht te krijgen in de mogelijkheid van het realiseren van waterbelevingsplekken in de gemeenten Heerde, Hattem, Epe en Oldebroek. In een vooraf afgebakende periode is binnen deze gemeenten gezocht naar geschikte locaties.
2.3 Afbakening van het onderzoek Het onderzoek heeft plaatsgevonden in de gemeente Heerde, Epe, Hattem en Oldebroek gedurende de periode maart 2014 – maart 2015. Binnen deze periode is gezocht naar geschikte locaties en is de haalbaarheid van het realiseren van een waterbelevingsplek getoetst. De omvang van dit haalbaarheidsonderzoek is bepaald door tijd en financiële middelen. Met de afronding van dit haalbaarheidsonderzoek is de zoektocht naar geschikte locaties niet ten einde. Dit document vormt een ijkmoment (1 april 2015) in een constante zoektocht naar geschikte locaties voor een waterbelevingsplek en een constante zoektocht naar financiële mogelijkheden om ze te realiseren. In eerste instantie wordt door de Stichting Waterrijke Veluwe een vervolg gegeven aan de verdere uitwerking van de locaties die uit onderliggend haalbaarheidsonderzoek zijn gekomen. Dat neemt niet weg dat de constante zoektocht naar geschikte locaties buiten de resultaten van dit onderzoek doorgaat.
7
2.4 Opzet van het haalbaarheidsonderzoek Om te komen tot een overzicht van locaties die voor een waterbelevingsplek in aanmerking komen, zijn de volgende stappen doorlopen: A. Het opstellen van een Programma van Eisen/randvoorwaarden Waterbelevingsplekken moeten aan verschillende randvoorwaarden voldoen. Deze randvoorwaarden zijn in beeld gebracht. Iedere (beoogde) locatie is aan dit programma van eisen getoetst. B. Het zoeken van locaties Op basis van de geformuleerde randvoorwaarden zijn (potentiële) locaties gezocht en getoetst aan deze randvoorwaarden. C. Ontwerp, kostenberekening en vergunningentoets Nadat locaties zijn gevonden die aan de randvoorwaarden voldoen, is (waar mogelijk) van de gekozen locaties een ontwerp gemaakt. Voor deze ontwerpen zijn de kosten in beeld gebracht en is bij de gemeente een vergunningentoets uitgevoerd. Daarnaast is het juridisch eigendom bepaald. Het aantal locaties dat nader wordt uitgewerkt is afhankelijk van de kosten die dat met zich meebrengt en van het resultaat van de inventarisatie. D. Financiering Gedurende het onderzoek is gezocht naar mogelijkheden om de waterbelevingsplekken te financieren. Op de volgende pagina is de onderzoeksopzet schematisch weergegeven.
8
Stappenschema haalbaarheidsonderzoek waterbelevingsplekken Doel: Inzicht in locaties voor waterbelevingsplekken
Formuleren randvoorwaarden
‘Zoeken’ naar locaties voor waterbelevingsplekken
Analyse bestaande locaties
Overleg gemeenten
Overleg initiatiefnemers, bureauonderzoek
Tussenresultaat: Locaties die voldoen aan de randvoorwaarden
Ontwerp, begroting, vergunningencheck
Tussenresultaat: Per locatie een financieel onderbouwd ontwerp en een overzicht van benodigde vergunningen
Financiering Onderzoek naar financiering
Financiering
Realisatie
9
2.5 Resultaat Het resultaat van dit haalbaarheidsonderzoek is een overzicht van locaties waar daadwerkelijk een waterbelevingsplek kan worden gerealiseerd, of waar (op 1 april 2015) redelijkerwijs zicht is op het realiseren van een waterbelevingsplek. De resultaten van dit haalbaarheidsonderzoek moeten concrete handvatten bieden voor de uitvoering van de afzonderlijke waterbelevingsplekken. Het kan dus zijn dat de locatie nog niet volledig is uitgewerkt of dat de financiën nog niet rond zijn, maar dat de Stichting Waterrijke Veluwe wel zicht heeft dat er (door extra inspanningen) tot uitvoering overgegaan wordt. Per locatie wordt idealiter het volgende in beeld gebracht/afgesproken om tot daadwerkelijke uitvoering over te kunnen gaan: een ontwerp van een waterbelevingsplek inzicht in de kosten voor de uitvoering uitsluitsel over de benodigde vergunningen inzicht in eigendom en verantwoordelijkheid beheer en onderhoud waar mogelijk per locatie uitsluitsel over de financiering van de waterbelevingsplek
10
3. Randvoorwaarden waterbelevingsplekken 3.1 Inleiding Het doel is om waterbelevingsplekken te realiseren, waar plek waar spelenderwijs kennis gemaakt kan worden met allerlei facetten van water in relatie tot het cultuurlandschap van de Noord - Veluwe. Er zijn verschillende randvoorwaarden waaraan een waterbelevingsplek moet voldoen. In dit hoofdstuk worden deze randvoorwaarden benoemd. De randvoorwaarden gelden voor alle waterbelevingsplekken en moeten worden gezien als het toetsingskader van potentiële locaties voor waterbelevingsplekken die in hoofdstuk 5 nader worden uitgewerkt. Het kan echter zijn dat er beargumenteerd van de randvoorwaarden afgeweken kan worden. Het bestuur van de Stichting Waterrijke Veluwe beslist in dergelijke gevallen of een plek al dan niet in aanmerking komt voor een waterbelevingsplek.
3.2 Geografische randvoorwaarden De Stichting Waterrijke Veluwe richt zich voor het realiseren van haar doelstellingen op het grondgebied van de gemeente Heerde, Epe, Oldebroek en Hattem. De waterbelevingsplekken moeten zich in dit geografisch afgebakende gebied van deze gemeenten bevinden.
3.3 Thematische randvoorwaarden De Stichting Waterrijke Veluwe heeft tot doel om bezoekers en bewoners van de Noord-Veluwe te informeren over de belangrijke rol van water in het cultuurlandschap. De locaties waar de waterbelevingsplekken worden gerealiseerd staan symbool voor de rol van water in de regio en de relatie daarbij met cultuurhistorie en landschap. Het doel is om alle facetten van water in dit gebied te laten ‘beleven’. Het realiseren van waterbelevingsplekken is daarbij het middel. Een waterbelevingsplek moet altijd op een plek worden gerealiseerd waar cultuurhistorie, landschap en water bij elkaar komen. Daarom wordt als randvoorwaarde gesteld dat een waterbelevingsplek ten minste bij één van de volgende facetten van water in het cultuurlandschap moet worden gerealiseerd: -
kanaal (Apeldoorns Kanaal) rivier (IJssel) bij veen en de vennen sprengen en beken recreatieplassen weteringen infiltratie/waterwinning hoogwater geul
Idealiter wordt bij ieder facet van water in het gebied een waterbelevingsplek gerealiseerd. Een voorbeeld van een educatieve waterbelevingsplek: hoe werkt infiltratie?
11
3.4 Uitgangspunten en randvoorwaarden per gemeente Bij het realiseren van waterbelevingsplekken moet rekening worden gehouden met wet- en regelgeving, met (gemeentelijk) beleid en met gemeentelijke randvoorwaarden en uitgangspunten. Bij wet- en regelgeving moet worden gedacht aan het afgeven van vergunningen. Ten aanzien van beleid is het mogelijk dat het initiatief past binnen recreatief-toeristisch of cultuurhistorisch beleid van de gemeenten. Hier liggen kansen om al dan niet sturend op te kunnen treden en mogelijk mee te kunnen liften op financiële mogelijkheden. Met de vier gemeenten heeft overleg plaatsgevonden over de manier waarop waterbelevingsplekken een plek (kunnen) innemen in het gemeentelijk beleid. Aan de hand van dat overleg zijn verschillende randvoorwaarden/uitgangspunten per gemeente te benoemen waaraan een waterbelevingsplek moet of kan voldoen.
3.4.1 Uitgangspunten en randvoorwaarden gemeente Heerde In overleg met Gerrit Haas van de gemeente Heerde zijn de volgende (beleidsmatige) uitgangspunten en randvoorwaarden benoemd: -
de gemeente wil zo min mogelijk lasten dragen ten aanzien van beheer en onderhoud; de gemeente wil faciliteren door mee te denken over plekken binnen bestaande (ruimtelijke/recreatieve) programma’s; de gemeente wil vrijblijvend een vergunningentoets doen op een ontwerp van een waterbelevingsplek; de gemeente heeft in beginsel geen financiële middelen om waterbelevingsplekken te financieren. Wanneer de gemeente wel meefinanciert, gebeurt dit op basis van bestaande projectfinancieringen.
Meeliften op ruimtelijk beleid: Binnen de Gebiedsagenda Apeldoorns Kanaal bestaat in het kader van recreatie en toerisme de mogelijkheid om een waterbelevingsplek te realiseren.
12
3.4.2 Uitgangspunten en randvoorwaarden gemeente Hattem In overleg met de heren Michel Mellink en Martin Bakker van de gemeente Hattem zijn de volgende uitgangspunten en randvoorwaarden benoemd:
-
de gemeente wil vrijblijvend een vergunningentoets doen op een ontwerp van een waterbelevingsplek; de gemeente heeft in beginsel geen financiële middelen om waterbelevingsplekken te realiseren; de gemeente heeft in beginsel geen financiële middelen om het beheer en onderhoud te verzorgen.
3.4.3 Uitgangspunten en randvoorwaarden gemeente Oldebroek In overleg met Janita La Roi van de gemeente Oldebroek zijn de volgende uitgangspunten en randvoorwaarden benoemd: -
de gemeente wil geen zorg dragen voor het beheer en onderhoud van waterbelevingsplekken; projecten die vanuit de bevolking opgepakt worden hebben een grote(re) kans op een eventuele financiële bijdrage; bij het realiseren van waterbelevingsplekken kan aansluiting gezocht worden bij het klompenpadennetwerk; de gemeente geeft er de voorkeur aan dat de waterbelevingsplekken niet in de openbare ruimte worden gerealiseerd; de gemeente wil faciliteren bij vergunningenprocedures (bouwvergunning of bestemmingsplan); de gemeente geeft als tip om vergunningsvrije werken te realiseren. Dit scheelt in proceduretijd en in de kosten; de gemeente heeft op dit moment geen financiële middelen om waterbelevingsplekken te financieren.
3.4.4 Uitgangspunten en randvoorwaarden gemeente Epe In overleg met Bé Kooiman en Henk Posthuma van de gemeente Epe zijn de volgende uitgangspunten en randvoorwaarden benoemd: -
de gemeente heeft geen middelen beschikbaar om waterbelevingsplekken te realiseren, maar wil wel als partner optreden of partners bij elkaar brengen rond het initiatief; de gemeente wil per beoogde locatie bekijken of er mogelijkheden zijn om met cofinanciering bij te dragen; de gemeente wil de kosten voor beheer en onderhoud niet voor haar rekening nemen; de gemeente heeft een stimuleringsbudget recreatie en toerisme overgeheveld naar de Stichting Promotie Epe. Uit deze middelen zou mogelijk een waterbelevingsplek gerealiseerd kunnen worden; de gemeente denkt aan het realiseren van een ‘waterlijn’ door de gemeente. Een waterbelevingsplek kan hier op aansluiten.
13
3.5 Waterschap Vallei & Veluwe Het waterschap heeft aangegeven ook mee te willen denken over het realiseren van waterbelevingsplekken. Het waterschap is geen initiatiefnemer van de waterbelevingsplekken, maar wordt door de Stichting Waterrijke Veluwe gezien als een waardevolle partner waar het gaat om het inbrengen van kennis, locaties en/of financiële middelen. Het waterschap geeft de volgende aandachtspunten mee bij het realiseren van waterbelevingsplekken: wanneer een waterbelevingsplek wordt gerealiseerd op een natte plek, moet een keur plaatsvinden; - veiligheid staat voorop; - geen waterbelevingsplek realiseren bij oppervlaktewater in de openbare ruimte zonder toezicht; - zorg voor gebruik van schoon water in verband met de volksgezondheid; - denk ook aan alternatieve vormen voor waterbelevingsplekken, zoals smuloevers (eetbare planten); - het waterschap kan een deel van de aanleg realiseren (maximaal 30% met een maximum investering van € 5.000,-). Nadere randvoorwaarden zijn benoemd in de omschrijving voor de subsidieverstrekking voor recreatief medegebruik, cultuurhistorie, sponsoring en andere activiteiten door derden. Zie www.vallei-veluwe.nl/subsidie.
3.6 Technische randvoorwaarden Waterbelevingsplekken worden veelal in de vorm van speeltoestellen gerealiseerd. Bij het realiseren van deze toestellen moet rekening worden gehouden met wet- en regelgeving. Speeltoestellen in de openbare omgeving moeten gecertificeerd zijn en/of periodiek worden geïnspecteerd. In opdracht van de Stichting Waterrijke Veluwe heeft Jolanda Nijeboer van Inspire Industrial Design in beeld gebracht aan welke voorwaarden een speeltoestel in de (semi) openbare ruimte moet voldoen. Dit heeft geresulteerd in het rapport ‘Handleiding waterbelevingsplekken 2013’. Bij het realiseren van waterbelevingsplekken moet aan uitgangspunten van dit document worden voldaan. De technische uitwerking van waterbelevingsplekken is belangrijk. Er moet worden voldaan aan normen. Bron. www.IJreka.nl
3.7 Eigendom en beheer en onderhoud De Stichting Waterrijke Veluwe streeft er naar om door middel van het realiseren van meerdere waterbelevingsplekken een concept neer te zetten, waar mogelijk gekoppeld aan bestaande of toekomstige recreatieve routes. Een goede fysieke staat van de waterbelevingsplekken is van essentieel belang om een dergelijk concept overeind te houden.
14
Uit gesprekken met Jolanda Nijeboer van Inspire Industrial Design blijkt dat twee zaken essentieel zijn om die continuïteit te garanderen: 1. Afspraken over eigendom van de waterbelevingsplekken Iemand moet eigenaar zijn van en daarmee verantwoordelijk zijn voor de waterbelevingsplek. Dat kan zowel een private of een publieke partij zijn, als er maar iemand is die kan worden aangesproken over de waterbelevingsplek en daar ook zijn of haar verantwoordelijkheden bij neemt. 2. Afspraken over beheer en onderhoud van de waterbelevingsplekken Op voorhand moeten duidelijke afspraken zijn gemaakt over de verantwoordelijkheid voor het beheer en onderhoud van de waterbelevingsplek. Waterbelevingsplekken hebben - afhankelijk van het ontwerp - in meer of mindere mate onderhoud nodig. Iemand moet die verantwoordelijkheid dragen. Als er op voorhand geen eigenaar is benoemd van de waterbelevingsplek en er geen afspraken zijn gemaakt over het beheer en onderhoud van de betreffende voorziening, is het niet verstandig om een waterbelevingsplek te realiseren. De kans dat de plek verloedert en daarmee haar waarde verliest is dan te groot. Daarnaast is er vanuit het oogpunt van verantwoordelijkheid niemand aan te spreken.
3.8 Overige randvoorwaarden In de vorige paragrafen zijn hele specifieke randvoorwaarden benoemd. Naast deze randvoorwaarden spelen ook de volgende zaken een rol bij het realiseren van waterbelevingsplekken: de waterbelevingsplek bevindt zich aan of in de nabijheid van recreatieve routes en is dus in ieder geval met de fiets te bereiken;
Aansluiting op recreatieve routes
-
-
een waterbelevingsplek wordt gerealiseerd in de nabijheid van een cultuurhistorisch element die een relatie heeft met water, waardoor de functie van waterbelevingsplek kan bijdragen aan het behoud van het cultuurhistorische element of aan het behoud van het verhaal rond het cultuurhistorische element; het verhaal van de plek moet worden verteld (informatieve component);
3.9 Conclusies Het realiseren van waterbelevingsplekken is geen opgave waar alleen de Stichting Waterrijke Veluwe voor aan de lat staat. Gemeenten, de provincie en het waterschap Vallei en Veluwe hebben zich bereid gevonden mee te denken over het realiseren van de plekken. Er is een gemeenschappelijk belang: het verspreiden van het verhaal van het water in combinatie met cultuurhistorie en landschap. Voor de mensen die in het gebied wonen en werken, maar ook voor mensen die het gebied bezoeken. 15
Het realiseren van waterbelevingsplekken en het beheer en onderhoud van de plekken wordt door de gemeenten en het waterschap niet als een primaire opgave van de overheid gezien. Dat betekent concreet dat de bal bij private partijen ligt. Met dit uitgangspunt in het achterhoofd zijn verschillende randvoorwaarden benoemd waar rekening mee moet worden gehouden bij het zoeken naar geschikte locaties voor waterbelevingsplekken, maar ook randvoorwaarden die leidend zijn bij de fysieke aanleg van een waterbelevingsplek. Aan de hand van deze randvoorwaarden is een toetsingsschema opgesteld die als meetlat dient om na te gaan of een locatie geschikt is als waterbelevingsplek. Iedere potentiële plek kan langs deze ‘meetlat’ worden gelegd. Daaruit volgt of de plek in aanmerking komt als waterbelevingsplek. Het overzicht van de toetsingscriteria hieronder weergegeven en is ook opgenomen als bijlage 1 van dit rapport.
16
4. Potentiële locaties voor waterbelevingsplekken 4.1 Inleiding In de voorgaande hoofdstukken zijn de uitgangspunten en randvoorwaarden ten aanzien van de waterbelevingsplekken uiteen gezet. Op basis van die randvoorwaarden is in de gemeente Heerde. Oldebroek, Hattem en Epe gezocht naar locaties die voor een waterbelevingsplek in aanmerking komen. In dit hoofdstuk worden potentiële locaties benoemd.
4.2 Locaties op basis van gesprekken gemeenten Met de vier gemeenten is gesproken over de randvoorwaarden van waterbelevingsplekken, over de rol die gemeenten kunnen spelen bij het realiseren van een waterbelevingsplek en over mogelijke locaties voor een waterbelevingsplek. Uit de gesprekken met de gemeenten komen de volgende potentiële locaties naar voren.
Locatie
Toelichting
Fietspad Epe-Heerde
Project gemeente, Vitens en waterschap Opgeleverd in het najaar van 2014
Oude bergingsvijver bij Dellenhove
Lange termijn, na privatisering Hertenkamp
Wisselse Veen, grondwatermeter
Moet nog ingericht worden
’t Rengel, Emst
Oude waskolk, loopt klompenpad langs
Locatie
Toelichting
Assenrade, Hattem
Nieuwbouwwijk, gemeente Hattem trekker
De Waa, Hattem
Binnenvijver, oude arm IJssel
De grachten rondom het centrum Hattem
Wie is ‘probleemeigenaar’?
Het buitengebied richting het pontje (IJssel)
Wie is ‘probleemeigenaar’?
Pijler met wielen bij oude spoorbrug (IJssel)
Wie is ‘probleemeigenaar’?
Passantenhaven, Hattem Landgoed Molencaten
Benaderen nieuwe havenbeheerder Moeilijke locatie, eerder in beeld geweest, geen medewerking
Locatie
Toelichting
Watermolen van Volkers, Heerde
Medewerking toegezegd door initiatiefnemer, beek
Landgoed Vosbergen
Via G. Haas van de gemeente, dhr. Van Dedem.
Molen de Vlijt, Wapenveld
Reeds schetsontwerp aanwezig, nabijheid kanaal
Inlaat Hoogwater Geul, Veessen
Afstemming projectbureau IJsselweide, nabijheid IJssel
17
Locatie
Toelichting
Kinderboerderij 'de Voskuilerhoeve'
Afhankelijk van particulier initiatief
Het Buitencentrum, Oldebroek
Afhankelijk van particulier initiatief
Fruittuin Verbeek, Oldebroek
Eerder in beeld geweest, financieel niet haalbaar gebleken
Kanoverhuur Dekker, Oosterwolde
Afhankelijk van particulier initiatief
De Fantasietuin, Oldebroek
Afhankelijk van particulier initiatief
Boerderijmuseum, Oldebroek
Afhankelijk van particulier initiatief
Molen de Hoop, Oldebroek
Afhankelijk van particulier initiatief
Waterkolken A28
Wie neemt initiatief?
Camping Heidehoek, Wezep
Afhankelijk van particulier initiatief
Swiertje Nagelhout, Hattemerbroek
Afhankelijk van particulier initiatief
Dijk, fietspad Noordeinde Oldebroek
Nabij geplande uitkijktoren
4.3 Locaties in combinatie met een watertappunt Vanaf 2012 werkt de Stichting Waterrijke Veluwe aan het realiseren van watertappunten. Dit zijn openbare tappunten waar de bezoeker van de Veluwe water kan nuttigen. Ten behoeve van het concept van de watertappunten is een overzicht opgesteld van mogelijke plekken waar een dergelijk watertappunt kan worden geplaatst. Op basis van deze lijst zijn ook potentiële locaties voor waterbelevingsplekken benoemd, gekoppeld aan een watertappunt. De lijst met deze locaties is als bijlage 2 opgenomen. Deze lijst is bij het opstellen niet getoetst aan criteria voor waterbelevingsplekken. Ten behoeve van dit haalbaarheidsonderzoek zijn deze plekken wel beoordeeld op basis van de toetsingscriteria zoals opgenomen in bijlage 1.
4.4 Ideeën vanuit het veld Vanuit de Stichting Waterrijke Veluwe, de vier betrokken gemeenten en het waterschap zijn diverse locaties aangewezen die in potentie geschikt zouden zijn voor een waterbelevingsplek. Uit de gesprekken is ook gebleken dat het initiatief voor het realiseren van een waterbelevingsplek niet primair bij de overheid ligt. Het is daarom van belang om particulieren, verenigingen, stichtingen en bedrijven te bereiken die het idee aansprekend vinden en er energie in willen steken om een waterbelevingsplek te realiseren. Om enthousiaste eigenaren van waterbelevingsplekken te vinden, is in de pers een oproep gedaan aan mensen om zich te melden als er ideeën zijn voor waterbelevingsplekken. In alle huis-aan-huisbladen in de gemeenten Hattem, Heerde, Oldebroek en Epe is aandacht aan de waterbelevingsplekken besteed. Ook de Stentor heeft een artikel geplaatst en de voorzitter van de Waterrijke Veluwe heeft een interview gegeven aan Radio 794. Aan de oproep in de media is gehoor gegeven door de volgende partijen met de volgende ideeën: Waar Watermolen de Rollekoot, Vaassen Gelderse Gracht Watermolen van Volkers, Heerde
Toelichting Voormalige wasserij
Aangedragen door E. Hulstein, 10-7-2014
Dorpsommetje Kamperveen en pad rond de Zandweg R. Smit, mail 18-06-2014 Ook door gemeente aangedragen B. Volkers (eigenaar)
Veesserenkweg, Veessen
Weiland inrichten als waterbelevingsplek
R. v.d. Scheer
Dierenweide, Hattem
Nabij nieuwbouwwijk Assenrade
A. van Damme
18
4.5 Conclusies Gesprekken met gemeenten, oproepen in de media en de bestaande lijst met mogelijke locaties voor waterbelevingsplekken hebben een lijst met potentiële waterbelevingsplekken opgeleverd. De locaties zijn getoetst aan de randvoorwaarden waaraan een waterbelevingsplek moet voldoen. De resultaten worden in het volgende hoofdstuk weergegeven. Aandacht voor de waterbelevingsplekken in diverse media (Veluws Nieuws) leverde diverse reacties op.
19
20
5. Toetsing locaties 5.1 Selectie Zoals eerder aangegeven zijn de beschikbare financiële middelen een bepalende factor bij het uitvoeren van het haalbaarheidsonderzoek. Dat betekent dat uit de groslijst van kansrijke locaties, een keuze moet worden gemaakt voor het verder onderzoeken van locaties die de meeste kans op realisatie te hebben. Die keuze is mede gemaakt op basis van ervaringen uit het verleden. In 2012 en 2013 is een lijst met mogelijke locaties voor waterbelevingsplekken gemaakt. Aan de hand van die lijst zijn vrij willekeurig vier locaties verder uitgewerkt. Doel was in eerste instantie om inzichtelijk te maken hoe een waterbelevingsplek er uit ziet en aan welke technische en financiële randvoorwaarden voldaan moet worden. Buro Inspire uit Hattem heeft dit onderzoek in samenwerking met het Veluws Buro voor Technologie uitgevoerd. Tot definitief uitgevoerde plannen is het niet gekomen. Hieraan liggen twee belangrijk oorzaken ten grondslag die een les zijn voor de verdere uitwerking van de locaties binnen dit haalbaarheidsonderzoek: 1. 2.
Zorg dat voordat een ontwerp voor een waterbelevingsplek wordt gemaakt, met de eigenaar van de plek afspraken zijn gemaakt over beheer, onderhoud en verantwoordelijkheid van de plek; Probeer inzichtelijk te krijgen dat de eigenaar van de plek bereid is een investering te doen of maak de eigenaar er bewust van dat er financiën nodig zijn om de plek te kunnen realiseren.
In de bestuursvergadering van de Stichting Waterrijke Veluwe van 2 juni 2014 is bepaald welke van de aangedragen locaties geschikt zijn als waterbelevingsplek. Daarbij zijn de toetsingscriteria uit bijlage 1 gehanteerd, waarbij de twee bovenstaande uitgangspunten als zeer belangrijk zijn bestempeld. Immers, zonder afspraken over beheer en onderhoud of inzicht in (mogelijke) financiën zijn waterbelevingsplekken niet haalbaar. Naast het stroomschema en bovenstaande punten is ook getracht om een geografische spreiding van de plekken na te streven en is getracht een afspiegeling van de watergebonden thema’s (zie hoofdstuk 3.3) te kunnen realiseren. Dit heeft er toe geleid dat de volgende locaties nader worden onderzocht: 1. Fietspad Heerde – Epe. Thema: plas-dras 2. Oksel A50 bij Zuuk. Thema: waterwinning 3. Woonwijk Assenrade/dierenweide, gemeente Hattem. Thema: infiltratie 4. Inlaat Hoogwatergeul, Veessen. Thema: Rivier, IJssel 5. Watermolen van Volkers, Heerde. Thema: sprengen en beken 6. Molen de Vlijt, Wapenveld. Thema: rivieren, kanalen en weteringen
21
5.2 Locaties waterbelevingsplekken 5.2.1 Fietspad Heerde – Epe Projectbeschrijving De gemeenten Epe en Heerde, het Waterschap Vallei en Veluwe en Vitens zijn gezamenlijk betrokken bij de aanleg van een fietspad van Epe naar Heerde langs het Apeldoorns Kanaal. Deels loopt het fietspad ook langs de Grift. Op het grondgebied van de gemeente Heerde, direct langs het fietspad, komt water van de Grift in de vorm van plas-dras dicht bij het fietspad. De gemeente Heerde denkt er over na om (in samenwerking met het waterschap) de plas-dras locatie toegankelijk te maken voor recreanten. Een waterbelevingsplek zou een mogelijkheid zijn. Een waterbelevingsplek past binnen het beleid van het waterschap. In het raamplan ‘Naar een robuuste Grift’ (3 maart 2010) wordt onder andere gestreefd naar de volgende pijler: Waterbeleving en recreatief medegebruik. Waterschap Veluwe en Veluwe wil de waterbeleving van de Grift vergroten (bv. waterspeelplaatsen), zonder dat dit ten koste gaat van de functies. Dit kan door een voldoende robuuste inrichting. Ook ondersteunt Waterschap Veluwe het recreatief medegebruik van de Grift. De mogelijkheden hiertoe willen we samen met onze partners vorm geven. Ligging
Waterbelevingsplek ‘De Grift’, Heerde. Bron: Google earth.
Gemeente Eigenaar Contactgegevens Nabijheid facet water (Hoe) draagt de plek bij aan educatie? (Hoe) draagt de plek bij aan recreatie?
Heerde. Gemeente Heerde. G. Haas, gemeente Heerde. Grift, Apeldoorns Kanaal. Plas/dras/Grift. Ligging aan fietspad.
22
Beschikbare financiële middelen Mogelijkheden cofinanciering? Wie doet beheer en onderhoud? Is er een vergunning nodig? Past het binnen het gemeentelijk beleid? Is er sprake van behoud van of een relatie met een cultuurhistorisch element? Rol voor de Waterrijke Veluwe Is er al een ontwerp? Kosten ontwerp?
Binnen de gemeente/waterschap zijn middelen om de omgeving van het fietspad in te richten. Nader te onderzoeken. Gemeente/waterschap. Nadere afspraken noodzakelijk Afhankelijk van het ontwerp. Ja, is uitvoering van inrichting bestaand plan. Behoud van het verhaal over de Grift. Aanjager, leveren inhoudelijke input. Nee. Nog niet bekend.
Vervolgstappen: Gemeente/waterschap - uitsluitsel geven over beschikbaarheid middelen en de definitieve inzet daarvan ten behoeve van een waterbelevingsplek; - beleggen startoverleg over inrichting waterbelevingsplek in aansluiting op wensen de Stichting Waterrijke Veluwe. De Stichting Waterrijke Veluwe: afspraken maken met de gemeente over ontwerp waterbelevingsplek en inzet van de Stichting Waterrijke Veluwe in het ontwerp- en uitvoeringstraject; input leveren voor een informatiebord met logo van de Stichting Waterrijke Veluwe.
De potentiële locatie voor een waterbelevingsplek ligt langs dit nieuwe fietspad (realisatie 2014) tussen Heerde en Epe. Foto Cultuurland Advies, Wapenveld (2015).
23
5.2.2 Oksel A50, Zuuk Projectbeschrijving Langs het Apeldoorns Kanaal is een nieuw fietspad aangelegd van Heerde naar Oene. Het fietspad komt ter hoogte van Zuuk langs een beoogde bergingsvijver van Vitens en kruist op die plek ook de Grift. De aanleg van het fietspad is gereed, de aanleg van de bergingsvijver is gaande en de openbare ruimte rondom het fietspad en de bergingsvijver moet nog worden vormgegeven. De gemeente Epe wil meedenken in het realiseren van een waterbelevingsplek. De inbreng van VItens en het waterschap kan daarbij een rol spelen. Ligging
Zoekgebied Waterbelevingsplek oksel A50. Bron: Google earth.
Gemeente Eigenaar Contactgegevens Nabijheid facet water (Hoe) draagt de plek bij aan educatie? (Hoe) draagt de plek bij aan recreatie? Beschikbare financiële middelen Mogelijkheden cofinanciering? Wie doet beheer en onderhoud? Is er een vergunning nodig? Past het binnen het gemeentelijk beleid? Is er sprake van behoud van of een relatie met een cultuurhistorisch element? Rol voor de Waterrijke Veluwe
Epe. Gemeente Epe, samenwerking met waterschap en Vitens H. Posthuma, gemeente Epe. Bergingsvijver, Apeldoorns Kanaal. Waterberging, Grift, Apeldoorns Kanaal. Ligging aan fietspad. Binnen de gemeente/waterschap/Vitens zijn middelen om de omgeving van het fietspad in te richten. Nader te onderzoeken. Gemeente/waterschap/Vitens. Nadere afspraken noodzakelijk. Afhankelijk van het ontwerp. Ja, is uitvoering van inrichting bestaand plan. Behoud van het verhaal over de Grift, de berging. van water en het Apeldoorns Kanaal. Aanjager, leveren inhoudelijke input.
24
Is er al een ontwerp? Kosten ontwerp?
Niet specifiek voor een waterbelevingsplek. Nog niet bekend.
Vervolgstappen: Gemeente: - uitsluitsel geven over beschikbaarheid middelen en de definitieve inzet daarvan ten behoeve van een waterbelevingsplek; - beleggen startoverleg over inrichting waterbelevingsplek in aansluiting op wensen van de Stichting Waterrijke Veluwe. De Stichting Waterrijke Veluwe: - afspraken maken met de gemeente over ontwerp waterbelevingsplek en inzet van de Stichting Waterrijke Veluwe in het ontwerp- en uitvoeringstraject; input leveren voor een informatiebord met logo van de Stichting Waterrijke Veluwe.
De plek waar een waterbelevingsplek kan komen in de oksel van de A50 bij Zuuk. Foto: Cultuurland Advies, Wapenveld (2015).
25
5.2.3 Assenrade, Hattem Projectbeschrijving De gemeente Hattem werkt in samenwerking met nieuwe bewoners van de wijk Assenrade aan een waterbelevingsplek. Door middel van een waterbelevingsplek worden kinderen zich bewust van het opvangen en afvoeren van hemelwater. Gedacht moet worden aan stapstenen, boomstammen en aanverwante elementen in laagstaand water. De gemeente heeft aangegeven dat de Waterrijke Veluwe kan hier op kan aansluiten door mee te denken over de inrichting en (in samenwerking met het waterschap) een informatiebord te plaatsen waar de werking van het opvangen en afvoeren van hemelwater op staat beschreven. Op die manier kan de waterbelevingsplek in het routenetwerk van de waterbelevingsplekken worden opgenomen en kan een fysieke belevingsplek worden ingericht. Ligging
Ligging Waterbelevingsplek Assenrade. Bron: Google earth.
Gemeente Eigenaar Contactgegevens Nabijheid facet water (Hoe) draagt de plek bij aan educatie? (Hoe) draagt de plek bij aan recreatie? Beschikbare financiële middelen Is er cofinanciering beschikbaar? Mogelijkheden cofinanciering? Wie doet beheer en onderhoud? Is er een vergunning nodig?
Hattem. Gemeente Hattem. Dhr. Romers, gemeente Hattem. Infiltratie hemelwater, hoog grondwater door IJssel. Vertellen over werking infiltratie hemelwater en invloed waterstand van IJssel. Ligging langs fietsroute, nabijheid binnenstad Hattem Gemeente financiert gehele project vanuit de grondexploitatie Assenrade. Nog niet concreet, nog niet bekend of dat nodig is. Waterschap: bijdrage 30% tot maximaal €5.000,-. Gemeente Hattem. Afhankelijk van ontwerp.
26
Past het binnen het gemeentelijk beleid? Is er sprake van behoud van of een relatie met een cultuurhistorisch element? Rol voor de Waterrijke Veluwe Is er al een ontwerp? Kosten ontwerp?
Ja. Invulling van speelplek t.b.v. woonwijk. Nee. Meepraten in projectgroep rond waterbelevingsplek, input leveren. Nee. Nog niet bekend.
Update: De gemeente Hattem heeft in september 2014 besloten dat het plan niet door gaat. Tijdens het spelen met water is de kans groot dat kinderen water binnen krijgen. De volksgezondheid kan door de gemeente niet worden gegarandeerd. Vervolg Naar aanleiding van het afblazen van de waterbelevingsplek in de woonwijk, is contact opgenomen met de gemeente om de mogelijkheid van een waterbelevingsplek in/nabij de kinderboerderij in de woonwijk Assenrade te realiseren. De gemeente heeft aangegeven dat ze de financiële middelen die aanvankelijk gereserveerd waren voor een waterbelevingsplek, nu gaan benutten voor een ‘normale’ speelplek. IJsbaan Hattem In Hattem wordt gewerkt om een multifunctionele ijsbaan te maken in het landschapspark Assenrade. Door de initiatiefnemers (de ijsvereniging) is een oproep gedaan om met ideeën te komen om hier op aan te sluiten. De Stichting Waterrijke Veluwe heeft aangegeven dat ze graag een waterbelevingsplek zou willen realiseren in het landschapspark. Hier is door de ijsvereniging positief op gereageerd. In de loop van 2015 wordt het bestemmingsplan voor het gebied vastgesteld, waarna een verdere invulling aan de locatie wordt gegeven. De Stichting Waterrijke Veluwe blijft in gesprek om mee te kunnen praten over de inrichting van het park, waarbinnen de waterbelevingsplek gerealiseerd moet worden. Op onderstaande afbeelding een (voorlopige) inrichtingsschets van het landschapspark weergegeven.
Inrichtingsschets landschapspark IJsbaan Hattem. Binnen dit park wordt gezocht naar een waterbelevingsplek. Bron: www.ijsvereniginghattem.nl 27
5.2.4 Inlaat Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld Projectbeschrijving Op dit moment wordt gewerkt aan de Hoogwatergeul Veessen Wapenveld, een project in het kader van Ruimte voor de Rivier. De hoogwatergeul zal naar verwachting 1 keer in de 80 tot 100 jaar als ‘nevengeul’ van de IJssel fungeren bij hoog water. Het water komt dan via een inlaat de geul in. Om de werking van de geul te laten zien, wordt mogelijk een miniatuurweergave van de inlaat of geul gemaakt. Ligging
Ligging inlaat Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld. Bron: Google earth.
Adres Gemeente Eigenaar/initiatiefnemer Contactgegevens Nabijheid facet water (Hoe) draagt de plek bij aan educatie? (Hoe) draagt de plek bij aan recreatie? Beschikbare financiële middelen Wie doet beheer en onderhoud? Is er een vergunning nodig? Past het binnen het gemeentelijk beleid? Is er sprake van behoud van of een relatie met een cultuurhistorisch element? Rol voor de Waterrijke Veluwe Is er al een ontwerp? Kosten ontwerp?
Ter hoogte van Kerkdijk, Veessen. Heerde. AannemersCombinatie IJsselweide. Martin van Adrichem,
[email protected]. Rivier de IJssel. Uitleg over werking hoog water door de rivier. Voorlichting, gelegen aan een fietsroute. Mogelijk uit budget project Hoogwatergeul . Nog niet bekend. Afhankelijk van het ontwerp. Ja. Niet direct een bestaand element, wel een nieuw. element in het kader van de rivierbeteugeling. Daarnaast wordt de rol van hoogwater in het gebied verteld. Aanjager, leveren input. Nee. Nog niet bekend .
28
Vervolgstappen: Aannemerscombinatie IJsselweide: uitsluitsel geven over beschikbaarheid middelen en de definitieve inzet daarvan ten behoeve van een waterbelevingsplek; beleggen startoverleg over inrichting waterbelevingsplek in aansluiting op wensen van de Stichting Waterrijke Veluwe. De Stichting Waterrijke Veluwe: afspraken maken met de aannemerscombinatie IJsselweide over ontwerp waterbelevingsplek en inzet van de Stichting Waterrijke Veluwe in het ontwerp- en uitvoeringstraject; input leveren voor een informatiebord met logo van de Stichting Waterrijke Veluwe.
In het kader van de inrichting van de Hoogwatergeul Veessen Wapenveld is door de Combinatie IJsselweide een werkboek ‘rustpunten’ opgesteld. In dit werkboek is een interactief waterspeelelement opgenomen (zie afbeelding). De Stichting Waterrijke Veluwe wil hier op aanhaken.
De (toekomstige) inlaat van de Hoogwatergeul is een mogelijke locatie voor een waterbelevingsplek. Foto: Cultuurland Advies, Wapenveld (2015).
29
5.2.5 Watermolen van Volkers, Heerde Projectbeschrijving De familie Volkers is eigenaar van een watermolen aan de Beeklandseweg in Heerde. De watermolen is vervallen, maar de familie wil de watermolen herstellen. De molenbeek wordt in de plannen ook weer door de molengoot geleid en komt dan uit op het rad om vervolgens via de beek verder te stromen. De familie Volkers wil aan het einde van de beek, benedenstrooms ter hoogte van de Beeklandseweg, een waterbelevingsplek realiseren waarbij kinderen (en andere recreanten) kennis maken met de rol van sprengen en beken en een waterrad. Concreet wil Volkers een waterpomp plaatsen en daarnaast een miniatuur van een waterrad. De waterbelevingsplek vormt een trekker voor toeristen die de plek aandoen. Het molengebouw naast de molen biedt ruimte aan een commerciële functie met beperkte horeca. De waterbelevingsplek kan voor spinoff zorgen en daarmee indirect voor de instandhouding van het pand en de watermolen. Ligging
Waterbelevingsplek Molen van Volkers, Beeklandseweg Heerde. Bron: Google earth.
Adres Gemeente Eigenaar Contactgegevens Nabijheid facet water (Hoe) draagt de plek bij aan educatie? (Hoe) draagt de plek bij aan recreatie? Beschikbare financiële middelen Is er cofinanciering beschikbaar? Mogelijkheden cofinanciering?
Beeklandseweg. Heerde. Dhr. B. Volkers.
[email protected]. Beek, watermolen. Vertellen over werking watermolen en sprengen en bekenstelsel. Ligging nabij fietsroute. Mogelijk eigen bijdrage. Eigenaar wil deel uitvoering zelf doen. Ja, €3.750,- van het Waterschap Vallei en Veluwe en €2.000,- vanuit de Rotary. - Bolletje? - Vd Most?
30
Wie doet beheer en onderhoud? Is er een vergunning nodig? Past het binnen het gemeentelijk beleid? Is er sprake van behoud van of een relatie met een cultuurhistorisch element? Rol voor Waterrijke Veluwe Is er al een ontwerp?
Kosten ontwerp?
- Corporatiefonds Rabobank ? Eigenaar, dhr. Volkers. Nee. Ja, binnen visie op Bekenlandschap gemeente Heerde (2013). Ja, een watermolen en een molengebouw. Aanjager, leveren input. Ja, zie onderstaand ontwerp. Dit ontwerp is opgesteld door J. Nijeboer van Industrial Design uit Hattem, gefinancierd uit het haalbaarheidsonderzoek. Het ontwerp is een nadere uitwerking van een schets van B. Volkers, zie bijlage 3. Zie raming in bijlage 3. Deze raming is opgesteld door J. Nijeboer van Industrial Design uit Hattem, gefinancierd uit het haalbaarheidsonderzoek.
Waterbelevingsplek Volkers, J. Nijeboer, Inspire Industrial design, december 2014.
Vervolgstappen: B. Volkers: - afspraken maken met de Stichting Waterrijke Veluwe over beheer, onderhoud en openstelling van de waterbelevingsplek; zoeken naar cofinanciering i.s.m. de Stichting Waterrijke Veluwe; - ontwerp laten maken voor informatiebord, in afstemming op wensen Stichting Waterrijke Veluwe; - uitvoering.
31
De Stichting Waterrijke Veluwe: - afspraken maken met B. Volkers over beheer, onderhoud en openstelling van de waterbelevingsplek; - een vergunningencheck uitvoeren op basis van het ontwerp; - zoeken naar cofinanciering i.s.m. B. Volkers; - input leveren voor een informatiebord met logo de Stichting Waterrijke Veluwe; - aanhaken op klompen paden en fiets knooppunten
De locatie waar een waterbelevingsplek wordt gerealiseerd bij de watermolen van Volkers in Heerde. Foto: Cultuurland Advies, Wapenveld (2015).
32
5.2.6 Molen de Vlijt, Wapenveld Projectbeschrijving Het terrein van Molen de Vlijt in Wapenveld wordt ingericht als bezoekerscentrum. Het terrein, gelegen aan het Apeldoorns Kanaal, biedt mogelijkheden voor het realiseren van een waterbelevingsplek waar educatief en recreatief de werking van water (in relatie tot het Apeldoorns Kanaal) verteld kan worden. In het inrichtingsplan van het terrein is een waterbelevingsplek opgenomen. Ligging
Waterbelevingsplek Molen de Vlijt, Wapenveld. Bron: Google earth.
Adres Gemeente Eigenaar Contactgegevens Nabijheid facet water (Hoe) draagt de plek bij aan educatie? (Hoe) draagt de plek bij aan recreatie? Beschikbare financiële middelen Is er cofinanciering beschikbaar? Mogelijkheden cofinanciering?
Wie doet beheer en onderhoud? Is er een vergunning nodig? Past het binnen het gemeentelijk beleid?
Groteweg, Wapenveld. Heerde. Stichting Molenbezit Heerde. Jan Nitrauw,
[email protected]. Apeldoorns Kanaal. Vertellen over de rol van het Apeldoorns Kanaal en/of aanverwante elementen (zoals sluizen). Ligging nabij fietsroute, wandelroute en bezoekerscentrum. Gemeente Heerde en mogelijk eigen middelen. Waarschijnlijk niet noodzakelijk. - Waterschap: bijdrage 30% tot maximaal €5.000,- Akzo - Euroma - Rotary - Corporatiefonds Rabobank Eigenaar, de Stichting Molenbezit Gemeente Heerde. Afhankelijk van het ontwerp. Ja, binnen recreatief beleid gemeente Heerde. 33
Is er sprake van behoud van of een relatie met een cultuurhistorisch element? Is er al een ontwerp? Kosten ontwerp?
Ja, met het Apeldoorns Kanaal. Ja, schetsmatig zoals hieronder weergegeven, op basis van een nota van uitgangspunten (zie bijlage 4) op basis waarvan het ontwerp wordt aangepast. Taakstellend budget €8.000,-.
Concept ontwerp waterbelevingsplek Vrieze’s erfgoed, Wapenveld. Bron: Inspire Industrial Design.
Vervolgstappen: Stichting Molenbezit Gemeente Heerde: afspraken maken met de Stichting Waterrijke Veluwe over eigendom, beheer en onderhoud en openstelling van de waterbelevingsplek; - indien noodzakelijk samen met de Stichting Waterrijke Veluwe de benodigde cofinanciering bijeen krijgen. De Stichting Waterrijke Veluwe: - afspraken maken met de Stichting Molenbezit Gemeente Heerde over eigendom, beheer en onderhoud en openstelling van de waterbelevingsplek; - op basis van het ontwerp een vergunningencheck doen; - indien noodzakelijk samen met Stichting Molenbezit Gemeente Heerde de benodigde cofinanciering bijeen krijgen; - input leveren voor een informatiebord met logo van De Stichting Waterrijke Veluwe.
34
6. Conclusies en aanbevelingen 6.1 Terugkoppeling aan doelstellingen onderzoek Het haalbaarheidsonderzoek had als doel om, aan de hand van vastgestelde randvoorwaarden, inzicht te krijgen in de mogelijkheid van het realiseren van waterbelevingsplekken in de gemeenten Heerde, Hattem, Epe en Oldebroek. In een vooraf afgebakende periode is binnen deze gemeenten gezocht naar geschikte locaties. De conclusie kan worden getrokken dat er zes locaties zijn gevonden waarvan redelijkerwijs te verwachten is dat er een waterbelevingsplek gerealiseerd kan worden. Het vooraf formuleren van toetsingscriteria waaraan een waterbelevingsplek moet voldoen heeft er voor gezorgd dat deze plekken in beeld zijn gekomen. Zonder een dergelijke toetsing bestaat de kans dat er teveel ballen in de lucht worden gehouden en het moeilijk is te bepalen welke locatie het meest kansrijk is. Twee van deze zes locaties zijn heel concreet. Hier wordt aan een ontwerp (Vriezes Erfgoed Wapenveld) of zelfs de uitvoering (Molen van Volkers, Heerde) gewerkt. De overige locaties bieden ook grote kans op realisatie. Partijen (met name overheden) hebben de intentie uitgesproken om inhoudelijk én financieel mee te willen werken. Dit is een prima basis om tot concrete afspraken te komen tussen partijen om een goed ontwerp voor de locaties te maken, passend binnen de uitgangspunten van de Stichting Waterrijke Veluwe en de randvoorwaarden van de overheden en subsidieverstrekkers. De Stichting Waterrijke Veluwe heeft hier een belangrijke rol als aanjager en pakt deze rol op.
6.2 Terugkoppeling doelstellingen subsidieverstrekkers Provincie Gelderland Onderliggend haalbaarheidsonderzoek is onder andere uitgevoerd met behulp van financiële middelen van de provincie Gelderland uit het subsidieprogramma ‘Gelderland Cultuurprovincie!’, thema Landschap en archeologie. Binnen dit thema zijn het inzichtelijk maken van erfgoedwaarden van natuur en landschap en de instandhouding van de kwaliteit van de erfgoedwaarden van natuur en landschap als doelstellingen geformuleerd. Met het realiseren van de waterbelevingsplekken die uit dit haalbaarheidsonderzoek zijn gekomen, wordt hier invulling aan gegeven. Door middel van de waterbelevingsplekken (waar ook informatieborden worden geplaatst) wordt kennis verspreid over het verleden en ontstaan van de plek en de cultuurhistorische en landschappelijke waarde er van. Men krijgt antwoord op de vraag waarom er sprengen en beken zijn, maar men kan ook letterlijk in het water staan. En waarom is een kanaal gegraven en hoe werkt een sluit in het Apeldoorns Kanaal? Door middel van informatie en animatie wordt op dergelijke vragen een antwoord gegeven en blijft het verhaal van het landschap levend en wordt het doorverteld. Ir.R.R. Van der Zeestrichting Naast een bijdrage van de provincie, heeft ook de Ir.R.R. van der Zeestichting een financiële bijdrage geleverd aan het haalbaarheidsonderzoek. De bijdrage van de Van der Zeestichting komt voort uit haar doelstelling om ondernemers, ondernemingen, andere organisaties en ideële regionale initiatieven te ondersteunen die direct en/of indirect de werkgelegenheid op de Noordoost-Veluwe stimuleren en hiermee een bijdrage leveren aan een leefbare en economisch gezonde regio Noordoost-Veluwe. Het realiseren van waterbelevingsplekken draagt hier aan bij. Uit het onderzoek blijkt dat alle plekken die worden gerealiseerd of in potentie gerealiseerd worden op of in de nabijheid van (toekomstige) fiets-en wandelroutes waardoor ze interessant zijn voor bezoekers van het gebied. Op die manier dragen de waterbelevingsplekken bij aan het recreatief-toeristische product van de regio en daarmee (in)direct aan de werkgelegenheid van de regio.
35
6.3 Conclusies en aanbevelingen 1. Het stellen van randvoorwaarden is noodzakelijk Onderliggend haalbaarheidsonderzoek heeft net als het onderzoek van Inspire Industrial Design aangetoond dat voor een reële kans van slagen van het realiseren van een waterbelevingsplek, de volgende zaken duidelijk moeten zijn: 1. 2. 3. 4.
er moet een ‘probleemeigenaar’ voor de waterbelevingsplek zijn; er moeten afspraken worden gemaakt over de openbare toegankelijkheid van de waterbelevingsplek; er moeten afspraken worden gemaakt over de financiering van de waterbelevingsplek er moeten afspraken worden gemaakt over beheer en onderhoud van de waterbelevingsplek
Deze zaken hebben (samen met de toetsingscriteria uit bijlage 1) de basis gevormd voor het haalbaarheidsonderzoek naar waterbelevingsplekken op de Noord-Veluwe. Alle partijen waarmee is gesproken (overheden, het waterschap, bedrijven, particulieren, stichtingen) zijn laaiend enthousiast over het concept van de waterbelevingsplekken, maar dat bleek en blijkt geen garantie voor succes als er geen zicht is op concrete afspraken over bovenstaande vier punten. 2. Subsidies belangrijke basis Een financiële bijdrage in de vorm van subsidies is voor de uitvoering van essentieel belang. Van de zes locaties die uit dit onderzoek naar voren zijn gekomen, is er geen één die volledig vanuit privaat geld wordt gerealiseerd. Het is daarom belangrijk om zicht te houden op subsidiestromen binnen de overheid, om met het concept van de waterbelevingsplekken zowel financieel als inhoudelijk aan te kunnen haken op projecten bij de overheid. Indien vanuit dergelijke (overheids)programma’s meer financiële middelen beschikbaar gesteld worden voor de uitvoering van waterbelevingsplekken, dan zal de Stichting Waterrijke Veluwe meer waterbelevingsplekken in de regio kunnen realiseren. 3. Het maken van een routenetwerk is een vervolgstap De Stichting Waterrijke Veluwe wil in principe een routenetwerk van waterbelevingsplekken en watertappunten creëren. Dat routenetwerk is binnen dit haalbaarheidsonderzoek niet gerealiseerd. Omdat je deels afhankelijk bent van de plekken die zich voordoen en niet altijd sturend kan zijn op een locatie, is het realiseren van een route niet altijd mogelijk. Dat betekent dat de locaties die nu in beeld zijn, vooralsnog individuele plekken zijn. Dat is geen probleem, omdat ook aan individuele locaties marketing- en pr-uitingen gegeven kunnen worden. Daarnaast zijn er al bestaande waterbelevingsplekken en die heeft de Stichting Waterrijke Veluwe al in kaart. Deze kunnen worden verbonden aan de nieuwe plekken waardoor op termijn een routenetwerk kan worden gerealiseerd. 4. Doet zich een plek voor, start dan direct Zoals hiervoor al is aangegeven is het realiseren van een routenetwerk moeilijk. Daarom moet hier niet te lang bij worden stilgestaan en is het verstandig om de individuele plekken uit te werken/uit te voeren als die kans zich voordoen. Op die manier wordt voor de buitenwereld zichtbaar wat een waterbelevingsplek inhoudt en neemt het enthousiasme (naar verwachting) meer toe. Hoe meer plekken er op deze manier worden gerealiseerd, hoe eerder een sluitend routenetwerk kan worden ontwikkeld. Helaas is door de selectieve aanpak (nog) geen locatie gevonden in Oldebroek. Dat neemt niet weg dat hier geen waterbelevingsplekken kunnen komen. Zoals ook in hoofdstuk 1 aangehaald, is het zoeken naar locaties voor waterbelevingsplekken niet aan termijnen gebonden. Op ieder moment kan de mogelijkheid zich voor doen om mee te liften op enthousiaste ideeën van overheden, burgers, stichtingen of verenigingen om te komen tot waterbelevingsplekken. Het verdient dus de aanbeveling om de bestaande contactlijnen met de gemeente, het bedrijfsleven en het verenigingsleven warm te houden.
36
6.4 Vervolg Ondanks het resultaat van zes locaties die een grote kans maken op het realiseren van een waterbelevingsplek, zijn we er nog niet. In het vervolgtraject van al deze locaties is en blijft de inzet van de Stichting Waterrijke Veluwe en de afstemming met de betrokken partijen bij de locaties essentieel. Het gaat in alle gevallen om locaties waar de initiatiefnemer niet primair afhankelijk is van de Stichting Waterrijke Veluwe, maar die afhankelijkheid er andersom wel is. Als de Stichting nu niet meer betrokken blijft, bestaat de kans dat de locaties op een andere manier ingericht worden dan wanneer de Stichting Waterrijke Veluwe haar inbreng heeft. De Stichting heeft en houdt daarom een belangrijke aanjaagfunctie bij het realiseren van de waterbelevingsplekken. In dat kader worden afspraken gemaakt over een rol voor de Stichting Waterrijke Veluwe in het ontwerpproces van alle locaties. De Stichting is ambitieus en pakt haar rol voortvarend op. Vanuit de stichting is aan iedere locatie een persoon gekoppeld die de voortgang van de betreffende waterbelevingsplek bewaakt. De beschikbaarheid van financiële middelen is voor de uitvoering van de waterbelevingsplekken echter een essentieel punt. Indien vanuit bijvoorbeeld de overheid meer financiële middelen beschikbaar gesteld worden voor de uitvoering van waterbelevingsplekken, dan zal de Stichting Waterrijke Veluwe meer waterbelevingsplekken in de regio kunnen realiseren. De Stichting wil dan ook graag met de provincie zoeken naar mogelijkheden voor de financiering van waterbelevingsplekken.
37
In het kader van dit haalbaarheidsonderzoek is gesproken met: -
Veluws Buro voor Technologie, dhr. R. Verheul, 17 maart 2014 Ir.R.R. van der Zeestichting, mw. L. Slobbe (diverse gesprekken) Inspire Industrial Design , Mw. J. Neijeboer, 24 maart 2014 Waterschap Vallei en Veluwe, mw. D. Roubos, 24 maart 2014 Waterschap Vallei en Veluwe, mw. T. de Nijs (diverse malen afstemming) Gemeente Oldebroek, mw. J. La Roi, 23 april 2014 Gemeente Hattem, dhr. M. Mellink en dhr. M. Bakker, 29 april 2014 Dhr. B. Volkers, verschillende gesprekken in 2014 en 2015 Gemeente Epe, dhr. B. Kooiman, 30 april 2014 Gemeente Epe, dhr. H. Posthuma, 18 mei 2014 Gemeente Hattem, Dhr. E. Romers, 21 mei 2014 Dhr. M. van Adrichem, Aannemerscombinatie HWG, 21 mei 2014 Gemeente Heerde, Dhr. G. Haas, 31 juli 2014 Stichting Molenbezit gemeente Heerde, dhr. J. Nitrauw (diverse gesprekken) Mw. M. Mulder, stichting ‘Wij zijn Heerde’, 24 juli 2014 Dhr. E. Hulstein, architect, juli 2014 Dhr. R. van der Scheer, 7 augustus 2014 Provincie Gelderland, dhr. P. Thissen, 4 november 2014 IJsvereniging Hattem, januari 2015 Bestuur Stichting Waterrijke Veluwe (diverse malen, waaronder een veldbezoek)
38
Bijlagen Bijlage 1. Toetsingscriteria waterbelevingsplekken
39
40
1. Valt de locatie in 1 van de volgende gemeenten? - Heerde - Hattem - Oldebroek - Epe
Nee, geen geschikte locatie
Ja
2. Ligt de locatie in of in de nabijheid van één van de volgende thema’s? - kanaal - rivier - veen of vennen - sprengen/beken - recreatieplas - wetering
Nee, geen geschikte locatie
Ja
3. Voldoet de locatie aan het gemeentelijk beleid?
Nee, geen geschikte locatie
Ja
4. Indien van toepassing, voldoet de waterbelevingsplek aan de eisen van het waterschap?
Nee, geen geschikte locatie
Ja
5. Voldoet de waterbelevingsplek aan de randvoorwaarden van het document ‘Handleiding waterbelevingsplekken 2013’?
Nee, geen geschikte locatie
Ja
6. Is het eigendom van de waterbelevingsplek duidelijk?
Nee, geen geschikte locatie
Ja
7. Zijn er afspraken gemaakt over beheer en onderhoud van de waterbelevingsplek?
Nee, geen geschikte locatie
Ja
8. Zijn de volgende vragen allemaal met ‘ja’ te beantwoorden? - ligt de locatie op of in de nabijheid van een recreatieve route - is er informatievoorziening aanwezig op de locatie - ligt de locatie in de nabijheid van een cultuurhistorisch element in relatie tot water?
Ja De waterbelevingsplek voldoet aan de randvoorwaarden, er kan een ontwerp worden gemaakt.
Nee, geen geschikte locatie
Bijlage 2. Watertappunten in combinatie met een waterbelevingsplek
41
42
Overzichten Waterrijke Veluwe 12-02-2013 Opmerkingen vooraf Deze lijst is samengesteld n.a.v. de input van het bestuur van de Waterrijke Veluwe. Alle locaties met de status suggestie zijn niet overlegd met de desbetreffende grondeigenaar en/ of met Vitens. De locaties staan dus niet vast maar zijn een richtlijn voor een evenredige verdeling over het gebied. Alle genoemde sponsoren zijn ook suggesties van het bestuur. Er is nog geen enkele sponsor hierover benaderd.
Kengetallen Hattem 24,16 6,7 11805,0 13,8
Heerde 80,42 22,3 18244,0 21,4
Epe 157,37 43,6 32519,0 38,1
Oldebroek 98,84 27,4 22716,0 26,6
Totaal 360,79 100,0 85284 100,0
Watertappunten - suggestie Watertappunten - in order Watertappunten - geplaatst
16 2 0
13 1 2
15 0 3
26 0 1
70 3 6
Belevingsplek - suggestie Belevingsplek - in order Belevingsplek - bevestigd
2 0 0
4 0 0
3 0 2
3 0 2
12 0 4
Oppervlakte (km2) Oppervlakte (%) Aantal inwoners Aantal inwoners (%)
Gemeente Hattem Nr. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 11 12 13 14 15 16 18 21 22 51 K L
Type Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Belevingsplek Belevingsplek
Locatie Molen de Fortuin Hoenwaardse brug Hezenbergersluis Ijsboerderij Ijscowd Nieuwe kinderboerderij Herberg Molecate Receptie Motec Kiosk de Leemcule Zwembad de Marke Nieuwe dikke tinne Oude dikkte tinne Open tuinen Hattem Van der Valk Jachthaven Hattem Bottenstrank Parkeerplaats Frizzl Molecate Leemcule
Knooppunt 58 59 56-60 56-60 56-60 60-85 58-60 57 54-57 8656 -
Knooppunt 60-85 60-85 60-85 84-85 90-91 88-95 91-94
56-60 56-60
Adres Molenbelt 7, Hattem Hoenwaardseweg, Hattem Hezenbergerweg, Hattem Hildsdijk 100, Hattem Crunershof (?) Hattem Molecate 7, Hattem Leemcule weg, Hattem Leemcule weg, Hattem Daendelsweg 2a, Hattem Allershoeve / Hilsdijk Hattem Tinneplein, Hattem Groeneweg 18, Hattem Hanesteenseweg, Hattemerbroek Geldersedijk 20, Hattem Burgemeester Honcooplaan/ Veldweg, Hattem Werverdijk, Hattem Leemculeweg, Hattem Konijnenbergerweg, Hattem Zuiderzeestraat weg, over oude Ijsselbrug Koeweg 1, Hattem Leemcule weg, Hattem
Status Suggestie Suggestie Order Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Onderhandeling
Suggestie Order Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie
Sponsor Rotary Eltec Triada Jeu de boule of AH -
Opmerkingen Brug over Apeldoorns kanaal Rustplek Nog in aanbouw Nog in aanbouw Nog in aanbouw Wandelgebied Ijskraam -
Gemeente Heerde Nr. 10 17 19 20 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Type
Watertappunt
Locatie Molen de Vlijt Berghuizer Papierfabriek t Zwarte Paard Kokerbos Sportvelden Wapenvelder Zand De Brug Hoeve van Loo Kamperklippen Ossenberg Oudheidkamer Heerde
32
Watertappunt
Landhuis Oldenbelt
93
Kerkdijk 17, Heerde
Suggestie
33
Watertappunt
Keet van Heerde
-
Eperweg 55, Heerde
Gerealiseerd
-
49
Watertappunt
Thomas a Kempis Meditatiehof
61-95
Zwarteweg 10, Heerde
Suggestie
-
M N O P
Belevingsplek
Molen de Vlijt Molen Bonenburg Samenvoeging Grift/ Kanaal
60-85 51-97 93-94 -
Groteweg 54, Wapenveld Ijsseldijk 26, Veessen Bonenburgerlaan 41, Heerde -
Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie
-
Nr. 34 35 36 37 38 39 40 41 42
Type
Locatie
Watertappunt Watertappunt
Watertappunt
Schaapskooi Pannenkoekenhuis De Ossenstal Centrum Oene Dierenpark Wissel Wisselse veen Camping De Wildhoeve Centrum Emst Centrum Vaassen Kievietsveld
Adres Elburgerweg, Epe Ossenweg 10, Epe Keizerstraat/ Houtstraat, Oene Woesterbergweg 2b, Epe Veenweg 9, Epe Hanendorperweg 102, Emst-Gortel Hoofdweg, Emst Laan van Fasna, Vaassen Viskweekweg, Emst
Status Gerealiseerd Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Gerealiseerd Suggestie Suggestie Suggestie
-
Watertappunt
IJsselzicht
Ijsseldijk 40, Veessen
Gerealiseerd
-
Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt
Belevingsplek Belevingsplek Belevingsplek
Adres Groteweg 54, Wapenveld Berghuizerlaan, Hattem Wildekampseweg 42, Wapenveld Molensweg Wapenveldseweg, Wapenveld Wapenvelder Zand, Wapenveld Docter Jan van Breemenlaan Beatrixweg, Heerde Kanaaldijk 30, Heerde Kamperweg 76, Heerde Eikenlaan, Heerde Eikenlaan, Heerde Dorpstraat 55, Heerde
Status Suggestie Order Gerealiseerd Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie
Sponsor
Opmerkingen Cafetaria/ snackbar Wandelgebied Restaurant Restaurant, camping, hotel Parkeerplaats bij recreatieplas Rustplek voor wandelaars en fietsers Brasserie/ partycentrum Rustplaats voor wandelaars en fietsers Buitenplaats, staat te koop Exacte locatie onbekend
Sponsor
Opmerkingen Natuurgebied Renderklippen Wandelgebied, kampeerboerderij Parkeerplaats bij recreatieplas
-
Gemeente Epe
43
Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt
Knooppunt 30-96 69 63 65 44-98 98-44 76 98-99 93-97
Jachthaven, hotel, camping, eetgelegenheid, voetgangersveer
44 45 46 47 48 50 52 77 C
Watertappunt Belevingsplek
Grote Kerk Rozeboom Hertenkamp Pontje van Wijhe Landgoed Cannenburgh Niersen Renderklippen De Koperen Ezel Camping De Wildhoeve
D
Belevingsplek
t Smallert
H I J
Belevingsplek
Molen De Cannenburgh Hertenkamp Recreatiegebied Kievitsveld
61-96 99
Nr. 53 54 55 56 57 58 59 60
Type
Watertappunt
Watertappunt
Locatie B&B Natuurlijk goed Snackbar Crossbaan Huis van de Bagwan Nieuwe huis Suze-An Begraafplaats Bovenheigraaf Fantasietuin 't Loo Kruispunt Pompstation / Kerk
Knooppunt 52-54 54 52-55 05-55 05-55 -
61
Watertappunt
Mullegen
05-55
Ottenweg 22, Oldebroek
Suggestie
62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74
Watertappunt
51 57-78 51-52 78 05-55 51-52 07-08 54-57 60-96
Zuiderzeestraatweg Ijsselvliedtlaan 1, Wezep Zuiderzeestraatweg Zuiderzeestraatweg 486, Wezep Zuiderzeestraatweg 500, Wezep Duivendansweg18-I, Wezep Looweg 47, 't Loo-Oldenbroek Oude Keizersweg 2, Wezep Wezep Oldebroek Vollenhofsweg 3, Wezep Vogelzangveldweg 23, Hattemerbroek -
Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt
Belevingsplek Belevingsplek
62 43 61-96 31 45-46 64-98 44-98 98
Hoofdstraat 76, Epe Vierhouterweg, Gortel Dellenkamp 109, Epe Ijsseldijk 50, Vorchten Maarten van Rossumplein, Vaassen Elburgerweg, Niersen Renderklippenweg, Epe Koperenmolenweg 4, Epe Hanendorperweg 102, Emst-Gortel
Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Gerealiseerd
Smallertsweg 8, Emst
Gerealiseerd
-
Suggestie Suggestie Suggestie
-
Status Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie
Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie Suggestie
Sponsor Hoveniersbedrijf Mullegen Landal 't Loo -
Suggestie
-
Gerealiseerd Suggestie Suggestie Suggestie Gerealiseerd Gerealiseerd Suggestie Suggestie Suggestie
-
Maarten van Rossumplein, Vaassen Dellenkamp 109, Epe Kievitsveld, Epe
-
Protestantse Kerk Ijskraam Vaart tussen Wijhe en Heerde Waterrad Parkeerplaats Natuurgebied Recreatiepark, forrellenkwekerij, kaarsenmakerij Watermolen Recreatieplas
Gemeente Oldebroek Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt
Adres Winterdijk 6a, Oosterwolde Stationsweg 124, Wezep Vreeweg 67a, Oldebroek Bovenheigraaf, Wezep Vierschotenweg 5, Oldebroek Bovenheigraaf, Wezep
Watertappunt
Camping Hertzenberg Landgoed Ijsselvliedt Nagelhout / Brandweer Coelenhage Dorpshuis Wezep Zorgboerderij Benjamins Landal 't Loo Zwembad Wezep Centrum Wezep Centrum Oldebroek Hoeve op Vollenhof Bospark Ijsselheide -
75
Watertappunt
Theeterras "De Feithenhof"
05-07
Bovenstraatweg 4a, Oldebroek
76 78 79 80 A B E F G
Watertappunt
Fruittuin Verbeek Snackbar op de knobbel Camping Tesseplekke Kanoverhuur Dekker Zwembad Wezep Landal 't Loo Landgoed Ijsselvliedt Fantasietuin 't Loo Fruittuin Verbeek
51-52 51 05-55 -
Vierhuizenweg 5, Oldebroek Apeldoornsestraat 64, Voorthuizen Hogeweg 17, Veessen Buitendijks 6, Noordeinde Oude Keizersweg 2, Wezep Looweg 47, 't Loo-Oldenbroek Ijsselvliedtlaan 1, Wezep Vierschotenweg 5, Oldebroek Vierhuizenweg 5, Oldebroek
Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt Watertappunt
Watertappunt Watertappunt Watertappunt Belevingsplek Belevingsplek Belevingsplek Belevingsplek Belevingsplek
Opmerkingen Ingang waterwingebied Suze An weet locatie. Park Locaties liggen vlak bij elkaar Congres- en partycentrum Stadscentrum Vakantiepark Rustplek voor wandelaars en fietsers Minicamping Recreatieplas bij Landal -
Bijlage 3. Ontwerp en raming ontwerp Waterbelevingsplek watermolen van Volkers, Heerde
43
44
0,65 m
0,85 m
2,6 m
* excl. schuif in goot
www.inspireindustrialdesign.nl
WATERBELEVINGSPLEK HEERDE – WATERRIJKE VELUWE
30-10-2014
Begroting Waterbelevingsplek Heerde
1.
Aanschaf speeltoestellen
1.1
Pomp Materiaal:
€
2.798,00
RVS
Omschrijving: Gelaste roestvast stalen constructie met ingekapseld pomphuis en pompmechaniek met rol-, en glijlagers. Zuigbuisaansluiting 1 1/4 inch. Bovenste pomphuis met zwengel kan bijv. tijdens de vorstperiode verwijderd worden. Afsluitdeksel voor het pomponderdeel dat blijft wordt meegeleverd. 1.2
Rad Materiaal: Afmeting:
€
1.633,00
RVS Diameter 0,80 m.
Omschrijving: Gelast roestvast stalen constructie met staanders waar de watergoot inpast. Aan de voorzijde afgevlakte schoepen, afgeschermd door zijwanden. Rad met onderhoudsvrije glijlagers. 1.3
Goot Materiaal: Afmeting:
€
966,00
RVS Lengte 2,10 m
2.
Plaatsing speeltoestellen
2.1
Montage door leverancier € Incl. transport Incl. beton (± 20 zakken) Incl. plaatsing, uitgraven fundatiegaten Excl. Egaliseren van de grond / herstraten / afvoer zand / inzaaien gras
2.2
Afgraven grond voor waterrad Incl. apparatuur huur
3.
Water aanvoer
3.1
Bron slaan Incl. materialen en apparatuur huur.
3.2
Aansluiten pomp op bron Incl. materialen en apparatuur huur.
1.100,00
* Bij aansluiting op de waterleiding komen er extra kosten bij. SUBTOTAAL (excl. Btw)
€
Eigen bijdrage Post 2.2, 3.1 en 3.2
€
BENODIGDE SPONSORING (excl. Btw)
€
6.497,00
BENODIGDE SPONSORING (incl. Btw)
€
7.861,37
6.497,00 -
Bijlage 4. Uitgangspunten ontwerp waterbelevingsplek Vrieze’s Erfgoed, Wapenveld
45
46
Pakket van eisen – Waterbelevingsplek Molen de Vlijt
Versie 1.0
1.
Gegevens betrokken partijen:
1.1
Opdrachtgever:
Vrieze’s Erfgoed (?) - Jan Nitrauw,
[email protected]
1.2
Subsidie:
Waterschap / Apeldoorns kanaal
1.3
Subsidie:
Waterrijke Veluwe
1.4
Advies:
Thom Melenhorst,
[email protected], 06-11583650
2.
Gegevens locatie:
Vrieze’s Erfgoed Groteweg 54 8191 JX Wapenveld 3.
Omschrijving speeltoestel
3.1
Het speeltoestel is geschikt voor kinderen met basisschool leeftijd.
3.2
Er moeten meerdere kinderen samen kunnen spelen.
3.3
Toestel moet voldoen aan de geldende normen m.b.t. veiligheid.
3.4
Het is een wens om spel of wedstrijd elementen op te nemen in het speeltoestel.
3.5
Het speeltoestel moet geen complete speeltuin worden. M.a.w. hoge torens met glijbanen en schommels is niet van toepassing.
3.6
Het speeltoestel moet een ‘doe-toestel’ worden.
4.
Locatie
4.1
Buiten
4.2
Openbaar gebruik, dus voldoen aan wetgeving
4.3
Er zijn twee locaties beschikbaar. Op de heuvel vanaf de kapschuur (optie 1) of in het midden op het veld (optie 2).
4.4
Rekening houden met de locatie van en toegang tot de nog te bouwen kapschuur.
4.5
Rekening houden met rijroute tractor.
4.6
Ouders moeten goed zicht hebben op speelplek vanaf terras. Pagina 1 van 3
5.
Thema & uitstraling
5.1
Optionele thema’s: sluiswerking, rivier beteugeling, landschapsbeheer, molen de vlijt.
5.2
Spelen met water en zand.
5.3
Er ligt een mast van een schip, deze kan eventueel geïntegreerd worden in het ontwerp.
5.4
Toestel moet een educatief karakter hebben wat aansluit bij het gebied.
6.
Materialen
6.1
Hout met eventueel RVS of gepoedercoat staal
6.2
Moet passen bij de omgeving.
6.3
Materialen moeten weersbestendig en kindvriendelijk zijn.
6.4
Materialen mogen geen risico tot verwonding geven. (ruwe oppervlakten, splinters e.d.)
6.5
Materialen mogen na vervorming tijdens gebruik geen beknellingsrisico opleveren.
7.
Ondergronden
7.1
Geen bezwaar tegen ondergrond van speelzand.
7.2
Rekening houden met budget, gras ondergrond indien valhoogte dit toelaat.
Pagina 2 van 3
8.
Productie, plaatsing en installatie
8.1
Productie wordt gedaan door een professioneel bedrijf.
8.2
Eventueel kunnen bepaalde timmer werkzaamheden worden uitgevoerd door vrijwilligers.
8.3
Plaatsing wordt gedaan onder leiding van professioneel bedrijf.
8.4
De stichting kan vrijwilligers beschikbaar stellen om te helpen met plaatsing.
8.5
Eventuele aansluiting op de waterleiding kan door stichting worden verzorgd.
8.6
Indien mogelijk moet het toestel vergunningsvrij geplaats kunnen worden.
9.
Onderhoud
9.1
Onderhoud moet zoveel mogelijk door vrijwilligers kunnen worden uitgevoerd.
9.2
Speeltoestel wordt met logboek en onderhoudsvoorschriften geleverd.
10.
Financiën
10.1
Huidig beschikbaar budget is 9000 euro.
10.2
Aanvulling van budget met ± 5000 euro is mogelijk.
10.3
Budget is excl. btw.
10.4
Budget is excl. eigen werkzaamheden.
10.5
Budget is excl. aanleg en aansluiting op waterleiding.
10.6
Budget is incl. plaatsing, ondergronden en installatie.
10.7
Budget is incl. certificering.
10.8
Budget is incl. ontwerpkosten.
10.9
Budget is incl. transport.
10.10 Eigen werkzaamheden worden wel in begroting meegenomen als zijnde eigen investering. 10.11 Grondwerk wordt in eerste instantie meegenomen als eigen werkzaamheden.
11.
Planning
11.1
Toestel moet zomer 2015 in gebruik zijn.
11.2
Financiële afhandeling moet voor eind 2015 gereed zijn i.v.m. subsidie aanvraag.
Pagina 3 van 3
Postbus 20, 8180 AA Heerde T: 088 - 78 44 300 I: www.cultuurland.com