Groepswonen voor dementerenden: varianten en dilemma’s Prof.dr. Robbert Huijsman MBA, Hoogleraar Integraal Zorgmanagement
Inhoudsopgave
Korte achtergrond: onderzoek t.b.v. Werkt voor Ouderen Enkele bevindingen van N=13 projecten (fase 1) Issues en dilemma’s
Het onderzoek Fase 1: inventariserende enquête onder N=11 projecten met verschillende huisvestingsvarianten Fase 2:
behoefte-onderzoek
Fase 3:
economische bedrijfsvoering
diep
Uitwerking visie Fin.vorm B Fin.vorm B Fin.vorm B
Fin.vorm A
Fin.vorm B
Fin.vorm A
Fin.vorm A
Fin.vorm A
Huisvesting
globaal stand-alone in de wijk
2 a 4 cluster in de wijk
>4 cluster in woonaccom.
>4 in zorgcomplex
De projecten (fase 1)
projecten
locatie
huisvestingsvorm
financiering
1. Anton Pieckhofje
Haarlem
geclusterd met aantal woningen in de wijk
scheiden w/z
2. De Wiekslag
Soest
geclusterd met aantal woningen in de wijk
WZV
3. Gregoriushuis
Brunssum
stand alone in de wijk
scheiden w/z
4. Rozenstraat de Stromen
Rotterdam
geclusterd met aantal woningen in zorginstelling
WZV
5. Ter Reede
Vlissingen
geclusterd met aantal woningen in woonaccomodatie
WZV
6. Archipel
Almere
geclusterd met aantal woningen in zorginstelling
scheiden w/z
7. Antaris
Amsterdam
geclusterd met aantal woningen in woonaccomodatie
scheiden w/z
8. SIMNIA, NVRZ
Domburg
geclusterd met aantal woningen in woonaccomodatie
WZV
9. De Naber
Rotterdam
geclusterd met aantal woningen in woonaccomodatie
scheiden w/z
10. De Hofstee
Rotterdam
geclusterd met aantal woningen in zorginstelling
WZV
11. De Willaert
Zundert
geclusterd met aantal woningen in zorginstelling
WZV
12. Stichting V&V
Eindhoven
geclusterd met aantal woningen in de wijk
WZV
13. De Blaauwe Hoeve
Hulst
stand alone in de wijk
scheiden w/z
Het ideaal: een huishouden als ‘gezin’
2. a. b. c. d. e. f. g. h. i. j.
Gezamenlijke ruimten Huiskamer Compleet ingerichte keuken Ingericht washok Eigen voordeur Eigen meubilair Eigen klimaatregeling Aparte behandelruimte Huisdieren toegestaan Eigen buitenmogelijkheden Anders totaal
1 x x x x x x x x 8
2 x x x x x
x x 7
Significant verschil naar huisvestingsvorm Significant verschil naar financieringsvorm
projectnummer 3 4 5 x x x x x x x x x x x x x x x
6 x x x x x x
7 x x x x x x
8 x x
9 x x
x
x x x
x x
x x
x x
x x
x
8
5
8
8
7
x x x 7
x
x x 7
10 x x x x
x x x 7
11 x x x x
12 x x x x x
13 x x x x x x
x
x
x x
5
6
8
Ideaal: tussen individu en veiligheid
1. aantal bewoners 3. a. b. c. d. e.
eigen ruimte voor individu eigen sanitair indeling naar eigen inzicht ruimte voor bezoek keuze voor verblijf in kamer kamer overdag afgesloten
4. a. b. c. d. e. f. g.
beveiliging groepswoning alarmsysteem bewegingsdetectie deur afgesloten (bv. elec. code) cameratoezicht bedhekken fixatietechnieken geluidsdetectie
1 6
x x x
x x x
2 6
projectnummer 3 4 5 7-8 7-8 6
x x x
x x x
x x x
x x x x
x
x x x
x x x
x x x
x x
x
x
Significant verschil naar huisvestingsvorm Significant verschil naar financieringsvorm
6 6
x x x
7 6
8 6
x x x
x x x x
9 6
x x x x
10 >8
x x x
x x x
x x
x
x
x
x
x
x
x x x
11 7-8
12 <6
x
x x
x x
x x
x x
x
x x x x
13 7-8
x x x
x x x x x x
Het borgen van verantwoorde zorg
projectnummer zorgbeleid
1
2
5. zorgfaciliteiten op niveau van…
groep
6. 24uurs toezicht
groep
3
4
5
6
7
8
groep
groep cluster
groep
groep
groep
groep cluster cluster cluster
a. verpleegkundig
cluster
cluster cluster cluster
cluster cluster cluster
cluster cluster
b. medisch
cluster
cluster cluster cluster cluster cluster cluster cluster
cluster cluster
groep elders
9
10
groep elders
11
12
13
groep elders elders
groep cluster elders cluster cluster cluster
groep
7. zorg buiten kantooruren
8. levensloopbestendig? 9. zorgplan opgesteld met… 10. status visie
ja
ja
allen+ allen+ geborgd geborgd
Significant verschil naar huisvestingsvorm Significant verschil naar financieringsvorm
ja
ja
ja
prof allen+ allen+ multi variatie
variatie geborgd geborgd
ja multi
ja allen+
ja principe principe allen
principe
allen+ allen+ allen+ allen+
variatie geborgd geborgd geborgd
variatie geborgd geborgd
Hoe sterk is groepsideaal?
12. a. b. c. d. e.
groepsleider in de groep volcontinu in groep pauzes buiten groep werkcontact met collegae terugtrekoptie in kantoor personeelskantine in cluster
13. a. b. c. d. e. f.
concept van de woongroep lijkt op gezinshuishouden er wordt gekookt en gewassen ingredienten zelf gekocht personeel niet in uniform personeel heeft eigen ruimte er heerst huiselijke sfeer
1
2
projectnummer 3 4 5
x
x
x
x
x x x x x
x x
x x x x x x
Significant verschil naar huisvestingsvorm Significant verschil naar financieringsvorm
x
x
x x
x x x
x x x
x x
x x
6
7
8
9
x
x
x
x x
x x x
x
x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
x
x
x
x
10
x x
x x x x
x x x x x x
x x x x x x
11
12
13
x x x x
x
x
x
x x x x x x
x
x
x x
x x x x x x
Activiteiten: meer dan huishouden?
14. a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k.
Activiteiten in dagprogramma huishoudelijke activiteiten media (krant, televisie) creatieve activiteiten bezigheid zoals spelletje bezoek ontvangen helpen boodschappen doen wandelen een (gezamenlijk) uitje bewegingstherapie in woning bewegingsther. buiten woning anders totaal
1 x x x x x x x x x 9
2 x x x x x x x x x x 10
Significant verschil naar huisvestingsvorm Significant verschil naar financieringsvorm
projectnummer 3 4 5 x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x 7
8
10
6 x x x x x x x
7 x x x x x x x x x
x 8
8 x x x x x x x
9 x x x x x x x x
10 x x x x x x
11 x x x x x x x x x
x 9
8
12 x x x x x x x x
13 x x x x x x x x x
x x 9
x 7
9
9
9
Eigenschappen van het zorgmodel aanpak vooral individugericht
3x 4x 4x 2x O--------O--------O--------O--------O--------O--------O
aanpak vooral groepsgericht
gericht op zorgtaken
1x 3x 4x 5x O--------O--------O--------O--------O--------O--------O
gericht op cliënt als geheel mens
dagritme bepaald door medewerker
1x 1x 8x 3x O--------O--------O--------O--------O--------O--------O
dagritme bepaald door cliënt
accent op wonen en welzijn
6x 3x 3x 1x O--------O--------O--------O--------O--------O--------O
accent op zorg
cliënt is “thuis”
8x 3x 2x O--------O--------O--------O--------O--------O--------O
cliënt in instelling
het werk is solitair
2x 2x 5x 1x 2x 1x O--------O--------O--------O--------O--------O--------O
het werk is teamgericht
cliënt bepaalt dagelijkse gang
1x 8x 2x 2x O--------O--------O--------O--------O--------O--------O
personeel bepaalt dagelijkse gang
medewerker is allround bezig
7x 6x O--------O--------O--------O--------O--------O--------O
medewerker is taakspecifiek bezig
Issue: nieuw soort personeel?
Personeelsbeleid 16. Organisatie dienstverlening a. personeel regelt zelf vervanging b. extra personeel in piekuren c. duidelijke afspraken bij calamit 17. a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k.
Coaching e.d duidelijke overdrachtsmomenten per. contact met management regelmatig werkoverleg aanspreken op werkhouding actieve teambuilding regelmatig MDO scholing en des.bevordering regelmatige casebespreking bespreking nieuwe protocollen gezamenlijke groepstraining anders totaal
1
2
x x x
x x x
x x x x x x
x x x x x x x
x 10
x x x 13
Significant verschil naar huisvestingsvorm Significant verschil naar financieringsvorm
projectnummer 3 4 5 x x
x x
x x
x x
x x x
x x
x x x x x x x x x x
x
9
12
7
x x x
5
6
x x x x x x
7
8
9
x
x x x
x x x
x x x x
x
x x x
x x x
7
x x x x x 12
x x
x
10
x x
x x x x x x x
11
10
13
x
x
x
x
x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x
11
12
x
x x x x
x
7
12
x x 7
Issues en dilemma’s voor bouwers Van zorgvisie naar werkpraktijk: complexe organisatie-opgave Ideaal van gezin in huiselijke context: bouw- en inrichtingsopgave huiselijk leefklimaat waar dat maar kan, professioneel waar het moet Schaalvragen bij clustering en inpassing (professionele) infrastructuur Verantwoorde zorg en 24-uur toezicht: nieuwe (ict-)oplossingen? De groepsleider als nieuwe professional: welke voorzieningen? Hoe ondersteunt het gebouw het werk en de groepsdynamica? Special topics: inpassing in de wijk, uitstraling van het gebouw, inrichting en design die doelgroep niet alleen past maar ook stimuleert Evidence base design per doelgroep: dementerenden als groeimarkt
