GOED VOOR ELKAAR Jaarverslag 2013
VOORWOORD .............................................................................................................................. 4 BLIK TERUG EN VOORUIT ........................................................................................................................... 4 VOORBEREIDEN OP HET LEVEN ................................................................................................................... 4 BERICHT VAN DE RAAD VAN BEHEER ............................................................................................ 5 ALGEMEEN ............................................................................................................................................. 5 SAMENSTELLING VAN HET ALGEMEEN BESTUUR (LEDEN VAN DE RAAD VAN BEHEER) ............................................ 5 VERGADERINGEN VAN DE RAAD VAN BEHEER ................................................................................................ 5 FINANCIËN .............................................................................................................................................. 6 STRATEGISCH BELEID................................................................................................................................. 6 REMUNERATIECOMMISSIE ......................................................................................................................... 7 VERGOEDINGEN ALGEMEEN BESTUUR .......................................................................................................... 7 BESTUURLIJKE INRICHTING ......................................................................................................................... 7 WAAR WIJ VOOR STAAN. ............................................................................................................. 8 MISSIE ................................................................................................................................................... 8 UITGANGSPUNTEN ................................................................................................................................... 8 VISIE OP LEREN ........................................................................................................................................ 8 DE KOERS VAN HET BORNEGO COLLEGE ....................................................................................................... 9 KWALITEIT VAN HET ONDERWIJS ................................................................................................ 10 KWALITEIT VAN DE LESSEN ....................................................................................................................... 10 OPBRENGSTEN VAN HET ONDERWIJS ......................................................................................................... 10 IDENTITEIT ................................................................................................................................. 11 LEERLINGENZORG....................................................................................................................... 12 VERANTWOORDELIJKHEID EN VERTROUWEN .............................................................................. 13 MEDEWERKERS WERKEN AAN KWALITEIT ................................................................................................... 13 PERSONEELSTEVREDENHEID ..................................................................................................................... 13 VERZUIM .............................................................................................................................................. 13 EFFICIËNTERE INZET VAN FORMATIEVE RUIMTE ............................................................................................ 14 COMMUNICATIE......................................................................................................................... 15 SAMENWERKING........................................................................................................................ 15 MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN ...................................................................................... 15 STRATEGISCHE ALLIANTIE HEERENVEEN ..................................................................................................... 15 STIMULEREN KEUZE VOOR TECHNIEK ......................................................................................................... 16 JEUGDZORG; LOKALE OVERHEID EN ONDERWIJS ........................................................................................... 16 ONTWIKKELINGEN VMBO ........................................................................................................................ 16 LIDMAATSCHAPPEN ................................................................................................................................ 16 KWALITEITSBELEID ..................................................................................................................... 17 TOELATINGSBELEID .................................................................................................................... 17 BIJZONDERHEDEN PER VESTIGING .............................................................................................. 18 BORNEGO LYCEUM................................................................................................................................. 18 BORNEGO JUNIOR .................................................................................................................................. 18 BORNEGO BEUGEL ................................................................................................................................. 18 BORNEGO JOURE ................................................................................................................................... 19 BEDRIJFSVOERING ...................................................................................................................... 20
1
FINANCIËN ............................................................................................................................................ 20 TOEKOMSTIGE ONTWIKKELINGEN .............................................................................................. 21 SCHOOLBELEID ...................................................................................................................................... 21 NIEUWE EXAMENPROGRAMMA’S IN HET BEROEPSGERICHTE ONDERWIJS ......................................................... 21 ONDERWIJS EN BEGELEIDING ................................................................................................................... 21 PERSONEEL ........................................................................................................................................... 22 HUISVESTIGING...................................................................................................................................... 22 ICT ...................................................................................................................................................... 22 FINANCIËN ............................................................................................................................................ 22 KWALITEITSZORG ................................................................................................................................... 22 BIJLAGE 1. CONTINUÏTEITSPARAGRAAF ....................................................................................... 23 LEERLINGEN .......................................................................................................................................... 23 FORMATIE ............................................................................................................................................ 23 MEERJARENBEGROTING .......................................................................................................................... 24 BALANS ................................................................................................................................................ 25 INTERNE CONTROLESYSTEEM .................................................................................................................... 26 RISICO’S ............................................................................................................................................... 27 BIJLAGE 2. ANALYSE VAN DE BALANS 2013 TEN OPZICHTE VAN DE BALANS 2012 ......................... 28 1.2 VASTE ACTIVA .................................................................................................................................. 28 1.5 VLOTTENDE ACTIVA .......................................................................................................................... 28 1.7 LIQUIDE MIDDELEN ........................................................................................................................... 28 2.1 RESERVES ....................................................................................................................................... 28 2.4 KORTLOPENDE SCHULDEN .................................................................................................................. 28 BIJLAGE 3. ANALYSE VAN DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2013 T.O.V. 2012 ............................. 30 3.1 RIJKSBIJDRAGEN ............................................................................................................................... 30 3.2 GEMEENTELIJKE BIJDRAGEN ............................................................................................................... 30 3.5 OVERIGE BATEN ............................................................................................................................... 30 4.1 PERSONELE LASTEN........................................................................................................................... 30 4.2 AFSCHRIJVINGEN .............................................................................................................................. 31 GEBOUWEN .......................................................................................................................................... 31 INVENTARIS EN APPARATUUR ................................................................................................................... 31 4.3 HUISVESTINGSLASTEN ....................................................................................................................... 31 4.4 OVERIGE INSTELLINGSLASTEN ............................................................................................................. 32 5 FINANCIËLE BATEN EN LASTEN ............................................................................................................... 32 BIJLAGE 4. ANALYSE VAN DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2013 T.O.V. BEGROTING 2013 .......... 33 3.1 RIJKSBIJDRAGEN ............................................................................................................................... 33 3.5 OVERIGE BATEN ............................................................................................................................... 33 4.1 PERSONELE LASTEN........................................................................................................................... 33 4.2 AFSCHRIJVINGEN .............................................................................................................................. 34 GEBOUWEN .......................................................................................................................................... 34 LEERMIDDELEN ...................................................................................................................................... 34 HUISVESTINGSLASTEN ............................................................................................................................. 34 4.4 OVERIGE INSTELLINGSLASTEN ............................................................................................................. 35 ADMINISTRATIE- EN BEHEERSLASTEN ......................................................................................................... 35 INVENTARIS, APPARATUUR EN LEERMIDDELEN ............................................................................................. 35 OVERIGE INSTELLINGSLASTEN ................................................................................................................... 35
2
5 FINANCIËLE BATEN EN LASTEN ............................................................................................................... 35 BIJLAGE 5. VERMOGEN PER ULTIMO 2013 EN BEGROTING 2014 .................................................. 36 VERMOGENSPOSITIE ............................................................................................................................... 36 EIGEN VERMOGEN.................................................................................................................................. 36 OVERZICHT VERMOGENSPOSITIE PER 31-12-2013 ...................................................................................... 37 BIJLAGE 6. INTERNE EN EXTERNE VERANTWOORDING ................................................................. 40 TREASURY ............................................................................................................................................. 40 RICHTLIJN EUROPESE AANBESTEDING ........................................................................................................ 40 HORIZONTALE VERANTWOORDING ............................................................................................................ 40 AFKORTINGEN ............................................................................................................................ 42
3
Voorwoord Het Bornego College wil graag laten zien hoe we er voor staan. We willen een school midden in de samenleving zijn. Daarom vertellen we u graag wat we doen en hebben bereikt. Zowel op het gebied van het onderwijs en de vorming van de leerlingen als op financieel gebied. Sinds 2011 geeft het Bornego College een nieuw soort jaarverslag uit. Een die niet alleen financieel en bestuurlijk is, maar vooral een die als doel heeft u te laten zien wat we in het onderwijs dat we voor onze leerlingen verzorgen bereiken. Een verslag dat u ook informatie geeft over hoe het Bornego College een bijdrage wil leveren aan de gehele ontwikkeling van de leerlingen die het onderwijs op onze school volgen.
Blik terug en vooruit Een jaarverslag blikt terug op het eerste volledige jaar van het Strategische Beleidsplan 2013-2016 met als titel ‘Verantwoordelijkheid en vertrouwen’. U kunt het vinden op onze website onder downloads. Daarin hebben we onze ambities voor de komende jaren verwoord. In dit jaarverslag laten we u zien welke stappen we hebben gezet om die te bereiken. Daar is de afgelopen periode hard aan gewerkt. We zijn trots op de dynamiek in onze vestigingen, het werk dat verzet wordt om van het Bornego College ‘gewoon een heel goede school’ te maken. We blikken in het jaarverslag ook even vooruit zodat u ook een beeld heeft welke volgende stap er wordt gezet om de ambities te bereiken. In het jaar 2013 zijn er een heel aantal voorgenomen doelen bereikt. Maar er zijn er evenzoveel niet gerealiseerd. Dat kan liggen aan de te hoge ambities, maar ook aan het onvoldoende sturen op het behalen van die resultaten. Een jaarverslag geeft daar een goed beeld van. Voor het bestuur en de directie is een jaarverslag daarmee ook reflectie op het eigen functioneren en de gestelde ambities.
Voorbereiden op het leven Het Bornego College is een school voor christelijk voortgezet onderwijs. Onderwijs dat leerlingen voorbereidt op een studie in het middelbaar beroepsonderwijs, het hoger onderwijs of het wetenschappelijk onderwijs. Maar ook onderwijs waarin we laten zien dat het belangrijk is om vanuit waarden te leven. Daarom staan we in eerste instantie stil bij het onderwijs dat we geven en wat we daarin bereiken, maar we geven u ook een kijkje in wat wij meer dan dat willen toevoegen. Onderwijs en vorming is onze eerste taak. Het Bornego College is ook een maatschappelijke onderneming en hebben daarom ook een maatschappelijke taak, namelijk leerlingen voorbereiden op verantwoord burgerschap. Dat doen we samen met anderen. Het Bornego College kiest daarom nadrukkelijk voor samenwerking. Want leven doe je met anderen. We zijn ons ervan bewust dat het beeld niet compleet is, maar we hopen u een goed beeld te geven van het Bornego College en dat u constateert dat we onze slogan ‘Goed voor elkaar’ recht doen. Frits Hoekstra, Directeur-bestuurder
4
Bericht van de Raad van Beheer Algemeen Het verenigingsbestuur van de Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs in de regio Heerenveen en Joure wordt gevormd door het algemeen bestuur, die de toezichthoudende functie uitoefent en de directeur-bestuurder die het dagelijks bestuur uitvoert. De taak van het algemeen bestuur is het toezien op het beleid van de directeur- bestuurder (dagelijks bestuur) en op de gang van zaken binnen de vereniging. Het algemeen bestuur bewaakt de doelstellingen en de grondslag van de vereniging. Statutair is bepaald, dat een aantal besluiten van de directeur-bestuurder ter goedkeuring worden voorgelegd aan het algemeen bestuur. Hiertoe behoren de goedkeuring van de begroting en het jaarverslag, inclusief de jaarrekening. Verder is het algemeen bestuur de werkgever van de directeur-bestuurder en fungeert als klankbord voor de bestuurder. De vereniging is ingericht volgens de Code Goed Onderwijsbestuur VO. Binnen het algemeen bestuur bestaat een remuneratiecommissie, die het jaarlijks functioneringsgesprek houdt met de directeur-bestuurder en de Raad van Beheer hierover informeert. Daarnaast wordt door de penningmeester en de voorzitter als lid van de auditcommissie van het verenigingsbestuur extra toezicht gehouden op de financiën.
Samenstelling van het algemeen bestuur (leden van de raad van beheer) De leden van het algemeen bestuur worden benoemd door de leden van de vereniging. In juli 2013 is het algemeen bestuur van zes leden gegroeid naar zeven leden. In juli 2013 heeft de heer J. Bron het secretariaat van het verenigingsbestuur beëindigd na het verstrijken van zijn tweede bestuurstermijn. Wij zijn dankbaar voor alles wat dhr. Bron heeft gedaan voor het Bornego College. In de ledenvergadering van juli 2013 zijn twee nieuwe leden door de algemene ledenvergadering benoemd en toegetreden tot het toezichthoudend algemeen bestuur. Het betreft mevrouw P. Walsweer-van der Wal uit Oranjewoud en dhr. A. H. de Jong uit Nieuwehorne. Schema van aftreden algemeen bestuur Naam functie de heer H. Wubs voorzitter de heer A.H. de Jong secretaris de heer F. Spanninga penningmeester de heer P.H. Oosterhagen lid mevrouw M.A. Krijgsman lid mevrouw R.A. Lageweg lid Mevrouw. P.J. Walsweer lid
Regio Heerenveen Nieuwehorne Joure Heerenveen Heerenveen Heerenveen Oranjewoud
Aantreden 2006 2013 2007 2006 2006 2008 2013
Aftreden 2015 2017 2015 2014 2014 2016 2017
Dhr. Alex de Jong heeft het secretariaat overgenomen. De functie van dagelijks bestuur van de
vereniging wordt uitgeoefend door de directeur-bestuurder, de heer Frits Hoekstra MEL.
Vergaderingen van de raad van beheer Bij de periodieke vergaderingen van de raad van beheer vergadert het algemeen bestuur eerst afzonderlijk als toezichthouder. Aansluitend wordt vergaderd als verenigingsbestuur (raad van beheer), waarbij ook de directeur-bestuurder aanwezig is. In het verslagjaar is de raad van beheer 7 maal in vergadering bijeen geweest. De volgende onderwerpen zijn onder meer besproken met de directeur-bestuurder:
5
Bestuur rapportages onderwijs en kwaliteit, identiteit, financiën en beheer, personeel en organisatie en maatschappelijk draagvlak; Directievoering Bornego Junior; Jaarverslag 2012 en financiële rapportages; Pilot iPad in het onderwijs in havo en vwo bovenbouw; Anticiperen op de leerlingenkrimp; Strategische keuzes voor het onderwijs en in het bijzonder het vmbo in Heerenveen; Bespreking van de Fricolore Spegel; Evaluatie van het eigen functioneren van het algemeen bestuur.
Daarnaast hebben de leden van het algemeen bestuur vanuit hun toezichthoudende rol een werkbezoek gebracht aan de vestiging Lyceum. Daar hebben ze gesproken met een delegatie van de Medezeggenschapsraad en met een groep leerlingen. Daarnaast hebben de leden ouderavonden bezocht en zijn zij bij uitvoeringen en presentatieavonden geweest op de verschillende vestigingen. De belangrijkste besluiten van het algemeen bestuur hebben betrekking op:
De jaarrekening en het bestuur verslag 2012; De begroting voor het schooljaar 2013 en 2014 en de meer-jaren kaderbegroting 2014-2018; Het treasurybeleid 2013.
Financiën Op financieel terrein werden gedurende het verslagjaar de trimesterrapportages, de jaarrekening, het accountantsverslag en de begroting besproken en goedgekeurd. Deze stukken zijn eerst besproken met de auditcommissie bestaande uit de voorzitter en de penningmeester van het bestuur. Door de accountant is zowel een goedkeurend oordeel over de getrouwheid, als een goedkeurend oordeel over de rechtmatigheid verstrekt bij de jaarrekening 2012. Daarnaast is de bekostiging 2013 afgerond en is de benodigde assurance-rapportage hiervoor ontvangen. De raad van beheer heeft geconcludeerd dat, zoals voorzien, het Bornego College tijdelijk met een tekort in de exploitatie zal werken, zoals ook door de accountant in 2010 was aangegeven. De bestuurder heeft de opdracht gekregen om het financieel beleid zo uit te voeren dat er op afzienbare termijn een sluitende exploitatie kan worden gepresenteerd. Daarnaast is het treasurybeleid besproken. Vastgesteld is dat het beleid wordt uitgevoerd zoals verwoord in het treasurystatuut. In de algemene ledenvergadering van 19 juni 2013 is na bespreking van het jaarverslag 2012 door de leden van de vereniging decharge verleend aan de penningmeester van de vereniging.
Strategisch beleid De gestelde doelen zijn voor een belangrijk deel in het jaar 2013 bereikt. Geconstateerd is dat het Bornego College kwalitatief goed onderwijs biedt en dat het personeelsbeleid op orde is. De identiteit van het Bornego College is duidelijk onderwerp van gesprek en wordt conform het intern toezichtkader gehandhaafd. In 2012 is door de bestuurder het nieuw strategisch beleid gepresenteerd. Dat wordt op dit moment uitgevoerd. De raad van beheer wordt op de hoogte gehouden van de voortgang door inzage te krijgen in de teamplannen en de evaluatie daarvan. De raad van beheer is van mening dat de kwaliteit van deze plannen beter kan. De focus op het versterken van de kwaliteit van de lessen in het strategisch beleid wordt door de raad van beheer van harte onderschreven. Hier houdt het algemeen bestuur de
6
komende tijd intensiever toezicht op. Deze focus heeft zich in 2013 opnieuw vertaald in teamplannen. Voor 2014 zal de focus blijven liggen op de kwaliteit van de les en het omgaan met verschillen.
Remuneratiecommissie In het verslagjaar heeft de remuneratie-commissie het jaarlijks functioneringsgesprek gevoerd met de directeur-bestuurder.
Vergoedingen algemeen bestuur Bij de invoering van het nieuwe bestuursmodel is gesproken over de vergoeding voor het algemeen bestuur. Toen is besloten om de convocatievergoeding te handhaven zoals deze in de oude structuur al was geregeld. In het verslagjaar is daar geen wijziging in aangebracht.
Bestuurlijke inrichting Sinds augustus 2011 is het verenigingsbestuur werkzaam als Raad van Beheer. Deze werkwijze is rond de zomer van 2012 geëvalueerd onder begeleiding van de Besturenraad. In 2013 is een eigen evaluatie aangehouden.
Henk Wubs, voorzitter toezichthoudend algemeen bestuur
7
Waar wij voor staan. Missie Het Bornego College is een open christelijke scholengemeenschap, die leerlingen en medewerkers de juiste plek wil bieden om talent en ambitie te laten groeien. Vanuit een veilige, betekenisvolle (leer)omgeving helpen we de leerling om zich optimaal te ontwikkelen tot een zichzelf en de ander respecterende persoon.
Uitgangspunten Deze missie leidt tot een visie van de school. We beschrijven dat in ons Strategisch Beleidsplan 20122016. Als we deze missie vertalen vanuit een christelijk uitgangspunt dan kiezen we voor onderwijs dat vormend is, gebaseerd op de christelijke waarden zoals bijvoorbeeld genade, rechtvaardigheid en gerechtigheid. Als we het beschouwen vanuit een pedagogisch uitgangspunt dan kiezen we voor een veilige en warme school, waar kinderen ruimte krijgen om fouten te maken, maar waar ook duidelijke afspraken gelden. Onderwijskundig vraagt dat om uitdagend en afwisselend onderwijs met veel keuzeruimte en mogelijkheden. Maatschappelijk hebben we als instelling een opdracht om onderwijs te geven met hoge opbrengsten voor onze regio, maar ook om jongeren te helpen te groeien als medelid van onze maatschappij.
Visie op leren Leren is een activiteit van de leerling. De school zorgt voor de ondersteuning van dit leren. Ze formuleert leerdoelen, zorgt voor een voortdurende optimalisering van de randvoorwaarden hiervoor, stimuleert de leerling, bewaakt de voortgang van het proces en beoordeelt de resultaten. Leren op en door de school gaat over het op gang brengen en houden van het leren bij de leerling. Daarom streven we naar het bieden van aantrekkelijk, gestructureerd en breed vormend onderwijs. Leren vraagt ook om zelfdiscipline van de leerling. Huiswerk hoort dus uitdrukkelijk bij het leren van de leerling. Leerdoelen bestaan uit een mix van kennis, inzicht, vaardigheden en toepassing. We zoeken steeds naar die leermiddelen die de kans vergroten dat elke leerling tot zijn recht komt. In toenemende mate speelt ICT daar een belangrijkere rol in. Op het Bornego College hebben we hoge verwachtingen van onze leerlingen. We willen dat ze hun talenten ontdekken en tot ontwikkeling kunnen laten komen. Het gaat daarbij niet alleen om de harde resultaten (cijfers, rendementen, slagingspercentages) maar ook om het vormen van de leerling tot een kritisch lid van onze maatschappij. We willen onze leerlingen uitdagen om nieuwsgierig te zijn en om er te willen zijn voor hun naaste. Dat doen we door ons onderwijs zo veel als kan aan te laten sluiten bij de ontwikkeling van de leerlingen. De leerlingen een zo breed mogelijk palet aan keuzes te bieden en ze daarin vanuit een christelijke levensvisie te begeleiden. Maar ook door activiteiten als acties voor een goed doel te organiseren, leerlingen uit te dagen mee te doen aan (vak)wedstrijden, door culturele activiteiten zoals musicals en we zorgen ervoor dat leerlingen inspraak hebben.
8
De koers van het Bornego College Het strategisch beleidsplan 2013-2016 geeft de koers voor het Bornego College voor de komende jaren weer. Daarin staan de doelen die we tot 2016 willen realiseren. Deze zijn samen te vatten in de volgende strategische agenda: 1. Onze christelijke grondslag is zichtbaar
Het personeel werkt vanuit christelijke waarden In het onderwijs is er ruimte voor zingevingsvragen, er zijn dagopeningen en vieringen De leerlingbegeleiding is op orde (mentoraat, decanaat en ondersteuning)
2. Leerlingen verdienen goed onderwijs
De basiskwaliteit op alle opleidingen dient op orde te zijn Er is aandacht voor verschillen tussen leerlingen (handelingsgericht werken, ondersteuning en excellentie) We realiseren effectieve onderwijstijd met goede resultaten
3. We nemen verantwoordelijkheid en verdienen vertrouwen
We versterken een cultuur van verantwoordelijkheid nemen en krijgen Medewerker staan voor kwaliteit en resultaat De medewerkers werken samen als teams aan deskundigheidsbevordering
4. De beschikbare middelen worden effectief en efficiënt ingezet voor goed onderwijs
De financiën van de school zijn op orde en toekomstbestendig Gebouwen en voorzieningen (waaronder ICT) zijn op orde om het onderwijs veilig, gezond en bij de tijd te verzorgen
5. We vertellen en laten zien wat we doen
Er is duidelijke communicatie met ouders en leerlingen We maken inzichtelijk hoe het met ons onderwijs gaat
6. Het Bornego College werkt samen voor goed onderwijs en leerlingenzorg
We werken samen met gemeente en instellingen voor goede jeugdzorg We werken samen met het vmbo in Heerenveen voor sterk en bereikbaar beroepsgericht onderwijs We geven vorm aan het basis ondersteuningsprofiel van het SWV Passend Onderwijs
In de komende hoofdstukken zult u steeds zaken terug vinden die met deze strategische doelen te maken hebben. U komt daarvoor verwijzingen tussen haakjes tegen in dit document. Zo is dit jaarverslag een van de uitwerkingen. We vertellen en laten zien wat we doen (5). Op deze manier hopen we dat we het vertrouwen in wat we doen zal versterken (3).
9
Kwaliteit van het onderwijs Leerlingen verdienen goed onderwijs (2). Vanuit dat uitgangspunt zorgen we op het Bornego College voor zo goed mogelijke onderwijskwaliteit. Daarom is in 2013 de kwaliteit van het onderwijs heel intensief aan de orde geweest. Met als doel meer inzicht te krijgen in hoe het er nu werkelijk voor staat in de school. In het kalenderjaar is de kwaliteit van de lessen extern beoordeeld. Daarnaast is er gekeken naar de jaarlijkse opbrengsten van ons onderwijs door de onderwijsinspectie.
Kwaliteit van de lessen In het voorjaar van 2013 is een visitatie uitgevoerd met als doel een beeld te geven van de kwaliteit van de lessen op de vestigingen. Dit is gedaan door directieleden en docenten van collega scholen uit de CV Fricolore Onderwijsgroep onder leiding van een onafhankelijke voorzitter volgens de methode die we hebben afgesproken in de Fricolore Spegel. Deze methode is gebaseerd op de wijze waarop de Inspectie van het Onderwijs de onderwijskwaliteit beoordeeld. In totaal zijn er 150 halve lessen bezocht, verdeeld over de vier vestigingen. De visitatiecommissie geeft in zijn rapport aan dat het Bornego College voor voldoende kwaliteit van lessen zorgt, met als aandachtspunten verbetering het omgaan met verschillen en het doelgericht werken in de lessen. In dit overzicht is de moment opname van de leskwaliteit op het Lyceum opvallend, zeker gezien de opbrengsten van het onderwijs. Deze zijn gedurende 2012 en 2013 sterk verbeterd. Per vestiging komt de commissie tot het volgende overzicht:
Indicator 3.3 4.7 5.1 5.2 5.3
Vestiging Lyceum o v v o o
Junior v v v v v
Beugel v v v v o
Joure v v v v v
6.2
o
o
o
o
77,8
79,5
91,7
% vold. lessen 71,8
3.3 de leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd 4.7 de leraren zorgen ervoor dat leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en met leraren omgaan 5.1 de leraren geven duidelijk uitleg van de leerstof 5.2 de leraren realiseren een taakgerichte werksfeer 5.3 de leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten 6.2 de leraren stemmen instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen leerlingen
Op basis van deze gegevens zijn er per vestiging in het teamplan doelen opgenomen om de kwaliteit te verbeteren, te verhogen en te borgen.
Opbrengsten van het onderwijs De opbrengsten van het onderwijs geven een overzicht van wat het geleverde onderwijs oplevert. De Inspectie van het Onderwijs heeft op basis van een aantal indicatoren zoals rendementen, examencijfers en verschillen tussen het Centraal Examen en het Schoolexamen een oordeel over de kwaliteit van het onderwijs. De onderwijsinspectie heeft ook in 2013 aangegeven dat er geen risico’s voor de kwaliteit van het onderwijs worden geconstateerd voor alle vestigingen van het Bornego
10
College. De Inspectie van het Onderwijs handhaaft daarom voor alle vestigingen en opleidingen het basistoezicht. In september 2013 heeft de Inspectie aangegeven dat ze vertrouwen heeft in de geleverde onderwijskwaliteit Heerenveen Joure van het Bornego College. De basiskwaliteit van het vmbo-b onderwijs op het Bornego College is op orde. In vmbo-k november 2013 heeft de school een bericht ontvangen vmbo-tl van de inspectie dat zij in het kader van het jaarlijkse havo onderzoek voor het onderwijsverslag de opleiding vwo vmbo-basisberoepsgerichte leerweg wilde onderzoeken. In dat kader wordt onderzoek gedaan naar de wijze waarop het Bornego College taalen rekenonderwijs heeft georganiseerd, hoe de organisatie omgaat met leerling ondersteuning en wat de kwaliteit is van het omgaan met verschillen in de lessen. Toezichtkader Inspectie van het Onderwijs
De slagingspercentages over 2009 tot en met 2013 geven ook een beeld van de opbrengsten van het onderwijs op het Bornego College. Ondanks het feit dat in 2013 de eisen om te kunnen slagen zijn aangescherpt is het slagingspercentage op vrijwel alle opleidingen verbeterd. Slagingspercentages Jaar vwo 2009 95% 2010 86% 2011 97% 2012 87% 2013 93%
havo 89% 91% 88% 85% 93%
vmbo-t H 98% 97% 99% 86% 91%
vmbo-t J 90% 97% 96% 96% 95%
vmbo-k 98% 99% 99% 98% 97%
vmbo-b 98% 100% 100% 97% 100%
Ook is geconstateerd dat het Bornego College voor alle opleidingen in het schooljaar 2012-2013 de onderwijstijd van minimaal 1000 uur per leerjaar en 700 uur voor het examenjaar heeft gerealiseerd. Meer gegevens over de kwaliteit van het onderwijs kunt u vinden op de site waarin het Bornego College per vestiging via Vensters voor Verantwoording een inzage geeft in de resultaten van het onderwijs. http://www.bornego.nl/over-ons/kwaliteit/
Identiteit De christelijke identiteit is voor het Bornego College belangrijk (1). De school is ontstaan doordat ouders van leerlingen er voor kozen om een vereniging te stichten met als doel een school voor voortgezet christelijk onderwijs op te richten en in stand te houden. Dit zijn de wortels van het Bornego College. De school wordt nog steeds in stand gehouden door een vereniging waar ouders en andere belangstellenden lid van zijn. Zij benoemen het toezichthoudend deel van de Raad van Beheer en houden de toezichthouder scherp in de jaarlijkse ledenvergadering. Het Bornego College wil waarden gedragen onderwijs bieden. Personeel onderschrijft de christelijke identiteit van de school en wil er een bijdrage aan leveren. Bij de visitatie die in januari 2013 is gehouden, is ook gekeken naar de identiteit van de school. Docenten, leerlingen en ouders zijn tevreden over de uitingen van de christelijke identiteit (dagopeningen, vieringen, bezinningsbijeenkomsten) en er heerst voldoende onderling respect. In de panelgesprekken viel de visitatie commissie op dat de christelijke identiteit voor veel van de gesproken leerlingen een reden
11
was om voor het Bornego College te kiezen. Op alle vestigingen is in 2013 een bezinningsbijeenkomst rond de christelijke identiteit voor medewerkers georganiseerd.
Leerlingenzorg Goede en betrokken leerlingenzorg, aandacht voor de leerling als mens in ontwikkeling, is onderdeel van onze identiteit (1). In 2013 zijn er op elke vestiging stappen gezet om de kwaliteit van de leerlingenzorg in de breedste zin verder te ontwikkelen. In 2013 zijn er belangrijke stappen gezet om van leerlingenzorg naar leerling ondersteuning te komen (6). Dit in het kader van de invoering van Passend Onderwijs met ingang van augustus 2014. Er is in augustus 2013 een nieuw samenwerkingsverband opgericht. Het SWV 21.02 Zuidoost Friesland bestaat uit 19 scholen voor voortgezet onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Het Bornego College maakt deel uit van dit samenwerkingsverband. Er is een Ondersteuningsplan Raad (OPR) opgericht waarin het Bornego College een ouder als afgevaardigde heeft. In 2013 is een eerste aanzet gemaakt van een School Ondersteuningsprofiel per vestiging van het Bornego College. Het streven is om dat in het voorjaar van 2014 aan de Medezeggenschapraad voor instemming voor te leggen. Ook zal het SWV 21.02 voor 1 april 2014 een Ondersteuningsplan hebben dat instemming heeft van de OPR en waarover OOGO is gevoerd met de gemeenten. In de vestigingen worden de docenten door scholing in een goede les (‘de vijf rollen van de docent’), en door de start in een aantal vmbo-b klassen per vestigingen met het leren werken op de werkwijze van Handelingsgericht Werken in de klas, voorbereid op de start van Passend Onderwijs. In 2013 is door de visitatiecommissie geconstateerd dat de leerlingenzorg goed ingekaderd is in de school en van voldoende kwaliteit is. Het mentoraat wordt goed beoordeeld. In het najaar van 2013 zijn de handelingsplannen voor de lwoo-leerlingen en de lgf-leerlingen tegen het licht gehouden. Daar is geconstateerd dat de kwaliteit en vooral de uitvoering van de handelingsplannen nog wel beter kan. Jaarlijks evalueren de decanen de ervaringen van onze leerlingen in het kader van loopbaan oriëntatie en begeleiding (LOB). Hieruit komt naar voren dat onze leerlingen tevreden zijn met het decanaat en dat ze voor een belangrijk deel tevreden zijn met de keus voor het vervolgonderwijs. Uit de gegevens die wij ontvangen van de oud-leerlingen en de instellingen blijkt ook dat de leerlingen van het Bornego College in verhouding vasthoudend naar de keus van opleiding (80%, benchmark 35%) zijn. De HBO-aansluitingsmonitor 2012-2013 geeft aan dat het Bornego College trots kan zijn op de kwaliteit van het onderwijs (bij alle vakken en bij de benodigde vaardigheden voor het vervolg scoren onze leerlingen een hogere tevredenheid over de aansluiting naar het hbo dan de benchmark) en de kwaliteit van de toeleiding naar het hbo wordt door de oud-leerlingen gewaardeerd.
12
Verantwoordelijkheid en vertrouwen We nemen verantwoordelijkheid en verdienen vertrouwen (3). Onder die vlag voeren we op het Bornego College het personeelsbeleid. In 2013 heeft daarom ruim 90% van het personeel een formeel gesprek gevoerd met de direct leidinggevende. In de gesprekken gaat het over de taken, de te bereiken doelen en de verantwoording ervan. Het gesprek heeft ook een beoordelende invulling. De leidinggevende geeft ook aan waar hij of zij de verbeteringen verwacht. De bijdrage van elke medewerker aan het realiseren van goed onderwijs voor alle leerlingen maakt hier onderdeel van uit.
Medewerkers werken aan kwaliteit Op het gebied van scholing kunnen we constateren dat de scholingsuitgaven de afgelopen jaren hoog zijn geweest. Zo hoog dat de uitgaven de inkomsten voor scholing te boven zijn gegaan. In de afgelopen twee jaren is er daarom gestuurd op efficiëntere inzet van de middelen door meer teamgerichte scholingen, passend bij de teamontwikkeling in te kopen. Daarnaast hebben we gestuurd op het gebruik maken van de ‘lerarenbeurs’. Een aantal personeelsleden maken daar gebruik van om hun master te halen. In totaal zijn in 2013 2 leraren en 2 directieleden bezig met de Master Learning en Innovation, een leraar met de Master Special Educational Needs en een teamleider is bezig met de Master Educational Leaderhip. Nadat de scholingskosten in 2011-2012 op € 632 gemiddeld per personeelslid per jaar was uitgekomen, is er in 2012-2013 € 511 gemiddeld per personeelslid uitgegeven aan scholing. Daarmee is aan de CAO voorwaarde van € 500 per personeelslid voldaan.
Personeelstevredenheid In 2013 is er een personeelstevredenheidsonderzoek uit gevoerd. Daaruit blijkt dat er grote verschillen tussen de vestigingen bestaan in de ervaren tevredenheid van het personeel. De medewerkers in de teams van Bornego Beugel en de Centrale dienst zijn het meest tevreden, in de benchmark zitten zij bij de 20% hoogst scorende. De vestigingen Bornego Junior en Bornego Lyceum scoren beduidend lager. De vestiging Bornego Joure heeft ernstig ontevreden personeel. In de vestigingen zijn deze gegevens gebruikt om het teamplan te maken voor het schooljaar 2013-2014. Daarnaast is er op de vestigingen door de schoolleiding met het personeel gesproken over de redenen van deze resultaten. Op de vestiging Joure wordt in 2014 verdere actie op deze resultaten gezet.
Verzuim In 2012 was het ziekteverzuim onder personeel 4,46%, landelijk was dit 5,09%. Ruim onder het landelijk gemiddelde. In 2013 was het ziekteverzuim 3,1 %. Het landelijke cijfer over 2013 is nog niet bekend. In 2012 was er een lage ziek-meld frequentie n.l 1,14. Landelijk was de ziek-meld frequentie 1,63. In 2013 is de ziek-meld frequentie gestegen naar 1,24. Een analyse van de verzoeken om ziekteverlof geeft aan dat de ziektes vooral van fysieke van aard zijn. De insteek van de directie is gericht op het voorkomen van ziekte. In 2013 heeft dat een aantal malen er voor gezorgd dat er taak verlichtende maatregelen zijn getroffen voor individuele medewerkers om uitval te voorkomen.
13
Efficiëntere inzet van formatieve ruimte In 2013 hebben de scholen in Nederland te maken gehad met een verhoging van de personeelskosten (actieplan leerkracht, pensioenlasten). Dat heeft ertoe geleid dat na een bezuiniging in 2012 door het taakbeleid zo in te richten dat het overeenkomstig de landelijke bekostigingsnormen werd, er ook in 2013 noodzaak was om efficiënter om te gaan met de beschikbare middelen voor het uitvoeren van onze primaire taak, het zorgen dat leerlingen voortgezet onderwijs krijgen. Dat heeft geleid tot een verhoging van de gemiddelde klassengrootte van 22 naar 24 leerlingen. In de tabel hieronder is dat ook zichtbaar. Met in totaal 84 leerlingen meer zijn er maar 11 lessen meer uitgegeven en is het totaal aantal fulltime equivalent afgenomen met 1,3 fte. Meer over personeel kunt u vinden op: http://www.schoolvo.nl/?p_schoolcode=40336-25CV-000# Personeelsgegevens FTE Onderwijzend Ondersteunend Teamleiding Directie Totaal
113,9 37,3 7,9 5,4 164,5
Aantal lessen Aantal leerlingen
2184 1888
2012-2013 netto verlof bapo aantal FTE 3,2 5,8 104,9 141 2,4 34,9 49 0,1 0,3 7,5 8 0,2 5,2 6 3,3 8,7 152,5 204 gem. WTF 0,7
v
m
FTE
74 28 3 1
67 21 5 5
113,9 38,9 7 5,2 165
2013-2014 netto bapo verlof aantal FTE 5,4 4,1 104,4 144 2,5 0,7 35,7 52 0,2 0,3 6,5 7 0,1 5,1 6 8,2 5,1 151,7 209 gem. WTF 0,7
v
m
73 31 1 1
71 21 6 5
2195 1972
In 2013 was er gemiddeld 168 Fte in dienst (165 Fte regulier benodigde formatie en 3 Fte vervanging).
14
Communicatie Om vertrouwen te houden en te laten groeien, zorgen we voor een zo goed mogelijke communicatie met ouders en leerlingen (5). In 2013 hebben we daarom een nieuwe website gelanceerd. Daarnaast zijn we meer gebruik gaan maken van de mogelijkheid om in SOM (het leerlingvolgsysteem) met ouders en leerlingen te mailen en berichten te sturen. In 2013 is er ook gestart met een nieuwsbrief. Deze wordt maandelijks uitgebracht en via internet beschikbaar gesteld. Ouders en leerlingen krijgen zo meer grip op wat er in de vestigingen staat te gebeuren. Naast de @Bornego (het ouderblad dat we twee maal per jaar uitgeven), het Twitter account (@BornegoCollege), de schoolgids en de site (www.bornego.nl) hebben we in 2013 ook het eerste jaarverslag beschikbaar gesteld op de website van het Bornego College. Dit is een extra aanvulling op de gegevens die we in Vensters voor Verantwoording beschikbaar hebben gesteld. Onze omgeving kan zo goed zien hoe het met onze school gaat.
Ouders en leerlingen zijn tevreden als het gaat om het informeren over de resultaten, de algemene ouder- en leerling tevredenheid is hoger dan het landelijke gemiddelde. Echter op het gebied van overige communicatie zijn de leerlingen (6,5) minder tevreden dan de ouders (7,1).
Samenwerking Het Bornego College is een maatschappelijke onderneming. Dat wil zeggen dat de instelling met middelen van de overheid een opdracht heeft om een taak voor de maatschappij uit te voeren. Dat kan alleen als de school dat doet in samenwerking (6) met de belanghebbenden in de regio.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen Als organisatie zijn we ons continu bewust van het maatschappelijk speelveld waarin wij ons bevinden en de noodzaak om op maatschappelijk verantwoorde wijze het onderwijs binnen de vereniging inhoud te geven. Dit onderwerp maakt tevens onderdeel uit van de dialoog die wij met andere betrokken partijen voeren. Enerzijds wordt er naar gestreefd om zo efficiënt en tevens milieuvriendelijk om te gaan met beschikbare middelen. Anderzijds vindt de maatschappelijke verantwoording zich vooral in de maatschappelijke betrokkenheid van de school richting haar omgeving.
Strategische Alliantie Heerenveen In 2013 heeft het Bornego College verder gewerkt aan verdere invulling van de Strategische Alliantie Heerenveen. In deze alliantie die is afgesloten met ROC Friesland College, OSG Sevenwolden en Nordwin College, alle scholen met beroepsonderwijs in de gemeente Heerenveen, heeft ten doel het beroepsonderwijs kwalitatief te verbeteren, de aansluiting vmbo-mbo te versterken en een betere
15
aansluiting met het berdrijfsleven in de regio te realiseren. In 2013 hebben de scholen besloten om een projectleider voor een aantal uren per week aan te stellen.
Stimuleren keuze voor Techniek In 2013 is een start gemaakt met het project TopTechniek dat de scholen voor VO en de ROC ‘s in Friesland gezamenlijk hebben aangevraagd. In dit kader is er in Joure door beide scholen voor VO in samenwerking een start gemaakt met een onderzoek naar de mogelijkheden van een Techniekroute voor de vmbo-TL. Daarnaast is er vanuit het project een start gemaakt met het versterken van de Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding in het vmbo. Docenten directie en decanen hebben hiervoor een scholing gevolgd. In het kader van het project Toptechniek en de Strategische Alliantie zijn in 2013 een tweetal gezamenlijk onderwijscafés georganiseerd. In deze cafés is de ontmoeting georganiseerd tussen de medewerkers van de verschillende scholen voor vmbo, de lokale overheid en het bedrijfsleven in Heerenveen.
Jeugdzorg; lokale overheid en onderwijs De lokale overheid krijgt vanaf 2015 te maken met een aantal decentralisaties. Rijkstaken worden overgeheveld naar de gemeenten. Jeugdzorg en participatie maken daar deel van uit. In 2013 hebben de besturen van de scholen voor voortgezet onderwijs in Heerenveen actie ondernomen om gezamenlijk met de Gemeente Heerenveen te zoeken naar mogelijkheden om de zorg voor de Jongeren gezamenlijk vorm te geven. In september 2013 is er een pilot gestart op de vmbo-locaties met als titel ‘CJG in de school’. Doel is om te onderzoeken of door de afstand tussen de vindplaats en werkplek van de jongeren en jeugdzorg te verkleinen zodat er preventiever en efficiëntere zorg kan worden georganiseerd.
Ontwikkelingen vmbo De Raad van Beheer heeft in 2013 een aantal malen gesproken over de toekomst van het beroepsgerichte onderwijs. Begin 2013 is er al besloten om geen nieuwe groepen te starten in de opleiding Bouw Breed, maar te gaan voor Techniek Breed, startend per augustus 2013 in de derde klassen. De leerling aantallen waren te laag om op een verantwoorde wijze het onderwijs nog te kunnen bieden. Friesland krijgt ook in het voortgezet onderwijs in de toekomst te maken met ontgroening en vergrijzing. Door Partoer is er in november 2013 een rapport ‘Anticiperen op de krimp’ voor der regio Heerenveen e.o. gepresenteerd. Dit rapport heeft geleid tot de start van een nieuw overleg over een nieuw Regionaal Plan Onderwijsvoorzieningen. De gesprekken over de toekomst worden gevoerd samen met OSG Sevenwolden. Gekeken wordt hoe er in de toekomst in samenwerking vorm gegeven kan worden aan kwalitatief, bereikbaar en betaalbaar voortgezet onderwijs in de regio.
Lidmaatschappen Het Bornego College maakt deel uit van de Coöperatieve Vereniging Fricolore Onderwijsgroep UA. In deze vereniging werken de scholen voor christelijk voortgezet onderwijs samen op het gebied van personeelsbeleid, scholing, kwaliteitszorg en identiteit. Daarnaast treedt de coöperatieve vereniging indien nodig als eenheid naar buiten. De directeur-bestuurder van het Bornego College heeft in 2013 wederom het voorzitterschap van de CV Fricolore Onderwijsgroep gevoerd. De vestigingsdirecteur van de Beugel is lid van het dagelijks bestuur van de Fricolore Akademy. De Vereniging CVO Heerenveen en Joure is lid van de Besturenraad en de leden van de Raad van Beheer zijn lid van de Vereniging voor Toezichthouders Onderwijs Instellingen.
16
Kwaliteitsbeleid In het kader van kwaliteitsbeleid zijn er in het voorjaar van 2013 tevredenheidmetingen uitgevoerd onder de ouders en leerlingen van de derde klassen en op het Bornego Junior van de tweede klassen. Voor de ouders van onze leerlingen is de tevredenheid gemeten aan de hand van de vragen die voor Vensters voor Verantwoording zijn afgesproken. Hetzelfde geldt voor de leerlingen. De gegevens van de vragenlijsten zijn weergegeven in Vensters te vinden op www.schoolvo.nl. In het voorjaar is ook een medewerkers tevredenheidsonderzoek uitgevoerd. In het najaar van 2012 is er een zelfevaluatie uitgevoerd ter voorbereiding op de visitatie die in januari 2013 is uitgevoerd op alle vestigingen. Het rapport van deze visitatie is samen met de enquêtes en tevredenheidsmetingen onderdeel van de jaarplannen die de teams hebben gemaakt voor het schooljaar 2013-2014 (team plan). Om opbrengstgericht werken te faciliteren is Magnaview ingevoerd waardoor er sneller en beter kan worden gekeken naar de beschikbare data in de school om analyse en aanpak te verbeteren. De teamleiders zijn daarin geschoold net zoals ook scholing is georganiseerd voor een bredere groep medewerkers in het gebruik van managementvensters van de Vensters VO. Door de invoering van de periodieke bestuur rapportages en het kaderbeleid financiën is er meer aandacht en borging van cyclisch kwaliteitsbeleid. Projectplannen maken onderdeel uit van het financieel beleid. In 2012 is besloten om Kwaliteitscholen te introduceren om ook instrumenteel sterker kwaliteitsbeleid te kunnen voeren. De uitrol van dit nieuwe systeem is vooral gelukt op het terrein van de kwaliteitsenquêtes. Het gebruik van dit instrument ten behoeve van de gesprekcyclus en het bekwaamheidsdossier is niet gerealiseerd. In 2013 is besloten een aantal uren centraal in te zetten om kwaliteitsbeleid te ontwikkelen en te zorgen voor borging in de organisatie.
Toelatingsbeleid In 2012 is de wijze waarop de toelating tot onze school is geregeld beschreven in een beleidsdocument. Begin 2013 is door de medezeggenschapsraad ingestemd met het toelatingsbeleid. De toelating is een uitwerking van de Plaastingswijzer (http://plaatsingswijzer.nl/). De cito eindtoets is daarbij niet meer maatgevend, maar het plaatsingsadvies van de basisschool en de definitieve plaatsing in onze school gaat van de zelfde gegevens en afspraken uit. Voor 2014 zal het toelatingsbeleid worden voorbereid op de afspraken die gelden voor Passend Onderwijs.
17
Bijzonderheden per vestiging Het Bornego College werkt als een school, toch zijn er per vestiging bijzonderheden te melden.
Bornego Lyceum In september 2013 is er, na een ruime voorbereiding van 2 jaar, gestart met het gebruik van de iPad in de derde en vierde klassen van het havo en vwo op Bornego Lyceum. De invoering van de iPad heeft als doel om het onderwijs meer aantrekkelijk en afwisselender te maken, in de toekomt het onderwijs meer op maat aan te kunnen bieden. Sommige vakken gebruiken de iPad intensief, anderen gebruiken hem naast de methode. De invoering van een nieuw leermiddel in de school vraagt nieuwe vaardigheden van docenten en leerlingen. Om dit goed te monitoren worden de resultaten van de leerlingen die werken met de iPad gemonitord en vergeleken met de resultaten van de jaren ervoor. De gemiddelde resultaten wijken tot eind december niet af met die van de jaren ervoor. Het vraagt van de docenten ook nieuwe didactische vaardigheden. Er is in 2013 gewerkt aan deze nieuwe werkvormen, zoals bijvoorbeeld ‘flipping the classroom’, feedback en reflexie door het bekijken van films bv bij Lichamelijke Opvoeding. Daarnaast bied het hebben van een device voor elke leerling de mogelijkheid om herhaling- en verrijkingsstof beschikbaar en bereikbaar te hebben in de elektronische leeromgeving (ELO). Een andere opgave was het initiëren en verbeteren van het excellentie programma . Er is in 2013 een aanbod gecreëerd voor leerlingen die meer aankunnen naast het gymnasium programma. Leerlingen kunnen starten in de bovenbouw met het Pre-University college en er worden pluslessen aangeboden zoals Spaans en Cambridge Engels. Daarnaast doet de school mee aan veel olympiades. Het uitwisselprogramma met Rensselaer College in Albany, NY was in 2013 wederom een succes. In het voorjaar van 2014 zullen er leerlingen uit Albany, NY naar het Lyceum komen.
Bornego Junior In 2013 heeft de vestigingsdirecteur van het Bornego Junior besloten vervroegd terug te treden uit de schoolleiding. Besloten is om voor de komende jaren een interim directeur te benoemen. In de komende jaren maakt dat ruimte om in het kader van de ontgroening te onderzoeken welke inrichting van de directie het meest optimaal voor het onderwijs op het Bornego College is. In het voorjaar van 2013 hebben zich 270 leerlingen aangemeld als nieuwe leerling op deze vestiging. Dat is meer dan werd verwacht. In het verslagjaar zijn een aantal verbeteringen doorgevoerd. Het huiswerk via SOM is geïntegreerd in de dagelijkse praktijk en de kinderziektes zijn eruit. Tevens is er voor het eerst een CITO Volg en advies toets afgenomen waardoor er meer zicht is op de kwaliteit van het onderwijs. Daarnaast zijn de punten uit de zelfevaluatie en visitatie aanleiding voor versteviging van de zorg/ondersteuningsstructuur in 2013 en de les in 2014. De basiskwaliteit wordt daardoor verbeterd. De aandacht ligt op het meer analyseren en begrijpen van leerlinggedrag en het systematisch volgen en bespreken van leerlingen en evalueren van de aanpak.
Bornego Beugel Op de vestiging Beugel worden stappen gezet om de kwaliteit van het onderwijzen en leren te verbeteren. Twee docenten doen daar een opleiding voor en werken gericht aan opbrengstgericht werken als docent. Daarnaast is in het teamplan sterk ingezet op de versterking van het mentoraat. Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding is daarmee meer een taak van de mentoren geworden. Elke
18
mentor heeft zijn eigen functioneren als mentor aan de orde gesteld nadat hij of zij een meting heeft uitgezet bij de mentorleerlingen. Dat is met de direct leidinggevende besproken en er is een plan voor verbetering in onderling overleg opgesteld. Op Bornego Beugel is de kwaliteit van de didactische aanpak, klassenmanagement en pedagogisch handelen van de docenten door de leerlingen hoger gewaardeerd dan in 2012-2013. Daarmee laat de vestiging zien dat de doelen die ze zichzelf hebben gesteld worden bereikt.
Bornego Joure Op de vestiging is in 2013 weer aandacht besteed aan verkeerseducatie in de onderbouw is de school. Dat heeft ertoe geleid dat in november 2013 Bornego Joure als een van de weinige v.o. scholen het zgn. “verkeersveiligheid label” toegekend. In het kader van de fusie van drie gemeenten tot de nieuwe gemeente de Friese Meren is er veel aandacht besteed aan de verkiezingen (oktober/ november 2013). Verkiezingsdebatten zijn op de vestiging georganiseerd en er is, voorafgaand aan de daadwerkelijke verkiezingen, “officieel” gestemd op school. In een heus stembureau, geopend door de burgemeester van Skarsterlân, hebben alle leerlingen hun stem kunnen uitbrengen. De uitslag is aan de lijsttrekkers aangeboden tijdens een politieke avond. De derde klas leerlingen hebben hun (verplichte) uren in het kader van de maatschappelijke stage gedaan. De derde klas leerlingen die in de Theoretische leerweg zitten hebben in maart 2013 de snuffelstage gedaan in het kader van sector- en beroepskeuze. Voor het eerst hebben de 3e jaars havo en vwo leerlingen, in dezelfde periode, de LOB week gevolgd met als doel de sectorkeus beter te begeleiden en de motivatie voor school en leren te verhogen. Ook in Joure is de deskundigheidsbevordering van het docenten team gericht op het versterken van de kwaliteit van de lessen. De vijf rollen van de docent is daarbij het uitgangspunt geweest.
19
Bedrijfsvoering Financiën Het Bornego College wil ook in de toekomst zijn maatschappelijke taak kunnen blijven vervullen. Dat betekent dat het financiële beleid er op gericht blijft om het evenwicht in baten en lasten op orde te houden. De afgesproken kaders vanuit het financieel kaderbeleid zijn hierbij leidend. De school staat voor de opdracht om de verwachte terugloop van leerlingen op te kunnen vangen door passen financieel en personeelsbeleid. Uit het overzicht van de financiële kengetallen is zichtbaar dat het Bornego College 2013 heeft afgesloten met een exploitatieoverschot (resultaat uit gewone bedrijfsvoering). Hierin is de bijdrage vanuit het herfstakkoord van ruim €423.000 en de subsidie voor het aanhouden van jonge leraren van ruim €131.000, in totaal dus €554.000, een belangrijk onderdeel.
Financiën
2009
2010
2011
2012
2013
€ 105.124
€ 57.020
€ -357.612
€ -93.074
€ 609.894
solvabiliteit (eigen vermogen / totale vermogen) x 100
52%
71%
81%
84%
84%
Rentabiliteit (resultaat / totale baten incl. rente ) x 100
0,8%
0,4%
-2,6%
-0,7%
4,2%
3,4
3,4
2,8
1,4
1,95
resultaat uit gewone bedrijfsvoering
Liquiditeit (vlottende activa / kortlopende schulden)
20
Toekomstige ontwikkelingen Schoolbeleid Het beleid voor de toekomst voor het Bornego College is geformuleerd in het Strategisch Beleidsplan 2012-2016 dat loopt van augustus 2012 tot augustus 2017. In dit verslag is hier al eerder aan gerefereerd. Tot die datum zal de school naar verwachting de effecten van de ontgroening nog niet direct merken. De verwachting is dat dit na 2017 wel direct effect zal hebben op de instelling. Dat betekent dat het Bornego College zich in de komende periode zal moeten voorbereiden op deze leerlingenkrimp. De strategische doelen zullen daar een goede bodem voor moeten leggen. Daarnaast zal de school het meerjaren financieel kaderbeleid scherp moeten uitvoeren. Sturen op flexibele formatie en kwaliteit van personeel zal daar deel van uit maken.
Prognose Leerlingaantallen Bornego 2100 2000 1900 1800
aantal leerlingen
1700 1600
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022
1500
Nieuwe examenprogramma’s in het beroepsgerichte onderwijs De vernieuwing van het vmbo start in 2014. De leerlingen die dan instromen in de eerste klassen zullen ook de eerste lichting zijn die het nieuwe examenprogramma zullen gaan doormaken. Deze vernieuwing biedt kansen om het beroepsgerichte onderwijs in gezamenlijkheid te organiseren in Heerenveen. In 2014 zullen daar de eerste belangrijke stappen in moeten worden gezet.
Onderwijs en begeleiding Op het terrein van onderwijs en leerling begeleiding heeft de school zich voor het kalenderjaar 2014 voorgenomen: -
het verbeteren van het rendement onderbouw en annex daaraan de bovenbouw rendementen; voor alle opleidingen het huidige toezicht kader van de Onderwijsinspectie te handhaven; de oordelen van de inspectie over de onderwijskwaliteit te vertalen in concrete doelen en acties in de teamplannen voor het schooljaar 2014-2015 ter verbetering van de kwaliteit; verder te werken aan de didactische pedagogische vaardigheden van de docenten; de pilot IPad verder uit te breiden van klas 3 en 4 havo/vwo naar de 5e klassen van het havo en vwo; op meer vestigingen een ouderraad en leerlingenraad tot stand te brengen; de aansluiting onderbouw en bovenbouw te verbeteren; voor de kernvakken een vakwerkplan op orde te hebben; toets en cijferbeleid op basis van die vakwerkplannen te ontwikkelen; toelatingsbeleid op basis van de eisen Passend Onderwijs te ontwikkelen; de determinatie te verbeteren in de onderbouw; handelingsgericht en opbrengstgericht werken verder uit te bouwen in de vestigingen; de eerste stappen te zetten naar het voldoen aan het basis ondersteuningsprofiel van het SWV Zuidoost Friesland;
21
-
een koers en tijdspad te hebben om de beroepsgerichte leerwegen in te richten volgend het vernieuwde programma vmbo.
Personeel Gekwalificeerd, gemotiveerd en goed geëquipeerd personeel is noodzakelijk om een goede school te kunnen zijn. Daarom zal de school in 2014 verder werken aan het bereiken van de volgende doelen: -
versterken van de kwaliteit van de gesprekcyclus; samen met de docent aanleggen van een bekwaamheidsdossier en het stimuleren van registratie in het lerarenregister; verbeteren van de kwaliteit van sturing en ondersteuning door de schoolleiding op de vestigingen; verder investeren in de kwaliteit van de leraren in het omgaan met verschillen en doelgericht werken in de lessen.
Huisvestiging Het investeren in verbetering en vernieuwing van de vestiging Lyceum zal ook in 2014 verder kleinschalig worden doorgezet. Na de inrichting van het plein van het Bornego Junior en Lyceum is er de komende jaren geen grote renovatie meer voorzien in investering in de buitenruimtes.
ICT In 2014 zal er voor al het personeel een nieuw internet portaal beschikbaar worden waar opslag, communicatie en delen van digitaal materiaal is geregeld. Daarnaast zal er verder worden gewerkt aan een verbetering van het gebruik van de ELO. De voorzieningen zijn op orde.
Financiën In 2013 is een meerjarenbegroting gemaakt op basis van het vastgestelde financiële kaderbeleid en is de koppeling tussen het financieel en HRM pakket rondgemaakt. In het najaar van 2013 is er ineens een groot bedrag vrijgegeven voor de scholen vanuit het Herfstakkoord dat in Den Haag is gemaakt. Dat betekent dat er eind 2013 ineens een overschot in de exploitatie is gerealiseerd. Voor 2014 was een sluitende begroting gepresenteerd en aangenomen. Door het overschot in 2013 zal de exploitatie in 2014 wat meer ruimte bieden. Investeringen zullen worden gedaan met in het achterhoofd dat een nieuwe CAO-vo effecten kan hebben die we nu niet kunnen overzien.
Kwaliteitszorg In 2014 zullen er een aantal bezoeken van de Onderwijsinspectie naast de eigen kwaliteitszorggegevens kunnen worden gezet. Dat geeft een nieuw beeld en hopelijk een nieuwe impuls om de kwaliteitszorg verder te verbeteren. Uit de resultaten van 2013 kunnen we concluderen dat de schoolleiding meer moet sturen op resultaten. Daar zal in 2014 verder aan gewerkt worden.
22
Bijlage 1. Continuïteitsparagraaf Leerlingen DUO maakt prognoses van het aantal leerlingen per instelling. Deze prognoses worden gebruikt als basisgegevens voor de publicatie 'Statistisch materiaal voor het Plan van Scholen' en als controlemiddel bij de beoordeling van prognoses die bij nieuwe aanvragen worden aangeleverd. In onderstaande tabel is gebruik gemaakt van de DUO prognoses aangepast met de laatste gegevens zoals die bij ons bekend zijn. De verwachte leerlingenaantallen zijn per teldatum 1 oktober van het jaar. Deze leerlingaantallen worden gebruikt voor de begrotingen van het daaropvolgend kalenderjaar.
Prognose aantal leerlingen per teldatum 1-10 1977 1860
1987
1993
1996
1968
1896
1935 1859 1801 1747 1682
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
De komende jaren is sprake van een stabiel leerlingaantal. Na ongeveer 4 jaar wordt een teruggang in leerlingen verwacht. Jaarlijks wordt door een aantal leerlingen een opleiding voortgezet via volwasseneneducatie (vavo, voortgezet algemeen volwassenenonderwijs) om alsnog een diploma te kunnen behalen. Met een aantal scholen voor beroepsonderwijs in de regio is hiervoor een samenwerkingsovereenkomst gesloten. Het vavo-traject vervangt volledig het reguliere VO. Dit kan via een voltijd- of een deeltijdprogramma. Via een deeltijdprogramma biedt de instelling voor beroepsonderwijs een doelmatige leerweg aan leerlingen die via deelcertificaten een VO-diploma willen behalen. De leerlingen blijven ingeschreven bij het Bornego College. Per 1 oktober 2012 stonden 7 leerlingen ingeschreven die gebruik maakten van vavo, per 1 oktober 2013 waren dat 6 leerlingen.
Formatie De formatie zal met de huidige leerling prognose de komende jaren stabiel zijn. De komende jaren wordt echter een groter deel van de formatie aangehouden binnen de flexibele schil om de verwachte krimp op te kunnen vangen.
23
Ontwikkeling in personele bezetting Onderwijzend personeel Onderwijs ondersteunend personeel Management en directie Totaal
2013
2014
2015
2016
2017
114
115
114
114
113
39
39
39
38
38
12
12
12
12
12
165
166
165
164
163
Meerjarenbegroting jaarrekening jaarrekening jaarrekening 2011 2012 2013 BATEN Rijksbijdrage Overige overheidsbijdragen Overige baten TOTAAL BATEN
begroting 2014
begroting 2015
begroting 2016
13.003.309
13.310.868
13.949.741
14.295.000
14.105.000
41.257
35.936
21.235
21.000
12.000
496.298
410.114
354.739
307.000
325.000
320.000
13.540.864
13.756.918
14.325.716
14.623.000
14.442.000
14.416.000
11.134.484
11.030.942
10.816.021
11.340.000
11.340.000
11.395.000
674.532
736.972
938.295
880.000
900.000
795.000
674.911
724.809
674.232
918.000
930.100
941.000
1.510.635
1.420.133
1.314.440
1.413.100
1.370.600
1.364.300
13.994.562
13.912.856
13.742.988
14.551.100
14.540.700
14.495.300
Saldo baten en lasten
-453.698
-155.938
582.728
71.900
-98.700
-79.300
Saldo financiële bedrijfsvoering Saldo buitengewone baten en lasten TOTAAL RESULTAAT Incidentele baten en lasten in totaal resultaat
96.086 -357.612
62.864 -93.074
27.166 609.894
25.000 96.900
30.000 -68.700
35.000 -44.300
LASTEN Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten TOTAAL LASTEN
-
-
-
-
-
14.096.000 -
-
In de vastgestelde begroting is een bedrag van €130.000 opgenomen voor de subsidie jonge leraren. Dit bedrag is echter na vaststelling van de begroting verantwoord in de jaarrekening 2013. In de begroting 2014 is al rekening gehouden met de invoer van de functiemix, echter nog niet op de verwachte doelpercentages voor de functiemix zoals die bij het verschijnen van de jaarrekening worden verwacht, maar op basis van eigen beleid. In de begroting 2015 en 2016 is al wel rekening gehouden met deze verwachte doelpercentages voor de functiemix zoals die zijn opgenomen in het actieplan leerkracht. Vanaf de begroting 2016 is er vanuit gegaan dat de subsidie vanuit de prestatiebox qua omvang zal blijven bestaan.
24
Balans ACTIVA VASTE ACTIVA materiele vaste activa finaciële vaste activa TOTAAL VASTE ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL ACTIVA PASSIVA EIGEN VERMOGEN Algemene reserve Bestemmingsreserve publiek Bestemmingsreserve privaat VOORZIENINGEN KORTLOPENDE SCHULDEN TOTAAL PASSIVA
jaarrekening 2011 4.871.614 -
jaarrekening 2012 7.260.954 -
jaarrekening 2013 6.983.869 -
begroting 2014
begroting 2015
begroting 2016
6.600.000
6.300.000
6.100.000
-
-
-
4.871.614
7.260.954
6.983.869
6.600.000
6.300.000
6.100.000
4.691.097
1.856.212
2.848.159
3.200.000
3.500.000
3.700.000
9.562.711
9.117.166
9.832.028
9.800.000
9.800.000
9.800.000
1.393.767
1.392.343
2.080.330
2.317.000
2.487.000
2.627.000
5.791.213
5.699.563
5.621.473
5.430.000
5.260.000
5.120.000
523.026
523.026
523.026
523.000
523.000
523.000
154.276
156.643
146.393
145.000
145.000
145.000
1.700.429
1.345.591
1.460.806
1.385.000
1.385.000
1.385.000
9.562.711
9.117.166
9.832.028
9.800.000
9.800.000
9.800.000
In 2012 is de investering in de nieuwbouw Junior afgerond en geactiveerd. Voor de totale investering in gebouwen is in 2011 een bestemmingsreserve gevormd om de totale afschrijvingslast op de gebouwen op te vangen. De investering in gebouwen kon worden gedaan echter vormt geen onderdeel van de reguliere bekostiging van het onderwijs maar is een verantwoordelijkheid van de lokale overheid. De waardevermindering van de vaste activa wordt voor een groot deel veroorzaak door de afschrijving gebouwen. De afschrijving gebouwen loopt de komende paar jaar van ruim €150.000 terug naar ruim €125.000 en zal op dat niveau aan waardevermindering blijven. De investeringen in ICT materiaal, waaronder de tablet voor de leerling, zullen de komende jaren toenemen. Er worden verder geen uitbreidingsinvesteringen verwacht. De resultaten voor de komende jaren maken dat er voorzichtig wordt ingezet met vervanging van activa. De materiele vaste activa wordt verwacht de komende jaren iets af te nemen. De vrijkomende afschrijvingsgelden leiden tot een vergroting van de omvang van de vlottende activa. De bestemmingsreserve publiek zal afnemen met de waardevermindering van de gebouwen. De bestemmingsreserve onderhoud gebouwen is in 2011 gevormd door omzetting van de voorziening onderhoud gebouwen. Deze bestemmingsreserve blijft de komende jaren op het huidige niveau. De bestemmingsreserve bapo-verplichtingen die ook onderdeel uitmaakt van de publieke bestemmingsreserve (ruim €150.000 per ultimo 2013) daalt de komende jaren met ongeveer €25.000 per jaar. De algemene reserve zal door afbouw van de bestemmingsreserve gebouwen toenemen. De post voorzieningen (jubileumgratificaties en spaarverlof) blijft op het huidige niveau gehandhaafd. Ook de kortlopende schulden zullen geen grote wijziging ondergaan t.o.v. het huidige niveau. Binnen het huisvestingsbeleid wordt nagegaan hoe de vernieuwde examens vmbo en de verwachte leerlingenkrimp op termijn vorm kan worden gegeven binnen de huidige huisvesting. Onderzoeken daarvoor zijn gaande maar zijn nog niet te vertalen naar eventuele huisvestingsconsequenties. Verwacht wordt echter dat hiervoor geen omvangrijke investeringen nodig zijn.
25
Interne controlesysteem Volgens onderstaande planning wordt de jaarlijkse financiële controlcyclus doorlopen. Door middel van trimesterrapportages en meerjarenbegrotingen worden bestuur en toezichthouder op de hoogte gebracht van de financiële positie van de school en verwachte financiële ontwikkelingen. Het interne controlesysteem werkt afdoende om eventuele risico’s tijdig te signaleren en te corrigeren. Via onderstaande planning wordt de controlcyclus in het kalenderjaar gerealiseerd. In deze planning wordt aangegeven op welk moment in jaar activiteiten worden ingezet en/of afgerond. In de onderliggende uitwerkingen worden acties in detail uitgewerkt. Week 5
Trimesterrapportage – t/m 4e kwartaal 2013
Week 6
Financieel administratieve afsluiting van het kalenderjaar
Week 10
Opstellen concept jaarrekening
Week 12
Accountantscontrole Jaarrekening 2013
Week 13
Afronding accountantscontrole – laatste aanpassingen n.a.v. controle
Week 16
Eindgesprek Directeur-Bestuurder met accountant plus aansluitend in het tweede deel met voorzitter en penningmeester
Week 20
Jaarrekening in EFJ
Week 21 Week 23
Trimesterrapportage Jaarrekening ter goedkeuring naar Raad van Beheer Jaarrekening bespreken met financiële commissie MR
Week 25
Jaarrekening ter goedkeuring naar ALV
Week 36 Week 37
Herbeoordeling risicoanalyse en vaststellen benodigde weerstandscapaciteit Opstellen betrouwbare prognose financiële positie lopend boekjaar
Week 38
Herijken van de nulmeting en meerjaren kaderbegroting
Week 39
Vaststellen beleidskaders en kaders jaarbegroting volgend boekjaar
Week 40
Week 40 Week 46
Presentatie beleidsuitgangspunten begroting op schoolniveau, vergaren van input van vestigingsdirecteuren; Meerjaren investeringsplanning Trimesterrapportage Bekostigingscontrole 2015 en Interimcontrole jaarrekening 2014
Week 47
Bespreking conceptbegroting volgend kalenderjaar met directies.
Week 48
Conceptbegroting volgend kalenderjaar naar Raad van beheer met verzoek om advies en voorlopige vaststelling Begroting volgend kalenderjaar bespreken met financiële commissie van de MR met verzoek om advies en vaststelling. Administratieve verwerking van de begroting
Week 49/50 Week 50
26
Risico’s In het jaarverslag zijn de toekomstige ontwikkelingen van de organisatie beschreven. De verwachte krimp in leerlingenaantallen blijft hierbij de belangrijkste factor waar rekening mee wordt gehouden. Hoewel de wet passend onderwijs een belangrijke wijziging in organisatie en geldstromen betekent, worden hier geen risico’s voorzien. De rapportage die in 2012 is opgesteld door het Nederlands adviesbureau voor risicomanagement geeft aan dat er voor het Bornego College een gemiddeld risicoprofiel gehanteerd kan worden. Er is een bedrag van €500.000 nodig om deze (rest-)risico’s af te dekken. Deze reserve is nog niet geheel aanwezig maar zal de komende drie boekjaren worden gevormd.
27
Bijlage 2. Analyse van de balans 2013 ten opzichte van de balans 2012 1.2 Vaste activa In het najaar van 2013 is het plein van de nieuwbouw van de vestiging Junior afgerond. Binnen het beschikbare budget kon ook het plein van de vestiging Lyceum worden aangepast naar de wensen van de vestiging. Een bedrag van €132.000 is hiervoor geactiveerd. De verzekerde waarden van het gebouw Beugel zijn door de gemeente aangepast naar actuele waarden.
1.5 Vlottende activa In december is gefactureerd aan de Universiteit Groningen waarmee er een verschil is ten opzichte van 2012. De te ontvangen bijdragen van ouders en leden is in 2013 hoger door de openstaande post voor de bijdrage voor de iPad. In augustus 2013 is hiervoor €100.000 gefactureerd en er is ongeveer €15.000 geïncasseerd. Eind 2012 is de rente die in januari 2013 voor het afgelopen kalenderjaar werd ontvangen voor een deposito alsmede de te ontvangen jaarrente ING als vordering opgenomen. De overlopende activa in 2013 is hoger dan in 2012 door een grotere afrekening op de Stichting beheer onderwijshuisvesting Joure (€14.000 in 2012 en €32.000 in 2013), een vordering op de belastingdienst van €43.000 in 2013 en een vordering op energiemaatschappij Dong wegens een afrekening over 2013 van €18.000
1.7 Liquide middelen In 2012 is de nieuwbouw van de vestiging Junior afgerond. Er zijn in 2013 geen grote investeringen gepleegd waardoor afschrijvingen het saldo liquide middelen positief beïnvloedt. Daarnaast zijn de ontvangen subsidies aan het eind van 2013 van €550.000 van invloed op het hogere saldo liquide middelen.
2.1 Reserves De bestemming van het resultaat maakt een groei in de algemene reserve publiek ten bedrage van €688.000. Op de bestemmingsreserve gebouwen zijn de afschrijvingen van de gebouwen in mindering gebracht. De bestemmingsreserve is gevormd om de afschrijvingslast van de gebouwen buiten de reguliere schoolexploitatie te houden. In de bekostiging van het onderwijs zijn de gebouwen (nog) economisch eigendom van de lokale overheid. Renovatie en nieuwbouw komt om die reden niet voor rekening van de school. Ten gunste van de bestemmingsreserve onderhoud gebouw is een bedrag van €114.000 geboekt. Dit bedrag resteerde na aftrek van het groot onderhoud dat in de exploitatie is verantwoord. In 2013 is een bedrag van €150.000 aangehouden voor de bestemming voor groot onderhoud. In 2014 zal dit bedrag op €250.000 worden teruggebracht, zoals dat ook in eerdere jaarrekeningen gebruikelijk was en vanuit het meerjaren onderhoudsplan wordt aangegeven.
2.4 Kortlopende schulden De crediteuren zijn iets hoger dan in 2012. Een nota van €30.000 aan het schoonmaakbedrijf, maar ook een nota wegens inhuur personeel waarover nog afstemming nodig is staan in de balans opgenomen.
28
Zowel de schuld aan de belastingdienst als aan het pensioenfonds is hoger door hoger vastgestelde afdrachten in 2013 dan in 2012. In december zijn de landelijke uitkeringskosten over 2013 definitief vastgesteld. Dit resulteerde in een extra inhouding van ongeveer €45.000. Een correctie wordt verwacht in 2014 maar over de omvang kon door het ministerie geen duidelijkheid worden verschaft. Daarnaast is de verrekening uitkeringskosten over 2012 nog niet afgewikkeld voor en bedrag van €30.000. Door het lager bedrag aan lonen en salarissen is ook de aanspraak op vakantie uitkeringen lager dan in 2012.
29
Bijlage 3. Analyse van de staat van baten en lasten 2013 t.o.v. 2012 3.1 Rijksbijdragen De rijksbijdragen zijn t.o.v. de jaarrekening 2012 nagenoeg gelijk gebleven. Onder de post 3.1.2 zijn extra toegekende aanvragen voor de lerarenbeurs opgenomen. Daarnaast is een prestatiesubsidie van €20.000 voor het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten hier verantwoord. Deze subsidie is in 2012 reeds ontvangen maar definitieve toekenning was afhankelijk gesteld van te bereiken doelen in het kader van het terugdringen van voortijdig schoolverlaten. Onder de niet-geoormerkte subsidies bij 3.1.2 zijn twee posten opgenomen die maken dat de jaarrekening 2013 hoger uitvalt dan de jaarrekening 2012. De bedragen per leerling voor de prestatiebeurs zijn ten opzichte van 2012 verhoogd waardoor deze subsidie ongeveer €80.000 hoger uitvalt dan de jaarrekening 2012. Vanuit het herfstakkoord door het kabinet Rutte is extra subsidie ontvangen voor de bekostiging jonge leerkrachten VO 2013 ten bedrage van €131.000. Daarnaast is een éénmalige subsidie ontvangen voor versterking van de kwaliteit van het onderwijs van €423.000.
3.2 Gemeentelijke bijdragen De gemeentelijke bijdragen voor Instroom-Doorstroom banen is in 2013 bijna €15.000 lager dan in 2012 door vertrek wegens pensioen van een medewerker per 1 augustus 2012.
3.5 Overige baten Tot augustus 2012 is kantoorruimte verhuurd aan het centraal bureau van het christelijk basisonderwijs in Heerenveen. In 2013 is enkel het gebruik van de vergaderruimte door Fricolore verantwoord. De opbrengsten voor detachering van personeel zijn ruim €40.000 lager door het wegvallen van de detachering van een medewerker bij het Freudenthal instituut van de Universiteit van Utrecht. De ouderbijdragen betreffen vooral bijdragen voor deelname aan excursies door leerlingen. De totale bate is afhankelijk van de deelname en de hoogte van de bijdrage. Variatie hierin ten opzichte van voorgaande jaren is gebruikelijk. In 2011 is een bedrag van €7.000 extra verantwoord wegens algemene ouderbijdragen voor de periode januari t/m augustus 2012. Dit had in 2012 verantwoord moeten worden. Onder de overige baten is in 2012 een bedrag van €10.000 geboekt wegens teruggave van de belastingdienst wegens de pro-rata regeling. Daarnaast is in 2012 een teruggave loonbelasting ontvangen over 2011 van ongeveer €8.000 en hier verwerkt.
4.1 Personele lasten De salariskosten zijn in 2013 ten opzichte van 2012 gedaald. De lagere lonen en salarissen in 2013 (t.o.v. 2012) hebben geleid tot hogere pensioenpremies en sociale lasten. De oorzaak is te verklaren doordat het werkgeversdeel van de pensioenpremie is gestegen van 16,48% gemiddeld in 2012 naar 17,78% in 2013. Het verschil in de sociale lasten zit voornamelijk in de gestegen werkgeversheffing ZorgVerzekeringsWet van 7,1% in 2012 naar 7,75% in 2013. Aan inhuur van personeel is ongeveer €30.000 minder uitgegeven dan in 2013. Dit is voor ongeveer €16.000 door minder inhuur aan ondersteuning voor ICT (€38.000 naar €22.000), €6.000 minder aan vrijwilligersvergoedingen (€14.000 naar €8.000) en €8.000 minder aan overige inhuur (€14.000 naar €6.000).
30
De overige personele lasten zijn teruggebracht van ruim €230.000 naar ongeveer €180.000. Er is voor ruim €30.000 minder uitgegeven aan coaching van personeel en juridische ondersteuning. Daarnaast is aan nascholing ongeveer €30.000 minder uitgegeven dan in 2012. Tenslotte is in 2012 een vrijval van ongeveer €10.000 voor spaarverlof hier verantwoord. Hiertegenover staat dat in 2012 er geen kosten zijn gemaakt voor uitbesteding van leerlingen aan het VAVO (voortgezet algemeen volwassenenonderwijs), terwijl in 2013 hiervoor een bedrag van €20.000 is opgenomen. Aan uitkeringen is er in 2012 ruim €10.000 meer ontvangen wegens arbeidsongeschiktheid die betrekking had op het boekjaar 2011.
4.2 Afschrijvingen Gebouwen De vestiging Bornego Junior is per 1 augustus 2012 in gebruik genomen en geactiveerd. De afschrijvingslast was in 2012 €38.000. Deze afschrijvingslast is ingezet vanaf 1 augustus 2012. Om die reden is de afschrijvingslast voor dit onderdeel in 2013 €57.000 hoger (€ 98.000). Daartegenover staat een verlaging van de afschrijvingslast in 2013 t.o.v. 2012 van €8.000 wegens het afstoten van de nood bouw aan de Burg. Falkenaweg. De afschrijvingskosten van de gebouwen worden geëgaliseerd door de daarvoor gevormde bestemmingsreserve.
Inventaris en apparatuur In augustus 2012 is voor de vestiging junior € 700.000 aan inventaris geactiveerd. Verder is er medio 2012 voor ongeveer € 300.000 geïnvesteerd in laptops en IPads voor het onderwijspersoneel. De afschrijvingslast is slechts voor een half jaar van invloed op de resultatenrekening van 2012. In 2013 is de volledige afschrijvingslast zichtbaar (€52.000) terwijl dit in 2012 voor een gedeelte is opgenomen (€21.000). Het verschil in toename van afschrijvingskosten van €47.000 op inventaris ten opzichte van 2012 wordt hiermee grotendeels verklaard. Voor de aanschaf van software is in 2013 gestart met de afschrijving van Afas HR van ongeveer €10.000. De leermiddelen worden in 4 jaar afgeschreven. In 2010 is de voorraad boeken tegen een in verhouding gering aankoopbedrag van ruim € 200.000 overgenomen van Van Dijk Educatie. De afschrijvingslast loopt vanwege nieuwe aanschaf geleidelijk op. Daarom is ook in 2013 de afschrijvingslast groter dan in 2012. In 2014 zal de afschrijvingslast rond het niveau van 2012 komen te liggen omdat dan de aanschaf van 2010 is afgeschreven.
4.3 Huisvestingslasten De huisvestingslasten zijn met ruim €50.000 afgenomen ten opzichte van de exploitatie 2012. Voor de huur van het gebouw in Joure wordt ongeveer €15.000,-- minder aan huur doorberekend dan in 2012 door lagere energielasten en door een lager vastgestelde jaarlijkse dotatie aan de onderhoudsvoorziening die door de stichting die het gebouw Joure exploiteert wordt aangehouden. De post onderhoud gebouwen is ongeveer €30.000 lager dan in 2012. Onder deze post is het “groot onderhoud” opgenomen voor een bedrag van ongeveer €35.000. In de jaarrekening 2012 was dit
31
bedrag ongeveer €65.000. De lasten voortvloeiend uit groot onderhoud worden ten laste van de bestemmingsreserve onderhoud gebouwen gebracht. Voor de afwikkeling van energie van de burg. Falkenaweg werd een bedrag gereserveerd van €12.000. Dit bedrag is niet benut en ten gunste van de post energie en water gebracht. Daarnaast zijn de afrekeningen van energie gunstiger uitgevallen dan verwacht. Aan schoonmaak is meer uitgegeven aan schoonmaakmaterialen (€2.000) en aan glasbewassing €2.000. Daarnaast is de invloed van de verhoging van het Btw-tarief merkbaar voor ongeveer €4.000.
4.4 Overige instellingslasten De overige instellingslasten zijn in 2013 met ruim €100.000 afgenomen. Door het in eigen hand nemen van de catering zijn deze kosten met ongeveer €20.000 afgenomen. Aan contributies werd echter ongeveer €10.000 meer uitgegeven. Er werd in 2013 geen fiscaal advies ingewonnen, waar in 2012 ongeveer €8.000 werd genoteerd. Voor onderhoud aan de machines van de vestiging Beugel werd in 2012 ruim €23.000 extra uitgegeven voor aanpassingen i.v.m. milieu- en veiligheidseisen. Voor het geven van de lessen aan de groep 8 leerlingen van de basisscholen (8-plus groepen) wordt niet langer extern ingehuurd. Hierdoor is deze post ongeveer €15.000 lager uitgevallen. Daarnaast is er door o.a. een afwikkeling over 2012 ongeveer €15.000 minder besteed aan de Rebound. Aan excursies is echter €5.000 meer uitgegeven. De overige instellingslasten zijn tevens €40.000 lager uitgevallen door o.a. een afname van foliemateriaal ten gunste van de invoer van digitale leermiddelen. Aan projecten en vernieuwingen (o.a. herstructurering Techniek) voor het onderwijs is ruim €10.000 uitgegeven meer uitgegeven dan in 2012.
5 Financiële baten en lasten De rente-inkomsten zijn met €30.000 afgenomen. Naast het vervallen van een deposito in 2012 zijn minder liquide middelen voorhanden door de investeringen in de vestiging Junior.
32
Bijlage 4. Analyse van de staat van baten en lasten 2013 t.o.v. begroting 2013 3.1 Rijksbijdragen Op de personele rijksbijdrage worden maandelijks de uitkeringskosten in mindering gebracht. Dit betreft zowel het collectieve deel van de uitkeringen (ongeveer €120.000) als het deel van de uitkeringen dat via eigen uitstroom is ontstaan, waarvan 25% van de uitkeringslast bij de school komt te liggen (€40.000). In december zijn de landelijke uitkeringskosten over 2013 definitief vastgesteld. Dit resulteerde in een extra inhouding van ongeveer €45.000. Een correctie wordt verwacht in 2014 maar over de omvang kon door het ministerie geen duidelijkheid worden verschaft. De geoormerkte subsidies vallen ongeveer €20.000 hoger uit dan begroot. Er werd €15.000 meer ontvangen dan begroot voor de lerarenbeurs. Daarnaast is €2.000 extra ontvangen wegens afrekening voor het terugdringen voortijdig schoolverlaten. In de begroting is rekening gehouden met een bedrag aan leerlinggebonden financiering (LGF of rugzakje) van €40.000. De realisatie ligt op €47.000. In de begroting is rekening gehouden met een subsidie van €220.000 voor de prestatiebeurs, terwijl de werkelijke vergoeding €300.000 is. Na het opstellen van de begroting zijn de bedragen per leerling voor vwo 4, 5 en 6 door het ministerie naar boven bijgesteld. Deze gelden worden vanaf dit schooljaar o.a. ingezet om de digitalisering van onderwijsmateriaal vorm te geven. Met de subsidie ad €12.000 voor Wiskunde C is in de begroting geen rekening gehouden. Vanuit het herfstakkoord door het kabinet Rutte is extra subsidie ontvangen voor de bekostiging jonge leerkrachten VO 2013 ten bedrage van €131.000. Daarnaast is een éénmalige subsidie ontvangen voor versterking van de kwaliteit van het onderwijs van €423.000.
3.5 Overige baten De opbrengsten verhuur en de ontvangen ouderbijdragen liggen in lijn met de begroting. Wat betreft de opbrengsten personeel is ruim €40.000 meer ontvangen dan begroot. Aan declaraties van loonkosten voor de gedetacheerde medewerker Rebound werd rond €6.000 meer ontvangen dan begroot en ook werd een extra medewerker gedetacheerd bij de Rebound waarvoor ongeveer €12.000 werd gefactureerd. Hiermee was in de begroting geen rekening gehouden. Ook was de bijdrage vanuit het Samenwerkingsverband Leerlingenzorg ongeveer €8.000 ruimer dan begroot. De bijdrage voor werkzaamheden t.b.v. Fricolore, zoals de inzet voor de Fricolore Academie, vielen ruim €16.000 hoger uit dan begroot.
4.1 Personele lasten De lonen en salarissen inclusief de inhuur van personeel via pay-rolling en vervanging van personeel zijn binnen de begroting afgerond. Dit geldt ook voor de inhuur van personeel (wegens extra ondersteuning of inzet voor projecten). Voor het aanhouden van een flexibele ruimte op personeel bedraagt de inhuur van personeel ongeveer €205.000. Er wordt met een iets geringere formatie een groter leerlingenaantal bediend. De overige personele lasten zijn €100.000 lager dan begroot. Er is jaarlijks een budget van ongeveer €120.000 beschikbaar voor scholing. Dit jaar is hiervan ongeveer €75.000 besteed. Daarnaast wordt voor begeleiding en coaching van personeel en voor
33
arbodienstverlening €50.000 begroot. De realisatie blijft door een geringe inzet van coaching op ongeveer €20.000. Er werd voor werving en selectie van personeel ruim €4.000 minder uitgegeven dan begroot. Tenslotte werd een bedrag van €10.000 wegens vrijval van personeelsvoorzieningen niet in de begroting opgenomen. Er is meer aan uitkeringen ontvangen dan begroot door een grotere deelname i.v.m. zwangerschapsverlof.
4.2 Afschrijvingen Gebouwen Vanaf augustus 2012 wordt er afgeschreven op het gebouw Bornego Junior. In 2013 is de afschrijvingslast voor het kalenderjaar in de jaarrekening. De afschrijvingslast bedraagt per jaar €95.000. In de begroting 2013 is deze afschrijvingslast buiten beschouwing gelaten omdat deze wordt afgewikkeld op de daarvoor opgebouwde bestemmingsreserve.
Leermiddelen In de begroting is rekening gehouden met een totale last voor het boekenfonds van €625.000. Het deel van de afschrijvingslast voor leerboeken dat hier wordt verantwoord is begroot op € 275.000. Onder paragraaf 4.4.4 is een bedrag van €350.000 opgenomen voor de overige kosten van het boekenfonds. De afschrijvingslast van de iPads die zijn ingevoerd in leerjaar 3 en 4 van het Lyceum bedraagt €30.000. Deze was niet begroot. Daarnaast is in het najaar van 2013 €17.000 geactiveerd voor de aanschaf van grafische rekenmachines die bij de invoering van de iPad niet waren voorzien. Deze worden in twee jaar afgeschreven.
Huisvestingslasten De post huur bestaat voornamelijk uit de verrekening van kosten voor het gebouw in Joure. Bij de jaarrekening 2013 is de dotatie aan de onderhoudsvoorziening voor het gebouw Joure met €20.000 naar beneden bijgesteld t.o.v. de begroting. Daarnaast zijn de energielasten lager dan begroot. Omdat er geen gebruik wordt gemaakt van een voorziening groot onderhoud is de post onderhoud gebouwen opgenomen voor zowel het groot onderhoud (€150.000) als het reguliere onderhoud (€ 70.000,--) en het terreinonderhoud (€20.000,--). De mutatie in de bestemmingsreserve vindt plaats bij bestemming van het resultaat. Aan regulier onderhoud is ongeveer €25.000 meer uitgegeven dan begroot. Door een aantal aanpassingen aan het gebouw Lyceum (personeelswerkruimte, kabinet en lokalen biologie) en Junior (aanpassing gymzaal, personeelskamer), waarvoor het grootste deel van de kosten ten laste van de bestemmingsreserve onderhoud gebouwen komt, zorgt dit tevens voor extra kosten die niet ten laste van het groot onderhoud kunnen worden geboekt. Het terreinonderhoud is uitgevoerd volgens begroting. Aan de bestemmingsreserve onderhoud gebouwen wordt ruim €113.000 toegevoegd. Voor de afwikkeling van het energieverbruik aan de burg. Falkenaweg werd €12.000 gereserveerd. Dit bedrag is niet langer benodigd en is ten gunste van deze post vrijgevallen. Voor het gasverbruik van het Lyceum en Junior is een positieve afrekening ontvangen van ongeveer €20.000. Op welk niveau de energielast zich op langere termijn zal handhaven is door het korte gebruik van de vestiging Junior nog niet aan te geven.
34
De schoonmaakkosten zijn binnen de begroting gebleven. Na het doorlopen van een Europese aanbesteding, kon het nieuwe schoonmaakcontract met scherpere condities worden afgesloten.
4.4 Overige instellingslasten Administratie- en beheerslasten Bij de administratie- en beheerslasten is meer uitgegeven aan automatisering voor o.a. de hosting van de ELO en de kosten voor het overbrengen hiervan in eigen beheer (€10.000). Daarnaast is er nieuwe software aangeschaft waarvoor contributie dient te worden betaald (€10.000). Ook is er meer uitgegeven aan contributies en lidmaatschappen (€7.000). Bij de begroting is uitgegaan van een taakstelling voor catering van €35.000. Dit blijkt in de praktijk (nog) niet realiseerbaar en de exploitatie komt uit op €50.000. Ook zijn de kosten voor drukwerk teruggedrongen, o.a. door het niet langer uitgeven van de informatiegids waarmee een besparing van €13.000 is gemoeid. Naast de controle van de jaarrekening is er geen externe advisering nodig geweest waardoor de realisatie €10.000 lager uitvalt.
Inventaris, apparatuur en leermiddelen Aan onderhoud machines van de vestiging Beugel is in 2012 extra geïnvesteerd n.a.v. de controle door de arbeidsinspectie. In 2013 is ruim €10.000 minder uitgegeven voor het onderhoud van deze machines. Door het gebruik van een eigen geluidsinstallatie voor de vieringen van de vestiging Lyceum, zijn de kosten voor vieringen met ruim €7.000 afgenomen. Ook voor de leerlingbegeleiding werden minder kosten gemaakt door o.a. het in eigen beheer uitvoeren van de lessen voor de 8-plus leerlingen (€15.000).
Overige instellingslasten Voor de leermiddelen wordt €350.000 begroot voor werkboeken. Er is o.a. door de invoer van de iPad ongeveer €35.000 minder uitgegeven.
5 Financiële baten en lasten De rentebaten zijn ondanks de investeringen en lage rentestand iets hoger uitgevallen dan begroot.
35
Bijlage 5. Vermogen per ultimo 2013 en Begroting 2014 BATEN 3.1 Rijksbijdragen OC&W 3.2 Overige overheidsbijdragen 3.5 Overige baten
TOTAAL BATEN
jaarrekening
jaarrekening
jaarrekening
begroting
begroting
2011
2012
2013
2012
2013
begroting 2014
13.003.309
13.310.868
13.949.741
12.942.838
13.340.000
14.295.000
41.257
35.936
21.235
20.000
21.000
21.000
496.299
410.114
354.740
361.000
302.000
307.000
13.540.864
13.756.918
14.325.716
13.323.838
13.663.000
14.623.000
LASTEN 4.1 Personele lasten
11.134.484
11.030.944
10.816.021
10.854.000
11.003.000
11.340.000
4.2 Afschrijvingen
674.532
736.973
938.295
815.000
850.000
880.000
4.3 Huisvestingslasten
674.911
724.809
674.232
814.000
838.000
918.000
1.510.635
1.420.131
1.314.439
1.377.500
1.366.500
1.335.500
4.4 Overige instellingslasten
Beleidsprogramma's TOTAAL LASTEN
Saldo financiële baten en lasten SALDO EXPLOITATIE
0
0
0
0
0
77.600
13.994.562
13.912.855
13.742.987
13.860.500
14.057.500
14.551.100
96.086
62.864
27.166
60.000
25.000
25.000
-357.612
-93.073
609.895
-476.662
-369.500
96.900
Vermogenspositie In 2012 is met behulp van het Nederlands Instituut voor Risicomanagement en de Besturenraad een risico inventarisatie gemaakt. Daaruit blijkt dat de minimale weerstandscapaciteit is berekend op € 479.167, afgerond op € 500.000 om eventuele risico’s te kunnen dekken. Deze buffer is per ultimo 2013 nog niet geheel aanwezig. De onderkapitalisatie bedraagt ruim € 250.000 wanneer geen rekening wordt gehouden met het privaat vermogen. De verwachting is dat in het kalenderjaar 2016 de weerstandcapaciteit op niveau zal zijn. Op basis van een instrument dat is aangereikt door de VO-raad is op de volgende pagina een overzicht gegeven van de vermogenspositie van de school. De buffer is per 31 december 2013 nog niet geheel aanwezig. Volgens de prognose zal eind 2016 de benodigde omvang zijn bereikt.
Eigen vermogen In het verleden is uit de ouderbijdragen voor het boekenfonds van de school een reserve gevormd. Bij de invoering van de gratis leermiddelen in het voortgezet onderwijs is deze reserve als private bestemmingsreserve ten bedrage van €523.026 aangehouden. De bestemmingsreserve publiek bestaat uit drie bestemmingsreserves. De bestemmingsreserve bapoverplichting ten bedrage van €154.803. Deze reserve bouwt met de afloop van het bapo-recht de komende jaren af naar nul. Voor de dekking van de afschrijvingslast van gebouwen is een bedrag van €4.472.469 van het vermogen afgeschermd. De afschrijvingslast gebouwen die jaarlijks in de exploitatie wordt opgenomen wordt via resultaatbestemming ten laste van deze bestemmingsreserve gebracht. In 2011 is besloten de voorziening onderhoud gebouwen om te zetten in een bestemmingsreserve. De bestemmingsreserve onderhoud gebouwen bedraagt per ultimo 2013 €994.201. Op basis van het meerjaren onderhoudsplan wordt de toekomstige verplichting op het gebied van onderhoud gebouwen via deze bestemmingsreserve tot uitdrukking gebracht.
36
Overzicht vermogenspositie per 31-12-2013 Benodigde liquiditeit voor het afdekken van (rest-)risico's (de buffercapaciteit) 5.359.560 3.127.064 1.460.805 771.692 5,38%
De kapitalisatiefactor in Euro bedraagt De benodigde liquiditeit voor de financiering van materiële vaste activa (excl. gebouwen en terreinen) bedraagt in Euro De benodigde transactieliquiditeit voor de kortlopende schulden bedraagt in Euro De beschikbare liquiditeit voor het afdekken van (rest-)risico's bedraagt in Euro De beschikbare/genormeerde liquiditeit voor het afdekken van (rest-)risico's bedraagt als percentage van de baten Aftrekposten voor de buffercapaciteit
523.026 523.026
1. Privaat vermogen 2. Langlopende vordering op OCW Som der aftrekposten
De gecorrigeerde bufferliquiditeit voor het afdekken van (rest-)risico's bedraagt De gecorrigeerde bufferliquiditeit voor het afdekken van (rest-)risico's bedraagt als percentage van de baten
248.666 1,73%
Vul onderstaande in, wanneer uw organisatie beschikt over een gekwantificeerd risicoprofiel 248.666 500.000 251.335-
De beschikbare liquiditeit voor het afdekken van (rest-)risico's bedraagt in Euro De benodigde buffercapaciteit op basis van het risicoprofiel van de organisatie bedraagt
De overkapitalisatie (+) of onderkapitalisatie (-) bedraagt
1A Balans per 31-12-2013 ACTIVA
PASSIVA
Materiele vaste activa
Eigen vermogen Aanschafwaarde
1.2.1 Gebouwen en terreinen 1.2.2 - 1.2.5 Overige MVA
€ € €
6.208.918 6.254.127 12.463.045
Cum. afschr.
€ € €
€ € €
4.472.469 2.511.401 6.983.870
45% 26% 71%
1.3 Financiele vaste activa
€
-
0%
Vaste Activa
€
6.983.870
71%
1.4 Voorraden 1.5 OCW-vordering 1.5 Overige vorderingen 1.5 Vorderingen 1.6 Effecten 1.7 Liquide middelen
€
-
€ € €
362.623 2.485.536
0% 0% 4% 4% 0% 25%
Vlottende activa
€
2.848.159
29%
totaal vermogen
€
9.832.029
100%
€ €
1.736.448 3.742.726 5.479.174
Boekwaarde
362.623
2.1.1 algemene reserve 2.1.2 bestemmingsreserve (publiek) 2.1.3 bestemmingsreserve (privaat) 2.1.4 Bestemmingsfonds (publiek) 2.1.5 Bestemmingsfonds (privaat) 2.1.6 Herwaarderingsreserve 2.1.7 Andere wettelijke reserves 2.1.8 Statutaire reserves Eigen vermogen
€ € € € € € € € €
2.080.330 5.621.473 523.026 8.224.829
21% 57% 5% 0% 0% 0% 0% 0% 84%
2.3 Voorzieningen
€
146.393
1%
2.4 Langlopende schulden
€
-
0%
2.5 Kortlopende schulden
€
1.460.805
15%
Vreemd vermogen
€
1.607.198
16%
€
9.832.027
100%
3.1 Rijksbijdragen 3.2 Overige overheidsbijdragen en -subsidies 3.3 College-, cursus-, les- en examengelden 3.4 Baten werk in opdracht van derden 3.5 Overige baten
€ € € € €
13.949.741 21.235 354.740
97% 0% 0% 0% 2%
5. Financiele baten
€
27.166
0%
Totale baten
€
14.352.882
Resultaat
€
609.895
totaal vermogen
1B Staat van baten en lasten over 2013 LASTEN 4.1 Personeelslasten 4.2 Afschrijvingslasten 4.3 Huisvestingslasten 4.4 Overige lasten
BATEN € € € €
10.816.021 938.295 674.232 1.314.439
79% 7% 5% 10%
5. Financiele lasten
€
-
0%
Totale Lasten
€
13.742.987
100%
100%
4%
Bijlage 6. Interne en externe verantwoording Treasury Het beleid van de vereniging is om risicomijdend te beleggen. In 2013 is gehandeld binnen dit kader. In 2012 is een overstap gemaakt naar de Rabobank als huisbankier. Een deel van de liquiditeiten was reeds ondergebracht bij de Rabobank. Een deel van de liquide middelen blijven bij de ING geplaatst om spreiding van de liquiditeiten over meerdere banken te bewerkstelligen. In 2012 is de nieuwbouw van Bornego Junior afgerond. De investering in het gebouw heeft €3.700.000 aan liquiditeiten gevraagd, de investering in inventaris €700.000. Vanwege de lage rentestand worden de gelden op dit moment kort tijdelijk weggezet.
Richtlijn Europese aanbesteding In 2013 is een traject afgerond om te komen tot een Europese aanbesteding van de schoonmaakdiensten. Dit heeft geleid tot een nieuw contract per 1 augustus 2013 voor de vestigingen in Heerenveen. Het schoonmaakcontract kon in handen blijven van dezelfde schoonmaakorganisatie. Aan het einde van schooljaar 2012-2013 is het contract af met Van Dijk Educatie voor de leverantie van leermiddelen beëindigd. Binnen het samenwerkingsverband Fricolore is tezamen met het samenwerkingsverband Pompeblêd een Europese aanbesteding doorlopen. Deze is in maart 2013 afgerond met de gunning aan Van Dijk Educatie voor beide samenwerkingsverbanden. In 2013 is het contract voor onze school met Van Dijk Educatie worden afgesloten.
Horizontale verantwoording Besluiten en belangrijke ontwikkelingen vanuit de raad van beheer en directie worden aan het personeel van de organisatie gecommuniceerd via een weekbericht. Ouders worden ongeveer 2 maal per jaar middels de ouderbrief @Bornego op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen binnen de school, als ook over bijzondere activiteiten van de leerlingen. Ouders vinden via de website, het leerlingenportaal en via het ouderportaal Somtoday op elektronische wijze een veelheid van informatie over de school. Ouders kunnen via het lidmaatschap van de Vereniging geïnformeerd worden over en mede invloed uitoefenen op de koers van de Vereniging. Ook worden ouders via ouderpanels gevraagd om mee te denken over en betrokken te zijn bij de school. Leerlingen kunnen via het leerlingenportaal en via de website van de school resultaten en nieuws van de school te weten komen. Leerlingen en ouders worden daarnaast via het lidmaatschap van de Medezeggenschapsraad betrokken bij de besluitvorming binnen de school. De Medezeggenschapsraad komt ongeveer 10 maal per jaar bijeen en functioneert op basis van een WMSreglement. De directeur / bestuurder heeft een adviserende rol naar de Medezeggenschapsraad. De personeelsgeleding van de Medezeggenschapsraad overlegt maandelijks nog afzonderlijk met de directeur / bestuurder, vooral over personeelsaangelegenheden. 40
Toeleverende basisscholen worden per kwartaal geïnformeerd over de resultaten van hun oudleerlingen op het Bornego College. Na iedere rapportperiode worden de resultaten van de leerlingen van klas 1 en 2 aan de toeleverende basisscholen gestuurd. Ook vindt er jaarlijks een bijeenkomst plaats waarbij de schoolleiding van het basisonderwijs wordt geïnformeerd over de ontwikkelingen binnen het Bornego College en de doorgaande leerlijn primair – voortgezet onderwijs. De werkgroep POVO beoogt de aansluiting tussen het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs te verbeteren. Er vinden onder andere wederzijdse schoolbezoeken plaats.
Met de lokale overheid vindt overleg plaats via het O.O.G.O. = Op overeenstemming gericht overleg. Dit overleg vindt enkele malen per jaar plaats onder regie van de gemeenten. Het Bornego College verantwoordt zich tevens via www.schoolvo.nl. Via “vensters voor verantwoording” zijn de resultaten van de school voor haar omgeving zichtbaar.
41
Afkortingen BAPO: bevordering arbeidsparticipatie ouderen, een regeling waardoor oudere personeelsleden gefaseerd wat minder kunnen gaan werken; de werkgever, in casu de school, draagt een deel van de kosten; voor mogelijke toekomstige kosten (bapo-aanspraken) is door de school geld opzij gelegd bijzonder: schoolkarakteristiek waarin bijzonder aangeeft dat een privaatrechtelijke instelling (stichting of vereniging) het bevoegd gezag van de school vormt, in tegenstelling tot openbaar Bio (wet-): wet Beroepen in onderwijs, die erop gericht is de kennis en kunde van het personeel op adequaat niveau te houden door het voor elke onderwijsgevende verplicht te stellen, zijn of haar competenties periodiek te versterken, bijvoorbeeld door scholing of training BO: BewegingsOnderwijs: ook wel lichamelijke opvoeding genoemd. Een vak uit de lessentabel. determinatie: het zo zorgvuldig mogelijk bepalen welke schoolopleiding door een leerling gevolgd kan worden; op het Bornego College vindt de determinatie plaats in de brugklassen, waarbij latere correctie mogelijk blijft docent gestuurd: een leer- of onderwijsproces waarbij de docent de regie voert (in tegenstelling tot situaties waarin de leerling dit proces naar behoefte invult) kan worden aangeduid als docent gestuurd DUO: Dienst uitvoering Onderwijs, uitvoeringsorgaan van de overheid voor o.a. de bekostiging van en informatievoorziening aan scholen ELO: elektronische leeromgeving, computernetwerk waarin leerlingen o.a. oefenmateriaal aangeboden krijgen, naar eigen inzicht kunnen werken en veilig onderling en met docenten kunnen communiceren fte: fulltime equivalent, volledige betrekkingsomvang; populair gezegd: twee halve banen vormen 1 fte functiemix: is de evenwichtige verdeling van leraren (in voltijdbanen, fte’s) over de verschillende salarisschalen. Schoolbesturen krijgen, volgens de in het Convenant Leerkracht van Nederland vastgelegde afspraken, extra geld van het ministerie van OCW om leraren promotie te kunnen geven naar hogere leraarsfuncties, met bijbehorende beloning. GPL: gemiddelde personeelslast, fictieve kostenberekening voor alle leden van het personeel als grondslag voor de lumpsumvergoeding, los van de vraag wat de werkelijke kosten zijn IDU; In- Door- en Uitstroomgegeven: Een overzicht van de doorstroming in de school. In de zogenaamde hinkelpaden is zichtbaar welk percentage leerlingen naar welke opleidingen en leerjaren gaat. Tevens is zichtbaar hoe dit staat in verhouding met de landelijke cijfers. kwaliteitscyclus: de telkens herhaalde stappen van iets bedenken om een bepaald resultaat te bereiken (plan), het uitvoeren (do), kijken of het werkt (check) en vervolgens (zo nodig) bijstellen (act). LB/LC/LD: aanduidingen van de drie functieniveaus binnen het onderwijs, elk met een eigen functieomschrijving en bezoldigingsschaal
42
leerstijl: persoonlijke wijze waarop iemand zich het gemakkelijkst kennis en vaardigheden eigen maakt; er zijn in hoofdlijnen ten minste 4 leerstijlen te onderscheiden LVS: Leerling Volg Systeem: een systeem (meestal digitaal) waarin de resultaten van leerlingen op basis van standaard toetsen worden gevolgd. Dit gebeurt op basis van toetsen die landelijk worden ontwikkeld en genormeerd. maatschappelijke stage: stage bij een maatschappelijke instelling van minimaal 30 uur, verplicht voor alle leerlingen. managementteam: de schoolleiding en de teamleiders meldingsfrequentie: het aantal malen dat een medewerker zich ziek gemeld heeft MR; medezeggenschapsraad: inspraakorgaan met instemmings- of adviesbevoegdheid; op het Bornego College bestaat de MR uit 7 docenten, 1 Ondersteuner, 4 ouders en 4 leerlingen. ondersteuningsprofiel: aanduiding van het zorgaanbod van de school dat buiten de basiszorg valt (bijvoorbeeld op het terrein van dyslexie of hoogbegaafdheid) opbrengstenkaart: door de Inspectie jaarlijks per school opgesteld document dat een aantal getalsmatige gegevens over het door de school verzorgde onderwijs weergeeft; tegenwoordig voorafgegaan door een opbrengstenoordeel PMR: personeelsgeleding van de medezeggenschapsraad PO; Primair Onderwijs: Onderdeel van het funderend onderwijs, te weten het Basis Onderwijs ( 8 jaar, van groep 1 t/m 8). rendement: technische term, waarmee bedoeld wordt het percentage leerlingen in een bepaald leerjaar en/of met een bepaalde kwalificatie dat na één of meer jaren op de door de rendementsbepaler aannemelijk geachte plaats is terechtgekomen; dit eendimensionale gegeven doet er geen uitspraak over of de intussen genoten opleiding zinvol of doelmatig is geweest (bijv. leerlingen die na 3-havo naar het mbo gaan, tellen niet mee voor het rendement, maar hebben vaak wel een uitstekende vooropleiding gekregen) VO; voortgezet onderwijs: het funderend onderwijs bestaande uit het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (4 jaar vbo en mavo), het hoger algemeen vormend onderwijs (5 jaar) en het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (6 jaar; Atheneum en Gymnasium) zorggrens: de begrenzing (zowel in kwalitatief als in kwantitatief opzicht) van het zorgaanbod van de school
43