Gemeenteblad Onderwerp: Jaar/Nummer: In behandeling bij:
Verzoek aanvullend subsidie van Stichting Terschellings Oerol 2012 / 49 Sector Burger & Bestuur / Team Samenlevingszaken / Andre
Voorstel Onder de volgende voorwaarden het subsidie aan Oerol verhogen naar € 100.000,-: De verhoging geldt voor de periode 2013 t/m 2016. De verhoging dient om te voldoen aan het criterium bijdrage lokale overheden van het Fonds Podiumkunsten (FPK). Als de bijdrage van het FPK niet aan Oerol wordt verstrekt dan zal de verhoging worden heroverwogen. Er zal met Oerol en overige betrokkenen worden gebrainstormd over de levensvatbaarheid op de lange termijn. De extra bijdrage van € 50.000,- zal worden verleend als een exploitatiesubsidie. In de periode t/m 2016 is er geen budget beschikbaar voor eenmalige subsidieverzoeken van Oerol. De bijdrage van ondernemend Terschelling moet minimaal worden verhoogd naar € 200.000,-. De verhoogde subsidiebijdrage van provincie Fryslân is voor de gehele periode gewaarborgd.
Samenvatting Oerol verzoekt de gemeente voor de jaren 2013 t/m 2016 het subsidiebedrag te verdubbelen naar € 100.000,-. Dit is mede nodig om Rijksbezuinigingen op te vangen. Daarnaast is de hoogte van de lokale subsidies een criterium bij de toekenning van subsidie vanuit het Fonds Podiumkunsten.
Toelichting Vanaf 2013 krijgt cultureel Nederland te maken met een rijksbezuiniging. Voor Oerol betekent dit dat de meerjarige subsidie die van het ministerie van OCW werd ontvangen komt te vervallen. Het Rijksgeld zal voor de periode 2013 – 2016 worden verdeeld door het Fonds Podiumkunsten (FPK). Dit FPK hanteert een plafond van € 300.000,- en er is geen toegang meer tot andere ad hoc potten. De concurrentie is groot (60 festivals van muziek tot dans uit heel Nederland voor ongeveer 10 plekken). Bij de keuze van de te subsidiëren festivals hanteert het FPK onder andere de hoogte van de subsidies die gemeenten en provincies bijdragen als criterium. Het voorgaande betekent dat Oerol structureel minder Rijksgeld gaat ontvangen Met de gedwongen overstap vanuit de BIS (€ 419.000,- per jaar) naar het FPK verliest Oerol in ieder geval € 119.000,- op jaarbasis. Daarnaast is het onzeker of de bijdrage voor vier jaar van het FPK (€ 300.000,-) wordt toegekend. Om meer kans te maken op de bijdrage van het FPK heeft Oerol de gemeente verzocht de subsidiebijdrage te verdubbelen.
2
Als de gemeente om meer geld wordt gevraag dan moet in overweging worden genomen wat andere partijen doen? De financiering van Oerol leunt op een aantal pijlers: 1. Publieksinkomsten 2. Vrienden van Oerol 3. Sponsorinkomsten en fondsen 4. Bijdrage ondernemend Terschelling 5. Subsidies Ad. 1. In 2012 heeft Oerol nog te maken van de verhoging van het BTW tarief voor de cultuursector naar 19%. In het Kunduz-akkoord is aangegeven dat dit zal worden teruggedraaid. Dit gaat echter pas in per 1 juli 2012. Daardoor levert dit voor het festival van dit jaar geen voordeel op. Het bureau Andersson Elffers Felix heeft de festivals die deel uitmaken van de basis infrastructuur vergeleken. Hieruit blijk dat Oerol een bijzondere financieringsmix kent. De eigen inkomsten zijn met 77% (waarvan 52% publieksinkomsten) zeer hoog. Ad. 2. Oerol zet al in 2012 in op een Vrienden voor Vrienden wervingscampagne. Daarnaast zijn de donatiebedragen voor de huidige 9.000 betalende Vrienden van Oerol naar boven aangepast. Voor Fonds Atelier Oerol wordt binnen een afstudeerproject een ‘geefcarrousel’ opgezet om via de huidige donateurs de kring te vergroten. Oerol beoogt een groei van deze donaties naar € 240.000,- in 2013. Ad. 3. In de onzekere tijden rond de economische crisis staan de sponsorinkomsten en bijdragen vanuit fondsen onder druk. Ad. 4. Oerol heeft op 10 april jl. een bijeenkomst voor de ondernemers georganiseerd. De opkomst was verheugend hoog. Tijdens deze bijeenkomst heeft Oerol de ondernemers geïnformeerd over de financiële situatie. De ondernemers zijn gevraagd mee te werken aan de eerder genoemde vriendencampagne. Tevens is aangegeven dat er een regeling van de belastingdienst is die het doneren fiscaal aantrekkelijker maakt. Of het voorgaande daadwerkelijk tot een structureel hogere bijdrage van ondernemend Terschelling leidt moet nog blijken. Ad. 5. De provincie heeft besloten haar bijdrage van € 250.000,- incidenteel, te verhogen naar € 325.000,- structureel per jaar. Uitgavenkant Naast de inkomsten spelen ook de uitgaven een rol. Oerol gaat intern besparen en reorganiseren. De MT-leden spannen zich gezamenlijk in voor een besparing van 10% op de activiteitenbudgetten. Van gesprekken met de grote leveranciers tot slimmer werken met tijdelijk personeel en het terugbrengen van de bureaukosten. Alle mogelijkheden worden in 2012 onderzocht. Het aantal fte’s blijft beperkt.
3
Daarnaast wil Oerol naast artistiek inhoudelijk ook zakelijk slimmer samenwerken met Over het IJ Festival. Bij voldoende basisfinanciering van de twee individuele organisaties (Oerol meerjarenaanvraag FPK en Over het IJ Festival meerjarenaanvraag Amsterdam) treedt het convenant in werking. Dan worden de ateliertrajecten samengevoegd en gaan de organisaties samenwerken in een gedeelte van de programmering. Dit levert een efficiencyslag op van 10% in het artistieke team. Oerol en Over het IJ Festival zien op de lange termijn ook besparingsmogelijkheden op het gebied van marketing en gezamenlijke inkoop. Daarnaast biedt het kansen op de sponsormarkt omdat er in gezamenlijkheid meer zichtbaarheid kan worden geboden. Over het IJ Festival en Oerol bereiden zich in 2012 voor, zodat bij goed bericht de samenwerking per 1 januari 2013 direct kan starten. Is er reden het verzoek van Oerol te honoreren? Door het wegvallen van een deel van de Rijkssubsidie, het niet kunnen vervangen van vertrekkende sponsoren en minder incidentele inkomsten is er voor het jaar 2013 reeds een gat van € 400.000,- ontstaan. Dit kan door de hiervoor genoemde besparing van uitgaven en verhoging van bijdragen worden opgevangen. Als echter hier bovenop ook nog eens € 300.000,- aan Rijkssubsidie wegvalt dan komt Oerol financieel gezien in een erg lastig pakket terecht. Dit is voor ons reden u te verzoeken onder de in het voorstel aangegeven randvoorwaarden het verzoek van Oerol te honoreren. Een bijdrage vanuit het FPK geeft financiële zekerheid en de mogelijkheid ons de komende vier jaar met Oerol en overige betrokkenen over de toekomst van het festival te beraden. Het belang van het festival voor Terschelling is meervoudig. Ten eerste genereert Oerol in en rond de festivalperiode veel bezoekers. Oerol heeft de bouwvak ingehaald en is de drukste periode van het jaar. De levert de BV Terschelling veel omzet op. Ten tweede zorgt Oerol constant voor publiciteit voor het eiland. De promotionele waarde van Oerol is hoog. Deze eerste twee punten worden onderschreven in het in 2008 door Beerda uitgevoerde onderzoek naar de merkkracht (na de Uitmarkt is Oerol het meest bekende theaterfestival in Nederland) en financiële waarde van het Oerolfestival. In het rapport is berekend dat de commerciële mediawaarde van de publiciteit ruim 2 miljoen euro bedraagt. Dit is de waarde van 2008 een jaar waarin nog geen landelijke televisie aanwezig was. In vergelijk het jaarlijkse promotiebudget van de Stichting Marketing en Promotie Terschelling bedraagt nog geen € 200.000,-. De uitkomsten van dit onderzoek zijn in september 2009 aan uw raad gepresenteerd. Ten derde brengt Oerol de inwoners van Terschelling in contact met een breed scala aan hoogwaardige cultuur. Oerol besteedt daarnaast specifieke aandacht aan de jeugd. Eilander scholen worden bij projecten betrokken. Tot slot zet Oerol Terschelling ook qua landschap op de kaart. Er is steeds meer aandacht voor landschapskunst. Oerol werkt samen met de Waddenacademie en is betrokken bij het kwelderproject. Naast het lokale belang kan worden gesteld dat Oerol in 30 jaar tijd is uitgegroeid naar een festival dat regionaal, landelijk en zelfs internationaal van waarde is. Oerol heeft het Terschellinger imago van natuur en cultuur op de kaart gezet.
4
Randvoorwaarden. Wij zijn van oordeel dat er randvoorwaarden moeten worden gesteld aan de verhoging van het subsidie. Deze zijn: De verhoging geldt voor de periode 2013 t/m 2016. In vier jaar tijd kan er veel veranderen. Onze bijdrage nu is mede nodig om meer kans te maken op de bijdrage vanuit het FPK. Hieraan is de periode van vier jaar gekoppeld. Wij volgen deze periode om hierna op basis van de dan bekende inzichten en omstandigheden opnieuw een besluit te kunnen nemen.
De verhoging dient om te voldoen aan het criterium bijdrage lokale overheden van het Fonds Podiumkunsten (FPK). Als de bijdrage van het FPK niet aan Oerol wordt verstrekt dan zal de verhoging worden heroverwogen. Het belang van Oerol voor Terschelling is hiervoor reeds beschreven. Wij hebben het FPK een brief gestuurd waarin wij dit Terschellinger belang en de culturele waarde van het festival hebben benoemd. Het FPK hanteert bij de keuze van de te subsidiëren festivals onder andere de hoogte van de subsidies die gemeenten en provincies bijdragen als criterium. Wij willen met deze randvoorwaarde richting het FPK aangeven dat voor ons hetzelfde geldt. Zonder Rijksbijdrage geen verhoging van onze lokale bijdrage.
Er zal met Oerol en overige betrokkenen worden gebrainstormd over de levensvatbaarheid op de lange termijn. Oerol verkeert eens in de zoveel jaar in een onzekere situatie als er weer besluitvorming over meerjarige Rijkssubsidies moet plaatsvinden. Dit kost de diverse partijen veel tijd en energie. Het lijkt ons een goede zaak de komende vier jaar te gebruiken om met diverse betrokkenen na te gaan hoe de levensvatbaarheid van het Oerolfestival op de langere termijn kan worden geborgd.
De extra bijdrage van € 50.000,- zal worden verleend als een exploitatiesubsidie. Oerol is op diverse fronten bezig. Gekeken wordt of de hoogte van de uitgaven kan worden teruggebracht en hoe er meer inkomsten kunnen worden gegenereerd. De uitkomst van deze inspanningen is op dit moment nog niet duidelijk. Dit is voor ons reden de verhoging van het subsidie in de vorm van een exploitatiesubsidie te gieten. In de gemeentelijke subsidieverordening is hiervan de volgende definitie opgenomen: Exploitatiesubsidie: een subsidie waar bij de hoogte van de subsidie wordt bepaald door het tekort op het exploitatiesaldo ten aanzien van de te subsidiëren activiteiten. Dit biedt ons de mogelijkheid in jaren waarin Oerol “winst” maakt het subsidie lager vast te stellen.
In de periode t/m 2016 is er geen budget beschikbaar voor eenmalige subsidieverzoeken van Oerol. De afgelopen jaren heeft Oerol speciale onderdelen uit het programma gehaald en hiervoor afzonderlijke subsidietrajecten opgestart. Ook de gemeente is gevraagd deze onderdelen incidenteel te subsidiëren. Als wij Oerol voor de komende vier jaar extra ondersteunen dan wensen wij in deze periode geen bijdragen meer te verlenen aan dergelijke incidentele initiatieven.
5
De bijdrage van ondernemend Terschelling moet minimaal worden verhoogd naar € 200.000,-. De bijdrage van de ondernemers is momenteel ongeveer € 130.000,- (excl. rederij Doeksen, Walvis en bijdragen in natura). Het belang van Oerol voor de Terschellinger ondernemers is evident. Wij zijn van oordeel dat als vrienden van Oerol en overheden meer aan het festival gaan bijdragen ook de bijdrage van ondernemend Terschelling omhoog moet.
Historie Gemeente Terschelling heeft al jaren een subsidierelatie met Oerol. In 2005 heeft uw raad besloten de subsidie van € 25.000,- aan Oerol voor de jaren 2005, 2006 en 2007 te verdubbelen als cofinanciering voor het professionaliseringsproject van Oerol (raadsbesluit 2005/70). In 2009 is besloten het bedrag van € 50.000,structureel in de gemeentebegroting op te nemen (raadsbesluit 2009/63).
Juridische gevolgen/fatale termijnen/handhaving Het FPK besluit in augustus over welke festivals welke bijdrage gaan ontvangen. Dit is reden dat wij uw raad nu reeds verzoeken een besluit te nemen.
Financiële/personele/organisatorische gevolgen De gemeentelijke financiën staan onder druk. In de reguliere begroting is geen ruimte om de extra bijdrage te kunnen honoreren. Wij stellen u dan ook voor de bijdrage voor de jaren 2013 t/m 2016 ten laste te brengen van de reserve recreatie. De extra bijdrage zal in de vorm van een exploitatiesubsidie worden toegekend. Op basis van onder andere een financieel verslag zal jaarlijks de daadwerkelijke hoogte van het subsidie worden vastgesteld. Verder zijn wij van oordeel dat de momenteel in rekening gebrachte leges voor evenementen niet in verhouding staan tot de hiervoor geleverde gemeentelijke inspanning. Wij zijn dan ook voornemens de legesverordening en tarieventabel op dit punt te evalueren. Nadere voorstellen hierover zullen u te zijner tijd worden voorgelegd. Oerol is hiervan op de hoogte.
Communicatie/interactiviteit Het FPK beslist op 1 augustus over de aanvragen. Uw raad zal van de uitkomst op de hoogte worden gebracht.
Advies van de raadscommissie Tijdens de commissiebehandeling is om twee aanvullingen gevraagd: Natura-bijdragen gemeenten zichtbaar maken. Inzicht in financiën Oerol. Beide zaken treft u als bijlage in de raadsmap aan.
Ter inzage liggende stukken
Oerolaanvraag FPK “Oerol 2013-2016 Landschap, Locatie, Innovatie”. http://www.fondspodiumkunsten.nl/subsidies/meerjarige_activiteitensubsidie_ voor_festivals_en_concoursen_2013-2016/ voor nadere informatie over de regeling meerjarige activiteitensubsidies 20132016 voor festivals en concoursen.
6
Datum behandeling in B&W + ondertekening Terschelling, 19 juni 2012. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Terschelling, J. Haringa, loco secretaris
mr. J.M. Visser, burgemeester
