Gemeente Den Haag, DSO en OCW
Benchmark Spuiplein
la group
28 augustus 2012
2011-154 rp 04
MAS | Museum aan de Stroom, Antwerpen
Kantoren la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte 2
MAS | Museum aan de Stroom, Antwerpen Omschrijving • MAS | Museum aan de Stroom is een nieuw museum in Antwerpen over de stad, haven en scheepvaart • Het bevat (delen van) de collecties van het voormalig Volkskundemuseum, het Nationaal Scheepvaartmuseum en het Vleeshuis Bezoekers • Mei 2011- mei 2012: naar verwachting 1 miljoen bezoekers
la group
Locatie en omgeving • MAS ligt in een oude havenbuurt in het noorden van Antwerpen, tussen Bonapartedok en Willemdok • Het gebied is de kern van de wijk het Eilandje, het belangrijkste vernieuwingsgebied van Antwerpen • Er is veel aandacht besteed aan de openbare ruimte met hoogwaardig materiaalgebruik • In de omgeving zijn diverse trendy horecavoorzieningen, galeries, hotels en appartementen 3
MAS | Museum aan de Stroom, Antwerpen Functies ‘Boulevard’ met uitzichtplatform • Openbaar toegankelijk • Biedt uitzicht op de stad • Verticale spiraal van glas rondom museumzalen Museum • Diverse museumzalen met tijdelijke en permanente opstellingen • Open depot
Café • Begane grond • Laagdrempelig • 135 m2, 80 zitplaatsen Restaurant • Bovenste/9e verdieping • 2 sterren Multifunctionele zaal • O.a. voor feesten en vergaderingen
Vier paviljoens • Eén museumwinkel • Drie toonzalen van hoofdsponsoren, waaronder bezoekerscentrum haven la group
4
MAS | Museum aan de Stroom, Antwerpen
la group
5
MAS | Museum aan de Stroom, Antwerpen Relatie binnen-buiten • De openbare buitenruimte loopt door in een verticale boulevard in het gebouw • Bezoekers hebben vanuit deze boulevard en vanaf een dakterras uitzicht over de stad • De horeca op de begane grond heeft een buitenterras aan het water
la group
zzz
Gebruik openbare ruimte • De verticale boulevard in het gebouw is openbaar en gratis toegankelijk • Het plein (13.700 m²) bevat een mozaiek van 40 x 40 m • Buitenruimte open & kaal
6
MAS | Museum aan de Stroom, Antwerpen Pluspunten + Bijzondere vormgeving (binnen- en buitenkant) + Openbare verticale boulevard zorgt voor goede relatie met omgeving + Het gebouw is een mix van cultuur en horeca + Hoogwaardige vormgeving openbare ruimte + Impuls voor omgeving: interessante voorzieningen zoals horeca, hotels, galeries en appartementen + €6,5 miljoen aan private middelen opgehaald la group
Minpunten - Openbare ruimte heeft relatief weinig verblijfskwaliteit - Beperkte programmering in openbare ruimte - Horeca: café is vrij klein en restaurant is erg hoogdrempelig Observaties • Solitair gebouw • Vrij geïsoleerde ligging ten opzichte van binnenstad
7
MAS | Museum aan de Stroom, Antwerpen Architect Neutelings Riedijk Gerealiseerd 2011 Omvang 20.000 m2 BVO, 60 meter hoog Investering € 33.400.000 Exploitatie onbekend Eigenaar Stad Antwerpen Realisatie • Stad Antwerpen, Vlaamse overheid, bedrijfsleven en particulieren • In totaal circa €6.500.000 aan private sponsoring opgehaald • De gevel bevat 3.000 aluminium Handjes die voor €1.000 per stuk gekocht kunnen worden (inmiddels ruim 1.000 verkocht) la group
Website http://www.mas.be/
8
Harpa, Reykjavik
Kantoren la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte 9
Harpa, Reykjavik Omschrijving • Harpa is een concertgebouw en congrescentrum in Reykjavik (ca. 120.000 inwoners; 200.000 in metropool) • Het Iceland Symphony Orchestra en de Icelandic Opera zijn de vaste bespelers van het gebouw Bezoekers Onbekend (open sinds mei 2011)
la group
Locatie en omgeving • Harpa ligt in het oostelijk havengebied van Reykjavik • Dit gebied wordt herontwikkeld. Er worden diverse functies toegevoegd zoals winkels, hotels, woningen en educatieve instellingen. Vanwege de economische crisis zijn andere functies geschrapt. • Toen in 2008 de kredietcrisis zwaar insloeg in IJsland, was het gebouw voor 2/3e gereed. IJsland en Reykjavik namen de controversiële beslissing om het gebouw alsnog af te laten bouwen. 10
Harpa, Reykjavik Functies Zalen • Hoofdzaal: 1.800 stoelen, 1.008 m² (excl. balkons) • Recital-zaal: 450 stoelen, 540 m² • Congreszaal: 750 stoelen, 735 m², te splitsen in twee zalen voor 375 personen • Multifunctionele zaal: 195 stoelen, 198 m² • Repetitiezaal
la group
Bistro-café • Begane grond/foyer Restaurant • Bovenste verdieping • À la carte • 180 couverts Mobiele horecapunten Winkels • Muziekwinkel • Designwinkel
11
Harpa, Reykjavik
la group
12
Harpa, Reykjavik Relatie binnen-buiten • De transparante gevel, ontworpen door kunstenaar Olafur Eliasson, zorgt voor een goede relatie met de omgeving • LED-verlichting in de gevel verandert met de seizoenen mee en heeft invloed op hoe bezoekers de buitenruimte ervaren
la group
zzz
Gebruik openbare ruimte • Voor het gebouw ligt een plein. Vanuit het plein kom je als bezoeker in een grote, openbare foyer. • De openbare ruimte rondom Harpa won de Arkitekturmässan Award 2011 in de categorie ‘best public space’, met name vanwege het gebruik van natuurlijk materiaal en referenties naar de historie van de plek
13
Harpa, Reykjavik Pluspunten + Bijzondere vormgeving (binnen- en buitenkant) refereert aan natuurlijke omgeving en historie van de plek + Transparante gevel met veranderlijk licht zorgt voor goede relatie met omgeving + Het gebouw is een mix van cultuur, commerciële verhuur en horeca + Hoogwaardige vormgeving openbare ruimte + Impuls voor omgeving
la group
Minpunten - Weinig programmering in openbare ruimte Observatie • Vrij geïsoleerde ligging ten opzichte van binnenstad
14
Harpa, Reykjavik Architect Henning Larsen Architects, Batteriid Architects, Olafur Eliasson Gerealiseerd 2011 Omvang 28.000 m2, 43 meter hoog Investering € 164.000.000 Exploitatie onbekend Eigenaar Portus (eigendom van IJsland en Reykjavik) Realisatie IJsland en Reykjavik Website http://en.harpa.is/ la group
15
La Llotja de Lleida, Lleida Kantoren
la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte
16
La Llotja de Lleida, Lleida Omschrijving La Llotja de Lleida is een congrescentrum en theater in Lleida, Catalonië Bezoekers Onbekend (open sinds januari 2010) Locatie en omgeving • Lleida heeft 140.000 inwoners (240.000 in metropool) en ligt 180 km ten westen van Barcelona, op de route naar Madrid
la group
• La Llotja ligt aan de rivier Segre, dichtbij het treinstation en de binnenstad van Lleida • La Llotja is gebouwd om de lokale economie (landbouw, veeteelt en technologie) en het aantal beursen en congressen te stimuleren • Sceptici vonden het gebouw te duur. Zij zagen liever dat het Teatre Principal in de binnenstad zou worden opgeknapt.
17
La Llotja de Lleida, Lleida Functies Theaterzaal • 850 m2, 1.000 personen Twee congreszalen • 760 m2, 600 personen • 350 m2, 400 personen Twee foyers • 1.130 m2, 700 personen en 595 m2, 250 personen • Met uitzicht • Multifunctioneel gebruik Entréehal en lobby • 555 m2, 400 personen en 315 m2, 250 personen • Begane grond • Multifunctioneel gebruik la group
Breakout-zalen • 15 zalen • van 40 m2, 20 personen tot 200 m2, 180 personen Cocktail lounge/club • Op het dakterras • 885 m2, 400 personen Restaurant • 60 couverts Parkeergarage • 15.000 m2, 470 plaatsen Publieke buitentribune • 2000 personen 18
La Llotja de Lleida, Lleida
la group
19
La Llotja de Lleida, Lleida Relatie binnen-buiten • Het gebouw wordt betreden vanuit een openbaar plein • De transparante gevel van het gebouw biedt uitzicht op het plein en de stad • Van buiten kan men deels zien wat er in het gebouw gebeurt • Op het gebouw is een dakterras
la group
Gebruik openbare ruimte • Het plein voor het gebouw is een openbare ruimte van 15.325 m2 • Aan het plein ligt een publieke tribune, die de openbare ruimte geschikt maakt voor buitenprogrammering
20
La Llotja de Lleida, Lleida Pluspunten + Bijzondere vormgeving refereert aan natuurlijke omgeving + De deels transparante gevel zorgt voor relatie met omgeving + Het gebouw is een mix van commerciële verhuur (grote variatie aan verhuurbare zalen), horeca en cultuur + Een buitentribune maakt het plein geschikt voor programmering + Het lijkt erop dat parkeren deel uitmaakt van het businessmodel van het gebouw la group
Minpunten - Harde openbare buitenruimte met veel steen en nauwelijks groen, meubels, et cetera
21
La Llotja de Lleida, Lleida Architect Mecanoo Gerealiseerd 2010 Omvang 37.500 m2 Investering € 37.000.000 Exploitatie onbekend Eigenaar Gemeente Lleida Realisatie Centre de Negocis i de Convencions en de gemeente Lleida Website http://www.lallotjadelleida.cat/en/ la group
22
Kings Place, Londen
Kantoren la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte 23
Kings Place, Londen Omschrijving • Kings Place is een multifunctioneel gebouw voor kantoren, congressen, horeca, muziek en kunst • Bewoners: 3 orkesten, 2 sectorinstituten, een fonds, 2 galeries, een horecabedrijf/cateraar en diverse bedrijven (o.a. The Guardian, Logica, Network Rail en Veolia) • De ontwikkelaar omschreef het concept als ‘an architecturally inspiring mixed-use development which, without recourse to public capital funding, would … offer something to the local community’. Bezoekers • Onbekend la group
Locatie en omgeving • Kings Place ligt aan de noordkant van het centrum van Londen, op 150 m van King’s Cross/ St Pancras, de grootste transporthub van Europa • Het gebouw ligt aan Regent’s Canal en Battlebridge Basin. Aan dit binnenwater liggen woonboten en het London Canal Museum. • Aan de overkant van Regent’s Canal wordt gebouwd aan King's Cross: 743.000 m2 aan kantoren, winkels, woningen en onderwijs, waaronder kunstacademie Central Saint Martins 24
Kings Place, Londen Functies Twee concertzalen • Hall 1: vaste opstelling, 420 stoelen, 30 musici • Hall 2: flexibele opstelling, 220 stoelen of 300 personen of 75 musici voor repetitie • Beide zalen liggen ondergronds Auditorium • 100 stoelen Evenementenruimte • Maximaal 250 personen • Splitsbaar in twee zalen • Uitzicht over het water Drie breakoutzalen • 12-40 personen la group
Atrium • Publiek toegankelijk • Deels ondergronds • Uitzicht op het water Horeca • Café • Bar-restaurant met terras aan het water • Beide toegankelijk vanuit Atrium Drie kleinere repetitieruimten Opnamestudio’s Twee kunstgaleries Commerciële kantoren • 26.000 m2 (van in totaal 27.800 m2) 25
Kings Place, Londen zz
la group
zzz
zz
26
Kings Place, Londen Relatie binnen-buiten • Door een glazen gevel is het gebouw vanaf de straat zichtbaar en toegankelijk • Vanuit het atrium en enkele evenementenruimten is er uitzicht op het water • De horeca maakt gebruik van de buitenruimte aan het water, aan de achterkant van het gebouw
la group
zzz
Gebruik openbare ruimte • Het gebouw ligt aan de noordkant van het centrum van Londen, op een plek met beperkte openbare ruimte • De begane grond van het gebouw bevat diverse openbare voorzieningen, waaronder het terras aan de achterkant
27
Kings Place, Londen Pluspunten + Het gebouw is een mix van grootschalige, com-merciële kantoorruimten (7 bovenste verdiepingen) en relatief kleinschalige congres-*, horeca- en culturele voorzieningen + Het gebouw is volledig privaat gefinancierd. De culturele voorzieningen worden gefinancierd met de winst uit kantoorverhuur + De openbare benedenverdieping/atrium is toegankelijk vanaf de straat + Glazen gevel maakt het gebouw enigszins herkenbaar +. la group * Kings Place ontving in 2010 de ‘London Business Venue of the Year’-award.
Minpunten - Beperkte publieke buitenruimte, alleen aan de achterkant van het gebouw - Rationele architectuur Observaties • Culturele voorzieningen grotendeels ondergronds • Relatief kleine concertzalen. De culturele focus van het gebouw ligt daarom op genres als jazz, wereldmuziek, klassieke en hedendaagse (kamer)muziek
28
Kings Place, Londen Architect Dixon Jones Gerealiseerd 2008 Omvang 27.800 m2, waarvan 26.000 m2 kantoren Investering € 117.000.000 / £ 97.000.000 Exploitatie Onbekend Eigenaar Parabola Land Ltd (Peter Millican) Realisatie Parabola Land Ltd (Peter Millican) Website http://www.kingsplace.co.uk/ la group
29
CCRC - STAR Vista & Performance Venue, Singapore
Kantoren la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte 1
CCRC - STAR Vista & Performance Venue, Singapore Omschrijving • Het STAR-complex is een futuristisch ogend ‘lifestyle’ complex • In essentie bestaand uit theater met diverse zalen bovenop een winkel- en uitgaanscomplex • “The concept design is driven by the desire to blur the boundaries between retail and cultural zones and indoor and outdoor spaces”
Locatie en omgeving • Gelegen in westen van centraal Singapore • Goed bereikbaar - gelegen naast een treinstation en nabij snelwegen • Enige shopping/entertainment en cultuurcomplex in
dit deel van stad • Nabij betere woonwijken, kantorendistrict en diverse onderwijsinstellingen
Bezoekers • Niet bekend
la group
2
CCRC - STAR Vista & Performance Venue, Singapore Functies STAR Performance Venue • Groot theatercomplex dat niveaus vijf t/m tien van het complex beslaat • Diverse programmering: concerten, toneel, opera, musicals, zakelijke en kerkelijke bijeenkomsten • Lokale kerk is eigenaar en exploitant en gebruikt theater twee dagen per week voor haar missen • Centraal staat 5.000 zitplaatsen tellend theater • Daarnaast multifunctionele hal van ca. 800 m²
la group
• Dakterras/-lounge voor evenementen - ca. 200 m² • Nog negen andere zalen, waaronder een dansstudio, te huur. Totaal ca. 1.000 m² • Amphitheater aan buitenzijde complex - voor buitenoptredens en uitzendingen van concerten in theater - 300 zitplaatsen • Totale omvang theatercomplex: 30.000 m²
Star Vista • Retail- en entertainmentcomplex van 24.000 m² • Onderste vier etages • Meer dan 100 winkels • Horeca: lifestyle cafes, wijnbars, microbrouwerijen, restaurants en beperkt aantal discotheken • Ook kleinschalige wellness • Ca. 40 meter hoog atrium is middelpunt, daarnaast ook plein op begane grond met veel groen Parkeren • Parkeergarage onder complex - 800 plaatsen 3
CCRC - STAR Vista & Performance Venue, Singapore
la group
4
CCRC - STAR Vista & Performance Venue, Singapore Relatie binnen-buiten • Plein c.q. park met veel groen op begane grond is vrij betreedbaar en verzacht ‘harde’ overgang van straat naar complex • Amphitheater aan buitenzijde in gebruik voor vertoning activiteiten in theater • Groot deel activiteiten vindt op hoger gelegen niveaus en in complex plaats - kan negatief zijn voor gevoel van levendigheid op straatniveau (m.n. in avonduren)
la group
Gebruik openbare ruimte • Vrij betreedbaar amphitheater • Atrium fungeert als semipublieke ruimte en creëert ontmoetingsplaats in stad
5
CCRC - STAR Vista & Performance Venue, Singapore Pluspunten + Sterk geïntegreerde combinatie van retail, entertainment, cultuur en commerciële verhuur + Amphitheater in buitenlucht creëert ontmoetingsplaats en maakt activiteit in theater ook (gratis) toegankelijk + Combinatie met retail, multifunctioneel karakter ruimtes en overeenkomst met vaste huurder (kerkelijke organisatie) maakt project financieel interessant + Architectonisch opvallend
Minpunten - Culturele identiteit complex kan verloren gaan door groot volume retail en uitgaan - Waarschijnlijk weinig synergie tussen winkelen cultuurbezoek - Groot deel activiteiten vindt op hoger gelegen niveaus en in complex plaats - kan negatief zijn voor gevoel van levendigheid op straatniveau (m.n. in avonduren) Noot: stedelijk weefsel en klimaat Singapore is geheel anders dan in Den Haag
la group
6
CCRC - STAR Vista & Performance Venue, Singapore Architect Aedes Gerealiseerd 2012 (tweede helft) Omvang 54.000 m2 BVO Investering Ca. € 505 miljoen Exploitatie Star Performance Venue: Rock Productions Pte Ltd Retail & Entertainment Zone, incl. parkeergarage: CapitaMalls Asia Eigenaar Star Performance Venue: Rock Productions Pte Ltd Retail & Entertainment Zone, incl. parkeergarage: CapitaMalls Asia Realisatie Rock Productions Pte Ltd en CapitaMalls Asia la group
Website: www.thestar.sg
7
GETZ Amsterdam Zuidoost
Kantoren la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte 8
GETZ, Amsterdam Zuidoost Omschrijving • Ambitieus plan voor multifunctioneel entertainmentcenter • Leidend thema: Music & Dance • Doel was tweede uitgaanscentrum van Amsterdam te creëren • Project is tot nader order uitgesteld. Reden: economische crisis. Of door vraagtekens bij concept? • Daadwerkelijke realisatie blijft onzeker
Locatie en omgeving • ArenA Boulevard in Amsterdam Zuidoost • Gebied voor grootschalige leisure en retail + wonen en kantoren - tezamen 2e uitgaanscentrum A’dam • In nabijheid GETZ o.a. meubelboulevard Villa ArenA, Heineken Music
Hall, Amsterdam ArenA en concertzaal Ziggo Dome (in aanbouw) • Te grote schaal gebied en voorzieningen en ligging ver van centrum maken gebied nog weinig levendig
Bezoekers • Prognose: 4 miljoen p.j. la group
9
GETZ, Amsterdam Zuidoost Functies Entertainment • 3D bioscoop • Casino • Grootschalige discotheek • Bowlingbaan • Fitness • Extreme sports Cultuur • Music Centre (zaal met 2.500 staanplaatsen), kleine muziekzaal (350 bezoekers), theaterzaal (600 bezoekers) • Beoogde bespelers: o.a. Holland Symfonia en ZO!Cultuur (Paradiso, Cosmic en Imagine IC) la group
• Totaal entertainment en cultuur: 35.000 m² BVO Horeca • Daghoreca, inclusief foodcourt - 7.000 m² BVO • NH Hotel - 240 kamers 10.000 m² BVO
Overig • Semi-overdekt plaza - half in het complex en half in openbare ruimte gelegen • 2.000 parkeerplaatsen
Retail • Lifestyle retail aansluitend op doelgroep van concept Music & Dance • 20.000 m² BVO Woningen • 100 - 115 appartementen 10
GETZ, Amsterdam Zuidoost
la group
11
GETZ, Amsterdam Zuidoost Relatie binnen-buiten • Situering publieksruimtes met transparante gevels rondom plaza zorgt dat levendigheid in complex zichtbaar is van buitenzijde • Semi-overdekt plaza zorgt voor ‘zachte overgang’ straat en complex
zzz
Gebruik openbare ruimte • Semi-publiek plaza creërt met overkapping, inrichting & straatmeubilair ‘ontmoetingsplaats’
la group
12
GETZ, Amsterdam Zuidoost Pluspunten + Mix van functies zorgt voor levendig gebied overdag (o.a. retail, kantoren) en ‘s avonds (o.a. entertainment, cultuur en wonen) + Situering publieksruimtes met transparante gevels rondom plaza maakt levendigheid in complex zichtbaar van buitenzijde + Publieksplein op menselijke schaal + Conceptuele koppeling leisure, retail en cultuur in één complex. Echter onduidelijk of dit werkt in werkelijkheid. la group
Minpunten - Geen fijne verblijfsplek door te grote schaal geheel van complexen ArenA Boulevard - Onduidelijk of bezoekersgroepen entertainment en cultuur wel mixen Observatie - Locatie Zuidoost ligt te ver van centrum en staat niet op ‘mental map’ als (prettig) uitgaansgebied
13
GETZ, Amsterdam Zuidoost Architect Jerde Partnership en Van den Oever, Zaaijer & Partners Gerealiseerd Niet Omvang 80.000 m2 BVO Investering Minimaal € 250 miljoen, waarvan ZO! Cultuur en Music Center: € 20 miljoen Exploitatie Onbekend Eigenaar N.v.t. Realisatie ING Real Estate, Ballast Nedam, BAM Vastgoed, Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam Website http://www.arena-boulevard.nl/ la group
14
Sony Center, Berlijn
Kantoren la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte 15
Sony Center, Berlijn Omschrijving • Het Sony-Center is een multifunctioneel gebouw • Het complex huisvest kantoren, winkels, film, attracties, horeca en woningen • Het complex is gebouwd rondom een overdekt plaza • Ontwerp van het gebouw volgens het adagium: ‘It is not a building, but a part of the city.’
Locatie en omgeving • Gelegen in het centrum van Berlijn aan de Potsdamer Platz • De Potsdamer Platz is een van de bekendste pleinen in het centrum van Berlijn • Een van de weinige hoogbouwlocaties in de stad
• Dominante functies: kantoren en vermaak, tevens een belangrijk verkeersknooppunt • Geldt als een toeristische trekpleister
Bezoekers • Ca. 8 miljoen p.j. la group
16
Sony Center, Berlijn Relatie binnen-buiten • Overdekt plaza met veel horeca en hoogwaardig ingerichte publieke ruimte fungeert als succesvolle ontmoetingsplaats • Diverse openingen in complex naar straatzijdes rondom Sony Center trekken bezoekers naar het plein/complex toe
la group
Gebruik openbare ruimte • ‘Publieke ruimte’ in Sony Center is privaat eigendom - geen vergunningplicht voor eigenaar • Publieke ruimte wordt tevens verhuurd voor evenementen • Actieve programmering van ruimte - evenementen (ook op Potsdamer Platz, bijv. Winter Welt met 2,5 miljoen bezoekers in 2011), veel billboards en terrassen • Gebruik bijzondere materialen en lichteffecten maken van publieke ruimte attractie 17
Sony Center, Berlijn Functies Cultuur • Filmmuseum Deutsche Kinemathek* Leisure en horeca • Legoland Discovery Centre - 3.500 m² BVO • Bioscoop Kino Arsenaal (filmhuis)* • Bioscoop CineStar (incl. IMAX-theater) - 11.000 m² BVO • Diverse horecagelegenheden inclusief toprestaurant Kaisersaal (gehuisvest in een in het Sony Center geïntegreerd
historisch pand) en cocktailbar Corroboree - 7.300 m² BVO Retail • Enkele retailvoorzieningen zoals de Sony-flagshipstore - metrage n.b. Onderwijs • Deutsche Film und Fernsehakademie*
Woningen • Diverse woonappartementen: O.a. de complexen Esplanade en Forum 18.000 m² BVO Publieke ruimte • Sony-Center-forum (publieke ruimte incl. vijver en fontein)
Kantoren: • O.a. hoofdkantoren van Deutsche Bahn en Sony Europe - 68.000 m² BVO
la group * Metrage van deze gezamenlijke functies: 16.700 m² BVO
18
Sony Center, Berlijn
la group
19
Sony Center, Berlijn Pluspunten + Openheid van de architectuur (publiek toegankelijk overdekt plein) + Levendigheid overdag en in avond door hoge mate van functiemenging en.. + ..concentratie van aantal publiekstrekkers, zoals bioscopen, filmmuseum, Legoland en horeca + Bijzondere architectuur (dakconstructie) maakt complex een toeristische attractie + Actieve programmering openbare ruimte (incl. Potsdamer Platz) la group
Minpunten - Focus op binnenplein maakt dat buitenzijden Sony Center beperkt communiceren met Potsdamer Platz - Drukke verkeerswegen rondom snijden Sony Center af van omliggende buurt
20
Sony Center, Berlijn Architect Murphy & Jahn Gerealiseerd 2000 Omvang 132.500 m2 BVO, 26.500 m2 footprint Investering € 308 miljoen Exploitatie onbekend Eigenaar Zuid-Korea’s National Pension Service (gekocht in 2010 voor ca. € 535 mijloen) Realisatie Ontwikkeld door Sony Corporation i.s.m. Tishman Speyer Website www.sonycenter.de la group
21
Grand Canal Theatre & Square, Dublin
Kantoren la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte 22
Grand Canal Theatre & Square, Dublin Omschrijving • Nieuwe gebiedsontwikkeling in Dublin • Theater en plein vormen middelpunt ontwikkeling • Theater is ontwerp van vermaarde architect Daniel Libeskind • (evenementen)plein fungeert als rode loper naar theater • Kantoren, woningen, horeca en een beperkte retail maken ontwikkeling compleet • Opent aan één zijde naar waterfront Bezoekers • Onbekend la group
Locatie en omgeving • Gelegen aan binnendok van River Liffey • Locatie aan rand centrum • ‘Gentrification area’ voorheen armoedig en onveilig gebied is met dit en andere projecten tot gewilde plek geworden
23
Grand Canal Theatre & Square, Dublin Functies Totaal programma: ca. 68.000 m² BVO Grand Canal Theatre • Grand Canal Theatre 2.100 zitplaatsen • Toneel, muziekoptredens, musicals en opera • Ticketing, foyer en retail op begane grond • Bar, restaurant en dakterras op respectievelijk etages vier, vijf en zeven • Circa 14.000 m² BVO Hotel • Grand Canal Hotel, 169 kamers, incl. congres-
ruimtes en spa, vijf sterren Plein • Voor o.a. theaterevenementen (10.000 m²) • Bijzondere rode lichtgevende palen en rood steen creëren rode loper naar theater
Kantoren • Drie kantoorblokken • 20.ooo m² BVO totaal Woningen • Diverse appartementen. Exact aantal niet bekend
Horeca • Gastronomische pubs, m.n. in plint hotelzijde Retail • Ondersteunend, klein aantal retailunits in plinten
la group * Metrage van deze gezamenlijke functies: 16.700 m² BVO
24
Grand Canal Theatre & Square, Dublin Relatie binnen-buiten • Activiteit in panden goed zichtbaar aan straatzijde door transparante architectuur van panden, plein is middelpunt • Theater ‘opent’ zich door deze transparante architectuur en vormgeving naar het plein • Plinten rondom plein hebben beperkte publieksfuncties (retail, horeca)
la group
Gebruik openbare ruimte • Plein in gebruik voor evenementen - o.a. geprogrammeerd door theater • Combinatie van menselijke schaal, groen, bankjes en bijzondere rode palen maakt dat plein ook een redelijk prettige verblijfsplek is
25
Grand Canal Square & Theatre, Dublin
la group
26
Grand Canal Theatre & Square, Dublin Pluspunten + Bijzonder ontwerp theater geeft gebied identiteit + Idem voor de rode fluorescerende palen + Mixed-use ontwikkeling zorgt voor levendigheid gedurende dag + Theater ‘opent’ door vorm en transparante architectuur naar plein + Plein ingericht en gebruikt voor evenementen + Actieve programmering plein door o.a. theater + Plein met redelijk menselijke schaal, groen, bankjes, bijzondere inrichting la group
Minpunten - Opening aan kopse kant leidt tot veel tocht op plein en heeft negatieve invloed op verblijfsklimaat plein - Plaatsing horecavoorzieningen theater op niveaus vier en hoger vermindert levendigheid straatzijde - Ontbreken bebouwing kopse kant heeft negatieve invloed op ‘intimiteit’ en daarmee verblijfsklimaat plein
27
Grand Canal Theatre & Square, Dublin Architect Theater: Daniel Libeskind. Plein: Martha Schwartz Partners Gerealiseerd 2010 Omvang Bebouwd programma: ca. 68.000 m² BVO. Plein: 10.000 m² BVO Investering Theater: € 80 miljoen. Totaal bebouwd programma inclusief plein: ca. € 300 miljoen Exploitatie Theater: Harry Crosbie. Overig: divers Eigenaar Chartered Land e.a. Realisatie Chartered Land i.s.m. de Dublin Docklands Development Agency
la group
Website www.grandcanaltheatre.ie
28
Oosterdokseiland, Amsterdam
Kantoren la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte 29
Oosterdokseiland, Amsterdam Omschrijving • In ontwikkeling zijnd hoogstedelijk gebied • Mixed-use ontwikkeling met wonen, cultuur, hotel, horeca en kantoren creëert levendig stuk stad • Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA), Conservatorium en horeca belangrijke dragers identiteit en levendigheid
Locatie en omgeving • Gelegen in centrum Amsterdam - tussen historische binnenstad en het IJ, vlak naast het Centraal Station • Een van de weinige hoogbouw locaties in centrum
• Middels bruggen met station, Nemo en centrum verbonden • Voormalig rangeerterrein/ distributiecentrum PTT
Bezoekers • OBA: 1,8 miljoen p.j. • Bezoekersaantal gehele gebied niet bekend la group
30
Oosterdokseiland, Amsterdam Functies Totaal ca. 225.000 m² BVO Cultuur • Hoofdvestiging OBA, incl. theaterzaal (250 pax), vergaderzalen en horeca. Open van 10.oo tot 22.00 uur. 28.000 m² • Conservatorium, incl. vier zalen (50 tot 400 pax), kantine, 1.000 studenten. 16.000 m²
Hotel • 30.000 m² hotel met 553 kamers. Voorheen Mint nu Hilton Double Tree, **** • Skylounge - loungebar incl. dakterras op 11e etage • Groot restaurant in plint • 15 zalen, ca. 1.000 m² Overige horeca • Diverse restaurants, m.n.
fastserviceconcepten La Place (in OBA) en Vapiano Retail • Momenteel amper aanbod • In toekomst deels ondersteunend, deels grootschalig - o.a. Saturn (7.000 m²) • Retail & horeca: 25.000 m² Kantoren • Ca. 80.000 m² kantoren • Zakelijke dienstverlening, o.a. TomTom & Vodafone Woningen • 300 appartementen, w.v. 90 sociale huur
la group
31
Oosterdokseiland, Amsterdam Relatie binnen-buiten • Merendeels (semi)publieke functies in plinten langs wandelkade • Van buiten kan men (deels) zien wat er in de gebouwen gebeurt • Dakterrassen Skybar en La Place bieden mooi uitzicht op stad
la group
zzz
Gebruik openbare ruimte • Geen programmering van openbare ruimte • Wandelkade op zuide voert bezoeker langs panden in het langgerekte gebied • Op zonnige dagen drukte bij terras (Vapiano) en trappen voor OBA
32
Oosterdokseiland, Amsterdam
la group
33
Oosterdokseiland, Amsterdam Pluspunten + Bibliotheek (inclusief La Place) en conservatorium belangrijke dragers identiteit en levendigheid gedurende gehele dag + Ook kantoren, hotel (incl. zalen en skylounge) en fast service horeca concept Vapiano belangrijke dragers + Hoge dichtheid, functiemenging en publiekstrekkers trekken ook formules als Vapiano en Saturn naar gebied + Tijdelijke dependance Stedelijk Museum zette gebied mede op de kaart la group
Minpunten - Grote, gesloten bouwvolumes zorgen voor winderig gebied Observatie • Langgerekte vorm maakt dat centraal publieksplein ontbreekt
34
Oosterdokseiland, Amsterdam Architect Masterplan: Erick van Egeraat. OBA: Jo Coenen & Co. Conservatorium: Architecten Cie. Hotel: Bennetts Associates. E.a. Gerealiseerd 2007 tot en met 2012 Omvang Totaal 225.000 m2 BVO Investering Circa € 800 miljoen Exploitatie O.a.: hotel: Hilton Hotels Corp., Conservatorium van Amsterdam en Openbare Bibliotheek Amsterdam Eigenaar Ontwikkeling Amsterdam C.V. e.a. Realisatie Ontwikkeling Amsterdam C.V is een joint venture van MAB Development en Meyer Bergman.* Ontwikkeling Amsterdam C.V. is hoofdontwikkelaar. Zij doet dit samen met la group * andere partijen zoals Bouwfonds Ontwikkeling en Stadgenoot.
Website: www.oosterdokseiland.nl
35
Federation Square, Melbourne
Kantoren la group
Retail
Wonen
Café / Restaurant
Hotel
Congres
Sport & Wellness
Attractie
Cultuur
Openbare ruimte 36
Federation Square, Melbourne Omschrijving • Federation Square is één van de belangrijkste vrijetijdscentra van Australië • Project bestaat uit 9 commerciële en culturele panden rondom het grootste culturele en evenementenplein van Melbourne • Bijzondere architectuur (materiaal, vorm) • Groot aantal culturele publieksvoorzieningen
Locatie en omgeving • Ligging in het centrum • Gerealiseerd op locatie voormalig rangeerterrein • Gelegen naast Central Business District (CBD) • Omgeving met veel kantoorwerkers en bewoond door m.n. studenten en young urban professionals • Met bouw plein is CBD verbonden met waterfront Yarra rivier • Onder het plein loopt een in gebruik zijnd treintracé
Bezoekers • Gemiddeld 8 miljoen p.j. la group
37
Federation Square, Melbourne Functies Cultuur • Ian Potter Centre/National Gallery of Victoria (NGV) - huisvesting Australische collectie NGV • Australian Racing Museum en Hall of Fame • ACMI: Australian Center for the Moving Image museum voor bewegend beeld, incl. filmzaal • BMW Edge theater theater met glazen wanden en 450 (flexibele) zitplaatsen. Ook commerciële verhuur • Twintig galleries la group
Leisure • Bezoekerscentrum Melbourne Visitor Centre, grotendeels ondergronds • Zinc - evenementenruimte, gekoppeld aan BMW Edge theater Horeca • 15 restaurants, cafés en bars. Veelal met terras Retail • 5 winkels. Deels gekoppeld aan andere functies (NGV, ACMI, gallerie) + kleine supermarkt en souvenirshop
Publieke ruimte • Federation Square vormt het hart van het project. Plein van 3,8 hectare en capaciteit van ca. 15.000 bezoekers. Opgebouwd uit bijzonder, hoogwaardig materiaal. Groot videoscherm, veel zitjes. Actieve programmering • Atrium: overdekt plein o.a. markten, gekoppeld aan BMW Edge theater Kantoren • Kantoor van SBS Media 38
Federation Square, Melbourne
la group
39
Federation Square, Melbourne Relatie binnen-buiten • Openbaar en veelvuldig geprogrammeerd atrium creëert publieke ontmoetings- & activiteitenplaats • Transparante architectuur van o.a. BMW Edge theater maakt activiteiten zichtbaar in buitenruimte • Veel instellingen in gebied programmeren ook op het plein - bijv. films ACMI op videoscherm • Aantrekkelijke opgangen en transparante vormgeving met focus op buitenen binnenzijde plein verbinden Federation Square met omgeving la group
zzz
Gebruik openbare ruimte • Veel aandacht en budget voor programmering publieke ruimte - bijv. gaming op groot scherm en tijdelijke exposities • Fungeert als het evenementenplein van de stad • Ook buiten evenementen door straatmeubilair, programmering en terrassen druk bezocht
40
Federation Square, Melbourne Pluspunten + Geslaagde combinatie van leisure en (toegankelijke) cultuur + Bijzondere vormgeving met veel aandacht voor openbare ruimte (incl. atrium en gebruiksfuncties zoals videoscherm) + Actieve samenwerking organisaties rondom plein - bijv. gezamenlijke publieksactiviteiten + Verbonden met omgeving door mooie opgangen en transparante vormgeving met focus op buiten- en binnenzijde plein + Nisjes en terrassen geven plein menselijke schaal la group
Minpunten - Veel debat geweest over vormgeving - kritiek: teveel beton nabij historische panden en te aparte vormgeving - Realisatie viel liefst vier maal duurder uit dan verwacht
41
Federation Square, Melbourne Architect LAB Architecture Studio/Bates Smart Architects Gerealiseerd 2002 Omvang Plein: 3,8 hectare, capaciteit: 15.ooo bezoekers. Bebouwd programma: 44.000 m² Investering Circa € 270 miljoen Exploitatie Federation Square Pty Ltd* (en individuele exploitanten functies) Eigenaar Federation Square Pty Ltd Realisatie Gebouwd op voormalig treinrangeerterrein Website www.fedsquare.com la group * Federation Square Pty Ltd is een organisatie opgericht door de federale overheid van de staat Victoria.
42
Colofon De onderstaande personen hebben bijgedragen aan de totstandkoming van deze rapportage: Onderzoeksteam Stephen Hodes, LAgroup Geer Schakel, LAgroup Roel van Herpt, LAgroup Erik Grootscholte, LAgroup 28 augustus 2012 LAgroup bv Postbus 1558 1000 bn Amsterdam T. 020-5502020 E.
[email protected] W. www.lagroup.nl
Aangezien dit rapport alleen bedoeld is voor intern gebruik, is door ons niet onderzocht of er beeldrecht bestaat op de gebruikte afbeeldingen. Mocht dit rapport of mochten de daarin opgenomen beelden toch worden gebruikt voor externe doeleinden, dan moeten hierover nadere afspraken worden gemaakt.
la group
43