Nieuwe inzichten • • • • • •
Huiselijk geweld is een veiligheidsprobleem Grote omvang en veel verschijningsvormen Zorgwekkende stapeling van problemen Van opvang naar aanpak Geweldspiraal en overdacht tussen generaties Actief veiligheid bevorderen
Werkprincipes
• Hulp op maat • In dialoog • Systeemgericht (hele gezin) • Scheiding hulverlening en verblijf
• Effectieve samenwerking met ketenpartners
Context • Elk systeem is onderdeel van een ander (groter) systeem • Context geeft betekenis aan gedrag • Er is nooit contextloosheid
Posities
De plaats die iemand heeft t.o.v. anderen binnen een sociaal systeem. • Wie heeft de macht ,gezag en de regie? • Wie heeft over wat iets te zeggen? • Subsystemen (partners,ouder)?
Patronen
• Voortdurende herhalende gedragspatronen • Wie neemt het voortouw ( actief) en wie volgt (re-actief) • Verbaal / non-verbaal
Opvattingen
• Dominante overtuigingen van het systeem • Vooronderstellingen van het systeem (probleem onderhouden) • Betekenis van de opvatting
Regels
• Aangenomen en aanvaarde orde van handelen. • Vastgestelde of aanvaarde norm. • Uitgesproken en onuitgesproken regels
Huiselijk geweld & risicofactoren • Laag opleidingsnivo
• Werkeloosheid • Laag inkomen, schulden • Afhankelijke verblijfsstatus
• Acceptatie van huiselijk geweld
Samenleving Sociaaleconomische zekerheid
• Traditionele denkbeelden over man-vrouwverhoudingen
Sociale cohesie
• Zwakke sociale bindingen • Eerder partnergeweld
• Vijandig communicatiepatroon • Korte duur van de relatie
Instituties
Huiselijk geweld
Gemeenschap
• Geringe responsiviteit van voorzieningen
• Ontbreken sociale steun • Jonge leeftijd
• Ontbreken van beleid huiselijk geweld • Slechte toegang tot voorzieningen
• Aantal & aanwezigheid kinderen
• Negatieve jeugdervaringen
Sociale inclusie
Sociale empowerment
• Antisociale persoonlijkheidstrekken • Beperkte sociale vaardigheden • Depressie, angst, middelengebruik
individu
• Slechte gerapporteerde lichamelijke gezondheid
J. Wolf 2008
Sociale kwaliteit & beschermende factoren • Inkomen
• Huisvesting • Werk/ dagactiviteiten • Opleiding • Veiligheid
Instituties
Samenleving Sociaaleconomische zekerheid
Sociale cohesie
• Vertrouwen in medemensen
• Respect voor autonomie • Positieve relaties • Gedeelde waarden, normen & identiteiten • Veilig en gezond woon- en leefklimaat
Kwaliteit van leven
Gemeenschap groepen
• Vertrouwen in instituties
• Zelfvertrouwen
• Toegang tot zorg & maatschappelijke instituties
• Gezondheid
• Toegang tot informatie en rechten
Sociale inclusie
Sociale empowerment
individu
• Competenties • Veerkracht • Passende materiële en immateriële hulp
J. Wolf 2008
Romantisch Ideaal
Spanning Teleurstelling “Dwingen”
Eerste Geweld
Isolement Verbonden door schuld en schaamte
Toenemend Geweld Frustratie en Isolement
Herhaling Geweld Overleven Jezelf verliezen Controle/Macht
Schaamte Schuld Verzoening Herstel
Vertrouwen Doorbroken
Bespreekbaar maken van huiselijk geweld….
• gaat vaak gepaard met schaamte en onwetendheid • eigen taboes of ervaringen kunnen in de weg staan • hulpverlener heeft vaardigheden nodig om het onderwerp te signaleren en bespreekbaar te maken-handelingsverlegenheid: wat kan ik doen?
Basishouding…. NIET weten
• Ten opzichte van de opvattingen wat het probleem is • Ten opzichte van de oplossingen, coping (de manier waarop iemand met problemen omgaat) en veranderingen die gewenst worden • Ten opzichte van de intentie van personen
Probleemdefenitie
• Heden: Wat is jullie grootste zorg op dit moment? Wat is volgens jou de oorzaak? • Verleden: Wat is er veranderd in jullie relatie? Wat heeft daaraan bijgedragen? • Toekomst : Wat zou de situatie veranderen? Als dit gebeurt, wat zou er anders zijn?
Interactiepatroon • Heden: wat gebeurt er wanneer? Als X dit doet, wat zeg of doe jij? En omgekeerd? • Verleden: in andere situaties: hoe reageerden jullie op elkaar? Wat gebeurde er stap voor stap? • Toekomst : wat zou hij of zij anders doen, als ie dat niet (of iets anders) doet? Hoe zou de situatie eruit kunnen zien?
Dit gaan we veranderen!