Toolkit voor de sociale economie
Gezinsondersteunende diensten voor bedrijven
Contactgegevens
GOED GEZINd
Remylaan 4b 3018 Wijgmaal
Kristin Van Eetvelt Projectcoördinator 016/24.20.38
[email protected]
in samenwerking met
Met de financiële steun van
Voorwoord Voorwoord De sociale economie bloeit. Deze manier van ondernemen krijgt steeds meer weerklank. Sociale economie kennen we beter als coöperaties, beschutteen sociale werkplaatsen, invoegbedrijven, kringloopcentra en buurt- en nabijheidsdiensten… Samen tellen ze meer dan 25.000 werknemers. Maar meer dan de som van het aantal werknemers, verdient hun andere manier van werken waarbij het realiseren van maatschappelijke meerwaarden centraal staat, bijzondere aandacht. Staat heel ons economisch gebeuren in het teken van ‘winst maken’, dan hebben deze sociale economieondernemingen ondanks hun grote verscheidenheid één gemeenschappelijk kenmerk : ze streven in de eerste plaats naar maatschappelijke winst. Vaak maken ze werk van de tewerkstelling van kansengroepen. Om een nog grotere tewerkstelling van deze kansengroepen te bekomen, kan de sociale economie haar werkterrein uitbreiden naar de reguliere economie. De interactie tussen de bedrijfswereld en de sociale economie, de reguliere werknemer en de sociaal tewerkgestelde is immers zeer belangrijk. Deze Toolkit kwam tot stand met de bedoeling de sociale economie-organisaties de weg te wijzen naar de reguliere bedrijfswereld. Door het samenwerken met de bedrijven kunnen ze hun omzet vergroten, het jobaanbod verruimen en hun imago versterken. Tegelijkertijd wint het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) veld binnen de reguliere bedrijfssector. GOED GEZINd is een Europees gesubsidieerd project dat een grotere tewerkstelling van kansengroepen en vrouwen in de samenleving beoogt. Vanuit de verschillende experimenten die werden opgestart in uiteenlopende bedrijven wil GOED GEZINd een handleiding bieden aan de sociale economie voor een grotere en betere samenwerking met de reguliere bedrijven.
3
Inhoudstafel Inhoudstafel Voorwoord ..................................................................................................................................
3
Module 1 : De sociale economie-organisatie ..............................................................
9
FICHE 1 : De sociale economie-organisatie........................................... FORM 1 : Landelijk Dienstencoöperatief .......................................... FORM 2 : Landelijke Kinderopvang..................................................... FORM 3 : Landelijk Jobcoöperatief ......................................................
9 13 15 17
Module 2 : Gendergericht werken met bedrijven .....................................................
21
FICHE 1 : Werken met bedrijven ................................................................ FICHE 2 : Genderbewust aanbieden .........................................................
21 23
Module 3 : Producten voor bedrijven.............................................................................
27
FICHE 0 : Producten voor bedrijven .........................................................
27
FICHE 1 : Strijk ................................................................................................... FORM 0 : Strijkdienst voor bedrijven................................................. FORM 1 : Het marktonderzoek .............................................................. FORM 2 : Het bedrijfscontact ................................................................. FORM 3 : Behoeftepeiling strijkdienst ............................................... FORM 4 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst........ FORM 5 : Personeel, competenties, werving en selectie ......... FORM 6 : Logistiek ..................................................................................... FORM 7 : Promotie ..................................................................................... FORM 8 : Opvolging en nazorg.............................................................
31 31 33 36 38 43 47 53 60 63
FICHE 2 : Kinderopvang ................................................................................. FORM 0 : Kinderopvang voor bedrijven ........................................... FORM 1 : Het marktonderzoek .............................................................. FORM 2 : Het bedrijfscontact ................................................................. FORM 3 : Behoeftepeiling kinderopvang.......................................... FORM 4 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst........ FORM 5 : Personeel, competenties, werving en selectie ......... FORM 6 : Logistiek ..................................................................................... FORM 7 : Communicatie en Promotie................................................ FORM 8 : Opvolging en nazorg.............................................................
66 66 69 73 75 76 79 83 86 88
5
FICHE 3 : Oppas (zieke) kinderen ............................................................. FORM 0 : Oppas (zieke) kinderen voor bedrijven ....................... FORM 1 : Het marktonderzoek .............................................................. FORM 2 : Het bedrijfscontact................................................................. FORM 3 : Behoeftepeiling werknemers ............................................. FORM 4 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst........ FORM 5 : Personeel, competenties, werving en selectie ......... FORM 6 : Materiaal ..................................................................................... FORM 7 : Promotie ..................................................................................... FORM 8 : Opvolging en nazorg............................................................. FORM 9 : Problemen .................................................................................. FORM 10 : Bijlagen .......................................................................................
90 90 92 95 97 100 102 107 108 109 110 111
FICHE 4 : Andere gezinsondersteunende diensten ........................... 120 FORM 1 : Boodschappendienst ............................................................ 120 FORM 2 : Gezinsondersteunende diensten via intranet............ 122
Module 4 : Werving van M/V talent ............................................................................... 127 FICHE FICHE FICHE FICHE
1 : Het bedrijf als aantrekkelijke werkgever .......................... 2 : Het beroep als aantrekkelijk beroep ................................... 3 : Imagoverhogende wervingscampagne ............................... 4 : Model van een imagoverhogende wervingscampagne ......................................................................
127 131 132 136
Slot ................................................................................................................................................ 139
6
Module 1 :
De sociale economieorganisatie
Module Module 11: : sociale economie-organisatie DeDe sociale economieorganisatie FICHE 1 : De sociale economie-organisatie De sociale economie zoekt naar een evenwicht tussen economische, sociale en ecologische waarden. In haar doelstellingen stelt zij de realisatie van maatschappelijke meerwaarden voorop. Hierbij respecteert zij de volgende basisprincipes : voorrang van arbeid op kapitaal, democratische besluitvorming, maatschappelijke inbedding, transparantie, kwaliteit en duurzaamheid. Zij brengt goederen en diensten op de markt en zet hun middelen economisch efficiënt in met de bedoeling continuïteit en rendabiliteit te verzekeren. In de sociale economie biedt een grote diversiteit aan ondernemingen gesubsidieerde arbeid op maat aan werkzoekenden die niet of moeilijk terecht kunnen in het normale arbeidscircuit. Dit zijn voornamelijk laaggeschoolde (langdurig) werklozen en arbeidsgehandicapten. In totaal zorgen meer dan 300 maatwerkbedrijven (sociale- en beschutte werkplaatsen en arbeidszorg), invoegbedrijven en buurt- en nabijheidsdiensten voor ongeveer 20.000 tewerkstellingsplaatsen. De beschutte werkplaatsen, met meer dan 15.000 jobs, hebben hierin een zeer groot aandeel. De verschillende werkvormen van de sociale economie zijn ondermeer : – – – – – – – – – –
activiteitencoöperaties adviesbureaus beschutte werkplaatsen buurt- en nabijheidsdiensten coöperatieven invoegafdelingen en -bedrijven kringloopcentra sociale werkplaatsen startcentra arbeidszorg
De activiteiten van de verschillende ondernemingen zijn zeer uiteenlopend. Kringloopwerk, groenwerk, bioteelt, diverse atelieractiviteiten, bouwarbeid, huishoudhulp, strijkhulp en kinderopvang komen het meest voor. Het gaat, gezien de doelgroep, bijna altijd om laaggekwalificeerde arbeid. Een aanzienlijk deel van de werkzoekenden stroomt na een tijdelijke tewerkstelling in de sociale economie door naar de reguliere arbeidsmarkt. Module 1
9
VOSEC vzw, Vlaams Overleg Sociale Economie is een overlegplatform voor ondernemingen, organisaties en deskundigen uit de sociale economie in Vlaanderen en Brussel. VOSEC is in de eerste plaats een ledenorganisatie die momenteel een 130-tal leden telt. De leden onderschrijven de visie van VOSEC op sociale economie. VOSEC heeft tegelijk ook een bredere werking in het gehele werkveld van de sociale economie. VOSEC stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling, professionalisering en de samenwerking van ondernemingen en initiatieven in de sociale economie onder meer via informatiedoorstroming en overleg en door netwerkvorming en vormingsinitiatieven. Als tussenschakel tussen het werkveld en het overheidsbeleid doet VOSEC aan visievorming en beleidswerk. VOSEC is de erkende representatieve gesprek- en overlegpartner van de overheid voor de sector van de sociale economie. De VDAB werkt structureel samen met de sociale economische sector en vervult er een belangrijke rol in de toeleiding, begeleiding en opvolging van werkzoekenden. De Vlaamse regering is sterk overtuigd van de meerwaarde van deze sector en zal het aantal beschikbare plaatsen in de toekomst verder uitbreiden. Links • Vlaamse Portaalsite Sociale Economie : www.socialeeconomie.be • Vlaams Overleg Sociale Economie (VOSEC) : www.vosec.be • Samenwerkingsverband Sociale Tewerkstelling (SST) : www.sst.be • Vlaamse Federatie van Beschutte Werkplaatsen (VLAB) : www.vlab.be • Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap (VFSIPH) : www.vlafo.be • Begeleid Werken : www.begeleidwerken.be • Koepel van Vlaamse Kringloopcentra (KVK) : www.kringloop.net • De Dienstenwijzer : www.dienstenwijzer.be • Regie Buurt- en nabijheidsdiensten : www.buurtdienst.be • Werkwinkels : www.werkwinkel.be • Hefboom : www.hefboom.be • Kenniscentrum Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) : www.mvo-vlaanderen.be (Bron : www.socialeeconomie.be, www.vdab.be/trends)
10
Module 1
Landelijk Dienstencoöperatief is een sociale economie-organisatie die diensten met dienstencheques aanbiedt aan bedrijven voor hun werknemers. De diensten zijn voornamelijk huishoudhulp en strijkhulp. Deze organisatie wil tewerkstelling creëren voor de zogenaamde doelgroepwerknemers. Landelijke Kinderopvang is de grootste organisatie in Vlaanderen die kinderopvang organiseert via diverse formules : diensten onthaalouders, vakantiekinderopvang, kinderdagverblijven, initiatieven buitenschoolse kinderopvang (IBO’s) en Buurt- en nabijheiddiensten (BND’s) die sinds 2007 omgevormd werden naar lokale diensten buurtgerichte kinderopvang. Jaarlijks worden er meer dan 45.000 kinderen opgevangen. Landelijk Jobcoöperatief is een sociale economie-organisatie die diensten zonder dienstencheques als oppas (zieke) kinderen aanbiedt aan particulieren en bedrijven alsook oppas kinderen met dienstencheques voor alleenstaanden (Actieplan flexibele en occasionele opvang van de Vlaamse Overheid). Module 1
11
FORM 1 : Landelijk Dienstencoöperatief Straatnaam
Remylaan
Huisnummer
4B
Postcode
3018
Gemeente
Wijgmaal
Aard van de bedrijvigheid
Identificatie van de organisatie
Diensten met dienstencheques Gezinsondersteunende diensten als huishoudhulp en strijkdienst Invoegbedrijf
rsz nr.
597-1786594-49
rsvz code
0871749688
Nace code
85
Manager
Jos Rens
Geslacht
M
Doel van de organisatie
Doorstroom
1. Creatie van duurzame jobs 2. Doelgroep en bedrijf moeten concurreren in de reguliere economie Kansen geven aan mensen die het moeilijk hebben in de samenleving en op de arbeidsmarkt Langdurig of laaggeschoolde werkzoekenden Prioritair
Contract
Onbepaalde duur
Aantal werknemers
Op 1/11/2007 : 850
Missie
Doelgroep
Module 1
13
FORM 2 : Landelijke Kinderopvang Straatnaam
Remylaan
Huisnummer
4B
Postcode
3018
Gemeente
Wijgmaal
Aard van de bedrijvigheid
rsz nr.
Vzw Stekelbees : Vakantie Kinderopvang, Helpdesk Kinderopvang, Buurt- en Nabijheiddiensten (Lokale diensten buurtgerichte kinderopvang) Vzw Landelijke Kinderopvang : IBO’s, Kinderdagverblijven, Dienst voor onthaalouders VZW Non profitorganisatie 322-0816209-40
Nace code
85
Manager
Mia Houthuys
Geslacht
V
Doel van de organisatie
Doorstroom
1. Kwaliteitsgerichte Kinderopvang organiseren 2. Gesubsidieerde tewerkstelling van kansengroepen 3. Jobs creëren door kinderopvang aan te bieden 1. Kwaliteitsvolle kinderopvang organiseren 2. Kansen geven aan mensen die het moeilijk hebben in de samenleving en op de arbeidsmarkt Naast reguliere werkzoekenden ook werkzoekenden uit kansengroepen Afhankelijk van het project, ja
Contract
contracten van onbepaalde duur
Aantal werknemers
Op 1/11/2007: ca. 700
Identificatie van de organisatie
Missie
Doelgroep
Module 1
15
FORM 3 : Landelijk Jobcoöperatief Straatnaam
Remylaan
Huisnummer
4B
Postcode
3018
Gemeente
Wijgmaal
Aard van de bedrijvigheid
Oppas (zieke) kinderen
Identificatie van de organisatie
Invoegbedrijf
rsz nr.
10 178665463
Ondernemingsnummer
871 818 677
Paritair comité Manager
100 (arbeiders) 218 (bedienden) Jos Rens
Geslacht
M
Doel van de organisatie
Doorstroom
1. Creatie van permanente banen 2. Doelgroep en bedrijf moeten concurreren in de reguliere economie Kansen geven aan mensen die het moeilijk hebben in de samenleving en op de arbeidsmarkt Langdurig of laaggeschoolde werkzoekenden Prioritair
Contract
Onbepaalde duur
Aantal werknemers
Op 1/11/2007 : 53
Missie
Doelgroep
Module 1
17
Module 2 :
Gendergericht werken met bedrijven
Module Module 22: : Gendergericht werken Gendergericht werken met bedrijven met bedrijven FICHE 1 : Werken met bedrijven Werken met reguliere bedrijven is voor een sociaal economie-organisatie een meerwaarde. Niet alleen kan de omzet vergroot worden en het jobaanbod verruimd, ook vergroot het imago van het bedrijf en de aantrekkelijkheid voor de potentiële werknemer.
Omzet vergroten Tot dusver beperkte de sociale economie-organisatie zich vaak tot de eigen sector. Echter door zich toe te leggen op de samenwerking met de reguliere bedrijven wordt een nieuw ontginningsveld aangeboord. Niet alleen zijn hier de financiële middelen voor de dienstverlening aanwezig, ook de welwillendheid van het reguliere bedrijf om ondersteunende diensten aan hun werknemers aan te bieden. Vele bedrijven zien in de gezinsondersteunende diensten voor hun werknemers een ideale manier om hun werknemers te ondersteunen in de combinatie werk–gezin.
Jobaanbod verruimen Door te werken met de bedrijven wordt het jobaanbod voor de potentiële werknemers uitgebreid. In vele van deze jobs kunnen de (doelgroep)werknemers worden aangesteld voor zover ze passen in het profiel van de job en het kader van het bedrijf. Werken in of met een regulier bedrijf vraagt van de (doelgroep)werknemers bepaalde competenties zoals klantgerichtheid, professionaliteit, organisatietalent, flexibiliteit, stiptheid en assertiviteit. Het vraagt ook een zekere identificatie van de (doelgroep)werknemer met de eigen werkgever, maar ook met het bedrijf waar hij of zij tewerkgesteld is.
Imago versterken Werken met bedrijven versterkt het imago van de sociaal economie-organisatie. Het “geitenwollesokken” imago van de sociaal economie-organisatie wordt door het samenwerken met reguliere bedrijven veel dynamischer. De Module 2
21
nieuwe stimulansen die uitgaan van deze samenwerking met de bedrijven is goed voor de organisatie. Het geeft nieuwe ideeën en verruimt de denkwereld.
Aantrekkelijkheid vergroten voor potentiële personeelsleden De samenwerking tussen de sociale economie en de reguliere bedrijven is aantrekkelijk voor de werknemers. De dynamische omgeving van een regulier bedrijf, het respectvol omgaan van de werknemers met het laaggeschoold personeel zijn voor sommige personeelsleden van de sociaal economieorganisatie zeer aantrekkelijk.
“
Wist je dat een sociaal economie-organisatie op korte termijn haar omzet met 10 % kan vergroten wanneer ze haar diensten aan de reguliere sector aanbiedt ?
”
22
Module 2
FICHE 2 : Genderbewust aanbieden Gender verwijst naar de sociale verschillen tussen mannen en vrouwen. Deze verschillen zijn sterk cultureel bepaald. Het genderbewust aanbieden van gezinsondersteunende diensten heeft betrekking op de verschillen tussen mannen en vrouwen. Het wil die verschillen respecteren en tegelijkertijd beide geslachten gelijke kansen geven. Gezinsondersteunende diensten komen mannen maar vooral vrouwen ten goede. Want ondanks haar positie als werkende echtgenoot blijft ze vaak verantwoordelijk voor het gezin en de kinderen. Wanneer je gezinsondersteunende diensten op maat van de (vrouwelijke) werknemers wil aanbieden, houd je best rekening met verschillende factoren die het de werknemer aangenaam of haalbaar maken om te kunnen (blijven) werken : locatie van de service dicht bij het bedrijf of huis, aanvulling van het reguliere aanbod met producten op maat en verspreiding van toegankelijke informatie.
Locatie van de service op het werk of thuis Door gezinsvriendelijke diensten aan te bieden in of in de onmiddellijke nabijheid van het bedrijf (strijklocatie ‘in company’, helpdesk kinderopvang, vakantiekinderopvang, boodschappendienst, helpdesk gezinsondersteuning), wordt het voor een werknemer veel gemakkelijker om een deel van de huishouding en de zorg voor het gezin uit te besteden. Werknemers moeten niet meer rondzeulen met hun was, werknemers moeten niet meer rondrijden met hun kinderen maar kunnen in of in de buurt van het bedrijf terecht. Ook thuis wordt het voor de werknemers heel wat aangenamer toeven wanneer betaalbare gezinsondersteunende diensten aan huis worden geleverd (huishoudhulp en strijkdienst, oppas zieke kinderen).
Aanvulling van het bestaande reguliere aanbod met producten op maat Het bestaande aanbod is niet altijd aan de vraag aangepast, noch op het vlak van de kwaliteit als op het vlak van de aangepastheid aan de vraag van de gebruiker. Te weinig producten worden kwalitatief en op maat uitgewerkt. Als sociale economie-organisatie kan je hier zeker op inspelen. Voor wat betreft de kinderopvang zijn het vaak de meer ‘uitzonderlijke situaties’ die stress geven op het werk.
Module 2
23
Bijvoorbeeld : - De kinderen zijn ziek en mogen niet naar de onthaalouder, kinderdagverblijf of naar school. - De onthaalouder wordt onverwachts ziek. - De school is 2 maanden gesloten tijdens de zomervakantie. Deze tijdspanne kan onmogelijk overbrugd worden met het wettelijk verlof van werkende ouders. Ook grootouders hebben niet altijd de tijd om de kinderen op te vangen, wonen te ver of kiezen hier bewust niet voor. Het Sociaal economiebedrijf kan voor deze uitzonderlijke situaties een oplossing aan de bedrijven geven waardoor de werknemers hun professionele taken kunnen blijven uitoefenen.
Toegankelijke informatie met betrekking tot het aanbod Het aanbod van gezinsondersteunende diensten is niet altijd voldoende gekend. De toegankelijkheid van het reeds bestaande aanbod is blijkbaar niet groot genoeg. Nog steeds weten heel wat werknemers niet waar ze terecht kunnen voor huishoudhulp met dienstencheques of opvang zieke kinderen. Nog teveel gezinnen doen beroep op het zwarte circuit. Een Helpdesk Gezinsondersteunende Diensten zou hier een oplossing kunnen bieden. Deze Helpdesk kan via het intranet aan de werknemers worden aangeboden en snel en gemakkelijk door hen worden geconsulteerd.
“
Wist je dat stress bij werknemers de grootste impact heeft op langdurig absenteïsme ? Minder stress door gezinsondersteunende diensten heeft positieve gevolgen !
24
Module 2
”
Module 3 :
Producten voor bedrijven
Module Module 33: : Producten voor Producten voor bedrijven bedrijven FICHE O : Producten voor bedrijven Heel wat bedrijven hebben aandacht voor de combinatie werk–privé van de werknemer. In onze hectische samenleving is het een maatschappelijke noodzaak. De balans arbeid/gezin moet goed zitten voor de werknemers. Als het bedrijf niet flexibel is naar de werknemers loopt het bedrijf risico dat op termijn werknemers met capaciteiten niet toetreden of verloren gaan. Werkgevers kunnen hun vrouwelijke en mannelijke werknemers ondersteunen door facilitaire diensten op het bedrijf aan te bieden of financieel tussen beiden te komen. Er bestaan heel wat gezinsondersteunende diensten : strijkdienst, vakantiekinderopvang, helpdesk kinderopvang, occasionele of urgentie kinderopvang, oppas (zieke) kinderen, boodschappendienst, poetsdienst, klusjesdienst, carwash, naaiatelier voor kleine herstellingen, thuiszorg voor zieken, gehandicapten en bejaarden, helpdesk gezinsondersteuning… Om te polsen naar de interesse van een bedrijf voor ondersteunende diensten, kan je vrijblijvend een persoonsgerichte mailing doen met een korte brief. Het is best deze brief te richten naar de directie en de HR manager.
Module 3
27
Plaats, datum «Logo van de sociale economie-organisatie» «Firma» T.a.v. «Naam» «Straat» «Code» «Gemeente»
Geachte Heer/Mevrouw,
Betreft : gezinsondersteunende diensten voor uw werknemers
Werkgevers stellen vaak vast dat de combinatie arbeid–gezin voor vele werknemers een hele opgave is. Een goede werkomgeving met aandacht voor het gezin is voor de werknemer van groot belang. Daarom willen wij aan de bedrijven gezinsondersteunende diensten aanbieden die inspelen op de behoeften van hun werknemers. Strijk- en poetsdienst, kinderopvang, oppas zieke kinderen,… er wordt volledig op maat van het bedrijf gewerkt. De kostprijs voor de huishoudelijke diensten kan door de werknemers met dienstencheques betaald worden. De bijdrage van het bedrijf blijft beperkt tot het faciliteren van de dienstverlening. De kostprijs voor kinderopvang is afhankelijk van het te ontwikkelen aanbod. Graag komen wij tot bij U om dit voorstel toe te lichten. U kan ons contacteren op «telefoonnummer» of «emailadres». Met vriendelijke groeten,
naam Productverantwoordelijke
Bedrijven die deze diensten aanbieden, halen meer uit hun werknemers !
28
Module 3
Indien het bedrijf interesse heeft in het opstarten van ondersteunende diensten voor werknemers is het goed vooraf de werknemers te bevragen. Bij kleine bedrijven kan dat informeel tijdens een personeelsvergadering. Bedrijven met meerdere werknemers kunnen best een schriftelijke bevraging organiseren. In werkelijkheid zijn het vaak de werknemers zelf of hun afvaardiging via de ondernemingsraad die de vraag stellen aan de HR manager om een bepaalde ondersteunende dienst uit te bouwen. Vanuit die vraag gaat de HR manager dan op zoek naar een (sociaal economie) bedrijf om samen te werken.
Behoeftepeiling ondersteunende diensten voor het bedrijf Bedrijf : Aantal werknemers : Aantal arbeiders : Aantal bedienden :
……………
waarvan
……………
vrouwen en
……………
mannen.
Aan welke ondersteunende diensten is er behoefte : • Op vlak van ondersteuning in het gezin : Helpdesk kinderopvang Helpdesk gezinondersteuning Vakantiekinderopvang Bedrijvencrèche Oppas zieke kinderen Oppas bejaarde ouders Andere • Op vlak van ondersteuning in de huishouding : Huishoudhulp aan huis met dienstencheques Strijkdienst in het bedrijf/in de nabijheid van het bedrijf/ in de nabijheid van de werknemer Boodschappendienst Naaiatelier voor kleine herstellingen Bereide maaltijden (met hoeveproducten) Andere
Module 3
29
• Op het vlak van ontspanning : Fitness in huis Fitness-abonnement Wellness-arrangementen Fietsen Leeshoek-ontspanningsruimte Andere • Op het vlak van voeding : Bedrijfsrestaurant Catering/traiteur om warme maaltijden mee naar huis te nemen Winkel met bedrijfsproducten Broodautomaat Snack of broodjesdienst : bestellingen leveren op het werk Andere Andere ondersteunende diensten ?
“
Wist je dat de bedrijven en hun werknemers vaak in dezelfde diensten geïnteresseerd zijn namelijk diensten die betaalbaar zijn en/of op maat uitgewerkt kunnen worden. Deze diensten zijn in de eerste plaats Strijkdienst, Kinderopvang en oppas (zieke) kinderen.
”
30
Module 3
FICHE 1 : Strijk FORM 0 : Strijkdienst voor bedrijven Een van de eenvoudigste gezinsondersteunende diensten om uit te werken voor een bedrijf is de strijkdienst. Niettegenstaande de eenvoud waarmee de dienstverlening kan worden uitgewerkt is de meerwaarde zeer groot voor het bedrijf en haar werknemers. Een strijkdienst aanbieden aan een bedrijf ? 3 mogelijkheden 1. “STRIJKDIENST ‘IN COMPANY’” Het bedrijf opteert voor een strijkatelier binnen de muren van het bedrijf. Dit is een ruimte van ca 25 m2 met buitenverluchting en voldoende elektrische capaciteit waar een strijkster wordt tewerkgesteld. De strijkster strijkt al naargelang de vraag meestal 2 dagen per week in het bedrijf. Het voordeel is de beschikbaarheid en bereikbaarheid voor alle werknemers van de strijkdienst evenals het contact van de werknemers met de strijkster. 2. STRIJKDIENST OP OF IN DE BUURT VAN EEN BEDRIJVENSITE Een bedrijventerrein opteert voor een strijkatelier op of in de buurt van het bedrijventerrein. De bedrijven samen stellen een ruimte ter beschikking van de sociaal economie-organisatie of de sociaal economie-organisatie huurt of koopt zelf een locatie. De organisatie van de strijkdienst en de voordelen voor de werknemers van de bedrijven zijn hetzelfde als vermeld onder “strijkdienst ‘in company’”. 3. STRIJKMOBIEL Een bedrijf opteert voor de strijkmobiel. Deze bestelwagen komt 2 maal per week langs op het bedrijf om de strijk op te halen en terug te brengen. Er is een loskade nodig, bereikbaar zowel voor de gebruikers – werknemers als de chauffeur van de strijkmobiel.
Module 3
31
Hoe ga je te werk bij het uitwerken van een strijkdienst voor een bedrijf ? Stappenplan : STAP 1 Om te weten of een bedrijf in een bepaalde regio nood heeft aan een strijkdienst doe je een marktonderzoek. STAP 2 Vervolgens zoek je contact met het bedrijf. Je kan een algemene mailing doen maar resultaten hebben uitgewezen dat een persoonsgerichte brief met concreet voorstel aan de HR manager en de directie het beste werkt. Indien het bedrijf geïnteresseerd is, ga je ter plaatse langs voor verdere besprekingen. STAP 3 Vervolgens kan het bedrijf een behoeftepeiling bij haar werknemers doen. Hiervoor kan je een standaard behoeftepeiling gebruiken weliswaar met de coördinaten van het bedrijf. Op basis van de resultaten wordt er al dan niet besloten een strijkdienst te faciliteren. STAP 4 Samenwerkingsovereenkomst en financieel plaatje: het bedrijf faciliteert de dienstverlening, de gebruiker betaalt met dienstencheques. STAP 5 De strijkdienst wordt op maat van A tot Z uitgewerkt : personeel wordt geselecteerd en aangeworven. STAP 6 De strijklocatie wordt ingericht, het materiaal wordt ter beschikking gesteld. STAP 7 Promotie moet worden gevoerd. STAP 8 Opvolging en nazorg is geboden.
32
Module 3
FORM 1 : Het marktonderzoek Een marktonderzoek is onontbeerlijk om een nieuwe activiteit op te starten. De bedoeling van een markonderzoek naar strijkdienst in de buurt van een bedrijf of bedrijvensite is een beeld te krijgen van de “strijkmarkt” in een regio. Is de regio in de buurt van een bedrijf en bedrijvensite een interessant gebied om een strijkatelier op te starten? Zullen er voldoende klanten zijn ? Zijn er al strijkateliers actief ? In een marktonderzoek kan men de volgende criteria hanteren : 1. De concurrentie (Wie zijn ze ? Welke producten worden aangeboden ? Welke prijzen worden toegepast ?) 2. Het type regio en bevolking (Wie zijn de potentiële klanten ? Wat zijn hun koopgewoonten ?) 3. De locatie van de strijkdienst 4. De bereikbaarheid van het strijkatelier 5. De behoefte aan strijkdienst Bij deze criteria kunnen een aantal instrumenten worden gebruikt om de nodige informatie te verzamelen. De lijst van de instrumenten is niet volledig en kan zelf worden aangevuld. Onderstaande tabel kan als hulpmiddel worden gebruikt : Criteria voor het marktonderzoek Criteria 1. Concurrentie
Vraagstelling Wie biedt een gelijkaardige dienst aan in een bepaalde regio ?
Instrumenten en informatiebronnen - Internet (vb. google) - Telefoonboek - Advertenties streekkrant en/of lokale blaadjes - www.dienstencheques.be - www.dienstenwijzer.be - www.desocialekaart.be - Via de informatieambtenaar van de gemeente - Via de VDAB-consulente in de regio - Via het incubatiecentrum van de regio
Module 3
33
- Voor zwartwerk : rondvraag - Bevraging bij slager, bakker … 2. Type regio en bevolking Hieruit wil men het type klanten halen.
Met deze vraagstelling gaat men na wie een beroep kan doen op de strijkdienst. Gaat het om een sterk verouderde regio of zijn er veel nieuwe buurten ? heerst er een plattelandsmentaliteit of is het eerder stedelijk ? Is er veel industrie ? …
- Via de informatieambtenaar van de gemeente/stad - Via internet – bv. site van de gemeente/stad - Prospectie en observatie - Rondvraag
Wie zijn de potentiële klanten ? Tweeverdieners, hulpbehoevenden, personen met onregelmatige werkuren, … ?
34
3. Locatie van de strijkdienst indien reeds geweten Is belangrijk om de potentiële klanten aan te trekken.
Is de dienst gelegen in een nieuwe wijk of in een oude buurt ? Is de dienst afgelegen of langs een drukke weg ? Is de dienst gelegen dicht bij een commercieel centrum, bedrijvensite, hospitaal, school ?
- Observatie
4. Bereikbaarheid van de strijkdienst
Kijken of de strijkdienst niet té afgelegen ligt, er gemakkelijk geparkeerd kan worden, de dienst zichtbaar genoeg is.
- Onderzoek
Module 3
5. Behoefte strijkdienst
In welke mate is er behoefte aan een strijkdienst ?
- Door enquête - Nagaan van reacties op een folderverdeling - Door een gesprek met de lokale partners
Het gebruik van deze criteria - De resultaten van deze criteria moeten aan elkaar afgewogen worden. - De criteria 1, 3 en 5 zijn de belangrijkste. - Het criterium 5 hangt deels af van de criteria 1, 2 en 3. - Ieder criterium op zich moet bekeken worden. Het is beter zich niet te beperken tot één enkel criterium. Neem nu concurrentie. Stel dat er in de regio waar men een strijkdienst wil opstarten, geen enkele concurrentie is, dan is dat nog geen garantie voor succes. Misschien past een strijkdienst absoluut niet bij de mentaliteit van de bewoners of is er geen vraag naar.
Module 3
35
FORM 2 : Het bedrijfscontact Bedrijven, al dan niet gegroepeerd in een bedrijvensite zijn het onderwerp van deze toolkit en vormen een interessante niche voor deze dienstverlening. Alvorens men contact zoekt met het bedrijf is het interessant na te gaan of het bedrijf personeels- en/of genderbewust werkt. Ook is het interessant na te gaan wie de directeur is van het bedrijf en wie zich binnen het bedrijf specifiek bezig houdt met personeelszaken. Zo kan je, liefst via deze beide personen, het bedrijf zeer persoonsgericht contacteren. Je stuurt dus de directie en de personeelsmanager een korte, persoonsgerichte brief waarin de strijkdienst wordt voorgesteld en een concrete samenwerking wordt belicht. Wat de strijkdienst betreft zijn er verschillende samenwerkingsmogelijkheden : 1. Het bedrijf faciliteert een strijkatelier ‘in company’. 2. Het bedrijf faciliteert samen met andere bedrijven een strijkatelier op of in de buurt van de bedrijvensite. 3. Het bedrijf maakt gebruik van de strijkmobiel. Hieronder vind je een voorbeeld van een concrete brief aan de HR manager.
36
Module 3
Plaats, datum «Logo van de sociale economie-organisatie» «Firma» T.a.v. «Naam» HR manager «Straat» «Code» «Gemeente»
Geachte Heer/Mevrouw,
Betreft : Strijkdienst voor uw werknemers
Een goede werkomgeving met aandacht voor het gezin is voor de werknemer van groot belang. Daarom willen wij aan bedrijven gezinsondersteunende diensten aanbieden die inspelen op de behoeften van hun werknemers. Strijk- en poetsdienst, kinderopvang, oppas zieke kinderen,… er wordt volledig op maat van het bedrijf gewerkt. Wat de strijkdienst betreft : de werknemer betaalt met dienstencheques. Er zijn geen extra kosten voor het bedrijf. Voor uw bedrijf zijn er 3 mogelijkheden : 1. U beslist zelf om ‘in company’ een strijkatelier op te richten. U verschaft de locatie in uw bedrijf. De werknemers betalen met dienstencheques. 2. U wil een strijkpunt op de bedrijvensite waar ook andere bedrijven gebruik kunnen van maken. 3. Onze strijkmobiel komt het wasgoed ophalen en brengt dit naar het strijkatelier. In bijlage vindt U een informatiemap. Graag komen wij tot bij U om de mogelijkheden toe te lichten. U kan ons contacteren op «telefoonnummer» of «emailadres». Met vriendelijke groeten,
naam Productverantwoordelijke
Bedrijven die deze diensten aanbieden, halen meer uit hun werknemers !
Module 3
37
FORM 3 : Behoeftepeiling strijkdienst Om de interesse voor een specifieke strijkdienst bij de werknemers na te gaan, kan je een enquête doen. Voorafgaand aan de eigenlijke enquête schets je kort de dienstverlening. Strijkmobiel “Vind je strijken ook zo’n vervelende karwei ? Dan kunnen wij jou een interessant aanbod doen. Eén waarmee je niet alleen je eigen werklast vermindert maar tegelijk ook de tewerkstelling van achtergestelde groepen bevordert. Het bedrijf overweegt namelijk een strijkdienst op te starten voor personeelsleden. Het principe is eenvoudig : je neemt je was mee naar het bedrijf op een welbepaalde dag in de week. Daar komt een sociale economie-organisatie je was ophalen met de strijkmobiel, die de was naar het atelier vervoert om deze netjes gestreken terug af te leveren twee dagen later. Je betaalt via het systeem van de dienstencheques : één dienstencheque van 6,70 euro is goed voor één uur strijk. Deze cheques zijn voor 30% fiscaal aftrekbaar. Eén uur strijk kost je na deze aftrek dus 4,69 euro. Voor het vervoer van en naar het strijkatelier moeten we 100 euro per maand betalen, maar deze kost kan wegvallen indien we 20 vaste klanten hebben. We willen nagaan of er interesse is voor zo’n strijkdienst. We willen ook weten waaraan er precies nood is. Daarom enkele vragen om te peilen naar je strijkgewoontes. Neem eventjes de tijd om deze vragenlijst in te vullen en wij laten je weten wanneer je de eerste mand mag brengen.”
(001)
Hoeveel leden telt je gezin ? personen
(002)
Voor hoeveel personen wordt er gestreken in je gezin ? personen
(003)
Ben je geïnteresseerd om je strijk uit te besteden via deze strijkdienst ? 1 ■ nee (ga naar 004) 2 ■ ja (ga naar 005)
(004)
Waarom interesseert deze strijkdienst je niet ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
38
Module 3
(005)
Betaal je nu reeds om je strijk te laten doen ? 1 ■ nee 2 ■ ja, bepaalde kledingstukken of een deel van mijn strijk 3 ■ ja, al mijn strijk
Welke elementen zijn voor jou belangrijk bij de keuze om je strijk te laten doen ? (006)
(007)
(008)
(009)
(010)
de kostprijs onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ de kwaliteit onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ het praktisch systeem van halen en brengen onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ de tijdwinst onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ de snelheid van de dienstverlening heel belangrijk onbelangrijk belangrijk ■ ■ ■
(011)
Ken je het systeem van dienstencheques ? 1 ■ nee (ga naar 013) 2 ■ ja (ga naar 012)
(012)
Maak je reeds gebruik van dienstencheques (voor poetsen van je huis bijvoorbeeld) ? 1 ■ nee 2 ■ ja
(013)
De prijs die de meeste strijkateliers gebruiken is één uur strijk voor één dienstencheque. Men hanteert daarvoor een tarieflijst in minuten. Voor 1 hemd rekent men bijvoorbeeld 10 minuten werktijd. Voor één dienstencheque kan je dus 6 hemden laten strijken. De prijs per hemd komt dan neer op 0,78 euro. Wat vind je van deze prijs? 1 ■ aanvaardbaar 2 ■ duur, maar ik zou er toch gebruik van maken 3 ■ te duur, aan deze prijs haak ik af
Module 3
39
(014)
Als ik gebruik zal maken van de strijkdienst, dan zal het vooral zijn voor… 1 ■ grote hoeveelheden 2 ■ kleine hoeveelheden 3 ■ een combinatie van beide
(015)
Als ik gebruik zal maken van de strijkdienst, dan is het 1 ■ belangrijk voor mij dat mijn was binnen 2 à 3 dagen terug geleverd wordt 2 ■ niet belangrijk voor mij dat mijn was binnen 2 à 3 dagen terug geleverd wordt
(016)
Hoe dikwijls wil je gebruik maken van deze strijkdienst ? 1 ■ 1 maal per week 2 ■ 1 maal per maand 3 ■ minder dan 1 maal per maand
(017)
Hoeveel uren strijk denk je dat je GEMIDDELD PER WEEK zal laten doen ? 1 ■ minder dan 1 uur per week 2 ■ 1 uur per week 3 ■ meer dan 1 uur per week
(018)
Heb je nog vragen of opmerkingen ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
Strijkatelier ‘in company’ Vind je strijken ook zo’n vervelende karwei ? Dan kunnen wij jou een interessant aanbod doen. Eén waarmee je niet alleen je eigen werklast vermindert maar tegelijk ook de tewerkstelling van achtergestelde groepen bevordert. Het bedrijf overweegt namelijk een strijkdienst op te starten voor personeelsleden. Het principe is eenvoudig : je neemt je was mee naar het bedrijf op een welbepaalde dag in de week. Daar komt een sociale economie-organisatie je was strijken in een strijkruimte ‘in company’. Je betaalt via het systeem van de dienstencheques : één dienstencheque van 6,70 euro is goed voor één uur strijk. Deze cheques zijn voor 30% fiscaal aftrekbaar. Eén uur strijk kost je na deze aftrek dus nog maar 4,69 euro. We willen nagaan of er interesse is voor zo’n strijkdienst. We willen ook weten waaraan er precies nood is. Daarom enkele vragen om te peilen naar je strijkgewoontes. Neem eventjes de tijd om deze vragenlijst in te vullen en wij laten je weten wanneer je de eerste mand mag brengen. 40
Module 3
(001)
Hoeveel leden telt je gezin ? personen
(002)
Voor hoeveel personen wordt er gestreken in je gezin ? personen
(003)
Ben je geïnteresseerd om je strijk uit te besteden via deze strijkdienst ? 1 ■ nee (ga naar 004) 2 ■ ja (ga naar 005)
(004)
Waarom interesseert deze strijkdienst je niet ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
(005)
Betaal je nu reeds om je strijk te laten doen ? 1 ■ nee 2 ■ ja, bepaalde kledingstukken of een deel van mijn strijk 3 ■ ja, al mijn strijk
Welke elementen zijn voor jou belangrijk bij de keuze om je strijk te laten doen ? (006)
(007)
(008)
(009)
(010)
(011)
de kostprijs onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ de kwaliteit belangrijk heel belangrijk onbelangrijk ■ ■ ■ het praktisch systeem van halen en brengen onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ de tijdwinst onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ de snelheid van de dienstverlening heel belangrijk onbelangrijk belangrijk ■ ■ ■ Ken je het systeem van dienstencheques ? 1 ■ nee (ga naar 013) 2 ■ ja (ga naar 012)
Module 3
41
(012)
Maak je reeds gebruik van dienstencheques (voor poetsen van je huis bijvoorbeeld) ? 1 ■ nee 2 ■ ja
(013)
De prijs die de meeste strijkateliers gebruiken is één uur strijk voor één dienstencheque. Men hanteert daarvoor een tarieflijst in minuten. Voor 1 hemd rekent men bijvoorbeeld 10 minuten werktijd. Voor één dienstencheque kan je dus 6 hemden laten strijken. De prijs per hemd komt dan neer op 0,78 euro. Wat vind je van deze prijs ? 1 ■ aanvaardbaar 2 ■ duur, maar ik zou er toch gebruik van maken 3 ■ te duur, aan deze prijs haak ik af
(014)
Als ik gebruik zal maken van de strijkdienst, dan zal het vooral zijn voor… 1 ■ grote hoeveelheden 2 ■ kleine hoeveelheden 3 ■ een combinatie van beide
(015)
Als ik gebruik zal maken van de strijkdienst, dan is het… 1 ■ belangrijk voor mij dat mijn was binnen 2 à 3 dagen terug geleverd wordt 2 ■ niet belangrijk voor mij dat mijn was binnen 2 à 3 dagen terug geleverd wordt
(016)
Hoe dikwijls wil je gebruik maken van deze strijkdienst ? 1 ■ 1 maal per week 2 ■ 1 maal per maand 3 ■ minder dan 1 maal per maand
(017)
Hoeveel uren strijk denk je dat je GEMIDDELD PER WEEK zal laten doen ? 1 ■ minder dan 1 uur per week 2 ■ 1 uur per week 3 ■ meer dan 1 uur per week
(018)
Heb je nog vragen of opmerkingen ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
42
Module 3
FORM 4 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst Prijsbepaling Eén van de aangename kanten van deze dienstverlening is het prijskaartje. Deze dienstverlening is immers te betalen met dienstencheques. Het bedrijf faciliteert de strijkdienst. De gebruiker betaalt met dienstencheques. BETALEN MET DIENSTENCHEQUES - Eén dienstencheque geeft recht op 60 minuten strijktijd. De klant betaalt rechtstreeks aan de strijkster met de cheques, het bedrijf komt hier niet in tussen. - Een dienstencheque kost 6,70 euro. Hiervan is 30% fiscaal aftrekbaar. Na deze aftrek kost een dienstencheque dus nog 4,69 euro. - De gebruiker bestelt deze dienstencheques bij Accor, de enige organisatie die de cheques verdeelt, via de website www.dienstencheques.be of telefonisch via 02/678 28 79. - Hou er wel rekening mee dat het enkele weken kan duren vooraleer de bestelde cheques effectief bij de klant in de bus zitten. DE EERSTE BESTELLING - Eerst moet de klant zich inschrijven bij Accor. Een inschrijvingsnummer krijgt men per post samen met een inschrijvingsbevestiging. - Vervolgens stort men 6,70 euro per dienstencheque op het nummer dat op de inschrijvingsbevestiging vermeld staat. De minimale bestelling bedraagt 10 dienstencheques. - Het is belangrijk dat de klant bij elke storting of overschrijving het gebruiksnummer vermeldt. - De cheques worden via de post verstuurd binnen de twee weken na de bestelling. - De cheques zijn 8 maanden geldig en kunnen ingeruild worden indien men ze niet gebruikt. Als men ongebruikte cheques wil terugbetaald krijgen, wordt wel een bijdrage aangerekend van 0,25 euro per cheque. ACHTERSTALLIGE CHEQUES Achterstallige dienstencheques mogen niet blijven aanslepen. In eerste instantie is het de strijkster in het bedrijfsatelier zelf die zal trachten om de achterstallige dienstencheques te innen. Indien dit niet lukt, kan zij de contactgegevens van de klant doorgeven aan de regiocoördinator zodat vanuit het hoofdkantoor een brief kan gestuurd worden. De verdere opvolging gebeurt dan best vanuit het hoofdkantoor. Achterstallen komen bij strijk gelukkig niet veel voor.
Module 3
43
(Logo organisatie) BEWIJS VAN ACHTERSTALLIGE DIENSTENCHEQUES NAAM KLANT : ................................................................................................................................. ADRES KLANT : ................................................................................................................................
Bevestigt dat thuisstrijkster (naam) ........................................................................ voor mij .................................... uren strijkwerk/verstelwerk heeft geleverd op (datum) ...............................................................................................................................................................
Momenteel heb ik geen cheques in voorraad, ik ben nog (aantal) cheques verschuldigd.
...................
Handtekening klant
PRIJZENTABEL Er is nood aan een uniform en performant prijzensysteem. Het is best met een prijzentabel te werken. In deze tabel staan enerzijds de verschillende kledingstukken die gestreken kunnen worden anderzijds per kledingstuk het aantal minuten strijk en de tarieven (na fiscale aftrek) gebaseerd op het aantal minuten strijk. De klant kan dus zelf het aantal kledingstukken en het aantal minuten strijk bepalen. Op basis van het aantal minuten strijk wordt de juiste hoeveelheid dienstencheques bijgevoegd (1 dienstencheque = 60 minuten strijk). Bij betaling wordt het aantal minuten afgerond naar het volgende uur en wordt er voor de resterende minuten een tegoedbon in minuten gegeven. Het tegoed aantal minuten wordt eveneens in de prijzentabel vermeld. Op het formulier staan de naam en contactgegevens van de klant. De prijzentabel wordt in tweevoud opgemaakt. 1 exemplaar voor de klant en 1 exemplaar voor de strijkster. Indien de klant ook kleine verstelwerkjes wenst, kan dit in sommige ateliers en door sommige strijksters ook gedaan worden. De prijzentabel is opgesteld op basis van de volgende uitgangspunten: type verstelwerk en het tarief o.b.v. het aantal minuten.
44
Module 3
ACTIES Elke strijkster of verantwoordelijke van een strijkatelier kan in overleg met het management lokaal een actie ondernemen om de aantrekkelijkheid van de diensterlening te vergroten. Bijvoorbeeld: gratis eerste strijkuur bij opstart van een strijkatelier of beperkte kortingen omwille van de grote concurrentie in de buurt.
Samenwerkingsovereenkomst 1. STRIJKDIENST ‘IN COMPANY’ Samenwerkingsovereenkomst strijkatelier ‘in company’ Partners De samenwerkingsovereenkomst wordt afgesloten tussen Naam bedrijf Adres bedrijf vertegenwoordigd door Dhr./Mevr. , Algemeen Directeur en naam Sociale economie-organisatie, adres Sociale economie-organisatie vertegenwoordigd door Dhr./Mevr.
, Voorzitter
Onderwerp van de samenwerkingsovereenkomst De sociaal economie-organisatie (naam) start op ……………… een strijkatelier ‘in company’ voor het bedrijf (naam bedrijf) Verbintenissen (naam sociale economie-organisatie), bedrijf in de sociale economie verbindt er zich toe : 1. Strijkdienst aan te bieden tegen fiscaal-vriendelijke dienstencheques aan de werknemers van (naam bedrijf) (1 cheque = 60 minuten strijk). 2. Screening, aanwerving, opleiding en begeleiding te geven aan haar werknemers. 3. Een kwalitatieve omkadering te geven aan haar personeelsleden met de hulp van een regiocoördinator en een personeelsdienst. 4. De start- en werkingskosten volledig te dragen. Dit houdt o.m. in de aankoop en het ter beschikking stellen van het nodige materiaal. 5. Afsluiten van een verzekering tegen brand en aanverwante risico’s.
Module 3
45
Het bedrijf verbindt er zich toe : 1. De personeelsleden vakkundig te informeren en te sensibiliseren voor de dienstverlening die wordt georganiseerd door (naam sociaal economie-organisatie). 2. Het lokaal gratis ter beschikking te stellen voor de uitbating van de strijkdienst. 3. Het bedrijf voorziet in de bijzondere voorwaarden van de verzekeringspolis een clausule “afstand van verhaal” waardoor (naam sociale economie-organisatie) niet zelf zijn huuraansprakelijkheid dient te voorzien. Tussentijdse evaluatie Elke 3 maanden wordt de strijkdienst en intensiteit van het gebruik geëvalueerd. Er zijn minimum 8 uren per week noodzakelijk voor de continuïteit van de dienstverlening. Duur en beëindiging van de overeenkomst Deze overeenkomst wordt aangegaan voor onbepaalde duur en vangt aan op datum van …………………. Elke contractant kan een einde stellen aan de deelname aan deze overeenkomst mits een schriftelijke en aangetekende opzeggingsbrief te richten aan de andere contractant. De opzegtermijn bedraagt 3 maanden of korter in onderling overleg. Opgemaakt te op …………………………… 2007. Naam bedrijf Naam Algemeen Directeur Algemeen Directeur
Naam sociaal economie-organisatie Naam voorzitter Voorzitter
2. STRIJKDIENST OP OF IN DE BUURT VAN EEN BEDRIJVENSITE Wanneer werknemers van een bedrijf gebruik maken van een strijkatelier op of in de buurt van hun bedrijvensite hoeft geen samenwerkingsovereenkomst opgemaakt te worden. 3. STRIJKMOBIEL Wanneer het bedrijf aan de werknemers het gebruik van de strijkmobiel aanbieden hoeft geen overeenkomst opgemaakt te worden.
46
Module 3
FORM 5 : Personeel, competenties, werving en selectie Personeel Men kan gebruik maken voor de strijkdienst van reguliere werknemers en doelgroepwerknemers. De doelgroepwerknemers moeten in de eerste plaats voldoen aan de competenties en het profiel van de job. Vervolgens wordt hen een contract van onbepaalde duur aangeboden waarbij men een proefperiode van 14 kalenderdagen voorziet en een clausule waarbij in de eerste 6 maanden van de tewerkstelling een verkorte opzeg van 7 kalenderdagen voor de werkgever en 3 kalenderdagen voor de werknemer. Na 6 maanden zijn het 35 kalenderdagen voor opzeg. Het is dus belangrijk dat de werknemer en haar werk goed wordt opgevolgd en dat een functioneringsgesprek en evaluatie wordt gedaan alvorens de “proefperiode” eindigt. Voor de doelgroepwerknemers kan men de volgende tewerkstellingsmaatregelen aanvragen : Activa Sine Startbaan Competenties Wat verstaan we onder competenties ? “Een observeerbare eigenschap onder de vorm van kennis, vaardigheden en attitude die een predictieve waarde bezitten naar het realiseren van een prestatie.” Het gaat dus om kennis, vaardigheden en attitudes. Welke kennis, vaardigheden en attitudes worden verwacht van een strijkster in een strijkatelier ‘in company’ ? Het uitgewerkt profiel voor strijksters (gebaseerd op ervaringen en functioneringsgesprekken van mensen uit de dienstverlening) omvat enkele kerncompetenties op organisatieniveau én functiespecifieke, professionele en gedragscompetenties op het niveau van het individu.
Module 3
47
Het formulier bevat : - 6 kerncompetenties : klantgerichtheid, professionaliteit, organisatietalent, flexibiliteit, stiptheid, assertiviteit - Per competentie een aantal criteria Het is de bedoeling dat dit competentieprofiel ook als instrument kan gebruikt worden in het functioneringsgesprek. Door toevoeging van een kolom voor een score (ZG, G, V, O) kan dit formulier gebruikt worden voor het jaarlijks evaluatiegesprek met de dienstverantwoordelijke. Competenties
48
Criteria
Klantgerichtheid
-
Professionaliteit
- Positieve werkhouding - Bereid kennis te verwerven over de organisatie, het materiaal, de bestaande procedures, de communicatiekanalen, … - Bereid tot samenwerking met coördinator - Uitstekende strijktechniek - Loyaal t.o.v. de organisatie
Organisatietalent
- Slaagt erin om eigen businessunit te organiseren en te runnen - Durf en creativiteit in het voeren van promotie - Zin voor initiatief - Eigen klantenbestand verder kunnen uitbouwen
Flexibiliteit
- Bereid meer uren te poetsen indien strijk geen succes blijkt - Bereid mensen te ontvangen buiten de openingsuren - Vlotte omgang met de werknemers van het bedrijf (win-win situatie)
Stiptheid
-
Assertiviteit
- Mentaal bestand tegen lastige klanten - Laat niet over zich heen lopen -…
Module 3
Vriendelijk en empatisch zijn Kunnen onderhandelen Beleefd en correct in de omgang Zin voor discretie Voldoende doorzettingsvermogen Commerciële feeling; bereid om promotie te blijven voeren
Stipt in bijhouden en afleveren van administratie Verwittigen van coördinator bij ziekte Deadlines respecteren …
Score
Werving (zie module 4) en selecties
Sollicitatieformulier Naam .................................................................................................................................................. Voornaam ................................................................................................................ ❏ m ❏ v Straat ....................................................................................................... Nr ............. Bus .......... Postnummer .............................. Woonplaats ......................................................................... Telefoon ............................................................ GSM .................................................................. E-mail ................................................................................................................................................. Ander telefoonnummer waarop u te bereiken bent .................................................... Andere verblijfplaats ................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................
Telefoon ............................................................ Geboorteplaats ......................................................... Geboortedatum ................................. Burgerlijke staat ............................................ Nationaliteit ................................................... Rijksregisternummer ................................................................................................................... Omschrijf de gewenste functie(s) of opleiding :
................................................................
.................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................
Wenst u voltijds of deeltijds te werken ❏ voltijds Hoe verplaatst u zich ❏ wagen
❏ bromfiets
Heeft u altijd een wagen ter beschikking ? Wanneer kunt u in dienst treden ?
❏ deeltijds nl.
❏ fiets ❏ ja
.....................
❏ openbaar vervoer ❏ neen
...........................................................................................
Module 3
49
Onderwijs – kennis en vaardigheden Gevolgd onderwijs
Naam en adres van de instelling
Richting of optie
Periode van … tot …
.........................................................................................................................................
Lager onderwijs
......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................
Secundair onderwijs
......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................
Hoger onderwijs
......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................
Aanvullend onderwijs (avond, …)
......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................
Wat is het hoogste diploma dat u bezit :
.............................................................................
....................................................................................................................................................................
Indien u nog andere kennis of vaardigheden bezit die voor uw werk nuttig kunnen zijn, vermeld dan welke : .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................
Wat zijn uw hobby’s ?
.....................................................................................................................
.................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................
50
Module 3
Vroeger beroepsleven Naam van de werkgever Plaats tewerkstelling
Periode van … tot …
Omschrijving van de functie
Reden van vertrek
................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................
Huidige werksituatie ❏ ik ben aan het werk Naam van de werkgever Plaats tewerkstelling
Periode van … tot …
Omschrijving van de functie
Reden van vertrek Opzegtermijn
................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................
Heeft u nog andere beroepsactiviteiten/bijverdiensten ? ❏ neen ❏ ja, namelijk .......................................................................................................... ❏ ik ben werkzoekend ❏ uitkeringsgerechtigd sinds ................................................ ❏ vervangingsinkomen, nl. ....................................................
Module 3
51
Sollicitatie Waarom solliciteert u voor de functie
(of welke jobkenmerken zijn voor u belangrijk)
.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................
Uw familie
(duid de overleden familieleden aan met een + voor de naam)
Naam en voornaam Echtgeno(o)t(e)/ partner
Geboorteplaats en -jaar
Huidig beroep of studies
.............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. ..............................................................................................................................
Kind(eren)
.............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. ..............................................................................................................................
Opmerkingen
(feiten, opmerkingen, wensen, die u ons wil meedelen)
.................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................
52
Plaats en datum
Handtekening
.......................................................................
.......................................................................
Module 3
FORM 6 : Logistiek Wanneer een bedrijf beslist om een strijkdienst te faciliteren, dienen een aantal logistieke elementen in acht genomen te worden. Logistieke elementen : Locatie : bereikbaarheid en grootte Elektriciteit en veiligheid Materiaal Telefoon en sanitair Strijk Onderhoud en hygiëne VOOR EEN STRIJKATELIER ‘IN COMPANY’ : De locatie Het strijklokaal moet goed bereikbaar zijn d.i. niet te ver van de parking, centraal in het gebouw of aan de ingang van het gebouw. De ruimte dient min. 25 m2 te zijn, afsluitbaar, met buitenverluchting en rookvrij. Elektriciteit De ruimte moet stopcontacten hebben met aarding en voldoende elektrische capaciteit (stopcontacten van 2.500 Watt / zekering van minstens 16 Ampère), De zekeringkast en de elektrische leidingen en stopcontacten moeten “zichtbaar” in goede staat zijn. De elektrische installatie moet voorzien zijn van een algemene verliesstroomschakelaar (differentieel) Een bewijs van goedkeuring van de elektrische installatie door een erkend keuringsorganisme is vereist. Materiaal Strijkmateriaal : – 2 strijkplanken met strijkijzer (zie contract strijkplank) – één reserve hoes – één wasmand – één kledingrek – één rek voor wasmanden – beschermplastiek – mandpapier – kapstokken en broeklatten – water
Module 3
53
Kantoormateriaal : – ringmap voor klantenbestand – één tafel – plakband – perforator – balpen blauw, balpen rood Documenten : – eventueel folders – strijkformulieren – tegoedbonnen Bij voorkeur wordt een semi-professionele strijkplank gebruikt (vb. Laura Star). Deze zijn veilig en krachtig genoeg voor uren strijken. De tafel dient voor de administratieve afhandeling van de dienstencheques en tegoedbonnen. Alle materiaal wordt geïdentificeerd met een etiket waarop het adres van het strijkatelier, naam van de strijkster en een identificatienummer staan. Strijkwater wordt rechtstreeks geleverd door de leverancier per 250 l. Telefoon Een telefoon is nuttig in het lokaal. De strijkster kan extern (eventueel met het secretariaat van de organisatie, bestelling water, vervanging planken, …) en intern (naar klanten) telefoongesprekken voeren. Sanitair Sanitaire voorzieningen met WC en stromend water zijn nodig Strijk De strijk wordt mooi opgeplooid en samen met de tegoedbonnen in de genaamtekende wasmanden gelegd. De hemden worden geplooid of op kapstokken gehangen en voorzien van het invulformulier van de klant. Onderhoud en hygiëne De strijkster is verantwoordelijk voor het onderhoud van het lokaal (tenzij het bedrijf anders beslist) en onderhoud van de hoezen van de strijkplanken. De strijk dient hygiënisch afgeleverd te worden aan de klant. VOOR EEN STRIJKATELIER OP OF IN DE BUURT VAN EEN BEDRIJVENSITE Dezelfde elementen voor een strijkatelier ‘in company’ gelden voor een strijkatelier op een bedrijvensite. Echter de bereikbaarheid en zichtbaarheid van het strijkatelier is hier van zeer groot belang. 54
Module 3
Bereikbaarheid Het strijkatelier op een bedrijventerrein dient voor alle omliggende bedrijven bereikbaar te zijn : centraal of op de toegangsweg naar het terrein. Een brede oprit met voldoende parkeerplaatsen is zeer belangrijk. Zichtbaarheid Een grote zichtbaarheid met een duidelijke bewegwijzering, een duidelijke toegangsdeur met huisnummer en deurbel. Het is belangrijk dat de naam van het strijkatelier en de naam of het logo van de organisatie duidelijk aanwezig zijn. VOOR DE STRIJKMOBIEL Busje Voor het vervoeren van strijkmanden heb je een voldoende groot busje nodig waarin rekken zijn gemaakt waarop de wasmanden ‘vast’ kunnen staan. Het is belangrijk dat de chauffeur de laadruimte kan betreden en alles mooi kan schikken op de rekken. Een karretje waarop meerdere wasmanden kunnen geplaatst worden voor de ophaling en levering is nodig. De wasmanden van de strijkdienst met strijkmobiel verschillen van kleur per bedrijf. Zo is het voor de chauffeur en de strijksters van het strijkatelier direct duidelijk voor welk bedrijf gestreken wordt en kan er bij het vervoer weinig misgaan. De wasmanden worden op naam afgeleverd tegen de waarborg van 1 dienstencheque. De locatie van het afhaalpunt (kelder of loskade) moet bereikbaar en voldoende groot zijn. Het is belangrijk dat het afhaalpunt zowel intern als extern goed bereikbaar is. De gebruikers evenals de chauffeur van de strijkmobiel moeten hun was gemakkelijk kunnen afleveren en ophalen. Indien in het bedrijf geen bereikbaar afhaalpunt voor handen is kan steeds geopteerd worden voor een containerdepot op de parking van het bedrijf. Indien het afhaalpunt aan de buitenzijde van het bedrijfsgebouw grenst (de loskade), moet men zorgen voor een gemakkelijke toegang. Indien het afhaalpunt aansluit bij een ondergrondse parking kunnen de gebruikers via de parking de kelderruimte met hun wasgoed droog bereiken. De loskade dient voldoende groot te zijn en voorzien van legplanken waarop de manden worden geplaatst en hangrekken. De loskade dient proper te zijn. Module 3
55
Materiaal : type Elk bedrijf krijgt zijn eigen kleur van manden; elke mand is genaamtekend. Telefoon De chauffeur van de strijkmobiel heeft een mobiele telefoon om bereikbaar te zijn. Wanneer een bedrijf geen wasmanden heeft klaarstaan moet de chauffeur verwittigd kunnen worden. Ook indien er problemen bij de ophaling en levering optreden. Onderhoud en hygiëne Alles dient netjes vervoerd en afgeleverd te worden. De chauffeur mag niet roken in het busje.
GEBRUIK EN ONDERHOUD VAN EEN STRIJKPLANK
Voorbereiding Type Magic : vul de stoomtank (waterreservoir) altijd met water (verhouding 1/3 leidingwater - 2/3 gedemineraliseerd water) alvorens je begint te strijken. Opwarming zonder water kan de stoomtank beschadigen. Type S4 : vul het doorzichtig waterreservoir volledig met water (verhouding 1/3 leidingwater - 2/3 gedemineraliseerd water) Steek de stekker in het stopcontact. Type Magic : zet de schakelaars aan en wacht tot het groene lampje brandt. Type S4 : zet de schakelaars aan, druk op de knop met de grootste ventilator en wacht tot het groene lampje gaat branden. Voor je met strijken begint, druk je 3 of 4 maal op de stoomknop om het water dat zich in de leiding heeft opgehoopt, af te voeren of uit te stomen. Strijk daarna altijd eerst even op een propere doek om te zien dat je geen kalksporen achterlaat.
Gebruik van de strijkzool (softpressingzool) De strijkzool is onmisbaar voor donkere stoffen die zouden kunnen glanzen en voor synthetische stoffen die aan het strijkijzer zouden kunnen kleven. 56
Module 3
Voor prints op een t-shirt of dergelijke moet je ook de strijkzool gebruiken. Vergeet niet de strijkzool te verwijderen na gebruik. Voor andere stoffen kan je zonder de strijkzool strijken ! Maak de softpressingzool dagelijks schoon met een zacht borsteltje. Aan de temperatuurknop van het strijkijzer veranderen we nooit iets, anders kunnen er waterspatten uit het ijzer komen omdat het water niet voldoende kan opwarmen.
Stoomtank vullen tijdens het strijken Een geluidssignaal laat je weten dat je de stoomtank moet vullen voor je verder strijkt. Type Magic : zet de schakelaar stoomtank uit. Druk op de stoomknop en houdt deze ingedrukt tot er geen stoom meer vrijkomt. Richt de stoom weg van jezelf of andere personen. Draai de vuldop langzaam open met behulp van een doek tot je de stoom hoort ontsnappen. Wacht tot alle stoom verdwenen is. Schroef de dop volledig af en vul de stoomtank met water (verhouding 1/3 - 2/3). Gebruik hiervoor de bijgeleverde fles. Hierna schroef je de vuldop er terug op en schakel je de stoomtank terug aan. Wacht tot het groene lampje terug brandt. Druk 3 of 4 maal op de stoomknop om het water dat zich in de leiding heeft opgehoopt af te voeren. Type S4 : zet de schakelaar van de stoomtank uit en vul het doorzichtig waterreservoir met water (verhouding 1/3 - 2/3) en plaats het terug op zijn plaats. Je kan dadelijk verder strijken.
Het strijkijzer schoonmaken Als de zool van het strijkijzer vuil is, gebruik dan een sponsje om de zool schoon te maken (merk Jex of Spontex : voor aluminium en inox). Het beste resultaat bekom je door met een droog sponsje te werken en nadien het sponsje nat te maken en met de gladde kant over het ijzer te Module 3
57
gaan om het vuil weg te nemen. Zool enkel kuisen als het ijzer koud is ! Verwijder de kalkaanslag. Maak de zool dagelijks schoon. Steeds de zool kuisen in de richting van het ijzer, nl. van boven naar onder en NIET van links naar rechts. Hou het strijkijzer nooit onder de waterkraan !
Spoelen van de stoomgenerator Om de werking van de stoomtank te verlengen en kalkaanslag te vermijden moet je de stoomtank regelmatig spoelen ! (spoelen na 8 à 10 uur strijk - GEEN 8 à 10 strijkbeurten) Let erop dat het apparaat afgekoeld is voor het spoelen. Plaats de plank op de hoogste stand. Plaats de ledigingsbak onder de stoomtank. Schroef de ledigingsdop los. Schroef de vuldop los. Voldoende spoelen met warm leidingwater om kalkresten te verwijderen. Schroef de ledigingsdop weer vast. Vul bij met water (verhouding 1/3 - 2/3). Type Magic : volledig vullen + schroef de vuldop weer vast. Type S4: schroef de vuldop weer vast en plaats het doorzichtig waterreservoir volledig gevuld (verhouding water 1/3 - 2/3) terug.
De hoes Wanneer je ziet dat er bruine vlekken op de hoes komen, moet deze gewassen worden. Je kan de hoes wassen op 30°. Door de hoes regelmatig te wassen, ga je de levensduur verlengen.
De plank opbergen Het is belangrijk na elk gebruik de strijkplank rechtop te zetten. Leg het strijkijzer in het opbergvakje en schuif het dicht. Haal de strijkhoes van de plank en laat de hoes binnenste buiten drogen. Je kan het toestel nu opbergen - zelfs als het strijkijzer nog warm is.
58
Module 3
Type Magic : til de plank aan de twee uiteinden op. Laat de plank vooraan zachtjes naar beneden zakken. Het gewicht van de stoomtank veroorzaakt het automatisch sluiten van het apparaat. Type S4 : zet de strijkplank op de hoogste stand, til de strijkplank achteraan voorzichtig op en duw de plank vooraan naar beneden zodat ze dicht klapt. Het is normaal dat er een beetje waterverlies is wanneer de strijkplank rechtop staat. Dit is condensatievocht.
Module 3
59
FORM 7 : Promotie Promotie heeft een dubbel doeleinde : 1. het bekendmaken van de dienst. 2. het verkopen van de dienst. Bij het lanceren van een strijkdienst moet er eerst voor gezorgd worden dat de mensen van het bestaan ervan op de hoogte zijn. Daaraan gekoppeld maak je publiciteit voor de strijkdienst zodanig dat je klanten werft. DE PROMOTIEKANALEN De te verkopen dienst is : Strijkdienst in een strijkatelier ‘in company’ of een strijkatelier op een bedrijventerrein en strijkdienst met strijkmobiel. Hieronder vind je de verschillende promotiekanalen waarvan je gebruik kan maken bij een strijkatelier ‘in company’ : Strijkatelier ‘in company’
60
Interne kanalen
Via het Intranet van het bedrijf kan de strijkdienst bekend gemaakt worden aan de werknemers. Het bedrijf kan ook aan elke werknemer een email met info versturen. Het bedrijf kan van haar PR dienst gebruik maken om de strijkdienst bekend te maken in het bedrijf zelf en de omgeving. Wanneer het bedrijf zelf de strijkdienst bekend maakt heeft dit een imagoverhogend effect (werknemersvriendelijk, aandacht voor de combinatie arbeid - gezin).
Folderverspreiding/ flyers
De folderverspreiding is een gemakkelijke manier om de dienst kenbaar te maken en te verkopen. De organisatie van hoe en waar die verspreiding gebeurt, is belangrijk. In de eerste plaats in het bedrijf zelf maar ook in bedrijven in de omgeving.
Affiches
Affiches uithangen op diverse plaatsen in het bedrijf en de buurt van het bedrijf indien het atelier wordt opengesteld voor de buurt.
Module 3
Pers (via persverantwoordelijke van het sociaal economiebedrijf !)
De pers is een goede aandachtstrekker om de naam van de sociaal economie-organisatie en de dienstverlening te laten ‘klinken’. Belangrijk om de pers te trekken is de boodschap : deze moet nieuw of origineel zijn. Algemeenheden slaan niet aan. De boodschap moet ook actueel zijn. Men gaat de pers niet uitnodigen een maand na de opening van een strijkatelier.
Mailings
Men kan gerichte mailings organiseren bv. naar de bedrijven in de buurt
Acties
Bij het opstarten van het strijkatelier kan elk atelier een bepaalde voordeelactie voor de gebruikers organiseren. Vb. eerste uur gratis strijk
Websites
De oprichting van het atelier kan mits toestemming van het bedrijf vermeld staan op de website van het sociaal economiebedrijf.
Mond aan mondreclame
De beste reclame is uiteraard de mond aan mondreclame van de gebruikers met potentiële klanten.
Mondelinge toelichting op (bedrijf-) bijeenkomsten
In de eerste plaats is het interessant om op een personeelsvergadering van het bedrijf de strijkdienst bekend te maken. Maar ook op contactmomenten van werkgeversorganisaties als UNIZO, VKW, VBO, VOKA, VOSEC,… is interessant.
Borden
Zichtbaarheid en goede bewegwijzering van de dienst is belangrijk.
Openstrijkdagen
In het kader van de Open Bedrijfdagen
Module 3
61
Flyer NIEUW NIEUW NIEUW NIEUW NIEUW NIEUW NIEUW
Sociaal strijkatelier vlak bij uw bedrijventerrein !
Recent is binnen een straal van 5 km van uw bedrijf een sociaal strijkatelier opengegaan. Gebruikers kunnen hier betalen met de fiscaal-vriendelijke dienstencheques, waardoor 1 uur strijk minder dan 5 euro kost. Dit sociaal project bevindt zich ...................................................................... (plaats). Het zorgt voor de ondersteuning bij de combinatie arbeid/gezin voor uw werknemers en creëert tezelfdertijd arbeidskansen voor vrouwen uit de regio.
Wilt u zo vriendelijk zijn dit nieuw sociaal initiatief kenbaar te maken bij uw werknemers ? U kunt dit op één van de volgende manieren : - Bijgevoegde folders leggen in de koffie- of lunchruimte - Ophangen van bijgevoegde affiches op een goed zichtbare plaats - Tekstje op Intranet. Bijvoorbeeld : NIEUW ! Vlak bij ons bedrijf. Laat uw strijk doen voor nog geen 5 euro per uur. - Indien u interesse heeft, willen wij dit initiatief meer gedetailleerd komen uitleggen aan uw werknemers op een personeelsbijeenkomst of tijdens de lunchpauze. U kunt hiervoor terecht op onderstaand nummer. Alvast bedankt en vriendelijke groeten, (naam, adres en tel. coördinator sociaal economie-organisatie)
................................................................................................................
62
Module 3
FORM 8 : Opvolging en nazorg Voor het goed (blijven) functioneren van de dienstverlening is het belangrijk dat er regelmatig wordt opgevolgd en bijgestuurd. Hieronder vind je de verschillende aandachtspunten : OPVOLGING Bewaken en evalueren van toegepaste procedures i.v.m. - ontvangen wasgoed (administratief ) - invullen strijkformulier (administratief ) - strijken wasgoed (uitvoerend) - ophalen gestreken wasgoed (administratief ) - bewaken rendabiliteit van het strijkatelier
Taak van de verantwoordelijke van het strijkatelier is om dit te bewaken + inlassen van een evaluatiemoment waarop samen met de medewerkers wordt bekeken of deze procedures : - gevolgd worden - voldoende efficiënt blijken te zijn - eventueel moeten bijgestuurd worden
Administratief Moet beantwoorden aan bepaalde criteria : - manier van noteren - controle wanneer klanten zelf lijst invullen - tegoedbon correct gebruiken - betaling - afhandeling bij ophaling van de strijk door strijkmobiel - klassement bijhouden - dienstencheques : controle & telling - wat te doen indien wasgoed niet binnen gestelde termijn kan afgeleverd worden ? Telefonisch verwittigen. - planning en bezetting strijkatelier in samenspraak met coördinator en strijkatelierverantwoordelijke : voldoende dagelijkse bezetting ? Anticiperen piekmomenten ? Wat te doen bij overaanbod ? De verantwoordelijke van het strijkatelier heeft het toezicht en de eindverantwoordelijkheid in het opleiden van de medewerkers in dit administratieve luik : - correct aanleren - regelmatige controle en evaluatie - indien nodig bijsturen Module 3
63
Uitvoerend - Opleiding in strijktechnieken - Materiaalkennis - Kennis van de stoffen : verschillende soorten stoffen • hoe fouten voorkomen • indien fouten, procedure voor de afhandeling van de schade (detectie, opstellen schadedossier, doorgeven dossier, communicatie naar klant) - Technische kennis om meest voorkomende technische probleempjes zelf op te lossen - Indien grotere technische problemen, procedure van hoe dit moet aangepakt worden (wie verwittigt leverancier ?, ophaling ?,…). Elk atelier moet dit op eenzelfde manier hanteren. - Regelmatige controle op hanteren van de strijktechnieken is taak van de verantwoordelijke van het strijkatelier • fouten durven signaleren aan medewerkers • analyseren van de fout • evalueren + bijsturen Van belang zou zeker zijn dat er momenten georganiseerd worden waarbij deze strijktechnieken opgefrist worden. NAZORG - Bevragen van de klanten over de kwaliteit van het afgeleverde wasgoed; kan regelmatig gecheckt worden bij de vaste klanten. Indien er klachten zijn : aandacht aan besteden, probleem detecteren samen met klant, probleem trachten op te lossen. - Voorstel om, indien strijkatelier reeds enige tijd in werking is, klanten te bevragen via kleine enquête (op te stellen door verantwoordelijke van het strijkatelier en regiocoördinator) waarin volgende punten kunnen aan bod komen : • openingsuren Voldoende momenten voor klanten om wasgoed te brengen en op te halen ? • bereikbaarheid Goede bewegwijzering ? Goede ligging ? Voldoende parkeergelegenheid ? • kwaliteit van het gestreken wasgoed • klantvriendelijkheid van de verantwoordelijke van het strijkatelier en de medewerkers • aflevering binnen vooropgestelde tijdspanne ? Resultaten hiervan kunnen opgelijst worden en samengebracht worden - Resultaten evalueren - Gemeenschappelijk voorkomende knelpunten evalueren en bijsturen
64
Module 3
Intern onderzoek in verband met de werking van het strijkatelier, samen met medewerkers en verantwoordelijke - Sterke punten - Zwakke punten - Uitdagingen - Verbeterpunten
Module 3
65
FICHE 2 : Kinderopvang FORM 0 : Kinderopvang voor bedrijven Kinderopvang aanbieden aan bedrijven is een goede zaak. Het past perfect in het kader van de gezinsondersteunende diensten voor werknemers. Het is een gegeerd product bij de werkgevers om de combinatie arbeid - gezin voor de werknemers beter op elkaar af te stemmen. De organisatie vereist heel wat kennis en kunde. Er moet nauwgezet op toegezien worden dat de dienstverlening voor alle partners (ouders, bedrijf, sociale economie-organisatie) betaalbaar blijft. Indien je kinderopvang aanbiedt aan bedrijven kan je verschillende initiatieven aanbieden: 1. Bedrijfscrèche Je kan de bedrijven een mini-crèche voor de kinderen van hun werknemers aanbieden. Vele bedrijven hebben interesse voor deze dienstverlening. Voor de werknemer is het immers een grote ondersteuning en tijdswinst wanneer ze hun kinderen kunnen meebrengen naar het bedrijf. Het geeft hen ook meer mogelijkheden om zich volledig op hun werk toe te leggen. Het kostenplaatje van deze dienstverlening binnen een bedrijf is echter zeer groot indien men hiervoor niet gesubsidieerd wordt door Kind en Gezin. Een mini-crèche organiseert dagopvang in groep voor kinderen van 0 tot 2,5 jaar en heeft een minimum van 8 en een maximum van 22 plaatsen. Zo’n mini-crèche kan onder toezicht van Kind en Gezin werken (attest van toezicht). Dan wordt de werking van de crèche volledig door het bedrijf en de gebruikers-werknemers betaald. Wanneer deze crèche wordt erkend én gesubsidieerd (kinderdagverblijf ) is er een financiële tussenkomst van Kind en Gezin. Een erkenning van Kind en Gezin bekomen, is vandaag de dag zeer moeilijk en afhankelijk van verschillende voorwaarden. Vooreerst moeten bij de Vlaamse Overheid financiële middelen beschikbaar zijn voor nieuwe plaatsen in de dagopvang. De gemeente waar het bedrijf zich bevindt, dient op de wittevlekkenlijst voor te komen. (Deze lijst toont de gemeenten die wat betreft kinderopvang zich situeren onder het gemiddelde van het arrondissement.) Een bedrijvencrèche kan in één bedrijf uitgebouwd worden voor de werknemers van dat bedrijf. Een ander mogelijkheid is een bedrijfscrèche op een bedrijvensite toegankelijk voor alle werknemers van de bedrijven op deze site. Elk bedrijf kan een aantal plaatsen voor haar werknemers reserveren en (logistiek) bekostigen. De werknemer betaalt een forfaitaire dagprijs.
66
Module 3
2. Helpdesk Kinderopvang Je kan de bedrijven ook een Helpdesk Kinderopvang voor hun werknemers aanbieden. Dit is een helpdesk waar de werknemers van aangesloten bedrijven alle vragen in verband met kinderopvang kunnen stellen. Naast vragen naar effectieve opvangplaatsen, gaat het vaak om louter informatieve vragen over de kostprijs en de fiscale aftrekbaarheid van kinderopvang of aanspreekpunten in de eigen regio. Werknemers van aangesloten bedrijven kunnen bij de helpdesk terecht voor verschillende functies : 1. Informatie : de consultant van de Helpdesk zoekt antwoorden op alle mogelijke vragen die toekomstige ouders zich stellen over kinderopvang 2. Ondersteuning : samen met de werknemer gaat de consultant van de Helpdesk op zoek naar een opvangvoorziening die het best tegemoet komt aan de wensen van de werknemer en begeleidt hem daarbij tot een oplossing gevonden is. Hierbij wordt een dossier opgesteld. 3. Effectieve kinderopvang realiseren : de consultant van de Helpdesk zoekt naar antwoorden op specifieke opvangvragen : crisisopvang, opvang zieke kinderen, aanbod van huishoudhulp, … Hierbij wordt een dossier opgesteld. Deze Helpdesk kinderopvang wil vooral het nodeloos zoeken naar informatie, ondersteuning en opvang van kinderen verhelpen. Jonge werknemers hebben immers weinig tijd en ervaring leert dat (toekomstige) ouders niet goed op de hoogte zijn van het scala aan mogelijkheden. Wanneer zij gebruik kunnen maken van de Helpdesk kinderopvang is dat een goede zaak. Het bedrijf kan voor dit initiatief kiezen en een forfaitaire kostprijs voor haar werknemers betalen. 3. Vakantiekinderopvang Vele bedrijven zijn geïnteresseerd in vakantieopvang voor kinderen van hun werknemers. Vele werknemers zoeken immers een oplossing voor de 2 maanden lange zomervakantie. De bedoeling is kleuter- en lagere schoolkinderen (van 2,5 tot 12 jaar) maar ook tieners (van 12 tot 15 jaar) op te vangen in of in de buurt van het bedrijf. Per bedrijf wordt er een hoofdmonitor en een aantal monitoren aangesteld die ter plaatse de dagelijkse werking opvolgen in nauw overleg met de verantwoordelijke van het bedrijf en de coördinatoren van de vakantieopvang. Het bedrijf betaalt de omkaderingskosten. De ouders betalen, per kind, een vast bedrag dat wordt bepaald in overleg met de werkgever.
Module 3
67
Hoe ga je te werk bij het aanbieden en uitwerken van een initiatief kinderopvang voor een bedrijf ? Stappenplan : STAP 1 Om te weten of een bedrijf in de bepaalde regio nood heeft aan kinderopvang doe je een marktonderzoek. STAP 2 Vervolgens zoek je contact met het bedrijf. Je kan een algemene mailing doen maar ervaring leert dat een persoonsgerichte brief met concreet voorstel aan de HR manager en de directie het beste werkt. STAP 3 Het bedrijf kan een behoeftepeiling bij haar werknemers doen. Hiervoor kan je een standaard behoeftepeiling gebruiken weliswaar met de coördinaten van het bedrijf. Op basis van de resultaten wordt er op directieniveau besloten een bepaald initiatief al dan niet te faciliteren. STAP 4 Samenwerkingsovereenkomst en financieel plaatje : het bedrijf faciliteert de dienstverlening, het bedrijf en/of de gebruiker-werknemer betaalt. STAP 5 Het initiatief kinderopvang wordt op maat van A tot Z uitgewerkt : het personeel wordt geselecteerd en aangeworven. STAP 6 De opvanglocatie voor het kinderopvanginitiatief wordt bepaald en ingericht. STAP 7 Om de dienstverlening kenbaar te maken wordt er promotie gevoerd. STAP 8 Opvolging en nazorg van de dienstverlening en personeel is noodzakelijk. Er wordt jaarlijks een inhoudelijke- en financiële evaluatie gedaan van de voorbije werking.
68
Module 3
FORM 1 : Het marktonderzoek Een marktonderzoek is onontbeerlijk om een nieuwe activiteit op te starten. De bedoeling van dit markonderzoek is een beeld te krijgen van de kinderopvang in de buurt van een bedrijf of bedrijventerrein. Is het bedrijf en het bedrijventerrein een interessant gebied om een kinderopvanginitiatief op te starten ? Zullen er gebruikers zijn ? Zijn er al kinderopvanginitiatieven actief ? Bij een marktonderzoek naar kinderopvang in een bedrijf of op een bedrijventerrein moet men de volgende criteria hanteren : 1. De spelers op de markt (Wie zijn ze ? Welke prijzen worden toegepast ?) 2. De regio en bevolking (Wie zijn de potentiële gebruikers ?) 3. De lokatie van de kinderopvang (op welk bedrijf en/of bedrijventerrein ?) 4. De bereikbaarheid van de kinderopvang 5. De behoefte aan kinderopvang (Wat zijn de noden van de potentiële gebruikers ?) 6. De lokale partners voor de promotie van het initiatief kinderopvang Bij deze criteria kunnen een aantal instrumenten worden gebruikt om de nodige informatie te verzamelen. De lijst van de instrumenten is niet volledig en kan zelf worden aangevuld. Onderstaande tabel kan als hulpmiddel worden gebruikt : Criteria voor het marktonderzoek Criteria 1. De spelers op de markt
Instrumenten en informatiebronnen
Vraagstelling Wie biedt kinderopvang aan in een bepaalde regio ?
-
Internet (vb. google) www.wittegids.be www.gelegids.be via Kind en Gezin www.kindengezin.be Advertenties streekkrant en/of lokale blaadjes www.dienstenwijzer.be www.soka.be Via de informatieambtenaar van de gemeente Via lokaal overleg kinderopvang Bevraging bij slager, bakker naar onthaalouders… Module 3
69
2. Type regio en bevolking Hieruit wil men het type gebruiker halen
Met deze vraagstelling gaat men na wie een beroep kan doen op de kinderopvang. Gaat het om een sterk verouderde bedrijvensite of zijn er vele nieuwe bedrijven ? Zijn het overwegend dienstverlenende bedrijven of high tech bedrijven, … ?
- Via internet bijv. site v/d gemeente/stad bijv. site van het bedrijvenpark - Navraag bij werkgeversorganisaties als VOKA, VBO, UNIZO, VKW,… - Door prospectie en observatie - Door een rondvraag - Via de informatieambtenaar van de gemeente/stad
Wie zijn de potentiële klanten ? Tweeverdieners, personen met onregelmatige werkuren, arbeiders, bedienden, kader, … ?
70
3. Locatie van de kinderopvang indien reeds geweten Is ook belangrijk om de potentiële klanten aan te trekken
Is de kinderopvang gelegen op een bedrijventerrein of in de buurt van een bedrijventerrein
- Observatie
4. Bereikbaarheid van de kinderopvang
Ligt de kinderopvang niet té afgelegen. Kan er gemakkelijk geparkeerd worden. Is de dienst voldoende zichtbaar.
- Observatie en onderzoek
Module 3
5. Behoefte aan kinderopvang
In welke mate is er behoefte aan kinderopvang ?
- a.h.v. een enquête op het bedrijvenpark - a.h.v. een enquête in het bedrijf - Nagaan van reacties op een folderverdeling - Door een gesprek met de lokale partners - Door een gesprek met de Vlaamse overheid (wittevlekkengebied) - Opzoekingswerk …
6. Lokale partners
Wie zijn de lokale partners. In hoeverre kunnen zij een nieuw initiatief ondersteunen ?
- Gemeentelijke adviesraad kinderopvang - VDAB - Lokaal overleg Kinderopvang - Bedrijven
Onder lokale partners wordt verstaan : gemeente, VDAB, bedrijven, scholen, verenigingen, parochie,… Het gebruik van deze criteria - De resultaten van deze criteria moeten aan elkaar afgewogen worden. - De criteria 1, 3, 4 en 5 zijn de belangrijkste. - Het criterium 5 hangt deels af van de criteria 1 en 2. - Ieder criterium op zich moet bekeken worden. Het is beter zich niet te beperken tot één enkel criterium. Bijvoorbeeld “spelers op de markt”: stel dat er in de regio waar men een kinderopvang wil opstarten, geen enkele concurrentie is, dan is dat nog geen garantie voor succes. Misschien zijn er weinig behoeften in de buurt en is er geen echte vraag naar kinderopvang.
Module 3
71
De lokale partners Het is belangrijk om de lokale overheid te contacteren bij het oprichten van een kinderopvang op een bedrijventerrein. Elke gemeente heeft een Lokaal Overleg Kinderopvang waar alle plaatselijke actoren op het vlak van kinderopvang uitgenodigd zijn. Hier kan je heel wat contacten leggen en informatie opdoen. De VDAB kan informeren over het nieuwe opvanginitiatief. Eventueel kan je folders in de Werkwinkel neerleggen.
72
Module 3
FORM 2 : Het bedrijfscontact Bedrijven, al dan niet gegroepeerd in een bedrijvensite zijn het onderwerp van dit draaiboek en vormen een interessante niche voor deze dienstverlening. Bij het aanleggen van een lijst van bedrijven waar je jouw dienstverlening wil aanbieden, ga je als volgt te werk : 1. Maak een lijst van alle bedrijventerreinen in Vlaanderen : http://www.geo-vlaanderen.be/bedrijventerreinen 2. Leg per bedrijventerrein een lijst aan van de verschillende bedrijven : Op basis van de gemeentelijke commerciële website 3. Rangschik de bedrijven op een bedrijventerrein : a. Op basis van de grootte van het bedrijf i. aan de hand van Trends Top 100.000 of Trends Top 30.000 of Trends Top 5000 grootste bedrijven van België b. op basis van de dienstverlening van het bedrijf i. bv. aan de hand van LOCAL, professionele bedrijvengids Alvorens men contact zoekt met het bedrijf is het interessant na te gaan of het bedrijf personeels- en/of gendergericht werkt. Bezoek de website van het bedrijf Lees de actualiteit Informeer bij personeelsleden Ook is het interessant na te gaan wie in het bedrijf de directeur, de afgevaardigd beheerder en Stakeholders zijn en wie zich binnen het bedrijf specifiek bezig houdt met personeelszaken. Zo kan je, liefst via deze mensen, het bedrijf zeer persoonsgericht contacteren. Je stuurt vervolgens de directie en de personeelsmanager een korte, persoonsgerichte brief waarin de verschillende initiatieven van kinderopvang worden voorgesteld en een concrete samenwerking wordt belicht. Wat de kinderopvang betreft zijn er verschillende samenwerkingsmogelijkheden : 1. Het bedrijf maakt gebruik van de helpdesk kinderopvang 2. Het bedrijf faciliteert vakantiekinderopvang voor de kinderen van haar werknemers 3. Het bedrijf opent een bedrijfscrèche ‘in company’ of participeert samen met andere bedrijven in een kindercrèche op of in de buurt van de bedrijvensite Hieronder vind je een voorbeeld van een concrete brief aan de HR manager. Module 3
73
Plaats, datum «Logo sociale economie-organisatie» «Firma» T.a.v. «Naam» HR manager «Straat» «Code» «Gemeente»
Geachte Mevrouw/Mijnheer,
Betreft: kinderopvang voor uw werknemers
Een goede werkomgeving met aandacht voor het gezin is voor uw werknemers van groot belang. Daarom willen wij aan bedrijven gezinsondersteunende diensten aanbieden die inspelen op de behoeften van werknemers. Strijk- en poetsdienst, kinderopvang, oppas zieke kinderen,… er wordt volledig op maat van het bedrijf gewerkt. Wat kinderopvang betreft kunnen wij u verschillende initiatieven aanbieden : 1. Het bedrijf maakt gebruik van de Helpdesk Kinderopvang. 2. Het bedrijf faciliteert vakantiekinderopvang voor de kinderen van haar werknemers. 3. U beslist een bedrijfscrèche op te richten. 4. Het bedrijf participeert in een kindercrèche op of in de buurt van de bedrijvensite. In bijlage vindt U een informatiemap. Graag komen wij tot bij U om de mogelijkheden toe te lichten. U kan ons contacteren op «telefoonnummer» of «emailadres». Met vriendelijke groeten,
naam Productverantwoordelijke
Bedrijven die deze diensten aanbieden, halen meer uit hun werknemers !
74
Module 3
FORM 3 : Behoeftepeiling kinderopvang Je kan gebruik maken van een enquête Kinderopvang. Deze enquête is een behoeftepeiling bij werknemers naar verschillende kinderopvanginitiatieven : voorschoolse opvang (opvang van 0 tot 2,5 jarigen), buitenschoolse opvang (voor en na de schooluren), oppas zieke kinderen en vakantiekinderopvang. Op basis van de resultaten kan men dan in het bedrijf of op het bedrijventerrein beslissen voor welk initiatief kinderopvang men al dan niet opteert. Op www.kindengezin.be (professionals/behoefteonderzoek) vind je een voorbeeld van een uitgebreide behoeftepeiling.
Module 3
75
FORM 4 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst Prijsbepaling Hieronder volgt een korte beschrijving van de prijzen die kunnen gehanteerd worden bij het uitwerken van de verschillende initiatieven van kinderopvang voor een bedrijf. HELPDESK KINDEROPVANG Bedrijven kunnen aansluiten tegen een forfaitaire instapkost berekend in functie van het aantal werknemers. Bij de instap beslist het bedrijf van welke functies het gebruik wil maken. De werknemers van het aangesloten bedrijf kunnen onbeperkt en gratis gebruik maken van de gekozen functies. Het onbeperkt gebruik van functie 1 (Informatie) levert geen enkele meerkost op voor het bedrijf. Bij gebruik van functie 2 (ondersteuning) en functie 3 (effectieve opvang organiseren) wordt een kost aangerekend per aangelegd dossier. MINI-CRÈCHE Op basis van een raming van de kosten voor een mini- crèche van 22 kinderen erkend maar niet gesubsidieerd door Kind en Gezin kan je volgende prijzen hanteren : Bij 100% bezetting kost een kind per dag 31,75 euro. Kind en Gezin betaalt 2,17 euro per kind per dag of 509,50 euro per plaats per jaar. De kostprijs per kind is dan 29,58 euro. De gemiddelde ouderbijdrage zoals toegepast in de sector kinderdagverblijven en onthaalouders bedraagt ca. 12,90 euro per kinddag. Dit betekent dat ca. 17 euro door het bedrijf moet worden betaald. Indien het gaat over een Kinderdagverblijf waarvoor subsidies kunnen bekomen worden dienen de nodige dossiers opgemaakt en ingediend te worden bij de Vlaamse Overheid. VAKANTIEKINDEROPVANG Indien een bedrijf opteert voor het organiseren van vakantieopvang voor de kinderen van haar werknemers betaalt het bedrijf alle kosten gezien er geen subsidiëring mogelijk is (huur locatie, vervoer naar de locatie, werkingskosten). De ouders betalen per kind een vaste bijdrage die wordt bepaald in overleg met de werkgever. Opdat het geen voordeel ‘in natura’ zou zijn, wordt er steeds geopteerd voor een bijdrage van de werknemer. Bijvoorbeeld : 12 euro per kind en vanaf 2 kinderen per gezin die op dezelfde dag participeren 9,25 euro per kind. In deze bijdrage zijn alle kosten begrepen behalve het middagmaal. 76
Module 3
WELKE UITGAVEN VOOR KINDEROPVANG ZIJN FISCAAL AFTREKBAAR ? (Bron : Kind en Gezin, juni 2004) Iedere zelfstandige (handelaar, vrij beroep, …) en elk handelsbedrijf onderworpen aan de inkomstenbelasting kan bepaalde uitgaven voor kinderopvang als beroepskosten inbrengen. Dit is niet van toepassing voor vzw’s. Het maximaal aftrekbaar bedrag is 5.250 euro per bijkomende plaats en per jaar. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. Ter illustratie: in 2003 bracht deze indexatie het maximaal aftrekbaar bedrag op 6.300 euro. Voorwaarden 1. Het bedrag moet overgeschreven worden aan een kinderdagverblijf met een attest van toezicht of een erkenning van Kind en Gezin. De maatregel is dus niet van toepassing voor de bedragen die een bedrijf aan een dienst voor opvanggezinnen of aan onthaalouders geeft. 2. De aftrek is mogelijk mits het bedragen zijn voor de opvang van kinderen van 0 tot 3 jaar. 3. Het Kinderdagverblijf gebruikt het geld om de werkingskosten en uitgaven voor de infrastructuur of voor de uitrusting te financieren die nodig zijn voor het creëren van nieuwe plaatsen vanaf januari 2003. De latere uitgaven voor het behoud van de plaatsen die op deze manier gecreëerd worden, zijn eveneens aftrekbaar. Dit betekent dat de fiscale aftrek ook geldt voor de uitgaven van het bedrijf aan dit kinderdagverblijf voor de jaren die daarop volgen. 4. De sommen mogen niet worden gebruikt voor de betaling van de normale tussenkomst van de ouders voor de opvang van hun kinderen. De ouders moeten dus een bijdrage betalen. De ouders kunnen deze uitgaven fiscaal inbrengen met een maximum van 11,20 euro per dag. De aftrek voor het bedrijf geldt enkel voor wat het bedrijf aan het kinderdagverblijf geeft bovenop het bedrag dat ouders betalen. Kind en gezin zal de fiscale attesten voor de bedrijven uitreiken. Indien een bedrijf een vergoeding betaalt aan haar werknemers voor de opvang van kinderen, beschouwt de fiscus dit als “een voordeel van allerlei aard”. De werknemer betaalt er belastingen op en de werkgever brengt het als een beroepskost in. Fiscale aftrekbaarheid voor ouders Tot voor kort konden ouders alleen de opvangkosten van kinderen van 0-3 jaar fiscaal inbrengen. Sinds de wetswijziging van 5 augustus 2004 zijn echter ook de opvangkosten voor kinderen die ouder zijn dan 3 jaar maar de leeftijd van 12 jaar nog niet bereikt hebben, fiscaal aftrekbaar. Indien de opvang aan bepaalde strikte voorwaarden voldoet kunnen er mogelijk fiscale attesten bekomen worden. Module 3
77
SOCIALE ZEKERHEID
“
Wist je dat op de inspanningen van de werkgever op het vlak van kinderopvang geen bijdragen voor sociale zekerheid worden betaald. Ze worden beschouwd als aanvullingen bij de kinderbijslag en niet als loon voor de berekening van de bijdrage van de sociale zekerheid. Dit geldt zowel voor een tegemoetkoming in de kosten voor de kinderopvang als voor het voordeel van het gebruik van kinderopvang die door de werkgever zelf wordt georganiseerd. Belangrijk is of de werkgever wel degelijk de bedoeling heeft om een aanvulling bij de kinderbijslag te geven en of de vergoeding nog effectief het karakter heeft van en aanvulling.
”
Samenwerkingsovereenkomst Wanneer een bedrijf opteert voor één van de initiatieven van kinderopvang wordt een samenwerkingsovereenkomst opgesteld. Hierin worden de verschillende partners, de dienstverlening en de specifieke voorwaarden en afspraken vermeld.
78
Module 3
FORM 5 : Personeel, competenties, werving en selectie Wanneer we spreken over personeel maken we een onderscheid tussen het overkoepelend personeel van de moederorganisatie (de zgn. coördinatoren), het personeel van de vakantiekinderopvang (de zgn. monitoren) en het personeel van de mini-crèche (de zgn. kinderbegeleidsters). A. COÖRDINATOREN IN DE ORGANISATIE Voor het goede verloop van de zaken stel je best in jouw bedrijf een aantal coördinatoren aan om gedurende het ganse jaar in te staan voor de overkoepelende organisatie van de kinderopvanginitiatieven in de bedrijven. Zo heb je coördinatoren voor de vakantiekinderopvang en coördinatoren voor de bedrijfscrèche. Deze coördinatoren hebben als taak : Overleg met de vertegenwoordigers van de deelnemende bedrijven Opmaken van het dossier ‘attest van toezicht’ ten aanzien van Kind en Gezin Financieel beheer De communicatie met de ouders van de deelnemende bedrijven De organisatie van de inschrijvingen Werving, selectie, opleiding en begeleiding van de monitoren en kinderbegeleidsters Praktische ondersteuning van de locaties Organiseren van de evaluaties van alle betrokkenen (ouders, deelnemers, personeel, bedrijven) Administratieve organisatie Al deze taken zijn noodzakelijk voor de dagelijkse werking en het goede verloop van de kinderopvanginitiatieven. B. VAKANTIEKINDEROPVANG Wat de vakantiekinderopvang betreft werk je ter plaatse met één hoofdmonitor en monitoren. De hoofdmonitor is meestal een student of gediplomeerde in de menswetenschappelijke richting met ervaring in het jeugdwerk. Hij of zij krijgt een contract van bepaalde duur (3 maanden). De monitoren zijn overwegend jobstudenten. Om als jobstudent in aanmerking te komen voor vakantiekinderopvang in een bedrijf is men best minimum 18 jaar en is het aan te raden een attest als animator in het jeugdwerk te hebben alsook relevante ervaring in een jeugdbeweging en/of jeugdwerk. Module 3
79
Zowel de gediplomeerden als de jobstudenten moeten beschikken over een aantal competenties (d.i. kennis, vaardigheden en attitudes). Hieronder vind je een tabel met de voornaamste competenties. De tabel bevat : - 8 kerncompetenties - Per competentie een aantal criteria Het is de bedoeling dat dit competentieprofiel ook als instrument kan gebruikt worden in het evaluatiegesprek (zie Form 8 : Opvolging en nazorg). Door toevoeging van een kolom voor een score (Zeer Goed, Goed, Voldoende, moeilijk en zeer moeilijk) kan dit formulier als evaluatiefiche worden gebruikt. Competenties Kindgericht
Criteria Kan vlot contacten leggen met jongeren Heeft voeling met hun leefwereld Kan een groep in de hand houden Houd rekening met individuele behoeften Is enthousiast en kan motiveren
Contactvaardig
Kan vlot omgaan met de ouders Kan luisteren naar de ouders, informatie geven, vragen oplossen en respect voor hen tonen
Sociaal
Kan goed samenwerken met anderen Kan taken eerlijk verdelen Kan overleggen
Zin voor initiatief
Kan een dag afwisselend organiseren Kan vlot inspelen op onverwachte momenten
Zin voor verantwoordelijkheid
Kan de spelactiviteiten kwalitatief goed voorbereiden Neemt haar verantwoordelijkheid op in onverwachte situaties
80
Module 3
Score
Stiptheid
Kan zich aan regels en afspraken houden Kan consequent optreden Kan regels stellen indien nodig
Flexibiliteit
Kan met opmerkingen en kritiek omgaan Vlotte omgang met mensen Kan anticiperen op problemen
Orde
Kan de speelruimte ordelijk organiseren Kan de spellen ordelijk voorbereiden en laten verlopen Kan de administratie ordelijk voeren
“
Wist je dat als een jobstudent aan dit basisprofiel beantwoordt, is het een pluspunt als één van de ouders personeelslid is van het deelnemend bedrijf ?
”
Op basis van dit competentieprofiel moet een hoofdmonitor de volgende taken kunnen uitvoeren: Inrichten van de locatie van de kinderopvang Aankoop van het materiaal Begeleiding jobstudenten/monitoren Contact met de kinderen Contact met de ouders : inschrijvingen/annuleringen, doorsturen van weekprogramma’s Activiteitenaanbod op punt stellen Uitstappen organiseren Eventueel apotheker en/of doktersbezoek Opvolging budget/uitgaven Opmaken inventaris Opruim en inpak op laatste opvangdag Evaluatieverslag maken
Module 3
81
WERVING EN SELECTIE Werving gebeurt door de coördinatoren en de contactpersonen van het bedrijf. 1. In de eerste plaats wordt er binnen het bedrijf zelf naar monitoren gezocht. Onder de personeelsleden zijn er immers mensen met oudere kinderen die als jobstudent werkzaam kunnen zijn in de vakantiekinderopvang van het bedrijf. De vacatures worden verspreid via het intranet van het bedrijf via affiches aan de valven van het bedrijf 2. In de tweede plaats wordt er buiten het bedrijf maar in de regio gezocht via de jobcomputer van de VDAB (WIS berichten) via mond aan mond reclame De selectie van de monitoren gebeurt door de coördinatoren in samenwerking met een selectiedienst. Aan de geïnteresseerde studenten wordt een sollicitatieformulier en een infonota (met de verwachtingen en de arbeidsvoorwaarden) bezorgd. De sollicitatieformulieren moeten tegen een bepaalde datum teruggestuurd worden. Aan de hand van de sollicitatieformulieren wordt met de betrokken personen een sollicitatiegesprek gevoerd. In het sollicitatiegesprek wordt gepeild naar de ervaring, de bijkomende opleidingen, het omgaan met kinderen en worden concrete afspraken in verband met beschikbaarheid, vervoersmogelijkheden, monitorendag, e.d. gemaakt. De kandidaten die niet geselecteerd worden, worden per brief verwittigd. De geselecteerden worden een contract toegestuurd en uitgenodigd voor de vormingsdag monitoren. De geselecteerden bezorgen een medisch attest en een bewijs van Goed gedrag en zeden. C. MINI-CRÈCHE De mini-crèche werkt met gediplomeerde kinderbegeleidsters. De opleidingsvoorwaarden worden opgelegd en bepaald door de overheid (Kind en Gezin). De competenties worden vastgelegd in een functiekaart. Hierin komen volgende mogelijke items aan bod : 1. Begeleiding van de kinderen. 2. Dagelijkse verzorging. 3. Contacten met de ouders. 4. Samenwerking met collega’s, verantwoordelijken en externen. 5. Vorming, opleiding en eigen functioneren. Werving en selectie gebeurt door de coördinator in samenwerking met de dienst werving en selectie volgens een geëigende procedure. 82
Module 3
FORM 6 : Logistiek Wanneer een bedrijf kiest voor een vakantiekinderopvang of bedrijfscrèche moet in beide gevallen de opvanglocatie worden bepaald. Eens de locatie bepaald, moet deze worden ingericht. Deze inrichting gebeurt met kwalitatief hoogstaand en veilig materiaal. Wanneer alles naar behoren is georganiseerd, kan een programma worden uitgewerkt met een degelijk dagverloop, weekthema’s en uitstappen. Opvanglocatie : Van belang voor een goede opvanglocatie is de bereikbaarheid en de toegankelijkheid. Bereikbaarheid : Wanneer je een opvanglocatie zoekt om een vakantiekinderopvang of minicrèche voor een bedrijf in onder te brengen, is het belangrijk te letten op de bereikbaarheid van deze locatie. Men moet nagaan of de opvanglocatie bereikbaar is met het openbaar vervoer en de wagen. Is het station of de bushalte in de buurt? Is de opvang gelegen op wandelafstand van voldoende parkeermogelijkheden. Het is immers voor de ouders en kinderen zeer onaangenaam wanneer er een te grote afstand moet worden afgelegd om de kinderen af te zetten aan de opvang. Toegankelijkheid : Ook de toegankelijkheid van de opvanglocatie moet goed zijn. Meestal hebben de verantwoordelijken van de ochtend en avondshift een sleutel van de locatie. De locatie is dan open voor de gebruikers. Soms zijn er badges op naam van de gebruiker nodig om de opvanglocatie te betreden. Materiaal : Er is materiaal nodig voor de inrichting en voor het spel. Bij de keuze van het materiaal staat kwaliteit en veiligheid voorop. Belangrijk is het materiaal in verschillende groepen in te delen. Zo weet je wat in welke zaal hoort en bij welke leeftijdsgroep. Breng gekleurde stickers aan om de verschillende groepen te onderscheiden. Bijvoorbeeld : zwart : algemeen; roos : kleuters; groen : middengroep; geel : tieners Wat de inrichting betreft, ziehier enkele items : Tafels, stoelen en kasten Rustbedjes Koelkast(en) Waterkoker Telefoon Module 3
83
Panelen om bepaalde gedeelten af te schermen Wat het spel betreft, ziehier enkele items: Tv en video Pingpongtafels Kleutertafels en bijbehorende stoeltjes Krukjes Wesco-kussens Speelhuisjes Knutselmateriaal Spellen en puzzels Boekjes en stripverhalen Buitenspelmateriaal als zwembadjes, ballen, krijt, fietsjes,… Programma van een vakantiekinderopvang : Het dagverloop kan er als volgt uitzien : Voormiddag 08.00 u – 09.00 u 09.00 u 09.15 u – 09.30 u 09.30 u – 10.15 u 10.15 u – 12.00 u 12.00 u – 12.30 u
Vooropvang en (eventueel) busvervoer Aankomst bussen Vrij spel Opruimen, koek en drank Activiteit binnen weekthema Middagpauze
Namiddag 12.30 u – 13.30 u 13.30 u – 15.15 u 15.15 u – 15.30 u 15.30 u – 15.45 u 15.45 u – 15.55 u 16.00 u 17.30 u
Vrij spel Activiteit binnen weekthema Gezamenlijk opruimen Koek en drank Klaarmaken voor de bus Vertrek van de bussen Einde na-opvang
Mogelijke weekthema’s die met veel fantasie kunnen worden voorbereid zijn : Een reis rond de wereld Flits-week met camera’s en fototoestellen Circus Maffia Talentenshow Allemaal beestjes Reis door de tijd Shrek-week 84
Module 3
Als ik later groot ben Piraten Diva’s … Mogelijke uitstappen die met de verschillende groepen afzonderlijk kunnen gedaan worden : Zwemmen Schaatsen Speeltuin Provinciaal domein Film Keramiek Houtbewerking Kinderboerderij … Kinderen worden best per leeftijd in groepen ingedeeld. Zo heb je de kleuters van 2,5-6 jaar, de lagere schoolkinderen van 6-12 jaar en de tieners van 12-15 jaar. Deze indeling vergemakkelijkt het organiseren van leeftijdsgebonden activiteiten.
“
Wist je dat kinderen van het grensjaar omwille van hun maturiteit of voor een broer/een zus bij een andere leeftijdsgroep kunnen aansluiten ?
”
Voor de uitbouw van de helpdesk heb je geen locatie nodig wel een coördinator (consultant) in je organisatie die goed op de hoogte is van de opvangmogelijkheden en opvangproblematiek. Zij of hij moet antwoorden kunnen geven op vragen van algemene en specifieke aard. Vaak gaat het om iemand die al tewerkgesteld is als coördinator van de vakantiekinderopvang of kindercrèche en op deze wijze al heel wat ervaring en kennis heeft opgedaan.
Module 3
85
FORM 7 : Communicatie en Promotie Wanneer een bedrijf kiest voor een vakantieopvang of bedrijfscrèche is het belangrijk een goede communicatie te voeren binnen het bedrijf. Een goede communicatie met de mogelijke gebruikers van de vakantiekinderopvang en bedrijfscrèche is zeer belangrijk. Ouders worden immers graag goed geïnformeerd over de opvang waar zij hun kinderen naar toe zullen sturen. Een goede communicatie verhoogt de betrokkenheid en voorkomt misverstanden achteraf. Mogelijke communicatiemiddelen 1. Informatievergadering Ruim op tijd kan je in het bedrijf een informatievergadering houden waarop alle ouders met kinderen tussen 0 en 3 jaar voor de bedrijfscrèche en 2,5 en 15 jaar voor de vakantieopvang worden uitgenodigd. Op deze informatievergadering wordt best met een aantrekkelijke Power Point presentatie (veel beeldmateriaal) een uiteenzetting gegeven over de mini-crèche of vakantieopvang. Je geeft informatie over het opvanginitiatief (Wie komt in aanmerking ? Hoe gebeurt de opvang ? Wat is het dagverloop ? Wat zijn de prijzen ? Waar is de locatie ? Wat zijn de inschrijvingsmodaliteiten ? …). Een folder met de belangrijkste items kan na de vergadering worden meegeven. De gegevens van de informatievergadering kunnen nadien via de interne kanalen als kennisbank, intranet van de werknemers en valven in het bedrijf verspreid worden. Ook de inschrijvingsformulieren worden op deze wijze ter beschikking gesteld. Ouders kunnen aanvullende vragen via mail stellen aan de coördinatoren van de vakantieopvang of bedrijfscrèche.
“
Wist je dat sommige bedrijven opteren voor een inschrijvingsstop voor de vakantieopvang. Het is dus belangrijk op de informatievergadering de ouders hiervan te verwittigen.
”
2. Bevestiging inschrijving en huishoudelijk reglement Wanneer de inschrijvingsperiode is afgesloten, kan een bevestiging van inschrijving aan de ouders worden gemaild of verstuurd. Samen met de bevestiging van de inschrijving wordt best ook het huishoudelijk reglement overgemaakt. In het huishoudelijk reglement voor de deelnemende ouders staan duidelijke afspraken i.v.m. de doelgroep, de coördinatie en begeleiding, de inschrijving en aanwezigheden, de prijs, de plaats en toegang, de uren, de betalingen, de verzekering, bij ziekte of gezondheidproblemen, veiligheid en leefregels, foto’s, klachtenprocedure, beroepsgeheim en attesten. 86
Module 3
3. Regelmatige contacten De verantwoordelijken van de kindercrèche hebben regelmatig persoonlijk contact op breng- en afhaalmomenten met de ouders van de kinderen. Voor de vakantiekinderopvang zijn deze contacten vaak minder frequent. Zo kan men best opteren voor een instuifmoment voor de ouders tijdens de 1ste week van de vakantieopvang. De ouders maken dan kennis met de locatie, met de hoofdmonitor en de begeleiders. Er dient bijzondere aandacht besteed te worden aan het onthaal van de ouders, informatie, rondleiding, hapje en drankje. 4. Mails en foto’s Zowel voor de kindercrèche als de vakantiekinderopvang kan gebruik gemaakt worden van het mailadres van de ouders om informatie door te mailen. De meeste ouders werken immers actief met e-mail op het werk. Het is echter belangrijk de mailadressen van de ouders regelmatig te updaten. Indien de ouders de communicatie per post wensen, kunnen zij dit meedelen op hun inschrijvingsformulier. Op de webstek kan een fotogalerij van de activiteiten in de kindercrèche en de vakantieopvang per bedrijf aangemaakt worden. Deze fotogalerij dient wel regelmatig aangepast te worden. Foto’s van de deelnemers in actie willen aan de ouders impressies geven over hetgeen in de opvang gebeurt. Aan de ouders wordt vooraf toestemming gevraagd (via het huishoudelijk reglement) om foto’s van hun kinderen te nemen en om ze te gebruiken in het kader van de vakantiewerking of de kindercrèche. Een goede communicatie met de ouders betekent ook een goede promotie. Immers als ouders goed geïnformeerd zijn en er duidelijke afspraken gemaakt worden, voelen de ouders zich goed bij de opvang van hun kind. Ouders zijn dan “levende reclame” voor het opvanginitiatief !
Module 3
87
FORM 8 : Opvolging en nazorg Als je kinderopvang voor bedrijven organiseert, moet er veel belang gehecht worden aan kwaliteit en tevredenheid van alle betrokken partijen : bedrijf, ouders, kinderen en personeel (monitoren en kinderbegeleidsters). De dagelijkse inspanningen om die kwaliteit te leveren zal heel wat tevredenheid creëren bij alle betrokkenen. A. Om te peilen naar de bevindingen kan je jaarlijks een (schriftelijke) bevraging doen bij de ouders, kinderen en het personeel. Een bevraging opstellen, voldoende respons krijgen en de antwoorden verwerken is geen sinecure. Bij het opstellen van een representatieve bevraging moet je immers rekening houden met : 1. De volledigheid : De belangrijkste items moeten aan bod komen. 2. Korte invultijd : De vragenlijst moet duidelijk en aantrekkelijk opgesteld worden. 3. Eenvoudig over te maken aan het secretariaat : Indien mogelijk wordt de bevraging via mail ter beschikking gesteld aan de ouders, kinderen en monitoren/verantwoordelijken. Er bestaan versies die op het pc-scherm worden ingevuld en dan meteen kunnen worden teruggemaild. 4. Gemakkelijk verwerkbaar : De items worden best zo volledig mogelijk bevraagd aan de hand van gesloten vragen. Open antwoordmogelijkheden kunnen ook gebruikt worden maar zijn veel moeilijker om te verwerken. Respons : Om zo’n groot mogelijke respons te krijgen, moet je actief een aantal middelen inzetten : 1. De vragenlijst wordt best op zo gebruiksvriendelijke manier ter beschikking gesteld hetzij per mail direct in te vullen en terug te mailen hetzij op papier in te vullen en terug te sturen. 2. Regelmatig wordt er in de contacten met de ouders (informatievergadering, inschrijving, persoonlijke contacten en via mail) gewezen op het nut van zulke tevredenheidsenquête voor de organisatie. 3. Indien er weinig respons was uit een bepaalde hoek, dient de hoofdmonitor of verantwoordelijke een ‘laatste herinnering’ te sturen om de mensen aan te zetten het formulier in te vullen.
88
Module 3
Verwerking : 1. Elk jaar moeten de ingevulde formulieren verwerkt worden en worden de resultaten in de bedrijfsrapporten opgenomen. 2. Uit de bevraging worden verbeterpunten gehaald. De geselecteerde verbeterpunten kunnen zowel betrekking hebben op inhoudelijke als op organisatorische aspecten van de werking. 3. De geselecteerde verbeterpunten worden opgenomen in de begroting van de kinderopvang. 4. De verbeterpunten worden besproken met de verantwoordelijken van de kinderopvang. 5. De opvang moet ook na de bevraging ‘merkbaar’ verbeteren ten opzichte van daarvoor.
B. Om te peilen naar de bevindingen van het bedrijf kan je jaarlijks een evaluatiegesprek voeren waarin het opvanginitiatief wordt geëvalueerd. Voor de vakantiekinderopvang heeft deze evaluatie best plaats na het zomerseizoen en na verwerking van alle gegevens. Voor de bedrijfscrèche kan deze evaluatie best plaatsvinden een jaar na datum van opstart en vervolgens ieder jaar opnieuw. In het evaluatiedocument staan de specifieke gegevens van de betreffende bedrijfsopvang. Wat kan allemaal geëvalueerd worden ? De locatie De cijfers van deelname De coördinatie en begeleiding De monitoren Het opvangaanbod De leeftijdsgroepen Het speelgoed en de inrichting De uitstappen De inschrijvingen De communicatie met de ouders Voor de verschillende elementen worden de minpunten en verbeterpunten aangehaald. De bedoeling is om na de evaluatie veranderingen door te voeren zodat de verbeteringen merkbaar zijn voor iedereen.
Module 3
89
FICHE 3 : Oppas (zieke) kinderen FORM 0 : Oppas (zieke) kinderen voor bedrijven Een onthaalmoeder is ziek of neemt een dagje vrij. De crèche is gesloten. De buitenschoolse opvang is op een bepaald ogenblik niet toereikend. Het kind is ziek, kan niet naar school en de grootouders kunnen niet inspringen. Door deze situatie ziet de werknemer/ouder zich genoodzaakt thuis te blijven van zijn werk. Noch de werknemer noch de werkgever is opgezet met de situatie. Het bedrijf zoekt naar een oplossing. De dienst oppas (zieke) kinderen kan hier een oplossing bieden aan het bedrijf en de werknemers. Een snelle, kwaliteitsvolle en aangepaste zorg voor het (zieke) kind in de thuissituatie kan geboden worden. Belangrijke aandachtspunten zijn : 1. De oppas gebeurt door kwaliteitsvol en opgeleid personeel. 2. De oppassers werken flexibel, aangepast aan de werkuren van de ouders/werknemer. 3. Ten laatste de volgende dag kan de oppas van start gaan. Hoe ga je te werk bij het uitwerken van een oppasdienst voor een bedrijf ? Stappenplan : STAP 1 Om te weten of het interessant is om voor bedrijven in een bepaalde regio een dienst oppas (zieke) kinderen op te richten doe je een marktonderzoek. STAP 2 Vervolgens zoek je contact met de bedrijven in deze regio. Je kan een algemene mailing doen maar resultaten hebben uitgewezen dat een persoonsgerichte brief met concreet voorstel aan de HR manager en de directie het beste werkt. Indien het bedrijf geïnteresseerd is, ga je ter plaatse langs voor verdere besprekingen.
90
Module 3
STAP 3 Vervolgens kan het bedrijf een behoeftepeiling bij haar werknemers doen. Hiervoor kan je een standaard behoeftepeiling gebruiken weliswaar met de coördinaten van het bedrijf. Op basis van de resultaten wordt er al dan niet besloten een dienst oppas (zieke) kinderen te faciliteren. STAP 4 De samenwerking wordt uitgewerkt en op papier gezet. Het financieel plaatje : het bedrijf faciliteert de dienstverlening, de gebruiker en/of het bedrijf betaalt. STAP 5 De dienst oppas (zieke) kinderen wordt op maat van A tot Z uitgewerkt. Personeel wordt geselecteerd en aangeworven. STAP 6 Het personeel wordt het nodige materiaal ter beschikking gesteld. STAP 7 Promotie wordt gevoerd. STAP 8 Opvolging en nazorg is geboden. STAP 9 Eventuele problemen worden opgelost of voorkomen.
Module 3
91
FORM 1 : Het marktonderzoek Een marktonderzoek is onontbeerlijk om een nieuwe activiteit op te starten. De bedoeling van een marktonderzoek is een beeld te krijgen van de dienstverlening oppas (zieke) kinderen in een regio. Is de regio in de buurt van een bedrijf en bedrijvensite een interessant gebied om een dienst oppas (zieke) kinderen op te zetten ? Bij een marktonderzoek moet men de volgende criteria hanteren : 1. De concurrentie (Wie zijn ze ? Welke producten worden aangeboden ? Welke prijzen worden toegepast ?) 2. Het type regio en bevolking (Wie zijn de potentiële klanten ? Wat zijn hun “koop”gewoonten ?) 3. De locatie van de centrale oppasdienst 4. De bereikbaarheid van de centrale oppasdienst 5. De behoefte aan oppas (zieke) kinderen Bij deze criteria kunnen een aantal instrumenten worden gebruikt om de nodige informatie te verzamelen. De lijst van de instrumenten is niet volledig en kan zelf worden aangevuld. Onderstaande tabel kan als hulpmiddel worden gebruikt : Criteria voor het marktonderzoek
Criteria 1. Concurrentie
92
Module 3
Vraagstelling Wie biedt een gelijkaardige dienst en/of product aan in een bepaalde regio ?
Instrumenten en informatiebronnen - Internet (vb. google) - Telefoonboek - Advertenties streekkrant en/of lokale blaadjes - www.desocialekaart.be - www.dienstenwijzer.be - Via de informatieambtenaar van de gemeente
2. Type regio en bevolking Hieruit wil men het type klanten halen
Met deze vraagstelling gaat men na wie een beroep kan doen op de oppasdienst. Gaat het om een sterk verouderde regio of zijn er veel nieuwe buurten ? Heerst er een plattelandsmentaliteit of is het eerder stedelijk ? Is er veel industrie ? …
- Via de informatieambtenaar van de gemeente/stad - Via internet – bv. site van de gemeente/stad - Door prospectie en observatie - Door een rondvraag
Wie zijn de potentiële klanten ? Tweeverdieners, personen met onregelmatige werkuren, alleenstaande ouders, … ? 3. Locatie van de centrale oppasdienst indien reeds geweten Is ook belangrijk om de potentiële klanten aan te trekken
Is de dienst gelegen in een nieuwe wijk of in een oude buurt ? Is de dienst afgelegen of langs een drukke weg ? Is de dienst gelegen dicht bij een commercieel centrum, bedrijvensite, hospitaal, school ?
- Observatie
4. Bereikbaarheid van de oppasdienst
Kijken of de oppasdienst niet té afgelegen ligt, er gemakkelijk geparkeerd kan worden, de dienst zichtbaar genoeg is.
- Onderzoek
Module 3
93
5. Behoefte aan oppasdienst
In welke mate is er behoefte aan een oppasdienst ?
- Door enquête - Nagaan van reacties op een folderverdeling
Het gebruik van deze criteria - De resultaten van deze criteria moeten aan elkaar afgewogen worden. - De criteria 1 en 5 zijn de belangrijkste. - Het criterium 2 en 3 is weinig belangrijk omdat in principe de klanten niet naar de oppasdienst komen. Alles wordt telefonisch geregeld. - Ieder criterium op zich moet bekeken worden. Het is beter zich niet te beperken tot één enkel criterium. Neem nu concurrentie. Stel dat er in de regio waar men een strijkdienst wil opstarten, geen enkele concurrentie is, dan is dat nog geen garantie voor succes. Misschien past een strijkdienst absoluut niet in de mentaliteit van de bewoners of is er geen vraag naar.
94
Module 3
FORM 2 : Het bedrijfscontact Bedrijven, al dan niet gegroepeerd in een bedrijvensite zijn het onderwerp van dit draaiboek en vormen een interessante niche voor deze dienstverlening. Alvorens men contact zoekt met het bedrijf is het interessant na te gaan of het bedrijf personeels- en/of gendergericht werkt. Ook is het interessant na te gaan wie de directeur is van het bedrijf en wie zich binnen het bedrijf specifiek bezig houdt met personeelszaken. Zo kan je, liefst via deze beide personen, het bedrijf zeer persoonsgericht contacteren. Je stuurt dus de directie en de personeelsmanager een korte, persoonsgerichte brief waarin de dienst oppas (zieke) kinderen wordt voorgesteld en een concrete samenwerking wordt belicht. Wat de dienst oppas (zieke) kinderen betreft, bestaat de volgende mogelijkheid : Het bedrijf faciliteert een oppas (zieke) kinderen voor haar werknemers, stelt een verantwoordelijk personeelslid als coördinator aan en meldt aan de personeelsleden dat ze gebruik kunnen maken van de oppasdienst. Het bedrijf betaalt de dienstverlening. Hieronder vind je een voorbeeld van een concrete brief aan de HR manager.
Module 3
95
Plaats, datum «Logo sociale economie-organisatie» «Firma» T.a.v. «Naam» HR manager «Straat» «Code» «Gemeente»
Geachte Mevrouw/Mijnheer,
Betreft : Dienst oppas (zieke) kinderen voor uw werknemers
Een onthaalmoeder is ziek of neemt een dagje vrij. De crèche is gesloten. De buitenschoolse opvang is op een bepaald ogenblik ontoereikend. Het kind is ziek, kan niet naar school en de grootouders kunnen niet inspringen. Door deze situatie ziet de werknemer/ouder zich genoodzaakt thuis te blijven van zijn werk. Nog de werknemer noch de werkgever is opgezet met de situatie. Het bedrijf zoekt naar een oplossing : Oppas (zieke) kinderen in de thuissituatie. Het bedrijf faciliteert de dienst oppas (zieke) kinderen voor haar werknemers. Zij stelt een verantwoordelijk personeelslid als coördinator aan en meldt aan de personeelsleden dat ze gebruik kunnen maken van de dienst. Het bedrijf betaalt de dienstverlening. In bijlage vindt U een informatiemap. Graag komen wij tot bij U om de mogelijkheden toe te lichten. U kan ons contacteren op «telefoonnummer» of «emailadres». Met vriendelijke groeten,
naam Productverantwoordelijke
Bedrijven die deze diensten aanbieden, halen meer uit hun werknemers !
96
Module 3
FORM 3 : Behoeftepeiling werknemers Om de interesse voor deze specifieke dienstverlening bij de werknemers na te gaan, kan je een enquête doen. Voorafgaand aan de eigenlijke enquête schets je kort de dienstverlening. Oppas (zieke) kinderen “Een onthaalmoeder is ziek of neemt een dagje vrij. De crèche is gesloten. De buitenschoolse opvang is op een bepaald ogenblik niet toereikend. Het kind is ziek, kan niet naar school en de grootouders kunnen niet inspringen. Door deze situatie zie je als ouder genoodzaakt thuis te blijven van je werk. Nog jijzelf noch de werkgever is opgezet met de situatie. Daarom overweegt het bedrijf een dienst oppas (zieke) kinderen aan te bieden aan haar werknemers. Dit is een snelle, kwaliteitsvolle en aangepaste zorg voor het (zieke) kind in de thuissituatie. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn : 1. De oppas gebeurt door kwaliteitsvol en opgeleid personeel. 2. De oppassers werken flexibel, aangepast aan de werkuren van de ouders/werknemer. 3. Ten laatste de volgende dag kan de oppas van start gaan. 4. Het bedrijf betaalt de dienstverlening. We willen nagaan of er interesse is voor zo’n oppas (zieke) kinderen. We willen ook weten waaraan er precies nood is. Neem eventjes de tijd om deze vragenlijst in te vullen en wij laten je weten wanneer de dienstverlening van start gaat.”
(001)
Hoeveel leden telt je gezin ? personen
(002)
Hoeveel kinderen onder de 13 jaar telt je gezin ? personen
(003)
Ben je geïnteresseerd om de oppas van je (zieke) kind uit te besteden aan professioneel opgeleiden ? 1 ■ nee (ga naar 004) 2 ■ ja (ga naar 005)
Module 3
97
(004)
Waarom interesseert deze oppasdienst je niet ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
(005)
Maak je nu reeds gebruik van een dienst oppas (zieke) kinderen ? 1 ■ nee 2 ■ ja, namelijk
Welke elementen zijn voor jou belangrijk bij de oppas (zieke) kinderen ? (006)
(007)
(008)
(009)
(010)
98
de kostprijs onbelangrijk belangrijk heel ■ ■ de kwaliteit onbelangrijk belangrijk heel ■ ■ het praktisch systeem van thuisopvang onbelangrijk belangrijk heel ■ ■ de tijdwinst heel onbelangrijk belangrijk ■ ■ de snelheid van de dienstverlening onbelangrijk belangrijk heel ■ ■
belangrijk ■ belangrijk ■ belangrijk ■ belangrijk ■ belangrijk ■
(011)
Indien het systeem voor de werknemer kosteloos zou zijn, zal je dan gebruik maken van de oppasdienst ? 1 ■ nee (ga naar 013) 2 ■ ja (ga naar 012)
(012)
Indien je een gedeelte van het tarief zou moeten betalen, zou je dan gebruik maken van de oppasdienst ? 1 ■ nee 2 ■ ja
(013)
De prijs die de meeste mutualiteiten gebruiken is ca. 1,75 euro per uur. Wat vind je van deze prijs? 1 ■ aanvaardbaar 2 ■ duur, maar ik zou er toch gebruik van maken 3 ■ te duur, aan deze prijs haak ik af
Module 3
(014)
Als ik gebruik zal maken van de oppasdienst, dan zal het vooral zijn… 1 ■ altijd als ik er nood aan heb 2 ■ af en toe als ik er nood aan heb 3 ■ nooit
(015)
Heb je nog vragen of opmerkingen ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
Module 3
99
FORM 4 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst Wanneer een bedrijf beslist met jou in zee te gaan zal een samenwerkingsovereenkomst opgemaakt worden waarin de prijs duidelijk bepaald wordt. In de samenwerkingsovereenkomst staan de 2 partijen duidelijk vermeld, de modaliteiten en de prijs. Voorafgaandelijk dient opgemerkt dat de dienstverlening een dure dienstverlening is omdat de volledige loonkost van de oppas moet betaald worden. De loonkost per uur van de oppas is gemiddeld 22,50 euro per uur. Het bedrijf kan het aantal dagen waarop het personeelslid beroep kan doen beperken.
“
Wist je dat een personeelslid ook via de mutualiteit beroep kan doen op een oppasdienst maar dit uitsluitend voor zieke kinderen. De terugbetaling verschilt echter van mutualiteit tot mutualiteit. Maar de bijdrage van het personeelslid dat lid is van de mutualiteit blijft beperkt tot ca. 1,75 euro per gepresteerd uur.
”
Samenwerkingsovereenkomst oppas (zieke) kinderen De samenwerkingsovereenkomst wordt afgesloten tussen Naam bedrijf Adres bedrijf , Algemeen Directeur vertegenwoordigd door Dhr./Mevr. en Naam Sociale economie-organisatie, Adres Sociale economie-organisatie vertegenwoordigd door Dhr./Mevr.
, Voorzitter
Onderwerp van de samenwerkingsovereenkomst De sociaal economie-organisatie (naam) start op ……………… een dienst oppas (zieke) kinderen voor het bedrijf (naam bedrijf)
100
Module 3
Verbintenissen (naam sociale economie-organisatie), bedrijf in de sociale economie verbindt er zich toe : 1. Oppas (zieke) kinderen aan te bieden tegen 22,50 euro per gepresteerd uur. 2. Screening, aanwerving, opleiding en begeleiding te geven aan haar werknemers. 3. Een kwalitatieve omkadering te geven aan haar personeelsleden met de hulp van een regiocoördinator en een personeelsdienst. 4. De start- en werkingskosten volledig te dragen. Dit houdt o.m. in de aankoop en het ter beschikking stellen van het nodige materiaal. 5. Afsluiten van een verzekering waarbij de oppassers verzekerd zijn tegen ongevallen van, naar en tijdens het werk. Het bedrijf verbindt er zich toe : de personeelsleden vakkundig te informeren en te sensibiliseren voor de dienstverlening die wordt georganiseerd door (naam sociaal economie-organisatie) Tussentijdse evaluatie Elke 6 maanden wordt de oppasdienst en intensiteit van het gebruik geëvalueerd. Er zijn geen minimum aantal uren per week noodzakelijk voor de continuïteit van de dienstverlening. Duur en beëindiging van de overeenkomst Deze overeenkomst wordt aangegaan voor onbepaalde duur en vangt aan op datum van …………………. Elke contractant kan een einde stellen aan de deelname aan deze overeenkomst mits een schriftelijke en aangetekende opzeggingsbrief te richten aan de andere contractant. De opzegtermijn bedraagt 3 maanden of korter in onderling overleg. Opgemaakt te
op
Naam bedrijf Naam Algemeen Directeur Algemeen Directeur
Naam sociaal economie-organisatie Naam voorzitter Voorzitter
……………………………
2007.
Module 3
101
FORM 5 : Personeel, competenties, werving en selectie PERSONEEL Voor de oppas (zieke) kinderen kan men beroep doen op reguliere werknemers en doelgroepwerknemers. Voor de doelgroepwerknemers kan gebruik gemaakt worden van de volgende tewerkstellingsmaatregelen : Activa Sine Startbaan Uiteraard moet de persoon in de eerste plaats voldoende competenties in de omgang met (zieke) kinderen hebben en dus passen in het profiel van de job. COMPETENTIES Wat verstaan we onder competenties ? “Een observeerbare eigenschap onder de vorm van kennis, vaardigheden en attitude die een predictieve waarde bezitten naar het realiseren van een prestatie.” Het gaat hem dus om kennis, vaardigheden en attitudes. Welke kennis, vaardigheden en attitudes worden verwacht van een oppas (zieke) kinderen in de thuissituatie ? Het uitgewerkt profiel voor de oppassers (gebaseerd op ervaringen en functioneringsgesprekken van mensen uit de dienstverlening) omvat enkele kerncompetenties op organisatieniveau én functiespecifieke, professionele en gedragscompetenties op het niveau van het individu. Het competentieformulier bevat : - 7 kerncompetenties : klantgerichtheid, professionaliteit, organisatietalent, flexibiliteit, stiptheid, assertiviteit. - Per competentie een aantal criteria. Het is de bedoeling dat dit competentieprofiel ook als instrument kan gebruikt worden in het functioneringsgesprek. Door toevoeging van een kolom voor een score (ZG, G, V, O) kan dit formulier gebruikt worden voor het jaarlijks evaluatiegesprek met de dienstverantwoordelijke.
102
Module 3
Competenties
Criteria
Vriendelijkheid
- Vriendelijk tegenover ouders en kinderen - Beleefd en correct in de omgang - Zin voor discretie
Professionaliteit
-
Score
Positieve werkhouding Degelijk persoonlijk materiaal Bereid tot samenwerking met coördinator Loyaal t.o.v. de organisatie Bereid kennis te verwerven over de organisatie Durf en creativiteit in het uitvoeren van de oppastaken - Zin voor initiatief in spel en bezigheden
Verantwoordelijkheid - Informeert zich over toestand van het (ziek) kind - Observeert het (zieke) kind en brengt verslag uit aan ouders - Oog voor veiligheid - Beroepsgeheim Zelfstandigheid
- De oppas kan heel zelfstandig werken in de thuissituatie : juiste dagindeling, toedienen van de medicatie, …
Flexibiliteit
- Bereid flexibel te werken (uren afhankelijk van werkende ouders tussen 7 u en 20 u) - Vlotte omgang met de kinderen en ouders
Stiptheid
-
Assertiviteit
- Mentaal bestand tegen “lastige” ouders en kinderen” - Laat niet over zich heen lopen - …
Stipt in bijhouden en afleveren van administratie Verwittigen van coördinator bij ziekte Stipt in het aanwezig zijn op locatie …
WERVING EN SELECTIE Over het algemeen moeten de oppas (zieke) kinderen over een diploma kinderverzorging, verzorgende, kleuterleidster, verpleegkundige maar ook onthaalmoeder, opvoedster, … beschikken. Kandidaten die niet over het juiste diploma beschikken kunnen een cursus oppas (zieke) kinderen volgen bij het Landelijk Jobcoöperatief. Eén ding hebben de oppassers (zieke) kinderen gemeen: de liefde voor kinderen : een ganse dag lang verzorgen, troosten, knuffelen, zingen, knutselen, dansen, lezen de oppassers voor. Zijn doen dit met veel plezier.
Module 3
103
Hoe wordt aan werving gedaan ? Via de VDAB Via de selectiedienst van de sociaal economie-organisatie : advertenties in de streekkrant Mond aan mond reclame Overstap van personeel uit de thuiszorg naar oppas (zieke) kinderen Opleiding Voorbeeld : Doelgroep : Al wie als oppas van (zieke) kinderen wil werken en geen gepast diploma heeft Periode : 9 dagen van 9 u tot 16 u Plaats : In het sociaal economiebedrijf Programma : Ontwikkelingspsychologie en omgaan met kinderen Ziektebeelden bij kinderen Babyvoeding en -verzorging Voeding en dieet Moeilijke opvoedingssituaties Conflicthantering EHBO Beroepshouding van de oppas Rechten en plichten Samenwerking met de coördinator en de dienst Spelmogelijkheden voor de verschillende leeftijden … Voorwaarden : Slagen in de selectieproef Willen samenwerken in dienstverband met een flexibel contract met variabele uren Medisch onderzoek Kosten : Deze opleiding is kosteloos. Er worden broodjes voorzien tijdens de middagpauze. Er is geen vergoeding voor de cursisten. Evaluatie : De evaluatie gebeurt o.b.v. de actieve deelname van de cursist aan het geheel. Wie deze opleiding met een positieve inzet en resultaat volgt, kan een flexibel contract met variabele uren bekomen.
104
Module 3
CONTRACTEN De oppassers (zieke) kinderen krijgen doorgaans een contract van onbepaalde duur met een flexibel stelsel met variabele uren Flexibel contract : de oppas krijgt een contract voor een gemiddeld aantal uren per week. Dit is voor 13 u/16 u/18 u of 20 u/24 u. Variabele uren : de oppas krijgt een contract waarbij de begin- en einduren wisselen en de werkdagen wisselen (dit hangt samen met de vraag van het gezin).
“
Wist je dat er ook met oppassers (zieke) kinderen in Interimcontracten gewerkt wordt. Zij kunnen zich inschrijven in een interimkantoor in hun eigen streek. De opdrachten krijgen de oppasser rechtstreeks van de coördinator van het Sociaal economiebedrijf. Het loon is ongeveer hetzelfde maar het sociaal economiebedrijf betaalt dit via het interimkantoor.
”
Bij het overhandigen van het contract wordt de oppasser een arbeidsreglement overhandigd. Er wordt een ontvangstbewijs van arbeidsreglement ondertekend
LOON Arbeiderscontract : volgens paritair comité met een kilometervergoeding voor de auto en de fiets. Het openbaar vervoer wordt terugbetaald. Maandelijks wordt de oppas uitbetaald op basis van het gemiddeld aantal uren die in het contract vermeld staan. Op het einde van de referteperiode gebeurt de afrekening - meer uren gewerkt ? Tot 39 uren spreekt men van meeruren. Vanaf 40 uren spreekt men van overuren, die met loontoeslag worden uitbetaald. Er wordt meestal gestart met een contract van 13u/week. Zodra de aanvragen toenemen worden het aantal uren in het contract verhoogd.
Module 3
105
Opmerkingen : - Is er werk tekort en haalt de oppas niet het gemiddeld aantal uren per week in de eerste maand van de referteperiode, kan de volgende maanden gevraagd worden om dat bij te werken. - Wordt het gemiddeld aantal overeengekomen uren per week niet aangeboden door de werkgever (in de referteperiode), dan blijft het uitbetaalde maandloon behouden. - Stel dat en oppas systematisch teveel uren werkt t.o.v. het gemiddeld aantal uren in het contract, dan kan overeengekomen worden meer uren gemiddeld in het contract op te nemen. Omgekeerd zou uiteraard ook (moeten) kunnen.
Zie Form 10 : Bijlagen Bijlage : Functieomschrijving Bijlage : Profiel Bijlage : Selectieformulier Bijlage : Schriftelijke opdracht
106
Module 3
FORM 6 : Materiaal De oppasser (zieke) kinderen krijgt het volgende materiaal ter beschikking gesteld : Boekentasje met 1. personeelsgids a. formulier oppas zieke kinderen waarop alle (praktische) informatie staat voor de oppasser (taakomschrijving, aandachtspunten, veiligheid, tips, bereikbaarheid en nuttige informatie, administratieve gegevens) b. registratietabel arbeidsverrichtingen c. evaluatieformulier voor de ouders d. dagverslag e. informatieblad over gewoontes, medicatie en voeding van het kind f. ontvangstblad medisch attest 2. arbeidsreglement 3. chirurgische handschoenen 4. schort (voor verzorging en verschoning kind) 5. briefomslagen 6. naamkaartjes Iedere werknemer/werkneemster is verantwoordelijk voor het goed gebruik en het onderhoud van de haar ter beschikking gestelde goederen, gereedschappen of materiaal. Persoonlijk knutselmateriaal
Module 3
107
FORM 7 : Promotie Promotie kan ten allen tijde gevoerd worden hoewel dit voor de dienstverlening op zich niet echt nodig is gezien de vraag ruimschoots het aanbod overstijgt. Niettegenstaande kan men door promotie maken voor deze dienstverlening tevens promotie maken voor het sociaal economiebedrijf zelf. PROMOTIE Het sociaal economiebedrijf : Via advertenties in de streekkrant Via haar website Met folders jobinstuifs De oppasser zelf : Met een informatiebladje en visitekaartjes Bij de plaatselijke huisartsen Bij de lokale onderwijsinstellingen Bij de bakker en de beenhouwer In de naaste omgeving en familie Het bedrijf dat gebruik maakt van de dienstverlening : Via het intranet Een personeelsblaadje Een mail aan alle werknemers Promotiefolders aan de personeelsingang In het sollicitatiegesprek : extra legaal voordeel dat de combinatie arbeidgezin voor de werknemer verbetert
108
Module 3
FORM 8 : Opvolging en nazorg OPVOLGING Evaluatiegesprekken in de bedrijven Jaarlijks kunnen evaluatiegesprekken gevoerd worden met de bedrijven. Het is best dit aansluitend op het drukke seizoen te doen, dus begin juni. Een algemeen evaluatieformulier kan je hiervoor opmaken. Evaluatie van de dienstverlening en de oppas in de gezinnen Telkens een oppasser in een gezin komt, kan de ouder de oppasser schriftelijk evalueren. Een evaluatieformulier wordt door de oppasser bij de klant achtergelaten. Indien de ouder het wenst (geen verplichting) kan hij/zij dit evaluatieformulier invullen en opsturen naar de coördinator van de oppasdienst. Deze zal de commentaar aan de oppasser melden. Goede commentaar kan rechtstreek en in het personeelsblaadje vermeld worden. Indien de commentaar negatief is, wordt dit zo snel mogelijk met de oppasser besproken (bijvoorbeeld in het functioneringsgesprek). Functioneringsgesprek met de oppas 1 x per jaar Elk jaar heeft er een functioneringsgesprek plaats met de oppasser. Hiervoor kan de competentietabel gebruikt worden (zie Form 5). De verschillende competenties moeten besproken worden : vriendelijkheid, professionaliteit, verantwoordelijkheid, zelfstandigheid, flexibiliteit, stiptheid en assertiviteit. Op basis van deze drie evaluatiemomenten, zou in principe de dienstverlening goed moeten verlopen. NAZORG Het is belangrijk dat het bedrijf, de werknemer/ouder en de oppasser zich goed voelen in de dienstverlening. Een regelmatige stand van zaken naar het bedrijf en haar werknemers toe maar ook naar de oppassers is van groot belang. Een personeelsblad voor de oppassers kan de verbondenheid met de centrale oppasdienst en de andere oppassers vergroten. In dit personeelsblad kan je de rubrieken : Woordje van de voorzitter, getuigenissen van de klanten, collega’s voor collega’s, personeelszaken, medische gezien, knutselideetjes, bakrecepten, verhaaltjes, fotomateriaal van een personeelsfeestje…
Module 3
109
FORM 9 : Problemen 1. Vraag en aanbod De periode oktober–mei is de periode waarin er vraag is naar oppas (zieke) kinderen. Meer bepaald de winterperiode is druk. In deze periode zijn er geen concurrenten integendeel er is werk te veel. Je kan beroep doen op een vast aantal mensen maar indien de vraag het aanbod overstijgt, kan je op dat ogenblik geen oppas aanbieden. Interimarbeiders kunnen hier een oplossing bieden. 2. Onmiddellijke opvolging van de klachten De klachten kunnen komen van het bedrijf dat met je samenwerkt, de gezinnen waar de oppasser gewerkt heeft en de oppasser zelf. De bedoeling is om zo snel mogelijk werk te maken van de klacht maar dit is niet altijd gemakkelijk. 3. Type oppasser Door de strenge selectie en de goede opleiding worden zelden niet-capabele oppassers tewerk gesteld. Indien toch blijkt dat de oppasser niet geschikt is voor de job, moet er snel gereageerd worden. 4. Concurrenten De mutualiteiten zijn de grote concurrenten voor de sociale economie die deze dienstverlening wil aanbieden aan de bedrijven. Indien het bedrijf werkelijk alle kosten van de oppas betaalt, is er geen probleem. Maar indien het bedrijf slechts een klein gedeelte van de oppas betaalt, is het voor vele werknemers waarschijnlijk interessanter om gebruik te maken van de oppasdienst van de mutualiteit vermits zij hier slecht het lidgeld van de mutualiteit en de uurprijs van ca 1,75 euro moeten betalen. 5. Organisatorische moeilijkheid Annulaties zijn een vervelende zaak. De klant kan voor de volgende dag oppas aanvragen. In de loop van dezelfde dag vóór 17 u kan de klant deze oppas afbellen omdat er toch een andere oplossing werd gevonden (grootouders, zelf verlof nemen, buurvrouw, …).
110
Module 3
FORM 10 : Bijlagen Functieomschrijving De oppasser onderschrijft de op schrift gestelde visie en doelstellingen van de dienst waarin hij/zij wordt tewerkgesteld. Hij/zij draagt loyaal bij tot het verwezenlijken van deze visie en doelstellingen door het correct uitvoeren van zijn/haar taken ten aanzien van de gebruikers en hun omgeving, alsook ten aanzien van de organisatie. Deze functieomschrijving is een opsomming van de taken waarvoor de oppasser in de thuiszorg verantwoordelijk kan worden gesteld en bevoegd is om uit te voeren.
Taken in het gezin De taak van een oppasser beperkt zich tot de taken in functie van het zieke kind en zijn verzorging. Dit omvat : - medicatie toedienen (rekening houdend met afspraken met ouders en/of doktersvoorschrift); - door de ouders voorziene maaltijden toedienen; - het kind verschonen; - het kind bezighouden (hangt samen met de leeftijd en mate van ziek zijn); - het verloop van de dag aan de ouders rapporteren; - huishoudelijke taken die beperkt zijn tot taken die verband houden met de oppas; bv. afwas, opruimen.
Taken in de organisatie Deelname aan vorming De oppasser in de thuiszorg neemt deel aan de permanente vorming die door de dienst georganiseerd wordt in het kader van de uitvoering van het regeringsbesluit. Deelname aan werkbesprekingen, functioneringsgesprekken De oppasser heeft op regelmatige tijdstippen contact met de coördinator van de dienst. Deze contacten beogen de optimalisering van de oppas, alsook van het kwaliteitsvol functioneren van de oppasser. Administratieve taken Administratie met betrekking tot de aangeboden oppas met het oog op een correcte facturatie en de correcte subsidiëring.
Module 3
111
Administratie met betrekking tot zichzelf in functie van een correcte loonberekening, verplaatsingskosten, werkkosten, enz. Samenwerking met andere hulpverleners De oppasser kan zijn/haar opdracht enkel doeltreffend vervullen in samenspraak en samenwerking met alle medewerkers van de dienst voor thuiszorg. Hij/zij heeft een belangrijke signaalfunctie ten aanzien van de dienst en de andere zorgverstrekkers. Hij/zij werkt flexibel. Hij/zij draagt er toe bij dat de coördinatie en de continuïteit van de oppas kan worden verzekerd.
De relatie tussen de oppasser enerzijds en de gebruiker en zijn/haar omgeving anderzijds : een professionele relatie De kenmerken van deze relatie zijn : - beperkt in tijd; - beperkt in opdracht; - gebaseerd op vertrouwen en respect.
De oppasser komt door zijn/haar professionele relatie met de gebruiker en zijn/haar omgeving in aanraking met heel wat persoonlijke en vertrouwelijke informatie van de hulpvrager en zijn/haar omgeving. Discretie en tact zijn hier sleutelbegrippen. De oppasser is gebonden aan het beroepsgeheim, dit zowel tijdens als na de tewerkstelling.
112
Module 3
Profiel Specifieke selectiecriteria
feiten
schaal
1. Warmte voor kinderen/visie op omgaan met kinderen
2. Vertrouwen kunnen uitstralen/presentatie
3. Verantwoordelijkheidszin (en probleemoplossend vermogen)
4. Verzorging (voeding, verschonen, ervaring m baby’s=essentieel)
5. Initiatief nemen
6. Structuur bieden
7. Organisatietalent (praktisch en creatief )
8. Flexibiliteit (verplaatsing + uren)
9. Evenwicht als persoon
Module 3
113
Algemene selectiecriteria Presentatie
Verstandelijk niveau algemeen
Sociale vaardigheden algemeen (oa ouders)
Motivatie
Prakisch Afstand/vervoer ? Loon ? Tijdelijk contract ? Flexibel tijd. contract/flex. vast contract (max 16-18 u)/interimcontract ? Aantal uren (beginnen met 13 u/week) ? Beschikbaarheid ? (welke dagen + uren) Eigen kinderopvang? Diploma/opleiding/ervaring ?
Bereid opleiding te volgen ? Andere : roken/huisdieren/zwangerschap/…
GLOBALE BEOORDELING
AANDACHTSPUNTEN
--
114
Module 3
±↓
±
±↑
+
Selectieformulier naam kandidaat : ..................................................................... datum gesprek : .................... naam interviewer : ............................................................................................................................ (zie CV van de kandidaat)
1. Personalia * vaste woonplaats ? * leefsituatie (burgerlijke staat) ? evt. opvang voor eigen kinderen ? flex. werkuren ok ?
2. Sollicitatie * verplaatsing ? (auto ?) * gewenste regio : in welke regio’s wil je oppas doen ? (zie kaartje) * loon ok ?
3. Opleiding * welke opleiding genoten ? * waarom gekozen ? * hoe waren je schoolresultaten ? welke vakken deed je het liefst ? * stage gelopen bij kinderen ? in gezinnen ? - welke problematiek ? - wat mocht je doen ? was je ook alleen verantwoordelijk ? - hoe is dat meegevallen ? - hoe beoordeeld ?
4. Werkervaring * waar gewerkt ? ook bij kinderen ? hoe meegevallen ? hoe beoordeeld ? * reden beëindiging van verschillende jobs ? * indien (nu) geen werk : werk gezocht ? welk werk ? evt. waarom geen werk gezocht ?
Module 3
115
5. Andere relevante ervaring : (wat, hoelang, hoe verlopen ?) - eigen gezin ? kinderen in de familie - babysit ? - jeugdbeweging ? speelpleinwerking ? - ervaring met baby’s ?
6. Interesse/motivatie voor oppas (zieke) kinderen * welk soort werk zoek je ? * wat oppas (zieke) kinderen betreft : is de job/opleiding duidelijk ? * wat trekt je daarin aan ? * welke kwaliteiten moet een goede oppasser van zieke kinderen hebben ? * welke leeftijdsgroep ligt je het best ? zijn er leeftijdsgroepen die je niet liggen ? * wat vind je ervan dat je je altijd aan nieuwe situaties moet aanpassen ?
(evt.) * Stel : - een moeder vraagt ’s morgens dat je kookt voor het hele gezin (en je weet dat dit niet je taak is) - je doet oppas in een gezin; het materiaal dat je moet gebruiken, is helemaal niet hygiënisch - je doet oppas in een gezin; ineens staat de buurvrouw aan de deur … wat doe je ?
7. Praktisch * indien nog de opleiding moet gevolgd : - kan je deelnemen op alle voorziene dagen ? (soms wil men toch een (deel) van de opleiding volgen, ook al is dat niet vereist)
* naar het werk zelf toe : - ok voor een deeltijdse en tijdelijke job met wisselende uren ? (hoe vroeg/laat ?) - ok voor een flex. contract met variabele uren ? (met start 13 u ?) - of beter/liever interim ? 116
Module 3
- hoeveel dagen wil je werken ? zoveel mogelijk of beperkt ? - welke dagen van de week zeker wel/zeker niet ? * ben je aan het stempelen ? voltijds/deeltijds ? * roken ? * probleem met huisdieren ? * evt. nog eens zeggen (niet vragen) : Oppas (zieke) kinderen is bij wet verboden voor wie zwanger is
Verslaggeving presentatie verzorgd voorkomen (proper, beleefd, vriendelijk, vlot in de omgang) niveau gezond verstand persoonlijkheid positief ingesteld; evenwichtig vertrouwen kunnen uitstralen
inlevingsvermogen; warme zorgzaamheid
verantwoordelijkheidszin en probemen kunnen oplossen
juiste beroepshouding respect, beroepsgeheim, eerlijkheid, loyauteit, toewijding en werkinzet motivatie voor oppas (zieke) kinderen
praktische aspecten
Algemene indruk : -
zeer waardevolle kand. waardevolle kand. enkele reserves ernstige reserves Module 3
117
Schriftelijke opdracht naam :
...........................................................................................
datum :
......................................
1. Geef bij elke ziekte hieronder aan wat je in dat geval doet, hoe je het kind verzorgt, waar je op let … - oorontsteking
- valse kroep
- waterpokken
- rotavirus/buikgriep
- 6de kinderziekte
- koortsstuipen
2. Je komt toe in een gezin waar je zal zorgen voor een 3-jarige kleuter. Hij herstelt goed van een bronchitis. Voor ze vertrekken zeggen de ouders : “En als Jorrit niet luistert, sluit je hem maar een half uur op in de kelder, dat helpt” Wat vind je daarvan ? Later op de dag heeft Jorrit zijn t-shirt erg met soep bevuild. Hij wil het niet laten uitdoen en protesteert heftig, … Wat doe je ?
118
Module 3
3. Je bent als oppasser aan het werk bij een baby van 8 maanden. Als je om 9u30 haar pamper ververst, merk je dat het nog de nachtpamper is. De billetjes liggen er heel rood bij, hier en daar zelfs blaasjes. Je zoekt naar een verzorgingsproduct, maar er is niets in huis te vinden. Wat doe je ?
4. Sander, 2 jaar is jou een lange dag toevertrouwd. Hij heeft een oorontsteking gehad; het gaat al veel beter met hem maar af en toe is hij nog wat zeurderig. Welke activiteiten voorzie je om de dag voor hem op een aangename manier door te brengen ?
5. Julie, 9 jaar, rekent er evenzeer op een leuke dag te hebben als de ‘oppas van zieke kinderen’ komt. Welke activiteiten voorzie je ? Waar houd je rekening mee ?
6. Wat doe je als je geen parking vindt in de buurt van het gezin waar je moet zijn ? Je dreigt te laat te komen …
7. ’s Morgens zegt papa bij het vertrek naar het werk : “Het eten voor Jan staat in de koelkast, je mag het opwarmen in de microgolf.” Om 11u45 kijk je in de frigo … geen eten te bespeuren. Wat doe je ?
Module 3
119
FICHE 4 : Andere gezinsondersteunende diensten FORM 1 : Boodschappendienst Stel een bedrijf wil een boodschappendienst aanbieden aan haar werknemers. Het bedrijf neemt contact met je op om een boodschappendienst uit te werken. Hoe ga je tewerk ? Je gaat op zoek naar een goede leverancier. Je gaat hun aanbod en service na en bedingt goede voorwaarden qua levering en kostprijs. Eens een goede leverancier gevonden, wordt een verantwoordelijke voor de boodschappendienst in het bedrijf aangesteld. Deze onderhoudt de contacten met de leverancier. De leverancier stelt via internet een catalogus ter beschikking van de werknemer/klant. De klant maakt aan de hand van deze catalogus een boodschappenlijst op. De bestellingen gebeuren via internet ten laatste 48 u voor de levering. De boodschappen worden eenmaal per week geleverd en opgeslagen in een gekoelde ruimte in het bedrijf. Op vaste tijdstippen worden de boodschappen afgehaald door de werknemer. Buiten het afhaalmoment wordt de gekoelde ruimte afgesloten. Het is belangrijk voor de openingsuren van de afhaalruimte rekening te houden met werknemers die deeltijds werken of glijdende uren hebben. De afspraken en de werkwijze van de boodschappendienst dient duidelijk gecommuniceerd te worden naar het personeel. Het kostenplaatje De werkgever faciliteert de boodschappendienst. Er wordt binnen het bedrijf een verantwoordelijke voor de boodschappendienst aangesteld. Deze vormt het aanspreekpunt voor het personeel. Het bedrijf stelt een gekoelde ruimte ter beschikking en betaalt de algemene (vervoers)kosten bij de leverancier. De werknemers betalen hun rekening rechtstreeks via overschrijving aan de leverancier. Let op dat het bedrijf de regelgeving rond voedselveiligheid respecteert ! Samenwerking Er wordt een samenwerkingsovereenkomst tussen het bedrijf en de leverancier opgemaakt. Hierin staat best dat de boodschappendienst regelmatig wordt geëvalueerd. Indien één van de contractanten de overeenkomst wil verbreken, kan dit mits een schriftelijke en aangetekende opzeggingsbrief te richten aan de andere contractant. De opzegtermijn bedraagt 3 maanden of korter in onderling overleg. 120
Module 3
“
Wist je dat ook verse hoeveproducten kunnen geleverd worden aan de werknemers van een bedrijf. Het bedrijf tekent in voor een wekelijkse levering van verse hoeveproducten aan een goede prijs. Je zoekt contact met een aantal hoeveproducenten. Deze bieden aan het bedrijf seizoensgeboden groenten en fruit aan. In de lente zijn het asperges, in de zomer aardbeien, in de herfst druiven en witloof, appels en peren, in de winter kolen en spruiten … Zo ondersteunt de werkgever een gezonde voeding bij haar werknemers.
”
Module 3
121
FORM 2 : Gezinsondersteunende diensten via intranet Tot dusver werden een aantal individuele gezinsondersteunende diensten beschreven. Soms heeft een bedrijf nood aan een geïntegreerd aanbod van gezinsondersteunende diensten voor haar werknemers. De ene werknemer is zwanger, de andere heeft kleine kinderen, nog anderen hebben bejaarde ouders… al deze omstandigheden zorgen voor uiteenlopende behoeften. Voor alle individuele vragen een uitgebreide dienstverlening organiseren is moeilijk voor een bedrijf. Wanneer de verschillende organisaties die deze dienstverlening aanbieden op een geïntegreerde manier worden aangeboden op het intranet van het bedrijf is dat eenvoudig. Als sociale economie-organisatie kan je hierop inspelen. Je kan een netplatform ontwikkelen waar verschillende diensten worden aangeboden. Dit netplatform kan je de “Helpdesk Gezinsondersteuning” noemen. Concreet : Een werknemer krijgt op zijn werk een telefoontje van de school met de melding dat zijn kind ziek is. De werknemer kan via de ”Helpdesk Gezinsondersteuning” direct op zoek naar oppas voor de volgende dag. Hij klikt op het icoontje van de “Helpdesk Gezinsondersteuning”; er verschijnen onder de rubriek oppas (zieke) kinderen informatie en contactgegevens van 1 of meerdere organisaties die instaan voor deze dienstverlening. Een werknemer is zwanger en wil graag in de buurt van haar woonplaats de opvangmogelijkheden te weten komen. De werknemer kan via het intranet het icoontje aanklikken van het dienstenplatform “Helpdesk Gezinsondersteunende diensten” waardoor zij bij een organisatie terechtkomt die haar kan helpen. Een werknemer wil thuiszorg voor zijn bejaarde moeder. Via de “Helpdesk Gezinsondersteunende diensten” komt hij in contact met een organisatie die hem op maat een oplossing biedt. Om het dienstenplatform uit te werken is het interessant om zoveel mogelijk organisaties als partners te betrekken : Organisaties die zich bezighouden met diensten op de werkplaats : strijkdienst, hersteldienst, kinderopvang, boodschappendienst, aanbod vers (bereide) hoeveproducten, … Organisaties die diensten op de woonplaats aanbieden : oppas (zieke) kinderen, thuiszorg (gehandicapten, zieken, bejaarden, …), huishoudhulp, strijkdienst, hersteldienst, ondersteuning en opvang van mantelzorgers, … 122
Module 3
Wanneer je het dienstenplatform inhoudelijk op punt hebt gesteld, kan je het dienstenplatform concreet uitwerken. Dit betekent dat je een website aanmaakt waar de verschillende partners met hun dienstverlening opstaan. Het is nu een kwestie deze website met dienstverlening aan de bedrijven aan te bieden. Wanneer bedrijven deze geïntegreerde diensten aan hun werknemers willen aanbieden, betalen zij een instapfee. De werknemers krijgen een login en password en kunnen zo van de Gezinsondersteunende Helpdesk gebruik maken. Dit geïntegreerd aanbod van gezinsondersteunende diensten speelt in op een aantal belangrijke elementen : 1. gebrek aan tijd bij werknemers 2. nood aan snelle oplossingen 3. beter evenwicht tussen professioneel- en privéleven 4. imagoverhogend voor de bedrijven Antwoorden van de Helpdesk Gezinsondersteuning : 1. tijdswinst door diensten op de werkplaats voor te stellen en aan te bieden 2. beantwoorden aan de noden van de werknemers : combinatie gezin/arbeid 3. beantwoorden aan de noden van de werkgever : imago versterken, tevredenheid vergroten bij de werknemers 4. welzijn thuis en op het werk verbeteren Succesvolle elementen voor een dienstenplatform : 1. aanbieden van kwaliteit in de dienstverlening 2. dienstverlening evolueert in functie van de noden van de werknemers. Er moet een voortdurende zoektocht zijn naar nieuwe noden van werkgevers en werknemers 3. goede communicatie : alle communicatiemiddelen worden ingezet om de gebruiker aan te spreken (sterke opstart met eventueel een welkomspakket, blijvende communicatie met verschillende stimulansen : zoveel mogelijk informeren over de verschillende mogelijkheden van dienstverlening) 4. optimale werking van het platform : sterke integratie van de partners met hun respectievelijke diensten 5. reporting : a. gebruikersaantallen kennen b. noden van de gebruikers nagaan c. peilen naar tevredenheid van gebruikers d. aanpassingen maken waar nodig Als sociaal economiebedrijf is de inzetbaarheid van langdurig (vrouwelijk) werklozen als huishoudhulpen, strijksters, oppassers, … van groot belang. Vele van deze diensten kunnen uitgevoerd worden door mensen die (langdurig) werkloos zijn. Uiteraard moeten ze passen in het profiel van de dienstverlening en kwalitatief hoogstaand werk leveren. Module 3
123
Module 4 :
Werving van M/V talent
Module Module 44: : Werving van talent Werving vanM/V M/V talent FICHE 1 : Het bedrijf als aantrekkelijke werkgever De eerste voorwaarde om de aandacht te trekken van sollicitanten is je profileren op de arbeidsmarkt, in je regio en daarbuiten, als aantrekkelijke werkgever. Je bedrijf is een aantrekkelijke werkgever als 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
de producten of dienstverlening goed gekend zijn. de producten kwalitatief goed zijn. de bedrijfsleider/ster gekend en dynamisch is. de jobs leuk zijn. het bedrijfsgebouw een frisse uitstraling heeft. de lonen behoorlijk zijn met liefst extra incentives. de contracten vast zijn. het werk afwisselend is. de autonomie in het werk mogelijk is. de contacten met collega’s goed zijn. de waardering groot is. er tijd voor werken maar ook tijd voor , ontspanning, gezin en persoonlijke ontplooiing is. 13. er ruimte voor inspraak is. 14. het bedrijf rendabel is. 15. … Ook reguliere bedrijven streven er naar om aan al deze criteria te voldoen. Een bijkomende troef van de sociale economie-organisatie is het feit dat het duurzaam ondernemen ook schriftelijk is vastgelegd. De organisatie heeft bijna altijd het Charter Meerwaarde-economie ondertekend.
Module 4
127
Charter Meerwaarde-economie :
.................................................................................................................................................(naam
initiatief )
verklaart hierbij de volgende principes te zullen naleven : 1) maximaal inspanningen te leveren om kansengroepen aan te werven en gelijkwaardige kansen te bieden in de onderneming. 2) duurzame werkgelegenheid te creëren waarbij aandacht gaat naar billijke arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, arbeidsinhoud en arbeidsverhoudingen; via maximale participatie van de werknemers te streven naar een optimale individuele en collectieve ontwikkeling. 3) op een evenwichtige manier te voldoen aan de respectieve belangen van de stakeholders, dit is al wie betrokken is bij de activiteiten van de onderneming. 4) voorrang te geven aan activiteiten, producten en productiemethoden die op korte en op lange termijn het leefmilieu respecteren. 5) gelijktijdig te streven naar meerwaarden op economisch en sociaal vlak.
Opgemaakt te .................................................... op ..........................................(datum).
Naam (namen) en handtekening(en) van de oprichter(s) of gedelegeerde(n), met vermelding van de functies.
Met dit charter engageert de directie zich dat arbeid en welzijn van het personeel prioritair zijn aan winstbejag. Het is een extra troef naar kandidaatwerknemers. Zij mogen er gerust in zijn dat zij terechtkomen bij een sociaal geëngageerde werkgever. In de ondernemingsplannen van de sociale economiebedrijven wordt dit sociaal en duurzaam ondernemen nog benadrukt. Hieronder vind je een citaat uit het ondernemingsplan van een organisatie.
128
Module 4
“De hoofddoelstelling van… is het creëren van tewerkstelling voor kansengroepen, met speciale aandacht voor de vrouwen en mannen uit de kansengroepen. Het personeelslid als mens staat centraal en er zal zoveel mogelijk rekening gehouden worden met de klant, andere stakeholders en het milieu. • Er wordt een ‘mensgericht’ personeelsbeleid gehanteerd. Er wordt in het werk zoveel mogelijk rekening gehouden met de persoonlijke situatie van het personeelslid (werkuren, mobiliteit…) opdat een combinatie arbeid/gezin haalbaar is, ook voor bijvoorbeeld alleenstaande moeders. Bij het samenstellen van het uurrooster wordt vertrokken vanuit de individuele mogelijkheden/beperkingen van de werknemer. • Qua jobinhoud hebben we oog voor afwisseling in het werk. De persoonlijke ontwikkeling van het personeel wordt gestimuleerd zowel tijdens het werk als tijdens betaalde opleidingen (tijdens de werkuren). Bedoeling is dat onze medewerkers kunnen groeien in hun job en hun arbeidsmarktwaarde verhogen. Ook de doorgroei naar andere functies binnen de organisatie wordt aangemoedigd. Indien gewenst kan een meeloopdag gelopen worden bij een andere activiteit van de organisatie. • Voor het werken rond diversiteit op de werkvloer zal er contact opgenomen worden met RESOC voor het afsluiten van een actieplan. • Qua arbeidsomstandigheden wordt een veilige arbeidsomgeving gestimuleerd. Op regelmatige basis worden opleidingen rond preventie georganiseerd (voorkomen van rugklachten, gevaarlijke producten,…). Er is een jaarlijks medisch onderzoek, een stressbeleid (via onze sociaal-medische dienst) en wij hanteren een leeftijdsbewust personeelsmanagement. De arbeidsplaats kan op elk moment door de veiligheidsadviseur worden bezocht, ook bij de externe klanten. • Door een intensief contact met de klanten te houden, regelmatig bevraging en tevredenheidsmeting te doen, zal het coöperatief inspelen op de noden van deze betrokkenen. Bij ‘oppas zieke kinderen’ gebeurt dit na elke oppas, bij de klusjes na elke werf. Bij de andere activiteiten zal de coördinator minstens 3-maandelijks (en in het begin meer) telefonisch contact opnemen met de klant. • Met de buurtbewoners van zowel ons hoofdkantoor als onze regiokantoren wordt een goed contact onderhouden. Er zijn een aantal opendeurdagen in regiokantoren gepland, waar de buurtbewoners en lokale partners (o.a. OCMW’s) voor uitgenodigd worden. Module 4
129
• Op vlak van leefmilieu worden heel wat inspanningen gedaan : o Het fietsgebruik wordt gestimuleerd (fietsvergoeding en douchemogelijkheid voor de medewerkers die met de fiets komen). De maatschappelijke zetel bevindt zich vlakbij het station. o Er wordt samen met de provincie rond de tafel gezeten voor het opzetten van mobiliteitsprojecten (gedeeld rijden). o Er wordt zo weinig mogelijk afval gegenereerd. Afvalmaterialen worden gesorteerd en zoveel mogelijk gerecycleerd. • De organisatie werkt rechtstreeks of onrechtstreeks (via de vzw’s) zowel voor hulpbehoevenden (zieken en bejaarden) als voor jonge gezinnen en buurtbewoners. Bejaarden kunnen hierdoor langer in hun vertrouwde omgeving blijven wonen, wat voor de overheid een besparing oplevert. • Door voor de jonge gezinnen en buurtbewoners te zorgen voor meer vrije tijd en een betere combinatie arbeid-gezin, verhoogt de levenskwaliteit van de gebruikers en stijgt de werkzaamheidsgraad.” Ook het economische aspect is voor een sociaal economiebedrijf belangrijk. Een kandidaat-werknemer heeft er alle baat bij dat de werkgever een rendabele bedrijfsvoering heeft. Als dat niet het geval is, komt de continuïteit van de job van de werknemers in het gedrang.
130
Module 4
FICHE 2 : Het beroep als aantrekkelijk beroep Jobinhoud Het is belangrijk de potentiële werknemer goed op de hoogte te brengen van de inhoud van de job. Alle aspecten van de job moeten duidelijk en uitgebreid toegelicht worden zodat de sollicitant een juist beeld krijgt van de jobinhoud en weet waaraan zich te verwachten. Verloning De lonen in de sociale economie zijn niet hoog. Het is pas door te vergelijken met de lonen voor beroepen met slechte randvoorwaarden dat kandidaat-werknemers bereid zijn over te stappen (vb. aan de winkelkassa verdient men niet meer én men heeft slechte werktijden). Randvoorwaarden De grote troef om sociale economiewerknemers aan te trekken, zijn de randvoorwaarden : werken dicht bij huis, uren overeen te komen… De groep werkzoekende laaggeschoolde vrouwen is zeer vatbaar voor de randvoorwaarden. Zij willen nog voldoende tijd voor hun gezin, werk dicht bij huis,...
“
Wist je dat het soms belangrijker is om de randvoorwaarden in de kijker te zetten, dan de jobinhoud.
”
Imago van de job Dit is soms een pijnpunt. Sommige kandidaten zeggen ‘het is maar poetsen’. Daarom is het belangrijk om een imagoverhogende campagne te voeren (zie Fiche 3).
Module 4
131
FICHE 3 : Imagoverhogende wervingscampagne Belangrijk is dat je als sociaal economiebedrijf duurzame arbeid voor werkzoekende vrouwen uit de kansengroepen creëert. Om de werknemers in de gezinsondersteunende diensten te sensibiliseren en motiveren kunnen imagoverhogende acties ondernomen worden. Deze acties kunnen in de volgende categorieën onderverdeeld worden : 1. aantrekkelijke wervings- en toeleidingsacties 2. aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden en incentives 3. doorgedreven opleiding en begeleiding waardoor de kwaliteit van het werk verhoogt 4. werken aan de ‘intrinsieke fierheid’ over het kwalitatief hoogstaand geleverde werk 5. de zogenaamde uiterlijke statussymbolen 6. identificatie met de eigen werkgever (sociale economische-organisatie) 7. identificatie met het klant–bedrijf 8. perscampagnes 1. AANTREKKELIJKE WERVINGS- EN TOELEIDINGSACTIES Stap 1 Om mensen te overtuigen van de waarde van de aangeboden job, moet je ze vooreerst kunnen overtuigen om naar de infovergadering de zogenaamde ‘jobinstuif’ te komen. Mensen contacteren kan je op allerlei manieren doen : • Voor de geregistreerde werkzoekenden kan je werken met uitnodigingsbrieven van de VDAB. • Voor de zogenaamde herintreedsters en/of het grijze circuit kan je : o aanlokkelijke foldertjes leggen bij bakkers, beenhouwers, winkels… o stunts doen op de wekelijkse marktdag in de gemeente. o persberichten verspreiden via gemeentebladen, parochiebladen… o radioberichten plaatsen op het regionale ochtendnieuws op de dag van de jobinstuif zodat de werkzoekende onmiddellijk kan komen. o kleine anonieme zoekertjes in lokale publiciteitsbladen op zwart werk bestuderen. De mensen contacteren en trachten te overtuigen contractueel te werken.
132
Module 4
Stap 2 Organisatie van de ‘jobinstuif’ Een jobinstuif is een werving- en selectiemoment • je kiest een locatie ‘onder de kerktoren’, een locatie die iedereen kent. • je kleedt de ruimte feestelijk aan. Je kan zelfs ‘de rode loper’ leggen ! • je voorziet koffiekoeken of een plaatselijke specialiteit, koffie, thee en frisdrank. • je voorziet een kinderopvanghoekje. • je werkt met een slide-show. ‘Een dag uit het leven van een huishoudhulp’ (Fiche 4 : Model). • je werkt met realistische getuigenissen van huishoudhulpen, strijksters, oppas (zieke) kinderen, thuisverzorgers,… • er kan onmiddellijk ter plaatse gesolliciteerd worden. 2. AANTREKKELIJKE ARBEIDSVOORWAARDEN EN ALTERNATIEVE VERLONINGEN Het is van belang dat je de verschillende voordelen van het werken benadrukt en de werkzoekende zo overtuigt van de indiensttreding. Een vast contract : Ten eerste bied je de werkzoekende, indien hij of zij past in het profiel een vast contract met een proefperiode van bijvoorbeeld 14 dagen en een clausule van verkorte opzeg dat zowel voor de werkzoekende als voor jezelf een korte opzegtermijn mogelijk maakt de eerste 6 maanden. Anderzijds bied je de werkzoekende een vergoeding woon-werkverkeer. Je kan ook op bepaalde momenten in het jaar (Kerstmis, Pasen,…) een geschenkcheque aan de werknemers geven die in bepaalde winkels kan gebruikt worden. Ook maaltijdcheques Hospitalisatieverzekering Prijsreductie op abonnementen kunnen overwogen worden.
Module 4
133
3. DOORGEDREVEN OPLEIDING EN BEGELEIDING WAARDOOR DE KWALITEIT VAN HET WERK VERHOOGT
Opdat klanten tevreden zijn, is het belangrijk dat je werknemers de juiste vaardigheden en attitudes leert om kwalitatief werk te kunnen leveren. Elke werknemer moet een basisvorming en periodieke navorming krijgen. Ook ‘meeloopdagen’ en intensieve begeleiding kunnen georganiseerd worden. Er kan voor een meter- of peterschap geopteerd worden bij de introductie van nieuwe personeelsleden. 4. WERKEN AAN DE ‘INTRINSIEKE FIERHEID’ OVER HET KWALITATIEF HOOGSTAANDE GELEVERDE WERK
Een personeelslid dat trots is op het geleverde werk is zeer belangrijk. Tegelijkertijd zorgen tevreden klanten ervoor dat het personeelslid zich trots voelt over haar werk. Als de omkaderingspersoneelsleden positieve feedback van de klanten krijgen, kan je dit doorgegeven aan de betrokken personeelsleden. Mails van tevreden klanten kan je ook een plaatsje geven in het personeelsblad 5. DE ZOGENAAMDE UITERLIJKE STATUSSYMBOLEN Elk personeelslid krijgt bij aanwerving een pakket persoonlijke naamkaartjes, met het algemeen telefoonnummer van het secretariaat. Zij kan deze naamkaartjes gebruiken voor de PR van de organisatie, maar ook om haar persoonlijke naam door te geven aan kandidaat-klanten. Zo kunnen potentiële klanten op het secretariaat specifiek naar haar hulp vragen. Elke personeelslid krijgt een zwart aktetasje met logo van de organisatie bij indiensttreding. Op die manier moeten boterhammen, ontvangen dienstencheques, documenten,… niet zomaar in een plastiek zakje gestoken worden, maar kan dit in een stijlvol boekentasje.
134
Module 4
Elk personeelslid krijgt stijlvolle werkkledij met logo van de organisatie bij indiensttreding. Op die manier wordt aan de buitenwereld kenbaar gemaakt dat de vrouw of man ‘in het wit werkt’ bij een ‘gewone’ werkgever. Op die manier is de werknemer ook herkenbaar. Aandacht voor een mooie functiebenaming : gebruik niet de term ‘kuisvrouw’ of ‘poetsvrouw’ voor een ‘huishoudhulp’. Dit klinkt in alle mogelijke communicatiekanalen veel waardevoller. Ook als klanten spreken over poetsvrouw of kuisvrouw, kan je hen best herinneren dat ze het over hun ‘huishoudhulp’ hebben. Via een aantrekkelijk personeelsblad vormen deze werknemers een groep en worden zij op de hoogte gehouden van de bedrijfsvoering en de vooruitgang die geboekt wordt. Het is een middel opdat de werknemers zich belangrijk zouden voelen. 6. IDENTIFICATIE MET DE EIGEN WERKGEVER (SOCIALE ECONOMIE-ORGANISATIE/INVOEGBEDRIJF) • Werkkledij, tasjes, naamkaartjes met logo van de organisatie • Personeelstijdschrift met succesverhalen, getuigenissen van personeelsleden en klanten • Periodiek personeelsfeestje in de eigen regio (Sinterklaasfeestje, kerstfeest,…) 7. IDENTIFICATIE MET HET KLANT–BEDRIJF In het geval van een tewerkstelling in een bedrijf zoals een ‘in company’ strijkatelier, identificeert het personeelslid zich niet alleen met haar eigen werkgever, maar ook met het bedrijf waar ze strijkt. Er is een goede verstandhouding met de klanten-gebruikers. De gebruikers betonen veel respect voor het uitvoerende personeelslid. Dit is ook de reden waarom je best probeert de bedrijven ervan te overtuigen ‘in company’ gezinsondersteunende dienstverlening uit te bouwen. 8. PERSCAMPAGNE Om het imago van sommige beroepen als huishoudhulp of strijkhulp op te poetsen kan je bijvoorbeeld een journalist van een krant uitnodigen. Deze kan een huishoudhulp gedurende een dag volgen en de toffe elementen van haar job in de kijker plaatsen. Zulk artikel heeft veel positieve effecten op de arbeidsmarkt.
Module 4
135
FICHE 4 : Model van een imagoverhogende wervingscampagne ‘Een dag uit het leven van een huishoudhulp’ (SLIDESHOW)
136
Module 4
Slot
Slot Slot Deze toolkit kwam tot stand door de kennis en ervaring van de verschillende partners van het project GOED GEZINd. Landelijk Jobcoöperatief, Landelijk Dienstencoöperatief en Landelijke Kinderopvang hebben gedurende anderhalf jaar intensief gewerkt en hun gezinsondersteunende diensten aan de bedrijven aangeboden en dit met goede ervaringen en resultaten. In de bedrijven werden strijkateliers opgericht, vakantiekinderopvang georganiseerd en (zieke) kinderen opgevangen. Vanuit deze expertise is deze handleiding langzaam maar zeker tot stand gekomen. Mijn dank gaat uit naar Jos Rens (Manager Landelijk Dienstencoöperatief ), Marleen Lefevre (Stafmedewerker Landelijk Dienstencoöperatief ), Nik Van Gool (Diensthoofd Productontwikkeling Landelijke Kinderopvang), Kirsten Lasure (Coördinatieverantwoordelijke kinderdagverblijven Landelijke Kinderopvang), Marijke Vangeel (Coördinator Landelijk Jobcoöperatief ) en Jeanine Vandormael (Communicatieverantwoordelijke) en Luc Van Den Eynde en Natacha Enkels (lay-out). Zij hebben met hun inspirerende visies, creativiteit en soms unieke aanpak inhoud en vorm aan deze toolkit gegeven. Hiervoor mijn gewaardeerde dank. Kristin Van Eetvelt Projectcoördinator GOED GEZINd
Slot
139