Toolkit voor de bedrijven
Gezinsondersteunende diensten
Contactgegevens
GOED GEZINd
Remylaan 4b 3018 Wijgmaal
Kristin Van Eetvelt Projectcoördinator 016/24.20.38
[email protected]
in samenwerking met
Met de financiële steun van
Voorwoord Voorwoord Vandaag de dag is het evenwicht werk–privé voor de werknemer belangrijker dan ooit. Het leven van elke dag met de was en de strijk, de boodschappen en de kinderopvang is niet altijd even gemakkelijk te combineren met een succesvolle carrière. Ook werkgevers zijn er zich meer en meer van bewust : een succesvolle carrière combineren met een goed draaiend gezinsleven is allesbehalve vanzelfsprekend. Sommige werkgevers hebben al deeltijds werk, anciënniteitdagen, compensatiedagen, glijdende werkuren en extralegale vakantiedagen om in te spelen op de vraag van de werknemers om minder of flexibel te werken. Maar er is nog een andere manier : werkgevers kunnen hun werknemers gezinsondersteunende diensten aanbieden : strijkdienst, kinderopvang, boodschappendienst, … Een win-win situatie ! De werknemer is tevreden want de huishoudelijke taken geven veel stress. De werkgever is tevreden want een gemotiveerde werknemer presteert zoveel beter en een positief bedrijfsimago is belangrijk. Deze Toolkit kwam tot stand binnen GOED GEZINd. GOED GEZINd is een project gesubsidieerd door het Europees Sociaal Fonds. Het project wil gezinsondersteunende diensten voor werknemers aan bedrijven aanbieden en zo de combinatie arbeid-gezin beter combineerbaar maken. Tegelijkertijd beoogt GOED GEZINd een grotere tewerkstelling van kansengroepen en vrouwen in de samenleving. Deze Toolkit is gebaseerd op de praktijkervaringen van de verschillende partners van het project GOED GEZINd : Landelijk Jobcoöperatief, Landelijke Kinderopvang en Landelijk Dienstencoöperatief. Vanuit de verschillende experimenten die werden opgestart in uiteenlopende bedrijven wil GOED GEZINd een praktische handleiding bieden aan de bedrijven voor de uitbouw van gezinsondersteunende diensten voor hun werknemers. Tegelijkertijd wil deze toolkit de reguliere bedrijfswereld de weg wijzen naar de sociale economie. Door het samenwerken van reguliere bedrijven met de sociale economieorganisaties kunnen ze naast economische winst ook maatschappelijke winst genereren en het imago van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) versterken.
3
Inhoudstafel Inhoudstafel Voorwoord ..................................................................................................................................
3
Hoe deze toolkit gebruiken ? .............................................................................................
7
Complementariteit met wellness@work........................................................................
9
Module 1 : Bedrijven en goedgezinde werknemers ................................................ FICHE 1 : Genderbewust personeelsbeleid ........................................... FICHe 2 : Gezinsvriendelijk personeelsbeleid ......................................
13 13 14
Module 2 : De sociale economie ...................................................................................... FICHE 1 : De sociale economie als meerwaarde-economie ........... FORM 1 : Landelijk Dienstencoöperatief .......................................... FORM 2 : Landelijke Kinderopvang..................................................... FORM 3 : Landelijk Jobcoöperatief ......................................................
19 19 23 25 27
FICHE 2 : De sociale economie : uw leverancier .................................
29
Module 3 : Producten voor bedrijven.............................................................................
35
FICHE 0 : Producten voor bedrijven .........................................................
35
FICHE 1 : Strijkdienst....................................................................................... FORM 0 : Strijkdienst voor uw bedrijf ............................................... FORM 1 : Behoeftepeiling........................................................................ FORM 2 : Marktonderzoek....................................................................... FORM 3 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst........ FORM 4 : Personeel, competenties, werving en selectie ......... FORM 5 : Logistiek ..................................................................................... FORM 6 : Promotie ..................................................................................... FORM 7 : Opvolging en nazorg.............................................................
39 39 41 45 48 52 54 58 60
FICHE 2 : Kinderopvang ................................................................................. FORM 0 : Kinderopvang voor uw bedrijf ......................................... FORM 1 : Behoeftepeiling........................................................................ FORM 2 : Marktonderzoek....................................................................... FORM 3 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst........ FORM 4 : Personeel, competenties, werving en selectie ......... FORM 5 : Logistiek ..................................................................................... FORM 6 : Communicatie en Promotie................................................ FORM 7 : Opvolging en nazorg.............................................................
62 62 65 66 69 72 77 80 82 5
FICHE 3 : Oppas (zieke) kinderen ............................................................. 85 FORM 0 : Oppas (zieke) kinderen voor uw bedrijf ..................... 85 FORM 1 : Behoeftepeiling........................................................................ 87 FORM 2 : Marktonderzoek....................................................................... 90 FORM 3 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst........ 93 FORM 4 : Personeel, competenties, werving en selectie ......... 95 FORM 5 : Logistiek ..................................................................................... 98 FORM 6 : Communicatie en Promotie................................................ 99 FORM 7 : Opvolging en nazorg............................................................. 101 FORM 8 : Problemen .................................................................................. 102 FICHE 4 : Andere gezinsondersteunende diensten ........................... 103 FORM 1 : Boodschappendienst ............................................................ 103 FORM 2 : Gezinsondersteunende diensten via intranet............ 105
Slot ................................................................................................................................................ 111
6
Hoe toolkit Hoe deze deze toolkit gebruiken ? gebruiken ? Deze praktische gids is opgevat als een vlot toegankelijke handleiding voor de HR-manager die gezinsondersteunende diensten in het bedrijf aan de werknemers wil aanbieden. Afhankelijk van de informatie die men wenst, kan de toolkit worden geraadpleegd. De toolkit is onderverdeeld in verschillende modules en fiches. De modules en fiches zijn zo opgevat dat ze onafhankelijk van elkaar kunnen geraadpleegd worden. Men gebruikt de handleiding al naar gelang de vraag naar een specifieke dienstverlening. De toolkit is gebaseerd op ervaringen en experimenten van Landelijk Jobcoöperatief, Landelijke Kinderopvang en Landelijk Dienstencoöperatief, partners in het project GOED GEZINd. Deze gids is niet volledig maar wil een verhelderend inzicht bieden aan de HR-manager. Aarzel niet om contact op te nemen met de projectcoördinator GOED GEZINd die u graag begeleidt in de zoektocht naar de juiste gezinsondersteunende dienstverlening op maat van het bedrijf.
Kristin Van Eetvelt
[email protected]
Hoe deze toolkit gebruiken ?
7
Complementariteit Complementariteit met wellness@work met wellness@work “Gezinsondersteunende diensten. Toolkit voor de bedrijven” is een praktische handleiding die ontwikkeld werd vanuit de ervaring van de verschillende partners van het project GOED GEZINd : Landelijke kinderopvang, Landelijk Dienstencoöperatief en Landelijk Jobcoöperatief. In deze handleiding wordt concreet ingegaan op de eigenlijke implementatie van gezinsondersteunende diensten in de bedrijven. Wanneer de directie van een bedrijf beslist om een bepaalde gezinsondersteunende dienst in het bedrijf uit te bouwen, wil deze handleiding hen begeleiden in dit proces : de keuze, de opstart, het verloop, het resultaat en de bijsturing van de dienstverlening aan hun werknemers. Deze handleiding wil een aanvulling zijn op de producten van wellness@work. Terwijl wellness@work vanuit de gesprekken met de bedrijven op de verschillende bedrijfsfora een opsomming maakt van de verschillende gezinsondersteunende diensten voor de bedrijven met een korte beschrijving van de dienst en de contactgegevens van enkele uitvoerders gaat GOED GEZINd dieper in op de eigenlijke organisatie en implementatie van de gezinsondersteunende diensten in de bedrijven. Alle producten zijn beschikbaar op
[email protected] en www.dienstencoop.be
Complementariteit met wellness@work
9
Module 1 :
Bedrijven en goedgezinde werknemers
Module Module 11: : Bedrijven enen Bedrijven goedgezinde werknemers goedgezinde werknemers FICHE 1 : Genderbewust personeelsbeleid Genderbewust personeelsbeleid is een beleid waarbij elk personeelslid binnen de onderneming beoordeeld wordt op competenties, los van het geslacht. Gender verwijst naar de sociale verschillen tussen mannen en vrouwen. Deze verschillen zijn sterk cultureel bepaald. Het genderbewust personeelsbeleid heeft oog voor de verschillen tussen mannen en vrouwen. Het wil die verschillen respecteren en tegelijkertijd beide geslachten gelijke kansen geven. Een genderbewust bedrijf wil maatregelen nemen om de belemmeringen en verschillen die vrouwen maar ook mannen ervaren weg te werken. Een genderbewust bedrijf zal gendervriendelijk maatregelen nemen opdat de werknemer beter, flexibeler, minder of meer kan werken. Het bedrijf wil aldus een gezonde mix van mannelijke én vrouwelijke werknemers die beter en efficiënter werken, loyaler en gemotiveerder zijn. Enkele genderbewuste maatregelen (bron : www.genderwerkt.be) Aanpassen van werktijden aan het co-ouderschap Arbeidsuren op maat Bedrijfsrestaurant Boodschappendienst Borstvoedingspauze Deeltijds werken of tijdskrediet Flexibilisering in opnemen verlofdagen Gezinsvriendelijke vergaderuren Glijdende werkuren Sportinfrastructuur op het werk Jobrotatie Kinderopvang in het bedrijf Oppas zieke kinderen Personeelsuitstap met gezin Sinterklaasfeest Strijkdienst Thuiswerken Vertrouwenspersoon in het bedrijf Onthaalbeleid voor nieuwe werknemers Module 1
13
FICHE 2 : Gezinsvriendelijk personeelsbeleid Onderdeel van een genderbewust personeelsbeleid is een gezinsvriendelijk personeelsbeleid. Het heeft oog voor een betere combinatie arbeid-gezin voor de werknemer. Dit levert ook voordelen voor het bedrijf.
VOORDELEN voor de werknemer Werk en gezin zijn niet altijd even gemakkelijk te combineren. Meer nog, werk en gezin blijken moeilijker combineerbaar dan vroeger. Dit hangt samen met een aantal maatschappelijke ontwikkelingen. Gezinnen waarin beide ouders een baan hebben en éénoudergezinnen met een werkende ouder zijn de norm in onze samenleving geworden. Daarenboven kunnen steeds minder gezinnen beroep doen op de informele ondersteuning van ouders, broers en zussen, buren, school en vrienden. Naarmate deze trend zich verder doorzet, blijft de behoefte aan vernieuwende en effectieve gezinsondersteunende maatregelen groeien. De laatste jaren is de gezinsondersteuning belangrijker dan ooit tevoren. Gezinsondersteunende diensten komen mannen maar vooral vrouwen ten goede. Want ondanks haar positie van meewerkende echtgenoot blijft voor het gezin en de kinderen, de was en de plas, de boodschappen en de kook haar verantwoordelijkheid. In werkelijkheid is het nog steeds de vrouw die omwille van haar verantwoordelijkheid tegenover haar gezin moeilijkheden ondervindt bij de doorstroom naar een betere arbeidsplaats. Een betere afstemming van het werk op het gezinsleven en omgekeerd is dus onontbeerlijk.
VOORDELEN voor het bedrijf Het aanbieden van gezinsondersteunende diensten als onderdeel van een gezinsvriendelijk personeelsbeleid levert ook voordelen voor het bedrijf. Het kan de aantrekkingskracht van het bedrijf vergroten. Dit kan de positie van de onderneming versterken en het bedrijf een positief imago bezorgen, zowel in de bedrijfswereld als op de arbeidsmarkt. Het kan de concurrentiepositie van het bedrijf in de strijd om talent verbeteren. Het is de wens van ieder bedrijf om het beste personeel aan te trekken 14
Module 1
en te behouden. Het idee dat het helpen van werknemers bij het integreren van werk en privéleven hen ertoe zal verleiden net dat stapje extra te zetten voor het bedrijf, is zeer belangrijk. Flexibiliteit en gezinsondersteuning op het werk kan tot betere bedrijfsresultaten leiden.
Een noodzakelijke voorwaarde voor de keuze voor gezinsondersteunende diensten is een genderbewust en gezinsvriendelijk personeelsbeleid. Als bedrijf moet je overtuigd zijn van de meerwaarde van deze diensten voor je personeel. Indien de bedrijfsleiding twijfelt aan het belang van een gezinsvriendelijk beleid is elk initiatief gedoemd te mislukken. Een goede combinatie arbeid-gezin draagt bij tot het succes van de onderneming.
Module 1
15
Module 2 :
De sociale economie
Module Module 22: : De sociale economie economie De sociale FICHE 1 : De sociale economie als meerwaarde-economie De sociale economie zoekt naar een evenwicht tussen economische, sociale en ecologische waarden. In haar doelstellingen stelt zij de realisatie van bepaalde maatschappelijke meerwaarden voorop. Hierbij respecteert zij de volgende basisprincipes: voorrang van arbeid op kapitaal, democratische besluitvorming, maatschappelijke inbedding, transparantie, kwaliteit en duurzaamheid. Zij brengt goederen en diensten op de markt en zet hun middelen economisch efficiënt in met de bedoeling continuïteit en rentabiliteit te verzekeren. In de sociale economie biedt een grote diversiteit aan ondernemingen gesubsidieerde arbeid op maat aan werkzoekenden die niet of moeilijk terecht kunnen in het normale arbeidscircuit. Dit zijn voornamelijk laaggeschoolde en/of langdurig werklozen en arbeidsgehandicapten. In totaal zorgen meer dan 300 maatwerkbedrijven (sociale- en beschutte werkplaatsen en arbeidszorg), invoegbedrijven of buurt- en nabijheiddiensten voor ongeveer 20.000 tewerkstellingsplaatsen. De beschutte werkplaatsen, met meer dan 15.000 jobs, hebben hierin een zeer groot aandeel. De verschillende werkvormen van de sociale economie zijn ondermeer : – activiteitencoöperaties – adviesbureaus – beschutte werkplaatsen – buurt- en nabijheiddiensten – coöperatieven – invoegafdelingen en -bedrijven – kringloopcentra – sociale werkplaatsen – startcentra – arbeidszorg De activiteiten van de verschillende ondernemingen zijn zeer uiteenlopend. Kringloopwerk, groenwerk, bioteelt, diverse atelieractiviteiten, bouwarbeid, huishoudhulp, strijkhulp en kinderopvang komen het meest voor. Het gaat, gezien de doelgroep, bijna altijd om laaggekwalificeerde arbeid. Module 2
19
Een aanzienlijk deel van de werkzoekenden stroomt na een tijdelijke tewerkstelling in de sociale economie uiteindelijk door naar de reguliere arbeidsmarkt. VOSEC vzw, Vlaams Overleg Sociale Economie is een overlegplatform voor ondernemingen, organisaties en deskundigen uit de sociale economie in Vlaanderen en Brussel. VOSEC is in de eerste plaats een ledenorganisatie die momenteel een 130-tal leden telt. De leden onderschrijven de visie van VOSEC op sociale economie. VOSEC heeft tegelijk ook een bredere werking in het gehele werkveld van de sociale economie. VOSEC stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling, professionalisering en de samenwerking van ondernemingen en initiatieven in de sociale economie onder meer via informatiedoorstroming en overleg en door netwerkvorming en vormingsinitiatieven. Als tussenschakel tussen het werkveld en het overheidsbeleid doet VOSEC aan visievorming en beleidswerk. VOSEC is de erkende representatieve gesprek- en overlegpartner van de overheid voor de sector van de sociale economie. De VDAB werkt structureel samen met de sociale economiesector en vervult er een belangrijke rol in de toeleiding, begeleiding en opvolging van werkzoekenden. De Vlaamse regering is sterk overtuigd van de meerwaarde van deze sector en zal het aantal beschikbare plaatsen in de toekomst verder uitbreiden. Links • Vlaamse Portaalsite Sociale Economie : www.socialeeconomie.be • Vlaams Overleg Sociale Economie (VOSEC) : www.vosec.be • Samenwerkingsverband Sociale Tewerkstelling (SST) : www.sst.be • Vlaamse Federatie van Beschutte Werkplaatsen (VLAB) : www.vlab.be • Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap (VFSIPH) : www.vlafo.be • Amfion vzw : www.amfion.be • Begeleid Werken : www.begeleidwerken.be • Koepel van Vlaamse Kringloopcentra (KVK) : www.kringloop.net • De Dienstenwijzer : www.dienstenwijzer.be • Regie Buurt- en nabijheidsdiensten : www.buurtdienst.be • Werkwinkels : www.werkwinkel.be • Hefboom : www.hefboom.be • Trividend : www.trividend.be • Kenniscentrum Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) : www.mvo-vlaanderen.be (Bron : www.socialeeconomie.be en www.vdab.be/trends)
20
Module 2
Landelijk Dienstencoöperatief is een sociale economie-organisatie die diensten met dienstencheques aanbiedt aan bedrijven voor hun werknemers. De diensten zijn voornamelijk huishoudhulp en strijkhulp. Deze organisatie wil tewerkstelling creëren voor de zogenaamde doelgroepwerknemers. Landelijke Kinderopvang is de grootste organisatie in Vlaanderen die kinderopvang organiseert via diverse formules : diensten onthaalouders, vakantiekinderopvang, kinderdagverblijven, initiatieven buitenschoolse kinderopvang (IBO’s) en Buurt- en nabijheiddiensten (BND’s) die sinds 2007 omgevormd werden naar lokale diensten buurtgerichte kinderopvang. Jaarlijks worden er meer dan 45.000 kinderen opgevangen. Landelijk Jobcoöperatief is een sociale economie-organisatie die diensten zonder dienstencheques als oppas (zieke) kinderen aanbiedt aan particulieren en bedrijven alsook oppas kinderen met dienstencheques voor alleenstaanden (Actieplan flexibele en occasionele opvang van de Vlaamse Overheid). Module 2
21
FORM 1 : Landelijk Dienstencoöperatief Straatnaam
Remylaan
Huisnummer
4B
Postcode
3018
Gemeente
Wijgmaal
Aard van de bedrijvigheid
Identificatie van de organisatie
Diensten met dienstencheques Gezinsondersteunende diensten als huishoudhulp en strijkdienst Invoegbedrijf
rsz nr.
597-1786594-49
rsvz code
0871749688
Nace code
85
Manager
Jos Rens
Geslacht
M
Doel van de organisatie
Doorstroom
1. Creatie van duurzame jobs 2. Doelgroep en bedrijf moeten concurreren in de reguliere economie Kansen geven aan mensen die het moeilijk hebben in de samenleving en op de arbeidsmarkt Langdurig of laaggeschoolde werkzoekenden Prioritair
Contract
Onbepaalde duur
Aantal werknemers
Op 1/11/2007 : 850
Missie
Doelgroep
Module 1
23
FORM 2 : Landelijke Kinderopvang Straatnaam
Remylaan
Huisnummer
4B
Postcode
3018
Gemeente
Wijgmaal
Aard van de bedrijvigheid
rsz nr.
Vzw Stekelbees : Vakantie Kinderopvang, Helpdesk Kinderopvang, Buurt- en Nabijheiddiensten (Lokale diensten buurtgerichte kinderopvang) Vzw Landelijke Kinderopvang : IBO’s, Kinderdagverblijven, Dienst voor onthaalouders VZW Non profitorganisatie 322-0816209-40
Nace code
85
Manager
Mia Houthuys
Geslacht
V
Doel van de organisatie
Doorstroom
1. Kwaliteitsgerichte Kinderopvang organiseren 2. Gesubsidieerde tewerkstelling van kansengroepen 3. Jobs creëren door kinderopvang aan te bieden 1. Kwaliteitsvolle kinderopvang organiseren 2. Kansen geven aan mensen die het moeilijk hebben in de samenleving en op de arbeidsmarkt Naast reguliere werkzoekenden ook werkzoekenden uit kansengroepen Afhankelijk van het project, ja
Contract
contracten van onbepaalde duur
Aantal werknemers
Op 1/11/2007: ca. 700
Identificatie van de organisatie
Missie
Doelgroep
Module 1
25
FORM 3 : Landelijk Jobcoöperatief Straatnaam
Remylaan
Huisnummer
4B
Postcode
3018
Gemeente
Wijgmaal
Aard van de bedrijvigheid
Oppas (zieke) kinderen
Identificatie van de organisatie
Invoegbedrijf
rsz nr.
10 178665463
Ondernemingsnummer
871 818 677
Paritair comité Manager
100 (arbeiders) 218 (bedienden) Jos Rens
Geslacht
M
Doel van de organisatie
Doorstroom
1. Creatie van permanente banen 2. Doelgroep en bedrijf moeten concurreren in de reguliere economie Kansen geven aan mensen die het moeilijk hebben in de samenleving en op de arbeidsmarkt Langdurig of laaggeschoolde werkzoekenden Prioritair
Contract
Onbepaalde duur
Aantal werknemers
Op 1/11/2007 : 53
Missie
Doelgroep
Module 1
27
FICHE 2 : De sociale economie : uw leverancier Waarom kiezen voor de sociale economie ? 1. Het sociaal economiebedrijf is een leverancier van meerwaarde. Naast het leveren van de dienstverlening streeft de sociale economie naar een bedrijfsvoering waarin people (medewerkers en ruimer ook de samenleving), planet (milieu) en profit (economische meerwaarde) geïntegreerd zijn: het maatschappelijk verantwoord ondernemen. De sociale economie-organisatie legt het duurzaam of maatschappelijk verantwoord ondernemen ook schriftelijk vast. De organisatie heeft bijna altijd het charter meerwaarde-economie ondertekend. Charter Meerwaarde-economie :
.................................................................................................................................................(naam
initiatief )
verklaart hierbij de volgende principes te zullen naleven : 1) maximaal inspanningen te leveren om kansengroepen aan te werven en gelijkwaardige kansen te bieden in de onderneming. 2) duurzame werkgelegenheid te creëren waarbij aandacht gaat naar billijke arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, arbeidsinhoud en arbeidsverhoudingen en via maximale participatie van de werknemers te streven naar een optimale individuele en collectieve ontwikkeling. 3) op een evenwichtige manier te voldoen aan de respectievelijke belangen van de stakeholders, dit is al wie betrokken is bij de activiteiten van de onderneming. 4) voorrang te geven aan activiteiten, producten en productiemethoden die op korte en op lange termijn het leefmilieu respecteren. 5) gelijktijdig te streven naar meerwaarden op economisch en sociaal vlak.
Opgemaakt te .................................................... op ..........................................(datum).
Naam (namen) en handtekening(en) van de oprichter(s) of gedelegeerde(n), met vermelding van de functies.
Module 2
29
Met dit charter engageert de directie zich dat arbeid en welzijn van het personeel prioritair zijn aan winstbejag. Het is een extra troef naar kandidaatwerknemers. Zij kunnen ervan uitgaan dat het bedrijf een sociaal geëngageerde werkgever is. In de ondernemingsplannen van de sociale economiebedrijven wordt dit sociaal en duurzaam ondernemen nog benadrukt. Hieronder vindt u een citaat uit het ondernemingsplan van een organisatie. “De hoofddoelstelling van… is het creëren van tewerkstelling voor kansengroepen, met speciale aandacht voor de vrouwen en mannen uit de kansengroepen. Het personeelslid als mens staat centraal en er zal zoveel mogelijk rekening gehouden worden met de klant, andere stakeholders en het milieu. • Er wordt een ‘mensgericht’ personeelsbeleid gevoerd. Er wordt in het werk zoveel mogelijk rekening gehouden met de persoonlijke situatie van het personeelslid (werkuren, mobiliteit…) opdat een combinatie arbeid/gezin haalbaar is, ook voor bijvoorbeeld alleenstaande moeders. Bij het samenstellen van het uurrooster wordt vertrokken vanuit de individuele mogelijkheden/beperkingen van de werknemer. • Qua jobinhoud hebben we oog voor afwisseling in het werk. De persoonlijke ontwikkeling van het personeel wordt gestimuleerd zowel tijdens het werk als tijdens betaalde opleidingen (tijdens de werkuren). Bedoeling is dat onze medewerkers kunnen groeien in hun job en hun arbeidsmarktwaarde verhogen. Ook de doorgroei naar andere functies binnen de organisatie wordt aangemoedigd. Indien gewenst kan een meeloopdag gelopen worden bij een andere activiteit van de organisatie. • Voor het werken rond diversiteit op de werkvloer zal er contact opgenomen worden met RESOC voor het afsluiten van een actieplan. • Qua arbeidsomstandigheden wordt een veilige arbeidsomgeving gestimuleerd. Op regelmatige basis worden opleidingen rond preventie georganiseerd (voorkomen van rugklachten, gevaarlijke producten,…). Er is een jaarlijks medisch onderzoek, een stressbeleid (via onze sociaal-medische dienst) en wij hanteren een leeftijdsbewust personeelsmanagement. De arbeidsplaats kan op elk moment door de veiligheidsadviseur worden bezocht, ook bij de externe klanten. • Door een intensief contact met de klanten te onderhouden, regelmatig bevraging en tevredenheidmeting te doen, zal het coöperatief inspelen op de noden van deze betrokkenen. Bij ‘oppas zieke kinderen’ gebeurt 30
Module 2
dit na elke oppas, bij de klusjes na elke werf. Bij de andere activiteiten zal de coördinator minstens 3-maandelijks telefonisch contact opnemen met de klant. • Met de buurtbewoners van zowel ons hoofdkantoor als onze regiokantoren wordt een goed contact onderhouden. Er zijn een aantal opendeurdagen in regiokantoren gepland waar de buurtbewoners en lokale partners (o.a. OCMW’s) worden uitgenodigd. • Op vlak van leefmilieu worden heel wat inspanningen gedaan: o Het fietsgebruik wordt gestimuleerd (fietsvergoeding, douchemogelijkheid voor de medewerkers die met de fiets komen). De maatschappelijke zetel bevindt zich vlakbij het station. o Er wordt samen met de provincie rond de tafel gezeten voor het opzetten van mobiliteitsprojecten (gedeeld rijden). o Er wordt zo weinig mogelijk afval gegenereerd. Afvalmaterialen worden gesorteerd en zoveel mogelijk gerecycleerd. • De organisatie werkt rechtstreeks of onrechtstreeks (via de vzw’s) zowel voor hulpbehoevenden (zieken en bejaarden) als voor jonge gezinnen en buurtbewoners. Bejaarden kunnen hierdoor langer in hun vertrouwde omgeving blijven wonen, wat voor de overheid een besparing oplevert. • Door voor de jonge gezinnen en buurtbewoners te zorgen voor meer vrije tijd en een betere combinatie arbeid-gezin, verhoogt de levenskwaliteit van de gebruikers en stijgt de werkzaamheidsgraad.”
2. Het sociaal economiebedrijf is een bedrijf tussen de bedrijven. Het opereert als een bedrijf in eenzelfde economische context als de privé-ondernemingen. Winst is ook voor hen een noodzakelijke basis voor de verdere ontwikkeling van het bedrijf. 3. Het sociaal economiebedrijf is verbonden met de regio. Omwille van hun ontstaan uit de lokale noden kennen zij hun regio als meer dan enkel een afzetgebied. 4. Het sociaal economiebedrijf hanteert niet altijd de meest competitieve prijzen. Prijs als enig criterium kan bij voorbaat sociaal economie initiatieven uitsluiten. Naast economische winst wil het sociaal economiebedrijf ook sociale winst genereren gecombineerd met een streven naar ecologische winst. 5. In zee gaan met het sociaal economiebedrijf kan uw eigen inzet op duurzaam ondernemen ondersteunen. Immers bedrijven willen vandaag meer en Module 2
31
meer maatschappelijk verantwoord ondernemen. Werken met de sociale economie toont van het reguliere bedrijf de blik op het langetermijnrendement. 6. Sociale economiebedrijven leveren ook kwaliteit. Niet alleen het vertrouwen in ieders competenties maar ook opleiding, begeleiding en efficiënt beheer vormen die kwaliteitsvolle basis van het sociaal economiebedrijf. Het is duidelijk dat sociale en reguliere economie als partners elkaar kunnen versterken. Het is een win-win situatie die beide partners ten goede komt. (Bron : Sociale economie. Praktische gids. Een realisatie van Connect i.s.m. VVSG & VIB)
32
Module 2
Module 3 :
Producten voor bedrijven
Module Module 33: : Producten voor Producten voor bedrijven bedrijven FICHE 0 : Producten voor bedrijven Heel wat bedrijven hebben aandacht voor de combinatie werk-privé van de werknemer. In onze hectische samenleving is het een maatschappelijke noodzaak. De balans arbeid-gezin moet goed zitten voor de werknemers. Als het bedrijf niet flexibel is naar de werknemers loopt het bedrijf risico dat op termijn werknemers met capaciteiten niet toetreden of verloren gaan. Werkgevers kunnen hun vrouwelijke en mannelijke werknemers ondersteunen door facilitaire diensten op het bedrijf aan te bieden en/of financieel te ondersteunen. Er bestaan heel wat gezinsondersteunende diensten : strijkdienst, vakantiekinderopvang, helpdesk kinderopvang, occasionele of urgentie kinderopvang, oppas (zieke) kinderen, boodschappendienst, poetsdienst, klusjesdienst, carwash, naaiatelier voor kleine herstellingen, thuiszorg voor zieken, gehandicapten en bejaarden, helpdesk gezinsondersteuning… Indien het bedrijf interesse heeft in het opstarten van ondersteunende diensten voor werknemers is het goed vooraf de werknemers te bevragen. Het zou jammer zijn van de inspanningen indien het aanbod niet aansluit bij de behoeften van de werknemers. In kleine bedrijven kan “het peilen naar interesse voor gezinsondersteunende diensten” informeel tijdens een personeelsvergadering. Bedrijven met meerdere werknemers kunnen best een schriftelijke bevraging organiseren. De betrokkenheid van de werknemers is hier van groot belang. Het is belangrijk dat u bij het voorbereiden, verwerken en implementeren van de dienstverlening afgevaardigden van het personeel betrekt, zo heeft u een groter draagvlak. In werkelijkheid zijn het vaak de werknemers zelf of hun afvaardiging via de ondernemingsraad die de vraag stellen aan de HR manager om een bepaalde ondersteunende dienst uit te bouwen. Vanuit die vraag gaat de HR manager dan op zoek naar een (sociaal economie) bedrijf om samen te werken.
Module 3
35
Bij het opstellen van een behoeftepeiling houdt u best met de volgende zaken rekening : 1. Begeleid de behoeftepeiling met een tekst voor het personeel waarin u duidelijk de reden en doelstelling weergeeft van de bevraging. 2. Stel een korte en duidelijke bevraging op : enerzijds een algemene bevraging die naar de interesse peilt voor (gezins)ondersteunende diensten, anderzijds een bevraging die de interesse nagaat voor 1 specifieke dienstverlening. 3. Stel geen vragen over een dienstverlening die u toch niet wil of kan opstarten. Het is belangrijk dat u zich vooraf goed informeert over de financiële consequenties zodat u reeds in de behoeftepeiling een indicatie van de eventuele kostprijs kan geven. 4. Vermeld duidelijk dat na de behoeftepeiling niet alle verwachtingen kunnen ingelost worden. Alleen wat bedrijfseconomisch en praktisch haalbaar is, zal worden uitgewerkt. 5. Hou de vraagstelling kort en stel gesloten vragen. Eindig steeds met eigen suggesties van de werknemer. 6. De resultaten van de bevraging kunnen verwerkt worden in een werkgroep of door de personeelsdienst. De onderwerpen die het meest werden aangekruist (van 1 tot 3) en die haalbaar zijn voor het bedrijf zijn prioritair. 7. Eenmaal de verwerking gedaan en een keuze gemaakt, dient het personeel hier snel en juist geïnformeerd te worden. Zij zitten immers op een beslissing te wachten. Wanneer u de nieuwe dienst bekend maakt, zorg dan dat u over alle gegevens beschikt zodat u kan antwoorden op alle vragen die het personeel stelt : Wat is de dienstverlening ? Hoe wordt ze georganiseerd ? Wie is de leverancier ? Hoeveel gaat het effectief kosten ? Kan de werknemer/werkgever dit fiscaal inbrengen ? Wat is de locatie ? Welk materiaal heeft men nodig om gebruik te maken van de dienstverlening ? ... Eventueel nodigt u reeds de leverancier uit om een uitgebreide toelichting over de manier van werken te geven. Een voorbeeld van een algemene behoeftepeiling ondersteunende diensten.
36
Module 3
Behoeftepeiling ondersteunende diensten voor het bedrijf Wij hebben aandacht voor onze werknemer. Wij hebben aandacht voor de combinatie arbeid-gezin. In onze hectische samenleving is het een maatschappelijke noodzaak. De balans arbeid-gezin moet goed zitten. Wij kunnen onze mannelijke én vrouwelijke werknemers ondersteunen door facilitaire diensten op het bedrijf aan te bieden en/of financieel te ondersteunen. Er bestaan echter heel wat ondersteunende diensten. Via onderstaande vragenlijst willen wij peilen naar uw behoeften. Het is een lijst van een aantal ondersteunende diensten die de werkgever, indien financiëel haalbaar en bij voldoende vraag van het personeel kan aanbieden. Gelieve in alle eerlijkheid te antwoorden. Bezorg deze vragenlijst terug tegen uiterlijk DATUM. Wij bezorgen u tegen DATUM een overzicht van de antwoorden. Persoonlijke gegevens (Naam :)
.................................................................................................................................................
Functie :
.................................................................................................................................................
Werkritme : ❏ Voltijds ❏ Deeltijds, enkel halve dagen ❏ Deeltijds, met inbegrip van volle dagen Leeftijd :
.................................................................................................................................................
Gezinssamenstelling: ❏ Alleenwonend met kind(eren) ❏ Alleenwonend zonder kinderen ❏ Samenwonend met andere volwassene(n) zonder kinderen ❏ Samenwonend mat andere volwassene(n) met kinderen Leeftijd van uw inwonende kinderen : Kind 1
Kind 2
Kind 3
Kind 4
0 - 2,5 jaar 2,5 - 6 jaar 7 - 12 jaar 12 - 18 jaar 18+
Module 3
37
Aan welke ondersteunende diensten is er behoefte ? • Op vlak van ondersteuning in het gezin : Helpdesk kinderopvang Helpdesk gezinsondersteuning Vakantiekinderopvang Bedrijvencrèche Oppas zieke kinderen Oppas bejaarde ouders Andere • Op vlak van ondersteuning in de huishouding : Huishoudhulp aan huis met dienstencheques Strijkdienst in het bedrijf/in de nabijheid van het bedrijf/ in de nabijheid van de werknemer Boodschappendienst Naaiatelier voor kleine herstellingen Bereide maaltijden (met hoeveproducten) Andere • Op het vlak van ontspanning : Fitness in huis Fitness-abonnement Wellness-arrangementen Fietsen Leeshoek-ontspanningsruimte Andere • Op het vlak van voeding : Bedrijfsrestaurant Catering/traiteur om warme maaltijden mee naar huis te nemen Winkel met bedrijfsproducten Broodautomaat Snack of broodjesdienst : bestellingen leveren op het werk Andere Andere ondersteunende diensten ?
38
Module 3
FICHE 1 : Strijkdienst FORM 0 : Strijkdienst voor uw bedrijf Eén van de eenvoudigste gezinsondersteunende diensten om aan de werknemers aan te bieden is de strijkdienst. Niettegenstaande de eenvoud waarmee de dienstverlening kan worden uitgewerkt, is de meerwaarde zeer groot voor het bedrijf en haar werknemers. Een strijkdienst aanbieden aan uw werknemers ? Enkele mogelijkheden 1. “STRIJKDIENST ‘IN COMPANY’” Het bedrijf opteert voor een strijkatelier binnen de muren van het bedrijf. Dit is een ruimte van ca 25 m2 met buitenverluchting en voldoende elektrische capaciteit waar een strijkster wordt tewerkgesteld. De strijkster strijkt al naargelang de vraag iedere week in het bedrijf. Het voordeel is de beschikbaarheid en bereikbaarheid voor alle werknemers van de strijkdienst evenals het contact van de werknemers met de strijkster. 2. STRIJKDIENST OP OF IN DE BUURT VAN EEN BEDRIJVENSITE Een bedrijventerrein opteert voor een strijkatelier op of in de buurt van het bedrijventerrein. De bedrijven samen stellen een ruimte ter beschikking van de sociale economie-organisatie of de sociale economie-organisatie huurt of koopt zelf een locatie. De organisatie van de strijkdienst en de voordelen voor de werknemers van de bedrijven zijn hetzelfde als vermeld onder “strijkdienst ‘in company’”. 3. STRIJKMOBIEL Een bedrijf opteert voor de strijkmobiel. Deze bestelwagen komt 2 maal per week langs op het bedrijf om de strijk op te halen en terug te brengen. Er is een loskade nodig, bereikbaar zowel voor de gebruiker–werknemer als de chauffeur van de strijkmobiel.
Module 3
39
Hoe gaat u te werk bij het uitwerken van een strijkdienst voor het bedrijf ? STAPPENPLAN : STAP 1 Om te weten of er in uw bedrijf behoefte is aan een strijkdienst doet u best een behoeftepeiling bij de werknemers. Op basis van de resultaten kan men al dan niet beslissen een strijkdienst te faciliteren. STAP 2 Vervolgens zoekt u contact met een leverancier van strijkdienst. U kan een brief sturen naar de verschillende (sociale economie) organisaties in de buurt: een persoonsgerichte brief met een concrete vraag naar strijkdienst geeft direct resultaat. De (sociale economie) bedrijven zullen u concrete voorstellen doen. U kan ze één voor één uitnodigen en hun voorstellen beluisteren. STAP 3 Wanneer de keuze wordt gemaakt voor één van de leveranciers, zal een samenwerkingsovereenkomst en financieel plaatje worden uitgewerkt : het bedrijf faciliteert de dienstverlening, de gebruiker betaalt met dienstencheques. STAP 4 De strijkdienst wordt door de leverancier op maat uitgewerkt : het personeel wordt geselecteerd en aangeworven. STAP 5 De strijklocatie wordt ingericht. Het materiaal wordt ter beschikking gesteld. Al naargelang de behoefte en mogelijkheden van het bedrijf en haar werknemers wordt er gekozen voor het strijkatelier ‘in company’, het strijkatelier op of in de buurt van het bedrijf of de strijkmobiel. STAP 6 Bij aanvang van de strijkdienst wordt promotie gevoerd zodat de dienstverlening goed van start gaat. Een goede communicatie is belangrijk. STAP 7 Het is belangrijk dat de dienstverlening wordt opgevolgd en regelmatig wordt geëvalueerd. Opvolging en nazorg is geboden.
40
Module 3
FORM 1 : Behoeftepeiling Op basis van de algemene behoeftepeiling naar ondersteunende diensten (zie Fiche 0 : Producten voor bedrijven) kan vastgesteld worden dat er nood is aan een strijkdienst. Er zijn echter verschillende mogelijkheden. Strijkatelier ‘in company’. Strijkmobiel. Strijkatelier op of in de buurt van de bedrijvensite. U kan zelf de keuze maken of de keuze laten aan de werknemers. In ieder geval wil het bedrijf zicht krijgen op de gebruikersaantallen om verder besprekingen te voeren met de leveranciers. Om te peilen naar het gebruik en de interesse voor een specifieke strijkdienst, kunt u onderstaande enquête doen. Voorafgaand aan de eigenlijke enquête schetst u kort de dienstverlening en de financiële consequenties. Een voorbeeld van een behoeftepeiling strijkdienst.
Module 3
41
Behoeftepeiling Strijkdienst Vind je strijken ook zo’n vervelende karwei ? Dan kunnen wij jou een interessant aanbod doen. Eén waarmee je niet alleen je eigen werklast vermindert maar tegelijk ook de tewerkstelling van achtergestelde groepen bevordert. Het bedrijf overweegt namelijk een strijkdienst op te starten voor personeelsleden. Er zijn meerdere opties : 1. De strijkmobiel. Het principe is eenvoudig. Je neemt je was mee naar het bedrijf op een welbepaalde dag in de week. Een sociaal economiebedrijf komt je was ophalen met de strijkmobiel, die de was naar het atelier vervoert om deze netjes gestreken terug af te leveren twee dagen later. 2. Het strijkatelier ‘in company’. Je neemt je was mee naar het bedrijf op een welbepaalde dag in de week. Daar komt een sociaal economiebedrijf je was strijken in een strijkruimte in het bedrijf. 3. Het strijkatelier op of in de buurt van het bedrijventerrein. Je neemt je was mee naar het bedrijventerrein waar je werkt. Je levert de was af in het strijkatelier op of in de buurt van het bedrijventerrein. Je betaalt via het systeem van de dienstencheques: één dienstencheque van 6,70 euro is goed voor één uur strijk. Deze cheques zijn voor 30% fiscaal aftrekbaar. Eén uur strijk kost je na deze aftrek dus nog maar 4,69 euro. We willen nagaan of er interesse is voor een strijkdienst. We willen ook weten waaraan er precies nood is. Daarom enkele vragen om te peilen naar je strijkgewoonten. Neem eventjes de tijd om deze vragenlijst in te vullen en wij laten je weten wanneer je de eerste mand kan brengen.
(001)
Hoeveel leden telt je gezin ? personen
(002)
Voor hoeveel personen wordt er gestreken in je gezin ? personen
(003)
Ben je geïnteresseerd om je strijk uit te besteden via één van deze strijkdiensten ? 1 ■ nee (ga naar 004) 2 ■ ja (ga naar 005)
(004)
Waarom interesseert de strijkdienst je niet ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
42
Module 3
(005)
Betaal je nu reeds om je strijk te laten doen? 1 ■ nee 2 ■ ja, bepaalde kledingstukken of een deel van mijn strijk 3 ■ ja, al mijn strijk
Welke elementen zijn voor jou belangrijk bij de keuze om je strijk te laten doen ? (006)
(007)
(008)
(009)
(010)
de kostprijs onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ de kwaliteit onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ het praktisch systeem van halen en brengen onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ de tijdwinst onbelangrijk belangrijk heel belangrijk ■ ■ ■ de snelheid van de dienstverlening heel belangrijk onbelangrijk belangrijk ■ ■ ■
(011)
Ken je het systeem van dienstencheques ? 1 ■ nee (ga naar 013) 2 ■ ja (ga naar 012)
(012)
Maak je reeds gebruik van dienstencheques (voor poetsen van je huis bijvoorbeeld) ? 1 ■ nee 2 ■ ja
(013)
De prijs die de meeste strijkateliers gebruiken is één uur strijk voor één dienstencheque. Men hanteert daarvoor een tarieflijst in minuten. Voor 1 hemd rekent men bijvoorbeeld 10 minuten werktijd. Voor één dienstencheque kan je dus 6 hemden laten strijken. De prijs per hemd komt dan neer op 0,78 euro. Wat vind je van deze prijs ? 1 ■ aanvaardbaar 2 ■ duur, maar ik zou er toch gebruik van maken 3 ■ te duur, aan deze prijs haak ik af
Module 3
43
(014)
Als ik gebruik zal maken van de strijkdienst, dan zal het vooral zijn… 1 ■ in een strijkatelier ‘in company’ 2 ■ in een strijkatelier op of in de buurt van het bedrijventerrein 3 ■ met de strijkmobiel
(015)
Als ik gebruik zal maken van de strijkdienst, dan zal het vooral zijn voor… 1 ■ grote hoeveelheden 2 ■ kleine hoeveelheden 3 ■ een combinatie van beide
(016)
Als ik gebruik zal maken van de strijkdienst, dan is het… 1 ■ belangrijk voor mij dat mijn was binnen 2 à 3 dagen terug geleverd wordt 2 ■ niet belangrijk voor mij dat mijn was binnen 2 à 3 dagen terug geleverd wordt
(017)
Hoe dikwijls wil je gebruik maken van deze strijkdienst ? 1 ■ 1 maal per week 2 ■ 1 maal per maand 3 ■ minder dan 1 maal per maand
(018)
Hoeveel uren strijk denk je dat je GEMIDDELD PER WEEK zal laten doen ? 1 ■ minder dan 1 uur per week 2 ■ 1 uur per week 3 ■ meer dan 1 uur per week
(019)
Heb je nog vragen of opmerkingen ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
44
Module 3
FORM 2 : Marktonderzoek Nadat u bij de werknemers een peiling deed naar hun interesse voor een strijkdienst en hun strijkbehoeften, gaat u op zoek naar een leverancier voor de strijkdienst. In de zoektocht naar een leverancier van de strijkdienst doet u best een marktonderzoek. De bedoeling van een markonderzoek naar strijkdienst in de buurt van het bedrijf of bedrijvensite is een beeld krijgen van de leveranciers in de regio. Bij een marktonderzoek voor een strijkdienst kan men de volgende criteria hanteren : 1. De spelers op de markt (Wie zijn ze ? Welke producten bieden ze aan ?). 2. De betaalbaarheid (Welke prijzen worden gebruikt ?). 3. De lokatie en bereikbaarheid van de leverancier en strijkdienst. 4. De service en kwaliteit (Doen zij de organisatie van A-Z ? Bieden zij strijkdienst op maat van het bedrijf ? Is de kwaliteit van het geleverde werk goed ?). Bij deze criteria kunnen een aantal instrumenten worden gebruikt om de nodige informatie te verzamelen. De lijst van de instrumenten is niet volledig en kan zelf worden aangevuld. Onderstaande tabel kan als hulpmiddel worden gebruikt : Criteria voor het marktonderzoek Criteria 1. De spelers op de markt
Vraagstelling Wie biedt een strijkdienst in de regio ? Welke strijkproducten worden aangeboden ?
Instrumenten en informatiebronnen - Internet (vb. google) - Telefoonboek www.wittegids.be www.gelegids.be - Advertenties streekkrant en/of lokale blaadjes - www.dienstencheques.be - www.dienstenwijzer.be - www.desocialekaart.be* - www.vosec.be* - Via het startcentrum sociale economie (SC SE) in de regio* Module 3
45
- Via de informatieambtenaar van de gemeente - Via de VDAB-consulent in de regio - Door prospectie en observatie - … 2. De prijzen voor strijkdienst op de markt
Welke prijzen worden gebruikt ?
- Via internet : bv. site van de verschillende leveranciers - Door bevraging van de leveranciers - Door een steekproef bij de verschillende leveranciers - Door een rondvraag bij de gebruikers
3. Lokatie en bereikbaarheid van de strijkdienst (indien reeds gekend)
Kijken of het strijkatelier niet té afgelegen ligt. Er gemakkelijk geparkeerd kan worden. De dienst zichtbaar genoeg is.
- Observatie - Onderzoek
4. De service en de kwaliteit van de dienstverlening
Bieden de leveranciers service op maat van het bedrijf ? Doen zij de organisatie van A-Z ?
- Per leverancier moet geprospecteerd worden naar de service die wordt geboden via internet, folders, gesprekken met de leveranciers.
Is de kwaliteit van het geleverde werk goed ?
- Via steekproeven en navraag bij klanten. - Aan de hand van eenzelfde strijkopdracht voor alle leveranciers die in aanmerking komen.
46
Module 3
Het gebruik van deze criteria - Ieder criterium op zich moet bekeken worden. Het is beter zich niet te beperken tot één enkel criterium - Alle criteria zijn belangrijk. De resultaten van deze criteria moeten aan elkaar afgewogen worden. - Afhankelijk van en de financiële mogelijkheden van het bedrijf en het type strijkdienst zal voor 1 van de leveranciers gekozen worden. SOKA of Sociale kaart is de elektronische sociale kaart die voor heel Vlaanderen wordt uitgebouwd door de Vlaamse provincies en de Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. U kunt in deze sociale kaart zoeken naar actuele informatie over de welzijns- en gezondheidsvoorzieningen. (Bron : www.desocialekaart.be)
VOSEC vzw, Vlaams Overleg Sociale Economie is een overlegplatform voor ondernemingen, organisaties en deskundigen uit de sociale economie in Vlaanderen en Brussel. VOSEC is in de eerste plaats een ledenorganisatie die momenteel een 130-tal leden telt. De leden onderschrijven de visie van VOSEC op sociale economie. VOSEC heeft tegelijk ook een bredere werking in het gehele werkveld van de sociale economie. VOSEC stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling, professionalisering en de samenwerking van ondernemingen en initiatieven in de sociale economie onder meer via informatiedoorstroming en overleg en door netwerkvorming en vormingsinitiatieven. Als tussenschakel tussen het werkveld en het overheidsbeleid doet VOSEC aan visievorming en beleidswerk. VOSEC is de erkende representatieve gesprek- en overlegpartner van de overheid voor de sector van de sociale economie. (Bron : www.socialeeconomie.be)
SC SE of Startcentra Sociale economie zijn regionaal incubatiecentra waar nieuwe sociaal economie initiatieven begeleid kunnen groeien tot volwaardige, autonome en marktconforme projecten. Er zijn momenteel 13 erkende Vlaamse SC SE : De Werkhoek (Oostende), Kanaal 127 (Kortrijk), De Kaap (Brugge), De Punt (Gent), De Wolkammerij (Antwerpen), De Kempische Brug (Antwerpen), RIC nv (Leuven-Tienen), RICK Kempen (Turnhout), Vaart! (Roeselare), De Beitel (Mechelen), De Ent (Ronse), De startcentrale (Heusden-Zolder) en Zennelink. Deze startcentra hebben de opdracht om vernieuwende concepten in de sociale economie te vertalen in de oprichting van concrete bedrijven. De SC SE creëren duurzame tewerkstelling voor kansengroepen door ondersteuning van het ondernemerschap. (Bron : www.socialeeconomie.be)
Module 3
47
FORM 3 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst Wanneer het bedrijf beslist in zee te gaan met een leverancier wordt de prijs van de strijkdienst definitief bepaald en een samenwerkingsovereenkomst afgesloten. Prijsbepaling Eén van de aangename kanten van deze dienstverlening is het prijskaartje. De strijkdienst wordt immers betaald met dienstencheques. Het bedrijf faciliteert de strijkdienst. De werknemer betaalt met dienstencheques. BETALEN MET DIENSTENCHEQUES - Eén dienstencheque geeft recht op 60 minuten strijktijd. De klant betaalt rechtstreeks aan de strijkster met de cheques, het bedrijf komt hier niet in tussen. - Een dienstencheque kost 6,70 euro. Hiervan is 30% fiscaal aftrekbaar. Na deze aftrek kost een dienstencheque dus nog 4,69 euro. - De gebruiker bestelt deze dienstencheques bij Accor, de enige organisatie die de cheques verdeelt, via de website www.dienstencheques.be of telefonisch via 02/678 28 79. - Hou er wel rekening mee dat het enkele weken kan duren vooraleer de bestelde cheques effectief bij de klant-werknemer in de bus zitten. DE EERSTE BESTELLING - Eerst moet de klant-werknemer zich inschrijven bij Accor. Een inschrijvingsnummer krijgt men per post samen met een inschrijvingsbevestiging. - Vervolgens stort de klant 6,70 euro per dienstencheque op het nummer dat op de inschrijvingsbevestiging vermeld staat. De minimale bestelling bedraagt 10 dienstencheques. - Het is belangrijk dat de klant bij elke storting of overschrijving het gebruiksnummer vermeldt. - De cheques worden via de post verstuurd binnen de twee weken na de bestelling. - De cheques zijn 8 maanden geldig en kunnen ingeruild worden indien men ze niet gebruikt. Als men ongebruikte cheques wil inleveren, wordt wel een bijdrage aangerekend van 0,25 euro per cheque. PRIJZENTABEL Er is nood aan een uniform en performant prijzensysteem. De meeste leveranciers werken met een prijzentabel. In deze tabel staan enerzijds de verschillende kledingstukken die gestreken kunnen worden, anderzijds per kledingstuk het aantal minuten strijk en de tarieven (na fiscale aftrek) gebaseerd op het aantal minuten strijk. De klant kan dus zelf het 48
Module 3
aantal kledingstukken en het aantal minuten strijk bepalen. Op basis van het aantal minuten strijk wordt de juiste hoeveelheid dienstencheques bijgevoegd (1 dienstencheque = 60 minuten strijk). Bij betaling wordt het aantal minuten afgerond naar het volgende uur en wordt er voor de resterende minuten een tegoedbon in minuten gegeven. Het tegoed aantal minuten wordt eveneens in de prijzentabel vermeld. Op het formulier staan de naam en contactgegevens van de klant. De prijzentabel wordt in tweevoud opgemaakt. 1 exemplaar voor de klant en 1 exemplaar voor de strijkster. Indien de klant ook kleine verstelwerkjes wenst, kan dit in sommige ateliers en door sommige strijksters ook gedaan worden. De prijzentabel is opgesteld op basis van de volgende uitgangspunten : type verstelwerk en het tarief op basis van het aantal minuten. Samenwerkingsovereenkomst Wanneer het bedrijf opteert voor een strijkdienst wordt een samenwerkingsovereenkomst met de leverancier ondertekend. In een samenwerkingsovereenkomst kunnen de volgende items aan bod komen : partners, onderwerp van overeenkomst, verbintenissen, tussentijdse evaluatie, duur en beëindiging van de overeenkomst, datum en handtekeningen. 1. STRIJKDIENST ‘IN COMPANY’ Een voorbeeld van een samenwerkingsovereenkomst Partners De samenwerkingsovereenkomst wordt afgesloten tussen Naam leverancier Adres leverancier vertegenwoordigd door Dhr./Mevr. , Voorzitter en Naam bedrijf, Adres bedrijf vertegenwoordigd door Dhr./Mevr.
, Algemeen Directeur
Onderwerp van de samenwerkingsovereenkomst De sociale economie-organisatie (naam) start op ……………… een strijkatelier ‘in company’ voor het bedrijf (naam bedrijf)
Module 3
49
Verbintenissen (naam leverancier), (bedrijf in de sociale economie) verbindt er zich toe : 1. Strijkdienst aan te bieden tegen fiscaal- vriendelijke dienstencheques aan de werknemers van (naam bedrijf ) (1 cheque = 60 minuten strijk). 2. Screening, aanwerving, opleiding en begeleiding te geven aan haar werknemers. 3. Een kwalitatieve omkadering te geven aan haar personeelsleden met de hulp van een regiocoördinator en een personeelsdienst. 4. De start- en werkingskosten volledig te dragen. Dit houdt o.m. in de aankoop en het ter beschikking stellen van het nodige materiaal. 5. Afsluiten van een verzekering tegen brand en aanverwante risico’s. Het bedrijf verbindt er zich toe : 1. De personeelsleden vakkundig te informeren en te sensibiliseren voor de dienstverlening die wordt georganiseerd door (naam leverancier). 2. Het lokaal gratis ter beschikking te stellen voor de uitbating van de strijkdienst. 3. Het bedrijf voorziet in de bijzondere voorwaarden van de verzekeringspolis een clausule “afstand van verhaal” waardoor (naam leverancier) niet zelf zijn huuraansprakelijkheid dient te voorzien. Tussentijdse evaluatie Elke 3 maanden wordt de strijkdienst en intensiteit van het gebruik geëvalueerd. Er zijn minimum 8 uren per week noodzakelijk voor de continuïteit van de dienstverlening. Duur en beëindiging van de overeenkomst Deze overeenkomst wordt aangegaan voor onbepaalde duur en vangt aan op datum van …………………. Elke contractant kan een einde stellen aan de deelname aan deze overeenkomst mits een schriftelijke en aangetekende opzeggingsbrief te richten aan de andere contractant. De opzegtermijn bedraagt 3 maanden of korter in onderling overleg.
50
Opgemaakt te
op
Naam bedrijf Handtekening Algemeen Directeur Algemeen Directeur
Naam leverancier Handtekening Voorzitter Voorzitter
Module 3
……………………………
2. STRIJKDIENST OP OF IN DE BUURT VAN EEN BEDRIJVENSITE Wanneer werknemers van een bedrijf gebruik maken van een strijkatelier op of in de buurt van de bedrijvensite hoeft geen samenwerkingsovereenkomst opgemaakt te worden. 3. STRIJKMOBIEL Wanneer het bedrijf aan de werknemers het gebruik van de strijkmobiel aanbieden, hoeft geen overeenkomst opgemaakt te worden.
Module 3
51
FORM 4 : Personeel, competenties, werving en selectie Personeel De leverancier van de strijkdienst staat in voor de werving en selectie van competent personeel van het strijkatelier : de strijkster(s). Anderzijds duidt het bedrijf een personeelslid verantwoordelijk voor de strijkdienst binnen het bedrijf aan. Deze persoon is de strijkcoördinator in het bedrijf. STRIJKSTER(S) De sociale economie-organisatie kan als strijkster een reguliere werknemer of een doelgroepwerknemer aanstellen. Belangrijk is dat de strijkster voldoet aan de competenties en het profiel van de job. Een competentie is een observeerbare eigenschap onder de vorm van kennis, vaardigheden en attitude die een predictieve waarde bezitten naar het realiseren van een prestatie. Welke kennis, vaardigheden en attitudes worden verwacht van een strijkster in een strijkatelier ? Onderstaand profiel voor strijksters is gebaseerd op ervaringen en functioneringsgesprekken van mensen uit de dienstverlening. Het profiel bevat kerncompetenties op organisatieniveau én functiespecifieke, professionele en gedragscompetenties op het niveau van het individu. Het formulier bevat : - 6 kerncompetenties : klantgerichtheid, professionaliteit, organisatietalent, flexibiliteit, stiptheid en assertiviteit. - Per competentie een aantal criteria. Het is de bedoeling dat dit competentieprofiel ook als instrument kan gebruikt worden in de evaluatie van de strijkster. Door toevoeging van een kolom voor een score (ZG, G, V, O) kan dit formulier gebruikt worden voor het jaarlijks evaluatiegesprek.
52
Module 3
Competenties
Criteria
Score
Klantgerichtheid
-
Professionaliteit
- Positieve werkhouding - Bereid kennis te verwerven over de organisatie, het materiaal, de bestaande procedures, de communicatiekanalen, … - Bereid tot samenwerking met coördinator - Uitstekende strijktechniek - Loyaal t.o.v. de organisatie
Organisatietalent
- Slaagt erin om eigen businessunit te organiseren en te runnen - Durf en creativiteit in het voeren van promotie - Zin voor initiatief - Eigen klantenbestand verder kunnen uitbouwen
Flexibiliteit
- Bereid meer uren te poetsen indien strijk geen succes blijkt - Bereid mensen te ontvangen buiten de openingsuren - vlotte omgang met de werknemers van het bedrijf
Stiptheid
-
Assertiviteit
- Mentaal bestand tegen lastige klanten - Laat niet over zich heen lopen -…
Vriendelijk en empatisch zijn Kunnen onderhandelen Beleefd en correct in de omgang Zin voor discretie Voldoende doorzettingsvermogen Commerciële feeling; bereid om promotie te (blijven) voeren
Stipt in bijhouden en afleveren van administratie Verwittigen van coördinator bij ziekte Deadlines respecteren …
STRIJKCOÖRDINATOR IN HET BEDRIJF De strijkcoördinator in het bedrijf is een persoon die beschikbaar is voor alle werknemers in het bedrijf die gebruik maken of willen maken van de strijkdienst. De coördinator bezorgt de werknemers alle informatie en formulieren bij het eerste gebruik van de strijkservice. Zij controleert het goede verloop van de dienstverlening en staat ter beschikking bij eventuele problemen. Indien mogelijk lost zij de problemen op of neemt contact op met de leverancier van de strijkdienst.
Module 3
53
FORM 5 : Logistiek Wanneer een bedrijf beslist om een strijkdienst te faciliteren, dienen een aantal logistieke elementen in acht genomen te worden. Logistieke elementen : Locatie: bereikbaarheid en grootte van het lokaal Elektriciteit en veiligheid Materiaal Telefoon en sanitair Onderhoud en hygiëne VOOR EEN STRIJKATELIER ‘IN COMPANY’ : De locatie Het strijklokaal moet goed bereikbaar zijn. Dit wil zeggen dat het gelegen moet zijn in de buurt van de parking en/of centraal in het gebouw en/of aan de ingang van het gebouw. De ruimte dient min. 25 m2 te zijn, afsluitbaar met buitenverluchting en rookvrij. Elektriciteit De ruimte moet voorzien zijn van stopcontacten met aarding en voldoende elektrische capaciteit (stopcontacten van 2500 Watt / zekering van minstens 16 Ampère). De zekeringkast en de elektrische leidingen en stopcontacten moeten “zichtbaar” in goede staat zijn. De elektrische installatie moet voorzien zijn van en algemene verliesstroomschakelaar (differentieel). Een bewijs van goedkeuring van de elektrische installatie door een erkend keuringsorganisme is vereist. Materiaal wordt geleverd door de leverancier van de strijkdienst. Strijkmateriaal : – 2 strijkplanken met strijkijzer – één reserve hoes – één wasmand – één kledingrek – één rek voor wasmanden – beschermplastiek – mandpapier – kapstokken en broeklatten – water
54
Module 3
Kantoormateriaal : – ringmap voor klantenbestand – één tafel – plakband – perforator – balpen blauw, balpen rood Documenten : – eventueel folders van het strijkatelier – strijkformulieren – tegoedbonnen Bij voorkeur wordt een semi-professionele strijkplank gebruikt. Deze zijn veilig en krachtig genoeg voor uren strijk. De tafel wordt gebruikt voor de administratieve afhandeling van de dienstencheques en tegoedbonnen. Alle materiaal wordt geïdentificeerd met een etiket waarop het adres van strijkatelier, naam van de strijkster en een identificatienummer staat. Strijkwater wordt rechtstreeks geleverd door de leverancier per 250 l. Telefoon Een telefoon is nuttig in het lokaal. De strijkster kan extern (eventueel met het secretariaat van de organisatie, voor bestelling water, vervanging planken, …) en intern (naar klanten) gesprekken voeren. Sanitair Sanitaire voorzieningen met WC en stromend water zijn nodig voor het strijken en de strijkster. Onderhoud en hygiëne De strijk dient hygiënisch afgeleverd te worden aan de klant. De strijk wordt mooi opgeplooid en samen met de tegoedbonnen in de genaamtekende wasmanden gelegd. De hemden worden geplooid of op kapstokken gehangen en voorzien van het invulformulier van de klant. De strijkster is verantwoordelijk voor het onderhoud van het lokaal (tenzij het bedrijf anders beslist) en onderhoud van de hoezen van de strijkplanken. VOOR EEN STRIJKATELIER OP OF IN DE BUURT VAN EEN BEDRIJVENSITE Dezelfde elementen voor een strijkatelier ‘in company’ gelden voor een strijkatelier op een bedrijvensite. De bereikbaarheid en zichtbaarheid van het strijkatelier is hier van zeer groot belang.
Module 3
55
Bereikbaarheid Het strijkatelier op een bedrijventerrein dient voor alle omliggende bedrijven bereikbaar te zijn: centraal of op de toegangsweg naar het terrein. Een brede oprit met voldoende parkeerplaatsen is zeer belangrijk. Zichtbaarheid Een grote zichtbaarheid met een duidelijke bewegwijzering en een duidelijke toegangsdeur met huisnummer en deurbel. Het is belangrijk dat de naam van het strijkatelier en de naam of het logo van de leverancier duidelijk aangegeven zijn. VOOR DE STRIJKMOBIEL Busje Voor het vervoeren van strijkmanden heb je een voldoende groot busje nodig waarin rekken zijn gemaakt waarop de wasmanden ‘vast’ kunnen staat. Het is belangrijk dat de chauffeur de laadruimte kan betreden en alles mooi kan schikken op de rekken. Een karretje waarop meerdere wasmanden kunnen geplaatst worden voor de ophaling en levering is nodig. De wasmanden van de strijkdienst met strijkmobiel verschillen van kleur per bedrijf. Zo is het voor de chauffeur en de strijksters van het strijkatelier duidelijk voor welk bedrijf gestreken wordt. Zo kan er bij het vervoer weinig misgaan. De wasmanden worden op naam afgeleverd tegen de waarborg van 1 dienstencheque. Locatie van het afhaalpunt (kelder of loskade): bereikbaarheid en grootte Het is belangrijk dat het afhaalpunt zowel intern als extern goed bereikbaar is. De gebruikers evenals de chauffeur van de strijkmobiel moeten de was gemakkelijk kunnen afleveren en ophalen. Indien in het bedrijf geen bereikbaar afhaalpunt voor handen is, kan steeds geopteerd worden voor een containerdepot op de parking van het bedrijf. Indien het afhaalpunt aan de buitenzijde van het bedrijfsgebouw grenst (de loskade), moet men zorgen voor een gemakkelijke toegang. Indien het afhaalpunt aansluit bij een ondergrondse parking kunnen de gebruikers via de parking de kelderruimte met hun wasgoed droog bereiken. De loskade dient voldoende groot te zijn en voorzien van legplanken waarop de manden worden geplaatst en hangrekken. De loskade dient proper te zijn. 56
Module 3
Materiaal : type Elk bedrijf krijgt een bepaalde kleur van manden. Elke mand is genaamtekend. Telefoon De chauffeur van de strijkmobiel heeft een mobiele telefoon om bereikbaar te zijn. Wanneer een bedrijf geen wasmanden heeft klaarstaan, moet de chauffeur verwittigd kunnen worden. Ook indien er problemen bij de ophaling en levering optreden. Onderhoud en hygiëne Alles dient netjes vervoerd en afgeleverd te worden. De chauffeur mag niet roken in het busje.
Module 3
57
FORM 6 : Promotie Bij het lanceren van een strijkdienst moet promotie worden gevoerd. Promotie heeft een dubbele bedoeling m.n. het bekendmaken van de strijkdienst en het verkopen van het product. Het bedrijf maakt publiciteit voor de strijkdienst zodanig dat de werknemers op de hoogte zijn en gebruik maken van de strijkdienst. DE PROMOTIEKANALEN Hieronder vindt u een aantal promotiekanalen waarvan u gebruik kan maken : Strijkatelier
58
Interne kanalen
1. Het bedrijf gebruikt de PR dienst om de strijkdienst bekend te maken in het bedrijf zelf (en de omgeving). 2. Het bedrijf gebruikt het intranet om de strijkdienst bekend te maken bij de werknemers. 3. Het bedrijf stuurt elke werknemer een email met info over de strijkdienst. 4. Het bedrijf organiseert een infovergadering (in samenwerking met de leverancier) voor het personeel om uitgebreid verslag te geven over de dienstverlening.
Folderverspreiding
Het bedrijf verspreidt een folder om de dienst kenbaar te maken en te verkopen. Hoe en waar de verspreiding gebeurt, is belangrijk : in de eerste plaats in het bedrijf zelf maar eventueel ook in bedrijven in de omgeving.
Affiches
Het bedrijf hangt her en der affiches uit in het bedrijf (en in de omgeving van het bedrijf indien het atelier wordt opengesteld voor de buurt).
Pers (via persverantwoordelijke van het bedrijf en van het sociaal economiebedrijf)
De pers is een goede aandachtstrekker om de naam van het bedrijf, de sociale economie-organisatie en de dienstverlening te laten ‘klinken’. De boodschap aan de pers moet nieuw en origineel zijn. De boodschap moet ook actueel zijn.
Mailings
Het bedrijf kan een persoonsgerichte mailing doen naar de werknemers van het bedrijf en bedrijventerrein.
Module 3
Acties
De leverancier kan bij het opstarten van het strijkatelier een bepaalde voordeelactie voor de gebruikers doen. Vb. het eerste uur : gratis strijk
Websites
De oprichting van de strijkdienst kan op de website van het bedrijf en (mits toestemming van het bedrijf ) op de website van het sociaal economiebedrijf geplaatst worden.
Mond aan mondreclame
De beste reclame is uiteraard de mond aan mondreclame van de gebruikers.
Mondelinge toelichting op (bedrijf-) bijeenkomsten
In de eerste plaats is het interessant om op een personeelsvergadering van het bedrijf de strijkdienst bekend te maken. Maar ook een toelichting op contactmomenten met werkgeversorganisaties als UNIZO, VKW, VBO, VOKA, VOSEC,… is interessant.
Borden
Zichtbaarheid en goede bewegwijzering naar de strijkdienst is belangrijk.
Openstrijkdagen
In het kader van de Open Bedrijfdagen kan de strijkdienst opengesteld worden voor een publieksbezoek.
Module 3
59
FORM 7 : Opvolging en nazorg Voor het goed (blijven) functioneren van de dienstverlening is het belangrijk dat er regelmatig wordt opgevolgd en bijgestuurd. Het opvolgen en bijsturen gebeurt enerzijds door de leverancier anderzijds door de strijkcoördinator in het bedrijf. Hieronder vindt u de verschillende aandachtspunten. OPVOLGING Het is de taak van de leverancier om de toegepaste procedures te bewaken en te evalueren in verband met het – – – – –
ontvangen wasgoed (administratief ) invullen van het strijkformulier (administratief ) strijken van het wasgoed (uitvoerend) ophalen van het gestreken wasgoed (administratief ) bewaken van de rendabiliteit van het strijkatelier
Om dit te bewaken moeten regelmatig evaluatiemomenten worden georganiseerd waarop samen met de strijkster(s) wordt bekeken of deze procedures : – gevolgd worden. – voldoende efficiënt blijken te zijn. – eventueel moeten bijgestuurd worden. De leverancier heeft het toezicht en de eindverantwoordelijkheid in het opleiden van de strijkster(s) in de administratieve en uitvoerende taken. Bij het evalueren van de strijkster(s) kan het competentieformulier worden gebruikt (zie Form 4). Door toevoeging van een kolom voor een score (ZG, G, V, O) kan dit formulier gebruikt worden in het jaarlijks evaluatiegesprek. NAZORG Onder de verantwoordelijkheid van de strijkcoördinator van het bedrijf valt het opvolgen van de vragen en problemen die rijzen bij het gebruik van het strijkatelier door de werknemers. Indien er klachten zijn, kunnen deze doorverwezen worden naar het sociaal economiebedrijf. Samen met klant moet het probleem onderzocht worden en moet een oplossing geboden worden.
60
Module 3
Een tevredenheidmeting bij de klanten-werknemers kan gedaan worden. Men kan, indien de strijkdienst reeds enige tijd in werking is, klanten bevragen via een kleine enquête (op te stellen door de leverancier in samenwerking met de strijkverantwoordelijke van het bedrijf ). Hierin kunnen de volgende punten aan bod komen : – de openingsuren. – de contactmomenten. – de bereikbaarheid. – de zichtbaarheid. – de kwaliteit van het gestreken wasgoed. – de klantvriendelijkheid van strijkster. – de aflevering binnen vooropgestelde tijdspanne. Resultaten hiervan moeten opgelijst, geëvalueerd en bijgestuurd worden.
Module 3
61
FICHE 2 : Kinderopvang FORM 0 : Kinderopvang voor uw bedrijf Kinderopvang faciliteren, is een goede zaak. Het past perfect in het kader van de gezinsondersteunende diensten voor werknemers. Het is een gegeerd product bij de werkgevers om de combinatie arbeid - gezin voor de werknemers beter op elkaar af te stemmen. De organisatie vereist heel wat kennis en kunde. Er moet nauwgezet worden op toegezien dat de dienstverlening voor alle partners (ouders-gebruikers, het bedrijf, de leverancier) betaalbaar blijft. Indien u kinderopvang wil faciliteren in het bedrijf zijn er verschillende initiatieven die in aanmerking komen : 1. Bedrijfscrèche Het bedrijf kan een mini-crèche voor de kinderen van de werknemers faciliteren. Vele bedrijven hebben interesse voor deze dienstverlening. Voor de werknemers is het immers een grote ondersteuning en tijdswinst wanneer ze hun kinderen kunnen meebrengen naar de bedrijfscrèche. Het kostenplaatje van deze dienstverlening is echter zeer groot indien men geen subsidies ontvangt van Kind en Gezin. Een mini-crèche organiseert dagopvang in groep voor kinderen van 0 tot 2,5 jaar en heeft een minimum van 8 en een maximum van 22 plaatsen. Zo’n mini-crèche kan onder toezicht van Kind en Gezin werken (attest van toezicht). Dan wordt de werking van de crèche volledig door het bedrijf en de gebruiker-werknemer betaald. Wanneer deze crèche wordt erkend én gesubsidieerd (kinderdagverblijf ) is er een financiële tussenkomst van Kind en Gezin. Een erkenning van Kind en Gezin bekomen, is vandaag de dag zeer moeilijk en afhankelijk van verschillende voorwaarden. Vooreerst moeten bij de Vlaamse Overheid financiële middelen beschikbaar zijn voor nieuwe plaatsen in de dagopvang. De gemeente waar het bedrijf zich bevindt, dient op de wittevlekkenlijst voor te komen. (Deze lijst toont de gemeenten die wat betreft kinderopvang zich situeren onder het gemiddelde van de regio.) Een bedrijfscrèche kan uitgebouwd worden voor de werknemers van één bedrijf. Een ander mogelijkheid is een bedrijfscrèche op een bedrijvensite die toegankelijk is voor alle werknemers van de bedrijven op deze site. Elk bedrijf kan een aantal plaatsen voor haar werknemers reserveren en (logistiek) bekostigen. De werknemer betaalt een forfaitaire dagprijs.
62
Module 3
2. Helpdesk Kinderopvang Het bedrijf kan ook een Helpdesk Kinderopvang voor haar werknemers aanbieden. Dit is een helpdesk waar de werknemers van aangesloten bedrijven alle vragen in verband met kinderopvang kunnen stellen. Naast vragen over effectieve opvangplaatsen, gaat het vaak om louter informatieve vragen over de kostprijs en de fiscale aftrekbaarheid van kinderopvang of aanspreekpunten in de eigen regio. Werknemers van aangesloten bedrijven kunnen bij de helpdesk terecht voor verschillende functies : 1. Informatie : Helpdesk zoekt antwoorden op alle mogelijke vragen die toekomstige ouders zich stellen over kinderopvang. 2. Ondersteuning : samen met de werknemer gaat de consultant van de Helpdesk op zoek naar een opvangvoorziening die het best tegemoet komt aan de wensen van de werknemer en begeleidt hem daarbij tot een oplossing gevonden is. Hierbij wordt een dossier opgesteld. 3. Effectieve kinderopvang realiseren : de consultant van de Helpdesk zoekt naar antwoorden op specifieke opvangvragen : crisisopvang, oppas (zieke) kinderen, … Hierbij wordt een dossier opgesteld. Deze Helpdesk kinderopvang wil vooral het nodeloos zoeken naar informatie, ondersteuning en opvang van kinderen verhelpen. Jonge werknemers hebben immers weinig tijd en ervaring leert dat (toekomstige) ouders niet goed op de hoogte zijn van het scala aan mogelijkheden. Wanneer zij gebruik kunnen maken van de Helpdesk kinderopvang is dat een goede oplossing. Het bedrijf kan voor dit initiatief kiezen en de forfaitaire kostprijs voor haar werknemers betalen. 3. Vakantiekinderopvang Vele bedrijven zijn geïnteresseerd in vakantieopvang voor kinderen van hun werknemers. Vele werknemers zoeken immers een oplossing voor de 2 maanden lange zomervakantie. De bedoeling is kleuter- en lagere schoolkinderen (van 2,5 tot 12 jaar) maar ook tieners (van 12 tot 15 jaar) op te vangen in of in de buurt van het bedrijf. Per bedrijf wordt er een hoofdmonitor en een aantal monitoren aangesteld die ter plaatse de dagelijkse werking opvolgen in nauw overleg met de verantwoordelijke van het bedrijf en de coördinatoren van de vakantieopvang. Het bedrijf betaalt de omkaderingskosten. De ouders betalen, per kind, een vast bedrag dat wordt bepaald in overleg met de werkgever.
Module 3
63
Hoe gaat het bedrijf te werk bij het faciliteren van een initiatief kinderopvang ? STAPPENPLAN : STAP 1 Om te weten of er in uw bedrijf nood is aan een initiatief kinderopvang doet u best een behoeftepeiling bij de werknemers. Op basis van de resultaten wordt op directieniveau besloten een bepaald initiatief al dan niet te faciliteren. STAP 2 Vervolgens doet u een marktonderzoek naar leveranciers van kinderopvang. U kan een brief sturen naar de verschillende (sociaal economie) organisaties in de buurt : een persoonsgerichte brief met een concrete vraag naar een bepaald initiatief geeft direct resultaat. De (leveranciers) bedrijven zullen u concrete voorstellen doen. U kan ze één voor één uitnodigen en hun voorstellen beluisteren. STAP 3 Wanneer de keuze is gevallen op één van de leveranciers, zal een samenwerkingsovereenkomst en financieel plaatje worden uitgewerkt. Het bedrijf faciliteert de dienstverlening, het bedrijf en/of de gebruikerwerknemer betaalt. STAP 4 Het initiatief kinderopvang wordt door de leverancier op maat van A tot Z uitgewerkt : het personeel wordt geselecteerd en aangeworven. STAP 5 De locatie voor het kinderopvanginitiatief wordt bepaald en ingericht. STAP 6 Om de dienstverlening kenbaar te maken wordt er een goede communicatie en promotie gevoerd. STAP 7 Het is noodzakelijk dat er opvolging en nazorg van de dienstverlening en personeel plaatsvindt. Er wordt jaarlijks een inhoudelijke- en financiële evaluatie gedaan van de voorbije werking.
64
Module 3
FORM 1 : Behoeftepeiling Op basis van de algemene behoeftepeiling naar ondersteunende diensten voor uw werknemers (zie Fiche 0 : Producten voor bedrijven) kan vastgesteld worden dat er nood is aan kinderopvang. Om een zicht te krijgen op die behoefte aan kinderopvang bij de werknemers kunt u gebruik maken van een specifieke enquête Kinderopvang. Deze enquête is een behoeftepeiling bij werknemers naar de verschillende kinderopvanginitiatieven : voorschoolse opvang (opvang van 0 tot 2,5 jarigen), buitenschoolse opvang (voor en na de schooluren), oppas (zieke) kinderen en vakantiekinderopvang. Op basis van de resultaten kan men in het bedrijf of op het bedrijventerrein beslissen een initiatief kinderopvang te faciliteren. Op www.kindengezin.be (professionals/behoefteonderzoek) vindt u een voorbeeld van een uitgebreide behoeftepeiling.
Module 3
65
FORM 2 : Marktonderzoek Nadat u bij de werknemers een peiling deed naar hun interesse voor kinderopvang en hun opvangbehoeften, gaat u op zoek naar een leverancier. In de zoektocht naar een leverancier voor de kinderopvang doet u best een marktonderzoek. De bedoeling van een markonderzoek naar kinderopvang in de buurt van het bedrijf of bedrijvensite is een beeld krijgen van de leveranciers in de regio. Bij een marktonderzoek voor kinderopvang kan men de volgende criteria hanteren: 1. De spelers op de markt (Wie zijn ze ? Welke producten bieden ze aan ?). 2. De betaalbaarheid (Welke prijzen worden gebruikt ?). 3. De lokatie en bereikbaarheid van de leverancier en de kinderopvang. 4. De service en kwaliteit (Doet de leverancier de organisatie van A-Z ? Biedt men kinderopvang op maat van het bedrijf ? Is de kwaliteit van de kinderopvang goed ?). Bij deze criteria kunnen een aantal instrumenten worden gebruikt om de nodige informatie te verzamelen. De lijst van de instrumenten is niet volledig en kan zelf worden aangevuld. Onderstaande tabel kan als hulpmiddel worden gebruikt : Criteria 1. De spelers op de markt
Vraagstelling Wie biedt kinderopvang aan in de regio ? Welke initiatieven van kinderopvang worden aangeboden ?
66
Module 3
Instrumenten en informatiebronnen - Internet (vb. google) - Telefoonboek www.wittegids.be www.gelegids.be - via Kind en gezin www.kindengezin.be - Advertenties streekkrant en/of lokale blaadjes - www.dienstenwijzer.be - www.desocialekaart.be* - www.vosec.be* - Via de informatieambtenaar van de gemeente - Via lokaal overleg kinderopvang*
- Via het startcentrum sociale economie (SC SE) in de regio* - Door prospectie en observatie 2. De prijzen voor kinderopvang op de markt
Welke prijzen worden gebruikt ?
- Via internet : site van de verschillende leveranciers - Door een rechtstreekse bevraging van de leveranciers - Door een rondvraag bij de gebruikers
3. Lokatie en bereikbaarheid van de kinderopvang indien reeds geweten.
Is de kinderopvang gelegen in het bedrijf, in de buurt van het bedrijf of bedrijvensite ?
- Observatie
- Observatie en onderzoek Ligt de kinderopvang niet té afgelegen, kan er gemakkelijk geparkeerd worden, is de dienst voldoende zichtbaar. 4. De service en de kwaliteit van de dienstverlening
Bieden de leveranciers service op maat van het bedrijf? Doen zij de organisatie van A-Z ?
- Per leverancier moet geprospecteerd worden naar de service die wordt geboden via internet, folders, gesprekken met de leveranciers.
Is de kwaliteit van het geleverde werk goed ?
- Via steekproeven in de bestaande kinderopvanginitiatieven van de leveranciers en navraag bij klanten.
Module 3
67
Het gebruik van deze criteria - Ieder criterium op zich moet bekeken worden. Het is beter zich niet te beperken tot één enkel criterium. - Alle criteria zijn belangrijk. De resultaten van deze criteria moeten aan elkaar afgewogen worden. - Afhankelijk van en de financiële mogelijkheden van het bedrijf en het initiatief zal voor 1 van de leveranciers gekozen worden. Lokaal overleg kinderopvang Het is belangrijk om de lokale overheid te contacteren bij het oprichten van een kinderopvang op een bedrijventerrein. Elke gemeente heeft een Lokaal Overleg Kinderopvang waar alle plaatselijke actoren op het vlak van kinderopvang uitgenodigd zijn. Hier kan je heel wat contacten leggen en informatie opdoen. SOKA of Sociale kaart is de elektronische sociale kaart die voor heel Vlaanderen wordt uitgebouwd door de Vlaamse provincies en de Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. U kunt in deze sociale kaart zoeken naar actuele informatie over de welzijns- en gezondheidsvoorzieningen (Bron : www.desocialekaart.be).
VOSEC vzw, Vlaams Overleg Sociale Economie is een overlegplatform voor ondernemingen, organisaties en deskundigen uit de sociale economie in Vlaanderen en Brussel. VOSEC is in de eerste plaats een ledenorganisatie die momenteel een 130-tal leden telt. De leden onderschrijven de visie van VOSEC op sociale economie. VOSEC heeft tegelijk ook een bredere werking in het gehele werkveld van de sociale economie. VOSEC stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling, professionalisering en de samenwerking van ondernemingen en initiatieven in de sociale economie onder meer via informatiedoorstroming en overleg en door netwerkvorming en vormingsinitiatieven. Als tussenschakel tussen het werkveld en het overheidsbeleid doet VOSEC aan visievorming en beleidswerk. VOSEC is de erkende representatieve gesprek- en overlegpartner van de overheid voor de sector van de sociale economie. (Bron : www.socialeeconomie.be)
SC SE of Startcentra Sociale economie zijn regionaal incubatiecentra waar nieuwe sociale economie initiatieven begeleid kunnen groeien tot volwaardige, autonome en marktconforme projecten. Er zijn momenteel 13 erkende Vlaamse SC SE : De Werkhoek (Oostende), Kanaal 127 (Kortrijk), De Kaap (Brugge), De Punt (Gent), De Wolkammerij (Antwerpen), De Kempische Brug (Antwerpen), RIC nv (Leuven-Tienen), RICK Kempen (Turnhout), Vaart ! (Roeselare), De Beitel (Mechelen), De Ent (Ronse), De startcentrale (Heusden-Zolder) en Zennelink. Deze startcentra hebben de opdracht om vernieuwende concepten in de sociale economie te vertalen in de oprichting van concrete bedrijven. De SC SE creëren duurzame tewerkstelling voor kansengroepen door ondersteuning van het ondernemerschap. (Bron : www.socialeeconomie.be)
68
Module 3
FORM 3 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst Wanneer een bedrijf beslist in zee te gaan met een bepaalde leverancier worden de kosten van het kinderopvanginitiatief bepaald en een samenwerkingsovereenkomst afgesloten. Prijsbepaling Hieronder volgt een korte beschrijving van de prijzen die kunnen gehanteerd worden bij het uitwerken van de verschillende initiatieven van kinderopvang voor uw bedrijf. HELPDESK KINDEROPVANG Bedrijven kunnen aansluiten tegen een forfaitaire instapkost berekend in functie van het aantal werknemers. Bij de instap beslist het bedrijf van welke functies het gebruik wil maken : 1. Informatie : Helpdesk zoekt antwoorden op alle mogelijke vragen die toekomstige ouders zich stellen over kinderopvang. 2. Ondersteuning : samen met de werknemer gaat de consultant van de Helpdesk op zoek naar een opvangvoorziening die het best tegemoet komt aan de wensen van de werknemer en begeleidt hem daarbij tot een oplossing gevonden is. Hierbij wordt een dossier opgesteld. 3. Effectieve kinderopvang realiseren : de consultant van de Helpdesk zoekt naar antwoorden op specifieke opvangvragen : crisisopvang, oppas (zieke) kinderen, … Hierbij wordt een dossier opgesteld. De werknemers van het aangesloten bedrijf kunnen onbeperkt en gratis gebruik maken van de gekozen functies. Het onbeperkt gebruik van functie 1 (Informatie) levert geen enkele meerkost op voor het bedrijf. Bij gebruik van functie 2 (ondersteuning) en functie 3 (effectieve opvang organiseren) wordt een kost aangerekend per aangelegd dossier. MINI-CRÈCHE Indien uw bedrijf kiest voor een mini-crèche kunt u op basis van een raming van de kosten voor een mini-crèche van 22 kinderen erkend maar niet gesubsidieerd door Kind en Gezin de volgende prijzen als uitgangspunt gebruiken : Bij 100% bezetting kost een kind per dag 31,75 euro. Kind en Gezin betaalt 2,17 euro per kind per dag of 509,50 euro per plaats per jaar. De kostprijs per kind is dan 29,58 euro De gemiddelde ouderbijdrage zoals toegepast in de sector kinderdagverblijven en onthaalouders bedraagt ca. 12,90 euro per kinddag. Dit betekent dat ca. 17 euro door het bedrijf moet worden betaald.
Module 3
69
Indien het gaat over een Kinderdagverblijf waarvoor subsidies kunnen bekomen worden, dienen de nodige dossiers opgemaakt en ingediend te worden bij de Vlaamse Overheid. VAKANTIEKINDEROPVANG Indien uw bedrijf opteert voor het organiseren van vakantieopvang voor de kinderen van de werknemers betaalt het bedrijf de omkaderingskosten gezien er geen subsidiëring mogelijk is. Opdat het geen voordeel ‘in natura’ zou zijn, betalen de ouders per kind een vaste bijdrage die wordt bepaald in overleg met de werkgever. Er wordt steeds geopteerd voor een bijdrage van de werknemer (vb. 12 euro per kind en vanaf 2 kinderen per gezin die op dezelfde dag participeren 9,25 euro per kind. In deze bijdrage zijn alle kosten begrepen behalve het middagmaal). Welke uitgaven voor kinderopvang zijn fiscaal aftrekbaar ? (Bron : Kind en Gezin, juni 2004) Iedere zelfstandige (handelaar, vrij beroep, …) en elk handelsbedrijf onderworpen aan de inkomstenbelasting kan bepaalde uitgaven voor kinderopvang als beroepskosten inbrengen. Dit is niet van toepassing voor vzw’s. Het maximaal aftrekbaar bedrag is 5.250 euro per bijkomende plaats en per jaar. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. Voorwaarden 1. Het bedrag moet overgeschreven worden aan een kinderdagverblijf met een attest van toezicht of een erkenning van Kind en Gezin. De maatregel is dus niet van toepassing voor de bedragen die een bedrijf aan een dienst voor opvanggezinnen of aan onthaalouders geeft. 2. De aftrek is mogelijk mits het bedragen zijn voor de opvang van kinderen van 0 tot 3 jaar. 3. Het Kinderdagverblijf gebruikt het geld om de werkingskosten en uitgaven voor de infrastructuur of voor de uitrusting te financieren die nodig zijn voor het creëren van nieuwe plaatsen vanaf januari 2003. De latere uitgaven voor het behoud van de plaatsen die op deze manier gecreëerd worden, zijn eveneens aftrekbaar. Dit betekent dat de fiscale aftrek ook geldt voor de uitgaven van het bedrijf aan dit kinderdagverblijf voor de jaren die daarop volgen. 4. De sommen mogen niet worden gebruikt voor de betaling van de normale tussenkomst van de ouders voor de opvang van hun kinderen. De ouders moeten dus een bijdrage betalen. De ouders kunnen deze uitgaven fiscaal inbrengen met een maximum van 11,20 euro per dag. De aftrek voor het bedrijf geldt enkel voor wat het bedrijf aan het kinderdagverblijf geeft bovenop het bedrag dat ouders betalen. 70
Module 3
Kind en gezin zal de fiscale attesten voor de bedrijven uitreiken. Indien een bedrijf een vergoeding betaalt aan haar werknemers voor de opvang van kinderen, beschouwt de fiscus dit als “een voordeel van allerlei aard”. De werknemer betaalt er belastingen op en de werkgever brengt het als een beroepskost in. Fiscale aftrekbaarheid voor ouders Tot voor kort konden ouders alleen de opvangkosten van kinderen van 0-3 jaar fiscaal inbrengen. Sinds de wetswijziging van 5 augustus 2004 zijn echter ook de opvangkosten voor kinderen die ouder zijn dan 3 jaar maar de leeftijd van 12 jaar nog niet bereikt hebben, fiscaal aftrekbaar. Indien de opvang aan bepaalde strikte voorwaarden voldoet, kunnen er fiscale attesten bekomen worden. SOCIALE ZEKERHEID Wist je dat op de inspanningen van de werkgever op het vlak van kinderopvang geen bijdragen voor sociale zekerheid worden betaald. Ze worden beschouwd als aanvullingen bij de kinderbijslag en niet als loon voor de berekening van de bijdrage van de sociale zekerheid. Dit geldt zowel voor een tegemoetkoming in de kosten voor de kinderopvang als voor het voordeel van het gebruik van kinderopvang die door de werkgever zelf wordt georganiseerd. Belangrijk is of de werkgever wel degelijk de bedoeling heeft om een aanvulling bij de kinderbijslag te geven en of de vergoeding nog effectief het karakter heeft van een aanvulling. Samenwerkingsovereenkomst Wanneer een bedrijf opteert voor één van de initiatieven van kinderopvang wordt een samenwerkingsovereenkomst met de leverancier opgesteld. Hierin worden de verschillende partners, de dienstverlening en de specifieke voorwaarden en afspraken vermeld.
Module 3
71
FORM 4 : Personeel, competenties, werving en selectie Wanneer we spreken over personeel maken we een onderscheid tussen enerzijds het personeel dat de leverancier ter beschikking stelt van het bedrijf : de zgn. coördinatoren van het initiatief kinderopvang, het personeel van de vakantiekinderopvang (de zgn. monitoren), het personeel van de mini-crèche (de zgn. kinderbegeleidsters) en de consultant van de helpdesk. Anderzijds duidt uw bedrijf best een personeelslid of meerdere personeelsleden aan die verantwoordelijk zijn voor het initiatief kinderopvang binnen uw bedrijf. DE KINDEROPVANGVERANTWOORDELIJKE(N) IN UW BEDRIJF De kinderopvangverantwoordelijke(n) in uw bedrijf is een persoon die beschikbaar is voor alle werknemers in het bedrijf die gebruik maken of willen maken van het initiatief kinderopvang. De verantwoordelijke bezorgt de werknemers alle informatie en formulieren bij het eerste gebruik van de kinderopvang. Zij controleert het goede verloop van de dienstverlening en staat ter beschikking bij eventuele problemen. Indien mogelijk lost zij de problemen op of neemt contact op met de leverancier van het initiatief kinderopvang. HET PERSONEEL VAN DE LEVERANCIER KINDEROPVANG A. COÖRDINATOREN VAN DE KINDEROPVANG Voor het goede verloop van de zaken stelt de leverancier een aantal coördinatoren aan om gedurende het ganse jaar in te staan voor de overkoepelende organisatie van de kinderopvanginitiatieven in de bedrijven. Zo zijn er de coördinatoren voor de vakantiekinderopvang en coördinatoren voor de bedrijfscrèche. Deze coördinatoren hebben als taak : Overleg met de vertegenwoordigers van de deelnemende bedrijven Opmaken van het dossier ‘attest van toezicht’ ten aanzien van Kind en Gezin Financieel beheer De communicatie met de ouders van de deelnemende bedrijven De organisatie van de inschrijvingen Werving, selectie, opleiding en begeleiding van de monitoren en kinderbegeleidsters Praktische ondersteuning van de locaties Organiseren van de evaluaties van alle betrokkenen (ouders, deelnemers, personeel, bedrijven) Administratieve organisatie 72
Module 3
Al deze taken zijn noodzakelijk voor de dagelijkse werking en het goede verloop van de kinderopvanginitiatieven. B. DE MONITOREN VAN DE VAKANTIEKINDEROPVANG Wat de vakantiekinderopvang betreft werk de leverancier ter plaatse met één hoofdmonitor en verschillende monitoren. De hoofdmonitor is meestal een student of gediplomeerde in de menswetenschappelijke richting met ervaring in het jeugdwerk. Hij of zij krijgt een contract van bepaalde duur (3 maanden). De monitoren zijn overwegend jobstudenten. Om als jobstudent in aanmerking te komen voor vakantiekinderopvang in een bedrijf is het aangewezen minimum 18 jaar te zijn, te beschikken over een attest ‘animator in het jeugdwerk’ of relevante ervaring in de jeugdbeweging of jeugdwerk. Zowel de gediplomeerden als de jobstudenten moeten beschikken over een aantal competenties (d.i. kennis, vaardigheden en attitudes). Hieronder vindt u een tabel met de voornaamste competenties. De tabel bevat : - 8 kerncompetenties - per competentie een aantal criteria Het is de bedoeling dat dit competentieprofiel ook als instrument kan gebruikt worden in het evaluatiegesprek (zie Form 7 : Opvolging en nazorg). Door toevoeging van een kolom voor een score (Zeer Goed, Goed, Voldoende, moeilijk en zeer moeilijk) kan dit formulier als evaluatiefiche worden gebruikt. Competenties Kindgericht
Criteria
Score
Kan vlot contacten leggen met jongeren Heeft voeling met hun leefwereld Kan een groep in de hand houden Houd rekening met individuele behoeften Is enthousiast en kan motiveren
Contactvaardig
Kan vlot omgaan met de ouders Kan luisteren naar de ouders, informatie geven, vragen oplossen en respect voor hen tonen
Module 3
73
Sociaal
Kan goed samenwerken met anderen Kan taken eerlijk verdelen Kan overleggen
Zin voor initiatief
Kan een dag afwisselend organiseren Kan vlot inspelen op onverwachte momenten
Zin voor verantwoordelijkheid
Kan de spelactiviteiten kwalitatief goed voorbereiden Neemt haar verantwoordelijkheid op in onverwachte situaties
Stiptheid
Kan zich aan regels en afspraken houden Kan consequent optreden Kan regels stellen indien nodig
Flexibiliteit
Kan met opmerkingen en kritiek omgaan Vlotte omgang met mensen Kan anticiperen op problemen
Orde
Kan de speelruimte ordelijk organiseren Kan de spellen ordelijk voorbereiden en laten verlopen Kan de administratie ordelijk voeren
Op basis van dit competentieprofiel moet een hoofdmonitor de volgende taken kunnen uitvoeren : Inrichten van de locatie van de kinderopvang Aankoop van het materiaal Begeleiding jobstudenten/monitoren Contact met de kinderen Contact met de ouders : inschrijvingen/annuleringen, doorsturen van weekprogramma’s Activiteitenaanbod op punt stellen Uitstappen organiseren Eventueel apotheker en/of doktersbezoek 74
Module 3
Opvolging budget/uitgaven Opmaken inventaris Opruim en inpak op laatste opvangdag Evaluatieverslag maken Werving gebeurt door de coördinatoren van de kinderopvang. 1. In de eerste plaats wordt er binnen uw bedrijf zelf naar monitoren gezocht. Onder de personeelsleden zijn er immers mensen met oudere kinderen die als jobstudent werkzaam kunnen zijn in de vakantiekinderopvang van het bedrijf. De vacatures worden verspreid via het intranet van het bedrijf. via affiches aan de valven van het bedrijf. 2. In de tweede plaats wordt er buiten het bedrijf maar in de regio gezocht via de jobcomputer van de VDAB (WIS berichten) via mond aan mond reclame De selectie van de monitoren gebeurt door de coördinatoren in samenwerking met een selectiedienst. Aan de geïnteresseerde jobstudenten wordt een sollicitatieformulier en een infonota (met de verwachtingen en de arbeidsvoorwaarden) bezorgd. De sollicitatieformulieren moeten tegen een bepaalde datum teruggestuurd worden. Aan de hand van de sollicitatieformulieren wordt met de betrokken personen een sollicitatiegesprek gevoerd. In het sollicitatiegesprek wordt gepeild naar de ervaring, de bijkomende opleidingen, het omgaan met kinderen en worden concrete afspraken in verband met beschikbaarheid, vervoersmogelijkheden, monitorendag, … gemaakt. De kandidaten die niet geselecteerd worden, worden per brief verwittigd. De geselecteerden worden een contract toegestuurd en uitgenodigd voor de vormingsdag monitoren. De geselecteerden bezorgen een medisch attest en een bewijs van Goed gedrag en zeden. C. DE KINDERBEGELEIDSTERS VAN DE MINI-CRÈCHE De mini-crèche werkt met gediplomeerde kinderbegeleidsters. De opleidingsvoorwaarden worden opgelegd en bepaald door de overheid (Kind en Gezin). De competenties worden vastgelegd in een functiekaart. Hierin komen volgende items aan bod : 1. Begeleiding van de kinderen 2. Dagelijkse verzorging 3. Contacten met de ouders 4. Samenwerking met collega’s, verantwoordelijken en externen 5. Vorming, opleiding en eigen functioneren
Module 3
75
Werving en selectie gebeurt door de coördinator kinderopvang in samenwerking met de dienst werving en selectie volgens een geëigende procedure. D. DE CONSULTANT VAN DE HELPDESKT Voor de uitbouw van de helpdesk stelt de leverancier een consultant in de organisatie aan die goed op de hoogte is van de opvangmogelijkheden en opvangproblematiek. Zij of hij moet antwoorden kunnen geven op vragen van algemene en specifieke aard. Vaak gaat het om iemand die al tewerkgesteld is als coördinator van de vakantiekinderopvang of kindercrèche en op deze wijze al heel wat ervaring en kennis heeft opgedaan.
76
Module 3
FORM 5 : Logistiek Wanneer een bedrijf kiest voor een vakantiekinderopvang of bedrijfscrèche moet in beide gevallen de opvanglocatie worden bepaald. Eens de locatie vastligt, moet deze worden ingericht. Deze inrichting gebeurt met kwalitatief hoogstaand en veilig materiaal. Wanneer alles naar behoren is georganiseerd, kan een programma worden uitgewerkt met een degelijk dagverloop, weekthema’s en uitstappen. In principe doet de leverancier van het initiatief kinderopvang de organisatie van A tot Z. Enkele aandachtspunten : opvanglocatie Van belang voor een goede opvanglocatie is de bereikbaarheid en de toegankelijkheid. Bereikbaarheid Wanneer men een opvanglocatie zoekt om een vakantiekinderopvang of mini-crèche voor een bedrijf in onder te brengen, is het belangrijk te letten op de bereikbaarheid van deze locatie. Men moet nagaan of de opvanglocatie bereikbaar is met het openbaar vervoer en de wagen. Is het station of de bushalte in de buurt ? Is de opvang gelegen op wandelafstand van voldoende parkeermogelijkheden. Het is immers voor de ouders en kinderen zeer onaangenaam wanneer er een te grote afstand moet worden afgelegd om in de opvang te geraken. Toegankelijkheid Ook de toegankelijkheid van de opvanglocatie moet goed zijn. Meestal hebben de verantwoordelijken van de ochtend en avondshift een sleutel van de locatie. De locatie is dan open voor de gebruikers. Soms zijn er badges op naam van de gebruiker nodig om de opvanglocatie te betreden. Materiaal Er is materiaal nodig voor de inrichting en voor het spel. Bij de keuze van het materiaal staat kwaliteit en veiligheid voorop. Belangrijk is dat het materiaal in verschillende categorieën wordt ingedeeld. Zo weet men wat in welke zaal hoort en bij welke leeftijdsgroep. Men brengt gekleurde stickers aan om de verschillende groepen te onderscheiden. Bijvoorbeeld : zwart : algemeen; roos : kleuters; groen : middengroep; geel : tieners. Wat de inrichting betreft, enkele items : Tafels, stoelen en kasten rustbedjes Koelkast(en) Module 3
77
Waterkoker Telefoon Panelen om bepaalde gedeelten af te schermen Wat het spel betreft, enkele items : Tv en video Pingpongtafels Kleutertafels en bijbehorende stoeltjes Krukjes Wesco-kussens Speelhuisjes Knutselmateriaal Spellen en puzzels Boekjes en stripverhalen Buitenspelmateriaal als zwembadjes, ballen, krijt, fietsjes,… Programma van een vakantiekinderopvang : Het dagverloop kan er als volgt uitzien: Voormiddag 08.00 u - 09.00 u 09.00 u – 09.15 u 09.15 u – 09.30 u 09.30 u – 10.15 u 10.15 u – 12.00 u 12.00 u – 12.30 u
Vooropvang en (eventueel) busvervoer Aankomst bussen Vrij spel Opruimen, koek en drank Activiteit binnen weekthema Middagpauze
Namiddag 12.30 u – 13.30 u 13.30 u – 15.15 u 15.15 u – 15.30 u 15.30 u – 15.45 u 15.45 u – 15.55 u 16.00 u 17.30 u
Vrij spel Activiteit binnen weekthema Gezamenlijk opruimen Koek en drank Klaarmaken voor de bus Vertrek van de bussen Einde na-opvang
Mogelijke weekthema’s die met veel fantasie kunnen worden uitgewerkt : Een reis rond de wereld Flits-week met camera’s en fototoestellen Circus Maffia Talentenshow Allemaal beestjes 78
Module 3
Reis door de tijd Shrek-week Als ik later groot ben Piraten Diva’s … Mogelijke uitstappen die met de verschillende groepen afzonderlijk kunnen gedaan worden : Zwemmen Schaatsen Speeltuin Provinciaal domein Film Keramiek Houtbewerking Kinderboerderij … Kinderen worden best per leeftijd in groepen ingedeeld. Zo zijn er de kleuters van 2,5-6 jaar, de lagere schoolkinderen van 6-12 jaar en de tieners van 12-15 jaar. Deze indeling vergemakkelijkt het organiseren van leeftijdsgebonden activiteiten en uitstappen. De kinderen van het grensjaar kunnen omwille van hun maturiteit of een broer of een zus bij een andere leeftijdsgroep aansluiten.
Module 3
79
FORM 6 : Communicatie en Promotie Waneer uw bedrijf kiest voor een vakantieopvang, bedrijfscrèche of een helpdesk is het belangrijk een goede communicatie te voeren binnen het bedrijf. Een goede communicatie met de mogelijke gebruikers van de vakantiekinderopvang en bedrijfscrèche is zeer belangrijk. Werknemers zijn immers graag op de hoogte van de dienstverlening. Ouders worden graag goed geïnformeerd over de opvang van hun kinderen. Een goede communicatie verhoogt de betrokkenheid en voorkomt misverstanden. Mogelijke communicatiemiddelen 1. Informatievergadering Ruim op tijd kan in het bedrijf een informatievergadering georganiseerd worden waarop alle ouders met kinderen tussen 0 en 3 jaar voor de bedrijfscrèche en 2,5 en 15 jaar voor de vakantieopvang worden uitgenodigd. Op deze informatievergadering wordt best met een aantrekkelijke Power Point presentatie (veel beeldmateriaal) een uiteenzetting gegeven over de mini-crèche of vakantieopvang. Men geeft informatie over het opvanginitiatief (Wie komt in aanmerking ? Hoe gebeurt de opvang ? Wat is het dagverloop ? Wat zijn de prijzen ? Wat is de locatie ? Wat zijn de inschrijvingsmodaliteiten,…). Een folder met de belangrijkste items kan na de vergadering worden meegeven. Sommige bedrijven opteren voor een inschrijvingsstop voor de vakantieopvang. Het is dus belangrijk op de informatievergadering de ouders hiervan te verwittigen. De gegevens van de informatievergadering kunnen nadien via de interne kanalen als kennisbank, intranet, email en valven in het bedrijf verspreid worden. Ook de inschrijvingsformulieren worden op deze wijze ter beschikking gesteld. Ouders kunnen aanvullende vragen via mail stellen aan de coördinatoren van de vakantieopvang of bedrijfscrèche. 2. Bevestiging inschrijving en huishoudelijk reglement Wanneer de inschrijvingsperiode is afgesloten, kan een bevestiging van inschrijving aan de ouders worden gemaild of verstuurd. Samen met de bevestiging van de inschrijving wordt best ook het huishoudelijk reglement overgemaakt. In het huishoudelijk reglement voor de deelnemende ouders staan duidelijke afspraken i.v.m. de doelgroep, de coördinatie en begeleiding, de inschrijving en aanwezigheden, de prijs, de plaats en toegang, de uren, de betalingen, de verzekering, ziekte of gezondheidproblemen, veiligheid en leefregels, foto’s, klachtenprocedure, beroepsgeheim en attesten.
80
Module 3
3. Regelmatige contacten De verantwoordelijken van de kindercrèche hebben regelmatig persoonlijk contact op breng- en afhaalmomenten met de ouders van de kinderen. Voor de vakantiekinderopvang zijn deze contacten vaak minder frequent. Zo kan men best opteren voor een instuifmoment voor de ouders tijdens de 1ste week van de vakantieopvang. De ouders maken dan kennis met de locatie, met de hoofdmonitor en de begeleiders. Er dient bijzondere aandacht besteed te worden aan het onthaal van de ouders, informatie, rondleiding, hapje en drankje. 4. Mails en foto’s Zowel voor de kindercrèche als de vakantiekinderopvang kan gebruik gemaakt worden van het mailadres van de ouders om informatie door te mailen. De meeste ouders werken immers actief met e-mail op het werk. Het is echter belangrijk de mailadressen van de ouders regelmatig te updaten. Indien de ouders de communicatie per post wensen, kunnen zij dit meedelen op hun inschrijvingsformulier. Op de webstek kan een fotogalerij van de activiteiten in de kindercrèche en de vakantieopvang per bedrijf aangemaakt worden. Deze fotogalerij dient regelmatig aangepast te worden. Foto’s van de deelnemers in actie willen aan de ouders impressies geven over hetgeen in de opvang gebeurt. Aan de ouders wordt vooraf toestemming gevraagd (via het huishoudelijk reglement) om foto’s van hun kinderen te nemen en om ze te gebruiken in het kader van de vakantiewerking of de kindercrèche. Een goede communicatie met de ouders betekent ook een goede promotie. Immers als ouders goed geïnformeerd zijn en er duidelijke afspraken gemaakt worden, voelen de ouders zich goed bij de opvang van hun kind. Ouders zijn dan “levende reclame” voor het opvanginitiatief !
Module 3
81
FORM 7 : Opvolging en nazorg Als uw bedrijf opteert voor kinderopvang of een helpdesk voor de personeelsleden, moet men veel belang hechten aan kwaliteit en tevredenheid van alle betrokken partijen : bedrijf, ouders, kinderen en personeel (monitoren en kinderbegeleidsters). De dagelijkse inspanningen om die kwaliteit te leveren zal heel wat tevredenheid creëren bij alle betrokkenen. A. Om te peilen naar de bevindingen kan het bedrijf of de leverancier van de kinderopvang jaarlijks een (schriftelijke) bevraging doen bij de ouders, kinderen en het personeel. Een bevraging opstellen, voldoende respons krijgen en de antwoorden verwerken is geen sinecure. Bij het opstellen van een representatieve bevraging moet u immers rekening houden met : 1. De volledigheid : De belangrijkste items moeten aan bod komen. 2. Korte invultijd : De vragenlijst moet duidelijk en aantrekkelijk opgesteld worden. 3. Eenvoudig over te maken aan het secretariaat : Indien mogelijk wordt de bevraging via mail ter beschikking gesteld aan de ouders, kinderen en monitoren/kinderbegeleidsters. Er bestaan versies die op het pc-scherm worden ingevuld en dan meteen kunnen worden teruggemaild. 4. Gemakkelijk verwerkbaar : De items worden best zo volledig mogelijk bevraagd aan de hand van gesloten vragen. Open antwoordmogelijkheden kunnen ook gebruikt worden maar zijn veel moeilijker om te verwerken. Respons : Om zo’n groot mogelijke respons te krijgen, moet men actief een aantal middelen inzetten : 1. De vragenlijst wordt best op een gebruiksvriendelijke manier ter beschikking gesteld hetzij per mail direct in te vullen en terug te mailen hetzij op papier in te vullen en terug te sturen. 2. Regelmatig wordt er in de contacten met de ouders (informatievergadering, inschrijving, persoonlijke contacten en via mail) gewezen op het nut van zulke tevredenheidsenquête voor de organisatie. 3. Indien er weinig respons komt uit een bepaalde hoek, dient de hoofdmonitor of verantwoordelijke kinderopvang in het bedrijf een ‘laatste herinnering’ te sturen om de mensen aan te zetten het formulier in te vullen.
82
Module 3
Verwerking : 1. Elk jaar moeten de ingevulde formulieren verwerkt worden en worden de resultaten in de bedrijfsrapporten opgenomen. 2. Uit de bevraging worden verbeterpunten gehaald. De geselecteerde verbeterpunten kunnen zowel betrekking hebben op inhoudelijke als op organisatorische aspecten van de werking. 3. De geselecteerde verbeterpunten worden opgenomen in de begroting van de kinderopvang. 4. De verbeterpunten worden besproken met de verantwoordelijken van de kinderopvang. 5. De opvang moet ook na de bevraging ‘merkbaar’ verbeteren. B. Om te peilen naar de bevindingen van het bedrijf kan de leverancier van de kinderopvang jaarlijks een gesprek voeren waarin het opvanginitiatief wordt geëvalueerd. Voor de vakantiekinderopvang heeft deze evaluatie best plaats na het zomerseizoen en na verwerking van alle gegevens. Voor de bedrijfscrèche kan deze evaluatie best plaatsvinden een jaar na datum van opstart en vervolgens ieder jaar opnieuw. In het evaluatiedocument staan de specifieke gegevens van de betreffende bedrijfsopvang. Wat kan allemaal geëvalueerd worden ? De locatie De cijfers van deelname De coördinatie en begeleiding De monitoren/kinderbegeleidsters Het opvangaanbod De leeftijdsgroepen Het speelgoed en de inrichting De uitstappen De inschrijvingen De communicatie met de ouders Ook van de helpdesk kan men een evaluatie doen. Volgende punten kunnen aan bod komen : De De De De
gebruiksvriendelijkheid van de dienst volledigheid van de informatie bereikbaarheid van de dienst klantvriendelijkheid Module 3
83
De gebruikscijfers De begeleiding in de individuele dossiers Voor de verschillende elementen worden de minpunten en verbeterpunten aangehaald. De bedoeling is om na de evaluatie veranderingen door te voeren zodat de verbeteringen merkbaar zijn voor iedereen.
84
Module 3
FICHE 3 : Oppas (zieke) kinderen FORM 0 : Oppas (zieke) kinderen voor uw bedrijf Een onthaalmoeder is ziek of neemt een dagje vrij. De crèche is gesloten. De buitenschoolse opvang is op een bepaald ogenblik niet toereikend. Het kind is ziek, kan niet naar school en de grootouders kunnen niet inspringen. Door deze situatie ziet de werknemer/ouder zich genoodzaakt thuis te blijven van het werk. Noch de werknemer noch de werkgever is opgezet met de situatie. Het bedrijf zoekt naar een oplossing. De dienst oppas (zieke) kinderen kan hier een oplossing bieden aan het bedrijf en de werknemers. Een snelle, kwaliteitsvolle en aangepaste zorg voor het (zieke) kind in de thuissituatie kan geboden worden. Belangrijke aandachtspunten zijn : 1. De oppas gebeurt door kwaliteitsvol en opgeleid personeel. 2. De oppassers werken flexibel, aangepast aan de werkuren van de werknemer. 3. Ten laatste de volgende dag kan de oppas van start gaan. Hoe gaat het bedrijf te werk bij het uitwerken van een oppasdienst ? STAPPENPLAN : STAP 1 Om te weten of er in uw bedrijf behoefte is aan een dienst oppas (zieke) kinderen doet u best een behoeftepeiling bij de werknemers. Op basis van de resultaten kan de directie al dan niet beslissen de mogelijkheid van een oppasdienst te onderzoeken. STAP 2 Vervolgens zoek u contact met een leverancier van oppasdienst in uw regio. U kan hiervoor een marktonderzoek doen. U kan de leveranciers contacteren met een persoonsgerichte brief/mail met concrete vraag.
Module 3
85
De (sociaal economie) bedrijven zullen U concrete voorstellen doen. U kan ze één voor één uitnodigen en hun voorstellen beluisteren. STAP 3 Wanneer de keuze wordt gemaakt voor één van de leveranciers, wordt de samenwerking en het financieel plaatje uitgewerkt. Het bedrijf faciliteert de dienstverlening, de gebruiker en/of het bedrijf betaalt. STAP 4 De dienst oppas (zieke) kinderen wordt door de leverancier op maat van A tot Z uitgewerkt : het personeel wordt geselecteerd en aangeworven. STAP 5 Het personeel wordt het nodige materiaal ter beschikking gesteld. STAP 6 Om de oppas (zieke) kinderen bekend te maken bij het personeel wordt binnen het bedrijf communicatie en promotie gevoerd. STAP 7 Opdat de dienstverlening goed (blijft) verlopen, is het noodzakelijk dat er een goede opvolging en nazorg is. STAP 8 Eventuele problemen worden opgelost of voorkomen.
86
Module 3
FORM 1 : Behoeftepeiling Op basis van de algemene behoeftepeiling naar ondersteunende diensten voor uw werknemers (zie Fiche 0 : Producten voor bedrijven) kan het bedrijf vaststellen dat er nood is aan een oppas (zieke) kinderen. Om te peilen naar deze behoefte kan het bedrijf voor deze specifieke dienstverlening bij de werknemers een enquête oppas (zieke) kinderen doen. Voorafgaand aan de eigenlijke enquête schetst u kort de dienstverlening. Enquête dienst oppas (zieke) kinderen “Een onthaalmoeder is ziek of neemt een dagje vrij. De crèche is gesloten. De buitenschoolse opvang is op een bepaald ogenblik niet toereikend. Het kind is ziek, kan niet naar school en de grootouders kunnen niet inspringen. Door deze situatie zie je als ouder genoodzaakt thuis te blijven van je werk. Nog jijzelf noch de werkgever is opgezet met de situatie. Daarom overweegt het bedrijf een dienst oppas (zieke) kinderen aan te bieden aan de werknemers. Dit is een snelle, kwaliteitsvolle en aangepaste zorg voor het (zieke) kind in de thuissituatie. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn : 1. De oppas gebeurt door kwaliteitsvol en opgeleid personeel. 2. De oppassers werken flexibel, aangepast aan de werkuren van de ouder/werknemer. 3. Ten laatste de volgende dag kan de oppas van start gaan. 4. Het bedrijf betaalt de dienstverlening. We willen nagaan of er interesse is voor zo’n dienst oppas (zieke) kinderen. We willen ook weten waaraan er precies nood is. Neem eventjes de tijd om deze vragenlijst in te vullen en wij laten je weten wanneer de dienstverlening van start gaat.”
(001)
Hoeveel leden telt je gezin ? personen
(002)
Hoeveel kinderen onder de 14 jaar telt je gezin ? personen
(003)
Ben je geïnteresseerd om de oppas van je (zieke) kind uit te besteden aan professioneel opgeleiden ? 1 ■ nee (ga naar 004) 2 ■ ja (ga naar 005) Module 3
87
(004)
Waarom interesseert deze Oppasdienst je niet ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
(005)
Maak je nu reeds gebruik van een dienst oppas (zieke) kinderen ? 1 ■ nee 2 ■ ja, namelijk
Welke elementen zijn voor jou belangrijk bij de oppas (zieke) kinderen ? (006)
(007)
(008)
(009)
(010)
88
de kostprijs onbelangrijk belangrijk heel ■ ■ de kwaliteit onbelangrijk belangrijk heel ■ ■ het praktisch systeem van thuisopvang onbelangrijk belangrijk heel ■ ■ de tijdwinst heel onbelangrijk belangrijk ■ ■ de snelheid van de dienstverlening onbelangrijk belangrijk heel ■ ■
belangrijk ■ belangrijk ■ belangrijk ■ belangrijk ■ belangrijk ■
(011)
Indien het systeem voor de werknemer kosteloos zou zijn, zal je dan gebruik maken van de oppasdienst ? 1 ■ nee (ga naar 013) 2 ■ ja (ga naar 012)
(012)
Indien je een gedeelte van het tarief zou moeten betalen, zou je dan gebruik maken van de oppasdienst ? 1 ■ nee 2 ■ ja
(013)
De prijs die de meeste mutualiteiten gebruiken, is ca. 1,75 euro per uur. Wat vind je van deze prijs ? 1 ■ aanvaardbaar 2 ■ duur, maar ik zou er toch gebruik van maken 3 ■ te duur, aan deze prijs haak ik af
Module 3
(014)
Als ik gebruik zal maken van de oppasdienst, dan zal het vooral zijn… 1 ■ altijd als ik er nood aan heb 2 ■ af en toe als ik er nood aan heb 3 ■ nooit
(015)
Heb je nog vragen of opmerkingen ? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
Module 3
89
FORM 2 : Marktonderzoek Nadat u bij de werknemers een peiling deed naar hun behoefte aan een dienst oppas (zieke) kinderen, gaat u op zoek naar een leverancier voor de oppasdienst. In de zoektocht een naar goede leverancier doet u best een marktonderzoek. De bedoeling van een markonderzoek naar een dienst oppas (zieke) kinderen in de buurt van het bedrijf of bedrijvensite is een beeld te krijgen van de leveranciers in de regio. Bij een marktonderzoek naar oppas (zieke) kinderen kan men de volgende criteria hanteren : 1. De spelers op de markt (Wie zijn ze ? Welke producten bieden ze aan ?). 2. De betaalbaarheid (Welke prijzen worden gebruikt ?). 3. De lokatie en bereikbaarheid van de leverancier. 4. De service en kwaliteit (Doet de leverancier de organisatie van A-Z ? Biedt men oppas (zieke) kinderen op maat van het bedrijf ? Is de kwaliteit van de oppasdienst goed ?). Bij deze criteria kunnen een aantal instrumenten worden gebruikt om de nodige informatie te verzamelen. De lijst van de instrumenten is niet volledig en kan zelf worden aangevuld. Onderstaande tabel kan als hulpmiddel worden gebruikt : Criteria voor het marktonderzoek Criteria 1. De spelers op de markt
Vraagstelling Wie biedt een dienst oppas (zieke) kinderen aan in de regio ? Welke producten bieden ze aan ?
90
Module 3
Instrumenten en informatiebronnen - Internet (vb. google) - Telefoonboek www.wittegids.be www.gelegids.be - via Kind en gezin www.kindengezin.be - Advertenties streekkrant en/of lokale blaadjes - www.dienstenwijzer.be - www.desocialekaart.be* - www.vosec.be* - Via de informatieambtenaar van de gemeente
- Via lokaal overleg kinderopvang* - Via het startcentrum sociale economie (SC SE) in de regio* - Mutualiteiten - Interimkantoren die deze dienstverlening aan bedrijven aanbieden - Door prospectie en observatie 2. De prijzen voor oppas (zieke) kinderen op de markt
Welke prijzen worden gebruikt ?
- Via internet – site van de verschillende leveranciers - Door een rechtstreekse bevraging van de leveranciers - Door een rondvraag bij de gebruikers
3. Lokatie en bereikbaarheid van de centrale oppasdienst indien reeds geweten.
Is de centrale van de oppasdienst gelegen in de buurt van het bedrijf of bedrijvensite ?
- Observatie
Ligt de centrale van de oppasdienst niet té afgelegen ? Kan er gemakkelijk geparkeerd worden ? Is de dienst voldoende zichtbaar ?
- Observatie en onderzoek
Bieden de leveranciers service op maat van het bedrijf ? Doen zij de organisatie van A-Z ? Is er flexibiliteit ? Is de kwaliteit van het geleverde werk goed ?
- Per leverancier moet geprospecteerd worden naar de service die wordt geboden via internet, folders, gesprekken met de leveranciers. - Via steekproeven in de bestaande oppasinitiatieven van de leveranciers en navraag bij klanten.
4. De service en de kwaliteit van de dienstverlening
Module 3
91
Het gebruik van deze criteria - Ieder criterium op zich moet bekeken worden. Het is beter zich niet te beperken tot één enkel criterium. - In het marktonderzoek is criterium 3 van minder belang vermits de oppassers bij het (zieke) kind aan huis komen. - Afhankelijk van het bedrijf en de financiële mogelijkheden zal voor 1 van de leveranciers gekozen worden. Lokaal overleg kinderopvang Het is belangrijk om de lokale overheid te contacteren bij in het onderzoek naar een oppasdienst. Elke gemeente heeft een Lokaal Overleg Kinderopvang waar alle plaatselijke actoren op het vlak van (occasionele en urgentie) kinderopvang uitgenodigd zijn. Hier kan je heel wat contacten leggen en informatie opdoen. SOKA of Sociale kaart is de elektronische sociale kaart die voor heel Vlaanderen wordt uitgebouwd door de Vlaamse provincies en de Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. U kunt in deze sociale kaart zoeken naar actuele informatie over de welzijns- en gezondheidsvoorzieningen (Bron : www.desocialekaart.be).
VOSEC vzw, Vlaams Overleg Sociale Economie is een overlegplatform voor ondernemingen, organisaties en deskundigen uit de sociale economie in Vlaanderen en Brussel. VOSEC is in de eerste plaats een ledenorganisatie die momenteel een 130-tal leden telt. De leden onderschrijven de visie van VOSEC op sociale economie. VOSEC heeft tegelijk ook een bredere werking in het gehele werkveld van de sociale economie. VOSEC stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling, professionalisering en de samenwerking van ondernemingen en initiatieven in de sociale economie onder meer via informatiedoorstroming en overleg en door netwerkvorming en vormingsinitiatieven. Als tussenschakel tussen het werkveld en het overheidsbeleid doet VOSEC aan visievorming en beleidswerk. VOSEC is de erkende representatieve gesprek- en overlegpartner van de overheid voor de sector van de sociale economie. (Bron : www.socialeeconomie.be)
SC SE of Startcentra Sociale economie zijn regionaal incubatiecentra waar nieuwe sociale economie initiatieven begeleid kunnen groeien tot volwaardige, autonome en marktconforme projecten. Er zijn momenteel 13 erkende Vlaamse SC SE : De Werkhoek (Oostende), Kanaal 127 (Kortrijk), De Kaap (Brugge), De Punt (Gent), De Wolkammerij (Antwerpen), De Kempische Brug (Antwerpen), RIC nv (Leuven-Tienen), RICK Kempen (Turnhout), Vaart! (Roeselare), De Beitel (Mechelen), De Ent (Ronse), De startcentrale (Heusden-Zolder) en Zennelink. Deze startcentra hebben de opdracht om vernieuwende concepten in de sociale economie te vertalen in de oprichting van concrete bedrijven. De SC SE creëren duurzame tewerkstelling voor kansengroepen door ondersteuning van het ondernemerschap. (Bron : www.socialeeconomie.be)
92
Module 3
FORM 3 : Prijsbepaling en samenwerkingsovereenkomst Wanneer een bedrijf beslist in zee te gaan met een leverancier zal een samenwerkingsovereenkomst opgemaakt worden waarin de prijs duidelijk bepaald wordt. In de samenwerkingsovereenkomst staan de 2 partijen duidelijk vermeld, de modaliteiten en de prijs. Er dient opgemerkt dat de oppas (zieke) kinderen een dure dienstverlening is omdat de volledige loonkost van de oppasser moet betaald worden. De loonkost per uur van de oppas bedraagt gemiddeld 22,50 euro per uur. Een dagje oppas kost algauw 180 euro. Het bedrijf kan opteren voor het betalen van de volledige kost maar kan het aantal dagen waarop het personeelslid op de oppasdienst beroep doet, beperken. Het bedrijf kan ook opteren voor een kleine bijdrage van de werknemer die de oppasdienst voor zijn of haar kinderen gebruikt. Wist u dat een personeelslid ook via de mutualiteit beroep kan doen op een oppasdienst maar dit uitsluitend voor zieke kinderen. De terugbetaling verschilt echter van mutualiteit tot mutualiteit. De bijdrage van het personeelslid dat lid is van de mutualiteit bedraagt ca. 1,75 euro per gepresteerd uur. Samenwerkingsovereenkomst oppas (zieke) kinderen
Partners De samenwerkingsovereenkomst wordt afgesloten tussen Naam bedrijf Adres bedrijf vertegenwoordigd door Dhr./Mevr. , Algemeen Directeur en Naam (Sociale economie) organisatie, Adres (Sociale economie) organisatie vertegenwoordigd door Dhr./Mevr.
, Voorzitter
Module 3
93
Onderwerp van de samenwerkingsovereenkomst De (sociaal economie) organisatie (naam) start op ……………… een dienst oppas (zieke) kinderen voor het bedrijf (naam bedrijf). Verbintenissen (naam organisatie), bedrijf in de sociale economie verbindt er zich toe : 1. Oppas (zieke) kinderen aan te bieden tegen 22,50 euro per gepresteerd uur. 2. Screening, aanwerving, opleiding en begeleiding te geven aan haar werknemers. 3. Een kwalitatieve omkadering te geven aan haar personeelsleden met de hulp van een regiocoördinator en een personeelsdienst. 4. De start- en werkingskosten volledig te dragen. Dit houdt o.m. in de aankoop en het ter beschikking stellen van het nodige materiaal. 5. Afsluiten van een verzekering waarbij de oppassers verzekerd zijn tegen ongevallen van, naar en tijdens het werk, een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid. Het bedrijf verbindt er zich toe : de personeelsleden vakkundig te informeren en te sensibiliseren voor de dienstverlening die wordt georganiseerd door (naam sociaal economie-organisatie). Tussentijdse evaluatie Elke 6 maanden wordt de oppasdienst en intensiteit van het gebruik geëvalueerd. Er zijn geen minimum aantal uren per week noodzakelijk voor de continuïteit van de dienstverlening. Duur en beëindiging van de overeenkomst Deze overeenkomst wordt aangegaan voor onbepaalde duur en vangt aan op datum van …………………. Elke contractant kan een einde stellen aan de deelname aan deze overeenkomst mits een schriftelijke en aangetekende opzeggingsbrief te richten aan de andere contractant. De opzegtermijn bedraagt 3 maanden of korter in onderling overleg.
94
Opgemaakt te
op
Naam bedrijf Handtekening Algemeen Directeur Algemeen Directeur
Naam (sociaal economie) organisatie Handtekening Voorzitter Voorzitter
Module 3
……………………………
FORM 4 : Personeel, competenties, werving en selectie PERSONEEL Wanneer we spreken over personeel maken we een onderscheid tussen enerzijds het personeel van de oppasdienst, anderzijds het personeelslid binnen uw bedrijf dat verantwoordelijk is voor de coördinatie van de oppasdienst in het bedrijf. Deze verantwoordelijke oppasdienst in uw bedrijf is een persoon die beschikbaar is voor alle werknemers in het bedrijf die gebruik maken of willen maken van de dienst oppas (zieke) kinderen. De verantwoordelijke bezorgt de werknemers alle informatie en formulieren bij het eerste gebruik van de oppasdienst. Eventueel fungeert zij als tussenpersoon bij de vraag naar de oppasdienst van de werknemer. Zij controleert het goede verloop van de dienstverlening en staat ter beschikking bij problemen. Indien mogelijk lost zij de problemen op of neemt contact op met de oppasdienst. Voor de oppas (zieke) kinderen levert de leverancier het personeel. Hierbij kan het sociale economiebedrijf beroep doen op reguliere werknemers en doelgroepwerknemers. Voor de doelgroepwerknemers kan gebruik gemaakt worden van de tewerkstellingsmaatregelen (Activa; Sine; Startbaan). Uiteraard moet de persoon in de eerste plaats voldoende competenties in de omgang met (zieke) kinderen hebben en dus passen in het profiel van de job. COMPETENTIES Wat verstaan we onder competenties? “Een observeerbare eigenschap onder de vorm van kennis, vaardigheden en attitude die een predictieve waarde bezitten naar het realiseren van een prestatie.” Het gaat hem dus om kennis, vaardigheden en attitudes. Welke kennis, vaardigheden en attitudes worden verwacht van een oppas (zieke) kinderen in de thuissituatie? Het uitgewerkt profiel voor de oppassers (gebaseerd op ervaringen en functioneringsgesprekken van mensen uit de dienstverlening) omvat enkele kerncompetenties op organisatieniveau én functiespecifieke, professionele en gedragscompetenties op het niveau van het individu.
Module 3
95
Het competentieformulier bevat : - 7 kerncompetenties : klantgerichtheid, professionaliteit, organisatietalent, flexibiliteit, stiptheid en assertiviteit. - Per competentie een aantal criteria. Het is de bedoeling dat dit competentieprofiel ook als instrument kan gebruikt worden in het functioneringsgesprek. Door toevoeging van een kolom voor een score (ZG, G, V, O) kan dit formulier gebruikt worden voor het jaarlijks evaluatiegesprek met de dienstverantwoordelijke. Competenties
Criteria
Vriendelijkheid
- Vriendelijk tegenover ouders en kinderen - Beleefd en correct in de omgang - Zin voor discretie
Professionaliteit
-
Positieve werkhouding Degelijk persoonlijk materiaal Bereid tot samenwerking met coördinator Loyaal t.o.v. de organisatie Bereid kennis te verwerven over de organisatie Durf en creativiteit in het uitvoeren van de oppastaken - Zin voor initiatief in spel en bezigheden
Verantwoordelijkheid - Informeert zich over toestand van het (ziek) kind - Observeert het (zieke) kind en brengt verslag uit aan ouders - Oog voor veiligheid - Beroepsgeheim
96
Zelfstandigheid
- De oppas kan heel zelfstandig werken in de thuissituatie : juiste dagindeling, toedienen van de medicatie, …
Flexibiliteit
- Bereid flexibel te werken (uren afhankelijk van werkende ouders tussen 7 u en 20 u) - Vlotte omgang met de kinderen en ouders
Stiptheid
- Stipt in bijhouden en afleveren van administratie - Verwittigen van coördinator bij ziekte - Stipt in het aanwezig zijn op locatie
Assertiviteit
- Mentaal bestand tegen “lastige” ouders en kinderen” - Laat niet over zich heen lopen
Module 3
Score
WERVING EN SELECTIE Over het algemeen moeten de oppassers (zieke) kinderen over een diploma kinderverzorging, verzorgende, kleuterleidster, verpleegkundige of onthaalmoeder, opvoedster, … beschikken. Kandidaten die niet over het juiste diploma beschikken moeten een cursus oppas (zieke) kinderen volgen. CONTRACTEN De oppassers (zieke) kinderen krijgen doorgaans een contract van onbepaalde duur met een flexibel stelsel met variabele uren. Flexibel contract : de oppas krijgt een contract voor een gemiddeld aantal uren per week. Dit is voor 13 u/16 u/18 u of 20 u/24 u. Variabele uren : de oppas krijgt een contract waarbij de begin- en einduren wisselen en de werkdagen wisselen (dit hangt samen met de vraag van het gezin). Oppassers (zieke) kinderen werken ook in interimcontracten. Zij kunnen zich inschrijven in een interimkantoor in hun eigen streek. De opdrachten krijgen de oppasser rechtstreeks van de coördinator van het sociaal economiebedrijf. Het loon is ongeveer hetzelfde maar het sociaal economiebedrijf betaalt dit via het interimkantoor.
Module 3
97
FORM 5 : Logistiek Tot dusver vindt de oppasdienst (zieke) kinderen in de thuissituatie plaats. Immers zieke kinderen verblijven best thuis. Dit is voor hen aangenaam en tegelijkertijd kunnen zij niemand besmetten. Aan de oppasser van zieke kinderen wordt meestal het volgende materiaal ter beschikking gesteld : Boekentasje met 1. personeelsgids a. formulier oppas (zieke) kinderen waarop alle (praktische) informatie staat voor de oppasser (taakomschrijving, aandachtspunten, veiligheid, tips, bereikbaarheid en nuttige informatie, administratieve gegevens) b. registratietabel arbeidsverrichtingen c. evaluatieformulier voor de ouders d. dagverslag e. informatieblad over gewoontes, medicatie en voeding van het kind f. ontvangstblad medisch attest 2. arbeidsreglement 3. chirurgische handschoenen 4. schort (voor verzorging en verschoning kind) 5. briefomslagen 6. naamkaartjes 7. persoonlijk knutselmateriaal Iedere werknemer/werkneemster is verantwoordelijk voor het goed gebruik en het onderhoud van de haar ter beschikking gestelde goederen, gereedschappen of materiaal. Als het echter gaat om een occasionele oppasdienst voor kinderen die niet ziek zijn maar niet naar school kunnen omwille van een pedagogische studiedag, een staking, een vakantieperiode… is het niet ondenkbeeldig dat uw bedrijf verkiest een oppasdienst ‘in company’ aan te bieden. In principe kan dit op maat van uw bedrijf worden uitgewerkt.
98
Module 3
FORM 6 : Communicatie en Promotie Wanneer uw bedrijf kiest voor een oppasdienst (zieke) kinderen is het belangrijk een goede communicatie te voeren binnen het bedrijf. Werknemers zijn immers graag op de hoogte van de inhoud van de dienstverlening en de contactgegevens waarop ze de oppasdienst kunnen bereiken. Ouders worden graag goed geïnformeerd over de oppas van hun kinderen en de wijze waarop ze van de dienstverlening gebruik kunnen maken. Een goede communicatie verhoogt de betrokkenheid en voorkomt misverstanden. Mogelijke communicatiemiddelen 1. Informatievergadering In het bedrijf kan bij het van start gaan van de oppasdienst (zieke) kinderen een informatievergadering georganiseerd worden waarop alle ouders met kinderen worden uitgenodigd. Op deze informatievergadering wordt met een mooie Power Point presentatie een uiteenzetting gegeven over de dienst oppas (zieke) kinderen. (Wie komt in aanmerking ? Hoe gebeurt de oppas ? Wat is het dagverloop ? Wat zijn de prijzen ? Wat zijn de gebruikersmodaliteiten, Wat zijn de contactgegevens ?, …). Een folder met de belangrijkste items kan na de vergadering ter beschikking worden gesteld. Uw bedrijf kan opteren voor een beperking van het aantal dagen waarop de werknemers beroep kunnen doen op de oppasdienst. Het is dus belangrijk op de informatievergadering de ouders hiervan te verwittigen. De gegevens van de informatievergadering kunnen na de informatievergadering via de interne kanalen als de kennisbank, het intranet en de valven in het bedrijf verspreid worden. Ouders kunnen aanvullende vragen persoonlijk of via mail stellen aan de verantwoordelijke van de oppasdienst binnen het bedrijf. 2. De verantwoordelijke van de oppasdienst in uw bedrijf Het is belangrijk dat binnen uw bedrijf een verantwoordelijke voor de oppasdienst wordt aangeduid. Deze kan zich op de informatievergadering voorstellen. Zij kan uitleg geven over haar coördinerende rol bij de dienstverlening. Zij zal ook instaan voor de opvolging en evaluatie van de dienstverlening en eventuele problemen oplossen. 3. Bevestiging gebruikersmodaliteiten Wanneer ouders geïnteresseerd zijn in de dienst oppas (zieke) kinderen kunnen zij de gebruikersmodaliteiten onderschrijven. Hierin staan duidelijke afspraken i.v.m. het gebruik, de doelgroep, de coördinatie, de prijs, de betalingen, de verzekering, leefregels, klachtenprocedure, …
Module 3
99
4. Promotie Een goede communicatie met de ouders betekent ook een goede promotie. Immers als ouders goed geïnformeerd zijn en er duidelijke afspraken gemaakt worden, voelen de ouders zich goed bij de oppas van hun kind. Ouders zijn dan “levende reclame” voor de oppasdienst. Voor een oppas zieke kinderen is promotie niet strikt noodzakelijk. Het is wel belangrijk dat de potentiële gebruikers op de hoogte zijn van de diensverlening. Daarom kan informatie over de oppasdienst best zoveel mogelijk verspreid worden via intranet, valven, folders en flyers, affiches, … in het bedrijf.
100
Module 3
FORM 7 : Opvolging en nazorg Voor de opvolging en nazorg wordt best de coördinator dienst oppas (zieke) kinderen in het bedrijf verantwoordelijk gesteld. Men kan verschillende evaluatiemomenten organiseren : Jaarlijks evaluatie van de dienst oppas (zieke) kinderen Jaarlijks kan het bedrijf een evaluatiegesprek voeren met de leverancier van de dienst oppas (zieke) kinderen. Het is best dit aansluitend op het drukke seizoen te doen, dus begin juni. Een evaluatieformulier kan hiervoor opgemaakt worden. Het is belangrijk dat hier alle min- en pluspunten naar boven komen. Na het gesprek moeten er zichtbare verbeteringen zijn. Evaluatie van de dienstverlening en de oppas in de gezinnen Telkens een oppasser in een gezin komt, kan de ouder de oppasser schriftelijk evalueren. Een evaluatieformulier wordt door de oppasser bij de klant achtergelaten. Indien de ouder het wenst (geen verplichting) kan hij/zij dit evaluatieformulier invullen en opsturen naar de dienst oppas (zieke) kinderen. Deze zal de commentaar aan de oppasser melden (functioneringsgesprek). Functioneringsgesprek met de oppas 1 x per jaar Elk jaar heeft er een functioneringsgesprek plaats met de oppasser. Hiervoor kan de competentietabel gebruikt worden (zie Form 4). De verschillende competenties moeten besproken worden : vriendelijkheid, professionaliteit, verantwoordelijkheid, zelfstandigheid, flexibiliteit, stiptheid en assertiviteit. Op basis van deze drie evaluatiemomenten en bijsturingen, zou in principe de dienstverlening goed moeten verlopen. Tevredenheidmeting Indien nodig, kan u ook opteren voor een tevredenheidmeting bij de werknemers in uw bedrijf. Men kan peilen naar de gebruiksvriendelijkheid van de dienst, de volledigheid van de informatie, de gebruikscijfers, de coördinatie,…). Deze peiling moet goed opgevolgd worden zodanig dat de gebruiker ook zichtbaar verbeteringen vaststelt.
Module 3
101
FORM 8 : Problemen 1. Vraag en aanbod De periode oktober–mei is de periode waarin er vraag is naar oppas (zieke) kinderen. Meer bepaald de eigenlijke winterperiode is druk. In deze periode is er voor elke dienst oppas (zieke) kinderen werk te veel. Men kan beroep doen op een vast aantal mensen maar indien de vraag het aanbod overstijgt, kan men op dat ogenblik geen oppas aanbieden. Interimarbeiders kunnen hier een oplossing bieden. 2. Onmiddellijke opvolging van de klachten De klachten kunnen komen van het bedrijf, de gezinnen waar de oppasser gewerkt heeft en de oppasser zelf. De bedoeling is om zo snel mogelijk werk te maken van de klacht maar dit is niet altijd gemakkelijk. 3. Type oppasser Door de strenge selectie en de goede opleiding in de meeste organisaties worden zelden niet-capabele oppassers tewerk gesteld. Echter indien toch blijkt dat de oppasser niet geschikt is voor de job, moet er snel gereageerd worden. 4. Concurrenten De mutualiteiten zijn de grote concurrenten voor de sociale economie die deze dienstverlening wil aanbieden aan de bedrijven. Indien het bedrijf alle kosten van de oppas betaalt, is er geen probleem. Maar indien het bedrijf slechts een klein gedeelte van de oppas betaalt, is het voor vele werknemers interessanter om gebruik te maken van de oppasdienst van de mutualiteit vermits de werknemer hier slecht het lidgeld van de mutualiteit en de uurprijs van ca. 1,75 euro moet betalen. 5. Organisatorische moeilijkheid Annulaties zijn een vervelende zaak. De klant kan voor de volgende dag oppas aanvragen. In de loop van dezelfde dag vóór 17 u kan de klant deze oppas afbellen omdat er toch een andere oplossing werd gevonden (grootouders, zelf verlof nemen, buurvrouw, …). Zulke annulaties moeten vermeden worden omdat het organisatorisch moeilijk is.
102
Module 3
FICHE 4 : Andere gezinsondersteunende diensten FORM 1 : Boodschappendienst Stel uw bedrijf wil een boodschappendienst aanbieden aan de werknemers. Hoe gaat u tewerk ? U gaat op zoek naar een goede leverancier. U gaat het aanbod en de service na en bedingt goede voorwaarden qua levering en kostprijs. Eens een goede leverancier gevonden wordt een verantwoordelijke voor de boodschappendienst in het bedrijf aangesteld. Deze onderhoudt de contacten met de leverancier. De leverancier stelt via internet een catalogus ter beschikking van de werknemer/klant. De klant maakt aan de hand van deze catalogus een boodschappenlijst op. De bestellingen gebeuren via internet ten laatste 48 u voor de levering. De boodschappen worden eenmaal per week geleverd en opgeslagen in een gekoelde ruimte in het bedrijf. Op vaste tijdstippen worden de boodschappen afgehaald door de werknemer. Buiten het afhaalmoment wordt de gekoelde ruimte afgesloten. Het is belangrijk voor de openingsuren van de afhaalruimte rekening te houden met werknemers die deeltijds werken of glijdende uren hebben. De afspraken en de werkwijze van de boodschappendienst dienen duidelijk gecommuniceerd te worden aan het personeel. Het kostenplaatje De werkgever faciliteert de boodschappendienst. Er wordt binnen het bedrijf een verantwoordelijke voor de boodschappendienst aangesteld. Deze vormt het aanspreekpunt voor het personeel. Het bedrijf stelt een gekoelde ruimte ter beschikking en betaalt de algemene (vervoers)kosten van de leverancier. De werknemers betalen hun rekening rechtstreeks via overschrijving aan de leverancier. Let op dat uw bedrijf de regelgeving rond voedselveiligheid respecteert ! “Immers diepvriesproducten en vleeswaren kunnen niet worden aangekocht. Zo worden eventuele inbreuken op de voedselveiligheid in het proces vanaf de levering van de leverancier tot de bewaring bij de werknemer thuis vermeden”. Samenwerking Er wordt een samenwerkingsovereenkomst tussen het bedrijf en de leverancier opgemaakt. Hierin staat dat de boodschappendienst regelmatig wordt geëvalueerd. Indien één van de contractanten de overeenkomst wil verbreken, kan dit mits een schriftelijke en aangetekende opzeggingsbrief te richten aan de andere contractant. De opzegtermijn bedraagt 3 maanden of korter in onderling overleg. Module 3
103
Wist u dat ook verse hoeveproducten kunnen geleverd worden aan de werknemers van een bedrijf. Het bedrijf zoekt contact met een aantal hoeveproducenten en tekent in voor een wekelijkse levering van verse hoeveproducten aan een goede prijs. De leverancier biedt aan het bedrijf seizoensgeboden groenten en fruit : in de lente asperges, in de zomer aardbeien, in de herfst druiven, witloof, appels en peren, in de winter kolen en spruiten. Zo ondersteunt het bedrijf een gezonde voeding bij haar werknemers.
104
Module 3
FORM 2 : Gezinsondersteunende diensten via intranet Tot dusver werden een aantal individuele gezinsondersteunende diensten beschreven die u als bedrijf kan aanbieden aan de werknemers. Soms heeft een bedrijf nood aan een geïntegreerd aanbod van gezinsondersteunende diensten voor haar werknemers. De ene werknemer is zwanger, de andere heeft kleine kinderen, nog anderen hebben bejaarde ouders… al deze omstandigheden zorgen voor uiteenlopende behoeften. Voor alle individuele vragen een uitgebreide dienstverlening organiseren, is moeilijk voor een bedrijf. Wanneer de verschillende organisaties die deze dienstverlening aanbieden op een geïntegreerde manier worden aangeboden op het intranet van het bedrijf is dat eenvoudig. Het is dus interessant om een leverancier te vinden die een netplatform op maat van het bedrijf kan ontwikkelen waar verschillende gezinsondersteunende diensten aan de werknemers worden aangeboden. Dit netplatform kan de naam “Helpdesk Gezinsondersteuning” dragen. Concreet : Een werknemer krijgt op zijn werk een telefoontje van de school met de melding dat zijn kind ziek is. De werknemer kan via de ”Helpdesk Gezinsondersteuning” direct op zoek naar oppas voor de volgende dag. Hij klikt op het icoontje van de “Helpdesk Gezinsondersteuning”. Er verschijnen onder de rubriek oppas (zieke) kinderen informatie en contactgegevens van 1 of meerdere organisaties die instaan voor deze dienstverlening. Een werknemer is zwanger en wil graag in de buurt van haar woonplaats de opvangmogelijkheden te weten komen. De werknemer kan via het intranet het icoontje aanklikken van het dienstenplatform “Helpdesk Gezinsondersteuning” waardoor zij bij een organisatie terechtkomt die haar kan helpen. Een werknemer wil thuiszorg voor zijn bejaarde moeder. Via de “Helpdesk Gezinsondersteuning” komt hij in contact met een organisatie die hem op maat een oplossing biedt. Opdat de “Helpdesk Gezinsondersteuning” gebruiksvriendelijk en efficiënt zou zijn, is het belangrijk dat een groot aantal (sociaal economie) organisaties met gezinsondersteunende diensten worden aangeboden. Organisaties die zich bezighouden met diensten op de werkplaats : strijkdienst, hersteldienst, kinderopvang, boodschappendienst, aanbod (vers bereide) hoeveproducten, …
Module 3
105
Organisaties die diensten op de woonplaats aanbieden : oppas (zieke) kinderen, thuiszorg (gehandicapten, zieken, bejaarden, …), huishoudhulp, strijkdienst, hersteldienst, ondersteuning en opvang van mantelzorgers, … Wanneer een leverancier op maat van uw bedrijf deze “Helpdesk Gezinsondersteuning” uitwerkt, betaalt het bedrijf een ontwerpkost en een instapfee. De werknemers krijgen een login en password en kunnen zo op het intranet van de Helpdesk Gezinsondersteuning gebruik maken. Dit geïntegreerd aanbod van gezinsondersteunende diensten speelt in op een aantal belangrijke elementen : 1. gebrek aan tijd bij werknemers 2. nood aan snelle oplossingen 3. beter evenwicht tussen professioneel- en privéleven 4. imagoverhogend voor de bedrijven Antwoorden van de Helpdesk Gezinsondersteuning : 1. tijdswinst door diensten op de werkplaats voor te stellen en aan te bieden 2. beantwoorden aan de noden van de werknemers : combinatie gezin/arbeid 3. beantwoorden aan de noden van de werkgever : imago versterken, tevredenheid vergroten bij de werknemers 4. welzijn thuis en op het werk verbeteren Succesvolle elementen voor een dienstenplatform : 1. aanbieden van kwaliteit in de dienstverlening 2. dienstverlening evolueert in functie van de noden van de werknemers. Er moet een voortdurende zoektocht zijn naar nieuwe noden van werkgevers en werknemers 3. goede communicatie: alle communicatiemiddelen worden ingezet om de gebruiker aan te spreken (sterke opstart met eventueel een welkompakket, blijvende communicatie met verschillende stimulansen) 4. optimale werking van het platform: sterke integratie van de partners met hun respectievelijke diensten 5. reporting : a. gebruikersaantallen kennen b. noden van de gebruikers nagaan c. peilen naar tevredenheid van gebruikers d. aanpassingen maken waar nodig
106
Module 3
Als bedrijf kan u voor de Helpdesk Gezinsondersteuning vooral werken met sociale economie-organisaties. Voor deze organisaties is de inzetbaarheid van langdurig (vrouwelijke) werklozen van groot belang. Vele van deze gezinsondersteunende diensten kunnen uitgevoerd worden door mensen die (langdurig) werkloos zijn. Uiteraard moeten de werknemers passen in het profiel van de dienstverlening en kwalitatief hoogstaand werk leveren.
Module 3
107
Slot
Slot Slot Deze toolkit kwam tot stand door de kennis en ervaring van de verschillende partners van het project GOED GEZINd. Landelijk Jobcoöperatief, Landelijk Dienstencoöperatief en Landelijke Kinderopvang hebben gedurende anderhalf jaar intensief gewerkt en hun gezinsondersteunende diensten aan de bedrijven aangeboden en dit met mooie ervaringen en resultaten. In de bedrijven werden vele strijkateliers opgericht, heel wat vakantiekinderopvang georganiseerd en er werden heel wat (zieke) kinderen opgevangen. Vanuit deze kennis en ervaring is deze gids langzaam maar zeker tot stand gekomen. Binnen het project GOED GEZINd werd er ook aan productontwikkeling gedaan. Zo is het idee van de “Helpdesk Gezinsondersteuning” ontstaan vanuit de behoefte bij de bedrijven van een geïntegreerde gezinsondersteunende dienstverlening. Mijn dank gaat uit naar Jos Rens (Manager Landelijk Dienstencoöperatief ), Marleen Lefevre (Stafmedewerker Landelijk Dienstencoöperatief ), Nik van Gool (Diensthoofd Productontwikkeling Landelijke Kinderopvang), Kirsten Lasure (Coördinatieverantwoordelijke kinderdagverblijven Landelijke Kinderopvang), Marijke Vangeel (Coördinator Landelijk Jobcoöperatief ), Jeanine Vandormael (Communicatieverantwoordelijke) en Luc Van Den Eynde en Natacha Enkels (lay-out). Zij hebben met hun inspirerende visies, creativiteit en soms unieke aanpak inhoud en vorm aan deze toolkit gegeven. Hiervoor mijn gewaardeerde dank. Kristin Van Eetvelt Projectcoördinator GOED GEZINd
Slot
111
