Een ramp komt altijd onverwacht VERLAAG UW RISICO’S MET DISASTER RECOVERY-AS-A-SERVICE (DRaaS)
Een whitepaper van proserve®
November 2014
Een ramp komt altijd onverwacht
Een whitepaper van proserve®
2
3
Inhoud
Introductie 3
Introductie
Voor steeds meer bedrijven en organisaties is data zonder twijfel het belangrijkste bedrijfsmiddel. Dat wordt duidelijk op het moment dat een organisatie langere tijd niet kan beschikken over
4
Het belang van business continuity De rol van Disaster Recovery als onderdeel
5
van business continuity RPO en RTO
6
Disaster Recovery-as-a-Service Verschil met online back-up
7
8
De voordelen op een rij
8
Componenten van DRaaS van proserve
8
bedrijfsgegevens. In dat geval is het primaire proces onmiddellijk in het geding.
Productieomgevingen staan stil door gebrek
Dit is geen kernactiviteit van bedrijven. Vandaar
aan input, marketing, sales en logistiek kunnen
dat steeds meer organisaties deze activiteiten
niet verder en ook de financiële afdeling mist de
uitbesteden aan een gespecialiseerde partij.
middelen om bijvoorbeeld analyses te maken en
Zij verzekeren zich zo van de nieuwste
facturen te sturen en te controleren.
technologieën en verbeteren daardoor de beschikbaarheid van hun data.
De meeste bedrijven onderkennen deze risico’s en hebben maatregelen getroffen die ernstig
In deze whitepaper beschrijven we deze Disaster
dataverlies moeten voorkomen. Zij zorgen voor
Recovery-as-a-Service-dienstverlening, zoals
regelmatige back-ups naar tape of disks of replicatie
proserve deze heeft ontwikkeld met een focus op
naar een tweede locatie. Deze bedrijven hopen zo
het midden- en kleinbedrijf. De whitepaper biedt
na een calamiteit weer snel in de lucht te zijn met
zo handvatten voor organisaties die op zoek zijn
hun IT-omgevingen.
naar manieren om hun data beter te beschermen en goed voorbereid te zijn op calamiteiten.
De praktijk leert dat het vaak veel lastiger is om data goed te herstellen dan het op het eerste oog lijkt. Het proces van opslaan, bewaren en herstellen van data is geen eenmalige activiteit, maar vereist beheer, controle en testen of alle data goed wordt bewaard en op de juiste manier te herstellen is.
Over proserve proserve is onderdeel van de IT-Ernity groep. Met circa honderd werknemers bedient het bedrijf meer dan 50.000 klanten, beheert het 150.000 domeinnamen en ruim 6.000 servers. Vanuit haar vestigingen in Amsterdam, Zwolle, Son en Papendrecht levert zij – samen met diverse gerenommeerde partners – internetservices in de breedste zin van het woord. Kwaliteit en veiligheid zijn belangrijke pijlers in de dienstverlening, hetgeen zich laat onderschrijven door de ISO 9001 en 27001 certificering. Het DNA van de organisatie laat zich het beste vertalen in no-nonsense, ‘business aware’, innovatief, pro-actief, professioneel en mensgericht. Bekende klantnamen zijn KPMG, Vliegwinkel.nl, Vakantieveilingen.nl, Bol.com, Wegener en Funda. Binnen de IT-Ernity groep is proserve het merk van waaruit de klanten in het corporate segment en de overheid worden bediend met het faciliteren van Infrastructure en Platform as a Service (IaaS en PaaS) en levert men managed services.
November 2014
Een ramp komt altijd onverwacht
Een whitepaper van proserve®
4
5
Het belang van business continuity
De rol van Disaster Recovery als onderdeel van business continuity
Iedere organisatie – van eenmanszaak tot multinational – is gebaat bij continuïteit. Die
Incrementele back-up van bestanden die gewijzigd zijn sinds de laatste back-up. Data is zo sneller te back-uppen, maar
continuïteit is afhankelijk van een groot aantal factoren. Veel bedrijven brengen die factoren
In een Business Continuity Plan neemt
het kan nodig zijn om back-ups van
in kaart in een business continuity plan (BCP). Business continuity is niet hetzelfde als
Disaster Recovery (DR) een centrale plaats
verschillende dagen en op verschillende
disaster recovery. Business continuity gaat om de totaalaanpak voor het verzekeren van de
in. Veel organisaties – en dan met name de
media samen te stellen, afhankelijk van
bedrijfscontinuïteit na een calamiteit. Dat kan gaan om een IT-storing, maar ook om een
kleinere – hebben vaak wel processen voor
wanneer een bestand is gewijzigd.
calamiteit op andere terreinen. Denk aan een productiefout die leidt tot juridische claims of
dataprotectie, maar niet voor het betrouwbaar
Differentiële back-up. Hierbij worden alle
een kostbare recall-actie. Bij Disaster Recovery gaat het om het herstellen van data, zodat
en gestructureerd herstellen van data, zodat de
nieuwe of gewijzigde bestanden sinds de
medewerkers weer verder kunnen met hun werk.
organisatie snel weer up and running is.
laatste volledige back-up opgeslagen tot de volgende volledige back-up.
Hoe ziet een business continuity plan er in grote lijnen uit? Kern van de zaak is dat helder en eenduidig
Dataprotectie is op verschillende manieren in
Hiermee is de back-uptijd te verkorten
vastligt wie wat doet op welk moment als zich een calamiteit voordoet. Omdat geen enkel bedrijf
te vullen. De meest traditionele (en nog zeer
en zijn minder opslagmedia nodig dan bij
hetzelfde is, is een plan altijd maatwerk. Informatie en communicatie zijn echter de gemene delers bij
veel gebruikte) manier is om op gezette tijden –
een incrementele back-up.
een calamiteit. Daarom bevat een BCP in ieder geval de volgende kerngegevens:
bijvoorbeeld iedere avond – een back-up naar tape
Een overzicht van de medewerkers met een sleutelfunctie en hun vervangers; Een overzicht van de belangrijkste externe contacten, waaronder (toe)leveranciers en klanten; Een overzicht van de kritische apparatuur (en software) binnen de organisatie; Een overzicht van kritische documenten binnen de organisatie, zoals eigendomsakten en
te maken. De beheerder slaat de tapes op in een
Naast het back-uppen van data is ook het goed
kluis of neemt ze mee naar huis. Daarnaast is het
technisch inrichten van de eigen IT-omgeving
mogelijk om back-ups naar een disk op de eigen
onderdeel van dataprotectie. Daarbij gaat het
locatie of een plek buiten de organisatie te maken.
om voorzieningen als overspanningsbeveiliging,
Deze vorm van replicatie naar een locatie buiten de
noodstroom, brandwerende systemen, antivirus/
eigen organisatie is veiliger dan het bewaren van
firewallsystemen en RAID (redundant array of
tape intern of extern, omdat externe opslag op disk
independent disks) voor fysieke dataopslag op
in de regel gebeurt in een beveiligd datacenter.
harde schijven, waarbij de gegevens over meer
contracten; Een overzicht van leveranciers van reserveapparatuur die nodig kan zijn na een calamiteit, evenals een overzicht van mogelijke fysieke uitwijklocaties;
schijven verdeeld worden, op meer dan één Hier gelden extra fysieke en technologische
schijf worden opgeslagen, of beide, ten behoeve
beveiligingsmaatregelen, die zorgen voor een
van snelheidswinst en/of beveiliging tegen
hoger veiligheidsniveau. De laatste jaren groeit de
gegevensverlies.
belangstelling voor cloudopslag: het onderbrengen Een draaiboek van de acties die nodig zijn bij een calamiteit, inclusief de
van data bij een cloudspecialist. Vooral onder consu-
Het maken van back-ups en het treffen van
menten is cloudopslag populair, getuige de popula-
voorzorgsmaatregelen rond de IT-infrastructuur
riteit van voorzieningen als Dropbox, Google Drive en
is nuttig en nodig, maar onvoldoende om na een
Wanneer al deze informatie is verzameld, is het zaak om de gegevens in een centraal
Microsoft OneDrive. Ook op de zakelijke markt neemt
calamiteit snel weer in de lucht te zijn met alle
referentiedocument te bundelen en kopieën te verspreiden onder alle relevante medewerkers.
het aanbod van cloudstorage-diensten toe.
bedrijfsprocessen. Een DR-plan is er dan ook op
verantwoordelijkheden van medewerkers die een rol zijn toebedeeld in het BCP.
Om er zeker van te zijn dat iedere medewerker zijn rol goed weet, is het belangrijk het plan met alle betrokkenen grondig door te nemen en ten minste een keer per jaar te testen. De test kan ook aanleiding zijn om aanpassingen door te voeren en informatie te updaten. Op deze manier is een BCP een goede verzekering tegen calamiteiten. Wanneer deze zich voordoen, weet niemand. Dat ze zich ooit een keer voordoen, staat wel vast. Het is dan ook goed om voorbereid te zijn. Daarbij speelt ieder onderdeel van het bedrijf een rol.
In dit verband is het mogelijk om verschillende back-upvarianten te hanteren. Dat zijn:
gericht om de IT-omgeving zo snel mogelijk weer operationeel te krijgen na een ramp.
Volledige back-up van alle bestanden. Dit is niet alleen tijdrovend, maar ook kostbaar omdat een organisatie dan veel data vaker bewaard dan nodig is om de continuïteit te waarborgen.
November 2014
Een ramp komt altijd onverwacht
Een whitepaper van proserve®
6
7
Daarbij is het van belang alle onderdelen van de IT-omgeving te betrekken:
Disaster Recovery-as-a-Service
Na de inventarisatie vindt een analyse plaats van worst-case-scenario’s. Die zijn de basis voor het
De fysieke ruimte waarin servers en netwerkcomponenten zijn opgeslagen
Disaster Recovery is lange tijd het exclusieve
bepalen van RTO’s en RPO’s. Binnen de DRaaS van
De hardware – netwerken, servers, devices en randapparatuur
domein geweest van grote bedrijven, vanwege
proserve gelden RPO’s van near realtime tot een
Connectiviteit – bekabeling en draadloze systemen
de relatieve complexiteit en hoge kosten. Dankzij
dag, afhankelijk van de specifieke eisen van de
Alle softwareapplicaties
verschillende technologische ontwikkelingen,
klant. proserve hanteert verder tien recovery points
waarvan virtualisatie wellicht de meest in het
als basis voor het herstellen. Keus hierin is onder
oog springende is, kan een veel grotere groep
meer van belang als de infrastructuur het slachtoffer
bedrijven en organisaties profiteren van DR.
is van een virus. Er kan dan hersteld worden naar
Belangrijke begrippen in iedere DR-aanpak zijn Recovery Point Objectives (RPO’s) en Recovery
Dankzij virtualisatie is het – zoals al eerder
een punt waarop er nog geen sprake was van
Time Objectives (RTO’s). Een RPO is een specificatie van het tijdstip waarop data geback-upt moet
aangegeven – veel eenvoudiger om een volledige
besmetting.
worden om ervoor te zorgen dat Disaster Recovery effectief is. Een RPO geeft dus de interval aan
IT-omgeving te repliceren en na een calamiteit
van de minimale frequentie waarop een back-up nodig is, variërend van bijvoorbeeld iedere 24 uur
te herstellen. Niettemin vereist dit de nodige
Naast het inventariseren van hardware, applicaties
tot iedere vijf minuten. Een RTO verwijst naar de maximale tijd dat een applicatie of systeem uit
kennis en investeringen. Dat is voor veel kleine
en data is ook een grondige analyse van de
de lucht mag zijn, voordat er serieuze schade aan de bedrijfsvoering ontstaat. Het is bijvoorbeeld
en middelgrote bedrijven een drempel. De IT-
connectiviteit een belangrijk onderdeel van
mogelijk om de uitvaltijd te correleren aan gemiste omzet over een bepaalde periode.
industrie heeft daarop ingespeeld door dit type
DR-dienstverlening. Connectiviteit is immers
activiteiten als dienst te ontwikkelen. Dat betekent
cruciaal om de dienstverlening te garanderen. Zo
Het bepalen van de juiste RTO’s en RPO’s is lastig, maar ook cruciaal. Zonder deze gegevens tast een
dat een organisatie een DR-voorziening afneemt
nodig zorgt proserve voor betrouwbare (VPN-)
organisatie op het moment van een calamiteit in het duister en zijn niet direct gefundeerde besluiten
op basis van vaste kosten, bijvoorbeeld per maand
verbindingen op basis van glasvezel of ADSL.
te nemen. Dergelijke besluiten zijn altijd gebaseerd op een kosten/batenanalyse. Het is theoretisch
of per opgeslagen GB.
RPO en RTO
bijvoorbeeld mogelijk om de schade na een calamiteit volledig te beperken door zeer uitgebreide
Nadat de inventarisatie is afgerond en de
DR-voorzieningen. Die zullen echter niet in verhouding staan tot de kosten die daarmee gemoeid
Onze aanpak
connectiviteit is gewaarborgd, start proserve
gaan. Een kosten/batenanalyse is dan ook richtinggevend voor de keuzes die een bedrijf maakt op het
proserve ontwikkelde voor zijn klanten een
met het repliceren van de omgeving van de
gebied van zijn DR-beleid.
Disaster Recovery-voorziening die gebruiksgemak
klant naar de servers in het proserve-datacenter.
combineert met optimale betrouwbaarheid. Ieder
proserve zorgt vervolgens voor het synchroniseren
De rol van virtualisatie
Disaster Recovery-as-a-Service-project begint met
van applicatie en data op basis van vooraf
In de afgelopen jaren is virtualisatie in het datacenter steeds belangrijker geworden. Veel organisaties
een grondige inventarisatie van de omgeving bij de
overeengekomen RPO’s. Bij een calamiteit is het,
maken al langer gebruik van virtuele servers. Inmiddels is het ook steeds gemakkelijker om applicaties
klant. Deze inventarisatie vormt de basis voor het
afhankelijk van de situatie, mogelijk om via een
en netwerkcomponenten te virtualiseren. Deze ontwikkeling biedt niet alleen kostenvoordelen
Business Continuity Plan. Dat beschrijft, zoals eerder
portal toegang te krijgen tot de gerepliceerde
doordat het beheer eenvoudiger wordt en de beschikbare hardware beter te benutten is, het is ook
al vermeld, wat er gebeurt bij een calamiteit.
omgeving of de omgeving op locatie bij de klant te
praktischer voor Disaster Recovery.
herstellen. Om te bepalen dat de dienstverlening Blijkt uit de inventarisatie dat de IT-omgeving bij
goed werkt, vindt ten minste een keer per jaar een
Een gevirtualiseerde server is inclusief het besturingssysteem, de applicaties, de patches en de data
de klant al gevirtualiseerd is, dan is de dienst zeer
grondige test plaats.
– mede door de volledige hardware-onafhankelijkheid – sneller en eenvoudiger te back-uppen naar
snel inzetbaar. Is de omgeving nog gebaseerd op
een extern datacenter en ook weer sneller te herstellen. Hierdoor is de hersteltijd ten opzichte van
fysieke servers, dan vindt eerst een optimalisatie
proserve bewaart alle data in Nederland, zodat
traditionele aanpakken drastisch te versnellen. Bij een traditionele benadering is het nodig om het OS
plaats van de infrastructuur om Disaster Recovery
een klant altijd voldoet aan Europese richtlijnen
en alle applicaties handmatig te laden en alles te checken op de laatste configuraties, voordat de data
zo efficiënt en effectief mogelijk te kunnen
op het gebied van dataopslag. Verder is de dienst
te herstellen is. Dat is bij virtualisatie niet nodig. Virtual machines (VM’s) zijn te mirroren of synchroon
inrichten. In sommige gevallen kan de inventarisatie
ondergebracht in tier 3-datacenters met de hoogste
in te zetten op een remote site, zodat failover probleemloos mogelijk is als dat nodig is. Daarbij staat
voor een klant aanleiding zijn om systemen eerst
beveiligingsmethodieken en certificeringen,
vast dat de data integer is.
te virtualiseren. Daarbij is er de keus voor het
waaronder ISO27001.
virtualiseren op basis van technologie van VMware of Microsoft. November 2014
Verschil met online back-up Steeds meer organisaties kiezen ervoor om hun data online te back-uppen. Een online backupvoorziening is echter niet hetzelfde als een DR-voorziening. Bij online back-up is weliswaar de data beschikbaar na een calamiteit, maar niet de besturingssystemen en applicaties. Het herstellen van een omgeving kost bij online back-up dan ook veel meer tijd, omdat een organisatie eerst alle servers opnieuw moet installeren en configureren. Disaster Recovery is er juist op gericht om snel weer in de lucht te zijn.
De voordelen op een rij Voor iedere organisatie is data inmiddels het belangrijkste bedrijfsmiddel. Zonder beschikbaarheid van data daalt de medewerkerproductiviteit snel naar nul, zijn klanten niet meer te bedienen en loopt de continuïteit van de onderneming gevaar. Tegelijkertijd beschikken veel organisaties – zeker in het mkb – niet over de mensen, middelen en kennis om business continuity praktisch vorm te geven. Door databeschikbaarheid in brede zin als dienst af te nemen in de vorm van Disaster Recoveryas-a-Service profiteert een organisatie van: Betere continuïteit van de bedrijfsvoering. Data altijd op een externe locatie beschikbaar en te herstellen. Kosten op abonnementsbasis. Een organisatie hoeft niet te investeren in hard- en software en beheer. Zij betaalt alleen voorspelbare, operationele kosten. Gebruik van hoogwaardige datacenters en de nieuwste technologieën om data veilig en efficiënt op te slaan en te beheren. Een DRaaS-leverancier heeft alle processen en procedures afgestemd op de meest gangbare compliancy-eisen.
Componenten van DRaaS van proserve Redundante Gbit-verbinding naar het proserve-netwerk vanaf het VMware-cluster 99,9% uptime-garantie op de stroomvoorziening en de netwerkverbinding Calamiteitennummer 24 x 7 x 365 bereikbaar Proxy-server op klantlocatie en replicatie-server bij proserve op basis van Veeam Back-up- en replicatiesoftware proserve verzorgt de aanschaf, installatie en het beheer van een dedicated firewall
proserve® Nieuwland Parc 155 3351 LJ Papendrecht
Postbus 363
T +31 88 25 25 252
The Netherlands
2950 AJ Alblasserdam
E
[email protected]