Talent komt altijd boven drijven IT Executive, nog maar 1 jaar jong, heeft zich een prominente positie in
oriënteren. Daarbij ook ideaal voor uw arbeidsmarktcommunicatie. Een unieke
het it-vakbladenlandschap verworven met stevige marktaandelen op de
propositie, vertaald naar een tweewekelijks magazine, een website, diverse
lezers- en adverteerdersmarkt. Daar zijn we trots op en zullen er alles aan
Focus bijlagen en interessante conferenties en branchegerelateerde relatie-
doen om die positie nog verder te versterken en uit te bouwen. Met
bijeenkomsten. Met een uniek door de lezers uitgesproken rapportcijfer: 7,6.
IT Executive bereikt u decisionmakers binnen bedrijven en organisaties die
Alle rapportcijfers ontvangen of wilt u meer weten over de interessante
verantwoordelijk zijn voor 80% van de it-investeringen in Nederland
advertentiemogelijkheden? Bel Erik van Heest,
(24 miljard euro). Talentvolle lezers die zich graag in het juiste umfeld
06-132 21012 of mail naar
[email protected]
inhoud colofon
2.0
Gartner is een speciale uitgave van IT Executive. Deze uitgave verschijnt in een oplage van 33.000 exemplaren en wordt meegestuurd met IT Executive en zal op de beurs Overheid & ICT verspreid worden. De inhoud van de advertorials valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.
redactie Coördinator: Marco van der Hoeven/ Mediabureau Leiden Hoofdredacteur: Fred van der Molen Adjunct-hoofdredacteur: Sytse van der Schaaf Eindredactie: Ruben Acohen Medewerkers: Mirjam Hulsebos, Pieter Werner E.
[email protected]
uitgever Rogier Mulder E.
[email protected]
advertenties Rob de Kleijnen (salesmanager) T. 06-534 034 70 Erik van Heest (senior accountmanager) T. 06-132 210 12 E.
[email protected] Advertentieverkoop: Michiel Hofman & Joop Slor, Buro Recent
iril in volor si. 2.0
amcon ver sim veros
2.0
2.0
Agna ad dolobor perat, suscip er sectet voloborer sed tem nulputat eu faciniamet vel ilis adit luptat wisse feum vero od eumsan volent dunt.
2.0 2.0
2.0
2.0
[4]
2.0
2.0
iril in volor si. 2.0
amcon ver sim veros 2.0
[6]
2.0
2.0
Agna ad dolobor perat, suscip er sectet voloborer sed tem nulputat eu faciniamet vel ilis adit luptat wisse feum vero od eumsan volent dunt.
advertorials Coördinatie: Monique Vreeswijk, Quamedia Fotografie: Anna Green, Portfolio Fotografie Realisatie advertorials: Dick Overkleeft
iril in volor si. amcon ver sim veros
vormgeving
[4]
Agna ad dolobor perat, suscip er sectet voloborer sed tem nulputat eu faciniamet vel ilis adit luptat wisse feum vero od eumsan volent dunt.
Concept: John Buys, Villa-DTP Realisatie: colorscan Amsterdam - Voorhout
drukwerk Senefelder Misset
abonnementen IT Executive wordt gratis toegezonden aan personen die vallen binnen de doelgroep. Aanmelden kan op www.it-executive.nl.
auteursrecht Auteursrecht voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaard-publicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. Op al onze aanbiedingen en overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene Voorwaarden van Kluwer BV, gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank te Amsterdam op 6 januari 2003 onder depotnummer 3/2003. Op alle overeenkomsten tussen Uitgever en Afnemer met betrekking tot advertentie-plaatsingen (daaronder begrepen alle overeenkomsten met adverteerders en bemiddelaars) zijn in aanvulling op deze Algemene Voorwaarden van toepassing de laatstgeldende versie van de Regelen voor het Advertentiewezen, uitgegeven door de raad van Orde en Toezicht voor het Advertentiewezen (ROTA), hierna: ‘de Regelen’. Bij tegenstrijdigheid van de Algemene Voorwaarden met de Regelen prevaleren de Regelen. Een exemplaar van de Algemene Voorwaarden en de Regelen zal op eerste verzoek gratis worden toegezonden. U kunt beide ook vinden op www. adformatie. nl/algemene-voorwaarden.html.
iril in volor si. amcon ver sim veros
[4]
Agna ad dolobor perat, suscip er sectet voloborer sed tem nulputat eu faciniamet vel ilis adit luptat wisse feum vero od eumsan volent dunt.
iril in volor si. amcon ver sim veros
[4]
Agna ad dolobor perat, suscip er sectet voloborer sed tem nulputat eu faciniamet vel ilis adit luptat wisse feum vero od eumsan volent dunt.
3
Social software Onveilig speeltje of middel voor transitie naar andere organisatie? Sociale software zorgt voor een waterscheiding tussen cio’s. Eigenlijk gelooft maar 20 procent van het it-topmanagement echt in het succes van dit type consumentensoftware in de bedrijfsomgeving. Maar volgens Gartner koerst de itbaas die met zandzakken voor de deur de instroom van Web 2.0-spul probeert tegen te houden, op een nederlaag aan. Door Frans van der Geest
2.0
2.0
2.0
2.0
2.0 2.0
2.0
2.0
2.0
2.0 2.0
2.0 2.0 2.0
Jeffrey Mann analyseert voor Gartner het bedrijfsmatig gebruik van sociale software, dat tot uiting komt via populaire webtoepassingen als bijvoorbeeld wiki’s, blogs, Twitter, Hyves, FaceBook en Google. “Doordat de ontwikkelingen in IT zich steeds meer door de consument laten beïnvloeden, is de verspreiding van sociale software in professionele omgevingen een kwestie van tijd,” aldus Mann. Persoonlijk is hij niet gelukkig met de term sociale software. Woonachtig in Nederland doet de naam hem veronderstellen dat er ook een ´asociale´ variant bestaat. “Bijna alle software is vanwege de grote inbreng van de mens sociaal te noemen. En ook het collaboratieve element is op zichzelf niet zo spannend, want dat kennen we in ondernemingen al veel langer in de vorm van erp-toepassingen.” Leren van technieken Interessant wordt het voor Mann pas als er iets te leren valt uit het toepassen van de technieken achter sociale software binnen de bedrijfsomgeving. Raken kantoormedewerkers er net zo gefascineerd en gemotiveerd door als in hun thuisomgeving? ”Mensen gebruiken sociale software om bijvoorbeeld vrienden te mobiliseren voor een politiek doel of om een feest te organiseren. Ook leent de software zich uitstekend voor het inwinnen van advies wanneer je iets wilt kopen. Waarom zouden dezelfde beweegredenen, maar dan voor andere doeleinden niet opgaan in de zakenwereld?” Mann onderscheidt bij directies van it-afdelingen drie categorieën: de groep die via url-blokkade het downloaden van sociale software tracht tegen te houden; de groep die toch wel argwanend staat tegenover het fenomeen, maar de introductie binnen het bedrijf al sudderend toelaat; en de echte pioniers die het gebruik van de software binnen hun bedrijf actief stimuleren.
Gartner heeft al een case-studie over de laatstgenoemde categorie gepubliceerd. Het betreft een pr- en reclamebureau, dat met behulp van sociale software de creatieve werknemers wereldwijd onderling laat communiceren. Van echt grote it-bolwerken als oliemaatschappijen, financiële dienstverleners of productiebedrijven vallen nog geen experimenten op te tekenen. ”Maar ze zijn er wel,” verzekert
Sociale software wordt als speeltje beschouwd dat de productiviteit aantast
Mann. ”Europa loopt op dat vlak zeker niet achterop bij de Verenigde Staten. De Koreanen zijn wellicht in de ontwikkeling nog het verst, net als de Japanners, die de software vooral combineren met mobiele communicatieapparatuur.” Aantasting beveiliging Wat weerhoudt de cio´s van grootschalige implementaties? Angst voor aantasting van de beveiliging rondom de operationele it-processen vormt de belangrijkste reden om software uit de consumentensector te weren. Maar Mann signaleert ook een negatieve houding van managers in het algemeen, omdat sociale software als speeltje wordt beschouwd dat de productiviteit van de medewerkers op kantoor aantast. De mensen hebben wel wat beters te doen; blokkeren dus die hap! ”Ze zetten dan een technisch middel in om hun managementprobleem op te lossen, en dat kan nooit de bedoeling zijn,” aldus Jeffrey Mann .
”De ondernemingscultuur is aan het veranderen,” zo stelt hij. ”Mensen werken steeds vaker vanaf meer plekken op deze wereld aan hetzelfde project. Bovendien wordt men niet meer beloond naar aanwezigheid, maar naar prestaties. Wat heb je voor elkaar gekregen? Dat is belangrijk, en niet het feit of je daarvoor drie of acht uur uur achter je bureau hebt gezeten. Thuiswerken of werken onderweg is onvermijdelijk met het toenemen van het fileprobleem. De inzet van sociale software kan bedrijven ondersteunen bij de transitie naar een andere inrichting van de arbeidsprocessen.” •
Meer over social software Op de Gartner Itxpo in Barcelona (12-15 mei) worden onder andere de volgende lezingen gehouden over sociale software: Collaboration Scenario: Working Together, Apart Wie: Jeffrey Mann Wanneer: dinsdag 15:00-16:00 Waar: Palau de Congressos de Catalunya, zaal F
Social Software and Social Process Support Wie: Nikos Drakos Wanneer: Donderdag 10:15-11:15 Waar: Rey Juan Carlos Hotel, zaal Mare Nostrum C&D
TomTom voor it-directeuren Profetisch imago legt Gartner geen windeieren Onder het motto ‘Beter goed gejat dan slecht bedacht’, maakt bijna iedereen binnen de it-sector die een presentatie moet samenstellen, gretig gebruik van citaten van Gartner. De marktvorser lijkt een open bron van onderzoeksbevindingen, waarmee elk betoog een stuk geloofwaardiger wordt. De aandeelhouders van het beursgenoteerde Gartner malen er niet om. Marktonderzoek is weliswaar een kernactiviteit, maar de echte meerwaarde zit in het vermarkten van kennis en expertise. Wat goed is voor cio’s, is ook goed voor Gartner. Door Frans van der Geest
Tco, bam, soa, asic, erp, cpm; het is zo maar een greep uit die eindeloze rij acroniemen die het jargon in de it-sector typeert. Al die fraaie kreten hebben een gemeenschappelijke oorsprong: de breinen van de researchmedewerkers van Gartner. Vanaf het moment dat oprichter Gideon Gartner het bedrijf in 1979 voor IBM-klanten startte met de demystificatie van de ingewikkelde IBM-productcatalogi en bijbehorende prijslijsten, heeft het adviesbureau zich ontwikkeld tot een consumentenkeurmerk binnen de it-wereld. Wie als leverancier niet de zegen van de marktvorser heeft meegekregen, ziet zich geplaatst voor een welhaast onmogelijke missie. ‘Misdragingen’ aan leverancierszijde vormen wellicht nog steeds Gartners voornaamste bestaansrecht. Aan een dergelijke boute uitspraak wil Jeroen Kleinhoven, sedert kort de nieuwe regionale verkoopbaas voor Gartner in de Benelux, zich niet wagen. Niet onbegrijpelijk, want ook de it-leveranciers maken deel uit van Gartners klantenkring. ”Wat wij doen is het scheiden van zin en onzin in de veelheid van aangeboden technologische oplossingen. Gebruikers vragen ons vaak om een ’second opinion’. We adviseren ook aan de aanbodzijde. Onze consultants helpen it-leveranciers bij het uitstippelen van een marktstrategie. Onze onafhankelijkheid behouden we altijd. Om die reden verrichten we ook geen implementatiediensten,” aldus Kleinhoven. De sales-topman van Gartner Benelux noemt onafhankelijkheid zelfs het kernkapitaal van de organisatie. ”Over alle thema’s die bij de cio of in zijn naaste om-
geving leven, kunnen wij direct objectieve informatie leveren. En dat is een schaars goed in de huidige it-industrie.” Bron van die zeldzame kennis is en blijft het onderzoekswerk van de ruim 650 wereldwijd actieve analisten. Hun waarnemingen omtrent de richting waarin de markt zich beweegt, vinden we terug in de continue stroom van Gartner-rapporten. Ze bevatten slechts 20 procent van de kennis. De rest gaat naar de markt via andere kanalen, en uit die activiteiten genereert de marktonderzoeker zo’n 60 a 70 procent van de 1,2 miljard dollar jaaromzet. Pareltjes in it-adviesdiensten Er zit dus handel achter de magische kwadranten en themarapporten, waarvan menigeen op ruime schaal gebruik maakt. Kleinhoven: ”Aan de glazen bol ontleent de organisatie naamsbekendheid, maar daar houden we onze ruim vierduizend medewerkers niet mee aan het werk. Alleen al in de Benelux zijn veertig personeelsleden dagelijks actief met het verkopen van onze dienstverlening, waaronder de it-adviesdiensten.” Kleinhoven noemt ze de Gartner-pareltjes: de ruim vijftig consultants van de Benelux-organisatie. ”Drie jaar geleden waren het er nog maar twintig, en als we alles zouden doen wat wordt gevraagd, hadden we er nu vijfhonderd in dienst. Wie onze adviseurs inhuurt, haalt veel kennis en expertise in huis aangaande de meest relevante disciplines binnen de IT. Begeleiding van outsourcing-trajecten en het uitstippelen van langetermijnstra-
tegieën, alsmede het bepalen van juiste it-kosten of het bewaken van complexe en kritische it-programma’s, zijn momenteel erg in trek.” Een andere belangrijke tak van dienstverlening vormen de bekende congressen over belangrijke it-thema’s die overal in de wereld worden georganiseerd. In Europa kent Gartner twee plaatsen waar jaarlijks alle onderwerpen de revue passeren, te weten Cannes en Barcelona. Verder zijn er nog tactig à negentig evenementen van kleinere omvang over ’hot topics’ in de it-sector zoals bpm, soa en outsourcing. Ook het kleinere werk met locale voorlichtingsbijeenkomsten voor selecte gezelschappen schuwt de marktvorser niet. Zelfs it-gebruikers in het mkb kunnen met de Gartner-informatie hun voordeel doen. Vertegenwoordigers daarvan vinden we overigens niet terug in de andere omzetgenerator: het Executive Program, kortweg EXP. Niet zonder enige trots vertelt Kleinhoven dat in dit programma de ruim 3500 leden wereldwijd het beste geboden krijgen dat zijn bedrijf te bieden heeft. Het is een programma voor cio’s, geleverd door cio’s. De zogeheten Executive Partners van Gartner zijn namelijk ex-bestuurders van it-organisaties die op permanente basis een klankbordfunctie vervullen. uit bed gebeld Kleinhoven bestempelt het EXP-programma als de TomTom voor de it-directeuren. ”Zij vertellen ons waar ze naar toe willen en wij vertellen hen hoe ze er moeten komen. Maar we letten ook op het eigen
functioneren van de cio. De invulling hangt heel erg van de persoon af. Ruwweg onderscheiden we twee profielen: de it-manager die zijn weg naar de raad van bestuur heeft gevonden en de algemene manager die zich meer de IT eigen moet maken. We zijn tegelijkertijd klankbord, coach en adviseur en dikwijls de schouder waarop ze kunnen uithuilen. Want gemakkelijk hebben ze het tegenwoordig niet”. Maar begeeft Gartner zich daarmee dan niet op het pad van de grote vijf organisatieadviseurs? ”Daar komt weer onze onafhankelijkheid om de hoek kijken,” zo vervolgt Kleinhoven. ”Wij worden soms letterlijk uit ons bed gebeld door een it-directeur die de volgende dag een belangrijk gesprek heeft met een toeleverancier, maar diens opgegeven referenties niet vertrouwt. Wij hebben geen inwerktijd en kunnen direct objectief voorlichten omdat we ons niet hebben verbonden aan een bepaald product of een bepaalde technologie.” ”De EXP-klanten sluiten een doorlopend contract waarbij Gartner telkens de meerwaarde van het lidmaatschap inzichtelijk zal moeten maken. We besparen onze leden tijd door informatie te vergaren en een shortlist samen te stellen, we geven direct antwoord op knellende vragen en we bieden een netwerkfunctie. Veel EXPklanten zien ons als de externe bron voor aanvullende informatie over planning en uitvoering van hun it-gerelateerde zaken. Zo zijn we zeer actief bij het opstellen van de ’business case’, wanneer een cio de investering voor een specifiek project moet verkopen bij de raad van bestuur.” Daaruit mag je volgens Kleinhoven niet de conclusie trekken dat IT op hoog bestuurlijk niveau nog altijd is ondergewaardeerd. Er is volgens hem hooguit soms sprake van onderschatting van de impact van technologie. Met de instroom van een jongere generatie topmanager die wel met IT is opgegroeid, is dat aan het veranderen. Toch kan hij nog steeds smakelijk verhalen over bovenbazen die hun it-topman beschouwen als een verlengde van hun helpdesk. Zo wist een cio van een grote multinational hem onlangs te vertellen dat de waardering voor zijn functie mede afhing van de accuratesse waarmee hij zijn ceo kon helpen. Die belde hem ’s nachts vanuit zijn hotelkamer in China. Daar bleek hij niet rechtstreeks te kunnen inbellen in het bedrijfstelecomsysteem. Of de cio dat probleem maar even wilde oplossen. •
We zijn tegelijkertijd klankbord, coach en adviseur
Jeroen Kleinhoven, directeur Gartner-Benelux: ”Aan de glazen bol ontleent de organisatie naamsbekendheid, maar daar houden we onze ruim vierduizend medewerkers niet mee aan het werk.”
Adviezen bij outsourcing Gartner adviseert veel bij outsourcing-trajecten. Het adviesbureau probeert dan allereerst inzicht te krijgen in de kosten die een onderneming maakt voor de externe it-ondersteuning. Outsourcing-contracten waarin geen zogeheten marktconformiteit clausule is opgenomen, vinden geen genade. Deze clausule voorkomt dat een bedrijf qua dienstverlening volledig vastgezet wordt en niet kan bijsturen bij verandering van de markt. Dankzij hun database met tarieven en diensten kunnen de consultants beoordelen of de prijsafspraken wel deugen. Hoewel ze dus op hun vingers worden gekeken, kunnen ook dienstverleners baat hebben bij een onafhankelijk oordeel. Het komt voor dat zij in de discussies met de afnemer Gartner aan hun zijde vinden. Die zou niet schromen de klant te wijzen op het feit dat hij overvraagt.
ADVERTORIAL
QNH zet alle bedrijfsneuzen in dezelfde richting
Geïntegreerde aanpak geeft betere resultaten Business cases mogen nooit worden bepaald door de mogelijkheden of onmogelijkheden van de technologie. Toch gebeurt dat bij veruit de meeste bedrijven wel. Dat het anders kan bewijzen de “creators of intergrated business” van QNH. Deze business integrator levert diensten op het grensvlak van business en IT en heeft de naam dat ze ondernemingen werkelijk beter laat presteren. Het sleutelwoord is de geïntegreerde aanpak, ofwel de koppeling van mensen, systemen en doelen. We praten over de succesvolle aanpak met Hugo Bakkenist vanuit de hoofdvestiging in Zeist.
QNH is één van de hoofdsponsors van het Holland House op het Gartner Symposium ITxpo dat van 11 tot en met 14 mei in Barcelona wordt gehouden. Ooit werd het bedrijf in 1997 opgericht door twee amateur-piloten, Arnold Kamminga en Joop Bijsterbosch. Aan hun voorliefde voor vliegen dankt het bedrijf ook zijn naam. In luchtvaarttermen wordt met de afkorting QNH de luchtdruk ter plaatse aangeduid waardoor een vlieger weet of hij op de juiste hoogte zit. Volgens de oprichters is het een metafoor voor de hightech kwaliteit die zo kenmerkend is voor de luchtvaart. Bij die ene metafoor is het niet gebleven, het bedrijf is doordrenkt van luchtvaartjargon. Een vergadering heet bijvoorbeeld een “crew briefing”. Sollicitanten kunnen voor meer informatie terecht op de site www.flyyourfuture.nl
8
Het welkome alternatief Op de vraag wie QNH allemaal tot haar klantenkring mag rekenen, somt Bakkenist een rijtje met indrukwekkende namen op, waaronder de Rabobank, Nuon, Evides, Delta Lloyd en Philips. “Qua klanten richten we ons op de nederlandse top 200” aldus Bakkenist. Hoe die klanten ons zien? “We zijn niet van het formaat Cap Gemini, LogicaCMG, Atos Origin of Ordina. Dat heeft als voordeel dat we niet over dezelfde kam worden geschoren. Omdat we kleiner zijn, zijn we ook wendbaarder en makkelijker aanspreekbaar. Vooral de multinationals zien ons meer als het slimme broertje dat vaak hele aardige, originele voorstellen heeft. Maar ongeachte de grootte, met al onze klanten onderhouden we nauwe contacten. Dat kan ook bijna niet anders als je ziet hoe diep we vaak in de organisatie terecht komen. Soms trekken we de hele organisatie uit elkaar en gooien we allerlei processen overhoop. “We helpen onze klanten de mensen, processen en middelen weer effectief te maken. Om het vervolgens weer los te laten, want we vinden dat de klant uiteindelijk zelf weer zo snel mogelijk aan het roer hoort te staan.”
In 2004 telde het bedrijf nog 35 medewerkers. Inmiddels zijn dat er ruim driehonderd. De snelle groei heeft volgens Hugo Bakkenist vooral te maken met het model dat het bedrijf nu hanteert, een model dat is gebaseerd op business integration. “Een aandachtsgebied waartoe communicatie, organisatie, processen, systemen, data en infrastructuur vallen. Wil je het beste uit je business halen, dan zul je al deze bedrijfsaspecten moeten integreren, inclusief de mensen,” meent Bakkenist. Die boodschap laten we ook in Barcelona doorklinken.
De business staat voorop Onze kracht ligt in het feit dat we alle aspecten van een organisatie naadloos op elkaar laten aansluiten, vertelt Bakkenist. Hoewel hij van huis uit een bedrijfskundige informaticus is, ziet zichzelf niet als ICT’er, maar veel meer als bedrijfskundige. Het neemt niet weg dat hij goed op hoogte is van de trends en ontwikkeling binnen de techniek. Voor Hugo Bakkenist zijn ICT en techniek niet het doel, maar de weg waarlangs. “Technologie is puur voor de ondersteuning van de processen en behoort altijd in dienst van het resultaat te staan. De business case is altijd leading,” verzekert hij met klem. “Pas dan kun je bepalen hoe en welke ICT je het beste kunt inzetten.
QNH • Driebergseweg 2 • 3708 JB Zeist T (030) 698 2000 E
[email protected] W www.qnh.nl
Samen met de klant bepalen wij dan ook hoe de business case er uit ziet, wat het doel is over drie of vijf jaar en wat er nodig is om dat doel te bereiken. Met onze uiteenlopende expertises kijken we naar alle omgevingsfactoren die invloed kunnen hebben op die doelstelling. We kijken naar de kansen die er liggen en wat een bedrijf daarmee kan, welke nieuwe producten of diensten een bedrijf in de markt zou kunnen zetten, welke competenties zijn eventueel nodig, of er misschien een cultuuromslag gewenst is? Op die manier proberen we de business case rond te krijgen. Bij iedere stap die we vervolgens doen, geven we tekst en uitleg aan de klant en overleggen we of we nog met z’n allen nog op de afgesproken weg zitten. Een klant weet dat z’n case in goede handen is, terwijl hij toch de regie heeft en kan schakelen indien nodig.
Schakels in een keten Bakkenist: “Business Integration is de kijk die we hebben op de business van onze klant. Als je processen moet integreren of afdelingen samenvoegt, dan heb je altijd te maken met lagen van integratie. Dat varieert van verschillende culturen die je moet integreren tot en met het neerzetten van de juiste competenties op de juiste plekken. Tezamen vormen deze lagen de mix van stappen die een bedrijf naar succes leiden, of juist niet als ze niet zijn geïntegreerd. De lagen zijn als schakels in een keten onlosmakelijk met elkaar verbonden, tot elkaar veroordeeld zou je misschien kunnen zeggen. Functioneert een schakel in de keten niet naar behoren, dan onderbreek je de keten en krijg je niet het gewenste resultaat aan het eind van die keten. Wij bieden een compleet geïntegreerde aanpak waarin we alle schakels in de keten optimaal hun werk laten doen, in tegenstelling tot onze concurrenten die niet naar het groter geheel kijken en zich slechts richten op enkele schakels van de keten. Wij kijken ook niet uitsluitend naar de opdracht. Nee, wij kijken verder en stellen het bedrijfsbelang centraal. Dat is ook uiteindelijk waar het om gaat, want daarmee raak je de kern van de organisatie.”
9
ADVERTORIAL
Het Enterprise Data Center onder de loep
10
Bedrijven en overheid moeten hun dienstenmodel gaan heroverwegen De manier waarop overheid en bedrijfsleven hun ICTdiensten aanbieden, is aan het veranderen. Gebruikers van deze diensten vragen in toenemende mate om flexibiliteit.
In het nieuwe enterprise data center wordt de complexiteit in de ICT-kolom losgekoppeld. Hierdoor wordt de IT-omgeving transparant en eenvoudig te beheren. In die situatie kunnen de business-eisen leidend worden voor de te nemen beslissingen. Door gebruik te maken van homogene computer-resources om zo ensembles te maken, is bijvoorbeeld in een implementatie met enkele tienduizenden nodes toch maar één administrator nodig. De onlangs gelanceerde IBM z10 Enterprise Class Server is het eerste voorbeeld van een ensemble dat gericht is op die business-behoeften: van flexibiliteit en capaciteit tot prestatie.
Informatie-architectuur
Naast deze business-factoren, die allemaal te maken hebben met flexibiliteit, zijn er ook technische ontwikkelingen te benoemen vanuit de IT zelf. Het meest in het oog springende aspect is security. Het belang van security neemt toe, nu data bedrijfskritischer worden. De kosten van energie spelen in toenemende mate een rol, vooral omdat de meeste datacentra verouderd zijn. Ook de oplopende kosten van servicemanagement zijn het waard onder de loep genomen te worden. Bij veel organisaties heeft soms tot wel zeventig procent van de IT-uitgaven te maken met operationele overhead, en niet met innovatie en nieuwe diensten.
Een service-oriënted model (SOA) is de nieuwe basis om aan deze veranderende vraag tegemoet te komen. Bij de
Nieuw servicemodel
ontwikkeling van software wordt al langer met dit model
De wens om zo flexibel mogelijk te zijn, botst in veel gevallen met het onvermogen van de bestaande ICT om de noodzakelijke veranderingen te realiseren. Daarom heeft IBM een visie ontwikkeld op een nieuw servicemodel. IBM wil organisaties helpen om te transformeren naar een nieuw enterprise data center-model. Deze transformatie heeft direct invloed op de manier waarop organisaties hun applicaties en diensten ter beschikking stellen. In de meest voorkomende constellatie draait de applicatie op middleware, die op zijn beurt weer draait op een besturingssysteem. Dat besturingssysteem draait vanwege de virtualisatie vaak weer op een hyperviser. Daaronder bevindt zich tenslotte de hardware. In veel gevallen vormen al deze elementen één ondeelbare stack, die daarom ook als één geheel beheerd en gemanaged wordt. Maar wanneer er bijvoorbeeld een hardwarefout optreedt, is het uitermate lastig om de andere onderdelen snel en flexibel ergens anders onder te brengen. Het nieuwe enterprise data center biedt hiervoor de oplossing. De combinatie van applicatie, middleware en besturingssysteem wordt één losstaand element, de cloud. De hyperviser krijgt een SOA-achtige interface, terwijl de hardware gaat bestaan uit ensembles die gedefinieerd kunnen worden als een homogene hoeveelheid hardware.
gewerkt. Nu gaat SOA ook voor diensten en hardware een rol spelen. En dat heeft weer consequenties voor de inrichting van het datacenter. IBM heeft onlangs zijn visie op deze ontwikkeling gepresenteerd. Zowel in de business-omgeving als in de IT zelf spelen ontwikkelingen die de drijvende kracht vormen achter deze heroriëntatie. De businessomgeving blijft voortdurend veranderen. Dit betekent dat flexibiliteit een cruciale eigenschap voor ondernemingen en instellingen wordt. Gebruikers vragen om resilience: als er iets gebeurt, dan moeten de lopende operaties ongestoord door kunnen gaan. Ook nieuwe of veranderende wet- en regelgeving vraagt flexibiliteit van elke onderneming die door zal klinken bij beslissingen over ICT. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een belangrijke factor in de beslissing om ICT-veranderingen al dan niet door te voeren. Maatschappelijk verantwoord ondernemen vergroot het onderscheidend vermogen van ondernemingen. Maar ondernemingen moeten wel de capaciteit hebben de noodzakelijke veranderingen door te voeren.
Transformatie De transformatie naar het nieuwe enterprise data center bestaat uit vijf onderdelen: virtualisatie; business-driven servicemanagement; de informatie-architectuur; security en business resilience en de milieuvriendelijkheid van de infrastrucuur.
Virtualisatie Het eerste aspect is een vergaande mate van virtualisatie. De huidige manier waarop virtualisatie plaatsvindt, is relatief statisch, bijvoorbeeld op een server waar processen met een tijdschema zijn ingepland. Dat werkt uitstekend totdat er iets misgaat met de server. Het is dan de vraag waar de processen naartoe moeten die op de server draaien. Ook de behoefte of noodzaak om te vernieuwen wringt met de bestaande structuur. Om een vernieuwing door te voeren is veel planning en regelwerk nodig, provisioning genoemd, dat al snel een aantal dagen kan duren. Een nieuwe enterprise data center zorgt voor de vergaande mate van virtualisatie door de vaste koppelingen tussen applicaties en data aan de ene kant en de onderliggende hardware en infrastructuur aan de andere kant weg te halen.
Business-driven servicemanagement Het tweede onderdeel van de transformatie naar het nieuwe enterprise data center is business-driven servicemanagement. Dit betekent dat niet meer de IT-afdeling, maar de business bepaalt wat er gebeurt met IT. Daarvoor is een transparante IT-omgeving nodig, waar alle onnodige complexiteit uit is weggehaald. In een gemiddeld rekencentrum staan enkele honderden machines. Een dergelijke omgeving is moeilijk te beheren. Een vuistregel voor het beheer van rekencentra is dat voor iedere vijftig systemen één beheerder nodig is. Bij een datacenter met honderden systemen gaat het alleen al voor het besturen van dat park om tientallen mensen.
IBM • Johan Huizingalaan 765 • 1066 VH Amsterdam T (020) 513 5151 W www.ibm.com
Het derde onderdeel van het nieuwe enterprise data center is de onderliggende enterprise informatiearchitectuur. Alle organisaties hebben te maken met een exponentiële groei van de hoeveelheid beschikbare data. Dit roept de vraag op of de gebruikers wel werken met de juiste informatie: is het wel de meest recente versie, is de beschikbare informatie wel up-to-date? Om ervoor te zorgen dat de gebruikers weten dat ze altijd over de meest recente en accurate gegevens beschikken, is een enterprise informatiearchitectuur nodig die processen, mensen en applicaties altijd voorziet van de juiste data. En ook dat heeft weer grote gevolgen voor de datacenters.
Security en business resilience Het vierde element is tweeledig; het wordt gevormd door de combinatie van security en business resilience. In praktijk betekent dit dat IBM zijn best practices ter beschikking stelt aan klanten, zodat zij hun systemen en gegevens kunnen consolideren en centraliseren. Dat gebeurt zonder dat de gebruikers daarbij inboeten aan toegangsmogelijkheden en zonder beperkingen.
Milieuvriendelijkheid van de infrastrucuur Door de best practices te volgen kan het gebruik van assets worden verdrievoudigd, wat ook nog eens een grote invloed heeft op duurzaam ondernemen én de energiekosten. Dit ‘groene’ element is het laatste onderdeel van het nieuwe enterprise data center. Een milieuvriendelijke infrastructuur is een noodzakelijk element van de transformatie. De provisioning kan in de nieuwe situatie in minuten geregeld worden in plaats van dagen; de hitte die de hardware produceert, gaat met zestig procent omlaag; de fysieke ruimte die wordt ingenomen op de vloer gaat meer dan tachtig procent omlaag, en de disaster recovery time wordt ook meer dan tachtig procent korter. De visie van IBM op de nieuwe generatie datacenters is gebaseerd op praktische ervaringen, onder meer binnen de eigen organisatie. Zo heeft IBM het Project Big Green gelanceerd. Doel is om de rekencapaciteit in 2010 te verdubbelen zonder het stroomverbruik te verhogen. Ondernemingen die willen profiteren van deze visie kunnen gebruik maken van de roadmap, de instrumenten en de ondersteuning die IBM biedt. Het nieuwe enterprise data center zorgt voor de flexibiliteit die organisaties nodig hebben om efficiënt te opereren in een snel veranderende omgeving.
11
ADVERTORIAL
de CIO. Dat vind ik onbegrijpelijk. Want het mes snijdt aan twee kanten. Je bewijst niet alleen het milieu een goede dienst, je spaart er ook nog eens geld mee uit. Bovendien als je datgene wat je doet effectiever en efficiënter kunt doen, dan doe je dat toch gewoon. Wat dat betreft zouden de aandeelhouders ook wel eens wat alerter mogen worden.”
Een gemiste kans Op de Gartner-symposium in Barcelona worden de belangrijkste ICT-uitdagingen en trends van de komende jaren besproken. Volgens de Koning zou dit event een prima podium zijn om een oproep te doen aan een ieder om zijn verantwoordelijkheid te nemen. “Als ik kijk naar het programma, dan zie ik energie en milieu niet direct expliciet als een thema genoemd. Dat bevreemdt me. Op dat terrein valt veel voordeel te behalen. Een gemiste kans, lijkt mij. Natuurlijk passeren een aantal interessante onderwerpen de revue, maar energiebesparing met en door ICT verdient eigenlijk een veel prominentere rol.
Nederland het energieverbruik op hun ICT zouden aanpakken ze het milieu een dienst zouden doen die zijn weerga niet kent. Een organisatie met 500 werkplekken kan jaarlijks al zo’n 4 000 bomen besparen door energiebesparende ICT gerichte maatregelen te nemen. In geld uitgerekend is dat 30 000 euro. Zouden we dat met z’n allen doen in dit land dan praat je over een reductie van de CO2-uitstoot van miljoenen tonnen. Je haalt dus in een keer bij wijze van spreken de helft van de auto’s van de weg. Daarmee kun je pas echt thuiskomen.”
Grote verspillers
12
Miljoenen tonnen CO2-uitstoot door ICT-afdelingen
Nederlands bedrijfsleven niet bewust van enorme energieverspilling ICT-leverancier Pecoma Business Technology (Pecoma) is een van de drie sponsors van het ’Çasa Holanda’ tijdens het Gartner Symposium ITxpo dat van 12 tot en met 15 mei in Barcelona wordt gehouden. Als het aan algemeen directeur Simon de Koning ligt wordt het vooral netwerken, inspiratie op doen en informatie delen met zakelijk bekenden. Maar voor het bedrijfsleven heeft hij ook een dringende boodschap. Over de vergaande energieverspilling binnen hun ICT-infrastructuur en de verantwoordelijkheid daaraan iets te doen. Al was het alleen maar om geen dief van eigen portemonnee te zijn.
ICT is een middel, niet het doel. En dat middel kost wat de Koning betreft teveel energie. Hij staat niet alleen in die overtuiging. Links en rechts waarschuwen rapporten voor energiekosten die de pan uitrijzen. Wereldwijd zorgt ICT voor ongeveer evenveel CO2-uitstoot als al het vliegverkeer bij elkaar. Als bedrijven hun gedrag niet veranderen zullen ze binnen vijf jaar een kwart van hun ICT-budget kwijt zijn aan energiekosten. En dat is niet alleen schadelijk voor de eigen portemonnee, maar ook voor het milieu. Van die alarmerende vooruitzichten lijkt vooralsnog echter bijna niemand wakker te liggen. “Energiebesparing en milieubewustzijn wordt veelal alleen met de mond beleden”, meent de Koning. “En dat is mijn grootste zorg. In de top 100 van Nederlandse bedrijven wordt er wel gesproken over energiebesparing, maar er zijn maar weinig bedrijven die er echt iets aan doen. Het staat nog steeds niet op de prioriteitenlijst van
Op de vraag waar vooral sprake is van verspilling, noemt de Koning onder andere de financiële sector, de banken dus. “Daar staan de zakelijke pc’s dag en nacht te draaien. Terwijl zo’n pc goed is voor een ton kooldioxide per jaar, ofwel een vliegtuigstoel van Amsterdam naar Cairo. Maar die vallen helemaal in het niet bij de energieslurpende datacenters die eveneens de klok rond draaien. De dag dat de prijzen van datacenters niet meer per vierkante meter maar op basis van energieverbruik worden bepaald, is niet ver weg meer, verzekert hij. “De besparingspotentie is dus ongekend. Neem de banken, die kunnen elk misschien wel een miljoen euro per jaar besparen. Omgerekend is dat een kleine 3 000 ton CO2 reductie. Maar niemand beseft dat, want in ieders beeld is een bank geen ICT-bedrijf en dus ook geen grote energieverbruiker. Bij de overheid hetzelfde laken een pak, kijk maar eens het energieverbruik op bijvoorbeeld de ICT-afdeling van de belastingdienst. Geen haan kraait er naar. Daarom blijf ik aan de bel trekken.” Hoeveel valt er eigenlijk te besparen? De Koning: “ik durf de weddenschap aan dat als de honderd grootste bedrijven in
13
Algemeen directeur Simon de Koning
Gratis energiescan Sinds enige tijd biedt Pecoma, vanuit haar overtuiging iets met technologie terug te willen geven aan de wereld, een gratis energiescan aan waarmee het energie verbruik van ICT (gerelateerde) assets wordt doorgelicht. Desondanks wordt de noodzaak om te besparen bij bedrijven niet of nauwelijks gevoeld. Op enkele uitzonderingen na. Zo heeft de gemeente Zwolle een energiescan laten doen. Ze kan 75 000 euro op jaarbasis besparen. Ook de farmaceut OPG is serieus en rapporteert bij een energieprijs van 15 eurocent een besparing van ruim 10 000 op jaarbasis, wat neerkomt op een besparing van 47%. “Het gaat vaak om kleine ingrepen die samen een grote besparing opleveren,” verzekert De Koning. “Zo kun je bijvoorbeeld computers of beeldschermen binnen het eigen netwerk die een half uur lang niet actief zijn geweest automatisch uit laten zetten. Een kleine investering die veel rendement oplevert. Ook het terugbrengen van het aantal servers door virtualisatie kan een flinke besparing opleveren. ”
PECOMA BUSINESS TECHNOLOGY • H.J.E. Wenckebachweg 200 • Postbus 94148 • 1090 GC Amsterdam • T (020) 460 9609 • F (020) 460 9610 • E
[email protected] • I www.pecoma.nl • Friesestraatweg 211c • Postbus 70151 • 9704 AD Groningen • T (050) 520 1888 • F (050) 520 1890
Greening Conferentie
the enterprise 2.0
Duurzaam ondernemen Unieke Conferentie over energie besparen en duurzaamheid Datum 25 juni 2008 Inclusief lunch, informatiemarkt en Locatie Mediaplaza Utrecht netwerkborrel. Zie voor het volledige programma onze website: www.it-executive.nl/conferentie
Keynote: IT’s role in a low carbon econom Simon Mingay (VP research bij Gartner Group) Keynote: Meer duurzaamheid door meer ICT Martijn Kriens (Telematica Instituut) Keynote: Duurzame Netwerken Prof. Dr. Ir. Nico H.G. Baken
(hoogleraar Telecommunicatie TU Delft en senior strateeg KPN)
Case: ASN Bank: hoe realiseer je een duurzaam ict-beleid Joyce van der Est (CIO & COO ASN Bank) Case: duurzaam ondernemerschap bij TNT Post Marcel Krom (Algemeen directeur Cendris/TNT Post) Case: OPG – is groen goed genoeg? Gwan Kho (CTO OPG) Lezersaanbieding lezers van IT Executive proteren van 25% korting (code: early). Ga direct naar www.it-executive.nl/conferentie Platinumsponsors:
Goldsponsors:
•
• Surf naar www.it-executive.nl/conferentie • Slechts 200 plaatsen beschikbaar Schrijf nu in en proteer van 25% korting (code: early)
Tussen hype en trend Nieuwe technologie centraal op ITxpo Barcelona Wordt het Cannes of Barcelona? Een willekeurig fragment uit een gesprek in een reisbureau, of een gangbare dialoog in het kantoor van een cio? Het antwoord van Gartner: ”Naar de Zuid-Franse badplaats gaan it-managers die in het najaar een handreiking zoeken voor hun huidige vraagstukken; naar de Spaanse havenstad reizen in het voorjaar cio’s die over de toekomst nadenken.” Door Frans van der Geest De gemiddelde cio is niet zo eenvoudig meer naar een conferentie of congres te bewegen, maar voor jaarlijkse Gartnerbijeenkomsten wordt nog wel eens een uitzondering gemaakt. In het najaar de grootschalige bijeenkomst in Cannes, in het voorjaar die in Barcelona. Alle ’hot it-issues’ passeren de revue in een congres met een reeks keynote-voordrachten, aangevuld met talloze parallelle sessies en een beursvloer, waar het crème de la crème van it-leveran-
Wat komt er over vijf jaar op ons af? ciers zijn kunsten mag vertonen. Terwijl Cannes wordt gekarakteriseerd als het halen van je MBA in IT binnen vijf dagen, geldt Barcelona als de glazen bol, die ver weg van de operationele beslommeringen een itbestuurder een blik in de toekomst gunt. De echte liefhebber gaat naar beide conferenties en kan tussendoor in de zomer met de familie nog eens naar de Middellandse zee. Het is duidelijk: het cio-bestaan vraagt om een nauwgezette planning. Waaghalzen of it-koopjesjagers Wie nooit hoeft na te denken over de nieuwste technologie, kan het congres in de Catalaanse hoofdstad mijden. Daar komen de thema’s aan de orde, die vooral vertegenwoordigers van het zogeheten type A-onderneming aanspreken. Type A? Gartner classificeert zijn doelgroep in drie typen organisaties: A, B en C. De it-bazen van A zijn niet bang voor de risico’s en voelen zich uitgedaagd door het inzetten
van de nieuwste technologie. Ze doen het gewoon. De B-jongens en -meisjes letten alleen op wat hun concurrent doet en willen vooral niet te ver achterop raken. De C-bedrijven zijn koopjesjagers; langer wachten resulteert in een betere beschikbaarheid van it-producten tegen lagere tarieven. Roger Fulton is als Gartner-analist mede verantwoordelijk voor de invulling van het programma in Barcelona. Hij laat aan duidelijkheid niets te wensen over: ”de inhoud van de honderd sessies is afgestemd op de A-bedrijven, dan wel op bedrijven die dat graag zouden willen zijn. De deelnemers voelen de behoefte om over de horizon te kijken. Wat komt er over vijf jaar op ons af en hoe gaan de ontwikkelingen ingrijpen op onze huidige it-organisaties? Een inventarisatie onder de aangemelde cio’s toont de gewenste aandachtspunten: draadloze mobiliteit; ‘collaboration’ en sociale software; visualisatie en business intelligence; soa.” ‘This is your wake up call’ Die thema’s zijn toch ook actueel voor andere it-managers? ”Klopt,” zo stelt Fulton. ”In Cannes zijn ze ook aan de orde geweest. Maar dan staat de business centraal. In hoeverre kan de technologie daaraan direct een bijdrage leveren? In Barcelona plaatsen we het onderwerp veel meer in een alarmerende context. Word wakker, want er staan dingen te gebeuren die het voortbestaan van jouw afdeling en jouw bedrijf op langere termijn bedreigen! Maar je hebt nu nog de tijd om erover na te denken en misschien kun je er nog wat aan doen.” Waar Cannes zo ’down to earth’ is en de
15
aanwezigen direct op het meest aangewezen spoor zet, hebben de presentaties van Barcelona tot doel om de aanwezigen eerder van hun stuk te brengen. Kekke kretologie draagt een steentje bij. Wat te denken van: ’cloud computing’ of ’digital natives’. ‘Digital natives’ behoren tot de generatie die is opgegroeid met internet en digitale interactie. Die generatie staat een stuk kritischer tegenover de it-middelen die bedrijven aanreiken. In dat verband stipt Roger Fulton nog een ander thema aan dat in Barcelona wordt besproken: ’information technology versus operational technology’. Beide disciplines gaan bij veel bedrijven gescheiden door het leven. It-specialisten zitten zelden rond de tafel met ingenieurs die producten ontwerpen of processen samenstellen. Allemaal schaffen ze computersoftware en -hardware aan. Bestuurders doen er wijs aan de synergie tussen beide groeperingen te stimuleren en hun talenten aan te wenden voor de business. •
Netwerkevent - Gartner Symposium/ITxpo Barcelona
Bouw aan uw netwerk in Casa Holanda Het Nederlandse Netwerkevent tijdens Gartner Symposium/ITxpo Barcelona
13 mei 2008 - 20.00 uur Carpe Diem Lounge Club, Passeig Marítim de la Barceloneta Gratis toegankelijk
Organisatie:
Voor meer informatie over Casa Holanda, bel Rob de Kleijnen: 06-53403470 Voor meer informatie over het symposium: www.gartner.com/eu/symposium
Powered by: