Een moderne dictator verzwijgt geen ramp

‘In de trein’? geeft antwoord op pagina 3

15 Donderdag Mei2008

Werkt bevrijdend.

Kunnen wij jou ook als freelancer in de ICT verwelkomen?

GRATIS DELL LAPTOP + MOTOROLA F3 Zolang de voorraad strekt ... OP=OP

Kijk snel verder in deze krant!

0900-5555 444 of www.gsm.nl/depers

(lokaal tarief)

www.it-staffing.nl

Zenit St. Petersburg wint UEFA Cup

Advocaat rekent af met criticasters

24

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Een moderne dictator verzwijgt geen ramp AP

1976: half miljoen doden, niks aan de hand

Mark van Assen AMSTERDAM

...

De aardbeving duurde maar een paar seconden. Daarna was er van de stad niks meer over. ‘Iedereen was onrustig, al een paar dagen’, vertelt Yao Guangqing, die de ramp overleefde. ‘De mensen waren prikkelbaar en honden en kippen weigerden naar binnen te gaan. En plotseling, ’s nachts, was er een flits en een donderend geluid als van een storm. Toen begon het grote schudden.’ Het was verschrikkelijk. De beving, 7,8 op de schaal van Richter, verwoestte 90 procent van de ge-

Hield China bij de beving in 1976 de deuren nog gesloten, nu zijn hulp en aandacht uit de hele wereld welkom. Een tactiek waar Birma van kan leren.

bouwen van Tangshan. Bijna een half miljoen mensen, of zelfs meer, vonden de dood. Maar daarna bleef het stil, zeven jaar lang. De ramp van Tangshan, een mijnstad in het noordoosten van China, gebeurde in een warme julinacht in 1976. Het was een van de grootste natuurrampen van de vorige eeuw, maar de wereld wist van niets. Dat had voorzitter Mao zo besloten. China kon het zelf wel af. Pas in november 1983 mocht de eerste buitenlandse journalist de stad in, Graham Earnshaw van de Britse Daily Telegraph. Hoe anders gaat het nu. Het midden van China werd maandag door

elkaar geschud door een beving van ongeveer dezelfde sterkte als die in 1976. De regering in Peking zette meteen de luiken wagenwijd open.

‘Hou vol!’ riep premier Wen Jiabao van China. ‘Ons leger is bezig u te redden.’ Een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken verscheen op de televisie: ‘We hebben heel veel hulp nodig.’ Op de dag van de ramp toog premier Wen Jiabao naar het

AP

2008: 14.866 doden, help ons!

rampgebied om beknelde overlevenden moed in te praten in het felle licht van de televisielampen: ‘Hou vol!’ riep hij door een megafoon. ‘Ons leger is bezig u te redden.’ Via de staatsmedia komen voortdurend onmogelijk precieze dodencijfers naar buiten: 3.629 in de stad Mianyang, 11.921 in totaal in het hele gebied, of nee, wacht, toch meer dan 12.000. Het bewind beseft dat het niet meer wegkomt met zwijgen. Dat past niet meer bij China’s zo gewenste statuur van wereldmacht. Bovendien is een ramp van dergelijk formaat niet meer stil te houden, al zou je het willen. Dat merkt ook de junta van Birma,

die na de vernietigende cycloon van vorige week krampachtig probeert het land potdicht te houden. De generaals lossen het zelf wel op, met alle gevolgen van dien. Ze willen onder geen beding de touwtjes uit handen geven en krijgen nu een storm van kritiek; niet alleen van de internationale gemeenschap, maar ook van de Birmezen zelf. Hiermee laten ze een mooie kans lopen, hoe wrang het ook klinkt. Een goed aangepakte ramp kweekt enorm veel goodwill, en dat is iets waar zelfs Birmese generaals uiteindelijk niet zonder kunnen. Lees verder op pagina 8

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................................................................................................................................................................

Woningmarkt Cijfers schetsen somber beeld

Blijft alstublieft rustig: de huizenprijzen dalen ‘U gaat toch geen negatief stuk over de huizenmarkt schrijven?’ Tot grote teleurstelling van alle belanghebbenden stagneert de huizenmarkt. Het aantal verkopen daalde het afgelopen halfjaar snel. Mathijs Rotteveel AMSTERDAM

...

De prijzen dalen, het aantal verkopen ook en huizen staan langer te koop. Toch wil geen enkele makelaar, overheidsfunctionaris of ban-

kier spreken van een terugval van de Nederlandse huizenmarkt. Want zodra de experts beginnen over crisis, ís het ook meteen crisis. Op 1 juni presenteert Dynamis, een samenwerkingsverband van makelaars uit het hele land, een rapport over de Nederlandse woningmarkt. De cijfers die nu al uit dat rapport naar buiten komen, schetsen een verre van zonnig beeld van de markt. Naast terugval in de verkoop van bestaande huizen, blijven ook veel nieuwbouwwoningen onverkocht.

Alleen al Dynamis – elf makelaars met in totaal meer dan vijftig kantoren – had op 1 april 10.537 nieuwbouwwoningen te koop staan. Een jaar eerder waren dat er nog 8.166. ‘Een stijging met een kwart is veel’, zegt voorzitter Jaap van Rhijn van Dynamis. ‘Er wordt nu gewoon minder snel verkocht dan vorig jaar. Maar een stijging met een kwart komt wel vaker voor. Hoewel het geen veranderingen zijn die we als ‘marginaal’ kunnen bestempelen, gaat het veel te ver om over een crisis te spreken.’

Een maand geleden werd het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in Nederland nog uitgelachen toen het beweerde dat de huizenmarkt sterk overgewaardeerd is. Van de president van De Nederlandsche Bank tot makelaarsvereniging NVM, iedereen wees erop dat het IMF geen rekening had gehouden met de unieke Nederlandse situatie. De combinatie van hypotheekrenteaftrek en het beperkte aanbod zou de prijzen hoog houden. De gestegen hypotheekrente en on-

zekerheid van consumenten zorgen er nu toch voor dat het aantal transacties sneller daalt dan verwacht. De gemiddelde koopsom is met gemiddeld 2 procent gedaald tot 243.000 euro. Makelaarsvereniging NVM concludeerde begin dit jaar nog dat het aantal te koop staande huizen 7 procent hoger was dan een jaar eerder. Bij Dynamis is dit percentage nu 13 procent. Van Rhijn: ‘Dit geeft absoluut geen reden tot ongerustheid.’ 1

2

Nieuws

 

   




Onderzoek Tolerantie neemt af

Haten kan in de VS nog openlijk Immigranten zijn voor sommige Amerikanen de nieuwe joden en negers. ‘Het einde van hun wereld is nabij.’ Mars van Grunsven MONTGOMERY, ALABAMA

...

‘Welkom in de haatbibliotheek,’ zegt Heidi Beirich, hoofd research van het Southern Poverty Law Center in Montgomery. Ze houdt de deur open naar een kamer waarvan de wanden tot aan de nok zijn volgestouwd met boektitels als ‘Immigrants Out!’ en ‘American Extremists: Militias, Supremacists, Klansmen, Communists & Others’. Hier werken Beirich en haar staf van twaalf onderzoekers aan het Intelligence Report, een publicatie over de activiteiten van zogeheten haatgroeperingen in de Verenigde Staten. ‘Anders dan in Europa kennen we in Amerika geen strafrechtelijk verbod op haatdragende uitspraken,’




 

zegt Beirich, zelf de dochter van Duitse immigranten. Amerikaanse haatgroeperingen maken van hun hart dan ook geen moordkuil. Toen afgelopen januari enkele zwarte scholieren in Lousiana een blanke medeleerling een pak slaag gaven, trokken blanke suprematisten van The Nationalist Party de straat op. De betogers zwaaiden met Amerikaanse en nazi-vlaggen en droegen stroppen met zich mee, het lynchsymbool van de Ku Klux Klan. ‘If it ain’t white, it ain’t right’, brulden ze. Op YouTube manifesteren haatgroeperingen zich openlijk. Een zoekopdracht als ‘Nordic Festival’ resulteert in eindeloze beelden van brandende hakenkruizen en neonazi’s die de Hitlergroet brengen. Wijlen Khallid Abdul Muhammad, lid van de zwarte afscheidingsbeweging Nation of Islam, de organisatie waartoe ook de bokser Mohammed Ali en activist Malcolm X behoorden, verlustigt zich er aan de dood van blauwogige baby’s en hun moeders. De Nation of Islam heeft onder de huidige leider Louis Farrakhan, een uitgesproken antisemiet en homohater, nog altijd 100.000 leden. Door de ruime opvatting van de vrijheid van meningsuiting in de VS

Wit protest nadat zwarte scholieren in Lousiana een blanke medeleerling aftuigden. ZUMA PRESS/HOLLANDSE HOOGTE

kunnen de haatgroeperingen pas worden vervolgd als ze bijvoorbeeld een gewelddelict plegen of een financiële misstap maken. En dat is precies waarop Beirich en haar organisatie ze hoopt te betrappen. Het Southern Poverty Law Center, in 1971 opgericht als advocatenkantoor dat opkwam voor minderheden, besteedt zijn jaarbudget van 30 miljoen dollar aan het monitoren en juridisch vervolgen van deze groeperingen. Zijn resultaten publiceert het Center in het blad Intelligence Report. De FBI helpt een handje en opmerkelijk genoeg krijgt het Center ook hulp van de haatgroeperingen zelf, vertelt Beirich. ‘We gebruiken valse namen op internet en laten informatie toesturen naar postbussen. Maar ook als we dat niet zouden doen, zouden ze ons informatie sturen. Racisten lezen in onze krant wat er in hun wereld gebeurt.’ Beirich maakt daarvan handig gebruik. ‘We publiceren informatie die

‘Er is nog zoveel onopgehelderd. Als je de Mississippi zou dempen, vind je duizenden lijken’ de leiders van deze groepen in een kwaad daglicht stelt. Bijvoorbeeld een video-opname van William Peers, auteur van de racistische oorlogsroman Turner Diaries. Peers was de inspiratiebron van Timothy McVey, de terrorist die een overheidsgebouw in Oklahoma City opblies, en van de neonazistische groep National Alliance. Die groep is nu uit elkaar gevallen.’ Op het moment is het Center verwikkeld in een civiele procedure tegen een afdeling van de Ku Klux Klan in Kentucky. Het betreft een oude zaak: de verdwijning van drie zwarte mannen in 1981. ‘Er zijn nog zoveel

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................................................

misdaden onopgehelderd. Als je de Mississippi zou dempen, vind je de lijken van duizenden vermisten.’ De invloed en activiteit van de Ku Klux Klan zijn tanende. In de jaren twintig had de Klan ongeveer 4 miljoen leden tegen 6.000 nu. Daarmee roeit de Klan als enige tegen de stroom in. Volgens het Center is het totale aantal haatgroeperingen in de VS sinds 2000 met 48 procent toegenomen. Reden voor de toename: immigratie. ‘In 2050 vormen de blanken in dit land niet meer de meerderheid en deze mensen flippen daarop. Het einde van hun wereld is nabij. Immigranten, in het bijzonder Mexicanen, zijn de nieuwe joden en negers.’ De haatgroeperingen zijn voornamelijk te vinden in de voorsteden en op het platteland van bevolkingsrijke staten als Texas, Florida en Californië, die veel immigranten trekken. Uitzondering zijn zwarte afscheidingsbewegingen als de Nation of Islam en de New Black Panther

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...........................

Selectie werkzaamheden: Landelijk (bus en tram) Acties in het openbaar vervoer Woensdag 14 en donderdag 15 mei worden er acties gehouden in het openbaar vervoer. Houdt u rekening met uitvallen van bussen en trams in het gehele land. Utrecht (bus) Wegwerkzaamheden Arrivalijnen 85, 90, 181, 387, 388, 400, 401. Halten 24 Oktoberplein, Graadt van Roggenweg, Westplein en Centraal Station Oost vervallen.

Vandaag

Morgen

Er komt morgen een einde aan de zomer. In het zuidwesten begint het al vroeg te druppelen. Vanaf de middag wordt het serieus. Vanuit het zuiden trekt er dan een gebied met buien over het land, met mogelijk onweer. Vooral midden-Nederland krijgt flink wat neerslag te verweken. Het noorden houdt het redelijk droog. Het wordt ongeveer 20 graden.

Vrijdag is het voor het gevoel echt fris weer. De maximumtemperatuur ligt tussen de 17 en 19 graden. Vooral in de ochtend komen er nog flinke buien voor. Later wordt het droog en komt de zon er doorheen. Vooral het noorden mag op zon rekenen. De wind is zwak tot matig van kracht, 3 Beaufort. Na morgen blijft het fris, maar wel behoorlijk zonnig.

MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M) OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL

Nieuws

 

   




Voedselcrisis ‘We moeten meer investeren’

Comedygids

Meer rijst dan ooit, maar prijzen blijven dit jaar hoog

Cabaretaanbod met veel nieuw talent in 220 voorstellingen

Ondanks de verwachte recordoogst van rijst dit jaar blijven de prijzen voorlopig fors. Hoog tijd dat Nederland meer van zijn hoogwaardige landbouwkennis exporteert naar arme landen.

Alexander Nijeboer AMSTERDAM

...

Jan-Hein Strop AMSTERDAM

...

Eindelijk weer eens goed nieuws in de stroom van ellende over voedsel: de rijstoogst vestigt dit jaar een record. Voor het eerst gaat de opbrengst naar een verwachte 666 miljoen ton, een stuk hoger dan vorig jaar, zo heeft de FAO, de landbouworganisatie van de VN, maandag bekendgemaakt. Maar dat is nog geen reden tot grote vreugde. De grotere oogst zal volgens de FAO voorlopig weinig effect hebben op de hoge prijzen, waar zoveel armen last van hebben. Reden is dat het wel even duurt voordat de oogst op de wereldmarkt komt. Bovendien moet door de orkaanramp in Birma worden gevreesd voor een grotendeels verwoeste rijstoogt. Dat veel landen nog een exportverbod op rijst hebben, is een derde factor die de prijzen in ieder geval dit jaar blijft opjagen.

De rijstoogst moet 700 miljoen ton per jaar worden. REUTERS

Kortom, op korte termijn is de grote oogst geen oplossing, zegt Rudy Rabbinge, hoogleraar van de Wageningen Universiteit en internationaal actief als landbouwexpert. Optimistisch is hij wel. ‘De potentie is er, maar er moet veel worden verbeterd. We moeten naar de 700 miljoen ton door een hogere opbrengst per hectare. De mogelijkheden zijn aanzienlijk als we nu gaan investeren.’ In dat opzicht noemt Rabbinge de prijsstijging een blessing in disguise.

Hij hoopt dat er einde komt aan de ‘verwaarlozing’ van de investeringen in landbouw, veroorzaakt door de lage prijzen. Nederland zou wat hem betreft daarin een prominente rol kunnen spelen. ‘We zijn de sterkste agrarische natie ter wereld. Wij hebben de meest hoogwaardige kennis.’ Het lijkt erop dat minister Koenders van Ontwikkelinsgsamenwerking dat met hem eens is. Hij stuurde vorige week een notitie van deze strekking naar de Tweede Kamer.1

Haatgroeperingen • In 2007 waren in de VS 888 haatgroeperingen actief. Sinds 2000 steeg het aantal met 48%. • Tussen 2004 en 2006 zijn meer dan 300 anti-immigratiegroeperingen opgericht. • Volgens FBI-statistieken is het aantal hate crimes tegen latino’s tussen 2003 en 2006 met 35 procent toegenomen.

‘Ter Horst denkt te gemakkelijk’ Peter Hustinx, de Europese toezichthouder voor gegevensbeschermingm tikt minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken op de vingers. Zomaar alle kentekens registreren kan niet. Merel van Leeuwen BRUSSEL

...

Peter Hustinx, de Europese privacywaakhond, vindt dat minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken vooraf aan de burgers duidelijk had moeten maken waarom de regiopolitie IJsselland alle kentekens van automobilisten op de A50 en A28 registreert en drie dagen bewaart. ‘De reactie van de minister: ‘Het is in het kader van criminaliteitsbestrijding’, is mij veel te makkelijk. Dat maakt het nog niet tot een goede maatregel.’ Hij heeft kritiek op de handelwijze

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................

Argus Studenten TU Delft krijgen college in tenten

van Ter Horst die de regiopolitie IJsselland steunt. ‘In een democratische samenleving moet je een paar stappen meer maken voordat je dit soort maatregelen invoert. Je moet je afvragen of het effectief is en of er voldoende waarborgen zijn. De minister lijkt te zeggen dat het mag, omdat de gegevens maar drie dagen worden bewaard. Dat is te gemakkelijk gedacht.’ Hij verwijst naar Duitsland waar het Bundesverfassungsgericht, het hof dat de grondrechten toetst, onlangs een soortgelijke aanpak van het systematisch vastleggen van kentekens heeft afgekeurd. ‘Het idee van alles maar vastleggen, want dan zitten er misschien een paar boeven tussen, is in Duitsland absoluut in strijd met de grondrechten. Dat betekent dat als onze minister van Binnenlandse Zaken, die ook verantwoorde-

De kaarten voor de publieksfavorieten van het cabaret vliegen weg. Voorstellingen zijn vaak al binnen enkele uren uitverkocht, zoals in Alphen aan den Rijn bij schouwburg Castellum, waar afgelopen week een run ontstond op kaarten van Jochem Myjer en Najib Amhali. Voor de liefhebbers die bij voorstellingen van de grote cabaretnamen achter het net vissen, is niets verloren. In de breedte heeft het cabaret voldoende voor elk wat wils te bieden, zo blijkt uit de vandaag gepresenteerde Cabaret & Comedy Gids. De meest indrukwekkende voorstelling die de liefhebber komend seizoen kan gaan zien, is Charlatans, a medicine show van de Ashton Brothers. Cabaretière Ellen Dikker is de meest indrukwekkende debutant. Ook de debuterende stand-up comedian Daniel Arends maakte indruk. Het cabaret- en comedy-aanbod in de schouwburgen is met ruim 220 voorstellingen enorm, slechts een fractie daarvan raakt op voorhand uitverkocht. Lees meer op pagina 16

Kentekenregistratie Europese privacybewaker is kritisch Party – die opereren juist in de grote steden. De meeste haters hebben niet alleen het slechtste met hun haatobjecten voor, maar ook met de economie van het land. ‘Hun redenatie werkt ongeveer als volgt,’ legt Beirich uit: ‘Tolerantie voor andere groepen neemt af zodra het economisch minder gaat. Dus zijn racisten nu blij dat de dollar daalt, de inflatie stijgt en de economie in recessie raakt. Ze hopen dat dit tot een rassenrevolutie leidt; dat de blanken eindelijk gaan vechten voor hun rechten.’ 1

3

lijk is voor de grondrechten, de maatstaf van de Duitse buren toepast, ze er niet zo losjes over kan doen.’ Hustinx heeft ook moeite met de stelling dat de gegevens na drie dagen worden vernietigd. ‘Want wie controleert dat? Misschien worden ze wel langer bewaard.’ De overheid of politie komt in dit soort gevallen vaak met de tegenvraag of het erg is dat die gegevens worden opgeslagen. Want wie niets fout doet, heeft niets te verbergen. Hustinx vindt dat een verkeerde redenering. ‘Dat zijn niet de spelregels van onze samenleving. Als burgers worden gemonitord moet daar een goede reden voor zijn. Daarvoor geldt niet: alle vissen en we pakken de bijvangst. Het gaat er niet om of iemand iets te verbergen heeft, maar of er voldoende reden is om deze maatregel toe te passen.’





 
 Met een simkaart-abonnement van Ben krijg je geen duur, nieuw mobieltje maar ga je veel goedkoper bellen en sms-en met het toestel dat je al hebt. De groeten van Ben.


 

Lees meer op pagina 7

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................

Van Dale geeft antwoord

In de trein Wie regelmatig per trein reist, weet dat conducteurs en omroepers er een heel eigen taalgebruik op nahouden. Wat zijn zoal de kenmerken van die NS-taal? Wat allereerst opvalt is het gebruik van woorden die je in de normale spreektaal nooit meer tegenkomt. Zo’n archaïsch woord is alsmede: ‘Reizigers voor de richtingen Amsterdam, Ede-Wageningen, alsmede voor de stoptrein naar Utrecht, dienen te Amersfoort over te stappen.’ Dienen te is trouwens nog zo’n voorbeeld. Wie zegt er nog tegen zijn zoontje dat hij zijn schoenen dient te poetsen? Ook eufemismen zijn geliefd. Als de trein uitvalt door een ‘aanrijding met een persoon’ weet de goede verstaander dat er iemand voor gesprongen is. Minder dramatisch is de mededeling:

‘De trein naar Enschede vertrekt over ongeveer vijf minuten’, wat eigenlijk betekent dat hij een kwartier vertraging heeft. Maar dát woord is sinds enkele jaren volstrekt taboe. Daar zijn talloze bedrijfstrainingen mee heengegaan. Ook de verstandhouding met de logica is moeizaam: ‘Over enkele ogenblikken naderen wij station Arnhem’, wordt er omgeroepen. Dat ‘over enkele ogenblikken’ is strikt genomen

natuurlijk niet nodig; daarvóór naderden we immers Arnhem ook al. Sterker nog, sinds de trein zich in beweging zette, begonnen we Arnhem al te naderen. Soms wordt het zelfs de conducteur te gortig. Aan het verzoek ‘Denkt u bij het verlaten van de trein aan uw eigendommen’ voegt hij daarom zekerheidshalve weleens toe: ‘en neemt u deze ook mee’. 1 www.depers.nl/vandale

Taalgids Duits - Vakantie & reizen

De Vier

4

 

   




DE WERELD VOLGENS

KOSTER + JOJANNEKE DE BESCHULDIGING

Q&A 020-5240XXX

Witwassen? Hier? Hoe dan? ‘Dat Holleerder hier heeft gewerkt, zegt toch niet dat ik betrokken ben bij zijn zaken?’

‘Boekhouder Holleeder’ woest op Cohen HH

Burgemeester Job Cohen wil de speelhallen van Marcel Kaatee, de veronderstelde ‘boekhouder’ van Willem Holleeder, nu sluiten. Kaatee: ‘Ik ben laaiend.’ In het kantoor pakt hij de ordners uit zijn kast en begint te bladeren. De gerechtelijke stukken, de e-mails van de banken en de brieven aan de gemeente moeten de onschuld van de eigenaar en directeur van de speelhal aan de Amsterdamse Molensteeg 1 bewijzen. ‘Ik heb alles bewaard. Na het hoger beroep is hopelijk alle ellende voorbij.’ Om hem heen liggen de kranten van de afgelopen dagen. In de koppen worden de speelhallen van Marcel Kaatee weer, zoals de laatste vijf jaar, in verband gebracht met Willem Holleeder. Het laatste nieuws in deze achtervolgingssoap: burgemeester Cohen wil de amusementscenters op de Wallen sluiten omdat Kaatee een justitieel kruisje achter zijn naam heeft staan. Hij zou meegeholpen

HET THEMA

hebben een kwart miljoen euro van Willem Endstra wit te wassen. Cohen kan op basis van de zogeheten Bibob-wet bedrijven sluiten die verdacht worden van crimineel handelen. ‘Ik ben er zo laaiend kwaad over’, zegt hij in het kantoortje boven de speelhal. ‘Uit een onderzoek van justitie uit 1998, na de commissieVan Traa dus, is al gebleken dat speelhallen geen witwascentra zijn.’

Eenmansguerrilla Marcel Kaatee, opgeleid econoom en gitarist van funkband Seven Eleven, voert een eenmansguerrilla tegen de ‘anti-maffiawetgeving’. ‘Willem Holleeder heeft hier tot en met september 1996 gewerkt als assistent-bedrijfsleider, maar dat zegt toch niet dat ik betrokken ben bij zíjn zaken’, zegt hij. ‘Justitie heeft mij neergezet als de ‘minister van Financiën’ van Holleeder, maar waarop is dat gebaseerd? Van alles ben ik vrijgesproken, op die 250.000 euro na, en dat vecht ik ook aan.’ Geïrriteerd kijkt hij naar de kop in De

Marcel Kaatee bij de bunker voor het proces tegen Holleeder. RONALD BAKKER

Telegraaf: ‘Amsterdam wil van gokhallen Holleeder af.’ ‘Als het hoger beroep achter de rug is (eerste pro-formazitting in juni) ga ik dit soort suggestieve publicaties aanpakken en dat zijn er veel geweest.’

Foute euro’s Dat er géén wettig en overtuigend bewijs is, zegt toch niet dat er beneden in de hal een paar foute euro’s zijn verdwenen? ‘Witwassen? Hoe dan?’ De blauwe ogen kijken op. ‘Speelautomaten keren gemiddeld 84 procent van het ingegooide geld uit. Hoe had je dat gedacht? Dat je hier na sluitingstijd geld in de automaten gooit?’ Zit het dan misschien in de extreme

waardevermeerdering van de panden, zoals Willem Endstra beweerde? ‘Nou, justitie heeft niets gevonden wat de speelhallen relateert aan strafbare feiten en mij daar ook niet voor vervolgd.’ Hij glimlacht en tovert een recente brief aan de ABN Amro op schoot. ‘Toch raar dat het bod van de ABN waarover Endstra spreekt nooit is gevonden. Ik heb gevraagd of ze dat bod kunnen bevestigen’, zegt hij fijntjes. ‘In het kader van de waarheidsvinding.’ Even valt er een stilte: ‘Of was dit weer een leugentje van Endstra?’ Dan staat hij op. Straks vliegt hij naar Bolzano voor een optreden met zijn band. Even weg uit Nederland. In Italië is zijn artiestennaam Dice. 1

Midas Dekkers zat naast de brievenbus ‘Geschifte dieren die pannenkoeken bakken met rokjes aan’

WFA

Het onvermijdelijke is gebeurd. Midas Dekkers is eindelijk gevraagd zijn medewerking te verlenen aan de boekenweek 2009 met het motto Tjielp Tjielp – De Literaire Zoo. Tim Krabbé schrijft het boekenweekgeschenk, Dekkers het essay. ‘Ik ben natuurlijk naast de brievenbus gaan zitten.’ Dekkers, die een maand geleden door Boekenweekorganisator CPNB uit zijn lijden werd verlost, heeft altijd geweten dat zijn favoriete onderwerp eens dienst zou doen als thema voor het literaire festijn. ‘Vroeg of laat

moest het gebeuren.’ Dekkers is van plan het literaire imago van het dier, een ondergeschoven kindje volgens de bioloog, eens flink op te vijzelen. ‘Als je in boekenwinkels op zoek gaat naar boeken over dieren moet je bij de tweedehandsjes zoeken, of bij de kinderboeken. De dieren die daarin voorkomen zijn geschift, hebben rokjes aan en bakken pannenkoeken. Daar heb je dus niks aan. En volwassenen willen niet over dieren lezen omdat ze dat dan weer kinderachtig vinden. Zo wordt het dus nooit wat.’

Dekkers noemt onze omgangsvorm met dieren inconsequent. ‘Eerst aaien ze hun hond, vervolgens kopen ze bio-industrievlees. Die dubbelzinnigheid leent zich bij uitstek voor een literair werkje mijnerzijds.’ Dekkers memoreert lachend een ‘polemiekje’ gestart door Maarten ’t Hart die al eens aanhaalde dat het er belabberd voor stond met het beest in de letteren. ‘Hij zei: als je in een boek leest ‘en er zong een nachtegaal’, dan kan je er donder op zeggen dat het een merel was. En zo is het maar net.’ 1

NOS-journalist zegt mishandeld te zijn in café Nos-correspondente Marjon van Royen laat op haar blog weten in elkaar geslagen te zijn in het Amsterdamse eetcafé Jur. Jur-medewerker Olaf: ‘Totale onzin.’ Mevrouw Van Royen zou samen met haar vriend zomaar zijn belaagd door uw personeel... ‘Totale onzin. Het was koninginnenacht, kwart voor drie en we hadden iedereen verzocht Jur te verlaten. Zij bleven als enigen zitten.’ En toen vielen er klappen? ‘Nee, ze werden baldadig. Een man die bij hen was begon ons te duwen. Toen hebben we ze buiten gezet, geweldloos. Ze zijn zelf drie keer gevallen, zo dronken waren ze.’ Volgens Van Royen heeft haar vriend een gebroken voet en gekneusde rib. ‘De grap is dat ze nog anderhalf uur voor ons café hebben rondgelopen, dat kan niet met dergelijk letsel.’ U wilde hun brillen niet geven. ‘Omdat we wilden dat ze bleven tot de politie kwam. Die zag hoe starnakel zat ze waren en zei dat ze weg moesten gaan.’ U staat bekend als een café voor zware jongens? ‘Ik heb hier nog nooit een vechtpartij meegemaakt. Bij ons komen alleen toeristen eten nadat ze een speurtocht hebben gedaan.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

Paarshaas

I TOMMY

WIERINGA

k eet de restanten van een paashaas van donkere chocolade. Weken geleden was de paashaas nog heel, en wist ik niet goed waar te beginnen. Soms had ik zin in chocolade, maar nooit genoeg om mijn geweten te belasten met zijn vernietiging. Uiteindelijk ben ik zomaar ergens begonnen. Ik brak zijn oren af. ‘Je moet nooit bij de oren beginnen’, zei mijn verloofde. ‘Dat is zielig. Je moet bij het mandje beginnen.’ Het was een treurig gezicht, een paashaas zonder oren. Ik wil geen medelij-

den meer hebben. Medelijden is een vermoeiende emotie. Dit is geen dandyisme van me, geen handige pose. Ik bedoel echt vermoeiend, zoals geldzorgen vermoeiend zijn. Als ik mezelf niet in de hand houd, gaat mijn medelijden alle kanten op. Het richt zich zelfs op torretjes in het water, hommels in het raam, een geknakte varen, de enkele schoen bij een verkeerslicht. Soms denk ik dat ik een meisje van 12 ben. Ik heet Annemijn. Ik verbrijzelde de paashaas met een vuistslag. Toen de verzameling frag-

menten niet meer als paashaas te herkennen was, was ook mijn medelijden verdwenen. Ik ken een meisje dat met Pasen vaak paashazen tekende. Het viel haar ouders op dat die altijd paars waren. Waarom dat was, vroegen ze. O, zei het meisje, zo heet-ie. De ouders begrepen het niet. De Páárshaas, verduidelijkte het meisje, dat niet begreep hoe grote mensen zo dom konden zijn. Graag wil ik een kinderboek schrijven met personages die uit zulke misverstanden voortkomen. Soms vertel ik mijn neef W. verhaaltjes voor het slapen gaan, waarin bijvoorbeeld de Struikelrover figureert. Een mooi per-

sonage, dat tot het kwade is geneigd maar door zijn onhandigheid telkens weer tot het goede gedwongen wordt. Dan de hoofdman van de bende: Bloedige Ernst. De bende wordt gecompleteerd door Houten Dief (die is ontstaan omdat mijn verloofde in haar jeugd de uitroep ‘houd de dief!’ stelselmatig verkeerd verstond). De bende van de Struikelrover, Bloedige Ernst en Houten Dief wordt op de hielen gezeten door Generaal Pardon en zijn mannen. En tussendoor, als een verhaallijn die nergens op slaat maar erg bevredigend is, hupt soms de Paarshaas, die, als je goed luistert, Lucy in the Sky with Diamonds zingt. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................

Kelly en haar nieuwe billen

Xander

Kelly en haar nieuwe heupen

Transseksueel Kelly van der Veer heeft met ‘Braziliaanse wonderdruppels’ haar billen laten verbreden. Zitten kan ze de komende twee weken nog niet, maar ‘die jongenskont’ is eindelijk weg.

houdt zijn eigen billen maar krijgt dan wel weer een eigen reality-show.

Vorige maand ging Kelly al onder het mes om haar heupen vrouwelijker te laten lijken. De volgende operatie wordt een liposuctie en dan is het: ‘Barbie, move over!’ volgens Kel.

Binnenland

 

   




5

Column

Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.

Interviewer

M

Kapelle

Marokkaanse oorlogsslachtoffers herdacht Hebben ze nou geholpen bij de bevrijding van Nederland, de negentien Marokkanen die elk jaar worden herdacht? Nee, zeggen historici, ze zijn hier aangespoeld

nadat hun Franse schip gebombardeerd werd. Hoe dan ook, ze gaven hun leven in de strijd tegen de Duitsers. Dat is een herdenking waard. 1 FOTO: FRANK VIERGEVER

Gratis heroïne ’Verslaafde wil zich niet drie keer per dag melden’

Nijmegen moet junks met lantaarntje zoeken Het lukt Nijmegen niet 25 verslaafden te vinden om gratis heroïne aan te verstrekken. De 7 ton rijkssubsidie voor het project is teruggestort. Tot woede van de verslaafden, die niet voldoen aan de strenge criteria. Alex van der Hulst NIJMEGEN

...

‘Ik kan er wel tachtig opnoemen’, zegt de Nijmeegse gebruiker Jason. En toch zijn er te weinig heroïneverslaafden in Nijmegen. Het zijn er in ieder geval niet genoeg voor de gemeente om in aanmerking te komen voor de rijkssubsidie voor de verstrekking van heroïne op medisch voorschrift. Minstens 25 verslaafden zijn nodig om het project rendabel te laten verlopen. Maar niet iedere verslaafde heeft zin om drie keer per dag de heroïne op te halen en ook het methadoncriterium gooit roet in het eten. Don Olthof, bestuursvoorzitter van Iriszorg dat in de regio de ver-

slaafden opvangt, kan uitleggen waarom het niet lukt: ‘We kunnen wel 28 potentiële cliënten vinden, maar de ervaring leert dat slechts de helft mee wil doen. Het is een intensief programma waar de verslaafden zich drie keer per dag moeten melden om de heroïne op te halen. Daar heeft niet iedereen trek in en daarnaast is er ook een deel gedetineerd.’ Volgens Olthof zijn er 300 heroïneverslaafden in de Waalstad. Dat maar 28 in aanmerking komen voor heroïne op medisch voorschrift ligt aan de strenge criteria. Ze moeten ouder dan 25 zijn, langer dan vijf jaar verslaafd, alles hebben geprobeerd om af te kicken en al langere tijd aan een methadonproject meedoen. Bij dat laatste zit vaak het probleem. ‘Veel verslaafden krijgen een lagere hoeveelheid methadon dan in andere steden en daardoor halen ze de strenge criteria niet.’ De heroïneverslaafde Jason moet zelfs helemaal niks van de methadon

hebben. ‘Dat is zulke troep. Nu ben ik aan één stof verslaafd, in de methadon zitten wel zes verschillende stoffen waar ik verslaafd aan kan raken.‘ Jason meent dat het veel makkelijker is om af te kicken van de heroïne dan van de methadon. ‘Maar ja, heroïneverslaving is een gewoonte hè, daar ben je de hele dag mee bezig. Als methadon een criterium is, dan moet je ze bij die gratis heroïneverstrekking wel een hoop bruin geven om geen last te hebben van de afkickverschijnselen van de methadon. Die criteria zijn absurd, laten de hoge heren maar eens met ons komen praten. Zet de verslaafden maar gewoon aan het werk voor de gratis heroïne. Dat zou heel wat overlast in de stad schelen.’ Nijmegen is in overleg met Arnhem of de verslaafden die wél aan de criteria voldoen daar terecht kunnen. Maar bij de buurgemeente is veel weerstand om ook de Nijmeegse junks te helpen. 1

ax van Weezel is voorzitter van Perscentrum Nieuwspoort. In die hoedanigheid probeert hij journalisten buiten te sluiten zodra die stukken schrijven die niet goed vallen bij politici van CDA en PvdA. Maar hij bekleedt meer functies op het Binnenhof. Vandaag behandelen we zijn rol als journalist, want dat is hij ook, naar eigen schrijven een van de meest toonaangevende. Een laatste proeve van zijn journalistieke werk vonden we in de voorlaatste editie van het weekblad Vrij Nederland. Daarin interviewt Van Weezel de minister van Justitie, Ernst Hirsch Ballin. Het is een merkwaardig werkstuk geworden, waarin geen vragen worden gesteld, maar opkontjes gegeven. In het dagboek van Ed van Thijn, Retour Den Haag geheten, staat beschreven hoe men in het CDA altijd op Hirsch Ballin kan vertrouwen als er vuil sloopwerk moet worden verricht. Recent deed de minister dit nog bij Geert Wilders in het Fitna-debat. Max van Weezel portretteert hem niettemin als ‘het geweten van dit kabinet’. Het komt: Max en Ernst lijken op elkaar, ze hebben een vergelijkbare achtergrond – Ernst is de zoon van

een gevluchte Duitse jood, Max de schoonzoon van een gevluchte Poolse jood. Beiden hebben aan die achtergrond het idee overgehouden dat zij in onze moderne maatschappij ook een bijzondere taak te vervullen hebben, die grenst aan verzetswerk. ‘Mijn moeder deed in haar tijd wat er gedaan moest worden,’ laat Van Weezel de minister zeggen. ‘Dat zie ik nu ook als mijn taak.’ Op de voorpagina van Vrij Nederland stond: ‘Hirsch Ballin. Een mensch op Justitie’. Wat betekent het woord ‘mensch’ eigenlijk precies? Waarin verschilt een ‘mensch’ van een gewoon mens? Het woord wordt vaak gebruikt door joodse mensen, en ook vaak met joodse mensen in verband gebracht, maar de drie belangrijkste Jiddische woordenboeken kennen geen lemma ‘mensch’. Ook de Van Dale geeft geen antwoord. ‘Mensch’ heeft wel een gevoelswaarde: een mensch is een echte, volledige mens, een mens die heel wat heeft ervaren en meegemaakt, een mensch is een mens met een ziel, een geweten, een hoger moreel besef dan u en ik. In het interview heeft de ene mensch zich in de andere herkend. 1

Wat betekent ‘mensch’ eigenlijk? Waarin verschilt ‘mensch’ van een gewoon mens?

Dijksma doet belofte

‘Kinderopvang blijft betaalbaar’ Novum AMSTERDAM

...

Ouders zijn volgend jaar niet meer geld kwijt aan kinderopvang dan in 2006. Dat heeft staatssecretaris Dijksma van Onderwijs gisteren toegezegd. In 2006 betaalden ouders overigens wel meer dan nu. ‘Ook in de toekomst is er betaalbare kinderopvang voor iedereen die er gebruik van wil maken’, zei de PvdA’er in het NOS Journaal. Dijksma reageerde op de onrust die is ontstaan sinds het kabi-

net onlangs besloot dat ouders volgend jaar meer moeten gaan bijdragen. Brancheorganisatie MO-Groep Kinderopvang stelt dat ouders volgend jaar zo’n 1400 euro meer kwijt zijn. Volgens Dijksma is dat niet waar. De stijging valt lager uit, bezweert ze, Hoeveel wordt pas na de zomervakantie duidelijk. Het kabinet heeft besloten de regeling voor kinderopvang te versoberen omdat die te veel geld kost. Er wordt meer gebruik gemaakt van de nieuwe regeling dan was voorzien. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................

Gezocht: Testkijkers

Drugsdealer Ook testkijker worden?

bel 030-2 725798 (tijdens kan too

Digitenne. Digitaal tv kijken voor maar `6,95 per maand

ruren)

Dit is jouw moment om Digitenne van KPN GRATIS te testen! Digitenne van KPN is het goedkope alternatief voor kabeltelevisie. Wat is Digitenne? • Overal draadloos TV kijken • 23 meest populaire TV zenders en 19 radiozenders • Gratis erotiekzender • Digitale kwaliteit • Eenvoudig aan te sluiten • Optie: Live Tele2 Eredivisievoetbal • Vaste lage prijs:` 6,95 per maand

Actie Maak gratis kans op een LCD TV Meld je nu aan als gratis testkijker voor Digitenne, en maak kans op een fantastische LCD TV van Samsung.

Meld je aan! Ga naar TestDigitenne.nl of SMS gratis ‘TEST’ naar 7585. Telefonisch bestellen kan ook tijdens kantooruren: 030-2725798

DE MAN VAN ZES MILJOEN Een softdrugshandelaar moet ruim zes miljoen euro inleveren. Dat bepaalde de rechtbank in Den Haag gisteren. Het Openbaar Ministerie had dit becijferd door het uitgavenpatroon naast zijn legale inkomsten te leggen. De 37-jarige man uit Zoeterwoude werd in 2005 veroordeeld tot drie jaar cel voor de bedrijfsmatige teelt van wiet. Er is inmiddels al voor zo’n vijf miljoen euro beslag gelegd, op cash, aandelen, sieraden en roerend goed.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................

Dik? Wie, ik? 51% van de Hollandse vrouwen vindt haar partner te dik. Andersom is dat 41%.

P OW ER ED B Y

23 & 24 MEI 2008 75 Acts | 10 Stages Matt Bianco | Stanley Clark Guru’s Jazzmatazz | Toots Thielemans Quartet Eddie Palmieri | And many more | Churchillplein 10 | The Hague

thehaguejazz.com

6

Binnenland

Terrorisme

Geen verder onderzoek naar moord Van Gogh en ook geen lintje Kustaw Bessems DEN HAAG

...

‘Het is een tragische gebeurtenis geweest, maar soms moet je er ook een streep onder zetten’, zo verwoordde PvdA-Kamerlid Heerts een van zijn bezwaren tegen nader onderzoek naar het functioneren van de AIVD. Uit eerder onderzoek bleek dat de AIVD door structurele fouten de moordenaar van Theo van Gogh erg onderschatte. De PVV en de SP willen nagaan of de inlichtingendienst alle fouten heeft verbeterd. Andere partijen vinden het genoeg dat minister Ter Horst (Binnenlandse Zaken) hen alle vorderingen meldt. PVV-Kamerlid Brinkman kreeg ook geen steun voor zijn idee om Van Gogh een lintje te geven. ‘Prestaties die bij leven zijn gedaan moeten bij leven worden geëerd’, vond Ter Horst. ‘De beste man kan er niets aan doen dat hij niet meer leeft’, meende Brinkman. Hij vergeleek Van Gogh met soldaten, die na hun dood onderscheiden worden. ‘Van Gogh is ook een strijder. Voor het vrije woord.’ ‘Daar kunnen verschillende beoordelingen van worden gemaakt’, aldus de minister. ‘Er staat een monument in Amsterdam. Daarmee wordt Van Gogh eer betoond.’ 1

 

   




Brand Instortingsgevaar gebouw

‘Ik maak me vooral zorgen over de bibliotheek’

Brandweer redt kostbare stoelen uit universiteit Een onbetaalbare collectie maquettes en stoelen van voorname architecten leek verloren te gaan in de vlammenzee in Delft. Maar de brandweer zette een succesvolle reddingsactie op touw. Ana Karadarevic AMSTERDAM

...

De hoogbouw van het bouwkundecomplex van de Technische Universiteit (TU) Delft stortte dinsdagmiddag in. Het leek het einde voor de onvervangbare stoelen van onder andere de architecten Gerrit Rietveld en Le Corbusier en kostbare schaalmodellen van gebouwen. Maar onder het stof bleek de laagbouw deels nog overeind te staan. Twintig brandweerlieden betraden gisteren het pand, voorzichtig vanwege het instortingsgevaar en met een ambulance in de buurt voor het

geval dat. Brandweerlieden van de regio Haaglanden redden zo’n tweehonderd stoelen en tachtig maquettes. Vanwege het instortingsgevaar van het gebouw konden niet alle voorwerpen worden gered. Onbekend wa gisteravond of de brandweermannen een nieuwe poging zullen wagen. Hierdoor blijven medewerkers van de universiteit voorlopig in spanning over de rest van de voorwerpen in het gebouw. ‘Ik maak me vooral zorgen over de bibliotheek‘, zegt Leen van Duin, hoogleraar Architectonisch Ontwerpen van de TU. Deze bevat 40.000 boeken en heel veel originele tekeningen. Het bouwkundecomplex herbergde ook de Collectie Sluyterman, een unieke verzameling antieke kunstvoorwerpen uit de verzameling van een oud-hoogleraar van de TU Delft van rond de eeuwwisseling. De col-

Een Rietveldstoel.

lectie, die decoratieve voorwerpen bevatte uit onder meer de Gouden Eeuw, zou gisteren voor het eerst getoond worden aan publiek. Dan zou namelijk een architectuurtentoonstelling van de faculteit Bouwkunde worden geopend. De gehele collectie kunstvoorwerpen, boeken en maquettes van de faculteit is miljoenen euro’s waard, volgens een voorzichtige schatting van de TU Delft. Onbekend is of de universiteit verzekerd is voor alle verloren gegane spullen. De universiteit gaat er volgens een

È@bkiX`em\\cfg[\YXXe#dXXi ffbYl`k\e%C\bb\ifgd`ae iXZ\Ô\kj`e[\]i`jj\clZ_k% MXel`k8cbdXXiÔ\kja\Y`ee\e m`a]d`elk\ed`[[\e`e[\eX$ klli%;\fd^\m`e^_`\i_\\]k m\\ck\Y`\[\e%;l`e\e#gfc$ [\ij¿[`\X]n`jj\c`e^_fl[ka\ c`Z_Xd\c`ab\ed\ekXXcÔk%

8]\ekf\iXXjk\i \\eki\`emffiY`a% >iffk#^\\c\eje\c% ;XkYc`a]k\\e`e[ilbn\bb\e[ ^\q`Z_k#_\c\dXXcXcja\Y`a\\e fm\in\^df\knXZ_k\e%;Xk dXXb`bi\^\cdXk`^d\\#dXXi `b_\Y\i^\\e_`e[\imXe%@b ^\Yil`b[Xkjffikdfd\ek\e ^\nffefd\m\ek\iljk\e\e nXkk\\k\e\ek\[i`eb\e%É N`\ci\ee\iK_\f9fj`jmfcfg `ekiX`e`e^mffi[\Fcpdg`$ jZ_\Jg\c\e`e9\`a`e^% EJjk`dlc\\ik\\ejgfik`\m\ \eXZk`\m\c\m\ejjk`ac\e jgfejfik[XXifdEF:!EJ=%

“Een mooi moment om even te rusten”

@EKI8=@<1?8EJM@JJ
woordvoerder van uit dat in ieder geval het bouwkundecomplex verzekerd is tegen brandschade. Verder hoopt de TU Delft dat de bezittingen van onder meer de studenten die ten tijde van het uitbreken van de brand in het gebouw waren, vergoed worden. Velen moesten hun tassen achterlaten. Verzekeraar Aon zoekt de komende tijd uit hoe de vork in de steel zit. Ironisch genoeg waren er plannen voor een nieuw faculteitsgebouw. Het uitgebrande complex was namelijk al te klein voor de 3.500 bouwkundestudenten. De raad van bestuur hoopt binnen vier jaar een nieuw faculteitsgebouw te hebben gerealiseerd. Tot die tijd moeten de 3.500 studenten elders colleges volgen. Er wordt gedacht aan het opzetten van grote tenten. Dinsdagochtend begon de brand als gevolg van kortsluiting in een koffiezetapparaat op de zevende verdieping. De aanwezige studenten en medewerkers van de universiteit werden op tijd geëvacueerd. Gisterochtend vroeg was de brand uitgewoed. Omdat de brandweer op een deel van het complex asbest aantrof, mogen omwonenden voorlopig niet terug naar huis. 1

Binnenland

 

   




Gegevensbescherming Veel fout bij biometrie

Nederlanders naïef in privacy internet Europese privacywaakhond waarschuwt voor gevaren Hyves en Facebook Merel van Leeuwen BRUSSEL

...

Als Europees toezichthouder gegevensbescherming maakt Peter Hustinx zich zorgen over de naïviteit van burgers. ‘Mensen zouden kritischer mogen zijn als het gaat om hun privacybescherming. Neem de social networks als Facebook en Hyves op internet. Is het delen van vertrouwelijke informatie met vrienden in die omgeving verstandig? Nee.’ Zelf maakt hij er dan ook geen gebruik van. ‘ Mensen denken dat je die informatie alleen deelt met vrienden en bekenden. Maar het heeft een donkere kant, want het gaat langzamerhand niet meer over kleine groepen, maar over miljoenen mensen. Ze weten onvoldoende dat die informatie jaren bewaard blijft en zijn verbaasd dat je dat via Google met redelijk gemak kunt terugvinden. Ik denk dat veel mensen er anders mee zouden omgaan als ze zich meer bewust waren van de nadelen.’ Hij verwijst naar een campagne in Noorwegen en Portugal die kinderen wijst op de gevaren van deze social networks. Pesten op internet is aan de orde van de dag. Dat kan schadelijke gevolgen hebben. Hustinx denkt dat de campagne leidt tot bewuster internetgebruik.’ Hij zou er ‘op zijn zachtst gezegd’ geen bezwaar tegen hebben als de Nederlandse overheid deze campagne zou overnemen. De 62-jarige Hustinx is de man die op de rem trapt als Europese instellingen te snel gaan met het nemen van maatregelen waarin de privacybescherming van burgers niet voldoende is gewaarborgd. Toch wordt Hustinx niet als lastpak gezien, zegt hij zelf. Hij is sinds 2004 de eerste Europese toezichthouder gegevensbescherming. Vandaag presenteert hij zijn jaarverslag en ook komt hij voor het eerst met een rapport waarin hij aangeeft hoe het is gesteld met de bescherming van persoongegevens bij de Europese instellingen sinds 2005. Zonder toezichthouder zou er in Eu-

ropa minder aandacht zijn voor het onderwerp privacy, meent Hustinx. Hij noemt biometrie als voorbeeld. ‘Er bestaat een blindelings vertrouwen in het gebruik van vingerafdrukken en de irisscan. Na een aantal gevallen te hebben geanalyseerd, blijkt dat vertrouwen onverstandig. Je moet goed zien wat de beperkingen zijn en daar moet je in de beleidsmaatregelen op anticiperen. Uit onderzoek bleek dat er in 3 tot 5 procent van de

gevallen iets fout gaat met biometrie. Op een groot gegevensbestand, zoals het Europese Visa informatiesysteem met 70 miljoen geregistreerde personen, is dat heel veel.’ Hustinx heeft jarenlang ervaring als het gaat om bescherming van persoonsgegevens. Eerst bij het ministerie van Justitie, later als voorzitter van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP). Volgend jaar loopt zijn termijn af als Europees toezicht-

Peter Hustinx

houder. Met pensioen gaan is er nog niet bij, hij ambieert een tweede termijn. Vergeleken met andere landen scoort Nederland slecht als het gaat om de bescherming van persoonsgegevens. Hustinx wijt dat voor een deel aan de anti-terreurcampagne die de overheid heeft gevoerd na de aanslagen van 11 september. Hij noemt de campagne effectief, maar ook wat doorgeslagen. ‘Als Nederlanders denken aan privacy, denken ze aan ge-

maskerde mannen en aanslagen. Ze vinden privacy dan niet meer zo belangrijk. Maar als je het met ze hebt over een samenleving waarin alles wordt vastgelegd en veiligheid en zeggenschap in het gedrang komen, vinden ze dat je wel een punt hebt. In Duitsland en Denemarken maken juist veel mensen zich zorgen over privacybescherming. Nederlanders zijn naïever, terwijl ze hun kritische zin zouden moeten behouden.’ Bovendien ziet hij grote risico’s zolang overheden en instellingen het beheren van die privacygegevens nog niet goed onder controle hebben. Hij wijst op het gevaar dat gegevens worden misbruikt of worden gebruikt voor andere doeleinden. ‘Vertrouwen in grootschalige systemen levert niet automatisch meer veiligheid op. Dat is voor een deel schijnveiligheid.’ Volgens Hustinx probeert de samenleving steeds meer preventief risico’s uit te sluiten. ‘Daarbij ontwikkelen we profielen van mensen die niet heel erg precies zijn. Als je bepaalde landen hebt bezocht, bepaalde uitgaven hebt gehad en bepaalde vluchten hebt genomen, val je in de aandacht. Dan heb je wat uit te leggen en dat is niet de samenleving waar we naar toe moeten.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................

Gezinsplanning

ALLOCHTOON GEZIN KRIMPT Het aantal gezinnen met acht of meer kinderen is onder autochtonen en niet-westerse allochtonen bijna even groot. Tien jaar geleden was het aantal van deze gezinnen onder allochtonen nog vijf keer zo groot. Dit verschil is nagenoeg verdwenen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Niet-westerse allochtonen doen steeds meer aan bewuste gezinsplanning, verklaart een woordvoerder van het CBS.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................

Tips? Stuur al uw geniale invallen door cyberspace naar: [email protected]

Smaak verschilt. Alcohol niet. Laat je niet verrassen door alcohol! Elke drank heeft een eigen glas. We noemen dat het standaardglas. Elk standaardglas bevat nagenoeg evenveel alcohol. Of het nu sterk of licht alcoholische drank is. Het maakt dus niet uit welk type drank je drinkt, wel het aantal standaardglazen dat je drinkt! Geadviseerd wordt dat mannen niet meer dan twee tot drie standaardglazen per dag drinken. Voor vrouwen is dat maximaal een tot twee. In sommige situaties, zoals in het verkeer en tijdens de zwangerschap, kun je beter helemaal niet drinken! Kijk voor meer informatie op www.drinkwijzer.info.

GENIET, MAAR DRINK MET MATE

7

Buitenland

8

 

   




Natuurrampen China versus Birma

Birma

Rode Kruis: dodental bedraagt mogelijk 128.000 Redactie buitenland AMSTERDAM

...

In Birma zijn als gevolg van cycloon Nargis tussen de 68.833 en 127.990 doden gevallen. Dat zegt het Rode Kruis. Het baseert zijn cijfers op berekeningen van diverse hulporganisaties. Het officiële dodental ligt met 34.273 aanmerkelijk lager. De Verenigde Naties houden het voorlopig op tussen de zestigduizend en honderdduizend doden. In totaal zouden anderhalf miljoen mensen door de orkaan zijn getroffen. De organisatie waarschuwt dat Birma een langdurige voedselschaarste staat te wachten als Birmese boeren niet binnen drie maanden nieuwe rijst kunnen planten. Volgens schat-

tingen van het Birmese ministerie van Landbouw zijn 1,6 miljoen hectare rijstvelden beschadigd door de orkaan die op 3 mei over Birma raasde. Het zwaarst getroffen gebied is de belangrijkste rijstproducerende regio van Birma: het leverde 65 procent van de totale rijstoogst van het land. Voor het herstel van de rijstvelden zou 157 miljoen euro nodig zijn. In Rangoon, de grootste stad van Birma, zijn de prijzen van rijst inmiddels met vijftig procent gestegen. Verwacht wordt dat de prijsstijgingen doorzetten, vooral als Birma gedwongen wordt rijst te importeren. Birma voorzag altijd in de eigen rijstbehoefte en verwachtte dit jaar zeshonderdduizend ton te exporteren. Intussen laten de Birmese autoriteiten nog al-

tijd maar mondjesmaat hulp toe en komen buitenlandse hulpverleners het land vrijwel niet in. Minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen zei gisteren dat de Birmaanse junta desnoods wordt gedwongen hulp toe te laten. Hij deed een ‘moreel beroep’ op de VN-Veiligheidsraad om zich snel uit te spreken. Verhagen denkt dat een oproep van de Veiligheidsraad effect zal hebben op de opstelling van het regime. Hij heeft de Nederlandse permanente vertegenwoordiger bij de VN gevraagd in gesprek te gaan met de leden van de raad. Ook belde Verhagen met zijn Franse collega Bernard Kouchner om te overleggen hoe Europa de bevolking van Birma kan helpen. 1

Israël

Bouw nederzetting in Palestijns deel van Jeruzalem Redactie Buitenland AMSTERDAM

...

De gemeenteraad van Jeruzalem keurt de bouw van een joodse nederzetting goed in het hart van het Palestijnse deel van de stad. Dat schrijft de Israëlische krant Haaretz. De nederzetting in Oost-Jeruzalem zou tien appartementengebouwen, panden voor kindervang, een bibliotheek en een synagoge omvatten. Het voor de nederzetting beoogde gebied ligt in de Palestijnse wijk Silwan, zo’n 200 meter van de muren van de oude stad. Juist dit gebied ligt zeer gevoelig in de onderhandelingen tussen Israël en de Palestijnen over een vredesverdrag. Gisteren werd ook bekend dat Israël

zeshonderd extra woningen in al omstreden nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever gaat bouwen. Volgens de orthodoxe coalitiepartij Shas heeft premier Ehud Olmert daartoe toezeggingen gedaan. Volgens de krant heeft Olmert dit mogelijk gedaan om de aandacht af te leiden van een politieonderzoek tegen hem in verband met vermeende corruptie. Het nieuws over de bouw van de nederzettingen kwam op de eerste dag van het driedaagse bezoek van president Bush aan Israël. Bush is in Israël om het zestigjarig bestaan van het land te vieren en om te proberen de Palestijns-Israëlische onderhandelingen uit het slop te halen. Bush feliciteerde Israël met zijn verjaardag en noemde het land ‘onze grootste

vriend, onze bondgenoot in het Midden-Oosten’. Hij zei ook dat een toekomstige Palestijnse staat geen ‘Zwitserse gatenkaas moet zijn’. Palestijnen zijn fel gekant tegen de voortdurende uitbreiding van de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Volgens hen ondermijnt Israël de onderhandelingen over vrede en wordt het steeds moeilijker een levensvatbare Palestijnse staat op te richten. Door de nederzettingen en door de muur die Israël op de Westelijke Jordaanoever bouwt, zijn talloze Palestijnse steden en dorpen van elkaar afgesloten. Sinds de Israëlische bezetting van het Palestijnse gebied in 1967 hebben zich daar zo’n 270.000 kolonisten gevestigd. 1

Permanente vergunning

Lof voor Australië om nieuw vluchtelingenbeleid Novum / AP AMSTERDAM

...

De Verenigde Naties en mensenrechtenorganisaties prijzen de Australische regering om haar nieuwe vluchtelingenbeleid. De pas aangetreden

 






regering van premier Kevin Rudd biedt vluchtelingen nu permanent asiel, in plaats van tijdelijke verblijfsvergunningen. Onder de vorige regering kwamen vluchtelingen alleen in aanmerking voor verblijfsvergunningen die ‘tijdelijke bescherming’ boden. Als een vluchteling bovendien het land was binnengekomen zonder toestemming om asiel aan te vragen, was zo’n vergunning slechts drie jaar geldig. Vluchtelingen die vanuit het buitenland met succes asiel hadden aangevraagd konden wel permanent in Australië blijven. De regering-Rudd maakte dinsdagavond bekend dat nu alle vluchtelingen een permanente verblijfsver-

gunning kunnen aanvragen, ongeacht de manier waarop zij het land zijn binnengekomen. Minister van Immigratie Chris Evans zei dat zo’n duizend vluchtelingen met een tijdelijke verblijfsvergunning nu in aanmerking komen voor een permanente verblijfsvergunning, zodra blijkt dat zij aan een aantal eisen voldoen. Australië laat geen vluchtelingen toe die gezien worden als een gevaar voor de nationale veiligheid of die vanwege een strafblad niet door de persoonlijkheidstest heen komen. De actiegroep A Just Australia zei dat het nieuwe beleid vluchtelingen beter in staat stelt hun verleden achter zich te laten. 1

In Rangoon Vervolg van pagina 1

...

Het gesloten Birma van nu lijkt op het China ten tijde van de ramp van Tangshan, in 1976. De leiders hebben niet alleen maling aan wat de wereld van hen vindt, maar uiteindelijk ook aan het lot van hun bevolking. Toen de Britse journalist Earnshaw in 1983 eindelijk de stad in mocht, was het nog steeds een grote puinhoop. ‘De Chinezen hadden trots alle hulp geweigerd’, zo schreef hij toen, ‘maar de huidige regering betreurt dat zeer. De enorme last van de wederopbouw kwam geheel voor haar rekening.’ Ook Noord-Korea, dat andere bastion in Azië, weigerde aanvankelijk een helpende hand tijdens de Grote Hongersnood in de jaren negentig. Door ongekende overstromingen en daaropvolgende droogtes ging een groot deel van de oogst verloren. Volgens sommige schattingen lieten daardoor drie miljoen NoordKoreanen het leven: tien procent van de bevolking. Er kwam uiteindelijk wel wat internationale hulp, maar veel te laat. Later werden alsnog alle hulpgoederen geweigerd, omdat Pyongyang niet te afhankelijk wilde worden van het buitenland. Het is onduidelijk hoeveel onrust dit heeft gezaaid onder de Noord-Koreaanse bevolking, maar toen het land in de zomer van 2006 weer getroffen werd door overstromingen, klopte het regime zelfs aan bij het gehate Zuid-Korea. De Birmese generaals lijken wat dat betreft alles verkeerd te doen. Ze weigeren elke uitgestoken hand, zelfs nu er opnieuw een cycloon lijkt aan te komen. Een VN-medewerker in de hoofdstad Rangoon meldde gisteren dat het leger tal van nieuwe checkpoints heeft opgetrokken om hulpverleners te beletten de getroffen gebieden binnen te gaan. Ook gaan er al dagen hardnekkige geruchten dat de voedselhulp die wel beschikbaar is, linea recta naar het Birmese leger gaat. De soldaten moeten tenslotte ook eten. Tot nu toe zijn er in Birma volgens officiële cijfers van het leger 34.000 doden gevallen door cycloon Nargis. Hulporganisaties houden het op 100.000 doden en miljoenen mensen die dringend hulp nodig hebben. Ze waarschuwen bovendien dat de halsstarrige houding van de generaals nog meer levens gaat kosten. China pakt het wat dat betreft beter aan. De zware aardbeving in de

provincie Sichuan is dan ook meer dan een humanitaire ramp. Midden in de grote internationale verontwaardiging over de Chinese bezetting van Tibet kan Peking nu zijn verantwoordelijke kant laten zien en dat doet het dan ook gretig. Het neemt niet alleen alle hulp aan die het kan krijgen, hoogwaardigheidsbekleders en staatsmedia komen om de haverklap met berichten die elke suggestie van geslotenheid moeten wegnemen. Dat laatste is met name bedoeld voor de binnenlandse markt. Waar de gemiddelde Chinees in 1976 wellicht helemaal niet of maar ten dele op de hoogte was van de beving in Tangshan, ging het nieuws nu als een lopend vuurtje het land door. De journalist Chang Ping schrijft in de Southern Metropolis Daily hoe hij hoorde van de ramp. ‘Op 12 mei om 12.00 uur (het moment van de aard-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

De zaak geregeld

T MARCIA

LUYTEN Vanuit Oeganda

oen na vier uur op het politiekantoor de derde beambte kwam uitleggen dat onze auto’s naar een verafgelegen werkplaats voor politie-inspectie moesten worden gebracht, begreep ik waarom meneer Haji me had gesmeekt de zaak op straat te regelen. Dat had gekund, want De Zaak was zo klaar als een klontje. Ik had geprobeerd te ontsnappen uit het verkeersinfarct waar ik net was ingereden. Alleen had ik gemist dat er al een auto achter me was gaan staan. Dus zette ik

vol gas de Turbodiesel Landcruiser achteruit. Toen werd de motorkap van meneer Haji opgerold. Of ik toch alst-u-blieft meteen voor de schade wilde betalen. Dan zouden meneer en twee mevrouwen Haji het verder zelf wel regelen en kon iedereen weer door. Dat was: niet alleen zij en ik. De weg voor ons was intussen leeg. Achter ons honderden auto’s. Het aanbod was verleidelijk, maar de schade groot. En dus zei de Hollander: ‘Sorry, mijn verzekeraar eist een politierapport.’ Een van de mevrouwen

probeerde: ‘Wij zijn verzekerd, maar bij een ongeluk betalen we meteen zo.’ Haji en de vrouwen deden wat Afrikanen goed kunnen: ze legden zich neer bij het lot. We togen naar het hoofdbureau. Een officiële verklaring bleek niet eenvoudig. Een stapel handgeschreven verklaringen en uren later, parelde meneer Haji zweet. Voor een complete aangifte moesten onze auto’s een officieel schaderapport. En daarvoor gingen ze een paar dagen naar de Inspection of Vehicles. Ho. Dit liep uit de hand. Ik legde de politieman uit dat dat van de verzekering niet hoefde. Die bepaalde zelf de schade. Dus als meneer nou een stempel wilde zetten?

Beslist niet. Een hoger geplaatste agent verscheen. Of ik de officiële procedures van de Oegandese politie wilde saboteren? Weer belde ik het verzekeringsmannetje die, opnieuw, een agent uitlegde dat politie-inspectie overbodig was. De derde agent was niet beleefd meer. Ik was toch vrijwillig gekomen? Dan ook alles volgens de regels. Het was beslist niet mijn verhaal over politie die burgers ten dienste moet zijn, wat ons onze auto’s teruggaf, maar uiteindelijk reden meneer Haji en ik onze eigen auto’s van het terrein af. Het was gelukt, en geen cent smeergeld. De zon zakte. Tevreden zwaaide ik meneer Haji na. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................

Huis Von Trapps wordt hotel

Gerimpeld genoeg? (1)

Gerimpeld genoeg? (2)

Het voormalige huis van de familie Von Trapp, bekend van de film The sound of music, wordt omgebouwd tot hotel. De Villa Trapp staat aan de rand van Salzburg en wordt omringd door een park.

Sigarettenautomaten in Japan krijgen mogelijk een gelaatsscan om de leeftijd van de sigarettenkoper te bepalen. Die moet ouder zijn dan 20.

De scanner bekijkt de rimpels, kraaienpootjes rond de ogen en de botstructuur, en beslist dan of iemand oud genoeg is om te roken.

Buitenland

 

   




blijft het doodstil

9

Op campagne voor Hillary ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Een vrolijk etentje zei, met de toon van een belerende moeder, dat Democraten de gelederen moeten sluiten als Obama de nominatie krijgt. Iedereen zweeg. Schuldbewust, zo leek het. De keuze tussen Obama en McCain lijkt dichterbij te komen. De grote overwinning van Hillary (67 procent versus 26 procent) in West Virginia komt wellicht te laat om de nominatie in de wacht te slepen. Sue, een onderwijzeres, vertelt dat ze een Internetforum gaat starten: Hillarysupportersforchange.org. De site moet een positieve uitstraling hebben, maar ook ruimte bieden voor de frustraties van Clintonieten. Een soort eerste stap in het rouwproces. Het is misschien een beetje voorbarig, want zoals een aanhangster tegen Hillary zei: ‘De strijd is niet voorbij totdat de dame in het broekpak zegt het voorbij is’. 1

Suzette de Boer WASHINGTON

...

De kiezers in West Virginia lezen blijkbaar geen Time. Op de voorpagina van dat gerenommeerde tijdschrift stond deze week een foto van een breed lachende Obama met de tekst ‘And the winner is...’. Dinsdag stemden de kiezers van West Virginia desondanks overweldigend voor ‘verliezer’ Hillary. Een opsteker was welkom. Het was voor de vrijwilligers op het hoofdkantoor van Hillary’s campagne niet gemakkelijk om de draad na de cruciale nederlaag vorige week in North Carolina weer op te pakken. Een vrolijk etentje met collega’s mondde uit in een soort therapeutische klaagsessie. Een paar ‘trauma’s’ in Hillaryland: 1. De media zijn bevooroordeeld. 2. Er is onvoldoende begrip dat Hillary’s kans om tijdens de algemene verkiezingen McCain te verslaan groter is. En 3. Obama is ‘just talk’; hij zegt wel dat hij Washington wil veranderen, maar laat na te vermelden hoe. Een feministisch aangelegde vrijwilliger vond het schandalig dat Hillary wordt opgeroepen het bijltje erbij neer te gooien. ‘Ik geef mijn stem aan McCain als Obama de nominatie wint’, zei ze met gebalde vuist. Drie mensen vielen haar bij. Een tengere grijze dame greep in. Ze stond op en

Suzette de Boer is vrijwilligster in het campagneteam van Hillary Clinton.

Uitslag West Virginia: Hillary Clinton heeft, met vrijwel alles geteld, bij de voorverkiezingen in West Virginia 67 procent van de stemmen gekregen. Haar tegenstrever Barack Obama kwam niet verder dan 26 procent. Van de 28 gedelegeerden gaan er met die uitslag twintig naar Clinton.

Inwoners ontvluchten Dujiangyan dat wordt bedreigd met overstroming als de Zipingpudam stroomopwaarts van de stad zou breken. Tweeduizend militairen zijn uitgerukt om ‘extreem gevaarlijke’ scheuren te dichten. REUTERS

‘Ik ben bezorgd, maar ik weet dat ik ook moet uitkijken voor de politie’ beving) kreeg ik een telefoontje van een vriend: Het is een aardbeving en iedereen is de straat op gevlucht! Ik kon het niet checken en wendde me tot mijn collega’s. Kort daarop kwam het nieuws binnen via msn, sms en telefoon. Iedereen wisselde informatie uit. Maar wat ik ook probeerde, ik kreeg mijn familie daar niet aan de lijn en maakte me enorme zorgen.’ Chang Ping geeft toe dat Xinhua, het officiële persbureau van de regering, vrijwel onmiddellijk kwam met het bericht van de beving in Sichuan en de enorme schade die deze had aangericht. Maar dat was niet genoeg,

vindt hij. ‘De mensen hadden behoefte aan veel meer informatie, betróuwbare informatie.’ Ze gingen dus zelf op zoek, met als gevolg dat het ging wemelen van de geruchten. En dat is zeer tegen de zin van het Chinese bewind. Openheid is mooi, maar volledige openheid is iets heel anders. Chang: ‘Ik moet toegeven dat ik erg bezorgd ben over mijn familie, maar ik weet dat ik ook moet uitkijken voor de politie. Ik kan zo maar opgepakt worden voor het verspreiden van onwelgevallige geruchten.’ Ook de staatsmedia weten niet goed wat ze wel en niet mogen zeggen. Een blogger meldt op de site van Newsweek een tekenend incident op de Chinese centrale tv: ‘De presentatoren in Peking kondigden aan dat het dodental de 7.000 was gepasseerd, helemaal in lijn met de laatste officiële cijfers. Vervolgens schakelden ze over naar een verslaggeefster

ter plekke in Sichuan en vroegen haar naar de reddingsoperatie daar. De vrouw begon haar verslag echter met de mededeling dat ze een discrepantie had ontdekt tussen de officiële cijfers en een rapportage van het Seismologisch Bureau. Voordat ze verder kon gaan, werd ze onderbroken door haar collega’s in Peking. Laten we niet gaan discussiëren over cijfers, kreeg ze te horen. En daarmee was het onderwerp afgedaan. Het was een erg ongemakkelijk gesprek.’ Het blijft worstelen dus. Maar staatspersbureau Xinhua doet zijn best. De officiële cijfers van gisteravond: 14.866 doden, 18.645 vermisten in de stad Mianyang, 3,46 miljoen huizen totaal verwoest, 86 panda’s die de ramp hebben overleefd en 18 helikopters die gisteren 12,5 ton voedsel hebben gedropt. In Birma, in het militaire hoofdkwartier in Rangoon, blijft het stil. 1

LZZ`ZcY

kddgYZZa YdcYZgYV\i$bodcYV\

6X]iZg]VbedejaV^g kZghkVc]ZibZh™ VXi^Z"`^adeg^_h+#+%

eZg&*%\gVb




'Z

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................

\gVi^h

China

ZWANGERE VROUW NA 50 UUR UIT PUIN AARDBEVING GERED

AP

Reddingswerkers hebben vijftig uur na de verwoestende aardbeving in Midden-China twee vrouwen levend onder het puin vandaan gehaald. Een van hen is acht maanden zwanger. De vrouwen werden zes meter hoog gevonden in een hoop van betonnen platen en ander puin, de restanten van het gebouw dat onder hen instortte. De reddingsactie was vanwege het instortingsgevaar een hachelijke onderneming. Na hun redding oogden de

vrouwen geschrokken, maar niet ernstig gewond. Het onwaarschijnlijke overlevingsverhaal van de vrouwen was een van de weinige positieve berichten uit het getroffen gebied. In het noorden van de provincie Sichuan stortte maandag een school in en kwamen 178 kinderen om het leven, meldde het Chinese persbureau Xinhua gisteren. Verder wisten 139 leerlingen van de school te ontkomen en worden er nog 23 vermist.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................

Het Weer

Ook op deze dag in 1252...

Peking: 25°C/14°C, zonnig Hong Kong: 30°C/21°C, zonnig Shanghai: 22°C/14°C, zonnig

Gaf Paus Innocentius IV met zijn bul Ad extirpanda toestemming om ketters door middel van foltering tot bekentenis te dwingen.






CVh^"!7Vb^"d[B^]dZc\dgZc\ 'WV``Zc|-%%\gVbcVVg`ZjoZ

EZgh^aLVhb^YYZa







KVg`Zch]VVh

VaaZhddgiZc! 'hij`hcVVg`ZjoZ

VXi^Z"`^adeg^_h.#.-

'hij`h







eZg*%%\gVb







10

 

 

Economie

 




Energie Winst daalt, omzet stijgt

Nuon meldt forse winstdaling Lagere marges en hogere kosten kalfden in de eerste drie maanden van dit jaar het resultaat van energiereus Nuon af. Redactie economie AMSTERDAM

...

Nuon heeft in het eerste kwartaal van 2008 de winst met bijna een kwart zien dalen tot 245 miljoen euro. Nuon schrijft de winstdaling toe aan marktomstandigheden. In een reactie op de resultaten meldt voorzitter van de Raad van Be-

 


 

stuur, Øystein Løseth: ‘Met een nettowinst van 245 miljoen zijn we lager gestart dan in het eerste kwartaal van 2007, maar dat was dan ook een uitzonderlijk goed kwartaal waarin we onder meer hebben kunnen profiteren van bijzonder gunstige marktontwikkelingen. We hebben de focus op onze klanten behouden en tegelijkertijd voortgang geboekt met de ingrijpende operatie die onze organisatie splitsbaar moet maken.’ Hiermee doelt Løseth op de wettelijk verplichte opdeling van Nuon in een netwerkbedrijf en een productie- en leveringsbedrijf. De eerste contouren van deze opdeling worden inmiddels zichtbaar. Zo werd gisteren bekend dat Nuon-directeur en ex-Shell-manager Peter Molengraaf de baas wordt bij het nieuwe netwerkbedrijf dat ruim 5.000 medewerkers heeft en een verwachte omzet van circa 1,3 miljard euro. De forse daling van het resultaat is volgens Nuon vooral te wijten aan

lagere marges op de opwekking van elektriciteit, een daling van de handelsresultaten en hogere inkoop- en operationele kosten.Lagere handelsopbrengsten en gestegen inkoopkosten leidden tot een daling van de marge ten opzichte van het eerste kwartaal 2007. De operationele kosten stegen met 60 miljoen euro ten opzichte van vorig jaar. Ook had Nuon te kampen met hogere investeringen, vooral in de nieuwe Groningse elektriciteitscentrale Nuon Magnum, waarvan de bouw vorige week wegens een vergunningskwestie tijdelijk is stilgelegd. De netto-omzet in de eerste drie maanden van dit jaar bedroeg 1.834 miljoen euro, een stijging van 6 procent. De klantaantallen zijn volgens Nuon stabiel in Nederland en België. De Duitse markt steeg met tienduizenden klanten tot ver over de 200.000, aldus Nuon. Dat geldt ook voor het aantal gasklanten. 1

Het aantal klanten van Nuon blijft stabiel. PETER HILZ/HH

Beurs Beurs vandaag Kleine fondsen rapporteren

Smallcap spektakel Actieve beleggers wrijven zich in de handen, want tal van kleinere bedrijven rapporteren op het Damrak en dat betekent vaak koersspektakel. Blikvangers zijn Heijmans en Grontmij. AMSTERDAM

...

Een hele reeks kleinere Nederlandse fondsen komt vandaag door met kwartaalrapportages en de ervaring leert dat dit nogal eens spectaculair koersgooi- en -smijtwerk oplevert. Wie de bewegingen het beste doorziet en stalen zenuwen heeft kan een lekker centje verdienen. Uiteraard geldt voor zij die scheef zitten het omgekeerde. De twee bekendste namen zijn Heijmans en Grontmij. Het bouw-

bedrijf heeft zijn reputatie verpest bij beleggers met een aantal winstwaarschuwingen op rij, het ultieme vloekwoord op de beurs. Uiteraard is de koers door die grappen flink gedecimeerd. Alleen al om die reden zijn er beleggers die net als in het casino vandaag blind op groen inzetten: CEO Guus valt toch niet nog een keer in zijn eigen Hoefsloot? Ingenieursbureau Grontmij was een van de beste Nederlandse aandelen van de afgelopen jaren. Logisch, want je hoeft als belegger niet gestudeerd te hebben om te weten dat in de komende jaren wereldwijd infrastructuur en waterbouw tot belangrijke beleggingsthema’s horen. Net als bij collega Arcadis zit al dit moois al lang en breed in de koers verdisconteerd en beide aandelen zijn al

een tijdje dood geld. Wat mist is hernieuwde fantasie. Wellicht dat Grontmij daar vandaag in een vooruitblik op de toekomst voor kan zorgen. Misschien wel moet zorgen. Zoals het een beetje fonds deze eeuw betaamt heeft ook Grontmij te maken met muitende aandeelhouders. Beleggingsfonds Midlin, dat een 1%-belang heeft, zit het bestuur vooralsnog vruchteloos achter de broek met onder meer de eis om eigen aandelen in te kopen of een superdividend uit te keren. Verder staan vandaan nog Jetix Europe, Brunel, Schuitema (C1000), RSDB (Roto Smeets de Boer) en Eriks in de rapportageagenda. AEX-fondsen Unilever en SBM Offshore houden hun jaarlijkse aan-

deelhoudersvergaderingen. In het buitenland ligt de nadruk bij de eerste kwartaalcijferkandidaatjes alweer op banken en verzekeraars. Het meeste wordt uitgekeken naar Barclays, omdat in de afgelopen tijd veel geruchten de ronde deden over de inmiddels welbekende mix van afschrijvingen op slechte hypotheken, kapitaalinjecties en aandelenemissies. Andere bekende financiële namen zijn KBC en de Russische Sberbank.

Tot slot trekt Europa wereldwijd de aandacht met een golf aan economische groei- (eerste kwartaal bruto binnenlands product) en inflatiecijfers (consumentenprijzen). Nederland is om 9:30 uur aan de beurt, maar beleggers letten alleen op de Duitse (8:00 uur) en de totale EUcijfers (11:00 uur). Ze zijn nieuwsgierig of de verwachte economische afkoeling al merkbaar is en of de geldontwaarding niet al te hard oploopt. 1

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Foutje bedankt KPN? 111

Een opvallende achterblijver gisteren op een sprankelend Damrak was KPN. Het nieuws was ook niet best: grootscheepse storingen in het telefonienetwerk. Voor sommige beleggers vast een reden om uit te stappen. De hele Europese telecomsector presteerde echter slecht, nadat beleggers de rapportage van het Spaanse Telefónica met een pruillip ontvingen. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................

Het Panel

STELLING: AEX 480 HÉÉFT HET 111

De AEX kleeft nu al de hele maand tegen 480 aan, de ene keer een paar puntjes hoger en dan weer ietsje lager. Waarom juist 480? Wat is de magie en wat is er toch zo bijzonder aan dit prijsniveau dat de index hier zo lang en nadrukkelijk tegenaan schurkt? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................

Psychologie

1057,8

Anker

GEERT JAN NIKKEN (TRADER RABO SECURITIES):

CEES SMIT (TODAY’S BEHEER):

CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS

111

111

111

‘Dat heeft alles te maken met psychologie. In 2007 hield de AEX twee keer stand op 480. Begin dit jaar zakte de index hier doorheen en de beweging die daarna optrad is bekend. De wijsheid luidt dat deze zogenaamde oude steun vaak een nieuwe weerstand wordt. Dat proces zie ik nu in de praktijk.’ 1

‘Technische analyse gaat er vanuit dat steun (waar de koers blijft liggen) en weerstand (waar de koers afketst) uit het verleden ook in de toekomst gelden. Als ik 480 maal de euroconversie neem van 2,20371 kom ik op een weerstand van 1057,8 gulden. Nu kan ik me niet herinneren of dit ooit een belangrijke grens was, maar wie weet.’ 1

‘Ronde getallen hebben magie. Technisch analisten noemen dat steunen of weerstanden. Ik noem het een anker in het geheugen van beleggers. Zo weet iedereen dat in 2000 de AEX op 700 stond. Uiteindelijk zegt het niets. Een maand geleden stond de AEX op 480, maar de belegger heeft wel 2% dividend opgestreken.’ 1

Economie

 

   




11

Overname

TomTom mag Tele Atlas inlijven Redactie economie AMSTERDAM

...

TomTom mag de digitale kaartenmaker Tele Atlas nu toch echt overnemen. De Europese Commissie heeft de producent van draagbare navigatiesystemen gisteren het groene licht gegeven om Tele Atlas in te lijven. Eerder hadden de Amerikaanse mededingingsautoriteiten al toestemming voor de overname verleend. Dat heeft de Europese Commissie gisteren bekendgemaakt. Met de beslissing komt een einde aan maanden van onzekerheid. TomTom had de overname al in 2007 willen afronden, maar de Europese mededingingscommissaris Neelie Kroes gelastte een aanvullend onderzoek naar de gevolgen van de transactie voor de

concurrentie op de navigatiemarkt. Uit dit onderzoek blijkt nu dat er geen bezwaren zijn en de EC stelt dan ook geen voorwaarden aan de overname. Eurocommissaris Kroes verklaarde: ‘De SatNav-markt is belangrijk voor consumenten. Na dit grondige onderzoek ben ik nu overtuigd dat de innovatie en concurrentie die we tot dusver op deze markt hebben gezien, ook na deze concentratie zal doorgaan, zodat consumenten kunnen blijven profiteren van nieuwe en innoverende producten.’ TomTom bracht al in oktober vorig jaar zijn openbare bod uit op Tele Atlas. Het Amsterdamse bedrijf betaalt Tele Atlas 30 euro per aandeel en waardeert de maker van digitale kaarten hiermee op 2,9 miljard euro. 1

Arbeidsmarkt

Lichte daling in aantal vacatures Betten Beursmedia AMSTERDAM

... Waar miljardair Carl Icahn opduikt, wordt het meestal al snel onrustig. AP

Aandeelhoudersactivisme De sluwste investeerder van Amerika

Meedogenloze Icahn neemt belang in Yahoo Het afgeslagen overnamebod van Microsoft ligt bij Yahoo nog maar net in de prullenbak of investeerder Carl Icahn koopt een fors deel van de aandelen. Dat belooft meestal niet veel goeds. Edward Deiters AMSTERDAM

...

Er is opnieuw herrie bij internetbedrijf Yahoo. Miljardair/investeerder Carl Icahn heeft sinds vorige week voor ruim een miljard dollar zo’n 50 miljoen aandelen Yahoo gekocht. En waar Icahn opduikt wordt het meestal al snel onrustig. Deze doorgewinterde corporate raider wordt wel eens Amerika’s sluwste investeerder genoemd. Zijn handelswijze is doorgaans als volgt: hij neemt een stevig belang in een ondergewaardeerd of kwakkelend bedrijf, confronteert vervolgens het management met de fouten die ze volgens hem maken en grijpt dan de

macht. Wat overblijft is in veel gevallen een uitgekleed of in delen verkocht bedrijf en een volle kassa voor Icahn en de andere aandeelhouders die hij steevast achter zijn plannen weet te krijgen. Het zakenblad Fortune beschreef hoe Icahn vorig jaar de voordeur intrapte bij chipmaker Motorola door zich voor 1,4 procent in te kopen en vervolgens een zetel in de Raad van Commissarissen te eisen. Motorola-baas Steve Zander werd vervolgens ontboden in het weelderig ingerichte kantoor van de investeerder op de 47ste verdieping van het General Motors-gebouw in Manhattan. Daar kreeg Zander van de 71jarige investeerder te horen dat hij een geweldig bedrijf had. ‘But why did you screw it up?’ Na maanden van gekonkel verdiende Icahn volgens Fortune zo’n vijftig miljoen dollar aan Motorola. Toch is hij nog steeds niet klaar met het bedrijf. Vorige maand sleepte

Icahn Motorola voor het gerecht om er alsnog vier commissariszetels op te eisen. Zo ging het de afgelopen veertig jaar veel vaker. Het uitkleden en opsplitsen van bedrijven leverde Icahn in de loop van zijn carrière volgens het blad Forbes een vermogen op van 13 miljard dollar. De man die ooit afhaakte bij de artsenopleiding omdat hij niet met lijken wilde werken, viel onder meer binnen bij stripuitgever Marvel Comics, videoketen Blockbuster en entertainmentbedrijf TimeWarner. En nu is dus Yahoo aan de beurt. In diverse Amerikaanse media wordt druk gespeculeerd dat Icahn zijn belang in het bedrijf heeft opgebouwd om het te dwingen de onderhandelingsgesprekken met Microsoft te hervatten. Erg vriendelijk zal het er vermoedelijk niet toegaan. Om Icahn te citeren: ‘Er is één ding dat je leert in deze business: als je een vriend wilt, neem dan een hond.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................

Piraterij kost industrie 31 miljard euro

GEBRUIK ILLEGALE SOFTWARE NEEMT NOG STEEDS HARD TOE

REUTERS

Even Windows illegaal installeren is een wereldwijde hobby met kostbare gevolgen. Het gebruik van illegale software heeft de software-industrie in 2007 wereldwijd 47,8 miljard dollar (31 miljard euro) gekost. Dat is 8,1 miljard dollar meer dan in het jaar daarvoor, zo stelt IT-marktonderzoeksbureau IDC in een gisteren gepubliceerd rapport. Volgens IDC is 38 procent van alle gebruikte software onrechtmatig, ruim 3 procent meer dan in 2006. De

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................

stijging zou vooral worden veroorzaakt door toenemende piraterij in landen als Zimbabwe, Bangladesh en Moldavië. Van de 108 onderzochte landen zijn de VS met 20 procent aan onwettige software het land waar piraterij de minste kansen krijgt. Nederland staat met 28 procent op de dertiende plaats. IDC schat de jaarlijks geleden schade voor Nederlandse software-ontwikkelaars op 502 miljoen euro.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................

Mannen zijn mietjes

Mannen zijn mietjes (2)

Philips komt met een provocerende reclame voor de Satinelle Ice Epilator. Hierin volgen we het leven van transseksueel James.

Hij klaagt dat het zwaarste in zijn leven als vrouw het epileren van haar is. En Philips weet, zoals iedereen: mannen kunnen niet goed tegen pijn.

Het aantal vacatures is in het eerste kwartaal van 2008 licht gedaald, maar blijft op een hoog niveau. Dat meldde het CBS gisteren. Eind maart 2008 stonden er, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, 242.000 vacatures open, 7.000 minder dan een kwartaal eerder. Eind september 2007 bereikte het aantal vacatures in Nederland met 253.000 een record. Sindsdien nam het aantal met bijna 6.000 per kwartaal af. De hoeveelheid openstaande vacatures blijft daarmee op een hoog

niveau, aldus het CBS. De daling in het eerste kwartaal deed zich vooral voor in de commerciële dienstverlening. Het aantal vacatures daalde hier met 9.000 tot 135.000. Deze sector omvat onder andere de handel, zakelijke dienstverlening en financiële instellingen. Met name bij banken deed zich een daling voor. De niet-commerciële dienstverlening was de enige sector waar het aantal vacatures wel steeg. Eind maart telde deze sector 56.000 vacatures, 3.000 meer dan een kwartaal eerder. De niet-commerciële dienstverlening bestaat uit het openbaar bestuur, het onderwijs, de zorg en de cultuur. 1

NL is een sterk groeiend uitzendbureau, werkzaam in het westen van Nederland. In verband met de sterke groei zijn wij op zoek naar een gedreven

Controller De functie '1'%'1"1('"1( '!1("'1)##%1"1"" 1$%#& &#" 11'#1&1"1"1)# "1&'$1"1,"1%%.%1 &1#"'%# % "11)%"'*##% 1)##%11%&"1)"11""/ 1"1! "&'%')1$%#&&"1"1'1(',"(%(1 %"&'1&1'1" )%" )"1!"!"'1"#%!'1)##%11%'1"1'11--"1)"1 ##'"1#1#%"1&$%"1!'11"1"11#("'"' '#'1'1'"$'1 &1#"'%# %1!11 1('1)"1'11 Functie-eisen 01 "1#$ "1#$1'"!"&'1#")(1"1"1#"#!&1#1 ""/ 1%'"1 01"!"&'11%1% )"'1*%%)%" 01(!1%)%"1!'1"1""&1)"11 + 1 01"''1!'11"1 &'"*')" 01 %)%"1!'1'1%$$#%'%"1)"1!"!"'"#%!' 01 %)%"1!'11(',"%"1&1"1$%-1 Wat bieden wij? 1"1"1) ,1("'1"1"1#"1"1%#"1% %"&'1"1*1('&'"1%&)##%*%"
1"1!#  "1)##%1%#1"""11#%"&'1 ##%%#1"%11("'1)" "" 1%'(%1##%'1#$1'%!"1'#'11!# " %"11, 1"1#)"&'"1$%#
1&'((%1"11&# ''1!'1 !#')%"1"11"%1 NL-Jobs Aartsdijkweg 81 B 2676 LE Maasdijk 0174 - 526590 [email protected] ##%1!%1"#%!'1("11#"''1#$"!"1 !'1 %#"1)"1 (*"
1%'(%1

12

Het Verhaal

 

   




EN WEER IS DE GEWONE SOMALIËR DE DUPE De oorlog in Somalië levert een vluchtelingenstroom op die voor de buitenwereld verborgen blijft. In het kamp Lefe Isa in Oost-Ethiopië voltrekt zich een humanitaire ramp. Arjan Terpstra LEFE ISA

...

Het is nog vroeg als onze terreinauto het complex van vluchtelingenkamp Lefe Isa opdraait. Tolk Ramadan loopt op de wagen vooruit en vraagt waar we de kampoudsten kunnen vinden. De auto volgt hem rechtsaf een poort door – en komt abrupt tot stilstand in een menigte. Mensen drommen om de auto heen, werpen intense blikken naar binnen en gebaren ons uit te stappen. Als we dat doen, begint het gonzen. De Somalische klanken zijn onverstaanbaar, maar iedereen roept hetzelfde. Tegen elkaar: ze komen ons helpen. Tegen ons, zacht of hard, met of zonder woorden: help ons. De pulserende klaagzang komt uit ontelbare kelen. De golvende massa is immens. Hoever en waar we ook kijken, overal ontmoeten we dezelfde desolate blikken. Hier zijn duizenden en duizenden mensen gestrand, op elkaar gepropt op een terrein zo klein dat we het vanaf onze plek bijna geheel overzien. Ik ben in Ethiopië om een hulpproject te bezoeken waar ik als donateur aan bijdraag. Voor vijftig euro heb ik door ZOA Vluchtelingenzorg een huisje laten bouwen in een ander kamp, Kebribeyah, en het leek mij goed te controleren hoe dat geld aankomt. Ik reis met ZOA en twee andere donateurs door Somali Regio in oostelijk Ethiopië. Undercover. De overheid houdt niet van pottenkijkers, journalisten krijgen geen visum voor deze regio. Met mijn huisje gaat het goed. Er

Buiten heeft het kamp een lugubere parade van mensen met zware kwetsuren voor ons opgesteld. Voorzichtig banen we ons een weg door de massa.

GRATIS DELL LAPTOP + MOTOROLA F3 Vodafone Basis 22 euro - 2 jaar

Dell Vostro 1000 Laptop:

200 200

• 2.0 Ghz processor

belminuten

sms

• 80 Gb Harde schijf • 1024 Mb int. geheugen • DVD-brander

GRATIS Dell Laptop + Motorola F3

OP=OP Bestel direct telefonisch

0900-5555 444 (van 10.00 tot 18.00 uur, lokaal tarief)

www.gsm.nl/depers

woont een grote familie in, de vrouw des huizes is zwanger en gelukkig. Missie geslaagd. Of we meewilden naar nog een kamp, een nieuw? ZOA is nog niet actief in Lefe Isa, dertien kilometer van de grens met Somalië, maar er gaan geruchten dat de mensen hulp kunnen gebruiken. Er is een kleine kliniek die we kunnen bezoeken, misschien dat we daar ons licht over de gezondheidssituatie eens op kunnen steken. We zijn er vast welkom. Vijf minuten lang staan we verbouwereerd rond de auto. Mijn huisje is ineens ver weg. Onbelangrijk. De droge woestijnlucht mengt met de penetrante lucht van ziekte en ontbinding. Mensen met vuil verband om een arm, met geronnen bloed op hun kleding klampen ons aan. Voor de massa te veel begint te dringen, worden we door een prikkeldraadhek geleid. Binnen een kleine omheining staat een kantoorgebouwtje waar we stoelen krijgen aangeboden rond een bureau. Blanken eerst, dan ZOA’s Ethiopische medewerkers. Ik schaam mij voor mijn nieuwe status, mijn huidskleur, mijn vijftig euro. Na ons komen vertegenwoordigers van het kamp binnen: een groep oudere mannen heeft de leiding over deze gemeenschap. Ook de dokter van de kliniek die we wilden bezoeken is er, vluchtelingen die hun verhaal mogen doen (zie kader), plus iemand die in drie bruine enveloppen de kampadministratie met zich meezeult. In de chaos krijg ik hun namen niet goed op papier. De metalen deur gaat dicht, het kamphoofd begint te praten. Zijn gegroefde hoofd blijft op de grond gericht, in zijn rechterhand draait een gebedsketting in het rond. ‘Dit complex was bedoeld voor opslag van goederen, nooit voor vluchtelingen. Er zijn hier te veel mensen, de gezondheidstoestand holt achteruit.

Er komen 80 mensen per dag binnen, velen zijn gewond. IJSBRAND VAN TILBURG

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................

Hoe verder? (1)

Hoe verder? (2)

LEFE ISA WORDT OPGEHEVEN, ALLEEN DE VRAAG IS HOE SNEL

HULPACTIE VOOR LEFE ISA

Het bovenstaande bezoek aan Lefe Isa vond een week geleden plaats, op woensdag 7 mei. Op een Ierse groep hulpverleners na, die in april een heel andere situatie zag, waren wij de eerste bezoekers van buitenaf in het kamp. Een (undercover)bezoek aan de overheidsorganisatie ARRA, ook op 7 mei, bracht aan het licht dat de Ethiopische overheid weet heeft van de situatie en samen met de UNHCR maatregelen

ZOA Vluchtelingenzorg Ethiopië is een hulpactie begonnen voor de mensen in het kamp van Lefe Isa. Inmiddels zijn de eerste, incidentele voedseltransporten er aangekomen. Tegelijk wordt met ARRA en de UNHCR onderhandeld over een toekomststrategie. U kunt bijdragen door geld te storten op giro 550 ten name van ZOA Vluchtelingenzorg, onder vermelding van ‘Noodhulp Somali Region - Ethiopia’.

neemt om in te grijpen. Er wordt bij de plaats Sherber een nieuw kamp gecreeerd waar Somalische asielzoekers na screening terecht kunnen. Die screening begint vandaag, 15 mei, naar verwachting worden 250 mensen per week gescreend en naar het nieuwe kamp overgebracht. Dit zal niet genoeg zijn, zo bleek uit ons bezoek: met een toestroom van tachtig mensen per dag komen er per saldo meer mensen bij dan verplaatst worden.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................

Somali Regio (1)

Somali Regio (2)

Ethiopië is een van de armste landen ter wereld. De 78 miljoen inwoners zijn voornamelijk kleine boertjes. Somali Regio heeft een geschatte bevolking van 4,329.000 inwoners, 80 procent is boer.

De Somali-stam bestaat uit zestig afzonderlijke clans. Allemaal moslim.

Het Verhaal

 

   




13

Het verhaal van Mw. Amfra Abdi

Amfra Abdi is twee kinderen kwijtgeraakt in de chaos, de twee andere zijn doof door een explosie.

Kinderen hebben niets te eten. Er zijn drie latrines, maar die zijn verstopt. Mensen slapen in de open lucht, in zon en regen, kriskras door elkaar.’ Bwamm. De metalen deur van het kantoor slaat open tegen de schouders van de mensen die ervoor staan. Ouders duwen hun kinderen door de opening, schreeuwen in onze richting. Eén vrouw wordt binnengelaten, haar kind heeft een waterhoofd en ziet asgrauw. ‘Veertig procent van de mensen hier is gehandicapt’, zegt de arts, terwijl de onrust achter de deur aanhoudt. ‘Een groot deel komt met recente oorlogsverwondingen.’ Ter illustratie krijgen we de inschrijfformulieren van het kamp in handen gedrukt. In het Engels staat geregistreerd in welke toestand iemand het kamp binnenkomt. ‘Gunwound around kidneys’ staat er bijvoorbeeld. ‘Amputee’. Oude en nieuwe oorlogswonden trekken op papier aan ons voorbij. ‘De meeste wonden zijn vers’, legt de dokter uit. ‘En ik heb alleen een noodvoorraad medicijnen tot mijn beschikking.’ Op het bruine papier van de enveloppen is een verzamelstaatje getekend. Vandaag is het 2.490e formu-

lier ingevuld. Dat betekent dat 2.490 keer een familie, een gezin of individu is ingeschreven. Volgens schatting van de kampleiding zitten in Lefe Isa 17.000 mensen, vier keer meer dan wij dachten. Deze mensen zijn de afgelopen weken uit Somalië gevlucht, en komen met tachtig mensen per dag in Lefe Isa aan. De meesten komen uit de hoofdstad Mogadishu of uit de zuidelijke provincies, waar de binnenlandse oorlog het ergste woedt. Onafhankelijke Ethiopische media berichten continu over schermutselingen, dode strijders of oorlogsmisdaden van alle partijen. Oncontroleerbare berichten zijn het, die uit officiële kringen stelselmatig worden tegengesproken. ‘Het Ethiopische leger heeft geen traditie van het doorsnijden van kelen’, zegt een legerwoordvoerder bijvoorbeeld in The Ethiopian Monitor. Daar mag de wereld het mee doen. Het is de zoveelste oorlog in Somalië, en de zoveelste vluchtelingenstroom. Terwijl het in dit deel van Ethiopië de afgelopen jaren relatief rustig was. Een vluchtelingenpopulatie van rond de 600.000 halverwege de jaren negentig, is door remigratie

teruggebracht naar circa 30.000, veel kampen zijn gesloten. Maar eind 2005 ging het weer mis. Ethiopië viel Somalië binnen om de interimregering te steunen tegen het Leger van de Islamitische Rechtbanken. Moslimstrijders, etnisch en religieus verwant aan de Somali-stammen in oostelijk Ethiopië, trokken zich terug over de Ethiopische grens om ook daarvandaan te vechten. Ethiopië militairiseerde de regio, Somalië raakte gevangen in een draaikolk van geweld en chaos. Kenia, vol van eigen problemen, sloot de grens met Somalië voor vluchtelingen. En dus zwelt de vluchtelingenstroom vanuit Somalië richting OostEthiopië aan. Als mensen eenmaal beginnen te vluchten, zo leert de ervaring, houdt die stroom niet snel op. ‘U moet wat doen’, zegt het kamphoofd zuchtend, nog steeds onafgebroken met zijn ketting in de weer.

‘Vandaag komen er tachtig mensen, wie weet hoeveel morgen. En het gaat nu al niet meer.’ De bijeenkomst is over. Ons wordt gevraagd even te wachten tot een pad door de menigte is gebaand, richting de auto. Als we naar buiten treden, neemt het gonzen weer een aanvang. Terwijl wij binnen waren, heeft het kamp een lugubere parade van mensen met zware aandoeningen voor ons georganiseerd. We drukken ons voorzichtig tussen de mensen door. Iedereen toont zijn of haar handicap. Ouders houden hun ondervoede kind omhoog. Zieken steken hun handen naar ons uit, opnieuw ruiken we de ontstoken wonden. Kinderen pakken onze broekspijpen vast, een oudere man slaat ze met een takje van ons af. Pas na twintig minuten zijn we het kamp uit. We hebben dan amper zestig meter gelopen. In de auto is het stil. 1

‘Misschien wilt u luisteren naar het verhaal van Mw. Amfra Abdi’, vraagt de dokter ons. We kijken naar de vrouw, die zenuwachtig aan de stof van haar chador zit te plukken. Mw. Abdi, wilt u zeggen hoe u hier terecht bent gekomen? ‘Ja’, zegt zij, maar begint direct met een schreeuw te huilen. De mannen naast haar grijpen haar schouders, kalmeren haar. Rustig, rustig, het is belangrijk je verhaal te doen aan deze mensen. ‘Ik ben twee kinderen kwijtgeraakt’, is het eerste dat zij uit kan brengen. ‘Ik kom uit Baladwayn, in het zuiden. Toen de granaten insloegen in het dorp, ben ik met mijn twee kinderen die thuis waren, gevlucht. Ik heb alleen mijn kinderen van twee en acht kunnen meenemen. Zij zijn doof geworden door de explosie.’ Haar andere twee kinderen zijn in de chaos verdwenen, zij weet niet hoe het met ze is. Ook met haar man heeft zij sinds april geen contact gehad. ‘Er komen elke week nieuwe vluchtelingen uit Baladwayn aan, maar niemand weet iets over ze.’ Met een punt van haar chador dept ze de tranen weg; haar kleding blijkt vol te zitten met opgedroogde zoute plekken. ‘Mijn kinderen zijn erg verzwakt’, gaat zij verder. ‘Ik heb zelf al drie dagen niets gegeten en kan geen borstvoeding meer geven. De mensen in Lefe Isa zijn goed voor ons, maar niemand heeft babymelk voor mij. Ik ben vanochtend de markt afgelopen, maar heb niets kunnen vinden. We zijn met te veel en de mensen uit Lefe Isa hebben ook maar weinig reserves.’ ‘Ik ben gevlucht met al het geld dat ik had. Ik was naaister, mijn man heeft een winkel met stoffen. Maar toen ik hier kwam, was het bijna op. Ik heb 70 dollar moeten betalen aan een vrachtwagenchauffeur om mij naar de grens te rijden.’ De omstanders knikken. Dat bedrag klopt, dat hebben zij zelf ook betaald. ‘Er was ons verteld dat we hier voedsel zouden krijgen, maar eerst moeten we door de overheid worden gescreend. Dat begint pas volgende week. Ik ben bang dat dat te laat is.’

   
 


.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................

Oostelijk Ethiopië

SOMALI REGIO: MOSLIMGEBIED IN EEN CHRISTELIJK LAND Lefe Isa Djijiga

150km

ETHIOPIA

INDIAN OCEAN SOMALIA KENYA

Mogadishu

© GRAPHIC NEWS

Somali Regio ligt in de ‘oksel’ van Somalië, aan de oostkant van Ethiopië. De puntige landsgrens is door de Engelsen ingetekend na onderhandelingen met de Ethiopische keizer Menelik II, eind 19e eeuw, en snijdt het land van de Somali-stam in tweeën. Op die manier werd een grote moslimpopulatie deel van het christelijke Ethiopische rijk; een bron van religieuze spanning, zeker nu Somalische islamisten in het gebied zich roeren.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Somali Regio (3) Somali Region State is een van de administratieve provincies die Ethiopië in 1994 instelde. De hoofdstad is Djijiga, dat 635 kilometer ten oosten van de hoofdstad Addis Abeba ligt.





 










 
 






 

  

     

Wetenschap

14

 

   




Einde der Tijden Kiezen maar

Met een knal en een zucht of een scherpe zeis De wereld vergaat vast een keer. De vraag is hoe. Tien mogelijkheden op een rijtje.

weg te snaaien. Aangezien materie en energie volgens Einstein in essentie hetzelfde zijn, heb je dan energie geoogst uit het niets. Eén probleempje is er wel. Volgens sommige berekeningen kan er al bij de eerste de beste poging een kettingreactie ontstaan, waardoor de aarde, het zonnestelsel en misschien wel de hele Melkweg ontploffen.

tiuretcha tpool djit eD Goed gezien: de tijd loopt achteruit. Zou zomaar kunnen, denkt onder meer de Amerikaanse fysicus Larry Schulman. Over een paar miljard jaar zou het heelal ophouden met uitdijen – en kleiner gaan worden. De klok gaat dan misschien achteruit lopen. We zouden nog eenmaal mogen leven, van achteren naar voren, en dan is het begin.

Het menselijke Y-chromosoom, dat van een mens een man maakt, staat op het punt te bezwijken. De ziekte is voorlopig alleen nog maar bij sommige dieren waargenomen, maar de Britse geneticus Bryan Sykes denkt dat ook de mens hem onder de leden heeft. Je krijgt dan een wereld waar gaandeweg steeds minder mannen en steeds meer vrouwen leven. Tot de laatste, uitgeputte man het licht mag uitdoen.

Een zwart gat kan onze planeetbaan verstoren. Dan vliegen we, hup, het ijskoude heelal in om daar in de ijzige duisternis een akelige ruimtedood te sterven. Geen zon is geen leven, zo simpel ligt het. En het vervelende is dat je zo’n zwart gat niet ziet aankomen. Zwarte gaten zijn namelijk nogal, ehm, zwart. Misschien vandaag nog.

Sorry, foutje!

Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

vraag wat de aarde dan met zes-eneen-half miljard menselijke beestjes op zijn huid doet…

Over zwarte gaten gesproken: het is denkbaar dat onze geleerden er eentje opwekken in een deeltjesversneller. De geleerden zelf zeggen dat zo’n zwart gat instabiel hoort te zijn, maar de ervaring leert dat ze er wel eens naast zitten. Volgens de berekeningen zou de aarde dan in een oogwenk worden samengeperst tot een frummeltje van negen millimeter groot.

De planeet gaat leven Leven hoeft niet gebaseerd te zijn op koolstof; ook silicium is geschikt – en overal aanwezig. Misschien delen we de planeet met een andere, nog onontdekte levensvorm, opperde de Australische astronoom Paul Davies vorig jaar. Rottig wordt het alleen als dat leven zich opeens openbaart. Je krijgt dan de situatie dat onze planeet letterlijk tot leven komt. Het is de

Iemand zet ons uit De plek die wij ‘werkelijkheid’ noemen, lijkt verdacht veel op een computersimulatie. Zo zijn de natuurwetten precies goed ‘afgesteld’ om leven mogelijk te maken en is het vreemd dat we maar drie dimensies bewonen, terwijl er volgens de natuurkunde veel meer dimensies mogelijk zijn. Misschien is onze realiteit wel een ui-

terst geavanceerd spelletje Sims of Civilization, bedacht door een buitenheelals wezen. Je moet er niet aan denken dat zo’n wezen de computer uitschakelt.

Dood door schone energie Er is een energiebron die gratis is, volmaakt schoon en onbeperkt aanwezig. In een perfect vacuüm duiken er namelijk voortdurend onzichtbaar kleine deeltjes op. Die deeltjes heffen elkaar vrijwel direct weer op. Maar het zal je maar lukken om er eentje

we nu doen met contactlenzen en pillen, doen we straks met geavanceerde hersenimplantaten die ons zenuwstelsel met internet verbinden, voorspellen computertheoretici. Je moet alleen geen last krijgen van hackers. Die zouden op een dag de hele mensheid tot slaaf kunnen maken. Net als De Borg uit Star Trek: we worden dan willoze bio-marionetten.

Dood aan de man

Waar gaat dat heen?

Reken op gigantische vuurstormen en onvoorstelbare tsunami’s. MIKE HOLLINGSHEAD

Het menselijke Y-chromosoom bezwijkt. Dan zijn er meer vrouwen dan mannen. De laatste uitgeputte man mag het licht uitdoen.

Demografische krimp Volgens cijfers die demografen van de VN in 2003 publiceerden, gaat de bevolkingsteller over een tijdje steil omlaag. Dat komt omdat we te weinig kinderen krijgen. Na een paar eeuwen kan dat ertoe leiden dat de planeet ontvolkt raakt – en dat de mens verdwijnt.

We worden De Borg We zijn hard op weg te veranderen in ‘cyborgs’: mensachtigen die hun lijf hebben verrijkt met technologie. Wat

De zee laat een scheet Op en onder de zeebodem ligt een soort tijdbom: een onvoorstelbare hoeveelheid methaangas, opgesloten in ijs. Warm de zee iets teveel op, dan smelt het ijs en komt het gas vrij, lieten onder meer onderzoekers van de VU zien. Het is dan geen goed idee om op het strand een sigaret op te steken. Maar ook zonder dat: reken op gigantische vuurstormen en onvoorstelbare tsunami’s. De een na laatste keer dat de zee een scheet liet vliegen, veroorzaakte dat een massaal uitsterven; de laatste keer kreeg Schotland een tsunami van enkele honderden meters hoog over zich heen.

De goden vinden het welletjes Als de geschriften die een goddelijk ingrijpen aan het einde der tijden voorspellen gelijk hebben, zijn we (afhankelijk van de godsdienst die u aanhangt) verzekerd van een spannend en bijzonder kleurrijk einde der tijden, met monsters, engelen, vuurzuilen, blazoenstoten en meer van dat bovennatuurlijk gedoe. De leukste apocalyps is die van de hindoes: daarbij maak je mee hoe een bovennatuurlijke ridder genaamd Kalki ons één voor één het hoofd afhakt. Zelfs voor een goddelijk wezen nog een hele klus. 1 Behoefte aan meer rampen? Maarten Keulemans. Exit Mundi, het einde van de wereld. De 50 beste scenario’s. Uitgeverij Bruna, 16,95 euro.

  
 

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

Laat de boom praten!

V MARCEL

HULSPAS

olgende week woensdag is het zover. Dan vindt in De Rode Hoed het benefietgala plaats voor de boom van Anne Frank. De Stichting Support Anne Frank Tree, die de 150 jaar oude kastanjeboom in april in een ijzeren corset heeft gesnoerd, wil daarmee het behoud van de boom vieren. Maar de club staat ook 20.000 euro in het rood en hoopt diezelfde avond een smak geld te verdienen aan de verkoop van kaartjes, een schilderij en acht stekjes van de boom. De grote vraag is natuur-

lijk: wat vindt de boom hiervan? Wil ze na 150 jaar nog wel overeind gehouden worden, en wat vindt ze van de openbare verkoop van haar kinderen? Gelukkig hoeven we niet te rade te gaan bij prinses Irene en haar ‘Dialoog met de natuur’. Ook onder reguliere boomwetenschappers zijn genoeg zwevers te vinden. De Stichting maakte dankbaar gebruik van de Britse bomendeskundige Neville Fay. Die constateerde dat de boom nog jaren mee kan, maar hij had zowaar ook een spirituele ervaring, daar

in Annes achtertuin: ‘Mijn gedachten werden getransporteerd naar wat haar beleving destijds moet zijn geweest. Dat gevoel kun je op zo’n moment delen.’ Leuk voor Neville, denkt u. Maar hij is niet de enige. Iedereen kan naar Anne Frank getransporteerd worden. Het populair-wetenschappelijke maandblad Triv (‘maakt je wijzer’) sprak op het Ministerie van LNV een ‘senior onderzoeker bodemkunde’, Maja Kooistra, die regelmatig contact heeft met bomen. Ze voelt de energie die ze uitstralen. En iedereen kan het, weet Kooistra. Je moet het jezelf alleen toestaan. En dat durven er maar weinigen. Kooistra voelt zich niet geroepen

om iets te bewijzen. Ze wil ons bekeren. ‘Ik wil mensen meer bewust maken en de opvattingen oprekken. Dat mensen gaan overwegen dat er een ander soort communicatie mogelijk is met de natuur.’ Ze heeft bovendien weinig vertrouwen in de wetenschap: ‘Er is geen economische winst aan te behalen. We doen liever aan nanotechnologie en kernfysica.’ Pardon, geen winst? Laat Kooistra asjeblieft naar dat benefietgala gaan en daar vertellen hoe fijn de boom zich voelt in haar ijzeren rokje. Misschien willen haar stekjes ook nog wat zeggen. Wedden dat de Stichting uit de rode cijfers komt? 1 [email protected]

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Wakker dier

Nog effe dan...

Nog hééél effe dan...

Luiaards blijken in het wild veel minder te slapen dan hun soortgenoten in de dierentuin. Slechts 10 uur in plaats van 16 uur per dag.

Het is een bekend verschijnsel dat dieren in gevangenschap, verzekerd van voedsel en veiligheid, veel meer slapen dan wilde soortgenoten.

NASA is op zoek naar vrijwilligers die 90 dagen in bed willen liggen. Vergoeding: 5000 dollar per maand. Doel van de studie is onderzoek naar het verminderen van spiermassa tijdens lange ruimtereizen.

Perspectief

 

   




15

VANDAAG: UITGAAN

Slepende Van Dijk

Wonderboy Gondry

Optimist Leigh

Kruipen, vallen, met stoelen gooien en zich verschuilen: dat is het belangrijkste wat de dansers in Anouk van Dijks Borrowed Landscapes doen. Het mag betekenisloos lijken maar Van Dijk stelt de kijker wel zeker een vraag. Of die aankomt, is een tweede. 16

Een videoclip voor Bjork of zijn eigen speelfilm: de Franse wonderboy en knutselkoning Michel Gondry draait er zijn hand niet voor om. Goed of slecht, altijd is zijn werk op zijn minst uitermate origineel te noemen. Zo ook zijn nieuwe naïeve vertelling Be Kind Rewind. 17

Mike Leigh, dat is toch de man achter deprimerende films als Naked en Vera Drake? Dat moet de regisseur zelf ook gedacht hebben want met Happy-GoLucky gooit hij het over een andere boeg: de licht optimistische. What’s in a name. 18

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

It’s lonely at the top Kenner Alexander Nijeboer vond ‘Wende’ de mooiste kleinkunstvoorstelling van vorig seizoen. Wie de toppers van komend seizoen zijn, onthult hij exclusief in De Pers. uP16

JAAP REEDIJK

16

Perspectief

 

   




Cabaret The Ashton Brothers aan top cabaretlijst

Opera

Wie dit niet

De liefde verstikt de stem in drie uur durende uitvoering van Tristan en Isolde

Vandaag verschijnt de Cabaret & Comedy Gids van De Pers-recensent Alexander Nijeboer. Wat waren de toppers van dit seizoen en wat worden die van 2009?

Dirk Koppes AMSTERDAM

...

Alexander Nijeboer

Zo vaak wordt Wagners Tristan en Isolde niet uitgevoerd, en wie de ruim drie uur durende versie van regisseur Alfred Kirchner in het Amsterdamse Muziektheater ziet, begrijpt waarom. De totale uitputtingslag voor met name de hoofdrolspelers kun je niet te vaak in je carrière meemaken. Er zijn stembanden om minder (Jan Smit) de mist in gegaan. Tristan moet in een half uur drie keer sterven en Isolde maakt als minnares Himalayahoge pieken en gruwelijk diepe dalen mee. Het paar Linda Watson en John Treleaven (vervanger van de zieke Stig Andersen) was zonder meer tegen de taak opgewassen. Dat Treleaven de enscenering nog niet in de vingers had, viel hem niet te verwijten. De routinier Watson duwde hem bekwaam de goede kanten uit. Zij haalde schijnbaar moeiteloos de technisch lastige passages van haar rol, hij overtuigde minder, al revancheerde hij zich goed in het laatste bedrijf. De casting van deze uitvoering was uitstekend. Vooral Gerd Grochowski als Kurwenal en Heide Brunner als Brangarde lieten in hun bijrollen horen dat er alweer een nieuwe generatie staat te trappelen om de Wagnertoppen te bestijgen. Helaas zullen ze darbij geen steun meer krijgen van orkestleider Ingo Metzmacher, die de Nederlandse Opera verlaat. Gaan. 1 t/m 28 mei, www.dno.nl

ZEVENHOVEN

... Nina Wollny stuitert beheerst van links naar rechts. JERRY REMKES

Dans

Stuurloosheid versus beheersing in ‘Borrowed Landscapes’ Femke van Wiggen AMSTERDAM

...

Op een wit opgetrokken scherm in de open ruimte van het Amsterdamse Frascati lezen we een reeks woorden. Beautiful Space. Painful Space. Holy Space. De proloog van Anouk van Dijks nieuwe voorstelling Borrowed Landscapes maakt meteen duidelijk waar Van Dijk heen wil: ze trekt de ruimte die we als individu innemen in twijfel – en dan vooral de vrijheid die we ons wel of niet veroorloven. De vijf dansers die in de vijf landschappen (Borrowed Landscapes heeft een zeer klassieke opbouw) dit thema verbeelden, verbergen zich dan weer wel dan weer niet achter de open wand. Als ze wel de dansvloer betreden, struikelen ze over stoelen, wringen ze zich in allerlei bochten of staren ze in de leegte, alsof ze geen idee hebben, maar slechts doen wat hen

wordt opgedragen. Sommige dansers dragen oortjes, waarmee de schijn is gewekt dat Van Dijk achter de schermen als een soort poppenspeler de touwtjes in handen heeft. Borrowed landscapes weet lang niet de volledige vijf kwartier de aandacht vast te houden, wat vooral komt doordat het geheel voorspelbaar en te weinig variërend is. Maar danseres Nina Wollny en componist Hubert Machnik maken een hoop goed. Op zijn steeds indringer wordende schurende tonen kan Wollny geen beweging afmaken. Ze stuitert van links naar rechts en knalt vanuit een bijzondere grand plié al draaiend over de grond. Zo belichaamt ze Van Dijks countertechniek (het bereiken van balans door te bewegen in tegengestelde richtingen) als de beste. 1 Tot en met 17 mei in Frascati Amsterdam, daarna tournee tot en met 13 november. Zie www.anoukvandijk.nl

Plien & Bianca, Acda & De Munnik en Herman Finkers: het afgelopen cabaretseizoen stond in het teken van de comeback, allemaal keerden ze na jarenlange afwezigheid terug in de theaters. Het duo Plien & Bianca speelde in 2002 de laatste theatervoorstelling. De lange pauze die het duo inlaste, werkte niet bepaald verfrissend. Wie dan allemaal is weliswaar een aardige voorstelling, de sketches bleken lang niet zo geestig, verrassend en goed uitgewerkt als in de eerdere voorstellingen Biks en Ngorongoro. Ook de terugkeer van Acda & De Munnik na een sabbatical van bijna drie jaar was teleurstellend. De liedjes hebben weliswaar hun oude, vertrouwde geluid en niveau, maar de verhaallijn wordt in Acda & De Munnik Spelen afgeraffeld. De enige comeback die er feitelijk echt toe deed, was die van de Twentse cabaretier Herman Finkers. Hij is ook komend seizoen in de schouwburgen te zien met zijn voorstelling Na de pauze. In 2001 hield Finkers het na een decennium durende zegetocht langs de Nederlandse schouwburgen voor gezien. Alhoewel bij hem een milde vorm van leukemie werd geconstateerd, was dit niet de voornaamste reden om te stoppen. Hij was zijn eigen humor moe geworden en een ingelaste pauze was volgens de cabaretier de enige mogelijkheid om een nieuwe weg in te slaan. Na de pauze is een mooie, breekbare, filosofische voorstelling geworden over grote thema’s als liefde en de dood, maar Finkers slaagt er in de toon lichtvoetig te houden. Slechts een enkele keer schiet hij uit de bocht met een te platte, voor de hand liggende grap. Die paar uitglijders doen weinig af aan de schoonheid van het geheel. Het moet gek lopen wil Finkers dit najaar met Na de Pauze niet de belangrijkste cabaretprijs, de Poelifinario in de wacht slepen. Naar seizoen 2008/ 2009 mag watertandend worden uitgekeken. Theo Maassen komt wellicht met een nieuwe voorstelling – altijd een hoogtepunt –, oudgedienden Youp van ’t

Hij was zijn eigen humor moe geworden. Een ingelaste pauze was de enige kans om een nieuwe weg in de slaan. Hek en Dolf Jansen (solo dit keer) doen weer een oudejaarsconference en twee opmerkelijke cabaretières zullen hun doorbraak beleven. Op een van de sterkst bezette Cameretten-finales van de laatste jaren won Ellen Dikker de persoonlijkheidsprijs. Sinds haar finaleplaats, in 2006, werkte zij aan haar debuutvoorstelling Toendra. Hiermee schrijft Dikker het meest opvallende en intrigerende cabaretdebuut op haar naam van de – pakweg – laatste vijf jaar, toen Sara Kroos (2002) en Wim Helsen (2003) debuteerden. Ook Dorine Wiersma staat op het punt van door-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

RECENSIE | TONEEL

VERBORGEN EMOTIES ACHTER ANNA’S KOELE BLIK Robbert van Heuven

...

ADAM CURRY, ELKE OCHTEND VAN 6 TOT 10 RANDSTAD 103.6 + 103.8 FM NOORD NL 87.6 + 103.8 FM MIDDEN NL 88.1 + 104.1 FM BRABANT 95.4 FM

overige frequenties + info: arrow.nl

Stella is onder een bus gelopen. Anna is daarmee in een klap af van de dochter van een vriendin die bij haar logeert en die tevens de minnares van haar man is. In de solo Het was zonder twijfel een ongeluk van het Vlaamse Tg Stan speelt de jonge actrice Natali Broods een vrouw die na een zelfmoord/on-

geluk weer verder moet met haar leven. Broods speelt Anna knap als een schijnbaar emotieloze vrouw die door haar steeds snellere praten en haar plotselinge ongecontroleerde bewegingen laat zien dat er een brok aan emoties schuilgaat achter haar koele blik. Gaan

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Een beetje Moskou in Amsterdam In theater Carré is van 16 t/m 27 juli het beroemde Bolsjoi Ballet uit Moskou te zien. Het is voor het eerst in 22 jaar dat het complete ballet weer een reeks voorstellingen in Nederland geeft.

Perspectief

 

   




17

gaat zien, is gek Twee vrienden redden in ‘Be Kind Rewind’ de buurtvideotheek. ABBOT GENSER



Nieuwe vo orstelling

JAVIER GU ZMAN

#%

!2G:6C
FK>2?
96 67E
G2?
K:;?
=6G6? 86E2=6?E66C56
42
66?
1tyfuszoo 32C6E:6C
:?
K:;?
5 i
86>22<E
2E
K68E
56
6C56
D@=@
6=:C:F FK>2?
G@@C
56
H:?5
:;
H@?
56 >
):?5D

8:?
;FCJ
6?
AF3=:66 AC:;D
@A
96E
#6:5D G@@C82?86CD
@E E
K:;?
):?E6C<=22
D4@?76C6?46D
6?
6?
*@?
0FFC
@A
5
56
=F49E
E@E
FK>2 6
E6=6G:D:6
C
=66 ?
:?

:?
56
46 <
866?
GF:=E;6
22 D492A
6?
@A6?=:;< =
36=2?556
H686 ?
56
?D
@A6?32C6
5C@? 6
86H6=5A=68:?8
2FE@3:@8C2MD496 <6? 6=:C:F>
:D
66?
F
G@@CDE6==:?8
5:6
8 :E6CDE
A6CD@@?=:;< ?
56
G@@CDE6==:?8 22E
@G6C
56
8:EKH 6

D496EDE
FK>2? 2CE6
<2?E
G2?
K:;? K22:5
>6E
3:6CN
9@6
9:;
H2<<6C
H
=6G6?
6D;6D
6?
3C226 =
6
86G:6C56
42 AC@3=66>
6?
96E
C
36 32C6E:6C
925
66? 86H6=5D:?4:56?E

2=4@9@= D=649ED
66?
F:EH2 @A
56
>DE6C52> D
D6
-2==6?
H2D
52 6=:C:F>
822E
@G 2CG2?
6C
9@6
9:;
:?
66?
G6CD=2G:?8D<=:?: 5C2? @?
&@<
DE:AE
9:;
863CF:<
22?
63 6?
6?
K:;?
>@86=:;<6
@@CK2< C6<
22?
6:86?H22 6?
G2?
K:;?
@G6C5 86EC@63=66C56
G2 25:8
C56
D6:D 56CK@@?
C6=2E:6 3CF:<
6?
66?

=:;<6?
22?
56
G6CD =:886?
6=:


4C:F>


< :D
66?
>665 =2G:?8
E6?
8C@?5D
D44; @86?= D=2G:?8
6?
D49F=5 44AB 14;>@K6
> 
=28
E6 D4=3 @?@=@ 4
D>> @8
86 86G@634
B> H@C56 @AB4 =
56
36=2?8 ;;8=6 ?
H22 4=
C:?
G6C   ?

:C:;2?
K:49K ;48=: 6
E96> C=AB   2D
K:; 4=

6=7
M=6 ?
0@

00= 6CE
K@ AB>@
92C5 >665@86?=@@D
<4=
K:;?
@ @G6C
>22ED492AA6 34
B>  @<
K:; ?B0;4 ?
E6C= =B4= @@AD6
@A>6C<:?8 =:;<6
E96>2D
1 "-?
56
H 9@?86C
2=D
> 6?
$6C6=5 '
$
K:;?
? 6E
@G6C86H:49E
K  6E
K@
68E
FK>2?
3:;G %'G66=
>6?D6?
>6E
G@@C2=
66?
G@@CD @@C366=5
$22C
 E6==:?8
86H@C56?
6=:C:F>
:D
86G22C
8@4232C @G6C
56
4232C6E:6 6E
:D
:?
92?56?
G C
K6=7
6?
52E
96C3 G6CG6=6?5
863=6< 2?
K:;?
86?6C2E:6 6C8E
66?
86?@E6?
G22<
@6 6?
>22C
FK>2 G6C=@@D
96E
A@5:F>
2=D
*9 ?
DE22E
>6E
?6E
K @
K688:?8D
22 56?<6?
6=:C:F> ?
5:E
4232C6E9@@8
:D
?6E
K@
2?
96=6>22 :8
AFFC
6?
F:E6:? D6?
56=:;<
866DE:8
,2 =
866?
8C2AA6?
? 4@?7C@?E6C6?56
2<
9667E
@5:8
@>
66?
=249
G6C92=6?
2=D
EC28 F:E
E6
=@<<6?
:; :<@>:D496
4@?76 5@6?
?
56
@
=22E
56
A>6C<6=:;<6
D=@E C6?46D
86H@@?
K >:?F :;?
H6C<
G6C922=
866?
8@6 E6?
K2=
3=:;<6?
52 5
6:?56
<6?E
6?
@ E
66?
56C86=:;<
=6 2=D
66?
>6E27@@C @<
K:6E
FK>2?
K G6?D
16=:C:F>
36E6< :;?
6:86?
AC@3=6> AF3=:6<
G@@C
1-:; 6?E
:?
96E
#2E:;?
1 2E:6<

K:;?
>6E
K?
2==6? @?EDA@C:?8
9@F 5E
9:;
K:;?

N:?<
56
H68

De Cabar et & Comed y Gids 2008/200 9







‘Charlatans, a medicine show’, de onbetwiste topvoorstelling. LEO VAN VELZEN

breken, zo bewijst zij met haar voorstelling Rustig blijven. Ze sluit aan in een traditie van begenadigde, puntige tekstdichters, die een superieure techniek combineren met geestige vondsten. Na de pauze van Finkers mag dan de opmerkelijkste voorstelling zijn geweest, de Twentse meester van de lach werd qua schoonheid door zeker drie formaties overtroffen. Ook deze zijn in het nieuwe seizoen te zien. Waar Maarten van Roozendaal voorheen vooral uitblonk als componist, liedschrijver en zanger, strandde hij vaak als hij de humor probeerde aan te raken. Zo niet in Het Wilde Westen. Van Roozendaal is ongemeen scherp en geestig als hij de kolonisatie van Amerika en de wording van het continent als machtsfactor van belang als uitgangspunt neemt voor zijn conferences. Het Wilde Westen is een onwaarschijnlijk mooie voorstelling geworden met naast de zeer geestige conferences ook weer prachtige pareltjes van liederen. Ook de Vlaamse broers Mich en Raf Walschaerts maakten met Wolf

De toppers van seizoen 2008/ 2009 Cabaret & Comedy 1. The Asthon Brothers - Charlatans, a medicine show 2. Kommil Foo - Wolf 3. Maarten van Roozendaal - Het Wilde Westen 4. Herman Finkers - Na de pauze 5. Marc-Marie Huijbregts - Opdat wij niet vergeten Kleinkunst 1. Wende Snijders - Wende 2. Theo Nijland - Masterclass 3. Alex Roeka - Beet van Liefde

wederom een prachtvoorstelling. Wolf gaat over twee mannen die zich verzoend hebben met hun lot, ‘maar in hun dromen naar de sterren reiken’. In lichtvoetige, surrealistische dialogen en absurdistische sketches staan hun beslommeringen, verborgen verlangens en fantasieën centraal. Het leidt tot mooie poëzie waarbij de lach altijd op de loer ligt. De onbetwiste topvoorstelling die ook komend seizoen nog is te zien, is Charlatans, a medicine show van de Asthon Brothers. De voorstelling

paart prachtige visuele vondsten aan een uitbundige lach. Acrobatiek, slapstick, modern variété, comedy en popmuziek – de genres lopen vlekkeloos in elkaar over, in deze voorstelling met internationale allure. Om wijlen Parool-recensent Ischa Meijer maar eens te citeren: ‘Wie dit niet gaat zien, is gek.’ 1

De Cabaret & Comedy Gids, Alexander Nijeboer, Li Moon Publishing

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................

RECENSIE | TONEEL

VERDRINKEN IN JE DROMEN Robbert van Heuven

...

Een stuk over de babyboomgeneratie is de ondertitel die de Theatercompagnie meegaf aan haar voorstelling De eenzame weg. En dus klinkt er te pas en te onpas Bob Dylan door de speakers. Maar inderdaad gaat het stuk van Arthur Schnitzler over dilemma’s waarmee de babyboomers op latere leeftijd te maken krijgen: ze

hebben ooit voor hun idealen gekozen en daarmee ook een hoop kapotgemaakt. Maar waren die idealen die prijs ook waard? Regisseur Theu Boermans plaatst zijn spelers op een gestileerde heuvelachtige weg die nergens (meer) heen leidt en waar het publiek langs zit. Op dat stukje weg gaan de personages de confrontatie aan met hun eigen keuzes en de gevolgen daarvan. Die confrontatie wordt mooi gespeeld en is bij vlagen aangrijpend. Zeker wanneer een jong meisje de oudere generatie laat zien wat het is om echt voor je idealen te kiezen en zich letterlijk in haar dromen verdrinkt. Gaan.

SANNE PEPER

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... .......................................

Huwelijk met achtbanen

Doherty is terug

Nick Cannon, de kersverse man van Mariah Carey, had het gehele Californische pretpark Six Flags afgehuurd voor de trouwreceptie afgelopen dinsdag. Of iemand moest overgeven, is niet bekend.

Junkiezanger Pete Doherty is terug op het podium, na bijna een maand in de cel.

Film Be Kind Rewind

De eigenwijze wetten van Michel Gondry Fransman en regisseur Michel Gondry (1963) maakt met Be Kind Rewind weer een eigenwijze maar toegankelijke film. Hoe doet hij dat toch? Gondry-les in twee stappen. AMSTERDAM

spelen, op te nemen en te verhuren. Ook in deze film houdt Gondry’s romantische universum vol fantasie dapper stand: de naïeve videobandliefhebbers winnen het uiteindelijk van de kille vooruitgang in de vorm van dvd’s en nieuwe, steriele gebouwen.

1. Bouw je eigen universum Voor een indrukwekkende carrière is het van belang dat er een stevige rode draad door je films loopt. Gondry’s films hebben altijd terugkerende thema’s: nostalgische romantiek met flink wat surrealisme. Zo draait het verhaal in The Science of Sleep (2006) om de identificatie met hoofdpersoon Stéphane (Gael García Bernal) en zijn stuntelige versierpogingen van buurmeisje Stéphanie (Charlotte Gainsbourg). Extra sympathiepunten wint hij door openlijk toe te geven dat hij die relatie baseerde op zijn eigen mislukte relatie: die herkenbaarheid houdt het toegankelijk. In Be Kind, Rewind heeft Gondry een overstap gemaakt van een moeizame liefdesrelatie naar de relatie tussen twee vrienden, Jerry (Jack Black) en Mike (Mos Def). Zij proberen de buurtvideotheek te redden van gemene projectontwikkelaars, maar dat gaat lastig omdat Jerry per ongeluk alle videobanden heeft gewist waardoor ze gedwongen zijn zelf maar populaire films als Ghostbusters na te

2. Knutsel maar raak Gondry heeft als regisseur vooral naam opgebouwd met videoclips – hij maakte er meerdere voor IJslands mafste nachtegaal Björk. Maar zo’n bewegend kunstwerkje met muziek is wel wat anders dan een lange speelfilm, die dienen toch wat rustiger van opzet te zijn. Een echte Gondry heeft hier maling aan: die overlaadt het publiek waar mogelijk met visueel spektakel. Probeer daarin wel creatief te zijn, want gelikte special effects zijn niet eigen genoeg. In Gondry’s eerste speelfilmsucces, Eternal Sunshine on the Spotless Mind (2004), hadden realistische SFX uit de computer nog de overhand, maar in The Science of Sleep won de knutselaar in hem al de strijd. Een tvstudio van karton en grote handen van papier-maché waren het gevolg. Be Kind Rewind zet die trend door: de film zit vol slimme camerastandpunten en knappe props. Dat ziet er knullig uit, maar als artistieke keuze is het lekker eigenwijs: koren op de molen van het arthouse-publiek. 1

Judith Hornman

...

18

Perspectief

 

   




Interview Happy-Go-Lucky is eindelijk een ‘lichte’ Mike Leigh

Lang niet zo nors als gedacht Tijdens het filmfestival in Berlijn kondigde Mike Leigh aan ‘afstand te nemen van de groeiende modetrend om pessimistisch en somber te zijn’. En inderdaad: Leigh’s nieuwe film Happy-Go-Lucky is lichter van toon dan zijn eerdere films. Jonathan Romney THE INDEPENDENT

...

Voor hem op tafel in zijn kantoor in Soho staat een koffiemok met het woord Crabbit erop: Schots dialect voor ‘slecht gehumeurd, nukkig, kortaf, twistziek’. ‘Een kadootje van een actrice die het woord gebruikte wanneer ze over een personage praatte,’ zegt Leigh. ‘Het slaat dus niet op mij.’ Leigh is zeer innemend en spraakzaam. Maar hij kan bot overkomen geeft hij toe, terwijl hij een lompe, noordelijk klinkende stem opzet. Het valt niet te ontkennen dat Leigh’s films, vanaf Bleak Moments in 1971 over de Engelse emotionele geremdheid, voor enkele van de meest grimmige momenten in de Britse filmgeschiedenis hebben gezorgd. Zoals Naked (1993), waarin David Thewlis als de laatst overgeblevene van de grootse Angry Young Men een helse nacht in London meemaakt, en het ontnuchterende portret van het na-oorlogse Groot-Brittannië in de door het filmfestival van Venetië gelauwerde film Vera Drake (2004). Is de wereld nu klaar voor een optimistische Mike Leigh? Toen zijn nieuwe film Happy-Go-Lucky eerder dit jaar in Berlijn in première ging, verraste Leigh de pers door aan te kondigen dat het hoog tijd was om ‘afstand te nemen van de groeiende

‘Ik cast op mijn gevoel’, vertelt Leigh. ‘Ik neem mensen aan en weet vervolgens helemaal niet wat ik met ze aan moet.’ Sally Hawkins en Mike Leigh op de set van Happy-Go-Lucky.

modetrend om pessimistisch en somber te zijn’. Voorovergebogen zittend in zijn leunstoel in zijn nogal vreemd aandoende kaki outfit benadrukt Leigh: ‘Het zijn zonder twijfel vreselijke tijden. We maken de aarde en elkaar kapot. Maar toch gaan mensen gewoon door met leven.’ Gewoon doorgaan is misschien wel het duidelijkste thema in het oeuvre van Leigh. In Happy-Go-Lucky is de term van toepassing op Poppy (Sally

Hawkins), een lagere-schoollerares uit London wier enthousiasme en uitbundigheid, zelfs als ze wordt geconfronteerd met de vreselijke kanten van het leven, onuitputtelijk zijn. ‘Het zijn de Poppy’s van deze wereld die voldoende in de toekomst geloven om erop uit te trekken en kinderen te onderwijzen.’ Happy-Go-Lucky is zeker niet de eerste film van Leigh met een gezonde dosis joie de vivre: nogal wat bezoe-

kers kwamen in 1999 bijna zwevend de bioscoop uit na het bekijken van zijn film over Gilbert en Sullivan, Topsy Turvy. Bij de nieuwe film houdt Leigh de optimistische toon echter consistent aan – alhoewel geluk volgens hem niet noodzakelijkerwijs het thema is. ‘Om Poppy alleen maar als vrolijk te omschrijven, alsof ze een lading paddo’s heeft gegeten, is belachelijk. Ze is niet zomaar vrolijk – ze is pienter, vastberaden en nuchter. Op haar eigen aparte, maar tegelijkertijd juiste en serieuze manier weet ze hoe ze de zaken moet aanpakken’. Een optimistisch personage dat niet irriteert of als imbeciel overkomt is waarschijnlijk één van de moeilijkste uitdagingen bij het maken van een film. Maar Poppy komt tot leven in een bruisende vertolking die Sally Hawkins de prijs voor Beste Actrice in Berlijn opleverde. Het is haar derde film met Leigh: ze speelde een verleidster in een achterstandswijk in All or Nothing en een meisje van goede huize dat in verwachting raakt in Vera Drake. ‘Ik cast op mijn gevoel’, vertelt Leigh. ‘Ik neem mensen aan en weet vervolgens helemaal niet wat ik met ze aan moet.’ Zo konden hij en acteur Eddie Marsan niet voorspellen dat Marsan uiteindelijk de verbitterde,

tierende rij-instructeur Scott zou spelen in Happy-Go-Lucky. Leigh werkt volgens een strikte ‘noodzakelijke informatie’-methode, waarbij de acteurs alleen weten wat hun personages doen en niet het grote plaatje kennen. Bij het filmen van Vera Drake kwam de scène waarin Vera wordt gearresteerd tot stand in een 10 uur durende improvisatiesessie. De acteurs die de Drake-familie speelden waren oprecht verbaasd toen aan het eind van de scène acteurs verkleed als politieagenten verschenen. Maar Leigh is er niet op uit zijn cast te traumatiseren. ‘Het gaat mij erom een groep mensen bij elkaar te krijgen die werkelijk kunnen samenwerken. En één van de dingen die ze moeten kunnen, is elkaar aardig vinden. Van elkaar houden, zonder dat het te sentimenteel wordt.’ Zijn de acteurs door deze werkwijze niet vaak verrast als ze hun prestatie eindelijk op het grote scherm zien? ‘Natuurlijk. Iedere keer weer. Want ze weten tot dat moment nooit hoe de hele film loopt. Het is één van mijn favoriete momenten in het hele proces. Ik organiseer een privé-vertoning. Daarna gaan we uit en wordt iedereen dronken. Het is altijd weer een openbaring.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

RECENSIE | FILM

MET PARIS IS CEDRIC KLAPISCH AAN DE BETERENDE HAND Femke van Wiggen

...

Filmmaker Cédric Klapisch (46) was een van de grootste beloftes van Frankrijk. Chacun cherche son chat (’96), meisje zoekt haar kat, was van een ongekende charme en Un air de famille (ook ’96) een pijnlijk droogkomische portret van een gezinsdiner. Klapisch had de gave van niets iets te maken. Maar daarna ging het mis:

Peut-être (’99), l’Auberge Espagnole (2002) en Les Poupees Russes (2005) waren nogal stuurloze films.Neemt Klapisch revanche met Paris? Ja, want het is een heel degelijke mozaiekfilm over het leven in Parijs, met goede acteurs. Nee, omdat Paris te veel verhaallijnen kent en alleen die van Juliette Binoche goed uitgewerkt is. Al met al is Klapisch aan de beterende hand. Nu nog genezen.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Hubert Bals helpt Het Hubert Bals Fonds steunt dit voorjaar voor 385.000 euro 27 filmprojecten in zeventien ontwikkelingslanden, waaronder de Filippijnen en Irak. De resultaten zijn te zien op het IFFR.

Perspectief

 

   




19

Tijdmachine 7 uur jong talent

3.56 minuten luisteren

De Nieuwe Lichting

5 minuten Ophelia bewonderen

Duister cabaret

Spiksplinternieuwe voorstellingen, werk in Misschien heeft het ermee te maken wording en jong zuidelijk talent. Dat zijn de sleudat toetseniste/zangeres Amanda telwoorden van De Nieuwe Lichting 2008, die morPalmer en drummer/zanger Brian gen en zaterdag de Bossche Verkadefabriek onveilig Viglione elkaar op een Halloweenmaakt met theater, dans, film en beeldende kunst. Ga feestje ontmoetten, want als The bijvoorbeeld eens kijken bij de Tilburgse absurdisten Dresden Dolls maken ze theaLeonard & Jeroen. trale liedjes met een duister Verkadefabriek Den Bosch, entree vanaf 11 euro randje, een stijl die ze zelf ‘Brechtiaans punkcabaret’ noemen. Hun vierde album No, Virginia (Roadrunner records) is wederom prachtig dwars. Release 19 mei, www.dresdendolls.com

270 minuten dansen

10 minuten frituren

Bak je eigen oerfriet

Kleurenkoning

Een van de mooiste tentoonstellingen Toegegeven: heel gelikt en strak ziet YouTube van dit jaar is na dit weekend alweer voor foodies, FoodTube er (nog) niet uit. Leerdicht. Het kleurrijke schilderwerk zaam en leuk is de site wel. Op de website leren professionele koks je hoe je echte hamburgers, een van John Everett Millais is een must see voor kunstliefhebbers. goede bearnaisesaus en worsten maakt. Bij een Geen tijd? Ren dan in ieder gehapje hoort een drankje en dus geven (hobby)vinologen val even naar binnen voor hun wijnadvies voor de ultieme wijn-spijscombinatie. www.foodtube.nl een laatste blik op Millais’ briljante schilderij van een op haar rug drijvende, gek geworden Ophelia. Tot en met 18 mei, Van Gogh museum, entree 10 euro

45 minuten bekijken

Zonde

Letse geest

De hele zondagavond voor de tv hangen omdat het weekend ‘voorbij is’, dát is pas zonde. Wat niet zonde is: naar Paradiso’s wekelijkse clubnacht ZONDE! gaan. De aftrap is 18 mei en er wordt meteen stevig uitgepakt met een van de spannendste en origineelste electro-acts van dit moment, Crystal Castles. Wie dan nog voeten over heeft, kan dansen op hedendaagse disco met een vleugje muziekterrorisme.

De Letse fotografe Inta Ruka dwaalde over het platteland, door dorpjes en door steden in Letland om zo de diverse levensstadia van haar inwoners met de camera te vangen. Ze ving meer dan alleen dat: de Letse transitie van een Russische onderdaan naar onderdeel van de EU is duidelijk in de foto’s terug te zien. 14 mei tot en met 21 juni, Inta Ruka, Heden, Den Haag, entree gra-

tis

18 mei, entree 7,50 euro inclusief welkomstdrankje

260 minuten dans

90 minuten drum & rythm

Dansen voor mei

Stomp!

‘Dans en taal’ is het thema van de vijfde Dans voor Mei, het enige festival in Nederland waar brooddansers en amateurdansers hetzelfde podium krijgen. Tijdens het festival kun je naar openluchtoptredens, workshops en als hoogtepunt is er zaterdagavond de uitreiking van de Kunstfactor Dansprijs voor een veelbetekenende amateur in de danswereld.

Tot en met 18 mei, Amsterdam (Nestheaters), vanaf 0 euro

Just drumming is boring is hun motto en al jarenlang legt dat Stomp! geen windeieren. Ze scheppen zo hun heel eigen muzikale wereld. Eigenlijk doen ze sinds jaar en dag hetzelfde kunstje, de Stompleden slaan op alles, maar dat doen ze dan wel zo goed dat je Stomp! gewoon een keertje gezien moet hebben. De Nederlandse tour begint 160 minuten bezoeken komende dinsdag in het Apeldoornse theater Orpheus.

240 minuten aanhoren

Festivalkoorts

All jazz

200 minuten proeven

De jazzdag in Amersfoort, morgen, is voor insiders, maar die krijgen dan ook een programma voorgeschoteld om van te likkebaarden. Naast workshops over de jazzZin in een groot eet- en industrie, een jazzprijzenregen en dergelijke zijn drinkfestijn? Dit weekend er natuurlijk optredens. Zangeres Deborah Brown kun je terecht bij Terra Malaat horen hoe goed zij is en geeft het publiek na afdre, een initiatief van de Neloop ruim kans haar te bevragen over haar rijke carrière. derlandse tak van de anti-fastfood organisatie Slow Food. 16 mei, Amersfoort, entree gratis, mits geregistreerd Terra Madre is de kick-off van een reeks culinaire evenementen. Er worden geen vette hamburgers of ander fastfood verkocht, wel kazen, honing, wijn en ander lekkernijen uit Nederland en Vlaanderen.

Eetfestijn

17 en 18 mei, Terra Madre, Abdij, Middelburg, entree gratis

ZATERDAG 17 MEI

clubjudge.com

20 mei tot en met 15

juni, entree vanaf Festivalliefhebbers moeten dit 40 euro weekend in Zuid-Nederland zijn. In Oosterhout is het Parkfeestfestival met onder anderen Direct, Krezip en Within Temptation op de planken. Tilburg heeft Extince en Lucky Fonz III op het MTV Brandnew Festival en Egopop in het Limburgse Eghel laat onder meer Voicst en Bad Medicine de kunsten vertonen. Een lekker festiDesign uit de jaren veertig valzonnetje is voorspeld, het seitot en met the eighties tonen zoen is nog jong dus de muziek is 26 galeries en kunsthandelaar fris. Beter krijg je het niet. tijdens de Europese designbeurs Undesignable. Meubilair, verlichGoogle op de festivalnamen, ting, schilderijen en plastic gebruiksentree gratis voorwerpen zijn te zien en te koop op de 700 vierkante meter binnen Loods 6.

180 minuten struinen

Design spotten

17 en 18 mei, Undesignable, Loods 6, Amsterdam, entree 5 euro

ZATERDAG 17 MEI

ZATERDAG 17 MEI

ZONDAG 18 MEI

Aquabest, Best 13:00 – 23:00 uur VVK 25 euro / DVK 35 euro

Hotel Arena, Amsterdam 23:00 – 04:00 uur VVK 12 euro / DVK 15 euro

Bozzini, Kerkrade 22:30 – 07:00 uur VVK 17,50 euro / DVK 25 euro

Escape Venue, Amsterdam 23:00 – 05:00 uur 15 euro

House, eclectic Samson, Skitzofrenix, Funkerman, Carroll, Roog, Foort, Erick E, Salto

House, eclectic Boomselecter, Mel, Gomez, Callister, Tha FunkStarz, Fullscale, Jimmy Carris

House, electro, progressive, urban Morillo, Roog, Begovic, Jochem, GRoam, Vall, Brain, Smoke, Frederico

House Frederik Abas, Santito

WWW.SNEAKERZ.NL

WWW.HOTELARENA.NL

WWW.BOZZINI.NL

WWW.ESCAPE.NL

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ................................................................................ ..........................................................

More van Moore (1)

More van Moore (2)

More van Moore (3)

Michael Moore is bezig een vervolg te maken op de documentaire Fahrenheit 9/11. Dat schrijft het Amerikaanse filmvakblad Variety.

De film, die volgend jaar in première moet gaan, gaat net als zijn voorganger over het beleid van president George W. Bush en de oorlog in Irak. De film is vanaf woensdag te zien in Cannes.

Fahrenheit 9/11 won in 2004 de Gouden Palm, de belangrijkste prijs van Cannes. Vorig jaar draaide Moore’s film Sicko op het festival.

Media

20

 

   




Televisie Programma zou eigenlijk niet om BN’ers draaien

Hugo Borst mikt niet per Ook beroemde vaders en zonen hebben onderling wel eens bonje of sores of gewoon een bijzondere verhouding. Presentator Hugo Borst legt ze vast in het tv-programma Over vaders en zonen.

mensen die toen meededen zijn nog steeds blij, enthousiast en trots op het resultaat’, legt Borst uit. ‘Maar vaak genoeg bellen er ook mensen op het laatste moment af. Het is wel een programma dat in die zin bloed, zweet en tranen kost.’

‘Het zal voor sommigen een therapeutische werking hebben’

Maarten Bloem AMSTERDAM

... fotobijschrift. CREDIT

Televisie

Nello Mirando blijft met pijn doorspelen Mediaredactie AMSTERDAM

...

Hoe is het om een talentvolle violist te zijn en dagelijks geconfronteerd te worden met de fysieke pijn die het spelen met zich meebrengt? Nello Mirando begon als 3-jarig jongetje viool te spelen in het orkest van zijn vader: het Koninklijk Zigeuner Orkest Tata Mirando. Door een aangeboren ruggenmergziekte speelt hij slechts met tweeëneenhalve vinger. De problemen die dit met zich meebrengt zijn onderwerp van de documentaire Zigeunermuziek doet pijn, die regisseur Bob Entrop van Nello Mirando maakte. Hij volgde de violist een jaar lang tijdens hoogte- en dieptepunten in zijn leven.

Misschien wel door het lot en natuurlijk door een wat dwingende vader staat Mirando’s hele leven in het teken van muziek. Aan de ene kant is muziek zijn allergrootste verslaving en kan Nello niet zonder, tegelijkertijd doet muziek hem ook veel pijn. Zowel lichamelijk als geestelijk. Pijn, omdat hij merkt dat zijn lichaam achteruitgaat en bang is om zijn ‘goede’ vingers ook te verliezen. Pijn, omdat hij verschillende dierbaren heeft verloren en daardoor bepaalde nummers nooit meer zal spelen. Een nieuw soort operatie kan een stuk van de pijn wegnemen en de functies in zijn vingers wellicht verbeteren. Slaagt de operatie en zal hij ooit weer kunnen spelen zonder pijn? 1 Ned2, 22.50

Elk huis heeft z’n kruis. Dus ook de stulpjes van deelnemers aan het programma Over vaders en zonen van schrijver, voetbalcommentator en columnist Hugo Borst. In deze tweede reeks neemt hij wederom de verhoudingen tussen (bekende) vaders en zonen onder de loep. Het wringt namelijk nog wel eens tussen deze twee, en dat boeit Hugo Borst weer. Neem nu de relatie tussen acteur Cees Geel en zijn 80-jarige vader, de hoofdrolspelers van de eerste aflevering vanavond. Cees had een oudere broer die overleed, maar in het arbeidersmilieu van Schagen waar Cees opgroeide, werd over de diepere menselijke gevoelens maar weinig gesproken aan de keukentafel. Dat leerde Cees pas op de Amsterdamse toneelschool. Nu wordt het tijd dat ook de vader van Cees zijn gevoelige kant eens laat zien. Het format van Over vaders en zonen leverde vorig seizoen (bij vlagen) confronterende en soms ontroerende televisie op. Desondanks maar misschien mede daardoor waren er toch weer vader/zoon- paren die voor de camera met de billen bloot wilden. ‘Ik denk dat het seizoen van vorig jaar juist een aanbeveling was. De

Cees Geel is de eerste hoofdrolspeler van Borsts nieuwe serie.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

Nederland 1

17.00 17:00 17:01 17:08 17:11 17:22 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25

17.00 KRO Kindertijd Abi Blauwe koe en het bordspel Charlie & Lola Maartje en Joost gaan op de berg spelen Sesamstraat Onafhankelijke Senaatsfractie EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo AVRO De kinderpolikliniek

20.00 20:00 20:30 21:30

NOS Journaal Twinzz live: De finale Ik vertrek

17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55

Netwerk Over vaders en zonen Andere tijden

17:00 17:05 17:15 17:40 17:55 18:25 18:45 18:59 19:00 19:21 19:30

NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Holland Doc: Zigeunermuziek doet pijn Dode Dichters Almanak Cinema.nl: Cannes 2008

RTL 4

RTL 5

17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Space Goofs Life with Derek SudoKidz Do Re WIE? Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De Wereld Draait Door

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55

17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer

20.00 20:00 20:30 21:30

Goede tijden, slechte tijden Mijn man kan niet dansen Derek Ogilvie: The ghost whisperer

22.00

20.00 20:25

22.00 22:00 22:15 22:50

Nederland 3

17.00 NOS Journaal Nederland helpt Dr. Quinn, medicine woman That’s the question Man bijt hond Andermans veren NCRV Natuurlijk - Nationale landschappen

20.00 20:25 20:55 21:25

23:45 23:55

22.00 22:25 22:55

Nederland 2

Bloedbroeders

22:30

Ik wed dat ik het kan

17:45 18:30 19:00 19:30

Jensen! The king of Queens Dharma & Greg De Gouden Kooi

20.00 20:00 20:30 21:30

PostcodeLoterij: Deal or no deal 71 graden Noord 1/2 finale Gouden Kooi

22.00 22:30 23:15 23:45

Jensen! De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal

22.00 22:10 22:40 23:10 23:20 23:50

Kassa 3 NOS Sportjournaal NOS Journaal Comedytrain De Wereld Draait Door

Puberruil Pauw & Witteman

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

RTL 7

RTL 8

17.00 17:50 18:45 19:45

The A-Team Baywatch Allez allez Zimbabwe

17:25 18:15 19:05

RTL Voetbal: Jupiler League (Play-offs)

20:00 20:30

20.00 20:30

Oprah Winfrey show Dr. Phil Een huis vol kleine etterbakjes De bruiloft van... Far from heaven

22.00 Ricochet

22:30 23:20

Net 5

17.00

20.00

22.00 22:30

SBS 6

17.00

As the world turns Oprah Winfrey show

17:35 18:30 19:00 19:20

17:10 17:35 18:35 19:30

Trauma centrum House Close to home

20:30

23:50

17.00 Will & Grace Judging Amy Gilmore girls McLeod’s daughters

20.00 Ice princess

22.00 22:25 23:15

22.00 22:30 22:45 22:50 23:20

Een huis vol kleine etterbakjes, 19.05 uur

ER Hotel Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie

20.00 20:00 20:30 21:30

Veronica

17.00

Law & Order: Special Victims Unit Law & Order: Special Victims Unit

17:05 17:35 18:00 18:05 18:35 19:00 19:05 19:30 19:55

20.00 20:30

Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Gevangen in het buitenland: De nachtmerrie van een Nederlandse trucker Trauma Team: Critical hour

Totally spies Kim Possible Politieachtervolgingen Seinfeld According to Jim Trick & Treat Friends Spin city Off centre After the sunset

22.00 22:35

Ice princess, 20.30 uur

The mummy

Media

 

   




se op emoties

Lache!

Om tv-bloopers lacht iedereen Mediaredactie AMSTERDAM

Waarom de beroemde vaders of zoons hun eventuele problemen op tv willen bespreken weet Borst ook niet precies. ‘Het zal vast voor sommige een soort therapeutische werking hebben. Een uitzending kan ook écht een doorbraak betekenen. Zoals

vorig seizoen toen de vader van tennisser John van Lottum zijn spijt betuigde over het pushen van zijn zoon. Maar bij sommige deelnemers zal een vorm van ijdelheid ook meespelen.’ Dit seizoen zou het programma eigenlijk niet weer draaien om BN’ers. ‘Ik wilde het dit keer juíst heel graag laten draaien om niet-bekende mensen. Daar zijn we ook echt een tijd mee bezig geweest. Het plan was om Uruzgan-gangers en hun vaders te filmen. Maar dat liep na heel veel bellen en regelen uiteindelijk op niets uit.’ Het mag dan om emoties gaan en een soort televisietherapeutische werking hebben, Over vaders en zonen moet niet dr. Phil-achtig programma worden. ‘Ik wil helemaal niet alleen een sentimenteel programma maken. Dat lossen we op in de montage, daar sneuvelt geregeld emotioneel materiaal.’ De vader/zoon-relatie hoeft niet altijd scheef te zijn. ‘Vergis je niet; ook dit seizoen zit er wel een harmonieuze aflevering of twee tussen. Zo’n aflevering hadden we vorig seizoen bijvoorbeeld over Maurice de Hond en zijn zoon. Het hoeft echt niet áltijd over stront uit het verleden te gaan. Vanmiddag bereiden we de aflevering voor over acteur Jack Wouters en zijn zoon. Dat wordt ook geen zware aflevering, maar gewoon een verhaal over de liefde tussen een vader en een zoon die elkaar iets gunnen.’ 1

...

Waar moet de gemiddelde Nederlander om lachen op televisie? Heel simpel: om mensen die een foutje maken, en dingen die mis gaan op diezelfde televisie. De TV Draait Door, onderdeel van het programma De Wereld Draait Door, is favoriet op televisie, zo blijkt uit een onderzoek van Comedy Central en Intomart naar humor in Nederland. Ex aequo staat eigenlijk het programma De Lama’s. Dat wordt echter veelal gewaardeerd door jonge kijkers. Terwijl De TV Draait Door juist door alle leeftijdslagen heen bekend-

Eén

Minder inspraak beter volgens NOS Novum AMSTERDAM

...

Het is goed dat er geen nationale voorrondes meer worden georganiseerd voor de Nederlandse inzending van het Eurovisie Songfestival. Dat vindt directeur van de NOS Gerard Dielessen. ‘Het geeft ons de beste garantie op een artiest van hoogwaardige kwaliteit.’ Dielessen is van mening dat de NOS zowel vorig jaar met Edsilia Rombley als dit jaar met Hind erin is geslaagd om met ‘een hele goede artiest’ te komen. ‘Die ongetwijfeld, en dat hebben we in het verleden gehad, veel moeilijker te bereiken was als die

17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40

17.00 Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond

20.00 20:05 20:10 20:40 21:35

Het weer Thuis Sedes & Belli Koppen

22.00 22:10 22:55 23:16 23:17 23:20 23:40

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... .......................................

Canvas

17.00

De tabel van Mendelejev Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer Third rock from the sun De rode loper

17:10 17:35 17:50 18:05 18:10 18:20 18:45 19:10 19:25 19:35 19:59

Kim Possible in het Disney festival Miss BG Rocket mijn raket Go IV Karrewiet Peperbollen GoGo stop George van de jungle Karrewiet Lizzie McGuire CANVAS

20.00 20:00 20:40 21:10

Terzake Little Britain De Canvascollectie

22.00 22:05 23:05 23:45

The genius of photography Phara Jimi Hendrix: The man they made god

heid en waardering geniet. Ook al doet Paul de Leeuw al jaren hetzelfde op televisie in een wisselend decor scoort ook zijn programma hoog, ‘al spreekt hij vooral de wat lager opgeleiden aan’, tja. Het onderzoek richtte zich niet alleen op televisie. Ook politici werden langs de humormeetlat gelegd en Jan Marijnissen is daar de glansrijke winnaar, tenminste, hij scoort met een zesje als enige een voldoende. Waar moet je niet mee aankomen bij de Nederlander? Religie en islamkritiek. Partijen die als speerpunt religie hebben bungelen onderaan de lijst. Met Geert Wilders als hekkensluiter. 1

Eurovisie Songfestival

Ned2, 20.55

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .......................................

21

+ UITGELICHT+

Het gesprek

Telefilm: Bloedbroeders Thriller gebaseerd op beruchte moordzaak gepleegd door rijke pubers. Ned3, 20.25

17.00

Twinzz live: de finale Duidelijk wordt uit welke drie tweelingen de band Twinzz gaat bestaan. Ned1, 20.30

20.00

Film far from heaven Melodrama met Julianne Moore. RTL8, 20.30

22.30

17.30 18.00 19.00 19.30 20.30 21.00 21.30

in een competitie zou zijn gegaan met andere artiesten’, vertelt hij. ‘Ik snap dat zoiets voor artiesten speelt, die zeggen: ik ben wel geïnteresseerd, maar aan zo’n competitie wil ik niet meedoen.’ Sommige fans van het Eurovisie Songfestival, dat volgende week plaatsvindt in Belgrado, vinden het jammer dat er geen nationale voorrondes meer zijn waarin alles uit de kast wordt getrokken. ‘Dat is ook een kwestie van geld. De afgelopen twee jaar hebben we het op deze manier gedaan en we zullen dat goed evalueren. Misschien dat we dan zeggen dat we het volgend jaar op een andere manier aanpakken.’ 1

SPRAAKMAKEND NIEUWS Volg het op depers.nl:

Dagbeeld The late show Dagboek Spraakmakers Dagbeeld Een politiek gesprek Final cut

22.00 23.30 00.00

The late show with David Letterman Dagboek Een politiek gesprek

Little Britain Engelse sketchshow. Canvas, 20.40

X-FILES – Alle Britse X-files openbaar gemaakt. www.depers.nl/ufo

Heroes Amerikaanse sf-dramaserie. BBC2, 22.00

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... .......................................

BBC 1

BBC 2

17.00 17:05 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30

Stake out Hider in the house Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws

20.00 20:00 20:30 20:57 21:00

The One show EastEnders Nieuws en regionaal nieuws Holby Blue

22.00 22:00 23:00 23:25 23:35

Comedy Central

17.00

The invisibles Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Question time

17:30 18:15 19:00 19:30

Ready steady cook Escape to the country Eggheads Great British menu

20.00 20:00 20:30 21:00

Jonathan Meades: Magnetic north Women in black Living the dream revisited

22.00 22:00 22:45 23:00 23:30

Heroes Heroes unmasked The Graham Norton show Newsnight

17:00 17:25 17:45 18:10 18:25 18:50 19:20 19:35

Avatar Drakenjagers SpongeBob SquarePants Animaniacs Supernormal Het huis Anubis Tak en de kracht van Juju Zoey 101

20.00 20:00 20:25 20:50 21:15 21:40

Discovery Channel

17.00

17.00

Malcolm in the middle The Simpsons South Park 8 Simple rules The Fresh Prince of Bel Air

17:05 17:35 18:00 18:30 19:00

Wheeler dealers: MRII Mark I Wheeler dealers: MRII Mark I How it’s made How it’s made Mythbusters: Shattering subwoofer

FILMPJE – Hond verslaafd aan zwemglijbaan. www.depers.nl/zwemhond

20.00 20:00 21:00

Dirty jobs: Wine maker Final 24: David Koresh

22.00 22:00 23:00

Most evil: Cannibals and vampires Biker build-off: Brian Klock vs Jason Hart

22.00 22:05 22:30 23:00 23:25 23:50

Frasier Trailer Park Boys Malcolm in the middle 8 Simple rules The Simpsons

Wheeler dealers: MRII Mark I, 17.05 uur

LIVE FOOTAGE – De verwoestende kracht van moeder natuur live. www.depers.nl/aardschok

Puzzels

22

ZWEEDS RAADSEL: oefening v.e. koor

haardracht

Italiaan

belang

1

2

 

   




3

4

5

6

7

8

9

10

toespraak aan tafel rivier in Frankrijk

bevel aan een hond

11

CRYPTOGRAM 1

OPLOSSINGEN VAN GISTEREN

2

3

netto

4

10

5

7

Engels café

6

donatie

redenaar

opstootje

2

nieuw

9

9 klaphoed spie

projectieplaatje

5

3

10 een eik van schors ontdoen

club van schilders

bijbels figuur biljartterm

11

8 papegaai aansporing zoölogie

smal stromend water

4

HORIZONTAAL: 1. Steentjes inbrengen (8); 4. Die kopers gaan er niet op vooruit (8); 6. Heel langzaam komt hij uit zijn huisje (4); 8. Verwijder de trek van de bejegening! (7); 9. Geklopt in de Engelse kamer (4); 10. Lopend buffet? (8); 11. Wat een paar met geld doet ophouden (8).

6

1 machinepistool

tijdperk

7

8

11 SUMBRERO®

Kakuro® & Sumbrero®

3

12

24 8

6

17

6

4

18

19

11

Worden de lijnen van de diagonalen op de achtergrond correct doorgetrokken binnen de vierkanten?

SUDOKU



4

3

7

6

4

9

8

3

5

SUDOKU




4 7

3

1

8

6

1

4

7

8

6

9

3

3

7

1

8

1

5

8

5

5

7 7

6

7 9 1 6 5 4 8 3 2

2 6 3 1 7 8 4 5 9

4 5 8 3 2 9 6 1 7

8 3 7 4 9 5 1 2 6

1 4 6 7 3 2 9 8 5

9 2 5 8 1 6 3 7 4

8 7 3 4 2 6 5 9 1

1 9 6 7 5 3 8 4 2

2 4 5 9 1 8 7 6 3

7 5 2 3 6 4 9 1 8

9 6 4 8 7 1 3 2 5

3 1 8 2 9 5 6 7 4

4 8 7 1 3 9 2 5 6

6 3 9 5 4 2 1 8 7

5 2 1 6 8 7 4 3 9

4 9 1 3 8 6 7 2 5

6 8 5 2 4 7 9 1 3

2 7 3 9 5 1 6 4 8

9 3 2 6 1 4 8 5 7

7 1 4 5 9 8 3 6 2

5 6 8 7 2 3 1 9 4

3 4 9 1 7 5 2 8 6

8 2 7 4 6 9 5 3 1

1 5 6 8 3 2 4 7 9

5 7

8

6

6

5 7 4 9 8 1 2 6 3

Kakuro® van gisteren

3

4

15

23

1

3

34

17

4

3

3 8 9 2 6 7 5 4 1

KAKURO®


9 2

6 1 2 5 4 3 7 9 8

Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 2 1 8 9 driehoekjes de som van cijfers 1 3 7 5 van 1 tot en met 9, die hori5 8 9 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge2 1 8 9 vuld. De Sumbrero® links is 4 6 6 7 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 8 8 7 moeten worden ingevuld. De 0 1 5 5 doet helemaal niet mee. Per 9 9 9 som mag elk cijfer maar één 2 7 8 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.

10

6

11 10

2

Vormenspel C en D zijn identiek

VERTICAAL: 1. De kleding van een muzikant (6); 2. Gebruik een pollepel voor dit gebak! (6); 3. Spookachtig? (7); 5. Gedurende de receptie bleef men overeind (7); 6. Die gulzigaard heeft al een borrel gehad (6); 7. Bijdehand en kleverig (6).

OPTISCHE ILLUSIE

SUDOKU


Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Stamcafé; 4. graafarm; 6. roem; 8. toelage; 9. rats; 10. kalender; 11. waterman. VERTICAAL: 1. Sigaar; 2. maarts; 3. arabesk; 5. maatlat; 6. renner; 7. moeren. Zweeds -b-b-d-ssimulante -leg-gnoe sjees-opa -a-lik-terg-matra -tap-poer pedagogie -rel-kans MARINEBASIS

5 4

3

2

1

16 15

6 23

7

8 5

4

6

9

8 5

2

2

3

4

9

2

2

9

4 9

4

2

8

8 5

6

3

1

2

5 4

7

5

13

3 4

7

3

9

14

14

8 2

4

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

LEZERS

[email protected]

COLUMN

Zwijgen als een graf BOEK & WIN 8d/7n luxe in Spanje

in Gran Hotel Guadalpin Byblos*****

Ga voor meer informatie naar Holidot.com

Kelsey Ruys

...

‘Ik moet je iets vertellen.’ Verder dan deze vijf woorden kwam ik niet. Mijn hart ging als een furie te keer. Ik was gespannen. Dat deed me de das om. Weifelend zocht ik naar voorbereide woorden, maar een hiaat in mijn geheugen snoerde mijn mond. Ik sloeg mijn ogen teleurgesteld neer en mompelde: ‘Ach, het is niks…’ Zijn ogen probeerden mijn gedachten te doordringen, maar ik vermeed die confrontatie kost wat kost en besloot me te herpakken, niet in zijn ogen kijkend. Anders lukte het zeker niet, wist ik. Ik moét je iets vertellen. Het… is zo moeilijk. Vorige maand, je weet wel, ik had die afspraak in Amsterdam.

Niet zomaar een afspraak. Nee. Ik voelde het al een tijdje, maar durfde het niet te vertellen. Ik hou van je, jou kwetsen is het laatste dat ik wil. Eigenlijk wil ik het zelf niet geloven. Ik dacht dat ik het zowel voor jou als voor mij kon verdringen, maar die dubbele last wordt ondraaglijk. Ik hou het niet meer vol. Zo werkt het nu eenmaal in deze jungle… ‘Wàt moet je me vertellen?’ Hij legde zijn hand onwetend op mijn schouder. Mijn gedachten sloegen op de vlucht. Blijf, asjeblieft! Wat raasde zojuist door mijn hoofd? Afspraak. Kwetsen. Jungle en… De zinnen ontglipten me. Ik wist niks meer. Hij fluisterde bezorgd: ‘Kom, we gaan even wandelen.’ Ik knikte. ‘Ik haal mijn jas.’ Stilletjes liep ik de kamer uit. Zijn blik brandde

in mijn rug. Ik greep naar mijn jas, toen plots een pijnscheut door mijn hoofd schoot. Ik verkrampte, slaakte een gil. Mijn hart bonsde razendsnel. Hij kwam in paniek de gang ingelopen. ‘Wat is er!?’ Hij nam me vast, herhaalde zijn vraag. Mijn tranen stroomden over mijn gezicht, maar mijn mond bleef ongewild dicht, als een kapotte rits. Ik legde me bang in de zetel en hij zat wanhopig aan mijn zijde, mijn ogen zoekend. Ik kon niet meer praten. Ik kon het niet. De kanker vrat mijn woorden. Het woord ‘sterven’ zou ik nooit over mijn lippen krijgen. Ik zweeg de waarheid liever dood. 1

Sport

 

   




23

Salo Muller Ouderduikouders krijgen postuum Yad Vashem-onderscheiding

De Ajax-man blijft vertellen Als fysiotherapeut van het Gouden Ajax groeide Salo Muller uit tot een bekende Nederlander. Het bijzondere verhaal achter de man met de magische handen. ‘Ik dook onder in het kippenhok.’

‘Als ik me voorstel vragen mensen nog steeds vaak: Bent u dé Salo Muller?’

Marten Blankesteijn AMSTERDAM

...

‘Ga jij maar eerst’, zegt Salo Muller als we na een rondje door de Watergraafsmeer weer bij de trap naar zijn appartement op de derde etage zijn beland. Met een knipoog: ‘Ik ben waarschijnlijk te snel voor je.’ 72 jaar is hij, maar het lijf is nog altijd kerngezond. Alleen de ruggen van zijn beroemde handen zijn bezaaid met schilfers, veroorzaakt door een allergische reactie na een antibioticakuur. ‘Na een ritje in de auto is de hele vloer ondergesneeuwd’, grapt Muller. ‘Ach, ik kan er niets aan doen. Over drie jaar is het hersteld en met de binnenkant van mijn handen is niets mis. Dat is het belangrijkst.’ Salo Muller, de ‘talisman’ van het Gouden Ajax van de jaren ‘60 en ‘70, blijft altijd vrolijk – zelfs wanneer zijn traumatische jeugd weer wordt opgerakeld. Vandaag krijgt het Friese paar bij wie hij tijdens de oorlog onderdook postuum de Yad Vashemonderscheiding, een medaille voor niet-joden die tijdens de oorlog hun joodse landgenoten hielpen. ‘Ik geef vaak lezingen over die tijd, in Westerbork bijvoorbeeld. Dan zitten er binnen de kortste keren acht, negen mensen te huilen. Die vragen dan aan mij: hoe kunt u met droge ogen uw verhaal vertellen?’ Hij haalt zijn schouders op. ‘Veel mensen die als een wrak uit de oorlog kwamen, zijn altijd een wrak gebleven. Ik niet.’ Het is eind 1941 als moeder Muller kleine Salo – dan 5 jaar – naar school brengt. ‘Tot vanavond’, zegt ze. ‘En lief zijn!’ ‘s Avonds ziet Salo zijn moeder weer, heel even, bij de Schouwburg. Maar hij mag niet naar haar toe. Moeder is, net als vader, opgepakt tijdens een razzia. Samen met haar man en tientallen andere joden wordt ze op de trein naar Westerbork gezet, om later in een vernietigingskamp te belanden. Salo duikt, met hulp van zijn oom, onder. Hij is constant op de vlucht, verblijft even in Amsterdam, verkast naar Amersfoort, is dan weer in Koog aan de Zaan en later in Zaandam. Op het volgende adres, ergens in Friesland, wordt hij verraden. Maar Omke en Beppe (Klaas Vellinga en Pietje

De spelers vertelden Salo Muller álles. Onder zit hij links naast Johan Cruijff. FOTO’S KICK SMEETS EN SPAARNESTAD

Heddema-Bos) zorgen er net op tijd voor dat Salo uit handen van de Duitsers blijft. Anderhalf jaar neemt het koppel Salo onder zijn hoede in het Friese Ureterp. Veilig, ja, maar leuk? Nee. ‘Ik moest me gedeisd houden’, vertelt Muller. ‘Ik mocht natuurlijk niet opvallen. Als Omke en Beppe bezoek kregen moest ik in het kippenhok. Ik mocht me niet bewegen, want dan brak de pleuris uit bij die kippen.’ De hele week keek ‘Japje’, zoals Muller door het leven ging, uit naar zondagavond. Want dan kreeg hij twee plakjes roggebrood. Met spek. Na de bevrijding haalt een tante Salo weer op uit Friesland. In Amsterdam moet hij, 9 jaar oud, weer Nederlands leren. ‘Ik wist niet dat ik Salo heette, ik wist niet dat ik Muller heette en ik moest als 10-jarige in de klas bij 6-jarigen.’ De lagere school maakt hij nog af, maar op de middelbare gaat het fout. ‘Ik had nooit echt mogen spelen en op het lyceum waren er opeens leuke meisjes, leuke jongens, kon ik voetballen, roeien, tafeltennissen.’ Muller wordt van school gestuurd, probeert het even op de handelsschool en bij een houthandel, maar hij weet dan al dat hij iets anders wil. ‘Met mensen werken, het liefst als arts. Maar dat kon natuurlijk niet.’ Een advertentie in de

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................

Petrovic wordt assistent

HSV KIEST DEFINITIEF VOOR MARTIN JOL ALS HOOFDCOACH Martin Jol is de nieuwe trainer van Hamburger SV. Dat bevestigde de Duitse club gisteren. De 52-jarige Nederlander wordt bij de club uit de Bundesliga de opvolger van zijn landgenoot Huub Stevens, die volgend seizoen aan de slag gaat bij PSV. Jol tekent een contract tot de zomer van 2010. Zeljko Petrovic, die dit seizoen trainer was bij RKC Waalwijk, wordt assistent. Jol en Petrovic werkten eerder samen bij RKC, waar

Jol van 1998 tot en met 2004 trainer was. Martin Jol was sinds zijn vertrek bij RKC actief als trainer van Tottenham Hotspur. In 2006 en 2007 leidde hij de Londense club naar de vijfde plaats. Dit seizoen vielen de prestaties echter tegen. Jol mocht in de zomer miljoenen uitgeven, maar de verwachtingen werden niet waargemaakt. In oktober werd Jol na maanden van speculaties ontslagen en vervangen door de Spaanse trainer Juande Ramos.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Tennisster naakt Nuria Llagostera Vives is de nummer 87 in de wereld van het vrouwentennis. Maar goed verdienen doet ze niet. Daarom poseerde ze naakt in het blad Interviú. ‘Ik wil mezelf een beetje verkopen.’

krant brengt zijn droom een stukje dichterbij. ‘Daarin las ik over een opleiding tot heilgymnast/masseur. Ik heb me meteen ingeschreven.’ Muller kan goed masseren, blijkt al snel. En goed ouwehoeren. ‘Mijn leraar, meneer Rodenburg, zag dat’, zegt Muller. ‘Hij was verzorger bij Ajax en vroeg of

ik hem wilde helpen.’ Het is het begin van een fantastische periode. In 1960 stopt Rodenburg bij de Amsterdammers, en Muller volgt hem op. Van dichtbij ziet hij het succesvolste Ajaxteam ooit ontstaan. ‘We reisden de hele wereld over. Ik was de vertrouwensman. De spelers vertelden mij alles als ik ze masseerde. En als het nodig was speelde ik die informatie door aan coach Michels.’ In 1972, na de tweede Europa Cup I-winst, kwam aan het sprookje een eind door onenigheid over zijn salaris en takenpakket. Muller stortte zich op zijn praktijk voor fysiotherapie en zijn andere passie: schrijven. Hij schreef een opzienbarend boek over zijn Ajax-tijd, waaruit bleek dat de Ajacieden nog wel eens in het dopingpotje grepen. Daarna publiceerde hij een boek over zijn oorlogstijd en, net verschenen, over de fascinerende verhalen die hij van zijn patiënten te horen kreeg. Nu is hij 72, maar rustiger aan doen? Vergeet het maar. Muller barst nog van energie en ambitie. Een kinderboek is hij aan het schrijven en een roman. En hij wil een eigen radioprogramma, al is televisie op zich ook goed. Maar dat is lastig: ‘De nieuwe generatie kent mij niet.’ Bij de ouderen is dat wel anders, vertelt hij trots. ‘Het komt nog heel vaak voor dat ik me voorstel en mensen zeggen: ‘De Ajax-man? Dé Salo Muller?’ 1


 
   


 





 
!


!


 "




 




"



   



 



 

!
$

#

!

"

!
  




 "











  












"


!

24

Sport

 

   




Voetbal Dick Advocaat wint met Zenit UEFA Cup

Tennis Nummer 1 van de wereld stopt

Alle uren alleen op de kamer betalen zich uit

Henin wil goede zus zijn Novum AMSTERDAM

...

Justine Henin stopt per direct met toptennis. De nummer één van de wereld maakte dat bekend op een persconferentie. Henin maakte een ontspannen en opgeluchte indruk. ‘Ik ben aan het eind van de weg gekomen. Ik heb alles meegemaakt in de sport.’ De 25-jarige tennisster gaf aan niet meer alles te willen opgeven voor de sport. ‘Ik wil iets anders doen, andere dingen voelen in het leven. Ik heb met tennis alles gegeven en mijn emoties uit de sport gehaald.’ Dit jaar verloor de Belgische vier keer voortijdig. Alleen in Sydney en Antwerpen was ze de beste. ‘Ik neem afscheid als nummer één van de wereld. Dat is belangrijk. De titel op Wimbledon of nog een keer winnen op Roland Garros had me niet gelukkiger kunnen maken met mijn loopbaan.’ Henin, die tijdens haar huwelijk tussen 2002 en 2007 geen contact

had met haar familie, gaf aan dat ze zich wil richten op een leven na het tennis. Haar tennisacademie Club Justine N1 zal daar een belangrijke rol in spelen, maar ook haar familie. ‘Ik wil een betere zus zijn en er zijn voor mijn familie.’ Ook coach Carlos Rodriguez mocht zijn verhaal doen. De Argentijn had het moeilijk met het afscheid van zijn pupil die hij sinds 1996 begeleidde en sprak met gebroken stem en tranen in de ogen. Desondanks gaf Rodriguez aan het een heel mooie dag te vinden. ‘We hebben zoveel bereikt samen. Dankzij Justine ben ik wie ik nu ben.’ Henin won in het tennis bijna alles wat er te winnen valt. Zeven grandslamtitels schreef ze op haar naam. In 2003 won ze Roland Garros. Later dat jaar zegevierde ze ook op de US Open. Daarna volgden zeges op de Australian Open (2004), Roland Garros (2005, 2006, 2007) en de US Open (2007). Het enige grandslamtoernooi dat ze niet won is Wimbledon.1

Spreekkoren ‘Energie bewaren voor het veld’

Geen aanklacht RKC Igor Denisov viert de openingstreffer. AP

Iwan Tol AMSTERDAM

Met een 2-0 zege op Glasgow Rangers won Dick Advocat met Zenit Sint-Petersburg de UEFA Cup. Met de overwinning rekende de Nederlander ook af met alle kritiek. Redactie sport AMSTERDAM

...

Dick Advocaat hoorde in 2006 als bondscoach van Zuid-Korea hoeveel hij kon verdienen als hij een lucratief contract zou tekenen bij Zenit SintPetersburg en pakte meteen zijn koffers. Geld was de belangrijkste reden voor Advocaat om naar Rusland te vertrekken, dat geeft hij nu wel toe. Net zoals het loonstrookje hem over de streep trok om in 2005 bondscoach van de Verenigde Arabische Emiraten te worden. De dollars achterna, niets mis mee in de nadagen van een trainerscarrière. In zijn beginperiode in Rusland vermoedde Advocaat dat zijn nieuwe club weinig grote successen zou behalen. ‘Toen heb ik weleens gedacht: wat doen we hier. Maar mijn assistent (Nederlander Cor Pot, red.) zei dan altijd: Niet zeuren, we maken deze club af’.’ Zijn eigen karakter strookte niet met

die uitzichtloze eerste weken. De Nederlander is een controlfreak. Hij moet alles weten, bekijken en analyseren. Advocaat betrok in Sint-Petersburg een hotelkamer tegenover de Hermitage, een van de grootste en omvangrijkste kunst- en cultuurhistorische musea ter wereld. Hij kwam er nooit. Te druk met het bestuderen van videobanden waarop tegenstanders aan het werk waren. Door zijn werkethiek transformeerde hij een selectie waarin vooral chaos en onbegrip heerste tot een gedegen voetbalmachine. Het leverde hem vorig seizoen zelfs de landstitel van Rusland op. De Australische voetbalbond leek hem na dat succes in te lijven als bondscoach, maar Zenits hoofdsponsor en oliegigant Gazprom (waarde: 247 miljard dollar) legde hem een verbeterd contract voor. ‘En ik zou wel ontzettend gek zijn geweest als ik daar niet op in was gegaan’, sprak hij voor de UEFA Cupfinale tegen Glasgow Rangers. Het Europese succes van gisteren is een kroon op het werk dat Advocaat in Rusland heeft verricht. En voor hem misschien minstens zo belangrijk: het hele toernooi om de UEFA Cup speelde Zenit Sint Petersburg op

een manier die niet geassocieerd wordt met de ultra-defensieve trainer die Advocaat wordt genoemd. De Russen spelen fris voetbal, verdedigen vooruit en hebben hun aanvalspatronen zeer zorgvuldig ontwikkeld. Ook tegen Glasgow Rangers, dat in het stadion van Manchester City vooral wilde verdedigen, was Zenit Sint-Petersburg de veel sterkere ploeg. Na nog geen twintig minuten was de verhouding van de schoten op doel 7-0. Toch duurde het tot een kwartier voor het einde dat de Russen eindelijk een opening hadden gevonden in de defensieve muur van Glasgow Rangers. Een prachtige aanval, waarin Andrei Arshavin met een sublieme steekbal Igor Denisov alleen voor doelman Neil Alexander zette werd simpel afgerond. Kort voor tijd bepaalde Konstantin Zirianov de eindstand op 2-0. Voor Advocaat is de UEFA Cup een prijs die meer betekent dan eremetaal alleen. Vanaf nu wordt de trainer weer geassocieerd met succes. En gezien de uren die hij alleen op zijn hotelkamer heeft zitten analyseren verdiend ook. Wellicht dat er straks ook tijd is voor de Hermitage. Best mooi hoor, Dick. 1

...

RKC Waalwijk gaat geen aanklacht indienen tegen ADO Den Haag naar aanleiding van de oerwoudgeluiden die een deel van de Haagse aanhang afgelopen zondag maakte richting Anthony Obodai. ‘Het kost een hoop energie om deze zaak aanhangig te maken bij de KNVB’, reageert RKCdirecteur Henri van der Vegt. ‘Die energie bewaren we liever voor op het veld. We zullen in sportief opzicht laten zien wat we waard zijn.’ Vanavond wordt het tweede duel in de strijd om promotie naar de eredivisie gespeeld tussen ADO Den Haag en RKC. Het eerste duel eindigde in een 1-1-gelijkspel. Na afloop van die wedstrijd werd RKC-middenvelder Obodai door enkele supporters van ADO Den Haag beledigd. Zij deden dat vanaf een trap in het hoofdgebouw. Die ligt vlak bij de loopbrug die de spelers van het veld naar de kleedkamer brengt. De trap is alleen toegankelijk voor sponsors van ADO en hun genodigden. Een woordvoerder van ADO Den Haag laat weten dat er geen aanpassingen in het stadion gedaan zullen worden om dergelijke incidenten in de toekomst te voorkomen. ‘We heb-

ben bewust gekozen voor een open karakter in het stadion. Dat gaan we niet aantasten door de misdragingen van een aantal individuen.’ Na afloop van het duel in het Forepark klaagde RKC-coach Petrovic over de gedragingen van het Haagse publiek. ‘ADO Den Haag is een fantastische club die in mijn ogen in de eredivisie thuishoort. Maar een deel van het publiek weet hier ieder jaar alles te verpesten. Zelfs vanaf de eretribune klonken oerwoudgeluiden.’ 1

Anthony Obodai. PICS UNITED

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................

Play-offs

111

Brutt profiteert van het klikpedaal bij Millar

N’KUFO IS VRAAGTEKEN IN BELANGRIJK DUEL MET AJAX FC Twente kan zondag in de return tegen Ajax mogelijk niet beschikken over topscorer Blaise N’Kufo. De Zwitser liep in de heenwedstrijd van de finale van de play-offs voor een plaats in de voorronde van de Champions League een liesblessure op. ‘We zullen deze week van dag tot dag moeten bekijken of hij mee kan trainen’, zegt trainer Fred Rutten. N’Kufo is woensdag eerder van de training weggegaan. ‘Hij heeft al weken last

Pavel Brutt heeft gisteren de vijfde etappe van de Giro d’Italia gewonnen. De Rus was in de 203 kilometer lange rit van Belvedere Marittimo naar Contursi Terme de snelste van een kopgroep van vijf. Brutt reed weg bij zijn medevluchters op het moment dat David Millar een kilometer voor de streep uit zijn klikpedaal schoot, waardoor de Brit op slag kansloos was voor de ritzege. Liquigas bracht het peloton in de slotfase nog een stuk dichterbij, waardoor Franco Pellizotti ook vandaag in de roze leiderstrui mag starten. Dan staat de langste etappe op het

van liesklachten, maar we houden er controle op’, zegt Rutten, die N’Kufo in de thuiswedstrijd tegen Ajax een sleutelrol zag vervullen. Dankzij twee treffers van de spits won Twente met 2-1, waardoor een gelijkspel in de Arena volstaat voor een plaats in de voorronde van de Champions League. De Ajax-leiding heeft het belang van de wedstrijd al onderstreept. Het mislopen van de Champions League zou een financiële ramp zijn.

programma, een 265 kilometer lange rit van Potenza naar Peschici.

Omstreden Acosta stopt bij volleybalbond FIVB

Ruben Acosta vertrekt na een dienstverband van 24 jaar als voorzitter van de internationale volleybalbond FIVB. De 74-jarige Mexicaan legt zijn functie volgende maand neer. Acosta, die net voor de Spelen van 1984 aantrad, was een van de langst zittende voorzitters bij een internationale sportfederatie. Twee jaar geleden kwam Acosta in opspraak wegens een corruptiezaak, maar voor een Zwitserse rechtbank werd hij vrijgesproken.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................

Een uitgave van Mountain Media BV

Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

www.depers.nl [email protected] [email protected] [email protected]

oprichter: Cornelis van den Berg hoofdredacteur: Ben Rogmans adjunct-hoofdredacteuren: Frank Poorthuis, Dirk Koppes

Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl