Draaiboek Parkmanagement
Beveiliging
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 1
Draaiboek Parkmanagement
Beveiliging
Oost NV Provincie Gelderland Provincie Overijssel
1
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 2
Samenvatting
Collectieve beveiliging houdt in dat de onderne-
Het proces
mers de handen ineenslaan om de beveiliging van de individuele percelen gezamenlijk te rege-
Om collectieve beveiliging te realiseren, moeten
len. Zij geven aan een beveiligingsorganisatie de
een aantal stappen doorlopen worden. Dit pro-
opdracht om een beveiligingsplan op te stellen
ces wordt in deze samenvatting beknopt toege-
en uit te voeren. Collectieve beveiliging kent ver-
licht.
schillende voordelen, zoals: • zichtbare aanwezigheid van een professionele
Initiatieffase
beveiligingsbeambte op het bedrijventerrein
Vanuit de bedrijvenvereniging wordt, bijvoor-
tijdens de avond, nacht en weekend;
beeld naar aanleiding van de resultaten van een
• minimale reactietijd bij alarmopvolging, schadebeperking door snel handelen;
enquête, een trekker aangesteld. Samen met enkele andere ondernemers organiseren zij een
• toezicht op verlichting, wegen en groen;
informatiebijeenkomst over collectieve beveili-
• uit cijfers blijkt, dat collectieve bewaking het
ging.
aantal calamiteiten op een bedrijventerrein sterk verlaagd.
Organisatie informatiebijeenkomst Deze informatiebijeenkomst heeft als doel om
Collectieve beveiliging kan op verschillende
aan te geven wat de huidige beveiligingssituatie
manieren uitgevoerd worden:
op het bedrijventerrein is, wat collectieve bevei-
• mobiele surveillance;
liging inhoudt, wat de verschillende mogelijkhe-
• fysieke afscheiding/afsluiting entree bedrij-
den en wat de gevolgen en de globale kosten
venterrein;
hiervan zijn.
• cameratoezicht. Inventarisatie en programma van eisen Mobiele surveillance houdt een permanente
Na de informatiebijeenkomst kan een korte
aanwezigheid in van een gemotoriseerde bevei-
inventarisatie plaatsvinden. De bedrijven moe-
ligingsbeambte op de daartoe met de bedrijven-
ten tijdens deze inventarisatie aangeven of zij
vereniging overeengekomen uren. Deze beveili-
serieus de intentie hebben om deel te nemen
gingsbeambte rijdt met een duidelijk herkenba-
aan collectieve beveiliging en welke eisen en
re en opvallende auto over het gehele terrein.
wensen zij hebben op dit gebied. Daarnaast is
Een fysieke afscheiding in de vorm van een hek-
het van belang te weten welke bedrijven reeds
werk of een waterpartij, belemmert criminelen
een contract hebben met een beveiligings-
in hun bewegingsvrijheid. Dit kan verder geopti-
organisatie en wanneer dit contract afloopt.
maliseerd worden, door de toegang tot het bedrijventerrein op bepaalde uren af te sluiten
Initiatieven in de regio
of slechts via één entree toegankelijk te maken.
De werkgroep kan een korte verkenning uitvoe-
Camera’s zijn als het ware ogen op afstand. Met
ren om te onderzoeken of op naburige bedrijven-
een relatief kleine inspanning, kan een groot
terreinen collectieve beveiliging is ingevoerd.
gebied in de gaten gehouden worden. Belangrijk
Door samenwerking, is het mogelijk het con-
is wel, dat de informatie die wordt geregis-
tract te vergroten en zo tot efficiëntere surveil-
treerd, wel bruikbaar is (goede zichtlijnen en
lance ronden, beter gebruik van een meldkamer
verlichting).
en daarmee ook tot lagere tarieven te komen. Tevens maakt dit grotere volume mogelijk, dat
In het beveiligingsplan dat de beveilingsorgani-
er naar innovatiever oplossingen kan worden
satie op basis van het programma van eisen van
gezocht.
de ondenemersvereniging opstelt, kunnen deze vormen opgenomen worden.
Oriëntatie beveiligingsorganisaties De volgende stap op weg naar collectieve beveiliging, is de selectie van de beveiligings-
2
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 3
Initiatief
Onderzoeken samenwerking andere initiatieven
Creëeren draagvlak
Inventarisatie
Oriëntatie beveiligingsbedrijf
Integraal beveiligingsplan
Beoordelen plannen en selectie beveiligingsbedrijf
Opstellen raam- en individuele contracten
Start collectieve beveiliging
Nazorg
organisatie. Hiervoor worden enkele oriënteren-
opstellen voor het gehele terrein. Een beperkt
de gesprekken gevoerd. De uitkomst van de
aantal beveiligingsorganisaties wordt gevraagd
inventarisatie en het globale programma van
een aanbieding op te stellen.
eisen dienen als basis voor die gesprekken. Op
3
basis van dit programma van eisen en het
Beveiligingsplan
gesprek met de bedrijvenvereniging, kunnen de
In het beveiligingsplan beschrijft de aanbieder
beveiligingsorganisaties een beveiligingplan
de activiteiten of werkzaamheden die zij willen
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 4
uitvoeren om de beveiliging van het bedrijven-
Nazorg
terrein te optimaliseren. Daarbij kunnen ook
Na een half of één jaar kan er voor de deelne-
fysieke of technologische aanpassingen, die de
mende bedrijven een bijeenkomst georganiseerd
veiligheid op het terrein vergroten, worden voor-
worden over de tot dan toe bereikte veiligheids-
gesteld. Naast de voorgestelde activiteiten en
situatie. Hierbij kunnen ook politie en
aanpassingen (surveillance, cameratoezicht en
Gemeente worden uitgenodigd. Tijdens deze bij-
dergelijke) wordt ook aangegeven hoe de kosten
eenkomst wordt de actuele situatie bekeken en
over de deelnemende bedrijven verdeeld wor-
kan vanuit de bedrijven of de beveiligingsorgani-
den.
satie aangeven worden of er nog aanvullende zaken nodig zijn om de beveiliging te optimali-
Keuze beveiligingsbedrijf
seren. Input van de implementatiegroep is hier-
Op basis van de beveiligingsplannen en de alge-
bij van belang.
mene indruk die tijdens dit traject van de verschillende organisaties is verkregen, moet een beoordeling plaatsvinden. Daarbij spelen naast de kosten, ook andere overwegingen een rol. Deze liggen meer op het vlak van vertrouwen; vertrouwen in de organisatie, in de wijze van werken en in de kwaliteit van de voorstellen. De raam- en individuele contracten Nadat er een keuze gemaakt is voor één beveiligingsorganisatie, wordt het overkoepelende raamcontract opgesteld. Daarna worden de individuele contracten afgesloten. In de raamovereenkomst verplicht de bedrijvenvereniging zich om zoveel mogelijk bedrijven te laten deelnemen aan de overeenkomst. In de individuele contracten wordt vastgelegd welke werkzaamheden verricht zullen worden voor het gehele bedrijventerrein en welke specifiek voor het individuele bedrijf. Hierbij kan gedacht worden aan sleutelrondes of bijzondere opvolgingsprocedures. Start collectieve beveiliging In de eerste maanden na de start van de collectieve beveiliging, is het van belang dat beide partijen elkaar op de hoogte houden van eventuele verbeterpunten. Vanuit de bedrijvenvereniging kan een groep van ondernemers gevormd worden, die de implementatie van de collectieve beveiliging begeleidt. In de beginfase kan deze groep maandelijks bij elkaar komen om de eventuele verbeterpunten met de beveiligingsorganisatie te bespreken. Later kan de frequentie omlaag.
4
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 5
Inhoud
Samenvatting
2
1.
Inleiding
6
2.
Wat houdt collectieve beveiliging in?
7
2.1
Voordelen collectieve beveiliging
7
2.2
Positieve gevolgen op langere termijn
7
2.3
Nadelen collectieve beveiliging
7
2.4
Relatie met andere thema’s
8
3.
Verschillende vormen van collectieve bewaking
9
3.1
Mobiele surveillance
9
3.2
Fysieke afscheiding/afsluiting bedrijventerrein
3.3
Cameratoezicht
4.
De betrokken partijen
12
4.1
De bedrijven.
12
4.2
De bedrijvenvereniging
12
4.3
Het beveiligingsbedrijf
12
4.4
De politie
12
4.5
De brandweer en andere hulpdiensten
12
4.6
De Gemeente
13
4.7
MKB-Nederland
13
4.8
De freeriders
13
5.
Het collectieve beveiligingsproject
14
5.1
De initiatieffase
14
5.2
Organisatie informatiebijeenkomst
16
5.3
Inventarisatie en programma van eisen
16
5.4
Initiatieven in de regio?
17
5.5
Oriëntatie beveiligingsorganisaties
17
5.6
Het beveiligingsplan
18
5.7
Keuze beveiligingsbedrijf
19
5.8
De raam- en individuele contracten
19
5.9
Start collectieve beveiliging
20
5.10
De nazorg
20
Bijlagen
5
9 10
21 Bijlage 1. Voorbeeld van een inventarisatie
21
Bijlage 2 Selectiecriteria beveiligingsorganisaties
22
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 6
1 Inleiding
Het Nederlandse bedrijfsleven is bij uitstek een sector die met een aanzienlijke jaarlijkse schade
Individuele maatregelen
geconfronteerd wordt als gevolg van criminali-
• Verlichting: witte verlichting geeft geen verkleu-
teit (inbraak, diefstal en vandalisme).
ring, dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld blauw of
Criminaliteit kost het bedrijfsleven naar schat-
geel licht. Met wit licht zijn personen beter te iden-
ting € 1,9 miljard per jaar. Een belangrijke kostenpost is de gevolgschade. Deze treft het
tificeren. • Werende groenvoorziening: doornstruiken maken
bedrijfsleven in de vorm van arbeidsuitval, het
een pand minder aantrekkelijk om in te breken.
opnieuw opbouwen van de administratie en herstel van inboedel of het bedrijfspand 1.
Ideaal is een hoogte van 1 meter. Dit zorgt voor een vrije zichtlijn vanaf de openbare weg naar het pand • Inbraakfolie: deze folie zorgt ervoor dat ramen
Bedrijven die gevestigd zijn op een bedrijventerrein, kunnen rekenen op belangstelling van criminelen. Vaak zijn in de avonduren en in het weekend de bedrijven gesloten waardoor er
moeilijker te breken zijn (werkt dus vertragend). Verder beperkt het de schade door glasscherven. • Degelijk hang- en sluitwerk: dit behoeft geen betoog (hopen wij).
geen of nauwelijks toezicht is. Met individuele
• Gevels vrijhouden: geen auto’s of containers parke-
maatregelen probeert het bedrijfsleven de kans
ren bij de gevels, inbrekers hebben een beperkte
op criminaliteit te verminderen. Een aantal
oppervlakte nodig om naar de 1e verdieping te klim-
voorbeelden hiervan vindt u in het kader indivi-
men. Veranker (indien mogelijk) verrijdbare contai-
duele maatregelen.
ners op minimaal 10 meter afstand van bebouwing. • Brandblusinstallatie: inbrekers proberen hun spo-
Hoewel deze individuele maatregelen de kans op
ren uit te wisselen door middel van brandstichting.
inbraak verminderen, blijkt in de praktijk dat de
Een goedwerkende brandblusinstallatie beperkt
inspanningen van de individuele bedrijven op het bedrijventerrein niet goed op elkaar zijn afgestemd. Ook zijn de wensen van Gemeente, politie en brandweer op deze manier niet goed
individuele kavels tot één. • Geen opslag buiten: uitpandige opslag is kwetsbaar
met elkaar te verenigen. Door samenwerking op
voor brandstichting, vermindert de overzichtelijk-
het gebied van beveiliging kan het risico en de
heid en maakt een terrein interessanter voor inbre-
kans op schade nog verder verminderd worden.
kers.
Door hierover goede afspraken te maken, daalt de criminaliteit en neemt de aantrekkelijkheid 1 Het Ministerie van
van het bedrijventerrein toe. Deze collectieve
Justitie en BZK hebben
aanpak, waarin bedrijven structureel samen-
het actieplan Veilig
werken om criminaliteit aan te pakken, blijkt
Ondernemen opge-
goed te werken. De criminaliteit neemt in de
steld. De centrale doel-
eerste jaren na de start met 60 tot zelfs 70% af2 .
stelling van dit actie-
Dit betekent voor de ondernemers lagere scha-
plan is de criminaliteit
dekosten, lagere verzekeringspremies en een
en overlast met mini-
hogere waarde van het pand als gevolg van een
maal 20% te verminde-
betere uitstraling.
ren in het jaar 2008. 2 Deze cijfers zijn gerealiseerd op bedrijventerreinen waar bedrijven door samenwerking het KVO-keurmerk (Keurmerk Veilig ondernemen) hebben verkregen.
6
deze vervolgschade. • Eén toegang: beperk het aantal toegangen tot de
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 7
2. Wat houdt collectieve beveiliging in?
Collectieve beveiliging houdt in dat de ondernemers de handen ineenslaan om de beveiliging
KVO-Keurmerk
van de individuele percelen gezamenlijk te rege-
Bij de invoering van collectieve beveiliging, kan
len. Zij geven aan één beveiligingsorganisatie de
gebruik worden gemaakt van het instrument
opdracht om een beveiligingsplan op te stellen
Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). Het KVO is een
en uit te voeren. Een succesvol samenwerkings-
certificeringsregeling dat ontwikkeld is onder toezicht
verband voor collectieve beveiliging bestaat,
van het Nationaal Platform Criminaliteitsbestreiding
naast de deelnemende bedrijven en beveiligings-
(NPC). Het KVO-certificaat kan gehaald worden als
organisatie, ook uit de politie en Gemeente.
ondernemers, Gemeente, politie, brandweer en andere partners gezamenlijk een aantal maatregelen tref-
Uitgangspunt is dat ieder bedrijf, al naar gelang
fen die de veiligheid op een bedrijventerrein structu-
de hoogte van het beveiligingsrisico, evenredig
reel verhogen.
bijdraagt aan de kosten van collectieve beveili-
Het KVO is een instrument dat alle partijen voordeel
ging.
biedt. Een veiliger bedrijventerein is voor de belangrijkste betrokken partijen (ondernemers, Gemeente,
2.1 Voordelen collectieve beveiliging
politie en brandweer) uiteraard van groot belang. Daarnaast kunnen ondernemers, die deelnemen aan
De volgende voordelen kunnen bereikt worden
KVO-gecertificeerde beveiliging, onder andere korting
met collectieve beveiliging:
krijgen op verzekeringspremies en fiscale voordelen
• zichtbare aanwezigheid van een professionele
genieten.
beveiligingsbeambte op het bedrijventerrein
Bovendien is het KVO voor de Gemeente, een instru-
tijdens de avond, nacht en weekend;
ment waarmee concrete invulling kan worden gege-
• minimale reactietijd bij alarmopvolging;
ven aan het lokale veiligheidsbeleid. Concrete maatre-
• schadebeperking door snel handelen;
gelen die genomen worden in het kader van collectie-
• toezicht op verlichting, wegen en groen;
ve beveiliging van bedrijventerreinen zijn: surveillan-
• het aantal calamiteiten op een bedrijventer-
ce aanwezig tijdens risico-uren, technische beveili-
rein verlaagd sterk; • sterke preventieve werking door permanente
ging, het toesten aan veiligheidscriteria en indien mogelijk aanpassen van groenvoorzienigen, verlich-
aanwezigheid beveiligingsbedrijf, waarschu-
ting en ontsluitingswegen, registratie en analyse van
wingsborden op toegangswegen en individue-
de aanwezigheid van voertuigen en personen op het
le deelnemerborden;
terrein.
• lage individuele kosten bij collectiviteit;
Partijen die een KVO-traject willen doorlopen, kunnen
• toepassen geavanceerde systemen eerder
hierbij begeleid worden door procesbegeleiders van
mogelijk; • individuele maatregelen ter voorkoming van
MKB-Nederland. Het Ministerie van Justitie heeft financiele middelen aan het MKB-Nederland ter
criminaliteit worden beter op elkaar afge-
beschikking gesteld voor deze kosteloze begeleiding.
stemd.
Meer informatie over het KVO-keurmerk en de begeleiding door MKB-Nederland kunt u vinden op:
2.2 Positieve gevolgen op langere termijn
www.kvo.mkb.nl
Naast de voordelen die op korte termijn zichtbaar zijn, worden de volgende voordelen op langere termijn gerealiseerd:
aan collectieve beveiliging maar ‘plukken er
• blijvende lage criminaliteitscijfers;
wel de vruchten van’. Juridisch is het niet
• korting op premies verzekeringen.
mogelijk om hen te verplichten mee te doen. Wel zijn er andere mogelijkheden die in dit
2.3 Nadelen collectieve beveiliging
draaiboek verder uitgewerkt worden; • er is een bepaalde omvang nodig van deelne-
7
Naast bovengenoemde voordelen kunnen aan
mende bedrijven om de kosten van collectieve
collectieve beveiliging tevens nadelen kleven:
beveiliging (zoals de inzet van een surveillan-
• freeriders: sommige bedrijven doen niet mee
ceteam) te dragen. Ook bedrijven die het echt
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 8
niet nodig hebben, ondervinden toch sociale druk om deel te nemen. 2.4 Relatie met andere thema’s Collectieve beveiliging van een bedrijventerrein is te beschouwen als een dienst die centraal wordt ingekocht door de bedrijven. Aangezien de inzet van een surveillanceteam tijdens bepaalde perioden (bijvoorbeeld ’s nachts) de grootste kostenpost is, is het noodzakelijk om vanaf het begin zoveel mogelijk bedrijven te laten deelnemen. Om de deelnamegraad zo hoog mogelijk te maken, kan de eis gesteld worden dat een bedrijf alleen mag meedoen aan andere parkmanagementdiensten (zoals collectieve inkoop energie en/of telefoontikken) indien zij ook meedoen aan collectieve beveiliging.
8
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
3
Pagina 9
Vormen van collectieve bewaking
Beveiliging kan op veel manieren worden inge-
Deze vorm van collectieve beveiliging wordt
vuld. Bij het opstellen van een beveiligingsplan
momenteel het meest toegepast op bedrijven-
voor een bedrijventerrein, moet bekeken wor-
terreinen.
den welke van deze mogelijkheden het meest effectief zijn. De verschillende vormen zijn:
Surveillancerapport
• mobiele surveillance;
In een surveillancerapport kunnen de volgende zaken
• fysieke afscheiding/afsluiting entree bedrij-
vermeld worden:
venterrein; • cameratoezicht.
• geconstateerde onregelmatigheden bij de deelnemende bedrijven (raam open etc.); • alle alarmmeldingen van de deelnemende bedrijven;
In het onderstaande zal op de verschillende vor-
• verdachte voertuigen op het terrein;
men dieper ingegaan worden en wordt er een
• verdachte personen op het terrein;
beeld geschetst van de mogelijkheden en de
• fysieke staat van het terrein (kapotte lantaarnpalen,
onmogelijkheden.
vandalisme, overwoekerend struikgewas en dergelijk).
3.1 Mobiele surveillance In overleg met de bedrijvenvereniging kan afgeMobiele surveillance houdt een permanent aan-
sproken worden dat per kwartaal of halfjaar een
wezigheid in van een gemotoriseerde beveili-
rapport opgesteld wordt met de bevindingen
gingsbeambte op de daartoe met de bedrijven-
van de afgelopen periode. Met grote bedrijven
vereniging overeengekomen uren. De beveili-
kan afgesproken worden dat zij tevens een ver-
gingsbeambte rijdt met een duidelijk herkenba-
slag krijgen van de voorvallen die zich in de afge-
re en opvallende auto over het gehele terrein.
lopen periode hebben voorgedaan. Deze kwartaal/half jaarlijkse rapportages zijn anders van
Bij meldingen van inbraak, vernielingen of iets
opzet dan de surveillancerapporten.
dergelijks, gaan ze naar het perceel waarvan de melding afkomstig is. Wanneer verdachte
3.2 Fysieke afscheiding/afsluiting
omstandigheden worden aangetroffen, wordt de politie gewaarschuwd. In dergelijke situaties is
Een fysieke afscheiding in de vorm van een hek-
het mogelijk dat een tweede surveillanceteam
werk of een waterpartij belemmert criminelen
zich naar het bedrijventerrein begeeft om de
in hun bewegingsvrijheid. Dit kan verder geopti-
taken van het eerste surveillanceteam over te
maliseerd worden door de toegang tot het
nemen totdat deze laatste weer beschikbaar is
bedrijventerrein op bepaalde uren af te sluiten
voor surveillance. Overigens zijn er voor elke
of slechts via één entree toegankelijk te maken.
verdachte situatie (zoals inbraakalarm, overvalalarm, brandalarm etc.) in samenwerking met
3.2.1 Vormen van afscheiding
de politie procedures ontwikkeld.
Er zijn verschillende varianten van afscheiding denkbaar, van stalen hekwerken tot waterpartij-
Door op bepaalde plaatsen zogenaamde ‘scanpa-
en en groenstructuren.
len’ te plaatsen, kan bijgehouden worden op welk tijdstip de beveiligingsbeambte zijn ronde
Indien er gebruik gemaakt wordt van hekwer-
heeft gehouden en welke route hij hierbij
ken, verdient het aanbeveling om één type hek-
gevolgd heeft.
werk te plaatsen. De beeldkwaliteit van het bedrijventerrein wordt hierdoor verbeterd en
De beveiligingsbeambte maakt na elke dienst
ook zijn er goede afspraken te maken over geza-
een surveillancerapport op. Een afschrift hier-
menlijk onderhoud en inkoop van het hekwerk.
van wordt tevens naar de plaatselijke politie gezonden. Meer informatie over het surveillan-
De laatste tijd wordt er steeds meer de voorkeur
cerapport kunt u vinden in het kader:
gegeven aan natuurlijke afscheidingen in de
Surveillancerapport.
vorm van waterpartijen en/of ondoordringbaar groen. Natuurlijke barrières zoals een spoorlijn, kanaal of groenstructuur, worden hier zoveel
9
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 10
mogelijk in opgenomen. Op deze manier wordt
namelijk de technische specificaties van het sys-
het beeld van een ‘bedrijven-Alcatraz’ voorko-
teem. De nieuwste technologische ontwikkeling
men en ook maakt het criminelen erg lastig deze
op dit gebied, richt zich op het koppelen van ver-
hindernissen te nemen (bijvoorbeeld door het
schillende systemen, bijvoorbeeld cameratoe-
doorknippen van hekwerk). De waterpartij kan
zicht aan een systeem met geluidsdetectie. Ook
overigens ook dienen als blusvijver voor het
is het mogelijk om ‘verdachte’ voertuigen te vol-
bedrijventerrein.
gen door middel van lussen in de weg.
Belangrijk is wel, dat indien er van groenstructu-
Cameratoezicht
ren gebruikt gemaakt wordt, de gebouwen vanaf
Een goed voorbeeld van optimale samenwerking is
de openbare weg zichtbaar blijven. Als er
het project collectieve beveiliging van bedrijventer-
gebruikt gemaakt wordt van een waterpartij,
reinen van het platform Noord-Holland Noord. Hier
moet men wel bedenken dat deze tijdens de
wordt voor de beveiliging van het bedrijventerrein,
winter dicht kan vriezen. Een waterpartij met
naast het stadion van voetbalclub AZ, gebruik
aan één kant doornstruiken, kan dit risico
gemaakt van de camera’s van AZ. Als er niet gevoet-
beperken.
bald wordt, worden deze gebruikt voor het bedrijventerrein.
3.2.2 Afsluiten Het is mogelijk om (een deel van) het bedrijven-
Vaak komen de beelden binnen bij het ‘zenuw-
terrein ’s nachts af te sluiten voor doorgaand
centrum’ van de beveiligingsorganisatie. Bij
verkeer. Uiteraard is dit alleen mogelijk als er
calamiteiten waarschuwt deze vervolgens de
geen doorgaande route over het terrein loopt.
surveillance ter plaatse. Het is ook mogelijk dat
Door één entree toegankelijk te maken voor bij-
de beelden binnenkomen in de beveiligingsauto.
voorbeeld pasjeshouders, worden de verkeers-
Op deze manier wordt tijd gewonnen (er gaat
stromen gebundeld, hetgeen gunstig is voor de
geen tijd verloren door communicatie tussen
sociale controle.
het zenuwcentrum en de beveiliging ter plaatse) en kan ook direct gezien worden waar precies de
Hulpdiensten
verdachte situatie zich voordoet.
Let er wel op dat brandweer of andere hulpdiensten op elk ogenblik toegang moeten hebben tot het ter-
Een andere mogelijkheid is de inzet van mobiele
rein. Zo is op sommige bedrijventerreinen geregeld
camera’s. Deze camera’s rouleren tussen de deel-
dat het hekwerk, voor hulpdiensten op afstand elek-
nemende bedrijven en worden geplaatst in/op
tronisch te openen is. Er moeten ook afspraken
die bedrijven, waar op dat moment een ver-
gemaakt worden met nutsbedrijven die bij een sto-
hoogd risico is op inbraken of andere calamitei-
ring het terrein op moeten. Bijvoorbeeld als een
ten.
transformatorhuisje op het bedrijventerrein staat.
Het beveiligen van een bedrijventerrein met camera’s, is echter geen substituut voor een sur3.3 Cameratoezicht
veillanceteam; indien het bij een alarmopvolging drie kwartier duurt voordat de beveiliging
Camera’s zijn als het ware ogen op afstand. Met
op de plaats van bestemming is, heeft camera-
een relatief kleine inspanning kan een groot
toezicht weinig zin. Deze vorm van beveiliging
gebied in de gaten gehouden worden. Belangrijk
kan dan ook gezien worden als aanvulling op
is dat, de informatie die wordt geregistreerd wel
mobiele surveillance. Wanneer er bij een
bruikbaar is voor inbraakpreventie (goede zicht-
bepaald perceel een verdachte situatie zich
lijnen en verlichting). Daarnaast is het ook
voordoet, kan meteen polshoogte genomen
belangrijk om vast te stellen wat het doel is van
worden.
cameratoezicht (criminele activiteiten observeren, herkennen of identificeren). Dit bepaalt
10
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 11
Juridische restricties De Wet bescherming persoonsgegevens (WBP) is van toepassing bij het instellen van cameratoezicht. Deze wet dient de bescherming van persoonsgegevens. De WBP maakt een duidelijk onderscheid in de toegepaste techniek voor cameratoezicht. Wordt er gebruik gemaakt van analoge of digitale technieken bij cameratoezicht? Bij digitale technieken zijn er veel meer mogelijkheden voor het verwerken van beeld- en geluidgegevens. In het algemeen valt cameratoezicht met gebruikmaking van een analoge techniek buiten de reikwijdte van de WBP. Digitaal videocameratoezicht valt onder de WBP en moet, tenzij het hiervan uitdrukkelijk is vrijgesteld, gemeld worden bij het college Bescherming Persoonsgegevens (CBP). In de regel is cameratoezicht, dat ingezet wordt voor de beveiliging van personen, gebouwen, terreinen, zaken en productieprocessen, vrijgesteld van melden op grond van artikel 38 uit het Vrijstellingsbesluit. Voorwaarde is wel dat er gewerkt moet worden met duidelijk zichtbare camera's en dat er voldaan wordt aan de andere eisen die zowel artikel 38 Vrijstellingsbesluit als de WBP stellen. Beelden mogen in de regel bijvoorbeeld niet langer dan 24 uur bewaard worden. Meer informatie aangaande de juridische aspecten vindt u op www.cbpweb.nl
11
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 12
4. De betrokken partijen
Bij het opzetten van collectieve beveiliging op
4.3 Het beveiligingsbedrijf
bedrijventerreinen zijn meerdere partijen betrokken. In dit hoofdstuk worden de partijen
Het beveiligingsbedrijf is verantwoordelijk voor
beschreven. In hoofdstuk 5 wordt uitgebreider
de activiteiten en werkzaamheden die afgespro-
op het proces en de specifieke rol per partij inge-
ken zijn in het raamcontract. Zij stelt een bevei-
gaan.
ligingsplan op en voert dat vervolgens uit. Naast de collectieve beveiliging, is het mogelijk dat zij
4.1 De bedrijven
voor enkele bedrijven tevens individuele maatregelen uitvoert, zoals bijvoorbeeld een sleutel-
De op het terrein gevestigde bedrijven, zijn de
ronde.
toekomstige afnemers van de beveiligingsdienst. Zij geven aan of zij meedoen of niet en
4.4 De politie
wat bij deelname hun eisen en wensen zijn. Aangezien elk bedrijf haar eigen visie heeft op
Om een goed beeld te krijgen van de criminali-
collectieve beveiliging, is het handig om bij de
teit op het bedrijventerrein, is informatie van de
start van het proces goede (eenduidige) voor-
politie (het regionale platform criminaliteitsbe-
lichting te geven over wat collectieve beveiliging
strijding) onontbeerlijk. Deze zogenaamde nul-
inhoudt, wat de mogelijkheden zijn, de voorde-
meting wordt tevens gebruikt als referentieka-
len zijn en de (globale) kosten bedragen.
der voor de evaluatie. Daarnaast kan de politie aangeven waar de ‘zwakke plekken’ in de huidi-
Na het afsluiten van een raamcontract tussen
ge beveiligingssituatie zich bevinden.
een beveiligingsbedrijf en de bedrijvenvereniging, worden de individuele contracten tussen
De politie kan tevens informatie geven over de
de bedrijven en de beveiligingsorganisatie afge-
voordelen van collectieve beveiliging. Na een
sloten (uiteraard onder de condities zoals die
bepaalde periode (bijvoorbeeld één jaar) kan zij
verwoord zijn in het raamcontract). Individuele
wederom cijfers verstrekken over de criminali-
diensten, zoals een sleutelronde, kunnen op
teit. Uit deze cijfers moet dan blijken, dat door
deze manier in het individuele contract opgeno-
collectieve beveiliging, bijvoorbeeld het aantal
men worden.
inbraken, pogingen hiertoe en het aantal gevallen van vandalisme, zijn verminderd.
4.2 De bedrijvenvereniging 4.5 De brandweer en andere hulpdiensten Om het proces in goede banen te leiden, is het
12
noodzakelijk dat er voor de verschillende partij-
De brandweer en andere hulpdiensten, moeten
en één aanspreekpunt is. Dit is op een bedrijven-
nauw betrokken worden bij de planvorming om
terrein vaak de bedrijvenvereniging of een park-
bepaalde wegen (in de toekomst) af te sluiten.
managementorganisatie. Zij onderhandelt met
Zij moeten immers op elk moment toegang heb-
het beveiligingsbedrijf en sluit het raamcontract
ben tot het terrein. Daarnaast zal bij dit type
af. Via de bedrijvenvereniging wordt de commu-
infrastructurele ingrepen ook de Gemeente
nicatie van en naar alle partijen gecoördineerd.
betrokken zijn. Met de Gemeente, beveiligings-
In een aantal gevallen wordt speciaal voor de
organisatie en de bedrijvenvereniging moeten in
collectieve beveiliging een ‘Stichting Collectieve
dit soort gevallen, voor alle partijen heldere
Beveiliging’ opgericht.
afspraken worden gemaakt.
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 13
4.6 De Gemeente
4.8 De freeriders
De Gemeente speelt een belangrijke rol bij het
Vaak zijn de zogenaamde freeriders een groot
gehele proces. Aangezien zij vaak verantwoorde-
probleem bij het opzetten van collectieve bevei-
lijk is voor de fysieke inrichting van het terrein
liging. Zij betalen niet mee aan de geboden dien-
(stratenplan, groenvoorziening, onderhoud) is
sten, maar kunnen hier wel de vruchten van
de Gemeente nauw betrokken bij het aanpakken
plukken. Juridisch is het (nog) niet mogelijk om
van knelpunten (slechte verlichting, afsluiten
hen verplicht te laten deelnemen. Toch zijn er
bepaalde wegen, onderhoud groen). Tevens kan
mogelijkheden om deze freeriders aan te pak-
de Gemeente bij de startfase, financieel bijdra-
ken. In hoofdstuk 5 zal hier nader op worden
gen aan het opzetten van collectieve beveiliging.
ingegaan.
Niet alle bedrijven kunnen namelijk vanaf het begin meedoen, omdat zij nog lopende contracten hebben met een andere beveiligingsorganisatie. De meerwaarde van collectieve beveiliging voor de Gemeente is de verbeterde veiligheidssituatie en daarmee de verbeterde vestigingsvoorwaarden voor (nieuwe ) bedrijven. Tevens kan de mogelijke ‘verloedering’ van een bedrijventerrein tegen gegaan worden. 4.7 MKB-Nederland MKB-Nederland begeleidt kosteloos KVO-keurmerkt trajecten op bedrijventerreinen, in opdracht van het Ministerie van Justitie. Hiervoor beschikt MKB-Nederland over een speciaal projectteam van regionaal opererende procesbegeleiders. Dit team kan worden ingezet om concrete procesbegeleiding te bieden aan lokale projecten.
13
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
5.
Pagina 14
Het collectieve beveiligingsproject
Wanneer op een bedrijventerrein nog geen enke-
Surveillanceperiode
le samenwerking plaatsvindt tussen de bedrij-
Met de beveiligingsorganisatie moeten afspraken
ven, is de invoering van collectieve bewaking
gemaakt worden over de uren waarop een surveillan-
één van de eerste thema’s die hiervoor in aan-
ceteam aanwezig is. Zo kan er afgesproken worden
merking komt. Immers alle bedrijven hebben er
dat er op werkdagen (maandag t/m vrijdag) van
baat bij en het is een thema dat in het eerste
20:00 ’s avonds tot 07:00 ’s ochtends een surveillan-
jaar na invoering al vruchten afwerpt (te meten
ceteam aanwezig is. Indien er op het bedrijventerrein
aan dalende criminaliteitscijfers).
op zaterdag bedrijven open zijn, moet de afweging gemaakt worden of het nodig is om overdag een sur-
Om het proces in goede banen te leiden, is het
veillanceteam te laten rondrijden. Als de meeste
noodzakelijk dat de bedrijven op het terrein op
bedrijven op zaterdag gesloten zijn, kan bijvoorbeeld
één of andere manier georganiseerd zijn. Vaak is
afgesproken worden dat van vrijdag 20:00 uur tot
dit een bedrijvenvereniging. Indien de bedrijven
maandagochtend 07:00 uur altijd een surveillance-
zich nog niet verenigd hebben, zal dit eerst moe-
team aanwezig is. Ook moet afgesproken worden hoe
ten gebeuren. In het basisdeel van dit draaiboek
de beveiliging op feestdagen geregeld wordt (24 uur
wordt hier nader op ingegaan.
een surveillanceteam etc.)
Collectieve beveiliging heeft pas zin als een
Het spreekt voor zich dat hoe meer uren er gesurveil-
groot gedeelte van de bedrijven aangeeft dat ze
leerd wordt, hoe hoger de kosten zullen zijn. Om
meedoen. De deelname kan bevorderd worden
inzichtelijk te maken op welke tijdstippen het bedrij-
door vanuit de bedrijvenvereniging de vereiste
venterrein een verhoogd risico heeft, is informatie
op te nemen, dat bedrijven alleen gebruik kun-
van de politie onontbeerlijk. Samen met een verte-
nen maken van collectieve diensten zoals geza-
genwoordiger van het Regionaal Platform
menlijke inkoop en afvalinzameling, als ze deel-
Criminaliteitsbestrijding van de politie, kunnen de
nemen aan collectieve beveiliging.
meldingen van de afgelopen jaren in kaart gebracht worden. Aan de hand van deze gegevens, kan vervol-
Bij de opzet van collectieve beveiliging zijn er,
gens door de beveiligingsorganisatie in samenspraak
zoals in het voorgaande vermeld is, verschillen-
met de bedrijvenvereniging, een gedegen risicoanaly-
de opties mogelijk:
se gemaakt worden.
• het terrein kan beveiligd worden met een hekwerk en toegangscontrole; • het terrein kan beveiligd worden met camerasurveillance;
In het schema zijn de stappen opgenomen die bij een collectief beveiligingsproject doorlopen worden.
• het terrein kan beveiligd worden met een surveillanceteam gedurende perioden waarin veel
5.1 De initiatieffase
bedrijven gesloten zijn (’s nachts en in het weekend).
Op een gemiddeld bedrijventerrein is de beveiliging van elk bedrijf verschillend geregeld. Zo
Aangezien de inzet van een surveillanceteam
maakt bedrijf A geen gebruik van een alarmin-
het grootste deel van de totale kosten van
stallatie met alarmopvolging, heeft bedrijf B een
collectieve beveiliging in neemt, is het van
beveiligingsinstallatie dat in geval van een
belang bij de start zoveel mogelijk deelnemers
alarm de eigenaar waarschuwt en huurt bedrijf
te hebben (zie kader: surveillanceperiode).
C een beveiligingsorganisatie in die twee maal
Uit ervaring blijkt dat minimaal € 120.000,-
per nacht langs het gebouw rijdt. Deze situatie
3 Uiteraard is dit
tot € 150.000,- per jaar nodig is om ‘s nachts een
kent in vergelijking met collectieve beveiliging
bedrag afhankelijk
permanente aanwezigheid van een beveiligings-
een aantal belemmeringen:
naar gelang het aantal
beambte te hebben (inclusief alarmopvolging, versterking tweede surveillanceteam, etc.)3.
• beveiliging is alleen reactief (alarmopvolging).
surveillance-uren dat
Hierdoor duurt het enige tijd voordat een per-
‘ingekocht’ wordt
soon (eigenaar of beveiligingsbeambte) pols-
(prijspeil 2004).
hoogte kan nemen van de situatie;
14
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 15
Initiatief 5.1
Onderzoeken samenwerking andere intitiatieven
Creëren draagvlak
Inventarisatie 5.2
5.4
Oriëntatie beveiligingsbedrijf 5.5
Integraal beveiligingsplan 5.6
Beoordelen plannen en selectie beveiligingsbedrijf 5.7
Opstellen raam- en individuele contracten 5.8
Start collectieve beveiliging 5.9
Nazorg 5.10
15
Parkmanagement in de praktijk
5.3
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 16
• aangezien er geen beveiligingsbeambte gedu-
Nadat de informatiebijeenkomst heeft plaatsge-
rende de gehele nacht aanwezig is op het ter-
vonden en er voldoende belangstelling en draag-
rein, gaat er geen preventieve werking van uit;
vlak bij de bedrijven is, kan de inventarisatiefase
• individuele beveiligingsplannen zijn niet op
starten.
elkaar afgestemd. 5.3 Inventarisatie en programma van eisen Helaas is vaak een serie inbraken de aanleiding om de mogelijkheden te onderzoeken om geza-
Na de informatiebijeenkomst kan een korte
menlijk de beveiliging te organiseren. De bedrij-
inventarisatie plaatsvinden waarbij de bedrijven
venverenging kan hiervoor het initiatief nemen
aangeven of zij de intentie hebben om deel te
en een trekker aanstellen.
nemen aan collectieve beveiliging en welke
Om andere bedrijven te polsen en te informeren,
eisen en wensen zij hebben. Ook is het van
is het verstandig om als eerste een informatie-
belang te weten welke bedrijven al een contract
bijeenkomst te organiseren (zie § 5.2). Na geble-
hebben met een beveiligingsorganisatie en wan-
ken interesse vanuit de ondernemers op het
neer dit contract afloopt.
bedrijventerrein, kan rondom de trekker een werkgroep geformeerd worden.
De inventarisatie Als resultaat van de inventarisatie, die bijvoor-
5.2 Organisatie informatiebijeenkomst
beeld gehouden kan worden in de vorm van een korte enquête, moeten de volgende zaken dui-
De informatiebijeenkomst heeft als doel om aan
delijk worden:
te geven wat de huidige beveiligingssituatie op
• Hoeveel bedrijven geven aan deel te willen
het bedrijventerrein is, wat collectieve beveiliging inhoudt, wat de verschillende mogelijkheden en wat de gevolgen en de globale kosten hiervan zijn. Gezien de onderwerpen die op deze
nemen aan collectieve beveiliging? • Welke risico’s/gevaarlijke situaties onderscheiden zij nu? • Welke aanvullende wensen zouden zij hebben
bijeenkomst de revue passeren, kunnen de vol-
indien zij meedoen aan collectieve beveiliging
gende partijen aanwezig zijn:
(bijvoorbeeld sleutelrondes, interne controles
• de bedrijvenvereniging (als initiatiefnemer); • de politie (actuele beveiligingssituatie en huidige knelpunten); • één of meerdere beveiligingsorganisatie(s)
pand etc.)? • Welke beveiligingsorganisaties zijn momenteel actief op het bedrijventerrein? • Tot wanneer loopt het huidige contract?
(wat houdt collectieve beveiliging in, de meerwaarde, de globale kosten, verschillende bevei-
Hoewel de mogelijkheid bestaat om de con-
ligingsopties etc.);
tractsduur te verkorten, heeft het weinig zin
• de Gemeente (openbare weg, verlichting, groenvoorziening etc.); • de bedrijven die gevestigd zijn op het terrein
minimaal nog één jaar gebonden zijn aan hun huidige contracten, collectieve beveiliging in te
(hoe ervaren zij de huidige beveiligingssitua-
voeren. (zie kader: het inkorten van de con-
tie; welke mogelijke knelpunten zien zij).
tractsduur)
Eveneens verdient het de aanbeveling een verte-
In bijlage 1 wordt een voorbeeldformulier gege-
genwoordiger van een bedrijventerrein, waar
ven van een inventarisatie.
collectieve beveiliging al is ingevoerd, uit te nodigen. Deze persoon kan aangeven wat zijn/haar ervaringen zijn en wat het concreet heeft opgeleverd voor de aangesloten bedrijven.
16
om, als 80% van de bedrijven aangeeft dat zij
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 17
Het inkorten van de contractsduur
5.4 Initiatieven in de regio?
Bij het invoeren van collectieve beveiliging moeten de huidige contracten tussen elk individueel bedrijf
Het kan zijn dat een bedrijvenvereniging op een
en een beveiligingsorganisatie gerespecteerd worden.
naburig terrein of in een naburige gemeente, al
Om toch op korte termijn collectieve beveiliging
collectieve beveiliging heeft ingevoerd. Door
mogelijk te maken, zijn er twee opties.
samenwerking is het mogelijk het contract te vergroten en zo tot efficiëntere surveillance ron-
De bedrijven die gebruik willen maken van collectieve
den, beter gebruik van een meldkamer en daar-
beveiliging, maar nog een individueel contract heb-
mee ook tot lagere tarieven te komen. Tevens
ben, worden in de raamovereenkomst meegenomen
maakt dit grotere volume het mogelijk dat er
als toekomstige afnemer. Nadat het individuele con-
naar innovatiever oplossingen kan worden
tract verlopen is, neemt het bedrijf automatisch deel
gezocht.
aan collectieve beveiliging. Tussen de bedrijvenvereniging en de beveiligingsorganisatie, moeten afspra-
De werkgroep kan een korte verkenning uitvoe-
ken gemaakt worden hoe de kosten in de tussenperi-
ren om te onderzoeken of dergelijke initiatieven
ode verrekend worden.
bekend zijn. Gezien de aard van de collectieve beveiligingsactiviteiten is het wel van belang
Een andere optie kan zijn om, met de op het terrein
dat deze initiatieven wel in de regio zijn gereali-
opererende beveiligingsorganisaties, de afspraak te
seerd.
maken dat zij alleen mogen meedingen naar het contract voor collectieve beveiliging, als ze de contracten
Vervolgens moeten de bedrijvenverenigingen
met de individuele bedrijven -ongeacht de resteren-
onderling bekijken of de selectiecriteria voor de
de looptijd- zullen ontbinden op het moment dat het
aanbieder overeenkomen en hoe wordt opge-
nieuwe collectieve contract ingaat. Dit heeft als voor-
gaan met revenuen.
deel dat de bedrijven met oude contracten in één keer over kunnen gaan op collectieve beveiliging.
5.5 Oriëntatie beveiligingsorganisaties
Voor de beveiligingsorganisaties heeft het als voordeel dat zij bij de start voldoende afnemers hebben.
De volgende stap op weg naar collectieve beveiliging, is de selectie van de beveiligingsorganisa-
Programma van eisen
tie. Hiervoor worden enkele oriënterende
Op basis van de uitkomsten van de inventarisa-
gesprekken gevoerd. Vervolgens wordt aan een
tie, kan een globaal programma van eisen wor-
beperkt aantal ondernemers gevraagd een aan-
den opgesteld. De werkgroep kan met een verte-
bieding op te stellen.
genwoordiger van de politie en de Gemeente, vastleggen hoe zij de beveiligingssituatie over
Oriënterende gesprekken
bijvoorbeeld twee jaar willen zien. Dit kan uitge-
De oriënterende gesprekken worden gevoerd
werkt worden in een programma van eisen.
met een selectie van aanbieders van beveili-
Hierin kunnen de volgende zaken vermeldt wor-
gingsdiensten. In bijlage 2 wordt een aantal cri-
den:
teria genoemd die gebruikt kunnen worden om
• daling van het criminaliteitscijfer (bijvoor-
een voorselectie te maken. Natuurlijk zullen
beeld 10%);
partijen die al een stevige positie op het terrein
• de opvolgingstijd (bijvoorbeeld 10 minuten);
hebben, deel uit moeten maken van deze selec-
• permanente aanwezigheid van de beveiligings-
tie.
dienst tussen bepaalde uren; • bereikbaarheid van de beveiligingsorganisatie;
Aanvragen beveiligingsplannen
• aanvullende diensten die geleverd moeten
Na de oriëntatie wordt een beperkt aantal aan-
kunnen worden; • wijze van kostenverdeling.
bieders gevraagd een voorstel op te stellen. Het opgestelde programma van eisen, de gegevens uit de inventarisatie, de oriënterende
17
Het programma van eisen vormt een belangrijke
gesprekken en eventuele eigen verkenning op
basis voor de aan te vragen offertes.
het terrein, moeten de basis vormen voor het
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 18
plan. Voor het beveiligingsbedrijf is het van
Aan de hand van de totalen wordt bepaald in
belang een goede inschattingen te kunnen
welke staffel het bedrijf wordt geplaatst. Het
maken van het risicoprofiel van de bedrijven.
bedrijf betaalt de bijbehorende prijs.
Hiervoor kunnen eventueel aanvullende gesprekken gevoerd worden.
Om een beveiligingsplan en bijbehorende offerte te kunnen beoordelen, is het goed te weten
5.6 Het beveiligingsplan
welke onderwerpen hierin aan de orde kunnen komen. Onderstaand overzicht geeft hiervan
In het beveiligingsplan beschrijft de aanbieder
een indicatie.
de activiteiten en eventuele fysieke aanpassingen, die zij willen uitvoeren om de beveiliging
Surveillance
van het terrein te optimaliseren. Naast de voor-
• aantal uren surveillance op het terrein;
gestelde activiteiten (surveillance, cameratoe-
• welke uren wordt gesurveilleerd
zicht en dergelijke) wordt ook aangegeven hoe de kosten over de deelnemende bedrijven verdeeld worden. Normaal gesproken geldt als uit-
(werkdagen/zaterdag/zondag); • ondersteuning van een 2e surveillanceteam bij alarmopvolging;
gangspunt dat ieder bedrijf afzonderlijk, al naar
• aanrijtijden;
gelang de hoogte van het beveiligingsrisico,
• wijze van alarmopvolging;
evenredig bijdraagt aan de kosten van collectie-
• omgang verdachte situatie bij percelen van
ve beveiliging. In het kader: hoe worden de kosten berekend wordt hier verder op ingegaan.
freeriders; • werkwijze rondom de sleutelrondes; • totale kosten surveillance.
Hoe worden de kosten berekend? Uitgangspunt is dat ieder bedrijf, afhankelijk van het
Camera’s (optioneel)
beveiligingsrisico, evenredig bijdraagt aan de kosten.
• aantal en locaties camera’s;
De kosten van collectieve beveiliging worden dan ook
• wijze van verwerking cameratoezicht;
vaak gestaffeld omgeslagen over de deelnemende
• organisatie alarmopvolging cameratoezicht;
bedrijven. Hier volgt een voorbeeld van een dergelijke
• technische invulling (kabels, breedband);
omslagmethode.
• totale kosten cameratoezicht.
Om te bepalen in welke klasse/staffel een bedrijf qua
Fysieke beveiliging op het terrein
risico valt, wordt een verdeelsleutel met toekennings-
• type fysieke beveiliging (hekwerk, sloot, etc.);
punten gehanteerd. Elk bedrijf krijgt hierbij punten
• vorm van afsluiting;
toegedeeld aan de hand van het volgende lijstje: • terreinoppervlakte per m2;
• afsluittijden;
• aantal personeelsleden;
• onderhoud;
• de waarde van de goederen, inventaris en machines;
• totale kosten van fysieke beveiliging.
• toegangscontrole;
• de attractiviteit van de goederen, inventaris en machines.
Kostenverdeling • basis verdeelsleutel;
Vervolgens kan een bedrijf weer mindering krijgen op
• vorm en inrichting van de staffels;
het totaal aantal punten door al gerealiseerde preven-
• werkwijze bij verfijning kostenverdeling op
tieve beveiligingsmaatregelen. Hierbij kan gedacht
basis van individuele scans.
worden aan: • goed hang- en sluitwerk;
Algemene zaken
• toegankelijkheid van het pand;
• contactpersoon en achtervang;
• inbraakdetectie (totale) pand.
• mogelijke ingangsdata; • plan voor de invoering en de evaluatiemomenten.
18
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 19
5.7 Keuze beveiligingsbedrijf
• de te leveren diensten van het beveiligingsorganisatie;
Op basis van de beveiligingsplannen en de algemene indruk die tijdens dit traject van de ver-
• de werkwijze/procedurebehandeling van de beveiliger;
schillende organisaties is verkregen, moet een
• de inzet van personeel;
beoordeling plaatsvinden. Daarbij spelen
• de financiering/facturering van deze diensten
natuurlijk de kosten een belangrijke rol. Naast
(staffels);
de kosten zijn er ook andere overwegingen die
• de duur van de overeenkomst;
van belang zijn. Deze liggen meer op het vlak
• overlegmomenten;
van vertrouwen; vertrouwen in de organisatie,
• geheimhouding;
in de wijze van werken en in de kwaliteit van de
• klachtenafhandeling;
voorstellen.
• hoe wordt omgegaan met nieuwe deelnemers.
Om ook de vereniging en de deelnemende
De individuele contracten
bedrijven te overtuigen van de juistheid van de
In de individuele contracten wordt vastgelegd
keus tussen de verschillende aanbieders, moet
welke werkzaamheden verricht worden voor het
die zo objectief mogelijk gemaakt en verklaard
hele bedrijventerrein en welke specifiek voor het
worden. De volgende afwegingscriteria kunnen
individuele bedrijf. Hierbij kan gedacht worden
hiervoor gebruikt worden:
aan sleutelrondes of bijzondere opvolgingspro-
• de wijze waarop het programma van eisen is
cedures. Vaak wordt vooraf door het beveili-
‘verwerkt’ in het beveiligingsplan; • het kostenniveau en de hoogte van de verschillende staffels;
gingsbedrijf een ‘risicoscan’ uitgevoerd. Dit om de specifieke eisen, wensen en risico’s van een bedrijf te kunnen vaststellen en eventuele verbe-
• kosten van aanvullende diensten;
teringsmogelijkheden aan te geven. Uiteraard
• creativiteit van de onderneming;
dient het raamcontract als basis voor de indivi-
• de flexibiliteit bij veranderende omstandig-
duele contracten. In het contract wordt tevens
heden zoals:
de staffel vermeld, waar het bedrijf bij ingedeeld
- instroom nieuwe deelnemers
is.
- samenwerking met andere bedrijven• terreinen • duur van het raamcontract.
Naast het contract moet tussen de beveiligingsorganisatie en het individuele bedrijf afgesproken worden hoe de diverse procedures worden
De beoordeling moet duidelijk aan de deelne-
ingevuld. Wat is de procedure bij alarmmelding
mers en verenigingsleden worden gecommu-
bijvoorbeeld:
niceerd.
• wie wordt gewaarschuwd (contactpersoon bedrijf);
5.8 De raam- en individuele contracten
• sleutel van het gebouw (zodat de beveiligingsbeambte bij alarmopvolging het gebouw kan
Nadat er een keuze gemaakt is voor één beveili-
• aan/uit codesystemen;
raamcontract opgesteld. Daarna worden de indi-
• plattegrond van het gebouw/perceel met info
viduele contracten afgesloten.
over de systemen.
Het raamcontract
Zoals aangegeven, moeten de lopende contrac-
In het raamcontract wordt de basis voor de
ten gerespecteerd worden. Meer informatie
beveiliging vastgelegd. Ook verplicht de bedrij-
hierover kunt u vinden in het kader: alarmmel-
venvereniging zich om zoveel mogelijk bedrijven
dingen.
te laten deelnemen aan de overeenkomst. In het raamcontract worden de volgende zaken vermeldt:
19
betreden);
gingsorganisatie, wordt het overkoepelende
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 20
Alarmmeldingen
Tijdens deze bijeenkomst wordt de actuele situ-
Alarminstallaties zijn via een telefoonlijn verbonden
atie bekeken en kan vanuit de bedrijven of de
met de beveiligingsorganisaties. Voor controle en
beveiligingsorganisatie aangeven worden of er
alarmmeldingen belt de alarminstallatie met het
nog aanvullende zaken nodig zijn om de beveili-
zenuwcentrum van de beveiligingsorganisatie. Dit
ging te optimaliseren.
telefoonnummer is voor elk beveiligingsbedrijf anders. Het is dan ook een optie om bij collectieve
Freeriders aanpakken
beveiliging de alarminstallaties te laten bellen naar
Nadat collectieve beveiliging op een bedrijven-
een specifiek 0900-nummer dat op haar beurt weer
terrein gerealiseerd is, kan de nadruk gelegd
verbonden is met de beveiligingsorganisatie. Indien
worden op het deel laten nemen van de freer-
besloten wordt om als collectief over te stappen naar
iders. Andere collectieve diensten, zoals bijvoor-
een andere beveiligingsorganisatie, hoeven niet alle
beeld collectieve inkoop van energie en/of tele-
alarminstallaties opnieuw ingesteld te worden maar
foontikken of afvalverwijdering, kunnen aan de
‘verhuist’ het 0900-nummer van de éne beveiligings-
collectieve beveiliging worden gekoppeld. Niet
organisatie naar het andere. Op deze wijze wordt het
meedoen aan collectieve beveiliging, betekent
risico weggenomen dat in de overgangssituatie
niet mee kunnen doen met de overige diensten.
alarmmeldingen niet aankomen bij de nieuwe aanbieder.
Afgesproken kan worden dat bij een verdachte situatie bij een freerider, de beveiligingsorgani-
5.9 Start collectieve beveiliging
satie gaat kijken, alsof hij deelneemt aan collectieve beveiliging. De volgende dag wordt door de
In de eerste maanden na de start van de collec-
beveiligingsorganisatie met de eigenaar contact
tieve beveiliging, is het van belang dat beide
opgenomen en de situatie beschreven. Vervol-
partijen elkaar op de hoogte houden van even-
gens wordt aangegeven dat hij alsnog mee kan
tuele verbeterpunten.
doen aan collectieve beveiliging. Een tweede keer dat er een verdachte situatie is, wordt met
Zo kan de beveiligingsorganisatie onveilige situ-
de freerider contact opgenomen dat dit de laat-
aties doorgeven aan de bedrijven. Hierbij kan
ste keer is dat er is ingegrepen, tenzij hij gaat
bijvoorbeeld gedacht worden aan houtafval
deelnemen aan de collectieven beveiliging.
nabij het pand (brandgevaar) of gaten in het hekwerk. De bedrijven kunnen van hun kant
Vaak kunnen aangesloten bedrijven, die deel-
aangeven, welke verbeterpunten zij nog zien,
nemen aan collectieve beveiliging, korting krij-
bijvoorbeeld extra surveillanceperioden op
gen op hun premies voor inboedelverzekering.
bepaalde dagen/perioden.
Op deze manier wordt het voor bedrijven aantrekkelijker om mee te doen.
Vanuit de bedrijvenvereniging kan een groep van ondernemers gevormd worden, die de imple-
Ook het plaatsen van borden bij de deelnemers
mentatie van de collectieve beveiliging bege-
(‘ík doe mee aan collectieve beveiliging’) kan
leidt. Dit kan uiteraard dezelfde groep zijn die
voor sommige bedrijven een stimulans zijn om
het initiatief genomen heeft. In de beginfase kan
alsnog mee te doen aan collectieve beveiliging.
deze groep maandelijks bij elkaar komen om de eventuele verbeterpunten met de beveiligings-
Vanuit het Ministerie van Justitie wordt
organisatie te bespreken. Later kan de frequen-
momenteel bekeken of er mogelijk regelingen in
tie omlaag.
het leven geroepen kunnen worden om freeriders verplicht deel te laten nemen. Zo wordt er
5.10 De nazorg
momenteel met het bedrijfsleven overlegd over een regeling die bepaalt dat als 80% van de
Na een half of één jaar kan er voor de deelne-
bedrijven op een terrein meedoet aan collectieve
mende bedrijven een bijeenkomst georganiseerd
beveiliging, de rest verplicht wordt tot dezelfde
worden over de tot dan toe bereikte veiligheids-
maatregelen.
situatie. Hierbij kunnen ook politie en Gemeente worden uitgenodigd.
20
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 21
Bijlagen
Voorbeeld van een inventarisatie Op xxxxx heeft er een informatiebijeenkomst plaatsgevonden over collectieve beveiliging. Samen met u, de politie, de Gemeente en een (aantal) beveiligingsorganisaties(s) hebben wij de mogelijkheden gezien die het gezamenlijk beveiligen van het bedrijventerrein kan bieden. De bedrijvenvereniging is momenteel bezig met het inventariseren welke bedrijven willen deelnemen aan collectieve beveiliging en welke wensen zij hierbij hebben. Wij verzoeken u dan ook onderstaande vragenlijst in te vullen en aan ons te retourneren.
Bedrijf Contactpersoon Straat Postcode en Plaats Postbus Postcode en plaats Telefoonnummer (doorkiesnummer) E-mailadres (contractpersoon)
Heeft u het afgelopen jaar onveilige situaties op het bedrijventerrein onderscheiden?
Heeft u belangstelling om deel te nemen aan collectieve beveiliging?
Welke aanvullende wensen heeft u indien u mee wilt doen aan collectieve beveiliging?
21
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 22
Bijlage 2 Selectie beveiligingsorganisaties
Om een ‘short list’ te maken van potentiële beveiligingsorganisaties, kunnen de volgende zaken meegenomen worden in de beoordeling c.q. selectie: • Is het een erkend beveiligingsorganisatie? • Heeft de beveiligingsorganisatie reeds ervaring met het collectief bewaken van een bedrijventerrein? • Hoe staat de beveiligingsorganisatie in de regio bekend? • Is de beveiligingsorganisatie bekend met de omgeving? • Hoeveel personeelsleden, surveillanceteams? • Welke diensten kan de beveiligingsorganisatie bieden (surveillance, sleuteldienst, inzet camera’s etc)? Daarnaast zijn ook nog andere punten van belang zoals: • Kan er mogelijk aangesloten worden bij collectieve beveiliging van bedrijventerreinen elders in de regio? Aan de hand van bovenstaande vragen, worden er vervolgens enkele beveiligingsorganisaties uitgenodigd voor een oriëntatiegesprek. In dit gesprek moeten de volgende zaken aan bod komen: • Analyse van het bedrijventerrein (stratenplan, wat voor typen bedrijven, welke bedrijven hebben een hoog risicoprofiel etc.). • Mogelijkheden om het terrein af te sluiten. • Huidige veiligheidssituatie en eventuele knelpunten. • Hoe is de inwerkperiode geregeld (beveiligingsbeambten moeten vertrouwd geraken met het bedrijventerrein)? • Hoe is (acute) vervanging geregeld bij ziekte/vakanties etc? • Hoe vindt de alarmopvolging plaats? • Hoeveel bedrijven hebben aangegeven mee te willen doen? • Welke aanvullende wensen zij hebben (sleutelronde) etc? • Hoe om te gaan met de zogenaamde freeriders? • Hoe kunnen bedrijven aansluiten bij een reeds afgesloten raamcontract? • Hoe vindt een terugkoppeling plaats met de bedrijvenvereniging?
22
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 23
Colofon Titel:
Draaiboek Parkmanagement Oost Nederland, Beveiliging
Uitgave:
Provincie Gelderland Afdeling Economische Zaken Provincie Overijssel Eenheid Economie, Milieu en Toerisme Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV Businessunit Bedrijfsomgeving
Voor informatie:
Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV Rikus Wolbers, Christian Schaap, Lars Oosters (026) 384 42 22 www.oostnv.nl/bedrijventerreinen Provincie Gelderland Joost Roeterdink (026) 359 91 62 www.gelderland.nl Provincie Overijssel Taner Demir (038) 425 24 97 www.overijssel.nl
Tekst:
Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV Businessunit Bedrifjsomgeving Rikus Wolbers, Christian Schaap, Lars Oosters
Vormgeving:
Provincie Gelderland
Fotografie:
Wils Kloos en Dick Brouwers
Drukwerk:
Provincie Gelderland
Het ‘Draaiboek Parkmanagement Oost Nederland’ is een initiatief van de Provincies Gelderland en Overijssel in samenwerking met de Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV. Niets uit deze uitgave mag voor commerciele doeleinden worden vermenigvuldigd en/of aangewend zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV. Hoewel dit draaiboek met veel zorg is samengesteld, aanvaarden opstellers noch uitgevers enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in dit draaiboek. © 2006, Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV
23
Parkmanagement in de praktijk
Beveiliging_def
27-03-2006
08:59
Pagina 24
20062154_EPP
24
Parkmanagement in de praktijk
Voor meer informatie
Voor meer informatie
Voor meer informatie
Provincie Gelderland
Provincie Overijssel
Ontwikkelingsmaatschappij
Markt 11
Luttenbergstraat 2
Oost nederland NV
Postbus 9090
Postbus 10078,
Meander 601,Arnhem
6800 GX Arnhem
8000 GB Zwolle
Postbus 5215
T (026) 359 90 00
T (038) 425 25 25
6802 EE Arnhem
[email protected]
[email protected]
T (026) 384 42 22
www.gelderland.nl
www.overijssel.nl
[email protected] www.oostnv.nl/ bedrijventerreinen