dit is een bijlage bij dagblad de telegraaf. de inhoud van deze bijlage valt niet onder de redactionele verantwoordelijkheid zorg op maat

dit is een bijlage bij dagblad de telegraaf. de inhoud van deze bijlage valt niet onder de redactionele verantwoordelijkheid

Meebeslissen ken de voor- en nadelen van een behandeling

zorgverzekeringen wat is voor jou belangrijk?

huisarts-Mri kostenbesparing door verkorten van ziekteduur

zorg op maat

Nr. 3 / November ’11

4 tips

foto: shutterstock

voor iedereen

Er valt een hoop te kiezen in de zorg van tegenwoordig. Ivan Wolffers: ‘Je bent nu zelf de kapitein op het schip van je lichaam en je arts is je adviseur.’

[email protected] www.blanxx.nl

Nieuwe zorg vraagt om een nieuwe visie. Blanxx herkent veranderingen in de zorg en helpt u deze te realiseren. Samen bouwen aan zorgvastgoed: van strategie tot en met exploitatie.

ruimte voor nieuwe zorg

2 · november 2011

de uitdaging Ivan Wolffers studeerde af als arts in 1975, promoveerde in de medische antropologie in 1987 en werd benoemd tot hoogleraar Gezondheidszorg en Cultuur in 1989 aan het VuMC, waar hij nog steeds werkt. Zijn laatste boek is GEZOND, uit 2011.

wij raden aan Chris Flim Secretaris bij de nederlandse vereniging voor eHealth.

Mondigheid in de zorg

d

e zorg van nu is in de afgelopen 25 jaar heel wat ingewikkelder geworden. Er is plaats gekomen voor steeds meer specialisaties en verschillende medische beroepen. Behoorlijke communicatie tussen alle betrokkenen is van essentieel belang voor de kwaliteit van de zorg.Toch hapert het daar nog wel. Zijn we eigenlijk wel goed voorbereid op die ingewikkelde zorg en de nieuwe rolverdeling die dat tot gevolg heeft? Je dokter was tien jaar geleden misschien nog de kapitein op het schip van je lichaam, maar dat is nu anders geworden. Overheden willen dat we zelf kiezen en we zijn mondiger geworden. Jij bent nu zelf de kapitein en je arts is je adviseur.Daar moet de dokter natuurlijk even aan wennen. Hij moet voorbereid zijn op mensen die iets op het internet hebben opgezocht en dat hij als adviseur meer tijd moet stoppen in communicatie. Lang niet alle artsen zijn daar aan toe, maar veel patiënten evenmin. Kiezen? Het is gemakkelijker gezegd dan gedaan.

Kiezen is lastig

Tegenwoordig zien overheden de zorg als een markt.De eindgebruiker,de patiënt, de cliënt of wat men ook wel de consument noemt,krijgt wat hij nodig heeft. Men had gehoopt dat wie beslist en betaalt de beste keus voor zo min mogelijk geld maakt. Maar omdat ons vergoedingssysteem zo in elkaar zit dat we de kosten nauwelijks direct voe-

len,is in de loop van de tijd geprobeerd om hier via eigen risico en beperkte bijdrage bij bepaalde producten iets aan te veranderen. Het probleem blijft dat we zelf niet altijd het verschil kunnen beoordelen tussen de ene cholesterolverlager en de andere.We zijn dan toch weer afhankelijk van de kennis van onze arts.Kiezen blijft lastig.

Bewust van je gedrag

Niet alleen voor de behandeling, ook voor onze gezondheid in het algemeen wordt van ons verwacht dat we keuzes maken. Rook je, dan neem je een groot risico. Wil je dat? Ook moet je kiezen hoe je eet en hoeveel, hoe je beweegt, hoeveel glazen alcohol je consumeert, of je het met een condoom doet en met wie.Alle risicofactoren in ons leven worden in kaart gebracht en men denkt dat als we het allemaal weten, we wel de juiste keuzes zullen maken. Maar zo werkt het niet, want we zijn ons niet eens bewust van ons eigen gedrag; Dat we biologisch zo in elkaar zitten dat we in staat moeten zijn schaarste te overleven en dus vet en zoet lekker vinden, maar niet weten hoe we met overvloed om moeten gaan. Dat we liever lui zijn dan moe omdat we van nature proberen energie te sparen.Dat we door te weinig slapen wat dikker kunnen worden. Dat we als de verwarming te hoog staat minder energie verbruiken om warm te blijven en zo zwaarder worden. Dat onze kinderen in een paar jaar via een uurtje tv kijken per dag gebrainwasht worden tot brave consumenten van

Ivan Wolffers Hoogleraar gezondheidszorg en Cultuur

producten die helemaal niet goed voor ze zijn. Dus worden we overladen met steeds meer informatie en we zijn niet meer in staat daar mee om te gaan.

Inspanning

Voorstanders van een gezondheidszorg die op de vraag van de gebruiker gebaseerd is zeggen al enige tijd dat als de patiënt beter moet kiezen hij kennis nodig heeft en geen informatie, inzicht moet verwerven en niets heeft aan alleen maar een mening.Dat vergt een enorme inspanning op alle niveaus in de zorg.Vraag is of we daartoe in staat zijn? We weten inmiddels meer over ziekte en gezondheid dan generaties voor ons. Maar slechts een deel van de bevolking kan er iets mee en die heeft het nu net het minste nodig.

en verkooppraatjes? Verwacht je je heil van een website waar ze je beloven je in tien weken tijd twintig kilo lichter te maken, waarna je natuurlijk keihard terug jojoot als je met de eiwitpapjes, de crashdiëten, de wonderdruppels bent gestopt? Of hecht je meer waarde aan onderzoekers die verschillende behandelingen in degelijk onderzoek hebben vergeleken en die nu weten wat beslist niet effectief is? En o ja, niet alle onderzoek is degelijk onderzoek. Wil je dat je demente moeder gekalmeerd wordt met zware kalmerende middelen of wil je dat de politici waar jij op hebt gestemd meer geld eisen voor goede verpleging die ouderen in paniek over geheugenverlies kalmeert door met ze te praten? Over dat soort keuzes en nog veel meer gaat het en daarvoor hebben we kennis op maat nodig. Sommige overheden hebben er al veel geld in geïnvesteerd om dat te stimuleren. Voor goede communicatie in de zorg is een mondige patiënt nodig, maar het is niet zo simpel om dat te bereiken. Veel mensen zien er tegenop en verlangen terug naar de zorg van vroeger, maar die komt niet meer terug. Er zijn heel wat uitdagingen en voor mensen met frisse ideeën is er werk genoeg.

Kennis op maat

Kan de patiënt overigens het verschil zien van objectieve informatie

Snel beter in beweging U wilt beter bewegen, wij helpen u vooruit Heeft u klachten aan bijvoorbeeld uw knie of schouder, en wilt u snel weer onbelemmerd bewegen? Wij, een hecht team van orthopedisch chirurgen, radiologen en fysiotherapeuten, staan voor u klaar. Sinds 2003 kunt u direct bij ons terecht voor een deskundige diagnose en behandeling; of dat nu fysiotherapie, een MRI of een operatie is. U bent speciaal, wij zijn specialist Bewegingsklachten zijn onze specialiteit. Het ZKN keurmerk staat garant voor onze uitstekende kwaliteit.

ivan wolffers [email protected]

annatommie regio Den Haag Polakweg 7 2288 GG Rijswijk T 070 415 75 75

‘De patiënt staat voorop. In mijn ogen is de implementatie van eHealth daarom een absolute verrijking’

We make our readers succeed! zorg op maat 3e editie, november 2011 Managing Director: marc reineman Editorial Manager: Stella van der werf Business Development Manager: thomas de vries Project Manager: iris van den berg Telefoon: 020-7077004 E-mail: [email protected] Gedistribueerd: telegraaf, november 2011 Drukkerij: dijkman offset Mediaplanet contact informatie: Telefoon: 020-7077000 Fax: 020-7077099 E-mail: [email protected]

dit is een bijlage bij dagblad de telegraaf. de inhoud van deze bijlage valt niet onder de hoofdredactionele verantwoordelijkheid van de telegraaf.

mediaplanet ontwikkelt hoogwaardige bijlagen die zich richten op een specifiek thema en de daarbij behorende doelgroep. Zo brengen wij lezer en adverteerder dichter bij elkaar.

U bent verzekerd, wij nemen u zorg uit handen Wij hebben contracten met alle zorgverzekeraars. Alle behandelingen waarvoor u verzekerd bent, worden vergoed. Uw tijd is kostbaar, wij zijn snel Een snelle behandeling is in het belang van uw herstel! U kunt binnen 5 dagen bij ons terecht. U wilt het hele pakket, wij hebben alles in huis We hebben alles onder één dak om uw klacht te verhelpen; orthopedie, diagnostiek en fysiotherapie. U wilt onze volle aandacht, wij weten wie u bent Wij besluiten samen met u over uw behandeling.

Bewegingsklachten, waarom zou u wachten? Bel 0900 266 28 66 annatommie regio Amsterdam Fred. Roeskestraat 71e 1076 EC Amsterdam T 020 716 39 00

PagIna 7

annatommie regio Gooi & Eemland Wilhelminaplantsoen 7 1404 JA Bussum T 035 767 60 70

(lokaal tarief)

annatommie regio Utrecht Herculesplein 379 3584 AA Utrecht T 030 711 59 00

of kijk op www.annatommie.nl annatommie regio Veluwe & Vallei Steenbokstraat 33 7324 AZ Apeldoorn T 055 767 60 10

[ ADVERTORIAL ]

HKZ maakt kwaliteit en veiligheid aantoonbaar

Slimme Zorg Zelfstandig wonen met gemak

U wilt toch ook zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen? Dat kan heel eenvoudig, met hulp van ICT in huis! Honderden Brabanders gingen u voor. Zij maken o.a. gebruik van: • Beeldbellen met familie, kinderen, vrienden en buurtbewoners • Videocontact vanuit huis met fysiotherapeut of diëtist • Digitaal spionnetje waarmee u op een beeldscherm ziet wie er voor de deur staat • Bewegingssensoren voor mensen die geen alarmknop kunnen bedienen • Goedemorgen-service van de zorgcentrale via een beeldscherm

Stichting HKZ (Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector) staat voor duurzame kwaliteitsverbetering in de zorg: onafhankelijk en betrouwbaar. We stellen kwaliteits- en veiligheidsnormen op voor ruim 30 branches in Zorg en Welzijn. Bijvoorbeeld voor apotheken, kinderopvang, thuiszorg en fysiotherapie. Aan deze normen is het HKZ-keurmerk verbonden. Een organisatie met dit keurmerk heeft intern de zaken goed op orde, stelt de klant principieel centraal en werkt voortdurend aan verbetering van de zorg- en dienstverlening.

Stichting HKZ

Postbus 8146

F: 030 239 80 23

Nieuwekade 15

3503 RC Utrecht

[email protected]

3511 RV Utrecht

T: 030 239 80 22

www.hkz.nl

Kijk voor filmpjes en meer informatie over deze voorbeelden op www.brabant.nl/slimmezorg

Zorg op afstand, persoonlijk en dichtbij Stelt u zich voor: u heeft dag én nacht een professionele verpleegkundige in uw eigen huis tot uw beschikking, op het moment dat u daarvoor kiest, die volledig op de hoogte is van uw persoonlijke situatie. En aan wie u alles direct kan vragen. Dat kan met één druk op de knop via uw telefoon, uw televisie of beeldscherm. Wij noemen dat ‘zorg op afstand’. De verpleegkundigen die u ondersteunen zitten voor u klaar in de servicecentrale van Sensire in Doetinchem. Op een afstand dus, maar uw zorg is heel persoonlijk. Onrustig slapen en bang om te vallen “Mijn moeder, 86 jaar, woont al sinds haar trouwen in hetzelfde huis en wil ook het liefst hier blijven wonen. Toch hebben wij, als kinderen, vorig jaar gedacht aan een verzorgingshuis, want we vonden het te onveilig. Mijn moeder slaapt onrustig en gaat ‘s nachts vaak uit bed. Ze is wat wankel ter been en is al een paar keer gevallen, dus ik maakte me zorgen. Gelukkig heeft mijn

moeder nu sinds een jaar zorg op afstand. Ze heeft in haar slaapkamer een camera hangen. Vanuit de servicecentrale kunnen de verpleegkundigen van Sensire nu een paar keer per nacht kijken of alles nog goed gaat met haar. En bij twijfel, bellen ze mij en ga ik even langs. Mijn moeder vond het in het begin een gek idee dat er mensen naar haar konden kijken terwijl ze lag te slapen, maar na een paar nachten voelde ze zich weer een stuk veiliger in haar eigen huis. Nu wil ze niet meer zonder. En ik ben blij dat zij toch thuis kan blijven wonen, zonder dat ik me telkens zorgen maak.” Wanneer kan zorg op afstand iets voor u zijn? Als u bijvoorbeeld een chronische ziekte heeft en u direct met een gespecialiseerde verpleegkundige via uw tv of beeldscherm wilt praten als u het uitkomt. Zij kan ook de mensen in uw buurt die u verzorgen, ondersteunen door even mee te kijken tijdens de verzorging. De mensen van de servicecentrale kunnen zelfs ’s morgens en ’s avonds even bij u in huis ‘komen’ om de dag door te nemen. Of regelen dat u op tijd de juiste medicijnen inneemt. Dat gaat via een mobiel apparaat. Mocht u per ongeluk toch uw medicijnen vergeten, dan bellen zij u. Wel zo veilig en u hoeft niet thuis te blijven voor de wijkverpleegkundige. Dit zijn slechts voorbeelden van wat zorg op afstand voor u kan betekenen. Sensire kan in heel Nederland, samen met uw zorgaanbieder, deze service verzorgen, zodat ook u persoonlijke zorg in uw eigen huis en op uw eigen moment kan ontvangen.

Een hele geruststelling “Al jaren had ik af en toe last van wat hartkloppingen. Ik heb me er nooit zorgen over gemaakt, tot ik ook duizelingen kreeg en zelfs even wegviel. De huisarts adviseerde me toen een tiidje een holterfoon te gebruiken om precies te weten wat er aan de hand was. Dit is een klein kastje dat aan mijn broekriem hangt, met twee plakkers op mijn borst. Toen ik weer duizelig was, drukte ik op de opnameknop. Daarna belde ik het nummer van de servicecentrale en met nog een druk op de knop kregen zij mijn hartritme op hun scherm. Zo konden zij meteen zien wat er aan de hand was en stuurden dit door naar mijn huisarts, die mij gelukkig kon geruststellen.“

Dag én nacht een verpleegkundige in uw eigen huis op het moment dat u daarvoor kiest. De zorg aan u is heel persoonlijk Voor meer info, 24 uur per dag bereikbaar: www.sensire.nl 0900 - 88 56 (10 ct/min)

4 · november 2011

1 Tip

inspiratie Vraag: Is het niet vanzelfsprekend dat de (chronisch zieke) patiënt mee beslist over de behandeling? Antwoord: Helaas nog onvoldoende. Artsen zijn zich niet altijd bewust van de voordelen en patiënten zijn gewend de dokter te volgen.

VrAAG NAAr je keuzeMoGeLijkhedeN

Wie voor- en nadelen kent wil meebeslissen over behandeling Maatschappelijke rol

exPert Patiënten bepalen steeds meer samen met hun zorgverleners welke diagnostiek of behandeling het beste bij hen past. Maar in nog heel veel gevallen is het de arts die beslist. Een platform voor gezamenlijke besluitvorming wil hier verandering in brengen. De wetenschappelijke onderzoeksresultaten tonen de voordelen van shared decision making aan, maar die kennis komt nog lang niet altijd in de spreekkamer terecht.

Lancering

Tijdens het zesde internationale Shared Decision Making Congres, afgelopen zomer in Maastricht, is het platform gelanceerd. Het werd mede mogelijk gemaakt door zorgverzekeraar CZ, onderzoeksfonds ZonMW en het Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement (LAZ). Het platform is een vervolg op eerdere projecten waarin verscheidene organisaties een methodiek voor de ontwikkeling van keuzehulpen ontwikkelden. Een keuzehulp is een instrument om het besluitvormingsproces tussen cliënt en professional te ondersteunen. In Nederland zijn op dit moment circa twintig keuzehulpen beschikbaar.

Zorgverzekeraar CZ vindt het belangrijk dat shared decision making breed wordt toegepast. “Wij hebben een rol als belangenbehartiger van de patiënt”, aldus Manager Zorginnovatie Wiro Gruisen. “Die maatschappelijke rol is nieuw, mensen moeten er nog heel erg aan wennen. Dat merkten we toen het borstkankerlijstje van ziekenhuizen vorig jaar zoveel ophef veroorzaakte. Wij zien de keuzehulpen als een goed instrument om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Onze uitdaging is de hulpverlener te stimuleren shared decision making toe te passen.” “Het is nog helemaal niet zo gebruikelijk dat chirurgen en andere specialisten de keuzemogelijkheden aan de patiënt aanbieden”, zegt prof. dr. Trudy van der Weijden, hoogleraar implementatie van richtlijnen en gespecialiseerd in het onderwerp shared decision making. “Huisartsen zijn er over het algemeen meer vertrouwd mee en betrekken de patiënt vaker bij besluiten over de behandeling. Toch is er ook in die doelgroep nog een wereld te winnen.” “Vaak is het een kwestie van tijdgebrek”, weet Marianne van den Berg, oud-voorzitter van de vereniging van hoofdpijnpatiënten en spreekster op het congres in Maastricht. “Recent heb ik

zelf meegemaakt dat een arts wel de verschillende behandelmogelijkheden met mij besprak: we kunnen dít doen, of we kunnen dát doen. Dat was een plezierige uitzondering. In het algemeen biedt de arts het niet spontaan aan.”

Profiel

Trudy van der Weijden ■■ Functie: Hoogleraar implementatie van richtlijnen bij Caphri School of Public Health and Primary Care (Universiteit van Maastricht) ■■ Bijzonderheden: Won in 2010 de ZonMW Parel voor het iMPAlAproject Shared Decision Making in lifestyle counselling

Niet altijd

Niet in alle gevallen is shared decision making mogelijk, geven Van den Berg en Van der Weijden aan. “Als je met een open fractuur met zwaailichten naar de Spoedeisende Hulp wordt gebracht,” verklaart laatstgenoemde, “geef je je graag over aan de dokter. Maar in niet-urgente situaties waarbij er keuze is tussen verschillende behandelmethoden en afzien van behandeling ook een valide optie kan zijn, is het belangrijk dat de patiënt mee beslist.” “Belangrijk is dat de patiënt goed geïnformeerd wordt”, besluit Van der Weijden, “Als de arts vraagt: wilt u meedenken, zeggen veel mensen daar geen behoefte aan te hebben. Vooral ouderen denken: die arts heeft er toch voor geleerd! Maar als ze de voor- en nadelen van de verschillende alternatieven horen, gaan ze rechtop zitten en willen ze graag meedenken.”

emile hilgers [email protected]

GeboorteZorG SlAAt HAnDen Carola Groenen Werkzaam bij de verloskundigencoöperatie in nijmegen.

Voor betere zorg voor zwangere vrouwen is in Nijmegen een samenwerkingsverband gestart: ‘Nijmegen bevalt goed’. Partijen die betrokken zijn bij de geboorte-

deeljezorg.nl Het netwerk waar iedereen ervaringen, wensen en ideeën over zorg en welzijn kan delen.

Bekijk nu ook het Medisch Journaal op www.deeljezorg.nl! Elke week het belangrijkste nieuws uit de zorg in een videojournaal. advertentie zorgbelang.indd 1

28-10-2011 13:23:54

november 2011 · 5

feiten Uit onderzoek blijkt dat een grote meerderheid van de patiënten actief betrokken wil worden in belangrijke keuzes en dat veel artsen deze wens onderschatten.De wens om betrokken te worden neemt toe zodra de patiënt zich realiseert dat er wat te kiezen valt, en dat er voor- en nadelen aan de behandeling zitten.

!

Bij vergelijking van ervaringen van patiënten mét gezamenlijke besluitvorming en patiënten zónder, bleek 24 % van de patiënten bij wie gezamenlijke besluitvorming was toegepast, minder vaak voor invasieve (vooral chirurgische) procedures te kiezen. Dit leidde niet tot negatieve effecten op de gezondheid, op angst van patiënten, of op de consultduur.

!

Een proef toonde aan dat ook ouderen de voordelen zien van gezamenlijke besluitvorming. Mannen met prostaatkanker kregen de keus: intensieve bestraling met een langere levensverwachting en kans op bijwerkingen zoals incontinentie, of lichtere bestraling met een betere kwaliteit van leven. Veel patiënten kozen voor bestralen in een lagere dosis en waren blij dat ze de keus kregen.

!

samEnwERkingsvERBand in nijmegen zijn de partijen die betrokken zijn bij de geboortezorg een samenwerkingsverband gestart. dit geeft meer rust voor de patiënten. foto: shutterstock

en ineen

Over het algemeen geldt dat wanneer patiënten eenmaal geïnformeerd zijn over de behandelopties en de voor- en nadelen, zij vaker dan artsen kiezen voor conservatieve behandeling of voor afwachten, vaker voor kwaliteit van leven dan voor levensverlenging.

!

zorg hebben in samenwerking met zorgverzekeraar CZ de krachten gebundeld in een consortium om te kijken waar verbeteringen mogelijk zijn. “We werken onder meer aan betere afstemming van de zorg door de verloskundige en de gynaecoloog”, aldus Carola Groenen van de verloskundigencoöperatie. Door betere uitwisseling van informatie hopen de partners de zorg te verbeteren. Op mijnzorgnet.nl worden communities ontwikkeld

voor zwangere vrouwen. Hierin wordt een dossier door de patiënt beheerd en wordt het voorlichtingsmateriaal uitgewisseld.

Rust

Cindy Vendelo is als patiënte betrokken bij het consortium. “Ik vind het goed dat de zorg beter wordt afgestemd. Zo heb je als patiënt minder het gevoel dat je met totaal verschillende partijen te maken hebt en hoef je niet telkens op-

nieuw je verhaal te vertellen. Goede informatievoorziening geeft rust, dat is belangrijk tijdens de zwangerschap. Ik wist bijvoorbeeld in het begin van mijn zwangerschap niet dat je ook poliklinisch, dus in het ziekenhuis, met je eigen verloskundige kon bevallen. Ik ben er wel achter gekomen, maar had het graag eerder geweten.”

elektronische faciliteiten aanvullend zijn op de reguliere zorg. “Het is dus niet zo dat we de patiënt minder vaak zien. Het persoonlijk contact blijft belangrijk, maar door informatie via het internet beter toegankelijk te maken en te delen denken we nog meer zorg op maat te kunnen bieden.”

emile hilgers

Zorg op maat

Groenen benadrukt dat de extra

emile hilgers

[email protected]

[email protected]

Natural

Female Health Natural Female Health biedt hoogwaardige en natuurlijke supplementen aan ter verbetering van de ‘quality of life’ van de vrouw. NATURAL FEMALE HEALTH - MULTI Multi- supplement speciaal samengesteld voor de vrouw ter ondersteuning van lichaam en geest. Heeft een ondersteunende invloed op stemmingswisselingen en andere ongemakken tijdens de menstruele cyclus.

NATURAL FEMALE HEALTH - MENO Plantaardig supplement ter ondersteuning bij ongemakken tijdens de menopauze. Bekende verschijnselen zoals opvliegers, rusteloze gevoelens, nachtelijk zweten en stemmingswisselingen kunnen hiermee ondersteund worden.

Kijk op www.naturalfemalehealth.nl voor meer informatie Speciaal voor de lezeressen van Zorg op Maat Vul tijdens het bestelproces als coupon number in: ZORGOPMAAT En ontvang 20 % korting op uw bestelling!* * Korting geldig t/m 31-12-2011. Niet in combinatie met andere lopende kortingen. Zie voorwaarden.

NATURAL FEMALE HEALTH - PREGNA Zwangerschapsvitamine ter aanvulling bij kinderwens, zwangerschap en bij het geven van borstvoeding. Iedere tablet bevat de benodigde vitamines, mineralen en essentiële voedingsstoffen waaronder foliumzuur, calcium en ijzer.

6 · november 2011

nIeuws in Het kort

‘Ondersteuning thuiszorg met ICT niet kil en technisch, maar warm en dichtbij’ ■■vraag: Dankzij allerlei systemen en apparaten kunnen ouderen langer zelfstandig blijven wonen. maar waar blijft het menselijk contact? ■■antwoord: veel nieuwe ICTtoepassingen werken met beeldcontact. ouderen en zorgverleners zien met wie ze praten en komen voor hun gevoel dichter tot elkaar. Noord-Brabant kampt met een sterke vergrijzing. Daardoor neemt de zorgvraag alsmaar toe. Tegelijkertijd willen ouderen en chronisch zieken liefst thuis blijven wonen, met alle gemakken en zorg binnen handbereik.De provincie ziet in ICT in huis een kansrijke oplossing voor nú en in de toekomst. Onder de verzamelnaam Slimme Zorg zijn sinds 2009 zestien concrete projecten opgezet, waaronder beeld-spraakverbindingen met mantelzorgers, bibliotheek of thuiszorg, maar ook een digitaal dossier voor partners en kinderen van dementerende ouderen. In alle projecten werken een commerciële partij, een kennisinstituut en een zorginstantie intensief samen. “We hebben als provincie veel energie gestoken in het bij elkaar brengen van die partners”, vertelt gedeputeerde Brigite van Haaften-Harkema. “Samenwerking was een vereiste om in aanmerking te komen voor subsidie. Dat heeft geleid tot ontzettend creatieve ideeën. We hebben het instrument subsidie dus gebruikt om te komen tot open netwerken en uitwisseling van innovatieve oplossingen.”

Bewustwording

Een andere voorwaarde die de provincie stelde, is dat bij alle projecten de eindgebruiker centraal staat. “Vaak

BrigitE van HaaftEn-HarkEma: “Steeds meer ouderen, chronisch zieken en mantelzorgers realiseren zich dat de zorg verandert en dat iCt kansen biedt.”

wordt er een nieuwe techniek ontwikkeld en mag aan het eind van het traject een testpanel iets roepen. Wij hebben afgedwongen dat de eindge-

bruiker vanaf dag één betrokken is. Want je kunt wel iets moois bedenken, maar als de gebruiker er niets mee kan werkt het niet. Daarnaast hebben we

feiten over slimme zorg ■■ Eén van de Simme Zorg-projecten die al een Business Case hebben en zichzelf straks zonder subisidie kunnen bedruipen, is Brabant Connect. Het systeem met beeld-spraakverbinding is gegroeid van 10 naar 600 aansluitingen. gebruikers kunnen via Brabant Connect onder meer hun bank, bibliotheek of apotheek virtueel bezoeken en een kerkdienst volgen. ■■ mede dankzij Slimme Zorg is Brainport eindhoven uitgeroepen tot slimste regio ter wereld qua gezondheidszorg. verrassend is dat door nieuwe iCt ook sociale contacten worden versterkt. in een wijk

met veel problematiek werd bijvoorbeeld een website gelanceerd waarop onder meer een fysiotherapeut mensen ondersteunde bij meer bewegen. Dit bracht buren van allerlei culturen met elkaar in contact. ■■ Slimme Zorg heeft geleid tot internationale uitwisseling. Uniek aan de Brabantse projecten is dat ze op de thuissituatie gefocust zijn. in scandinavische landen is die ontwikkeling eveneens gaande, maar in andere europese regio’s is de innovatie veel meer gericht op nieuwe technologie in ziekenhuizen.

Alle vormen van zorg thuis, voor alle leeftijden 1. Altijd hetzelfde team van zorgverleners 2. Zorg wanneer het u uitkomt 3. Geen wachtlijst 4. Zorg dichtbij 5. Alle zorg van één organisatie 6. Gekwalificeerde zorgverleners TSN is dé thuiszorgspecialist. Met ruim 40 lokale vestigingen zijn we altijd dicht bij u in de buurt. Wij organiseren de zorg anders en hebben daardoor meer tijd om voor u te zorgen. We bieden u alle vormen van zorg thuis. Van huishoudelijke ondersteuning tot intensieve verpleging en verzorging, eventueel 24/7. Ook voor kraamzorg kunt u bij ons terecht. Bel, wanneer u de beste zorg nodig heeft, 0546 - 486 440.

Kijk voor een vestiging bij u in de buurt op www.tsn-thuiszorg.nl TSN Thuiszorg is een landelijke organisatie met een sterk lokaal netwerk. TSN Thuiszorg is HKZ/ISO erkend, een waarborg voor kwaliteit voor zowel de zorgverlener als de cliënt.

ouderen- en vrouwenbonden gekoppeld aan projecten. Daardoor is er niet alleen binnen de zorginstellingen en bij ICT-bedrijven, maar ook in de lokale samenleving een bewustwordingsproces op gang gekomen. Steeds meer ouderen, chronisch zieken en mantelzorgers realiseren zich dat de zorg verandert en dat ICT kansen biedt.” “Natuurlijk blijven er handen aan het bed nodig, met ICT alléén komen we er niet”, vervolgt de gedeputeerde. “Met het Rijk overleggen we hoe je de innovatie in de zorg ook in het onderwijs kunt stimuleren. In de Brabant Medical School werken de partners aan een zorgacademie die nieuwe opleidingen ontwikkelt op alle niveaus, zoals medisch ingenieur of geriatrisch praktijkondersteuner.”

Echte care

De zorg aan huis is door alle projecten enorm verbeterd en verdiept, vindt Van Haaften. “Het gaat om echte care, om het welzijn van mensen thuis en betere en meer contacten met hulpverleners, maar ook met vrienden en familie. Soms gaat het over veiligheid, zoals een alarmeringssysteem. Of om een lampjesroute die ‘s nachts het pad van het bed naar de badkamer verlicht. Simpel, maar een geweldige oplossing! Wat ik zelf bijzonder vind, is dat het contact warmer is geworden. Veel mensen waren bang dat de zorg killer en technisch zou worden door ICT. Maar het contact is juist warmer en dichterbij. De oude belcirkel heeft een nieuwe dimensie gekregen: je ziet met wie je belt, waardoor het contact warmer is en dichterbij.” emile hilgers [email protected]

!

Langer zelfstandig wonen dankzij Slimme Zorg Het programma Slimme Zorg, zelfstandig wonen met gemak, bevat zestien projecten in de provincie Noord-Brabant. Twee daarvan worden hieronder nader toegelicht.

vroegsignalering Dementie

In het oriëntatieproject Vroegsignalering Dementie gaat Brainport Health Innovation op zoek naar ICT-technologie die helpt bij het vroegtijdig vaststellen van dementie. Familie, vrienden, kennissen of buren van mensen met de eerste verschijnselen van geheugenproblemen vullen op internet een signaleringslijst in als zij het gevoel hebben dat er iets mis is. Bij vaker invullen van de lijst ontstaat inzicht in een tendens. Als er sprake kan zijn van dementie krijgt de familie van de client een concreet advies en aanvullende informatie.Dit project loopt in Eindhoven en buurtgemeenten.

Derde generatie domotica

Thuiswonende mensen met ernstige somatische beperkingen en mensen met dementie hebben vaak problemen met het bedienen van de gebruikelijke alarmering (halsketting met drukknop). Mantelzorgers kunnen hen daarom vaak niet alleen thuis laten. Bewegingssensoren die rechtstreeks in verbinding staan met een hulpverlener die actie kan ondernemen moeten hierin verandering brengen. De sensoren nemen waar of iemand is gevallen, langere tijd niet meer beweegt, of gaat dwalen en het huis verlaat. Dit project heet Derde Generatie Domotica, Zorg op afstand in Tilburg. Na een proef met zestien systemen wordt bekeken of bredere toepassing wenselijk is.

november 2011 · 7

ketten voor geldopname en tickets al snel de wijkkantoren of loketten op kleine stations. Dát moet de zorg nu net niet doen. Wellicht zijn er minder loketten nodig, maar voor groepen die het nodig hebben moeten er ook altijd bestaande persoonlijke aanspreekpunten blijven.” Moeten artsen in de toekomst anders worden opgeleid? “Absoluut. De opleidingen moeten meer op eHealth gericht gaan worden. Communiceren met patiënten en samenwerken met collega-zorgverleners is minstens zo belangrijk als inhoudelijke vakkennis, die toch steeds meer online moet worden geraadpleegd om de ontwikkelingen bij te houden. De arts van de toekomst moet vooral een teamplayer en een coach zijn, met luisteren als kerncompetentie. En dit geldt niet alleen voor artsen. Feitelijk wordt heel veel werk gedaan door verpleegkundigen, praktijkondersteuners, paramedici en thuiszorgmedewerkers. Ook hun opleidingen moeten fors anders worden ingestoken.”

!

ehealth Fysieke contacten moeten alleen worden vervangen als dat een meerwaarde heeft voor de patiënt. foto: shutterstock

‘Fysieke zorg moet beschikbaar blijven’ ■■het gebruik van innovatieve ICt en internet om de gezondheidszorg te ondersteunen of verbeteren. Dat is waar het om draait bij eHealth. volgens Chris Flim van de nederlandse vereniging voor eHealth is er voor elk zorgproces wel een digitale variant beschikbaar. Bij zorg op afstand kunnen patiënt en zorgverlener bijvoorbeeld informatie en instructies met elkaar uitwisselen via internet, mobiele telefoons of videoverbindingen

zonder dat ze daarvoor de deur uit hoeven. Zorg op afstand is ook mogelijk met behulp van sensortechnologie of camerabewaking. Zelfstandig wonende zorgbehoevenden kunnen in dat geval op afstand worden gemonitord zonChris Flim Secretaris bij de nederlandse vereniging voor eHealth.

der dat er verpleegkundigen in de buurt hoeven te zijn. Of het nu gaat om internettherapie, zelftesten, een E-consult bij de huisarts, begeleiding bij medicatie of medische monitoring, de mogelijkheden van eHealth zijn groot en winnen steeds meer terrein. Is ehealth in uw ogen de zorg van de toekomst? “Zorg is en blijft mensenwerk. Interactie tussen patiënten, hun familie of mantelzorgers en zorgverleners is heel belangrijk.

!

Wordt ehealth vanuit de zorgsector als iets positiefs beschouwd of zijn artsen bang dat de klassieke vorm van hulp gaat verdwijnen? “Dat wisselt heel sterk. Sommigen zijn ronduit voor, anderen zien het als een uitdaging, weer anderen als een noodzakelijk kwaad dat ze willen uitstellen tot na hun pensioen. Dat heeft ook te maken met de inrichting en financiering van de zorg of aansprakelijkheidsvragen of scepsis tegenover ICT. Maar toch vooral ook met het zelfbeeld van artsen en hun vak. En dat is ook wel begrijpelijk. Maar daar gaat het niet om. De patiënt staat voorop. In mijn ogen is de implementatie van eHealth daarom een absolute verrijking.”

!

eHealth is alleen maar een middel, net zoals feitelijk ook ‘face to face contact’ in een zorginstelling of thuis dat is. Het zal een onderdeel van de zorg worden, maar fysieke contacten moeten we alleen vervangen als dat een meerwaarde heeft voor de patiënt. Het is belangrijk voor mensen die niet met online toepassingen willen of kunnen omgaan, dat de fysieke zorg ook altijd en zoveel mogelijk in de buurt beschikbaar moet blijven. Banken en de NS sloten bij de introductie van elektronische lo-

remco nieuwenbroek [email protected]

U wilt uw ogen laten laseren? Profiteer nu van maar liefst

€ 800,- korting op een ooglaserbehandeling

ACTIE T O T T P O O L R E B M E C E 31 D 2011 BEL 088-1111 999 VOOR EEN AFSPRAAK. WILT U EERST MEER INFORMATIE? Kom dan naar één van onze voorlichtingsavonden bij u in de buurt. Deze avonden zijn kosteloos en geheel vrijblijvend. Kijk op www.eyescan.nl waar en wanneer er een voorlichtingsavond bij u in de buurt is.

* Kijk op www.eyescan.nl voor de voorwaarden

november 2011 · 9

2 tIp

nieuws

gA A nA nA of een zorgInstellIng een keurmerk heeft

niels stuijver onderging een knieoperatie in een zelfstandige kliniek

‘er werd echt met me meegedacht’ Al jaren worstelt Niels Stuijver met knieproblemen die hij opliep tijdens een potje voetbal. Meerdere operaties aan zijn kruisband en meniscus waren het gevolg,maar de klachten bleven aanhouden. Vorige maand liet hij zich in een zelfstandig behandelcentrum opereren in de hoop eindelijk voorgoed verlost te zijn van de problemen.

VergoedIng Veel behandelingen in een zelfstandige kliniek worden gewoon door de zorgverzekeraar vergoed. Vraag dit voor een behandeling wel even na bij je verzekeringsmaatschappij. foto: shutterstock

Keurmerk stelt hoge eisen aan zelfstandige klinieken ■■Vraag: Hoe kunnen huisartsen en patiënten zien of een zelfstandige kliniek goede zorg biedt? ■■Antwoord: Het ZKn-keurmerk garandeert een hoge kwaliteit van de behandeling. om zo’n keurmerk te krijgen, moeten klinieken aan strenge eisen voldoen.

uit de praktijk Steeds meer medische ingrepen en behandelingen worden uitgevoerd in zelfstandige behandelcentra.Toch zijn de klinieken nog relatief onbekend. Zelfstandige Klinieken Nederland heeft als doelstelling de toegankelijkheid van klinieken inzichtelijk te ma-

‘een kliniek is kleinschaliger, waardoor de patiënt altijd te maken heeft met dezelfde specialist en een team van assistenten’ ken voor iedere patiënt. Daarnaast bevordert de brancheorganisatie de kwaliteit van de medische behandelingen, door onder andere een jaarlijkse beoordeling voor het ZKN-keurmerk. Wat hebben de zelfstandige klinieken te bieden? “Allereerst is dat de persoonlijke aandacht”,zegt Annet Homan,beleidsmedewerker bij ZKN.“Een kliniek is kleinschaliger, waardoor de

patiënt altijd te maken heeft met dezelfde specialist en een team van assistenten.Er is daardoor ook minder risico op fouten, bijvoorbeeld doordat gegevens minder vaak hoeven te worden overgedragen. Een belangrijk voordeel is daarnaast de hoge kwaliteit. Artsen die in de klinieken werken, voeren dezelfde behandelingen vaak uit,bijvoorbeeld in heup- of staaroperaties.”

Innovatieve methoden

“Bovendien zijn de klinieken door de vrije marktwerking erg gemotiveerd om zich te onderscheiden. Dat doen zij bijvoorbeeld door toepassing van innovatieve behandelmethoden en de nieuwste apparatuur”, aldus Homan. “Andere voordelen zijn korte of geen wachtlijsten en een efficiënte werkwijze doordat de planning niet wordt beïnvloed door spoedgevallen.”

Bij de keuze voor een zelfstandige kliniek is het volgens Homan belangrijk om na te gaan of een kliniek het ZKN-keurmerk heeft. Ruim honderd van de circa tweehonderd klinieken die er in Nederland zijn, hebben dat keurmerk inmiddels of werken toe naar het verkrijgen ervan. Klinieken die bij ZKN zijn aangesloten, dienen dit keurmerk binnen twee jaar te behalen. Jaarlijks worden zij gevisiteerd door de onafhankelijke certificeringsinstelling, het KIWA. Regelmatig worden de eisen aangescherpt door een speciaal college van deskundigen.

Interessant voor verzekeraar

De zelfstandige klinieken moeten ook voor een vestigingsvergunning van het Ministerie van Volksgezond-

Feiten ■■ zorginstellingen onderscheiden zich in toenemende mate met een keurmerk. Consumenten kunnen zich op die manier verzekeren van een hoge kwaliteit zorg. Ga dus bij het kiezen van een zorginstelling na of deze een keurmerk heeft. ■■ de waarde van een keurmerk hangt af van de eisen die daarvoor gelden. Controleer of de controles worden uitgevoerd door een onafhankelijke certificerende instelling. Ook is het belangrijk dat de tevredenheid van patiënten meeweegt. ■■ let niet alleen op een kwaliteitskeurmerk bij het kiezen van

bijvoorbeeld een ziekenhuis of een zelfstandige kliniek. er zijn keurmerken voor praktisch alle branches in de sector Zorg en Welzijn, zoals apotheken, kinderopvang en geestelijke gezondheidszorg. ■■ Voor de zorgverlener is een kwaliteitskeurmerk meer dan een ‘bord aan de muur’. Het dient vooral als hulpmiddel. door met protocollen te werken, ontstaat duidelijkheid voor medewerkers op de werkvloer en voor patiënten. lees meer op de website: www.hkz.nl

!

heid aan strenge eisen voldoen.Voor zorgverzekeraars zijn de zelfstandige klinieken steeds vaker een interessante partner omdat ze voldoen aan de criteria van kwaliteit (bijvoorbeeld een minimum aantal behandelingen per specialist per periode) en omdat ze door de efficiënte

‘wat de patiënt vaak niet weet, is dat hij van rechtswege een vrije keus heeft’ werkwijze goedkoper zijn. “Wat de patiënt vaak niet weet, is dat hij van rechtswege een vrije keus heeft”, benadrukt Homan. “De huisarts verwijst zijn patiënten vaak als vanzelfsprekend door naar het ziekenhuis, maar de patiënt kan ook zelf kiezen voor een zelfstandige kliniek. Veel behandelingen worden gewoon door de zorgverzekeraar vergoed. Het is verstandig dit voor een behandeling zelf na te vragen bij de eigen verzekeringsmaatschappij. Nogmaals: let op het ZKN-keurmerk. Op de ZKN-website zijn per specialisme de klinieken te vinden die het keurmerk hebben.”

Hij heeft afgelopen jaren heel wat operaties ondergaan, maar zonder bevredigend resultaat. Niels Stuijver was het zat en stapte afgelopen juni naar het ziekenhuis. “Ik kreeg opnieuw last van mijn knie en vroeg in het ziekenhuis om een MRI-scan, maar die kreeg ik niet.” De inwoner van Naarden besloot aan te kloppen bij Annatommie, een zelfstandig centrum voor orthopedie,MRI en fysiotherapie.“Ik was heel snel aan de beurt en kreeg al na vier dagen een scan. Binnen vier weken konden ze me opereren. In verband met mijn vakantie wilde ik wat langer wachten.” Stuijver is vooral te spreken over de persoonlijke behandeling die hij kreeg. “In tegenstelling tot in mijn ziekenhuis kreeg ik hier wél antwoorden op mijn vragen. Er werd voor het eerst echt met mij meegedacht en goed naar de mogelijkheden gekeken.”

geen nummer Vorige maand ging Stuijver onder het mes.Vermoed werd dat de kruisband in 2006 niet goed geplaatst was en dat bleek te kloppen. “Ik heb een nieuwe kruisband gekregen en ben op dit moment aan het revalideren. Voorlopig ga ik nog op krukken door het leven, maar ik heb nauwelijks pijn.Er staan zes tot negen maanden voor, maar daarna kan ik in feite alles weer doen.” De dag voor de operatie en de eerste dag dat Stuijver weer thuis was, kreeg hij een telefoontje van het behandelcentrum. “Ze waren benieuwd hoe het ging en of ik nog vragen had. Dat vond ik erg prettig. Je bent geen nummer, niet een van de velen.” De kosten van de operatie worden bovendien volledig vergoed door de zorgverzekering. “Vooraf heb ik dit goed uitgezocht. Ik wilde er zeker van zijn dat mijn verzekering alles zou dekken. Dat heb ik nagevraagd en het leverde geen problemen op.Alles is netjes afgehandeld.”

keurmerk Stuijver vond het daarnaast belangrijk dat het behandelcentrum een ZKN-keurmerk heeft. “Het keurmerk garandeert dat de kliniek aan alle medische kwaliteitseisen voldoet en dat de wachttijden er kort zijn.De operatie moest gewoon goed gebeuren, helemaal omdat het eerder al eens mis is gegaan. Het was erop of eronder. Ik ben achteraf heel blij dat ik hiervoor gekozen heb.”

emile hilgers

remco nieuwenbroek

[email protected]

[email protected]

10 · november 2011 tiP

Nieuws

3

actievere rol voor verzekeraar

■■met het eind van het jaar in zicht nemen veel consumenten hun zorgverzekering onder de loep. maar wat hebben de zorgverzekeraars in petto voor 2012? We vragen het directeur Pieter Hasekamp van Zorgverzekeraars nederland. In ons land is het wettelijk verplicht om een basisverzekering af te sluiten. Deze verzekering dekt de standaardkosten voor een bezoek aan de huisarts, het ziekenhuis of de apotheek. De premies voor de zorgverzekering zijn de afgelopen jaren gestegen en de kans dat we in 2012 minder gaan betalen, lijkt niet groot. Hoe kan dit?

Beste kwaliteit

“De zorgkosten in ons land blijven stijgen en die kosten moeten betaald worden”, legt directeur Pieter Hasekamp van ZN uit. Een van de oorzaken voor de stijging is de vergrijzing van de Nederlandse bevolking. Het is voor de zorgverzekeraars op dit moment vooral zaak om de kosten binnen de perken te houden. “Kostenbeheersing is erg belangrijk. De premies mogen niet te hoog worden. Daarom kijken de verzekeraars heel goed naar de prijzen van zorg, behandelingen en geneesmiddelen.” Hasekamp benadrukt dat de kwaliteit daar onder geen beding onder mag lijden. “Onze verzekerden hebben recht op de beste kwaliteit. Er zijn grote verschillen tussen de diverse zorgaanbieders. Het is de taak van zorgverzekeraars om de consument zo goed mogelijk te informeren over de mogelijkheden en de zorg inzichtelijk te maken.”

Ontwikkelingen

De zorg staat op dit moment alles behalve stil. Daar springen ook de verzekeraars op in. “Er gebeurt heel veel. Het aanbod wordt steeds vernieuwender, zelfstandige behandelcentra en zorgbemiddeling nemen een steeds hogere vlucht. Bovendien komen er meer normen voor de kwaliteit van behandelingen, denk bijvoorbeeld aan de normen voor oncologische zorg.” Een andere ontwikkeling die steeds vaker om de hoek komt kijken is de opkomst van eHealth. Bij eHealth worden ICT en internet ingezet in de gezondheidszorg. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om behandeling op afstand, elektronische dossiervorming, zelfdiagnose en aanschaf van geneesmiddelen, thuistests en andere gezondheidsproducten via internet. “Alle verzekeraars zien hier kansen. Het is een trend die je steeds meer terugziet.”

Preventie

Ook wordt er vooral nadruk gelegd op preventie. “Wat kunnen mensen zelf doen om gezond te leven en klachten of ziektes te voorkomen. Samen met werkgevers wordt gekeken hoe het ziekteverzuim kan worden teruggedrongen en veel verzekeraars gaan wijkgericht te werk om mensen gezond te krijgen en te houden.” Pieter Hasekamp Algemeen directeur Zorgverzekeraars nederland

kies een ver verzekering die Past P Bij jOu én je gezin

Overstappen

Consumenten zijn over het algemeen tevreden over hun huidige verzekeraar vertelt Hasekamp. Toch stapt jaarlijks een kleine 6 procent van de Nederlanders over naar een andere verzekeraar. “Dat zijn toch bijna een miljoen mensen. Een flink aantal. Het is goed dat je de mogelijkheid krijgt om over te stappen en zelf te kiezen welke verzekering bij je past.” De rol van de zorgverzekeraar is in de ogen van Hasekamp afgelopen jaren veranderd. “Verzekeraars hebben een veel actieve-re rol gekregen. Ze houden meer rekening met de wensen van de consument. Tegelijkertijd zijn consumenten ook mondiger en veeleisender geworden. Maar voor de premie die je betaalt mag je ook een goede verzekering en goede service verwachten.”

foto: zorgverzekeraars

remco nieuwenbroek

NederlaNd

[email protected]

GEWOON LIEF ZIJN De drie meest vernieuwende zorgprojecten rond het thema Zorgzame zorg

1 2 3

ZorgSaam Coensdike, Aardenburg Ontmoetingscentrum voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. www.zorgsaam.org

Westfriesgasthuis, Hoorn Nazorgpoli voor Intensive Care patiënten. www.westfriesgasthuis.nl

Groene Hart Ziekenhuis, Gouda Dagboek voor ervaringen en emoties van patiënten en hun partners. www.ghz.nl

www.czfonds.nl

WINNAARS CZ ZORGPRIJS 2011 De CZ Zorgprijs 2011 staat in het teken van zorgzaamheid. Aandacht, toewijding en oprechte interesse in de mens achter de patiënt mogen in de zorg nooit ontbreken. Bij Zorgzame zorg staat het contact en de dialoog tussen patiënt en zorgverlener centraal. advertentie telegraaf.indd 1

27-10-11 13:33:52

november 2011 · 11

Waar let u op bij het kiezen van een zorgverzekering?

tips van pieter hasekamp

En denkt u erover vanaf 2012 bij een andere uit zal zijn.” Wat vindt Stegeman belangrijk verzekeringsmaatschappij aan te kloppen? aan haar verzekering? “Ik let er vooral op welWe peilden de meningen op straat. ke zorg vergoed wordt en of je zelf mag kiezen Rob de Haas Is 41 jaar oud en woont in nijmegen

Rob de Haas (41) uit Nijmegen zit al 19 jaar bij dezelfde zorgverzekeraar. “De voor voorwaarden zijn prima en de afhandeling van declaraties verloopt soepel.” Wel bekijkt de Nijmegenaar elk jaar of de voorwaarden niet drastisch zijn veranderd. “Mocht zorg ik overstappen naar een andere zorgvoorwaar verzekeraar,dan zullen de voorwaarden ten minste gelijk, zo niet beter moeten zijn.” Maar De Haas ziet wis weinig redenen om te wisselen. “De premie vind ik niet zo belangrijk. Mijn gezin verdient de beste zorg, zonder beperking. En daar wil ik best wat extra voor betalen.Misschien verlaag ik mijn aanvullende tandartsverzekering wel iets. Ik betaal relatief veel voor het maximaal te declareren bedrag per maand, terwijl ik al jaren geen extra kosten heb.” Sinds drie jaar zit Hanneke Stegeman (26) verzeke bij haar huidige verzekeraar. “Ik ben overgestapt omdat ik een fulltime baan kreeg en me bij de collectie collectieve zorgverzekering van mijn nieuwe werkgever kon aanmel aanmelden.” De Nijmeegse zal eind dit jaar waarschijnlijk niet van zorg zorgverzekering wisselen. “Ik ben tevre tevreden over mijn verzekering en denk niet dat ik ergens anders veel beter Hanneke Stegeman Is 26 jaar oud en woont in nijmegen

waar je heen gaat voor deze zorg. Uiteindelijk gaat het om de balans tussen de kwaliteit van de zorg én de vergoedingen aan de ene kant en de hoogte van de premie aan de andere kant.” Dinant Bekkenkamp Is 32 jaar oud en woont in elst

Dinant Bekkenkamp (32) is al sinds zijn geboorte bij dezelfde maatschappij verzekerd. De inwoner van Elst is niet van plan aan het eind van het jaar over te stappen. “De huidige verzekering bevalt goed en kosten worden altijd snel en volledig vergoed. Alleen als we goedkoper uit kunnen zijn zonder dat de vergoedingen daaronder lijden, zou ik overstappen.” Bekkenkamp vindt een lage premie belangrijk, maar niet ten koste van alles. “In de keuze weegt de goede ervaring uit het verleden en onzekerheid over de coulance van een nieuwe verzekering zeker mee. Mochten we komende jaren overstappen, dan zullen we de prijzen, vergoedingen en reputatie van de zorgverzekeraar van tevoren goed uitpluizen.” Jordy Casteleijn Is 23 jaar oud en woont in Amsterdam

Voor Jordy Casteleijn (23) speelt vooral de vergoeding voor de tandarts en de fysiotherapeut een grote rol. “Ik heb vroeger serieus gesport en ik heb daarbij vaak met blessures te maken gehad. Daarnaast kom ik regelmatig bij de tandarts en die kosten kunnen aardig oplopen, dus daarvoor ben ik goed bijverzekerd.” Sinds hij zich kan herinneren zit de 23-jarige Amsterdammer bij zijn huidige verzekeraar, in hetzelfde pakket als zijn ouders, maar nu hij op zichzelf woont zou daar wel eens verandering in kunnen komen. “Ik let er verder niet echt op welke verzekeraar het meest voordelig is. Het enige dat eigenlijk telt zijn die extra vergoedingen voor de tandarts en de fysiotherapeut.”

‘Hangt vooral af van je persoonlijke situatie’ Wie een blik werpt op de zorgpremies ziet dat er aardige verschillen zijn in de bedragen die de zorgverzekeraars vragen. Maar het gaat niet alleen om de prijs. “Mensen kijken natuurlijk naar de prijs, maar dat is te kort door de bocht. Je moet ook de verschillen in

!

‘kijk goed welke aanvullende verzekeringen je denkt nodig te hebben’ service en kwaliteit onder de loep nemen”, vindt Pieter Hasekamp. Volgens de algemeen directeur van Zorgverzekeraars Nederland richten de verzekeraars zich niet allemaal op dezelfde doelgroepen. “Er zijn grote verschillen in positionering. Het is daarom verstandig om goed te kijken welke aanvullende verzekeringen je denkt nodig te hebben. Ga je voor een royaal pakket en betaal je meer premie of vind je een minder uitgebreide dekking ook prima. Mensen moeten vooral kijken naar welke zorgvormen ze verwachten te consumeren.”

kies zorgvuldig

Hasekamp heeft geen kant-en-klaar advies voor mensen die niet precies weten welke verzekering ze moeten kiezen. “Het hangt vooral af van je persoonlijke situatie. Jonge gezinnen hebben vanzelfsprekend andere wensen en eisen dan 65-plussers. Het is verstandig je zorgverzekering zorgvuldig te kiezen.” remco nieuwenbroek

remco nieuwenbroek foto: shutterstock

Meer informatie?

[email protected]

[email protected]

Pijn. Klachten. Wachten op een MRI? 100 %

Voor een snelle diagnose gaat u met een verwijzing van uw huisarts of specialist naar het beste MRI Centrum van Nederland.

Sn e l ,

. d r e k e z r e v n é r e k e z

Het MRI Centrum is de eerste, onafhankelijke aanbieder van MRI diagnostiek in Nederland. Met meer dan 10 jaar ervaring en vele tienduizenden MRI onderzoeken per jaar heeft het MRI Centrum veel kennis en expertise opgebouwd. Een gespecialiseerd team van radiologen en hoogleraren stelt diagnoses van alle MRI onderzoeken. De meeste Nederlandse ziekenhuizen en behandelcentra verwijzen patiënten naar het MRI Centrum. U kunt bij het MRI Centrum terecht voor alle medische MRI onderzoeken.

www.mricentrum.nl • 0880 8888 88 Amsterdam • Rotterdam • Breda • Den Bosch • Groningen Wacht u nog steeds op goede zorg? De vier zelfstandige behandelcentra van Medinova stellen u als cliënt centraal, bieden persoonlijke aandacht, een optimale service en professionele zorg op het gebied van orthopedie, neurochirurgie, oogheelkunde, heelkunde en plastische chirurgie. • • • • •

Neem vandaag nog contact met ons op voor een afspraak. Onze zorg is er ook voor u!

Specialisme: Orthopedie 4817 BL Breda t: 076 - 201 93 00

Specialisme: Orthopedie, heelkunde, neurochirurgie en plastische chirurgie 6891 DG Rozendaal (GLD) t: 026 - 362 06 80

•

Wij hebben snelle toegangstijden Wij verzorgen een zeer snelle toegang tot MRI diagnostiek Bij ons werken topspecialisten met state-of-the-art apparatuur Wij hebben met alle zorgverzekeraars afspraken gemaakt over wachtlijstbemiddeling De behandelingen die vallen onder de basisverzekering worden volledig vergoed Alle klinieken van Medinova dragen het ZKN kwaliteitskeurmerk en zijn ISO gecertificeerd

Specialisme: Oogheelkunde en refractiechirurgie 2032 EK Haarlem t: 023 - 535 00 00

www.medinova.com

Specialisme: Orthopedie 3043 NT Rotterdam t: 010 - 298 98 98

november 2011 · 13

inzicHt

4 tIp

jE Kunt zElf MEEBEpAlEn WAAR jE jE zORg HAAlt

de praktijk

ADRIE EvERtSE Huisarts in Oud-Beijerland

Huisarts adviseert, de patiënt is vrij zelf te kiezen Doorverwijzen door de huisarts gebeurt steeds meer in overleg met de patiënt. “Ik heb een adviserende rol”, zegt huisarts Adrie Evertse, huisarts in Oud-Beijerland. “Daarbij kijk ik onder andere naar de expertise van de tweedelijns zorg, maar ook naar bereikbaarheid, zowel geografisch als qua wachttijd. Maar het is uiteindelijk de patiënt die beslist.”

Eigen voorkeur

Evertse durft te betwijfelen dat huisartsen voor het gemak van de patiënt vooral naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis verwijzen. “Het zijn denk ik juist de patiënten die redelijk star zijn in hun keuze. Vaak hebben ze zelf een uitgesproken voorkeur voor een bepaald ziekenhuis of een bepaalde specialist, gebaseerd op hun eigen ervaring of ervaringen van men-

‘Patiënten hebben vaak zelf een uitgesproken voorkeur voor een bepaald ziekenhuis of een bepaalde specialist’ sen uit hun omgeving. Wachttijden of afstand laten ze lang niet altijd meetellen in hun afweging. Ik vertel mijn patiënten altijd wat de verschillende mogelijkheden zijn. Maar als ze er vervolgens voor kiezen om het op hun eigen manier te doen, wie ben ik dan om ze tegen te houden?!”

Keus beperkt

Bij veelvoorkomende, kleine aandoeningen kan de patiënt op meerdere plaatsen goed terecht. Maar soms wordt de keuze beperkt. Niet elk ziekenhuis heeft bijvoorbeeld een reumatoloog in huis. “In sommige gevallen beveel ik vanwege specifieke expertise een specialist van een academisch ziekenhuis aan”, zegt Evertse. “Het is voor een huisarts onmogelijk om zich te verdiepen in alle wachttijden, maar voor een meniscusoperatie word je over het algemeen veel sneller geholpen in een zelfstandige kliniek. Voor de diagnose van een knieblessure kan ik als huisarts direct een MRI aanvragen, daarvoor hoeft de patiënt niet meer eerst naar een orthopeed.” Een enkele keer wordt de keus van de tweedelijns zorg beperkt door de zorgverzekering. Verzekeraars hebben voor bepaalde behandelingen met een beperkt aantal zorgverleners afspraken gemaakt over de vergoeding. Bij ingrepen, behandelingen of medicatie waarvoor de patiënt niet verzekerd is, kan het verstandig zijn te ‘shoppen’ bij meerdere aanbieders voor de beste prijs.

Kieskeurig geworden

Evertse schat dat de helft van zijn patiënten blindelings zijn advies volgt. De andere helft heeft een eigen voorkeur en overlegt met hem. De heer Breijer (72) behoort tot die laatste groep. Hij stelt het advies van zijn huisarts zeer op prijs, maar is na wat minder goede ervaringen kieskeurig geworden. “Ik ga er natuurlijk van uit dat Evertse voor de best mogelijke zorg kiest. Maar ik heb al het nodige meegemaakt en wil als patiënt zelf uitzoeken waar ik het best en

het snelst geholpen word. Ik was een keer bij een alleraardigste en vakkundige specialist, maar heb vervolgens vierenhalve week in spanning moeten zitten in afwachting van de uitslag van het darmonderzoek.” Breijer vertelt dat zijn zorgverzekeraar een deel van het zoekwerk van hem overneemt. “Die gaat in mijn district op zoek naar de behandelaar met de kortste wachttijd.” Evertse benadrukt ten slotte nog-

‘Ik ga er van uit dat mijn huisarts voor de best mogelijke zorg kiest. maar als patiënt wil ik zelf uitzoeken waar ik het best en snelst geholpen word’ maals dat hij als huisarts een coachende rol heeft. “Tegenwoordig zijn er veel meer mogelijkheden, door de komst van zelfstandige behandelcentra. Voor een MRI hoef je niet meer zes weken te wachten, die wachttijd is aanzienlijk afgenomen dankzij MRI-centra. Ik kijk naar het klachtenpatroon van de patiënt en vraag me vervolgens af: wat is de meest specifieke zorg die deze man of vrouw nodig heeft en waar wordt die geboden? Voor de patiënt kunnen andere aspecten meespelen. Uiteindelijk is het de patiënt die kiest waar hij of zij de tweedelijns zorg haalt.”

foto: shutterstock

expert

Snellere diagnose door ‘huisarts-MRi’ Steeds meer huisartsen vragen zelf een MRI-scan aan voor bepaalde diagnostiek,zoals bij knie- en rugklachten. Dat is mogelijk doordat er de afgelopen jaren steeds meer MRI-machines zijn gekomen in Nederland.Het College van Zorgverzekeringen stimuleert toegang tot MRI voor huisartsen, mits zij de richtlijnen volgen. Bij Medisch Centrum Alkmaar hebben ze al jaren ervaring met MRI-onderzoek voor huisartsen. “Het voordeel voor de ziekenhuizen is dat het diagnostisch proces wordt versneld doordat de patient niet eerst naar een specialist moet”, vertelt radioloog Paul Algra. “Bovendien hoeft als er niets ernstigs aan de hand is, de patiënt niet te worden verwezen naar de tweede lijn en kan hij of zij sneller gerustgesteld worden.” paul Algra radioloog bij medisch Centrum Alkmaar.

Richtlijnen

In Alkmaar is knie-MRI sinds 1992 voor de huisarts mogelijk en MRI bij lage rugklachten en hoofdpijn sinds 2007. Er gelden wel richtlijnen.Zo moet bij lage rugpijn sprake zijn van hernia of van alarmsignalen (zoals uitzaaiingen of ontstekingen). Belangrijk is verder dat radiologen helder zijn in hun verslaglegging en mogelijk een advies voor doorverwijzing geven.

Wildgroei

Een veelgehoorde stelling tegen de huisarts-MRI is dat door de drempel te verlagen, er een wildgroei aan diagnostiek zou ontstaan. “Dat is niet gebeurd in ons ziekenhuis”, aldus Algra tot besluit. “Sinds de start met knie-MRI is het percentage huisarts-MRI gelijk aan het percentage dat huisartsen aan röntgen en echo vragen. Datzelfde geldt voor het aantal huisartsMRI’s voor de lage rug.Verder heeft onderzoek vastgesteld dat knieMRI door de huisarts kostenbesparend werkt door verkorting van de ziekteduur en daarmee het ziekteverzuim.”

Kostenbesparing Wanneer de huisarts zelf MRI-onderzoek kan doen, werkt dat kostenbesparend doordat de ziekteduur van mensen verkort wordt. emile hilgers

emile hilgers [email protected]

[email protected]

14 · november 2011

inspiratie

1

Geleidehonden De eerste Nederlandse geleidehond werd opgeleid in 1934. Daarna zijn er in ons land al meer dan 5000 geleidehonden getraind. Tijdens de training leert een geleidehond de volgende dingen: ■■Langs obstakels lopen ■■Aangeven van oriëntatiepunten ■■Zelfstandig zoeken van doorgangen ■■Zoekcommando’s om bijvoorbeeld deuren, oversteekplaatsen of een zitplaats aan te geven ■■Weigeren van het commando om door te lopen als dit gevaar oplevert voor de baas (en hemzelf)

Geleidehond 1. een hond begint aan zijn opleiding tot geleidehond wanneer hij iets ouder is dan een jaar. de training duurt ongeveer zes tot acht maanden. 2. Wanneer de hond de training met succes heeft afgerond, kan hij geplaatst worden bij een blind of slechtziend persoon.

Een geleidehond geeft mensen met een visuele handicap een heleboel vrijheid. Kijk voor meer informatie op: www.geleidehond.nl bron: kngf geleidehonden

Visio_add_liggend_266x195:Editorial

2 09-11-2011

13:15

foto’s: shutterstock

Pagina 1

Begrensd zicht, maar onbegrensd talent “Koninklijke Visio heeft mijn ogen geopend voor de beperkingen die Marcel, mijn werknemer met een visuele beperking, in zijn werk ervaart. Hij kreeg bij vergaderingen normaal weinig mee van presentaties. Samen met Visio hebben we een IT-oplossing gevonden, waardoor Marcel nu alles beter kan volgen”, zegt Ben Veurman, manager Waterschap Rijn en IJssel. Als het gezichtsvermogen langzaam achteruit gaat, plotseling fors afneemt of helemaal wegvalt, kan dat voor veel onrust zorgen. Dit is ook van invloed op het werk. Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen, helpt om een passend antwoord te vinden op arbeidsvragen door advies en praktische trainingen. Ook adviseert het expertisecentrum de werkgever en houdt rekening met de eisen van de overheid. Ieder mens, met of zonder beperking, heeft kwaliteiten om in te zetten op de arbeidsmarkt. Bij slechtziende en blinde mensen spelen daarnaast factoren een rol die van invloed zijn op het uitvoeren van een functie, zoals belastbaarheid, communicatie en mobiliteit. Goede voorbereiding op deze factoren is van essentieel belang voor het verkrijgen en/of behouden van een baan. Van onderzoek tot re-integratie Het hebben van een baan biedt financiële onafhankelijkheid, maatschappelijke participatie en de mogelijkheid tot persoonlijke ontwikkeling. Mensen met een visuele beperking zijn prima in staat om te werken als de werkomgeving rekening houdt met een aantal randvoorwaarden. Met een andere inrichting en verlichting van de werkplek of met (computer)hulpmiddelen kan werken een stuk gemakkelijker en leuker zijn. Ook een gestructureerde manier van werken of aanpassing van de werkzaamheden kunnen een verbetering betekenen. Visio streeft naar een verbetering van de deelname van slechtziende en blinde mensen aan de arbeidsmarkt. Allerlei facetten komen hierbij aan de orde: onderzoek, scholing, revalidatie en (re-)integratie. Ook het begeleiden naar (ander) werk behoort tot de mogelijkheden, zowel Wajong- en IRO- trajecten vanuit UWV als vanuit de werkgever. Kortom, Visio biedt van a tot z advies op maat. Meer informatie? Neem contact op met het Cliëntservicebureau van Koninklijke Visio via T 088 585 85 85. Of kijk op www.visiozichtopwerk.org.

Koninklijke Visio expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen

november 2011 · 15

deskundig advies Mensen met een handicap hebben doorgaans moeite met het vinden van een plek op de arbeidsmarkt. Ze krijgen te maken met vooroordelen en kennisachterstand. Toch zijn er in veel sectoren carrièrekansen voor minder-validen, waarbij hun talenten optimaal tot hun recht komen en hun handicap nauwelijks als een beperking wordt ervaren.

in het kort

Vraag en aanbod in de zorg

‘Ook voor slechtzienden plek op de arbeidsmarkt’

H

et is absoluut zo dat mensen met een handicap minder kansen hebben op de arbeidsmarkt”, zegt Peter Hulsen. Hij is directeur van een netwerkorganisatie van en voor mensen met een visuele beperking. “Dat komt omdat we in de huidige maatschappij heel sterk vanuit een standaardplaatje denken.We hebben zo’n volmaaktheidsideaal ontwikkeld dat een beperking overheerst op een cv. Belangrijke kwaliteiten als opleiding en sociale vaardigheden kunnen daar niet tegenop.” Blinden en slechtzienden hebben volgens Hulsen als extra handicap dat er bij veel werkgevers kennisachterstand is. Daardoor zijn er vergeleken met andere groepen met een handicap minder mensen die betaald werk vinden. “Als een werkgever een kandidaat in een rolstoel ziet binnenkomen, heeft hij snel een beeld”, schetst Hulsen. “Hij weet dat er aanpassingen mogelijk zijn om een geschikte werkplek te creëren. Tevens is er het besef dat de lichamelijke handicap vooral beperkingen biedt wat betreft de mobiliteit van de kandidaat, maar niet per se een belemmering hoeft te zijn in diens functioneren. Iemand in een rolstoel kan heel veel werkzaamheden net zo goed uitvoeren als zijn of haar collega’s.”

Software voor spraak

“Bij iemand die slechtziend is of blind ligt de beeldvorming anders”,

vervolgt Hulsen. “Terwijl hier hetzelfde geldt: met aanpassingen zijn er voldoende mogelijkheden om de kandidaat een volwaardige arbeidsplaats te bieden. Maar dat besef is er lang niet bij iedereen. Ik wist het zelf twee jaar geleden ook niet, maar er is tegenwoordig software die het mogelijk maakt voor blinden en slechtzienden heel goed in staat stelt om met programma’s als Word en Outlook te werken en om te internetten. Geschreven teksten kunnen worden omgezet in spraak of brailletekens en andersom.” Volgens Hulsen zouden werkgevers meer flexibiliteit moeten tonen door wat meer met takenpakketten te schuiven. “Iemand die goed kan rekenen maar die kwaliteit binnen een bepaalde functie niet optimaal kan benutten, geef je er een taak bij om zijn of haar talent goed tot z’n recht te laten komen. Zo is het ook met visueel gehandicapten. Sommige blinden of slechtzienden blinken juist uit in luisteren, niet gehinderd door visuele prikkels. Ik ken een blinde directeur van een collega-organisatie die ijzersterk de visie van haar organisatie uitdraagt, ook tegenover ministers en Tweede-Kamerleden.”

expert

‘bij ons op kantoor is meer dan de helft van de medewerkers blind of ernstig slechtziend. Dat levert geen enkel probleem op’

Ogen in de buurt

“Vroeger waren er speciale beroepen voor blinden en slechtzienden”, tekent Hulsen aan. “Bijvoorbeeld telefonist bij de politie of masseur. Tegenwoordig worden voor vrijwel alle beroepen zulke brede takenpakketten opgesteld dat het steeds

moeilijker wordt voor mensen met een handicap om aan alle eisen te voldoen. Wat vaak wordt vergeten, is dat alle mensen talenten hebben. Ik ken jobcoaches met een visuele handicap, ICT-programmeurs, juristen, economen en beleidsmedewerkers. Bij ons op kantoor is meer dan de helft van de medewerkers blind of ernstig slechtziend. Dat levert geen enkel probleem op. Iedereen komt zelfstandig met openbaar vervoer naar het werk. Geleidehonden liggen rustig onder het bureau. Het werk is veel praten, bellen, en computerwerk is mogelijk dankzij speciale software. En er is altijd wel een paar ogen in de buurt als dat voor een klus toch even nodig is.” Het is de kunst om mensen met bepaalde kwaliteiten te koppelen een taken waar die kwaliteiten het best tot hun recht komen, benadrukt Hulsen nogmaals. Natuurlijk lukt dat niet in alle gevallen. “Ik heb een kennis die moet stoppen als huisarts omdat ze steeds slechter zag. Ze kon bijvoorbeeld een huidaandoening niet goed meer beoordelen. Dat is jammer. Maar ook voor haar waren er in een andere functie taken waarbij haar medische kennis nog steeds van pas komt en waarbij ze bijzonder tot haar recht komt. Flexibiliteit is het sleutelwoord waar alles om draait. Dan kunnen ook minder-validen een plek vinden op de arbeidsmarkt.”

Peter Hulsen Directeur van viziris, een netwerkorganisatie van en voor mensen met een visuele beperking.

emile hilgers [email protected]

Wat doe je precies voor werk? “Na een periode werkloos te zijn geweest, ben ik sinds april consulent bij de gemeente. Ik ben actief binnen het product

!

Vicky Baptista Is visueel beperkt en werkzaam als consulent bij de gemeente Groningen

Werk na Detentie, dat mensen met een justitiële achtergrond via stage en detachering helpt richting regulier werk. Met name de combinatie van het schrijven van rapportages en cliëntcontacten is voor mij echt ideaal. Doordat ik visueel beperkt ben –ik ben namelijk slechtziend- kan ik niet een hele dag achter de pc doorbrengen.” Was het lastig om een baan te vinden? “Ik heb veel vrijwilligerswerk gedaan. In andere banen kreeg ik soms een half jaarcontract, terwijl anderen een overeenkomst voor een jaar kregen aangeboden. Of dat –en bijvoor-

!

beeld afwijzingen na sollicitaties- komt door mijn beperking, is lastig te zeggen. Maar er is me wel eens ronduit verteld dat ik sommige baantjes wel kon vergeten vanwege mijn beperkte zicht. Zo heb ik geen rijbewijs. Maar er was ook iemand die me niet met dossiers op de gang zag lopen. Iets wat ik in mijn toenmalige baan wel gedaan heb. Het is hard werken en jezelf bewijzen.” Heb je last van je beperking tijdens je werk? “Ik houd er gewoon rekening mee. Nu het wintertijd is, zorg ik dat ik ’s ochtends vroeg en later op de middag niet op de fiets hoef

De druk op de arbeidsmarkt in de zorgsector neemt nog steeds toe. “Als de groei in de zorgvraag zo doorgaat hebben we steeds meer dokters, verpleegkundigen en paramedici nodig. Maar: meer mensen opleiden is duur”, zo weet Ronald Batenburg van Nivel, het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg. “Je kunt patiënten ook meer verantwoordelijkheid geven voor hun eigen zorg, waardoor er minder beroep op zorgpersoneel ontstaat. Daarnaast kan taakverschuiving tussen bijvoorbeeld artsen en verpleegkundigen een deel van de oplossing zijn om de zorg beter betaalbaar te houden. Zowel in de vraag als in het aanbod liggen dus opties.”

Cruciale balans

Het belang van een balans op de arbeidsmarkt is volgens de onderzoeker cruciaal. Alleen op die manier zijn volgens Batenburg de drie pijlers betaalbaarheid, kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg te waarborgen. “Het is natuurlijk in ons aller belang dat er voldoende gekwalificeerd personeel aan het werk is. Of je nu patiënt, beleidsmaker of zorgverlener bent.” De effecten van de krapte op de arbeidsmarkt zijn merkbaar en worden bijvoorbeeld plaatselijk bijgestuurd door een actief wervingsbeleid te hanteren in gebieden waar veel vergrijzing heerst. “Ik zie ook mogelijkheden voor arbeidsbesparende technologie en een slimmere toepassing daarvan in de toekomst. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan ‘zorg op afstand’ door middel van videocommunicatie tussen patiënten en zorgverleners.”

Personeel behouden

‘ga je droom achterna’ Vicky Baptista (33) is visueel beperkt en heeft een leuke baan bij de gemeente Groningen.

De arbeidsmarkt in de zorg staat onder druk, zo veel is duidelijk. Oplossingen liggen zowel in de vraag als in het aanbod van arbeidskrachten, meent onderzoeker Ronald Batenburg.

naar cliënten. Dan zie ik namelijk niet goed omdat het schemerig of donker is. Verder heb ik mijn achtergrond op mijn pc op zwart ingesteld en zijn mijn letters wit, want dan zie ik beter. Voor documenten die ik moet lezen gebruik ik soms een apparaat dat ze voorleest. Dat is wat rustiger. Verder kan ik altijd bij mijn collega’s terecht voor vragen. Het bevalt me hier heel erg goed. Ik raad iedereen met een beperking ook aan om zijn droom na te jagen.”

!

Batenburg: “Daarnaast zijn een betere samenwerking tussen verschillende zorgverleners en de uitwisseling van elektronische patiënteninformatie manieren om de zorg efficiënter te maken. Maar het meest belangrijk is dat het personeel in de zorg zo veel mogelijk wordt behouden om de dreigende schaarste te voorkomen. Het werken in de zorg moet dus aantrekkelijk blijven. En goede cijfers en onderzoeken zijn belangrijke randvoorwaarden voor het monitoren van die balans tussen vraag en aanbod.”

marjolein straatman marjolein straatman [email protected]

[email protected]