Dieren van over de grens: wat krijg je ervan
Joke van der Giessen RIVM- Centrum voor zoönosen CVI-Bacteriologie&TSE’s
[email protected] Dieren van over de grens | 1 april 2015
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Inhoud 1. Drivers en prioritering van zoönosen 2. Omvang dieren en import 3. Welke zoönotische risico’s? 4. Signalering in Nederland 5. One health
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Nederland, een klein en bevolkt land ………. ● ● ● ● ● ● ●
41.526 km² 16.7 miljoen inwoners 75 miljoen kippen 7 miljoen varkens 3.9 miljoen runderen 1.2 miljoen schapen 0.4 miljoen geiten
Dieren van over de grens | 1 april 2015
…... Waar we houden van huisdieren…... • • • • • •
1,8 miljoen honden 3,3 miljoen katten 4,5 miljoen siervogels / duiven 1,7 miljoen konijnen/knaagdieren 0,25 miljoen terrariumdieren 19 miljoen aquarium-/vijvervissen
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Geïmporteerde levende dieren (vanuit derde landen) (Buitengrens Inspectie Post (BIP) Schiphol (2012) ● ● ● ● ● ● ● ● ●
27 miljoen siervissen 496.000 knaagdieren 122.576 reptielen 3 miljoen eendagskuikens 2500 vogels incl papagaaien 3.120 paarden 1.031 honden 450 katten 628 wilde dieren / exoten, waaronder: o o o o o
Zeehonden Lama’s Vleermuizen Apen Dieren van over de grens | 1 april 2015 Kangoeroes
Import van dieren en voedsel vanuit de hele wereld
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Wat krijg je ervan en waar te beginnen?
1415 veroorzakers van infectieziekten bij de mens ● ● ● ● ●
217 Virusen 538 Bacterien and Rickettsiae 307 Schimmels 66 Protozoa 287 Helminthen
863 (61%) zijn afkomstig van dieren (zoönotisch) En 75% van de nieuwe opduikende zoönosen komen van dieren
(Taylor et al, Phil.Trans. R. Soc. London B. Biol. 2001) Dieren van over de grens | 1 april 2015
Welke zoönosen zijn belangrijk voor NL en wat kunnen we eraan doen?
9
Dieren van over de grens | 1 april 2015
•
1. Influenza A virus (avian) H5N1 • 2. Toxoplasma gondii 3. Japanese encephalitis virus 4. Campylobacter spp. 5. Mycobacterium bovis 6. BSE prion 7. Coxiella burnetii 8. Anaplasma phagocytophila 9. Streptococcus suis 10. Leptospira interrogans 11. West Nile virus 12. Crimean-Congo hemorrhagic fever virus 13. Dobrava-Belgrade virus 14. Rabies virus (classic ) 15. Yersinia pestis 16. Rift Valley fever virus 17. Capnocytophaga canimorsus 18. Francisella tularensis Normalized score
•
0 High threat Influenza A virus (avian) H5N1 Toxoplasma gondii Japanese encephalitis virus Campylobacter spp. Mycobacterium bovis BSE prion Anaplasma phagocytophila Streptococcus suis Leptospira interrogans West Nile virus Crimean-Congo hemorrhagic fever virus Coxiella burnetii Dobrava-Belgrade virus Rabies virus (classic ) Yersinia pestis Rift Valley fever virus Capnocytophaga canimorsus Francisella tularensis Eastern equine encephalitis virus Chlamydophila psittaci Tick-borne encephalitis virus Staphylococcus aureus (meticilin resistant) Seoul virus Bartonella henselae European bat lyssa virus Brucella melitensis Mycobacterium avium Puumala virus California encephalitis virus Brucella suis Hepatitis E virus Saint Louis encephalitis virus Salmonella spp. (non-typhoidal) Pasteurella multocida Echinococcus multilocularis Escheria coli Shiga toxin producing Chlamydophila abortus Yersinia enterocolitica Trichinella spp. Clostridium botulinum (toxins) Monkeypox virus Rickettsia conorii Lymphocytic choriomeningitis virus Western equine encephalitis virus Rickettsia rickettsii Louping ill virus Cryptosporidium parvum Eyach virus Cowpox virus Borrelia spp. Cryptococus neoformans var. gattii Ascaris suum Rocio virus Leishmania spp. Giardia lamblia Toxocara canis/cati Cryptococus neoformans var. neoformans Ljungan virus Babesia divergens/ microti Tahyna virus Tribec virus Taenia solium Baylisascaris procyonis Rickettsia helvetica Rickettsia spp. Clostridium difficile Venezuelan equine encephalitis virus Colorado tick fever virus Echinococcus granulosus Anisakis simplex Orf virus Erve virus Taenia saginata Erysipelothrix rhusiopathiae Batai virus Ehrlichia chaffeensis Fasciola hepatica Bhanja virus Sindbis virus Burkholderia mallei Dirofilaria immitis/repens Thogotovirus Barmah Forest virus Wesselsbron virus Ross river virus Dhori virus (Batken virus) Low threat
Signalering van emerging zoönosen: Emzoo-project 2007-2010 Geprioriteerde lijst van 86 emerging pathogenen Aanvullende early warning en surveillance systemen Zoönosen-risicoanalyse-structuur 0,9
1
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Signalering bij portes d'entrees
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Geïmporteerde levende dieren (vanuit derde landen) (Buitengrens Inspectie Post (BIP) Schiphol (2012) ● ● ● ● ● ● ● ● ●
27 miljoen siervissen 496.000 knaagdieren 122.576 reptielen 3 miljoen eendagskuikens 2500 vogels incl papagaaien 3.120 paarden 1.031 honden 450 katten 628 wilde dieren / exoten, waaronder: o o o o o
Zeehonden Lama’s Vleermuizen Apen Dieren van over de grens | 1 april 2015 Kangoeroes
Veel dierziekten worden gecontroleerd aan de grens
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Import exotische dieren Illegale import en handel ● Omvang: onbekend! – Geschatte orde van grootte legale handel ● Insleep zonder veterinaire gezondheidsgaranties: alles mogelijk!
● Criminaliteit
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Risico’s van exotische dierimporten in NL ● Import van exotische levende dieren: controle veterinair maar hoe is dat voor emerging zoönosen geregeld en wat zijn de risico’s? ● Onderzoek exotische dierimport: CVI (dierziekten) en RIVM (zoonosen); analyse TRACER database: duizenden records! ● Doel: Risico-inschatting zoönosen en dierziekten niet in regelgeving OIE risk assessment framework en Emzoo lijst.
● Bushmeat: illegaal maar hoeveel komt er NL binnen en welke risico’s? Onderzoek in andere landen US, UK, Fr.
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Honden ● Omvang van import 132.000 kruisingen / rashonden zonder papieren 8200 zwerfhonden uit het buitenland (2012) ● ● ● ●
Land of regio van herkomst: Zuid- en Oost-Europa Welke zoönosen komen er voor? Importcontroles? Wat zijn risico’s voor de mens?
Dieren van over de grens | 1 april 2015
?
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Epidemolgie en bronopsporing
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Echinococcose mens
Hydatide blazen in de lever Ernst afhankelijk van stadium Lange incubatietijd Behandeling mogelijk, chirurgie en medicamenteus Preventie: behandeling honden en hygïene rondom slachten vee en slachtafval
Incidentie in Roemenie: ≥4000 humane gevallen per jaar Dieren van over de grens | 1 april 2015
Besmetting hond ● Vakantie Zuid Europa: eten slachtafval in besmette gebieden ● Import van zielige puppies/zwerfhonden uit Zuid Europa ● Eten van besmet rauw vlees BARF (Zuid-Europa of via internet)
Behandeling: ● Regelmatig ontwormen – Ontwormen honden na terugkomst van vakantie met ontwormmiddel tegen lintwormen (praziquantel) – Geen zielige honden mee terug nemen uit Zuid-Europa – Geen honden aanschaffen uit Oost-Europa – Geen rauw vlees voeren
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Oktober 2007: melding slachthuis
E. granulosus sheep strain identical to strain from Turkey (DNA sequencing, RIVM) Risico-analyse import uit Roemenie en Bulgarije: slachtdieren
Risico introductie in NL hondenpopulatie Dieren van over de grens | 1 april 2015
Een exoot als huisdier…?
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Ernstige zoönose: neurologische klachten en sterfte bij kinderen VS ● Baylisascariasis in humans Baylisascaris procyonis – raccoon ● Order Ascaridida most common cause larva migrans in USA ● B.procyonis important zoonosis: - visceral larva migrans - neural larva migrans - ocular larva migrans ● Baylisascaris spp.: - Baylisascaris columnaris – skunks - Baylisascaris melis –badgers - Baylisascaris transfuga – brown bear - Baylisascaris schroederi – giant panda’s - Baylisascaris ailuri – red panda’s Dieren van over de grens | 1 april 2015
Baylisascaris in wasberen en stinkdieren Introductie met import van wasberen en stinkdieren • circa 1000-4000 stinkdierhouders • 50% van de onderzochte mestmonsters positief voor B. columnaris • Geschatte omvang wasberen 282-1126 • Geen inzicht prevalentie B. procyonis. • Eieren in omgeving risico voor de mens en • introductie exotische worm in wildlife en honden • Risico voor mens en gezelschapsdieren en ..
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Introductie in endemische fauna
Wasberen SVP niet op de positieflijst!! Dieren van over de grens | 1 april 2015
Conclusies Toenemend risico introductie van pathogenen door globalisering
Exotische dierimporten: in onderzoek Preparedness is belangrijk Early warning en signalering van zoönosen in NL Zoönosenstructuur signalering en risk assessment Nederland: one health aanpak zoönotische risico’s een feit! Vetinf@ct http://onehealth.nl/ http://ezips.rivm.nl/
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Dieren van over de grens | 1 april 2015
Bedankt voor jullie aandacht!
©Sacramento Pest Control Dieren van over de grens | 1 april 2015