Een amputatie aan het been heeft een enorme invloed op uw leven en dat van uw familie. In Nij Smellinghe zorgt een team van verschillende deskundigen voor u tijdens de operatie en uw opname in het ziekenhuis. Ze leggen daarbij onder meer de nadruk op uw mogelijkheden na de amputatie en kijken bijvoorbeeld hoe u weer kunt gaan lopen. In deze folder leest u welke zorg de deskundigen bieden.
Vaatchirurgen Verpleegafdeling Chirurgie Verpleegkundig specialisten Vaatchirurgie Revalidatiearts Dermatologisch Verpleegkundig Team Fysiotherapie Diëtist Medisch maatschappelijk werker Ergotherapeut Gipskamer Pijnbestrijding Transferbureau Orthopedisch instrumentmaker Klinische Geriatrie Geestelijk verzorger Infectiepreventie
3 5 6 7 8 9 10 12 13 14 15 16 17 18 19 20
1 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
2
Deze deskundigen komen bij u langs (Zij overleggen regelmatig met elkaar om goed voor u te kunnen zorgen)
De vaatchirurgen proberen uw vaatproblemen eerst op te lossen zonder amputatie. Maar soms is dat te gevaarlijk. Bijvoorbeeld als er een risico op bloedvergiftiging bestaat. Dan is een amputatie toch nodig.
Vaatchirurgen De operatie Alleen een vaatchirurg mag bepalen of uw been wordt geamputeerd. Hij bepaalt ook hoeveel been er wordt weggehaald. Uiteraard overlegt hij dat met u en met de andere leden van het amputatieteam. Bij een amputatie gaat de voorkeur, volgens de Nederlandse richtlijnen, uit naar een heel ervaren chirurg. In Nij Smellinghe voert vaatchirurg drs. H. Voesten al sinds 1987 alle amputaties uit. Soms wordt er waargenomen door vaatchirurg drs. M. Wikkeling. Na de operatie Na de operatie wordt het been gezwachteld. Meestal wordt er gipsverband gegeven voor een betere wondgenezing. De vaatchirurg bekijkt de stomp meerdere keren op de gipskamer. De revalidatiearts kijkt bij deze controles mee en neemt het geleidelijk over.
Naam: Bereikbaar: Telefoon:
drs. H. Voesten en drs. M. Wikkeling Zeven dagen per week, 24 uur per dag (0512) 588 888
3 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
4
Verpleegafdeling Chirurgie Naam: Verpleegafdeling Chirurgie (A1) Bereikbaar: Elke werkdag Telefoon: (0512) 588 540
Verpleegkundig specialisten Vaatchirurgie
Voor de operatie Bij een amputatie start op de verpleegafdeling de voorbereiding op de operatie. U wordt onderzocht door een anesthesioloog. Hij bereidt u voor op de operatie en de narcose of ruggenprik. De revalidatiearts komt ook langs. Hij bekijkt alvast of u na de amputatie met een kunstbeen kunt gaan lopen. Na de operatie Indien mogelijk gaat u na de operatie weer terug naar de verpleegafdeling. Soms is het nodig dat u eerst nog een nacht op de Intensive Care verblijft.
Naam: Bereikbaar: Telefoon: E-mail:
Zorg van verpleegkundigen Op de verpleegafdeling is de zorg voor patiënten verdeeld onder het team van verpleegkundigen. U krijgt een verpleegkundige toegewezen die op u past. Deze verpleegkundige is ook aanwezig bij de gesprekken/visites van uw behandelend arts en is het aanspreekpunt voor u en uw familie.
Bij Vaatchirurgie werken twee verpleegkundig specialisten met amputatiepatiënten.
Patiëntenbespreking Elke donderdagochtend worden alle vaatpatiënten besproken die op de verpleegafdeling liggen. Tijdens deze bespreking worden de behandelplannen doorgenomen. Alle deskundigen van het amputatieteam zijn bij de bespreking aanwezig.
Polikliniek Chirurgie Elke werkdag (0512) 588 809
[email protected]
Het werk van de verpleegkundig specialisten Vaatchirurgie De verpleegkundig specialisten hebben meer bevoegdheden dan een gewone verpleegkundige. Onder toezicht van de vaatchirurg verlenen zij een deel van de medische zorg aan u. Zij zorgen ervoor dat u de juiste behandeling krijgt, geven voorlichting over de operatie en begeleiden u voor, tijdens en na uw opname in het ziekenhuis. Tijdens uw bezoek aan de polikliniek en tijdens uw opname op de verpleegafdeling komt u de verpleegkundig specialisten dan ook regelmatig tegen.
5 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
6
Revalidatiearts
Naam: Bereikbaar: Telefoon:
Dermatologisch Verpleegkundig Team
R. van den Berg Dinsdag, woensdag en vrijdag (0512) 588 350
De revalidatiearts maakt een plan en omschrijft wat u nodig heeft om weer dagelijks te kunnen functioneren. U kunt daarbij denken aan bewegen met of zonder kunstbeen, zelfstandig wassen en aankleden, het huishouden, hobby’s en werk. Voor de operatie Uw chirurg vraagt de revalidatiearts al voor de operatie in consult. De revalidatiearts brengt uw thuissituatie vervolgens in kaart. Daarvoor stelt hij u een aantal vragen. Wat kunt u nog zelfstandig doen en waar heeft u hulp bij nodig? Daarna kan de arts bepalen of u thuis kunt revalideren of dat u naar een revalidatiecentrum of verpleeghuis moet. Tijdens dit gesprek geeft de revalidatiearts ook alvast uitleg over het revalidatietraject en het leren lopen met een prothese. Ook bespreekt hij onderwerpen als fantoompijn.
Naam: Bereikbaar: Telefoon:
Dermatologisch Team Elke werkdag (0512) 588 458
Het Dermatologisch Verpleegkundig Team zorgt voor en na de amputatie voor de wond, samen met de zaalverpleegkundigen. Na de operatie Na de operatie heeft het team contact met de vaatchirurg. Ze bespreken de beste manier om het been te verbinden en overleggen hoe vaak het verband verwisseld moet worden. Soms wordt er bewust gekozen voor gipsverband. Dat legt de gipsverbandmeester bij u aan. Met gipsverband heelt de wond sneller. Daarnaast gaat dit verband vochtophopingen tegen. Daardoor kan de prothese kort naar de operatie worden aangemeten.
Na de operatie Na de operatie komt de revalidatiearts weer bij u langs. Dan bepaalt hij samen met u de mogelijkheden voor revalidatie.
7 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
8
Fysiotherapie
Diëtist
Naam: Bereikbaar: Naam: Bereikbaar: Telefoon:
Afdeling Fysiotherapie Elke werkdag (0512) 588 245
Na de operatie Vlak na de operatie zit u vaak in een rolstoel. Het doel van de fysiotherapeut is om u zo snel mogelijk weer zelfstandig te laten lopen. Eén of enkele dagen na de amputatie gaat de fysiotherapeut het opstaan, staan en lopen met u oefenen. Het lopen bestaat uit huppen op één been met een looprekje of krukken. Daarnaast traint u met de fysiotherapeut uw algehele conditie en de beweeglijkheid en kracht van het geamputeerde been en het andere been. Overdracht patiënteninformatie De fysiotherapeut verstrekt informatie over uw herstel aan de chirurg en de revalidatiearts zodat zij daar rekening mee kunnen houden in het verdere revalidatieplan. Zodra u uit het ziekenhuis wordt ontslagen draagt de fysiotherapeut uw gegevens over aan de fysiotherapeut die u verder gaat begeleiden.
Telefoon: Telefonisch spreekuur:
Melissa Hofma-Thodé Donderdag en vrijdag (de afdeling is elke werkdag bereikbaar) (0512) 588 642 Maandag t/m donderdag van 09.00 tot 09.45 uur en van 13.30 tot 14.00 uur. Vrijdag van 9.00 tot 9.45 uur
Voedingsadvies De diëtist in het ziekenhuis is deskundig op het gebied van voeding bij zieke mensen. Ze zal u tijdens uw opname op de verpleegafdeling bezoeken. Samen met u kijkt ze naar uw eetpatroon, persoonlijke omstandigheden en wensen. Daarna wordt er een voedingsadvies voor u opgesteld. Ondervoeding Bij ziekte en pijn hebben patiënten vaak een slechte eetlust en moeite om voldoende te eten. Dit kan leiden tot ondervoeding. Ondervoeding zorgt voor een te langzaam herstel na de operatie, een verminderde wondgenezing en krachtverlies.
9 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
10
Dat is niet bevorderlijk voor het revalidatieproces. Een goede voedingstoestand is essentieel voor een goed verloop van uw behandeling. Het is dan ook heel belangrijk om ondervoeding te behandelen of te voorkomen. Lange termijn Ook op langere termijn is het belangrijk om gezond te eten. Zo gaat u hart- en vaatziekten tegen. Na ontslag uit het ziekenhuis begeleidt de diëtist u, indien nodig, poliklinisch. Eventueel zorgt ze voor een overdracht aan een andere diëtist.
Medisch maatschappelijk werker
Naam: Bereikbaar: Telefoon:
Netty Meijer Dinsdag, donderdag en vrijdag (0512) 588 051
De maatschappelijk werker bezoekt u voor de operatie, vlak na de operatie en bij ontslag uit het ziekenhuis. Ondersteuning – gesprekken De maatschappelijk werker helpt u op allerlei manieren. Met haar kunt u praten over de verwerking van het verlies van een been. Maar ook over de gevolgen voor uw persoonlijke leven en de thuissituatie. Onderwerpen als wonen, geld, vervoer, hulpmiddelen, werk en tijdsbesteding komen aan de orde. Bij voorkeur is uw partner, een gezinslid of ander belangrijk persoon in uw leven bij de gesprekken aanwezig. Ondersteuning – praktische begeleiding De maatschappelijk werker kan u ook helpen om contact te leggen met verschillende instanties en bij het invullen van formulieren. Daarnaast kan ze informatie geven over patiëntenverenigingen. Na ontslag zorgt ze voor de overdracht van informatie over uw situatie aan de maatschappelijk werker die u verder gaat ondersteunen.
11 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
12
Ergotherapeut
Alledaagse activiteiten die u voorheen gemakkelijk ondernam kunnen nu onoverkomelijk lijken. Ook dat kunt u met de ergotherapeut bespreken. Zodra u uit het ziekenhuis wordt ontslagen draagt de ergotherapeut uw gegevens over aan de ergotherapeut die u verder gaat begeleiden.
Naam: Bereikbaar: Telefoon:
Ruud Greve Maandag en dinsdag, woensdag tot 14.30 uur, donderdagochtend en vrijdagochtend (0512) 588 245
De ergotherapeut kan u voor en na de operatie bezoeken. Vlak voor ontslag uit het ziekenhuis kan hij nog een keer langskomen. Via de verpleegkundige kunt u een bezoek aanvragen. U kunt zelf ook bellen voor een afspraak. Na de operatie Na de operatie regelt de ergotherapeut aangepaste zitvoorzieningen voor u. Een goede stompondersteuning bevordert namelijk de wondgenezing. De ergotherapeut kan ook een rolstoel voor u regelen. Na ontslag Als u na ontslag naar huis gaat, kan de ergotherapeut een huisbezoek doen. Hij maakt een lijst van hulpmiddelen of aanpassingen die u in huis nodig heeft en kan dat voor u aanvragen.
Gipskamer Naam: Bereikbaar: uur. Telefoon:
Joke Boersma, Marga Derks en Siepie Heins Maandag en dinsdag van 8.00 tot 16.30 uur. Woensdag tot en met vrijdag van 8.00 tot 12.30 (0512) 588 208 (voor spoed in het weekend of avonduren: (0512) 588 145)
Na de operatie Meestal komt u een dag na de operatie op de gipskamer. Hier wordt uw wond bekeken en verbonden. Daarna wordt er gipsverband aangelegd. Dat is nodig om de wond te beschermen en de zwelling te verminderen. Daarnaast is het met gips eerder mogelijk om met een prothese te leren lopen. Na drie weken wordt een deel van de hechtingen verwijderd. Zodra het mogelijk is om met een prothese te lopen wordt de instrumentenmaker ingeschakeld. De prothese wordt dan aan het gips bevestigd, zodat u kunt beginnen met oefenen. Elke week wordt de dikte van uw been opgemeten. Zodra dit niet meer verandert, krijgt u een definitieve prothese. U hoeft dan niet meer op de gipskamer te komen. Als u tijdens de gipsbehandeling pijn krijgt in het gips of als u ongerust bent over de wond kunt u te allen tijde contact met ons opnemen.
13 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
14
Deze deskundigen kunnen bij u langskomen Pijnbestrijding Naam: Polikliniek Pijnbestrijding Bereikbaar: Maandagmorgen, woensdag, donderdagmorgen Telefoon: (0512) 588 381 Pijnbestrijding Pijn na de operatie heeft een waarschuwingsfunctie, maar beïnvloedt ook uw leven. Door pijn kan bijvoorbeeld uw eetlust verdwijnen en kunt u niet goed slapen. Daardoor raakt u uitgeput. In Nij Smellinghe werken pijnspecialisten. Hun doel is om pijn dragelijk te maken, zodat het niet langer uw leven beheerst. Beroep doen op een pijnspecialist In alle gevallen vraagt de chirurg de pijnspecialist om raad. Maar u kunt zelf ook aangeven dat u behoefte heeft aan de hulp van de pijnbestrijders.
Transferbureau Naam: Bereikbaar: Telefoon:
Transferbureau Elke werkdag (0512) 588 071
Nazorg Na overleg met de betrokken artsen en verpleegkundigen bespreken de medewerkers van het Transferbureau met u welke zorg u nodig heeft na ontslag uit het ziekenhuis. Daarna regelen zij die nazorg voor u. De nazorg kan bestaan uit: - Opname voor revalidatie in een verpleeghuis - Opname in een revalidatiecentrum (dit regelt de revalidatiearts) - Thuiszorg wanneer u na ontslag naar huis gaat
Behandelplan De pijnspecialist doet eerst onderzoek naar uw pijnklachten. Daarna stelt hij een persoonlijk behandelplan voor u op om de pijn beheersbaar te maken.
15 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
16
Orthopedisch instrumentmaker Naam: Jan Hendrik van der Molen, OIM Orthopedie Beetsterzwaag Bereikbaar: Op afroep Telefoon: (0512) 383 686 (of via de polikliniek Revalidatiegeneeskunde (0512) 588 350) De orthopedisch instrumentmaker bepaalt met u en de revalidatiearts welk type prothese voor u het meest geschikt is. Meestal heeft u op dat moment al gipsverband om uw stomp als voorbereiding op het aanmeten van uw prothese. Aanmeten en maken De prothese wordt vervolgens door de orthopedisch instrumentmaker aangemeten en gemaakt. U gaat daarna met de prothese revalideren, onder leiding van de fysiotherapeut. De instrumentmaker controleert tussentijds regelmatig of uw prothese goed past. Zo nodig kan hij de prothese nog bijstellen zodat u deze optimaal kunt gebruiken.
Klinische Geriatrie Naam: Klinische Geriatrie Bereikbaar: Elke werkdag Telefoon: (0512) 588 317 Het werk van de klinisch geriater Ouderen met meerdere aandoeningen kunnen terecht bij de klinisch geriater. Vaak gaat het om een combinatie van lichamelijke, geestelijke en sociale problemen. De nadruk van de behandeling ligt op herstel en zoveel mogelijk zelfstandigheid na de amputatie. Beroep doen op het Geriatrie Team Voor en tijdens de ziekenhuisopname kan uw behandeld arts het Geriatrie Team inschakelen. De klinisch geriaters werken samen met een team van geriatrie verpleegkundigen.
Afspraken De eerste afspraak en de vervolgafspraken met de orthopedisch instrumentenmaker zijn altijd samen met de revalidatiearts en het behandelteam. Voor het aanmeten, passen, ophalen en eventueel bijstellen van de prothese kunt u terecht bij OIM Orthopedie in Beetsterzwaag (Van Lyndenlaan 11).
17 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
18
Geestelijk verzorger Naam: Ulrike Rinsma-Doll Bereikbaar: Dinsdag, woensdag en donderdag Telefoon: (0512) 588 048 E-mail:
[email protected] Een amputatie is een ingrijpende gebeurtenis. Ziek worden en het verliezen van een lichaamsdeel kan voor twijfel en onzekerheid zorgen, maar ook vragen oproepen. Bijvoorbeeld over de zin van dingen en de betekenis van uw leven. Een amputatie houdt ook in dat u afscheid moet nemen van een compleet lichaam, een deel van uw gezondheid en uw fysieke mogelijkheden.
Infectiepreventie Naam: Team Infectiepreventie Bereikbaar: Elke werkdag Telefoon: (0512) 588 059 Bij een amputatie is de afdeling Infectiepreventie op de achtergrond betrokken. Meestal merkt u daar niets van. Het team is aanwezig bij de wekelijkse patiëntenbespreking. In dat overleg geven zij advies over hoe de betrokken deskundigen infecties kunnen voorkomen en er voor kunnen zorgen dat infecties zich niet verder verspreiden.
Ondersteuning Zowel voor als na de operatie kan de geestelijk verzorger u hierbij ondersteunen met aandacht, gesprekken en rituelen. Met de geestelijk verzorger kunt u praten over uw eigen leven en de plaats van uw ziekte daarin. En over de kunst om zelf aan het roer te blijven en de ingrijpende gebeurtenis vorm te geven vanuit uw geestelijke bagage: persoonlijke bronnen van moed en wijsheid, herinneringen en verlangens, geloof en levensvisie.
19 Amputatie van het been: betrokken deskundigen
20