15 jaar De Ouderenadviseurs en wat zij voor u kunnen betekenen
1
INHOUD 3 4 6 7 8 9 10 11
Kort interview met mevrouw Hannen In gesprek met Leo Wist u dat... Moeder inwonend Grafieken en Quotes Straks… later… Als we 80 zijn, of ziek en hulpbehoevend: wat moeten we dan? Problemen van alledag; een klusje of vervoer Samenwerkingspartners
De Ouderenadviseur in beeld
Al weer 15 jaar ouderenadviseur in Hengelo; een mijlpaal!
Voor u ligt een presentatie van de ouderenadviseurs van Welzijn Ouderen Hengelo (SWOH). De ouderenadviseur maakt één maal in de twee jaar een rapportage over de bevindingen. Daarin worden onder andere aantallen aanvragen en soort vragen gerapporteerd. Er is al weer 15 jaar een Ouderenadviseur in Hengelo, dat is zowaar een mijlpaal. Een reden te meer om de rapportage dit keer een ander gezicht te geven. Door middel van voorbeelden uit de praktijk, kleine interviews en een summiere opsomming van wat feiten, krijgt u een beeld van de werkwijze en de taken van de ouderenadviseur. Naast deze uitgave komt er een cijfermatig overzicht met diverse kengetallen. Bent u hierin geïnteresseerd dan kunt u deze opvragen bij SWOH. De voorbeelden in deze uitgave zij n aan de praktij k ontleend, maar op het interview van Leo na, zijn diverse cliënt gegevens om privacy redenen veranderd. 2
Kort interview met mevrouw Hannen ‘Dag mevr.Hannen, ik ben nu een aantal keren bij u geweest, zou u kunnen zeggen wat u aan de gesprekken met de OA hebt gehad?’ ‘Ik vond het natuurlijk heel fijn dat u bij mij thuis kon komen omdat ik zo slecht ter been ben. In het begin kwam u alleen voor mij en luisterde u naar wat er aan de hand was. Later betrok u ook mijn man en kinderen erbij en werd er gekeken of er iets aan het probleem gedaan kon worden. U vertelde over de dagverzorging, nam contact op met de huisarts en regelde de indicatie. Nu gaat mijn man een aantal dagen naar de dagverzorging en heb ik meer rust in huis, heel fijn. Wat ik ook prettig vond, is dat u met mij en de kinderen gepraat heeft over de ziekte van mijn man en hoe we hier het beter mee om kunnen gaan. Het is soms zo moeilijk te zien als je
man achteruit gaat en ook voor de kinderen is dat moeilijk. Ze bedoelen het vaak goed maar worden ook soms ongeduldig en kribbig, net als ik. Het is dan goed dat je informatie en handvatten krijgt.’ ‘Ik heb gemerkt dat u mij weer makkelijk belt als er iets is, kunt u ook zeggen hoe dat komt?’ ‘Het valt me op dat u goed luistert, en meedenkt over een oplossing, maar dat de keuze bij mij en de kinderen wordt gelaten. Dat is prettig, Ik voel geen druk dat er bepaalde hulp ingezet moet worden. Dit gebeurt pas als wij het zelf willen en er aan toe zijn. Dat is het denk ik wat het makkelijk maakt u weer te bellen; u draagt wel mogelijkheden aan, maar de keuze wordt bij mij en de kinderen gelaten.’ 3
In gesprek met Leo Leo is 65 jaar. Zijn vrouw is een aantal jaren geleden overleden en niet lang daarna kreeg hij te horen dat hij een chronische aandoening had. Hij is daarna verhuisd naar een appartement in een wooncentrum in Hengelo. In het appartement is alles gelijkvloers en dat is voor de toekomst van groot belang. Zo kan hij nog lang zelfstandig blijven wonen. Leo heeft de afgelopen jaren al meerdere malen contact gehad met de ouderenadviseur. ERVARINGSDESKUNDIGE We bellen hem, om te vragen hoe het met hem gaat en na even babbelen, komt het hoge woord eruit: ‘Leo, we gaan een blaadje maken en we willen graag een interview met jou en een foto’. Geen enkele aarzeling: hij vindt het prima. En een afspraak is zo gemaakt.
4
Dus Leo, in jouw woorden: wat hebben mensen aan een ouderenadviseur? Wat kan een ouderenadviseur betekenen? Het antwoord komt rap: ‘ze is veelzijdig en zoekt oplossingen die bij de mensen passen’. Die staat! We hadden het zelf niet bondiger en duidelijker kunnen verwoorden. Hij vervolgt: “ik heb er de laatste jaren heel veel aan gehad. Ik heb moeilijke tijden achter de rug, bijvoorbeeld na het overlijden van mijn vrouw. Tijdens die periode heb ik veel steun gehad. Maar ook daarna kon ik voor allerlei vragen de ouderenadviseur bellen”. Waar zijn we volgens jou niet voor? “Huishoudelijke en verpleegdingen. Daar weten jullie weinig van en hebben jullie geen capaciteiten voor”, Leo lacht. Hij neemt de
mensen graag in het ootje. Jullie doen minder de uitvoerende zaken. Jullie zoeken de instanties of de mensen die verder kunnen helpen, zoals Budget Alert bij financiële regelingen en vrijwilligers voor bijvoorbeeld de administratie als dat nodig is. Wat zou er beter kunnen? Leo lachend: “nou, je zou eens wat vaker langs kunnen komen voor een kop koffie”. Nou Leo aan je koffie en de gastvrijheid ligt het niet, die is prima in orde. Maar ja druk, druk... Heb je nog adviezen voor de mensen? “Zeker! Voor de mensen met een scootmobiel. Ik heb zelf ook een scootmobiel en ik gebruik hem heel vaak, maar ik merkte dat ik steeds moeilijker ging lopen. Ik heb meer oefening nodig. Maar zonder rollator gaat dat niet.
Tegenwoordig moet je de rollator zelf kopen en daar heb ik geen geld voor. Kwam ik er laatst op de rommelmarkt een tegen, die ik voor een prikkie kon kopen!’ Leo glundert. “Elke dag even oefenen! Bewegen is gezond”. En het onderhoud van de rollator dan? Weer een blinkende lach, “ach, een kennisje van een kennisje is erg handig, die helpt me. We moeten een beetje initiatief nemen. Van de gemeente en de overheid krijgen we steeds minder. Verder moeten mensen beter luisteren. Zeker in deze tijd van bezuinigingen. Misschien zijn bepaalde bezuinigingen wel nodig, maar de uitleg waarom mensen iets niet krijgen, dat doen ze niet of is niet helder genoeg voor de mensen. Als de mensen het snappen zijn ze minder geïrriteerd en boos.”
5
Wist u dat... U al vanaf 55 jaar bij de ouderenadviseur terecht Er op dit moment 24.455 ouderen boven de 55 jaar in Hengelo wonen
Sara
Er jaarlijks meer dan 350 aanvragen bij de ouderenadviseur binnenkomen Dat de helft van de vragen komen van ouderen boven de 80 jaar Meer dan tweederde van de oudere vraagstellers alleenstaand is
Martina
De ouderenadviseur bij U op bezoek komt, als dat wenselijk is De meeste vraagstellers veel behoefte hebben aan ondersteuning: “hulp is goed, maar we willen wel graag zelf de regie!” Tweederde van de vraagstellers tevens een verwijzing krijgt naar een andere instantie
Turan
Er een Turks en een Suryoyo sprekende ouderenadviseur aanwezig is Dat de ouderenadviseurs
geheimhoudingsplicht hebben Dat ongeveer de helft van de vragen door ouderen zelf gesteld worden
Lia
De andere helft van de vragen gesteld worden door
familie, organisaties en bekenden Dat de ouderenadviseurs weinig merken van de Hollandse zuinigheid: bijna altijd staat de koffie klaar, met een koekje!
Thea 6
Dat er ook allochtone ouderen zijn die zich graag zouden aanmelden voor
Bureau Activiteiten Bemiddeling
Moeder inwonend Meneer A. is een Turkse man van net 50+. Met het oog op de toenemende gezondheidsproblemen van zijn moeder (weduwe), heeft meneer A. zijn moeder naar Nederland laten komen. Moeder woont nu bij haar zoon in. Al vanaf het begin dat meneer zijn moeder naar Nederland heeft gehaald, zijn er problemen binnen de familie. De laatste tijd raakt moeder wat in de war en wordt ze moeilijk in de omgang. Hierdoor groeien de spanningen binnen de familie en het gezin. Ze zijn het onderling niet eens hoe hiermee om te gaan. Meneer A maakt zich veel zorgen, zowel om zijn moeder als om de problemen binnen zijn gezin. Hij gebruikt steeds meer medicijnen vanwege een toename van psychische problemen. Hij slaapt slecht en piekert. De Ouderenadviseur Allochtonen helpt meneer met het opstellen van een plan van aanpak. Hij wordt geholpen met een aanvraag
voor zorg via het CIZ, met een inschrijving voor een aanleunwoning voor moeder en voor een aanvraag huishoudelijke hulp van de WMO. Samen overleggen ze hoe de familie toch betrokken kan worden bij de zorg en de keuzes voor moeder. Als moeder bijvoorbeeld naar de huisarts moet, kunnen de kinderen om de beurt met haar mee. Het is prettig om de taken te verdelen. Zo hebben de andere kinderen ook meer contact met moeder. Voor de problemen binnen het gezin wordt meneer verwezen naar het maatschappelijk werk. Vier maanden later is meneer vrolijker, energieker en slaapt hij ook wat beter. Hij maakt zich minder zorgen om moeder. Zij woont met de juiste zorg in een andere woonomgeving. Dit geeft rust voor het gezin. Meneer heeft wat meer tijd voor zichzelf en is op advies van de Ouderenadviseur weer gaan sporten. 7
Aanvraag gedaan door
Aanvraag naar leeftijdscategorie
Anders
90+
Familie
overig
50-64 65-69
Cliënt
85-89 70-74
Organisatie 80-84
75-79
Zo rg
en W on
g Re g
Ve rv oe r
hu le ci a
o
so
el ge vi n
lp
g nin
nd O
Ps yc h
id d m lp Hu
er st eu
el en
iën nc Fin a
ct en Co nt a
Ac t iv
ite
ite
n
Probleemgebieden onderverdeeld naar vragen
Ondersteuning Mevrouw Karels is 76 jaar. Ze belt naar de ouderenadviseur met een vraag over verhuizen. Tijdens het huisbezoek blijkt er wel wat meer aan de hand te zijn. Mevrouw is weduwe en woont alleen. Lichamelijk gaat het niet zo goed. Ze heeft last van evenwichtsstoornis, ze loopt moeilijk en ze ziet slecht. Ze is al een paar keer gevallen en kan dan zelf moeilijk overeind komen. Ook de trap geeft problemen. Mevrouw heeft suikerziekte, slaapt slecht, eet slecht en heeft depressieve klachten. Ze heeft weinig contacten en niet veel vertrouwen in mensen. Financieel is het krap. Door haar slechte gezondheidstoestand heeft mevrouw hulp nodig bij het huishouden. Daarom vragen we bij de gemeente huishoudelijke hulp aan. De bijdrage voor de hulp is inkomensafhankelijk. Omdat ze een laag inkomen heeft, hoeft ze maar een lage bijdrage te betalen. Bovendien kan ze de
8
rekeningen van de Eigen Bijdrage doorsturen naar haar zorgverzekering. Er wordt bijzondere bijstand voor mevrouw aangevraagd en deze wordt voor een aantal bijzondere kosten toegekend. Mevrouw krijgt Personen Alarmering en op aanraden van de ouderenadviseur maakt ze een afspraak met de huisarts. De ouderenadviseur geeft informatie over aangepaste woningen en verhuizen. Met behulp van de ouderenadviseur schrijft mevrouw zich in bij de woningbouwvereniging en na een klein jaar kan ze verhuizen naar een aangepaste woning. De ouderenadviseur geeft steun en advies tijdens de verhuizing. Omdat mevrouw weinig steun uit de omgeving heeft, wordt er gezocht naar alternatieve hulp. De ouderenadviseur denkt mee en helpt zoeken naar oplossingen. Verder is haar huishoudelijke hulp nu ook een steun en toeverlaat. Ze heeft al snel een vertrouwd contact met mevrouw opgebouwd. Mevrouw ‘leeft op’ bij alle zorgzame toewijding en aandacht. Ze krijgt wat meer energie en blijkt een aantal zaken weer zelf te kunnen regelen.
Straks… later…... Als we 80 zijn, of ziek en hulpbehoevend: wat moeten we dan? De ouderenadviseur krijgt regelmatig vragen over wonen, verzorgingshuizen, over het verschil tussen wooncomplexen en aanleunwoningen, wonen mét indicatie of zonder enzovoort. Zo ook bij de heer en mevrouw Janssen. Het echtpaar wordt wat ouder en sinds enige tijd is er bij meneer parkinson vastgesteld. Naast alle verdriet om deze diagnose, ontstaat er bij het echtpaar ook veel onzekerheid over de toekomst. Als hij nu meer zorg nodig heeft, waar kan hij die dan krijgen en hoe loopt die procedure? Kunnen ze nog wel blijven wonen? Kan de woning misschien aangepast worden? De ouderenadviseur geeft informatie over de mogelijkheden. Samen met meneer en mevrouw kijkt ze naar de oplossing die het dichts staat bij de wensen en de leefstijlen van het echtpaar. Voor iedereen is het verhaal weer anders. Langzamerhand krijgen meneer en mevrouw Janssen een beter beeld van wat ze willen
en hoe ze dat gaan aanpakken. Dat betekent voor hen dat ze willen verhuizen naar een aanleunwoning in de buurt. Op die manier is de zorg dicht bij. Dat is voor hen een veilig gevoel. Als mevrouw alleen komt te staan, hoeft ze zich niet zo verloren te voelen in hun oude grote eengezinswoning. Daar zag ze erg tegenop. Bovendien zijn er allerlei activiteiten in het naastgelegen verzorgingshuis, waar mevr. gebruik van kan maken als ze daar behoefte aan heeft. Voorlopig nog even niet, maar dat die mogelijkheid er is, geeft mevrouw rust. In dit geval helpt de ouderenadviseur op weg met informatie en advies over het zoeken naar een geschikte woning. Het had ook heel anders kunnen gaan. Ieder mens is anders en daarom luidt de best mogelijke oplossing voor iedereen een beetje anders.
9
Problemen van alledag; een klusje of vervoer Mevrouw de Vries is op hoge leeftijd; ze is 89 jaar. Ze heeft wat praktische vragen over een klusje in huis en vervoer naar de specialist. In eerste instantie lijkt het antwoord eenvoudig: belt u toch gewoon de Hulpdienst Hengelo! Staan altijd voor u klaar. Maar de nicht, die voor haar tante belt, maakt zich wat zorgen: ‘wij wonen in het westen van het land en we zien haar dus niet zo vaak, maar we hebben er geen goed gevoel over’. Tante heeft geen familie in de directe omgeving en oude vrienden uit de buurt zijn allemaal weggevallen. Of de Ouderenadviseur a.u.b. bij mevr. op huisbezoek wil gaan? En dat kan! Ook om een hulpvraag duidelijker in beeld te krijgen, gaat de Ouderenadviseur op
10
bezoek. Tijdens het huisbezoek vertelt mevrouw de Vries dat ze de laatste maanden erg moe is. Ze schommelt erg met haar bloeddruk, heeft last van haar keel en is al een paar keer gevallen. Ze vertelt over hartkloppingen, duizelingen en regelmatig heel verdrietig voelen en huilen. Hoewel ze onder controle staat van de huisarts, had ze hem dat toch niet verteld: ‘ik wil niet zeuren”. Toch maar even een check bij de dokter laten doen en tevens de wijkzuster op de hoogte brengen van de situatie. Mevr. bleek een voedingstekort te hebben en krijgt nu een aanvulling op haar dieet. En voor die klusjes en het vervoer is natuurlijk gezorgd.
Samenwerkingspartners
Casemanager dementie
Thuiszorg
Politie
Zorgloket
CIZ
Maatschappelijk werk
WMO
Hulpdienst Huishoudelijke hulp Zichtbare schakel
Sociale dienst Huisarts
Budget alert
Brandweer
Woningbouw
Vrijwilligerswerk
Thuiszorgwinkel
Gemeente Steunpunt Mantelzorg
Mee Twente Dagbesteding
Sleutelteam Thuisbegeleiding
en al die andere organisaties waar we mee samenwerken...
11
U kunt bellen naar ons Zorgloket Maandag t/m donderdag: 8.30 – 16.00 uur Vrijdag: 8.30 – 13.00 uur 074 2459131 www.swohengelo.nl
‘Beter één huisbezoek te veel, dan één te weinig.’ ‘Wees niet bang of de vraag bij ons wel op de juiste plek is: we helpen u graag op de goede weg! En nee: een zak met geld hebben we nog steeds niet.’
‘U vraagt, wij draaien? Nee, wij kijken ook naar wat u zelf kunt.’
‘Een oudere: ‘Ik kan heel goed onthouden hoor, alleen niet zo lang…’
Meer weten?
2012 12
De volgende rapportages van de Ouderenadviseurs kunt u opvragen bij het Welzijn Ouderen Hengelo: - rapportage Ouderenadviseurs Allochtonen 2009 – 20011 - rapportage Ouderenadviseurs 2010-2012
