DE SCOOTMOBIEL is MIJN BENEN. Een onderzoek naar het gebruik van de scootmobiel in de gemeente Vlagtwedde

“DE SCOOTMOBIEL is MIJN BENEN”

Een onderzoek naar het gebruik van de scootmobiel in de gemeente Vlagtwedde

CMO Groningen, september 2011

Fransje Grisnich, adviseur/onderzoeker, [email protected] Eddy de Tiège, assistent onderzoeker © CMO Groningen, Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling Postbus 2266 9704 CG Groningen T. 050 577 01 01 Bezoekadres: Wegalaan 3

www.cmogroningen.nl [email protected] 2 ___________________________________________________________________________ Onderzoek naar het gebruik van de scootmobiel in gemeente Vlagtwedde CMO Groningen 2011

Inhoud 1. 2.

Inleiding en onderzoeksopzet

5

Resultaten

7 7 7 7 8 8 8 10 11 12 13 13 14 14

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13

Inleiding Duur en reden voor gebruik van de scootmobiel Informatie bij aanvraag Scootmobiel meest gebruikte vervoermiddel? Tevredenheid over informatie en instructie bij aflevering Gebruik van de scootmobiel Bereikbaarheid en toegankelijkheid van winkels en voorzieningen Vervanging van de scootmobiel Tevredenheid over de scootmobiel Veiligheid Overige suggesties Ervaringen van de seniorenvoorlichters Vergelijking met andere onderzoeken naar gebruik scootmobiel

3. Samenvatting en conclusie Bijlagen:

15

1. 2. 3.

17 19 21

Geraadpleegde bronnen Brief aan de scootmobielgebruikers Vragenlijst

___________________________________________________________________________ Onderzoek naar het gebruik van de scootmobiel in gemeente Vlagtwedde CMO Groningen 2011

3

4 ___________________________________________________________________________ Onderzoek naar het gebruik van de scootmobiel in gemeente Vlagtwedde CMO Groningen 2011

1.

Inleiding en onderzoeksopzet

De gemeente Vlagtwedde is bezig met een heroriëntatie van de dienstverlening in het kader van de Wmo en de voorliggende voorzieningen. Men kijkt hoe het beter, slimmer en efficiënter kan worden georganiseerd. Een onderdeel hiervan is een wijziging in de organisatie van de scootmobielverstrekking. De gemeente heeft een contract afgesloten met een nieuwe leverancier. Zij heeft nog in beraad of zelf inkopen van scootmobiels voordeliger zou kunnen zijn dan huren. Om goede en verantwoorde keuzes te kunnen maken heeft de gemeente Vlagtwedde meer informatie nodig dan waar ze nu over beschikt. Voordat de gemeente besluit tot eventuele koop over te gaan, wil zij meer inzicht in het feitelijk gebruik van de verstrekte scootmobiels en de mate van tevredenheid van de huidige gebruikers. CMO Groningen is gevraagd om hier onderzoek naar te doen. De opdracht hiervoor en de financiering gebeurt vanuit het gebiedsprogramma 2011/2012, onderdeel Wmo en voorliggende voorzieningen. De bedoeling is om alle scootmobielgebruikers te bezoeken en te interviewen om een zo goed mogelijk beeld te krijgen. De vragen die met het onderzoek beantwoord moeten worden zijn de volgende: ‐ Wat is de reden van mensen om een scootmobiel aan te vragen? ‐ Hoe is het feitelijk gebruik van de scootmobiel? ‐ Hoe lang hebben mensen hun scootmobiel al? ‐ Hoe tevreden zijn de gebruikers met hun scootmobiel? ‐ Wat is de verwachting van de gebruikers over het gebruik in de toekomst? ‐ Hoe is de uitkomst in de gemeente Vlagtwedde in vergelijking met onderzoek in andere gemeenten? Onderzoeksopzet Ter voorbereiding zijn vijf onderzoeken naar scootmobielgebruik gevonden en geraadpleegd (zie bijlage 1). Op basis van deze verkenning is de opzet gemaakt en de vragenlijst opgesteld. Alle gebruikers van een scootmobiel worden thuis bezocht door een vijftiental seniorenvoorlichters van welzijnsinstelling Rzijn. Samen met de seniorenvoorlichter vullen zij een vragenlijst in, die door CMO Groningen is opgesteld (bijlage 3). Voorafgaand aan het huisbezoek ontvangen alle scootmobielgebruikers een brief van de gemeente, waarin de bedoeling van het bezoek en het onderzoek wordt uitgelegd (bijlage 2). De seniorenvoorlichters krijgen in een collectieve bespreking uitleg en instructie over het gebruik van de vragenlijst en hun rol. Zij leveren de ingevulde vragenlijsten in bij Rzijn, die ze bundelt en doorstuurt naar CMO Groningen voor verwerking in een rapportage. De seniorenvoorlichters krijgen een presentatie van de onderzoeksresultaten. In die bijeenkomst worden ook de huisbezoeken geëvalueerd. Om in aanmerking te komen voor een scootmobiel hanteert de gemeente Vlagtwedde de volgende criteria: ‐ betrokkene kan geen gebruik maken van het openbaar vervoer; ‐ betrokkene kan niet fietsen in verband met een beperking; ‐ betrokkene kan niet meer dan 100 meter lopen. Er zijn in totaal 164 scootmobielgebruikers in het adressenbestand van de gemeente Vlagtwedde, die worden verdeeld over de seniorenvoorlichters. Van de 164 scootmobielgebruikers blijken er: 8 gebruikers te zijn overleden, verhuisd of hebben hun scootmobiel weer ingeleverd en 1 gebruiker geen medewerking verleent aan het onderzoek. De overgebleven 155 scootmobielgebruikers worden thuis bezocht met de vragenlijst. Eén gebruiker vult de vragenlijst niet in,vanwege een ziekenhuisopname. Het aantal respondenten in dit onderzoek is daarmee 154 scootmobielgebruikers.


5

De verdeling van de respondenten in leeftijd en geslacht is als volgt (figuur 1 en 2): 64 personen zijn 76 jaar of ouder(41%). 46 personen zijn tussen de 61 en 75 jaar (30%). Bijna een kwart is tussen de 46 en 60 jaar (35 personen, 23%), 8 personen zijn 31 tot 46 jaar (5%) en 1 persoon is jonger dan 30 jaar. Totaal zijn er 76 mannen en 74 vrouwen. Bij vier personen is het geslacht niet ingevuld. Figuur 1: Aantal scootmobielgebruikers naar leeftijd en geslacht 76 jaar en ouder

29

61-75 jaar

64

33 46

21

23

46-60 jaar

15

31-45 jaar

3

totaal

35

20

vrouw man

8

5

1 1

15-30 jaar

0 0

20

40

60

80

Figuur 2: Verdeling scootmobielgebruikers naar leeftijdscategorieën in percentages

1% 5%

15-30 jaar 23%

41%

31-45 jaar 46-60 jaar 61-75 jaar 76 jaar en ouder

30%

De in totaal 154 scootmobielgebruikers zijn als volgt verdeeld over de woonkernen: Ter Apel heeft de meeste scootmobielgebruikers. 10

38 Vlagtwedde Boertange 7 87

12

Sellingen Ter Apel Ter Apelkanaal


2.

Resultaten

2.1

Inleiding

In dit hoofdstuk geven we de resultaten van de ingevulde vragenlijsten weer. Het gaat steeds om een aantal van 154 respondenten, tenzij anders wordt vermeld.

2.2

Duur en reden van het gebruik van de scootmobiel

Aan de gebruikers is gevraagd sinds wanneer zij een scootmobiel hebben. In figuur 3 is te zien dat het gebruik vooral vanaf 2002 op gang komt. In 2011 zijn tot en met de maand augustus 30 scootmobielen toegekend (bron: gemeente). Dat betekent waarschijnlijk dat de stijgende trend zich doorzet. Van 2 personen is geen aanvangsjaar bekend. 16 Personen hebben hun scootmobiel 10 jaar of langer (11%, 1992 t/m 2001), 109 mensen (72%) hebben hun scootmobiel 5 jaar of korter (2006 t/m 2011). Figuur 3: Het jaar waarin gebruikers hun scootmobiel ontvingen 33

35

30

30 23

25 20

16 12

15 7

10 5

18

1

3

2

3

2

4 1

1

1

1

9 5

1

0 1992 1993 2994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 t/m aug

De reden waarom mensen een scootmobiel hebben aangevraagd is – vanzelfsprekend‐ het feit dat zij niet of nauwelijks meer kunnen lopen. Eén respondent formuleert het heel duidelijk: ”het zijn mijn benen”. In de antwoorden worden veel lichamelijke oorzaken en ziektes genoemd: hersenbloeding, evenwichtstoornis, artrose/artritis, beenamputatie, hart‐ en vaatziekten, longproblemen, diabetes, versleten knieën, heupproblemen, COPD met zuurstof, reuma, MS, dwarslaesie.

2.3

Informatie bij aanvraag

Bij de aanvraag van een scootmobiel verstrekt de gemeente informatie over de verschillende vervoersmogelijkheden die er zijn. Driekwart van de scootmobielgebruikers is van mening dat deze informatie voldoende is, een aantal respondenten is zeer tevreden over de informatie. Gebruikers die zeggen onvoldoende informatie te hebben gekregen, vinden onder andere dat er te eenzijdig is geïnformeerd over de scootmobiel en te weinig over andere mogelijkheden of dat de informatie niet optimaal was. Eén persoon heeft op deze vraag geen antwoord gegeven. Figuur 4: Voldoende informatie gekregen bij aanvraag

24%

nee ja 75%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%


7

2.4

Scootmobiel meest geschikte vervoermiddel?

Op de vraag of de scootmobiel voor de gebruiker het meest geschikte vervoermiddel is, antwoordt 96% met ja. Dat maakt heel duidelijk dat mensen blij zijn met hun scootmobiel. Vooral de verhoging van de mobiliteit en het onderhouden van de sociale contacten worden hoog gewaardeerd. De nee‐ stemmers geven aan liever een 4‐wieler te hebben, één respondent vindt dat een scootmobiel voor een stad beter is dan in een buitengebied als Vlagtwedde. Twee personen hebben deze vraag niet beantwoord.

Figuur 5: Vindt u de scootmobiel voor u het meest geschikte vervoermiddel?

3% nee ja 96%

2.5

Tevredenheid over informatie en instructie bij aflevering

89% Van de scootmobielgebruikers is tevreden over de informatie en de instructie die gegeven is bij de aflevering van de scootmobiel en over de werking er van. Een aantal mensen zegt een rijles of proefritje gehad te hebben. Mensen die deze vraag met nee hebben beantwoord geven als toelichting aan dat de instructie te kort was, dat onvoldoende gereageerd werd op uitingen van onzekerheid, dat er te weinig is verteld over de werking van de scootmobiel en de afstand die je er mee af kunt leggen. Drie personen hebben deze vraag niet beantwoord. Figuur 6: Tevreden met informatie en instructie bij aflevering van scootmobiel

9% nee ja 89%

2.6

Gebruik van de scootmobiel

De scootmobiel wordt het meeste gebruikt om een ommetje te maken, een bezoek te brengen aan familie of vrienden/bekenden en om boodschappen te doen (figuur 7). In de categorie ‘anders’ wordt genoemd dat men de scootmobiel voor alles gebruikt waarvoor je mobiel moet zijn, zoals de hond uit‐ laten, museumbezoek, vakantie, naar het werk gaan, en er doet zelfs iemand mee met de scootmobiel aan de fietsvierdaagse in Hoogeveen.


Figuur 7: Waarvoor wordt de scootmobiel gebruikt?

anders bezoek voorziening

28% 48% 57%

doktersbezoek

90%

bezoek familie, vrienden, kennissen

97%

een ommetje maken 81%

boodschappen doen

Frequentie Bijna 60% van de respondenten gebruikt de scootmobiel elke dag, een derde gebruikt hem een paar keer per week (figuur 8). Dat is een hoge frequentie en komt overeen met de antwoorden op de vraag waarvoor men de scootmobiel gebruikt. De scootmobiel blijkt een belangrijk hulpmiddel te zijn bij de dagelijkse activiteiten van de gebruikers. In de categorie ‘anders’ wordt vooral gezegd dat men in de winter of bij slecht weer de scootmobiel niet of veel minder gebruikt. Twee personen hebben deze vraag niet beantwoord.

Figuur 8: Frequentie gebruik scootmobiel anders

1%

(bijna) nooit

1%

paar keer per maand paar keer per w eek elke dag

4% 34% 59%

Toekomstig gebruik Op de vraag hoe vaak men de scootmobiel in de toekomst denkt te gaan gebruiken geeft bijna driekwart van de respondenten aan dat dit even vaak als nu zal zijn, een kwart antwoordt dat ze de scootmobiel vaker denkt te gaan gebruiken en slechts 4% zegt dit minder vaak te zullen gaan doen (figuur 9). Als reden voor minder vaak gebruik wordt aangegeven, dat er nu een auto met automaat ter beschikking staat en dat men denkt na een operatie de scootmobiel minder nodig te hebben. Acht respondenten hebben deze vraag niet beantwoord. Zij vinden het moeilijk om in de toekomst te kijken.


9

Figuur 9: Gebruik van de scootmobiel in de toekomst

geen a ntwoord mi nder va a k

5% 4%

va ker

23%

even va a k

68%

Afstand De afstand die de gebruikers gemiddeld per keer afleggen met hun scootmobiel is in meer dan de helft van de gevallen 5 tot 15 kilometer, dus in en om het dorp. Ruim een kwart legt grotere afstanden af tot meer dan 15 kilometer per keer en 18% blijft dicht bij huis met minder dan 5 kilometer. Twee personen hebben deze vraag niet beantwoord. Figuur 10: Verdeling van het aantal afgelegde kilometers per keer

26% meer dan 15 km 55%

5‐15 km minder dan 5 km

18%

2.7

Bereikbaarheid en toegankelijkheid van winkels en voorzieningen

De bereikbaarheid en toegankelijkheid van de winkels en de voorzieningen in de gemeente Vlagtwedde vindt ruim de helft van de gebruikers goed. Minder tevreden is men over de afritten van trottoirs (te hoog), een aantal winkels is te nauw of hebben te veel spullen in de gangpaden staan waar men in een scootmobiel moeilijk kan passeren. Blokker, Hema, Kruidvat, DA Drogist, Lidl, Aldi en C1000 zijn moeilijk toegankelijk, evenals Bruna Postkantoor en het Fysiotherapiegebouw in de Schoolstraat. De grotere supermarkten zijn meestal goed toegankelijk, de kleinere winkels veel minder. Het fietspad langs de Westerstraat is slecht, evenals het wegdek van de Hoofdstraat in Ter Apel en het fietspad langs de Sellingerstraat. Bij de braderie is er te weinig ruimte tussen de stoep en de marktkramen, waardoor scootmobeilgebruikers steeds stoep op en stoep af moeten. En die stoepen zijn veel te hoog. Tien mensen hebben deze vraag niet beantwoord, met als toelichting dat men nooit in de winkels komt (uit angst, scootmobiel is te breed) of de vraag niet van toepassing vindt.


Figuur 11: De bereikbaarheid en toegankelijkheid van winkels en voorzieningen met scootmobiel

6% geen antwoord 12%

slecht matig

29%

goed 53%

2.8

Vervanging van de scootmobiel

Gevraagd is of de gebruikers zonder hun scootmobiel zouden kunnen. Op deze vraag antwoordt 98% dat zij niet zonder kunnen. Eén persoon wil hem wel missen als er een financiële vergoeding van 25‐ 30 euro per maand tegenover staat. De meeste gebruikers hechten aan hun scootmobiel, vanwege de vrijheid, de zelfstandigheid en de mobiliteit. Eén persoon heeft deze vraag niet beantwoord. Bijna de helft van de respondenten heeft geen ander vervoermiddel beschikbaar. Het meest wordt als vervangend vervoermiddel genoemd de rollator (54%), de eigen auto (38%), de rolstoel en met iemand meerijden (beiden 27%). In de categorie ‘anders’ worden genoemd: een 45 km auto, een driewielerfiets, een snorfiets, elektrische rolstoel, trippelstoel in huis, valys, ziekenvervoer. Figuur 12: Ander vervoermiddel dan de scootmobiel (meerdere antwoorden mogelijk) anders

11%

rollator

54%

rolstoel elektrische fiets

27% 3%

regiotaxi

24%

met iemand meerijden auto van de kinderen

27% 14%

eigen auto nee

38% 32%

Het delen van de scootmobiel met anderen in een pool vindt 96% van de gebruikers geen goed idee. Ook hier vinden de mensen dit een beperking van hun vrijheid en onafhankelijkheid. Ook denken mensen dat het niet uitvoerbaar is, bijvoorbeeld als je tegelijkertijd van de scootmobiel gebruik wilt maken. Een aantal mensen denkt dat het verzekeringstechnisch niet kan. Twee personen hebben deze vraag niet beantwoord (1%).


11

Figuur 13: Delen van de scootmobiel met anderen (in een pool)

3%

ja nee 96%

2.9

Tevredenheid over de scootmobiel

Een overgrote meerderheid van de scootmobielgebruikers, namelijk 91%, is tevreden tot zeer tevreden over het vervoermiddel. Tien mensen hebben op deze vraag met ‘nee’ geantwoord (6%) en vier mensen hebben deze vraag niet beantwoord (3%). Deze gebruikers hebben moeite met de techniek van de scootmobiel (actieradius, besturing, vering, hapering, schokken). Figuur 14: Tevreden met de scootmobiel?

6%

3% ja nee geen a ntwoord 91%

Het rapportcijfer dat de scootmobielgebruikers aan hun vervoermiddel geven is hoog: meer dan de helft (55%) geeft een cijfer 8 of hoger. Opvallend is dat 3 personen, die zeggen tevreden te zijn met de scootmobiel toch een cijfer 5 geven en 1 persoon, die zegt ontevreden te zijn, geeft een cijfer 8. Twee ontevreden personen geven desondanks een cijfer 7. Totaal hebben 26 personen geen cijfer gegeven. Eén persoon gaf een nul. Het gemiddelde rapportcijfer is een 7,8.


Figuur 15: Rapportcijfers voor tevredenheid over de scootmobiel 35%

33%

30% 25% 20%

17%

17%

15%

12%

10%

10%

6%

5%

1%

3%

0% vier

2.10

vijf

zes

zeven

acht

negen

tien

geen cijfer

Veiligheid

81% van de scootmobielgebruikers voelt zich veilig in het verkeer, 15% (23 personen) voelt zich niet veilig. Moeite heeft men met het vrachtverkeer dat door het dorp rijdt en auto’s met aanhangwagens. Sommigen missen een zebrapad om veilig over te kunnen steken. Degenen die zich niet zo veilig voelen, noemen de verkeersdrukte, de snelheid van het verkeer en het vrachtverkeer (door de Hoofdstraat). Zes personen hebben deze vraag niet beantwoord (4%). Figuur 16: Voelt u zich veilig in het verkeer?

4%

geen antwoord 15%

nee ja

81%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

Er is nauwelijks behoefte aan (extra) rijlessen. 94% van de gebruikers heeft geen behoefte hieraan, 5% (7 personen) wil dit wel. Twee van deze personen zijn ook ontevreden over de informatie en instructie bij aflevering van de scootmobiel. Twee anderen hebben deze vraag niet beantwoord (1%).

2.11

Overige suggesties

Er is veel gebruik gemaakt van de ruimte om overige suggesties te doen. Hieronder een bloemlezing: - vier wielen in plaats van drie, is stabieler (wordt veel genoemd); - een zwaardere accu om grotere afstanden af te kunnen leggen; - alternatief: een 45 kilometer auto; - meer schuine op‐ en afritten, ook bij de opritten bij woningen; - ruimte voor een zuurstoffles, stokhouder; - betere vering; - een zeildekje tegen de regen, wordt nu niet meegeleverd; - standaard twee achteruitkijkspiegels; - meer ruimte voor boodschappen, kan er een mand achterop; - trekhaak en een kleine aanhanger achter de scootmobiel; - een plek om waardevolle spullen afgesloten te kunnen opbergen; - reflecterende strips op de achterkant van de rugleuning, rem‐ of stoplicht.


13

2.12

Ervaringen van de seniorenvoorlichters

Zoals in de inleiding is beschreven, zijn alle scootmobielgebruikers bezocht door een seniorenvoorlichter. Vijftien seniorenvoorlichters hebben zich voor dit onderzoek ingezet en hebben elk ongeveer tien bezoeken afgelegd. Na afronding van het onderzoek zijn de resultaten aan de seniorenvoorlichters gepresenteerd, en konden ook hun ervaringen worden gehoord. Deze onderzoeksopzet was namelijk nog niet eerder gedaan, dus de ervaringen van de seniorenvoorlichters zijn welkom. De voorlichters zijn zonder uitzondering enthousiast over hun bijdrage aan dit onderzoek. Ze vonden het een leuke, zinvolle en aantrekkelijke manier om in contact te komen met de doelgroep en concreet vanwege de vragenlijst. Het heeft hen meer inzicht gegeven in de scootmobielgebruiker en vooral ook meer begrip. Een bezoek duurde 45 – 60 minuten. De seniorenvoorlichters zijn verbaasd over het relatief hoge percentage scootmobielgebruikers dat jonger is dan 60 jaar (28%). Ook de scootmobielgebruikers zelf blijken enthousiast over deze huisbezoeken. Zij konden hun verhaal en wensen kwijt. Niemand had er behoefte aan om anoniem te blijven. Eén van de aandachtspunten in de evaluatie is de betrouwbaarheid van de antwoorden op de vragenlijst. Zijn mensen niet geneigd om het scootmobielgebruik positiever voor te stellen uit angst dat de scootmobiel door de gemeente wordt ingenomen? Geven de seniorenvoorlichters objectieve informatie? Opgemerkt wordt dat deze onderzoeksmethode altijd wel enige subjectiviteit met zich meebrengt, omdat gekozen is voor bezoek en een gesprek met de gebruikers. Desondanks zijn de seniorenvoorlichters er van overtuigd dat verreweg de meeste mensen volkomen terecht een scootmobiel hebben. Soms zou ook een elektrische fiets een (goedkoper) alternatief voor de scootmobiel kunnen zijn. Enkele bevindingen: ¾ vraagstelling bij vraag 12 blijkt verwarrend te zijn (seniorenvoorlichters interpreteerden deze vraag als “ernaast” i.p.v. “in plaats van”; ¾ de verzekering is één van de belemmeringen om de scootmobiel te delen met anderen in een pool, naast de gehechtheid aan een eigen mobiel; ¾ mensen gebruiken de scootmobiel ook ín huis; ¾ er zou gevraagd moeten worden of mensen een eigen bijdrage willen betalen voor het gebruik van een scootmobiel; ¾ de deelnemers aan dit onderzoek zouden op de hoogte gesteld moeten worden van de resultaten.

2.13

Vergelijking met andere onderzoeken naar gebruik scootmobiel

Ter voorbereiding van dit onderzoek en voor de samenstelling van de vragenlijst zijn enkele andere onderzoeken naar het gebruik van de scootmobiel geraadpleegd (zie bijlage 1). De uitkomsten van ons onderzoek in de gemeente Vlagtwedde vertonen een hoge mate van overeenkomst met de uitkomsten uit de geraadpleegde gemeenten. De vraagstelling van de verschillende onderzoeken was wel verschillend (expliciet onderzoek naar onder gebruik in Amsterdam), maar de resultaten zijn zeer vergelijkbaar. Er is een hoge mate van tevredenheid bij de scootmobielgebruikers. De scootmobiel wordt overwegend zeer regelmatig gebruikt (dagelijks tot wekelijks) en voor de kortere afstanden (boodschappen doen en een ommetje maken). Er zijn weinig alternatieven. Opmerkingen/verbeteringen worden aangegeven over gebreken aan wegen, fietspaden, stoepranden, op‐ en afritten, boomwortels. Ook obstakels bij de winkels zijn voor de scootmobiel‐ gebruikers lastig. In twee gemeenten is sprake van 9% (te weinig) gebruik, maar dat wordt genuanceerd, omdat mensen hun scootmobiel niet of weinig gebruiken vanwege fysieke beperkingen. In verschillende onderzoeken wordt gepleit voor een regelmatige check (bij voorbeeld eenmaal per jaar) of de scootmobiel nog wel voldoet. 14 ___________________________________________________________________________ Onderzoek naar het gebruik van de scootmobiel in gemeente Vlagtwedde CMO Groningen 2011

3.

Samenvatting en conclusie

De gemeente Vlagtwedde wil met dit onderzoek graag antwoord op een aantal vragen over het gebruik en de tevredenheid van de scootmobiel. Bij wijze van samenvatting geven we hier antwoord op die vragen. Wat is de reden van mensen om een scootmobiel aan te vragen? De redenen die mensen hebben om een scootmobiel aan te vragen zijn van lichamelijke aard. De meeste aanvragers hebben specifiek problemen met lopen of meer in het algemeen met hun gezondheid waardoor het lopen hen moeilijk af gaat. Door het gebruik van de scootmobiel hebben zij een stuk vrijheid, onafhankelijkheid en zelfstandigheid weer terug en zijn zij (veel beter) in staat hun sociale contacten te onderhouden en de dagelijkse dingen buitenshuis te doen zoals een ommetje maken en boodschappen doen. Hoe is het feitelijk gebruik van de scootmobiel? Ruim de helft (58%) van de mensengebruiken hun scootmobiel elke dag. Direct daarop gebruikt 34% de scootmobiel een paar keer per week. We mogen dus concluderen dat de scootmobiel vaak gebruikt wordt en een belangrijk onderdeel uitmaakt van de mobiliteit van de gebruikers. In de winter en bij slechte weersomstandigheden wordt het vervoermiddel minder frequent gebruikt. Hoe lang hebben mensen hun scootmobiel al? Het overgrote deel van de scootmobielgebruikers beschikt over het vervoermiddel sinds een aantal jaren. Vanaf 2002 neemt het aantal verstrekkingen rondom scootmobielen toe, met name de afgelopen vijf jaar. In 2011 lijkt de stijging door te zetten. 16 scootmobielgebruikers hebben hun scootmobiel tien jaar of langer (11%). Bijna driekwart (72%) heeft de scootmobiel vijf jaar of korter. Hoe tevreden zijn de gebruikers met hun scootmobiel? De overgrote meerderheid van de scootmobielgebruikers, namelijk 91%, is tevreden tot zeer tevreden over het vervoermiddel. 55% Geeft een rapportcijfer van 8 of hoger, 10% geeft zelfs een 10! Wat is de verwachting van de gebruikers over het gebruik in de toekomst? Dat de scootmobiel in een grote behoefte voorziet, blijkt wel uit het feit dat 91% van de gebruikers zegt het vervoermiddel even vaak (68%) of vaker (23%) te gaan gebruiken in de toekomst. Alternatieve vervoermiddelen zijn: de rollator (voor de kleinere afstanden) en de eigen auto. 98% Van de scootmobielgebruikers zegt niet meer zonder hun scootmobiel te kunnen.

Conclusie De conclusie uit dit onderzoek kan zijn dat de verstrekking van de scootmobiel een groot succes is en in de behoefte van mensen, die door ziekte en/of lichamelijk letsel hun mobiliteit kwijt zijn, voorziet. Suggesties van de gebruikers gaan vooral over zaken die het gemak, het comfort en de veiligheid van de scootmobiel verder kunnen vergroten, zoals vier wielen in plaats van drie voor meer stabiliteit, twee spiegels voor meer overzicht en mogelijkheden om meer spullen (boodschappen, zuurstoffles) te kunnen vervoeren. De seniorenvoorlichters van welzijnsinstelling Rzijn hebben hun deelname aan dit onderzoek als leuk en waardevol ervaren. Ook hun leidinggevenden zijn enthousiast. Het is zeker een aanpak die voor dit type onderzoek (huisbezoek aan de doelgroep) vaker toegepast kan worden. De gemeente zou regelmatig, bijvoorbeeld eenmaal per jaar, aan de scootmobielgebruikers kunnen vragen of de scootmobiel nog aan de wensen en omstandigheden voldoet. ___________________________________________________________________________ Onderzoek naar het gebruik van de scootmobiel in gemeente Vlagtwedde CMO Groningen 2011

15


Bijlage 1 Geraadpleegde bronnen Scootmobiel in de gemeente De Bilt. WMO Adviesraad De Bilt, maart 2010. Scootmobielen in gebruik, gebruik en veiligheid van scootmobielen. I&O Research B.V., Enschede, september 2009 i.o.v. de gemeente Enschede. Onderzoek scootmobielgebruik gemeente Waalwijk, Zorgloket WaalwijkWijzer, september 2005. Rapport onderzoek ondergebruik scootmobiel in de gemeente Amsterdam, Dienst Zorg en Samenleven gemeente Amsterdam, Bestuur & Management Consultants februari 2008. Het gebruik van scootmobiels in Zeewolde, Zeewolde september 2009.


17


Bijlage 2 Brief aan scootmobielgebruikers datum:19 april 2011 ons kenmerk: doorkiesnummer: uw brief van: uw kenmerk: onderwerp:

scootmobiel onderzoek

Geachte heer, mevrouw,

De gemeente Vlagtwedde verstrekt scootmobielen aan mensen die minder goed ter been zijn. U bent zo’n scootmobielgebruiker. De gemeente wil graag weten hoe de scootmobiel u bevalt, hoe vaak u hem gebruikt en waarvoor. Om daar achter te komen is in samenwerking met het CMO Groningen (Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling) een onderzoeksvragenlijst opgesteld. Iedere scootmobielgebruiker in de gemeente wordt dit voorjaar persoonlijk bezocht door een seniorenvoorlichter van Rzijn, de welzijnsinstelling in de gemeente Vlagtwedde. Vooraf wordt u telefonisch benaderd voor een afspraak. Gezamenlijk met de seniorenvoorlichter kunt u dan de vragenlijst invullen. Wij vragen uw medewerking aan dit onderzoek. Door dit onderzoek kunnen knelpunten in beeld worden gebracht en kunnen verbeteringen in het beleid worden doorgevoerd. De resultaten van het onderzoek kunt u begin juli vinden in de TAC en op de website www.vlagtwedde.nl

Met vriendelijke groet, namens burgemeester en wethouders

De heer E. S. P. van de Grampel manager afdeling Samenleving


19


Bijlage 3

Vragenlijst Gebruik Scootmobiel Vlagtwedde April 2011 De gemeente Vlagtwedde verstrekt scootmobielen aan mensen die minder goed ter been zijn. De gemeente wil graag weten hoe de scootmobiel u bevalt, hoe vaak u hem gebruikt en waarvoor. Daarvoor is deze vragenlijst opgesteld. Iedere scootmobielgebruiker in deze gemeente wordt persoonlijk thuis bezocht door een seniorenvoorlichter van welzijnsinstelling Rzijn. Wij vragen u om samen met de seniorenvoorlichter de vragenlijst in te vullen. Bij voorbaat danken wij u hiervoor hartelijk.

Persoonlijke gegevens gebruiker Naam: ………………………………………………….. Postcode: …………………………………………….. Geslacht: man

vrouw

U valt in de leeftijdscategorie:

15‐30 jaar

31‐ 45 jaar

46‐ 60 jaar

61‐75 jaar

76 jaar en ouder

Aanvraag scootmobiel 1.

Sinds wanneer heeft u een scootmobiel? (maand, jaar)

…………………………………………………

2.

Wat was de reden om een scootmobiel aan te vragen?

…………………………………………………..………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………


21

3.

Heeft u naar uw mening voldoende informatie gekregen van de gemeente bij uw aanvraag over

de verschillende vervoersmogelijkheden die er voor u zijn?

Ja

Nee

Toelichting: ………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

4.

Vindt u de scootmobiel voor u het meest geschikte vervoermiddel?

Ja

Nee

Toelichting: …………………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………….

5.

Bent u tevreden over de informatie en instructie die u bij aflevering heeft gekregen over de werking

van uw scootmobiel?

Ja

Nee

Toelichting: ……………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

Het gebruik van de scootmobiel 6.

Waarvoor gebruikt u (vooral) de scootmobiel? (meerdere antwoorden mogelijk)

Om boodschappen te doen

Om een ommetje te maken

Om bezoekjes af te leggen aan familie, vrienden, kennissen

Voor doktersbezoek (en/of de fysiotherapeut, tandarts etc)

Voor bezoek bibliotheek, steunstee of andere voorziening

Anders, namelijk: …………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………….

7.

Hoe vaak gebruikt u de scootmobiel? (kruis één antwoord aan)

Elke dag

Een paar keer per week

Een paar keer per maand

(bijna) Nooit

Anders, namelijk:

Toelichting: ………………………………………………………………………………………………………..


8.

Denkt u uw scootmobiel in de toekomst net zo vaak te gebruiken als u nu doet?

Ja, ik blijf hem even vaak gebruiken

Nee, ik ga hem vaker gebruiken

Nee, ik ga hem minder vaak gebruiken

Toelichting: ………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………..

9.

Welke afstand rijdt u gemiddeld per keer dat u de scootmobiel gebruikt? (één antwoord)

Minder dan 5 kilometer (vooral in het dorp)

5 tot 15 kilometer (ook buiten het dorp maar in de gemeente Vlagtwedde)

Meer dan 15 kilometer (ook buiten de gemeente)

10.

Wat vind u van de bereikbaarheid en toegankelijkheid van winkels en voorzieningen met uw

scootmobiel?

Goed

Matig

Slecht

Toelichting: ……………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

11.

Zou u zonder scootmobiel kunnen?

Ja

Nee

Toelichting: …………………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………………….

12.

Kunt u ook een ander vervoermiddel gebruiken in plaats van de scootmobiel? (meerdere antwoorden mogelijk)

Nee

Eigen auto

Auto van de kinderen

Met iemand meerijden

Regiotaxi

Elektrische fiets (wordt (nog) niet door de gemeente verstrekt)

Rolstoel

Rollator

Anders, namelijk: ………………………………………………………………………………


23

13.

Zou u een scootmobiel willen delen met anderen, bij voorbeeld in een scootmobielpool?

Ja

Nee

Toelichting: ………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………….

14.

Bent u tevreden over uw scootmobiel?

Ja

Nee

ik geef als rapportcijfer (1 t/m 10) een ……….

Toelichting: ……………………………………………………………………….

Veiligheid 15.

Voelt u zich veilig met de scootmobiel in het verkeer?

Ja

Nee

Toelichting: ……………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………..

16.

Heeft u behoefte aan (extra) les in rijvaardigheid met de scootmobiel?

Ja

Nee

Toelichting: ……………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………..

Verdere suggesties Ruimte voor opmerkingen of suggesties over gebruik van of alternatief voor de scootmobiel: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Heel hartelijk dank voor uw medewerking! __________________________________________________ De ingevulde vragenlijst wordt ingeleverd bij welzijnsinstelling Rzijn en van daar doorgestuurd naar CMO Groningen, Postbus 2266, 9704 CG Groningen. Voor eventuele vragen: Fransje Grisnich, CMO Groningen, tel. 050‐577 01 01.


DE SCOOTMOBIEL is MIJN BENEN. Een onderzoek naar het gebruik van de scootmobiel in de gemeente Vlagtwedde

Recommend Documents