uw leef- en eetwij(s)zer
20 1989-2009
®
De lever moet harder werken in de lente 10 stappenplan om degeneratieziekten te voorkomen
mindfulness en hongergevoelens
Natuurlijk bewegen
verslavingen voorkomen
Belgisch voedingsmagazine Faché instituut
Afgiftekantoor Lochristi | V.U.: Walter, O. M. Faché | Kerkstraat 103 | 9270 Laarne België e 10,50 | Nederland e 10,50 | jaargang 9 | MAART/APRIL 2012 | tweemaandelijks | P602654
62
AbONNEER JE NU OP leefnu voor slechts e 54 ipv e 58 voor de nieuwe 9de jaargang van nummer 61 tot nummer 66 u Leef N u LeefN
r
DD SP RU IN KV AZIE ER W LA E OP GE RK JE ND T BO RD
58
ZO N
4
265
| P60
JKS
ELI
ND
BL OE
R
TO VE
Fa ch é
51 IE ER CT
vo ed in gs m ag az in e
S| P602 654
Bel ifte gi kan sc too h 8,8 r Afg
lgië
Be
IJ
0 | Loc Ne hri der sti lan | V.U d .: Wa 9,5 lter 0| , JAA O. M. RG Fac AN hé G 8 | | Ker JUL kst I/A raa UG t UST 103 US | 927 201 0 1 | Laa TW rne EEM AA
NE
KE Fach é ins EH tituu EC BA t
DEL
DO
chilf ertje s
Be lgi sch
vo ed ing
sm ag azine
em ng reiso
DE
EN OM
n U her hui LE V-sc m d RS VO haden OR e K BIO TI
E:
CH
FI
Afgi Belg ftek ië anto or 8,80 Loch | Ned risti erla | V.U.: nd Walt 9,50 er, O. | JAAR M. Fach GAN é G 7 | Kerk | MEI/ straa JUNI t 103 2010 | 9270 | TWE Laar EMA ne AND ELIJK
ak
LE
EF
- EN
EE
TW
IJ (S
)Z
ER
g
in st ituu t
Ba RU
ST
EL OZE
UW
BEN rko B EN mIJWER SY ND zKo RO Nutvan INn OM G n riën b EN Veb NU ten innAN ran TR d die ePn IË IJN NTE te ST it ge besc de u IL N
Vo o n ke
UW
Jetla
ER )Z IJ (S TW EE - EN
EF
LE
UW
ER )Z (S IJ TW EE EN EF LE UW
WIJ EN EET LEE FUW
20
09 -20
89
Er )z ar ij (s tw m EE En or oed w lE Ef ® th er u o fi be mo bro l ha ec m nd ul en el air en
009 9-2 198
ER )Z
®
(S
IJ TW EE EN LE
EF
-
uids
4
ofdh
265 | P60
Ho
009
9-2
198
S
Magazine LEEFNU® legt het accent op biologische voeding, voedingssupplementen, orthomoleculaire voedingsadviezen en niet-toxische geneeskunde, fytotherapie en niet-toxische tumorbehandelingen. Zuivere lucht, dito water en grond, lichaamsverzorging, woonomgeving, spiritualiteit en persoonlijkheidsontwikkeling, verantwoorde beweging en sporten zonder doping, toxische en ecologische problemen, en kritische doorlichtingen van alles wat met gezondheid en ziekte te maken heeft, worden goed wetenschappelijk onderbouwd.
LEEFNU wordt je gids die aangeeft hoe preventieve geneeskunde en andere orthomoleculaire benaderingen van het dagelijkse leven de ziektekosten drastisch kunnen verlagen terwijl je levenskwaliteit sterk zal stijgen. Het tweemaandelijks magazine verschijnt zes maal per jaar en kost € 58 per jaar Een abonnement begint te lopen vanaf de maand van betaling op de bankrekening van het FIOW.
20
®
en ten
09
ten? zit
stud
-20
sta
pa
or
89
ies
vo
19
ct infe
en
loss
r op
Tel. 03 789 09 59 • Gratis Fax 0800 800 11
[email protected] • www.energeticanatura.com
20
cans
nd
.............................................
Stuur deze bon terug naar: Postkantoor St-Niklaas 1 • Postbus 148 • 9100 St-Niklaas
ER
e ta
59
n je va t al eid in e dh beg oort zon d eb ge kinde g 55 ór vó
| P60
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
)Z
ed
De
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
IJ (S
n go
ee
ulai olec
JKS
€23,56/fl)
TW
albi
in
om
ELI
KORTINGSBON € 2,5 KORTING bij aankoop van 1 fles Resium (
EE
ida
t er moe
orth
Afgi ië Belg
tuut ANDELIJK instiLaarne| TWEEMA ch103é | 9270I 2011 UAR at e Fa stra FEBR ARI/ aziné | Kerk Fach 8 | JANU mag M. G O. ingster, GAN ed Wal | JAAR vo | V.U.: 9,50 sch Lochristi nd lgi or | Nederla 4 Be ftekanto 265 8,80
kwaliteitslabel
- EN
®
Wat
zen
N LE EL kids ST or EN n vo ke Ko
M
SA
rsui
KIT
56
Oo
LP
4
EF
nd
HU
S| P60 265
LE
Ca
E-
RST
ELIJK
Bel
TWE ne EMA AND
IJN
EN Vo ed Lic aa ings haa n d de m e h ficië sta an nti al le d v es re an he n le sym rke ze pto nne n me n n
54
IC
UR
ED
R VU
EN EN
DE
M
KO M
ON
EF EO
IE
Be lgi sch vo ed ings mag M. az Fach in GAN e é G 8 | Kerk Fa | MAA stra ch RT/A at 103 é in PRIL | 9270 sti 2011 Laar tu ut |
Afgi Belg ftek ië anto AANde or Loch LijKs8,80 | P60265 | Ned risti 4 | V.U.: erla nd Wal 9,50 ter, O. | JAAR
UW
’B
OR
PA TH
ut AAND itu EEM st rne | TW in 0 Laa 1 é | 927 BER 201 ch Fa t 103/OKTO e raa BER in KerkstTEM az hé | | SEP ag Fac G 8 m O. M. AN gs , RG in Walter0 | JAA ed| V.U.: 9,5 vohristi land der isch r Loc| Ne lg kantoo8,80 BeAfgiftegië
ing
EN
KEN
ed
MAK
KEU
en vo
ZIEK
VO
DE
é inst ituut
SJES
re ai p ul ul ec h ol te m ers ho E
AA
ALS
OR TSBL
57
KA
N JE
ES, KO
IN
Exam
ICHT
RP
ST
bij
NL
HE
HO MEO
UN SK
Fyto
UR
N ZO
nd?
NA TU
EE
Succesvol gebruikt door miljoenen mensen sinds 1929!
Gemeente:
Afgi ië Belg
52
T DE
EE
• Geeft meer energie en verhoogt de concentratie.
. . . . . . . . . . .
e straatg 2010 aziné | Kerk /AU Fach | jULi mag M. Ng 7 O. ingster, rgA ed : Wal9,50 | jAA voristi | V.U. e h Loch nd lgisc or | Nederla Be ftekanto 8,80 e
S UI
of vija
Afgiftek 4 België antoor Lochrist e 8,80Laarne i | | P60265 V.U.: | 9270 | NederlaIJKS Walter, at 103 | TWEEM AANDEL nd e 9,50 | O. M. Faché | Kerkstra I 2011 jAArgA | Ng 7 | Kerkstraat 103 NOVeM Ber/de | 9270 Laarne ceMBer 2010 | tWeeM
Faché | MEI/JUN O. M. NG 8 Walter, voeding | JAARGA ischLochristi | ndV.U.: 9,50 4 Belgantoor | Nederla 265 Afgiftek 8,80 | P60 tuut s Belgiësti ne eLijK 0 Laar ANd é | in 927 eMA Fach103 | tWe
009
JDER
AA
LEEFNU zoekt geen controverse, wél oplossingen en brengt praktische artikels met honderden voedingsadviezen over orthomoleculaire voeding en allerlei ziektebeelden. Het magazine is een goede investering en een soort levensverzekering van slechts € 0,15 per dag door je gezondheid te behouden, maar vooral hoe deze kan terug gewonnen worden op een natuurlijke wijze, volgens de recentste wetenschappelijke gegevens.
• Helpt de spijsvertering
Postcode:
vies
r ad
ulai olec
om
Orth
etes ab
di bij
9-2
TEBE
STRI
EK
E
• Verbetert de huid
n
ke
eu nk
bu
20 198
®
EK
en R m L IJZE o Plade TE VEE ork t ntenex vo n me g enntracten in de huidve in rts rzorgin oo dele ed nte g oik an vo me Ho beh iste pple enE NAGELSju gssu Belgisch OND voeding tuut GEZ in é insti smagazi ne Fach ed ne Fach smagazi vo
ROM HEMOCH
ite
he
, ZI
BR
ST UN SK EE EN
op
isc
otar
SSEN
GE
G IN
or
vo
je
orth
BE
n
ED VO
je
e be
afstand
-voete
EEN
vriend
GEN
• Helpt bij opgeblazen gevoel
Winterh and
Soja,
ATOSE,
n op
ee
Ho
De
” op
BASIS
E CH
?
ie erat
JICHT
t Or
SCHE
HOLISTI
en
rniss
stoo tie Erec
reid
BIJ DE
en en
G VAN
RIS OTA TH OR
20
19
L Lee eef Nu fNu
KEN
AANPAK
PSYCHI
ELIN BEHAND
20 19892009
®
Ortho tarisc he Minder voor voeding eten houdt hond “ouder dom en skwalen
IR LA
• Helpt gewicht te verliezen
Voe EN KLACHT SCHE
g
gedra
CU OLE OM TH OR
• Ondersteunt de prostaat
en ding
‘G
• Ondersteunt lever en nieren
uW
(S) ZER
198
®
LF ZE
• Elimineert urinezuren
Straat:
®
009
• Lever-en bloedreinigend
en eet Wi
009
9-2
Andere positieve effecten van Resium:
L Lee eef Nu fNu
j(S )ze
20 1989-2
20
Resium is een alcoholvrij mengsel van 10 belangrijke ontgiftende kruiden. Eén kuur Resium heeft een onmiddellijk effect.
Naam: .
Leef N LeefN u u
L Le eef N efN u u
u fN Lee efNu Le
u ef N u Le eefN L
Gevolgen: • Vermoeidheid • Allergieën / Astma • Immuniteitsproblemen • Hoofdpijn / Migraine • Depressie • Hormonale problemen • Etc.
lee f-
Voorbeelden zijn: PCB’s, Pesticiden, Schimmels Ftalaten (Terug te vinden in plastic flessen) Fijn stof, Dioxines, Asbest Zware metalen, Chloroform Chlorine
®
Inhoud LeefNu geeft belangrijke adviezen en info om onnodige medische kosten uit te sparen. Nog meer info geven wij op onze open en gesloten website www.fache-instituut.be en in al onze cursussen. erkend Medisch Journalist Walter faché
LEEFNU N°62 - JAARGANG 9 - maart-april 2 . 012 n REDACTIONEEL
n ACTUEEL
• Geef iedere cel wat ze nodig heeft............... 4
• Een ongezonde levensstijl en slechte voedingsgewoontes verhogen de kans op dementie....................................... 6
n VOEDINGSDOSSIER • Het nutritioneel tien-stappenplan van Walter Faché om degeneratieziekten te voorkomen - Deel 1..................................... 8
n EETWIJS(Z)ER, epigenetisch logboek • Mindfullness en hongergevoelens............... 13
n ORTHOMOLECULAIRE WAARSCHUWINGEN n ORTHOTARISCHE RECEPTEN • Klaar voor de lente......................................... 11
n Medisch dossier • De lever moet harder werken in de lente.. 18
LeefNu, een neutraal vakblad LeefNu blijft - naast Orthofyto - het enige orthomoleculaire vakblad op de Beneluxmarkt dat zich niet bindt aan een productlijn om voldoende inkomsten te genereren. Wij hebben geopteerd voor een orthoceutische firmaraad die los van de redactie en de artikels in het blad functioneert.
Erkenning LeefNu LeefNu is sinds juni 2007, het enige neutrale Orthomoleculaire Wetenschappelijke Tijdschrift erkend door de ‘European Union of Science Journalists’ Associations’ en de ‘European Research Advisory Board (EURAB)’.
n verslavingsdossier
• Mariadistel beschermt de lever tegen alcohol.........................................30
n ORTHOTRENDS
• Asperges, de basis van het hele antioxidant netwerk............................................................28
Nieuws Faché Instituut
Monografieën
• Abonneer op Leefnu jaargang 2012.............. 2
• MN 8 Overgewicht met natuurlijke middelen voorkomen en behandelen............................. 7
n Sport en beweging • Natuurlijk bewegen, jong geleerd, oud gedaan. Bewegen als een kind...................................26
n Haute cuisine van het seizoen
• Mis het 34 seminarie niet.............................37 • In volgend nummer.......................................38 • Colofon.............................................................38 • Agenda Consulentenopleidingen.................39
Publiciteit • Nutrisan: Neptune Krill Oil............................ 32
Bezoek onze nieuwe gesloten website www.fache-instituut.be en vraag uw paswoord aan.
n TOXICITEIT
• Coenzyme Q10 gehalten bij patiënten met fibromyalgie............................................33 • De invloed van omega-3 en omega-6 vetzuren op vermoeidheid en ontsteking..33 • Curcuma voor een veilige en effectieve behandeling bij actieve Reuma Artritis.......34 • Lijnzaadpoeder verlaagt het totale cholesterolgehalte en de hyperglycemie bij patiënten met Diabetes Mellitus..................34 • Vitamine D suppletie verlaagt sterfte bij patiënten met Metabool Syndroom............35 • Hoge dosis vitamine D en Multiple Sclerose (MS)...................................35
• Verslavingen voorkomen of smakelijk behandelen....................................21
• Energetica Natura: Resium............................ 2
Wenst u nog meer info?
• Zuinige spaarlampen kunnen schadelijk zijn.................................................. 24
• MN 39 ADHD orthomoleculair behandelen..................................................... 32 • MN 49 Orthomoleculaire genetische manipulatie................................. 32 • MN 57 Voedingsdeficiënties bij patiënten herkennen aan de hand van lichaamssymptomen.............................. 32
• Eoli waarom gefilterd water?........................36 • Ojibwa De Roeck: Als vloeibaar beter is ....36 • Urmale Bupleuran complex..........................37 • Pharma Nord Coënzym Q10..........................38
Het FIOW behoudt zich het recht om op elk moment haar prijzen te wijzigen. De prijzen vermeld op onze website www.fache-instituut.be op het moment van de aankoop zijn bindend.
Redactioneel
Geef iedere cel wat ze nodig heeft Laat uw voeding uw medicijn zijn!
“Laat uw voeding uw geneesmiddel zijn en uw geneesmiddel uw voeding” was een uitspraak van Hippocrates (460-377 v. Chr.).
Walter OM Faché
Prof. Dr. Linus Pauling tweevoudig Nobelprijswinnaar introduceerde in 1968 voor het eerst de term “Orthomoleculair” in Science: alle stoffen, moleculen of handelingen die niet toxisch en niet vreemd aan het lichaam zijn, die het lichaam biochemisch en fysiologisch normaal kan verwerken zonder enige schade en die op de juiste tijd met de juiste dosis biochemisch individueel dient gegeven of geëlimineerd te worden. (verruimde betekenis uit Science 160:265-271, 1968)
Voeding kan een geneeskrachtige werking hebben, maar verkeerde voeding kan klachten en ziekte veroorzaken, zoals allergieën, kanker, hart- en vaatziekten en ouderdomsdiabetes. Wij zijn niet in staat ons te onttrekken aan alle negatieve invloeden die ons omgeven. Onze manier van leven en de toestand van onze biosfeer stellen hoge eisen aan ons lichaam, doordat we voortdurend worden “gebombardeerd” met anti-survival factoren. Wel kunnen we met alle beschikbare pro-survival middelen proberen de negatieve invloeden zodanig op te vangen, dat we ondanks alles toch gezond blijven en in een toestand van evenwicht verkeren, waarbij het lichaam zelf elke verstoring kan compenseren om een optimale gezondheid te behouden. In ieder geval staat in de pro-survival filosofie de eigen verantwoordelijkheid centraal. Dit is de beslissende factor voor onze gezondheid. “Geef iedere cel wat zij nodig heeft, onthoud haar wat zij missen moet, en zij zal zich gedragen waarvoor zij geschapen is, namelijk om te leven.”
Belang van omgevingsfactoren Omgevingsfactoren worden meer en meer ernstig genomen. Er wordt een link gemaakt tussen omgevingsfactoren en allerlei ziektebeelden. Met omgevingsfactoren bedoelen wij zowel de inwendige omgeving zoals emotionele, biochemische, mentale, energetische en
4
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
spirituele, als de uiterlijke omgeving waarin onze genen zijn ingebed zoals voedingsmiddelen, water, lucht, junkfood, gifstoffen, voedingsadditieven, exotische voeding, sociale rituelen, parasieten, enz. Deze factoren beïnvloeden de expressie van onze genen en noemt men epigenetische factoren. Genen bepalen wel zoals wij er uit zien, maar genen zijn beïnvloedbaar door omgevingsfactoren. Ongeveer 90% van alle genen zijn zelfs betrokken bij de wisselwerking met signalen uit de omgeving. Genen worden aldus dagelijks beïnvloed en gereguleerd door omgevingsfactoren of epigenetische factoren. Het wordt aldus meer en meer belangrijk aandacht te hebben voor alle omgevingsfactoren. Wij hebben het heft in eigen handen en wij hoeven het niet aan anderen over te laten! Wij zijn zelf verantwoordelijk voor onze genen tot een positieve expressie te laten komen en een betere gezondheid op te bouwen. Wij kunnen onze genen vertroetelen en positieve signalen geven.
Word een manipulator van je genen De expressie van onze genen wordt aldus niet uitsluitend bepaald door de DNA-code zelf, maar door een assortiment van epigenetische factoren die wij grotendeels zelf onder controle kunnen hebben. Wij kunnen de genen sturen of genetisch manipuleren waar en wanneer ze zich aan of uit moeten zetten.
Zulke epigenetische verschijnselen orkestreren de vele omgevingssignalen waardoor een enkele bevruchte eicel uitgroeit tot een complex organisme, zonder dat het DNA zelf moet worden veranderd! Zelfs 70% van de omgevingsfactoren worden reeds vastgelegd en bevroren tijdens de zwangerschap, de geboorte en gedurende de eerste jaren. Deze ingrijpende omgevingsfactoren in het begin van je leven werden in het geheugen van je lichaam gegrift zoals een kras op een fonoplaat. Een liefdevol ouderschap en liefdevol met elkaar omgaan is een epigenetische therapie! Dierproeven bewijzen dit tenvolle. Eveneens bewust en intentioneel leven via overtuigingen, gedrevenheid, gevoelens, mediteren en een positieve geesteshouding vervullen een belangrijke rol in de epigenetische controle op onze genen. Onze gemoedstoestand verbetert, de stress vermindert drastisch en ziektes krijgen geen of weinig kans! Enkele voorbeelden : •
•
•
Ruzies tussen partners veroorzaakt door de stress allerlei huidallergieën, slechte wondgenezing, hartklachten en nog meer. Dit komt doordat emotionele stress in het lichaam hormonale en genetische reacties veroorzaken. Gekoesterd worden leidt tot chemische veranderingen in de hersenen die bepaalde genen activeren. Onderzoek van Dr Moshe Szyf met moederratten en hun jongen toonde aan dat sterk gekoesterde jongen, likken en verzorgen van de vacht, minder angstig en beter aangepast waren dan niet verzorgde jongen. Deze epigenetische invloeden op de genen werden aan de volgende generaties doorgegeven zonder veranderingen in de genen zelf. Levensstijl en eetgewoontes kunnen bijdragen tot een betere controle over het immuunsysteem, de allergenen onder controle houden en elk ziektebeeld tot een positieve expressie brengen. Wij hebben deze balans van onze gezondheid in eigen handen.
De lever optimaal ondersteunen zoals in dit nummer uitgebreid wordt op ingegaan, is een krachtig voorbeeld hoe wij onze genen positief kunnen manipuleren door zoveel mogelijk alle toxische stoffen te elimineren. Kies voor levende enzymen die je slechts kunt halen uit levende biologische en rauwe voedingsmiddelen. Bewerk je voeding zo weinig mogelijk en eet rauw of gestoomd. Vermijd industriële voeding en wees op je hoede voor biologische voeding die ook meer geïndustrialiseerd wordt! Koop geen verrijkte of gerestaureerde voeding noch light voedingsmiddelen. Zorg voor een verhouding van 85-90% plantaardig en 10-15% dierlijk voedsel. Leer dagelijks het epigenetisch landschap ontginnen en manipuleer op een epigenetische wijze je genen. Het FIOW geeft in dit tijdschrift LeefNu en ook in Orthofyto ruime mogelijkheden om je genen tot een gunstigere expressie te brengen. Het geheim van gezondheid en langer fit en alert te blijven zit niet in de genetische code, maar in de regulering van de genetische activiteit door epigenomen (het totaal aan epigenetische factoren). Het vinden van de cruciale epigenetische manipulatoren zal in de komende jaren één van de centrale taken van de epigenetici zijn (Rudolf Jaenisch stamcelonderzoeker in Boston). Er bestaat geen twijfel meer dat we met een gezonde levenswijze ons biomedische lot kunnen veranderen. Epigenetische schakelaars zijn zelfs in staat om gemuteerde genen op non-actief te zetten en kan in twee richtingen werken, kans op ziekten verminderen of soms schade aanrichten door genen uit te schakelen waarvan de producten onze cellen beschermen.
Uw hoofdredacteur Walter O.M. Faché
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
5
Actueel In deze rubriek worden thema’s ‘heet van de naald’ uit de verschillende media overgenomen en door de redactieraad kritisch geëvalueerd.
Een ongezonde levensstijl en slechte voedingsgewoontes verhogen de kans op dementie
Pascale Van den Heede
D
e wereldgezondheidsorganisatie verwacht een wereldwijde explosie van dementie door dat er meer en meer overgewicht en obesitas te zien is bij kinderen én volwassenen. Te vet en te suikerrijk eten én te weinig bewegen is niet alleen risicovol voor hart- en vaatziekten, maar verhoogt ook de kans op dementie. Zeker overgewicht bij jongeren is een sluipmoordenaar.
6
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
Actueel Slechte leefgewoonten
Dementie is een terminale ziekte waarbij je nog 6 jaar tot 12 jaar leeft nadat de eerste symptomen zijn vastgesteld. Het meest opvallende kenmerk aan dementie is dat het geestelijke functioneren van de persoon steeds verder achteruitgaat zodat activiteiten van het dagelijkse leven niet meer mogelijk zijn. Personen met dementie verliezen de oriëntatie in tijd en ruimte en krijgen moeite met spreken of met het begrijpen van wat anderen zeggen. Zowel het gedrag als het karakter kunnen ingrijpend veranderen.
Niet alleen krijgt wie ongezond eet en nauwelijks beweegt eerder dementie, maar ook de achteruitgang van de ziekte gaat sneller dan wie een gezonde levensstijl heeft, zegt Professor Engelborghs van de geheugenkliniek UA.
Vergrijzing is een belangrijke oorzaak van dementie, maar wat minder geweten is, is dat onze steeds ongezondere levensstijl de kans op dementie sterk verhoogt. Volgens een nieuw rapport van de wereldgezonheidsorganisatie (WGO) lijden vandaag wereldwijd 35.6 miljoen mensen aan dementie. Ieder jaar komen er 7.7 miljoen nieuwe gevallen bij en iedere 20 jaar zal het aantal verdubbelen. In 2040 zal het aantal mensen met dementie verdrievoudigd zijn. De groei zal vooral komen van de voormalige ontwikkelingslanden. Daar hebben de slechte eetgewoontes hun intrede gedaan en zorgen voor overgewicht en obesitas, ook bij de jongeren. Het is het overgewicht en obesitas bij jongeren die een zwaar onderschat risico vormen voor het ontwikkelen van dementie. Ook in de westerse landen groeit het aantal obese kinderen en volwassenen. Eén op vijf meisjes en één op zes jongens in Vlaanderen kampt volgens de universiteit van Gent met overgewicht. Op jonge leeftijd kan te weinig bewegen en teveel junkfood schade aanbrengen in de hersenen. Dit kan zich later manifesteren in de vorm van dementie.
Walter O.M. Faché is orthomoleculair biochemicus en voedingsdeskundige en houdt zich al meer dan dertig jaar professioneel bezig met de invloed van voeding en milieu op de gezondheid. Hij stichtte in 1989 samen met Dr. Frans Fermon en Apr. Hubert Goossens het Vlaams Instituut voor Orthomoleculaire Wetenschappen (VIOW) en werd directeur en hoofddocent van dit orthomoleculair instituut. In 2008 kreeg het VIOW de nieuwe naam FIOW of het Faché Instituut voor Orthomoleculaire Wetenschappen als een erkenning in België. Hij is sedert 1978 voor België de pionier voor de orthomoleculaire voeding en geneeskunde. Zijn verdienste en bijdrage aan de orthomoleculaire geneeskunde werd het eerst in het buitenland gewaardeerd: in 1999 ontving hij in Nederland als eerste buitenlander de prijs voor Orthomoleculaire Geneeskunde. In 1998 richtte hij de Orthoceutische firmaraad op en in 2003 het World Institute for Integrative Medicine (WIMED) om alle medische disciplines in Europa te convergeren.
Info Gezondheidsboekje nr1 Jij kunt slank en gezond blijven. Walter O M Faché: gezondheidsboekJes faché
Obesiteit en dementie
Walter OM Faché
JiJ kunt slank en gezond bliJven
1
Er zijn honderden dieetboeken en honderden afslankingsproducten op de markt die je in een mum van tijd een slank figuur beloven, er worden steeds weer nieuwe fitnessprogramma’s en afslankingsrages gepromoot als dé manier om snel en moeiteloos af te slanken, de strijd tegen de kilo’s is een miljoenenbusiness geworden en toch heerst zwaarlijvigheid meer dan ooit. Het is dus duidelijk dat er iets niet klopt. Geen enkel populair dieet blijkt op lange termijn te werken, van afslankingspillen alleen val je niet af en de nieuwste rages worden niet volgehouden. Diegenen die er toch in slagen om op die manier hun gewicht blijvend kwijt te geraken, riskeren ernstige voedingstekorten en krijgen op de duur problemen met hun gezondheid. Dit boek is in alle opzichten anders dan andere dieetboeken. Het biedt een bruikbaar instrument in de vorm van de revolutionaire voedingsdriehoek Faché, die de basis vormt voor een gezond voedingspatroon dat voorziet in alle essentiele voedingsstoffen. Diegenen die zich het concept van dit boek eigen maken en stap voor stap overschakelen naar een orthotarische voeding- en leefwijze, zullen hun overtollige kilo’s voorgoed kwijtraken, zonder honger te leiden en zonder calorieën te tellen. Zij zullen zich bovendien gezonder en energieker voelen dan ooit. Met het revolutionaire afslankingsconcept Faché kan je écht slank en gezond blijven. Begin er vandaag mee en overtuig uzelf.
Er is een onderscheid te zien tussen een eetpatroon met veel verzadigde vetten, zout en suiker en een mediterraan dieet met veel groenten, granen, fruit en onverzadigde vetten. Het is wetenschap,!7IJ0H7-jjeafe! pelijk vast te stellen dat de schade die wordt aangericht aan de bloedvaatjes door de ongezonde levensstijl de basis kan vormen voor dementie. De kleine scheurtjes ter hoogte van de hersenen tasten de “cognitieve reserve” aan, de capaciteit om helder na te denken. Zo zal dementie sneller inzetten en evolueren. Wie gezond leeft kan dementie dus wel degelijk uitstellen of afweren.
JiJ kunt sl ank en gezond bliJven
Jij kunt slank en gezond blijven
ISBN: 978-90-77994-05-4
,!7IJ0H7-j eafe!
FIOW
1
met de nieuwe revolutionaire Voedingsdriehoek Faché®
FIOW
Eerste druk 2009
gezondheidsboekJes faché Faché Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Uitgeverij Publi Media - Laarne
Eerste druk 2009
Je begint dus best van kindsbeen af gezond te eten en te leven om het risico op latere leeftijd te minimaliseren. Als wetenschappelijk bewijs heeft een recente studie (*) aangetoond dat bij jongens met overgewicht en insulineresistentie een fruit- en groentensapconcentraat een positieve invloed heeft op beide aandoeningen. Deze studie werd uitgevoerd met 30 jongens tussen de leeftijd van 6 en 10 jaar waarvan 21 overgewicht hadden en 9 een normaal gewicht. Ze kregen een suppletie van fruit- en groentenconcentraat gedurende een periode van 6 maanden, samen met voedingsadvies. Er was vermindering in vetzucht en verbetering van de hyperinsulinemie samen met een verhoging van de bètacaroteenconcentratie bij de jongens met overgewicht.
Monografie nr 8 Overgewicht
Te bestellen FIOW Larenhoeve Kerkstraat 103 9270 Laarne
[email protected]
Referentie:
1. De Morgen 10 april 2012; Barbara Debusschere 2. Sebastiaan Engelborghs professor geheugenkliniek UA 3. (*)”Insulin Resistance and Adiposity in Relation to Serum-Carotene Levels,” Canas JA, Damaso L, et al, J Pediatr, 2012 Feb 28;
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
7
Voedingsdossier
Het nutritioneel tien-stappenplan van Walter Faché om degeneratieziekten te voorkomen. Deel 1
Walter O.M. Faché
D
e vertaalde medische verhandelingen van de Engelse natuurarts Dr. T.R. Allinson in 1885, waren den Bijbel van mijn vader. Heel mijn jeugd heb ik doorgebracht in een sfeer van een gezonde leef- en eetwijze volgens deze Engelse arts Dr. T.R. Allinson. Voeding was de basis en alles en diende vers, ongeraffineerd, seizoengebonden, beste kwaliteit en zelf bereid te zijn. Wij kunnen nu drie conclusies uit de verhandelingen van Dr. Allinson trekken: de roots van de orthomoleculaire geneeskunde liggen reeds in de natuurgeneeskunde van de 19de eeuw. Er is niets nieuws onder de horizon. De leef- en eetwijze is 127 jaar later enorm sterk veranderd.
Wie is daar verantwoordelijk voor De verantwoordelijkheid van het nonchalante slecht eetgedrag vandaag moet gelegd worden bij de medisch wereld, de voedingsindustrie, de overheid, de consument. Deze vier bepalen hoe onze voeding eruit moet zien, welke voedingswaarde zij zal bevatten, welke additieven en andere kunstmatige stoffen er mogen inzitten, of voor de consulent de voeding voldoende lekker is, er mooi-ogend uitziet en nog goedkoop erbij is. Kortom de natuurlijkheid, de optimale gezondheidswaarde en de echte zuivere smaak van voedingsmiddelen is totaal verloren gegaan! Niemand beseft voldoende dat alle voorspellende studies een explosieve groei van de welvaartsziekten aantonen. Er wordt met onze voeding zo gesjoemeld dat voeding niet meer onze dagelijkse medicijn kan zijn zoals Hippocrates het zo mooi verwoordde. Meer dan ooit zou nu de preventie de basis moeten zijn van ons hele voedingsbeleid. Dit zal vandaag niemand meer kunnen ontkennen. De kracht van preventie kan alle hart- en vaatziekten helpen voorkomen. Vijfenzeventig jaar geleden waren hart- en vaatziekten vrijwel onbekend! Eerste hartinfarct is pas in 1912 beschreven! In 1930 overleden slechts 3000 Amerikanen aan hartinfarct! Nu zijn harten vaatziekten doodsoorzaak nummer één. (Atkins Robert C. 2000)
8
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
De 20ste eeuw eindigde met alle wetenschappelijke kennis om de ziekten van die eeuw uit te roeien. De wetenschappelijke onderzoekers hebben hun werk gedaan en de vruchten van hun gezamenlijke arbeid staan ons nu ter beschikking. Maar helaas ontbreekt de politieke en economische kennis en wil om dit op grote schaal in praktijk om te zetten! Het advies van de American Heart Association, van harte ondersteund door de American Medical Association, de American Dietetic Association en het National Cholesterol Education Program (NCEP) heeft een keurmerk gecreëerd op allerlei waardeloze etenswaar (geraffineerde granen- ontbijten, vetarme producten,…). Wat is er verkeerd aan het hart- en vaatdieet? Preventie ontbreekt. Hart- en vaatziekte elimineren door orthomoleculaire preventie. Onze levensverwachting kan meer dan 12 jaar verlengen. (Castelli WP. 1992)
Het tienstappenplan van Walter Faché Met een tienstappenplan wil ik iedereen aanzetten om een poging te wagen zo eenvoudige mogelijk zijn eetgewoonten om te buigen tot meer natuurlijke, gemakkelijke voedingsgewoonten ver weg van het huidige fastfood of industriële voedingsaanbod. Iedereen weet vandaag dat de voeding niet meer is zoals vroeger en vanaf de jaren voor de tweede wereldoorlog tot heden is de voedingswaarde sterk gedaald tot 30 à 80%. Onze
Voedingsdossier
voeding schiet tekort en kan ons niet meer wapenen tegen ziekten en veroudering omdat de vitaminen, mineralen en belangrijke noodzakelijke fytonutriënten ontbreken of sterk zijn gedaald. Met zijn allen eten wij meer calorieën in de hoop beter en meer gevoed zijn, maar overgewicht slaat toe zonder de actieve stofjes. Deze zijn nodig om de verbranding van de overmaat vetten en de vertering van de overmaat koolhydraten te versnellen. Daarom is het hoog tijd om in een 10 stappenplan de voeding opnieuw als basis te nemen voor de algehele gezondheid en ziekten zover mogelijk weg te houden. (Faché Walter, 2003)
Stap 1: houd koolhydraatbalans in evenwicht Met ongeraffineerde koolhydraten geen 21ste eeuwse kwalen meer, want je houdt het bloedsuiker constant. Het bloedsuiker constant houden is één van de belangrijkste opgave van iedereen om gezond te blijven. Overal ter wereld waar de traditionele voeding vervangen werd door een westers voedingspatroon,
begon na een periode van 20 jaar de opmars van diabetes en hart- en vaatziekten bij de bevolking. (Cleave T.L. 1974) Vele voorbeelden zijn beschikbaar. Jemenitische joden emigreerden naar Israël en een hoog percentage glucose-intolerantie werd waargenomen met bovendien 11,8% diabetes. (Cohen AM 1979) Bij de veramerikanisering werden Pima-indianen uit Arizona grotendeels obees en boven 40j had bijna de helft diabetes en nierstoornissen ten gevolge van diabetes. Zij hadden zelfs een eigen dialysecentrum. In Saoedi-Arabië was er tot 1970 vrijwel geen diabetes. 20j nadat een meer verwesterd dieet de norm werd, kreeg 12% van de mannen en 14% van de vrouwen tussen 51 en 60 j diabetes en steeg het aantal diabetes in stedelijke gebieden tot 49%. (Al-Nuaim AAR. 1997) Van zodra de koolhydraten zijn opgebruikt, zal je lichaam automatisch de opgeslagen vetten beginnen verbranden. De vetafbraak enzymen en hormonen werken samen om je eetlust en je hongergevoel te verminderen!
Advies 1: verander radicaal je eetgewoontes • Vermijd voedingsmiddelen met een hoge glycemische index (GI) • Glucose, sucrose, fructose, lactose (melk!), maltose, witte bloem, bakkerijproducten, koeken, gebak, fastfood, …. vermijden • Kies samengestelde ongeraffineerde koolhydraten rijk aan vezels. • Hele granen, rauwe groenten, zoete patat, pompoen, peulvruchten, knolgewassen, zijn aan te bevelen • Beperk de koolhydraten om overgewicht te voorkomen en verouderen af te remmen. Gebruik 45 à 55% van het totaal calorieën dieet koolhydraten of tussen 25 tot 150 g/d volgens je biochemisch type en je inspanningen. • Minder pasta’s, brood, rijst, banketbakkerij producten consumeren • Geen enkelvoudige suiker, snoep noch frisdranken! • Drijf de goede essentiële vetten op tot 35% van het aantal calorieën. Zij doen je minder koolhydraten eten! • Beperk plantaardige polyonverzadigde oliën en vermijd totaal de geraffineerde vetten en transvetzuren. • Gezonde vetten zijn: vlaszaadolie, visoliën, olijfolie, sesamolie, amandelolie en palmolie. • Scheid koolhydraten en eiwitten tijdens dezelfde maaltijd en pas de gedissocieerde voeding toe van Dr. Shelton, Dr. Hay en Wab. • Beperk enkelvoudige suikers tot een minimum van 4 à 25 g per dag. Zij veroorzaken een instabiele bloedsuikerspiegel. Maximum 15% van totaal koolhydraten. • Stop je niet vol met junkfood dat rijk is aan koolhydraatcalorieën! Minder calorieën zijn nodig om geen honger te hebben.
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
9
Voedingsdossier
Advies 2: Tien antioxidant know-hows 1. Kies voeding van het seizoen; deze bevatten de hoogste concentraties aan antioxidanten. 2. Zorg steeds voor verse voeding. Kant-en-klaarmaaltijden uit de magnetron, diepvriesof afhaalpizza en de hele snellehap eetcultuur verminderen drastisch de hoeveelheid antioxidanten 3. Breng verscheidenheid in je voeding, zodat alle soorten antioxidanten in een hoge concentratie, het antioxidant netwerk kunnen ondersteunen. 4. Bewerk zo weinig mogelijk de voedingsmiddelen. Consumeer deze in hun natuurlijkste vorm! 5. Koop voeding rechtstreeks van de kweker. De koel-verstechniek van supermarkt biedt allesbehalve verse voeding. Controleer de houdbaarheidsdatum. 6. Haal groenten en fruit steeds uit de plastic zakken als je thuis komt. 7. Vermijd geel wordende, verlept uitziende groenten. Echt verse groenten “kraken” als je ze vastneemt! 8. Kies elke dag minstens een donkergroene groente (spinazie), een salade en een knolgewas; deze zijn rijk aan antioxidanten. 9. Bewaar aardappelen in het donker en afgedekt. 10. Vermijd geconserveerde voeding die vrije radicalen bevat. Vermijd gerookt, gepekeld, zout, zoet en te vet voedsel.
Stap 2: houd de oxidatie balans in evenwicht Neutraliseer de vrije radicalen of terroristen in je hele lichaam. Bescherm je lichaam tegen oxidatie met anti-oxidanten, want vrije radicalen beschadigen cellen, weefsels en organen. De homeostatische balans in fig 1 toont het evenwicht aan tussen het toxisch effect van zuurstof en de verdediging van de cel tegen de permanente oxidatiestress. De balans kan slechts in evenwicht blijven indien er voldoende vrije radicalenvangers in het lichaam aanwezig zijn. Permanent worden er ook vrije radicalen aangemaakt door de aanwezige zuurstof die wij levensnoodzakelijk inademen. Heel wat enzymatische antioxidanten worden in het lichaam voortdurend aangemaakt om de terroristen te neutraliseren zoals
superoxide dismutase (SOD), catalase, glutathionperoxidase. Onze voeding zit vol met antioxidanten om ook de vrije radicalen te vangen. De voeding moet dan ook vol zitten met antioxidanten zoals vit E, vit C, betacaroteen, Cysteïne, Selenium, CoQ10, … In de figuur kan je dit evenwicht goed afleiden. Het antioxidant netwerk beschermt elke cel, waarin celoxidatie of ademhaling plaats vindt. Anti-oxidantstoffen komen overvloedig voor in ongeraffineerde biologische voeding. De concentratie van antioxidanten is veel hoger dan in geïndustrialiseerde voeding. Verhoog de antioxidanten in je voeding door zoveel mogelijk biologisch, rauw en seizoenvoeding te eten. Kies ook voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten!
Homeostatische Balans Cytotoxisch effect van zuurstof
Productie vrije radicalen
Vrije Radicalen druk
Cel verdedigt zichzelf tegen deze oxystress
Antioxidant verdedigings mechanisme
Vrije Radicalen vangers
Referenties
1. Atkins Robert C. Dr Atkins’ Age-Defying Diet. 2000. St. Martins’ Ppress, LLC 2. U.S. Bureau of Census. 3. Castelli WP. 1992. Concerning the possibility of a nutritionalconcept. Arch Intern Med. 152: 1371-1372. 4. Faché Walter, 2003. MN 52 Stappenplan om degeneratieziekten te voorkomen. Publi-Media Laarne 5. Cleave T.L. Dr. 1974; directeur medisch onderzoek van het Institute of Naval Medicine. The Saccharine Disease. 6. Cohen AM, Fidel J, Cohen B et aj. Diabetes, blood lipids, lipoproteins and change of environment: restudy of the new immigrant Yemenites in Israël. Metabolism 1979;28:716-728 7. Al-Nuaim AAR. Prevalence of glucose intolerance in urban and rural communities in Saudi Arabia. Diabet Med 1997, 14: 595-602.
.
O2 superoxide anion H2O.2 waterstofperoxide OH hydroxylradicaal . ROO lipideperoxide en andere………
SOD superoxide dismutase Catalase Glutathion peroxidase Vit C, Vit E, beta-caroteen, Cysteïne, Selenium, CoQ10, …
Fig.1 vrije radicalen de antioxidanten antioxidanten in in het het lichaam. Fig 2DeDehomeostatische homeostatischebalans balanstoont toonthet hetevenwicht evenwicht tussen tussen de de vrije radicalen en en de lichaam.
10
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
Orthotarische recepten
Klaar voor de lente
Lies Helsloot
H
et is elk jaar hetzelfde: tijdens de lente begint de rush naar de zomer. Een heerlijke periode met hopelijk veel zon, luchtige kledij, heerlijke wandelingen en dito zwempartijtjes. We verlangen na een sombere winter om langzaam al die laagjes af te pellen en plaats te maken voor de zon op onze huid. Ook van binnenuit verlangt ons lichaam om tijdens deze periode schoon schip te maken na lange maanden van vaak te veel lekker en minder gezond eten. Tijd dus voor supergezond voedsel en lekkere lente-ingrediënten. Met een hip woord detox genaamd. Spijtig genoeg wordt dit vaak ten onrechte geassocieerd met saai konijnenvoer. Met de hieronder staande recepten wil ik echter aantonen dat het ook anders kan en dat detox helemaal niet zo hoeft te zijn.
Zonnige mango smoothie Ingrediënten (voor 2 à 3 porties)
• 2 koppen verse mango of bevroren mango blokjes • 1 glas vers wortelsap (als je dat niet ziet zitten, mag je kiezen voor biologisch kant-en-klaar wortelsap) • het sap van 2 sinaasappels • het sap van een halve limoen Werkwijze Doe alle ingrediënten in een blender en mix tot je een mooi glad mengsel verkrijgt. Indien het geheel te dik is, kan je er wat water of extra sap aan toevoegen. Wanneer je deze smoothie zou mengen met sojamelk of biologische yoghurt en er eventueel wat lijnzaad onder mixt, kan je dit drinken als een voedzaam ontbijt.
Boekweitpasta met een pesto van broccoli en noten Mijn moeder maakte vroeger een sausje met gepureerde broccoli omdat mijn broer; die niet zo verlekkerd was op groenten; op die manier ook zijn portie binnen speelde. Dit gerecht is erop gebaseerd. Ingrediënten (voor ongeveer 4 porties)
• 1 broccolistronk (+- 500 g): in roosjes en de steel geschild en in schijfjes • 5 eetlepels pijnboompitjes • 1 volle kop verse basilicumblaadjes (of meer) • 1 kop verse bladpeterselie (enkel de blaadjes) • 3 eetlepels amandelen • 2 eetlepels pijnboompitjes
• • • • • •
1 teentje knoflook het sap van een halve, kleine citroen extra vierge olijfolie (ongeveer een halve kop) zeezout zwarte peper 500 g boekweitpasta
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
11
Orthotarische recepten
Werkwijze • Stoom de broccoli gaar (laat ze echter niet te zacht koken). • Spoel ze daarna onder koud water en laat goed uitlekken • Doe de helft van de broccoliroosjes in een apart kommetje en zet opzij voor later gebruik. • Doe volgende zaken in een blender: overige broccoli (inclusief steeltjes), basilicum, bladpeterselie, olijfolie, noten, look en citroensap. • Mix alles tot een glad geheel en breng op smaak met zout en peper. • Kook de boekweitpasta ondertussen gaar en giet af. • Meng deze met de pesto en werk de borden af met de rest van de broccoliroosjes en eventueel extra verse kruiden.
Gezond ontbijt: toast met noten en banaan. Ingrediënten (voor 1 portie)
• 2 eetlepels biologische dikke kwark • 1 grote snee volkoren zuurdesembrood, licht getoast • fijne plakjes banaan (ongeveer 1/3 banaan)
• 5 grof gehakte pecannoten • 1 eetlepel cocosschilfers (optioneel) • 1 eetlepel dadelsiroop Werkwijze: Besmeer je toast met de kwark en werk af met de banaan, noten, cocos. Druppel er dan de dadelsiroop over.
Soep van asperges en witte bonen met peterselie pesto Dit is een heerlijk voedzame soep. Je kan er een kleine portie van eten als voorgerecht of een grote portie met een sneetje geroosterd volkorenbrood. Ingrediënten
• 1 bussel asperges, geschild en in stukjes van 1 cm gesneden • 2 sjalotjes, fijn gesneden • 2 teentjes knoflook, fijn gesneden • 1 liter kippen- of groentenbouillon • ongeveer 200 g witte bonen uit bokaal of blik, uitgelekt • zeezout & zwarte peper • extra vierge olijfolie • de zeste van een halve kleine citroen • verse peterselie (je mag kiezen welke soort): 1 goed volle kop Werkwijze: • Stoof de sjalotjes in wat olijfolie tot ze zacht zijn. • Doe er dan de bouillon bij. • Breng de bouillon aan de kook en doe er de asperges, helft van de look en bonen bij. Laat alles doorkoken
12
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
tot de asperges zacht zijn. • Pureer de soep en breng ze op smaak met peper en zout. • Maak van de bladpeterselie, olijfolie, andere helft van de look, citroenzeste, peper en zout een pesto door alles te pureren in een blender. Voeg olijfolie toe tot je een dikke saus krijgt. • Doe de soep in kommetjes en werk ze af met wat druppeltjes van de pesto.
Eetwij(s)zer, een epigenetisch logboek Deze rubriek spoort de lezer aan om verstandig met eten om te gaan. Met deze tips en adviezen reiken we een leidraad aan om dag na dag tot een beter voedingspatroon te komen voor jezelf, je kinderen en je huisdieren. Voedingsstoffen zijn epigenetische signalen die je genen positief manipuleren.
Mindfulness en onze hongergevoelens
V
Douwe Nutterts
eel technieken en methodes die zich richten op het veranderen van jouw eetpatronen en gewoontes trachten die verandering van buiten af op te leggen, mindfulness bewerkstelligt een verandering van binnen uit. Het is een natuurlijk proces waarbij hetgeen dat ingevouwen is zich kan ontvouwen, hetgeen gebroken is geheeld kan worden en hetgeen verborgen is zichzelf kan onthullen. Mindfulness is een vaardigheid die we allemaal bezitten en kunnen cultiveren.
Wat is mindfulness Mindfulness wil zeggen dat je intentioneel of opzettelijk aandacht besteed aan wat er gaande is in jezelf – jou lichaam, geest en hart en hier zo volledig mogelijk gewaar van bent. De aandacht die je schenkt aan wat er gaande is, is mild en vrij van beoordeling of kritiek. Mindfull eten is een ervaring die zowel ons lichaam, onze geest en ons hart aanspreekt. Dit heeft betrekking op het eten dat we kiezen, klaarmaken en opeten. Het doet een beroep op al onze zintuigen en het stelt ons in staat om ons gevoel van honger en verzadiging op een speelse en nieuwsgierige manier te onderzoeken. Je onderzoekt
wat je al hebt en je apprecieert wat je al doet. Eten en drinken zijn een van de aangenaamste dingen die we doen als mensen en als we dit appreciëren wordt het een bron van tevredenheid en gemak. Het genot en plezier van eten verliezen is een aanwijzing dat we ons gezonde evenwicht verloren hebben. Een gezonde relatie met eten heeft namelijk een aantal kenmerken 1. Je geniet van jouw leven en eten is niet de enigste bron van plezier en tevredenheid. 2. Als je geen honger of trek hebt, eet je niet en je laat genoeg tijd tussen de verschillende maaltijden. 3. Voedsel is geen obsessie en je kunt genieten van veel verschillende dingen.
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
13
Eetwij(s)zer Onze geest heeft twee belangrijke functies: denken en gewaarzijn. Als je de denkfunctie aanzwengelt, zet je het gewaarzijn vaak op een lager pitje en als jouw denkfunctie voluit gaat kun je een hele maaltijd eten zonder echt te proeven wat je eet. Onze maag geraakt dan wel gevuld maar onze geest en onze mond blijven onvervuld achter en deze blijven roepen naar voedsel. We voelen ons onvoldaan en we ervaren een fundamenteel honger gevoel.Mindfulness leert ons om met deze fundamentele honger te gaan zitten en deze te onderzoeken. Als je mindfulness begint te beoefenen zijn er twee dingen die zeker in het begin essentieel zijn •
•
Vertraag en leer om traag te eten. Hoe sneller je gaat, hoe meer mindfull je moet zijn en als je trager gaat is het gemakkelijker om mindfull te zijn. Vertragen is een manier om tred te houden met jouw huidige vermogen om mindfull te zijn. Doe één ding per keer en eet zonder afleiding. Mindfull zijn, betekent dat je geest helemaal vol is van dit moment, je bent helemaal aanwezig bij het eten als je maar een ding per keer doet en dit maakt het gemakkelijker. Hoe meer dingen je gelijktijdig doet zoals eten en t.v. kijken, hoe moeilijker het is om helemaal vol te zijn van wat je eet en hoe je eet.
Mindfulness stelt ons in staat om ons hongergevoel of appetijt te onderzoeken Kleine kinderen hebben een goede intuïtie over wat en hoeveel ze nodig hebben om te eten en ze zijn nog afgestemd op de boodschappen van hun lichaam. Ze ervaren nog een rechtstreekse band met trek, eten en vervulling of verzadiging. Volwassenen hebben allerlei aangeleerde gewoontes verzameld waarbij onze geest de functie van het lichaam heeft overgenomen waardoor ze het contact met de natuurlijke wijsheid van het lichaam verloren hebben.
14
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
We kunnen 7 verschillende hongergevoelens onderscheiden. 1. De honger van onze ogen. We kennen het spreekwoord: ‘Zijn ogen zijn groter dan zijn buik’. Hoeveel je van iets eet is vaak gebaseerd op de feedback die je van je ogen krijgt en het is een van de redenen waarom we meer eten dan we nodig hebben. Onze ogen zijn in staat om het gevoel in onze mond en maag te overstemmen. Je ogen kunnen een honger gevoel opwekken als je voorbij een bakker loopt of in een boek over voedsel aan het bladeren bent. De honger van onze ogen bevredigen. Schoonheid is hetgeen de honger van jouw ogen bevredigt. Japanners zijn meesters is het bevredigen van de ogen, hun maaltijden worden in kleine kommetjes opgediend en het ziet er allemaal fantastisch mooi uit. Onze gewoonte is om snel naar iets te kijken zonder onze ogen echt de kost te geven en echt te kijken. Als je echt kijkt naar hetgeen je eet, wordt het vanzelf mooi.
Bewust worden van de honger van jouw ogen. Als je aan tafel gaat zitten, neem dan eerst een moment om te kijken naar hetgeen je eet en merk de kleur, vorm, textuur en bordschikking op. Onderzoek waar je ogen vooral van genieten. Het kan ook helpen om de tafel op een mooie manier te schikken. Je wil de honger van jouw ogen met meer aandacht en nieuwsgierigheid gade slaan zodat je leert opmerken dat jij je hongerig kunt voelen als jouw ogen verlangen naar schoonheid. 2. De honger van onze neus. Je loopt over straat je komt voorbij een warme bakker en plotseling krijg je trek in een pistolet of een koek. Geur was heel belangrijk voor onze voorouders omdat het hen in staat stelde om te bepalen wat wel en wat niet eetbaar was. We eten met onze neus, als je verkouden bent en je neus verstopt zit kun je merken hoeveel van ons plezier van lekker eten verloren gaat als je niets ruikt. De honger van onze neus bevredigen. Geur is hetgeen de honger van onze neus bevredigt. Het is lente en loop eens door de tuin en neem de tijd om echt te ruiken aan de verschillende bloemen, kruiden en planten en merk eens op wat er hierdoor verandert in jouw lichaam, hart en geest als je de geuren echt inademt en in jezelf opneemt.
Eetwij(s)zer Bewust worden van de honger van onze neus. Voor je begint te eten neem eerst de tijd eens om jouw eten te ruiken en inhaleer de geur van het voedsel eerst een aantal keer net zoals je een goed glas wijn eerst proeft. Terwijl je eet blijf aandacht hebben voor de geur van jouw eten en als je gedaan hebt met eten neem dan een moment om op te merken of je de geur van het eten nog altijd kunt ervaren en hoe lang deze geur en smaak je bijblijft. 3. De honger van onze mond. Onze mond is op zoek naar aangename gewaarwordingen en wat jouw mond ervaart als lekker en aangenaam is afhankelijk van de cultuur waarin we opgroeien alsook de voedingsgewoontes uit onze familie en onze conditionering die bepaalt welke voorkeuren we ontwikkelen en wat als aangenaam of onaangenaam ervaren. Waar onze mond naar verlangt is dus ten dele afhankelijk van onze conditionering maar om de honger van onze mond te bevredigen is er meer nodig dan enkel kauwen en doorslikken. Als we verzadiging willen ervaren als we eten, zullen we onze geest moeten uitnodigen in onze mond zodat we gewaar zijn van wat er gebeurt in onze mond. Hierdoor zijn we in staat om een ‘smaakfestijn in onze mond’ te ervaren. Vaak eten we zonder stil te staan bij hetgeen we proeven en zijn we afgeleid in plaats van mindfull aanwezig. De sleutel om de honger van onze mond te bevredigen is door aanwezig te zijn in het smaakfestijn in onze mond. De honger van onze mond bevredigen. Smaak en textuur zijn hetgeen onze smaak appetijt bevredigd. Onze mond is een genotsorgaan, denk maar aan de orale ontwikkelingsfase uit de ontwikkelingspsychologie. Onze mond houdt van afwisseling van smaken en texturen en is snel verveeld en als onze mond verveeld is wil het nog een hap. Vaak leren we onze mond om voortdurend gestimuleerd te zijn en onze mond voelt zich dan ontevreden als ze leeg is.
Bewust worden van de honger in onze mond. Word bewust van de honger in jouw mond gedurende de dag en merk hoe jouw mond aan jou duidelijk maakt dat je er iets in moet stoppen. Onderzoek ook waar jouw mond naar verlangt.
Als je aan tafel zit kijk dan naar jouw voedsel en onderzoek hoe groot de honger van jouw mond is op een schaal van nul tot tien (nul is geen trek en tien is grote honger hebben). Gedurende de maaltijd neem regelmatig een pauze en onderzoek hoe het gesteld is met de honger van jouw mond. Het is vaak goed om niets anders te doen en aandacht te hebben voor het proeven van jouw voedsel en ook aandacht te hebben voor hetgeen jij drinkt bij jouw maaltijd. 4. De honger van onze maag. Welke signalen laten je weten of je maag honger heeft? Soms ervaren we een leegte in onze maagstreek die vraagt om gevuld te worden. Veelal ervaren we het hongergevoel in onze maag als onaangenaam en vaak is er een knagend gevoel dat hiermee samengaat. Maar het hongergevoel in onze maag is ook het gevolg van conditionering. We eten op gezette tijden en we voeden onze maag op om op gezette tijden te beginnen knorren. We zullen dus moeten leren luisteren naar onze maag met ons innerlijke oor. Vaak verwarren we het hongergevoel van onze maag met een gevoel van innerlijke onrust. Als we onrustig zijn trekt onze maag ook samen en als we dit verwarren met honger gaan we eten maar door te eten geven we geen gepaste respons op de boodschap van onze maag. Vaak zijn we ook niet in staat om te voelen of onze maag leeg, halfvol of gevuld is, we zullen terug moeten leren luisteren naar de wijsheid van onze maag. De honger van onze maag bevredigen. Het gepaste voedsel en de juiste hoeveelheid bevredigen de honger van onze maag. Onze maag houdt er helemaal niet van om overvol te zijn. Goed gevuld wil zeggen dat onze maag ongeveer voor tweederde gevuld is.
Bewust worden van de honger in onze maag. We kunnen doorheen de dag aandacht schenken aan de sensaties in onze maag en aandacht hebben voor de signalen die de maag ons stuurt. Leer om aandacht te schenken aan de honger gevoelens van jouw maag en merk welke lichamelijke signalen, emoties en gedachten hiermee samengaan. Ook als je eet kun je zo nu en dan checken hoe vol jouw maag is en het gebruik van een
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
15
Eetwij(s)zer schaal van nul tot tien kan hierbij heel behulpzaam zijn. Voor je begint om te eten neem een moment om na te gaan hoe hongerig jouw maag is op een schaal van nul tot tien en pauzeer een aantal keren gedurende de maaltijd om opnieuw te checken hoe hongerig jouw maag is en op het einde van de maaltijd onderzoek je de honger van jouw maag opnieuw. Hierdoor leren we meer en meer te luisteren naar de honger van onze maag. 5. De cellulaire honger. Kleine kinderen beschikken over een instinctief gewaarzijn over welk voedsel ze nodig hebben en hoeveel voedsel het lichaam nodig heeft. Doorheen de tijd verliezen we het contact met deze innerlijke wijsheid en verliezen we ons in de verschillende opinies over wat al dan niet gezond voor ons lichaam is. Als we ouder worden, lijken we doof te worden voor de stem van ons lichaam en hoe kunnen we opnieuw leren luisteren naar de stem van onze cellen? Denk bijvoorbeeld eens aan wat het lichaam ons vertelt over de verschillende seizoenen. In de lente krijg je trek in verse sla en in de winter of de herfst vraagt het lichaam vanzelf naar meer voedsel en andere soorten voedsel. Mindfulness kan ons helpen om meer gevoelig te worden voor ons cellulaire honger en kunnen we leren om een onderscheid te maken tussen wat het lichaam vraagt en wat onze geest denkt dat goed is voor ons lichaam.
16
6. De honger van onze geest. De honger van onze geest is gebaseerd op gedachten en wordt beïnvloedt door de woorden die we lezen en horen. Het is de wereld van kookboeken, boeken over de verschillende diëten. In het Boeddhisme is de middenweg essentieel en als we dit principe toepassen op de context van eten en voedsel, lijkt het belangrijk te zijn om niet te vervallen in extremen en niet vast te houden aan een bepaald soort voedsel en andere soorten voedsel helemaal af te wijzen. We kunnen in onszelf een strijd opmerken tussen de honger van ons lichaam en de honger van onze geest. Het is deze strijd die de kern vormt van onze vervormde relatie met eten en voedsel in onze moderne samenleving. Onze geest vertelt niet altijd de waarheid en om een gezonde relatie met eten op te bouwen en te onderhouden en te genieten van ons eten, moeten we leren luisteren naar de wijsheid van ons lichaam. De honger van onze geest bevredigen. De geest verandert voortdurend van mening en het is bijzonder moeilijk om de honger van de geest te bevredigen. Je kunt voor jezelf eens nagaan wat het de honger van jouw geest bevredigd. Onze geest voedt zich met informatie, nieuws en roddels en onze geest houdt van nieuwtjes en nieuwe theorieën.
De honger van onze cellen bevredigen. De verschillende voedingsstoffen bevredigen ons cellulaire honger en de orthomoleculaire geneeskunde kan ons hierover veel leren. Vaak heeft het lichaam behoefte aan bepaalde voedingsstoffen en bouwstoffen en door een korte pauze in te lassen voor we gaan eten en naar binnen te gaan en aan ons lichaam te vragen wat het nodig heeft beginnen we een appel te doen op ons cellulaire honger.
De geest is enkel tevreden als ze stil wordt, wanneer de verschillende tegenstrijdige stemmen over wat en hoe te eten verstillen en wanneer ons gewaarzijn van wat er is de bovenhand krijgt over onze denkende functie. Hierdoor kunnen we volledig aanwezig zijn als we eten en worden we gevuld met gewaarzijn wat ons echt vervult en bevredigd.
Bewust worden van de honger van onze cellen. Voor je gaat eten ga een moment zitten en word gewaar van je gehele lichaam en merk eens of je kunt opmerken of de cellen van jouw lichaam voldaan zijn of honger hebben. Luister eens waar jouw lichaam naar vraagt. Initieel zal dit niet zo eenvoudig zijn maar doorheen de tijd kun je hier meer en meer bewust van worden.
Bewust worden van de honger van onze geest. Gedurende de dag kun je aandacht hebben voor de verschillende dingen die je geest je vertelt over wat je zou moeten eten en drinken en wat je vooral niet moet eten en drinken. Voor je begint met eten kun je naar jouw eten kijken en innerlijk luisteren naar wat jouw geest je vertelt over hetgeen je gaat eten en drinken. Wat vertelt de geest jou over honger en vervulling of verzadiging?
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
Eetwij(s)zer Je kunt tijdens het eten ook jouw geest naar jouw mond, jouw maag en jouw lichaam brengen en merken welke delen vervuld zijn en welke niet. Hierdoor geef jij jouw geest een nieuwe taak en meditatie of mindfulness is het harmoniseren van lichaam en geest. 7. De honger van ons hart. We ervaren allemaal de honger van ons hart. Veel mensen ervaren een bepaalde leegte in hun hart en ze proberen deze leegte te vullen met eten, maar eten vult wel jouw maag maar niet je hart. Vaak trachten we de honger van ons hart te vullen met wat we in het Engels ‘comfort food’ noemen, eten waar je een warm gevoel bij krijgt. Bepaald eten roept voor ons een bepaalde gevoelens op van warmte, liefde, verbondenheid en gezelschap en dit is ons persoonlijke ‘comfort food’. We kunnen ons echter niet wenden tot eten om de leegte in ons hart te vullen. We moeten het hart zelf voeden met de intimiteit van het moment. We kunnen intimiteit met onszelf ervaren, met andere mensen of met elementen uit de natuur of onze huisdieren. Aanwezig zijn, kan zacht en vriendelijk zijn en als deze vriendelijke, liefdevolle aanwezigheid ons raakt en beroerd verdwijnt de honger in ons hart.
Soms kun je ook onderzoeken wat jouw hart nodig heeft, bijvoorbeeld een goed gesprek met een vriend of vriendin of een warme knuffel of spelen met jouw huisdier of luisteren naar jouw favoriete muziekstuk.
De synthese. We zijn bewust geworden doorheen dit artikel van de 7 hongergevoelens. Vooral de honger van jouw mond, geest en hart zorgen ervoor dat je teveel gaat eten. Om mindfull te eten kun je een bepaalde vaardigheid onder de knie leren krijgen. Je kunt namelijk onderzoeken als je honger of goesting hebt naar eten welk van de 7 hongergevoelens een rol spelen. Je onderzoekt met andere woorden welke honger je ervaart en je doet dit door te vragen: ‘Wie heeft er honger?’ Je onderzoekt dit door te pauzeren voor je meteen iets in je mond stopt en je onderzoekt op een schaal van nul tot tien welke honger het sterkst aanwezig is. Initieel is dat niet eenvoudig maar doorheen de tijd ontwikkel je deze vaardigheid. Zoals een van mijn eigen leraren altijd zei: ‘Al struikelend worden we dansers’. Je kunt het toepassen bij elke maaltijd en na een tijdje zal je merken dat het een tweede natuur wordt.
De honger van ons hart bevredigen. Intimiteit bevredigt het appetijt of de honger van ons hart. We trachten voedsel te gebruiken om ons gevoel van eenzaamheid, isolement en vervreemding te verzachten of op te lossen. Een van de grote oorzaken van onze onevenwichtige relatie met eten en voedsel ontstaat omdat we niet gewaar zijn van de honger van ons hart. Voedsel gaat deze honger niet stillen, we moeten leren hoe we ons eigen hart kunnen voeden.
Bewust worden van de honger van ons hart. Je kunt onderzoeken wat jouw ‘comfort food’ is door eens stil te staan naar welk soort voedsel je grijpt als jij je alleen of verdrietig voelt. Als je bewust bent van de honger in je hart kun je een kleine portie van jouw ‘comfort food’ nemen en het heel traag opeten en voorstellen hoe je het warme gevoel dat dit eten jou geeft van jouw maag naar jouw hart stroomt en jouw hart vult en vervult.
Bronnen: 1. 2. 3. 4.
Thich Nhat Hanh – The Miracle of Mindfulness. Seppo Ed Farrey & Myochi Nancy O’Hara – 3 Bowls Jan Chozen Bays, MD – Mindfull eating. Jack Kornfield – After the Ecstace, the Laundry.
Douwe Nutterts, leraar psychospiritueel werk en essentie werk. Hij geeft individuele consulten, korte cursussen en een lange termijn opleiding in psycho spiritueel werk. www.psychospiritueelwerk.com
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
17
Medisch dossier
De lever moet harder werken in de lente
Walter O.M. Faché
V
oor onze lever betekent de lente een zware extra belasting, waardoor het grootste orgaan in het menselijk lichaam ziek kan worden door het vele werk dat er moet verricht worden. De lever krijgt het voor alle duidelijkheid niet alleen lastig door de copieuze feestmaaltijden tijdens de wintermaanden die rijkelijk overgoten worden met alcoholische dranken. Ook verkeerde vetten, voedingsadditieven zoals kleurstoffen, bewaarmiddelen, smaakversterkers, de luchtvervuiling afkomstig van de industrie en het autoverkeer, pesticiden in groenten en fruit en heel veel soorten medicatie, zoals pijnstillers en antibiotica plegen een aanslag op het levensbelangrijke zuiveringsstation van ons lichaam. De lever is dus een ‘workaholic’ uit pure noodzaak. We eten, drinken, slikken, werken en rijden onze levercellen in de vernieling. Een gezonde lever is slechts haalbaar in een samenleving zonder chemie, zonder vervuilend verkeer, zonder zware medicijnen en pijnstillers, waar mensen kunnen genieten van een rustig arbeidsritme, voldoende vrije tijd, zuivere lucht en 100% biologisch voedsel dat bijna alcoholvrij is. Een prima presterende lever lijkt dus wel op een ‘fata morgana’. Niettegenstaande al deze negatieve elementen biedt de orthomoleculaire geneeskunde en voedingsleer mogelijkheden om onze lever toch minder overuren te doen presteren en meer gezond te houden.
Hoe herken je een minder goed presterende lever? De symptomen van een slecht functionerende lever zijn: • overgewicht • een beslagen tong • traag metabolisme • onreine huid • slechte adem Deze kenmerken worden veel te weinig ernstig genomen. De lever is nochtans het grootst en hardst werkend orgaan en tevens de grootste vetverbrander. Het bloed stroomt met een snelheid van 1,5 l per minuut doorheen de lever en probeert alle toxische last en afvalstoffen op te ruimen via de Kupffercellen. De symptomen van een slecht werkende lever blijven zeer lang vaag en niet specifiek, waardoor de arts moeilijk de oorzaak vindt.
Info Kupffercellen: maken deel uit van het weefselmacrofagensysteem, dat lichaamsvreemde deeltjes in de lever onschadelijk maken. Veel voorkomende symptomen van een onvoldoende leverfunctie. Heel wat symptomen wijzen op een slecht werkende lever of een overbelaste lever. Minstens 60 à 80% van
18
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
de symptomen moet je kunnen waarnemen om aan een onvoldoende leverwerking te lijden. • zwakke vertering • geïrriteerdheid • opgezwollen buik • agressiviteit • misselijkheid na het eten • overmatige van vette voeding lichaamswarmte • vetzucht rond de buik • en transpiratie • constipatie • lichaamsgeur • depressiviteit • allergieën
De oplossing, leverreinigende voedingsgewoonten Een leverreinigend dieet kan de leverfuncties verbeteren en de totale gezondheid van het lichaam in de hand werken. Een goede leverwerking beïnvloedt eveneens een optimale immuniteit. De grootste nood aan zo een reinigend dieet hebben mensen met: • overmaat aan lichaamsgewicht: deze moeten hun toxische levervoeding omschakelen naar een leverreinigende voeding, zodat de lever opnieuw kan werken als vetverbrander. Zie de nieuwe “Voedingsdriehoek Faché”
Medisch dossier
De eenvoud van het leverreinigend dieet
•
•
•
leverziekten: de meest voorkomende oorzaak is alcohol overdaad, virale hepatitis, medicijnmisbruik, en nevenreacties van farmaceutische producten en chemische stoffen in de voeding. De lever is ook de draaischijf waar alle toxische voedingsmiddelen en chemicaliën passeren die we tijdens het hele leven opnemen. De lever poogt deze vreemde stoffen of xenobiotica genoemd te elimineren. galblaasziekten: indien je galstenen hebt kan ook hier het leverreinigend dieet de chemische onbalans in de gal verbeteren of voorkomen. ouderwordende mensen die vaak heel wat medicijnen slikken, eenzijdig eten, snel klaargemaakte fastfood gerechtjes opwarmen, te weinig vers voedsel consumeren en al te hoge alcohol en koffie gebruik hebben als troostende middelen voor hun eenzaamheid.
Dit reinigend dieet kan ook een krachtig genezend en harmoniserend effect uitoefenen op vele andere gezondheidsproblemen zoals: hoge bloeddruk, vochtretentie, depressies, verteringsproblemen, hooikoorts, astma, chronisch vermoeidheidssyndroom, hoofdpijn, migraine bij hormoonsubstitutietherapie en cognitieve stoornissen (concentratievermindering, geheugenstoornis, alertheid).
Eet ‘s morgens veel vers fruit en later op de dag rauwe groenten. Meng nooit fruit met groenten, één uitzondering: een appel kan je met alles samen gebruiken. Rauwe voeding werkt leverreinigend en zou minstens 40% van het dagelijkse dieet moeten uitmaken. Wortelen, rode biet, donkergroene bladgroenten, oranjerood gekleurde vruchten en groenten bevatten levende enzymen, natuurlijke antibiotica, chlorofyl, carotenoïden en bioflavonoïden die de lever gezond kunnen maken en de darm reinigen. Eet zo weinig mogelijk dierlijke producten: geen melk, weinig boter, kaas en yoghurt, geen ijscrème, chips, gezouten of geroosterde noten, geen zoete tussendoortjes, suiker of fastfood maaltijden, beperk zout en verzadigde vetten. In geval van toxische overlast kan de leverdetoxificatie geen gelijke tred meer houden met de aanvoer van giftige stoffen uit voeding en drank, luchtvervuiling en stress. De lever wordt ernstig overbelast. Een overwerkte en toxische lever veroorzaakt een overmatige lichaamswarmte die kan resulteren in zeer lichte koorts (37 C° tot 37,3 C°) welke dikwijls gepaard gaat met transpireren of vervelende lichaamsgeur. Onvoldoende galafscheiding is heel dikwijls ook de oorzaak van verteringsstoornissen. Galzouten zijn nodig voor de vetten te helpen verteren en tevens het cholesterol af te voeren en te elimineren. Bovendien speelt de gal een uiterst belangrijke rol in het detoxificeren van zware xenobiotische overlast zoals dioxinen, PCB’, …
Noten zijn een uitstekende bron van plantaardige eiwitten en alfa-linoleenzuur die de lever minder belasten dan proteïnen en slechte vetten afkomstig van de meeste vleessoorten. De avocado bevat ongeveer 20% (gezonde) vetten. Het gaat vooral om oleïnezuur, hetzelfde essentiële vetzuur waaraan olijfolie zijn beschermend effect dankt op hart en bloedvaten. Bovendien bevat de vrucht ook lecithine, een essentiële voedingsstof. Ze speelt namelijk een rol bij de organisatie van het handelingscentrum in de hersenen en de zenuwprikkeloverdracht in de spieren. Ook betreffende glutathion is de avocado nog altijd koploper. Glutathion is een zwavelverbinding die essentieel is voor de ontgiftende werking van de lever. Kies natuurlijk voor biologische avocado’s!
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
19
Advieshoekje van Walter Faché Tips om de leverfunctie te verbeteren • Eet geen maaltijd wanneer je geen honger hebt. Eet alleen een stuk fruit of een rauw groenteslaatje of eenvoudigweg een glas biologisch vruchten- of groentesap. • Blijf ook niet met een knagende honger lopen, dit kan leiden tot maagzweren of hypoglycemie (Hypoglycemie betekent letterlijk “een te lage bloedsuikerspiegel). • Hecht geen belang aan calorieën maar wel aan de concentratie van vitaminen en mineralen per calorie. De nutriëntendichtheid of de verhouding tussen 100 calorieën en de hoeveelheid vitaminen of mineralen moet zo laag mogelijk zijn! • Drink om het uur een glas gezonde drank en vooral zuiver water om de dehydratatie (uitdroging) van de cellen en de membranen tegen te gaan. • Vermijd geraffineerde suikers en compenseer eventueel de suikerhunkering door gedroogd fruit, noten of een stuk vers fruit en gebruik duindoornsiroop of matig ahornsiroop om te zoeten. Je kan ook vijgen, dadels, rozijnen fijn snijden en verwerken in cake, taart of andere gerechten die je wat zoeter wil maken. Stevia kan ook een optie zijn, maar het steviaplantje is wel een gemanipuleerd plantje! • Neem elke dag ’s morgens een megadosis vitamine B-complex en 200 mcg (microgram) chroompolynicotinaat om suikerverslaafdheid te voorkomen of te behandelen. • Wacht om te eten bij overmatige stress en angst want de bloedstroom is onttrokken aan de darm en de lever naar andere delen van het lichaam. Eten tijdens stress leidt tot een opgezwollen gevoel en slechte vertering. • Vermijd voedingsmiddelen die je allergisch maken en vooral koffie die de lever extra belast. Surrogaatkoffie of andere gezonde
20
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
•
•
•
•
•
dranken ’s morgens kan je lezen in het gezondheidsboekje nummer 2 “Ontbijten met Walter en Karine”. Voorkom constipatie door veel vers fruit en rauwe groenten te eten (vezels!) en regelmatig zuiver water te drinken. Het vezelgehalte dient dagelijks zo hoog mogelijk te zijn. Gebruik daarom ook gemalen zaden, kiemen en noten. In yoghurt kan je ’s morgens heel veel bijvoegen om een vlotte darmwerking te krijgen: een koffielepeltje vlaszaadolie, beyond grape seed van het merk Flora en Rosa Fruit Crystals van Ojibwa. Probeer organische, verse, en natuurlijk bereide producten te gebruiken met natuurlijke ingrediënten zonder additieven (kleur- smaak- bewaarmiddelen). Op boerenmarkten en natuurwinkels kan je tegenwoordig zeer lekkere en gezonde voedingsmiddelen kopen. Zoek eenvoudig klaar te maken gerechten uit Indien je toch veel meer klaar grootmoeders tijd! maakt van een bepaald gerecht, Combineer enkele plantaardige vries dan een portie onmiddellijk eiwitten zoals granen, soja, in! Regelmatig oregano als noten, zaden en groenten bij keukenkruid gebruiken zal heel elke maaltijd. Scheuten of wat parasieten weghouden. Nog kiemen van allerlei zaden zijn beter indien je gevoelig bent krachtige gezondheidsmakers en voor allerlei parasieten, gebruik volwaardige eiwitten. dan oregano-olie in een pil, ADP Kies voor ongeraffineerde genoemd van Energetica Natura. graanproducten, met zuurdesem • Vermijd het terug opwarmen gebakken, goede broodsmeersels van voeding en zeker de van rijpe avocado’s, hummus of meeneemschotels. Er kunnen zich tahin en nog meer smeersels meer bacteriën in ontwikkelen! vind je in het gezondheidsboekje • Gebruik uitsluitend de essentiële nummer 2. onverzadigde vetzuren zoals Houd je voeding vrij van linolzuur, linoleenzuur, visolie en bacteriën, virussen, schimmels of mono-onverzadigde olijfolie en parasieten want de lever moet duindoornolie. De geraffineerde deze organismen opruimen en vetzuren, de transvetzuren, de is zeer gevoelig voor parasieten onverzadigde niet essentiële onderdak te geven. Bewaar vetzuren en de verzadigde en verwarm geen kliekjes of vetzuren moeten vermeden voedingsoverschotten, maar worden. probeer de juiste porties klaar • Warme leverpakkingen met te maken. In langer bewaarde leem/klei kunnen de lever voedingsoverschotten kunnen zich activeren om zijn werk sneller en allerlei parasieten ontwikkelen! efficiënter uit te voeren.
Verslavingsdossier
Verslavingen voorkomen of smakelijk behandelen
Walter O.M. Faché
D
e gegevens van het Nationaal Instituut voor de Statistiek liegen er niet om. Meer en meer Vlamingen zitten met een drankprobleem. Ruim twaalf procent van de beroepsbevolking heeft – in mindere of meerdere mate – af te rekenen met een alcoholverslavingsprobleem. Voedingswetenschappers hebben ontdekt dat alcohol loslaten niet enkel meer tot het domein van de ‘geest’ behoort. Smakelijke en gezonde gerechten zijn even belangrijk om de drang naar de volle fles smaakvol te onderdrukken. LEEFNU sprak met enkele wetenschappers en patiënten over de andere, orthomoleculaire verslavingsaanpak. Tegen de tijd dat Kathleen de orthomoleculaire weg had gevonden om haar alcoholverslaving succesvol mee te behandelen had ze 23 jaar met wisselend succes gevochten tegen de drankduivel. “Ik begon op mijn vijftiende alcohol te consumeren. Het leek er na de schooluren wel op dat ik iedereen in ons heimelijk clublokaaltje onder tafel kon drinken. We haalden de flessen bier en breezers (alcohollimonade) in de supermarkt. Negen jaar na mijn ‘drankdebuut’ belandde ik in een ontwenningstehuis voor alcohol- en drugverslaafden. Die mensen konden me gedurende tien jaar alcoholvrij houden. In 2007 liep het echter terug verkeerd. Ik verloor mijn baan, kreeg er een zeer pijnlijke echtscheiding bovenop en de alcohol verscheen terug in mijn leven. Gelukkig leerde ik vrij snel een man kennen die me wilde helpen. Danny had lang geleden ook een drugverslaving overwonnen. Hij was ondertussen veertien jaar clean en werd in 1994 geholpen door een orthomoleculaire arts die hem veel beweging voorschreef, maar ook totaal andere voedingsgewoonten en een
aantal voedingsupplementen. Dezelfde dokter heeft me gedurende zes maanden behandeld. Ik ben nu drie jaar sober en ik heb nog nooit beter gevoeld.” “Alcoholisme is gedeeltelijk genetisch bepaald”, zegt voedingswetenschapper Charles Gant. “Een kind waarvan één ouder alcoholverslaafd is heeft 40% kans om zelf tegen de drankduivel te moeten vechten. Kinderen waarbij beide ouders zwaar drinken hebben 80% kans om zelf verslaafd te worden. Ook het feit dat mensen na tien jaar abstinentie (onthouding) toch nog beginnen drinken is géén uitzondering. Onder invloed van stress, een onregelmatig levensritme, een financieel of emotioneel trauma krijgt iedereen in mindere of meerdere mate af te rekenen met een gebrek aan nachtrust. Het gevolg is een minder stabiel en ongezonder eetpatroon (o.a. meer koffie en fast-food) waardoor er verkeerde stoffen in de lichaamscellen terechtkomen. Er ontstaan tekorten die leiden tot een onregelmatige bloedsuikerspiegel waardoor er zich angsten en nervositeit manifesteren. Alcohol, tranquillizers, slaappillen en drugs zijn dan in onze samenleving dé middelen bij uitstek om de problemen te verdoven. Door deze aanpak ontstaat er echter een tweede probleem: de verslaving.”
Eiwitrijke voeding met groenten en fruit verminderen de verslavingsdrang
Eiwitrijke voeding met groenten en fruit verminderen de verslavingsdrang
WAT IS VERSLAVING? Geestelijke afhankelijkheid van voedingsmiddelen of drugs, die een gebruiker kan ondervinden en er naar hunkert. Prioriteitsadviezen 1. Wit brood en pasta omruilen voor volkoren producten of zuurdesembrood 2. Soft drinks zijn een tijdbom voor verslavingsgevoelige mensen 3. Snoep en patisserie vermijden, zij bevatten teveel geraffineerde suikers
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
21
Verslavingsdossier
Aanbevolen voeding • Vis, eieren, kip en andere eiwitrijke voeding die ook rijk is aan aminozuren. Dit helpt om het bloedsuikerniveau stabiel te houden zodat ontwenningsverschijnselen drastisch worden beperkt. • Noten, bonen, groenten en andere complexe koolhydraten (volkerenproducten) die voor een trage energieafgifte zorgen. • Olijfolie, echte boter, yoghurt, kaas en essentiële vetzuren. • Supplementen moeten de drang naar alcohol verminderen: B-vitamines, magnesium/kalium, glutaminzuur, essentiële vetzuren en enzymen. Voeding die moet vermeden worden • Suiker, wit brood, witte pasta, witte rijst en andere geraffineerde koolhydraten die net als alcohol zorgen voor een sterk schommelende bloedsuikerspiegel en een variërend energiepeil. • Cafeïne, thee en gesuikerde softdrinks moeten voor dezelfde reden vermeden worden
Hersencellen hebben de juiste voeding nodig om de verslavingsdrang te elimineren
22
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
Volgens de klassieke twaalfstappenmethode slagen 20% van de alcohol-, medicijn- en drugsverslaafden erin gedurende één jaar ‘clean’ te blijven. Vier op de vijf mensen die een ontwenningskuur volgen hervallen echter binnen de eerste twaalf maanden. “Dat kan ook niet anders”, beweert Charles Gant. “In de klassieke antiverslavingstherapie wordt er geen aandacht geschonken aan de meest essentiële component om het probleem structureel aan te pakken.” “Drankzucht is net als iedere andere vorm van verslaving een gevolg van een nutriëntentekort in onze hersenen. Dit tekort is, zoals hoger aangegeven, ontstaan tijdens een crisisperiode of overbelasting in het dagelijkse leven. Genetisch sterke mensen kunnen dergelijke ‘stress’ veel langer aan dan mannen en vrouwen die erfelijk belast zijn. Niemand kan zijn drankzucht echter definitief overwinnen zonder de neuronen (hersencellen) blijvend te voorzien van de voeding die ze nodig hebben om iedere vorm van verslaving tegen te blokkeren.” “In de praktijk komt het er op aan een dieet te gebruiken dat rijk is aan eiwitten, hersenvriendelijke vetten (omega-3) en hoogwaardige koolhydraten zoals volkerenproducten. De tekorten in de hersencellen moeten verder weggewerkt worden door het gebruik van vitaminen, mineralen en aminozuren.” “Het spijtige van de klassieke therapie is dat artsen en psychiaters zich beperken tot het aansterken van de vrije wil of het karakter van een verslaafde. De reden waarom zoveel verslavingsbehandelingen falen is te vergelijken met een auto die de verkeerde brandstof moet gebruiken. De vierwieler zal ook maar heel eventjes sputterend rijden en dan stilvallen. Bij mensen met een verslavingsprobleem is dit precies hetzelfde. Voor de alcoholverslaafde is een
optimaal metabolisme veel belangrijker dan de ‘vrije wil’. Ik beweer zelfs dat er zonder een ideaal voedingspatroon geen optimale vrije wil bestaat. Dat verklaart meteen de reden waarom zoveel verslaafden in een vicieuze cirkel blijven leven.” “Ik beweer niet dat de werking van de Anonieme Alcoholisten (AA) slecht is. Psychologische hulp blijft een deel van de behandeling. De nutritionele therapie biedt echter een succeskans die 80% hoger ligt. Ook acupunctuur, yoga en meditatie kunnen sommige mensen meehelpen om verlost te geraken van de drankduivel.” “De hoeksteen om een verslaafde van zijn probleem af te helpen is het lichaam te ontwennen van de eenvoudige koolhydraten die, net als alcohol, zorgen voor een snelle stijging van de bloedsuikerspiegel. Denk hier vooral aan wit brood, pasta, witte rijst, snoep, suikerrijke frisdranken en gebak. Zeer veel mensen die van een verslaving proberen af te geraken schakelen precies over op dergelijke eenvoudige koolhydraten omdat ze een drang hebben naar een snelle glucosestijging in hun bloed. Dat is precies hetzelfde wat alcohol op dit niveau doet. Je zou het op de volgende manier kunnen zien. Als alcohol de hel is, betekenen eenvoudige koolhydraten het vagevuur. Zolang mensen ook die drang niet overwinnen zal de stap naar de ‘crisisfles’ heel snel terug gezet worden. Ik vind het precies om die reden gewoon misdadig dat men tijdens AA bijeenkomsten rijkelijk frisdranken en andere zoete snacks als onschadelijk bestempelt. De redenering is dat de verslaafde al genoeg gestraft werd doordat hij geen alcohol meer mag aanraken.” Drankverslaafden die hun probleem via voeding en supplementen willen aanpakken doen dat best via een
Verslavingsdossier
orthomoleculair gevormde arts. Een volbloedanalyse zal precies aangeven wat de tekorten van iedere patiënt afzonderlijk zijn. De arts kan op basis van de bloedanalyse een geïndividualiseerd eetpatroon en de juiste vitaminen, mineralen en aminozuren onder de vorm van supplementen voorschrijven. Enkel die weg garandeert – samen met de wil van de man of vrouw - de snelste en beste resultaten. Drankverslaafden produceren voortdurend veel insuline. Dat is nodig om de hoge glucosetoevoer door alcohol of geraffineerde koolhydraten te neutraliseren. Alle vormen van suiker – indien ze in te grote hoeveelheden worden geconsumeerd – leiden bij iedereen tot angstgevoelens, prikkelbaarheid en het onweerstaanbare verlangen naar snoep, zoete frisdrank of alcohol. Het antialcohol dieet is gebaseerd op hoogwaardige eiwitten die rijk zijn aan aminozuren. Geraffineerde, eenvoudige koolhydraten vervangen door eiwitten zorgt ervoor dat de vicieuze cirkel van het ‘suiker verlangen’ doorbroken wordt. Aminozuren vormen ook de basis voor een herstellende hersenactiviteit. We geven de neuronen op die manier bepaalde voedingstoffen zodat ze zelf terug de natuurlijke chemicaliën kunnen aanmaken die toelaten om ons goed te voelen. Alcohol beperkt in zeer sterke mate de menselijke productie van neurotransmitters die er voor zorgen dat we ons goed voelen. Dat komt omdat de chemische stoffen die vrijkomen tijdens de omzetting van alcohol in glucose een sterke
gelijkenis vertonen met dopamine en serotonine die bekend staan voor hun ‘feel good’ kwaliteiten. Op lange termijn misleidt een ‘alcoholisch brein’ zichzelf omdat er dagelijks een ruime aanvoer is van chemische stoffen die afkomstig zijn van alcohol. Om die reden staken de hersenen met de productie van neurotransmitters die voor de natuurlijke dopamine en serotonine zorgen. Het resultaat is dramatisch. Mensen worden depressief, angstig, lijden onder zeer sterke stemmingsschommelingen waardoor de drang naar alcohol of andere suikers ontstaat in een poging om zich terug beter te voelen. De vicieuze cirkel is op deze wijze volledig rond.”
Wat betekent dit concreet op uw bord?
De voedingstherapie beoogt het herstel van de natuurlijke productie van de nodige neurotransmitters. Aangezien de biochemische identiteit van ieder mens anders is moet er een volbloedanalyse uitgevoerd worden om na te gaan welke tekorten er zijn en hoe die op de meest kwaliteitsvolle wijze kunnen aangevuld worden. We kijken bijvoorbeeld of een patiënt in hoofdzaak serotonine, dopamine, GABA (gamma boterzuur) of endorfinen tekort heeft.
Een ontbijt zal starten met eieren gecombineerd met veel groenten, olijfolie, avocado, of fruit met yoghurt en gemalen noten en zaden of een muesli met fruit (zie ontbijtboekje FIOW van Walter Faché). Het middag- en avondeten wordt opgebouwd rond vis en wit vlees gecombineerd met groenten en peulvruchten. Iedereen die verslavingen wil genezen of voorkomen moet daar bovenop zijn voorgeschreven orthomoleculair samengestelde ‘cocktail’ van voedingssupplementen dagelijks innemen. Een laatste zeer belangrijkadvies. Iedereen die uit de buurt van drankzucht wil blijven moet alle verslavende substanties opgeven. We praten zowel over alcohol, drugs, medicijnen, nicotine, cafeïne en suikers. Al deze stoffen zorgen ervoor dat mensen zich tijdelijk beter voelen waarna de energiecrash toch onvermijdelijk volgt waardoor er depressieve, angstige of agressieve gevoelens optreden die terug moeten gekalmeerd worden. Onze voedingstherapie haalt mensen die dat willen -definitief van die gevaarlijke biochemische roller coaster”, besluit Julia Ross.
Een ander sleutelelement in het hersteldieet zijn gezonde vetten. Denk vooral aan olijfolie en omega-3 vetzuren die terug gevonden worden in vis. Het voordeel van vetten is dat ze door hun trage vertering gedurende een lange periode zorgen voor een stabiele bloedsuikerspiegel. Van essentiële omega-3 vetzuren is ondertussen ook bekend dat ze de dopamine productie in de hersenen stimuleren.
Woordverklaringen • Serotonine is een belangrijke stof die in de hersenen zorgt voor prikkeloverdracht tussen hersencellen. • Serotonine is verantwoordelijk voor onze stemmings- en angstregulering • Een neurotransmitter is een chemische stof die in de hersenen voorkomt en zorgt voor de signaaloverdracht (verkeer) tussen de hersencellen
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
23
Orthomoleculaire waarschuwingen Niet alles wat orthomoleculair is, is zomaar goed. Daarom deze kanttekeningen bij voeding en voedingssupplementen, opdat elke voedingsstof op de juiste plaats bij de juiste persoon terechtkomt.
Zuinige spaarlampen kunnen schadelijke zijn
Pascale Van den Heede
D
e afgelopen jaren hebben mensen wereldwijd een overstap gemaakt van de traditionele gloeilampen naar de meer zuinige spaarlampen. De spaarlamp heeft een lager energieverbruik dan de klassieke gloeilampen en gaan tot 5 maal langer mee (van 6000 tot 10.000 branduren). Op zich een goede zaak want wij kunnen niet zuinig genoeg met energie omspringen. Maar er zitten toch wat addertjes onder het gras. Belangrijke waarschuwingen m.b.t. het omgaan met spaarlampen blijven meestal achterwege.
De schadelijke kant van spaarlampen De spaarlampen, en ik heb het dan niet over de ledlampen, bevatten bijna allemaal kwik. Kwik is een giftige stof, zelfs bij lage dosis. Het inademen van kwikdamp kan bepaalde symptomen veroorzaken zoals slapeloosheid, geheugenverlies, hoofdpijn. Mensen die gevoelig zijn voor allergische reacties kunnen er verschillende huidaandoeningen van krijgen, enkel door het in te ademen of aan te raken.
te brengen. Het was al bekend dat deze lamp, die veel duurder maar ook veel zuiniger is dan de gloeilamp, kwikdampen bevat. Dat kan een gevaar betekenen voor de volksgezondheid als deze afvalstof vrijkomt . De Federatie van Ingenieurs in Duitsland adviseert om spaarlampen zo weinig mogelijk te gebruiken. ‘Ze moeten niet worden gebruikt in ongeventileerde ruimtes en al helemaal niet in de buurt van je hoofd,’ waarschuwt de branchevereniging. Bron Elsevier: http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Wetenschap/295165/Spaarlampenstoten-kankerverwekkende-stoffen-uit. htm
Maar bij de kwik blijft het niet, er loeren nog meer gevaren om de hoek.
Fig 1 Spaarlampen kunnen huidaandoeningen veroorzaken
Wanneer een spaarlamp in goede staat is, kan de kwik niet ontsnappen. Als een spaarlamp breekt moet men voorzorgsmaatregelen nemen. Als men de concentratie kwikdampen in de lucht als gevolg van een gebroken spaarlamp vergelijkt met de aanbevelingen van de WGO en de officiële norm voor de bescherming van werknemers, kan men besluiten dat er enkel een beperkt risico is voor de algemene bevolking in het geval van een langdurige blootstelling. Die kan ontstaan wanneer een spaarlamp breekt en men deze niet op gepaste wijze verwijdert of wanneer er meerdere spaarlampen tegelijk breken. Het risico is groter voor kinderen en zwangere vrouwen: het is raadzaam om hen onmiddellijk uit de vervuilde kamer
24
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
Op de afbeeldingen 2 en 3 kunt u duidelijk de gevolgen zien van iemand die per ongeluk trapte op een kapotte lamp. De persoon wilde enkele lampen vervangen. Hij stond op een ladder, de lamp viel en hij trapte met blote voeten op de scherven van de spaarlamp. Het resultaat is een kwikvergiftiging en een voet die nooit meer de oude zal worden en in het ergste geval geamputeerd moet worden.
Fig 2 Met blote voeten op een gebroken spaarlamp getrapt
Orthomoleculaire waarschuwingen • Het afval, inclusief de handschoenen, gaan mee in de glazen bokaal. Breng dit naar de gepaste verzamelplaats (www.recupel.be). • Verlucht de kamer daarna nog gedurende enkele uren. • Wanneer er stukken van de lamp op een tapijt zijn gevallen, volg dan de instructies zoals hierboven. Open bij de volgende schoonmaakbeurt het raam wanneer u stofzuigt, en dit enkele keren nadien. Door een goede verluchting voorkomt u het inhaleren van de kwikdampen. Je kan altijd een mondkapje opzetten. Fig 3 Ernstige wonden van gebroken spaarlampen
Voorzorgsmaatregelen: • Wat te doen als een spaarlamp niet meer werkt? Breek de lamp niet en gooi ze niet weg met het huisvuil. De spaarlampen bevatten een hoeveelheid kwik en worden dus beschouwd als “klein, gevaarlijk afval”. Breng defecte lampen naar de winkel (www.recupel.be) of het containerpark. • Wat te doen als de spaarlamp breekt? Wanneer een brandende lamp breekt, komt er kwikdamp vrij in de woning. Bij een niet brandende lamp verspreidt de kwik zich onder de vorm van druppeltjes, die geleidelijk verdampen bij kamertemperatuur. Instructies: Het is belangrijk om de duur van de blootstelling aan kwik te beperken en om het afval te verwijderen!!! • Houdt andere personen en huisdieren uit de kamer zolang u niet klaar bent met opruimen. • Verlucht en verlaat de kamer gedurende 15 minuten voordat u begint met schoonmaken. • Draag rubberen handschoenen om u te beschermen tegen glasscherven. • Verzamel alle brokstukken in een hermetisch gesloten glazen bokaal met een metalen deksel. • De kleinste brokstukken en het stof kunnen verwijderd worden met behulp van zelfklevende tape. Daarna moet de plaats schoongemaakt worden met een vochtig stuk keukenrol om het fijnste stof te verwijderen. • Gebruik nooit een stofzuiger om de restanten van een gebroken spaarlamp te verwijderen. Zo verspreidt u immers de kwikdampen en het stof doorheen de kamer, en de stofzuiger kan eventueel ook vervuild worden.
Referentie:
Federale overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Eurostation II / Victor Hortaplein, 40 bus 10 / 1060 Brussel
Spaarlampen stoten kankerverwekkende stoffen uit Loop ik dan alleen gevaar wanneer een spaarlamp kapot springt of valt? Neen, helaas moet ik jullie teleurstellen. Uit het meest recente onderzoek blijkt dat spaarlampen ook heel erg gevaarlijk zijn als ze branden. Het nu volgende stukje komt uit de Elsevier van 20 april 2011. ‘Spaarlampen stoten kankerverwekkende stoffen uit De spaarlamp, de opvolger van de gloeilamp, blijkt een gevaar te vormen voor de volksgezondheid. De lichtbron stoot kankerverwekkende stoffen uit. De spaarlamp blijkt ook gevaarlijk te zijn als hij brandt. Dat meldt de Britse krant The Telegraph op basis van een onderzoek door een Duits laboratorium De onderzoekers van het Alab Laboratorium in Berlijn waarschuwen de spaarlamp niet te lang aan te laten omdat de lamp giftige materialen uitstoot. Het is vooral gevaarlijk als mensen met hun hoofd in de buurt van de brandende lamp komen, aldus Peter Braun, die het onderzoek leidde. ‘Deze kankerverwekkende stoffen moeten zo ver mogelijk uit de buurt van mensen worden gehouden,’ zegt Braun in The Telegraph. Het gaat onder meer om de stoffen fenol, naftaleen en styreen. In Nederland en de rest van de Europa worden steeds meer spaarlampen verkocht, vooral omdat de ouderwetse gloeilamp is verboden. Deze maatregel werd genomen omdat de gloeilamp te energieverspillend zou zijn. Referenties: Dit artikel komt uit het seniorennet.be Nexus
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
25
Sport en beweging
Natuurlijke beweging, jong geleerd oud gedaan. Bewegen als een kind. deel 2.
Lies Helsloot
Maak een tijdreis naar je kindertijd, amuseer je te pletter en word fit en lenig! Als je een afkeer hebt van fitness of het moeilijk hebt om een eigen trainingsschema trouw te volgen, dan kunnen we je hier wat bruikbare tips geven. Het is uitermate belangrijk om een sport te kiezen waar je plezier aan beleeft. Toen wij kleine rakkers waren, stonden we daar eigenlijk nooit bij stil. Bewegen was gewoon leuk en een dagelijks onderdeel van ons kinderleven. Het werd gewoon geïntegreerd in onze dagelijkse activiteiten: met de fiets of te voet naar school, spelen, ravotten, gek doen, wippen op onze stoel tot ergernis van de leraar,… We zeiden nooit: “ik moet nu echt gaan trainen”. Helaas zien we er bij het ouder worden toch zo tegen op. Want we zijn moe… van slechte voedingsgewoonten, het leven van elke dag en van een zittend leven. We weten dat we van wat beweging opkikkeren, maar we zijn te moe. Tijd dus om deze vicieuze cirkel te doorbreken met een aantal bewegingstips van onze allerkleinsten.
26
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
Sport en beweging
Elke dag je hartslag verhogen door middel van aerobe training (cardiotraining) in combinatie met spierversterkende oefeningen is het perfecte duo om je conditie op peil te houden, je hart- en vaatstelsel een boost te geven en om de vetrolletjes kwijt te spelen door spieropbouw. Als je daarbij onmiddellijk denkt aan het lopen van de marathon van New York, dan kan ik je geruststellen. Je hoeft het zo ver niet te drijven. Als kind was je ook fit en je deed dit op een heel natuurlijke manier. Je stond er zelfs niet bij stil dat dit nodig was. We hadden ook geen schrik om een gek figuur te slaan, we probeerden er gewoon op los. Perfectie is niet ons doel. Probeer er vooral plezier in te hebben. Trek dus een paar comfortabele schoenen aan, zoek je een speelkameraadje (kind of volwassene) en doe met ons mee. Probeer daarbij zoveel mogelijk naar buiten te trekken. Veel plezier!
Bij mooi weer • Neem je fiets om naar het werk en naar de winkel te gaan. Als jonge mensen die overal naar toe gingen te voet en met de fiets verlangden we naar ons eerste autootje. Dat was meteen ook het begin van een minder actief leven. • Organiseer met je kinderen, kleinkinderen of vrienden een heuse straatrace met …fietsen! • Haal die step terug van de zolder, blink hem op en step eens naar de bakker om de hoek. Je krijgt gegarandeerd een knipoog van het andere geslacht. • Koop een paar springballen en leg op het eerstvolgende familiefeestje een wedstrijd vast. Springballen bestaan in verschillende formaten, iedereen kan dus meespringen. En geloof me: lachen zal je! Deze beweging kan ook helpen om slijmen op te lossen na een verkoudheid. • Touwtje springen! Super leuk en ontzettend goed voor je conditie. Verspreid de springmomenten over de dag. Al spring je telkens maar één minuutje. Alle beweging is beter dan geen. • Ken je “schipper-mag-ik-overvaren” nog? Ook een lekker ouderwets, maar tevens tijdloos spelletje waarin je bewegingsoefeningen kan verwerken. (haasje-over, kruiwagen,…) • Nog zo’n klassieker: “1-2-3-piano”. Laat de deelnemers niet enkel stilstaan na het scanderen van deze zin, maar laat ze bijvoorbeeld eens ter plaatse
springen op één been zonder om te vallen of hun evenwicht houden op één been of… • Zonder uitleg: tikkertje, voetbal, basketbal,… • Leuke variatie op baseball: niet iedereen beheerst de techniek om de bal met de knuppel weg te slaan, dus vervang deze door een tennisbal- en raket. Zo kan iedereen meespelen. Leg vooral de nadruk op het rennen van de ene naar de andere honk. • Ben je aan de zee? Maak dan dankbaar gebruik van de aanwezige natuurlijke klimtoestellen… de duinen! Ren of stap ze op en af. • Hoe lang is het geleden dat je nog een go-cart huurde op de dijk aan onze Belgische kust? In plaats van met vrienden vast te roesten op een terras kan je ook eens een leuke uitstap maken met dit vervoersmiddel. Je hebt ineens ook de tijd om bij te praten. • Haal je volleybaltalenten terug boven en probeer de bal zo lang mogelijk in de lucht te houden. Je kan dit alleen doen of in groep. Goed voor de oog-handcoördinatie. • Sluit je aan bij een club, net zoals vroeger in de jeugdbeweging. Organiseer samen activiteiten die je conditie op peil houden. Fiets eens naar dat museum of naar die voorstelling in plaats van met de auto te gaan.
Slecht weer: geen uitvluchten. Wie kan het snelste de trap oprennen? Neem een chronometer en doe de test. Game consoles hebben ons aan de ene kant meer sedentair gemaakt, maar aan de andere kant kunnen ze ook een hulpmiddel zijn voor het bereiken van een betere conditie. Kies uit een ruim assortiment van interactieve spelletjes zoals boksen, fietsen en roeien. Dans je ziel uit je lijf en boots de danspasjes na op het scherm. Of speel een boksmatch tegen je eigen demonen. Lekker om te ontstressen. Jongleren moet je leren! Onderzoek toonde reeds aan dat er een directe relatie bestaat tussen de oog-handcoördinatie en het vermogen tot lezen en schrijven. Het zou ook fantastisch zijn voor het verbeteren van je mindset, je hebt er immers flink wat doorzettingsvermogen voor nodig. Stel je een doel en probeer de balletjes zo lang mogelijk in de lucht te houden. Reis rond de wereld! Maak een parcours in huis met verschillende bewegingsopdrachten. Hoelahoep: de perfecte oefening voor een slanke taille.
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
27
Haute cuisine van het seizoen
Haute cuisine van het seizoen Asperges, de basis van het hele antioxidant netwerk
D
Lies Helsloot
e asperge (asparagus officinalis) is een echte lentegroente. Je hoort er dan ook in dit seizoen van te genieten. Laat je niet verleiden tot vliegtuigasperges van de andere kant van de wereld en laat de natuur ons geven wat ze op dat moment het beste voor ons vindt. Ons eigen land staat bekend om zijn kwaliteitsasperges, de typische witte maar ook de groene zijn overheerlijk en lenen zich tot ontelbare culinaire toepassingen.
28
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
Haute cuisine van het seizoen
De aspergeteelt en soorten Er zijn wel meer dan 300 soorten asperges. Er zijn er geteelde, maar ook wilde soorten. Deze laatste soort is meer gekend in de Mediterrane landen waar ze in vele gerechten verwerkt worden. Ze zijn meestal iets taaier en vaak groen of paars-groen. De paarse asperges die je soms op boerenmarkten vindt, worden bij het koken of stomen groen. Een aardig weetje. Hier kennen we vooral de prachtige witte en groene asperges. Deze witte variëteit wordt gekweekt in greppels in de aarde of onder tunnels van zwarte kunststoffolie zodat de scheuten beschermd worden tegen zonlicht en om zo het vergroeningsproces als gevolg van de fotosynthese tegen te gaan. De teelt is zeer arbeidsintensief, waardoor onze witte asperge een gegeerde dure lekkernij is in binnen- en buitenland.
Voedingswaarde Asperges bevatten zeer weinig calorieën. Ze passen dan ook perfect in een gezonde voeding. Ze zijn onder ander rijk aan vitamine C, Vitamine B9 (foliumzuur), choline, glutathion (anti-aging!) en kalium. Glutathion is de hoofdspeler in het hele antioxidant netwerk om de vrije radicalen, de terroristen, te elimineren. In het detoxificatiesysteem in de lever speelt glutathion ook de eerste viool. Wij hebben aldus heel veel glutathion nodig. Knoflook is naast asperges een rijke aanbieder van glutathion en dient elke dag ergens in het menu aanwezig te zijn.
Bijzondere kwaliteiten Asperges zijn in de kruidengeneeskunde vooral bekend om hun diuretische eigenschappen. Onderzoek heeft dit inderdaad aangetoond en bewezen dat naast kalium, het aminozuur asparagine daarvoor verantwoordelijk is. Dat de asperge hierop een effect heeft, merk je vaak bij het plassen. Je urine heeft na het eten ervan ook een sterke geur die veroorzaakt wordt door een aantal zwavelhoudende stoffen.
Kopen en bewaren Asperges zijn een tere groente en zijn zeer gevoelig voor vochtverlies en kneuzingen. Bewaar ze in het groentenvak van je koelkast, gewikkeld in een
vochtige handdoek. Ze zijn op die manier gemakkelijk enkele dagen houdbaar. Wil je ze langer bewaren dan kan je ze rauw of gekookt invriezen of in de winkel kiezen voor diepgevroren exemplaren.
Culinaire toepassingen Asperges moet je zorgvuldig schillen met een goede dunschiller. Je legt ze het best plat op een plank om ze niet te breken. Schil voldoende schil weg, zodat je niet met taaie draadjes zit bij het eten. Die kunnen immers moeilijk verteerbaar zijn en de darmen te veel prikkelen. De schillen hoef je echter niet gewoon weg te gooien. Kook ze even op in wat water, zeef ze en hou het kookvocht bij. Je kunt dit dan achteraf gebruiken in soepen of sauzen. Je kunt asperges koken in weinig vocht of beter nog stomen. Je kunt ze dan serveren met een klassieke Hollandaise saus, een hardgekookt eitje en fijn gehakte peterselie. Ook een verse Pesto Genovese (met verse basilicum) vergezelt deze groente perfect. Ook in schuine reepjes gesneden en licht gewokt zijn ze heerlijk. Je kan dergelijke gerechten dan bijvoorbeeld afwerken met half zongedroogde tomaatjes en serveren bij bijvoorbeeld een stukje gestoomde vis. Voor de echte liefhebber is het ook de moeite waard om ze eens rauw in fijne plakjes onder een salade met bijvoorbeeld courgette en fijne uienringen te mengen. Ten slotte zijn ze super licht gegrild op de barbecue.
Nog meer asperge-lovers Volgende smaakmakers zijn goede begeleiders die de asperge perfect tot zijn recht laten komen: • een vinaigrette op basis van balsamico azijn • geraspte parmezaanse kaas • boerenhesp • olijven • ansjovis • aioli (soort mayonaise met look) • shiitakes en andere paddenstoelen • erwtjes • …
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
29
Toxiciteit In deze rubriek gaat de redactie op zoek naar toxiciteit in onze voeding en milieu. De consument moet weten dat toxines ons lichaam overbelasten en dat deze moeten geëlimineerd maar liever voorkomen worden.
Mariadistel beschermt de lever tegen alcohol
Walter O. M.Faché, Pascale Van den Heede
Mariadistel met de typische wit-dooraderde bladeren
ALCOHOL BESCHADIGT DE LEVER In Westerse landen is alcoholmisbruik de oorzaak van maar liefst de helft van alle terminale leveraandoeningen. Van de zware en langdurige drinkers ontwikkelen 90-100% een vette lever (steatose), 10-35% een ontsteking van de lever (alcoholische hepatitis) en 8-20% het ontstaan van littekenweefsel dat kapotte levercellen vervangt (alcoholische levercirrose). Een ontsteking van de lever komt gewoonlijk samen voor met een vette lever (steatohepatitis). Tot 70% van de patiënten met hepatitis ontwikkelen uiteindelijk levercirrose. Alcohol wordt door de lever omgezet tot het giftiger acetaldehyde dat de gekende symptomen van alcoholmisbruik veroorzaakt (warmteopwellingen, hoofdpijn, misselijkheid). Deze omzetting leidt
30
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
tot een vermindering van de energieproductie in de levercel en een opstapeling van vetten. Acetaldehyde wordt op zijn beurt omgezet tot acetaat dat door de nieren wordt uitgescheiden. Daar deze reactie behoorlijk traag verloopt, heeft acetaldehyde alle tijd om verbindingen aan te gaan met bepaalde eiwitten in de levercel. Deze verbindingen kunnen enerzijds de normale celfunctie grondig verstoren en anderzijds is het geweten dat ze reacties van het immuunsysteem kunnen uitlokken. Ons afweersysteem keert zich bijgevolg tegen onze eigen levercellen om ze te vernietigen. Bovendien komen bij de acetaldehydeacetaat omzetting zuurstofradicalen vrij (vrije radicalen). Dit zijn heel reactieve stoffen die het best zo snel mogelijk door de lichaamseigen antioxidantsystemen (zoals het superoxyde dismutase en glutathion) onschadelijk worden gemaakt.
Bij een overmatige alcoholinname geraken deze eigen antioxidanten echter uitgeput. Zo ontstaat er een overmaat aan vrije zuurstofradicalen die de vetten uit de celmembranen van de levercellen oxideren (peroxidatie) en beschadigen. Daar komt nog bij dat zware drinkers na een alcoholconsumptie spontaan een ontstekingsreactie ontwikkelen. Dit uit zich in symptomen zoals spierpijn en koorts. Als gevolg van deze ontsteking worden er nog meer vetten in de lever opgestapeld.
ALCOHOLSTOP LEIDT TOT 100% GENEZING VAN EEN VETTE LEVER! Om voortschrijdende leverbeschadigingen een halt toe te roepen, is het uiterst belangrijk volledig te stoppen met het nuttigen van alcoholische dranken. Een alcohol-
Toxiciteit stop leidt zelfs tot 100% genezing van een vette lever! Stoppen met roken en vermageren (enkel in het geval van zwaarlijvigheid!) vormen bijkomende hulpmaatregelen. Preparaten op basis van Mariadistel worden naar voor geschoven als een alternatieve therapie om de lever te beschermen.
Mariadistel beschermt de lever De zaden van de Mariadistel (Silybum marianum of Carduus marianus) bevatten een groep werkzame stoffen (flavonolignanen) die worden aangeduid als silymarine. Deze zaden vormen het uitgangspunt bij de productie van Mariadistelpreparaten. Silymarine is een mengsel van chemisch verwante stoffen zoals silybine (de voornaamst component), isosilybine, silydianine en silychristine. Na inname nestelt het silymarinecomplex zich in de lever waar het de schade die veroorzaakt wordt door alcohol kan intomen. Mariadistelpreparaten stimuleren en ondersteunen de leverfunctie op verschillende manieren: • Silymarine is een antioxidant. Het beschermt ons lichaam tegen een overlast aan vrije radicalen en vermindert de peroxidatie van vetten. • Silymarine verhindert de binding van giftige stoffen op de celwand van levercellen door deze bindingsplaatsen zelf te bezetten. • Silymarine bezit ontstekingswerende eigenschappen. • Silymarine speelt een rol in het herstel van de eiwitsynthese in de levercellen waardoor levercellen zich kunnen hernieuwen. • Silymarine vermindert de opsta-
peling van bindweefsel (littekenweefsel) in de levercellen. Alhoewel er nog onvoldoende grootschalige klinische studies beschikbaar zijn om waterdichte conclusies te trekken, zijn de resultaten van formulaties op basis van Mariadistel veelbelovend. Een dalende tendens van het aantal sterfgevallen bij patiënten met alcoholische levercirrose (al of niet gekoppeld aan hepatitis C) wordt waargenomen wanneer ze Mariadistelpreparaten (420-450 mg silymarine in capsules/dag) toegediend krijgen.
Een behandeling met Mariadistel is veilig en wordt goed verdragen! Uit onderzoek bij meer dan 7000 deelnemers aan verschillende gecontroleerde studies blijkt dat de veiligheid van silymarine bij normale therapeutische dosissen verzekerd is: 210-450 mg silymarine (capsules)/dag, verdeeld over drie innames. Het aantal gerapporteerde nevenwerkingen (opgeblazen gevoel, misselijkheid, onregelmatige stoelgang, diarree, duizeligheid) is laag (2-10%), eerder subjectief en niet verschillend van de nevenwerkingen gerapporteerd door deelnemers die een nepmiddel (placebo) kregen toegediend.
Mariadistel als belangrijk tegengif bij acute intoxicaties met de groene knolamaniet Naast een positieve tussenkomst bij alcoholmisbruik, heeft Mariadistel ook een andere heel specifieke toepassing. Mariadistel is levensreddend na het eten van een deel van de uiterst giftige groene
knolamaniet (Amanita phalloïdes). Deze paddestoel vernietigt de celmembranen van de levercellen en legt de volledige eiwitsynthese in deze cellen lam waardoor ze ophouden met functioneren. Wanneer de volledige lever wordt aangetast, wat afhankelijk is van de opgegeten hoeveelheid, leidt dit onvermijdelijk tot de dood. Als bij deze ongelukkige personen binnen de 48 uur een kuur met silybine gestart wordt, kan ernstige leverschade voorkomen worden. Tijdens deze kuur die 4 tot 5 dagen moet worden aangehouden, wordt er dagelijks een dosis van 20-50 mg silybine/kg lichaamsgewicht intraveneus toegediend (in de aders geïnjecteerd).
Alcoholmisbruik dat leidt tot ernstige leveraandoeningen en wordt gedefinieerd als een dagelijkse inname van (40-80)g alcohol voor mannen en (20-40)g alcohol voor vrouwen gedurende 10-12 jaar. Dit betekent een dagelijks verbruik van 4 tot 8 (voor de man) en 2 tot 4 (voor de vrouw) STANDAARD-GLAZEN bier (5%), wijn (12%) of sterke drank (35%). Het therapeutisch gebruik van Mariadistel bij hepatitis C (virale infectie) wordt momenteel nog onderzocht in een grootschalige klinische studie. De resultaten verschijnen op www.nccam.nih.gov
Referenties
1. Advances in alcoholic liver disease. Arteel G et al. Best Pract. & Res. Clin. Gastroenterol., 17:625-647, 2003. 2. Milk thistle for the treatment of liver disease: a systematic review and meta-analysis. Jacobs BP et al. Am. J. Med., 113:506-515, 2002. 3. The use of silymarin in the treatment of liver diseases. Saller R et al. Drugs, 61:2035-2063, 2001. 4. Effects of silymarin in alcoholic patients with cirrhosis of the liver: results of a controlled, double-blind, randomized and multicenter trial. Pares A et al. J. Hepatol., 28:615-621, 1998. 5. Randomized controlled trial of silymarin treatment in patients with cirrhosis of the liver. Ferenci P et al. J. Hepatol., 9:105-113, 1989.
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
31
Belangrijke monografieën als basis voor een optimale gezondheid
MN nr 39 ADHD orthomoleculair behandelen
MN nr 49 Orthomoleculaire genetische manipulatie
ADHD neemt de laatste jaren epidemische vormen aan. Hoewel de diagnose vaak ten onrechte wordt gesteld bij drukke, actieve of lastige kinderen, is het duidelijk dat probleemgedrag bij kinderen steeds meer voorkomt. Voeding, onderliggende pathologieën en milieufactoren spelen de hoofdrol bij ADHD en ADHD-achtige symptomen. Het corrigeren van deze factoren zal een gunstig effect hebben op het gedrag, het leervermogen en de concentratie van deze kinderen. Prijs: € 35.00
Je genen heb je meegekregen van je ouders, daar kan je niets aan veranderen. Je kan echter wel je genen zodanig manipuleren dat de ‘goede’ genen tot expressie komen en de ‘slechte’ genen niet. Dat kan met een gezonde leef- en eetstijl. Met een orthomoleculaire genetische manipulatie kan je de negatieve impact van je genen op je gezondheid tot een minimum beperken. Prijs: € 30.00
kwaliteitslabel
advert_NKO_2011_printfile
MN nr 57 Voedingsdeficiënties bij patiënten herkennen aan de hand van lichaamssymptomen In de orthomoleculaire geneeskunde is het herkennen van voedingsdeficiënties een sleutelfactor in een effectieve behandeling. Het probleem is echter dat het zeer kostbaar wordt om met een uitgebreide analyse voor iedere patiënt routinematig de voedingsstatus te bepalen. Het goede nieuws is dat voedingsdeficiënties heel gemakkelijk te herkennen zijn aan allerlei lichaamssymptomen. Het beoordelen van lichaamssymptomen vormt een primair diagnose instrument, is gemakkelijk zelf uit te voeren en bovendien gratis. Prijs: € 30.00
Orthotrends In deze rubriek gaat de redactie op zoek naar de meest actuele en praktische informatie over gezonde voeding en hoe wij ziekten kunnen behandelen met nutriënten uit onze dagelijkse levensmiddelen.
Coenzyme Q10 gehalten bij patiënten met fibromyalgie In een studie uitgevoerd bij 10 patiënten met fibromyalgie werd aangetoond dat hun gehalte aan Coenzyme Q10 in het speeksel en bloed te laag was. Dagelijkse suppletie met 300 mg coenzyme Q10 gaf een verbetering van de klinische symptomen en herstel tot een normale coenzyme Q10 gehalte. De onderzoekers hun conclusie is dan ook dat orale suppletie verbetering geeft bij de patiënten met tekorten van Coenzyme Q10. Coenzym Q10 speelt een zeer belangrijke rol bij de energievoorziening van ons lichaam. Het zorgt ervoor dat de productie van ATP (een molecule waarin het lichaam zijn energievoorraden opslaat) zo hoog mogelijk is. De stof wordt normaal gesproken in alle lichaamscellen aangemaakt, maar bereikt onder bepaalde omstandigheden al snel niet meer zijn maximale waarde. Dit is bijvoorbeeld het geval bij ziekte, bij het ouder worden en bij meer dan gemiddelde inspanning. Het
gevolg is onder meer dat vooral organen en lichaamsstelsels die veel energie verbruiken, zoals het hart, de lever en het afweersysteem hun vitaliteit verliezen en verouderingsverschijnselen kunnen krijgen. De belangrijkste oorzaak van de gebrekkige ATPproductie is veelal een tekortschietende voorziening met coenzyme Q10. Dit een voedingsstof die in de voeding slechts in geringe mate aanwezig is, terwijl de lichaamseigen productie met het ouder worden sterk vermindert. Een voedingssupplement met coenzyme Q10 kan nuttig zijn om ervoor te zorgen dat op elk moment een ruime hoeveelheid van deze belangrijke cofactor in de weefsels aanwezig is. Daarnaast is coenzyme Q10 een belangrijke antioxidant die binnen in de cellen bescherming biedt tegen vrije radicalen. Referentie: “Coenzyme Q10 in salivary cells correlate with blood cells in Fibromyalgia: Improvement in clinical and biochemical parameter after oral treatment,” Cordero MD, Santos-Garcia R, Clinical Biochemistry, 2012 Feb 10
De invloed van omega-3 en omega6 vetzuren op vermoeidheid en ontsteking Een hogere opname van omega-3 vetzuren wordt gekoppeld aan een verlaging van ontsteking en vermoeidheid bij mensen die borstkanker overleven. Een gezondheidsonderzoek met aangepaste levensstijl, voeding en beweging werd uitgevoerd bij personen, die genezen verklaard waren van borstkanker, met een gemiddelde leeftijd van 56 jaar . Zowel tijdens als aan het einde van het onderzoek werden de resultaten geëvalueerd aan de hand van vragenlijsten ivm de opname van voeding en voedingssupplementen. Het meten van de C-reactive protein CRP ( wat een indicatie is voor chronische ontsteking), het serum amyloïd A ( 30 maanden na diagnose), the Piper Fatigue Scale en the Short Form -36 (SF-36) of een vitaliteitsschaal
(39 maand na diagnose) hadden tot doel de relatie te bekijken tussen ontsteking, vermoeidheid en het gebruik van omega-3 en omega-6 vetzuren. Patiënten die na het herstel van borstkanker hogere CRP waarden hadden, waren ook sneller vermoeid. Ook werd er waargenomen dat mensen met een hogere opname van omega-6 vetzuren ten opzichte van omega-3 vetzuren een hogere CRP-waarde hadden en bijgevolg ook meer vermoeid waren. De onderzoekers besloten uit deze studie dat een hogere opname van omega-3 vetzuren rechtstreeks gerelateerd was aan verlaagde ontstekingen en verlaagde fysische aspecten van vermoeidheid. Referentie: “Fatigue, Inflammation, and omega-3 and omega-6 Fatty Acid Intake Among Breast Cancer Survivors,” Alfano CM, Imayama I, et al, J Clin Oncol; 2012 Mar 12.
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
33
Orthotrends
Curcuma voor een veilige en effectieve behandeling bij actieve Reuma Artritis In deze studie werd bij patiënten met Reumatoïde Artritis (RA) een klassiek geneesmiddel, Diclofenac, vergeleken met curcuma. 45 patiënten met actieve RA werden verdeeld in 3 groepen waarbij ze ofwel 500 mg curcuma extract kregen of 50 mg Natrium Diclofenac en een derde groep die beide kreeg. De resultaten werden bepaald aan de hand van de “Disease Activity Score (DAS) 28” en de “American College of Rheumatology (ACR)” criteria voor de gevoeligheid en de zwelling van de gewrichten. Uit de resultaten bleek dat
alle 3 de groepen significante verbetering hadden in hun DAS scores, en dat de curcuminegroep de meeste verbetering vertoonde, zelfs significant beter dan de groep die enkel Natrium Diclofenac kreeg. Bovendien werden er in de curcuminegroep geen bijwerkingen waargenomen. Auteurs concluderen dat curcuma betere resultaten geeft dan het medicijn Natrium Diclofenac bij patiënten met actieve RA. Referentie: “A Randomized, Pilot Study to Assess the Efficacy and Safety of Curcumin in Patients with Active Rheumatoid Arthritis,” Chandran B, Goel A, Phytother Res, 2012 Mar 9
Lijnzaadpoeder verlaagt het totale cholesterolgehalte en de hyperglycemie bij patiënten met Diabetes Mellitus Vlaszaad heeft een therapeutisch ondersteunende rol bij de preventie en genezing van diabetes mellitus of type II diabetes. De deelnemers aan dit onderzoek werden verdeeld in 2 groepen waarvan er 18 dagelijks 10 g vlaszaad of lijnzaad kregen en 11 niet, dit gedurende 1 maand. De controlegroep nam vrijwillig deel aan dit onderzoek en kreeg geen andere suppletie of placebo. Na deze maand werden de bloedwaarden gecontroleerd. Volgende bloedanalysewaarden werden gecon-
34
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
troleerd: nuchter glucose, HbA1c, totaal cholesterol, triglyceriden, LDL en apolipoproteïne B; deze waren allemaal verlaagd ten opzichte van de waarden vóór het gebruik van lijnzaad, bovendien was de HDL verhoogd. Deze resultaten suggereren dat het gebruik van lijnzaad een ondersteunende therapie is bij diabetes. Referentie: “An Open-Label Study on the Effect of Flax Seed Powder (Lignum usitatissimum) Supplementation in the Management of Diabetes Mellitus,” Mani UV, Mani I, et al, J Diet Suppl, 2011 Sep; 8(3): 257-65.
Orthotrends
Vitamine D suppletie verlaagt sterfte bij patiënten met Metabool Syndroom Optimale 25-hydroxyvitamine D (25|OH|D) geeft extra bescherming bij patiënten met het metabool syndroom. Vit D is een groep in de vetoplosbare prohormonen waarvan de volgende 2 de belangrijkste zijn: Vitamine D2: ergocalciferol, de plantaardige vorm Vitamine D3: cholecalciferol, de dierlijke vorm 1801 patiënten met metabool syndroom werden onderzocht en de mortaliteit werd opgevolgd voor een periode van gemiddeld 7,7 jaar. Onderzoek toonde aan dat 92% van de patiënten een suboptimaal gehalte aan 25(OH)D had, waarvan 22,2 % een ernstig tekort had. In de vermelde periode werden 462 doden vastgesteld, 267 of 57,8% was ten gevolge van cardiovasculaire aandoeningen. Patiënten met optimale 25(OH)D gehaltes toonden substantiële verlaging in algemene en cardiovasculaire sterfte in vergelijking met patiënten met een ernstig tekort aan vitamine D, dit samen met een aanzienlijke verlaging voor chronisch hartfalen en plotse dood.
Deze resultaten tonen aan dat optimale 25(OH)D gehalten een substantiële verlaging geven van sterfte algemeen, maar ook ten gevolge van cardiovasculaire aandoeningen bij mensen met het metabool syndroom. Auteur: Vitamine D3 wordt in het menselijk lichaam geproduceerd onder invloed van UV licht van de zon vanuit cholesterol. In de winter is door de afwezigheid van de zon de synthese onvoldoende om de behoefte te dekken. D3 heeft een sterkere bindingsactiviteit met vitamine D receptor . D3 is 3 tot 10 maal effectiever dan D2. Meten van serum 25(OH)D: parameter voor vitamine D-status bepaling. Gehanteerde normaalwaarde: 30 – 100 nmol 25(OH)D . 80 nmol 25 (OH)D wordt beschouwd als minimum hoeveelheid ter preventie van osteoporose en als basisnorm voor gezondheid. Toxiciteitsnorm pas bij dagdoseringen van 250 microgram/ dag en 25(OH)D spiegels > 220 nmol/l. Referentie: “Vitamin D Levels Predict All-Cause and Cardiovascular Disease Mortality in Subjects With the Metabolic Syndrome: The Ludwigshafen Risk and Cardiovascular Health (LURIC) Study,” Thomas GN, O Hartaigh B, et al, Diabetes Care, 2012 Mar 7
Hoge dosis vitamine D en Multiple Sclerose (MS) Een pilootonderzoek met 4 gezonde personen, gaf suppletie met hoge dosis vitamine D (5.000-10.000 IU/ dag) voor een periode van 15 weken. Doel van dit onderzoek was om te bepalen of er een link was tussen verbetering van immunologische parameters en verhoging van 25(OH)D. Deze test toonde aan de 25(OH) D aanzienlijk verhoogde tesamen met een vergelijkbare verhoging van de IL-10 productie door perifere bloed mononucleaire cellen en verlaging van de Th17 cellen. Deze resultaten geven sterke aanwijzingen om klinische onderzoeken op te starten naar de invloed van vitamine D bij patiënten met MS. Uit andere onderzoeken blijkt dat 200 nmol/ l nodig
is ter preventie van auto-immuunziekten en bepaalde vormen van kanker. Er wordt dikwijls vanuit de klassieke hoek gewaarschuwd voor de gevaren van toxiciteit door vitamine D of Hypercalcemie: intestinale calciumhyperabsorptie en verhoogde botresorptie. Recente studies tonen aan dat er pas vitamine D toxiciteit optreedt bij serumwaarden vanaf 750 nmol 25(OH)D. ref: American Journal of Clinical Nutrition, Vol. 88, No. 2, 582S-586S, August 2008. Vitamin D and Health in the 21st Century: an Update Pharmacokinetics of vitamin D toxicity Referentie: “A pilot study of the immunological effects of high-dose vitamin D in healthy volunteers,” Allen AC, Kelly S, et al, Mult Scler, 2012 March 28;
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
35
WAAROM GEFILTERD WATER? Omdat kraanwater en flessenwater vol met giftige chemische stoffen en anorganische mineralen zit!
Water maakt schoon maar moet zelf ook schoon zijn om goed afvalstoffen/toxinen af te kunnen voeren. Je eigen waterzuiveringssysteem biedt vele voordelen.
WATERAVONDEN
Neem voor informatie contact op met één van onze haa2ooh waterconsulenten of bezoek één van onze wateravonden of waterproeverijen. Voor meer info: www.haa2ooh.be Eoli bvba –Elements of Life www.eoli.be
Ontdek de vitale kracht van Chlorella Pure! Tijdelijk terugbetaald* na aankoop van een verpakking Chlorella Pure
-2 BON
De lichaamszuiverende kracht van algen Fit en gezond met Chlorella pure
Chlorella Pure is een voedingssupplement op basis van een ééncellige groenalg, die rijk is aan vitamine B12. Chlorella Pure van NATAOS wordt geproduceerd volgens een gepatenteerd, natuurlijk en gesloten systeem dat de zuiverste vorm van Chlorella garandeert. Deze groenalg, Chlorella Vulgaris Beijerinck bevoorraadt ons lichaam met alle nodige voedingsstoffen. Daardoor herstelt het lichaam zich sneller. De naam Chlorella is een samenstelling van het Griekse woord chloros, dat ‘groen’ betekent en het Latijnse achtervoegsel (suffix) ella wat ‘klein’ betekent. Het ongewoon hoge gehalte aan chlorofyl (bladgroen) geeft de algen hun karakteristieke
meer info www.ojibwa.be of bel +32 (0)52 48 43 00
Chlorella Pure van Nataos is nu tijdelijk verkrijgbaar met €2 + €0,65 portkosten retour op de normale aankoopprijs van €22,85 voor 240 tabletten. Stuur uw origineel aankoopticket met de streepjescode van de verpakking met uw volledige naam, adres en rekeningnummer op naar: Ojibwa/ De Roeck, Bootdijkstraat 68, 9220 Moerzeke en u krijgt het bedrag van €2,65 op uw rekening gestort. *Deze aanbieding is geldig tot en met 31 mei 2012.
NATAOS KEY NUTRITION
✁
OjIbwa|De roeck
groene kleur. Chlorofyl stimuleert, in combinatie met de van nature aanwezige vitaminen, mineralen en aminozuren, ons natuurlijk afweersysteem. Door het hoge gehalte aan chlorofyl stimuleert Nataos Chlorella Pure de vorming van interferon. Interferon activeert op zijn beurt cellen van ons afweersysteem, zodat een natuurlijke verdediging ontstaat. Chlorella Pure ondersteunt het ontgiftingsproces wat het lichaam zuiver en vitaal maakt. De CFG (“Chlorella Growth Factor”) in het product zorgt ervoor dat de goede darmbacterie lactobacillus zich gemakkelijker vermenigvuldigt, waardoor de spijsvertering terug in evenwicht komt.
Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek.
NATAOS KEY NUTRITION
Mis het 34ste Seminarie niet! Ledenseminarie op vrijdag 25 mei 2012 vanaf 14u tot 18u
Bupleuran complex Leverondersteunend Aangewezen bij allerhande leveraandoeningen en heeft tevens een positieve invloed op gal, milt en maag. Stimuleert de lever om meer giftstoffen te verwijderen en om meer verteringssappen te vormen.
Dit seminarie is een interactieve workshop waarbij wij ingaan op alle mogelijke problemen en vragen over enzymen. Enzymen zijn de missing link bij alle degeneratieziekten. In de jaren ’60 en ’70 is er enorm veel onderzoek gedaan naar de medische toepassingen van enzymen, vooral op het gebied van ontstekingsremming en pijnbestrijding. Met de opkomst van de farmaceutische antiinflammatoire en pijnstillende medicijnen, zijn enzymen en hun therapeutische effecten in de vergetelheid geraakt. Door het groeiende besef van de teleurstellende resultaten en de schadelijke bijwerkingen van medicatie is er de laatste jaren echter opnieuw veel belangstelling voor deze krachtige stofjes. Terecht, zo blijkt, want deze in de natuur overal voorkomende moleculen kunnen ingezet worden bij een breed scala aan ziektebeelden. Enzymen zijn de katalysators van elk biochemisch proces in ons lichaam, zoals ademhaling, vertering, groei, bloedstolling, waarneming, gevoel, denkvermogen, energieaanmaak, voortplanting en herstel, om er maar een paar te noemen. Zonder enzymen kan geen van deze metabole processen plaatsvinden. Voor een optimale gezondheid is een adequate hoeveelheid enzymen vereist. Bovendien mag de werking van die enzymen niet in het gedrang komen. Er voor zorgen dat je lichaam voldoende enzymen aanmaakt, dat je voeding voldoende enzymen bevat en dat alle condities aanwezig zijn voor een optimale enzymwerking, is de beste strategie ter preventie van ziekte.
Prijs: € 60 met een volledige ingebonden cursus. € 30 voor de orthospakket en digipakket leden van FIOW Locatie: Congreszaal Kerkstraat 103, Laarne Opgelet: er zijn slechts 42 plaatsen beschikbaar!
ww
De functie van enzymen, hun bronnen en hun rol in het ontstaan van degeneratieziekten en hun therapeutische toepassingen bespreken wij interactief tijdens deze namiddagworkshop. Hij is vooral gericht op de spijsverteringsenzymen, de proteolytische enzymen, de antioxidantenzymen SOD, glutathion peroxidase en catalase, en de metabole enzymen, zoals de DNAreparatie enzymen die een cruciale rol spelen in de kankerpreventie en -behandeling.
w. ur ma
le. c
om
kwaliteitslabel
U
Voor meer informatie: CVBA Urmale
[email protected] De pierpontstraat 2 3540 Herk-de-Stad Tel: 013 55 60 92 Fax: 013 55 21 05
In volgend nummer Het nutritioneel 10-stappenplan tegen degeneratieziekten deel 2 Na de koolhydraat- en de oxidatiebalans in nr 62 te hebben besproken behandelen wij de 8 volgende stappen ter voorkoming van degeneratieziekten. Vul je oliepeil aan met omega-3 vetzuren en
je lichaam en betracht een optimale zuur-base balans. Verzorg het
Belgisch Voedingsmagazine faché instituut Verschijnt 6 maal per jaar met concrete, nuttige dagelijkse voedingsadviezen en leeftips, voor mensen die bezorgd zijn voor hun eigen gezondheid of beroepsmatig met de voedings problematiek bezig zijn zoals natuur- en reformwinkels, gezondheidszorgwerkers, schoonheidspecialiste, sportcoaches, horecabedrijfsmensen, sportcentra, onderwijzend personeel, kortom voor iedereen die begaan is met de gezondheid.
grootste weefsel in het lichaam, het bindweefsel door regelmatig te
Hoofdredactie
olijfolie, eet voeding rijk aan massa, arm aan chemische calorieën, elimineer je toxische last want deze maken je dik, geef je genen de juiste voeding en omgeving, blijf je zenuwen baas en breng je orthosympatisch en parasympatisch zenuwstelsel in evenwicht, ontzuur
bewegen
Niet toxische kankertherapieën
Walter OM Faché, Orth. Bioch. Medisch journalist Pascale Van den Heede, Apr.
Eindredactie
Kanker is een overlevingsmechanisme als laatste kans. De orthomoleculaire strijd tegen kanker is er geen met medicijnen, maar met orthocijnen en een
Walter OM Faché, Medisch journalist
bewustwordingsproces. Een nieuwe visie op kanker beschouwt kanker als een overlevingsmechanisme, waarbij wij kanker genezen in plaats van deze te bestrijden. Een tumormilieu wordt gecreëerd door een verzuurd, zuurstof- en nu-
Kernredactie
triëntenarm milieu zodat deze cellen hun DNA herprogrammeren of muteren. De hele lichaamsbiochemie werkt dan hoofdzakelijk anaeroob en staat voortdurend onder stress die een vecht-vlucht-reactie veroorzaakt en extra adrenaline produceert. Het belang van een psychische benadering wordt sterk onderstreept.
De heisa over borstimplantaten De enorme aandacht voor aantrekkelijke grote borsten staat in schril contrast met het gebrek aan een veilige kwaliteitscontrole voor borstprothesen. Meer dan honderden ongeruste vrouwen met een PIP-borstvergroting melden zich bij de beroepsvereniging van plastische chirurgen om de inferieur vulsel te verwijderen. De kwaliteitscontrole laat te wensen over in tegenstelling met de controle van de geneesmiddelen. Er bestaat geen onafhankelijk controleorgaan voor medische hulpmiddelen zoals borstprothesen. Welke nadelen treden op bij borstimplantaten en wat met de slechte PIP-kwaliteit?
Zijn voedseladditieven een bedreiging voor de gezondheid Voedseladditieven bestaan reeds lange tijd. Toen de koelkast nog
Vormgeving, productie en druk Walter OM Faché
Danny Coppens Stijn De Pauw Drukkerij Coppens bvba Hospitaalstraat 2 - Lochristi 09 353 93 93 www.coppens-druk.be
FIOW
bederf tegen te gaan. Voeding werd ook soms in hoge concentraties suiker bewaard. Nu we op een andere manier voeding kunnen bewaren, verliezen deze methoden hun functie. deel uitgemaakt hebben van de humane voedingsketen.
Gezonde kooktechnieken: stomen. Het is niet alleen belangrijk wat je eet, maar ook hoe je het klaarmaakt. In deze rubriek lichten we de voordelen van stomen toe. Deze eenvoudige kooktechniek kan gebruikt worden voor het garen van groenten, gevogelte, schaaldieren en vis.
Kerkstraat 103 9270 Laarne
Larenhoeve, Kerkstraat 103 9270 Laarne. Tel +32 09 3690642 Fax +32 09 3661838 E-mail:
[email protected] Website: www.fache-instituut.be
Hoe abonneren?
Betaling geldt als enige abonnering. Het abonnement wordt automatisch voor een jaar verlengd indien geen schriftelijke opzeg gebeurt uiterlijk twee maanden voor het verstrijken van het abonnement. Jaarabonnementen voor 6 nrs: België: Storting van € 58 op rek nr. Fortis 290-0307607-41 Nederland Storting van € 58 op rek nr. Fortis IBAN BE 88290030760741 BIC code GEBABEBB
Prijs per nummer: € 10,50 (België, Nederland)
Secretariaat
[email protected]
niet was uitgevonden, pekelde en rookte men de voeding om
Nu worden stoffen aan onze voeding toegevoegd die nog nooit
Walter OM Faché, Directeur Faché Instituut
Secretariaat/Advertenties
Walter OM Faché, Orth. Bioch. Jozef Poppe, Prof. Dr. Ir. Mark Bottu , Dr. Med. Frans Fermon, Dr. Med. Pascale Van den Heede, Apr. Guido Duerinckx Lies Helsloot Douwe Nutterts Kristel Stevens Anne Vermeiren Hayo Bal Etienne Amand
Advertenties
Uitgever
© Copyright 2012 ISSN 1379-8383
Uitgeverij Publi Media Faché Instituut • Gespecialiseerd op het gebied van ziektepreventie, voeding, voedingsaanvullingen, gezonde levenswijze en adviezen bij sporten en ziekten. • Overname van arikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotocopie of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toelating. De hoofdredacteur, de redactie, de eindredacteurs en de uitgever van de opgenomen artikelen en advertenties zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van vermeende algemene medische adviezen, onjuistheden en/of onvolledigheden. Iedere auteur blijft verantwoordelijk voor de volledige inhoud van zijn artikels. Dit tijdschrift werd gedrukt op chloorvrij papier.
38
negende jaargang 2012 - n°62 - www.fache-instituut.be
Agenda consulentenopleiding 2012 Gezondheidsbistro 2 Voedingskeuze voor een optimale gezondheid
1. De voedselcombinaties volgens Dr. Shelton Voeding leren combineren is voor gevoelige en corpulente mensen belangrijk om een optimale darmwerking op te bouwen. Met de kennis van de samenstelling van voedingsmiddelen passen wij de gedissocieerde voeding toe. Schakel geleidelijk over op gedissocieerde voeding en begin met de eenvoudige basisregel: meng nooit koolhydraathoudende met eiwithoudende voedingsmiddelen; groenten zijn steeds combineerbaar met eiwitten of koolhydraten.
2. Zure en basische voeding Zuren en basen spelen een rol in de voeding en in het lichaam zelf. In een verzuurd lichaam functioneren de enzymen niet optimaal en vertraagt de stofwisseling! Het zuur-base-evenwicht handhaven, corrigeren en verstoringen opheffen, verzuringsymptomen waarnemen, factoren van zuurvorming onderkennen, basevormende en zuurvormende voeding onderscheiden, zure voeding vervangen, dag-nachtregulatie, bepalen allen de pH-toestand van weefsels en bloed.
3. Gezonde haren Het haar is de voornaamste barometer van de totale gezondheid. De voeding van het haar komt van binnenuit. Haar bevat alle vitaminen, mineralen en andere voedingsstoffen, die ook het lichaam nodig heeft. Een goed gebalanceerd dieet is essentieel voor gezond haar. Het regeneratieproces van het haar wordt sterk beïnvloed door het verouderingsproces, voedingsdeficiëntie, erfelijke aanleg en hormonale verandering. Gebreken en ziekten van het haar kunnen orthomoleculair uitstekend worden behandeld!
4. Langer jong, korter oud: vrije radicalen Zuurstof is broodnodig om energie aan te maken, maar kan tevens alle weefsels en moleculen oxideren en beschadigen. Vrije radicalen worden gedurende heel het leven overal in het lichaam gevormd en veroorzaken cross-linking van collageen, enzymen en hormonen. Ongecontroleerde oxidatiereacties zijn de oorzaak van het verouderingsproces en alle degeneratieziekten. Een uniek antioxidant netwerk in het lichaam poogt met zelf aangemaakte antioxidanten en deze uit de voeding elke schade te beperken.
5. Een juiste voedselsuppletie kiezen Het lichaamsterrein en de darmkwaliteit optimaliseren, de biochemische fysiologische niveaus onderbouwen met orthomoleculaire stoffen, hart- en vaatziekten counteren en een suppletie programma opstellen zijn vier prioriteiten die wij samen in deze les bespreken aan de hand van zelf meegebrachte vitaminen en mineralen en andere voedingsaanvullingen. Dit practicum is een topper in deze reeks bistro’s om zelf jouw persoonlijk suppletieprogramma te leren samenstellen.
Deze Gezondheidsbistro’s zijn telkens op zichzelf staande voordrachten die samen een volledige consulentenopleiding vormen. Je kan ook - afhankelijk van je interesse - elke avond afzonderlijk volgen, of alleen een bepaalde reeks. De volgorde waarin de bistro’s gevolgd worden speelt geen rol. Telkens van 19-22u - Bistro 8: van 15-18u Prijs per avond: € 35
Prijs voor een reeks van vijf avonden: € 145 i.p.v. 175 Al onze cursussen gaan door in de Larenhoeve, Kerkstraat 103, 9270 Laarne (tenzij anders vermeld) Inschrijven:
[email protected] of 09/369 06 42 Meer info over onze Consulentenopleiding op www.fache-instituut.be. Vraag gratis en vrijblijvend onze Studiegids aan of download deze via de website
ENERGIE voor een tweede jeugd
vanaf 14,95 E UR 30+ 15 GRA TIS
Pharma Nord QH Active Q10 – Patented Formula
BioActive Q10 Uniqinol
– coënzym Q10 van de 2de generatie
BE_Q10_Active_Ad_LeefNuViow_DU_0312_210x297
• Actief coënzym Q10: eigen energie in capsulevorm.
BioActive Q10 50 mg CNK 2725-281 30+15 caps Adviesprijs: € 14,95 BioActive Q10 50 mg CNK 2576-403 90+30 caps Adviesprijs: € 43,20 BioActive Q10 100 mg CNK 2899-631 30+15 caps Adviesprijs: € 26,75
• Voor een goede werking van de spieren, ook bij energietekort.
BioActive Q10 100 mg CNK 2719-219 90+30 caps Adviesprijs: € 72,25
• Wetenschappelijk gedocumenteerd: opname + effect + veiligheid.
Verkrijgbaar in apotheken Speciale verpakkingen beschikbaar tot uitputting voorraad. Vraag uw apotheker het overeenkomstig CNK-nummer.
Innoverend voor de gezondheid
Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60 E-mail:
[email protected]