DE ALARM KLOK 2 JUNI 2012
MAILING 63 VAN DEMENT OOSTENDE VZW Een mailing van onze vereniging naar onze talrijke sympathisanten, het stadsbestuur en de pers.
DE KEIZER VAN OOSTENDE ONTTROOND ?
ERFGOED MET SMAAK LAUREAAT
1|Pagina
DE KEIZER VAN OOSTENDE ONTTROOND? "Johan Vande Lanotte (SP.A) deelt de lakens uit in de koningin der badsteden. Dat doet hij op een subtiele manier, achter de schermen. De scheidingslijn tussen politiek en privébelangen is daarbij een dunne koord." Dat is de conclusie van Wim Vanden Eynde en Luc Pauwels. In het h boek "De keizer van Oostende" laten ze hun licht schijnen over enkele donkere kanten van de Oostendse politiek. Ook Dement Oostende werd geïnterviewd door de journalisten en een volledig hoofdstuk werd gewijd aan Dement Oostende. Onderzoeksjournalisten Wim Vanden Eynde en Luc Pauwels raakten drie jaar geleden geprikkeld door Oostende. Enkele inwoners vertelden hen verhalen over vermeende machtsoverschrijding, belangenvermenging en over de vreemde rol van het basket in de lokale politiek en economie. Het onderwerp liet Vanden Eynde en Pauwels niet los. Het resultaat is een opvallend gedetailleerd boek, dat het verhaal vertelt van de donkere kantjes van de koningin der badsteden. De titels van de hoofdstukken spreken voor zich: Welkom in Oostende, Of dit boek in vogelvlucht De burgemeester, In gesprek met Jean Vandecasteele De aangespoelde socialist, Hoe Johan Vande Lanotte de stad veroverde Mister V., In gesprek met Rudolf Vanmoerkerke, founding father van bc Oostende Het Kursaal, Hoe een renovatie eindigde ndigde in een financieel debacle Stadsvernieuwing, Hoe Oostende een paradijs para werd voor bouwpromotoren De Vismijn, Over wanpraktijken die om politieke redenen blijven voortduren Mosselen!, Over een privé-initiatief initiatief dat met overheidsgeld werd weggeconcurreerd De haven, Of hoe de grens tussen overheid en privé vervaagt Basketclub Oostende, Of hoe de basket een schaduw werpt over het (lokale) bestuur en omgekeerd Electrawinds, Portret van een groene gazelle Offshore windmolenindustrie, Over een getorpedeerd getorpedeerd pioniersproject en de vader van de windmolenparken Het sociale beleid, Hoe oe Oostende verarmt en vergrijst Samen sterk, Over de bijzondere band tussen de stad,de pers, de basketclub en enkele privéondernemers Dement Oostende, Over de strijd voor architecturaal historisch erfgoed De keizer van Oostende, Gesprek met Johan Vande Lanotte
2|Pagina
Dement Oostende, Over de strijd architecturaal historisch erfgoed
voor
Ook Dement Oostende werd geïnterviewd door de auteurs. Ze vonden ons verhaal over de strijd voor het behoud van erfgoed typerend, en vooral schrijnend. In dit hoofdstuk wordt verteld hoe en waarom Dement Oostende werd opgericht, de afbraakwoede en moedwillige verkrotting, Hotel Paloma, Hotel du Louvre, het erfgoedbeleid, …
Kluwen aan gemeentebedrijfjes Wie zich in het boek vastbijt, krijgt een zicht op het kluwen van de weinig transparante gemeentebedrijfjes die het stadsbestuur oprichtte. De auteurs stellen dat de politieke dominantie van een beperkte groep mensen in Oostende geleid heeft tot ontsporingen, "met miljoenen euro's die verloren zijn gegaan in wanbeheer en zelfs regelrechte fraude, hoewel dit laatste nog door een rechtbank bevestigd moet worden". De Autonome Gemeentelijke Bedrijven hebben een eigen wetgevend kader, maar zijn voor 100 procent eigendom van de stad. In de schoot daarvan werd een hele resem aan nieuwe bedrijfjes gecreëerd. Regelmatig komen er bedrijfjes bij, veranderen ze van naam of worden ze gesplitst. Ze staan in voor stadsvernieuwing, de uitbating van het kursaal, de haven, enzovoort. Deze situatie in Oostende is uniek. De financiële situatie van veel van die gemeentebedrijfjes is allesbehalve gezond, zo blijkt uit het boek. De vreemde aanpak van de vernieuwing van het Kursaal, de zwanenzang van het befaamde restaurant Ostend Queen, de politiek rond de vismijn, het heeft de gemeentekas geen goed gedaan. Bovendien onttrekken de autonome bedrijfjes doorslaggevende beleidskeuzes aan het oog van de gemeenteraad en aan democratische controle. De spin in het Oostendse web Voor wie het boek leest, wordt al snel het volgende duidelijk. Johan Vande Lanotte houdt de touwtjes stevig in handen in Oostende, zowel in de politiek als in privéondernemingen. Uit de vele gesprekken die de auteurs hadden met sleutelfiguren in Oostende blijkt ook telkens weer de centrale rol die Vande Lanotte speelt. Volgens velen in Oostende heet de echte burgemeester van de stad niet Jean Vandecasteele. Dat zegt Vande Lanotte bijna zelf met zoveel woorden. "Je hebt de burgemeester en de schepenen. Ik sta daar wat buiten en boven, en ik kan gemakkelijker een discussie beslechten", klinkt het in het boek. Hoewel hij zich opvallend hard met Oostende bezighoudt, blijft Vande Lanotte uit het stadsbestuur weg. Hij is geen burgemeester of schepen, slechts een gemeenteraadslid. In het boek krijgen we een zicht op de manier waarop Vande Lanotte het laken naar zich toetrekt, met informele vergaderingen waar belangrijke beslissingen worden genomen. Verschillende figuren uit de Oostendse politiek getuigen dat de politieke besluiten niet meer gebeuren waar het hoort: niet in de gemeenteraad, niet in het schepencollege. Ook wordt in het boek uitvoerig ingegaan op zijn rol als minister van de Noordzee, maar de auteurs stellen ook kritische vragen bij de vele bestuursfuncties die Vande Lanotte uitoefende in privébedrijven. "Wanneer de piramides in elkaar beginnen te schuiven en elkaar beginnen te overlappen, ontstaan er situaties van belangenvermenging. Johan Vande Lanotte is een uitmuntend jurist en specialist publiekrecht, hij weet vermoedelijk veel beter dan wij waar vanuit juridisch oogpunt de onverenigbaarheden beginnen. Toch zitten wij na het bekijken van dit verhaal met ernstige vragen. Met name de grens tussen enerzijds overheid en anderzijds privaat ondernemerschap lijkt bij Johan Vande Lanotte meer en meer te vervagen, tot ze op bepaalde momenten volledig onbestaande lijkt te worden", aldus de auteurs. 3|Pagina
Machtsmens of realpoliticus? Gaat Vande Lanotte over de grens? Het boek schetst een intrigerend beeld van Vande Lanotte: zeer intelligent, een immens harde werker, maar ook een machtsmens die houdt van powerplay. Gepokt en gemazeld in de toppolitiek. En iemand die zich totaal niet kan voorstellen dat hij heel erg ver, misschien zelfs te ver gaat in zijn dadendrang en de normvervaging daardoor niet meer ziet. Machtsmens of realpoliticus? Dat laat het boek in het midden. Door de uitgekiende verdedigingsstrategie van Vande Lanotte en de ellendig zwakke reactie van de VRT kregen we geen debat over ethiek in de politiek, maar wel over de deontologie van journalisten. Het boek van bevat nochtans genoeg stof voor een prangend debat. Maar misschien moeten de vele mensen met een virulente mening over het boek het eerst eens lezen. De eerste druk was op dezelfde dag al uitverkocht, de tweede druk werd alleen verdeeld op reservatie, maar de derde druk wordt verwacht tegen 6 juni. De keizer in de aanval Docenten crisiscommunicatie hebben een mooie kluif aan de manier waarop de belaagde politicus maandag zijn verdedigingslinie optrok. Hij nodigde meteen een tiental journalisten uit op zijn kabinet waar hij hen overdonderde met zijn vernietigende kritiek op het boek. Die journalisten kregen ook een lijst met 64 fouten die Vande Lanotte bij een eerste lezing van het boek had aangetroffen. Vande Lanotte voegde er aan toe dat de twee VRT-journalisten gewoon wat leugens, waar Jean-Marie Dedecker al een tijd loopt mee te leuren, hebben overgepend. Uiteraard is het een beproefde techniek van een politicus om die geloofwaardigheid onderuit te halen. Dat is het spel. Timing speelt hierbij een belangrijke rol. Nog voor iemand het boek heeft gelezen, stuurde de vice-eerste minister zijn foutenlijst rond. De felheid en snelheid waarmee Johan Vande Lanotte reageerde, is op zijn minst slim. Opinies worden dezer dagen razend snel gekneed en het is zaak dit te doen terwijl de klei nog nat is. Het is een interessant spel dat tactisch wordt gespeeld. Een boek lezen kost tijd en vergt energie, je moet ervoor naar de winkel. En de scherpe reactie van Vande Lanotte miste haar doel niet. De VRT distantieerde zich meteen van het boek. De openbare omroep had dat kunnen doen met een korte formele verklaring zoals “De auteurs schreven dit boek in hun vrije tijd en dit is dus geen publicatie van de VRT”. Maar het persbericht van de VRT ging veel verder.
4|Pagina
VRT-hoofdredacteur Luk Rademakers brengt onmetelijke schade toe aan de geloofwaardigheid van zijn redacteurs en de VRT door twee van zijn topjournalisten op non-actief te zetten, zegt Ides Debruyne, directeur van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek. “Nog vóór iemand De Keizer van Oostende heeft gelezen, zet de VRT-hoofdredacteur de twee auteurs op non-actief en slaat daarmee de schaarse onderzoeksjournalisten van het eigen instituut de tanden uit”, zo schrijft Ides Debruyne in een opiniebijdrage in De Standaard. Dat fonds wil journalisten de vrijheid bieden om aan onderzoeksjournalistiek te doen. De Keizer van Oostende had een relevant onderwerp. Komt daarbij dat de auteurs ervoor kozen buiten de VRT te werken. En dus steunde het fonds met een beurs van 5.000 euro. In dat opzicht vindt Debruyne het onbegrijpelijk dat “de VRT-hoofdredacteur twee van zijn topjournalisten op non-actief zet.” De twee Panorama-journalisten zijn immers “geen groentjes en hebben al heel wat spraakmakende projecten op hun palmares: Electrabel, Hazodi, de rechtszaak-Filip Meert, de ziekenhuisbacterie.” Zij vielen in de prijzen met hun werk, “en genieten veel vertrouwen en prestige bij een breed publiek en binnen de journalistieke doelgroep.” Een kernvoorwaarde voor goede (onderzoeks) journalistiek, dat vertrouwen en die geloofwaardigheid, weet Debruyne. Het is ook onbegrijpelijk wetende dat De Keizer van Oostende inderdaad in alle onafhankelijkheid en buiten de VRT werd gerealiseerd. Maar ook onbegrijpelijk omdat de hoofdredactie er volledig van op de hoogte was…
De openbare omroep kondigde aan dat er onderzocht wordt of “de geloofwaardigheid van beide journalisten door deze publicatie wordt ondergraven”. De twee journalisten worden ook gestraft. “Zolang er geen duidelijkheid is over de juiste toepassing van de deontologische regels door de betrokken journalisten, zullen Luc Pauwels en Wim Van den Eynde tijdelijk geen VRTreportageopdrachten uitvoeren.” Die angstreactie van de VRT zorgde er voor dat Vande Lanotte zowel in het Radio 1programma Vandaag als in Terzake niet geconfronteerd werd met de auteurs. Hij mocht er zijn verdediging van 's morgens nog eens overdoen. De communicatiestrategie van Vande Lanotte schiep een negatieve perceptie rond het boek – De keizer van Oostende werd het 'boek met de 65 fouten' of nog: het 'boek zonder smoking gun' – en verlegde de focus van het debat. Het ging dus niet meer over de deontologie van politici maar over die van journalisten. Een boek dat niemand gelezen had Het zorgde ook voor een stroom opinies over een boek dat niemand gelezen had. Zelfs de lijst met fouten (31 pagina's lang!) bleef ongelezen. Op woensdag – twee dagen mediastorm later – schrijft De Tijd nog in een lang artikel over de heisa: “Als je dan zo'n politicus aan de schandpaal wil nagelen, heb je harde feiten en cijfers nodig. En daaraan ontbreekt het in dit boek, zeggen mensen die 'De Keizer van Oostende' gelezen hebben.” Laten we het boek dus ook niet te veel oneer aandoen. Er staan echt veel straffe dingen in. Het is een ontluisterend portret van het politieke bedrijf in Vlaanderen en België met die ongezonde verwevenheid met het bedrijfsleven en de innige banden met slaafse journalisten.
De reactie van de auteurs op 29 mei "99,6 procent van de inhoud van 'De Keizer van Oostende' is correct. Er is dus duidelijk sprake van degelijke onderzoeksjournalistiek", verklaarde uitgever André Van Halewyck op de persconferentie waar uitgever en auteurs de kritiek wilden weerleggen van Johan Vande Lanotte. Volgens Van Halewyck kunnen 62 van de 65 punten van kritiek van de minister naar de prullenbak, voor drie punten is er iets te zeggen. Bij de tweede druk van het boek is overigens een addendum toegevoegd waarop twee aanpassingen worden doorgevoerd aan de tekst over het dossier rond Electrawinds. De uitgever en auteurs stelden eveneens een document voor waarin op elk van de punten van Johan Vande Lanotte werd ingegaan. De uitgever omschreef de argumenten van Vande Lanotte als van een "ondraaglijke lichtheid". Dit artikel is een synthese van eerder verschenen artikels in ‘De redactie.be’, Het Nieuwsblad, De Tijd, De Morgen en eigen teksten.
5|Pagina
OOSTENDE LAUREAAT VLAANDEREN LEKKER LAND Oostende werd met de wandeling ‘Erfgoed met Smaak’ één van de 5 West-Vlaamse Vlaamse laureaten voor het ambassadeurschap Vlaanderen Lekker Land (www.vlaanderenlekkerland.be www.vlaanderenlekkerland.be). Deze wandeling was een eerste samenwerking tussen Toerisme Oostende vzw en Dement die in april 2011 gelanceerd werd. Het is een unieke route gecreëerd langs verschillende HoReCa-zaken zaken in waardevolle Erfgoedpanden waarbij je kan kennis maken met bekende en minder bekende geneugten van de Koningin der badsteden. Erfgoed met smaak is een wandeling die u meeneemt langs smakelijke erfgoedlocaties. Dit zijn architecturale pareltjes waarin zich een restaurant of café bevindt. Deze restaurants of cafés bieden de bezoekers kwalitatieve en authentieke Oostendse specialiteiten aan Erfgoed met smaak wordt in het kader ader van v Vlaanderen Lekker Land dit jaar uitgebreid met een aantal nieuwe initiatieven. initiatieven Er worden bijkomende ijkomende restaurants toegevoegd, toegevoegd er is een aangepast wandelparcours, de focus ocus wordt verbreed op de streekgerechten gereserveerd eerd in de restaurants en het gebruik van authentieke streekproducten door de chef en meer eer aandacht zal uitgaan naar het culinair vakmanschap van de chef. De wandeling stimuleert om streekgerechten te proeven en stelt de wandelaar verschillende adresjes voor vo om iets te nuttigen in een prachtig, authentiek kader. Het is ook mogelijk om verschillende culinaire adresjes te combineren : een bierdegustatie in een brasserie, voorgerecht in een gezellige bistro,… er is een waaier van mogelijkheden om van de authentieke tieke streekproducten te genieten : van een Keyte bier met garnaaltjes tot een ambachtelijke garnaalkroket, van de originele Oostendse oester ‘l’Ostendaise’, tot het typische streekgerecht ‘sole à l’Ostendaise’ Kroefelwandeling ? Er wordt ook een kroefelwandeling andeling ‘Erfgoed met Smaak’ aangeboden. Dit is een leerrijke en boeiende stadswandeling voor groepen met een Oostendse gids waarbij vier keer halt gehouden wordt voor respectievelijk het aperitief, een voorgerecht, een hoofdgerecht en een afsluiter. ‘Erfgoed met Smaak’ heeft een tweedelig doel : opwaardering van de erfgoedlocaties en van de streekgebonden gastronomie. Dit zijn twee belangrijke toeristische troeven voor Oostende, Stad van Zee.
Vanaf 1 juni kan het publiek stemmen via de publiekspoll op de website van Radio 2. 2 Maak er alvast reclame voor ... ! Link : http://www.radio2.be/vlaanderen-lekker-land/west-vlaanderen http://www.radio2.be/vlaanderen vlaanderen De stemming loopt tot het eind van de zomer. Dan kennen we de winnaar! Ontdek het volledige programma, de vele streekproducten, streekgerechten en leuke adresjes op www.visitoostende.be. Toerisme Oostende, Monacoplein 2,, 8400 Oostende, 059/70.11.99, e-mail
[email protected] 6|Pagina
20 x LOGEREN EN GENIETEN Bij uitgeverij Lannoo verscheen onlangs de gids ’20 x Oostende’. In tien thema’s stelt de auteur Sophie Allegaert de volledige waaier aan bezienswaardigheden in onze stad voor. Ook het historisch erfgoed van onze stad is hier prominent in aanwezig. Andermaal kan Dement Oostende, na jaren strijd voor het historisch erfgoed in Oostende, met genoegdoening vaststellen dat de aandacht en waardering voor ons erfgoed, zowel in als buiten de stad, toeneemt. In de gids vind je een interessante mix van hotels, B&B’s, restaurants, cultuur en natuurlijk de altijd aanwezige zee met zijn stranden. Oostende is nog steeds trots op haar 'koninklijk verleden' en het erfgoed is een belangrijke troef. Zoals de overige 20x-gidsen is ook deze uitgegeven met talrijke kleurenfoto’s die je op voorhand laten genieten van alles wat de badstad te bieden heeft. Info op www.lannoo.be
ECONOMISCH HUIS ZOCHT MODELLEN VOOR PUBLI REPORTAGE OVER DE BELLE EPOQUEWIJK Eind april lanceerde het Economisch Huis een oproep aan de bewoners en handelaars van de Belle Epoquewijk om de trots over hun wijk uit te dragen en model te worden in een grote mediacampagne met als motto ‘Wij maken onze Belle Epoquewijk weer helemaal Beau’. In zijn rondschrijven wijst het Economisch Huis op de unieke troeven van de Belle Epoquewijk : centraal gelegen, ruim aanbod aan specifieke handelszaken, veel eengezinswoningen en een mooie mix van architectuur en multi-cultuur. Reeds jaren ijvert Dement Oostende ervoor dat het stadsbestuur de talrijke kwaliteiten die haar historisch erfgoed op cultuur, toeristisch en economisch vlak bieden, zou erkennen. Dement Oostende kan dit initiatief van het Economisch Huis om de Belle Epoquewijk positief in de kijker te plaatsen, dan ook alleen maar bijtreden.
DEMENT IN DE PERS Naar aanleiding van erfgoeddag op zondag 22 april verscheen een interview met Kurt Verheggen van Dement in Het Nieuwsblad. Erfgoeddag zet overal in Vlaanderen het cultureel erfgoed in de kijker. Voor Dement, de Oostendse vereniging die ijvert voor het behoud van erfgoed in de badplaats, een ideaal moment om te wijzen op het belang van een degelijk overheidsbeleid. ‘Voor ons mag het iedere dag ‘Erfgoeddag’ zijn’, glimlacht Kurt Verheggen. ‘Het initiatief, dat dit jaar plaatsvindt onder het thema ‘Helden’ onderstreept op een efficiënte en populaire manier het belang van het behoud en de opwaardering van erfgoed. Vooral in een stad als Oostende, waar de druk van de immosector immers groot is. Daarom zal Dement als drukkingsgroep het stadsbestuur blijven aansporen tot een duurzaam erfgoedbeleid.
7|Pagina
Dement is nu al een zestal jaar actief en kijkt op die periode niet ontevreden terug. ‘Ons lobbywerk heeft duidelijk vruchten afgeworpen’, gaat Verheggen verder. ‘Wij kunnen niet ontkennen dat de eerste stappen zijn gezet naar een erfgoedbeleid met onder meer het Actieplan Bouwkundig Erfgoed en de samenwerking met Toerisme Oostende rond de Erfgoedwandeling. We werken bovendien hard aan ons grootste project ooit en daarvoor gaan we in zee met grote en geloofwaardige spelers in het domein van toerisme en vorming, maar daarover later meer. Maar er is nog veel te doen, zeker op beleidsvlak. We willen dat in de komende legislatuur er een activeringsbeleid komt waarbij de moedwillige verloedering en verkrotting van panden wordt tegengegaan. Een mooi voorbeeld van hoe het wel kan, is bijvoorbeeld de realisatie van sociale woningen in de Antwerpenstraat (zie foto) waarbij de oorspronkelijke gevels prachtig werden gerestaureerd. We rekenen ook op een meer integrale aanpak met oog voor het totale straatbeeld’, aldus nog Verheggen. Dement hoopt dat de politieke partijen die na de verkiezingen de meerderheid zullen uitmaken, aandacht zullen hebben voor een aantal in het oog springende knelpuntendossiers zoals het COOcenter, de Koninklijke Stallingen en de vroegere meisjesschool in de Witte Nonnenstraat.
Foto’s: Een viertal verkrotte huizen in de Antwerpenstraat werden opgekocht door de huisvestingsmaatschappij "De Gelukkige Haard" via voorkooprecht om sociale woningen te bouwen. Ze waren gedoemd om gesloopt te worden. Dankzij de inzet van Dement en naar aanleiding van het Oostends erfgoedplan werd gezocht naar een oplossing om de gevels te bewaren. Vandaag zijn de sociale woningen bijna afgewerkt. Dit bewijst dat gevels van huizen die ogenschijnlijk totaal verloren zijn zeker nog te renoveren vallen, en dat -al of niet moedwilligeverkrotting geen drogreden kan zijn voor volledige afbraak. 8|Pagina
IN MEMORIAM Euphrosina Beernaerstraat 40: Enkele weken terug werd de mooie stadsvilla vlak aan het park volledig afgebroken om plaats te maken voor een appartementsgebouw. In dit pand, gelegen tussen het gerechtsgebouw en de Kanunnik Dr. Louis Colenstraat, zat tot recent een kapperszaak. Enkele aanliggende oude panden in de Kan. Dr. Louis Colenstraat werden eveneens afgebroken. Alfons Pieterslaan 89-91: Twee charmante panden gelegen over de recent in Belle Epoque stijl gerenoveerde Peter Benoitstraat werden eveneens gesloopt.
RENOVATIE KONINKLIJK STALLINGEN In onze volgende mailing gaan we dieper in op de renovatieplannen van de Koninklijke Stallingen.
COLOFON: Dement Oostende vzw, Plantenstraat 82, 8400 Oostende Info :
[email protected] www.iloveo.be Wil je onze mailing niet meer ontvangen ? Geef ons een seintje. De "Alarm Klok" is een knipoog naar het officiële informatieblad van de stad Oostende.
9|Pagina
10 | P a g i n a