RIS107796a_26-08-2003 CONVENANT VEILIGHEID BETAALD VOETBAL DEN HAAG 2003-2004 1.
Het convenant
Het bezoeken van wedstrijden van ADO Den Haag geeft plezier aan veel mensen. De wedstrijden dienen in een gezinsvriendelijke en veilige atmosfeer plaats te vinden. Om dit te realiseren is het noodzakelijk afspraken te maken met de ketenpartners. Deze afspraken dienen zoveel mogelijk een dwingend karakter te hebben, zodat duidelijk is wat van wie kan worden verwacht. Deze afspraken zijn zoveel mogelijk vastgelegd in het voorliggende convenant. Behalve de afspraken zijn in dit convenant de individuele en gezamenlijke verantwoordelijkheden van de ketenpartners beschreven. Bij de totstandkoming van dit convenant zijn de beleidsuitgangspunten zoals geformuleerd in het Beleidskader bestrijding voetbalvandalisme 2003 (in het vervolg: beleidskader) zoveel mogelijk leidend. Het moge duidelijk zijn dat het succes van dit convenant staat of valt met het nakomen van de gemaakte afspraken door de partners.
2.
Ondertekenaars
Dit convenant is op ondertekend door: • ADO Den Haag, de heer drs A.J. Langenbach;
•
de hoofdofficier van Justitie, de heer mr. H.C.D. Korvinus.
3.
Geldigheidsduur
Dit convenant loopt van 18 augustus 2003 tot 1 juli 2004. Het convenant wordt voor de afloop van de einddatum geëvalueerd door de hierboven omschreven ondertekenaars. Op basis van de evaluatie van het convenant en het beleidskader wordt het convenant aangepast voor het volgende seizoen, zodat uiterlijk op 1 juli 2004 een nieuw convenant van kracht is. Ter uitvoering van het convenant dient het veiligheidsoverleg tussen de ketenpartners en de operationalisering daarvan.
4.
Veiligheidsoverleg
Lokale driehoek en club Tenminste twee maal per jaar komen de ondertekenaars van dit convenant (driehoek aangevuld met ADO Den Haag en de voorzitter van de supportersvereniging) bijeen. Tijdens de winterstop vindt een tussentijdse bespreking plaats op basis waarvan indien noodzakelijk bijsturing van het convenant kan plaatsvinden. Aan het eind van het seizoen worden de afspraken uit dit convenant geëvalueerd en op basis hiervan wordt het convenant aangepast. Verder vindt er zo vaak als het nodig is overleg plaats tussen het bestuur van ADO Den Haag en de lokale driehoek. Structureel veiligheidsoverleg voetbalzaken
pag. -1-
In principe vindt maandelijks overleg plaats tussen de vertegenwoordigers van:
van de op de agenda staande punten - op ad hoc basis worden uitgebreid met relevante derden. ADO Den Haag organiseert het overleg, levert de secretaris en voert de administratie. Het overleg heeft de volgende taken: • • • • • • • •
het uitwerken van het convenant in een veiligheidsbeleidsplan door ADO Den Haag; uitvoering van in het convenant vastgelegde afspraken; het voorbereiden en evalueren van risicowedstrijden; afstemming van beleid en de communicatie hierover; verzamelen van informatie1; het monitoren van het sociaal preventief beleid; de lokale driehoek voorzien van informatie; het monitoren van het convenant.
Wedstrijdoverleg Voor iedere wedstrijd vindt wedstrijdoverleg plaats. Aan dit overleg nemen in ieder geval vaste vertegenwoordigers van ADO Den Haag, gemeente en politie deel. Tijdens het wedstrijdoverleg worden wedstrijden voorbereid en geëvalueerd. Voorbereid wordt in welke wedstrijdcategorie de betrokken wedstrijd valt - A (laag risico), B (midden risico) of C (hoog risico). De burgemeester beslist vervolgens. Naast de categorisering van de wedstrijd zal ook het aantal beschikbare kaarten, wijze van vervoer, de eventuele ophoudprocedure en de wijze van kaartverkoop worden besproken.
5.
Verantwoordelijkheden van de ketenpartners
5.1. Betaald voetbalorganisatie ADO Den Haag De betaald voetbalorganisatie (BVO) ADO Den Haag neemt deel aan voetbalwedstrijden in KNVBverband en gebruikt het Zuiderparkstadion als thuisbasis. ADO Den Haag zal handelen binnen de kaders van de KNVB en de lokale autoriteiten (burgemeester van Den Haag, arrondissementsparket ‘sGravenhage, politie Haaglanden). 5.1.1. •
Veiligheidsbeleid ADO Den Haag is als organisator van de wedstrijden primair verantwoordelijk voor de veiligheid
1
Om inzicht te krijgen in de effecten van het gevoerde beleid is het wenselijk om zachte en harde informatie te verzamelen (de voetbalmonitor). Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan toeschouwersaantallen, inzet politie (uitgesplitst naar soort), aantal stewards, aantal aanhoudingen, aantal incidenten (en de aard van de incidenten).
pag. -2-
• • •
•
•
•
en de ordehandhaving in het Zuiderparkstadion en de daartoe behorende terreinen en opstallen. ADO Den Haag neemt die maatregelen die noodzakelijk zijn om ordeverstoringen in het stadion en daarbij behorende terreinen te voorkomen. ADO Den Haag draagt zorg voor een exacte omschrijving van wat tot het terrein van het stadion behoort (en waar de club derhalve primair verantwoordelijk is). ADO Den Haag ontwikkelt - in overleg met de convenantspartners - een gezamenlijk te hanteren veiligheids- en toeschouwersbeleid voor de start van het nieuwe seizoen. Daarmee wordt aangesloten op de richtlijnen, voorschriften, licentievoorwaarden van de KNVB terzake (zie o.a. het handboek veiligheid van de KNVB), alsmede op die welke betrekking hebben op het sociaal preventief beleid, de stewardorganisatie, de accommodatie, het ontruimings- en calamiteitenplan, de kaartverkoop, de toegangscontrole, de civiele uitsluitingen, de supportersscheidingen, discriminatie/spreekkoren, het weren van vuurwerk en de organisatie van orde en veiligheid bij wedstrijden. naast het naleven van het Algemeen Reglement van de KNVB draagt ADO Den Haag zorg voor de regelmatige update van het huishoudelijk reglement Zuiderparkstadion (jaarlijk wordt de behoefte tot een update onderzocht). Naast de elementen uit het Algemeen Reglement van de KNVB verwerkt ADO Den Haag regels van huishoudelijke aard in het huishoudelijk reglement. Deze regels dienen ter vertaling en ondersteuning van het lokale veiligheidsbeleid. ADO Den Haag draagt zorg voor kennisgeving van het huishoudelijk reglement aan de supporters. het huishoudelijk reglement geeft duidelijkheid over de gang van zaken bij activiteiten van de club en in het Zuiderparkstadion. Het is geformuleerd in termen van wensen, eisen/voorwaarden en sancties. Regelingen en plannen maken deel uit van het huishoudelijk reglement of zijn daarin verankerd. Rode draad is om relschoppende supporters uit het stadion te weren. het toeschouwersbeleid houdt rekening met supportersscheiding, zitplaatsbinding, legitimatie voorzien van pasfoto, uitsluiting/stadionverbod. De toegangsregeling heeft ook werking bij supportersvervoer en voorzieningen in het Zuiderparkstadion buiten de tijden dat betaald voetbalwedstrijden worden gespeeld.
5.1.2. Materiële voorzieningen Zuiderparkstadion
pag. -3-
•
•
•
het voorzien in een ontsluiting voor bussen van bezoekende supporters via een (tijdelijke) brug over het water langs de Moerweg, via een al bestaand geasfalteerd pad langs de amateurvelden direct naar de achterzijde van de Oosttribune van het stadion. Er dient hier een opstelvoorziening te worden gecreëerd, waardoor voldoende bussen kunnen worden geparkeerd (voor 600 uitsupporters) èn de bussen zodanig kunnen worden opgesteld dat zowel via zowel de Mr. P. Droogleever Fortuynweg als de Moerweg vertrokken kan worden. ADO Den Haag draagt zorg voor de realisatie van en de controle op de handhaving van supportersscheidingen met ingang van het seizoen 2003-2004, en draagt er zorg voor dat supporters niet het veld kunnen betreden. bovenstaande materiële aanpassingen zijn vòòr de eerste thuiswedstrijd van ADO Den Haag in het Zuiderparkstadion op zaterdag 23 augustus aanstaande gerealiseerd. Zonder deze aanpassingen geeft de burgemeester géén toestemming voor het mogen spelen van wedstrijden in het Zuiderparkstadion.
5.1.3. •
Wedstrijdoverleg Het wedstrijdoverleg vindt zes weken voor iedere wedstrijd plaats en wordt geïnitieerd door ADO Den Haag. De veiligheidscoördinator van ADO Den Haag is bij het wedstrijdoverleg aanwezig. Tijdens het wedstrijdoverleg wordt een voorstel ontwikkeld aangaande de risicocategorie waarin de betrokken wedstrijd valt: A, B of C en wordt het scenario voorbereid. Categorie C wedstrijden worden altijd bij daglicht gespeeld. De burgemeester beslist vervolgens. Voor de normering van het scenario prevaleren openbare orde belangen boven de commerciële belangen van ADO Den Haag. Er vindt géén verzwaring van het scenario plaats op basis van commerciële bel
•
ADO Den Haag stelt per (uit- of thuis)wedstrijd een draaiboek op over de organisatie van de wedstrijd en legt dit tenminste 3 x 24 uur voor aanvang van de wedstrijd voor aan politie Haaglanden. In dit plan is aandacht voor de inzet van stewards en beveiligers (en de aansturing daarvan). De politie zal het plan namens het bevoegd gezag beoordelen op het nakomen van de afspraken van het convenant.
5.1.4. •
Bestuur ADO Den Haag het bestuur van ADO Den Haag organiseert haar taken en die van haar personeelsleden (inclusief
pag. -4-
•
5.1.5. •
beveiligingsorganisatie en stewards) zodanig, dat voor alle aan veiligheid te relateren aspecten steeds een personeelslid (de veiligheidsmanager) en een bestuurslid voor de politie en/of het bevoegd gezag aanspreekbaar is. Dit laat de (mede)verantwoordelijkheid van andere bestuursleden onverlet. Betrokkene is steeds goed geïnformeerd en is in staat en bevoegd om aanwijzingen te geven aan personeelsleden/stewards. Directie, management, personeel, technische staf en de spelers van ADO Den Haag geven bij voortduring het goede voorbeeld teneinde supportersgedrag positief te beïnvloeden. Veiligheidsorganisatie de veiligheidsorganisatie van ADO Den Haag bestaat uit stewards en ingehuurde professionele
5.1.5.1 Stewards • ADO Den Haag werkt met ingang van het seizoen 2003-2004 met 80 stewards. • indien ADO Den Haag niet in staat is om het aantal van 80 stewards voor de start van het komende seizoen te realiseren, vindt aanvulling plaats met professionele beveiligers. • alle stewards dienen in bezit te zijn van de ‘blauwe pas’ van politie Haaglanden afdeling Bijzondere wetten èn de benodigde KNVB-opleiding succesvol hebben afgerond. • de taken van deze gecertificeerde ordestewards omvatten primair het fouilleren van bezoekers, het controleren van de toegangskaarten bij de ingangen en de vakken en het vrijhouden van trappen en doorgangen. Hiernaast hebben stewards een verantwoordelijkheid bij een eventuele ontruiming van het stadion. • de politie draagt zorg voor toezicht op het fouilleren. Met name op risicovakken zal de politie bij A en B wedstrijden
•
ADO Den Haag draagt er zorg voor dat de stewardorganisatie bij voortduring voldoende
pag. -5-
•
kwantiteit en kwaliteit heeft. ADO Den Haag werkt zo veel als mogelijk met een vaste groep stewards, die bekend is met het Zuiderparkstadion
5.1.5.2 Professionele beveiligers • ADO Den Haag werkt met ingang van het seizoen 2003-2004 met circa 50 á 60 professionele beveiligers. Het uitgangspunt is om dit aantal in de loop van het seizoen terug te brengen, zodra meer gecertificeerde ordestewards bij ADO Den Haag in dienst komen. • de professionele beveiligers zijn gecertificeerd ingevolge de Wet op de particuliere beveiligingsorganisaties (Wpbo). • ADO Den Haag werkt met mobiele teams van professionele beveiligers in het Zuiderparkstadion. Deze mobiele teams worden desgewenst aangevuld met gecertificeerde ordestewards.
5.1.6. •
•
• •
Operationele aansturing beveiligingsorganisatie ADO Den Haag is met ingang van het seizoen 2003-2004 in staat om zelf de toegangscontrole en fouillering te organiseren. Indien ADO Den Haag onvoldoende fouilleringscapaciteit heeft, zal de burgemeester géén toestemming verlenen voor het mogen spelen van de wedstrijd. ADO Den Haag draagt met ingang van het seizoen 2003-2004 zelf zorg voor de invulling van de functie van veiligheidscoördinator, die de operationele aansturing van de stewards en beveiligers voor zijn rekening neemt. Deze operationele aansturing wordt afgestemd met de taakvoering van politie Haaglanden. politie Haaglanden ziet toe op de naleving van de gestelde voorwaarden en de gemaakte afspraken aangaande de operationele aansturing. de veiligheidsorganisatie (inclusief de veiligheidscoördinator) is gehouden om de aanwijzingen van politie Haaglanden op te volgen.
•
•
•
per evenement wordt het aantal beschikbare stewards en professionele beveiligers, alsmede de door hen te verrichten taken door ADO Den Haag vastgelegd in een veiligheidsplan dat de instemming van politie Haaglanden behoeft. Dit plan wordt uiterlijk 3 x 24 uur voor de wedstrijd aan politie Haaglanden ter goedkeuring aangeboden. per evenement is de algemeen directeur van ADO Den Haag danwel de door hem gemachtigde
pag. -6-
•
• •
•
5.1.7. •
•
• • • • 5.1.8. •
• • •
veiligheidsmanager beschikbaar voor direct overleg met de operationeel commandant van politie Haaglanden danwel de voetbalcoördinatoren. de veiligheidscoördinator rapporteert per evenement aan ADO Den Haag en politie Haaglanden over alle aspecten van het veiligheidsplan en met name over het aantal stewards en beveiligers, de door hen verrichtte taken, knelpunten in de taakuitvoering, verbeterpunten en andere bijzonderheden. deze rapportages worden in het maandelijkse veiligheidsoverleg tussen politie en ADO Den Haag besproken. bij de handhaving van de openbare orde ligt de eindverantwoordelijkheid te allen tijden bij de algemeen commandant van politie Haaglanden. De algemeen commandant legt over de door hem genomen beslissingen verantwoording af aan de lokale driehoek en aan de burgemeester van Den Haag. de afstemming van de taakuitvoering van de stewards en beveiligers op die van de politie Haaglanden komt tot uitdrukking in de nadrukkelijke aandacht van de politie voor de handhaving van de openbare orde en van de rechtsorde rond uit- en thuiswedstrijden van de club en in de aanwezigheid van de politie op of nabij de locaties waar stewards en beveiligers hun hiervoor beschreven taken uitvoeren. Zoals hierboven aangegeven ziet de politie toe op de naleving van de in dit convenant opgenomen voorwaarden en afspraken aangaande de operationele aansturing. Calamiteitenplan en ontruimingsplan ADO Den Haag draagt zorg voor het instellen en in stand houden van een efficiënte Ten dienste daarvan stelt ADO Den Haag een calamiteitenplan vast. ADO Den Haag draagt zorg voor een blijvende actualisering van het calamiteitenplan. Hiertoe wordt jaarlijks - in overleg met de brandweer - gecontroleerd of het calamiteitenplan aanpassing behoeft. Een ontruimingsplan (vastgesteld en goedgekeurd op 14-03-2002) maakt deel uit van het calamiteitenplan, alsmede de organisatie van de bedrijfshulpverlening en ontruiming op niet wedstrijdmomenten. De brandweer Den Haag heeft periodiek overleg met de veiligheidscoördinator ADO Den Haag aangaande het calamiteitenplan. het ontruimings- en calamiteitenplan sluit aan bij de wettelijke eisen conform het Bouwbesluit en de brandbeveiligingsverordening. Tenminste één keer per jaar wordt een grootschalige integrale calamiteitenoefening gepland en uitgevoerd; ADO Den Haag voldoet jaarlijks aan de licentie-eisen van de KNVB. Wijze van kaartverkoop ADO Den Haag stelt in overleg met de ketenpartners voorafgaande aan het seizoen de regels omtrent de kaartverkoop vast. Daarbij worden de wedstrijden/tegenstanders benoemd waarbij dagverkoop kan plaatsvinden (kaartverkoop zonder SCC-verplichting). deze dagverkoop (zonder clubcard, maar met identiteitsbewijs) kan uitsluitend plaatsvinden bij categorie A wedstrijden na toestemming van de burgemeester. bij risico C wedstrijden vindt géén kaartverkoop op de wedstrijddag plaats. de verkoop van toegangskaarten geschiedt aan houders van een clubcard en zijn uitsluitend voor
pag. -7-
•
•
5.1.9. •
•
•
•
eigen gebruik. Aan personen met een uitsluiting/stadionverbod wordt géén toegangskaart verstrekt. De toegangskaarten zijn aan een zitplaats gebonden. ADO Den Haag draagt er zorg voor dat de toeschouwers plaatsnemen op de plaats die correspondeert met die op het aangeschafte toegangsbewijs. ADO Den Haag verkoopt haar toegangskaarten via het TicketBox-systeem, de bezoekende club (voor het bezoekersvak) en/of via kassaverkoop. Indien ADO Den Haag besluit om - op basis van marketingtechnische overwegingen - alternatieve wijzen van verkoop te initiëren (internetverkoop) dan doe zij dit steeds in nauw overleg met de ketenpartners. In gebruikname van deze alternatieve verkoopwijze behoeft de goedkeuring van de KNVB, gemeente en politie. ADO Den Haag zorgt voor adequate communicatie inzake kaartverkoop en afgelastingen via lokale, regionale en landelijke media. Naast serviceoverwegingen is het doel van deze communicatie het voorkomen van onnodige/ongewenste supportersbewegingen. Vervoersplan ADO Den Haag draagt bij de voorbereiding en voorbespreking van wedstrijden zorg voor een effectief en uitvoerbaar vervoersplan voor de supporters van de bezoekende club (uitvak).Tevens worden de kaartverkoopafspraken hierop afgestemd. ADO Den Haag bevordert bus- of tramvervoer voor eigen supporters (eigen vak), om de parkeerdruk in de omgeving van het stadion te verlagen. Dit is een gedeelde verantwoordelijkheid met de gemeente Den Haag. politie Haaglanden ziet erop toe dat de in de omgeving van het Zuiderparkstadion liggende straten ondanks de hoge parkeerdruk vanwege de voetvalwedstrijden van ADO Den Haag bereikbaar blijven voor calamiteitenverkeer. De politie zorgt ten behoeve van de juiste uitvoering van het vervoersplan voor goede interne communicatie hierover (eigen- en uitvak).
5.1.10 Communicatie/media • Bij incidenten binnen het stadion treedt ADO Den Haag primair op als woordvoerder richting de media. Bij incidenten buiten het stadion treedt de politie primair op als woordvoerder richting de media. • In de communicatie richting media houden ADO Den Haag en de politie rekening met de mogelijke gevolgen van de verstrekte informatie voor de betrokken ketenpartners. Betrokken partners informeren elkaar alvorens met de pers wordt gecommuniceerd. In geval van verschillende zienswijzen vindt vooraf tevens informatieuitwisseling plaats, zodat betrokken partners vooraf op de hoogte zijn van elkanders standpunten.
5.1.11. Tolerantiegrenzen Alcohol en drugs • Het ordepersoneel van ADO Den Haag weigert (kennelijk) dronken en/of gedrogeerde supporters de toegang tot het stadion. • ADO Den Haag verbiedt bij categorie A, B en C wedstrijden in de publieksruimten de verkoop
pag. -8-
• • •
en gebruik van alcohol direct vanaf de openstelling van het stadion voorafgaande aan de wedstrijd (circa twee uur voor de aftrap) tot direct na de wedstrijd binnen het stadion. ADO Den Haag draagt zorg voor de communicatie aangaande het verbod richting publiek en zakelijke bezoekers. Het ordepersoneel controleert of het verbod niet overtreden wordt. ADO Den Haag draagt er conform het KNVB-reglement samen met de supportersvereniging zorg voor dat het vervoer van supporters naar uitwedstrijden ordentelijk verloopt. alle supporters die het Zuiderparkstadion worden uitgezet, worden eerst langs de politie geleid.
Stadionverbod • Het handhaven van stadionverboden is een gedeelde verantwoordelijkheid van ADO Den Haag en politie. Beiden voorzien elkaar van zoveel mogelijk actuele informatie. Dit alles binnen de grenzen en mogelijkheden van de privacyregelgeving. • ADO Den Haag benut ten volle de mogelijkheden die zij heeft om - voor zover uitsluiting via de KNVB onmogelijk blijkt - middels haar huishoudelijk reglement een civielrechtelijk stadionverbod op te leggen. • ADO Den Haag hanteert het landelijk afgesproken terugkombeleid na stadionverbod zoals omschreven in paragraaf 3.3.2. van het beleidskader. • ADO Den Haag kan personen met een stadionverbod middels de stadionverbodencommissie onder de voorwaarden van het publieksbureau ADO Den Haag de mogelijkheid bieden om de toegang tot het Zuiderparkstadion terug te verdienen (onverlet het strafrechtelijke traject). Hier zijn plegers van geweldsdelicten van uitgesloten. Spreekkoren en spandoeken • ADO Den Haag bestrijdt actief verbaal geweld van supporters, en voert hiertoe de richtlijnen van de KNVB uit en draagt zorg voor de invulling van de richtlijn vanuit de UEFA (Ten point plan of action). • voorafgaand aan de wedstrijd voert de veiligheidscoördinator van ADO Den Haag samen met de voetbalcoördinatoren van de politie overleg met de scheidsrechter en de vierde official aangaande de maatregelen en procedure in geval van verbaal geweld en/of grootschalige incidenten conform het draaiboek. • ADO Den Haag heeft een contactpersoon naast de vierde official voor de communicatie richting commandoruimte. 5.1.12. Supportersbeleid • ADO Den Haag draagt zorg voor een goede communicatie met de supporters uit alle geledingen. • ADO Den Haag is actief bezig met een sociaal preventief beleid gericht op het terugdringen van voetbalvandalisme. ADO Den Haag werkt hierbij samen met de gemeente Den Haag en de politie. In de uitvoering wordt aansluiting bij het lokale jongerenbeleid gezocht.
5.2.
De supportersvereniging Binnen ADO Den Haag is één supportersvereniging actief en
. In verband met de privacyregels en politiestrategieën kan het zijn dat
pag. -9-
vertegenwoordigers van de supportersvereniging niet deelnemen aan bepaalde onderdelen van overlegvormen. De supportersvereniging heeft de volgende taken binnen de veiligheidsketen: •
• •
• • • • • • • •
5.3.
de supportersvereniging is direct of via ADO Den Haag op lokaal niveau betrokken bij het opstellen van convenanten of andere documenten, waarin de belangen van haar leden aan de orde komen; de supportersvereniging wordt actief betrokken bij bijzondere evenementen vanuit ADO Den Haag; de supportersvereniging wordt door ADO Den Haag betrokken bij het stadionverbodenbeleid. Enerzijds treden zij hierbij op als belangenbehartiger, anderzijds zijn zij medeuitvoerder van het mede door hen afgesproken beleid, zoals een mogelijke royering of schorsing van het lidmaatschap bij een stadionverbod; de supportersvereniging heeft een voorbeeldfunctie voor goed gedrag; de supportersvereniging draagt mede zorg voor een ordentelijk verloop van de wedstrijd, bestrijden actief voetbalvandalisme- en geweld en gaan kwetsende spreekkoren tegen; de supportersvereniging organiseert conform het geldende beleid en in overleg met ADO Den Haag georganiseerd vervoer naar de uitwedstrijden; de supportersvereniging draagt samen met ADO Den Haag conform de KNVB-reglementen zorg voor een ordentelijk verloop van het vervoer per bus of trein naar uitwedstrijden; indien de supportersvereniging betrokken is bij het vooroverleg, draagt zij zorg voor een heldere communicatie richting supporters over wedstrijdinrichting, kaartverkoop (uitkaartsysteem) e.d.; de supportersvereniging organiseert in overleg met ADO Den Haag activiteiten om de sfeer bij thuiswedstrijden in positieve zin te verbeteren, en ongewenst gedrag tegen te gaan; de supportersvereniging is betrokken bij sociaal preventieve projecten op lokaal niveau; de supportersvereniging wordt direct of via ADO Den Haag betrokken bij de evaluatie van de wedstrijden.
Gemeente De burgemeester is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid in de gemeente Den Haag. In deze hoedanigheid is hij derhalve gezagsdrager over de politie. De burgemeester verleent ingevolge de APV toestemming voor het spelen van wedstrijden in het Zuiderparkstadion. Dit houdt in dat hij via deze APV aan ADO Den Haag voorwaarden kan stellen, waaronder wedstrijden (met een verhoogd risico) doorgang kunnen vinden en (op basis van de Gemeentewet) verregaande bevoegdheden heeft bij (vrees voor) ongeregeldheden.
5.3.1. • • •
Veiligheidsbeleid de burgemeester heeft de regiefunctie van het lokale voetbalveiligheidsbeleid. de burgemeester bespreekt in het lokale driehoeksoverleg de wensen, eisen, voorwaarden en knelpunten ten aanzien van het competitieprogramma en verstrekt deze aan de KNVB. indien de burgemeester instemt met het door de KNVB vastgestelde speelschema, stelt hij in
pag. -10-
•
overleg met de driehoek een plan van aanpak op voor categorie A, B en C wedstrijden. de burgemeester draagt er zorg voor dat de lokale driehoek de uitvoering van het veiligheidsbeleid jaarlijks evalueert.
5.3.2.
Uitvoering van het beleid de burgemeester ziet erop toe dat de APV desgewenst wordt uitgebreid met bevoegdheden die de bestrijding van voetbalvandalisme in zijn stad bevorderen. Hij zal hiertoe in overleg met de overige convenantspartners de regelgeving c.q. voorwaarden vervat in de APV bezien, om te bekijken waar aanpassing gewenst is.
5.3.3. •
Bestuur(srechte)lijke maatregelen de burgemeester wordt door de ketenpartners onverwijld op de hoogte gebracht van die informatie die kan leiden tot het nemen van die bestuursrechtelijke maatregelen die in het kader van de handhaving van de openbare orde nodig zijn. de burgemeester neemt alle maatregelen die er op gericht zijn dat de openbare orde en de rechtsorde rond de wedstrijd op aanvaardbare wijze wordt gehandhaafd. de burgemeester draagt middels een APV-wijziging zorg voor het realiseren van een schenkverbod in de omgeving van het Zuiderparkstadion tijdens bepaalde uren op wedstrijddagen.
• •
5.3.4. •
• •
5.3.5. • •
•
5.3.6. •
Bovenlokale ordeverstoring de burgemeester informeert - zo mogelijk via de Commissaris van de Koningin (CdK) - zijn ambtgenoten, wanneer hij inschat dat wedstrijden kunnen leiden tot openbare ordeverstoringen in nabijgelegen gemeenten binnen de regio. indien ADO Den Haag thuis speelt neemt de burgemeester het voortouw tot afstemming met burgemeesters van andere betrokken gemeenten. de burgemeester informeert - zo mogelijk via de Commissaris van de Koningin - het Nationale Coördinatie Centrum (NCC). Wedstrijdoverleg zes weken vòòr iedere wedstrijd vindt er een wedstrijdoverleg plaats, waarbij een vertegenwoordiger van de gemeente aanwezig is. tijdens het wedstrijdoverleg wordt voorbereid in welke risicocategorie de betrokken wedstrijd valt: A, B of C en wordt het scenario besproken. Voor de normering van het scenario prevaleren openbare orde belangen boven de commerciële belangen van ADO Den Haag. Er vindt géén verzwaring van het scenario plaats op basis van commerciële belangen van de organisator van de wedstrijd. de burgemeester onderschrijft afspraken aangaande risico C wedstrijden door middel van een tekenformulier. Inzet politie de inzet van politiepersoneel is afhankelijk van het vastgestelde scenario. Per scenario vindt de inzet plaats van een vastgesteld aantal politiemensen, zowel in kwaliteit (supportersdetachement, ME, bereden politie enz) als in
pag. -11-
• •
5.3.7. •
•
5.4.
qua inzet is de volgende ME-inzet gekoppeld aan de risicocategorieen: risico A (géén ME), risico B (één peleton ME) en risico C (drie peletons ME). de burgemeester draagt er zorg voor dat het optreden van de politie is gebaseerd op het per 1 september 2003 door de politie ontwikkelde landelijk uniforme bejegeningsprofiel. Verantwoordelijkheden ten aanzien van ADO Den Haag de burgemeester ziet er op toe dat een structureel veiligheidsoverleg met ADO Den Haag wordt geïnitieerd ten behoeve van het opstellen van een vervoersplan. Doel is om op afzienbare termijn te komen tot afspraken aangaande voorzieningen als: parkeerspreiding, afgeschermde parkeermogelijkheden voor bussen van bezoekende clubs en alternatieve vervoerswijzen supporters (stimuleren openbaar vervoer). de burgemeester draagt zorg voor de controle op de naleving van de aan ADO Den Haag afgegeven gebruiksvergunning voor het stadion.
Politie De politie handhaaft de openbare orde en de rechtsorde onder gezag van respectievelijk de burgemeester en het OM. Dit houdt in dat politie Haaglanden in veiligheidsaangelegenheden het eerste aanspreekpunt is voor ADO Den Haag, maar een eigenstandige verantwoordelijkheid houdt ten opzichte van de burgemeester en het OM.
5.4.1. •
•
5.4.2. •
•
5.4.3. •
•
Samenwerking teneinde te komen tot een goede samenwerking is binnen de organisatie van de politie Haaglanden een tweetal voetbalcoördinatoren werkzaam die voor alle betrokken partners voortdurend aanspreekbaar zijn voor alle zaken die betrekking hebben op de organisatie van voetbalwedstrijden. binnen politie Haaglanden zal een actieve vorm van coördinatie georganiseerd worden ten aanzien van de personen die op de top-50 (zie 5.6 Openbaar Ministerie) voorkomen. Dit geldt voor zowel het supportersdetachement als voor een centraal in te richten informatiepunt. Informatieverstrekking aan convenantpartners met inachtneming van de regelgeving op het gebied van de privacy wordt ten behoeve van de goede organisatie van voetbalwedstrijden aan de partners, de bij de politie aanwezige informatie verstrekt die operationeel van belang is. met name de burgemeester wordt te allen tijde op de hoogte gebracht van die informatie die kan leiden tot het nemen van bestuurlijke maatregelen in het belang van de handhaving van de openbare orde. Wedstrijdoverleg voorafgaand aan iedere wedstrijd vindt er een wedstrijdoverleg plaats, waarbij een vertegenwoordiger van de politie aanwezig is. Tijdens dit overleg wordt voorbereid in welke risico-categorie de wedstrijd valt: A, B of C. ten behoeve van een objectieve risico-inventarisatie en het vaststellen van het scenario zal door de politie een risico-analyse formulier worden ontwikkeld, waarbij aan de hand van objectieve criteria het risico van een wedstrijd wordt ingeschat. Met de noodzaak tot opschaling van het
pag. -12-
• • 5.4.5. • •
•
5.5.5. •
•
•
5.5.6. •
• •
5.5.7. •
•
risicogehalte van een wedstrijd ten gevolge van bijzondere gebeurtenissen en/of omstandigheden wordt rekening gehouden. de politie onderschrijft afspraken aangaande risico C wedstrijden middels een tekenformulier. het risico-analyseformulier vormt de basis van het tekenformulier. Operationeel draaiboek per wedstrijd wordt door de politie een operationeel draaiboek opgesteld dat aansluit op het door de driehoek vastgestelde beleidsmatig plan van aanpak. in het operationeel draaiboek worden de operationele taken en verantwoordelijkheden van de politie richting de overige partners nader omschreven. Omtrent deze taken en verantwoordelijkheden vindt afstemming plaats met de overige partners. het politieoptreden richt zich op het voorkomen en beteugelen van ongeregeldheden. In het geval van ongeregeldheden worden zoveel mogelijk aanhoudingen verricht, waarbij een zorgvuldige afweging wordt gemaakt tussen de mate van de inbreuk op de openbare c.q. rechtsorde en de gevolgen van het politieoptreden hiertegen. Inzet politiepersoneel de inzet van politiepersoneel is afhankelijk van het vastgestelde scenario. Per scenario vindt de inzet plaats van een vastgesteld aantal politiemensen, zowel in kwaliteit (supportersdetachement, ME, bereden politie) als in kwantiteit (regionale leveringsplicht). de politie draagt zorg voor toezicht op het fouilleren. Met name op risicovakken zal de politie bij A en B wedstrijden kwantitatief voldoende personeel inzetten per tourniquetcluster, bij categorie C wedstrijden zal dit tenminste 3 politiemensen per tourniquetcluster zijn. de korpschef zorgt voor voldoende recherchecapaciteit tijdens en na de wedstrijd voor de afwerking van aangehouden verdachten en voor het uitvoeren van onderzoeken bij grootschalige ordeverstoringen (repressie strafbare feiten). Adequate arrestantenintake teneinde na een aanhouding het justitieel vervolgtraject zo effectief mogelijk te laten verlopen is op politiebureau Zuiderpark aan de Mr. P. Droogleever Fortuynweg een intake-ruimte beschikbaar die bij categorie A, B en C wedstrijden wordt bemand door politie, Openbaar Ministerie, een medewerker van het publieksbureau ADO Den Haag en indien noodzakelijk een deurwaarder namens de KNVB. de ruimte voor politie en Openbaar Ministerie is slechts na overleg met deze instanties voor derden toegankelijk. iedereen die het Zuiderparkstadion wordt uitgezet wordt in aanwezigheid van de veiligheidscoördinator gevraagd naar de identiteitsgegevens, opdat ADO Den Haag deze lieden een civielrechtelijk stadionverbod kan opleggen. Justitieel vervolgtraject de politie draagt er zorg voor dat door een daartoe met name aangestelde functionaris binnen 1 (één) maand (behalve bij een transactie- of taakstrafvoorstel) na het eerste verhoor van de verdachte, het proces-verbaal naar Justitie is gezonden. aangehouden verdachten worden na toestemming van de officier van justitie binnen 1 (één) week
pag. -13-
na aanhouding via het Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme (CIV) bij de KNVB aangemeld voor een civielrechtelijk stadionverbod. 5.5.8.
Aanpak voetbalvandalen de politie zal het gedrag van voetbalvandalen (óók buiten de sfeer van een voetbalwedstrijd) stelselmatig in beeld brengen ter verbetering van het proces van informatie gestuurde opsporing. Dit zal moeten leiden tot het verkrijgen van een beter inzicht in de activiteiten van die groepen en het verhogen van het aantal interventiemogelijkheden. De aanpak van voetbalvandalen geschiedt zowel op proactieve, preventieve als repressieve wijze.
5.5.9.
Informatiepositie
•
relevantie informatie wordt zo spoedig mogelijk doorgegeven aan het CIV.
5.5.10. Bejegeningsprofiel • de politie heeft een eigen bejegeningsprofiel ontwikkeld. Doel van dit profiel is een herkenbaar en afgemeten politieoptreden. Dit tracht de politie in de praktijk te bereiken door naar het publiek: T neutraal en publieksvriendelijk op te treden; T doortastend op te treden met duidelijke grenzen; T een uniforme uitstraling te hebben. • per 1 september 2003 zal de politie zich houden aan het landelijk uniform bejegeningsprofiel voor de politie. 5.5.11. Communicatie/media • bij incidenten buiten het stadion treedt de politie primair op als woordvoerder richting de media. Bij incidenten binnen het stadion treedt ADO Den Haag primair op als woordvoerder richting de media. • in de communicatie richting media houden ADO Den Haag en de politie rekening met de mogelijke gevolgen van de verstrekte informatie voor de betrokken ketenpartners. In geval van verschillende zienswijzen vindt vooraf tussen politie, gemeente, OM en ADO Den Haag informatieuitwisseling plaats, zodat betrokken partners vooraf op de hoogte zijn van elkanders standpunten.
pag. -14-
5.5.12. Tolerantiegrenzen Alcohol en drugs • de politie ondersteunt ADO Den Haag bij het weigeren van de toegang van dronken en/of gedrogeerde supporters door de beveiligingsorganisatie. Er zal proces-verbaal worden opgemaakt tegen personen die in het bezit zijn van harddrugs dan wel tegen personen die onder invloed van alcohol en/of drugs overlast veroorzaken. • personen die uitsluitend onder invloed van alcohol en/of drugs verkeren, maar géén overlast veroorzaken, worden doorverwezen naar het publieksbureau ADO Den Haag ter verdere afhandeling. Stadionverbod • indien een persoon met een stadionverbod in het stadion aanwezig is, wordt door de politie proces-verbaal opgemaakt ter zake van overtreding van artikel 138 van het Wetboek van Strafrecht (erfvredebreuk). Spreekkoren en spandoeken • de standaardprocedure verbaal geweld maakt deel uit van het standaard wedstrijddraaiboek. Tegen supporters die zich rondom voetbalwedstrijden door middel van spreekkoren en/of spandoeken kwetsend, discriminerend en/of racistisch uitlaten, wordt door ADO Den Haag en de politie zo mogelijk repressief opgetreden. Indien repressief optreden niet (direct) mogelijk is, wordt ADO Den Haag ondersteund bij het identificeren van de verantwoordelijke personen teneinde over te gaan tot het opleggen van een stadionverbod. 5.5.13. Vuurwerk De politie treedt repressief op tegen personen die in het bezit zijn van vuurwerk dan wel in het stadion vuurwerk afsteken. 5.5.14. Verantwoordelijkheden met betrekking tot ADO Den Haag
Met de promotie van ADO Den Haag naar de eredivisie zal het Haagse Openbaar Ministerie in het seizoen 2003/2004 geconfronteerd worden met een aanzienlijke toename aan voetbalvandalisme gerelateerde strafbare feiten. Uitgangspunt voor het Haagse parket is dat
pag. -15-
(eredivisie)voetbal een evenement met een positieve context dient te zijn, zowel voor de samenleving (de stad) als voor individuele burgers die een wedstrijd willen bezoeken. De inspanning van de (handhavende) partners dient er op gericht te zijn dat de relatief kleine groep raddraaiers die zowel binnen als buiten Den Haag verantwoordelijk lijkt te zijn voor een groot deel van het ADO-voetbalvandalisme, optimaal in de tang wordt genomen. Vanuit justitieel perspectief zijn 3 doelgroepen voetbalvandalen denkbaar: 1. 2.
3.
voetbalvandalen die meereizen met bezoekende clubs; aanhangers van ADO Den Haag die zich tijdens een Haagse thuiswedstrijd in de regio Haaglanden voor het eerst of voor een bagatelfeit schuldig maken aan voetbalvandalisme; aanhangers van ADO Den Haag die zich eerder schuldig hebben gemaakt aan voetbalvandalisme (recidivisten) èn zogenaamde regisseurs die zich binnen of buiten Den Haag schuldig maken aan een feit dat valt onder voetbalvandalisme, dan wel aan een ander (commuun) strafbaar feit.
Het Haagse OM staat de volgende aanpak per categorie voor ogen: Ad 1: Conform de landelijke OM-richtlijn voetbalvandalisme en het beleidskader zullen bezoekende ‘supporters’ die zich binnen het Haagse arrondissement aan strafbare feiten schuldig maken zo veel mogelijk via snelrecht afgedaan worden. Waar mogelijk via het op de dag van de wedstrijd aanbieden van een transactie, het dagvaarden of het voorgeleiden van de verdachte. Dit alles afhankelijk van de zwaarte van het gepleegde feit. Op voorhand worden hiervoor géén extra zittingen gereserveerd, wel wordt het wedstrijdschema doorgesproken met de leiding van de rechtbank. Ad 2: Handhaving bestaand beleid. Zo veel mogelijk komen tot een justitiële reactie op de dag van de wedstrijd. Hiertoe zal voorafgaande aan de competitiestart uitdrukkelijk overleg worden gevoerd met de Stichting Reclassering en de Raad voor de Kinderbescherming om te komen tot een aanvang van een eventuele taakstraf in de week volgend op de wedstrijd, eventueel in het kader van het publieksbureau. Ad 3: Juist bij deze categorie zal een verscherpte aanpak op termijn tot een aanzienlijk rendement moeten leiden. Het gaat hier om de categorie ‘supporters’ die binnen en buiten Den Haag, feitelijk of initiërend achter de schermen, verantwoordelijk zijn voor de slechte naam van het ADO-legioen. In samenwerking met politie Haaglanden zal uiterlijk bij de start van het seizoen 2003-2004 een top-50 van bekende voetbalvandalen dan wel zogenaamde regisseurs vastgesteld moeten worden. Bezien zal worden of deze top-50 vanaf de start helemaal gevuld is, of dat gaande het seizoen ook nog kandidaten door de ballotage komen. De criteria voor toelating tot de top-50 staan nog in de steigers; uiterlijk op de eerste wedstrijddag zal dit afgerond moeten zijn. Voordeel van een dergelijke top-50 is dat aan politiezijde meer gericht gekeken kan worden naar het ADO-legioen en niet alleen de waan van de dag
pag. -16-
bepalend is voor de vraag welke verdachten worden aangehouden. Personen die op de top-50 staan worden niet alleen in Den Haag gevolgd, maar ook tijdens het bezoeken van wedstrijden in andere steden. Het OM zal er actief naar streven strafzaken uit andere arrondissementen overgedragen te krijgen naar Den Haag om zodoende maximale grip op hen te krijgen. De kern van de aanpak bestaat uit het ruimhartig vorderen van voorlopige hechtenis, mits er uiteraard sprake is van een gepleegd strafbaar feit waarop voorlopige hechtenis is toegelaten. Door vervolgens actief aan te sturen op een schorsing van de voorlopige hechtenis kan ook buiten de stadionmuren het civielrechtelijke stadionverbod strafrechtelijk ondersteund worden. Tevens kunnen dan ook geringere strafbare feiten aanleiding zijn om per onmiddellijk iemand in hechtenis te nemen, in afwachting van een beslissing van de rechter-commissaris. Gedacht wordt aan het werken met een tweetal gradaties van schorsingsvoorwaarden. In de zwaarste vorm dient een verdachte zich tijdens wedstrijddagen te melden om één dag voorlopige hechtenis te ondergaan. Om het verwijt van ‘overkill’ te voorkomen dient dit beleid nog nadrukkelijk geformuleerd en besproken te worden met de Haagse rechtbank. Met name voor de groep regisseurs is van belang dat ook strafbare feiten die buiten het voetbal om gepleegd worden, meegenomen worden, ook weer om maximale grip op deze verdachten te realiseren. Om bovenstaande te realiseren (met name het onder 3 genoemde) dient een aantal randvoorwaarden ingevuld te worden: A. Aan OM-zijde wordt thans gewerkt aan het samenstellen van 2 ‘wedstrijdploegen’. Per wedstrijd is 1 ploeg beschikbaar met daarin de verschillende OM-disciplines vertegenwoordigd. Elke ploeg kan bovenstaande beleid waarmaken. Ook op dagen dat ADO ‘uit’ speelt zal het Haagse OM (telefonisch) bereikbaar zijn om de voortgang ten aanzien van de top-50 te kunnen realiseren. Voorafgaand aan de start van de competitie zullen met ketenpartners (politie, reclassering, Raad voor de Kinderbescherming, rechtbank) sluitende afspraken gemaakt worden. B. De politie zal werkbare zaken aan moeten leveren. Het gaat er met name om dat geconstateerde strafbare feiten ondubbelzinnig in een proces-verbaal worden neergelegd, voorzien van redenen van wetenschap, door de constaterende politieambtenaar. Bovenstaand beleid kan gebaseerd zijn op harde strafzaken. Anders geen zaak. Binnen politie Haaglanden zal een actieve vorm van coördinatie georganiseerd moeten worden ten aanzien van de personen die op de top-50 voorkomen. Dit geldt voor zowel het supportersdetachement als voor een centraal in te richten informatiepunt. Uiteraard ook te realiseren voorafgaand aan de start van het nieuwe seizoen. 5.7. Gezamenlijk beleid Informatievoorziening Adequate informatievoorziening is van cruciaal belang voor een effectieve bestrijding van het voetbalvandalisme. Met name de notoire vandalen dienen in kaart te worden gebracht. Het betreft een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ADO Den Haag, politie en gemeente. Hiertoe worden - met inachtneming van de bestaande privacyregelgeving - de volgende acties ondernomen: • ADO Den Haag zorgt voor een compleet bestand van supporters met een club- of seizoenskaart;
pag. -17-
• •
• • • • •
ADO Den Haag brengt binnen de grenzen van de privacyregelgeving haar eigen supportersgroepen èn de individuele probleemsupporters in kaart; ADO Den Haag, politie Haaglanden en de gemeente Den Haag bevorderen een experiment gedurende het seizoen 2003-2004, waarbij aan het civielrechtelijke stadionverbod een meldingsplicht wordt gehangen. Indien de uitgesloten supporter (vrijwillig) medewerking verleend, zal een deel van het stadionverbod voorwaardelijk opgelegd worden. het adoptieteam van de politie zorgt in samenwerking met de Regionale Inlichtingendienst (RID) voor een goede informatiepositie binnen de supportersgroep(en); relevante informatie wordt overgedragen aan het OM; de informatie wordt gedeeld tussen de ketenpartners en op basis hiervan wordt beleid ontwikkeld; alle relevante informatie wordt zo spoedig mogelijk doorgegeven aan het CIV; daar waar mogelijk worden de probleemsupporters benaderd door middel van het lokale sociaal preventieve project.
Supportersbeleid Het supportersbeleid kent twee componenten. Ten eerste is ADO Den Haag verantwoordelijk voor een goed supportersbeleid, waarbij gastvrijheid centraal staat. Hiertoe is binnen het bestuur van ADO Den Haag een portefeuillehouder supportersbeleid aangewezen. ADO Den Haag voert elke termijn overleg met de supportersvereniging. Ten tweede is door de club in samenwerking met de gemeente, het OM, Stichting Welzijn Escamp (SWE) en politie het sociaal preventief supportersbeleid ontwikkeld: het zogenaamde Publieksbureau ADO Den Haag. Dit beleid is gericht op: T versterking van het jeugdbeleid; T integrale aanpak van risico-supporters.
Aldus ondertekend in Den Haag op 18 augustus 2003,
De burgemeester van Den Haag,
hoofdofficier van justitie,
drs. W.J. Deetman
mr. H.C.D. Korvinus
ADO Den Haag,
Directeur Haaglanden II
pag. -18-
drs. A.J. Langenbach (Algemeen Directeur)
pag. -19-
mr. H.P. van Essen