23-9-2009
congres neurorevalidatie Utrecht , 22 september 2009
Beïnvloeding beweegroutine door middel van exercise counseling Additionele strategie ter versterking effect van (neuro) revalidatieprogramma’s
Mathieu de Greef, PHD Siska Sprenger Msc,RN, Brechje Houet PT Human Movement Sciences, University Medical Center Groningen/ University Groningen, the Netherlands
[email protected]
1
1
Aanleiding Wash-out effect revalidatie-programma’s De casacade van bewegingsarmoede Gebrek aan intrinsieke motivatie
2
1
23-9-2009
Wash out effect longrevalidatie (exercise tolerance)
Hodgkin et al. 2000, Donner en Decramer 2000
3
Lichamelijke activiteit neemt af bij veroudering en chronische aandoeningen Mate waarin wordt voldaan aan de NNGB
Verouderingseffect op bewegen
4
4
2
23-9-2009
Voldoen aan de norm gezond bewegen en tegelijkertijd onvoldoende energieverbuik door te veel zitten
Gemiddeld 31 minuten /dag matig intensief (>3.8 MET) 71% overdag sedentair (< 2 MET) Healy and Dunstan, 2009
55
bewegingsarmoede leidt tot verminderd energieverbruik (BMR) en bevordert daardoor gezondheidsrisico’s
- Metabool syndroom - Systemische inflammatie - Circadiane ritme 6
3
23-9-2009
Bewegingsarmoede hangt samen met een gebrek aan intrinsieke motivatie
Niet overtuigd van het nut van bewegen en niet bereid om te gaan bewegen
LOW INTRINSIC MOTIVATION
Niet zelf overtuigd van het nut van bewegen, wel bereid om het voor anderen te doen
Overtuigd van het nut van bewegen , maar afhankelijk van het initiatief van anderen
Overtuigd van het nut van bewegen , en bereid im zelf in actie te komen
77
8
4
23-9-2009
Veranderen van beweegroutines in dagelijks leven als gedragsveranderingstrategie
9
• Veranderen bewegen in dagelijks leven is effectief ROUTINES
• Vergeleken met trainingsprogramma’s (Dunn et al., 1999; Kahn et al., 2002)
• Duur en intensiteit zijn uitwisselbaar (Westerterp, 2001)
• Goalsetting & Exercise counseling • Effectief in gedragsverandering (Calfas et al., 1996; Simons-Morton et al., 1998, Bratava et al.,2007, Opdenacker et al 2008)
• Feedback by a Pedometer • Feeback ondersteunt gedragsverandering (Schneider et al., 2003; Tudor-Locke at al., 2004, van Sluijs et al.,2007)
• Is ook effectieve in mensen met een chronische aandoening (Croteau, 2004; Tudor-Locke et al., 2004)
10 10
10
5
23-9-2009
Vergelijking effecten van leefstijl- en trainingsprogramma’s (p>.05)
6 maanden interventie, na 18 maanden follow up, bij 116 sedentaire mannen en 119 sedentaire vrouwen Dunn et al, JAMA 1999
11
Intensiteit en duur van bewegen zijn uitwisselbaar
Westerterp, Nature 2001
12
6
23-9-2009
Toename lichamelijke activiteit op basis van het stellen van doelen Increase steps/day
3500 3000
2998
2500
2363
2000 1500 1000
686
500 0 zonder doel
specific goal
10.000 steps/day
Bratava, JAMA, 2007: 2296-2304
13
Exercise counselen als middel om intenties om te zetten in lichamelijke activiteiten in het dagelijks leven
1 4
7
23-9-2009
Principles of behavioral modification 1. Decisional balance - Mind mapping - Balance score card 2. Goalsetting
- uitdagend - SMARTER*
3. Counseling for goal - niet directief (Rogers) implementation - counseling protocol 4. Feedback
* SMARTER =
- pedometer of accelerometer - excel verwerkingsprogramma
Specific, Measurable, Adjustable, Realistic, Time-based, Exciting and Rewarding
15
15
GOAL IMPLEMENTATIE COUNSELING Steps/day
weeks
16
16
8
23-9-2009
Feedback door gebruik van tappenteller of accelerometer
17
17
Sensitiviteit stappentellers bij lage wandelsnelheid SENSITIVITY PEDOMETER
18
18
9
23-9-2009
Effect interactieve feedback met behulp accelerometrie
SENSITIVITY PEDOMETER
19
19
COACH BEHAVIORAL CHANGE MODEL theory
Goal setting theory Self determination theory
mechanisms
Goalsetting & implementation intention
intervention
Exercise counseling
effect
Changing DPA routines
Decisional balance
feedback
20
20
10
23-9-2009
21
21
toename lichamelijke activiteit gedragsbehoud 67% na 3 maanden 58% na 12 maanden
10000
8000
Gemiddeld NL
6000 oncologie Assen oncologie Behouden Huys copd Assen 4000
copd Meppel cva Emmen dm2 Hoogeveen chz Assen dialyse Emmen m nd 3
m nd 2
m nd 1
0m et in g
2000
22
11
23-9-2009
De gemiddelde toename in energieverbruik bij deelname aan COACH Kcal/week 6500 5500
∆ ± 59% = 1256 Kcal/week
4500
Dagelijks lopen en fietsen
3500 2500 1500
∆ ± 68% = 945 Kcal/week
sensewear 500 -500
baseline
6mnd
COACH sedentair
12 mnd
24 mnd
COACH gedeconditioneerd
23
Effect deelname COACH op stappen/dag bij CVA deelnemers Nameting 3, follow up 12 maanden (n=38)
8000
experimenteel
7000 6000 5000
controle
4000 3000 2000 1000 0 voormeting
nameting
follow up
Experimenteel = na revalidatie, controle= 2 jaar na revalidatie; pair-matched
24
12
23-9-2009
CHANGE IN DPA
25
25
CHANGE IN DPA
26
26
13
23-9-2009
Behavioral modification as additional strategy for enhancing benefits PR Expiratory airflow limitation pulmonary rehabilitation
Air trapping Hyperinflation Dyspnea
Deconditioning behavioral modification
Fear Reduced activity
Poor health-related quality of life
27
27
Conclusies Exercise counseling is een effectieve gedragsveranderings strategie voor bevorderen van een toename van activiteiten in het dagelijks leven in sedentaire, niet of nauwelijks intrinsiek gemotiveerde patiënten. Toename lichamelijke activiteit (stappen per dag) is gemiddeld 30%. Het toename van het energieverbruik ligt tussen 945 -1246 Kcal/week Lichamelijke activiteiten in het dagelijks leven bevorderen beenkracht en uithoudingsvermogen. Het stimuleren van lichamelijke activiteiten in het dagelijks leven is een adequate strategie om lange termijn effecten van revalidatieprogramma’s te bevorderen
28
28
14
23-9-2009
Growing old is not for sissies Do no go gentle into that good night Old age should burn and rave at the close of day Rage, rage against the dying of the light
1914-1953
29
15