CBO Noardwest Fryslân
Bestuursverslag 2015
Inleiding Voor u ligt het bestuursverslag 2015 van de Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in Noardwest Fryslân. In dit bestuursverslag verantwoordt het bestuur van CBO Noardwest Fryslân, een private organisatie, zijn handelen en de inzet van publieke middelen ten behoeve van het christelijk primair onderwijs in het verzorgingsgebied Franekeradeel, Harlingen en Menameradiel. Met dit jaarverslag legt het bestuur van de Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs in Noardwest Fryslân verticaal verantwoording af naar het ministerie van OCW en horizontaal naar de leden, de eigen werknemers en de (G)MR. Na behandeling in de algemene ledenvergadering wordt het bestuursverslag en de gecomprimeerde jaarrekening op de website geplaatst, zodat ook ouders die niet lid zijn van de vereniging hiervan kennis kunnen nemen. Het bestuur van CBO Noardwest Fryslân geeft hiermee uitvoering aan het uitgangspunt zich publiekelijk te verantwoorden. Wij wensen u veel plezier bij het lezen van het bestuursverslag. Voor vragen of opmerkingen kunt u zich wenden tot het verenigingskantoor, waarvan de adresgegevens in hoofdstuk 1 zijn opgenomen. Het College van Bestuur
Dhr. P. Sybesma MES directeur – bestuurder
Dhr. W. Reitsma directeur – bestuurder
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
2
Inhoud Inleiding ............................................................................................................................................... 2 Hoofdstuk 1 – Algemene informatie en speerpunten beleid .............................................................. 4 1.1 Instellingsgegevens ................................................................................................................ 4 1.2 Juridische structuur ............................................................................................................... 4 1.3 Omschrijving van de doelstelling (missie en visie) ................................................................. 5 1.4 Gevoerd beleid ...................................................................................................................... 6 Hoofdstuk 2 Organisatie .................................................................................................................... 14 2.1 Bestuur en Toezicht ............................................................................................................. 14 2.2 Verantwoording Intern Toezichtsorgaan ............................................................................. 14 2.3 Verantwoording GMR-Jaarverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân ....................................... 16 2.4 Leerling ontwikkeling ........................................................................................................... 17 2.5 Personeelsbeleid .................................................................................................................. 17 2.6 Onderwijs ............................................................................................................................. 19 2.7 Toekomstparagraaf .............................................................................................................. 20 Hoofdstuk 3 – Financiële informatie ................................................................................................. 24 3.1 Gevoerd financieel beleid .................................................................................................... 24 3.2 Analyse financieel resultaat (voor Helder Onderwijs om in te vullen.) ............................... 24 3.3 Continuïteitsparagraaf ......................................................................................................... 27 3.4 Treasury- en financieringsbeleid.......................................................................................... 30 3.5 Inspectie van het onderwijs ................................................................................................. 30 Hoofdstuk 4 – Overige informatie ..................................................................................................... 32 4.1 Maatschappelijk verantwoord ondernemen ....................................................................... 32 4.2 Horizontale verantwoording ................................................................................................ 32 4.3 Bestuursverklaring inzake interne beheersing .................................................................... 33 4.4. Internationalisering ............................................................................................................ 33 4.4 Prestatiebox ......................................................................................................................... 33 4.5 Beheersing van uitgaven inzake uitkeringen na ontslag ...................................................... 33 Bijlagen .............................................................................................................................................. 34 2.1 Samenstelling College van Bestuur .......................................................................................... 34 2.2 Samenstelling Raad van Toezicht ............................................................................................. 34 2.3 Wet Openbaarmaking Publieke Topinkomens ........................................................................ 34 2.4.Scholen CBO Noardwest Fryslân .............................................................................................. 35
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
3
Hoofdstuk 1 – Algemene informatie en speerpunten beleid 1.1 Instellingsgegevens De Vereniging voor Christelijk Basisonderwijs Noardwest Fryslân (CBO-NWF) zetelt in Franeker. Het bestuur van de vereniging is bevoegd gezag van de onder haar beheer staande dertien scholen in de gemeenten Franekeradeel, Harlingen en Menameradiel, zoals vermeld in de bijlage. Het postadres: Het bezoekadres Overige gegevens:
Postbus 180, 8800 AD Franeker. Academiestraat 30, 8801 LJ Franeker. T 0517 – 391081 E
[email protected] W http://www.cbo-nwf.nl
1.2 Juridische structuur Als rechtspersoon is gekozen voor de verenigingsvorm, in aard de meest democratische organisatiestructuur. De huidige vereniging met haar rechtsvoorgangers, kent een traditie sinds 1857. De huidige vereniging is opgericht op 1-1-2014 en staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel Friesland onder nummer 59649054.
Ledenoverzicht 31 december 2015 29
28 It Anker: 28
35
It Iepen Finster: 35
80
De Korendrager: 73
73
Mooitaki: 35 De Flambou: 38
35
De Schalmei: 36 De Fûgelsang: 35
35
Staetlânsskoalle: 37 Eben Haëzer: 38
67 38 36
38 37
De Skeakel: 67 Toermalijn: 35
PJF: 80 het bAken: 29
35
De vereniging telt per 31 december 2015 in totaal 570 leden. Hierbij zijn ook de leden van de voormalige De Rank in Deinum geteld. De besturingsfilosofie is ‘besturen op hoofdlijnen’. De basisprincipes van het bestuur zijn vastgelegd in de Code Goed Bestuur Primair Onderwijs. Een Raad van Toezicht houdt intern toezicht op het functioneren van het College van Bestuur op basis van het bestuursstatuut, het managementstatuut en de Code Goed Bestuur zoals dat voor deze organisatie is vastgesteld. Het organogram van onze vereniging is opgenomen in bijlage 1.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
4
1.3 Omschrijving van de doelstelling (missie en visie) Open toelatingsbeleid De vereniging biedt christelijk basisonderwijs aan in de gemeenten Franekeradeel, Harlingen en Menameradiel. De scholen van de vereniging kennen een open toelatingsbeleid en gaan respectvol om met anders- en niet gelovigen. Dit is vooral belangrijk voor kinderen en ouders die in dorpen wonen waar de enige dorpsschool valt onder het bevoegd gezag van CBO-NWF, en voor onze samenwerkingsschool in Achlum. Pedagogische opdracht In onze scholen scheppen we een omgeving waarin de leerlingen leren zelfstandig keuzen te maken. Samenwerking binnen een groep, communicatie, maar ook staan voor een eigen mening, zijn daarbij belangrijke waarden. In onze pedagogische opdracht gaan we uit van onze christelijke identiteit, waar waarden als recht, respect, verantwoordelijkheid en zorg belangrijke vormgevers zijn. Daarnaast spelen de traditie en de verhalen een belangrijke rol. Alle medewerkers zijn hierop aanspreekbaar. Kwaliteitsbeleid is nodig om het pedagogisch en didactisch handelen te toetsen. Naast het voldoen aan de kwaliteitseisen van de inspectie vindt het bestuur het ook belangrijk dat onze scholen aandacht hebben voor andere onderwijsaccenten zodat ook kinderen worden uitgedaagd voor bijvoorbeeld natuur en techniek, kunst, muziek en beweging. Statuten Onze statuten zijn het gemeenschappelijke uitgangspunt voor ons handelen en de inhoud van het onderwijs. Deze gemeenschappelijke uitgangspunten zijn ook de uitgangspunten van de afzonderlijke scholen. Daarnaast is er ruimte voor eigen schoolbeleid, waarbij profilering van het ‘eigen gezicht’ van onze scholen belangrijk is. Een weerslag van hetgeen iedere afzonderlijke school te bieden heeft, is te vinden in de schoolgidsen en de schoolplannen van onze scholen. Zelfstandigheid scholen De scholen zijn in zekere mate zelfstandig. Ze verschillen onderling in omvang, onderwijsvorm en uitstraling naar de omgeving. Deze situatie is historisch zo gegroeid, doordat de omgeving waarin de school functioneert verschilt. Dit geldt ook voor de wensen/behoeften van leerlingen en ouders. De schooldirecteur is verantwoordelijk voor het functioneren van de eigen school. Daarnaast is een schooldirecteur van CBO-NWF samen met de overige schooldirecteuren mede verantwoordelijk voor de onderwijskwaliteit en onderwijskundige ontwikkelingen binnen de vereniging. Waar mogelijk wordt op directieniveau samengewerkt en worden schaalvoordelen benut. Ouders Ouders zijn onze opvoedingspartners die specifieke opvoeding- en onderwijsvragen stellen aan de school. De medewerkers binnen onze scholen werken in dit proces intensief samen met elkaar en met de ouders. Ouderbetrokkenheid vanuit een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid wordt gestimuleerd. Ouders adviseren de schooldirecteur in de Medezeggenschapsraad. De missie voor CBO-NWF is als volgt geformuleerd: De vereniging voor CBO-NWF streeft er naar om vanuit de grondslag vorm en inhoud te geven aan kwalitatief goed onderwijs en opvoeding in waarden en normen.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
5
Ons handelen wordt gevoed uit de volgende kernwaarden:
1.4 Gevoerd beleid De kernactiviteit is het verzorgen van basisonderwijs aan 13 scholen in de gemeenten Franekeradeel, Harlingen en Menameradiel. De bestuurlijke inzet in 2015 stond in het teken van de verdere ontwikkeling van de nieuwe organisatie en het met elkaar verbinden van de dertien scholen. CBO NWF heeft als motto 'Bijzondere kinderen vragen om bijzonder onderwijs’. We vinden het belangrijk, vanuit onze christelijke identiteit, dat ons onderwijs zich richt op hoofd, hart en handen. Door het leggen van andere onderwijsaccenten doen we meer recht aan de verschillen tussen de kinderen. Om dit uitgangspunt meer ‘handen en voeten’ te geven krijgen de scholen van het bestuur de ruimte om naast de vakken rekenen en taal, ook aandacht te besteden aan vormende vakken zoals muziek, beweging, natuur en techniek. Immers, niet alle kinderen zijn taalkunstenaars of rekenwonders. In 2015 zijn de voorbereidingen getroffen om in 2016 over dit thema met de ouders en leden in gesprek te gaan. Kinderen leren vooral ook de basisvaardigheden te hanteren. Deze resultaten worden door de externe toezichthouder, de Inspectie van het Onderwijs, getoetst. In het bestuursgesprek op 24 november 2015 is vastgesteld dat bij twaalf scholen het basisarrangement wordt verlengd. Onderwijskundig hebben deze scholen geen risico’s. Bij De Korendrager lagen de eindresultaten van 2015 onder de ondergrens, het bestuur en de school is hierop geattendeerd. Op diverse beleidsterreinen is er in 2015 nieuw beleid vastgesteld
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
6
Bestuurlijk Speerpunten
Gevoerd beleid
Beleidsvorming
In 2015 is op verschillende beleidsterreinen nieuw beleid geformuleerd. Na verkregen instemming van de Raad van Toezicht dan wel de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad is dit beleid vastgesteld. Dit beleid is hierna verder uitgewerkt.
Begroting 2015 & Begroting 2016 - 2018
De begroting 2015 sluit met een negatief resultaat van € 393.300 mede als gevolg van te hoge personeelskosten. In 2015 is ingaande het nieuwe schooljaar bezuinigd op de formatie, mogelijk gemaakt door het natuurlijk verloop in het personeelsbestand. Het is de verwachting dat de begroting 2016 een positiever resultaat laat zien.
Contact onderwijsinspectie
De contacten met onze inspecteur, mevr. Deelstra, verlopen prettig en zijn constructief. Onze scholen staan er goed voor in het toezicht. Waar nodig, is de inspectie bereikbaar voor advies.
Aanbod onderwijs aan asielkinderen
Met de komst van noodopvang voor asielzoekers in Harlingen en mogelijk in Franekeradeel en Menameradiel heeft het bestuur zich gemeld bij de gemeentebesturen om het onderwijs aan deze kinderen te verzorgen. In Harlingen is onze organisatie vertegenwoordigd in een werkgroep. De hier opgedane kennis is ook te gebruiken in de andere gemeenten.
Strategisch Plan Schoolplannen
Het Strategisch Plan is in alle geledingen besproken en vastgesteld. Belangrijke onderdelen zijn het verder uitwerken van het verenigingsbeleid en de invulling van de ruimte die de scholen wordt geboden om andere (onderwijs) accenten te leggen. De scholen hebben op basis van dit SP hun eigen schoolplan gemaakt.
Functiebeschrijving College van Bestuur
De functie van het College van Bestuur is in 2015 beschreven en gewaardeerd.
Afleggen schoolbezoeken door de RvT
Het voornemen tot het bezoeken van de scholen door de leden van de RvT is in 2015 ten uitvoer gebracht. Doel van deze bezoeken is het leren kennen van de verschillende scholen.
Faillissement Administratiekantoor
Het administratiekantoor OSGMetrium ging in 2015 failliet. De dienstverlening werd overgenomen door Helder Onderwijs. Het bestuur oriënteert zich op potentiële dienstverleners en sluit niet uit dat er in 2016 een nieuw contract wordt gesloten.
Fusiebesprekingen CBO G2
Het is de ambitie van onze vereniging om op termijn het schoolbestuur bijzonder onderwijs te zijn in de nieuwe fusiegemeente. In 2015 heeft de vereniging CBO G2 zich gemeld, na een mislukte fusie met het openbaar onderwijs in Het Bildt en Leeuwarderadeel, met de vraag of een fusie met CBO NWF tot de mogelijkheden behoort. Dit verzoek sluit aan bij onze ambitie, maar of het daadwerkelijk tot een fusie komt zal blijken in 2016.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
7
Onderwijs Speerpunten
Gevoerd beleid
Planmatig werken
Het eerste fusiejaar is met name gebruikt om werkwijzen op elkaar af te stemmen. De cyclus : plan-do-check en act was nog niet overal gemeengoed. Voor de jaarplanning van de scholen wordt door alle 13 scholen het instrument ‘Schoolmonitor’ gebruikt. Het gaat dan niet alleen om plannen, maar ook om borging van verbeteringen binnen het onderwijs, inclusief het terugkijken via een jaarverslag per school. Tijdens de gesprekken met de directies binnen de cyclus HRM was dit voortdurend een onderwerp van gesprek.
Tevredenheidsonderzoeken
De uitkomsten van de tevredenheidsonderzoeken zijn in 2015 verwerkt in de schoolplannen. De uitkomsten zijn besproken met de MR en zijn ter kennis gebracht aan de ouders. Hiervoor zijn verschillende communicatiekanalen gebruikt.
Keuze eindtoetsen
Nadat de scholen een jaar ervaring hebben opgedaan met nieuwe toetsen, is in 2015 besloten dat alle scholen de keuzevrijheid hebben om vanaf 2016 een toets te kiezen die voor de school en de leerlingpopulatie het meest geschikt wordt geacht. Het bestuur staat diversiteit in de eindtoets toe.
IKC ontwikkelingen
In de gemeente Harlingen zijn onze scholen PJF en Het Baken ingericht als een Integraal Kindcentrum voor 0 – 12 jarigen. Voor de kinderopvang en de voorschool (peuters) maken wij gebruik van de diensten van Stichting Kinderopvang Fryslân. In 2015 hebben deze IKC’s zich verder ontwikkeld.
Schoolgids
In de schoolgids, een wettelijk verplicht kwaliteitsdocument, beschrijft de schooldirecteur de schoolontwikkelingen. Met het oog op ‘eenheid in uitstraling’ is voor alle scholen eenzelfde format ontwikkeld.
Passend Onderwijs
Passend Onderwijs is per 1-8-2014 in de verenigingsstructuur ingevoerd. Onze zorgcoördinator is voorzitter van het loket die ondersteuningsaanvragen beoordeelt en scholen adviseert. De evaluatie in 2015 is positief. Het budget Passend Onderwijs en de verdeling van de middelen is goed in beeld gebracht.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
8
Personeel Speerpunten
Gevoerd beleid
Benoeming directeur It Anker te Dronryp
De directeursvacature die ontstond na pensionering van de zittende directeur, is na externe werving opgevuld door de benoeming van een nieuwe directeur.
Benoeming directeur Eben Haëzer te Menaam
Voor de zomervakantie ontstond een directievacature aan de Eben Haëzer. Deze vacature is intern opgevuld door de aanstelling van een meerscholen directeur. De directeur van De Skeakel is ingaande het schooljaar 2015 – 2016 in deze vacature benoemd.
Schoolleidersregister
De verplichte inschrijving in het schoolleidersregister (uiterlijk 2018) is al in 2015 voor vrijwel alle directeuren afgerond. Twee directeuren moet zich nog registreren.
Taakbeleid
In 2015 is het taakbeleid afgerond en het beleid voorgelegd ter instemming aan de GMR. Op onderdelen wijkt ons beleid af van de bepalingen in de cao PO. Dit afwijkende beleid doet volgens het bestuur meer recht aan de inzet van ons personeel. De GMR stemde hier mee in. De taken zijn ingevoerd in een instrument (Cupella) waarmee de inzet van de jaartaak wordt uitgewerkt in de verschillende taakonderdelen.
cao PO
De nieuwe cao PO is ingevoerd. Een afwijking van het algemeen beleid is op grond van het overlegmodel mogelijk. De GMR en de dertien afzonderlijke medezeggenschapsraden hebben hiermee ingestemd.
Mutaties
Het personeelsbestand is in 2015 teruggebracht met 7,8 fte, grotendeels door natuurlijk verloop. De vacatureruimte die hierdoor ontstond is voor een klein deel herbezet door jonge leerkrachten. Daarnaast zijn 13 leerkrachten van school veranderd.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
9
Financieel Speerpunten
Gevoerd beleid
Beleggingsportefeuille
De beleggingsportefeuille van voormalig CBO Menameradiel is op basis van het nieuwe treasurybeleid verkocht. De aandelen in Hanzevast capital nv zijn gezien de waarde (nihil) volledig afgewaardeerd. Ze worden aangehouden totdat de waarde stijgt. Daarna worden ze verkocht.
Aanwijzen accountant
De Raad van Toezicht heeft in 2015, na een gesprek, Deloitte aangewezen als accountant voor 2016.
Invoeren digitale notaverwerking
In 2015 is de aanlevering en verwerking van nota’s gewijzigd: de vereniging is overgestapt naar de digitale notaverwerking. Dit systeem gaat uit van het 4-ogen principe. We hebben gekozen voor het programma ProActive.
Instellen Auditcommissie
De RvT heeft in 2015 een Auditcommissie ingesteld die gevraagd en ongevraagd de RvT adviseert over de rechtmatigheid en doelmatigheid van het financieel beheer en beleid van de vereniging.
Financieel Beleidsplan
In 2015 is een begin gemaakt met de opzet van een financieel beleidsplan voor de vereniging. Informatie is verkregen bij Verus en bij de accountant. De Administratieve Organisatie en het risicomanagement maken deel uit van dit beleidsplan. In 2016 volgt de afronding en vaststelling.
Europese aanbesteding
In 2015 is de Europese aanbesteding voor een schoonmaak contract uitgezet. Het bestuur laat zich ondersteunen door Expense Reduction Analysts.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
10
Organisatie Speerpunten
Gevoerd beleid
Vaststellen diverse documenten, modellen en beleid
In 2015 is het volgende beleid vastgesteld en geïmplementeerd: - Veiligheidsbeleid – Gedragscode - Klokkenluidersregeling - Strategisch Plan 2015 – 2019 - Werkkostenregeling - Functiebeschrijving CvB Het volgende beleid is voorbereid - Ziekteverzuimbeleid - Eigen Risico Dragerschap inzake de vervanging bij ziekte - Scholingsbeleid
PR activiteiten
Het aantal kinderen in de regio liep in 2015 terug, en daardoor daalde ook het leerlingenaantal van de scholen. Daarnaast verloren scholen ook aan marktaandeel. Deze constatering is aanleiding om onze scholen en ons onderwijs beter te profileren. In 2015 zijn de kansen en mogelijkheden geïnventariseerd om in 2016 verder uit te werken. Een onderdeel van de PR is de manier waarop scholen met ouders communiceren. In toenemende mate wordt gebruik gemaakt van de digitale contacten. Na onderzoek in 2015 komt het programma ‘Mijn School’ als meest geschikte naar voren. In 2016 zullen de eerste 5 scholen hiervan gebruik maken.
Andere Schooltijden
Onze scholen in Franeker (de Korendrager en De Toermalijn) en Harlingen (PJF en het Baken) hebben na een invoeringstraject met ouderraadpleging andere schooltijden ingevoerd. De middagpauze is sterk bekort en de schooltijden zijn alle dagen hetzelfde.
Vakantieregeling 2015 - 2016
De vakantieregeling is vastgesteld voor alle scholen. Plaatselijk kunnen scholen hiervan afwijken. Dit jaar is de vakantieregeling voor het personeel gewijzigd op grond van de cao PO.
Inschrijfformulier
Voor alle scholen is in 2015 een inschrijfformulier ontwikkeld. Het nieuwe model voorziet in een goede informatiestroom van ouders naar school, een uitwerking van de invoering Passend Onderwijs. Ook is rekening gehouden met de voor-inschrijving van kinderen die gebruik maken van het Integraal Kindcentrum.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
11
Huisvesting Speerpunten
Gevoerd beleid
Groot onderhoud
De regeling met betrekking tot het groot onderhoud is per 1-1-2015 gewijzigd. De verantwoordelijkheid ligt nu bij het schoolbestuur. Onze scholen komen niet in aanmerking voor een extra vergoeding van het rijk. Hiermee liggen de financiële gevolgen volledig bij het schoolbestuur.
Binnenklimaat Het Baken
Het binnenklimaat van Het Baken Harlingen is al jarenlang een probleem. Het bestuur heeft diverse aanpassingen laten uitvoeren met onvoldoende resultaat. Op grond van een onderzoek in het najaar heeft het bestuur een aanvraag ingediend voor een aanpassing en uitbreiding van de bestaande regeling. De aanvraag is door de gemeente Harlingen positief ontvangen, de daadwerkelijke aanpassing vindt plaats in 2016, nadat het geld beschikbaar is gesteld.
Brede School Sexbierum
De gemeente Franekeradeel heeft in 2015 geld beschikbaar gesteld voor nieuwbouw voor de gymzaal nabij De Skeakel. Hier is ook nieuwbouw voor de obs De Barraboech gepland. Deze voorziening kan uitgroeien tot een Brede School. Het samen-onder-één dak huisvesten van twee scholen is mogelijk ook het begin van een scholenfusie tot samenwerkingsschool.
Nieuwbouw Mooitaki
Het plan om te komen tot een ingrijpende renovatie van het oude schoolgebouw werd uiteindelijk door de gemeenteraad geblokkeerd. De lokale politiek wil de scholen huisvesten in één gebouw en hiermee een samenwerkingsschool realiseren. Eind 2015 is een begin gemaakt met de ontwikkeling van ver- en nieuwbouw voor de scholen in Bitgummole. In de intentieverklaring is verwoord dat de samenwerkingsschool er komt als de schoolbesturen en de scholen er aan toe zijn. Daarvan is nu geen sprake.
Huisvesting cbs De Korendrager
In 2015 zijn plannen ontwikkeld voor de vervangende nieuwbouw van De Korendrager op de huidige locatie, nadat Stichting Radius zich terugtrok uit een gezamenlijk project voor clustering van scholen. In 2016 worden de plannen uitgevoerd zodat de school per 1-8-2017 de nieuwbouw kan betrekken. Bij het voorlopig ontwerp is geconstateerd dat de normvergoeding achter blijft bij de kostenontwikkeling, mede door de uitgangspunten voor ‘Frisse Scholen’.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
12
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
13
Hoofdstuk 2 Organisatie 2.1 Bestuur en Toezicht Samenstelling bestuur Het bestuur van de vereniging bestaat uit ten minste twee personen. De bestuurlijke verantwoordelijkheid is een collegiale verantwoordelijkheid: in het bestuur is geen hiërarchie aangebracht. Beide bestuurders vormen gezamenlijk het College van Bestuur, in de functie van directeur-bestuurder. De portefeuilles zijn onderling verdeeld. De portefeuilleverdeling is als volgt P. Sybesma: Algemene zaken, Financiën en Huisvesting W. Reitsma: Identiteit, Onderwijs en Personeel Samenstelling organisatie De organisatie staat onder leiding van het bestuur. De scholen staan onder leiding van een schooldirecteur dan wel meerscholen directeur. Centraal ligt de verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van de leerlingenzorg bij de directeurbestuurder Onderwijs terwijl een stuurgroep onder leiding van een schooldirecteur de Interne Begeleiders van de scholen aanstuurt. De ICT werkzaamheden worden vervuld door twee leraren, ICT’er en twee medewerkers administratie / ICT, met beleidsmatige ondersteuning van een schooldirecteur. Het bestuur wordt verder ondersteund door een secretaresse, een medewerker personeel en administratie en een stafmedewerker personeel. Daarnaast wordt extern financiële ondersteuning ingekocht. MR en GMR Iedere school heeft een eigen medezeggenschapsraad (MR). Daarnaast is er een gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR). De samenstelling van de GMR is in 2015 gewijzigd. De GMR, overkoepelend orgaan voor dertien scholen, bestaat nu uit twaalf leden. In de GMR zijn dan ook niet alle scholen vertegenwoordigd. Een punt van aandacht is het tijdig en volledig informeren van alle scholen. De MR overlegt met de schooldirecteur, de GMR overlegt met het bestuur. De rechten en plichten zijn verwoord in een Basisstatuut en Statuten voor de GMR en MR, vastgesteld in 2014. In het Basisstatuut zijn de faciliteiten opgenomen. Zie voor het organogram bijlage 1. Een verslag van de werkzaamheden van de GMR is in dit bestuursverslag opgenomen.
2.2 Verantwoording Intern Toezichtsorgaan De wettelijk verplichte functiescheiding tussen bestuur en toezicht is uitgewerkt overeenkomstig artikel 5 lid 2a van de Code Goed Bestuur. Het bevoegd gezag berust bij het bestuur terwijl een Raad van Toezicht toeziet op de taakuitvoering van het bestuur. Deze Code draagt vanuit goed bestuur bij aan goed onderwijs voor ieder kind. De Raad van Toezicht houdt toezicht op basis van een toezichtskader. Statutair zijn in de verenigingsstatuten, het bestuursstatuut en het managementstatuut de rechten en plichten van de diverse geledingen beschreven. Verslag Raad van Toezicht CBO Noardwest Fryslân 2015 Algemeen: 2015 heeft in het kader gestaan van het verder aanscherpen en verdiepen van de rol als toezichthouder. Het in 2014 ontwikkelde toezichtkader is ook in 2015 gebruikt voor de planning van de agenda van de vergaderingen. Inmiddels zijn er wat wijzigingen doorgevoerd omdat duidelijk werd dat de opgestelde jaarplanning niet altijd correspondeerde met de fasering van de jaarcyclus zoals die wordt ingegeven door wet- en regelgeving. Deze afstemming is van belang om te borgen dat de benodigde stukken beschikbaar zijn voor bespreking. Veel aandacht is uitgegaan naar het thema “Toezicht houden op identiteit” en dan met name naar de invulling hiervan. We hebben vastgesteld dat voor het toezicht houden hierop niet kan worden
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
14
volstaan van het agenderen 1x per jaar in het overleg met het College van Bestuur. Identiteit leidt tot keuzes die in alle beleidsterreinen terug te vinden zouden moeten zijn. Het vertaalt zich immers ook door in visie op mensen, in houding en gedrag. Over hoe het zich vertaalt naar (kwaliteit van) onderwijs is met het College van Bestuur uitgebreid van gedachten gewisseld rond het nieuwe Strategisch Beleidsplan. In de tweede helft van 2015 is een start gemaakt met de schoolbezoeken. Een groot deel van de 13 scholen is inmiddels bezocht; hierbij zijn steeds twee leden van de RvT gezamenlijk opgetrokken. Ook in deze bezoeken is aandacht geweest voor identiteit, naast onderwerpen als het functioneren van de nieuwe organisatie en de rol van het CvB. Vanzelfsprekend was er ook veel ruimte voor de eigenheid van iedere school. Het heeft op ons indruk gemaakt (in positieve zin) hoeveel verschillen er blijken te zijn in keuzes en ambities van scholen afhankelijk van de context waarin een school zich bevindt. Er is éénmaal vergaderd met de GMR. Ook in dit overleg is gesproken over identiteit en het functioneren van het CvB en de nieuwe organisatie. Overleg met de bestuurder: Er is in 2015 zeven keer vergaderd door de RvT waarvan zes keer in aanwezigheid van de bestuurders. Aan de orde zijn geweest (onder andere): reglement auditcommissie financiën, onderwijskwaliteit, strategisch plan, jaarrekening, rooster van aftreden RvT, rechtpositie en arbeidsvoorwaarden CvB, symposium PO-raad, begroting 2016-2019, personeel, bestuurskalender 2015/2016 , aanwijzen accountant 2016, verslag schoolbezoeken. In de loop van het jaar is gekozen voor het instellen van een auditcommissie financiën. De twee leden van de RvT met een financiële achtergrond ( de heren Bonnema en De Jager) hebben hierin plaatsgenomen. De auditcommissie heeft een aantal keren overleg gehad met het CvB waaronder ook een keer met de accountant. Gedurende het jaar werd duidelijk dat er ten aanzien van de financiële ontwikkelingen moest worden bijgestuurd. Het Plan van Aanpak werd door de commissie uitgebreid doorgenomen met het CvB. Een onzekere factor was de dienstverlening door het administratie kantoor Metrium. Dit kantoor is in 2015 failliet gegaan waardoor naar een andere aanbieder moest worden uitgeweken. In januari is er een beleidsdag geweest samen met het CvB. Daar zijn ideeën uitgewisseld over de eerste opzet van het strategisch beleidsplan en in de tweede helft van de dag is met behulp van Arda de Boer van het Centrum voor Levensbeschouwing gewerkt aan verdieping van het begrip identiteit . In juni 2015 is de ALV bijgewoond. In deze vergadering werden twee leden van de RvT voor een nieuwe periode van vier jaar benoemd (mevrouw Van Twillert en de heer Westerhof). Werkgeversrol: Eind 2015 is het traject afgerond van de aanpassing van de beloning van de leden van het CvB als onderdeel van het fusietraject. Uitgangspunt voor de RvT was dat beide functies van het CvB gelijk gewaardeerd moesten worden. Dit traject heeft teveel tijd genomen maar is uiteindelijk goed afgerond. Na het formuleren van een nieuwe functiebeschrijving en vaststelling daarvan is de functie gewaardeerd door het nieuwe administratiekantoor “Helder Onderwijs”. Door de RvT is gekozen voor het functiehuis van de CAO-PO. Bij het aanstellen van een nieuwe bestuurder / bestuurders zal bekeken moeten worden of inschaling zal plaatsvinden binnen de Bestuurders CAO. Na het waarderen van de functie heeft vervolgens de inpassing plaatsgevonden . Dit resulteerde in een nabetaling aan beide leden van het CvB. Het is niet gelukt de jaargesprekken met de leden van het CvB in het 4 e kwartaal van 2015 te houden. Deze zullen nu plaatsvinden in 1e kwartaal van 2016. Samenstelling en beloning Raad van Toezicht: De samenstelling van de RvT is na de ledenvergadering van 2014 niet meer gewijzigd. De leden zijn Tjitte Bonnema (tevens lid auditcommissie), Theo de Jager (tevens lid auditcommissie), Melanie Kompier, Astrid van Twillert, Piet Stehouwer, Duco Westerhof en Willeke van der Plas (voorzitter). Overwogen wordt nog om een remuneratiecommissie in te stellen. In 2015 is de compensatie voor de leden van de RvT omgezet van een onkostenvergoeding in een zogenaamd fictief dienstverband. De vergoeding is vastgesteld op 1000 euro bruto voor ieder lid, 150 euro extra voor de leden van de auditcommissie en 1300 euro bruto voor de voorzitter. Deinum, 01-04-2016 Willeke van der Plas, voorzitter RvT
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
15
2.3 Verantwoording GMR-Jaarverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân Het afgelopen jaar heeft de GMR van CBO Noardwest Fryslân een aantal veranderingen ondergaan. Vanuit de ‘oude’ verenigingen CBO Menameradiel en CBO Noordwest Friesland werden de beide GMR-en van deze verenigingen in zijn totaal samengevoegd. Een reden hiervan was om zo tijdens de fusie van beide verenigingen positief-kritisch te blijven. Nu de fusie compleet is, is de GMR ook kleiner geworden. Deze verkleining heeft plaatsgevonden via de natuurlijke weg. De leden die zijn weggegaan, hebben dit zelf aangegeven doordat zij graag plaats wilden maken voor nieuwe mensen. Daarnaast gingen er leden weg, omdat zij geen kinderen meer hadden op één van de scholen binnen onze vereniging. Door de fusering had de GMR de beschikking over twee voorzitters. Dit is nu weer terug gebracht naar één, doordat de heer Noorman nu met pensioen is. De GMR is in 2015 behoorlijk bezig geweest met het nieuwe taakbeleid. De ‘oude’ verenigingen onderhielden een taakbeleid dat niet helemaal met elkaar correspondeerde. Daarnaast moest er rekening gehouden worden met de nieuwe cao. De GMR heeft zich altijd in gezet voor de het overlegmodel. Via dit model kan elke school binnen de vereniging zelf veel bepalen, tot zekere hoogte, qua werktijden, invullen van taken, inplannen van vrije dagen etc. Wij zijn van mening dat dit model recht doet aan alle scholen, leraren en leerlingen. CBO Noardwest Fryslân is hier in mee gegaan. Ten aanzien van de nieuwe cao en de fusering heeft de GMR ook veel aandacht gegeven aan de nieuwe statuten en regelementen die bepaald moest worden, immers het is een nieuwe vereniging. Zo heeft de GMR o.a. ingestemd met de klokkenluidersregeling, gedragscode en strategisch plan. Ook het financiële gedeelte van de vereniging heeft onze aandacht gehad. Hierbij hebben wij een positief advies gegeven voor de begroting 2015/2016 en de meerjarenbegroting. De communicatie met het bestuur heeft de GMR als zeer prettig en open ervaren. De GMR spreekt dan ook zeker de wens uit om op deze zelfde weg door te gaan in de toekomst. De GMR heeft dit jaar de communicatie als speerpunt. Wij vinden het belangrijk dat alle scholen gehoord kunnen worden binnen de GMR. Echter, niet alle scholen zijn vertegenwoordigd binnen dit orgaan. Om toch alle scholen te horen, hebben leden contact gezocht met nietvertegenwoordigde scholen om zo een brug te vormen naar de GMR en visa versa. Daarnaast zijn de notulen altijd te vinden op de verenigingswebsite. De GMR gaat ervan uit dat scholen zelf ook actief zijn in het zich eigen maken van deze informatie. Momenteel hebben de volgende ouders/leerkrachten zitting in de GMR; Mooitaki Bitgummole De Fûgelsang Berltsum It Anker Dronrijp De Korendrager Franeker PJF Harlingen Eben Haëzer Menaam De Skeakel Sexbierum De Schalmei Tzummarum Staetlânsskoalle Tzum-
Selma Mollema (O) Johannes van der Bij (P), Sijtze Sijens (O) Matzen Rinsma (P) Gerlinde van der Meij (O) Eelco van Marrum (O) Tim Zasburg (P) Tiemen Hoitinga (P) Jurjen Bruinsma (O) Tietsje Werkhoven (P) Jantine Westerveld (O)
Negen van de 13 scholen zijn dus vertegenwoordigd binnen de GMR. De vier andere scholen zullen, door een goede communicatie, zoveel mogelijk betrokken worden bij de GMR. Voor de meer diepgaande vraagstukken en adviezen/besluiten verwijst de GMR naar de notulen, welke te vinden zijn op de website van de vereniging. Tim Zasburg – secretaris GMR
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
16
2.4 Leerling ontwikkeling De leerlingontwikkeling, ook naar de toekomst, laat een daling zien. Op de teldatum 1-10-2014 stonden er 1947 leerlingen ingeschreven. Op teldatum 1-10-2015 stonden er 1843 leerlingen ingeschreven, een afname met 104 leerlingen. Deze daling op organisatieniveau zet zich de komende jaren voort. Maar naast scholen die krimpen, zijn er ook scholen die licht groeien. Een specificatie van het aantal leerlingen per school en per leeftijdsgroep op de teldatum van 1-10-2015 is in bijlage 4 opgenomen.
Leerlingen aantal definitief / prognose
2500 2000
2008
1963
1947
1810
1843
1743
1732
1670
1500 1000
500 0 1 okt. 12 1 okt. 13 1 okt. 14 1 okt. 15 1 okt. 16 1 okt. 17 1 okt. 18 1 okt. 19 prog. prog. prog. prog.
2.5 Personeelsbeleid Instroom jong personeel CBO NWF heeft van de in 2013 verkregen extra rijksmiddelen een drietal jonge leerkrachten benoemd. Het bestuur bevordert de instroom van jong personeel. Dit heeft tot doel een evenwichtiger personeelsopbouw te verkrijgen en het binden van jonge leerkrachten aan de vereniging die daardoor ervaring opdoen. De komende jaren hebben we naast krimp van het aantal leerlingen, ook te maken met uitstroom van personeel wegens pensionering. Het bestuur formuleert uitstroom bevorderend beleid indien blijkt dat de krimp groter is dan het natuurlijk verloop van het personeelsbestand. Bij nieuwe benoemingen wordt bij gelijke geschiktheid de voorkeur aan mannen gegeven. Deze groep is sterk ondervertegenwoordigd.
Leeftijdsopbouw 2015-2016 vrouwen
25,33%
mannen
29,33%
totaal
28,00%
5,33% 6,00% 0,67%
4,00%
12,67% 16,00% 3,33%
20 - 29
30 - 39
40 - 49
34,00%
6,00% 50-59
14,67% 10,67% 4,00% >60
Flexibiliteit personeelsbestand Flexibiliteit in het personeelsbestand is nodig om de krimp op te vangen. De leeftijdsgroep 50+ omvat bijna de helft van het totale personeelsbestand, waarvan bijna 15% de leeftijd van 60+ hebben. De leeftijdsgroep 20 – 29 jarigen is met slechts 6% vertegenwoordigd.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
17
aantal medewerkers
Er is sprake van een onevenwichtige leeftijdsopbouw. We verwachten dan ook met natuurlijk verloop (een groot) deel van de krimp te kunnen opvangen. De wet Werk en Zekerheid maakt het moeilijk om invallers tijdelijke benoemingen aan te bieden, gezien de krimp willen we geen extra benoemingsverplichtingen aangaan. Door deze wet neemt de flexibele inzet van de invallers bij onze scholen sterk af. We voorzien in 2016, wanneer de wet voor het onderwijs daadwerkelijk van kracht wordt, de nodige problemen met de kortdurende vervanging.
8 7 6 5 4 3 2 1 0
Aantal medewerkers >60 jaar 60 jaar 61 jaar 62 jaar 63 jaar 64 jaar 65 jaar man
vrouw
Onderwijsassistenten zijn met name werkzaam in de ondersteuning van leerlingen met een zorgvraag. Nu de financiële middelen voor Passend Onderwijs rechtstreeks door de vereniging worden ontvangen, hebben we in 2015 drie onderwijsassistenten in dienst genomen. De komende jaren blijft de zorgvraag bestaan en door de onderwijsassistenten zelf in dienst te nemen besparen we op de loonkosten (BTW) via een payroll organisatie. Personele ontwikkelingen Het is voor de toekomst en behoud van kwaliteit belangrijk dat we tijdig (jonge)leerkrachten binden aan de vereniging. Nieuwe, pas afgestudeerde leerkrachten groeien in 4 jaar van startbekwaam naar vakbekwaam. In het verslagjaar werd de directeur van pcbs De Skeakel ook directeur van cbs Eben Haëzer. Een nieuwe directeur werd, na een externe wervingsprocedure, benoemd aan cbs It Anker. Verder was er sprake van veel mobiliteit van leerkrachten en onderwijsassistenten tussen de scholen. Voor een deel was dit op eigen verzoek, in goed overleg, maar soms ook verplicht als gevolg van afname van de formatie aan de eigen school. Uit dienst In 2015 verlieten dertien personeelsleden onze organisatie. Zes personen gingen met pensioen en vier personeelsleden namen op eigen verzoek ontslag, waarvan twee een benoeming aanvaardden bij Stichting Fier bij de samenwerkingsschool Deinum. Terugdringen ziekteverzuim Het ziekteverzuim was in 2015 erg laag (3,75%). Dit betekent dat de afdracht voor premie en de declaratie van loonkosten bij het vervangingsfonds in onbalans is. Het bestuur heeft in 2015 besloten om per 1-1-2016 ook het risico te dragen voor de vervangingskosten bij ziekte (de overige vervangingskosten kwamen al voor eigen rekening). Dit voornemen is in beleid vertaald en ligt ter beoordeling bij de GMR die daaraan haar goedkeuring moet geven.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
18
Personeel in grafieken
Leeftijdsopbouw per school 2015-2016 10
< 30
9
30 - 39
aantal medewerkers
8
40 - 49
7
50-59
6
> 60
5 4
3 2 1 0
2.6 Onderwijs Cultuureducatie De cultuureducatie van de scholen in Franekeradeel is met het openbaar onderwijs gecontinueerd in het project “Sterrenkijker”. Daarnaast werken de scholen in Harlingen veel samen met Ritmyk / Centrum voor de kunsten en de scholen in Menameradiel met Keunstwurk. Dit alles onder de noemer KEK!, 'Kultueredukaasje mei kwaliteit'. In 2015 werd het project Kinderen maken muziek, een samenwerking van de schoolbesturen, muziekkorpsen en de muziekschool, afgerond. De activiteiten dragen bij aan de kijk van de kinderen op de wereld. Kunst en cultuur zijn waardevolle elementen om je leefwereld van verschillende kanten te belichten. Cultuureducatie past ook uitstekend binnen de kaders voor het aanbieden van andere onderwijsaccenten. Vakleerkracht bewegingsonderwijs De PJF en het bAken in Harlingen doen mee aan een project bewegingsonderwijs. In dit project participeren de gemeente, het schoolbestuur en zorgverzekeraar De Friesland. Doel is de kwaliteit van het bewegingsonderwijs te verbeteren met het oog op de gezondheid van de jeugd. De vakleerkracht geeft ook daadwerkelijk les. Een project in Menameradiel, waarin schoolbestuur en gemeente samenwerken, is vooral gericht op de coördinatie middels een buurtsportcoach. De voorkeur van het schoolbestuur gaat uit naar het daadwerkelijke lesgeven. Positieve ervaringen worden gebruikt voor de overige scholen, ook als de subsidie wegvalt. Klachtencommissie Het komt voor dat ouders niet tevreden zijn over het onderwijsaanbod. In de schoolgidsen is de klachtenregeling opgenomen en zijn de namen van de contactpersonen en de vertrouwenspersoon vermeld. In gevallen dat ouders en school niet samen tot een oplossing kunnen komen, wordt de landelijke klachtencommissie voor het christelijk onderwijs ingeschakeld. In 2015 zijn geen klachten ingediend. Schorsing leerlingen In 2015 zijn geen leerlingen geschorst.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
19
Onderwijsinspectie Het bestuur bespreekt jaarlijks met de onderwijsinspectie de kwaliteit van de scholen en benoemt, vanuit de eigen schoolbestuurlijke verantwoordelijkheid voor het onderwijs, de risico´s van de verschillende scholen. De Korendrager kreeg een attendering, een waarschuwing dat de opbrengsten niet voldoen aan de inspectiecriteria. Daarnaast hebben It Iepen Finster en de Prins Johan Friso meegedaan aan een pilot voor een nieuw inspectiekader vanaf 2016. Beide scholen werden als voldoende beoordeeld.
2.7 Toekomstparagraaf Professionalisering schoolcultuur Naast het ontwikkelen van beleid voor de nieuwe organisatie, heeft het bestuur de vraag gesteld wat het ‘wij-gevoel’ betekent voor onze organisatie. Zijn we dertien scholen die de dingen goed wil doen, of zoeken we ook naar wat die goede dingen zijn. De scholen staan er niet alleen voor, we hebben een collectief en kunnen ook samen de vereniging en de scholen verder ontwikkelen. Een proces wat in werking is gezet en wordt vervolgd. Daarnaast ontwikkelen de scholen verder een professionele cultuur, een cultuur van elkaar aanspreken op. Samen, iedereen vanuit een eigen verantwoordelijkheid voor de school en de vereniging. Identiteit De vereniging voert de christelijke identiteit. Vanuit deze identiteit wordt het onderwijs vorm gegeven. In de verenigingsadvertentie wordt dit verwoord als “Bijzondere kinderen vragen om bijzonder onderwijs”. Naast de christelijke identiteit hebben we ook een school voor samenwerkingsonderwijs, een samenwerking op basis van de uitgangspunten van de christelijkeen de openbare school. In twee kernen is onze school de enige dorpsschool. Ouders kiezen in toenemende mate voor scholen om meer dan alleen de levensbeschouwelijke identiteit zoals de onderwijs kwaliteit en het pedagogisch klimaat. Alle scholen hanteren een open toelatingsbeleid zodat ook andere en niet gelovige kinderen van harte welkom zijn. Dit uitgangspunt is in de schoolgids opgenomen. Regionale ontwikkelingen Door de ontgroening, een afname van het aantal jongeren in de bevolking als gevolg van een dalend geboortecijfer, worden de scholen kleiner. Dit heeft o.a. nadelige gevolgen voor de groepsvorming. Groepen waarin drie leeftijdsgroepen zijn gecombineerd trekken een zware wissel op het personeel. Ook voor de kinderen is dit niet ideaal. Hoewel een school een belangrijke functie heeft in een dorp, het schoolbestuur is verantwoordelijk voor de onderwijs kwaliteit en niet voor het voortbestaan van een te kleine basisschool. Samenwerkingsscholen Met meerdere scholen in een woonkern is er de mogelijkheid om te komen tot samenwerking, in het uiterste geval een scholenfusie tot samenwerkingsschool. Wet- en regelgeving zijn nog steeds lastig. Voor CBO NWF is het belangrijk dat de samenwerkingsschool, of het nu een christelijke- dan wel openbare school is, open staat voor alle vormen van levensbeschouwing en dit ook in de naam van de school uitdraagt: een samenwerkingsschool. Het bestuur voelt zich mede verantwoordelijk voor een levensvatbare dorpsschool. Deze ontwikkeling is een speerpunt in beleid voor de komende jaren.
Opschaling CBO NWF heeft de ambitie uit te groeien tot hét schoolbestuur christelijk onderwijs in de nieuwe gemeente Waadhoeke, die ontstaat na een gemeentelijke herindeling van de gemeenten Franekeradeel, Menameradiel, Het Bildt en een deel van Littenseradiel. Onlangs heeft de scholenkoepel CBO G2, met scholen in de gemeenten Het Bildt en Leeuwarderadeel zich gemeld met de vraag of samenwerking, resulterend in een fusie, tot de mogelijkheden behoort. De besprekingen worden in 2016 vervolgd, met als doel te komen tot een beperkte fusie, dat wil zeggen, het beleid wat reeds is ontwikkeld voor CBO NWF blijft onveranderd.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
20
De positie van de scholen in Leeuwarderadeel is nog onduidelijk, deze gemeente gaat niet op in de nieuwe gemeente Waadhoeke. Aansluiting van de scholen uit Littenseradiel, scholen van CBO De Greidhoeke is op dit moment niet aan de orde. Deze scholen zijn nodig om voldoende schaalomvang te behouden voor het voortbestaan van alle scholen van deze organisatie. Passend Onderwijs Het bestuur heeft, vanwege de (wettelijke) ‘zorgplicht’, een ondersteuningsstructuur ingericht. De scholen hebben hun eigen school ondersteuningsprofiel vastgesteld. De komende jaren wordt dit profiel per school verder ontwikkeld met zo mogelijk een specialisatie per school. Dit om de toestroom van kinderen met een zorgvraag zo goed mogelijk binnen CBO NWF op te kunnen vangen en te voldoen aan de zorgplicht.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
21
Plusklas
Met ingang van het schooljaar 2011/2012 zijn we gestart met de plusklas voor leerlingen uit de groepen 5 t/m 8. In 2012 is de doelgroep uitgebreid met groep 4. Voor wie is de plusklas De plusklas is voor leerlingen van groep 4 t/m 8. De leerlingen blijven op hun eigen school en gaan één keer in de week naar de plusklas. Zij krijgen les van speciaal daarvoor opgeleide groepsleerkrachten. De plusklassen zijn gehuisvest in de scholen De Toermalijn in Franeker en de cbs Prins Johan Friso in Harlingen.
Doel van de plusklas Kinderen die (hoog)begaafd zijn hebben vaak meer en uitdagender lesstof nodig. Het doel van de plusklas is dan ook: · uitbreiding, verbreding en verdieping van de leerstof, sterk gekoppeld aan eigen interessegebieden; · aandacht voor gespreks– en studie-vaardigheden; · kinderen te begeleiden in de sociaal emotionele ontwikkeling (faalangst, aansluiting bij klasgenoten, het zelfbeeld); · zorgen voor een goede overgang van het primair naar het voortgezet onderwijs. Visie Ook (hoog)begaafde kinderen krijgen het onderwijs waar ze recht op hebben. De bovenschoolse plusklas is dan ook geen doel op zich, maar maakt onderdeel uit van een totaalbeleid op het gebied van leerlingenzorg. Iedere school zoekt naar de beste mogelijkheden voor de individuele leerling.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
22
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
23
Hoofdstuk 3 – Financiële informatie 3.1 Gevoerd financieel beleid In dit hoofdstuk wordt aandacht besteed aan het benoemen van het gevoerde financiële beleid, waarbij zaken als verantwoordelijkheid, Planning & Control en een oordeel over het weerstandsvermogen en financiële resultaat 2015 besproken worden. Sinds de invoering van de lumpsumfinanciering zijn de verantwoordelijkheden ten aanzien van de beheersing van zowel de personele en materiële kosten volledig bij het schoolbestuur komen te liggen. Om deze verantwoordelijkheid nu en in de toekomst te kunnen nemen, is een gezonde financiële situatie evenals een goed werkende Planning & Control van groot belang. Tweemaal per jaar ontvangt de Raad van Toezicht een met cijfers onderbouwde managementrapportage.
3.2 Analyse financieel resultaat Eigen vermogen Het eigen vermogen is opgedeeld in de algemene reserve en de bestemmingsreserves privaat. Stand per 31 december 2014 2.1.1
Algemene reserve
2.446.551
Resultaat
12.354
Overige mutaties
Stand per 31 december 2015 -
2.458.905
2.446.551 2.1.3
Bestemmingsreserve (privaat) Algemene reserve privaat Reserve schoolfonds
Totaal Eigen Vermogen
2.024.599 105.708
2.458.905
-
2.130.307
21.860 (8.295) 13.564
4.576.857
25.918
-
2.046.459 97.412 2.143.871
4.602.776
Algemene reserve Het niet bestemde deel van het eigen vermogen heeft betrekking op de publieke exploitatieresultaten van de scholen en zijn ondergebracht in algemene reserve. Deze reserve vormt een buffer ter waarborging van de continuïteit van de vereniging. Het bestuur heeft bewust gekozen voor het beperken van het aantal reserve potjes. Bestemmingsreserves privaat Algemene reserve privaat De algemene reserve privaat is het private vermogen van de vereniging. De renteopbrengsten, opbrengsten charitatieve doelen en contributies/ledengelden worden aan de algemene reserve toegevoegd. Hieruit worden onder andere de kosten voor charitatieve doelen en overige private lasten. Reserve schoolfonds Het saldo van ontvangen bijdragen van de ouders voor schoolreisjes, bijzondere dagen en dergelijke en de uitgaven die hierop betrekking hebben worden aan deze reserves toegevoegd. Deze gelden zijn beschikbaar voor de eigen school, te besteden door de schooldirecteur. Het is niet de bedoeling dat deze gelden worden opgepot, ze zijn bestemd voor de eigen leerlingen. Daar waar de saldi te hoog oplopen (> € 10.000) wordt de directeur aangespoord om de gelden te besteden. De hoogte van de reserve schoolfonds heeft geen relatie met het saldo op de eigen schoolrekening.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
24
Analyse financieel resultaat Hieronder zijn de cijfers en een verdere analyse opgenomen. Realisatie 2015 3. 3.1 3.2 3.5
4. 4.1 4.2 4.3 4.4
Realisatie 2014
Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten
10.089.549 73.243 333.962
9.935.070 33.500 394.940
9.817.053 69.081 409.289
Totaal baten
10.496.753
10.363.510
10.295.423
8.456.731 361.309 712.112 969.757
8.710.360 371.770 753.280 961.400
8.469.867 334.424 718.158 1.165.086
10.499.910
10.796.810
10.687.535
Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten
5
Begroting 2015
Saldo baten en lasten
(3.157)
(433.300)
(392.111)
Financiële baten en lasten
29.075
40.000
31.584
Nettoresultaat
25.918
(393.300)
(360.527)
Realisatie van 2015 vergeleken met de begroting voor 2015 Het kalenderjaar 2015 is afgesloten met een positief exploitatieresultaat van € 25.900. Dit resultaat heeft voor € 12.300 positief betrekking op de publieke exploitatie. Het private exploitatieresultaat is € 13.600 positief. Het exploitatieresultaat is hoger dan het aanvankelijk begrote negatieve resultaat van € 393.300. Het positieve verschil bedraagt € 419.200. Baten De positieve afwijking ad. € 133.200 van de totale baten ten opzichte van de begroting wordt in hoofdlijnen veroorzaakt door hogere rijksbijdragen als gevolg van de aanpassing van de variabelen waarop de bekostiging is gebaseerd. Daarnaast door de hogere bijdragen vanuit het samenwerkingsverband Passend Onderwijs vanaf schooljaar 2015-2016. In 2015 is van de gemeente Harlingen een vergoeding inzake integrale kindcentra ontvangen. De bijbehorende uitgaven zijn voornamelijk in 2014 gedaan (begeleidingskosten). Ook is een bekostiging ontvangen voor een “lerarenbeurs” en “eerste opvang vreemdelingen”. In verband met de opheffing van het oude samenwerkingsverband is het resterende saldo over de besturen verdeeld. Dit heeft geleid tot een extra bate waar in de begroting geen rekening mee is gehouden. Hiertegenover staan de lagere overige baten doordat er vanaf augustus geen personeel meer gedetacheerd wordt naar Fier. Tevens zijn de baten verhuur onroerende zaken lager dan verwacht. Lasten In 2015 zijn de premies van het ABP, het participatiefonds en het risicofonds gedaald. Daarentegen is in de cao onderhandelingen een loonsverhoging van 1,25% afgesproken met ingang van september 2015 en een eenmalige uitkering van € 500 per FTE. Gezien de krimp van het aantal leerlingen is met ingang van het schooljaar 2015-2016 gekozen voor een andere systematiek m.b.t. de toekenning van formatie op de scholen. Daarnaast heeft een aantal medewerkers besloten onze vereniging te verlaten door ander werk of pensionering. Tevens is de inzet van personeel via payroll lager. Vorenstaande heeft geleid tot een verlaging van de loonkosten voor 2015. Ten slotte zijn de uitgaven inzake Arbo lager mede doordat in de begroting rekening is gehouden met kosten in verband met ontslag. Op basis van de nieuwe meerjarenraming 2016-2026 heeft er een vrijval van de voorziening onderhoud plaatsgevonden. De energielasten zijn lager doordat in 2015 diverse afrekeningen zijn ontvangen in verband met minderverbruik. In 2015 zijn de contracten voor schoonmaak aangepast, de prijzen zijn aangepast en zijn er aanvullende diensten voor schoonmaak afgenomen. In totaal zijn hiermee de lagere lasten ad. € 296.900 verklaard. De financiële baten en lasten zijn in 2015 € 10.900 lager door de lagere rentepercentages. Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
25
Realisatie 2015 vergeleken met de realisatie van 2014 Vergelijken we de cijfers over 2015 met 2014 dan is het totale resultaat in 2015 € 386.400 hoger. Op hoofdlijnen zijn de verschillen geanalyseerd. Baten Door de aanpassing van de variabelen in 2015 waarop de bekostiging is gebaseerd en doordat het samenwerkingsverband Passend Onderwijs is gestart per 1 augustus 2014 zijn de rijksbijdragen in 2015 hoger. In 2015 is van de gemeente Harlingen een vergoeding inzake integrale kindcentra ontvangen. De overige baten zijn lager in 2015 doordat de bijdragen van het oude samenwerkingsverband verantwoord werden onder de overige baten. Vorenstaande verklaart de hogere totale baten in 2015 van € 201.300. Lasten De totale lasten zijn ten opzichte van 2014 € 187.600 positiever. Door de daling in FTE in 2015 en daartegenover de loonsverhoging in 2015 zijn de personele lasten iets lager. Daarnaast zijn de lagere overige lasten onder de overige lasten te noemen; te weten overige onderwijslasten, koersverlies effecten en overige private lasten. De overige onderwijslasten waren in 2014 hoger door diverse kosten in verband met de fusie. Het koersverlies effecten wordt veroorzaakt door de afwaardering van de MCP Holland aandelen in 2014 en het opheffen van een aantal deposito’s. In 2014 zijn de kosten van bouwbedrijf De Vries ten laste van de overige private lasten verantwoord. De financiële baten en lasten zijn in 2015 nagenoeg gelijk aan 2014 (verschil € 2.500 negatief). Financiële kengetallen In onderstaande tabel zijn de belangrijkste financiële kengetallen weergegeven. Kengetallen Solvabiliteit 1 Liquiditeit (Quick ratio) Weerstandsvermogen Rentabiliteit Kapitalisatiefactor Kapitalisatiefactor exclusief privaat
2015
2014
79,5% 3,44 20,7% 0,2% 47,9% 27,5%
78,0% 3,09 21,4% -3,5% 49,0% 28,4%
Solvabiliteit De solvabiliteit geeft de verhouding aan tussen het ‘eigen vermogen’ en het ‘totale vermogen’ (eigen vermogen en voorzieningen en kortlopende schulden). Het geeft aan in hoeverre de vereniging in staat is om te voldoen aan de totale schulden. De norm is vooralsnog 50%. De vereniging zit ruim boven de vastgestelde norm. Dit geeft aan dat de vereniging ruim voldoende in staat is om haar schulden te voldoen. Zou dit kengetal onder de norm vallen dan zou de vereniging in de moeilijkheden kunnen komen om haar schulden te voldoen. Liquiditeit Het kengetal liquiditeit (current ratio) is de verhouding tussen de ‘vlottende activa’ (vorderingen en liquide middelen) en de ‘vlottende passiva” (kortlopende schulden). Het geeft aan in hoeverre de vereniging in staat is om te voldoen aan de kortlopende schulden. De norm van de commissie Don is tussen 0,5 en 1,5. De norm van de vereniging is groter dan 1. Per 31 december 2015 is de liquiditeit 3,44. Dit geeft aan dat de vereniging op korte termijn aan haar verplichtingen kan voldoen. De grens zou niet lager dan 1 mogen zijn want dan zou de vereniging niet op korte termijn aan haar verplichtingen kunnen voldoen.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
26
Rentabiliteit De rentabiliteit wordt bepaald door het ‘resultaat uit gewone bedrijfsvoering’ (exploitatieresultaat) te delen door het totaal aan baten. In non-profit organisaties wordt de rentabiliteit ook wel het begrotingsoverschot genoemd (of het begrotingstekort bij een negatief exploitatieresultaat). De norm is positief. De vereniging geeft met deze norm aan in te zetten op een begrotingsoverschot. De rentabiliteit voor 2015 is 0,2%. Dit betekent dat de baten in 2015 ontvangen in 2015 voldoende waren om de lasten te dekken. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is de verhouding tussen het totale eigen vermogen minus de materiële vaste activa en het totaal van de rijksbijdragen. Het geeft een indicatie van de financiële veerkracht en continuïteit na een calamiteit. De norm is 10 - 20%, afhankelijk van het risicoprofiel van de vereniging. Onder de norm van 10% zou betekenen dat er te weinig vermogen is opgebouwd om onvoorziene risico’s op te vangen. Nu de vereniging erboven zit betekent dit dat er meer dan voldoende vermogen is opgebouwd om onvoorziene risico’s op te vangen. Kapitalisatiefactor De kapitalisatiefactor wordt bepaald door het totale kapitaal minus de gebouwen en terreinen te delen door de totale baten. Dit kengetal wordt gebruikt om te signaleren of onderwijsinstellingen misschien een deel van hun kapitaal niet of inefficiënt benutten voor de vervulling van hun taken. Als signaleringsgrens is gesteld voor grote besturen (> 8 miljoen totale baten) 35%. Voor kleine besturen 60% (< 5 miljoen totale baten). De Kapitalisatiefactor kan op twee manieren worden berekend; inclusief financiële baten en exclusief financiële baten. De kapitalisatiefactor inclusief financiële baten is 47,9% en hiermee zit de vereniging boven de signaleringsgrens. De kapitalisatiefactor exclusief financiële baten (27,5%) is onder deze grens. Het verschil geeft al aan dat wanneer we niet rekening houden met de financiële baten de vereniging haar middelen efficiënter inzet ten behoeve waarvan zij is opgericht. Houden we wel rekening met de financiële baten dan blijft de vorige bewering staan echter dan houdt de vereniging nog een buffer over. De vereniging heeft hier echter beleid op gemaakt om een buffer aan te houden voor de te verwachten investeringen.
3.3 Continuïteitsparagraaf Doel van deze continuïteitsparagraaf is dat iedere belanghebbende of belangstellende kennis kan nemen van de wijze waarop het bestuur omgaat met de financiële gevolgen van het gevoerde en te voeren beleid.
Kengetallen
Totale Personele bezetting in FTE
2015
2016
2017
2018
118,47
109,64
109,15
108,75
Management /directie in FTE
13,23
11,68
11,68
11,28
Onderwijzend personeel in FTE
99,53
92,02
92,02
91,53
Overige medewerkers in FTE
5,71
5,94
5,45
5,94
1.847
1.816
1.754
1.752
79,5%
82,2%
82,7%
83,7%
3,44
3,45
4,35
4,91
20,7%
22,7%
27,2%
30,2%
0,2%
2,0%
1,0%
0,2%
Kapitalisatiefactor
47,9%
50,1%
52,7%
53,5%
Kapitalisatiefactor exclusief privaat
27,5%
28,4%
29,9%
29,9%
Leerlingaantal Solvabiliteit Liquiditeit (Quick ratio) Weerstandsvermogen Rentabiliteit
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
27
Toelichting De bovenstaande kengetallen geven de personele bezetting in FTE weer zonder vervanging. Het bestuur houdt rekening met krimp in het leerlingenaantal in de komende jaren. Krimp noodzaakt tot maatregelen. Het bestuur is zich hiervan bewust. In de meerjarenbegroting is hierop geanticipeerd. Verwacht wordt met natuurlijk verloop (een groot) deel van de krimp op te kunnen opvangen. De financiële kengetallen de komende jaren boven de daarvoor gestelde grenzen. Mochten er zich in de komende jaren onvoorziene risico’s voordoen dan is de vereniging financieel krachtig genoeg om dit op te vangen.
Balans 2015
2016
2017
2018
2.509.657
2.534.807
2.247.287
2.004.768
200.000
200.000
200.000
200.000
2.709.657
2.734.807
2.447.287
2.204.768
Activa Vaste Activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Vorderingen
767.258
577.541
752.881
784.001
Liquide middelen
2.312.900
2.530.787
2.727.301
2.897.338
Totaal vlottende activa
3.080.158
3.108.329
3.480.183
3.681.340
Totaal activa
5.789.815
5.843.135
5.927.469
5.886.107
2.458.905
2.573.209
2.608.085
2.585.390
2.046.459
2.072.039
2.098.909
2.125.429
97.412
157.995
197.913
217.166
Voorzieningen
292.463
139.893
222.563
208.123
Kortlopende schulden
894.576
900.000
800.000
750.000
5.789.815
5.843.135
5.927.469
5.886.107
Passiva Eigen vermogen; Algemene reserve Bestemmingsreserve privaat; Algemene reserve privaat Reserve schoolfonds
Totaal passiva
Toelichting De resultaten van de meerjarenbegroting zijn in het eigen vermogen verwerkt. In de materiële vaste activa zijn de meerjareninvesteringen en de afschrijvingen voor de komende jaren verwerkt. Eventuele scholenfusies zijn hierin niet meegenomen. Jaarlijks wordt € 138.400 gedoteerd naar de voorziening huisvesting. De geplande uitgaven voor groot onderhoud zijn voor de komende jaren € 290.970 in 2016, € 55.730 in 2017 en € 152.840 voor 2018. Het bestuur verwacht verder geen belangrijke mutaties in de voorzieningen. Het bestuur heeft geen plannen om de financieringsstructuur te wijzigen. Risicomanagement We signaleren een aantal risico’s die de komende jaren van invloed zijn op het voortbestaan van (scholen van) de vereniging. In 2015 werd de vereniging geconfronteerd met het faillissement van het administratiekantoor. Naar aanleiding van dit faillissement heeft het bestuur zich gebogen over de vraag welke dienstverlening voor de toekomst van belang is, welke diensten willen we zelf ‘in huis’ willen hebben en welke diensten gaan we uitbesteden. In 2015 is een lijst opgesteld van mogelijke partners, in 2016 volgt de definitieve keuze. Of we gaan verder met de doorstarter, Helder Onderwijs, dan wel we gaan in zee met een andere dienstverlener. De te maken keuze wordt vooral bepaald door de omvang van de inbreng van de eigen stafmedewerkers. We zoeken een faciliterend administratiekantoor.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
28
De invoering van de wet Werk en Zekerheid is uitgesteld tot in 2016. Hierdoor hebben we meer tijd te anticiperen op de uitwerking van deze wet voor onze invallers. Door de beperking in de inzet van invallers, 3 contracten en daarna een pauze van 6 maanden, dreigt de kortdurende afwezigheid van 1 dag moeilijk vervangbaar. De feminisering van het onderwijs, minder mannen in dienst, is van invloed op de teamsamenstelling. In toenemende mate wordt het beroep van onderwijzer een vrouwelijke aangelegenheid, de kinderen missen in het onderwijs een meester. Deze trend zet zich voort, omdat het beroep van onderwijzer bij mannen onaantrekkelijk is. Het bestuur heeft daarop geen invloed. Van rijkswege worden wel initiatieven verwacht om het beroep van onderwijzer aantrekkelijker te maken voor mannen. De pensioengerechtigde leeftijd van het onderwijspersoneel wordt hoger. Daardoor blijven ouderen ook langer doorwerken. De afstand tot de belevingswereld van jongeren in de basisschoolleeftijd wordt hiermee steeds groter. De ontwikkeling van de multi media vragen veel flexibiliteit van de oudere leerkracht. Doordat ouderen later uitstromen vanwege pensionering stromen jongeren moeilijker in. Een sector met een dergelijke negatieve werkgelegenheid trekt geen jongeren, zeker geen mannen. Ook op deze ontwikkeling heeft het bestuur geen invloed, maar heeft op termijn wel last van de gevolgen hiervan. Steeds vaker ontvangt het bestuur signalen dat de wijze van bekostiging zal veranderen. Met name de toekenning van de kleine scholentoeslag, die het financieel mogelijk maakt dat ook de kleinere scholen blijven bestaan, is een risico. Door de krimp en daarmee de ‘groei’ van het aantal kleine scholen is deze toeslag van belang voor het voortbestaan van deze scholen. Hierin ligt de reden dat het bestuur de komende jaren zich zal richten op vergroting van de scholen, mogelijk door fusies. Het ontbreken van een financieel onderbouwde risico-analyse draagt bij aan het aanhouden van (te?) hoge reserves. Deze gelden worden gereserveerd voor zich mogelijk voordoende risico’s. Daarmee kunnen deze gelden niet worden ingezet voor het onderwijs, dan wel het personeel. Het bestuur ontwikkelt een financieel beleidsplan. Een onderdeel daarvan is de risico inventarisatie. De overheid is vaak onvoorspelbaar in haar beleid. Door reactief in te spelen op maatschappelijke ontwikkelingen ervaren wij het overheidsbeleid als grillig. Dit heeft betrekking op financiële ontwikkelingen maar evenzeer op maatschappelijke ontwikkelingen. Vaak wordt het onderwijs aangemerkt als de vindplaats van alle oplossingen voor maatschappelijke problemen, en daarbij worden de scholen afgerekend op de prestaties in de basisvaardigheden rekenen en taal.
Meerjarenbegroting Staat van baten en lasten Realisatie
Begroting
Begroting
Begroting
2015
2016
2017
2018
9.686.590
Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen Overige baten Totaal baten
10.089.549
10.013.934
9.785.992
73.243
37.318
36.942
36.942
333.962
211.984
201.984
201.984
10.496.753
10.263.236
10.024.918
9.925.516
Lasten Personeelslasten
8.456.731
7.961.400
7.824.285
7.837.539
Afschrijvingen
361.309
382.230
393.470
389.450
Huisvestingslasten
712.112
754.250
759.250
741.250
Overige lasten
969.757
994.889
976.249
964.199
10.499.910
10.092.769
9.953.254
9.932.438
Saldo baten en lasten
-3.157
170.467
71.664
-6.922
Financiële baten en lasten
29.075
30.000
30.000
30.000
Nettoresultaat
25.918
200.467
101.664
23.078
Totaal lasten
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
29
Toelichting Gezien de krimp van het aantal leerlingen is met ingang van het schooljaar 2015-2016 gekozen voor een andere systematiek m.b.t. de toekenning van formatie op de scholen. Daarnaast heeft een aantal medewerkers besloten onze vereniging te verlaten door ander werk of pensionering. Beide omstandigheden hebben geleid tot een verlaging van de loonkosten voor 2015 en voor de jaren daarna. Aangezien de loonkosten 80% van onze begroting bepalen is dit een belangrijk gegeven. In 2015 hebben wij drie jonge leerkrachten kunnen benoemen. Wij hebben hiervoor de éénmalige rijksvergoeding ingezet. De komende jaren zal bij ongewijzigde omstandigheden er geen sprake zijn van de aanname van nieuw personeel. Door een verschuiving van de pensioengerechtigde leeftijd gaat de verplichte pensioenleeftijd omhoog. Medewerkers hebben de keuze met vervroegd pensioen te gaan maar slechts één medewerker binnen onze vereniging heeft aangegeven van deze regeling gebruik te willen maken. Pas vanaf 2020 is er sprake van de uitstroom van medewerkers in verband met verplichte pensionering. Aangezien de krimp van het aantal leerlingen ook doorgaat zal dit hooguit betekenen dat het verlies aan formatie wordt opgevangen door het vertrek van medewerkers. Voor de leeftijdsopbouw van ons personeelsbestand is dit een zaak van aandacht. Op materieel gebied is er sprake van diverse plannen om de materiële kosten de komende jaren te beperken. Het gaat dan met name om nieuwbouw-, verbouw- en fusieplannen. Het is zaak om leegstand zoveel als mogelijk te beperken. Daarnaast wordt gekeken naar de inzet van duurzame maatregelen om de exploitatiekosten terug te dringen.
3.4 Treasury- en financieringsbeleid Conform de regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek heeft het bestuur een treasurystatuut vastgesteld. Hierin is het treasurybeleid uiteengezet en zijn de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de diverse functionarissen vastgelegd. Het uitgangspunt van het treasurybeleid is dat het bestuur geen risicovolle beleggingen mag aangaan en voldoende functiescheiding treft bij het aangaan van grote transacties. De vereniging heeft momenteel nog participaties in een belegging in vastgoed. Deze belegging is momenteel € 0 waard en is afgeboekt op de balans. In afwachting van verdere, positieve, ontwikkelingen wordt deze belegging aangehouden tot het moment van verkoop. De vereniging heeft de volgende deposito’s en spaarrekeningen in haar bezit (boekwaarde 31 december 2015): SNS Zakelijk Sparen NL 26 SNSB 0859887715 € 509.347 Rabo BedrijfsBonusrekening NL 52 RABO 3461 4829 19 € 933.451 Rabo Deposito NL 96 RABO 1097 7135 71 € 48.675 Rabo Deposito NL 77 RABO 3160 6800 37 € 200.000 Rabo Doelsparen NL 82 RABO 3179 8214 42 € 300.000
3.5 Inspectie van het onderwijs Bij het financieel toezicht is tegenwoordig ook de inspectie van het onderwijs betrokken. Op 26 november 2015 ontvingen wij het resultaat van de toetsing van het jaarverslag 2014. Het bestuur werd gewezen op het rapport van bevindingen van de accountant, met daarin een opmerking over het niet naleven van wet- en regelgeving. Deze, correcte, opmerking had betrekking op het niet Europees aanbesteden van de administratie. CBO NWF verlengt jaarlijks het contract met het administratiekantoor. Ook na het faillissement van OSGMetrium is door overmacht de administratie zonder aanbesteding uitgevoerd door Helder Onderwijs. Het bestuur verwacht dat buitenlandse administratiekantoren onvoldoende kennis hebben van de wet- en regelgeving die van toepassing is.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
30
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
31
Hoofdstuk 4 – Overige informatie Dit hoofdstuk behandelt de onderdelen die logischerwijs niet vallen onder de voorgaande twee hoofdstukken.
4.1 Maatschappelijk verantwoord ondernemen Het schoolbestuur is zich bewust van het maatschappelijk speelveld waarin de organisatie zich bevindt en de noodzaak om op maatschappelijk verantwoorde wijze het onderwijs binnen de organisatie vorm te geven. De scholen onderhouden actief contacten met instellingen en verenigingen uit de lokale gemeenschap: o.a. de bibliotheek (kleine bieb), de lokale kerkgemeenschappen, de peuterspeelzaal / kinderopvang en overige organisaties/verenigingen. De Stichting Kinderopvang Friesland (SKF) verzorgt de peuterspeelzalen in Franekeradeel en Harlingen. In Menameradiel wordt dit gedaan door Sisa Kinderopvang. Alle scholen bieden tussenschoolse opvang aan, maar ook buitenschoolse opvang is mogelijk. Deze opvang is uitbesteed / opgedragen aan SKF. Het thema duurzaamheid is in het strategisch plan opgenomen. De eerste scholen hebben nu zonnepanelen (de Fûgelsang en Staetlânsskoalle), waar mogelijk wordt verder geïnvesteerd. Ook bij de nieuw- en verbouw van scholen worden duurzame investeringen afgewogen. De scholen verspreiden zo veel mogelijk memo’s, schoolkranten, info’s enz. op digitale wijze. Ook zijn de websites van de vereniging en de scholen in toenemende mate de vindplaats van informatie. CBO NWF heeft een kopieercontract zo afgesloten dat het terugdringen van het kopieervolume loont, we hebben geen verplicht minimum volume voor de apparaten. In 2015 zijn de scholen voorgelicht over een digitaal ouderportaal ‘Mijn School’, 5 scholen voeren dit programma in. Voor de Energy Challenges hebben zich 7 scholen aangemeld, dit is een wedstrijd voor energiebesparing. Daarnaast worden de schoolgebouwen beoordeeld op het energieverbruik. In 2016 worden op deze scholen slimme meters geplaatst zodat we met de kinderen in lesprogramma’s het energie verbruik kunnen volgen.
4.2 Horizontale verantwoording Leden Tijdens de Algemene Ledenvergadering legt het bestuur verantwoording af aan de leden. Alle leden ontvangen een (papieren) ledenversie van de jaarstukken. Deze ledenversie bevat de tekst van het bestuursverslag, aangevuld met schoolinformatie en een verkorte versie van de jaarrekening. De accountantsverklaring maakt hiervan deel uit. Na behandeling in de ledenvergadering worden de jaarstukken gepubliceerd op de website, waarmee ze breed toegankelijk worden. GMR Voorafgaande aan de behandeling in de algemene ledenvergadering worden de jaarstukken besproken met de schooldirecteuren en de GMR. Met name de uitputting van de begroting staat hierbij centraal, dit afgezet tegen de behaalde (onderwijskundige) resultaten. Voortgezet onderwijs Op schoolniveau worden de contacten onderhouden met de diverse instellingen voor voortgezet onderwijs (VO). Deze contacten zijn gericht op het succesvol deelnemen aan het VO door oudleerlingen en de kwaliteit van advisering. De vereniging CBO NWF is lid van de vereniging Voortgezet Onderwijs Noordwest Friesland. Zij vertegenwoordigt daarbij de scholen van de vereniging bij deze organisatie. Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Onze organisatie maakt deel uit van het samenwerkingsverband Passend Onderwijs Friesland, een provinciaal verband. De heer Reitsma is bestuurslid van dit samenwerkingsverband, secretaris van het dagelijks bestuur.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
32
Gemeenten Franekeradeel, Harlingen en Menameradiel De contacten met de gemeenten Franekeradeel, Harlingen en Menameradiel zijn structureel. In periodiek overleg wordt in het Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO) dan wel de Lokaal Educatieve Agenda (LEA) overlegd met de gemeente en overige schoolbesturen aangaande huisvesting en onderwijskundige zaken. Het overleg met de gemeente Menameradiel vindt plaats in Middelsee verband, een overleg waarin nu nog drie (andere) gemeenten participeren. Naast de contacten op bestuurlijk niveau (wethouders) wordt ook regelmatig in goed overleg met de beleidsambtenaren gesproken. Gebiedsteam Door de transitie van jeugdzorg naar de gemeenten is er nu sprake van zgn. gebiedsteams ter vervanging van de Centra voor Jeugd en Gezin. De scholen van onze organisatie hebben te maken met drie gebiedsteams, die alle verschillend werken. Bestuurlijk overleg vindt nog nauwelijks plaats. Regionale politie Met de regionale politie zijn goede afspraken gemaakt over vandalisme preventie. Vandalisme schade wordt steeds gemeld. De gemeente Franekeradeel ontwikkelde in 2015 plannen voor cameratoezicht bij scholen met veel vandalisme schade. Dit goede voornemen is nog niet tot uitvoer gekomen. Daarnaast komt de politie ook voor preventie op de scholen, o.a. bij de controle van de fietsen. Voor met name de schoolverlaters is het belangrijk dat zij beschikken over deugdelijke fietsen. Brancheorganisaties Tot slot melden we het lidmaatschap aan de brancheorganisaties PO Raad en Verus (voorheen Besturenraad). Provinciaal zijn we lid van de Coöperatie Christelijk Basisonderwijs Fryslân.
4.3 Bestuursverklaring inzake interne beheersing De interne beheersing van de processen binnen de vereniging is primair een verantwoordelijkheid van het bestuur. Het totale stelsel van functiescheidingen, autorisaties en andere maatregelen en procedures ondersteunt het bestuur bij het beheersen van de processen. Een aanzet tot het beschrijven van de Administratieve Organisatie en fraude bestrijding is gemaakt. Het bestuur is van mening dat het gehele stelsel van interne beheersing bijdraagt aan het rechtmatig en doelmatig realiseren van de doelstellingen van de vereniging.
4.4. Internationalisering De vereniging heeft geen subsidie voor internationalisering ontvangen.
4.4 Prestatiebox Gelden van uit de prestatiebox zijn zo veel mogelijk gebruikt voor scholing en planmatige kwaliteitsverbetering.
4.5 Beheersing van uitgaven inzake uitkeringen na ontslag Bij aantoonbaar disfunctioneren wordt een extern verbetertraject opgesteld, met uiteindelijk een externe beoordeling. Het bestuur kan op basis hiervan beslissen tot een ontslagprocedure. In het verslagjaar hebben vier medewerkers de organisatie verlaten met een vergoeding voor outplacement, scholing, coaching en oriëntatie op de arbeidsmarkt. Daarnaast werd een vergoeding verstrekt voor juridische ondersteuning van de vakbond. De uitkering bedroeg in totaal ruim € 36.000.
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
33
Bijlagen 1.Organogram
2. Bestuur
2.1 Samenstelling College van Bestuur Directeur – bestuurder
de heer P. Sybesma MES de heer W. Reitsma
RDO®1
2.2 Samenstelling Raad van Toezicht Voorzitter Leden Audit commissie Audit commissie
mevrouw W. van der Plas mevrouw A. van Twillert de heer T. de Jager de heer T. Bonnema mevrouw M. Kompier de heer D. Westerhof de heer P. Stehouwer
2.3 Wet Openbaarmaking Publieke Topinkomens De leden van het College van Bestuur worden overeenkomstig wet- en regelgeving bezoldigd. In 2015 is een functiebeschrijving vastgesteld op grond waarvan de functie Lid College van Bestuur volgens de geldende normen wordt gewaardeerd (FuWaSys). De functie Lid CvB is nu van een OP functie (directie onderwijs personeel) gewijzigd in een OOP functie (Onderwijs Ondersteunend Personeel) schaal 15. De vergoeding van de leden van de RVT is in 2015 vastgesteld. Deze zijn: Voorzitter € 1.300, Lid audit commissie € 1.150 en leden € 1.000 bruto per jaar.
1
RDO® Register Directeur Onderwijs
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
34
2.4.Scholen CBO Noardwest Fryslân Leerlingtelling 1-10-2015
Aantal leerlingen per school 350 300 250 200 150 100 50 0
De Korendrager
Mooitaki
De Flambou
De Fûgelsang
De Schalmei
Staetlânsskoalle
Eben Haëzer
De Skeakel
Prins Johan Friso
Het Baken
38 28 0 0
75 92 4 0
63 52 0 0
22 27 2 0
98 70 10 9
29 31 0 0
50 49 0 0
71 59 1 4
62 131 124 72 162 144 3 12 17 1 10 7
79 82 4 3
totaal leerling 133
66 167 115
Toermalijn
It Iepen Finster
Totaal
66 67 0 0
leerlingen / school
vier t/m zeven jarigen acht jarigen en ouder categorie a, gewicht 0,30 categorie d, gewicht 1,20
acht jarigen en ouder
It Anker
vier t/m zeven jarigen
49 168
60
99 130 134 293 268 161
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
35
CBS It Anker Dronryp
Brinnr. Directeur
04KJ K. van der Wal – Exoo
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
66 lln 67 lln
Brinnr. Directeur:
04KZ D. Visser RDO®
totaal 133 leerlingen
SWS It Iepen Finster Achlum
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
38 lln 28 lln
Brinnr. Directeur:
05LC T. de Jong RDO®
totaal 66 leerlingen
CBS De Korendrager Franeker
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
75 lln 92 lln
Brinnr. Directeur
05LS P. Huijser RDO®
totaal 167 leerlingen
CBS Mooitaki Bitgummole
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
63 lln 52 lln
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
totaal 115 leerlingen
36
CBS De Flambou Oosterbierum
Brinnr. Directeur:
05RR D. Zijlstra – Reitsma RDO®
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
22 lln 27 lln
totaal 49 leerlingen
CBS de Fûgelsang Berltsum
Brinnr. 06KL Directeur J. Slagter – Klomp RDO® Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
98 lln 70 lln
Brinnr. Directeur:
06RK D. Zijlstra – Reitsma RDO®
totaal 168 leerlingen
PCBS De Schalmei Tzummarum
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
29 lln 31 lln
Brinnr. Directeur:
07IL P. Huijser RDO®
totaal 60 leerlingen
Cbs Staetlânsskoalle Tzum
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
50 lln 49 lln
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
totaal 99 leerlingen
37
CBS Eben Haëzer Menaam
Brinnr. 07MG Directeur S. Sijbesma RDO® Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
71 lln 59 lln
Brinnr. Directeur:
08PI S. Sijbesma RDO®
totaal 130 leerlingen
Pcbs De Skeakel Sexbierum
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
62 lln 72 lln
Brinnr. Directeur:
09XZ J. Woudstra RDO®
totaal 134 leerlingen
Cbs De Toermalijn Franeker
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
131 lln 162 lln totaal 293 leerlingen
Brinnr. Directeur:
10HA J. Blank RDO®
Cbs Prins Johan Friso Harlingen
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
124 lln 144 lln totaal 268 leerlingen
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
38
Cbs Het Baken Harlingen
Brinnr. Directeur:
10XU S. Dolstra – Bierema RDO®
Leerlingenaantal 1-10-2015: 4 – 7 jarigen 8 – 12 jarigen
79 lln 82 lln
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
totaal 161 leerlingen
39
Bestuursverslag 2015 CBO Noardwest Fryslân
40