BIM en Gebiedsmodellen Bevindingen n.a.v. een proefproject
Hein Corstens
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
1
Inhoud 1.
Proefproject Vakcollege Eindhoven
2. 3. 4. 5. 6.
Gebiedsmodel Processen IT Mens en Cultuur Management en Organisatie
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
2
1. Proefproject Vakcollege Eindhoven
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
3
Betrokkenen
• Gemeente Eindhoven • Platform Virtueel Brabant • OMO Ons Middelbaar Onderwijs • Atelier PRO Architecten
• • • •
Bouwtechnisch Adviesbureau ABT Nelissen Ingenieursbureau Bentley Systems Technische Universiteit Eindhoven
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
4
Probleemstelling Vanuit de doelstelling: verbetering van het proces van ontwikkeling en beheer van bouwwerken (gebouwen of infra) en hun omgeving: Wat zijn de consequenties voor de gemeente van ontwikkelingen rondom BIM/Gebiedsmodel: • • • •
Organisatie Processen Applicaties Gegevens.
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
5
Gemeenten en BIM betreft:
1. (Geo-)informatievoorziening in het kader van stadsontwikkeling en –beheer incl. de begeleiding van bouwplannen
2. Verbetering (geo-)informatievoorziening door input BIMinformatie
3. Vergunningverlening 4. Ontwikkeling en beheer gemeentelijke infrastructuur 5. Ontwikkeling en beheer gemeentelijke gebouwen Proefproject betrof vooral punt 1 en 2 BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
6
BIM Vakc olleg e Eind 7 hove
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
8
Vakcollege Eindhoven 1-10-12
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
9
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
10
Vakcollege en terrein
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
11
Vakcollege en terrein transparant
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
12
Vakcollege en pointclouds
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
13
Vakcollege en 3D Stadsmodel
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
14
Omgevingsinformatie Gebouwen Infrastructuur: wegen, spoorwegen, waterwegen, kunstwerken (zoals tunnels), kabels en leidingen, stelsels (zoals rioleringsstelsel) Straatmeubilair Installaties Oppervlaktewater Terreinen, gebieden, percelen Vegetatie Bodem Ondergrond: geomorfologie, boringen, sonderingen, grondwater, grondsamenstelling, energie, gas Lucht
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
Verkeer Juridische objecten: zakelijke rechten, publiekrechtelijke beperkingen en plannen: bestemmingsplannen, vergunningen, monumentstatussen, beschermde stads- en dorpsgezichten, landschap en natuur, welstand Waarde, WOZ Gebeurtenissen: evenementen, werk in uitvoering e.d.. Bevolking Bedrijven Veiligheid en risico Cultuurhistorie Netwerken Metingen
15
Omgevingsinformatiebehoefte
• Eisen aan nauwkeurigheid, actualiteit en consistentie variëren sterk naar doel en procesfase
• Grote behoefte aan flexibiliteit: behoeften afhankelijk van gebeurtenissen en voortschrijdend inzicht ( iteratief werkproces; nieuwe onvoorziene inzichten)
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
16
Aanbod omgevingsinformatie Basisregistraties (BAG, BGT, enz.) Wegbeheer Groenbeheer Klachten Monumenten Archeologie (ArcheoLink) Ondergrondse afvalcontainers Matenplannen Grondtransacties Rijroutes, veegroutes, strooiroutes Bomen Speelvoorzieningen Ongevallen Verkeer (tellingen, metingen)
Parkeren Verkeersborden, verkeersmaatregelen Verkeerslichten Straatverlichting Landbouw Markten, kermissen, e.d. Bodemonderzoek Ontwerpen Openbare Ruimte (tekeningen) Contracten Kwaliteit/inspectie Openbare Ruimte Grondwater (peilbuizen) Fotomateriaal e.a.
Externe bronnen: • PDOK • Basisregistraties • Commerciële gegevensaanbieders (Bridgis, Arcadis: Geo Atlas) • Specialistische bronnen (geologie, cultuurhistorie, enz.) • Én: de enorme hoeveelheid (open) data van het Internet
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
17
Vraag - aanbod
• Onvolledige toegankelijkheid data • Inconsistenties • Ontbreken statusinformatie
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
18
Structurering: GeoFundament
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
19
2. Gebiedsmodel
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
20
• Concentreer gebiedsgericht de informatievoorziening aan bouwbetrokkenen en structureer deze informatie
• Je krijgt dan een soort BIM op gebiedsniveau
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13 16-10-13
21
vergunningverlening verkeersmanagement handhaving veiligheid
asset management
verwerving
inrichting en beheer openbare ruimte
bouwplanontwikkeling en –realisatie
Gebieds Model
bestemmingsplanontwikkeling
leidingenbeheer visualisatie
ruimtelijke planvorming
grondexploitatie
programmering energie management
potentie-analyse
archeologisch onderzoek waterbeheer bodembeheer
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
22
Virtueel ontwikkelen en beheren Gebiedsmodel
Gebied
Tijd
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
23
Gebiedsmodel Gebied
Gebw G1
Gebw G2
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
Weg W1
24
Terrein T1
Water W1
Gebiedsmodel Gebied
Gebw G1
Gebw G2
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
Weg W1
25
Terrein T1
Water W1
K&L Ondergrond Enz.
Gebiedsmodel GIS
Gebied
Gebw G1
Gebw G2
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
Weg W1
26
Terrein T1
Water W1
Gebiedsmodel Gebied
Gebw G1
Bouwdeel 1
Gebw G2
Ruimte1
Weg W1
Terrein T1
Wegvak V1
Wegvak V2
Strookvak S1
Strookvak S2
Install 1 Bouwdeel 2
Ruimte2
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
27
Straatmeubel M1
Water W1
Gebiedsmodel Gebied
Gebw G1
Bouwdeel 1
Gebw G2
Ruimte1
Weg W1
Terrein T1
Wegvak V1
Wegvak V2
Strookvak S1
Strookvak S2
Install 1 Bouwdeel 2
Ruimte2
Bevindt zich in
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
Staat op
28
Straatmeubel M1
Water W1
Gebiedsmodel Gebied
Gebw G1
Bouwdeel 1
Gebw G2
Ruimte1
Weg W1
Terrein T1
Wegvak V1
Wegvak V2
Strookvak S1
Strookvak S2
Install 1 Bouwdeel 2
Ruimte2
BIM
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
BIM
Straatmeubel M1 BIM
29
Water W1
Gebiedsmodel Gebied
Gebw G1
Bouwdeel 1
Gebw G2
Ruimte1 Installatiemodel
Weg W1
Terrein T1
Wegvak V1
Wegvak V2
Strookvak S1
Strookvak S2
Install 1 Bouwdeel 2
Ruimte2
BIM
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
30
Straatmeubel M1
Water W1
Gebiedsmodel GIS
Gebied
Gebw G1
Bouwdeel 1
Gebw G2
Ruimte1 Installatiemodel
Weg W1
Terrein T1
Wegvak V1
Wegvak V2
Strookvak S1
Strookvak S2
Install 1 Bouwdeel 2
Ruimte2
BIM
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
BIM
31
Straatmeubel M1
Water W1
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
32
Gebiedsinformatiemodel
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
33
Gegevens: standaarden • BIM-standaarden: IFC, IFD, IDM, COINS, NLCS, CB-NL (Conceptenbibliotheek NL), NEN 2767 (o.a. decompositie)
• Geo-standaarden: ISO 19000 serie, INSPIRE, CityGML, NEN 3610 (basismodel Geo-informatie), sectormodellen (IMGeo, IM101, IMBRO, BRT, IMKAD, IMKICH, IMKL, IMLG, IMNAB, IMOOV, DBK, IMRO, UM Aquo, IMWA, IMBOR)
• Voor gemeenten: GEMMA, met name RSGB en RGBZ • Voor specifieke doelen: volkshuisvesting (CORA), onderwijs (ROSA), industrie, enz.
Terzijde: naar een BORA (BouwReferentieArchitectuur)?
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
34
3. Proces
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
35
Processen Systems engineering
Technische oplossingen
zaak-afhandeling
Functionele eisen
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
36
3. IT: Applicatie
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
37
Proefomgeving • Basis: Bentley Projectwise • Functionaliteit: -
Versiebeheer Bijhouding documenten door verschillende partijen Workflow, beperkt Uitwisseling van tekeningen Rapportage
• Voor de functionaliteit van een Gebiedsmodel is uitgebreidere functionaliteit nodig, bijvoorbeeld AssetWise en/of koppeling met PLM (zoals TeamCenter)
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
38
Applicatie: gewenste functionaliteit
• Beheer en controle gebiedsstructuur, bestaande uit fysieke objecten en ruimten
• Ondersteuning Systems Engineering • Workflow, configuratiemanagement, wijzigingsprocedures, versiebeheer
• Informatiefuncties: zoeken, navigeren, raadplegen, visualiseren, import/export, koppeling GIS en CAD
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
39
3. Mens & cultuur
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
40
Mens en cultuur
• Gemeenten en andere gebiedsontwikkelaars en beheerders: investeer in awareness en kennis BIM
• BIM en Gebiedsmodel maakt interactieve samenwerking mogelijk iteratief werkproces i.p.v. het sequentieel ‘doorgeven’van werk samenwerking (met een leleijk woord: ‘colloborative engineering’) wordt belangrijker.
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
41
3. Management en organisatie
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
42
Management en organisatie • Integratie voorbereiding, ontwikkeling, realisatie en beheer • Vergunningverlening: integreer toetsingskader in BIM • Ontwikkel gebouwen en civieltechnische werken in BIM als publiek professioneel opdrachtgever.
• Investeer in een adequate omgeving voor Gebiedsmodel: - Centrale beschikbaarheid gebiedsinformatie - Systems Engineering gekoppeld aan zaakgericht werken - Applicatie
• BIM stelt nieuwe eisen aan personeel en organisatie, bijvoorbeeld Beheerder Gebiedsmodel BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
43
Info (1)
• http://www.bouwinformatieraad.nl/785 • Hein Corstens,‘BIM en Gebiedsmodellen in de gemeente’, Microvisie Magazine 15(2013)2
• Hein Corstens,’Het Gebiedsmodel: productmodel voor een gebied’,Geo-Info 10(2013)7
• Hein Corstens,’Area Lifecycle Management. PLM voor gebieden’, CAD Magazine 24(2013)6
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
44
Info (2)
• Hein Corstens:
[email protected]
• Mark Stals:
[email protected]
• Ad Steenbakkers:
[email protected]
BIR Event BIM en Gebiedsmodellen 16-10-13
45