Betalingsverkeer via IBAN en SEPA Gaston Aussems – Programmabureau SEPA DNB ICT Financials – 29 november 2012
Agenda
1. Wat is SEPA? 2. Hoe migreren we in Nederland? 3. Wat is de impact van SEPA? 4. Hoe pakt u het aan?
2
Kluwer
SEPA harmoniseert de interne betaalmarkt - Logische voltooiing Euro markt - Naast uniforme munt en betaalkaart ook uniform giraal betalingsverkeer in EU
- Grote verschillen in tussen landen - Kosten, verwerkingstijden, rechten/plichten betalers en ontvangers
- Bevorderen concurrentiekracht Europese economie - Standaardisatie - Schaalvergroting
SEPA harmoniseert de interne betaalmarkt
Binnen de Single Euro Payments Area kunnen consumenten en bedrijven met één rekening en één set betaalmiddelen met hetzelfde gemak naar Nederlandse en naar buitenlandse rekeningen betalen.
SEPA realisatie kent drie pijlers - Wetgeving - Payment Services Directive - Verordening einddata
Standaarden
- Betaalproducten - SEPA Credit Transfer - SEPA Direct Debit
- Standaarden - IBAN - ISO20022 XML
Wetgeving
Producten
Agenda
1. Wat is SEPA? 2. Hoe migreren we in Nederland? 3. Wat is de impact van SEPA? 4. Hoe pakt u het aan?
6
Kluwer
1 februari: einddatum migratie naar SCT SDD
Organisatie: Nationaal migratieplan Infrastructuur gereed voor massale migratie
Specificaties basisassortiment zakelijke gebruikers
SCT
2012
SDD
1-10
2013
1-3
1-7
2014
Aanpassen infrastructuur aan eisen Europese betaalmiddelen Ondersteuning migratie gebruikers
Software-leveranciers Pakketten aanpassen
Ondersteuning migratie gebruikers Grootzakelijke SCT gebruikers
Early movers
Massale migratie
Kleinzakelijke SCT gebruikers
Early movers
Grootzakelijke incassanten
Early movers
Kleinzakelijke incassanten
Early movers
Consumenten
Toenemend gebruik IBAN
Communicatie
Communicatie vanuit koepels, intermediairs, banken Publiekscampagne
Massale migratie Massale migratie Massale migratie
Mogelijk gebruik van nicheproducten na einddatum
Banken
SDD aangepast aan consumentenbeschermingseisen
Migratie grootzakelijke gebruikers volgens Migratieplan 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% al over sep-12 okt-12 nov-12 dec-12 jan-13 feb-13 mrt-13 apr-13 mei-13 jun-13 juli-13 aug-13 sep-13 okt-13 nov-13 dec-13 jan-14 SCT
SDD
Planningen migratie grootbedrijf en publieke instellingen 30%
25% 20% 15% 10% 5% 0% al over sep-12 okt-12 nov-12 dec-12 jan-13 feb-13 mrt-13 apr-13 mei-13 jun-13 juli-13 aug-13 sep-13 okt-13 nov-13 dec-13 jan-14 SCT
SDD
Migratie kleinzakelijke gebruikers volgens Migratieplan 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% al over
2012
Eerste helft 2013 SCT
Tweede helft 2013 SDD
Begin 2014
Planningen migratie MKB 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% al over
2012
Eerste helft 2013 SCT
Tweede helft 2013 SDD
Begin 2014
Migratieratio SCT Nederland en Europa Migratieratio SEPA Credit Transfer Percentage van totaal aantal overschrijvingen 30%
29,6%
25% 20% 15% 10% 5%
2,1%
0% 2008 I 2008 II 2008 III2008 IV 2009 I 2009 II 2009 III2009 IV 2010 I 2010 II 2010 III2010 IV 2011 I 2011 II 2011 III2011 IV 2012 I 2012 II Eurogebied Bron: ECB en banken
Nederland
Algemeen (1) - Communicatie lijkt het gewenste effect richting bedrijfsleven te hebben - Bedrijven komen in actie! Grootbedrijf volledig aan de slag - Steeds meer commerciële aanbieders op het gebied van SEPA inclusief aanbod van (volledige) conversie services
- Bewustzijn SEPA/IBAN nu op ruim 90% en dus sterk toegenomen - Sentiment is neutraal tot licht positief (sentiment bedrijven wordt iets meer negatief)
13
Algemeen (2) / 6e SEPA-migratiemonitor resultaten afgezet tegen 4e en 5e monitor - MKB bekendheid SEPA gestegen van 20% naar 44% nu 59% - Middelgrootbedrijf gestegen van 64% naar 81% nu 99% -
Voorbereidingen MKB: meeste nog niet begonnen (SCT 70%, was 85%) Middelgrootbedrijf: 5e meting meeste niet begonnen, nu uitzoeken/impactanalyse Grootbedrijf: 5e meting uitzoeken/impactanalyse, nu requirements/uitvoering Meeste publieke instellingen bezig met requirements/uitvoering Meeste gemeenten bezig met uitzoeken/impactanalyse
- Softwarebedrijven was in de 4e en 5e monitor vrijwel gelijk:
- 36% klaar SCT, nu in de 6e: 43% - 29% klaar SDD, nu in de 6e: 35%
14
Agenda
1. Wat is SEPA? 2. Hoe migreren we in Nederland? 3. Wat is de impact van SEPA? 4. Hoe pakt u het aan?
15
Kluwer
Overschrijving – SCT Overschrijving (binnenlands) Grensoverschrijdende overschrijving (in euro’s, binnen Europa)
Europese overschrijving
• IBAN naast huidige (nationale) overschrijving; wordt omgezet naar primair IBAN • Ondersteuning bij invullen / aanvullen BBAN IBAN (afbouwen na migratie) • Adresboek wordt door de bank omgezet naar IBAN • ISO–standaard remittance information beschikbaar (modulus – 97 proof)
Overschrijving – SCT Acceptgiro
Wordt SEPA proof , blijft tot 2019, maar vergt aanpassingen
Incasso – SDD Eenmalige incasso; machtiging papier / telef. Doorlopende incasso; machtiging papier / telef. Zakelijke incasso varianten
Europese incasso; machtiging papier
Zakelijke Europese incasso
• Eenmalige incasso en kansspelincasso zonder stornorecht vervalt • Telefonisch machtigen vervalt • Aanvullende bescherming consumenten; inzet is behoud efficiency/effectiviteit
Incasso en iDeal/Finbox Huidige praktijk van machtigen via internet
eMandate; (papierloos) machtigen via internet
• eMandate zal tijdens de migratieperiode niet gerealiseerd kunnen worden • Geplande oplossing beschikbaar medio 2015 op basis van iDEAL mechanisme
iDEAL/Finbox afgehandeld via Nederlandse overschrijving
iDEAL/Finbox afgehandeld via Europese overschrijving
Drie belangrijkste impactgebieden Data • IBAN • Mandaten
Processen • Betaalstromen • Mandaatbeheer • Rapportages en reconciliatie
Klant-bank interface • ISO 20022 XML berichtenstandaard
Dataconversie – IBAN - IBAN verplicht in SEPA betaalinstructies naar bank - IBAN max. 34 posities; in NL 18 posities
- BIC niet meer nodig (afhankelijk van bank mogelijk eerder) - na 1/2/2014 voor binnenlandse betalingen - na 1/2/2016 voor buitenlandse betalingen
- Conversie via: www.ibanbicservice.nl - Hou rekening met: - Vele plaatsen waar rekeningnummer voorkomt - Aanpassing brieven, formulieren, schermen - Uniciteit IBAN, niet van ‘oude’ rekeningnummer in IBAN (op termijn)
Dataconversie – SEPA Direct Debit/Mandaten - Mandaatinformatie onderdeel Europese Incasso transactie - Dient (dus) electronisch beschikbaar te zijn - Conversie papier naar electronisch - Verrijking van gegevens
- Mandaat ook op papier bewaren - Voorlopig enige rechtmatige bewijs
• Soort machtiging (doorlopend, éénmalig, B2B) • NAW debiteur • Uniek kenmerk machtiging (zelf te genereren) • Incassant ID (verstrekt door bank) • IBAN debiteur • Plaats/datum ondertekening (1/11/2009 voor bestaande machtigingen)
- Bewaken geldigheid mandaat: - Vervalt automatisch 36 maanden na laatste incasso - Min. bewaartermijn papier tot 13 maanden na laatste incasso
Procesimpact – Betaalstromen - Geen signifcante wijziging SCT t.o.v. overschrijving - Grootste wijzigingen bij de SDD t.o.v. de incasso - Standaard incassovormen kennen altijd stornotermijn van 56 dagen - Uitzondering is B2B incasso
- Andere aanleveringsmomenten Europese Incasso (SDD) - Min. D-5 bij eerste of eenmalige incasso - Min. D-2 voor terugkerende incasso - Min. D-1 voor B2B incasso
- Additionele consumentenbescherming (black/whitelisting) - Kan leiden tot groter percentage weigeringen en storno’s
Klant-bank interface wordt ISO 20022 XML Bank
Andere banken
ClieOp03 PAIN.001 (SCT) PAIN.008 (SDD)
MT940 (einde dag) MT942 (intradag) GMU CAMT.053 (einde dag), CAMT.052 (intradag) Aangepaste MT940 Aangepaste GMU (met detailinformatie uit vroegere VerwInfo)
Initiator
Processor
Eventueel VerwInfo (acceptgiro en incasso)
Agenda
1. Wat is SEPA? 2. Hoe migreren we in Nederland? 3. Wat is de impact van SEPA? 4. Hoe pakt u het aan?
25
Kluwer
Stappenplan 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Stel een plan van aanpak op Bepaal de overgangsdatum Informeer medewerkers, klanten, leveranciers Maak tijdig afspraken met uw bank Maak tijdig afspraken met uw softwareleverancier(s) Bepaal de consequenties voor uw processen
1. Stel een plan van aanpak op 1. Benoem een coördinator/projectleider 2. Maak een plan waarin staat: -
Wat u wilt bereiken (ambitieniveau) Welke afdelingen betrokken zijn Welke systemen en processen geraakt worden Hoe u het gaat aanpakken Wie verantwoordelijk is en wie het werk uitvoert
3. Reserveer voldoende tijd en capaciteit - SEPA heeft vaak meer impact dan u denkt - Vraag budget aan of reserveer binnen het huidige budget
SEPA raakt vaak het gehele bedrijf
Projectteam: Actieplan opstellen Migratiemoment vaststellen
Communicatie: Medewerkers Cliënten Leveranciers
Directie: Formeren Projectteam Accorderen Budget en Actieplan ICT: ERP- aanpassingen evt. uitfaseren ‘oude’ systemen
BEDRIJF
Incasso en Acceptgiro: Alternatieven overwegen Processen herzien
Financiën: Wijzigen processen
ICT en Financiën: Keuze van bestanden en formaten Debiteuren en crediteuren: Opvragen en informeren over IBAN en BIC
2. Bepaal de overgangsdatum Hoe eerder u begint:
Voorbereiding
Migratie
- Hoe meer ondersteuning u kunt verwachten van uw bank - Hoe meer capaciteit er in de markt aanwezig is (advies, testen) - Hoe meer flexibiliteit u heeft, mocht er iets tegenzitten
3. Informeer medewerkers, klanten, leveranciers -
U heeft al een IBAN -
-
Vermeld uw IBAN op loonstroken, facturen, formulieren, briefpapier, websites
Uw medewerkers, klanten en leveranciers ook -
Verzamel de IBANs van al uw relaties Individuele rekeningnummers of bestanden kunt u naar IBANs converteren via www.ibanbicservice.nl
4. Laat u informeren door uw bank -
Uw bank is uw eerste aanspreekpunt! -
Banken ondersteunen hun klanten; -
-
-
Informatie in brochures en websites Informatiebijeenkomsten in het land Helpdesks
Gebruik het: uw uitdagingen zijn (meestal) niet uniek!
Te regelen met uw bank: -
Aanvraag Creditor ID Incassocontract Testen van bestandsuitwisseling
5. Maak afspraken met uw softwareleverancier -
Uw systeem zal wijzigingen moeten ondergaan -
-
Andere bestandsformaten naar en van de bank Beheer van machtigingen
Waar moet u op letten? -
Is uw softwareleverancier (ruim) op tijd klaar? Hoe veel tijd heeft u nodig om daarna de upgrade te doen? Wat moet u nog doen naast de upgrade? Valt deze aanpassing onder het onderhoudscontract?
6. Bepaal de consequenties voor uw processen - Specifiek voor credit management - Wat zullen de effecten gaan worden van black- en whitelisting en de mogelijkheid incasso’s te weigeren voor uitvoering? - Gaat u meer debiteuren binnen het SEPA gebied incasseren? - Bij gebruik SEPA overschrijving nieuwe mogelijkheden om reconciliatiegraad te verbeteren - Bedrijven incasseren met standaard incasso (56 dagen storno) of het B2B incassoproduct (klant moet mandaat bij bank registreren)? -…
Doe de impact check (samen met uw klant)!
34
Kluwer
Doe de impact check (samen met uw klant)!
35
Kluwer
Contact - Eerste aanspreekpunt - eigen bank
- Q&A’s en toolkits - www.overopiban.nl
- Algemene vragen inzake de migratie -
[email protected]
- Product of technische vragen -
[email protected]
Vragen What
Who
How How
When
When Where Who
What
Explain Why
Why Where
Explain