Bedrijven moeten jongeren kansen geven. Ondernemers in de Brusselse metropool. Alexander von Maillot, Nestlé Belgilux:

Ondernemers in de Brusselse metropool

copyright FREDERIK BEYENS photography

jaargang 1, december 2014

• Nestlé investeert in Brussels kantoor p. 03 • Lowette & Partners gaat voor duurzaam (ver)bouwen p. 05 • Brusselse metropool Europese middenmoter p. 06-07

Alexander von Maillot, Nestlé Belgilux:

“Bedrijven moeten jongeren kansen geven”

IEDEREEN IEDEREEN

ER STAAT ER STAAT Uw werknemers vormen de kracht van uw bedrijf. U wilt dan ook dat ze er elke dag Uw werknemers vormen de kracht van uw bedrijf. U wilt dan ook dat ze er elke dag staan. Daar kan vormen Mensuradeukracht bij helpen. Want samen zorgen de er gezondheid Uw werknemers van uw bedrijf. U wilt dan we ookvoor dat ze elke dag staan. Daar kan Mensura u bij helpen. Want samen zorgen we voor de gezondheid van uwDaar medewerkers en een veilige werkomgeving. het we strikt wettelijke tot staan. kan Mensura u bij helpen. Want samenVan zorgen voor de gezondheid van uw medewerkers en een veilige werkomgeving. Van het strikt wettelijke tot zoveel Zo boekten u als meer resultaat. van uwmeer. medewerkers eenwerkgever veilige werkomgeving. Van het strikt wettelijke tot zoveel meer. Zo boekt u als werkgever meer resultaat. zoveel meer. Zo boekt u als werkgever meer resultaat.

Edito

Colofon & inhoud Voka Metropolitan vzw Koningsstraat 154-158 1000 Brussel tel. 02 229 81 42 www.vokametropolitan.be [email protected]

Graag een scheut SODA Jongeren aan de slag. Het blijft één van de grootste maatschappelijke uitdagingen voor de Brusselse metropool. De nieuwe Vlaamse en Brusselse regering nemen de handschoen op met veelbelovende intenties inzake onderwijs, beroepsopleiding, duaal leren, activering, doelgroepenbeleid… Terecht wordt ook van het bedrijfsleven verwacht dat deze inspanningen leveren door jongeren stageplaatsen te bieden evenals opleidingen. Veel ondernemingen leveren reeds heel wat inspanningen. In het project Jobkanaal werkt de Vlaamse over­ heid samen met de werkgeversorganisaties Voka, Unizo, Verso en VKW om de drempels bij bedrijven voor de aanwervingen van moeilijke groepen te verlagen. Ook verder in dit nummer leest u over Nestlé Belgilux die 200 jongeren een kans willen geven. Aan initiatieven en plannen ontbreekt het dus niet. Maar het is zaak om hierin een aantal basisprincipes of uitgangspunten niet uit het oog te verliezen. Een eerste uitgangspunt is dat werkgevers verwachten van jongeren dat ze een aantal basiscom­ petenties hebben. Het is aan het onderwijs en het betoelaagde opleidingsaanbod om die basiscompetenties bij te brengen. Het bedrijfs­leven zal met plezier aangeven wat ze verwachten. Voor de Brusselse metro­ pool is talenkennis alvast een noodzakelijke basiskennis, waarbij steeds meer drie­ taligheid de norm is voor het bedrijfsleven, Nederlands, Frans en Engels. En daar knelt nog te vaak het schoentje. Een veel gehoorde klacht bij bedrijven is verder dat het bij jonge schoolverlaters vaak ontbreekt aan een aantal basisvaardigheden en atitudes: discipline, team spirit, flexibiliteit, creativiteit, ondernemerschap… Dat brengt ons bij een tweede uitgangspunt. Ons onderwijs scoort internationaal nog steeds hoog inzake kennis, de focus van vele scholen. Er is minder aandacht voor de zgn. soft skills: teamwerk, zelfstandig werken, efficiëntie, omgaan met stress en deadlines, omgaan met kritiek in een leerproces…Deze soft skills kunnen ook worden aangeleerd. Steeds meer scholen hebben dit inmiddels begrepen. Zo zijn een aantal technische scholen in Vlaanderen aan de slag gegaan met een SODA-attest. Naast een punten­ rapport wordt er ook een attituderapport gegeven, dat draait rond Stiptheid, Orde,

Discipline en Attitude (SODA). Opzet is om een positieve werkattitude bij te brengen die potentiële vaklui een streepje voor geeft bij het zoeken naar werk. Dit SODA-project verdient meer navolging. Stages of werk­ ervaringsprojecten kunnen sterk helpen bij het verwerven van juiste attitudes, maar het moet reeds beginnen in de school en thuis. Uiteraard blijft kennis belangrijk, maar hier geldt een derde principe: zorg dat jongeren kennis verwerven waar ze op de arbeidsmarkt iets kunnen mee aanvangen. Dit impliceert vooreerst een meer gericht studiekeuzeproces en stimulansen om rich­ tingen met toekomstperspectief te volgen. Tevens dienen naschoolse opleidingen veel meer gericht op knelpuntberoepen. Er zijn genoeg knelpuntberoepen in de Brusselse metropool die in ieders bereik liggen: verplegend personeel, vertegenwoordigers, verkopers, onderhoudsmechaniciens, elek­ triciens, bewakingspersoneel, keukenperso­ neel, kelners en zaalpersoneel, kappers en schoonheidsspecialisten. Van werkzoekenden mogen we ook ver­ wachten dat ze bereid zijn om in te spelen op de behoeften van de arbeidsmarkt. En dat ze daarbij ook mobiel zijn. Dat Brusselse jongeren ook in de Vlaanderen een job zoeken, het zou de logika zelve moeten zijn. Nog een basisprincipe. Dit vergt ook een goed samenspel tussen Vlaamse en Brusselse actoren op de arbeidsmarkt, VDAB en Actiris inzonderheid. We zien dit wel gunstig evolueren. Binnen deze basisprincipes roepen we de ondernemingen op om ook hun steentje bij te dragen. Biedt jongeren kansen op werkervaring en opleiding en gebruik stagiairs niet als goedkope manusjes-van-alles. Stages en opleidingen zijn een interessante recruteringstool en dienen de reputatie van uw bedrijf. Met een scheut SODA erbij kan dit uw zaken vleugels geven.

Redactie Jan Van Doren, hoofdredacteur, [email protected] Cliff Van Craen, eindredacteur, [email protected] Steven Betz, Tom Demeyer, Freek De Witte, Paul Hegge, Els Heyvaert, Bart Moens, Johanna Neyt, Goedele Sannen, Sonja Teughels, Zoë Van Nieuwenhoven Ontwerp & druk Artoos Communicatiegroep Publiciteit Jan Van Doren, [email protected] Verantwoordelijke uitgever Jean-Paul Van Avermaet, i.o.v. VEVIA vzw Koningsstraat 154-158 1000 Brussel Het overnemen van gehele en/of gedeeltelijke bijdragen is slechts toegelaten mits de uitdrukkelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever. Op de cover: Alexander von Maillot, CEO Nestlé Belgilux copyright coverbeeld FREDERIK BEYENS photography Inhoud Edito, Colofon & inhoud

01

Fiscale maatregelen voor ondernemers in het federaal regeerakkoord

02

Nestlé investeert en werft aan in Brussel

03

Het politiek bedrijf in de Brusselse metropool 04 Voor jonge entrepreneurs met een passie voor Brussel…

04

Passief bouwen en verbouwen voor een duurzame stad

05

Brusselse metropool een Europese middenmoter

06-07

Ambassadeurslunches 08 Eerste Metropolitan Cultural Night

09

Partners

Jean-Paul Van Avermaet Voorzitter

01

Fiscale maatregelen voor ondernemers in het federaal regeerakkoord De nieuwe federale regering heeft enkele fiscale maatregelen aangekondigd met een bijzondere impact op ondernemers. Hierna een overzicht van de twee meest besproken voorstellen: een nieuw belastingregime voor de “liquidatiereserve”, en een versoepeling van de aanslag voor geheime commissielonen die tot dusver onderworpen zijn aan een aanslag van 309%.

Nieuw fiscaal regime “liquidatiereserve” De overgangsregeling voor liquidatieboni krijgt een permanent karakter met invoering van de “liquidatiereserve”. De vorige rege­ ring verhoogde de roerende voorheffing op de zgn. liquidatieboni (de uitkering van reserves bij vereffening van een vennoot­ schap) van 10 naar 25%. Deze verhoging is ingegaan op 1 oktober 2014. Zij werd bovendien begeleid door een overgangs­ regeling waarbij vennootschappen tijdelijk hun belaste reserves in de vorm van een dividend konden uitkeren tegen een tarief van 10%. Het verkregen dividendbedrag moest dan wel onmiddellijk terug worden ingebracht in het kapitaal van de uitkeren­ de vennootschap. De 10 % heffing wordt slechts definitief indien het aldus inge­ brachte kapitaal voldoende lang (8 jaar of 4 jaar voor een KMO) in de vennootschap belegd blijft. De nieuwe regering heeft in het voorstel van programmawet een regeling opgeno­ men die de voormelde overgangsregeling die afliep op 30 september 2014 de facto permanent verlengt. Hierbij de krachtlijnen van de nieuwe regeling, de zogenaamde ‘liquidatie­reserve’, op basis van de momen­ teel beschikbare informatie: - Een KMO-vennootschap zal de moge­ lijkheid krijgen haar winst na belasting geheel of gedeeltelijk te reserveren op de afzonderlijke passiefrekening ‘liquidatie­ reserve’. Op de aldus gereserveerde winst zal de vennootschap dan een af­ zonderlijke heffing van 10% verschuldigd zijn. - Dividenduitkeringen geput uit de voor­ melde liquidatiereserve zullen een aan­ vullende roerende voorheffing ondergaan van 15% (bij uitkering binnen de vijf jaar) of 5% (bij uitkering na verloop van vijf jaar). - De liquidatiereserve zal belastingvrij kunnen worden uitgekeerd indien de uitkering gebeurt n.a.v. de liquidatie van

02

de vennootschap. De 10 % afzonderlijke heffing is in dat geval meteen ook de eindheffing. Er wordt voor de liquidatie niet verwezen naar een eventuele mini­ mumtermijn. De nieuwe regeling gaat in op 1 januari 2015. Versoepeling aanslag geheime commissielonen Op dit moment worden kosten, zoals be­ zoldigingen of commissies, en toegekende voordelen in natura, zoals bedrijfswagens, die niet worden verantwoord door een individuele fiche, en verdoken meerwinsten die niet terug te vinden zijn in het vermogen van de vennootschap, onderworpen aan een afzonderlijke aanslag van 309%. Deze aanslag kan nu slechts worden vermeden indien de kosten en voordelen zijn opgenomen in een door de genieter ingediende aangifte of indien de fiscus in hoofde van de genieter nog tijdig een aanslag kan vestigen op deze kosten en voordelen. In het laatste geval zijn de kos­ ten en voordelen dan wel niet aftrekbaar in de vennootschapsbelasting. De toepassing van de aanslag geheime commissielonen leidde dikwijls tot geschillen tussen de fiscus en de belasting­ plichtige. De nieuwe regering heeft daarom besloten om de regeling aanzienlijk te versoepelen. Zo wordt het tarief drastisch verlaagd naar 103 % of zelfs 51,5 %, indien de genieter een rechtspersoon is. Het tarief is op die manier terug in overeenstemming met de ratio achter de aanslag om de inkomstenbelastingen op de ontvangen vergoedingen alsnog te recupereren. De aanslag zal nog steeds kunnen worden vermeden als de kosten en voordelen zijn opgenomen in een belastingaangifte. Er wordt nu gespecificeerd dat dit ook een buitenlandse aangifte kan zijn (in het geval van genieters in het buitenland). Wanneer het inkomen niet is aangegeven, zal de

Koen Maerevoet, Head of KPMG Tax & Legal Advisers

aanslag voortaan nog kunnen worden ver­ meden als de begunstigde binnen 2 jaar en 6 maanden volgend op het einde van het belastbaar tijdperk wordt geïdentificeerd. De sanctie van de niet-aftrekbaarheid van de kosten en voordelen wordt bovendien opgeheven. De nieuwe regeling voorziet ook voor verdoken meerwinsten die spontaan terug in de boekhouding worden opgenomen een versoepeling van de aanslag geheime commissielonen. Tenslotte zal de spontane regularisatie van kosten en voordelen in een (buitenlandse) aangifte en spontane opname van verdo­ ken meerwinsten in de boekhouding niet worden gesanctioneerd met administratie­ ve of strafrechtelijke boeten. De nieuwe regeling treedt in werking vanaf aanslagjaar 2015, maar is ook van toepas­ sing op alle nog niet-afgesloten geschillen met betrekking tot vorige aanslagjaren. Koen Maerevoet, Head of KPMG Taks & Legal Advisers

Alexander von Maillot, CEO van Nestlé Belgilux, ontdekt de charme van de Europese hoofdstad

Nestlé investeert en werft aan in Brussel De internationale voedingsgroep Nestlé investeert 7 miljoen euro in de vernieuwing van zijn Belgisch hoofdkantoor in Anderlecht. De groep heeft ook een programma lopen voor aanwerving of stage van 200 Europese jongeren tussen 18 en 30 jaar. Zo geeft Alexander von Maillot, CEO van Nestlé Belgilux, mee in een gesprek. “Nestlé gaat voor een duurzame ontwikkeling van zijn activiteiten in Brussel en België.” Nestlé is de grootste voedingsgroep ter wereld, overigens geleid door een Belg, Paul Bulcke. De groep kent een zeer grote waaier van producten: warme dranken (Nespresso, Nescafé, Nescafé Dolce Gusto, Nesquik), charcuterie (Herta), chocolade en candybars (Galak,Lion,Kit Kat), mine­ raalwater en bronwater (Perrier, Vittel, San Pellegrino, Valvert), culinaire producten (Maggi), babyvoeding, diervoeding, medi­ sche voeding…. In België heeft de groep een fabriek voor mineraalwater in Etalle en kantoren in Brussel (Anderlecht en Louiza­ laan). Nestlé heeft 750 medewerkers in ons land, waarvan een 550 in Brussel.

ga’s van Nespresso zich bij het kantoor in Anderlecht zullen vervoegen. We investeren ook in jonge medewerkers. De jongeren­ werkloosheid in Brussel ligt veel te hoog. De overheid kan dat probleem niet alleen oplossen. De ondernemingen dienen ook hun rol te spelen. Een publiek-private samenwerking is aangewezen. Daarom is de Nestlé-groep vorig jaar gestart met een initiatief om jongeren kansen te geven, Nestlé Needs YOUth. In het kader van dit programma engageert Nestlé zich om in heel Europa tussen 2013 en 2016 een 20.000 jobs of stages aan te bieden aan

Sinds een jaar worden de activiteiten van Nestlé Belgilux geleid door de Duitser Alexander von Maillot, vanuit het hoofdkan­ toor in Anderlecht. Tussen twee zakenreizen in had de redactie een gesprek met hem. Wat is voor Nestlé de belangrijkste reden om in de Brusselse metropool actief te zijn? von Maillot: “Voor Nestlé is België een be­ langrijke markt en warme dranken vormen de belangrijkste activiteit. Zo moet je weten dat de Belgen tot de belangrijkste verbrui­ kers van koffie in Europa behoren, met een gemiddeld dagelijks gebruik van bijna twee tassen. En Brussel heeft een centrale plaats voor België en voor Europa, met een belangrijke aanwezigheid van de Europese instellingen. Het is dan ook normaal dat we ons Belgisch hoofdkantoor hier hebben gevestigd, met ook een afdeling voor de relaties met de EU.”

Wat is het belangrijkste knelpunt om hier te blijven investeren? von Maillot: “De jongste OESO-cijfers be­ vestigen nogmaals dat de loonlasten tot de hoogste in Europa behoren, wat weegt op de concurrentiekracht van ondernemingen in België. Daarnaast wordt de mobiliteit in Brussel steeds rampzaliger. Wij hebben het geluk om een station en twee metrolijnen in de buurt te hebben. We moedigen ons personeel aan met het openbaar vervoer te komen werken. Maar voor wie van ver komt, blijft de wagen vaak het aangewezen vervoermiddel. Verplaatsingen in Brussel verlopen zeer moeizaam.”

Copyright Frederik Beyens

Wat verwacht u van het beleid? Met welk project zou u de Brusselse metropool aantrekkelijker willen maken voor leven en weken?

Wat zijn de verdere plannen van Nestlé in de Brusselse metropool? von Maillot: “We investeren 7 miljoen euro in de renovatie van ons kantoor in Anderlecht. De werken zijn inmiddels gestart. Deze renovatie geeft aan dat Nestlé zich verder wil ontwikkelen in Brussel. Alle activiteiten van Nestlé in Brussel zullen in één gebouw onder­gebracht worden wanneer onze colle­

jongeren tussen 18 en 30 jaar. In Brussel voorzien we een 200 jobs of stages. Verder werken we mee aan programma’s die jonge werkzoekenden trainen en coachen bij het solliciteren. Tevens willen we met lokale actoren op de arbeidsmarkt initiatieven nemen om aanwerving, stages of opleiding van jongeren te faciliteren.”

von Maillot: “Een verlaging van de loonlas­ ten blijft zeer dringend. Ook de aanpak van de jeugdwerkloosheid is een topprioriteit, waarbij overheid en bedrijfsleven moeten samenwerken. Om de mobiliteit en leefbaar­ heid te verbeteren zou mijn voorstel zijn om veel meer ruimte te creëren voor de fiets, met mogelijkheden om te combineren met openbaar vervoer. Ook de uitbreiding van de metro zou een goede zaak zijn.” Wat zijn uw favoriete activiteiten in uw vrije tijd in de Brusselse metropool? von Maillot: “Met het gezin verkennen we graag minder gekende plaatsen in Brussel, en ook lekkere restaurantjes. We trekken er graag op uit in het Zoniënwoud.”

Alexander von Maillot, CEO van Nestlé Belgilux

03

Het politiek bedrijf in de Brusselse metropool De nieuwe regionale en federale regeringen zijn intussen gerodeerd. Een kort overzicht van enkele stappen die we met Voka Metropolitan met bijzondere belangstelling volgen. Perspectieven in het federaal regeerakkoord Het federaal regeerakkoord biedt per­ spectieven op enkele belangrijke mobili­ teitsingrepen die de Brusselse metropool economisch vooruit kunnen stuwen. Zo is er een engagement om het Gewestelijk Expressnet (GEN) versneld te realiseren, een mobiliteitsbudget voor werknemers te creëren en een nieuw akkoord te sluiten rond de ontwikkeling van de luchthaven dat de economische ontwikkeling verzekert. Veel zal echter afhangen van de concrete akkoorden die hierover verder worden gesloten. De exploitatie van het GEN wordt versneld ingevoerd, maar tegen welke timing dan? We willen zeker deze legislatuur de belangrijkste delen van het GEN operati­ oneel hebben. Wat betreft de luchthaven is het positief dat men werk gaat maken van een nieuw globaal akkoord en wettelijk kader voor vliegroutes en een onafhankelijk instituut voor de controle van lawaaihinder, met de vroegere regeling van voor het plan-Wathelet als uitgangspunt. Maar het is nog niet duidelijk of daarbij voldoende oog zal zijn voor het economisch groeipotentieel van de luchthaven.

Topoverleg Vlaanderen-Brussel De Vlaamse Minister-President Geert Bourgeois en zijn Brusselse collega Rudi Vervoort hadden begin oktober een eerste topoverleg. Daarmee maken Vlaamse en Brusselse regering werk van een meer inten­ sief overleg zoals aangekondigd in hun re­ geerakkoorden. Dit valt enkel toe te juichen. Er liggen een hoop belangrijke dossiers op tafel waarin beide gewesten elkaar moeten vinden: de vliegroutes en nachtvluchten voor Brussels Airport, de aanpassing van de ring, de inplanting van het nieuwe voetbalstadion en shoppingcentra, de ontwikkeling van een intelligente kilometerheffing… In al deze dossier zijn win/wins mogelijk. VDAB en Actiris bundelen krachten De VDAB en Actiris hebben een kaderover­ eenkomst gesloten betreffende de organi­ satie van beroepsopleidingen in Brussel. Beroepsopleiding is een gemeenschaps­ bevoegdheid maar met de zesde staats­ hervorming kreeg het Brussels Hoofdstede­ lijk Gewest de mogelijkheid om parallel beroepsopleidingen op te zetten in het kader van het Brussels werkgelegenheids­

beleid. In de kaderovereenkomst besteedt Actiris de door het Brussels gewest ge­ wenste (en gefinancierde) Nederlandstalig opleidingen uit aan de VDAB. Samen zullen ze een opleidingsaanbod uitwerken op basis van de behoeften van de Brusselse arbeids­ markt. Deze samenwerkingsovereenkomst is een goede zaak voor de efficiëntie van de beroepsopleidingen in Brussel. Vlaanderen investeert in bijkomende scholen in Brussel Het College van de Vlaamse Gemeen­ schapscommissie (VGC) maakt tien miljoen euro vrij voor de infrastructuur van Neder­ landstalige scholen in Brussel. De Vlaamse regering heeft reeds voor vijf miljoen euro nieuwe investeringen in het Brussels onder­ wijs goedgekeurd. Voor Voka Metropolitan een juiste keuze. Investeren in bijkomende Vlaamse scholen in Brussel is investeren in de toekomst van de duizenden Brusselse jongeren die er elk jaar bijkomen. De Vlaamse Gemeenschap draagt aldus bij tot een goed opleiding én kennis van het Neder­ lands, belangrijke hefbomen voor werk.

Voor jonge entrepreneurs met een passie voor Brussel… deze offline contacten tussen jonge entre­ preneurs faciliteren. Op deze manier krijgen min-40 jarige entrepreneurs niet enkel de gelegenheid om een blik te werpen achter de schermen van opmerkelijke bedrijven en organisaties in de Brusselse metropool. Tegelijkertijd is het een manier om kennis te maken met andere jonge entrepreneurs die actief zijn in de Brusselse metropool.

Op 14 oktober kreeg Young Voka Metropolitan de kans een airside tour mee te maken op Brussels Airport. Een uniek moment om volledig doordrongen te worden van het grote belang van een luchthaven voor ons land.

Young Voka Metropolitan, de prille jonge­ renwerking van Voka Metropolitan, is sinds mei 2014 van start gegaan. Op informele wijze brengt YVM jonge ondernemers en kaderleden met een hart voor de Brusselse metropool samen. Offline face-to-face

04

contacten blijven ondanks alle sociale media nog steeds onontbeerlijk in het uit­ bouwen van een professioneel netwerk. Via activiteiten zoals de voorbije bezoeken aan RTL, G4S en Brussels Airport, wil YVM

Voor 2015 plant YVM een mix van bedrijfs­ bezoeken, politieke en culturele activiteiten, waaronder een babbel met minister Sven Gatz, bezoek aan D’Ieteren fabriek en mu­ seum, BPost, Flagey, atelier Jan De Cock en het Europees Parlement. Meer info: Zoë Van Nieuwenhoven, [email protected] of neem een kijkje op onze facebook/linkedin pagina Young Voka Metropolitan.

Passief bouwen en verbouwen voor een duurzame stad

Architectuurbureau Lowette & Partners

gelauwerd voor duurzame renovatie Duurzaam verbouwen is de nieuwe trend. Duurzaam verbouwen is een must in steden als Brussel met een energieverslindend gebouwenpatrimonium. Architectuurbureau Lowette & Partners toont de weg. Het werd internationaal gelauwerd voor een duurzame renovatie van een herenhuis. Intussen zet het Brussels gewest meer in op passiefbouw, met strengere regels voor energieprestaties. Het bureau opgericht door architect Karel Lowette kreeg eind oktober de Europese Greenov Award, categorie renovatie, voor de renovatie van een classicistisch heren­ huis in Brussel. Greenov is een samen­ werkingsverband van 8 lokale overheden in 5 Europese landen, dat ecologische of duurzame renovatie van bestaande gebou­ wen wil bevorderen.

tifieerd hout, gipsvezelplaten, ecologische verf en lijm en ecologische isolatiemateria­ len“ , zegt Singh. “Dankzij een doordachte aanpak werd de kostprijs van al deze duur­ zame ingrepen beperkt tot slechts 7% van de totale renovatiekost. We zijn bijzonder trots op deze award. Dit is ongetwijfeld een extra stimulans om onze positie op de markt van duurzame bouwprojecten te versterken,” aldus Sunita Singh.

Checklist voor duurzaamheid

“In overleg met de bouwheer kozen wij voor het gebruik van duurzame ecologische bouwmaterialen en technieken die bij­ dragen tot een gezond leefmilieu voor de gebruikers en de biodiversiteit van de buurt versterken”, vult Sunita Singh aan, partnerir. architecte van het kantoor Lowette & Partners. Daar toe maakte het bureau gebruik van een duurzaamheidschecklist die het zelf ontwikkelde. De checklist is ge­ baseerd op verschillende duurzaamheids­ indicatoren gericht op energie- en water­ besparing en het gebruik van natuurlijke, milieuvriendelijke materialen, een efficiënte managing, een goed transportsysteem en de waarde van ecologie en natuur, getoetst aan een kosten-batenanalyse. Dit principe wordt ook toegepast in internatio­ naal erkende duurzaamheidsmeters zoals BREEAM . “Deze aanpak heeft geleid tot een aan­ zienlijke energiebeperking van de renovatie (van 240kWh per m² tot 24 kWh per m²) en een maximaal gebruik van natuurlijke en ecologische materialen zoals FSC-gecer­

Nieuwe regels energieprestatie Intussen heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de regelgeving inzake energie­ prestatie verstrengd. Alle aanvragen van stedenbouwkundige vergunningen in het gewest vanaf 1 januari 2015 bestemd voor menselijke gebruik moeten voldoen aan de nieuwe EPB (Energieprestatie) regelge­ ving. “ De EPB eisen 2015 zijn als het ware “afgezwakte” (passiefbouw) eisen , waarbij ook rekening gehouden wordt met verschil­ lende randvoorwaarden, zoals oriëntatie of schaduw door naburige gebouwen”, beklemtoont Singh. Ze juicht de nieuwe regelgeving toe, als noodzakelijke stap om de Europese 2020-20 doelstellingen inzake energie en klimaat te behalen. “Het is zeer positief dat ook de renovatiewerken onder deze nieuwe regelgeving vallen, al zijn de eisen hier minder streng dan bij nieuwbouw. De nieuwe EPB-normering is een goede stap om de markt voor passiefbouw in een stroomversnelling te krijgen. Maar er moet ook meer ondersteuning en concertatie komen van de gebruikers en de aanne­ mers. Het invloedsdomein van de architect blijft beperkt en wij hopen daarom dat het agentschap Leefmilieu Brussel hierin voldoende acties zal ondernemen.” Verder hoopt Singh dat de EPB- regelge­ ving zal uitgebreid worden naar een groter duurzaam kader, “waarbij niet enkel naar de energetische prestaties gekeken wordt maar ook naar alle andere duurzame aspecten, zoals in onze duurzaamheid­ schecklist of BREEAM.” Tenslotte dringt ze aan op het behoud van subsidies rond

copyright Bart Gosselin

Het historische pand aan de Belgicalaan in Molenbeek was dringend toe aan een grondige renovatie. “De opdrachtgever dacht daarbij niet meteen aan een duurza­ me aanpak, maar wou vooral de historische en esthetische waarde van het gebouw in ere herstellen”, licht Karel Lowette toe. “Onze eerste ontwerpen focusten op func­ tioneel gebruik, brandveiligheid, toeganke­ lijkheid, esthetiek.” Op de drie verdiepingen werd een open kantoorruimte gecreëerd, met behoud en restauratie van beglaasde schuif- en draaideuren.

Historisch pand aan de Belgicalaan in Molenbeek bekroond voor duurzame renovatie

integraal duurzaam bouwen van het ge­ westelijk agentschap Leefmilieu Brussel.

Ook Vastgoedclub gaat duurzaam De Vastgoedclub van Voka Metropo­ litan en Voka-Kamer van Koophandel Halle-Vilvoorde was op 27 november te gast in het gloednieuwe gebouw van Leefmilieu Brussel (het Brussels Insti­ tuut voor Milieubeheer, of BIM). Dit nieuwe gebouw op de site van Tour & Taxis - gekend als de “brood­ rooster” wegens zijn vorm – is state of the art inzake duurzaam bouwen. De clubleden kregen een inzicht in de geavanceerde technieken van het BIM-gebouw.

Meer info over de Vastgoedclub: [email protected]

05

De Brusselse metropool internationaal vergeleken

Een Europese middenmoter onder demografische druk In de groep van Europese metropolen is de Brusselse metropool een middenmoter inzake economische dynamiek. De crisis deed het groeiritme terugzakken van 2,5% naar 1,3%, waarbij vooral de rand en inzonderheid Halle Vilvoorde werd getroffen. De grootste uitdaging blijft de demografische groei om te zetten in economische groei. De vzw Brussels Metropolitan gaf opdracht aan het Zwitserse onderzoeksbureau BAK Ba­ sel Economics om de economische ontwikke­ ling van de Brusselse metropool te analyseren en benchmarken met 13 andere Europese metropolen: Londen, Parijs, Wenen, Frankfurt, Stockholm, Dublin, Helsinki, Lyon, Randstad, Milaan, Berlijn, Madrid en Edingburgh. Brussels Metropolitan is het samenwer­ kingsverband vijf jaar geleden opgericht door de werkgeversorganisaties VOKA, BECI, UWE en VBO om gedurende tien jaar samen acties en projecten te ontwikkelen die de sociaaleconomische ontwikkeling van de Brusselse metropool bevorderen (zie kader). De nieuwe studie is een actualisatie van de studie van 2007. De cijfers voor de Brusselse metropool hebben betrekking op de zone van het Brussels Hoofdstedelijk Ge­ west samen met de arrondissementen Halle Vilvoorde en Nijvel.

Crisis in de rand Ook de Brusselse metropool heeft te kam­ pen met de financieel-economische crisis van eind vorige decennium en het moeiza­ me economische herstel. In de tien jaar voor de crisis (1998-2008) haalde de metropool nog een jaarlijks groeirtime van gemid­ deld 2,5%. De tegenvallende groeicijfers, met belangrijke krimp in 2009, hebben dit gemiddeld groeiritme de voorbije tien jaar (2002-2012) doen halveren, tot nog 1,3%. Vergeleken met 14 Europese metropolen in de benchmarkingstudie zit de Brusselse metropool daarmee in de middengroep. Maar rekening houdend met de sterke be­ volkingsgroei in de Brusselse metropool viel de welvaarstgroei – het BBP per inwoner – nagenoeg terug op nul. En daarmee hangt de Brusselse metropool volledig aan de staart van het peloton.

Growth of real GDP 1992-2002 and 2002-2012

Tot voor de crisis was het de rand – Hal­ le-Vilvoorde en Waals Brabant – die de meeste economische dynamiek kende. Met de crisis kreeg die ook rake klappen. Maar de rand kende ook wel een sneller herstel, al blijft dit broos. Ook inzake groei van de werkgelegenheid is de Brusselse metropool een middenmoter in het Europese peloton, met een gemiddelde werkgelegenheidsgroei van jaarlijks 0,8%. De laatste jaren viel de jobmotor nagenoeg stil. Dat is niet zo verwonderlijk uiteraard, gelet op de crisisomstandigheden, en al bij al hield de werkgelegenheid in de Brusselse metropool nog vrij goed stand. Dat heeft zeker deels te maken met het belang van publieke diensten in deze regio en ook de bescherming van werknemers tegen ontslag. De keerzijde daarvan is dat bij een aantrekkende interna­ tionale conjunctuur de Brusselse metropool minder kan mee surfen.

Groei BBP (reëel) 8.0% 1992 - 2002

7.0%

2002 - 2012

6.0% 5.0% 4.0% 3.0% 2.0% 1.0% 0.0% -1.0% -2.0%

06

Note

In % p.a. (GDP in US$ at constant prices and exchange rates, PPP corrected)

Demografische druk

Diensteneconomie

De bevolking in de Brusselse metropool groeit relatief snel, een 1,2% per jaar de voor­ bije tien jaar. Dat vergroot de kloof tussen het inwonersaantal en het werkaanbod. BAK Basel stelt dit ook in andere Europese me­ tropolen vast. Het bureau ziet dit als een wat zelfvoedend proces: de bevolkingsgroei legt beslag op ruimte voor woningen waardoor bedrijven buiten de stad worden gejaagd.

In alle metropolen wordt de economie gedomineerd door de stedelijke economie: financiële diensten, diensten aan onderne­ mingen, handel, horeca, vervoer en vast­ goed. Maar in Brussel wegen die met een aandeel van 60% na Londen en Parijs het zwaarst. De stedelijke sectoren zijn ook de voorbije jaren de belangrijkste motor van de groei in de Brusselse metropool geweest. De Brusselse metropool kent een relatief sterke financiële sector, met een aandeel van 12% in de economie. Enkel in Londen en Dublin is dit aandeel hoger. De financiële sector kende in de Brusselse metropool de jongste tien jaar een slechts matige groei en de jongste vijf jaar viel de groei van de financiële sector in de Brusselse metropool terug tot nul. Enkel in Dublin en Edingburgh deed de sector het slechter.

Dit is in het bijzonder het geval voor het Brusselse gewest. Komt daar bij dat de bedrijven die verdrongen worden vaak eerder industriële activiteiten ontwikkelen, waar laag geschoolden aan de slag kunnen. Dit ver­ klaart mede de oplopende werkloosheid bij laaggeschoolden in de stad. Normaal wordt dit binnen een brede metropool opgevangen: enerzijds door verhuis van deze activiteiten naar de rand, en anderzijds door pendel van de stad naar jobs in de rand. Deze uitgaande pendel vanuit Brussel is weliswaar toegeno­ men de laatste jaren, maar kan zeker verder toenemen. Een andere uitdaging is dat met­ tertijd ook in de rand ruimte voor bedrijven onder druk komt, en dat is zeker zo in de Vlaamse rand rond Brussel. De Brusselse economie behoort tot de meest productieve van Europa. In de ben­ chmark moet het enkel Londen, Dublin en Parijs laten voorgaan. Maar de Brusselse metropool verliest hier terrein, met een groei van de productiviteit onder het gemiddelde van andere metropolen in Europa. BAK Basel Economics schrijft dit toe aan de sterkere groei van arbeidsintensieve (dus minder productieve) sectoren in de Brus­ selse metropool, zoals gezondheidszorgen, welzijn, en toerisme.

Binnen de stedelijke economie is toerisme een sector waar de Brusselse metropool internati­ onaal vergeleken zwak staat, met een aandeel in de economie (toegevoegde waarde) van amper 3,4%. Daarmee zit de Brusselse me­ tropool in de staart van de benchmark-groep. In metropolen als Parijs, Londen, Berlijn, Wenen en Madrid weegt de toeristische sector vrijwel dubbel zo zwaar. Opmerkelijk is de bijzonder zwakke evolutie van de horeca, die sinds de crisis van 2008 een krimp kende. Maar daar staat tegenover dat de vrijetijdssec­ tor in diezelfde periode ene relatief sterke groei kende. Dit vergt een nadere analyse. De politieke sector is in de Brusselse metropool de tweede belangrijkste drijver voor groei, met een aandeel van 25% in de toegevoegde waarde en van 31% in de werkgelegenheid. En binnen die sector was

vooral de overheidsadministratie de sterke groeier, met gemiddeld jaarlijks 5% over de jongste tien jaar. De politieke sector heeft in de Brusselse metropool internationaal vergeleken een zwaar gewicht, al zijn er metropolen waar dit zwaarder weegt (Rand­ stad, Edingburgh, Lyon en Berlijn). Ver achter de stedelijke economie en de politieke sector komt de traditionele sector: textiel, agrovoeding, uitgeverijen en drukke­ rijen, productie van hout en papier, plastic, metaalverwerking, olieproducten. Deze zijn goed voor 6% van de toegevoegde waarde, wat vrijwel een halvering is vergeleken met twintig jaar geleden. Daarmee wegen deze klassieke sectoren in de Brusselse metro­ pool minder dan in alle andere metropo­ len uit de benchmark, waar hun aandeel gemiddeld drie maal hoger ligt. Dit geeft aan dat de Brusselse economie bij uitstek een diensteneconomie is. Die evolutie van de Brusselse metropol naar een overwegend tertiaire economie wordt nog verder versterkt door de enorme krimp van de voertuigenindustrie (jaarlijks gemid­ deld 6,5% daling in toegevoegde waarde de vooorbije tien jaar. De chemische industrie is zowat de enige industriële sector die wel nog een sterke groei kende, gemiddeld 3,8% over de jongste tien jaar. Dat is vooral terug te brengen tot de performantie van de farmaceutische sector. Verder kreeg de nieuwe economie (ICT, elektronica, audio­ visuele apparatuur, postdiensten) klappen, inzonderheid de post, koerierdiensten en telecommunicatie. Meer info: www.brusselsmetropolitan.be

Brussels Metropolitan – Symposium midterm – 10 februari 2015 Brussels Metropolitan lanceert zijn programma voor de komende jaren op een Symposium op 10 februari. Bedrijfsleiders gaan in debat gaan met de minister-presidenten van de drie gewesten. Aan deze midterm werd de voorbije maanden achter de schermen hard gewerkt in themagroepen met bedrijfsverantwoordelijken uit de Brusselse metropool. Een kort overzicht. De Business Route 2018 for Metropolitan Brussels – kortweg Brussels Metropolitan – werd in 2008 gelanceerd door de werk­ geversorganisaties VOKA, BECI, UWE en VBO. Het project voorzag ik een economische toekomstrategie en concrete acties voor de komende tien jaar. Daarbij werd Brussel bekeken samen met de economisch nauw verbonden zones in de arrondissementen Halle Vilvoorde en Nijvel. De initiatiefnemers richtten een vzw op voor de projectontwikkeling. Die kreeg de steun van de drie gewesten. De voorbije maanden werd in diverse werkgroepen met bedrijfsleiders gewerkt aan een midterm review en een programma voor de resterende jaren tot 2018. Concrete actievoorstellen zullen gepresenteerd worden op het Symposium. Volgende thema’s worden behandeld: • • • • •

War for time (mobiliteit verbeteren) War for jobs (meer mensen aan de slag) War for Talent (internationale aantrekkingskracht verhogen) War for space (efficiënte ruimtelijke planning) Ontwikkeling specifieke niches: ICT-Media, Legal & European Affairs, Financiële diensten

Meer info: www.brusselsmetropolitan.be

07

Ontmoetingen met ambassadeurs Voka Metropolitan en Voka-Kamer van Koophandel Halle Vilvoorde organiseren op geregelde basis lunchcauseriën met buitenlandse ambassadeurs in Brussel. Ze werken daarvoor samen met de Brussels Diplomatic Academy, een afdeling van de VUB. Dit najaar stonden de ambassadeurs van Zwitserland, het Verenigd Konijkrijk en Thaïland op het programma.

Welke plaats voor migranten in Zwitserland?

Verenigd Koninkrijk omarmt buitenlandse investeerders

industrie (smart cities, transport, offshore hernieuwbare energie,…).

De Zwitsers zullen zich moeten beraden hoe ze verder met migratie willen omgaan, we­ tende dat een te strikte houding de relaties met de EU op de helling zet. Dat was de boodschap van Bénédict de Cerjat, ambas­ sadeur van Zwitserland in België, tijdens de lunchcauserie op 24 september.

Het VK is voor internationale ondernemers een attractieve locatie. Het biedt buiten­ landse investeerders stabiele politiek en regelgeving, financiële flexibiliteit, een on­ dernemingsvriendelijk klimaat. Zo betoogde de Britse ambassadeur Ailson Rose op de luchcauserie op 21 oktober.

Thailand in transitie maar deur open voor bedrijven In het voorjaar kende Thailand een militai­ re staatsgreep die een einde maakte aan een politieke impasse. De interventie was noodzakelijk om de stabiliteit te herstellen, beklemtoonde de Thaise ambassadeur Nopadol Gunavibool in een ontmoeting op 5 november. Hij verzekerde de toehoor­ ders dat Thailand in een transitieperiode zit, waarin opnieuw de basis gelegd wordt van een volledig democratisch bestuur, met verkiezingen eind 2015. De ambassadeur vroeg meer aandacht voor

Bénédict de Cerjat, ambassadeur van Zwitserland in België (tweede van links)

De ambassadeur ging verder in op de sterk­ te van de Zwitserse economie, inzonderheid zijn innovatiekracht. Die heeft te maken met tal van factoren: de samenwerking tussen gereputeerde technische scholen en het bedrijfsleven, de innovatieclusters, de onderzoekscentra van multinationals… Zwitserland beschikt over enkele grote in­ ternationale bedrijven, wat de ambassadeur toeschreef aan de innovatieve dynamiek en het aangaan van internationale partnerships.

De energie-, ICT- en voeding- en dranken­ sector zijn uitgegroeid tot sterke sectoren. Zo vulde Dr. Hermann Hauser aan, als expert uitgenodigd voor meer toelichting over innovatie en ondernemerschap in het VK. Hij wees inzonderheid op de innovatieve dynamiek van het zgn. Catapults Centres netwerk, dat opgericht is door het agent­ schap Innovate UK. Deze centra zijn er op gericht om innovatieve ideeën van bedrijven te ondersteunen en te commercialiseren. De centra focussen op toekomstgerichte

De Britse ambassadeur Alison Rose, geflankeerd door dr. Herman Hauser en Gunter Gaublomme van Brussels Diplomatic Academy

08

Thaise ambassadeur Nopadol Gunavibool

Thailands succesvolle economische realisa­ ties. Ondanks politieke moeilijkheden heeft Thailand zich altijd ingezet op een ‘open door’ en liberaal beleid met als resultaat dat Thailand de tweede grootste economie van Zuid-Oost Azie is (na Indonesië) en als 5e gerangschikt staat voor Oost-Azië in het rapport van de Wereldbank “Doing Business in 2014”. Thailand werkt aan zijn economi­ sche ontwikkeling op lange termijn. Groene groei is hot in Thailand. Connectiviteit door betere infrastructuur is eveneens een belangrijke pijler in Thailands ontwikkelings­ strategie. Thailand behoort tot de top 5 van de wereld als voedingsexporteur. Hier liggen opportuniteiten voor investeerders die een meerwaarde willen bieden aan de Thaise voedingsproductie-keten.

Metropolitan Cultural Night ontdekt talent

De deelnemers aan deze eerste editie werden ontvangen in de gezellige AB-bar, waar kleinschalige concerten plaatsvinden. Ze konden een live opname meemaken van Kaat Arnaert. Zij is momenteel “artist in residence” bij de AB, wat betekent dat ze als jong talent een stek heeft in de AB voor try-outs en opnames. Kaat is de zus van Geike Arnaert, de gewezen zangeres van Hooverphonic, en is begena­ digd met hetzelfde formidabele zangtalent, zo konden de aanwezigen vaststellen. U kan deze live-opname beluisteren via de link in het verslag van de avond op www.vokametropolitan.be Verder konden de deelnemers uitgebreid kennis maken met de AB-directie en de

Agenda

De deelnemers worden in groepen ingewijd in de technische wonderen van de concertzaal

Auteur Johan Ral overhandigt zijn boek “35 jaar AB” aan Alain De Decker, Belfius Bank, onder het goedkeurend oog van voorzitter Jean-Paul Van Avermaet

wijze waarop de AB wordt gerund, artistiek, commercieel, zowel als de uitgekiende communicatie en marketing. Een rond­ leiding back stage toonde de deelnemers het technisch vernuft achter de concertzaal. Er was nog een historisch overzicht van 35 jaar AB, met de korte voorstelling van het boek daarover door auteur Johan Ral.

Copyright Chak Lopez

De keuze voor de AB voor de eerste editie van de Metropolitan Cultural Night was snel gemaakt. AB viert dit jaar zijn 35ste verjaardag en is uitgegroeid tot een creatieve concert­ zaal waar naast Vlaams talent ook ontluikend talent en gevestigde waarden uit andere culturen aan bod komen. Met Voka Metro­ politan koesteren we deze Vlaamse culturele tempels in Brussel. Ze geven uitstraling aan de inbreng van de Vlaamse gemeenschap in deze metropool, tot ver buiten de grenzen van de stad en de eigen cultuur.

Copyright Chak Lopez

In de gezellige club van de Ancienne Belgique (AB) maakten dinsdagavond 4 november een 80-tal leden van Voka Metropolitan hun opwachting voor de eerste editie van de Metropolitan Cultural Night. Met dit nieuwe initiatief wil Voka Metro­ politan een brug slaan tussen de bedrijfs­ wereld en de bloeiende culturele scène in de Brusselse metropool.

Copyright Chak Lopez

De deelnemers aan de eerste Metropolitan Cultural Night van Voka Metropolitan ontdekten nieuw zangtalent op het podium van de AB: Kaat Arnaert. Ze kregen ook een kijk achter de schermen van de AB. Ze leerden hoe deze Vlaamse concertzaal in Brussel met vallen en opstaan uitgroeide tot een gezond cultureel bedrijf, dat kansen en uitstraling geeft aan muzikaal talent uit Vlaanderen en ver daar buiten.

Kaat Arnaert, artist in residence, exclusief voor Voka Metropolitan

„„15 januari 2015 Lunchsessie met Minister van Financiën Johan Van Overtveldt

Golden Tulip, Diegem

„„2 februari 2015 Nieuwjaarsreceptie in de Spiegelzaal van het Brussels parlement „„30 maart 2015 Voorjaarslunch, met Brieuc de Meeûs, directeur-generaal MIVB Hotel Le Plaza, Brussel Inschrijvingen en meer info: www.vokametropolitan.be

09

RELY ON US. ALWAYS AND EVERYWHERE. MANNED SECURITY | ELECTRONIC SECURITY | ALARM RECEIVING CENTRE| PATROL AND RESPONSE SERVICES | FIRE & SAFETY SERVICES | SECURITY TRAININGS & AUDITS | EVENT SOLUTIONS | AIRPORT SECURITY | CASH SOLUTIONS | COURIER SOLUTIONS Buro & Design Center PB 77 • Heyzel Esplanade • B-1020 Brussels • +32 800 90 004 • [email protected] • Please visit www.g4s.be for more information