De Brusselse metropool Socio-economische scan
Jan Van Doren
Jo LIBEER Voka-Metropolitan gedelegeerd bestuurder Studiedag Vlabest-VGC
15 oktober 2013
Schema Toenemend belang van metropolen, wereldwijd Brusselse metropool, what’s in a word? Economische groei en werkgelegenheid: kern versus rand De mismatch op de arbeidsmarkt in de metropool Internationale vergelijking Conclusies
2
Strategisch belang Brussel
Jo LIBEER gedelegeerd bestuurder
Voka-werking rond Brusselse metropool
Schema Toenemend belang van metropolen, wereldwijd Brusselse metropool, what’s in a word? Economische groei en werkgelegenheid: kern versus rand De mismatch op de arbeidsmarkt in de metropool Internationale vergelijking Conclusies
6
Strategisch belang Brussel
Brussel = mondiale troefkaart voor de hele Vlaamse economie
Brussel en de Rand vormen sociaaleconomische belangengemeenschap
Brussel steeds meer economisch centrum van Vlaanderen
Brussel biedt arbeidsreserve voor Vlaanderen
Brussel biedt Vlaanderen toegang tot internationale gemeenschap
Profiel Brusselse metropool - Brussel 6de Europese zakenstad (Cushman & Wakefield) 15de zakenstad ter wereld (Derudder, Taylor) 3de politiek centrum ter wereld (Knight Frank) 1ste politiek centrum in Europa (BBSR) Sterkte-zwakte-analyse zakenstad - Sterkte: meertaligheid, toegang tot markten, bereikbaarheid, personeelskwaliteit - Zwakte: kostprijs personeel, mobiliteit, overheidsklimaat
8
Stadsgewesten in België – Brusselse metropool Verruiming van werking en missie: - hele metropool - meer sociaaleconomisch, met focusstrategie
Van organisatie van personen naar organisatie van bedrijven Inbreng van Voka-entiteiten met interesse/belang bij Brussels Metropolitan : bij de start Voka-VEV en Voka-KvK Halle-Vilvoorde
Behoud inbreng van personen met engagement voor Brussel en de missie van Voka-Comité Brussel
Geografische metropolisatie
Intense pendel, in hoofdzaak naar het centrum (2010)
Schema Toenemend belang van metropolen, wereldwijd Brusselse metropool, what’s in a word? Economische groei en werkgelegenheid: kern versus rand De mismatch op de arbeidsmarkt in de metropool Internationale vergelijking Conclusies
12
Economisch gewicht Brusselse metropool* neemt toe Aandeel in het Belgische BBP Brusselse metropool 2003
2011 28,7 %
29,1 %
Brusselse metropool + Leuven 2011
2003 32,6 %
33,1 %
* Brusselse metropool = Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Halle-Vilvoorde, Waals-Brabant (Nijvel) Bron: INR, Regionale Rekeningen
13
Brusselse metropool* groeit vooral in de Rand Gemiddelde jaarlijkse groei BBP, 2004-2011
BHG
1,45%
HV
2,00%
Nijvel
2,90%
Vlaanderen
1,70%
Wallonië
1,70%
* Brusselse metropool = Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Halle-Vilvoorde, Waals-Brabant (Nijvel) Bron: INR, Regionale Rekeningen
14
Economische groei Vlaamse rand onder druk Gemiddelde jaarlijkse groei BBP, 2009-2011 BHG
-0,3%
0,4%
HV
Nijvel
Vlaanderen
Wallonië
1,8%
0,4%
0,8%
Bron: INR, Regionale Rekeningen
15
Economische groei minder arbeidsintensief in Brusselse metropool* Aandeel in de werkgelegenheid van België Brusselse metropool* 2003
2011
24,4
24,1
* Brusselse metropool = Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Halle-Vilvoorde, Waals-Brabant (Nijvel) Bron: INR, Regionale Rekeningen
16
Werkgelegenheidsgroei vooral beperkt in centrum Brusselse metropool*
Toename werkgelegenheid over de periode 2003-2011
BHG
5,4%
HV
10,3%
Nijvel Brusselse metropool*
20,0% 8,3%
Vlaanderen Wallonië
9,6% 10,6%
Aantal jobs – 2011 BHG
692.422
Halle-Vilvoorde
255.113
Nijvel
150.555
* Brusselse metropool = Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Halle-Vilvoorde, Waals-Brabant (Nijvel) Bron: INR, Regionale Rekeningen
17
Nieuwe dynamiek arbeidsmarkt Brusselse metropool* : lokale (publieke) diensten Groei werkgelegenheid over de beschouwde periode 2009-2011
2010-2011 2,3%
BHG
HV
1,7% 0,5% 0,7% 4,0%
Nijvel
Vlaanderen
Wallonië
2,2% 1,7% 1,2% 2,7% 1,5%
! Toename werkgelegenheid BHG volledig op conto publieke diensten + dienstencheques * Brusselse metropool = Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Halle-Vilvoorde, Waals-Brabant (Nijvel) Bron: INR, Regionale Rekeningen
18
Schema Toenemend belang van metropolen, wereldwijd Brusselse metropool, what’s in a word? Economische groei en werkgelegenheid: kern versus rand De mismatch op de arbeidsmarkt in de metropool Internationale vergelijking Conclusies
19
Werkloosheidsgraden per gemeente Brusselse metropool
Prof. J. Konings, Brussels Metropolitan, 2012
61% werklozen in Brusselse metropool laaggeschoold, waarvan 82% woonachtig in Brussels gewest
2010 Brussels gewest 82% ‐ 62583
Midden Laag 24% ‐ 30221 61% ‐ 76428
Hoog 15% ‐ 19021
Halle‐ Vilvoorde 8% ‐ 6009
Talent for Growth in Brussels Metropolitan ‐ 7 November 2012
Waals‐ Brabant 10% ‐ 7837
Index Skill Mismatch in Brusselse metropool 0,6
Brussels Hoofdst Gewest 0,5
0,4
Waals Brabant 0,3
0,2
Halle‐Vilvoorde
0,1
0
Halle‐Vilvoorde
Brussels
Talent for Growth in Brussels Metropolitan ‐ 7 November 2012
Brabant‐Wallon
Vooral bij laaggeschoolden in Brussels gewest daalde de matching efficiëntie (2004‐ juni 2012)
Talent for Growth in Brussels Metropolitan ‐ 7 November 2012
Schema Toenemend belang van metropolen, wereldwijd Brusselse metropool, what’s in a word? Economische groei en werkgelegenheid: kern versus rand De mismatch op de arbeidsmarkt in de metropool Internationale vergelijking Conclusies
24
Growth of real GDP, 1990-2000, 2000-2009
7.0%
90-00
6.0%
00-09
5.0% 4.0% 3.0% 2.0% 1.0% 0.0%
Note Source
In % p.a. (at constant prices and exchange rates, PPP corrected) BAKBASEL
ila n M
lin Be r
an kf ur t
Fr
Zu ric h
Vi en na
Ra nd st ad
Pa ris
EA V M
on St oc kh ol M m et ro Br us se ls
Ly
rg h
Ed in bu
Lo nd on
ad rid M
Du bl in
Lu xe m
bo ur g
-1.0%
M
In % p.a. BAKBASEL
M
EA V
lin
ls
ho l
m
5.0%
Lo nd on
St oc k
nk fu rt
Br us se
Vi en na
Be rli n
Pa ri s
st ad
M
Du b
rg h
ila n
on
ich
Ly
in bu
Fr a
et ro
ur g
ad rid
Ra nd
Ed
Note Source
Zu r
M
bo
Lu xe m
Growth of employment, 1990-2000, 2000-2009
90-00
4.0% 00-09
3.0%
2.0%
1.0%
0.0%
-1.0%
Share of key industries in nominal GDP, 1990 and 2009
4.0%
2.6% 8.7%
2.2%
3.8% 0.1% 6.7% 1.9% 3.7% 9.5% 5.8%
9.0% 3.3%
0.8%
0.1%
Metro Brussels
4.8%
2.8%
Metropolitan Regions 5.2% Average
1.8% 0.7% 8.3% 5.9% 5.1% 2.7%
12.4% 10.6% 12.7%
13.9%
8.0% 11.0%
9.1%
14.0%
2009
2.8%
2.9%
8.9% 12.8%
10.3% 4.8%
1.2% 1.2%
5.3%
9.8%
4.4%
5.3%
1990
17.6%
12.7% 17.9%
6.4%
11.8%
5.0%
In %, based on USD at current prices and exchange rates BAKBASEL
11.2%
2009
0.6%
Pharmaceuticals and chemicals Hotels, restaurants, etc (a55+a92) Banking and insurance Business Services excl. Real Estate (a71-a74) Health and social services Other prim. and sec. sector Trade and repair Public administration and other tert. sector
Note Source
4.8%
0.6%
4.7%
15.0% 10.8%
1990 4.6% 5.3%
Precision and optical equipment, watches Logistics Real estate Education and research (a73+a80) Interest groups and other associations Construction Postal service and telecommunications
10.1%
Internationale benchmarking Werkgelegenheidsdynamiek beperkt: indien op gemiddelde Europese metropolen dan 50.000 jobs meer voorbije 10 jaar
Gemiste dynamiek in horeca en toerisme, maar ook in logistiek Sterk in zakelijke diensten Financiële diensten onder druk Sterk in publieke diensten: duurzaam?
28
Schema Toenemend belang van metropolen, wereldwijd Brusselse metropool, what’s in a word? Economische groei en werkgelegenheid: kern versus rand De mismatch op de arbeidsmarkt in de metropool Internationale vergelijking Conclusies
29
Conclusies Toenemend belang van metropolen kans voor Brusselse metropool Sociaaleconomische verwevenheid Brussel-Rand, maar elk een eigen dynamiek: beleidsafstemming, maar mits behoud specifieke focus
Economische groei in private diensten (centrum) en logistiek (rand) belangrijke uitdagingen
De mismatch op de arbeidsmarkt in de metropool aanpakken door onderwijs in de kern en interregionale mobiliteit
Algemeen investeringsklimaat verbeteren: ondernemingskosten, mobiliteit
30