LeefNu Leef Nu
®
L
E E F
EETWIJ(S)ZER
E N
Vlaams Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen
Gezondheidsboekjes Faché
DEEL 2
Gezond ontbijten met Walter en Karine Practische adviezen, recepten en proeven
Walter OM Faché © Copyright VIOW Laarne, 2005 Larenhoeve, Kerkstraat 101, B 9270 Laarne. • Tel. 09/3690642 Fax. 09/3661838 • Email:
[email protected] • www.viow.be
Gezond ontbijten met Walter en Karine
Olijfolie helpt vermageren
Culinaire heilzame planten
Lichaamsreiniging met lentekruiden PUBLIMEDIA: LEEFNU IS EEN VIOW PUBLICATIE AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:
€3
WALTER O.M. FACHÉ, KERKSTRAAT 101-103, 9270 LAARNE
B E LG I S C H
JAARGANG
2 - 2005
VOEDINGSMAGAZINE
17 N°
VIOW
®
Voor een goede concentratie en een heldere geest. Gunstig bij koude handen en voeten.
T O O N A A N G E V E N D
I N
B
E L G I Ë
INFOBON - april 2005op te sturen naar het VIOW
Kerkstraat 101, 9270 Laarne. Fax 09/366 18 38 Naam
.......................................................................................................................................................................
Adres
.......................................................................................................................................................................
Beroep ....................................................................Tel
...................................................................................
Wenst informatie over firma: ............................................................................................................................................................................................
Bio-Biloba • de eerste keuze met de laagste kost • voldoet aan zuiverheidstest • beste antioxidante vermogen
KORTING VOOR ORTHOTARIËRS, LEDEN VAN HET VIOW
Antioxidant activiteit in ginkgo biloba preparaten - Britse markt
1400
1200
1000
600
800
400
200
0
Bio-Biloba
Deze lijst wordt continu uitgebreid. VIOW leden krijgen op vertoon van hun lidkaart 5% korting
Avalon restaurant
Geldmunt 32 9000 Gent - 09/224 37 24
[email protected]
18 verschillende producten
Kooklessen Orthomoleculair
in "De blauwe fleskens" Marlene Germis Aannemersstraat 134 9040 St-Amandsberg - 09/238 30 25
[email protected]
Orthomoleculaire Gezondheidscursussen Bistro's VIOW Kerkstraat 101 9270 Laarne - 09/369 06 42
[email protected] Het beste preparaat is 50 x actiever dan het minst goede.
Goede redenen om te kiezen voor Bio-Biloba
9de Seminarie VIOW
Chronisch vermoeidheidssyndroom
Britse onderzoekers publiceerden de resultaten van een vergelijkend onderzoek tussen verschillende Ginkgo biloba producten op hun antioxiderend vermogen.Van de 18 geteste merken bleken er slechts enkele preparaten werkzaam te zijn. Bio-Biloba van Pharma Nord bleek hier de winnaar te zijn.
Op woensdagavond 11 mei of op donderdagnamiddag 12 mei
Zowel de consumenten als de adviseurs moeten zich kritisch opstellen tegenover Ginkgo biloba-bereidingen die ze kopen of aanraden. Het etiket op het product kan een zeer hoge inhoud van Ginkgo-extract claimen, maar dat is geen waarborg voor zuiverheid of de beschermende eigenschappen van dat extract.
Een VIOW plan om het chronisch vermoeidheidssyndroom te stoppen
Op basis van onafhankelijke Ginkgotests kan er veilig gesteld worden dat Bio-Biloba beter presteert op gebied van werkzaamheid, prijs/kwaliteit én zuiverheid. Bio-Biloba is dan ook duidelijk de beste keuze voor diegenen die waarde hechten aan de voordelen van de gezondheidskwaliteiten van Ginkgo biloba.
Waar? Congreszaal Larenhoeve Kerkstraat 101-103 B-9270 Laarne
Reservatie noodzakelijk: Tel: +32 9 369 06 42 - Fax: +32 9 366 18 38 E-mail:
[email protected]
Bijdrage Leden gratis - voor niet-leden € 35 Met opleidingscheques Vlaamse Regering kost deze opleiding 50% minder! Info: www.opleidingscheques.be Gepensioneerden en huisvrouwen kunnen niet genieten van deze reductie. Stuur onderstaand strookje naar het VIOW Kerkstraat 101, B-9270 Laarne, fax: +32 9 366 18 38 Naam:........................................................................................................ Voornaam: .............................................. Adres: ........................................................................................................ ............................................................................ Tel: ............................................................................................................... Bio-Biloba is verkrijgbaar in apotheken in verpakkingen van 30, 60 en 150 tabletten.
Tel.: 02 720.51.20 - Fax.: 02 720.51.60 e-mail: pharmanord @skynet.be
❑ Is lid van het VIOW ❑ Schrijft in voor woensdagavond 11 mei ....met ...... pers. ❑ Schrijft in voor donderdagnamiddag 12 mei met ...... pers.
IN
De artikels worden onderbouwd met bruikbare orthoceutische producten, die onderzocht en goedgekeurd werden door de orthoceuticaraad van het VIOW.
Belgisch Voedingsmagazine VIOW Verschijnt 10 maal per jaar met concrete, nuttige dagelijkse voedingsadviezen en leeftips, voor mensen die bezorgd zijn voor hun eigen gezondheid of beroepsmatig met de voedingsproblematiek bezig zijn zoals natuur- en reformwinkels, gezondheidszorgwerkers, schoonheidspecialistes, sportcoaches, horecabedrijfsmensen, sportcentra, onderwijzend personeel, kortom voor iedereen die begaan is met de gezondheid. Met LEEFNU wil de redactie u als lezer grondig informeren over de laatste orthomoleculaire trends die uw leef- en eetwijze positief kunnen ondersteunen. De redactie brengt voor u artikelen samen over biologische voeding, voedingssupplementen, voedingsadviezen, fytotherapie, biologische kleding; lichaamsverzorging en woonomgeving, sporten zonder doping, toxische en ecologische problemen en kritische doorlichtingen van alles wat met gezondheid en ziekte te maken heeft.
REDACTIE UITGEVER Publimedia Orthos Instituut VIOW
DIT NUMMER
■ REDACTIONEEL 1. Vals alarm voor vitamine E, overlijdensrisico stijgt met 10% pag 2. Vitamine E advies van het VIOW 3. Natuurlijk vitamine E beter opgenomen dan de synthetische 4. Zomeruur een mini-jetlag en een verdoken stress
6
pag
7
pag
9
pag
10
■ ADVIESHOEKJE Walter Faché
Kernredactie Walter OM Faché Orth. Bioch. Dirk Bogaert, Med. Journalist Geert Vergote, Dr. Apr. Sofie Noppe, Lic. Biom. Wet. Jozef Poppe, Prof. Dr. Ir.
6. Dagelijks soeplepels olijfolie of omega-9 vetzuur helpt bij vermageren
Secretariaat
pag
■ MEDISC H / Z OMERUUR
5. Hoe stress verminderen of ondersteunen?
Walter OM Faché Inge Houttequiet (Bruyneel nv) Drukkerij Bruyneel nv
pag
■ ORTHOMOLECULAIR / VITAMINE E
Walter OM Faché, Hoofdredacteur Eric Ost, Eindredacteur
Vormgeving, productie en druk
4 5
■ DOSSIER OLIJFOLIE ■ BEDRIJF IN DE KIJKER 7. Similia
14
pag
■ FYTOTHERPIE 8. De Gentse Floraliën in de volle natuur 9. Aromatherapie brengt lichaam en geest in balans 10. Bachbloesems verdrijven negatieve stemmingen
pag pag pag
15 15 16
Yannick Dubrulle, Karine Vandepitte Larenhoeve, Kerkstraat 101-103, 9270 Laarne. Tel 0032/(0)9/3690642 Fax 0032(0)9/3661838 E-mail:
[email protected] Website: www.viow.be
■ NATUURGENEESKUNDE / LENTEKRUIDEN
Hoe abonneren?
12. Gezond ontbijten met Walter en Karine
Betaling geldt als enige abonnering. Storting van € 25 op rek nr. Fortis 290-0308228-80 voor België en voor Nederland storting van € 28 op rek nr. Fortis IBAN BE 882900307607/41 BIC code GEBABEBB
Prijs per nummer: € 3 Promotie: abonnementen LEEFNU en ORTHOFYTO: samen € 50 i.p.v. € 55
©Copyright 2005 Noch de uitgever, noch de redactie is aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van vermeende adviezen of eventuele onjuistheden, en/ of onvolledigheden in deze uitgave. ISSN-nummer: 1379-8383
11. Inwendige reiniging met lentekruiden
pag
18
■ ORTHOMOLECULAIRE VOEDING pag
20
Een gids achter de schermen van gezondheid, ziekte, voedselschandalen, toxiciteit in onze voeding, met concrete nuttige en dagelijkse voedingsadviezen. Een maandblad voor kritische en gezondheidsbewuste mensen.
Bezoek onze website voor het laatste nieuws
www.viow.be Abonneer u onmiddellijk en geniet van onze promotieprijs aan ¤ 50 voor Orthofyto en Leefnu
REDACTIONEEL
redactioneel
VALS ALARM VOOR VITAMINE E, OVERLIJDENSRISICO STIJGT MET 10% VITAMINE E KAN EEN HALF MILJARD DOLLAR BESPAREN IN VERENIGDE STATEN In de Annals of Internal Medicine onderzochten wetenschappers van de Johns Hopkins Universiteit het overlijdensrisico bij inname van vit E.
HOOFDREDACTEUR WALTER OM FACHÉ
De media hebben veel aandacht geschonken aan een meta-analyse studie over vitamine E, die onlangs verscheen in de ‘Annals of Internal Medicine’. Onderzoekers van de Johns Hopkins University kwamen er, na het terug analyseren van 19 studies, tot het besluit dat een dosis van 400 IE (IE=Internationale eenheden) vitamine E per dag het overlijdensrisico met 10 % liet toenemen.
NATUURLIJK VITAMINE TEGENOVER DE SYNTHETISCHE
Natuurlijke Vitamine E voorkomt ziekte en veroorzaakt geen extra doden. Synthetische vit E is gevaarlijk! Vitamine E behoort samen met vitamine C tot de voornaamste antioxidanten die de levenskwaliteit van mensen kan verhogen. De vitamine levert ook een bijdrage tot het verlagen van de ziektekosten in dit land.
De lezer hoeft zich niet bang te maken voor deze zeer voorbarige conclusie. Er is nergens sprake van het soort vitamine E. Natuurlijke vitamine E is immers veel waardevoller dan de synthetische vorm. De natuurlijke vitamine E wordt ook d-tocoferol genoemd en bevat ook de andere vormen van vitamine E, de tocoferolen en tocotriënolen. De synthetische soortgenoot bevat slechts de dl-tocoferol of 50% de werkzame en 50% de toxische vorm. In deze studie is men ook onduidelijk over de gebruikte dagelijkse hoeveelheden. Ook de gezondheidstoestand van de proefpersonen die deelnamen aan de studies wordt niet juist omschreven. Het is daarom betreurenswaardig dat in deze studie geen enkel onderzoek werd opgenomen waarin het effect van vitamine E werd bestudeerd op jongere en gezonde mensen. In de medische literatuur zijn er meer dan 24.000 studies beschikbaar die bewijzen dat vitamine E een veilig en waardevolle antioxidant is op voorwaarde dat men de natuurlijke vorm gebruikt en de dagdosis beperkt tot 1000 IE.
DE GEZONDHEIDSZORG ZOU VEEL KUNNEN SPAREN
In de Cambridge Heart Antioxidant Study of de CHAOS studie, bleek bij 2002 mensen een vitamine E suppletie voor een vermindering van 77% in het aantal niet-fatale hartaanvallen te zorgen.
Vitamine E suppletie zou de gezondheidszorg in de Verenigde Staten op jaarbasis mogelijk een aantal miljoen dollars besparen. Dit blijkt uit het tweede onderzoek van de laatste 2 jaar over de kostenbesparende werking van antioxidanten als vitamine E. Een van de meest spectaculaire resultaten werd bereikt in de CHAOS studie. Voor het onderzoek maakte een Amerikaans/Australisch onderzoeksteam gebruik van gegevens uit de Cambridge Heart Antioxidant Study (CHAOS). Hierin bleek dat bij 2002 mensen vitamine E suppletie voor een vermindering zorgde van 77% in het aantal niet-fatale hartaanvallen.
Referenties:
De onderzoekers vergeleken de kosten voor de antioxidant suppletie met de klassieke behandeling voor hart- en vaatziekten bij mensen die een hartaanval overleefd hadden. Ze gingen hierbij uit van het CHAOS-onderzoek waarbij mensen door vitamine E te slikken hun arteriosclerose wisten te beperken en daardoor geen hartaanval kregen. Voor de VS betekende dit, vergeleken met mensen die placebo kregen, dat per patiënt ongeveer 525 euro werd uitgespaard. In Australië zou dit een kostenbesparing van 180 euro per patiënt opleveren. De kostenbesparingen hielden in dat er minder ziekenhuisbedden gebruikt werden, minder medicatie nodig was en dat er minder georganiseerd moest worden.
Dutta A, Dutta SK. Vitamin E and its role in the prevention of atherosclerosis and carcinogenesis J Am Coll Nutr. 2003 Aug;22(4):258-68.
4 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
REDACTIONEEL Aangezien in de VS jaarlijks ongeveer 1 miljoen niet-fatale hartaanvallen voorkomen, zou vitamine E suppletie de gezondheidszorg een kostenbesparing van circa een half miljard euro kunnen opleveren. Met deze mogelijke kostenbesparing in het achterhoofd zou een onderzoek moeten worden gedaan naar kostenbesparing door suppletie om de betrouwbaarheid van de resultaten verder te vergroten.
Vitamine advies van het VIOW
COMPLEXE VITAMINE E
1. Het natuurlijke vitamine E complex is zeer veilig, indien de dosering niet hoger ligt dan 1000 IE. Enkel Alzheimerpatiënten hebben baat bij 2000 IE vitamine E per etmaal. 2. Het gemiddelde Westerse voedingspatroon bevat slechts 10 IE vitamine E per dag zodat alle mensen een duidelijk tekort aan vit E hebben om zich voldoende te beschermen tegen de vrije radicalen. 3. Vitamine E is vooral belangrijk voor mensen met hart- en vaataandoeningen en diabetici. Vitamine E wordt belangrijker voor de mens naarmate hij ouder wordt. Vitamine E werkt anticarcinogeen omdat het zieke en slechte lichaamcellen helpt vernietigen. 4. Het is zeer belangrijk dat mensen zich met natuurlijke vitamine E blijven beschermen tegen de ziekmakende en dodelijke vrije radicalen. 5. Neem steeds het natuurlijk complex van vit E, dit betekent dat alle tocoferolen en tocotriënolen er moeten inzitten. Deze complexe vitamine E vorm benadert heel dicht de vorm waarin deze voorkomt in de natuurlijke voedingsproducten.
Vlaams Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen
Gezondheidsboekjes Faché
DEEL 1
De gezondheidszorg in de VS kan circa een half miljard euro kosten besparen, indien ze vitamine E zouden geven aan ongeveer 1 miljoen nietfatale hartaanvallen.
VAN DE VOLGENDE FIRMA’S WORDEN AANBEVOLEN:
☞ Natural E-complex van Country life, SIMILIA bestaat uit 400 IE van de gemengde tocoferolen ☞ Het natuurlijk tarwekiemolie met vit E van Bional/ Mannavita ☞ ANTI-AGING van Fytostar, Boon Naturals& Cosmetics bevat 250 mg vit E.
GEZONDHEIDSBOEKJES GEZONDHEIDSBOEKJES FACHÉ
KAN IK OLIJFOLIE GASTRONOMISCH
Voedingsdriehoek® Faché toepassen in de keuken Vlaams Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen Honderden concrete, eenvoudige adviezen over de 15 voedingsgroepen dagelijks toepasssen.
Walter OM Faché © Copyright VIOW Laarne, 2005 Larenhoeve, Kerkstraat 101, B 9270 Laarne. • Tel. 09/3690642 Fax. 09/3661838 • Email:
[email protected] • www.viow.be
Gezondheidsboekjes Faché
DEEL 2
Gezond ontbijten met Walter en Karine Practische adviezen, recepten en proeven
GEBRUIKEN?
Koud of warm, sauzen, vlees, vis, groenten, gebak en nog veel meer kan je vinden in de unieke en uiterst praktische gezondheids boekjes van Walter Faché, Deel 1: De voedingsdriehoek toepassen in de keuken met honderden recepten adviezen. Deel 2: Gezond ontbijten met Walter en Karine. Je kan deze gezondheidsboekjes bestellen bij het VIOW Tel: 09/3690642 Fax: 09/3661838 of Email:
[email protected]
Walter OM Faché © Copyright VIOW Laarne, 2005 Larenhoeve, Kerkstraat 101, B 9270 Laarne. • Tel. 09/3690642 Fax. 09/3661838 • Email:
[email protected] • www.viow.be
LL EE EE FF NN UU
JJ AA AA RR GG AA NN GG
22 -- NN °° 11 77
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
5
W W W
.
V I O W
.
B E
ORTHOMOLECULAIR VITAMINE E
NATUURLIJK VITAMINE E BETER OPGENOMEN DAN DE SYNTHETISCH Kies voor de natuurlijke vorm van vit E
☞ Natuurlijke vit E wordt in het menselijk lichaam beter geabsorbeerd en opgeslagen dan de synthetische vorm. ☞ Op de verpakking van het voedingssupplement moet er α-d-tocoferol opstaan voor de natuurlijke vorm. Indien er (d,l)-tocoferol opstaat, is er sprake van de synthetische vorm! ☞ Bovendien bezit de natuurlijke vorm een duidelijk krachtiger werking dan de synthetische.
WALTER OM FACHÉ
Het is al geruime tijd geweten dat de natuurlijke vorm van vitamine E verschilt van de synthetische, vooral doordat hun moleculaire structuur niet identiek is. Uit diverse studies is gebleken dat natuurlijk vitamine E, dat als voedingssupplement ingenomen wordt, aanzienlijk beter in het menselijk lichaam geabsorbeerd en opgeslagen wordt dan synthetische vitamine E. Voor het eerst hebben onderzoekers nu alle bewijzen samengebracht, waaruit blijkt dat natuurlijk vitamine E duidelijk krachtiger is dan zijn synthetische tegenhanger.
CHEMISCH
De onderzoekers hebben meer dan 30 wetenschappelijke studies met vitamine E geëvalueerd en kwamen tot bovenstaande conclusie, die verscheen in het American Journal of Natural Medicine. Het overzichtsartikel werd geschreven door Robert V. Acuff, Ph. D, die als één van de toonaangevende vitamine E specialisten in de wereld beschouwd wordt.
Neem steeds het complex van de tocoferolen en niet alleen de alfa-tocoferol vorm.
“Er is niet alleen een chemisch verschil in de moleculaire structuur. Het onderzoek heeft ook aangetoond dat mensen natuurlijk en synthetisch alfa-tocoferol op een verschillende manier opnemen en opslaan,” zegt Dr. Acuff, professor en directeur van het Center for Nutrition Research aan de East Tennessee State University in Johnson city, USA. Het komt erop neer dat natuurlijk vitamine E identiek is aan de vorm die het menselijk lichaam kent van de opname uit voedsel. Synthetisch vitamine E wordt afgeleid van petrochemische producten, terwijl natuurlijk vitamine E uit plantaardige olie, met name sojaolie, gewonnen wordt.
Tocoferol is de wetenschappelijke benaming van het vitamine E-complex. Alfa-tocoferol is de vorm van vitamine E die de grootste bio-beschikbaarheid in de mens uitoefent. De andere natuurlijke vormen zitten in onze voeding en werken onderling samen, zodat wij ze allen moeten binnenkrijgen om gezond te blijven. Er zitten vier tocoferolen en vier tocotriënolen in het vit Ecomplex.
HET
LICHAAM MAAKT EEN ONDERSCHEID TUSSEN DE NATUURLIJKE EN DE SYNTHETISCHE VITAMINE E Uit de studies is duidelijk gebleken dat het lichaam een onderscheid maakt tussen deze twee vormen en een voorkeur heeft voor de natuurlijke vorm. Om deze reden zijn wetenschappers tot de conclusie gekomen dat 400 IE (internationale eenheden) natuurlijk vitamine E gelijkwaardig is aan 800 IE synthetisch vitamine E en dus tweemaal krachtiger is dan de synthetische vorm. Als men evenveel natuurlijke en synthetische vit E toedient aan ratten, ziet men in de verschillende weefsels een verschillende opname van beide vormen. Dit betekent dat de verhouding tussen de natuurlijke en de synthetische vit E stijgt in de longen en
Advies VIOW voor een goed vit E preparaat
Verhouding gelabelde natuurlijke vitamine E/ gelabelde synthetische vitamine E.
☞ Natural E-complex van Country life, SIMILIA bestaat uit de gemengde tocoferolen ☞ Het natuurlijk tarwekiemolie met vit E van Bional/ Mannavita ☞ ANTI-AGING van Fytostar, Boon Naturals& Cosmetics
6
American Journal of Natural Medicine, november 1998.
O N Z E
W E B S I T E
long
lever
hersenen van ratten
na 32 dagen
1,9
1,2
3,0
na 154 dagen
2,6
1,2
5,4
de hersenen bij ratten, indien men beide vormen aan ratten geeft. Dus wordt de natuurlijke vorm van vit E ongeveer tweemaal beter en meer opgenomen dan de synthetische vorm. En bovendien is deze vorm ook krachtiger! De lagere opname van het synthetisch vitamine E wordt veroorzaakt door het alleen voorkomen van specifieke proteïne receptoren voor α,d-tocoferol die het transport en de opname van de natuurlijke tocoferolen meer efficiënt maken. Voor de synthetische vorm d,l-tocoferol zijn er geen specifieke receptoren!
Referenties:
B E Z O E K
VERSCHIL IN DE MOLECULAIRE STRUCTUUR
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
MEDISCH ZOMERUUR
ZOMERUUR EEN MINI-JETLAG EN EEN VERDOKEN STRESS DIRK BOGAERT – WETENSCHAPSJOURNALIST
Het zomeruur is al meer dan een maand ingevoerd. Toch lijken ieder jaar steeds meer mannen en vrouwen last te hebben van deze ‘mini-jetlag’. Het is volgens artsen en gezondheidswerkers de welbekende, figuurlijke druppel, die van onder druk presterende mannen en vrouwen, zieke stresslijders maakt. De begrippen ‘lentemoeheid’ en ‘zomeruur’ raken hun onschuld kwijt. De start van het jaarlijkse ‘zomertijdperk’ valt samen met een gevoelige toename van het aantal burnoutpatiënten.
51%
VAN DE
VLAMINGEN
WIL HET ZOMERUUR
AFSCHAFFEN 1691 Vlamingen werden gedurende de afgelopen maand ondervraagd over het nut van het ‘zomeruur’. Een kleine meerderheid (51%) is van oordeel dat het zomeruur moet afgeschaft worden. 49% van de mensen, die vrijwillig deelnamen aan een rondvraag van de krant ‘De Standaard’, heeft totaal geen problemen met de ‘zomer- en wintertijd’.
DE
ZOMERTIJD VEROORZAAKT PROBLEMEN BIJ
HYPERGEVOELIGE EN NIET FITTE MENSEN OMDAT DE CHRONOBIOLOGIE VAN HET LICHAAM WORDT VERSTOORD. Chronobiologie is de kwantitatieve studie van biologische fenomenen die in de tijd periodiek op en neer gaan. De dagelijkse ritmes die veel van onze gedragingen beïnvloeden, worden circadiaanse ritmes genoemd (van het Latijn circa en dies). Heel wat fysiologische verschijnselen in het menselijke lichaam vertonen circadiaanse veranderingen. Denken we maar aan het ritme van de lichaamstemperatuur, het prestatievermogen. Een ander zeer belangrijk biologisch ritme is de slaap/waak cyclus. De verschillende circadiaanse ritmes worden normaal gesynchroniseerd door periodiek terugkerende veranderingen in de omgeving, zoals de lichtduisternis cyclus. Wanneer nu het zomeruur wordt ingevoerd, kan de ‘synchronisator lichtduisternis’ van de verschillende circadiaanse ritmes lichtjes worden verstoord. Dit heeft bij hypergevoelige, maar ook bij niet fitte mensen verschillende lichamelijke gevolgen, zoals concentratiestoornissen, vermoeidheid, slapeloosheid, slaapstoornissen, maag en darmklachten, hoofdpijn, prikkelbaarheid, verminderd prestatie vermogen.
HOE
KUNNEN WE DE VERDOKEN STRESS ALS GEVOLG
VAN HET ‘ZOMERUUR’ BEPERKEN? ➤ ➤ ➤ ➤
Drink géén alcohol. (Alcohol vermoeit het lichaam) tijdens de overschakeling Eet zeer licht verteerbare voeding gedurende de week voor en de week nà de invoering van het ‘zomeruur’. (zware maaltijden vergen veel energie van ons organisme) kauw de avond van uurverandering op 1 à 2 mg melatonine een kwartier voor het slapengaan. 500 à 1000 mg tryptofaan samen met 250 à 500mg inositol is een goede substitutie voor melatonine.
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
B E Z O E K
O N Z E
GEVOLGEN VAN ZOMER- EN WINTERUUR STRESS
DE WEERKERENDE SYMPTOMEN VAN ALLE VORMEN VAN STRESS ZIJN:
☞ vermoeidheid ☞ angst ☞ prikkelbaarheid Vermoeidheid blijkt het belangrijkste symptoom waaraan overspannen mensen lijden en allerlei jetlag toestanden kunnen dit nog verergeren. Van de zwaar gestresseerden verklaart meer dan 70 procent dat ze te kampen hebben met vermoeidheid. Ook angst is een frequente kwelduivel: 63 procent lijdt onder angstaanvallen.
ANDERE SYMPTOMEN BIJ STRESS TOESTANDEN ZIJN:
☞ hoofdpijn ☞ agressiviteit ☞ depressie ☞ hartkloppingen ☞ duizeligheid ☞ spierspanning ☞ slapeloosheid ☞ slaapstoornissen ☞ concentratiestoornissen ☞ prikkelbaarheid ☞ prestatievermogen daalt ☞ maag en darmklachten
DE SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD VOOR VLAANDEREN (SERV). Dat stress een steeds belangrijker probleem wordt, concludeerde ook de Sociaaleconomische Raad voor Vlaanderen (SERV). Uit een zeer recent SERVrapport blijkt dat het aantal werknemers dat in 2004 ziek thuisbleef, steeg met 32 procent tegenover 2001!
W E B S I T E
:
7
W W W
.
V I O W
.
B E
MEDISCH ZOMERUUR VLAMINGEN
Stressfactoren uitschakelen Mensen die zich gespannen voelen kunnen de volgende stressfactoren proberen uit hun leven te bannen:
STRESS EN VERMOEIDHEIDSKLACHTEN In vergelijking met Zuid-Europeanen hebben Vlamingen dubbel zoveel keer last van stress en vermoeidheidsklachten. Dat blijkt uit een grootschalige enquête van de verbruikersorganisatie TestAankoop, die in totaal 7.106 mensen tussen 18 en 74 jaar oud uit vier Europese landen ondervroeg. Het gebrek aan zon en de zeer hoge materiële eisen die Vlamingen zichzelf opleggen zouden aan de basis van dit ‘spanningsfenomeen’ liggen. Iedereen weet wel wat stress is, maar bijna de helft van de Vlamingen stond het afgelopen jaar bijna permanent onder te veel spanning. Problemen in verband met het werk (63 %) en het gezin (54%) blijken de voornaamste stressveroorzakende factoren te zijn. Wie stress heeft, zal in de eerste plaats klagen over vermoeidheid (69 %), angst (66 %), prikkelbaarheid (62 %) en slapeloosheid (56 %). Andere frequent weerkerende symptomen zijn hoofdpijn, agressiviteit, depressie en burnoutklachten.
1. Cafeïne activeert het sympathische zenuwstelsel dat ons voorbereidt op noodgevallen die we de klassieke vecht of vlucht reactie noemen. In een beschaafde samenleving wordt er zelden of nooit gevochten of gevlucht. Daardoor veroorzaakt cafeïne méér stress. Cafeïne blokkeert de natuurlijke relaxatie, rust en slaap.
STRESS
die een invloed heeft op het zenuwstelsel. Verkeerslawaai en harde muziek kunnen gestresseerde mensen snel uitputten. Sommige neurologen noemen stilte, of zachte harmonieuze muziek mentale voeding. Het dagelijkse woon- en werkverkeer per auto is daarom een steeds terugkerende aanslag op ons zenuwstelsel.
STRESS
3. Sensatierijk, negatief nieuws beïnvloedt het stressniveau van de mens. Het verhoogt het angstgevoel en veroorzaakt nieuwe zorgen. Zoek positieve nieuwsbronnen op. Die geven antwoorden op vragen en bestaande problemen en maken je rustiger.
O N Z E
RUÏNEERT DE MENS
De Leuvense professor en psychiater, Boudewijn Van Houdenhove, geeft in zijn boek ‘In wankel evenwicht’ de meest recente visie over stress. “Te veel spanning vreet je botten op. Stress doodt hersencellen. Spanningen zorgen er voor dat het immuunsysteem van de mens blokkeert. Stress veroorzaakt tot slot ‘Kummerspeck’ (zwaarlijvigheid veroorzaakt door teveel spanning). Door al die factoren krijgen welvaartsziekten zoals depressie, hart- en vaataandoeningen, diabetes, osteoporose, chronisch vermoeidheidsyndroom en fibromyalgie de vrije baan. Al die ziekten worden voor een groot deel veroorzaakt door een combinatie van een negatieve levensstijl en stress.
4. Geagiteerde mensen veroorzaken spanningen bij anderen en doen ook hun stressniveau drastisch stijgen. Probeer dergelijke mensen zoveel mogelijk te mijden.
B E Z O E K
HEBBEN WIJ NODIG, MAAR TE VEEL IS TE VEEL!
Om prestaties te leveren, hebben we een bepaalde dosis stress nodig. Acute spanning zorgt ervoor dat er adrenaline vrijkomt en dat de bloeddruk de hoogte ingaat. Zo kunnen we sneller en meer accuraat werken. Als we echter langdurig onder spanning staan, maakt ons lichaam teveel van het stresshormoon cortisol aan. Te veel cortisol verzwakt het immuunsysteem waardoor de kans op het ontstaan van degeneratieve ziekten – zoals kanker – toeneemt. Te veel chronische stress is ook slecht voor de bloeddruk. Men krijgt af te rekenen met zware hartritmestoornissen. Door de aanwezigheid van teveel cortisol wordt men ook vatbaarder voor infecties en totale uitputting. De gevolgen van moeheid door stress verandert heel dikwijls in een depressie. Dat blijkt uit de grootschalige Europese ESEMED-studie. Bijna een half miljoen Belgen kreeg in 2004 een depressie als reactie op teveel ‘druk’.
2. Lawaai is een stressfactor
8
HEBBEN DUBBEL ZOVEEL KEER LAST VAN
Je zou verwachten dat mensen die in welvaart leven veel minder stress hebben dan wie honger en schaarste kent. Ik zie hier twee mogelijke verklaringen voor”, vertelt de Leuvense psychiater. “De eerste is een totale verandering in levensvisie. Oude en vertrouwde sociale en religieuze structuren zijn bijna weggevallen. Vandaag heerst het idee dat je zelf bepaalt wie je bent, en dat iedereen tot de meest rijke en meest succesvolle klasse van de samenleving kan behoren als je maar heel hard je best doet. Ik zie in mijn praktijk veel patiënten die geveld zijn door stressziekten omdat ze dachten dat ze in alles de beste moesten zijn: de beste moeder, de beste partner, de beste werknemer. Mensen eisen onrealistisch veel van zichzelf, en creëren zo massaal veel vermijdbare stress. Ten tweede is er de stijgende instabiliteit van ons sociaal netwerk. De banden binnen het gezin, de familie en tussen partners zijn minder hecht en veel labieler geworden door onze soms té flexibele levensstijl. Er heerst veel meer dan vroeger een ‘ieder voor zich’-mentaliteit. Vroeger was steun en vriendschap van anderen één van de belangrijkste buffers tegen stress, hoe groot problemen ook waren. Als die steun – zoals vandaag - wegvalt, worden we kwetsbaarder voor stress en de kwalijke gevolgen ervan. We denken te snel dat materiële rijkdom vriendschap kan vervangen. Dat is een bijzonder grove denkfout.
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
ADVIESHOEKJE VAN WALTER FACHE
van Walter Faché
Advieshoekje
HOE STRESS VERMINDEREN OF ONDERSTEUNEN?
1. Maak goede afspraken met de mensen met wie of voor wie je werkt. Zorg dat je zo precies mogelijk weet wat er van je wordt verwacht. Wanneer moet iets af zijn? Afspraken zorgen er voor dat je precies weet waar je aan toe bent. 2. Maak een realistische planning. Deze planning dient nog tijd te voorzien voor jezelf én om onverwachte problemen op te lossen. In ieder goed boek over ‘timemanagement’ kun je lezen dat de meest succesvolle leiders van deze planeet hun agenda slechts voor twee derden volzetten. De laatste 33% van hun werktijd is bedoeld om onverwacht opduikende taken toch op tijd af te krijgen. Bepaal dus de prioriteiten en hou je aan het werkschema. 3. Mensen met een volle agenda moeten ook ‘nee’ kunnen zeggen aan hun werkgever of collega’s. Het ‘nee’ antwoord heeft betrekking op het verzoek iets te doen, nooit op de persoon die het vraagt. Die weet meestal niet dat jouw agenda barstensvol zit. 4. Neem regelmatig pauzes. Door regelmatig rust in te bouwen wordt de stress afgeremd. 5. Slaap voldoende (minimum 7 tot 8 uur per etmaal). Een goede nachtrust verwerkt stress. Te weinig slaap zorgt voor een opeenstapeling van op termijn ziekmakende ‘spanning’ 6. Denk op een positieve manier. Negatieve gedachten resulteren in onnodige spanningen. 7. Stapel geen negatieve emoties of redeneringen op. Ieder beschaafd mens is in staat op een vriendelijke manier duidelijk te maken wat hem dwarszit. Een rustig gesprek en beter op elkaar afgestemde afspraken doen in veel gevallen wonderen en vermijden voor de toekomst alle vormen van onnodige negativiteit. 8. Beweging is de beste remedie tegen stress en kan medicijnen vermijden. Een eenvoudige oefening is een onzichtbare ademhalingsoefening. Veel mensen weten niet dat op een juiste, rustige en regelmatige manier ademen de snelste en eenvoudigste weg is naar minder angst en stress. Een perfecte ademhaling verlaagt de bloeddruk, de hartslag en zorgt zelfs voor een betere spijsvertering zonder dat je één pil hoeft in te nemen. Onze ademhaling is de gezonde ‘snelweg’ om van een gestresseerde toestand over te schakelen naar kalmte. Kijk gewoon naar iemand die boos is of schrik heeft. Hij ademt snel en onregelmatig. Mensen die hun ademhaling kalm en regelmatig uitvoeren kunnen niet angstig of kwaad blijven. Het enige wat wél klopt is dat je in een toestand van stress in staat moet zijn je bewust te verplichten om rustiger en regelmatiger adem te halen. De rest – de kalmte – volgt van zelf.
9. Orthomoleculaire middelen tegen stress ➤ Magnesium: Het anti stress mineraal bij uitstek Magnesium is het anti-stress-mineraal bij uitstek. Het ontlast de bijnieren, heeft een spierontspannende werking en verlaagt, samen met kalium, een te hoge bloeddruk als gevolg van stress. Door zijn ontspannende werking kan magnesium het beste voor het slapen ingenomen worden. De dagelijkse behoefte wordt geraamd op 6 mg / kg / dag of 420 mg voor een lichaamsgewicht van 70 kg. Sommige wetenschappers denken aan 1000 mg magnesium per dag. ➤ Ginseng absorbeert stress Om met stress af te rekenen is het belangrijk om zowel de geest als het lichaam te kalmeren. Ginseng is een kruid met een adaptogene werking. Dit wil zeggen dat het je lichaam en geest helpt om stress en spanningen te absorberen. ➤ Kurkuma tegen een stressgerelateerde spijsvertering 90% van de spijsverteringsklachten is stressgerelateerd. Verstopping (of juist een te dunne ontlasting), brandend maagzuur, oprispingen, krampen, misselijkheid en winderigheid worden op een volkomen natuurlijke manier verholpen met Kurkuma. ➤ Stress door depressiviteit? Neem Sint-janskruid Ben je down? Dat kan ook de nodige stress met zich meebrengen. Kijk naar Sint-janskruid. Hiermee zorg je ervoor dat je binnen 4 weken vrolijker en dus meer ontspannen bent. ➤ Gezond eten met de voedingsdriehoeken van Walter Faché. LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
B E Z O E K
O N Z E
Beweging is de beste remedie tegen stress In de meeste gevallen (37 %) kiezen artsen ervoor stress te bestrijden met medicijnen. Nochtans blijken mensen net het minst tevreden over een behandeling met kalmeermiddelen. (gemiddeld 6,3/10 ). Ontspannend bewegen scoort veel beter bij de mensen die hun stressprobleem echt willen aanpakken (gemiddeld 7,9). Daarbovenop komt sportbeoefening er ook als goedkoopste uit (45 euro per maand). Geneesmiddelen kosten de patiënt 48 euro per maand en voor psychotherapie bedraagt het kostenplaatje 95 euro.
Orthomoleculair advies • Magnesium Potassium van Similia 250mg 1 à 4x/dag • Ginseng Similia 22S 400mg • St Janskruid 3 x daags 1 mespunt van het poeder • Gebruik de voedingsdriehoek Faché Te bestellen bij het VIOW 09/369 06 42 tegen € 10
W E B S I T E
:
9
W W W
.
V I O W
.
B E
DOSSIER
OLIJFOLIE
DAGELIJKS SOEPLEPELS OLIJFOLIE OF OMEGA-9 VETZUUR HELPT BIJ VERMAGEREN DIRK BOGAERT EN WALTER OM FACHÉ
CULINAIR KOKEN MET OLIJFOLIE
Olijfolie wordt al duizenden jaren gebruikt in de gebieden rondom de Middellandse zee. De eerste echte cultivering van de olijfboom dateert van ongeveer 2000 jaar voor Christus op het eiland Kreta. Vanaf dat tijdperk ontwikkelde de olijfcultuur zich vrij snel. In de 6de eeuw voor Christus werd de olijfboom de allereerste beschermde boomsoort. De Grieken hadden immers de waarde van de olijfolie zowel medicinaal als in de keuken ontdekt. Om de waarde van olijfolie voor iedereen heel duidelijk te maken kreeg de eindwinnaar van de Panathenaische Spelen, die georganiseerd werden ter ere van de godin Athene, 5000 kilogram olijfolie. Een dergelijke hoeveelheid kon de atleet met zijn familie nooit verbruiken. Het is o.a. op die manier dat de eerste exporteurs van het ‘vloeibare gezondheidsgoud’ zijn ontstaan. Tot daar de geschiedenis. De consument van vandaag vraagt zich af hoe goede olijfolie kan herkend worden.
Olijfolie wordt verkregen door eerste persing van olijven, die 75-80% olie bevatten. De typische nationale gerechten in zuidelijke streken worden bijna altijd met olijfolie bereid en ontlenen daaraan hun specifieke smaak. Naar gelang de herkomst van de olijven kan de olie enigszins van smaak verschillen. Spanje, Frankrijk, Italië en Griekenland zijn de belangrijkste Europese producenten. Olijven uit Spanje zijn het grootst. De olie ervan heeft een vrij sterke, karaktervolle smaak. Naargelang het verwerkingsprocédé, komt men tot een aantal soorten olijfolie met kwalitatief onderscheid.
Olijfolie van goede kwaliteit is reukloos
SOORTEN
Olijfolie wordt best bewaard op een temperatuur van 15 tot 20 C°
Alleen de vierge olijfoliën zijn koudgeperst en moet aangeduid staan op het etiket. Al de andere olijfoliën zijn een versneden mengsel van geraffineerde en koudgeperste olie. Geraffineerde olijfolie is echter altijd kunstmatig behandeld, omdat verhitting en chemische toevoegingen noodzakelijk zijn voor het raffineren. Omdat geraffineerde olie volkomen geur- en smaakloos is, wordt op het einde van de raffinage koudgeperste olijfolie toegevoegd om de olie zijn typische olijfoliesmaak te geven.
de beste soorten olijfolie hebben een laag oliezuur- gehalte. Dit hangt af van de kwaliteit van de olijven, de oogst en de wijze van opslag na de oogst. Hoe langer de geplukte olijven zijn opgeslagen, hoe hoger wordt het zuurgehalte!
10 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
OLIJFOLIE
De fijnste, extra zuivere olijfolie (Extra Vierge): wordt op lage temperatuur uit verse rijpe vruchten koudgeperst. De olie is lichtgeel of groenig van kleur en heeft een zeer uitmuntende smaak, geur en kleur. De zuurtegraad mag maximaal 1 gram per 100 gram bedragen.
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
DOSSIER Zuivere olijfolie (Vierge): is ook koudgeperst en heeft een fijne smaak. De zuurtegraad bedraagt
OLIJFOLIE
niet meer dan 2 gram per 100 gram.
OLIJFOLIE , GEZOND VET!
Fijne olijfolie: de fijne, pure olijfolie is een mengsel van verschillende kwaliteiten samen en wordt
In een gezond dieet wordt steeds overvloedig olijfolie gebruikt. Om maar een paar bewezen wonderen van olijfolie te noemen: olijfolie werkt o.a. cholesterol verlagend, helpt om borstkanker te voorkomen, zorgt voor minder hart en vaatziekten, mildert maag en darmklachten
samengesteld uit geraffineerde olijfolie en zuivere olijfolie. De zuurtegraad is minder dan 1,5 % per liter.
De geraffineerde olijfolie: komt er meestal via een tweede persing van de olijven. Daartoe wordt de pulp verwarmd, waardoor de olie die eruit wordt geperst lichter van kleur, zachter van smaak en ook minder karaktervol is. Olijfolie verdraagt echter veel minder dan de meeste andere oliesoorten heel hoge temperaturen en is daarom niet geschikt om te frituren. Goede olijfolie heeft, ongeacht de kleur, altijd een ietwat bleke waas. Ze moet absoluut reukloos zijn. Juist deze laatste eigenschap staat garant voor olijfolie van goede kwaliteit.
OLIJFOLIE ZIT VOL
WAAROM
ANTIOXIDANTEN
OLIJFOLIE?
Olijfolie wordt steeds meer door Europese consumenten gezien als een aantrekkelijk alternatief voor boter. Italianen, Spanjaarden, Grieken en Fransen gebruiken veel meer olijfolie, waar wij traditiegetrouw boter gebruiken. Maar dat verandert. Want ook Vlamingen ervaren dat de op olijfolie gebaseerde keuken van de Zuid Europeanen over het algemeen zeer lekker, licht verteerbaar en gezond is. Bovendien blijkt dat olijfolie van alle vetten de beste is en ons bovenop slank houdt. extra Virgin olijfolie kan op verschillende momenten worden gebruikt: ☞ Als vervanger van (kruiden-/knoflook-) boter bij brood en/of toast, als borrelhap of broodmaaltijd ☞ Voor het maken van dressings, mayonaise en sauzen ☞ Voor het afmaken van gerechten zoals vis, vlees, pasta’s, pizza’s etc.
IS
ER KWALITEITSVERSCHIL BIJ HET OOGSTEN EN
PRODUCEREN? Het verschil begint al bij de oogst. Als alleen spontaan afgevallen vruchten - na verloop van tijd worden verwerkt, zullen daar ook al snel door rotting aangetaste vruchten bij zijn. De olijven kunnen ook met de hand worden geplukt, van de boom worden geschud of met stokken worden losgeslagen. Belangrijk is in elk geval, dat ze direct worden afgevoerd voor verwerking, waardoor verse vruchten worden geperst. Door de olijven snel en zorgvuldig te persen bij een temperatuur van minder dan 30 graden (tegenwoordig centrifugeren), wordt de beste kwaliteit olijfolie gemaakt (die onder bepaalde voorwaarden als ‘Virgen Extra’ / ‘Extra Vierge’ mag worden aangeboden). Bij de verwerking van al afgevallen vruchten wordt vaak een pulpmassa verhit voor persing. Dat levert een groter volume aan neutrale olijfolie op, vooral geschikt voor bakken en braden.
Niet alle soorten vet hebben eenzelfde invloed op de verschillende delen van het maagdarmkanaal met betrekking tot tumorontwikkeling. Het is duidelijk dat vetten in het dieet een rol spelen bij kankerpreventie. In het mediterrane dieet is de belangrijkste vetbron olijfolie waarvan is bewezen dat het niet alleen de incidentie van borstkanker vermindert, maar ook van darmkanker. Hierin speelt olijfolie al in een vroeg stadium een sleutelrol, het voorkomt namelijk dat tumoren ontstaan. Olijfolie is immers rijk aan oliezuur (enkelvoudig onverzadigde vetzuren). Het is ook het enige, direct uit een vrucht geperste zuur dat fenolen en vitamine E oplevert. Deze antioxidanten zorgen voor een antitumorale bescherming.
EEN WAAIER VAN TOEPASSINGEN VAN
Ook bij de oliën die het predikaat ‘Virgen Extra’ / ‘Extra Vierge’ mogen dragen, is er onderling veel verschil in kwaliteit. Gebruikte soorten (edele of meer eenvoudige), bodemsamenstelling, microklimaat, leeftijd van de bomen, opbrengst per boom en hectare, methoden van verwerking en bereiding zijn factoren die de kwaliteit van het eindproduct bepalen. De prijzen van olijfolie ‘Virgen Extra’ / ‘Extra Vierge’ lopen dan ook nogal uiteen.
HOE
IS HET VERSCHIL IN KWALITEIT TE HERKENNEN?
Spanje is in 2000 als eerste begonnen met het instellen van ‘denominaciones de origen’, wettelijk beschermde herkomstbenamingen voor olijfolie. Italië was de volgende. Spanje kent er nu 9: 5 in Andalusië, 2 in Cataluña, 1 in Castilla-La Mancha en 1 in Aragón. Het is een nieuwe ontwikkeling, er zijn vele aanvragen in behandeling. Aan de herkomstbenaming zijn ook eisen verbonden voor gebruikte soorten, teeltwijze, verwerking en productie. Het is een middel in de strijd tegen geknoei en vervalsing én natuurlijk bij de positionering in de markt.
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
B E Z O E K
O N Z E
OLIJFOLIE
Brandstof voor verlichting Brandstof voor verwarming Ingrediënt van dressings voor salades Bakolie voor de bereiding van maaltijden Medicijn Balseming Schoonheidsmiddel (o.a. voor huid en haar) Onderdeel van religieuze ceremonies
11
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
DOSSIER
OLIJFOLIE HOE
DE MYTHE VAN EERSTE, TWEEDE, KOUDE PERSING...
LANG IS OLIJFOLIE HOUDBAAR?
Licht en lucht zijn nadelig bij de bewaring van olijfolie. De betere kwaliteiten ‘Extra Vierge’ worden dan ook steeds meer aangeboden in flesjes van donker - en soms ook extra dik - UV-werend glas. De houdbaarheid is mede afhankelijk van de gebruikte soorten olijven. Olijfolie is meestal 18 maanden houdbaar. Bij sommige merken is er op het etiket een termijn ‘best before’ van 1 jaar vermeld. Deze term houdt verband met de gewoonte in producerende landen om met de voorraad net de volgende oogst te halen. De optimale bewaartemperatuur voor olijfolie bedraagt 15 à 20 graden.
Eenvoudig omschreven is olijfolie het vruchtsap van de olijf, dit vruchtsap bestaat alleen uit plantaardige olie. De olie wordt gewonnen uit de vrucht door middel van persen of centrifugeren, vroeger was dit alleen het persen, vandaar de veel voorkomen slogan ‘eerste persing’. Vroeger moesten de olijven meerdere malen geperst worden om zoveel mogelijk olie uit de pulp te krijgen. Tussen elke persing werd er warm water op de pulp gegooid om de olie los te weken van de pulp. Dat is meteen de verklaring waarom de olie uit de eerste persing ook de beste was. Anno 2005 wordt er hydraulisch geperst of gecentrifugeerd, zodat er maar één persing nodig is.
Als olie (bijvoorbeeld ‘s winters) tijdelijk aan een veel lagere temperatuur wordt blootgesteld, treedt al gauw hevige ‘vlokvorming’ op. Die verdwijnt echter weer snel als de olie op de normale temperatuur komt, zonder schade aan de kwaliteit te veroorzaken! Bedenk ook dat veel speciale olijfoliën - vooral ook ecologische - niet worden gefilterd, om de smaak van de verse olijven optimaal te behouden. Die oliën zijn dus altijd min of meer ‘troebel’, althans niet echt helder. Van oudsher worden olijf bomen wijd uiteen geplant, wat de kwaliteit ten goede komt.
WELKE
OLIE GEBRUIK IK VOOR WELKE TOEPASSING?
Er bestaan in de handel vier soorten olijfolie. Er is de extra olijfolie van de eerste persing (extra vierge), de olijfolie van de eerste persing (vierge fine), gewone olijfolie en olijfolie uit afval van olijven. De laatste soort mag eigenlijk geen olijfolie worden genoemd. Op het etiket moet volgens de Europese voedingsregels één van de drie claims (extra vierge, vierge fine of gewoon olijfolie) vermeld staan. Niet al deze olijfoliën zijn geschikt voor bakken en frituren. Alles heeft te maken met het zogenaamde ‘rookpunt’ waarbij acroleïne ontstaat. Op het moment dat oliemoleculen worden afgebroken, vormt zich een blauwe walm. Dat moment noemen wetenschappers het rookpunt. Het bijtende ziekmakende gas dat dan ontstaat is acroleïne. De smaak is intens verziekt en volgens medici is deze olijfolie gewoon gevaarlijk voor de gezondheid. Het rookpunt ligt bij geraffineerde olijfolie (gewone olijfolie) veel hoger dan bij olijfolie van de eerste persing. Het rookpunt van geraffineerde olijfolie bedraagt 211 graden Celsius. Het rookpunt van extra vergine olijfolie situeert zich op 122 graden Celsius.
KOUDE PERSING IS EEN VERBODEN BEGRIP
Koude persing was tot voor kort ook een veel gebruikte term om de kwaliteit van olijfolie aan te geven. Deze term werd ondertussen door de Europese commissie aan banden gelegd. Sinds begin 2004 mag er geen “koude persing” meer op een olijfolieverpakking staan als er tijdens het olie-win-proces hogere temperaturen dan 30 graden Celsius zijn gebruikt.
Slotsom: gebruik nooit de prijzige extra vergine olijfolie voor bakken en frituren. Dat is niet alleen beter voor de financiën, maar ook voor de gezondheid. Voor ‘koude’ toepassingen wordt de kwaliteit ‘Virgen Extra’ / ‘Extra Vierge’ aanbevolen. Voor bakken en braden worden de gewone olijfoliën geadviseerd, niet alleen omdat die goedkoper zijn, maar ook omdat die door bewerking (o.a. raffinage) daarvoor meer geschikt werden gemaakt.
Gebruik extra virgin olijfolie bij koude gerechten
Koude persing is enkel voorbehouden aan olijven die geperst werden bij een temperatuur van minder dan 30 C°
12 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
Gebruik extra virgin olijfolie bij koude gerechten. Gewone olijfolie kan eventueel voor bakken en braden gebruikt worden. Wrijf je bakpan steeds met wat water in om de baktemperatuur van de olijfolie zo laag mogelijk te houden
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
DOSSIER GEZONDHEIDSASPECTEN
OLIJFOLIE
VAN OLIJFOLIE
Het is al overal ter wereld bekend dat olijfolie een echte bescherming voor de gezondheid vormt, zoals tegen hart- en vaatziekten, nieuwe weefselvormingen, diabetes, de overige stofwisselingsziekten en andere aandoeningen. Het interessante is dat voortdurend nieuwe studies toegevoegd worden aan de al bestaande en bewijzen dat dit ‘vloeibare gezondheidsgoud’ de meest ideale voeding voor de mens is. Enkele concrete voorbeelden!
Olijfolie Hoogst in mono-onverzadigde vetzuren Bron: Journal of the American Medical Association 1990, 263:688-692
Wat je moet weten over olijfolie in de keuken
HOE WEET IK DAT DE OLIJFOLIE WARM GENOEG IS?
☞ Stoven, groenten en vlees op lage temperaturen: testen met een korstje brood of broodkruim. Als de olie rond het brood begint te borrelen is de temperatuur goed. ☞ Bakken op hogere temperaturen: als de olie gaat knetteren als u er een druppeltje water in laat vallen is de goede temperatuur bereikt.
Olijfolie Canola Pindaolie maïsolie Soja Zonnebloem olie
Safflour olie
■ mono-onverzadigd omega-9 VZ
HOEVEEL
■ poly-onverzadigd omega-6 VZ
J A A R G A N G
2 - N°17
SLANK BLIJVEN MET OLIJFOLIE
☞ Alle oliën hebben hetzelfde gehalte aan vet (100%) en aan calorieën (9000 cal/liter), maar olijfolie maakt niet dik! Het calorieën criteria is aldus niet houdbaar zoals in reguliere middens wordt gepropageerd.
CHOLESTEROL ZIT ER IN OLIJFOLIE?
Olijfolie bevat geen cholesterol. Olijfolie is rijk aan enkelvoudige onverzadigde vetzuren of omega-9 vetzuren. Deze vetzuren hebben in tegendeel positieve effecten op de kwaliteit van de cholesterol in het bloed: ze verlagen het gehalte ‘slechte’ cholesterol en houden het gehalte ‘goede’ cholesterol op peil. Een onderzoek uitgevoerd door de universiteit van Napels heeft uitgewezen dat olijfolie niet alleen meehelpt aan een gunstiger cholesterolspiegel in het bloed, maar ook bijdraagt aan een verminderde behoefte aan bloeddrukverlagende geneesmiddelen bij patiënten met een lage tot matige bloeddruk (hypertensie). De aanwezige oliebestanddelen vormen een cholesterol verlagende factor. Olijfolie bevordert bovendien het opnemen van kalk in de botten en oefent een positieve invloed uit op de kalkhuishouding van de botten. De olie bevat ook vitamine A, wat in combinatie met oliezuur voor een goede beenderengroei zorgt.
LEEFNU
■ verzadigd vet geen essentiële vetten
☞ Het is de samenstelling van de vetzuren, de ongeraffineerde bewerkingsgraad, de hoeveelheid aanwezige natuurlijke antioxidanten en de zuurtegraad van olijfolie die de kwaliteit van een olijfolie en ook van de andere oliën bepalen.
☞ Meer olijfolie wordt vooral aanbevolen omwille van haar hoge gehalte aan enkelvoudige onverzadigde vetzuren (minstens 70%) of omega-9 vetzuren, en haar krachtige antioxidant eigenschappen.
13 ☞ olijfolie oefent een zeer
Slank blijven met olijfolie B E Z O E K
O N Z E
gunstige werking uit op onze hele stofwisseling, zodat de vetzurenbalans beter in evenwicht geraakt.
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
BEDRIJF IN DE KIJKER SIMILIA
ALS JE KIEST VOOR DE BESTE ORTHOMOLECULAIRE SUPPLEMENTEN
SIMILIA PIONIERS
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
27
JAAR ERVARING
Similia kan steunen op meer dan 27 jaar ervaring en was het eerste bedrijf dat orthomoleculaire voedingssupplementen op de Belgische markt bracht. Momenteel is Similia dé standaard onder de voedingssupplementen. Wetenschap is ons uithangbord en er worden dan ook regelmatig wetenschappelijke seminaries georganiseerd. Het productgamma is zeer ruim. Alle producten zijn samengesteld met de grootste zorg op basis van uitsluitend lichaamseigen grondstoffen, de garantie voor een maximale opname van de orthomoleculaire substanties door het lichaam.
Similia NV, Deuzeldlaan 34-36, 2900 Schoten Tel. 03 641 81 00 Fax 03 641 81 10
[email protected]
14
MET MEER DAN
EEN
HART VOOR ORTHOMOLECULAIRE GENEESKUNDE
Similia streeft ernaar om de patiënt de beste orthomoleculaire producten te bezorgen. Alle supplementen (tabletten, capsules,…) hebben een scherpe prijs/kwaliteit-verhouding. Vanaf de samenstelling tot aan de verpakking van het product wordt gewerkt met een orthomoleculair hart. Bovendien voldoen alle formules aan de strengste kwaliteitsnormen en worden ze volgens de laatste wetenschappelijke inzichten samengesteld. Similia staat er garant voor dat alle formules optimaal biologisch beschikbaar zijn en weinig belastend voor het lichaam.
Kiezen voor Similia is kiezen voor de beste orthomoleculaire ondersteuning van uw gezondheid. :
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
FYTOTHERAPIE KRUIDEN
DE GENTSE FLORALIËN IN DE VOLLE NATUUR CULINAIRE,
HELENDE, GEURENDE EN SPIRITUEEL HEILZAME BLOESEMS SOFIE NOPPE
Met de oogverblindende bloemenpracht van de Gentse Floraliën nog vers in het geheugen gaat het VIOW samen met u op zoek naar culinaire en helende toepassingen van bloemen. De prille wortels van de Gentse Floraliën zijn in 1808 ontstaan uit de interesse van hovenier Van Cassel naar uitheemse en exotische planten. Maar wij zoeken het in deze rubriek dichter bij huis. Uw eigen tuintje herbergt immers een schat aan geuren en smaken.
BLOEMEN
Komkommerkruid (Borago officinalis)
OP UW BORD
Een ingeburgerde gewoonte kan u het nog niet noemen. Maar de nieuwsgierigheid naar de smaak van eetbare bloemen groeit. Volgens insiders is het een delicatesse. In ieder geval oogt het mooi, zo’n slaatje versiert met bloemen. Chef-koks zijn dolgelukkig dat ze nu nog meer kleuraccenten in hun gerechten kunnen leggen. Er is zelfs meer: eetbare bloemen verrijken onze voeding met een groot gamma plantaardige stoffen, de zogenaamde fytochemicaliën. Proef ze!
WAT
Bieslook (Allium schoenoprasum)
Goudsbloem (Calendula officinalis)
IS EETBAAR?
Veel gebruikte eetbare bloemen zijn die van knoflook, goudsbloem, komkommerkruid, driekleurig viooltje en Oost-Indische kers (kruidig). Allemaal planten die gemakkelijk zelf te kweken zijn. Maar er zijn er nog meer want we hebben het nog niet gehad over de bloemen van de begonia (fris, pikant, peperig), vlijtig liesje, fuchsia, koriander, tijm (zoet), courgette, passiebloem, lavendel, rozen, madeliefjes, korenbloem, ganzebloem, leeuwenbekjes, …
Driekleurig viooltje (Viola tricolor)
Experimenteer echter nooit met bloemen die u bij de bloemist koopt! Ze kunnen giftig zijn. Koop eetbare bloemen alléén bij een erkende teler. Of waarom zou u ze niet zelf opkweken in uw tuin of in een bloempot?
Oost-Indische kers (Tropaeolum Majus)
AROMATHERAPIE BRENGT LICHAAM EN GEEST IN BALANS Aromatherapie maakt gebruik van etherische oliën uit planten en bomen. Ze worden aromatische oliën, essentiële oliën of etherische oliën genoemd. ‘Etherisch’ omdat de olie vluchtig is. ‘Aromatisch’ omdat de kenmerkende geur van de plant afkomstig is van de etherische olie. En ‘essentieel’ omdat de plant verwelkt bij een tekort. Soms zit de olie in de bloemen zoals bij rozenblaadjes, soms in de vrucht zoals bij de sinaasappel (schil). Maar ook in zaden, bladeren, stengel of hout komen etherische oliën voor.
HOLISTISCH Aromatherapie is holistisch. Dit betekent dat er rekening wordt gehouden met de ‘totale mens’: zowel het lichaam als de geest krijgen een onderhoudsbeurt. De geur van de olie heeft een effect op de emoties en op de gemoedstoestand (geest). De plantaardige stoffen die vrijkomen hebben een invloed op het lichaam. Neem het voorbeeld van lavendelolie. Lavendel is rustgevend (inwerking op de geest)
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
B E Z O E K
O N Z E
15
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
FYTOTHERAPIE KRUIDEN én ontstekingswerend (inwerking op het lichaam). Bovendien moet u er ook rekening mee houden dat een verandering in de psychische toestand de fysieke toestand kan beïnvloeden en omgekeerd. Voor andere specifieke toepassingen van aromatherapie raden we u aan contact op te nemen met een gespecialiseerde therapeut. Ze hebben zich in België verenigd in de Belgische Beroepsvereniging voor Naturopaten (http://www.naturopathica.be/therapeuten.htm) of misschien kent u wel iemand uit uw eigen streek.
KOOP KWALITEIT! Voor het destilleren van een paar druppels etherische olie zijn grote hoeveelheden kruiden, bladeren, vruchten of bloemen nodig. Een voorbeeld? Voor 1 liter lavendel-olie zijn 100 kg bloemen nodig. Hieruit kan je wellicht begrijpen dat aan zuivere etherische oliën een prijskaartje hangt.
U
KAN HET THUIS TOEPASSEN, MAAR HOE?
Met etherische oliën kan u vele kanten uit. ➤ U kan ze toevoegen aan badwater (4 tot 6 druppels volstaan). ➤ U kan ermee stomen door 2 druppels aan een kom met heet water toe te voegen, uw hoofd over de kom te houden en de stoom een paar minuten in te ademen. Vergeet de handdoek over uw hoofd niet! ➤ U kan de etherische olie branden. Overal zijn aromabranders (ook aromalampjes genoemd) te koop. Vul ze met water en voeg 1 of 2 druppels olie toe. Een heerlijke geur zal zich in huis verspreiden. U kan dit zelfs toepassen om een ruimte te ontsmetten. Bij een aromasteen, want dit bestaat ook, voegt u geen water toe, maar kan u de druppels olie op het deel van de steen aanbrengen dat warm wordt.
Goedkope ‘zogenaamde etherische oliën’ zijn dikwijls vermengd met goedkope oliesoorten of synthetische geuren, let daar voor op! Koop geen olie in doorzichtige flesjes, maar enkel de etherische oliën in blauwe of bruine flesjes. In deze donkergekleurde flesjes blijft de kwaliteit van de olie bewaard.
Etherische olie: - wordt meestal bekomen door destillatie, soms door persen - is uiteraard een olie - hoofdzakelijk voor uitwendig gebruik Referenties: 1. Hajhashemi V, Ghannadi A, Sharif B. Anti-inflammatory and analgesic properties of the leaf extracts and essential oil of Lavandula angustifolia Mill. J Ethnopharmacol 2003; 89(1):6771. 2. Etherische oliën, Handboek voor aromatherapie door Michel Vanhove en Geert Devlieghere, 2004. 3. Fundamentals of pharmacognosy and phytotherapy door M. Heinrich, J Barnes, S Gibbons en EM Williamson, 2004.
Aromabrander
Aromasteen
➤ U kan met de verdunde olie masseren. Gebruik de olie NOOIT PUUR op de huid tenzij u dit advies krijgt van een specialist ter zake (arts of therapeut). Amandelolie of jojoba-olie zijn prettig om mee te masseren. Verdun hoogstens 6 druppels etherische olie in een eierdopje van deze basisoliën. Neem etherische oliën nooit in op eigen houtje! Op enkele uitzonderingen na zijn ze niet geschikt voor inwendig gebruik. Raadpleeg steeds uw therapeut.
BACHBLOESEMS VERDRIJVEN NEGATIEVE STEMMINGEN
16 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
Mensen hebben in toenemende mate met negatieve stemmingen te maken zoals, angst, onzekerheid, verdriet, stress, concentratiegebrek, eenzaamheid,… Dr. Edward Bach (1886-1936), de grondlegger van de befaamde Bachbloesemtherapie, erkende 38 verschillende negatieve stemmingen en gemoedstoestanden waarvoor hij een passende bloesemremedie bedacht. Een Bachremedie werkt direct in op de geest, het helpt uw gevoelsleven te verbeteren en brengt zo terug evenwicht in uw persoonlijkheid. De remedies zijn bijna allemaal bereid uit de bloesems van in het wild groeiende planten, bloemen en struiken. De enige remedie die niet afkomstig is uit bloesems is ‘Rock Water’. Deze wordt bereid op basis van water uit een natuurlijke bron. Voor noodgevallen kan u een beroep doen op een ‘eerste hulp’ remedie (N° 39).
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
FYTOTHERAPIE KRUIDEN NIET
Dr. Edward Bach
PRETENTIEUS
De Bachbloesemtherapie pretendeert NIET alle ziekten te kunnen genezen. Zij kan wel de pijn verlichten, vertrouwen herstellen of een herstellingsproces bevorderen, … Toch kan deze therapie ook bij ernstige aandoeningen waardevol zijn door bijvoorbeeld iemand emotioneel te ondersteunen. Zo wordt het dragen van het lot eenvoudiger. Net zoals aromatherapie beoogt Bachbloesemtherapie een holistische aanpak: de ziekte moet niet op zichzelf worden behandeld, maar lichaam en psyche van de zieke persoon moeten als een geheel worden gezien. Wie kiest voor Bachbloesemtherapie en na 2 of 3 weken geen verbetering ervaart, raadpleegt het best zijn arts of therapeut.
EEN
Aanbevolen literatuur: het onthullende boek over Bachbloesemtherapie van Dr. Geert Verhelst (ISBN 90-73913-36-5)
VOORBEELD
Bachbloesemremedie N° 39: de eerste hulp remedie (een combinatie van 5 bloemenessences) - vogelmelk: om de schok te verwerken - zonneroosje: tegen paniek of doodsangst - reuzenbalsemien: tegen de spanning - kerspruim: tegen de angst zijn zelfbeheersing te verliezen - bosrank: tegen het gevoel ‘ver weg zijn’, vaak voorafgaand aan bewusteloos raken (niet ter vervanging van bevoegde medische hulp)
Bruikbare Bachbloesemremedies zijn 100 000 maal verdunde GEBRUIK VAN moedertincturen PREPARATEN
BACHBLOESEM
Gewoonlijk worden 2 tot 4 druppels van een Bachbloesempreparaat (= essence) aan een koude drank toegevoegd en opgedronken. Soms plaatst men de druppels rechtstreeks onder de tong of gebruikt men ze uitwendig op de huid (binnenkant pols, op de slapen). De ‘eerste hulp remedie’ bestaat ook als zalf.
Dit boek is ook verkrijgbaar bij Mannavita, tel. 056 43 98 51
Essence: ◆ wordt bekomen door waterextractie (= laten trekken in water, soms gewoon in de zon, soms al kokend) - om de zogeheten moedertinctuur te maken, wordt dit waterextract voor 50% verdund met alcohol ◆ 2 druppels moedertinctuur worden verder verdund in 30 ml alcohol tot een bruikbare Bachbloesem-essence ◆ is een oplossing van water en alcohol ◆ hoofdzakelijk voor inwendig gebruik
GEZONDHEIDSBISTRO 8: LEVENSKUNST 3 avonden van 19u tot 22u of 3 namiddagen van 14u tot 17u 3. Wat kunnen wij van het Oosten leren? Een Boedistische en Taoistische levensbeschouwing ma nam. 06 jun '05 Prof. Dr. Ulrich Libbrecht di avond 07 jun '05 4. Kruidige geheimen, praktische recepten en proeven do nam. 29 sep '05 met Walter en Karine ma avond 26 sep '05 5. Orthomoleculaire medicinale dranken, proeven do nam. 20 okt '05 met Walter en Karine do avond 27okt '05
Bijdrage: € 35 per avond Met opleidingscheques Vlaamse Regering kost deze opleiding 50% minder! Info: www.opleidingscheques.be Gepensioneerden en huisvrouwen kunnen niet genieten van deze reductie.
Waar? Congreszaal Larenhoeve, Kerkstraat 101-103, B-9270 Laarne
✂
RESERVATIE is noodzakelijk. Tel. 09-369 06 42 of fax 09-366 18 38 - Email:
[email protected]
INSCHRIJVINGSSTROOK
BISTRO
8
Stort € .......... op Rek. nr. FB 290-0307607-41 van het VIOW of betaalt met opleidingscheques ❑
17
Naam: .................................................................................................................................................................................................................................................... Voornaam: ............................................................................................................................................................................................................................................. Adres: ..................................................................................................................................................................................................................................................... Tel: ....................................................................................................................................................................................................................................................................... E-mail: ................................................................................................................................................................................................................................................... Beroep: ........................................................................................................................................................................................................................................................ ❑ Komt alle 3 avonden of omcirkel avond 3-4-5 ❑ Komt alle 3 namiddagen of omcirkel namiddag 3-4-5 Handtekening: LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
NATUURGENEESKUNDE LENTEKRUIDEN
INWENDIGE REINIGING MET LENTEKRUIDEN
SOFIE NOPPE
Cosmetica, elektronica, textiel, schoonmaakartikelen, …, ze zijn alledaags en kunnen allemaal giftige stoffen bevatten. Dit betekent niets minder dan een dagelijkse gifaanval op het lichaam, sluipend en bijna onopgemerkt. Als onze organen de stroom van belastende stoffen niet meer kunnen verwerken, ontstaat een toxische overlast. De vraag stelt zich al lang niet meer of we het lichaam moeten ontgiften, maar wel hoe we dit kunnen doen. Het kan vrij eenvoudig door lever, nieren, darmen, longen en huid in topconditie te houden. Lever en nieren filteren de gifstoffen uit bloed. Ongewenste stoffen worden in de lever bewerkt tot wateroplosbare stoffen die via de nieren uit het lichaam worden afgevoerd. Voor vetoplosbare gifstoffen heeft de lever een andere oplossing: de aanmaak van galvloeistof. Met de gal verdwijnen deze stoffen via de galblaas en de darmen in de stoelgang. Een goede darmwerking is dus nodig. De nieren zorgen ervoor dat toxines of gifstoffen uit het bloed via de urine ons lichaam verlaten. De longen laten bepaalde gifstoffen verdwijnen telkens we ademen. Maar ook via de poriën in de huid ontsnappen gifstoffen via het transpiratievocht (zweten). Een sauna is daarom geen slecht idee!
HULP
UIT DE NATUUR
Maak kennis met volgende lentekruiden uit uw directe omgeving. Ze geven de lichaamsreinigende organen een opkikker.
Paardebloem (Taraxacum officinalis) Ondersteunt lever, galblaas, darmen en nieren De paardebloemwortel stimuleert vooral de werking van lever en galblaas. De groene blaadjes zorgen ervoor dat u vaker moet plassen. Een eigenschap die u uit de Franse benaming ‘pis en lit’ al kon afleiden. Wortel én blaadjes ondersteunen de spijsvertering. Dergelijke kenmerken staan garant voor het verwijderen van gifstoffen via de stoelgang en de urine.
Paardebloem (Taraxacum officinalis)
Hoe te gebruiken?
U mag 4 tot 10 gram van de groene blaadjes gebruiken per dag. Gebruikt u de hele plant (wortel + blaadjes) neem dan 3 tot 4 gram per dag. Versnipper de blaadjes en hak de wortel fijn: in een lenteslaatje een smaakmaker! Of verkiest u drie kopjes per dag van uw zelfgemaakte paardebloemthee die u als volgt klaarstoomt: 8 tot 20 gram groene blaadjes/halve liter kokend water.
Echte kamille (Matricaria chamomilla) Ondersteunt de werking van de darm Bloemhoofdjes van kamille worden geprezen voor hun gunstige invloed op de spijsvertering. Bij een goede spijsvertering is niet alleen de uitscheiding van mogelijke gifstoffen optimaal, maar ook de opname van nuttige voedingsstoffen.
Echte kamille (Matricaria chamomilla
18 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
Hoe te gebruiken? Als thee: laat 10 gram bloemhoofdjes gedurende 10 tot 15 minuten trekken in een halve liter kokend water. Drink 3 tot 4 kopjes thee per dag.
:
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
NATUURGENEESKUNDE LENTEKRUIDEN Brandnetel (Urtica dioica) Ondersteunt de werking van de nieren Per dag mag iedereen 8 tot 12 gram bladeren van de brandnetel gebruiken. Wacht met plukken tot de brandnetel bloeit. Brandnetel vormt de ideale schoonmaakbeurt van de urinewegen en helpt ook nierstenen voorkomen. U zal meer moeten plassen, maar dat is goed. Zo verwijdert u mogelijke gifstoffen via de urine.
Hoe te gebruiken? Theefanaten laten 7 tot 17 gram bladeren gedurende 10 tot 15 minuten trekken in een halve liter kokend water. Drink drie maal per dag een kopje van dit mild kruidig aftreksel. Brandnetelsoep: fruit 3 in ringetjes gesneden stengels van pijpui in wat olijfolie, voeg er 2 geraspte wortelen, 3 takjes versnipperde wortelpeterselie en wat water aan toe– voeg na ongeveer 10 minuten 50 gram brandneteltoppen, 2 liter water en een scheutje sojasaus toe. Laat de soep nog 1 minuutje koken.
Smalle weegbree (Plantago lanceolata) Ondersteunt de werking van de longen Infecties van de bovenste luchtwegen worden voorkomen met de bladeren van de smalle weegbree. Slijmen komen gemakkelijker los, de luchtwegen worden vrijgehouden. Een vereiste om gifstoffen uit te ademen.
Hoe te gebruiken? Pluk de blaadjes als de plant bloeit. Versnipper 3 tot 6 gram blaadjes over een slaatje. U kan ook kiezen voor de thee: laat 5 gram blaadjes gedurende 10 tot 15 minuten trekken in een halve liter kokend water. Drink van deze licht bittere thee drie tot vier maal per dag een kopje. Gebruik van het sap uit de weegbreeblaadjes kan ook alleen maar aangemoedigd worden. Twee tot drie theelepeltjes vers geperst sap van weegbree passen perfect in soepen en sauzen.
Tijm (Thymus vulgaris) Ondersteunt de werking van de longen Bloemen en blaadjes van tijm worden van het takje geritst en gebruikt in gerechten of verwerkt als thee. De volle, aromatische smaak is u wellicht bekend. Tijm helpt de bovenste luchtwegen open te houden zodat toxische gassen gemakkelijker worden uitgeademd. Verkoudheden van de bovenste luchtwegen worden met tijm voorkomen.
Hoe te gebruiken? Als smaakmaker in gerechten en als thee. Drie tot 7 gram blaadjes en bloemen gedurende 10 tot 15 minuten laten trekken in een halve liter water. Gebruiken naar behoefte.
breng deze lentekruiden samen in één thee in de hierboven beschreven dosering. Je kan deze thee wat zoeten met inheemse honing, agave, of ahornsiroop. Een beetje zoethout mee laten trekken maakt een thee bijzonder lekker!
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
B E Z O E K
O N Z E
19
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
ORTHOMOLECULAIRE VOEDING GEZOND ONTBIJTEN
GEZOND ONTBIJTEN MET WALTER EN KARINE PRACTISCHE
ADVIEZEN, RECEPTEN EN PROEVEN WALTER FACHÉ
Het ontbijt is een belangrijk onderdeel om elke dag te beginnen. Mensen die niet ontbijten zullen gedurende de morgen naar snacks grijpen om energie te krijgen. Deze tussendoortjes bevatten meestal te veel suiker. Koffiekoeken en croissants zijn geen volwaardig ontbijt, ze zijn gemaakt van wit meel, slechte vetten en geraffineerde suiker. Een keer zondigen kan en is zelfs aan te raden om het lichaam te doen reageren, maar het organisme moet eerst in evenwicht zijn!
GEZONDHEIDSBISTROOTJES Op 18 en 20 april is een speciale bistro doorgegaan over ontbijten. Alle praktische tips en recepten zijn gebundeld in een Gezondheidsboekje Faché die bij het VIOW kan besteld worden. Door het lezen van dit boekje kan je gezondheidsproblemen van bij de start aanpakken.
Mensen die niet ontbijten of regelmatig ontbijten overslaan gaan meestal ’s middags of ’s avonds meer uitgebreid gaan tafelen en zeker meer zoete tussendoortjes consumeren. Dit kan uiteindelijk resulteren tot zwaarlijvigheid, spijsverteringsklachten of andere ziektebeelden. Een juist ontbijt verbetert het geheugen, de hersenen hebben glucose en vetten nodig om te functioneren. De suikers uit volle graanproducten of samengestelde koolhydraten zijn veel gezonder dan de enkelvoudige geraffineerde suikers die men in de meeste snoepen, snacks en klassieke morgenmalen vindt.
Houd de datum 14 december 2005 vrij
OM
Een volgende sessie over ontbijten is reeds gepland op 14 december in de namiddag van 14u tot 17u. Kostprijs € 35, syllabus en proeven inbegrepen.
DE DAG FIT EN BLIJ DOOR TE BRENGEN ZIJN EEN
DRIETAL HORMONEN NODIG. Serotonine Volle graanproducten en kefir, amandelen, noten, pruimen zijn rijk aan het aminozuur tryptofaan. Dit aminozuur is een precursor van serotonine of “het happy hormoon”, dat het lichaam tijdens de dag zelf aanmaakt en ons goed doet voelen in ons vel. Deze neurotransmitter bepaalt onze stemming, humeur, gedrag, eetlust, en slaapkwaliteit. ’s Nachts wordt het serotonine omgezet tot melatonine, die nodig is om optimaal te slapen. Mensen met een laag serotonine gehalte hebben een neiging tot depressie, zwaarmoedigheid, te weinig levenslust.
Drie hormonen zijn tijdens de dag fundamenteel belangrijk:
Adrenaline
Serotonine
Een tweede hormoon speelt een belangrijke rol om de dag actief te beginnen en de hele dag zich goed te voelen, adrenaline. Adrenaline wordt in de bijnieren aangemaakt uit de aminozuren fenylalanine en tyrosine.
Adrenaline
Insuline Tijdens een goed ontbijt wordt insuline uit de pancreas vrijgegeven om de koolhydraten in de cel te krijgen om daar dan de energie te genereren nodig om de dag optimaal te beginnen en verder tijdens de dag te kunnen gebruiken. Een insulinesecretie of stoot wordt steeds gevolgd door een adrenalinerespons om te zorgen dat de suikerspiegel in het bloed constant blijft. Deze hogere adrenaline aanmaak na het ontbijt zorgt dan ook voor een vreugdevolle, weerbare stabiele hersenfunctie zonder depressieve neigingen van ’s morgens vroeg.
Insuline
20 B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
Serotonine, insuline en adrenaline aanmaak zijn noodzakelijk voor een happy day :
W W W
.
V I O W
.
B E
LEEFNU
J A A R G A N G
2 - N°17
ORTHOMOLECULAIRE VOEDING GEZOND ONTBIJTEN ENKELE
TIPS UIT HET
GEZONDHEIDSBOEKJE FACHÉ
➤ Probeer volgend recept uit op je boterham Avocadopuree Avocado doormidden snijden en vruchtvlees uithalen. Een teentje knoflook uitknijpen in een kom en de fijngeprakte avocado toevoegen. Druppelsgewijs biologische olijfolie en een beetje citroen toevoegen. Op smaak brengen met ongeraffineerd zeezout en peper. Stukjes rauwe rode paprika of blokjes tomaat erdoor mengen. Afwerken met koriander, peterselie of pijpajuintjes.
kiwi
➤ Wat bevat een volwaardige muesli? Muesli In een orthomoleculaire muesli zitten ongeraffineerde granen, noten, zaden, gedroogde vruchten. Men kan de muesli een functionele meerwaarde geven door enkele toevoegingen: Lijnzaad maakt een eind aan verstopping Sesam verwent onze lever Kokos reinigt de darmen Zonnebloempitten helpen lever, maag en darmen Noten remineraliseren het lichaam Gedroogd fruit zijn rijk aan vit C en bioflavonoïden Vlaszaadolie van Barleans Minami Nutrition Udo’s Choice Beyond Greens van Ojibwa ➤ Let erop dat de kant en klare muesli uit biologische
grondstoffen bestaat en dat er geen suiker is toegevoegd. ➤ Koop muesli in kleine hoeveelheden, want de toegevoegde fijngehakte noten oxideren
snel en dan krijgt de muesli een ranzige smaak. ➤ Smeer geen industriële confituur op je boterham, maak zelf een geschikte confituur op
de goede wijze. (Zie Bistro 1 deel 1 Welk suiker is goed) Confituur van blauwe bosbes 1 kg bessen, 60 g pectine, 3 el koezoe (het zetmeel uit de wilde pijlwortel, in de Japanse geneeskunde zeer gewaardeerd) De gewassen vruchten samen met de pectine een twintigtal minuten laten koken. Aan het einde de opgeloste koezoe toevoegen en de confituur in glazen gesteriliseerde potjes gieten. De potjes op een natte doek zetten om eventueel barsten van het glas te vermijden. Dichtschroeven en omgekeerd wegzetten en laten afkoelen. ➤ Kies regelmatig een gefermenteerd zuivelontbijt Kefir of natuuryoghurt (Biogarde!) met bessen 250 g kefir, 100 g bosbessen, 10 g havervlokken, een mespuntje kaneel, vanille en eventueel weinig zoetstof. De gewassen bosbessen grof klein maken met een vork. De zaadjes uit een halve vanillestok halen en toevoegen samen met de havervlokken mengen en in een hoog glas vullen. De kefir overheen gieten en met kaneel bestrooien.
En nog veel meer tips…
J A A R G A N G
2 - N°17
Vlaams Instituut Orthomoleculaire Wetenschappen
Gezondheidsboekjes Faché
DEEL 2
Gezond ontbijten met Walter en Karine Practische adviezen, recepten en proeven
Walter OM Faché © Copyright VIOW Laarne, 2005 Larenhoeve, Kerkstraat 101, B 9270 Laarne. • Tel. 09/3690642 Fax. 09/3661838 • Email:
[email protected] • www.viow.be
Van welke ontbijtdrankjes kun je veel voordeel halen? Blz.6 Kies een heilzaam sap voor elk ziektebeeld. Blz.10 Waarom veroorzaken brood met kaas, confituur, hesp of choco veel ongemakken? Blz.29 Ontbijtgastronomie leer je in een handomdraai! Gezond, lekker, gemakkelijk en snel. Blz. 34 De voor- en nadelen van een fruitontbijt (o.a. overgewicht) blz.53 Vrouwen, pas op voor koffie! blz.59
LEEFNU
GEZONDHEIDSBOEKJE FACHÉ
21 Prijs boekje € 25 of met de voedingsdriehoek € 30 ipv € 35 zolang de voorraad strekt
B E Z O E K
O N Z E
W E B S I T E
:
W W W
.
V I O W
.
B E
• o j i b wa
verhoogt je energie en weerstand • vermindert je risico op hart- en vaatziekten • verbetert je leer- en concentratievermogen • draagt bij tot een betere gemoedsstemming • houdt je gewrichten soepel en versterkt je beenderen • verbetert je spijsvertering en bloeds-omloop • houdt je huid zacht en jong • bevordert je conditie en sportprestaties •
-
el
•
roeck
•
*
by
de
s electe d
Udo’s Choice®Ultimate Oil Blend
ect u m ab
* correct en ecologisch verpakt in niet-reactief, amberkleurig glas en eromheen een lichtwerende kartonnen doos
gezond leven met de juiste vetten Mensen denken vaak dat ze alle vetten moeten vermijden.
van verse biologische lijn(vlas)zaadolie, zonnebloem- en
Niets is minder waar! De vetzuren Omega-3 en Omega-6
sesamolie, teunisbloemolie, haverkiem- en rijstkiemolie,
zijn zelfs cruciaal voor onze gezondheid. Op voorwaarde
sojalecithine (zonder GGO), kokosnootolie als bron van
dat ze zuiver en in de juiste verhouding worden op-
middellange vetzuurketens en vitamine E. Udo’s choice
genomen.
Ultimate Oil Blend bevat een ideale verhouding van
Omdat onze westerse voeding op dat vlak enorm tekort-
Omega-3, Omega-6 en Omega-9 (2:1:1) en garandeert
schiet ontwierp de Canadese voedingspionier Dr. Udo
een optimale voedingswaarde.
Erasmus de Ultimate Oil Blend, een unieke combinatie
Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek. Voor meer info, surf naar www.ojibwa-deroeck.com • tel (0)52 48 43 00
OjIbwa De roeck
Minervastr. 14 1930 Zaventem 02/720 51 20
Similia nv
Deuzeldlaan, 94-36 2900 Schoten Tel: 03/641 81 00 - Fax: 03/641 81 10
Orthoceutica Firma’s
op de website of stuur de informatiebon op naar het VIOW Agriton
Weststraat 55/1 8800 Roeselare 051/72 77 73
Archibo Biologica
Prins Boudewijnlaan 32
Walter Kunnen
2610 Wilrijk 03/49 39 00
[email protected] www.archibo-biologica.com
Biovita nv-sa
Pharma Nord
www.agriton.be
[email protected]
I.Z. Ieperleekanaal Noord, Oostkaai 6 B-8900 Ieper,
[email protected] Tel: 057/20 06 75 - Fax: 057/21 76 26
V
O E D I N G S I N S T I T U U T
LeefNu Leef Nu
®
L
E E F
E N
EETWIJ(S)ZER
Hoeveel slaap heb je nodig?
Het EM-X gezondheidsdrankje van de eeuw
Witloof, het witte goud in onze gezondheid
Japanse Shiitake een gezondheidspreventie PUBLIMEDIA: LEEFNU IS EEN VIOW PUBLICATIE AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:
Boone Nutriceuticals & Cosmetics
Mannavita
Minami Nutrition sa-nv
Ojibwa
Industriepark Ravenshout, Zone 6 Essenschotstraat 1 Tessenderlo 3980 013/66 78 09-67 55 59
[email protected] www.softhealth.be
€3
WALTER O.M. FACHÉ, KERKSTRAAT 101-103, 9270 LAARNE
B E LG I S C H
JAARGANG
2 - 2005
VOEDINGSMAGAZINE
Bootdijkstraat 68 9220 Moerzeke 052/48 43 00
N°
VIOW
®
VIOW
Breng een abonnement aan
voor 10 nummers € 25
Ik breng een abonnement op LEEFNU aan
VOOR
Naam
......................................................................................................................................
Adres
......................................................................................................................................
Tel
......................................................................................................................................
E-mail
......................................................................................................................................
Datum
.....................................................................................................................................
VAN
Naam
......................................................................................................................................
en krijg GRATIS lijke schrifte bistro.
Adres
......................................................................................................................................
Tel
......................................................................................................................................
E-mail
......................................................................................................................................
Datum
.....................................................................................................................................
Zuidstraat 10 B 1 Wevelgem 8560 056/43 98 51/50
[email protected] www.mannavita.be University Business Centre Antwerp Drie Eikenstraat 661, www.mor-EPA.com B-2650 Edegem www.wyckmans.org
[email protected]
15
INSCHRIJVINGSSTROOK
Bezoek de
your health, our mission
(FDPODFOUSFFSEFOPOU[VSFOE ,"6$"#". JT FFO TUFSL HFDPODFOUSFFSEF XBUFSLFmS &FO IBMWF MJUFSCFWBUFWFOWFFMXBBSEFWPMMFTUPõFOBMTMJUFS,BVLBTVTESBOL*O UFHFOTUFMMJOHUPUEFPSJHJOFMF,BVLBTVTESBOLCFWBU,BVDBCBNHFFO BMDPIPM )JK JT FWFONJO [VVS XFSLU [FMGT POU[VSFOE SFHVMFFSU IFU [VVSCBTFOFWFOXJDIU
JT[FFSBBOHFOBBNWBOTNBBLFO[PTUFSLHF DPODFOUSFFSEEBUTMFDIUTFFOEBHEPTJTWBONM UPUNM WPMTUBBU
&FOMFWFOEFESBOL
(F[POEFEBSNnPSBEFCBTJTWPPSIFU CFIPVEWBOFFOHPFEFHF[POEIFJE
,BVDBCBNCFWBUFFOPQNFSLFMJKLBBOUBMIFJM[BNFTUPõFO VJU[POEFSMJKLWFFMSFDIUTESBBJFOENFML[VVS 7PPSBMEFWJUBNJOFO# # # # $FO%[JKOFSJOIPHF NBUFBBOXF[JH (MVDPO[VVSFOHMVDVSPO[VVSOFVUSBMJTFSFOBMMFTDIBEFMJKLFFO MJDIBBNTWSFFNEFTUPõFOJOPOTPSHBOJTNF ,FmSBOFFOXBUFSPQMPTCBBSQPMZTBDDIBSJEFQPMZNFFSEBUPOU EFLUXFSEJOEF,BVDBCBNXPSEUHFWPSNEEPPSFFOTZNCJPUJTDIF TBNFOXFSLJOHWBOHVOTUJHFHJTUFOFOOVUUJHFCBDUFSJÑO%F[F CMJKWFOWPPSFFOHSPPUEFFMJOEF,BVDBCBNvMFWFOEwBBOXF[JH %BBSOBBTU XPSEU WPPS EF CFSFJEJOH TUFFET HFNBHOFUJTFFSE XBUFSHFCSVJLU
%FNFML[VSFHJTUJOHTDIFQUFFOHVOTUJHLMJNBBUWPPSEFEBSN nPSBXFMLFPQIBBSCFVSUPOPOUCFFSMJKLJTWPPSPO[FWFSUFSJOH WPPSEFEJFQ[VJWFSFOEFXFSLJOHWBOPOTPSHBOJTNFFOPO[F OBUVVSMJKLFXFFSTUBOEUFHFOBMMFSMFJIFEFOEBBHTFLXBMFO )FUEBHFMJKLTESJOLFOWBONM UPUNM ,BVDBCBNIFFGU WPMHFOEFWPPSEFMFO r&FOJOUFOT[VJWFSFOEFõFDUPQIFUPSHBOJTNF r8FSLUSFWJUBMJTFSFOE r%FJNNVOJUFJULSJKHUFFOWFSTUFSLFOEJNQVMT r7SJKFSBEJDBMFOXPSEFOHFOFVUSBMJTFFSE ,BVDBCBNTDIFOLUOJFVXFFOFSHJFFOMFWFOTMVTUBBO[PXFM KPOHBMTPVE
7FSLSJKHCBBSJOEFOBUVVSXJOLFM CJPTIPQFOCJPQMBOFU #JPWJUB/75FM 'BY FNBJMJOGP!CJPWJUBCFXXXCJPWJUBCF
Voor een optimale intestinale flora Simfidus Brengt evenwicht tussen gunstige en ongunstige intestinale bacterien in de darmen. Verhoogt de weerstand. Heeft een unieke samenstelling van 4 verschillende lactobacillen. Werkt regulerend bij gebruik van antibiotica.
Simfidus van Similia is vrij te verkrijgen bij uw apotheek in verpakkingen van 60 capsules. Aanbevolen hoeveelheid 2 à 3 capsules per dag
De beste levensverzekering voor het behoud van een gezond hart HOOGSTE DOSERING, ÉÉN VISOLIECAPSULE PER DAG
Hoogst in zuiverheid dankzij de superkritische vloeistofextractie met CO2 (1) Hoogst in omega-3, 90% = minimum 900 mg omega-3 per capsule waarvan 82% EPA/DHA Beschermd door 2.5 mg tocoferolen als antioxidans Aangename sinaasappelsmaak Capsules uit visgelatine Unieke prijs/kwaliteit
PluShinzO -3 Gunstig voor hart en bloedsomloop Welke investering is er beter voor hart en bloedvaten dan de zuiverste diepzeevisolie? In navolging van het advies van de wereldgezondheidsorganisatie om meer visolie te consumeren, volstaat het om dagelijks slechts 1 capsule PluShinzO-3 in te nemen. PluShinzO-3 bevat hooggezuiverde EPA en DHA uit diepzeevisolie.
PluShinzO -3 - Anti-Aging Complex Goed voor het hart, zuivere bloedvaten én een optimale beheersing van triglyceriden, cholesterol en homocysteïne PluShinz O-3 Anti-Aging Complex is geïnspireerd op het Japans en mediterraan dieet. Hooggedoseerde EPA en DHA uit de zuiverste diepzeevisolie beschermen hart en bloedvaten met 1 capsule per dag. PluShinzO-3 Anti-Aging Complex is rijkelijk aangevuld met antioxidanten. Co-enzym Q10, foliumzuur en vitamine E (α,β,γ-tocotriënolen) houden cellen en weefsels gezond. Verder onderhouden knoflook en policosanol de cholesterolPluShinzO -3
PluShinzO -3 Anti-Aging Complex
1000 mg capsule Omega-3 90% 400mg EPA + 420mg DHA (ethylesters) 30 capsules CNK: 2205-722
1255mg Antioxidant Complex 850mg Omega-3 90% 40% EPA + 42% DHA (ethylesters) 30 capsules CNK: 2205-730
spiegel, resveratrol uit wijn is gunstig voor de bloeddruk, pycnogenol houdt de bloedvaten zuiver en foliumzuur is uitstekend voor het homocysteïnegehalte.
MINAMI NUTRITION O M E G A - 3
T H E R A P Y
Partner van de Belgische Cardiologische Liga (1) Per batch kunnen alle analyseresultaten (zware metalen, PCB’s, dioxines, organochloorpesticiden) op eenvoudig verzoek bekomen worden.
Meer info? Bel Minami Nutrition NV: +32(0)3 458 79 54 of surf naar www.PluShinzo.com - verdeeld in de Benelux door OCE BIO 03/366 21 21 en verkrijgbaar in de apotheek.