ALS GROENE MOTOR GREENPORT, NOORD-LIMBURG JAN VERCOULEN: WE MOETEN GROOT GAAN DENKEN JOS HESSELS, NIEUWE GEDEPUTEERDE VOOR ECONOMISCHE ZAKEN:

KBBSHBOHttOVNNFS

Het magazine van en voor Ondernemend Limburg

GREENPORT, NOORDLIMBURG

ALS GROENE JAN MOTOR VERCOULEN: “WE MOETEN GROOT GAAN DENKEN”

JOS HESSELS, NIEUWE GEDEPUTEERDE VOOR ECONOMISCHE ZAKEN:

“IK GELOOF STERK IN ONDERNEMEND LIMBURG”

Nu ook in Roermond gevestigd!

Als het vertrouwen wankelt kiest u voor zekerheid. GERECHTSDEURWAARDERS EN INCASSOSPECIALISTEN

Uw bedrijfsopvolging goed regelen? Hoe eerder u begint met de voorbereiding, hoe meer mogelijkheden u heeft alles rond de opvolging optimaal te regelen. Graag lichten wij in een gesprek toe wat er allemaal bij komt kijken en wat we voor u kunnen betekenen. Thuis kunt u rustig alles nog eens nalezen in het boek ‘Als je bedrijf je leven is’. Direct contact opnemen? Bel of mail een van onze vestigingen: - Brunssum (045) 527 27 77 E-mail: [email protected] - Maastricht (043) 325 35 35 E-mail: [email protected] - Roermond (0475) 37 55 00 E-mail: [email protected] Of kijk op www.gibogroep.nl.

@6CIDDG@G68=I

6X]iZgZa`ZhjXXZhkdaaZbVcV\ZghiVVi ZZc`Vciddg`gVX]ikVcIdeD[ÒXZ bVcV\ZbZciVhh^hiVcihd[ÒXZbVcV\ZghY^gZXi^ZhZXgZiVgZhhZh eZghdcVaVhh^hiVcihÒcVcX^VaVhh^hiVcihXdbbZgX^VaVhh^hiVcih 6X]iZgZa`ZhjXXZhkdaaZbVcV\ZghiVViZZcidebZ^YkVcIdeD[ÒXZ# >ZbVcY Y^Z [Zâaddh eVhi W^_ jl eZghddca^_`]Z^Y! VbWî^Z Zc bVcV\ZbZcihi^_a# :Zc ZgkVgZc egd[Zhh^dcVa Y^Z gZX]i de ]VVg YdZaV[\VVi#>ZbVcYY^Z]dd\hieZghddca^_`jlhjXXZhkddgWZgZ^Yi# :g\ZchaddeijleZg[ZXiZ`Vciddg`gVX]igdcY#L^_lZiZclVVg# @^_`delll#ide"d[ÒXZ#ca# 6jhigVaâVVc+%!+&..66BVVhig^X]i6^gedgiI%)("('&&%,*lll#ide"d[ÒXZ#ca

ondernemend limburg lltb • lwv • mkb

jaargang 1 • nummer 3 • 2009

6

30

Greenport: Noord-Limburg als de groene motor

5—Voorwoord Henk Benjamins 12—Wim Weijnen, nieuwe directeur LWV

inhoud

Arbeidsmobiliteit: door de glazen muur of old boys network

46

17—Kamer van Koophandel en Ondernemend Limburg worden goede buren

18—Wiro Bakker leidt zijn bedrijf vanaf de oceaan 20—Hoe kom je bij de 50 best gemanagede bedrijven? 24—Het Wereld Muziek Concours wordt een echte onderneming 36—Vermarkten van restafval: verse inzichten 41—Het andere geluid: CDA-kamerlid Ger Koopmans 42—Nieuwe deputé economische zaken Jos Hessels is aan zet 53—Column Marco Zeekaf 54—Staatssecretaris van onderwijs heeft een mkb-hart 56—Defensie heeft heel wat in de aanbieding

Vastgoedmarkt zit goed vast

50

59—MKB-ondernemersleergang Connect voor mkb’ers en agrariërs 61—Ondernemersnieuws 71—MKB Innovatie Top 100 2009 72—Agenda - colofon

De crisis voorbij! 3 ONDERNEMEND LIMBURG

Innovatieve chemie begint hier

Waarom blijven innoveren zoals u dat al jaren doet? Op Chemelot veranderen bedrijven gezamenlijk hun aanpak van chemische innovatie. Onze unieke community is ontworpen als ideale werkomgeving voor versnelde commerciële groei. Die vindt plaats door de open uitwisseling van ideeën. Diverse bedrijven van wereldfaam hebben hun denken al naar Chemelot verplaatst en op die manier de ontwikkeling van producten, productieprocessen en producttoepassingen een krachtige impuls gegeven. Chemelot komt dan ook volledig tegemoet aan de eisen van huidige en toekomstige vernieuwers op chemieen materialengebied. Onze community is niet voor iedereen, maar niet iedereen denkt dan ook als wij. Bel (046) 476 6336 of kijk op www.chemelot.com om uw denken naar Chemelot te verplaatsen.

fOTOgrAfIe: BAS qUAEDVLIEG

vooRWooRd focUs, GRoeI en veRBIndInG De benoeming van Noord-Limburg tot één van de vijf Greenports in ons land is uitgemond in een bijzondere ambitie voor deze regio. In de komende tien jaar zou de toegevoegde waarde vanuit de tuinbouw moeten groeien van 1 naar 2 miljard per jaar. Ruim 15.000 banen zouden gegenereerd kunnen worden.

HB

De aanwijzing tot Greenport geeft de (glas)tuinbouwregio’s extra ontwikkelingsmogelijkheden. Elke Greenport heeft zijn eigen aanpak. In Noord-Limburg zien we een unieke benadering van Greenport Venlo als een economisch concept, waarbij we vooral zoeken naar nieuwe verbindingen, om op die wijze economische groei te realiseren. Greenport Venlo is er niet alleen voor de (glas)tuinbouw. Greenport Venlo is er om verbindingen te leggen tussen verschillende sectoren, die elkaar kunnen versterken. Denk aan agro-logistiek en tuinbouw. Maar ook aan de verwerkende industrie, de kennisindustrie. Hoe kunnen overheid, kennisinstellingen, onderzoeksbureaus en ondernemers uit alle sectoren elkaars kennis en kunde zo volledig mogelijk benutten, om er uiteindelijk voor te zorgen dat er ook sprake is van KASSA. Want uiteindelijk moeten al die inspanningen natuurlijk ook iets opleveren.

Voormalig R&D-directeur bij Océ Jan Vercoulen presenteerde deze maand zijn bevindingen over Greenport Venlo. Ook hij geeft aan dat het om verbinding en groei gaat. En om dat echt te realiseren, is een duidelijke focus nodig. Greenport Venlo als economisch concept heeft alleen dan kans van slagen als we echte keuzes maken en vanuit die centrale keuzes de ondernemer centraal stellen bij nieuwe ontwikkelingen in het gebied. Daar liggen kansen voor individuele ondernemers en voor de regio als geheel. En juist daarom hebben we als Ondernemend Limburg de ontwikkelingen binnen Greenport Venlo als speerpunt voor de komende jaren benoemd. We zien het als onze rol om de ondernemer te vertegenwoordigen in het geheel aan instanties en organisaties die Greenport Venlo een warm hart toedragen. Ondernemend Limburg pleit voor een krachtige, professionele programmastructuur die alle initiatieven bundelt en vervolgens in samenhangende acties vertaalt. Een letterlijk ondernemende structuur dus, die zowel op strategisch niveau de lijnen kan uitzetten alsook boter bij de vis kan leveren voor goede ideeën die daar in passen.

Henk Benjamins Voorzitter Ondernemend Limburg

Als het lukt dit bestuurlijke pact van overheden en ondernemers(organisaties) tot stand te brengen, gaat dit voor de hele regio profijt opleveren. In dit magazine leest u daarover meer. Daarnaast een interview met de gedeputeerde voor Economische Zaken, Jos Hessels en met LWV-directeur Wim Weijnen, het thema arbeidsmobiliteit en verhalen over en voor ondernemers.

Ik wens u weer veel leesplezier.

5 ONDERNEMEND LIMBURG

TeKST: BART EBISCH | fOTOgrAfIe: BAS qUAEDVLIEG

noord-limburg gaat alS greenport innovatieve toekomSt tegemoet

de GRoene

zich steeds nadruk t Noord-Limburg op tp on t gie or re np ist ee re t ve Onder de naam Gr ovatief karakter. Da motor met een inn n Vercoulen (69), Ja é, Oc j bi ur kelijker als groene cte re di DR& g ali m eit voor half jaar de kansen van bovenaf, bepl dat het afgelopen n ge di t un sk de team eerste inzage in he voorzitter van een agazine kreeg als M L. i O. t. oe ch gr s, rzo cu de fo door en bedreigingen on aangevend in vers Venlo Regio, toon ten groot gaan oe m e “W n. va rapport ‘Greenport er et de opsteller m k ra sp en ’ ing en verbind denken.”


motor

Jan Vercoulen

Drie jaar geleden zag Jan Vercoulen het licht. Hij las over de InnovaToren, een toekomstige verzamelplek voor innovatieve bedrijven, onderzoeksinstellingen en onderwijs. Een inspirerende landmark op het Floriade-terrrein in Venlo, die de regio, aangeduid als Greenport, een smoel gaat geven.


"We moeten groot gaan denken. En daar moet regie op komen, anders missen we een geweldige kans" Het idee van de InnovaToren vatte samen waar Noord-Limburg mee bezig was, zonder het eigenlijk zelf te beseffen. Vercoulen proefde dat de ingeslagen weg van vernieuwing, duurzaamheid en schaalvergroting een overkoepelende structuur nodig had om de regio optimaal te kunnen aansturen en daarmee Greenport op de kaart te zetten. Vorig jaar september formeerde hij

‘Winnovatie!’ “Ik noem innovatie liever ‘winnovatie’. Ik bedoel, je kunt wel een businessplan maken, maar je moet er ook iets mee doen, er voordeel uithalen. Waarde toevoegen aan een product bijvoorbeeld. In Yerseke bakken we jaarlijks miljoenen gepaneerde champignons voor een Engelse retailer. Dat kun je ook met andere groenten en zelfs fruit doen. Paneermeel met een smaak toevoegen voor in de oven of friteuse. Of neem cradle-2-cradle. We verwerken de voetjes van paddestoelen en zelfs het champignonvocht van Lutèce. Dat doen we bij Scelta Blanchaud Concentrates in Belfeld. De voetjes persen we uit, het vocht drogen we. Wat voorheen afval was, is nu een concentraat voor de smaakindustrie, voor bedrijven als Heinz, Unilever en Nestlé.” Jan Klerken, eigenaar Scelta Mushrooms

in opdracht van de Provincie Limburg, onder de naam Vercoulen Verbindt!, een team van deskundigen, om de plussen en minnen in kaart te brengen. Volkomen blanco begonnen ze aan het karwei. Circa honderd gesprekken

Rapport

met ondernemers, politici en vertegenwoordigers van kennisinstellingen -

En of er wat zinnigs te zeggen valt. Vers van de pers bladert Vercoulen thuis

“We hebben ons een slag in de rondte gewerkt” - leidden tot een blauwdruk

in Blerick in het bijna zestig pagina’s tellende rapport, getiteld ‘Greenport

van de regio. “Ik gaf mezelf een half jaar. Op 1 april ligt er een rapport, hield ik

Venlo Regio, toonaangevend in vers door focus, groei en verbinding’. De

de Provincie voor. Valt er niets zinnigs te zeggen, dan stop ik ermee.”

boodschap is helder. Bedrijven, onderwijs en kennisinstellingen moeten vervlechten om vernieuwing en groei mogelijk te maken tegen minder kosten en in een duurzame omgeving. Ofwel: kennis, kunde en kassa. In twee vervolgstudies moet de verbinding met Brainport Eindhoven en het Duitse achterland worden uitgediept.

‘De regio blinkt uit in valse bescheidenheid’ “Bij Greenport hoort een sterke boomkwekerijsector. Sinds anderhalf jaar brengen we als boomteeltplatform alle bedrijven in Zuid-Oost-Nederland en het Duitse grensgebied in kaart. Van de producenten van waterplanten tot en met die van laanbomen. Eind dit jaar moet een toekomstvisie op tafel liggen. De regio blinkt uit in valse bescheidenheid. We hebben prachtige bedrijven, de logistieke mogelijkheden zijn perfect. Die moeten we gaan benutten. Het is toch van de zotte dat boomkwekers hun spullen eerst naar Boskoop brengen om ze vandaaruit richting Roergebied te zien gaan? Dat kunnen we beter zelf organiseren. Ja, we willen de concurrentiestrijd met Boskoop aangaan. Daarom leggen we eerst vast wat we als regio te bieden hebben.” Han Fleuren, boomkweker Baarlo

“Door initiatieven met elkaar in contact te brengen, kan de Greenportregio beter en sneller innoveren,” zegt Vercoulen. Als voorbeeld noemt de nazaat van gerdeneers uit ’t Ven de link tussen de glastuinbouw en de firma Scheuten Solar Glass. “Glas voor de kassen mocht vroeger niets kosten. Dat was dus niet interessant voor Jacques Scheuten. Op het moment dat glas een andere functie krijgt - en dat staat te gebeuren in de glastuinbouw dan wordt het plotseling wel reuze interessant. Plantjes in kassen hebben bepaalde soorten licht nodig om te groeien, niet de warmte. De warmte kun je afvangen en er stroom van maken. Slim glas heeft de toekomst. Scheuten weet dat als geen ander.”

Voorstellen Vercoulen doet in het rapport drie voorstellen om de driehoek Venlo-WeertVenray aan te jagen. Allereerst zal jaarlijks vijftien miljoen geïnvesteerd moeten worden om de toegevoegde waarde de komende tien jaar te ver-


Wat is Greenport Venlo? Noord-Limburg. Het wordt ook wel eens ‘de tuin van Europa' genoemd. Die bijnaam heeft het te danken aan enerzijds haar sterke positie in de agro- en foodsector en anderzijds de ligging van het gebied. Wat Noord-Limburg bijzonder maakt, is dat in een straal van nog geen honderd kilometer meer dan dertig miljoen consumenten wonen. In Venlo en omgeving ligt het op een na grootste kassengebied van ons land. Een gebied dat bovendien de grenzen van de groei nog niet bereikt lijkt te hebben. Noord-Limburg is, na de havensteden Rotterdam en Amsterdam, het grootste logistieke knooppunt van Nederland. Het ligt aan snelwegen, water en spoorlijnen. Ook de regering heeft de bijzondere geografische en economische positie van Venlo en wijde omgeving onderkend én erkend. Eind 2004 kreeg het gebied de status van Greenport. Zoals eerder Eindhoven een Brainport werd en Rotterdam als Mainport werd aangewezen. Greenport, Brainport en Mainport zijn niet zomaar mooie namen. Ze staan voor duidelijke keuzes in de ontwikkeling van een gebied, waar de regering nationaal belang aan hecht. Greenport Venlo is een economisch concept, waarin nieuwe verbindingen gelegd worden tussen ondernemers, onderzoekers, onderwijsinstellingen, overheden en omgeving (consumenten). Met als doel hun kennis over de ontwikkelingen in de agro- en foodsector te vergroten en om vernieuwende ideeën voor te leggen aan andere netwerkpartners. Maar bovenal om te komen tot nieuwe ontwikkelingen, die voor economische impulsen zorgen. Van ondernemerszijde is de ambitie geformuleerd om Greenport Venlo meer te laten zijn dan de doorontwikkeling van het glastuinbouwgebied in de omgeving Venlo. Het gaat er vooral om meer samenwerking te zoeken met andere sectoren, zoals agro-logistiek, verwerkende industrie, toeleveranciers, retail. Dat moet meer toegevoegde waarde voor alle partijen opleveren en zorgen voor economische groei in Noord-Limburg. dubbelen van één naar twee miljard. Hij benoemt zes te stimuleren innova-

zit ‘m niet in nog meer Poolse landarbeiders hierheen halen, maar in de au-

tieprogramma’s, variërend van slim produceren tot het duurzaam verlagen

tomatisering van de oogst van asperges, aardbeien en champignons.”

van energiekosten en van goed onderwijs tot het benutten van reststromen. “Centraal staat het ontwikkelen van het versassortiment. Dat is van oudsher

Programmaraad

de kracht van deze regio. Of het nu gaat om groenten, vlees, bloemen of

De gesprekken wezen uit dat er tal van innovatieve projecten zijn in de regio,

fruit, daar zijn we goed in. In combinatie met logistiek en technologie valt

circa zestig, maar dat er te weinig samenhang is en dat ze elkaar overlappen

hier veel te winnen. Voorbeeld: er is een folie ontwikkeld die zuurstof toelaat

en zelfs concurrerend van elkaar zijn. Bovendien zijn kleinere bedrijven ge-

aan verpakte groenten. Je moet je eens voorstellen wat dat betekent. Het

baat bij ondersteuning, bijvoorbeeld bij het leggen van contacten met an-

product kun je honderden kilometers verder afzetten dan voorheen. Telers

dere ondernemers en kennisinstellingen. Dat zette de commissie Vercoulen

zullen ook slimmer en goedkoper moeten gaan produceren. De oplossing

aan het denken. De oplossing en tevens de tweede aanbeveling: het instellen van een programmaraad die de investeringsprogramma’s coördineert. “Een paar volstrekt onafhankelijke mensen van hoog niveau moeten de

‘Met een goed werkklimaat bind je mensen’ “Greenport is een actieve regio, met een goede Infrastructuur en een goed investeringsklimaat. Een minder punt is het onderwijs. Er is relatief weinig hoger beroepsonderwijs. De directe aansluiting tussen opleidingen en bedrijfsleven, zoals in Eindhoven bij de TU/e en TNO, ontbreekt. Onderwijs, bedrijfsleven en kennisinstituten zouden steviger moeten verankeren. Een oplossing kan zijn het opzetten van dependance-achtige structuren, zodat Greenport meelift op Eindhoven, Maastricht en Wageningen. Met onze nog te bouwen Sunrise Campus willen we een brug slaan naar hooggekwalificeerde werknemers. Een goed werkklimaat heb je nodig om mensen aan je te binden. Verder biedt de campus ruimte voor andere bedrijven en kennisinstellingen op het gebied van duurzame energie, zodat kruisbestuiving tot stand komt.” Léon Giesen, CEO Solar/Glas Scheuten

regie in handen krijgen. Zij beslissen welke projecten ontwikkeld moeten worden en welke niet. Zij moeten inzetten op een goede mix van grotere en kleinere projecten, maar belangrijk is vooral dat ze iets betekenen. Het hangt af over welk bedrijf het gaat. Je hebt excellente ondernemers, zoals Scheuten, Wijnen Paprika’s, Van Laarakker Groenteverwerking, Scelta Mushrooms van Jan Klerken, boomkwekerij Fleuren en anderen. Die zetten vernieuwing zelf in gang. Daarnaast heb je een grote groep innovatieve volgers. Ook zij willen graag vernieuwen, maar hebben niet het vermogen om dat helemaal zelf te doen.”

Academisch niveau In de regio ontbreekt een kennisinstelling op academisch niveau. De commissie Vercoulen beschouwt dat niet als een probleem. In een klein land als Nederland zijn kennisinstellingen, hogescholen en universiteiten altijd dichtbij. Maastricht, Eindhoven, Den Bosch en Wageningen liggen op een steenworp afstand. Alleen Wageningen telt al 7000 onderzoekers en profes9 ONDERNEMEND LIMBURG

Maak het verschil met Deloitte De juiste combinatie

Meer dan ooit is het zaak om de juiste beslissingen te nemen. Over de toekomst van uw onderneming, uw mensen, uzelf. Juist nu bent u dus gebaat bij een goed advies. Denk dan eens aan Deloitte. Niet voor niets hebben wij een ijzersterke reputatie bij het bedrijfsleven als het gaat om accountancy, belastingadvies, consultancy en financiële advisering. Meer weten Bel voor een oriënterend gesprek naar ons kantoor in Maastricht: 088 288 2888. In ons nieuwe pand aan de Amerikalaan 110 (Maastricht Airport) staan wij u graag persoonlijk te woord. Of kijk op www.deloitte.nl voor meer informatie.

© 2009 Deloitte, Member of Deloitte Touche Tohmatsu

DT_Adv_HetVerschil_210x277_2.indd 1

12-05-2009 15:23:09

‘saMenWeRking Met nieDeRRhein intensiVeRen’ “De kracht van de regio is de mentaliteit van de inwoners en de vele ontwikkelingskansen. Er is voldoende fysieke ruimte, de ligging is vooralsnog logistiek gezien ideaal en het ketendenken in agro en logistiek is hoopgevend en resultaatgedreven. De tekortkoming: resterende beleidsdoublures en bestaande procedures halen te vaak de vaart uit de (her)ontwikkelingen. Verder zijn de mensen wel eens te schuchter en dragen zij hun trots en kunnen te weinig uit. Er is sprake van een toenemende samenwerking met AgroBusiness Niederrhein, een tot op zekere hoogte vergelijkbaar initiatief als Greenport Venlo. Als we de samenwerking met Niederrhein intensiveren, kunnen we ons positioneren als grootste tuinbouwgebied van Europa. Deze positie hebben we nodig, willen we blijven meetellen op de markt. De Floriade in 2012 biedt een uitstekende tijdelijke etalage om Greenport Venlo letterlijk en figuurlijk op de kaart te zetten.” Pierre Sommer, directeur Klavertje Vier/Greenport Venlo

soren. “Bij Océ hebben we ook nooit gestreefd naar een academische omgeving. We huurden mensen voor een tijdje in. Je moet wel het vermogen hebben de benodigde kennis op het juiste moment te verwerven. Dat stelt heel hoge eisen aan projectmanagement. De regio zal ook mensen nodig hebben van buitenaf, gezien de demografische ontwikkelingen. Een idee is om kinderen van hardwerkende Polen een studiebeurs te geven. Daarmee halen we de bovenlaag hierheen. We zullen niet zonder hen kunnen.”

innoVatoRen De derde aanbeveling is de InnovaToren, het hart van Greenport. Een plek van kruisbestuiving, kennisdeling, voorzieningen, opleiding en inspiratie. De komst van de Floriade is een unieke en eenmalige kans om dit centrum te ontwerpen en mondiaal te lanceren, concludeert Vercoulen in het rapport. “Ondernemers willen er graag heen. Kunnen ze buitenlandse gasten ontvangen. Het is belangrijk dat de regio heeft gezegd dat de Floriade meer is dan een eenmalige happening in 2012. De Floriade gaat werken als een hefboom voor de verdere structuurversterking. Zie het als een extra prik-

Ondernemersgedreven aanpak “Greenport Venlo is een begrip met vele ladingen. Het is een titel die de regio gekregen heeft voor de verdere ontwikkeling van de glastuinbouw in Noord-Limburg. In de uitwerking van Greenport Venlo hebben we gezien dat juist onze regio enorme kansen biedt, door niet alleen te focussen op glastuinbouw maar Greenport Venlo te zien als een economisch concept, gericht op het leggen van verbindingen tussen verschillende sectoren. De aanwezigheid van de (glas)tuinbouw, Venlo als logistiek knooppunt, de aanwezigheid van de twee veilingen ZON en Flora Holland, de vele handelsbedrijven, maar ook de toeleveranciers en verwerkende industrie zijn aanwezig in het gebied. En juist daarin liggen de kansen. Door slim te combineren, goed samen te werken en kennis met elkaar te delen, heeft deze regio alles om zich te ontwikkelen tot dé agro-foodregio van Nederland. Het advies van het team Vercoulen Verbindt is ons als ondernemers uit het hart gegrepen. De aanpak binnen Greenport Venlo moet ondernemersgedreven zijn. We moeten meer focus aanbrengen, ons richten op groei en de verbinding zoeken over sectoren heen. Uiteindelijk zullen we door het delen van de aanwezige kennis en kunde in de regio moeten komen tot ‘kassa’. De inspanningen moeten toegevoegde waarde gaan opleveren. Onderzoek laat zien dat er een fors ontwikkelpotentieel is voor de regio. De toegevoegde waarde zou kunnen verdubbelen van 1 naar 2 miljard euro per jaar. Er liggen 15.000 nieuwe hoogwaardige banen in het verschiet. Juist daarom investeren we ook als Ondernemend Limburg in Greenport Venlo. Wij zijn van mening dat er op korte termijn een programmagestuurde organisatie moet komen voor alles wat met kennis, kunde en kassa te maken heeft. We moeten af van de versnippering en komen tot regie en een centrale aanpak. Een organisatie waar ondernemers terechtkunnen en wegwijs worden gemaakt in de mogelijkheden. De te realiseren InnovaToren zal straks het centrale punt zijn waar ondernemers bij elkaar komen. Waar nieuwe ideeën en initiatieven ontstaan. Uiteindelijk zullen de ondernemers het moeten doen. Dat moet ook steeds de centrale gedachte zijn bij alles wat de overheid en private partijen op bestuurlijk niveau bedenken.”

kel. Gemeenten als Helden, Horst aan de Maas en Venray kijken over hun gemeentegrenzen heen. Die trend is onomkeerbaar. De Floriade is van de regio, Greenport is van de regio. Niet voor niets gaat Hai Berden het nieuwe

Noud Janssen, lid federatiebestuur Ondernemend Limburg/voorzitter LLTB

stadion van VVV aan de andere kant van de Maas bouwen. Ook VVV is van de regio. We moeten groot gaan denken. En daar moet regie op komen, anders missen we een geweldige kans.” 11 ONDERNEMEND LIMBURG

TeKST: PEET ADAMS | fOTOgrAfIe: BAS qUAEDVLIEG

Wim Weijnen:

van kooRddanseR naaR BRUGGenBoUWeR

Als algemeen directeur van de Provincie betitelde hij zichzelf vaak als koorddanser. Balancerend tussen ambtenaren en bestuur. Om de lijn naar de bevolking op spanning te houden. Als nieuwe algemeen secretaris van de LWV ziet hij zich vooral als 12 ONDERNEMEND LIMBURG

bruggenbouwer

r Paspoo

t

ud k en Ru 7 jaar ing nen, 5 vader van Fran ij e market w wim Sjé, ialisatie n c t e e e d p s m s ij , d E Gehuw ts Mesch, onomie Tilburg Maastricht laa ec rt Woonp : bedrijfs irecteur Artifo g d urg in t b c id n im le L Op adju vincie ro 3 P 9 r 9 u 1973-1 directe 09 1993-20

‘LIMBURGse caMpUssen veRsneLd GestaLte Geven’ Open en extravert. Netwerker pur sang. Het vizier gericht op concrete doelen. Zomaar een paar karaktertrekken van Wim Weijnen. De top drie van z’n agenda als LWV-secretaris? Natuurlijk de aanpak van de kredietcrisis. Maar ook de rol van Ondernemend Limburg in de uitwerking van de regiovisies. En de samensmelting van LLTB, MkB-Limburg en LWV tot één sterke nieuwe belangenorganisatie: Ondernemend Limburg.


Het is hoorbaar, voelbaar en zichtbaar in z’n kantoor in Roermond. Wim

Houdbaarheidsdatum

Weijnen heeft er zin in. Deinst er niet voor terug om snel met heldere stand-

De nieuwe algemeen secretaris van de LWV ging 15 maart aan de slag.

punten uit te groeien tot hét gezicht van de Limburgse werkgevers. Om

Zijn benoeming was een complete verrassing en leidde in de media tot

maar meteen in huis te vallen: de drie campussen - Chemelot in Sittard-

speculaties. Weijnen is helder: ”Bij de Provincie zat ik inmiddels tien jaar in

Geleen, Greenport in Venlo en de medische campus rond de universiteit

de directie. Zo’n functie heeft een beperkte houdbaarheidsdatum. En ook

in Maastricht - moeten versneld gestalte krijgen. ”Dat zijn investeringen

als hoogste ambtenaar in een organisatie met 900 mensen gaat alles zich

die veel rendement opleveren. Niet alleen extra banen, maar ook nieuwe

herhalen. Dan kun je beter op het hoogtepunt vertrekken. Dat is de reden

knowhow,” zegt Weijnen. Hij sluit zich trouwens van ganser harte aan bij de

voor m’n vertrek. Bij de LWV heb ik een team van vijftien mensen, maar

lobby om ook infrastructurele werken in Limburg naar voren te halen. De

ben ik weer terug bij m’n roots: het economische domein. Bovendien vind

aanleg van de spitsstrook tussen St. Joost en Stein bijvoorbeeld.

ik het heerlijk om weer echt met inhoud bezig te zijn. Als directeur van de Provincie zag je alleen de hoofdlijnen. Was er veel meer afstand.”

Aanvalsplan En er is ook snel een aanvalsplan nodig om op langere termijn weer de juiste

Openbaring

balans op de Limburgse arbeidsmarkt te krijgen. ”Tegenover de tienduizen-

Voor Weijnen was het trouwens een openbaring hoe ondernemers in

den mensen die nu door de crisis mogelijk hun baan verliezen in Limburg,

Limburg over de Provincie denken. “Ik hoor nog veel te vaak dat het be-

doemt door de bevolkingskrimp in deze provincie een tekort op van meer

drijfsleven de Provincie als subsidieloket beschouwt. Terwijl die tijd toch

dan 100.000 werknemers. De mensen die nu niet aan de bak komen, moet je niet laten zwemmen en vervreemden van de arbeidsmarkt. Die moet je oppakken en helpen om zo snel mogelijk weer aan de slag te gaan. Ik besef best dat zo’n inspanning moeilijker wordt, naarmate de crisis langer duurt. Maar daarvoor moeten publieke investeringen naar voren worden gehaald. Ondernemers zijn dan ook best bereid te investeren. Zeker in zo’n perspectiefvolle campus bij DSM bijvoorbeeld,” benadrukt Weijnen. 14 ONDERNEMEND LIMBURG

'Mensen die nu niet aan de bak komen, moet je niet laten zwemmen en vervreemden van de arbeidsmarkt'

echt voorbij is en de Provincie juist graag samen met die ondernemer ini-

En daarbij moet vooral niet eng aan gemeente- en provinciegrenzen wor-

tiatieven op de rails wil zetten en als regisseur de ruimte wil bieden aan

den vastgehouden, benadrukt Weijnen. “Je ziet dat grote spelers als DSM en

het bedrijfsleven, maar wel zonder vooraf de beurs te trekken. Kennelijk is

Philips meer raakvlakken hebben op het gebied van life sciences. De grote

zij er nog steeds niet voldoende in geslaagd om die nieuwe koers over te

assen. Daar draait het uiteindelijk om. Limburg moet de kansen die het rijk

brengen.”

eindelijk lijkt te bieden, in grensoverschrijdende samenwerking, met beide handen aangrijpen.”

Bruggen slaan Weijnen knikt bevestigend. Hij gaat z’n rechtstreekse contacten in het

Herindeling

Provinciehuis natuurlijk gebruiken voor de LWV. Net als z’n landelijke net-

Uiteraard heeft Weijnen ook een visie op de aanhoudende discussie over

werk, dat hij heeft opgebouwd als directeur bij de Provincie. Maar hij bena-

een verdere herindeling van de huidige veertig gemeenten in Limburg. Hij

drukt wel dat het Limburgse bedrijfsleven ook de handen uit de mouwen

brengt een volledig nieuwe element in. Niet slechts het aantal inwoners

moet steken. Want vooral bij de uitwerking van de regiovisies leggen de

en de bestuurskracht, maar ook het benodigde economische schaalniveau

ondernemers het initiatief te zeer bij de overheden en etaleren een te af-

behoort het uitgangspunt te zijn. De Franse stad Lille is zijn grote voorbeeld.

wachtende houding, oordeelt Weijnen. “Overheden en ondernemers moe-

Door verplichte samenwerking van de 85 gemeenten in die regio (com-

ten in deze tijd bruggen slaan om die arbeidsmarkt weer op orde te krijgen.

munautés urbaines) kwam onder meer de Hogesnelheidstrein TGV en werd

Daartoe zijn ook al plannen. Zo wil de Provincie bedrijven helpen om weer

de titel Europese culturele hoofdstad in 2004 binnengehaald. “De burge-

soepeler kredieten te krijgen van de bank. Daarvoor zijn objectieve oorde-

meesters mogen evengoed lintjes doorknippen, maar als het om grote pro-

len van deskundigen nodig. Als LWV willen we zo’n plan graag faciliteren

jecten gaat staat samenwerking voorop. Zuid-Limburg heeft de schaal voor

door de kennis van een hele hoop verstandige leden in te brengen. Dat is

zo’n aanpak. Eventueel samen met Luik en Aken, want in Limburg moeten

de toegevoegde waarde van onze belangenorganisatie. En heel vaak draait

we vooral over de landsgrenzen heen blijven kijken.” Oh ja, Ondernemend

het om die toegevoegde waarde. Het is fascinerend om te zien, hoe binnen

Limburg hoeft niet bang te zijn dat Weijnen met z’n ambtelijke achtergrond

de LWV in allerlei discussiegroepen ook in deze moeilijke tijden problemen

last heeft van plankenkoorts voor de media. ”Limburg zal frequent van de

worden opgepakt en naar oplossingen wordt gezocht.”

LWV horen.“ 15 ONDERNEMEND LIMBURG

OAccountancy

OAgrarisch Advies

OBelastingadvies

OCorporate Finance

OJuridisch Advies

OSubsidie-advies

OVastgoed

Voor onze vestigingen in Limburg kijk op www.acconavm.nl

OWerkgeversservice

Of bel naar 043-3585959

Ruimte voor onder nemen !

nnn%XZZfeXmd%ec

OBedrijfsadvies

Tekst: Thijs Metsemakers | fotografie: Bas quaedvlieg

Ook Syntens Roermond mikt op Ondernemershuis Het beoogde Ondernemershuis in Roermond, over enkele de ontmoetingsplek voor heel ondernemend Limburg.

De Roermondse vestiging van Syntens is in 2013 toe aan nieuwe huisvesting en heeft het oog laten vallen op het Ondernemershuis. Het Ondernemershuis, dat een combinatie wordt van Rijksmonumenten en moderne architectuur, wordt daarmee steeds meer een ontmoetingsplek voor het Limburgse bedrijfsleven.

Begin dit jaar besloot ook de Kamer van Koophandel de Limburgse hoofdzetel

gers van overheden te maken. Boots: “Vernieuwende ideeën ontstaan vaak

onder te brengen in het Ondernemershuis, een initiatief van Ondernemend

in een omgeving waarin verschillende disciplines contact hebben met

Limburg, waarin de LLTB, de Limburgse Werkgeversvereniging en het MKB

elkaar. Die gedachte willen we ook in het huisvestingsconcept tot uitdruk-

Limburg samenwerken. De gebouwen op de campus van de LLTB, inclusief

king brengen. We bouwen bewust ruimte in voor organisaties en instanties

het voormalige Ursulinenklooster, zullen ingrijpend worden verbouwd om

die van dit netwerk deel willen uitmaken.”

alle medewerkers op moderne wijze te kunnen huisvesten. Syntens profileert zich als een onafhankelijk (en kosteloos) klankbord voor

Tijdelijke huisvesting

MKB ondernemers en als specialist in vernieuwing. Het Ministerie van

Inmiddels beginnen de plannen steeds vastere vormen aan te nemen.

Economische Zaken is de grootste opdrachtgever van Syntens, dat verder

Volgens projectleider Bas Boots van de LLTB is het programma van eisen in

onder meer samenwerkt met SenterNovem, EVD, OCNL, regionale ontwik-

hoofdlijnen uitgewerkt en staat de fase van de architectenkeuze, op basis

kelingsmaatschappijen, Kamers van Koophandel, brancheverenigingen en

van Europese aanbesteding, voor de deur. Naar verwachting worden medio

kennisinstellingen.

volgend jaar de ongeveer 100 medewerkers van de LLTB en adviesdochter Arvalis tijdelijk elders ondergebracht. Zoals de planning er nu uitziet kunnen zij in de loop van 2011 naar hun vernieuwde werkplek terugkeren. Het is volgens Boots bewust beleid om van het Ondernemershuis ook een echte ontmoetingsplek voor ondernemers, adviseurs en vertegenwoordi-


Tekst: Peet Adams

Ondernemer Wiro Bakker (52) uit Ittervoort besloot twee jaar geleden dat z’n ultieme droom moest uitkomen. Samen met echtgenote Esther (33) begon hij aan een reis om de wereld in hun zeilboot De Zwerver. Z’n bedrijf BRB International, producent van siliconen en smeermiddelen, leidt hij op afstand. Bakker: “Ik denk niet dat we nog terugkeren.”

Ittervoortse ondernemer Wiro Bakker zeilt de wereld rond

‘inJehetmoet leven doelen

verwezenlijken’


De Zwerver ligt voor anker in Brazilië. Duizenden mijlen hebben ze al achter de rug. Hebben de Atlantische Oceaan bedwongen. Overleefden zware stormen met windkracht 10. Deden met hun zeilboot onder meer Engeland, Ierland, Frankrijk, Spanje, Portugal, de Faroër-eilanden, Kaap Verdië, Marokko en nu Brazilië aan. En ze genieten. Van het onthaasten, van het niets moeten, van elkaar, van nieuwe culturen en andere zeilzwervers. ”Het is een leven waarin je met veel minder genoegen neemt. Je hebt maar beperkte ruimte. Maar dat neem je graag voor lief. Onze droom is werkelijkheid geworden.”

Bakker maakte fortuin met z’n onderneming BRB International, die vorig jaar

len de landen leren kennen. Ze raakten zo verliefd op Portugal, dat ze daar

nog nieuwe vestigingen in de Verenigde Staten en Singapore opende. Jaren

een stuk grond met een oud huisje hebben gekocht. Voor later misschien.

op rij steeg de omzet met 25 procent. Bij het bedrijf werken een negentigtal

Ze bezoeken dorpen en steden. Zouden graag ook aan ontwikkelingswerk

mensen. ”Mijn levensdoel was om van BRB een groot bedrijf te maken. Om

willen doen. Omdat ze met veel armoe worden geconfronteerd. Maar ze

dat doel te verwezenlijken heb ik alles opzij gezet. Dat is gelukt. Toen kwam

stoten vaak op schaamte van de bevolking, die haar noden liever niet eta-

de tijd om dat andere doel te bereiken. Een zeiltocht rond de wereld. Ik ken

leert. In Marokko hebben ze een klein project voor gehandicapte kinderen

te veel mensen die maar blijven dromen.”

opgezet. ”Daar gaan we nog meer onze energie insteken,” zegt Esther.

Strategie

Genieten

Bakker bepaalt nog steeds mede de strategie bij BRB. Stuurt mails vanaf de

De dagen als wereldreiziger zijn anders dan die als ondernemer op het in-

oceaan en geeft adviezen. De dagelijkse, operationele leiding is in handen

dustrieterrein in Ittervoort. De agenda domineert niet meer. Nieuwe vriend-

van z’n compagnon. “Ze kunnen me goed missen. Mijn filosofie als onder-

schappen zijn veel belangrijker. Genieten van de zee, de natuur, cultuur en

nemer is altijd geweest dat je mensen moet aantrekken die beter zijn dan jij.

historie. De boot, die onderhoud vraagt. De echte vrienden van vroeger zijn

Zeker in hun vakgebied.”

gebleven. Maar veel zakelijke contacten zijn al vervaagd. Maar die zaten dan

De crisis zag hij tijdig aankomen. Kostenbesparingen en ontslag voor de

ook niet in het hart.

uitzendkrachten waren het gevolg. Enkele keren per jaar vliegt hij naar Nederland. Om de familie te zien en snel overleg te voeren bij BRB. ”Ik ga

Veel zeeën

dan geen nieuwe dingen oppakken. Voor je het weet word je er weer he-

Wiro Bakker benadrukt dat ze voorlopig nog niet uitgereisd zijn. En het is

lemaal ingezogen. De medewerkers moeten het nu zelf doen. Tenzij mijn

de vraag of ze ooit nog definitief terugkeren naar Limburg. Er zijn nog veel

compagnon afvalt. Dat is de enige reden om het bedrijf weer dagelijks te

zeeën te bevaren. Richting Argentinië bijvoorbeeld. De Verenigde Staten en

gaan leiden.”

Canada. Maar ook Groenland. Bakker: ”De wereld is nog zo groot.”

Balans op de boot De echte balans is er pas weer op de boot. Samen met Esther. Het nieuwe leven speelt zich overigens niet louter alleen onder grootzeil en fok af. Ze wil-

De wereldreis van de Bakkers is te volgen via www.zeezwervers.waarbenjij.nu. 19 ONDERNEMEND LIMBURG

Tekst: Kim Maes

Henk van Houtum


Wat zijn de marges tussen goed, beter en best?

‘Key to best managed company’


Welke zijn de vijftig best geleide ondernemingen van Nederland? Voor het tweede jaar op rij ging accountant Deloitte, samen met zijn partners Nyenrode Business Universiteit, de Kamer van Koophandel, VNO-NCW en Management Team op zoek naar het antwoord. In de jaarlijkse competitie voor het grooten middenbedrijf draait het niet alleen om de financiële resultaten, maar wordt ook kritisch gekeken naar strategie, human resources, risicomanagement, de interne organisatie en marketing & sales. Wat maakt je tot een van de best gemanagede companies? Wat zijn de marges tussen goed, beter en best? Kortom, wat maakt hét verschil? Algemeen directeur Henk van Houtum kan het weten, want zijn genomineerde Van Houtum Papier uit Swalmen werd op 11 mei jl. uitgeroepen tot sectorwinnaar voor het onderdeel Risicomanagement onder de ‘Best Managed Companies’. “Het is natuurlijk mooi als jouw bedrijf zich mag rekenen tot de ‘50 Best

het milieu. Mens en milieu, daar ga je heel zorgvuldig mee om. Ook dat doe

Managed Companies’. Dat is voor iedereen een leuke opsteker. De mede-

je, denk ik, als familiebedrijf van nature. De vertaling hiervan zie je onder

werkers zijn trots en leveranciers en klanten zien het als een bevestiging dat

andere terug in het milieuzorgsysteem en het arbozorgsysteem, die wij als

ze met de juiste club in zee gaan. Zo’n prijs is toch een stuk erkenning. Een

één van de eersten respectievelijk zo’n tien en vijf jaar geleden al invoer-

bevestiging dat je het goed doet. Natuurlijk weet je zelf ook wel dat je geen

den. Net als onze kwaliteitssystemen worden deze door een extern bedrijf

slecht figuur slaat, maar een bevestiging daarvan is nooit weg. Zie het als

twee keer per jaar gecontroleerd. Het arbozorgsysteem leverde ons in 2007

een schouderklopje, een compliment. Niet meer, maar ook niet minder. En

trouwens ook een mooie opsteker op: de Arbotrofee. Een ‘beloning’ voor

we zijn er nog niet. Doordat we opvallend goed scoorden op risicomanage-

het beste bedrijf in de Nederlandse papierindustrie wat betreft ongevallen,

ment, dongen we mee naar de sectorprijs in deze categorie.”

ziekteverzuim en WIA-instroom.”

Dé manier

Bouwen en verbeteren

“Hét verschil? De ‘key to best managed company’? Die is er niet,” lacht Van

“Onmisbaar is ook de vechtersmentaliteit. De tissue-industrie is erg com-

Houtum. “Elke organisatie doet wat zij goed acht, managet en werkt naar

petitief. Dat betekent dat je constant moet vechten én verbeteren. Een

beste kunnen. Daarbij is iedereen anders, heeft een eigen filosofie en geeft

gedegen bedrijfsvoering is onmisbaar, goede medewerkers zijn essentieel.

daar op zijn eigen manier invulling aan. Voor mij is onze manier dé manier.

Samen tillen we de organisatie telkens weer naar een hoger niveau. Met

Maar daarmee is niet gezegd dat dit ook de beste manier is. Wel is duidelijk,

hulp van het Japanse systeem ‘World Class Manufacturing’ worden resul-

dat deze voor ons het beste werkt. Kenmerkend is onze manier van denken.

taten constant gemeten en eventuele verliezen snel in kaart gebracht.

Onze focus ligt op de lange termijn. Bij andere, vooral beursgenoteerde on-

Speciaal geformeerde verbeterteams, met mensen van de werkvloer, gaan

dernemingen, zie je dat de aandacht uitgaat naar de korte termijn. Logisch,

vervolgens met een coach op zoek naar oplossingen. Op dit moment heb-

als je de hete adem van de koersjacht in je nek voelt. Onze langetermijnfo-

ben we elf verbeterteams aan het werk. Dit zegt iets over de betrokkenheid

cus is ook mede bepaald vanuit onze oorsprong. Van Houtum Papier is een

van de medewerkers. Ze denken en bouwen mee.”

familiebedrijf. Volgend jaar vieren we ons 75-jarig bestaan. Generaties Van Houtum werkten in deze organisatie en dat willen we natuurlijk zo houden.

Duurzaam en verantwoord

Dat betekent dat je alles goed wil achterlaten voor de volgende generatie.

“Kenmerkend voor ons is ook de aandacht voor duurzaamheid en maat-

Ook dat speelt een rol.”

schappelijk verantwoord ondernemen. Die zal de komende jaren alleen maar groter worden, mede door de crisis. Niet alleen bij ons, maar bij ieder-

Mens en milieu

een. Voor ondernemers is dit een uitgelezen kans. Duurzaam produceren,

“Uit die oorsprong stamt ook onze houding tegenover de medewerkers én

duurzaam investeren, duurzame producten en cradle-to-cradle worden


"Duurzaam produceren, duurzaam investeren, duurzame producten en cradle-to-cradle worden steeds belangrijker. Er zal steeds kritischer naar leveranciers gekeken worden" steeds belangrijker. Er zal steeds kritischer naar leveranciers gekeken worden. Maatschappelijke verantwoording verovert steeds meer terrein. De producent die mensen in China tegen hongerloon producten laat maken, zal het onderspit delven.”

De drie P’s “Gek genoeg zou je kunnen stellen dat we veertig jaar geleden al met het milieu bezig waren. Mijn vader en oom gebruikten gerecycled papier toen al als grondstof. Niet zozeer vanuit een milieugedachte maar vanuit kostentechnisch oogpunt. Ook was er altijd al aandacht voor de medewerkers. We zijn dus in de kern altijd bezig geweest met de nu zo populaire drie P’s van People, Planet, Profit.”

Goede kans “Ondanks de geboekte successen en de voortvarende groei hebben we ons niet eerder ingeschreven voor competities. We dachten altijd dat we daar te klein en niet goed genoeg voor waren. Tel daarbij op de Nederlandse nuchterheid ‘Als je normaal doet, doe je al gek genoeg’. Op aandringen van externe adviseurs hebben we ons vorig jaar toch ingeschreven. We hadden echter nooit verwacht te winnen. Je ziet zelf niet wat jouw bedrijf nu zo bijzonder maakt. Je doet gewoon je werk. Succes en groei bevestigen natuurlijk wel dat je goed bent in hetgeen je doet. Misschien is dat ook wel de ‘key to best managed company’: doen waar je goed in bent! En dan sleutelend van beter naar best.”


Tekst: Eveline de Bruijn-Mevis | fotografie: Bas quaedvlieg

Wereld Muziek Concours in Kerkrade,

motor voor de regionale economie


“eLke eURo dIe je In cULtUUR stopt, kRIjG je zevenMaaL teRUG”


‘Where everything comes together’ Met ‘Where everything comes together’ bedoelen we ook echt everything. Vlees, vis, zuivel, groenten en fruit, bloemen, bewerkt of onbewerkt, alle denkbare versstromen komen samen op Fresh Park Venlo. Hier krijgen versondernemers de ruimte om te ondernemen. Ambitieuze plannen stranden niet op de tekentafel maar komen in hoog tempo tot volle wasdom. Heeft u verse ideeën? Wij hebben de mogelijkheden. Kijk voor meer informatie op www.freshparkvenlo.nl of neem direct contact met ons op: 077-3239588.

Venrayseweg 102 - 5928 RH Venlo - Postbus 3200 - 5902 RE Venlo [email protected] - www.freshparkvenlo.nl

Tijdens het Wereld Muziek Concours (WMC) ontvangt Kerkrade elke vier jaar de wereldtop van de blaasmuziek uit vijf continenten én zo’n 650.000 bezoekers. Achter dit omvangrijke spektakel staat een organisatie - de Stichting WMC Kerkrade - die voornamelijk draait op vrijwilligers. Dat neemt niet weg dat zij als een echte onderneming bezig is met professionalisering, vernieuwing, marketing, communicatie en vooral budgettering. “Het is een uitdaging om met beperkte middelen een goed product af te leveren en in de markt te zetten,” zegt directeur Sandra van den Tillaard.

Het product is in dit geval ’s werelds belangrijkste blaasmuziekfestival, dat

opgepakt wordt. We zijn bezig onze marketing- en communicatieactivitei-

dit jaar plaatsvindt van 9 juli tot en met 2 augustus. De ‘klanten’ zijn de bijna

ten uit te breiden. Je moet continu professionaliteit en kwaliteit uitstralen.

300 muziekgezelschappen uit 34 landen, met in totaal 20.000 deelnemers

Ook in jaren dat er geen WMC is.”

en de ongeveer 650.000 verwachte bezoekers. Het productassortiment is zeer gevarieerd. De wereldkampioenschappen blaasmuziek voor amateurs

Vernieuwing

op het hoogste niveau, wedstrijden voor blaasmuziek, slagwerk en mars- en

Het WMC doet ook aan innovatie. Dit jaar wordt voor het eerst een enter-

showbands, een concertenreeks met professionele verenigingen en orkes-

tainmentwedstrijd georganiseerd. Ook zijn er speciale projecten met het

ten en een entertainmentwedstrijd voor lichte muziek. Last but not least is

Huis van de Kunsten en de Limburgse Bond van Muziekgezelschappen. “De

er ruim drie weken feest in de Kerkraadse binnenstad.

dirigentenwedstrijd is voor het eerst gekoppeld aan een dirigentencursus, om de deelnemers hieraan veel meer mee te kunnen geven. Ook voor de

Inkomsten

jeugd organiseren we speciale activiteiten: WMC for kids. Na de zomer gaat

Naast inkomsten uit recettes en subsidie van de Provincie Limburg en de

het bestuur onderzoeken in welke richting het WMC zich verder moet ont-

gemeente Kerkrade is het WMC vooral afhankelijk van sponsoren. “Gelukkig

wikkelen. We willen onze voortrekkersrol in de blaasmuziek behouden. Als

zijn we tijdig gestart met het zoeken van sponsoren,” zegt Van den Tillaard.

echte ondernemers zijn we steeds bezig ons product neer te zetten. Met

“We zetten in op relatiebinding; sponsoren kunnen met hun relaties on-

beperkte middelen moeten we telkens keuzes maken en creatieve oplos-

derdelen van het WMC bezoeken. Juist in deze tijd is het belangrijk relaties

singen bedenken.”

aan je bedrijf te binden. Bombardier, Rabobank Parkstad Limburg en Brand zijn onze hoofdsponsoren, maar ook andere Limburgse bedrijven omarmen

Muziekindustrie profiteert

ons.” De voorbereidingen voor het festival zijn al maanden in volle gang.

De Limburgse bedrijven profiteren mee van het WMC, zoals de onderne-

Het zijn drukke tijden voor de zes bestuursleden, zeven betaalde krachten

mingen die partituren, instrumenten en uniformen leveren. Muziekcentrale

en circa 200 vrijwilligers.

Adams in Ittervoort bijvoorbeeld maakt en verkoopt blaas- en slagwerkinstrumenten. Tijdens het WMC leent het bedrijf instrumenten uit aan orkesten

Professionalisering

die van ver komen en de eigen instrumenten niet kunnen meenemen. “Het

Het WMC draait voor het overgrote deel op vrijwilligers. Van den Tillaard

is een wisselwerking,” aldus directeur Frans Swinkels. “Als onze instrumenten

gaat de organisatie de komende jaren verder professionaliseren. “Ik ben er-

goed bevallen, heb je kans dat de orkesten nieuwe bij ons bestellen in de

van overtuigd dat je met vrijwilligers heel professioneel kunt werken,” stelt

toekomst. En door dit leenprincipe blijft deelname aan het WMC laagdrem-

ze. “Er zijn wel voorwaarden: commitment, een professionele aansturing en

pelig; deelnemers hoeven hun instrumenten niet mee te slepen.”

professioneel ingerichte processen. Het is ook belangrijk dat de juiste persoon op de juiste plek zit. En je moet elkaar aan afspraken kunnen houden.

Spin-off naar bedrijfsleven

Dat is weleens lastig, er is namelijk geen arbeidsrechtelijke verbintenis. De

Er is ook een grote spin-off naar andere sectoren. Zo’n 670.000 mensen laten

meesten hebben een betaalde baan en die gaat natuurlijk voor. Iedereen

hun geld achter bij onder andere hotels, restaurants, cafés, winkels, attrac-

heeft echter enorm veel hart voor de zaak. De vrijwilligers beschikken over

ties, taxibedrijven, reisbureaus en luchtvaartmaatschappijen. De 160 hotel-

veel kennis en ervaring. Dat moet ook wel, het gaat om wereldkampioen-

kamers van Rolduc zijn volgeboekt met deelnemers, juryleden en bezoekers.

schappen en dat is een serieuze zaak. Het is mooi om te zien hoe goed dat

“Sommige groepen komen altijd en boeken meteen voor de volgende keer,” 27 ONDERNEMEND LIMBURG

WMC versus Pinkpop Een eindje verderop in Landgraaf wordt jaarlijks het Pinkpopfestival georganiseerd. Hoe ziet de muzikale tegenpool van het WMC, Jan Smeets van Buro Pinkpop, het WMC? “Ik heb dertien jaar in Provinciale Staten gezeten en meebeslist over de tonnen subsidie aan het WMC. Als statenlid heb geeft hotelmanager Ben Velgen aan. De bedrijven in het Parkstad Limburg

je natuurlijk een andere pet op dan als Pinkpop-directeur:

Stadion profiteren ook. “Voor en na de showwedstrijden hopen wij op veel

je kijkt naar het algemeen belang en nut. Hoe ik er nu als

bezoekers, vooral tegen de avond en bij minder goed weer,” vertelt Andreas

Pinkpopbaas naar kijk? De muziek van het WMC is niet te

Philippe, marketingmanager van het Fair Play Casino aldaar. “Bij mooi weer

vergelijken met die van Pinkpop, je moet ervan houden.

zitten mensen vaak liever buiten op een terras.”

Blaasmuziek wordt echter door veel mensen geadoreerd. Ik

IJssalon Capri op de Kerkraadse markt verwacht behoorlijk wat ijs te verko-

kan me voorstellen dat de belangstelling voor het WMC in de

pen tijdens het WMC, inclusief de speciale WCM-coupe. Jacqueline Nelissen:

toekomst zal afnemen door de vergrijzing. Het aantrekken

“We beginnen elke ochtend al om vier uur met het maken van ijs.”

van jeugd is daarom belangrijk. Een overeenkomst tussen

Ook bierbrouwer Brand, tevens sponsor, is blij met het WMC. “In de WMC-

het WMC en Pinkpop is dat beide veel bezoekers trekken, die

weken zijn veel mensen op de been en dat zorgt voor een beduidend ho-

allemaal geld achterlaten in de regio. Dat is goed voor het

gere omzet,” aldus accountmanager horeca Wim Eussen.

Limburgse bedrijfsleven; er is een grote spin-off. Deze regio is aantrekkelijk voor veel potentiële bezoekers. Het WMC is dus

Zeven keer

elke vier jaar een heel belangrijk evenement voor Limburg,

“Bekend is dat elke euro die je in cultuur stopt, zeven keer terugkomt,” be-

evenals Pinkpop dat elk jaar is.”

sluit Sandra van den Tillaard. “De verankering van het WMC in Limburg is in economisch en maatschappelijk opzicht van belang. Deze regio moet aantrekkelijk blijven om in te wonen en te werken. Cultuur speelt daarbij een belangrijke rol.”


Tekst: Dymphy Swakhoven | fotografie: Bas quaedvlieg

Stuivertje wisselen voor een flexibele arbeidsmarkt

Arbeidsmobiliteit en employability zijn bepalend voor een flexibele arbeidsmarkt. Het samenwerkingsverband Empower Limburg wil deze processen aanjagen en lanceert voortdurend nieuwe initiatieven. “In feite bouwen we een brug terwijl we er overheen lopen,” zegt projectleider Thijs Habets van Empower Limburg. Thijs Habets (links) en Frank Bruijenberg (stafadviseur HRM bij onderwijsstichting Movare, trekker van de werkgroep die de conferentie voorbereidde en eindverantwoordelijk voor de conferentiedag op Rolduc): “HR-managers moeten hun eendimensionale, kortetermijndenken durven loslaten.”


door de glazen muur! Employability en Mobiliteit door Perspectief Op Werkgelegenheid in de

die precies aangeeft hoeveel mensen, met welke competenties, ze binnen

Regio (Empower) Limburg’ is in 2006 opgericht op initiatief van CBS, Licom,

nu en drie à vier jaar nodig heeft.”

Rijkswaterstaat en UWV. Er zijn twintig bedrijven, organisaties en instellingen bij aangesloten, voornamelijk stakeholders uit onderwijs, zorg en over-

funDaMenten leggen

heid. Het netwerk focust niet op de acute (crisis)problemen, maar wil vooral

Het vergt een andere mindset. Durven investeren in mensen, terwijl je weet

anticiperen op de krapte op de arbeidsmarkt, die naar verwachting vanaf

dat ze morgen misschien niet blijven. “Het is geen leegloop; de organisatie

2012 zal ontstaan in Limburg. Uitgangspunt is dat de deelnemende orga-

krijgt er juist veel voor terug,” benadrukt Habets. “HR-managers moeten hun

nisaties de uitwisselbaarheid en inzetbaarheid van hun werknemers willen

eendimensionale, kortetermijndenken durven loslaten. Om zover te komen,

vergroten, door drempels weg te nemen als hun werknemers zich buiten

moeten we eerst een fundament voor samenwerking en vertrouwen leg-

de eigen organisatie willen oriënteren.

gen. Onze voorjaarsconferentie (zie kader) was weer een stap in de goede richting, een nieuwe ‘boost’ aan het thema arbeidsmobiliteit. We moeten die

VooRWaaRts

drive vasthouden, want het gaat om een totaalstrategie, die pas op termijn

“De noodzaak tot arbeidsmobiliteit wordt breed onderkend,” aldus Habets.

resultaten laat zien. Tegelijkertijd laten de projecten zien dat samenwerking,

“Maar er wordt nog onvoldoende actie ondernomen. Men ziet de moge-

openheid en enthousiasme wel degelijk te mobiliseren zijn.”

lijkheden aan de andere kant, maar er zit een grote barrière tussen, een ‘glazen muur’. Managers zien hun beste medewerkers niet graag vertrekken en hanteren nog te veel een kortetermijnbeleid. De bij Empower aangesloten organisaties gaan nu nadrukkelijk promoten dat medewerkers die door die glazen muur willen, niet langer als disloyaal worden gezien. Dat biedt nieuwe kansen en uitdagingen voor tienduizenden werknemers in Limburg en komt uiteindelijk de hele regio ten goede.” Samen de problemen op de Zuid-Limburgse arbeidsmarkt te lijf dus. Door vraag en aanbod beter af te stemmen, informatie op uniforme wijze uit te wisselen en een gezamenlijk strategisch doorstroombeleid te ontwikkelen. “Dat kan alleen door vooruit te kijken, plannen uit te wisselen en transparant naar elkaar toe te zijn op het gebied van personeelsbeleid. Door samenwerking met commitment op het hoogste niveau.”

inzooMen Mensen zijn pas bereid om te investeren als ze weten dat het iets oplevert. “Het is moeilijk om mensen in beweging te krijgen,” erkent Habets. “Dat is een stapsgewijs proces. Daarom moeten we eerst proberen de mobiliteit binnen sectoren te vergroten. Daarna gaan we pas kijken hoe dat intersectoraal en over regio- of landsgrenzen heen kan. Een stelregel is: hoe hoger opgeleid, hoe mobieler. De focus ligt in eerste instantie op de werknemers tot en met mbo-niveau. Organisaties zoeken steeds hoger opgeleid personeel, maar de interne doorstroom is beperkt. Er blijft dus behoefte aan instroom aan de bovenkant. Verder zijn er specifieke groeien krimpscenario’s per sector. De kernvraag is: hoe kan ik het potentieel van de werkende populatie - we hebben het hier nadrukkelijk over werkenden - optimaal benutten? Daarvoor moet je eerst zicht hebben op vraag en aanbod. RAIL maakte vorig jaar een doorstart als instrument voor arbeidsmarktinformatie, maar verstrekt vooral informatie op macroniveau, op hoofdlijnen. Empower wil juist regionaal scherper richten, inzoomen per organisatie. Heel concreet: de zorginstelling

eMpoWeR VooRjaaRsconfeRentie:

klein beginnen, gRoots einDigen

Tijdens de Empower voorjaarsconferentie op 2 april jl. in het Gouvernement in Maastricht werden de handen flink uit de mouwen gestoken. Dat resulteerde in een agenda met power voor 2009-2010, inclusief een inventarisatie van lopende en nieuwe projecten. Deelnemers noemden de conferentie ‘interactief en inspirerend’. de voorjaarsoogst ■ Het merendeel van de deelnemende organisaties blijkt niet over een meerjaren-personeelsplanning te beschikken. Het traject Strategische Personeelsplanning, dat in samenwerking met de Open Universiteit Nederland en de Universiteit van Tilburg werd ontwikkeld, levert nu de kennis en instrumenten hiervoor. Het traject wordt onderdeel van de provinciale projecten Leven Lang Leren en Ontwikkelen Talentrijke Regio. ■ De projectgroep Mobiliteitspilots gaat een database met personeelsplanninggegevens voor de korte termijn bouwen en invullen. ■ Het Researchinstituut voor Onderwijs en Arbeidsmarkt van de Universiteit Maastricht heeft een employabilityscan voor organisaties ontwikkeld. Hiermee kunnen organisaties hun vermogen om medewerkers te ontwikkelen, analyseren. ■ In samenwerking met de Open Universiteit Nederland worden uniforme competentieprofielen ontwikkeld. De profielen voor twee functiegroepen (managers en HR-adviseurs) zijn al opgesteld. ■ Er zijn individuele mobiliteitspilots gestart, waarbij medewerkers de gelegenheid krijgen bij partnerorganisaties een ontwikkeltraject te doorlopen. ■ Er is een oriëntatiepool opgezet, waarbij de behoefte aan kennismaking met een andere organisatie gelinkt wordt met het aanbod. Op de volgende pagina’s staat het managen van arbeidsmobiliteit in de dagelijkse praktijk op de werkvloer en hoe bedrijven hiermee (kunnen) omgaan, centraal.


Tekst: Maikel Deben | fotografie: Bas quaedvlieg

‘Old boys network’

op de werkvloer

Een crisis als de huidige is een basis voor vernieuwing en terreinwinst, mits je in staat bent je omgeving te interpreteren en daarop te reageren. Woorden van Carel Jan van den Wildenberg van Zuid Organisatie Ontwikkeling in Maastricht. “Bedrijven die dat kunnen, hebben vooral hun interne samenwerking goed op orde. Daar praat men met elkaar.” Carel Jan van den Wildenberg (links) en Joep Mooren: “Je moet je kwetsbaar durven opstellen, naar jezelf en je team kijken en jezelf een spiegel durven voorhouden.”


Bedrijven die hun marktsituatie onder de loep nemen, zich strategisch heroriënteren en daar hun mensen bij betrekken, maken de veranderingsslag gemakkelijker. “Het topmanagement staat dan niet alleen en stuit bij verandering op minder weerstand,” voegt Joep Mooren van het Limburgs Centrum voor Personeel & Opleiding toe. Maar dat vergt wat van managers. Wat blijkt volgens Van den Wildenberg? Managers die zelf HR-taken op zich nemen en niet afschuiven op specialisten in de organisatie, hebben een voorsprong. Bij hen gaat de verandering sneller, in tegenstelling tot managers die alleen naar de ‘harde’ kant van een reorganisatie en systeemverandering kijken. Dat roept juist polarisatie op.

“De oplossing zit ’m in gedragsverandering; als je dicht op je mensen zit, heb je veel minder of geen polarisatie”

“De oplossing zit ’m in gedragsverandering. Zit je dicht op je mensen, dan heb je veel minder of helemaal geen polarisatie. Daar zien we in de begeleiding van deze transitie genoeg voorbeelden van.”

Mooren signaleert in het bedrijfsleven nog steeds een grote stroom coaches van buitenaf. “Je beste coach is je eigen leidinggevende. De manager

Communicatie

van de toekomst heeft alle vaardigheden van een ondernemer nodig. De

Managers scheppen afstand tussen zichzelf en de werkvloer als zij taken

markt voor zzp’ers groeit niet voor niets. Dat zijn mensen die iets neer willen

neerleggen bij een specialistische afdeling. Bijvoorbeeld als het gaat om

zetten en daar verantwoordelijkheid voor nemen. Mensen die eigen keuzes

ziekteverzuim, selectie van nieuwe medewerkers, competentieontwikkeling

maken. Focus dus op ondernemerschap in je organisatie. Maar dan moet je

of het uitdragen van de strategie. Dan ontstaan eilandjes en discussies over

wel weten wat in je mensen omgaat.”

verantwoordelijkheden en groeit het gevoel van ‘Laat maar, er wordt toch niet geluisterd’.

Spiegel voorhouden

De communicatie tussen werkvloer en management kreeg de laatste jaren

Met zijn voorbeeldgedrag kan de manager beter aangeven in welke richting

minder aandacht doordat de nadruk vooral lag op ‘shareholders value’ en

hij wil en versnelt hij zaken in zijn bedrijf. “Heb je te maken met een direc-

de cijfers. “Je stakeholders zijn ook je mensen. Dat levert een heel ander

tieve, autoritaire leider, dan verandert er niets,” zegt Van den Wildenberg. “Je

uitgangspunt op voor de manier waarop je je organisatie aanstuurt,” al-

moet je kwetsbaar durven opstellen, naar jezelf en je team kijken en jezelf

dus Van den Wildenberg. Bedrijven die investeren in communicatie zetten

een spiegel durven voorhouden. Als je elkaar kent, dan regel je het met el-

grote stappen qua werksfeer (met minder ziekteverzuim als gevolg) en de

kaar. Het ‘old boys network’ dient van de top tot aan de werkvloer te lopen.”

bedrijfsresultaten.

Aansturen vak apart Mensen aansturen is een vak apart. Een manager heeft bagage en competenties nodig om goed gebekte, gestudeerde mensen mee te krijgen. Dat vraagt juist nu extra aandacht van het topmanagement bij de werving en selectie van het overige management. Joep Mooren: “Specialisten in managementposities zeggen gemakkelijk ’Ik hou me bij dit stukje en laat andere dingen aan een ander over’. De manager moet het grote plan laten zien, mensen enthousiasmeren en aangeven wat ieders bijdrage aan het geheel is.”

“Focus op ondernemerschap in je organisatie, maar dan moet je wel weten wat in je mensen omgaat”

Toolbox 55 Bij werkgevers die collegiaal willen inlenen, leeft altijd enige argwaan. Zijn het wel de beste krachten die je krijgt? Werkgevers zouden een middel moeten hebben om hun potentieel aan beschikbare krachten kenbaar te maken, zodat anderen er in kunnen grasduinen. Joep Mooren: “Vebego heeft zo’n tool ontwikkeld voor opdrachtgevers en -nemers: TBX 55. Samen met het LCP. Hierin koppelen we netwerken aan elkaar, zodat we bij elkaar in het netwerk kunnen kijken. Onafhankelijk en objectief.” 33 ONDERNEMEND LIMBURG

Bedrijven die duidelijke strategische keuzes maken en consequent volgens deze keuzes handelen, zijn succesvoller dan bedrijven die dat niet doen. In de afgelopen jaren is er vanwege de algemene welvaart (en moedig optreden van directies) ook bij veel kleinere bedrijven forse groei gerealiseerd. In mindere tijden is het noodzakelijk dat juist deze bedrijven zich op professionele wijze bezig houden met strategische heroriëntatie. Even “terug langs af” en op zoek naar inefficiëntie, stroperige processen en overbodige activiteiten. Het is geen kwestie meer van links of rechts wat in de kosten snijden! De concurrentie is moordend; het wordt tijd om te laten zien wie de beste is!

PROINT Managers en Consultants

Strategische heroriëntatie (voor MKB bedrijven)

Waardevermeerdering Teamgeest

Reserves Vertrouwen

o Ontwikkeling

Controle

St r a t e g i e Kwaliteit

V e r a n d e r i n g e n

l o w h F s a C z e e

Groei

Co

teit abili

ie

uï

it

Planning

om

Invoer

C

Z E E v a m o n d g e e l i j k h e d e n

te

at

Discipline m

id Liqu teit abili Rent

in

Actie

un

iteit

nt

ic

al Materia

Winst Solv

Inzet

Voorraden

SUCCES

PROINT

© Copyright 2007-2009 PROINT-Management B.V.

Vraag & aanbod

n s-o ing nd Ha teun ers nd

Uitvoer Land van de DGA

V h eil a i v g e e n

W W W. P R O I N T. N L

nt

PROINT

me age Man eam t

Zekerheid

levert u op: Ź sterke organisatie

(met passende processen en procedures)

Ź aantrekkelijke producten en/of diensten Ź optimaal financieel beheer PROINT Bergerweg 39, Horn Postbus 2120 NL-6040 CA Roermond WWW.PROINT.NL Telefoon Telefax E-mail

0475-582815 0475-582817 [email protected]

PROINT

steRkeR na De Dip Conjuncturele dips zijn van alle tijden. In de jaren negentig vielen er ook massaontslagen vanwege de slechte conjunctuur in het Nederlandse bedrijfsleven. Toen verlieten veel kennis en vaardigheden de bedrijfspoort. Managers moeten dus goed nadenken over hoe ze in deze tijd hun bedrijf en zijn medewerkers voldoende flexibel houden om sterker uit deze periode te komen. Redden bedrijven het niet met snijden in de overige kosten, dan blijft er weinig anders over dan vast personeel te ontslaan. Ook nu dreigt weer veel kennis bedrijven te verlaten. Maar waar haal je weer goed geschoold personeel vandaan als de economie weer aantrekt?

Mark de Roode en Ester Janssen van Werk & Vakmanschap: “Schaam je niet voor je HRprobleem. Leg het maar eens op tafel.”

MeeR VRouWen in De top? Vrouwen vormen bij de besluitvorming en de discussie in managementteams een absolute meerwaarde, vinden Mooren en Van den Wildenberg. “Ze hebben een andere kijk op zaken, zeker als ze op strategische posities zitten en niet alleen bij P&O of HRM. Dat leidt tot een heel andere besluitvorming.” Ook mogen meer vakspecialisten terug in directies, mensen met gevoel voor de core business, die niet alleen vanuit de cijfers redeneren. “We letten te weinig op competenties van managers. Product- en diensteninnovaties komen niet voort uit de hoed van de jurist of econoom,” aldus Van den Wildenberg.

in- en uitlenen Collegiaal in- en uitlenen biedt perspectief, zegt Ester Janssen van Werk en Vakmanschap, een coöperatief samenwerkingsverband van honderden technische en industriële bedrijven. Van het ‘werkend bestand’ dat via Werk en Vakmanschap bij die bedrijven werkzaam is, volgt circa 80% een opleiding of loopbaantraject. “Bedrijven verleggen nu veelal hun focus, maar als straks de markt aantrekt, willen ze voldoende vakbekwaam personeel voorhanden hebben. Collegiaal in- en uitlenen biedt dan uitkomst. De werknemer blijft in dienst, maar het bedrijf draagt in economisch mindere tijden daar niet de lasten van.” Het probleem is dat veel bedrijven geen pottenkijkers toelaten. “Men zou elkaar meer moeten opzoeken”, zegt Ester Janssen. “Leg het maar eens op tafel en schaam je niet voor je HR-probleem. Laat toe dat andere partijen met je meedenken.” inVesteRen in een nieuWe geneRatie Naast het behoud van vakmanschap, is het ook in de huidige arbeidsmarkt van belang om nieuwe instroom te generen. Want één ding is zeker, door de vergrijzing stroomt een groot deel van het werkende bestand de komende jaren uit en is de vervangingsvraag groot. Om de continuïteit te waarborgen, moet straks een nieuwe generatie technici klaarstaan. “We investeren in praktijkgerichte scholingstrajecten, waarbij we zowel jongeren als zij-instromers op weg helpen,” aldus Ester Janssen. “We nemen bedrijven op het gebied van scholing werk uit handen. We beschikken over een netwerk met scholingsinstituten, opleidingsfondsen en ketenpartners, waardoor we op de hoogte zijn van de mogelijkheden en subsidies. Samen met gemeenten en UWV Werkbedrijf zijn diverse trajecten uitgezet waarmee ook deze mensen een kans geboden wordt.”


Tekst: Dymphy Swakhoven | fotografie: Bas quaedvlieg

Ondernemers op zoek naar het vermarkten


VAN de wAArde VAN huN restAfVAL

een producent van kwaliteitstomaten, op zoek naar een partij die zijn restpartijen kan gebruiken. een bloemenveiling die haar groene reststroom milieuvriendelijk en regionaal wil verwerken. een visverwerkend bedrijf, dat zijn restafval, boordevol eiwitten en visolie, wil verwaarden. Het Agro food Innovatie Plein (AfIP) trad op 21 april jl., tijdens een bijeenkomst over het verwaarden van reststromen, op als matchmaker voor agro- en food-ondernemers.


De afvalproducten die de ondernemers hadden meegebracht, variërend van wortelpulp tot visafval, waren voor de gelegenheid door studenten van de Eindhovense Design Academy getransformeerd tot smakelijk ogende mini-taartjes

Wat kan ik doen met mijn reststroom? Die vraag stond centraal tijdens de

pakt in plastic - moeten we weggooien, want gebruikte vleesverpakkingen

themamiddag in De Groene Campus in Helmond. Ondernemers mochten

wil niemand hebben.”

in een ‘elevator pitch’ van vijf minuten hun reststroomprobleem presenteren voor een publiek van kennisinstellingen, reststroomverwerkers en overige

Kraamkamer

stakeholders. De afvalproducten die de ondernemers hadden meegebracht,

“We kennen allemaal de negatieve emotie als we verpakkingsmateriaal in

variërend van wortelpulp tot visafval, waren voor de gelegenheid door stu-

de afvalbak moeten gooien,” beaamde Ronald Verberne van Ingenia, specia-

denten van de Eindhovense Design Academy getransformeerd tot smakelijk

list in technologische oplossingen voor duurzame energie en milieu, tijdens

ogende mini-taartjes.

zijn presentatie over biopolymeren en hun toepassingen. “Tegelijkertijd is de beschikbaarheid van biologisch afval enorm en zien we een stijgende

Waardevol afval

marktvraag naar mvo-oplossingen.”

Veel producenten uit de agro- en foodsector vragen zich af hoe zij hun

“Er valt nog een wereld te winnen,” zei ook Ton Voncken van Comiva, een

organische reststromen tegen lagere kosten kunnen afzetten, of er hoog-

nieuwe coöperatie, gericht op valorisatie van mineralen uit de landbouw.

waardiger toepassingen voor kunnen vinden. Nu gaan de reststromen nog

“Reststroomverwerking is een collectief probleem, maar er is nog geen col-

vaak richting diervoederproducenten of, bij gebrek aan beter, naar de ver-

lectief beleid. Eventuele oplossingen moeten een win-winsituatie opleve-

gisting, terwijl ze waardevolle componenten bevatten. “Dat is zonde,” vindt

ren voor de producent en de reststroomverwerker. Het is zoeken tussen de

ondernemer Antoon Panhuizen van snack- en maaltijdproducent Ad van

smalle marges en vaak een kwestie van wie zet de eerste stap. De focus

Geloven. Hij is op zoek naar een oplossing voor zijn afvalwater, putvet en

moet in eerste instantie liggen op het scheiden van het afval. Scheiden

verpakkingen. “Vergisting door een bedrijf in de Randstad is op dit moment

móet. Vandaaruit kunnen we op weg naar nieuwe toepassingen. Met die

de enige optie voor ons organisch afval. Verpakkingen - alle vlees wordt ver-

insteek ben ik naar deze bijeenkomst gekomen: op zoek naar beschikbare


“ReststRooM ‘kostpRijsplus’ in De MaRkt zetten” Voor Roland Gielen uit Grubbenvorst, kweker van de smaakvolle merktomaat Tasty Tom, was de bijeenkomst een succes. “Ik wil weten hoe het zit met de meerwaarde van mijn reststroom. Die reststroom - te dikke of te groene tomaten, afgescheurde trossen heeft nog steeds alle positieve elementen van mijn product, dat zich duidelijk onderscheidt in smaak. Nu betaal ik voor vergisting. Dat is relatief goedkoper dan groenafval, maar liever nog zou ik mijn reststroom ‘kostprijsplus’ in de markt zetten als basis voor bijvoorbeeld soepen of sauzen. Tijdens de bijeenkomst heb ik een goed gesprek gevoerd met een machinebouwer, die al machines bouwt om wortelsap te maken. Dat is voor mij interessant. Ook heb ik gepraat met partijen als TNO en Nizo Food Research. Als ondernemer met een reststroomproduct wil ik gráág in contact komen met dit soort partners van andere kennisniveaus.”

reststromen en kennis. Nederland is de kraamkamer van agro-innovaties. Daarom zijn dit soort initiatieven, waarbij innovatie volop de ruimte krijgt, zo waardevol.”

speeD Dates Ondernemers faciliteren in het vinden van antwoorden op hun vragen. Zo omschreven initiatiefnemers Jan van Rijsingen van FoodConnectionPoint en Rutger Lommerse van het Ondernemersinitiatief Greenport Venlo het doel van de middag. “Het begint allemaal met de vraag van de ondernemer. Wij bieden ondernemers hier de mogelijkheid om lijntjes te leggen voor een betere reststroomverwerking.” Die lijntjes werden ook volop gelegd. Er werd druk genoteerd en overlegd tijdens de speeddatingsessie tussen kennisdragers en kenniszoekers. “En dat was precies de bedoeling,” aldus de organisatoren. “Een laagdrempelig concept, waarbij misschien niet direct oplossingen maar wél nieuwe wegen naar kennis en ervaring worden gevonden, óók tussen de ondernemers onderling. Er zijn verrassende combinaties gelegd en nieuwe invalshoeken en afzetmarkten bekeken. Iedereen heeft hier hopelijk positieve gesprekken gevoerd en weer een hoop nieuwe stof tot nadenken opgedaan.” Meer info over dit initiatief? Bel met Roel Boots van de LLTB 0475 - 381880 39 ONDERNEMEND LIMBURG

ADVERTORIAL

MATCHID ONLINE IDENTITY RECRUITMENT

INTRODUCEERT BETAALBARE WERVING EN SELECTIE “ONZE ERVARING LEERT DAT HET MKB JUIST IN DEZE BARRE ECONOMISCHE OMSTANDIGHEDEN BEHOEFTE HEEFT AAN BETAALBARE WERVING EN SELECTIE”

Online identity recruitment nu ook voor MKB

v.l.n.r. Arthur Pechholt, Pascalle Niesten, Marie-Jeanne Verstraelen

Wie de site match-id.nl bekijkt zal niet vermoeden dat dit innovatieve bedrijf pas twee jaar geleden is gestart. Een jonge organisatie met verrassend genoeg al meer dan veertien jaar branche-ervaring in eigen huis. Over de kennis en ambitie van Match-id valt niet te twisten: met grensverleggende softwareproducten verovert zij de markt van online werving en selectie. “De laatste jaren signaleren wij absoluut een trend op het gebied van recruitment. Werkzoekenden gaan steeds minder vaak op bezoek bij wervingen selectiebureaus en kiezen daarvoor in de plaats het internet als middel om een baan te vinden. Daarom is het zeer belangrijk dat bedrijven een attractieve website met een uitstekend vacatureportaal hebben.” Aan het woord is Arthur Pechholt (49) oprichter en directeur van Match-id. Met een opleiding in technische bedrijfskunde en met een postdoctoraal op zak heeft Pechholt onder andere ervaring opgedaan in de branche als directeur bij een interim- en adviesbureau. “Op dit moment heeft Match-id drie vaste medewerkers in dienst. Marie-Jeanne Verstraelen is onze consultant en heeft veertien jaar ervaring in het vak. Pascalle Niesten is salesmanager en zit ook al ruim veertien jaar in de branche.” Samengevat kan Match-id dan ook gedefinieerd worden als een jong bedrijf met gedegen kennis en ervaring waar klanten op kunnen bouwen.

Unieke talentmanagement tools voor een perfecte match “We hebben twee unieke talentmanagement tools ontwikkeld voor online werving en waarmee een perfecte match gemaakt kan worden tussen een valide competentieprofiel van de sollicitant en het wensenlijstje van de werkgever”, licht Pechholt de kernactiviteit van zijn bedrijf toe. “Via online assessments kunnen we kandidaten en vacatures op ervaring, competenties, persoonlijkheid, opleiding en andere gewenste eigenschappen aan elkaar koppelen. Wij waren in Nederland de eerste die deze online wervingtools introduceerden”, vertelt de directeur met gepaste trots. “Dankzij onze tools wordt werving en selectie een zeer efficiënt proces, waarbij tegelijkertijd de kwaliteit flink toeneemt.” Match-id richt zich hiermee op de bedrijven die zelf werven en waar deze software integraal kan worden ingezet. Maar ook interimmanagement- en detacheringsbureaus vormen een belangrijke doelgroep.

Pechholt zet uiteen waar hij momenteel zijn pijlen op richt. “Onze ervaring leert dat het MKB juist in deze barre economische omstandigheden behoefte heeft aan betaalbare werving en selectie. Wij hebben een tweede businessline ontwikkeld die in onze ogen hier perfect op inspeelt. Vanaf 3.500 euro kunnen ook kleinere bedrijven bij ons terecht. Een zeer scherp tarief waarvoor we alle werk uit handen nemen. Bovendien sturen we pas een factuur bij een succesvolle aanname.” Op de vraag hoe dat in zijn werk gaat, schetst Pechholt een duidelijk beeld. “We vragen de ondernemer in een persoonlijk gesprek eerst naar wat voor werknemer hij op zoek is. Daarbij geven we het advies dat persoonlijkheid nog belangrijker is dan specifieke kennis en ervaring. Denk aan vragen als: ‘past deze persoon binnen de cultuur?’ en ‘in welke mate moet de kandidaat bepaalde competenties bezitten?’. Want iemand die bijvoorbeeld als controller bij de gemeente wil werken, heeft andere persoonskenmerken en competenties dan een controller die werkzaam is bij Fagro, het bedrijf waar ik voorheen werkzaam was. Vervolgens maken we op basis van dat interview een wensprofiel. Nadat de sollicitanten de online assessments hebben ondergaan, selecteren we een aantal sollicitanten die op gesprek bij Match-id worden uitgenodigd. Met als doel dat we drie mensen kunnen selecteren die volgens ons matchen met de wensen van de klant. De klant hoeft dan nog maar te kiezen wie er wordt aangenomen.” Pechholt voegt er glimlachend aan toe: “Eigenlijk willen we dat de ondernemer bijna niet kan kiezen, omdat álledrie de kandidaten perfect matchen.”

Australiëlaan 60 6199 AA Maastricht Airport Tel: 043-3659280 www.match-id.nl


coLUMn

BestUURLIjke LUs

GK

Ondernemen is niet altijd even gemakkelijk. Als oud-melkveehouder en oud-eigenaar van antiekwinkels heb ik dit zelf mogen ervaren. Als huidig Tweede Kamerlid ben ik echter in de gelegenheid om hier iets aan te kunnen doen. Twee maanden geleden is namelijk het initiatiefwetsvoorstel ‘Bestuurlijke lus’ in de Tweede Kamer in behandeling genomen. Door middel van dit wetsvoorstel wil ik, samen met PvdAkamerlid Roos Vermeij en VVD-kamerlid Helma Neppérus, de langdurende procedures in het bestuursrecht tegengaan. Zo kunnen voortslepende procedures over bijvoorbeeld de bouw of uitbreiding van een bedrijfsruimte, of de aanleg van een weg, sterk worden ingekort. De bestuursrechter dient de mogelijkheid te krijgen om tussentijds fouten te herstellen, zonder dat de hele procedure over moet. Daarna gaat hij gewoon verder met de beoordeling van het geschil. Dat herstel kost enkele weken. Je wordt dus niet jaren teruggeworpen, zoals nu het geval is. Alles blijft in stand. Alleen dat ene gebrek kan de rechter

Ger Koopmans Tweede Kamerlid voor het CDA

op die manier laten herstellen. Dit systeem wordt de ‘bestuurlijke lus’ genoemd. De laatste jaren komt het geregeld voor dat allerlei individuen en groepen net zo lang in de dossiers van een vergunning spitten tot ze een onvolkomenheid hebben gevonden. Deze dossiers bevatten vaak tal van onderzoeken, rapporten en procedures, waaraan nog weleens gebreken willen kleven. De bezwaarprocedure is daarmee ontaard in een 'foutenzoekfestival'. En daar moeten we vanaf. In de bestaande procedure dient het bestuursorgaan dan opnieuw een uitgebreide besluitvormingsprocedure te doorlopen. Dit levert alsmaar meer vertraging, kosten en irritatie op. Niet alleen bij bestuurders, maar ook bij omwonenden of andere burgers die op een nieuw huis wachten, afhankelijk zijn van het realiseren van een bedrijfsruimte of bij hen die dagelijks in de file staan. De mogelijkheid om beroep aan te tekenen blijft overigens wel bestaan. Voor de belanghebbenden is het immers van belang dat ze optimaal kunnen meedoen aan de inspraak. Daarna is het de beurt aan de politiek. De raad, het college van B&W of andere bestuursorganen wegen het algemeen belang. Die zware afweging moet niet van tafel te krijgen zijn door een foutje of een gebrek in dat besluit. Het is heel verstandig dat de wetgever die mogelijkheden inperkt en alleen bezwaren toelaat van partijen die een echt belang hebben. Kortom, inspraak is natuurlijk prima, maar het moet afgelopen zijn met het eindeloos traineren van belangrijke besluiten. Zodat ambitieuze ondernemers weer aan de slag kunnen!


TeKST: MARJANNE WASSINk | fOTOgrAfIe: BAS qUAEDVLIEG

joS heSSelS GedepUteeRde econoMIsche zaken :


Ik GeLoof steRk In ondernemend

limburg


Sinds 6 maart heeft Limburg een nieuwe gedeputeerde voor economische zaken, Jos Hessels. Hij gelooft sterk in Ondernemend Limburg als krachtenbundeling van LWV, MKB-Limburg en LLTB. Maar struikelblokken ziet hij ook, vanwege de uiteenlopende belangen. Hessels wil in gesprek met Ondernemend Limburg: “Het gaat nu te veel over economie alleen. Over leisure wordt weinig gesproken, over horeca, waterrecreatie. Ik maak graag plannen voor de Maasplassen. Waar blijft Ondernemend Limburg? Dit wil ik graag gezamenlijk oppakken.”

Hoe ziet u de toekomst van Ondernemend Limburg?

na verloop van tijd deelgemeenten en deelraden ontstaan. Begrijpelijk,

“Vanuit mijn bestuurlijke functie als gedeputeerde zeg ik: fantastisch dat

want mensen hebben bepaalde verbondenheid nodig. Van veertig naar

Ondernemend Limburg er is, belangrijk voor de Limburgse economie.

veertien gemeenten in Limburg vind ik dan ook volstrekt onwenselijk.”

Vanuit mijn verleden als secretaris van LWV: goed dat het gebeurt, maar hou de vinger aan de pols, want het gaat niet ‘zomaar’ goed. Er zijn dossiers, waar LLTB, LWV en MKB-Limburg wel verschillend over moéten denken. Als de LWV een industrieterrein op landbouwgebied wil uitbreiden, noem EDCO, dan moét de LLTB daar tegen zijn. Of neem een discussie over perifere

Wat zijn uw speerpunten als het gaat om Ondernemend Limburg? In hoeverre verschilt uw beleid met uw voorganger Herman Vrehen?

detailhandel. Daar heeft MKB-Limburg niet veel mee op. Het grote gevaar

“Die vraag is moeilijker te beantwoorden dan je zou denken. De wereld

voor Ondernemend Limburg is dat de belangen te ver uiteen gaan lopen. Je

verandert in rap tempo. Dat bepaalt ons beleid, niet onze visie. Vrehen

krijgt de baas van SABIC waarschijnlijk niet enthousiast om te discussiëren

zette zijn beleid op in een tijd dat het geld tegen de plinten aanklotste,

over de Winkeltijdenwet. Net zoals je de winkeliersvereniging in de kern van

de economie groeide enorm. Limburg liep voorop met ondermeer de

Sevenum niet snel aan de praat krijgt over een nieuwe wetregel voor een

Versnellingsagenda. En er waren visioenen over grote, nieuwe projecten die

chemische grondstof. En de studieclub van de varkenshouderij van de LLTB

we konden bekostigen uit de opbrengst van Essent-aandelen. De Taskforce

trekt hooguit de slagers uit de achterban van MKB-Limburg, maar verder

Koersvast stond nog in de kinderschoenen. Maar de economie gaat in nog

niet. Daarom zeg ik: uitdaging, vrijheid op inhoudelijk gebied en datgene

grotere duikvlucht omlaag dan we dachten. De rijksoverheid moet ingrij-

wat gezamenlijk kan, samen doen. Maar vooral mogelijkheid geven aan be-

pen bij banken en bedrijven. Zij is bezig met een rooftocht tegen de pro-

paalde groepen om een eigen gezicht te behouden.”

vincies, daar moeten we tegen in verweer gaan. Alles bij elkaar is dat een enorme bedreiging voor de Limburgse economie. De structuur gaat dus op de schop, maar het beleid, ook op de lange termijn, blijft onveranderd:

Ondernemend Limburg wil van veertig naar veertien gemeenten in Limburg. Hoe kijkt u daar tegen aan?

internationalisering, innovatie, verhoging van de kennisgraad, opzetten van

“Daar gaat Ondernemend Limburg niet over en dat is maar goed ook. Ik

life sciences en Topcare op Avantis. Die ontwikkelingen mag je niet uit het

begrijp hun gedachten over een slagvaardiger overheid, maar dat bereik je

oog verliezen. Maar we hebben weinig aan nieuwe gebouwen als elders

niet met herindeling. En wat moeten we in Limburg met supergemeenten?

gebouwen afbranden. We moeten eerst blussen. Dat is een groot verschil in

Als ergens grote overheidsverbanden ontstaan, zoals in Amsterdam, zie je

benadering. Ik moet terughoudend zijn bij grootschalige investeringen op

campussen, Greenport in Venlo, Chemelot/Maastricht met zijn medische

de lange termijn. Ik ben nu brandweerman, maar ach, brandweerman wilde

"uitdaging, vrijheid op inhoudelijk gebied en datgene wat gezamenlijk kan, samen doen"

ik als klein jongetje al worden.”

Hoe zit het met de Taskforce Koersvast, met zoveel aplomb in het leven geroepen. De buitenwacht hoort weinig tot niets over de vorderingen. “De communicatie moet beter. Daarom is er sinds april een tweewekelijkse nieuwsbrief via www.koersvastlimburg.nl. Daarin melden we de vooruitgang. Verder sleutelen we aan het concept. Je zou denken: met de instelling


van zo’n commissie zijn we er. Dat is niet zo. De Taskforce Koersvast is niets anders dan een bureau met mensen die zich met sterk vizier richten op hoe we deze crisis kunnen doorkomen. Er komt geen nieuw beleid, wel wordt de Versnellingsagenda aangescherpt. Het gaat om finetunen en ‘Schwung’ geven aan de initiatieven. En het gaat om het op stoom houden van de Limburgse arbeidsmarkt en economie.“

Waarmee is de Taskforce Koersvast concreet bezig? “Een major project van de Taskforce Koersvast is de digitalisering van Limburg. Dat zie ik als een grote uitdaging. Naast infrastructuur, wegen, vaarwegen en luchtvaart is er digitalisering. Als je kijkt naar het glasvezelnetwerk in Nederland is Limburg een blinde vlek. Dat gaan we veranderen en dat levert veel werkgelegenheid en innovatie op. De financiering is nog niet rond. We zijn in gesprek met een aantal grote partijen. Het gaat om

"Het gaat om finetunen en ‘Schwung’ geven aan de initiatieven. En het gaat om het op stoom houden van de Limburgse arbeidsmarkt en economie"

een project waar tientallen, misschien zelfs honderd miljoen euro mee gemoeid is. Maar we kunnen er nu al mee aan de slag, want Reggefiber, een joint venture met KPN, vraagt niet in eerste instantie om geld maar om medewerking. Daar zijn we met de Taskforce Koersvast mee bezig, want een glasvezelnetwerk is een enorme impuls voor de Limburgse economie. Hoe Limburg er na de crisis uitziet? Nog even mooi als altijd.” 45 ONDERNEMEND LIMBURG

TeKST: RENÉ VAN ZANDVOORT | fOTOgrAfIe: kEES WERkHOVEN

de UItdaGInGen van de LIMBURGse vastGoedMaRkt

minder WonInGen, meer kWaLIteIt De herstructurering van de woning-, bedrijven- en kantorenmarkt vormt de komende jaren de grote uitdaging voor de Limburgse vastgoedsector. Zo concludeert de dit jaar voor het eerst in drie delen verschijnende Vastgoedmonitor Limburg, waarvan in april de editie Zuid-Limburg en in mei de editie Noord-Limburg verscheen. In juni volgt de editie Midden-Limburg. De monitor voorspelt nieuwe mogelijkheden en kansen voor de vastgelopen vastgoedsector, die sinds het begin van de economische crisis kraakt in zijn voegen.

2008 was eigenlijk best een goed vastgoedjaar. Tot het moment dat de eer-

banken), huizenverkopers (dalende prijzen), makelaars (weinig beweging)

ste alarmerende berichten uit Amerika overwaaiden en sommige banken

en in mindere mate notarissen (minder transacties, minder aktes) de ge-

en verzekeraars ook hier ineens veel minder solide bleken dan altijd was

volgen van de wereldwijde crisis. De werkgelegenheid bij de bijna 7.000

aangenomen, was er geen vuiltje aan de lucht. Natuurlijk, de woningmarkt

vastgoedpartijen (begin 2008 samen nog goed voor circa 33.000 banen)

dacht al na over de gevolgen van vergrijzing en krimp, maar die zijn behalve

staat dus onder druk.

in Oostelijk Zuid-Limburg (Parkstad Limburg) in onze provincie nog niet overal zo nadrukkelijk te merken en de kantorenmarkt was begonnen met

teRing naaR De neRing

een inhaalslag op het gebied van kwaliteit en overaanbod. Maar pas in het

De gegevens van E,til, dat verantwoordelijk is voor de cijfers en de ana-

laatste kwartaal ging de sector onderuit en ondervonden kopers en vooral

lyses in de monitor, laten zien dat bouwbedrijven, makelaarskantoren,

starters op de woningmarkt (door de strengere hypotheekvoorwaarden bij

project¬ontwikkelaars, verhuurders en beheerders van onroerend goed


momenteel hele moeilijke tijden doormaken. En dan wordt de tering naar

Uitdagingen

de nering gezet. Meeùs, de grootste huizenmakelaar in Nederland, wil

Maar het is niet alleen maar kommer en kwel. E,til voerde dit jaar voor het

zich zelfs helemaal terugtrekken uit de woningmakelaardij. De Rabobank

eerst de Vastgoedbarometer Limburg uit en daaruit blijkt dat de Limburgse

breidde zijn aandelenpakket bij makelaardij Bonnema uit ‘in ruil voor een

vastgoedbedrijven de ontwikkelingen in de markt als gevolg van de vergrij-

noodzakelijke kapitaalinjectie’, zoals de monitor het netjes omschrijft en

zing en de bevolkingskrimp eigenlijk als de grootste uitdagingen zien. De

ook Ruijters Vastgoed is evenals Bonnema gedwongen te reorganiseren

kredietcrisis hakt er natuurlijk ook wel in, maar die gaat ook weer voorbij, zo

als gevolg van een flinke omzetdaling. De eerdere instroom van veel kleine

is de redenering, maar vergrijzing en krimp niet. De Limburgse vastgoedsec-

makelaars (een vrij beroep) op de woningmarkt, niet ‘gehinderd’ door al te

tor verwacht wel een zeer moeilijk 2009, maar ziet toch ook kansen. Zoals de

strenge toelatings- of deskundigheidseisen, veroorzaakt nu ook mede een

louterende werking van deze crisis op makelaarsland. Het overaanbod aan

grote uitstroom van makelaarskantoren waar het ontbreekt aan deskundig-

makelaars, vooral ontstaan tussen 2002 en 2008 toen veel eenmanszaken

heid en liquiditeit, de goede niet te na gesproken.

startten na het verdwijnen van het predikaat ‘beschermd beroep’, verdwijnt door de crisis gaandeweg. Sommige makelaars willen ook dat hun beroep

Minder nieuwbouw

weer beschermd wordt, om de kwaliteit te waarborgen. Daarnaast creëert

De projectontwikkelaars hebben grote moeite met de financiering van

de crisis een kopersmarkt, met realistischer huizenprijzen en een betere

grootschalige nieuwbouwprojecten en herstructureringsprojecten, want

prijs-kwaliteitverhouding dan voorheen.

banken zijn terughoudend en de soms hoge opslagen op de (lage) rentes zorgen ervoor dat veel projecten niet meer rendabel zijn. De bouwbedrij-

Nieuwe concepten

ven zuchten en steunen mee, want een groot aantal bouwprojecten is uit-

De bevolkings¬ontwikkeling en de noodzakelijke herstructurering vormen

gesteld of geschrapt. Dit jaar wordt een verdere daling verwacht van 9%

dus de grootste uitdagingen. De woningmarkt moet de komende jaren in-

van de nieuwbouwproductie en in 2010 zou dat zelfs 13% zijn. Ook woning-

grijpend geherstructureerd worden, zowel kwantitatief (herstel van vraag

bouwcorporaties komen veel moeilijker aan geld en financieren een deel

en aanbod) als kwalitatief (kwaliteits¬verbetering, aanpassing aan de veran-

van hun investeringen uit eigen middelen.

derende vraag). De huidige economische crisis dwingt de vastgoedbedrij47 ONDERNEMEND LIMBURG

We houden zakelijk en privé strikt verbonden. U voert een onderneming, daar wordt u elke dag op gewezen. Door uw medewerkers, door uw accountant, door uw bank. Zelfs door uzelf. Toch is uw privébelang niet minder belangrijk dan dat van uw onderneming. Dat vraagt om een ander perspectief. De business bankers van Van Lanschot bekijken uw onderneming ook vanuit u als privépersoon. Waardoor er steeds een zorgvuldige afweging gemaakt kan worden tussen uw zakelijke en uw persoonlijke belang. Zo blijven ondernemer en onderneming onlosmakelijk verbonden. Maak een afspraak met Leo Urlings, regiodirecteur Business Banking, telefoon 06 53 22 79 77 en ervaar hoe private zakelijk bankieren kan zijn.

Ervaar het verschil.

www.vanlanschot.com

“De herstructurering van het woningen bedrijfsvastgoed zal de komende jaren de vastgoedsector beheersen"

Kantoorruimtes boven de 1.000 m² worden nauwelijks gevraagd. Dus moet er meer kleinschalig aanbod op de juiste locatie met de juiste kwaliteit zijn. Een opgave die vooral in Zuid-Limburg vorm moet krijgen, omdat hier 82% van de nieuwbouw geland is en ook het grootste deel van de Limburgse kantorenmarkt geconcentreerd is. De kantorenmarkt in Noord- en Middenven nieuwe markten aan te boren en nieuwe concepten te bedenken. Op

Limburg is vooral lokaal en regionaal georiënteerd, terwijl Maastricht en

de woningmarkt is een ‘kwaliteitsstrijd gaande en makelaars hanteren con-

Heerlen zich ook provinciaal en zelfs landelijk oriënteren, met kantoorge-

cepten als ‘Home Inclusive’, ‘Low-Risk Kopen’ en overbruggings¬garanties.

bruikers als Mercedes Benz (callcenter), Vodafone, APG, KPN, CBS, Obvion en

Via erfpachtconstructie krijgen kopers ook de mogelijkheid woningen met

het Call Center H&M.

of zonder de onderliggende grond te kopen of die grond pas in een later stadium te kopen.

Opruimen “Soms is het goed als je voor voldongen feiten wordt geplaatst om zaken

De woningmarkt is momenteel wel heel stroperig. Er zijn weinig transacties

versneld in beweging te krijgen. Zo heeft een crisis als de huidige ook een

en de woningen staan lang te koop. Volgens Woningmarktcijfers.nl gemid-

louterende werking,” vindt ook de provinciale Raad van Advies, onder voor-

deld dertien maanden. Daarmee staan in Limburg de woningen het langst

zitterschap van deputé Noël Lebens, die de Vastgoedmonitor op afstand

te koop, wat het landelijk gemiddelde bedraagt ruim tien maanden.

steunt. “De herstructurering van het woningen bedrijfsvastgoed zal dan ook de komende jaren de vastgoedsector beheersen. We moeten voort-

Juiste kwaliteit en locatie

borduren op de inzichten van deze monitor, die illustreert dat de woning-,

Een belangrijk aandachtspunt op de kantorenmarkt is de grote planvoor-

winkelruimte-, bedrijfsruimte- en kantoormarkten - evenals de bedrijventer-

raad. In totaal liggen er plannen voor ruim 333.000 m² nieuwe kantoorruim-

reinen – moeten inzetten op kwaliteit en dat we moeten opruimen wat niet

te, maar het gaat erom de juiste kwaliteit op de juiste locatie te ontwikkelen.

meer rendabel of verkoopbaar is.” 49 ONDERNEMEND LIMBURG

Tekst: Margriet Hoogen | fotografie: Limburgse Werkgevers Vereniging

“Problemen bij de kop pakken, niet vooruitschuiven”

Professor Jaap van Duijn

“Voor economen is dit een fascinerende tijd. Uiteraard verschillen ook zij van mening over de afloop van de crisis en ieder heeft zijn eigen referentiekader. Maar ik denk dat iedereen het er wel over eens is dat we hier kunnen spreken over een vertrouwensrecessie. Redelijkheid, respect, waardigheid, het zijn geen economische begrippen, maar we hebben ze wel nodig om uit deze moeilijke tijd te komen. Zolang banken en klanten elkaar niet meer vertrouwen, zal dat van invloed zijn op onze economie. Want hoe je het ook wendt of keert, een goed functionerende financiële sector vormt de basis van een gezonde economie.” 50 ONDERNEMEND LIMBURG

Geboeid luisterde de zaal vol LWV-leden op donderdag 23 april jl. tijdens de jaarlijkse algemene ledenvergadering in het Roermondse Forum naar de visie van professor Jaap van Duijn op de kredietcrisis. Het voormalige directielid en fondsmanager van de Robeco Groep is als buitengewoon hoogleraar in de praktische aspecten van beleggingstheorie een autoriteit op zijn gebied en heeft de nodige artikelen op zijn naam staan over economie en beleggen. Ook verzorgt hij columns voor De Financiële Telegraaf.

Uitbodemen Volgens Jaap van Duijn dienen zich buiten Nederland - vooral in China en Brazilië - de eerste tekenen van een economisch herstel reeds aan, al tekent hij er meteen bij aan dat we er nog lang niet zijn. ”Het lijkt erop dat de recessie aan het ‘uitbodemen’ is.” Hij vindt tevens dat de rol van de media in deze crisis ook niet altijd de schoonheidsprijs verdient. “Het lijkt wel of positieve signalen worden genegeerd en men er om welke reden dan ook genoegen in schept om te somberen.”

Niet vanaf Hij vindt het van belang dat problemen ook daadwerkelijk onder ogen wor-

‘Aziatische landen gaan heel anders om met een crisis dan wij; van hun positieve grondhouding kunnen wij economisch gezien de vruchten plukken’

den gezien. “Je loopt nu het gevaar dat met dezelfde maatregelen waarmee we in deze situatie terecht zijn gekomen, de crisis wordt bestreden. Je komt er dan wel uit, maar niet vanaf. De politiek moet het aandurven om - niet altijd populaire - beslissingen te nemen. Hypotheekrenteaftrek, verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd, dat soort dingen móet je durven aanpakken. Maar helaas is onze politieke realiteit er eerder een van uitstellen dan van daadkrachtig handelen.”

afaftrek kunstmatig gehouden lage rente. Als gevolg daarvan mogen we ons ‘wereldrecordhouder schulden maken’ noemen. Relatief heeft niemand

W-vorm

ter wereld zoveel schulden als het gemiddelde Nederlandse gezin. Onder

Van Duijn wijst erop dat we in de afgelopen 100 jaar verschillende malen

meer met dank aan de aflossingsvrije hypotheek. Een absoluut gedrocht.”

zijn geconfronteerd met recessies. “Daarom moeten we het ook niet erger maken dan het is. We hebben het allemaal al eens meegemaakt. Na tijden

Nulpunt

van hoogconjunctuur en overmoed volgt bijna altijd een recessie. En heel

“Het consumentenvertrouwen zit al op het nulpunt, dus kan het alleen maar

vaak blijkt dat hoe scherper de daling is hoe sneller het herstel weer in-

beter worden. De overheid moet monetaire en fiscale stimuleringsmaatre-

zet. Een zogenoemde V-vormige recessie. Momenteel is eerder sprake van

gelen in het leven roepen. En zeker niet weer komen met loonmatiging, een

een W-vorm, een diepe schok, gevolgd door een opleving in 2009/2010,

instrument dat in tijden van recessie niet werkt. Misschien vreemd na een

waarna weer een terugval volgt, gevolgd door een duurzaam herstel. Van

tijd waarin het privatiseringsstempel op allerlei overheidsinstellingen werd

een soortgelijk patroon was ook in de jaren zeventig sprake. Het verschil

gedrukt, maar ik voorzie toch dat de overheid in het economisch leven de

met voorgaande recessies is dat het nu de hele wereld raakt. Veel meer dan

komende jaren een steeds nadrukkelijker rol gaat spelen.”

in het verleden is er nu een wereldeconomie. Vooral exportlanden als Japan en Duitsland - en in minder mate Nederland - worden stevig geraakt. Aan de

Kansen

andere kant gaan Aziatische landen heel anders om met een crisis dan wij.

Van Duijn (‘Beleggers zijn altijd optimisten’) is ervan overtuigd dat de

Van hun positieve grondhouding kunnen wij economisch gezien de vruch-

economie gesterkt uit deze periode komt. “Uiteraard is dit voor velen een

ten plukken, waardoor je een stimulans geeft aan de wereldeconomie.”

moeilijke tijd, maar we moeten het niet alleen negatief zien. Deze periode biedt ook kansen. We kunnen nu eindelijk van de bonuscultuur af en kun-

Wereldrecordhouder

nen ervoor zorgen dat banken weer échte dienstverleners worden en ook

“Als gevolg van de alsmaar dalende rente in de afgelopen 25 jaar hebben

streven naar een economie die minder op vreemd vermogen draait. Met

heel veel mensen boven hun stand geleefd. Lenen was lucratief, met alle

een duurzamere economie en de impuls om structurele aanpassingen door

gevolgen van dien. Zeker in Nederland, met de door de hypotheekrente-

te voeren bij de AOW en hypotheekrenteaftrek, komen we een heel eind.” 51 ONDERNEMEND LIMBURG

ADVERTORIAL

BEDRIJVEN KONTAKT DAGEN ZUID

ZELFDE FUNDAMENT, MEER MOGELIJKHEDEN Voor ieder wat wils. Dat is eigenlijk de belangrijkste conclusie die je kunt trekken uit een gesprek met Ruud Coumans, organisator van de Bedrijven Kontakt Dagen Zuid. “Verschil met voorgaande jaren is dat we niet meer in vierkante meters van stands denken, maar in concepten.”

“EEN IDEAAL PLATFORM VOOR GROTERE PARTIJEN UIT DE PRIVATE OF PUBLIEKE SECTOR OM HUN VERHAAL KWIJT TE KUNNEN TEN OVERSTAAN VAN EEN GROOT PUBLIEK” Op dinsdag 13 en woensdag 14 oktober vindt in het MECC in Maastricht de achttiende editie van de Bedrijven Kontakt Dagen plaats. Hét uitgelezen netwerkmoment voor ondernemend Limburg. In tegenstelling tot vorige edities is de stand een onderdeel van het concept. Het gevolg hiervan is dat bedrijven niet alleen vanuit hun eigen stand opereren, maar door verschillende concepten in contact komen met andere ondernemers en dus potentiële klanten. “Het fundament van de Bedrijven Kontakt Dagen blijft uiteraard hetzelfde, de stand is nog steeds de plek waar je rustig gesprekken kunt voeren met je klant en afspraken kunt maken. Daarnaast hebben we echter een aantal nieuwe netwerkmomenten bedacht, waaraan de exposant ook kan deelnemen”, aldus Ruud Coumans.

WORKSHOPS Leren en inspireren blijven belangrijke onderdelen van de twee beursdagen. Daarom biedt de organisatie ook workshops aan. Het MECC faciliteert deze workshops en zorgt tevens dat de overige deelnemers interessant zijn voor uw eigen onderneming. Een workshop die dus tevens dient als extra netwerkmoment. Ook nieuw is dat elke branche dit jaar een eigen kleur krijgt. De kleuren van de verschillende branches staan in de flyer die elke bezoeker ontvangt. De zorg koppelen we bijvoorbeeld aan de kleur groen. Alle exposanten uit de zorg krijgen dan een groene stip op hun stand. Dit ter versnelling van het contact tussen standhouder en bezoeker”, aldus Ruud Coumans.

DE ECONOMIE DRAAIT DOOR

BORREL

De organisatie biedt de exposanten verschillende concepten aan. Zo zijn er zogenaamde flexplekken, waar ondernemers een stand kunnen huren voor een deel van een beursdag. Ideaal voor kleinere ondernemingen die de Bedrijven Kontakt Dagen toch willen aangrijpen om zaken te doen. Een ander concept is om deel te nemen aan de vernieuwde opening van de beurs. Een exposant kan namelijk deelnemen aan De Economie Draait Door waar hij of zij, geheel volgens het idee van het populaire tv-programma De Wereld Draait Door, geïnterviewd wordt door een moderator. Ruud Coumans: “Een ideaal platform voor grotere partijen uit de private of publieke sector om hun verhaal kwijt te kunnen ten overstaan van een groot publiek. Tevens is dit voor overige exposanten een leuk relatie-evenement om te bezoeken en in contact te komen met andere ondernemers.”

De exposantenborrel van de Bedrijven Kontakt dagen vindt dit jaar plaats op de laatste dag van de beurs. Een bewuste keuze van de organisatie. Ruud Coumans: “Dit jaar sluiten we af met de borrel, waardoor de deelnemers met een prettig gevoel deze twee dagen beëindigen en met een positief gevoel naar huis gaan en de volgende dag vol inspiratie achter het bureau kruipen.” Voor meer informatie over de diverse mogelijkheden kunt u zich wenden tot: BKD Limburg Zuid Tel: 043-3838383 E: [email protected] W: www.bkdlimburg.nl


coLUMn

het GevaaR van MooIe cIjfeRs

MZ

Op school vond ik het altijd fijn als ik een goed cijfer kreeg. Dikke voldoendes gaven je een gevoel van voldoening voor al je leerwerk. Een zelfde gevoel bekroop me na de Algemene Ledenvergadering van de LWV op 9 april, toen de aanwezige leden werd gevraagd een cijfer te geven aan Ondernemend Limburg. De uitkomst was een 8,3 voor de krachtenbundeling van LWV, LLTB en MKB-Limburg, een 8,4 voor het besluit tot een gezamenlijke huisvesting en een 7,5 voor de ambities en speerpunten van Ondernemend Limburg. Deze mooie rapportcijfers geven zeker ons als bestuur ook de extra motivatie om de gestelde doelen te halen. Naar aanleiding van deze uitkomst zijn meteen infrastructuur en grensoverschrijdende arbeidsmarkt nog als speerpunten aan de lijst toegevoegd. Uw bestuur zit dus niet stil. LWV, MKB-Limburg en LLTB ontplooien ook steeds meer activiteiten. Neem de nieuwjaarsreceptie, die op 6 januari jl. alweer voor de derde keer gezamenlijk werd gehouden, dit keer in de kassen van Pieter Wijnen in Grubbenvorst. Terwijl het bui-

Marco Zeekaf

ten vroor dat het kraakte, trotseerden ondernemers uit Limburg de kou om elkaar te ontmoeten. Een voorbeeld dat Ondernemend Limburg ook en juist in guur weer er kan, wil en moet zijn voor de ondernemers in Limburg, die meer dan ooit onder een gezamenlijke paraplu hun gemeenschappelijke belangen behartigd zien worden.

Bestuurslid Ondernemend Limburg

Met zulke mooie cijfers zou je in de verleiding kunnen komen om achterover te leunen en te denken dat het verder wel goed komt. Dat is dus NIET zo! Er liggen zoveel zaken die Ondernemend Limburg moet aanpakken, dat we ons niet de minste of geringste verslapping kunnen permitteren. Er liggen genoeg dossiers waarover we het inhoudelijk als drie partners nog oneens zijn. Die discussies moet goed en grondig gevoerd worden, willen we er samen iets mee kunnen, bijvoorbeeld richting Den Haag. Het georganiseerde bedrijfsleven in onze provincie is ‘leading’ in zijn ambities, is mijn stellige overtuiging. Binnen Ondernemend Limburg bundelen we onze krachten en maken we korte metten met de versnipperde aandacht die we als drie Limburgse ondernemersverenigingen apart aan zaken geven. Wanneer je zo gezamenlijk naar buiten treedt, kunnen politiek en overheid simpelweg niet meer om ons heen. Intensivering van die samenwerking betekent meer kwaliteit en specialisatie, waardoor we steeds meer invloed krijgen op de structuur van een sterke Limburgse economie. Nu we weten dat we de zegen krijgen van de achterban, moeten we die samenwerking nog meer voor elkaar gaan krijgen. Als ondernemer weet ik dat alleen samenwerking met de juiste partners je als bedrijf verder brengt. Zeker in moeilijke tijden. Laten we ons dat als Ondernemend Limburg voor ogen blijven houden. 53 ONDERNEMEND LIMBURG

Tekst: Annemarie van Oorschot | fotografie: Hans Kouwenhoven

Staatssecretaris Van Bijsterveldt van onderwijs

kent de ‘onderwijsproblemen’ van het mkb

“Het moet behapbaar blijven”

Het beroepsonderwijs verplaatst zich steeds meer naar ondernemingen. Marja van Bijsterveldt, staatssecretaris van Onderwijs ziet in dat de lasten voor het mkb soms groot zijn. “Ik kom zelf uit een ondernemersgezin.” Toch moeten ondernemers investeren in het beroepsonderwijs, vindt zij.


“In de regio moet het gebeuren,” vindt Van Bijsterveldt. Ontmoetingen tussen

Boer, voorzitter van de Taskforce Jeugdwerkloosheid, passen hier bij. Een

onderwijs en bedrijfsleven in de regio vindt zij ontzettend belangrijk. “Met

vakschool is een publiek-private technische opleiding binnen het regu-

name het middelbaar beroepsonderwijs opereert op een regionale markt.

liere vmbo/mbo, dat jongeren een vak leert, zoals metselaar of technisch

Als in een gebied veel logistieke bedrijvigheid aanwezig is die geen mensen

tekenaar en hen een baan in dat vak garandeert. Inmiddels zijn er dertien

kan krijgen, dan moet daar een opleiding logistiek komen. In een andere

vakscholen in Nederland. Er zijn nu al meer aanmeldingen dan plaatsen. De

regio kan een groot energieconcern actief zijn. Dat heeft weer andere on-

vakschool levert een algemeen geldend vmbo-diploma op.”

derwijsbehoeften. Het Samenwerkingsverband Onderwijs Bedrijfsleven kan in deze afstemming van aanbod op vraag een rol spelen. Maar, het is waar, een ondernemer moet in de eerste plaats de schoorsteen laten roken.“

Bedrijfsscholen Behalve vakscholen zien ook bedrijfsscholen het levenslicht. Grote ondernemingen ontwikkelen, meestal in samenwerking met het regionale

Hoe bedoelt u?

opleidingscentrum (ROC), binnen hun muren een middelbare beroeps-

“Steeds vaker vragen we aan werkgevers deel te nemen aan regionale

opleiding. Tussen de betrokken onderwijsinstelling en bedrijf of groep van

platforms voor de aanpak van maatschappelijke problemen. Zij lopen van

bedrijven worden afspraken gemaakt over verantwoordelijkheden, taken

overleg naar overleg en kunnen daar gek van worden. Daarom wil ik voor

en bekostiging.

een betere afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt aansluiten bij ‘De regio werkt’ van het ministerie van Sociale Zaken en geen nieuwe overlegstructuur in het leven roepen.”

Wat doet ‘De regio werkt’?

Wordt het niet tijd dat ondernemers een financiële tegemoetkoming krijgen voor al die onderwijstaken? Dan kunnen ze bijvoorbeeld een stagebegeleider aanstellen? “Ik kom zelf uit een mkb-gezin. Ik weet dat ondernemers vaak tijd tekort

“Zij heeft tot doel 100.000 mensen aan een betaalde baan te helpen.

komen en realiseer me heel goed dat je dus niet altijd ruimte hebt voor sta-

Driekwart van deze mensen zit in de kaartenbakken van de gemeenten

giairs. Scholen maken hun opleidingen praktijkgerichter en programmeren

en heeft een uitkering. In vier pilotgebieden willen we structureel overleg

daardoor ook steeds meer stagetijd in de beroepsopleidende leerweg, BOL.

starten tussen bedrijfsleven, gemeente en onderwijs. Van deze regio’s bren-

Dat is een dagopleiding, waar leerlingen minimaal veertig procent van de

gen we beroepsbevolking, arbeidsparticipatie en opleidingsniveau in kaart.

tijd op school en dus maximaal zestig procent in een leerbedrijf zitten. Het

Centraal staat een optimale afstemming van vraag en aanbod van goed

vergroten van de tijd in een leerbedrijf door scholen maakt het voor het

geschoolde (jonge) mensen. Het overleg zal zich daarnaast buigen over

bedrijfsleven zwaarder, maar biedt natuurlijk ook de mogelijkheid om toe-

hoe we uitkeringsgerechtigden zo kunnen omscholen dat zij aantrekkelijk

komstige medewerkers te vormen. Maar ik zie ook dat scholen echt gaten

worden voor bedrijven in de regio en hoe we mensen mét een baan kun-

laten vallen in de begeleiding van hun leerlingen in bedrijven. Dat moet

nen omscholen.

beter en daarom onderzoek ik op dit moment de mogelijkheid van een

Een mooi voorbeeld is de omscholing van de medewerkers van autofabri-

prikkel in de wet en/of de bekostiging van scholen, waarbij ik de tevreden-

kant NedCar, enkele jaren geleden. Door interregionale samenwerking kon-

heid van bedrijven wil laten meewegen.”

den deze mensen terecht bij Solland Solar, een bedrijf in een nieuwe markt met een tekort aan personeel. Het bedrijfsleven zou in het overleg van ‘De regio werkt’ vroegtijdig haar vraag naar personeel moeten inbrengen. Als

De vraag is of het voor het bedrijfsleven behapbaar blijft

we enkele jaren van tevoren weten waar vacatures en tekorten ontstaan,

“Beroepsonderwijs is in het belang van het bedrijfsleven, dat veel meer

kan ons onderwijs veel beter aansluiten op de vraag.”

energie zal moeten steken in beroepsoriëntatie, eigenlijk al op de basisschool. Jongeren hebben geen idee wat techniek inhoudt en wat je ermee

Het bedrijfsleven vraagt al jaren om die betere aansluiting. Wat gaat u anders doen dan uw voorgangers om aan deze wens tegemoet te komen?

kan doen. Laat het zien! Natuurlijk moet het behapbaar blijven voor het bedrijfsleven. Maar wat behapbaar is, kan ik hier in Den Haag niet bepalen. Dat moet op regionaal niveau gebeuren. Van belang is dat het bedrijfsleven

“Er zijn jongeren op het vmbo die al op hun veertiende of vijftiende weten

representatieve mensen naar het regionale overleg van gemeenten, be-

in welke sector ze willen werken. Daarom wil ik al op vmbo-niveau het on-

drijfsleven en onderwijs afvaardigt, mensen die met de voeten in de praktijk

derwijs laten aansluiten op de arbeidsmarkt. De vakscholen van Hans de

staan. Daar ontbreekt het nog wel eens aan.” 55 ONDERNEMEND LIMBURG

TeKST: ?? | fOTOgrAfIe: ??

defenSie op zoek naar Samenwerking

tIM RUIjLInG:

‘grote kanSen vooR

het BedRIjfsLeven’

“Er liggen grote kansen voor het bedrijfsleven bij Defensie.” Aldus Tim Ruijling, Militair Secretaris bij het

Het Platform Defensie-Bedrijfsleven is ingesteld door de staatssecretaris van Defensie en de voorzitter van VNO-NCW. In het platform vindt afstemming plaats over mogelijkheden tot samenwerking tussen bedrijfsleven

Platform Defensie-Bedrijfsleven. ‘Wij zijn actief op zoek

en Defensie. Daarbij kan het gaan om zaken als arbeidsmarktprojecten,

naar samenwerking met private partijen, omdat we

uitzending van deskundigen van het bedrijfsleven naar crisisgebieden en

ons steeds meer willen concentreren op onze core-

gezamenlijke opleidingen.

business. Jammer genoeg is dat nog onvoldoende be- Missies kend bij ondernemers.”

“Het platform is echter meer dan een discussieclub op landelijk niveau,” vervolgt Ruijling. “We bezoeken het bedrijfsleven om te onderzoeken hoe we elkaar kunnen ondersteunen. Daarbij sluiten we aan bij de regionale


organisatiestructuur van VNO-NCW en beschouwen we de leden als poten-

Uruzgan

tiële partners. Momenteel is Defensie een samenleving op zichzelf, met alle

Defensie is een organisatie in transitie. In hoeverre niet-primaire taken in

daarbij behorende voorzieningen. We hebben een logistieke afdeling, doen

de toekomst worden uitbesteed, is nog niet uitgekristalliseerd. Dat er veel

ons eigen onderhoud, hebben koks in dienst, een medisch apparaat, oplei-

werk te vergeven is, staat echter buiten kijf. Ruijling: ”Neem onze missie

dingscentra, noem maar op. Dit karakter verandert steeds meer. Wij richten

in Uruzgan. Daar komt zoveel op ons af. We hebben er onze handen aan

ons zoals zoveel ondernemingen meer en meer op onze primaire taak. In

vol. Manschappen en materieel moeten er naar toe, er moet post worden

ons geval is dit het leveren van gevechtskracht en het uitvoeren van missies.

bezorgd en eten worden verzorgd, er is een transportbehoefte binnen

Veel van de activiteiten die nodig zijn om dit optimaal te doen, worden nu

Afghanistan, helikopters moeten worden onderhouden, enzovoort. Al deze

onderzocht, om te bezien of de markt het kan overnemen. Dat biedt kansen

zaken kunnen in feite door externen worden uitgevoerd. Maar dat geldt ook

voor het bedrijfsleven.”

voor taken in Nederland. Natuurlijk zijn er zaken die Defensie nooit uit handen zal geven, die te geheim of gevoelig zijn. En natuurlijk gaan we niet over

Speed date

één nacht ijs. We hanteren hoge kwaliteitsstandaards en veel werk moet

Ruijling zit in zijn functie als Militair Secretaris wekelijks om de tafel met on-

gegarandeerd zijn. Ondernemers moeten zich daar echter niet door laten

dernemers om eventuele samenwerkingsmogelijkheden te bespreken. Dat

afschrikken. Er zijn vele voorbeelden van succesvolle samenwerkingsverban-

leidt vooralsnog nog tot te weinig resultaten. “Waar het om gaat, is het kwe-

den. In Nederland rijdt Defensie bijvoorbeeld gewoon met lease-auto’s en

ken van een algemeen bewustzijn en dat red je niet met een individuele

die grote Scaniatrucks die momenteel door de woestijn rijden, zijn gewoon

benadering. We wijzen ondernemers op de vele mogelijkheden die er voor

geleased. Luchttransport wordt uitbesteed aan reguliere vliegtuigmaat-

hen zijn, zoals tijdens de happening op 27 mei op onze kazerne en lichten

schappijen en ook het onderhoud van voertuigen besteden we deels uit.

hen voor over het uitbestedingsbeleid van Defensie. Na de zomer volgt een

Een ander voorbeeld is de catering in Kamp Holland. Die wordt momenteel

aantal bijeenkomsten op basis van het speed date-principe. Hier kunnen

verzorgd door een Zwitsers bedrijf. Jammer zeg ik dan, het had immers ook

ondernemers kort één op één met inkopers van Defensie praten en veel

kunnen worden verzorgd door een Nederlands bedrijf.”

contacten in korte tijd leggen.” 57 ONDERNEMEND LIMBURG

ADVERTORIAL

DE JONGE UITSTRALING VAN JOULZ

NIEUW MAAR TOCH VERTROUWD U heeft de busjes al ongetwijfeld door de provincie zien rijden. Bedrijfsauto’s met de naam Joulz op de zijkant met groen en zwart als opvallende kleuren. U kent het bedrijf nog niet of nauwelijks denkt u, maar eigenlijk is het zo vertrouwd. Joulz is namelijk de nieuwe naam van het infrabedrijf van moeder-bedrijf Eneco. Inderdaad, de grote energieleverancier.

“Wij leveren kwaliteit, een goede service en zijn ook qua prijs interessant” Officieel is de naamsverandering op 1 januari 2009 van start gegaan. E-mailadressen zijn aangepast, de andere bedrijfsvlaggen hangen rondom het gebouw en de bedrijfskleding van de mensen in de buitendienst is vernieuwd. Is alles dan veranderd? Nee, gebleven is de goede service en de kwaliteit van de geleverde diensten die u gewend bent van Eneco. Het moederbedrijf zelf blijft verantwoordelijk voor de levering van energie, daarnaast is er binnen het concern een bedrijf dat de netten beheert, Stedin en dus Joulz, dat onder meer zorgt voor het ontwerp, de aanleg en onderhoud van energie-infrastructuren.

COMMERCIËLE MARKT “Joulz is op de wereld gezet om de commerciële markt op te gaan. Bij bijvoorbeeld grote nieuwbouwprojecten moeten wij zorgen dat de opdrachtgevers kiezen om zaken te doen met ons bedrijf”, aldus Regiodirecteur Jos Muller van de Joulz-vestiging in Weert, één van de in totaal negen vestigingen van Joulz. Onder deze vestiging valt het gebied Limburg en

het Oosten van Noord-Brabant. Muller vervolgt: “Zeg maar Tilburg-VenloMaastricht. Waarom ze voor ons moeten kiezen? Wij leveren kwaliteit, een goede service en zijn ook qua prijs interessant. Een andere grote kracht van Joulz is dat wij alle zorgen bij de klant uit handen nemen. Wij regelen het van A tot Z. Van het advies, tot de aanleg, van het oplossen van eventuele problemen tot het beheer van de energie-infrastructuren.”

JONGE UITSTRALING Joule is de eenheid van energie. De nieuwe bedrijfsnaam verwijst uiteraard naar deze term, genoemd naar de Engelse natuurkundige James Joule, maar door de speelse schrijfwijze ook een jongere uitstraling krijgen. “Nutsbedrijven hebben nu eenmaal niet een echt flitsend imago, door de naam Joulz hopen we daar wat aan te veranderen en tevens een link te leggen met de hedendaagse multiculturele samenleving”, zegt office manager Silvia Linders, eveneens werkzaam bij de vestiging in Weert. De energiewereld staat nooit stil en zal altijd blijven veranderen. Zo wordt het belang van duurzame energie steeds belangrijker. Joulz is dan wel een commerciële speler op de energiemarkt, maar hecht tevens een groot belang aan maatschappelijke verantwoordelijkheid. Voor Joulz een uitdaging om een goede positie op deze markt te verwerven. De kwaliteiten van het moederbedrijf zijn bekend, tijd voor de pas geboren dochter die goede naam vast te houden.

Joulz Weert Fahrenheitstraat 22 Postbus 222 6000 AE Weert T 088-8961042 E [email protected] I www.joulz.nl

TeKST: MAIkEL DEBEN | fOTOgrAfIe: BAS qUAEDVLIEG

CONNECT VULT ONDERNEMERSVRAGEN VOOR MKB’ERS IN

“de puzzelStukjeS vallen op hun plaatS”

“De ondernemersleergang Connect is een must voor iedere ondernemer,” vindt Frank Dirkx, directeur van Ai-Tec in Weert. Dirkx’ businessplan, dat uit de leergang voortvloeide, kwam als beste uit de bus. In maart kreeg hij op de Technische Universiteit Eindhoven, de TU/e, het certificaat en de prijs overhandigd. “Je loopt als ondernemer met vele vragen rond. Door zo’n leergang vallen de puzzelstukjes op hun plaats.”

slag Maken De twee studenten die met Frank Dirkx samenwerkten, onderzochten de integratie van Dirkx’ in januari opgestarte domotica-webshop met het installatiebedrijf Ai-Tec en wat binnen het bedrijf moet veranderen om van die integratie een succes te maken. “Het businessplan is de start van een traject van twee tot drie jaar, om een organisatorische slag met het bedrijf te maken en onder andere het ISO-certificaat te behalen,” legt Dirkx uit.

buitenlanD De domotica-webshop telt 120 unieke bezoekers per dag. Dirkx verkoopt dagelijks producten. Maar dat vindt hij niet zo belangrijk. “Het gaat om het advies en de installatie die erachter zitten. En onze scope wordt breder. We krijgen nu ook aanvragen uit Duitsland, België en zelfs Engeland. Uit de webshop komen interessante projecten voort.” Frank Dirkx: “Connect verbreedt onze scope.”

Connect is een coproductie van MKB-Limburg, Loods Limburg, OP Zuid

custoMeR intiMacY

(een gezamenlijk subsidieprogramma van de provincies Limburg, Noord-

De manier waarop Dirkx werkt heet ‘customer intimacy’, zo leerde hij van

Brabant en Zeeland) en de Provincie Limburg zelf. Normaliter nemen er

professor Leo Verhoef van de TU/e. “Een intieme manier om met klanten om

MKB’ers en agrariërs aan deel, wat volgens projectbegeleider Cees Kok tot

te gaan. We luisteren zorgvuldig naar de behoefte van de klant, die mee-

een mooie kruisbestuiving leidt. Aan de onlangs afgesloten leergang na-

helpt met de engineering en de samenstelling van de installatie. Hij moet

men enkel MKB’ers deel. “De deelnemers gaan in op zaken als bedrijfsanaly-

dus wel tevreden naar buiten lopen. Vier van de vijf offertes gaan door.”

se, marketing, bedrijfs- en communicatiestrategie, financieel management,

Nieuw is dat niet alleen de verkoop op deze manier werkt, maar in de toe-

het beter benutten van persoonlijke sterkten en het creëren van een win-

komst ook de monteurs zo werken. “Dat vergt een andere mindset van hen,

ning team. Parallel aan de leergang stellen de deelnemers samen met een

maar klanten waarderen de vriendelijkheid en persoonlijke aandacht. Dat

ervaren coach uit het bedrijfsleven en studenten van de TU/e een onderne-

levert uiteindelijk de beste reclame voor je bedrijf op,” aldus Dirkx.

mersplan op, gericht op vernieuwing van bedrijfsprocessen, producten of nieuwe product-/marktcombinaties,” aldus Kok.

zWakte

Uit de leergang kwam een belangrijke zwakte van het bedrijf naar voren. “Ik zelf!”, verklaart Frank Dirkx stellig. “Het bedrijf is te afhankelijk van mij. We werken er nu aan om die afhankelijkheid te verminderen.” Ook werd hij veel wijzer over goede en slechte klanten. “80% van je tijd besteed je aan slechte klanten. Daar moet je beter op selecteren. Prijskopers moet je niet willen.”

Zie voor meer informatie www.stichting-connect.nl.

beteR RenDeMent

Onderzoek leert dat 65% van de ondernemers die Connect doorlopen heeft, de vernieuwing van bedrijfsprocessen, producten of nieuwe product-marktcombinaties met succes invoert. De deelnemers spreken van een beter bedrijfsrendement en/of meer omzet, een efficiëntere bedrijfsvoering en groei van werkgelegenheid.


ADVERTORIAL

CENTRE FOR ENTREPRENEURSHIP ZUYD

NÚ TOEKOMSTGERICHT ONDERNEMEN Centre for Entrepreneurship Zuyd, het ondernemersloket van de Hogeschool Zuyd blijft stappen vooruit maken in haar missie om dichter bij de ondernemer te komen en hem te ondersteunen in zijn bedrijfsvoering. Directeur Kees van Aken spreekt over het belang van toekomstgericht ondernemen en wat de Hogeschool Zuyd voor de ondernemer doet. Het Centre komt zelfs letterlijk dichtbij via huisvesting in het Ondernemershuis Westelijke Mijnstreek.

Van Aken heeft regelmatig contact met diverse instanties zoals gemeentes en de Provincie Limburg. Onderwerpen van gesprek zijn veelal het ondersteunen van ondernemers in hun bedrijfsvoering en hen bewustmaken van kansen op de markt. Het Centre for Entrepreneurship Zuyd fungeert als het kristallisatiepunt voor alle nationale en internationale ondernemerschapactiviteiten, waarbij de hogeschool betrokken is. Voorbeeld is de innovatiescan van UNU-MERIT, een onderzoeksinstituut van de Universiteit Maastricht. Hierbij krijgen de komende vier jaar driehonderd Limburgse ondernemers de kans om hun bedrijf te laten doorlichten door professionals. Van Aken: “De uitkomsten daarvan leiden tot adviezen aan ondernemers: wat kunnen zij verbeteren aan hun bedrijf, product, marketing of marktomgeving? Vanuit de regio Hoge Dunk is de vraag gekomen om daar onderwijs omheen te bouwen. Dat doen we nu in samenwerking met Fontys Hogescholen en Gilde Opleidingen. De Provincie Limburg heb ik bereid gevonden om het maken van dit onderwijs financieel te ondersteunen.” Hierop belicht de manager toekomstgericht ondernemen als hét speerpunt. Oftewel: duurzaamheid en maatschappelijk en cultureel verantwoord ondernemen, mede gericht op het bouwen en onderhouden van lange termijnrelaties. “Een ondernemer moet in zijn handelen altijd het toekomstbeeld voor ogen houden. Houd je niet alleen bezig met het opsmukken van je product, maar ga nú op zoek naar nieuwe kansen, afspraken, partners en mogelijkheden. Samenwerken met de grootindustrie, hoe doe je dat?”

INTERNATIONAAL In het kader van deze bewustwording gaat in september het project ‘Assistentie zonder grenzen’ van start. “Ondernemers in Limburg hebben er moeite mee om internationaal te gaan”, aldus de directeur. “Hun vraagstukken over taal en juridische kwesties hebben echter vooral te maken met onbekendheid van de markt. Onze studenten tonen hen wat mogelijk is en kunnen onderzoek uitvoeren op gebied van marketing, distributiekanalen, productvergelijkingen, uitbreidingsmogelijkheden en zo verder. De komende drie jaar willen wij bij 220 bedrijven uit de Euregio een drietal studenten inzetten en hen ondersteunen met het internationaal zakendoen.” Daartoe maakt Van Aken een aanwinst bekend. “Onze specialist prof. dr. José Bloemer gaat zich toeleggen op het leggen van langdurige, duurzame relaties in het buitenland. Wil je buitenlandse bedrijven of klanten aan je binden, dan zul je het anders moeten aanpakken dan dat je in Nederland gewend bent.” Een andere nieuwigheid is de huisvesting van het Centre for Entrepreneurship Zuyd per 5 juni in het gloednieuwe Ondernemershuis Westelijke Mijnstreek te Sittard-Geleen. Het Ondernemershuis Westelijke Mijnstreek is gevestigd in het welbekende MGL-gebouw aan de Mercator 3. Beter voor de bereikbaarheid en bevorderend voor ontvangst en uitstraling, vindt een trotse Van Aken. “Onderwijs, vertegenwoordigers van uiteenlopende bedrijven, de Kamer van Koophandel en gemeentes met loketten voor ondernemers, ze zitten nu allemaal bij elkaar.”

Kees van Aken overlegt met studenten Commercieel Management hun opdracht om voor een Midden- en Kleinbedrijf een verkoopplan te maken.

STERKTES EN ZWAKTES Grote kracht blijft de nauwe samenwerking tussen studenten en ondernemers. Zo is er een leergang, waarbij studenten worden ingezet om de ondernemers te ondersteunen bij het (her)schrijven van een businessplan. De ondernemer verwerkt zelf zijn eigen sterktes en zwaktes en hoe hij daarmee om kan gaan. Een win-win situatie, volgens Van Aken: “Voor studenten zijn het leeromgevingen, waarmee ze studiepunten verdienen. Ondernemers houden zich slechts twintig weken lang enkele uren per week bezig met de studenten en krijgen een nieuw businessplan.” En wie weet zijn de jongelingen wel de ondernemers van de toekomst. In het trajectdeel Starters Zuyd worden studenten begeleid naar het ondernemerschap toe. Ook de nieuwe afstudeerwijze is meer op de beroepspraktijk gericht. Van Aken: “Studenten schrijven vaak een mooi onderbouwd rapport van hun onderzoek of literatuurstudie. Wij zeggen tegen hen: ga er nu eens mee aan de slag. Voer het uit. Dan stuit je op de praktische belemmeringen, daar leer je veel meer van.”

Hogeschool Zuyd Sittard Havikstraat 5 6135 ED Sittard Tel: 046-420 70 70 Fax: 046-420 70 79 [email protected] www.hszuyd.nl/ondernemen

Ondernemersnieuws Nieuwe vestiging GGN in Roermond GGN, de grootste incassospecialist en gerechtsdeurwaardersorganisatie in Nederland, breidt zijn kantorennetwerk uit met een vestiging in Roermond. Hiermee versterkt GGN zijn positie in Limburg, waar de organisatie al een kantoor in Heerlen heeft. Deze laatste werkte tot nu toe onder de naam GGN Zuid-Limburg. Met de uitbreiding naar Roermond gaan beide vestigingen werken onder de naam GGN Limburg. Bestuursvoorzitter Henk Keizer: “Deze uitbreiding geeft onze organisatie een stevige stimulans in Noord-Limburg. Ondernemers in die regio kunnen nu ook gebruik maken van de dienstverlening van GGN. Het is voor ons heel belangrijk zowel dicht bij onze klanten als dicht bij de debiteuren te staan. De debiteur is nadrukkelijk als stakeholder benoemd binnen onze organisatie. Wij willen juist voor deze kwetsbare groep in de samenleving toegankelijk zijn en in begrijpelijke taal communiceren.” Gerechtsdeurwaarder Het kantoor in Roermond is gevestigd aan de Doctor Philipslaan 35. Naast Roermond opent GGN binnenkort ook kantoren in Breda, Middelburg en Goes. De vestigingsmanager van het nieuwe kantoor in Roermond, Wanda Drooghaag, is benoemd tot gerechtsdeurwaarder met vestigingsplaats Roermond. Op 15 april jl. vond de officiële beëdiging plaats bij de rechtbank in Roermond. Bij GGN werken ruim 1300 medewerkers, waarvan meer dan de helft als incassospecialist. Daarnaast zijn er 144 (kandidaat) gerechtsdeurwaarders en 55 juristen. GGN is met 28 vestigingen actief in het hele land en biedt als enige partij op landelijk niveau minnelijke incasso en gerechtelijke incasso binnen één organisatie, met eigen kantoren. Daarnaast kunnen bedrijven bij GGN terecht voor het uit handen nemen van facturatie, het volledige debiteurenbeheer, advies bij het inrichten of verbeteren van het creditmanagementproces, detachering, training en opleiding van debiteurenbeheerders, incassomedewerkers en gerechtsdeurwaarders. De missie van GGN is het verhogen van het ondernemersrendement van haar opdrachtgevers door het voorkomen, beheersbaar maken en terugdringen van debiteurenrisico's.

Werkgever aansprakelijk voor letsel bedrijfsuitje De Hoge Raad heeft een groot communicatiebureau aansprakelijk gesteld voor het letsel en de schade die een van zijn werknemers overhield aan een bedrijfsuitje. Het bedrijf trakteerde het personeel tijdens een uitje op een rolschaatsles. Eén van de werknemers viel op de harde marmeren vloer en hield hier letsel aan over. De Hoge Raad besliste dat de werkgever aansprakelijk is voor de schade '… wegens schending van een op eisen goed werkgeverschap gebaseerde zorgen preventieplicht'. Meer hierover op www.stichtingpiv.nl

Eerste Europese MKB-week De eerste editie van de Europese MKB-week vond van 6 tot en met 14 mei jl. plaats. Tijdens deze speciale week werden kleine en middelgrote ondernemers geholpen om zich te ontplooien op het gebied van innovatie, subsidies en netwerken. Doel van de campagne was om het ondernemerschap in heel Europa te bevorderen. De meeste activiteiten vonden op kleine schaal plaats. Zowel bestaande als potentiële ondernemers, bedrijfsorganisaties, steunverleners, overheden en opleidingsinstellingen namen eraan deel.

Nederland eet meer taart ondanks recessie

Vlaaien vliegen Limburg uit

Er valt blijkbaar nog genoeg te vieren in Nederland. De vlaaien vliegen de provinciegrenzen over, want Multi-Vlaai in Sevenum, leverancier van gemiddeld 30.000 dagverse vlaaien en taarten per maand op 116 adressen in heel Nederland, zag zijn online verkopen flink stijgen in de eerste maanden van dit jaar: gemiddeld 23% meer omzet over de eerste drie maanden dan het jaar ervoor. Online lag de verkoop in maart zelfs 25% hoger (een omzetrecord). De appelkruimelvlaai, de aardbeienslagroomvlaai en de Bounty-Islandvlaai zijn het populairst in Nederland. ”Er zijn dus nog lichtpuntjes in deze recessie en daar is ons online verkoopsucces er één van,” aldus marketing-manager Erwin van Cooth. “We kunnen uit de stijgende verkoop afleiden dat er nog steeds volop aanleiding is tot trakteren in Nederland.”


"OELS :ANDERS !DVOCATEN

6ERTELß

!ANDACHTIGßENßOPLETTENDß'ERICHTEßENßKRITISCHEßVRAGENßSTELLENß 7EßWILLENßALLESßWETENß$ATßBEGINTßMETßDEßVOORGESCHIEDENISß 2ELEVANTEßFEITENß$EßMARKTßWAARINßUßOPEREERTß$EßVISIEßDIEßUß HEEFTß$EßPRODUCTENßENßDIENSTENßDIEßUßLEVERTß:OßVORMENßWEßEENß GEDEGENßBEELDßVANßDEßSITUATIEß:ODATßWEßDEßVRAAGßNOGßMEERß HELDERßKUNNENßMAKENßENßDAARMEEßONSßADVIESßSCHERPERß "OELSß:ANDERSßHEEFTßßADVOCATENßINßDIENSTßENßVESTIGINGENßINß -AASTRICHT ß2OERMONDßENß6ENLOß

/NDERNEMINGSRECHT (ANDELSRECHT 6ASTGOEDRECHT !RBEIDSRECHT "ESTUURSRECHT

WWWBOELSZANDERSNL WWWDEKRACHTVANAMBITIENL

Ondernemersnieuws Als Kamerlid al goed op de hoogte van mkb-zaken

Nellie Verbugt nieuwe directeur MKB-Limburg MKB-Limburg heeft per 1 mei jl. Nellie Verbugt (52) benoemd tot algemeen secretaris/directeur. Zij volgt daarmee Wil Houben op die per 1 maart jl. benoemd is tot directeur van de Kamer van Koophandel Limburg.

Nellie Verbugt is opvolger Wil Houben als directeur MKB-Limburg.

Nellie Verbugt is werkzaam als zelfstandig adviseur op het gebied van ruim-

hoofdbestuur van MKB-Limburg (destijds LOZO). Zij woont in Limburg en

telijke ordening, stedelijk management en public affairs, met opdrachten in

is goed bekend met de onderwerpen die hier in het mkb aan de orde zijn.

diverse Nederlandse gemeenten, bij een branchevereniging en een euregi-

Met de ervaring en het grote netwerk van Nellie Verbugt zet MKB-Limburg,

onaal samenwerkingsverband. Tevens bekleedt zij veel bestuurlijke functies

als belangenbehartiger van de 2500 aangesloten Limburgse mkb’ers, in op

in het hele land. Van 1993 tot 2003 was zij lid van de Tweede Kamer en

het verbeteren van het ondernemersklimaat, innovatie, het versterken van

bouwde daarbij een groot landelijk en Europees netwerk op. Gedurende

(grensoverschrijdende) netwerken en de belangenbehartiging van de le-

haar Kamerlidmaatschap was zij tevens onbezoldigd adviseur van het

den, in samenwerking met MKB-Nederland.

Conservatoir beslag kan nuttig zijn Een van uw debiteuren blijft in gebreke met betaling. Niet ondenkbaar in tijden van economische crisis en recessie. Kan ik conservatoir beslag leggen voor meer zekerheid? Ja dus. Maar voordat beslag wordt gelegd, kunt u beter eerst proberen met andere - minder vergaande methoden - de vordering te innen (een of meerdere betalingsherinneringen sturen, desnoods gevolgd door een of meer aanmaningen). De laatste buitengerechtelijke stap om een vordering te incasseren, is het verzenden van een ingebrekestelling of sommatie. Hierin wordt nog een laatste termijn gegeven om de betaling te verrichten, waarbij rente en incassokosten in rekening worden gebracht. Pas daarna ontstaat de mogelijkheid van een conservatoir beslag. Het leggen van dit beslag wordt namelijk verzocht aan de president van de rechtbank door een advocaat. Vonnis Een debiteur die niet tot betaling overgaat, kan hiertoe slechts gedwongen worden door een vonnis waarin hij tot betaling wordt veroordeeld. Dit vonnis wordt pas verkregen nadat partijen klaar zijn met procederen. Voor de schuldeiser is het vaak niet aantrekkelijk om op dit vonnis te moeten wachten, omdat de debiteur dan misschien al alle vermogensbestanddelen aan zijn bedrijf heeft onttrokken. Als dit gevaar aanwezig is, is het zaak om direct actie te ondernemen via uw advocaat. Nadat het verzoek tot conservatoire beslaglegging is gedaan, kan dat meestal binnen 48 uur geëffectueerd worden.


Voor een ondernemend Limburg!

Een sterk groeiende dienstverlener met een verfrissende aanpak op het gebied van bedrijfsadvisering en bedrijfsovername ruimtelijke ordening en milieuvergunningen juridische advisering en procedures bouwzaken (vergunningen, tekenwerk etc.) makelaardij/taxaties opzetten en begeleiden van innovatieve projecten subsidieadvisering Arvalis heeft vestigingen in Roermond, Oirlo en Gulpen

Voor meer informatie bel 0475-355700 of mail naar [email protected]

www.arvalis.nl

Aanpakkers nodig? AB Limburg werkt anders! Flexibel, gemotiveerd en betrouwbaar personeel met een ‘handen uit de mouwen’-mentaliteit. AB Limburg is gespecialiseerd in het aannemen, uitzenden, detacheren en payrollen van arbeidskrachten. AB heeft haar wortels in de agrarische sector, maar is inmiddels ook actief in o.a. de hoveniersbranche, GWW en agrarische periferie.

Kijk op www.ablimburg.nl of bel: Vestiging Herten-Roermond Vestiging Sevenum Vestiging Beek

0475-35 20 30 077-39 808 83 046-43 707 32

Meer informatie: rob smeets Tel. 0495 - 45 01 05 [email protected]

Ondernemersnieuws Cradle to Cradle-filosofie voor duurzaam ondernemen

Rockwool Award 2009 voor William McDonough De Deense Rockwool Award 2009 is op 7 mei jl. toe-

diverse C2C-projecten te initiëren, waaronder een project in Amsterdam

gekend aan schrijver William McDonough. Deze schrij-

om 60.000 woningen in te richten volgens de C2C-aanpak.

ver, architect en ontwerper ontvangt de bijbehorende

C2C-initiatief Provincie Limburg

prijs van 80.000 euro vanwege zijn verdiensten op het

Rockwool Benelux ondertekende op 16 maart jl. het C2C-initiatief van de

gebied van energie-efficiënte gebouwen en duurza-

Provincie Limburg. De provincie heeft een overlegtafel in het leven geroepen waar de top van het Limburgse bedrijfsleven bij elkaar komt om ideeën

me steden. McDonough kenmerkt zich door vooruit-

uit te wisselen en initiatieven te ontplooien. Dit leidde onder meer tot een

strevende ideeën over duurzaam bouwen en is vooral

C2C-manifest waarin tien koploperbedrijven het gedachtegoed van C2C

bekend om zijn Cradle to Cradle-concept. Dit duurzame denken wordt gezien als de basis voor industriële ontwikkeling in de toekomst.

onderschrijven. John Prior Knock, managing director van Rockwool A/S en juryvoorzitter: “Diverse landen zien de voordelen van groene groei. Dit biedt kansen voor klimaatvriendelijke oplossingen. Landen en bedrijven die weten hoe ze zich daaraan kunnen aanpassen zullen wereldwijd als winnaars naar voren komen.”

Rockwool Roermond De Rockwool Award wordt toegekend aan mensen die zich onderschei-

De Rockwool Group is met meer dan twintig fabrieken in Europa, Azië en

den op het gebied van oplossingen voor akoestisch en thermisch comfort

Noord-Amerika, ruim 8.500 medewerkers en een omzet van 1,8 miljard

en binnenklimaat. De jury kende de prijs toe aan McDonough vanwege

euro wereldwijd marktleider in steenwolproducten. Als toonaangevend

zijn ideeën over stedenbouwkundig ontwerp, energie-efficiënte gebou-

speler in de isolatiemarkt levert Rockwool duurzame oplossingen voor

wen en industriële processen. De jury vindt dat McDonough met Cradle

energie-efficiënte en brandveilige gebouwen, met een optimale geluids-

to Cradle een nieuwe zienswijze heeft gecreëerd. Hij heeft volgens de jury

wering en klimaatbeheersing en biedt oplossingen voor sectoren als in-

een vernieuwende filosofie en probeert op theoretische wijze nieuwe,

dustrie, glastuinbouw, petrochemie en scheepsbouw. Rockwool Benelux

duurzame productie te creëren vanaf de basis. Diverse landen zijn bezig

bundelt de productie-, marketing- en verkoopactiviteiten in Nederland,

zijn filosofie in te voeren, waaronder ook Nederland. De Chinese regering

België en Luxemburg (1200 medewerkers en 280 miljoen euro omzet). Het

heeft McDonough gevraagd een plan op te stellen voor C2C-steden van

hoofdkantoor van Rockwool Benelux staat in Roermond.

de toekomst. In Nederland kondigde minister Cramer van VROM aan om

Floriade Invites! Op 21 juni a.s. organiseert de Floriade een nieuwe editie van Floriade Invites! Dit jaar wordt het evenement samen met Freshpark Venlo georganiseerd: Fresh Experience & Floriade Invites! Tijdens dit evenement kunt u een uitgebreide rondleiding volgen over het Floriadeterrein en een kijkje nemen in de keuken van de bedrijven die op Freshpark Venlo gevestigd zijn. Op het centrale evenemententerrein, nabij het Floriadekantoor, worden interessante activiteiten georganiseerd. Roadshow Tijdens Floriade Invites! gaat ook de Roadshow van start. Met een spectaculaire trailer gaat Floriade 2012 deze zomer op tour in de Nederlandse en Duitse regio, om voorlichting te geven over de Floriade. De trailer wordt tijdens Floriade Invites geplaatst op het evenemententerrein. Ook lanceert de Floriade haar nieuwe website en het project Floriade Kids tijdens Floriade Invites! In 2008 kwamen bijna 7000 bezoekers naar Floriade Invites! Zij werden voorgesteld aan de vijf thema’s van Floriade 2012. Kookdemonstraties, muziek, verhalenvertellers en culinaire hapjes lieten toen bezoekers de invloed van de tuinbouw zien op het dagelijks leven.


Welke economie bloeit gewoon door als de rest even stilvalt?

Een economie die meer bijdraagt dan de haven van Rotterdam en de aardgasbaten bij elkaar. Waar één op de tien Nederlanders werk vindt. Waarvan de producten de hele wereld overgaan. En waar diezelfde wereld naar kijkt als het gaat om innovatie. We hebben het over de agrosector. Soms onbemind en vaak onderschat. Daarom is er een nieuw initiatief van

alle spelers in de landen tuinbouw en agro-bedrijfsleven. Een platform, dat alle Nederlanders wil laten zien hoe belangrijk deze sector is. Dat belang gaat veel verder dan alleen economie. Milieu, natuur en leefbaarheid zijn kwesties die heel Nederland aangaan. En waar dit platform heel Nederland bij wil betrekken. Kijk voor meer informatie op nederlandbloeit.nl

platform van ondernemers in landen tuinbouw en agro-bedrijfsleven

Ondernemersnieuws Wiertz Personeelsdiensten helpt 250 werkzoekenden aan nieuwe baan

MKBNext geeft gratis advies aan ondernemers met overnameplannen

Mobiliteitsactie groot succes

Bedrijfsoverdracht lastige speurtocht

Uitzendorganisatie Wiertz Personeelsdiensten heeft met zijn mobiliteitsactie in de afgelopen twee maanden 250 werkzoekenden aan een nieuwe baan geholpen. De actie is ingezet om de economische crisis te lijf te gaan en de werkloosheid terug te dringen. De 250 plaatsingen komen bovenop de reguliere uitzendingen van de organisatie en betreffen extra werkgelegenheid. Wiertz gaat in elk geval door met de mobiliteitsactie tot en met het einde van dit jaar.

In de Week van de Ondernemer (7 t/m 9 april jl.) konden ondernemers bij MKBNext terecht voor gratis advies over fusies en overnames. Ruim 40% van de ondernemers verwacht de komende anderhalf jaar te groeien door een bedrijfsoverdracht. Onvoldoende inzage in de eigen organisatie en de gebrekkige kennis van financieringsmogelijkheden gooit echter soms roet in het eten.

“Juist in deze tijd nemen we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus,” aldus commercieel directeur Paul de Langen. “Vandaar dat we onze vijftien filialen hebben ingericht als mobiliteitscentra. Hier bieden we extra ondersteuning aan werkzoekenden en doen we er veel aan om mensen aan een baan te helpen.” Extra projecten Op basis van de competenties van de werkzoekenden gaan medewerkers van de organisatie vervolgens actief zoeken naar een werkplek. “Samen met werkgevers zoeken we creatief naar mogelijkheden,” zegt De Langen. “Dat zijn vaak geen reguliere banen maar extra projecten, zoals achterstallig werk. Denk aan het opschonen van een archief of het opruimen van de kelder. Elke dag, elke week dat we iemand aan het werk hebben, is meegenomen.” Spontaan melden Bedrijven reageren positief op deze actie. “Aanvankelijk hebben we veel energie gestoken in het enthousiast maken van bedrijven en nu zijn we zover zij zich spontaan melden om mee te helpen de werkeloosheid omlaag te brengen.”

Jeroen Pliester, directeur MKBNext, merkt in de praktijk dat ondernemers die willen doorgroeien, worden afgeremd door het juridische en financiële traject dat moet worden afgelegd. “Aangezien deze energieslurpende speurtocht geen core-business is van veel ondernemers, worden zij hierdoor vaak afgeschrikt en vinden veel geplande fusies of overnames geen doorgang. Ondernemers worstelen met vele vragen. Hoe kom ik erachter wat mijn bedrijf waard is? Waar kan ik terecht voor een financiering van een overname? Is dit het juiste moment om te kopen, of kan ik beter even wachten?” Goede voorbereiding “Met een uitgewerkt businessplan alleen kom je tegenwoordig niet ver meer,” stelt Pliester. “Om een financier te vinden voor de bedrijfsoverdracht is een realistische inzage van de daadwerkelijke waarde van de onderneming noodzakelijk. Ook de verschillende financieringsconstructies vergen een gedegen vooronderzoek. Bovendien is een serieuze studie van de lopende contracten met bestaande klanten en leveranciers geen overbodige luxe.” Gratis advies MKBNext en zijn partners IFN Finance, Credion, Van Diepen van der Kroef, MKB Adviseurs en Fit For Sale waren gezamenlijk aanwezig op de Week van de Ondernemer in het Beatrixgebouw van de Jaarbeurs in Utrecht en gaven samen een hele week gratis advies aan ondernemers over bedrijfsovernames en alles wat daarbij komt kijken.

Bedrijven worden straks doorlopend gecontroleerd Om witwassen van zwart geld en het financieren van terrorisme tegen te gaan, wordt het toezicht op bedrijven en andere rechtspersonen verbeterd. Het kabinet besloot op voorstel van minister Ernst Hirsch Ballin van Justitie tot het afschaffen van de preventieve toets bij oprichting en over te gaan op een systeem van doorlopende controle. De overheid gaat in de toekomst aan de hand van zogeheten risicoprofielen na of een verhoogde kans bestaat op criminaliteit. Het ministerie maakt dan zoveel mogelijk gebruik van allerlei gegevens die beschikbaar zijn binnen de overheid, zoals de gemeentelijke basisadministratie, het handelsregister, de Belastingdienst, het kadaster of de uitkeringsinstanties. Toezicht verscherpt De ministerraad heeft op voorstel van minister Hirsch Ballin van Justitie ook ingestemd met het wetsvoorstel dat het toezicht op rechtspersonen aanscherpt. De huidige, preventieve toets bij de oprichting van een onderneming wordt vervangen door een nieuw systeem van doorlopende controle van rechtspersonen. Ook zullen meer bedrijven onder de voorgestelde regeling vallen. De maatregel sluit aan bij het door het kabinet ingezette project 'Veiligheid begint bij voorkomen' waarbij versterking van de aanpak van financieel-economische criminaliteit een van de onderwerpen is. Het kabinet wil voorkomen dat bedrijven zwart geld witwassen of terrorisme financieren.


geen gezicht?

communicatie is beeldbepalend

redactie, ontwerp en productie van uw communicatiemiddelen

raadhuisplein 18, 6411 hk heerlen t (045) 574 24 80 f (045) 571 00 70 e [email protected]

www.vanzandvoortmedia.nl

ADVERTORIAL

¾IJH7J;=?I9>?DDEL;H;DM7F;DJED:;HD;C;H J;=;DPM77HM;;H¿ De gevolgen van de kredietcrisis worden steeds duidelijker zichtbaar. Nog nooit eerder was het zo belangrijk om als ondernemer uw toekomstige strategische koers kritisch onder de loep te nemen. Het programma Strategisch Innoveren zorgt ervoor dat u in deze tijden van economische recessie veel sterker in de schoenen komt te staan. Niet alleen in de nabije toekomst, maar ook op de lange termijn. Marc Breugelmans en Wouter van den Brink, strategisch adviseurs van Arc Nederland, over het belang van innovatiekracht in het MKB.

Het adviesteam van Arc Nederland met Wouter van den Brink (tweede van links) en Marc Breugelmans (vierde van links)

Het programma Strategisch Innoveren – een initiatief van het onderzoeksbureau UNI-MERIT van de Universiteit Maastricht – heeft zijn waarde in de praktijk al ruimschoots bewezen. In de afgelopen drie jaar namen circa 650 bedrijven uit de Euregio Maas-Rijn aan dit traject deel. De komende vier jaar staan nog eens 300 Limburgse bedrijven in de rij. Geen wonder, want het traject is laagdrempelig én financieel gunstig. De uitvoering is in handen van een aantal streng geselecteerde strategische adviesbureaus, waaronder Arc Nederland. Strategisch Innoveren is geen overbodige luxe, want in de huidige economische situatie is het voor iedere ondernemer een must om zich te heroriënteren. Wie wil overleven, moet goed nadenken over de toekomst van zijn bedrijf. Toch is er geen enkele reden tot doemdenken, want juist de huidige marktomstandigheden bieden veel kansen. Mits ondernemers die mogelijkheden met beide handen aangrijpen. “De huidige tijd daagt de ondernemer uit om nieuwe wegen te bewandelen. Om het bestaansrecht van je bedrijf veilig te stellen, is dit hét moment om innovaties door te voeren”, zegt Wouter van den Brink.

BLOOTGEVEN Het programma Strategisch Innoveren wapent de ondernemer tegen zwaar weer: zoveel is duidelijk. Het begrip ‘innovatie’ moet daarbij overigens ruim worden opgevat. Innovatie beperkt zich niet alleen tot het op de markt brengen van een nieuw product. Het kan ook gaan om het verbeteren van het productieproces of van werkmethoden of een andere marktbenadering. Zoals ondernemers maar al te vaak ervaren, is het inslaan van een nieuwe strategische koers niet iets dat je alléén voor elkaar krijgt. De ondernemer behaalt alleen zijn doel als zijn werknemers er samen met hem de schouders onder zetten. Het huidige ondernemen vraagt meer dan ooit om een gezamenlijke inzet en creativiteit. Dat vergt wel van de ondernemer dat hij zijn strategische visie deelt en zich op dat punt blootgeeft. Het programma Strategisch Innoveren helpt daarbij. “Veel ondernemers ervaren het programma als een echte eyeopener”, zegt Marc Breugelmans. “Door de heldere bedrijfsanalyse wordt duidelijk hoe je er als bedrijf op dit moment voor staat en waar je in de toekomst naar toe wil. En wat je vooral ook niet wilt doen. Daarmee leg je een stevig fundament voor nieuwe tijden.”

NIEUWE INZICHTEN De meeste ondernemers ontbreekt het niet aan een heldere toekomstvisie. Maar het in de praktijk brengen van die ideeën blijft vaak een lastige klus. Het programma Strategisch Innoveren reikt ondernemers het gereedschap aan om meteen aan de slag te gaan. Wie zijn we? Wat hebben we de markt te bieden? Wat zijn onze sterke en zwakke punten? Dergelijke vragen krijgen de ondernemer en enkele geselecteerde medewerkers gedurende twee intensieve workshops voorgelegd. Na afloop krijgt de ondernemer een concreet plan van aanpak in handen waarmee hij al op korte termijn veranderingen kan verwezenlijken. Maar ook op de lange termijn helpen de nieuw verworven inzichten de ondernemer om duurzaam te blijven ondernemen.

Arc Nederland BV Bisschop Lindanussingel 37 T (0475) 35 89 00 E [email protected]

6041 LV Roermond F (0475) 35 89 09 W www.arcnederland.nl

Ondernemersnieuws Klein Geluk uit Venlo wint regiofinale Limburg van ‘Jong Ondernemen’

Jong talent breekt door De vijf beste MBO-studentenbedrijven van Limburg namen het op 23 april jl. tijdens de regiofinale tegen elkaar op in de strijd om de titel ‘Beste MBO college company van de provincie Limburg'. Winnaar werd Klein Geluk uit Venlo. Een vakjury beoordeelde de studentenbedrijven op hun presentatie, bedrijfsplan en resultaten. De jury was onder de indruk van de ondernemende prestaties van alle College Companies

Het ondernemersprogramma van Jong Ondernemen leert studenten via een ondernemingsplan, aandelenuitgifte en in- en verkooptechnieken slim en met succes te ondernemen. De winnende onderneming Klein Geluk bestaat uit acht studenten van de Gilde-opleiding, afdeling handel, in Venlo. Zij ontwikkelden Klein Geluk, een klavertje vier, vergeet-mij-nietje of zonnebloemetje in blik. Het etiket dat rondom op het blikje zit, kan geheel naar eigen wens worden gepersonaliseerd, met bijvoorbeeld een gedichtje, een persoonlijke wens of een bedrijfslogo. Klein Geluk onderscheidde zich van de andere deelnemers, doordat het een sterke marketingformule hanteerde en het geheel zeer professioneel oogde.

Bedrijfskapitaal Jong Ondernemen is in 1990 opgericht om leerlingen en studenten van basisonderwijs tot en met wetenschappelijk onderwijs door middel van speciale lespakketten te leren wat 'ondernemen' inhoudt. Deze lespakketten zijn inmiddels onderdeel van het actieprogramma 'Leren Ondernemen' van de ministeries van

De voltallige studentenonderneming Klein Geluk achter het product dat zij in de markt zet

Economische Zaken en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, een speerpunt dat ook is opgenomen in het regeerakkoord van het huidige kabinet. De deelnemers,

pen ze aandelen om bedrijfskapitaal te verkrijgen. Na toestemming van de aan-

MBO-studenten, bedenken een innovatief product of importeren een product,

deelhouders gaan ze het plan uitvoeren en leggen ze verantwoording af aan de

houden marktonderzoek en schrijven een ondernemingsplan. Vervolgens verko-

aandeelhouders.

Jong Ondernemen Jong Ondernemen wordt mogelijk gemaakt door ABN AMRO, Deloitte, DSM, Entrepeneur Consultancy, de Kamer van Koophandel, het ministerie van Economische Zaken, het ministerie van Financiën, het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, MN Services, NOvAA, Twinfield en VNO/NCW. Meer informatie over Jong Ondernemen op www.jongondernemen.nl of neem contact op met Peter Verstappen (06-44238896 of [email protected]) en over Klein Geluk op www.kleingeluk.net.

Klein Geluk neemt de eerste prijs in ontvangst

Elf Limburgse bedrijven

in MKB Innovatie Top 100

Elf Limburgse bedrijven staan in de MKB Innovatie Top 100, die door Syntens (innovatienetwerk voor ondernemers), het ondernemersmagazine Bizz en het Octrooicentrum Nederland wordt samengesteld en gepresenteerd. De hoogste Limburgse notering

Limburgs meest innovatieve bedrijven 26 Bedrijf: Rimas (www.rimas.nl), Helden Beringe Innovatie: assemblagelijn voor automatisch inlijsten van zonnecelpanelen. 27 Bedrijf: Biggle Toys bv (www.biggle-toys.com), Maastricht Innovatie: i-blocks, learning tool voor het basisonderwijs

was dit jaar voor Rimas BV uit Helden-Beringe, dat de 26e plek veroverde met een assemblagelijn voor het automatisch inlijsten van zonnecelpanelen. Hierdoor is de cel veel minder kwetsbaar, beter hanteerbaar en makkelijker monteerbaar.

Agis Automatisering uit Harmelen werd tot meest succesvolle en innovatieve onderneming uitgeroepen. De jury keek naar originaliteit, impact en omzetpotentie van de innovatie. Zij bestond uit kamerlid Charlie Aptroot (VVD), Bart Stomphorst (CEO van Sandd, het op één na grootste postbedrijf ), Joris Craandijk (bedenker van de beertender) en Arjan Kors (hoofdredacteur Bizz). De top 100 werd bekendgemaakt door secretaris-generaal Chris Buijink van

Biggle Toys uit Maastricht werd een goede tweede voor Limburg met de utvinding van i-blocks, een nieuw leermiddel voor het basisonderwijs.

33 Bedrijf: Fainox (www.beveiliguwbedrijf.nl), Horst aan de Maas Innovatie: bedrijfs- en woningbeveiliging met hoogspanning 36 Bedrijf: Delite (www.delite-bv.nl), Kerkrade Innovatie: eivervanger voor bakkerijen

het ministerie van Economische Zaken in het McDos Goffert voetbalstadion van NEC in Nijmegen. Alle 100 genomineerde bedrijven hebben succesvolle innovaties doorgevoerd op het gebied van producten, diensten, processen of de organisatie. Met de realisatie van deze vernieuwingen hebben ondernemers hun omzet verhoogd, hun voortbestaan zeker gesteld of bestaande producten verbeterd.

Voorselectie De MKB Innovatie top 100 is totstandgekomen na een voorselectie door Syntens, dat op jaarbasis 20.000 adviezen verstrekt aan het MKB over innovatie. Aan de MKB Innovatie Top 100 is bewust geen prijs verbonden. De kracht van het initiatief is te laten zien waartoe het MKB in staat is. De 100 bedrijven en hun innovaties zijn te vinden op www.syntens.nl/innovatietoppers. Hier staan ook videoreportages over aansprekende innovaties uit de ranglijst.

54 Bedrijf: Anatech (www.anatech.nl), Sittard Innovatie: meetsensor voor extreme omstandigheden 63 Bedrijf: Ardol (www.ardol.nl), Susteren Innovatie: natuurlijk alternatief voor antibiotica voor dieren 68 Bedrijf: Rubruko (www.rubruko.nl), Venlo Innovatie: klik-kozijn 71 Bedrijf: Innovatie: 74 Bedrijf: Innovatie:

Brubek (www.bps-parking.nl), Haelen mechanisch parkeersysteem Draline bv / AMT Netherlands bv (www.draline.nl), Nederweert, Helmond PSR Jet System (turbine motor voor zweefvliegtuigen

77 Bedrijf: PathoFinder (www.pathofinder.com), Maastricht Innovatie: Pathofinder, multiparameter -analyse voor infectie van de luchtwegen 94 Bedrijf: Health Promotion at Work (www.healthpromotionatwork.nl), Sittard Innovatie: productiviteits- en gezondheidsmanagement


ondernemerSagenda professor ontmoet professional Wat zet je op het spel? Ben je ondernemer of manager? Maandag 25 mei, 15.30 uur, Universiteit Maastricht Sprekers: professor Jan Cobbenhagen, hoogleraar Ondernemerschap en o.a. directeur van de UM Holding en Maurice Horsten, ondernemer en CEO van PharmaCell B.V. Gespreksleider: professor dr. Wil Foppen Wanneer ben je bereid persoonlijk risico te lopen? Wie van de twee doet dat: de ondernemer of de manager? Praten we niet te veel over ondernemerschap, terwijl het gaat over mensen aan het hoofd van een bedrijf. Wat voor risico lopen die? Salaris is verzekerd, optie of bonus geregeld, maar ze hebben nul eigen munten ingelegd. Wanneer hebben we het over de echte ondernemer? Wie werkt er voor veel minder dan zijn marktwaarde? Wie zet haar/zijn baan op het spel? Wat kunnen ondernemer en manager van elkaar leren en wat vooral niet? Logistieke operatie uruzgan Woensdag 27 mei Legerplaats Oirschot Spreker: brigadegeneraal G.J. Broeks, commandant van het Operationeel Ondersteunend Commando Land (OOCL) Logistiek is binnen de krijgsmacht meer dan alleen distributie en transport. Ook onderhoud aan wapensystemen, voertuigen en medische hulpverlening valt onder dit commando. Eind 2007 zaten 240 mensen van de Logistieke Brigade in Afghanistan. Het platform Defensie Bedrijfsleven Regio Zuid-Nederland houdt zich bezig met projecten die een wederzijds belang hebben. Belangrijkste speerpunt is de arbeidsmarkt, waarin Defensie en bedrijfsleven gezamenlijk bekijken hoe ze beter gebruik kunnen maken van de arbeidsmarkt en militairen beter kunnen laten doorstromen naar het bedrijfsleven. Ander speerpunt is samenwerken. Defensie doet nog veel ondersteunende taken zelf, maar wil die geleid en geleidelijk overdragen aan het bedrijfsleven. Zie ook het artikel op pagina 56. europese verkiezingen Op 4 juni a.s. vinden de Europese verkiezingen plaats. Zie voor meer informatie www.kieswijzer.eu of www.ikkieswijzer.nl

LwV Golfdag Vrijdag 12 juni Burggolf Herkenbosch Samen met andere leden een balletje slaan op de schitterende accommodatie van Burggolf Herkenbosch, contacten leggen, genieten van hapjes en drankjes en zo het aangename met het nuttige verenigen.

Voor meer informatie over bijeenkomsten van Ondernemend Limburg en andere bijeenkomsten die interessant zijn voor ondernemers kunt u ook kijken op www.ondernemendlimburg.eu.


coLo fon Ondernemend Limburg Het O.L. magazine is een uitgave van Ondernemend Limburg, de overkoepelende organisatie van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (lltb), Limburgse Werkgevers Vereniging (lwv) en MkB-Limburg (mkb) en is op de eerste plaats een platform voor het hele bedrijfsleven in Limburg. Ondernemers -groot en klein- kunnen zich profileren, kennis en informatie uitwisselen en hun standpunten over bepaalde issues toelichten. uitgever: EFkA uitgevers bv Gouverneurlaan 4 Postbus 155, 6000 AD Weert tel: (0495) 45 01 05, fax: (0495) 53 94 85 email: [email protected] internet: www.efka-uitgevers.nl

bladmanagement: Rob Smeets / Roger Gubbels tel: (0495) 45 01 05 e-mail: [email protected] [email protected] hoofdredactie: Ondernemend Limburg Thijs Metsemakers Postbus 1057 6040 kB Roermond tel: (0475) 38 19 00 e-mail: [email protected] redactie Peet Adams, Nicole Alberts, Gerrie Coerts, Maikel Deben, Bart Ebisch, Sandra Litjens, Dymphy Swakhoven, Marjanne Wassink, René van Zandvoort eindredactie: Van Zandvoort Media BV Heerlen redactie-adres: Raadhuisplein 18, 6411 Hk Heerlen tel: (045) 574 24 80 fax: (045) 571 00 70 e-mail: [email protected] internet: www.vanzandvoortmedia.nl art director/vormgeving: Jo Hendriks e-mail: [email protected] traffic: Marlous Hendrikx e-mail: [email protected] druk: PreVision fotografie: Bas quaedvlieg Voor alle vragen die niet direct de inhoud van dit magazine betreffen, kunt u terecht bij EFkA uitgevers b.v. tel: (0495) 45 01 05 e-mail: [email protected] Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever of andere auteursrechthebbenden. Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld, EFkA uitgevers kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden. ISSN: 1877-2218

■

Universele leasemaatschappij (leasing alle merken)

■

Actief in Nederland, België en Duitsland

■

Online leaseofferte aanvragen

■

Leasing nieuwe en gebruikte personen- en bedrijfsauto’s

■

Ruim 25 jaar een begrip in alle mogelijke mobiliteitsoplossingen

W W W. R O A D L E A S E . N L Roadlease B.V.

Jacob Romenweg 8 Roermond T: (0475) 37 02 12

E: [email protected]

ALS GROENE MOTOR GREENPORT, NOORD-LIMBURG JAN VERCOULEN: WE MOETEN GROOT GAAN DENKEN JOS HESSELS, NIEUWE GEDEPUTEERDE VOOR ECONOMISCHE ZAKEN:

Recommend Documents