Als genezing niet meer mogelijk is Opname van patienten in de palliatieve fase van hun ziekte op de IC
dr Erwin J.O. Kompanje Erasmus MC University Medical Center Rotterdam
De pa r t men t o f I nt e ns i ve Care
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Palliatieve zorg op de IC
1. Vrouw, 42 jaar, HER-2 neu + borstkanker, longmetastasen. Palliatieve chemotherapie Tijdens influenza bi-lobaire pneumonie met respiratoire insufficientie Opname IC, intubatie, mechanische beademing Herstel pneumonie en ontwenning beademing binnen twee weken. Op IC chemotherapie gegeven
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Palliatieve zorg op de IC 2. Man, 58 jaar, COPD op basis van 40 packyears, vijf jaar terug MI, 3 jaar terug behandeld voor tongcarcinoom Palliatieve behandeling voor COPD door longarts Opname op IC met septisch beeld, intubatie, mechanische beademing Moeizame weaning binnen vier weken
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Palliatieve zorg op de IC 3. Vrouw, 53 jaar, DM-2, hypertensie, roken++, BMI 38 Opname op IC met subarachnoidale bloeding, intubatie, mechanische beademing Recidief bloeding Vanwege ernstig neurologisch beeld afzien- en staken van IC behandeling, anticiperende palliatieve zorg (butylscopolamine voor death rattle, continuering opiaten en sedativa) Overlijden, 35 minuten na staken beademing en extubatie
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Palliatieve zorg op de IC 1. Ziekte-gerichte behandeling op de IC tijdens palliatieve behandeling (bijvoorbeeld mechanische beademing voor een pneumonie tijdens palliatieve chemotherapie bij ongeneeslijke kanker en continuering van de chemotherapie) 2. Symptoom-gerichte behandeling tijdens palliatie op de IC (mechanische beademing voor een pneumonie of sepsis) 3. Palliatie in de stervensfase op de IC ([anticiperende] behandeling van belastende syptomen na staken IC-behandeling)
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
n= 1418
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
1. Overleving van kankerpatienten na orgaanfalen is verbeterd; waarom? 1. De prognose van kankerpatienten is sowieso verbeterd, dus ook na orgaanfalen 2. Intensive care behandeling is verbeterd met meer non-invasieve diagnostische en therapeutische mogelijkheden 3. Orgaanfalen bij kankerpatienten wordt beter begrepen (e.g. een specifieke bacteriele origine) 4. Chemotherapie is minder invasief, waardoor de weerstand van kankerpatienten beter is
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Azoulay et al., Ann ICM, 2011
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Waarom nemen we patienten op de IC op? 1. Acuut, vanwege acuut orgaanfalen vanuit een ‘onbeschaduwd bestaan’ 2. Acuut, vanwege acuut orgaanfalen bij chronische ziekte 3. Acuut, vanwege orgaanfalen bij toenemend orgaanfalen door bijv. ouderdom 4. Gepland, na electieve ingrepen (bijvoorbeeld chirurgie)
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Waarom nemen we patienten op de IC op? Een belangrijke reden is om te voorkomen dat patienten komen te overlijden door het acute orgaanfalen. Zonder IC opname zal een belangrijk deel van de patienten komen te overlijden
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Opname ICU
Opname ICU
Opname ICU Opname ICU
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Opname IC
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Chronische comorbiditeit is algemeen bij op IC opgenomen patienten (DM, COPD, kanker, chronische nierlijden, eind-stadium leverfalen, obesitas)
Dus veel van de reguliere IC opnames zijn al palliatief!
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Percentage van de patienten met 1 of meer ernstige co-morbiditeiten: 43% (n = 15619)
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Additionele kosten na overleving IC worden o.a. ingegeven door comorbiditeit
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
‘Zinloos medisch handelen’ is geen juiste term Het gaat er om of opname en behandeling op de IC ‘doelmatig’ (appropriate) of ‘nietdoelmatig’ (inappropriate) is ‘Zinloos’ is een prognose, ‘doelmatig’ is een afweging
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
‘Niet-doelmatig’ (inappropriate) 1. ‘Te veel’ -- ‘geen IC indicatie’ -- ‘te goed voor de IC’ -- ‘verwachte prognose’ (teveel co-morbiditeit, geen overleving zonder IC, ‘non-responder’, ‘minimal responder’, patho-fysiologisch) 2. ‘Te duur’ -- short-term (bijvoorbeeld ECMO) -- lange termijn (hoge kosten door multiple co-morbiditeit)
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
‘Niet-doelmatig’ (inappropriate) in relatie tot palliatieve patienten 1. ‘Te veel’ Niet a priori. Zelfde afweging als bij nietpalliatieve patienten (die vaak al ernstige comorbiditeit hebben) 2. ‘Te duur’ Niet a priori. Zelfde afweging als bij nietpalliatieve patienten
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Richtlijn nalaten en staken van behandeling en palliatieve zorg na het staken van behandeling bij volwassen IC patiënten
NVIC End-Of-Life richtlijn definitief.pdf (123 KB)
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
Erasm us M C University M e d i c a l Center R o t t e r d a m
Dep ar t ment o f I nt e ns i ve Care Ad ults
PDF van deze presentatie op www.erwinkompanje.com bij ‘lezingen’ Erasmus MC University Medical Center Rotterdam
De pa r t men t o f I nt e ns i ve Care