Alle plannen op tafel! Een uitwisselingsplatform voor digitale stedenbouwkundige informatie Peter Willems, Departement Ruimte Vlaanderen - An Heirman, GIM NV V-ICT-OR shopt it - 25/04/2013
1
Inhoud • • • • • •
• •
Probleemstelling Doelstelling Impact Complexiteit Projecten Opdracht DSI - doelstellingen - scope (gegevens, gegevensvorm, uitwisselplatform) - succesfactoren - oplevering fase 1: technologisch, richtlijnen, afsprakenkader, regelgeving, beheer Stappenplan opstart Acties 2013
2
Probleemstelling •
Nog geen volledig, betrouwbaar, continu bijgewerkt, geografisch digitaal overzicht beschikbaar van al de vigerende verordenende ruimtelijke plannen (gewestplan, APA, BPA, RUP,…) in het Vlaams Gewest, en het onderling verband tussen hun respectieve stedenbouwkundige voorschriften.
3
Doelstelling •
Opstellen van een generiek platform voor de digitale uitwisseling van verordenende ruimtelijke plannen (en hun afgeleiden), om te komen tot een actueel en volledig overzicht van de ruimtelijke juridische plancontext, ook raadpleegbaar via een GIS-omgeving,
4
Impact • • •
Strategische investering Multiplicatoreffect, zichzelf terugverdienen Katalysator voor tal van interne en externe processen en verwachtingen - opmaakproces RUP ( op alle niveaus) - monitoring beleid Ruimtelijke Ordening - studies, rapporten en onderzoek - project digitale bouwaanvraag - project versnelling investeringsprojecten - project notarisbrief - VIA-doorbraak slagkrachtige overheid - implementatie GDI-decreet (vanuit Europese INSPIRE-richtlijn) - implementatie andere wetgeving (grond- en pandenbeleid, milieu…) - etc.
5
Complexiteit •
•
•
Diverse betrokken partijen - gemeenten / provincies / Vlaamse overheid - adviesverlenende overheden - andere beleidsdomeinen - professionele doelgroepen (architect, notaris,…) - burger Gedistribueerd concept - ‘samenstellen’ van verschillende authentieke databronnen - integratie bestaande uitwisselsystemen - conformiteit met de INSPIRE-richtlijn en het GDI-decreet Heterogene plansoorten - plansoorten vormelijk verschillend - verschillende digitale beschikbaarheid - omgaan met verschillende ondergronden
6
Wat staat er concreet op stapel?
7
Opdracht DSI-platform: fase 1 •
•
Tijdspad projectfase 1 - Opstart: februari 2012 - Oplevering: januari 2013 Inzet 2012 - Ongeveer 1 VTE (departement RV) - 630.000 euro (dep. RV, ICT-budget) - input lokale besturen (werkgroep
8
DSI-platform fase I: doelstellingen Procesmatige doelstellingen •
•
• •
Inzicht in de bestaande uitwisselsystemen, praktijken en regelgeving - tekortkomingen, opportuniteiten - rekening houdend met al de stakeholders: veel overleg! Optimaliseren en integreren van de technische richtlijnen voor de digitale uitwisseling van ruimtelijk verordende plannen en hun afgeleiden Aanbevelingen voor aanpassingen aan de regelgeving Aanbevelingen voor de managementstructuur nodig voor het organisatorische beheer: welke partners houden het platform up-andrunning en op welke manier
9
DSI-platform fase I: doelstellingen Technische doelstellingen •
•
Ontwikkelen en testen van het DSI-platform met als componenten: - respository met de authentieke samengestelde bron van stedenbouwkundige informatie van de aanbiedende partijen - webservices voor ontvangst van stedenbouwkundige informatie - webservices voor distributie van stedenbouwkundige informatie - uploadtoepassing voor ontvangst stedenbouwkundige informatie - synchronisatie met GDI-Mercator - webservices stedenbouwkundige plancheck - beveiliging - beheerstoepassing DSI is geen workflowtool: geen dossierafhandeling!
10
DSI-platform fase I: scope (gegevens)
11
DSI-platform fase I: scope (gegevens)
12
DSI-platform fase I: scope (gegevens) •
Ruimtelijke verordende plannen, hun afgeleiden, verordeningen DossierType
gewestplan algemeen plan van aanleg bijzonder plan van aanleg ruimtelijk uitvoeringsplan (gewestelijk) ruimtelijk uitvoeringsplan (provinciaal) ruimtelijk uitvoeringsplan (gemeentelijk) PLAN onteigeningsplan RO (gewestelijk) onteigeningsplan RO (provinciaal) onteigeningsplan RO (gemeentelijk) rooilijnplan RO (gewestelijk) rooilijnplan RO (provinciaal) rooilijnplan RO (gemeentelijk) (mogelijke) planbaten (mogelijke) planschade AFGELEIDE VAN PLAN (mogelijke) kapitaal / gebruikersschade recht van voorkoop RO bouwverordening verkavelingsverordening VERORDENING stedenbouwkundige verordening (gewestelijk) stedenbouwkundige verordening (provinciaal) stedenbouwkundige verordening (gemeentelijk)
• •
VO-dRO
Prov
Gem
B B B NB NB NB NB NB NB B B NB NB NB NB B
NB NB NB NB
B NB NB NB NB B B
NB NB NB
Adviezen bij procedures Verkavelingsvergunningen (vanuit DBA) 13
DSI-platform fase I: scope (gegevensvorm) •
Metadata
•
Geografische objecten - vector *contouren *planelementen: grondvlak, overdruk, lijnen, punten - gegeorefereerde rasters
•
Documenten - verordenend grafisch plan van RUP - bijlagen van RUP *besluit Vlaamse Regering *stedenbouwkundige voorschriften * toelichtingsnota (tekst + kaarten) *register planschade, planbaten, kapitaal- en gebruikersschade *onteigeningen * passende beoordeling *veiligheidsrapport - adviezen
14
Output
Contouren (scope) Planelementen Sted. voorschriften …
Plannenviewer, DBA, RWO DM, Mercator, Desktop GIS, …
Doelsystemen
Bronsystemen
DSI-platform fase I: scope (uitwisselplatform)
Sted. voorschriften Input Contouren Planelementen …
Richtlijenen
Ontsluiting Export
Public. db
Standaarden
planintegratie
Transact. db
ETL
Richtlijnen
Frontend input
Input
Standaarden
Adviezen
Output
Backoffice 15
Opdracht DSI-platform: succesfactoren Implementatietraject •
•
Gefaseerde aanpak - duidelijk keerpunt vastleggen (nieuwe plannen vs. bestaande plannen) - detailleringsgraad omgekeerd chronologisch - haalbaar ritme, voldoende overgangsperiode - verplicht karakter faseren Rekening houden met heterogeniteit van de deelnemers en van de digitale gegevens - 3 bestuursniveaus (multi-governance, subsidiariteit) - heel divers landschap (vooral bij gemeenten) qua ervaring, kennis, investeringsniveau, aantal, complexiteit en leeftijd van de betrokken plannen,… - verschillende plansoorten met uiteenlopende digitale beschikbaarheid en diverse nauwkeurigheden
16
Opdracht DSI-platform: succesfactoren •
• •
•
Verschillende soorten gebruikers - andere beleidsdomeinen - professionals (architecten, notarissen,…) Verschillende manieren van procesafhandeling (o.a. via ICTdienstverleners) Win-win situatie voor alle deelnemers - afstemming op de inhoudelijke processen - opletten voor remmende voorsprong - verminder de inspanning (voor lokale besturen) - grootste knelpunten eerst (toegankelijkheid, volledigheid,…) -… Verankering in de wetgeving - getrapt
17
Opdracht DSI-platform: succesfactoren Beheer van de oplossing
Kwaliteit van de gegevens • • • •
GDI-doelstellingen Eenduidig statuut van gegevens op platform Creatief omgaan met onnauwkeurige ondergronden Opvangen dynamiek gegevens tijdens procesverloop
Functionele en technische keuzes
18
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Technologisch •
Architectuur
19
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Technologisch •
Synchronisatie met andere systemen: GDI-Mercator
U itw is s e lin g s p la tfo rm
P u b lic a tie d a ta b a n k e n
M e rc a to r
D a ta E n g in e
M e rc a to r In te rn e d a ta b a n k
R a a d p le g e r G IS d e s k to p g e b ru ik e r
C a ta lo g u s
H a rv e s tin g
C a ta lo g u s
R a a d p le g e r C a ta lo o g D S I d o s s ie rs e n g e o g ra fis c h e s e rv ic e s
20
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Richtlijnen •
Screening bestaande technische richtlijnen - uitwisseling gegevens betreffende het plannenregister - uitwisseling gegevens RUP - uitwisseling gegevens betreffende PB, PS, KS en GS - overdrachtspecificaties RVV ruimtelijke ordening
•
Integratie in nieuw, gebundeld richtlijnenpakket
21
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Richtlijnenpakket •
Conceptueel model - dossier
*PlanContour *PlanDeelgebied *PlanElement *PlanAfgeleide *PlanAfgeleideElement *VerordeningsContour
22
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Richtlijnenpakket •
Gedetailleerde specificaties voor uitwisseling - dossieridentificatieformulier: identificatie van de stukken behorende tot een dossierfase - geografische vectorgegevens: softwareonafhankelijke vormelijke beschrijving van alle geografische objecten en hun attributen
23
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Richtlijnenpakket •
Gedetailleerde specificaties voor uitwisseling - geografische rastergegevens: uitgesneden georasterbestand van het grafisch verordenend plan, legendebestand
- Cartografische voorstelling: SLD als alternatief voor geoTIFF
24
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Richtlijnenpakket •
Gedetailleerde specificaties voor uitwisseling - dossierstukken (BS, GP, SV, TN, TNK, RPC,…) - adviesvragen en adviezen - metadata
25
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Richtlijnenpakket •
Algemene aspecten m.b.t. de uitwisseling - bestandsnaamconventies (best practices) - manier van uitwisselen (XML, ZIP-SHP, ZIP-XML) - moment van uitwisselen - sjablonen *dossieridentificatieformulier *shapefiles *XML *SLD
26
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Operationeel oplaadloket •
•
Alle bronbeheerders (gewest, provincies, gemeenten) kunnen (indien ze er wensen gebruik van te maken) via dit e-loket hun gegevens conform het richtlijnenboek op het platform opladen Ook mogelijkheid om adviezen bij de procedure op te laden
27
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Gebruik gegevens na publicatie •
Mogelijkheden: - via specifieke client toepassing, vb: plannenviewer dRV - via gebruik van de web services in een desktop GIS pakket, vb: wfs in Quantum GIS:
28
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Regelgeving & Beheersstructuur •
Voorstellen tot optimalisatie van de juridische regelgeving (VCRO) - decretale bepalingen (plannenregister, stedenbouwkundig uittreksel, ontvoogding gemeenten, informatieplicht, RUP,…) - uitvoeringsbesluiten
•
Rapport over beheersstructuur - strategisch beheer - operationeel beheer
29
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Afsprakenkader: gefaseerde aanpak •
Leeftijd - 1/ Nieuwe plannen - 2/ Bestaande plannen
•
Detailleringsgraad - Hoe definitiever, hoe meer detail - Cfr matrix voor de verschillende dossierfasen
•
Verplichting (principes – finetuning nodig!) - 1/Aanlevering volgens richtlijnen - 2/Goedkeuringsprocedure koppelen aan aangeleverde info - 3/Volledig digitale afhandeling, inclusief digitale handtekening
30
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Afsprakenkader: opname bestaande gegevens •
Per plantype verder uitwerking van werkwijze, rekening houdend met: - de onderdelen (bv. eerst plancontouren, besluit, grafisch plan,…) - de leeftijd van het plan (bv. eerst alles van na 1999,…) - de procesfase (eerst de definitief goedgekeurde plannen; ook voorafgaande fasen nog, en zo ja tegen welke termijn?) - de capaciteit van de bronbeheerder (eventueel krijgen bepaalde ‘gevallen’ wat meer tijd voor bepaalde zaken?)
31
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Afsprakenkader: opname bestaande gegevens > enkele voorbeelden •
• •
•
Gewestplan: - door dRV - gebiedsdekkende GIS-gegevens erop vanaf de opstart, later bijvullen APA’s: - slechts 3 of 4, via werksessie met betrokken gemeenten BPA’s: - mogelijke piste: controle door lokale besturen van bij dRV beschikbare contouren en gegeorefereerde scans, dan conversie en inladen door dRV, vervolgens aanvulling door lokale besturen - alternatief: lokaal bestuur doet alles zelf - planelementen in latere fase, tenzij lokaal bestuur die meteen erbij wil en het zelf ook doet RUP’s: - gewestelijke: alles door dRV - provinciale: door provinciebesturen - gemeentelijke: ? > sowieso voor alle plannen eerst de fase ‘besluit tot goedkeuring’ 32
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Afsprakenkader: naverwerking uitgesloten delen • •
Bronbeheerder blijft verantwoordelijk voor het opladen op DSI van de aangepaste versie Onderling tussen eigen afspraken gemaakt worden - tussen gemeente en provincie - tussen provincie en Vlaams Gewest
>> Afspraken moeten nog gemaakt worden alvorens 1e nieuwe definitieve proRUPs en gemRUPS op DSI terecht komen
33
Opdracht DSI-platform: oplevering fase I Afsprakenkader: (data) kwaliteitscontrole • •
Vormelijke kwaliteit: wordt gecontroleerd aan de hand van de richtlijnen en daarop geïmplementeerde validatieregels Inhoudelijke kwaliteit: wordt niet gecontroleerd door het platform, bronhouder moet zelf de juiste inhoudelijke gegevens voorzien in de informatie die opgeladen wordt
34
Opstart DSI-platform en wat in 2013? Stappenplan opstart uitwisselplatform • Gefaseerde opstart 3 ‘productielijnen’ - ‘gewestelijke’ lijn (xx/xx/2013) - kort gevolgd door de ‘provinciale’ lijn? - ‘gemeentelijke’ lijn *voldoende overgangsperiode *verplichting vanaf 01/01/2015 (richtdatum?)
35
Opstart DSI-platform en wat in 2013? •
Randvoorwaarden opstart ‘gewestelijke gegevens’ - technologisch in productie stellen van platform (garantie) - minimale startgegevens klaarzetten (bestaande geodata en documenten, parameters adviesverlening,…) - richtlijnenboek formeel activeren *klaarmaken voor publicatie (lay-out, context,…) *bestaande richtlijnen deactiveren of aanpassen - afstemming met procescoördinatie gewestelijke RUP - afstemming met bijgestelde ontvoogding gemeenten - communicatietraject *website (functionele en technische info, FAQ,…) *infosessies voor provincies en gemeenten (Atrium, Geolokaal.be,…) *specifieke opleidingen (intern) - ondersteuning *intern (team GIS dRV + externe opdracht) *uitbreidbaar
36
Opstart DSI-platform en wat in 2013? •
(aanzet) randvoorwaarden opstart ‘provinciale gegevens’ - afspraak met 5 provincies over opstartmoment - minimale startgegevens klaarzetten (bestaande geodata en documenten, parameters adviesverlening,…) - richtlijnenboek geactiveerd - afstemming met procescoördinatie provinciale RUP - afstemming met bijgestelde ontvoogding gemeenten - communicatietraject *website (functionele en technische info, FAQ,…) *infosessies voor gemeenten (Atrium, Geolokaal.be,…) *specifieke opleidingen (intern bij provinciebesturen) - ondersteuning *intern (bij provinciebesturen) *externe eerstelijnsondersteuning vanuit dRV
37
Opstart DSI-platform en wat in 2013? •
(aanzet) randvoorwaarden opstart ‘gemeentelijke gegevens’ - afspraak met gemeenten over opstartmoment - minimale startgegevens klaarzetten (bestaande geodata en documenten, parameters adviesverlening,…) - richtlijnenboek geactiveerd - afstemming met bijgestelde ontvoogding gemeenten *belangrijke impact! *afbouw regeling ‘conformverklaring’ *heroriëntatie subsidieregeling (naar ondersteuning) – - communicatietraject *website (functionele en technische info, FAQ,…) *infosessies voor gemeenten (Atrium, Geolokaal.be,…) *specifieke opleidingen (voor gemeenten) - ondersteuning *intern (bij gemeentebesturen) *extern > eerstelijnsondersteuning vanuit provinciebesturen? Maatwerk per provincie? > tweedelijnsondersteuning vanuit dRV (via provinciebesturen)?
38
Opstart DSI-platform en wat in 2013? • Actie vanaf 2013 - Project ‘vullen van de doos’ *DSI-platform in 2013 zoveel mogelijk bevolken met bestaande gegevens *Gefaseerde aanpak, verschillende detailgraad *Vooral de gemeentelijke gegevens vormen een uitdaging - aanpassingen wetgeving realiseren (in voege vanaf?) - uitbreiden proces *natraject (Raad van State, beroepen gemeentelijke RUP) *voortraject (vooroverleg) - nieuwe functionaliteit (aan oplaadloket, uitwisselplatform) - specifieke geoviewer *visualisatie via DSI-webservices *gebruik van plancheck-webservice (doorprikrapport) - Omgevingscheck (doorprikrapport) (vanuit project DBA) - Inbouwen tool ‘aanmaak deelpercelen planbaten’ - Tools bouwen voor (recurrente) monitoring op DSI-data -…
39