agendapunt 3.b.12 1220707
Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden STRATEGISCH KETENPLAN NETWERK AFVALWATERKETEN DELFLAND Portefeuillehouder Datum Aard bespreking Afstemming Bijlagen Zaaknummer
Olphen, J.W.A. van 10 november 2015 Besluitvormend 1 45143
Gremia
Datum
Aard
PFO Olphen
19-10-2015
B
D&H cie GSG VV
10-11-2015 01-12-2015 17-12-2015
B
Advies/ besluit (Geen) Conform -
Parafering Geparafeerd door: Korte, J.D. de Geparafeerd Geparafeerd door: Filius, J.D.
Gevraagd besluit College van Dijkgraaf en Hoogheemraden 10-11-2015 1. Het Strategisch Ketenplan (SKP) van Netwerk Afvalwaterketen Delfland (NAD) vast te stellen. 2. Het collegebesluit ter vaststelling aan te bieden aan de VV. 3. Op de watertafel d.d. 2 december 2015, onder voorbehoud van het besluit van de VV, in te stemmen met het SKP. Besluit College van Dijkgraaf en Hoogheemraden 10-11-2015
Langetermijnvisie en Strategie Netwerk Afvalwaterketen Delfland
1.
Probleemstelling - context
Om uitvoering te geven aan de landelijke afspraken voor de afvalwaterketen zoals omschreven in het Bestuursakkoord Water (april 2011) hebben 12 gemeenten in de regio Delfland en het Hoogheemraadschap van Delfland op 22 november 2013 de “Bestuurlijke Overeenkomst Afvalwaterketen” en de “Uitwerkingsafspraken Afvalwaterketen Delfland” ondertekend. Hierin zijn de volgende gezamenlijke doelen voor de samenwerking in de afvalwaterketen gesteld: Kosten van de keten minder sterk laten stijgen: de ambitie voor de beoogde structurele regionale besparing bedraagt minimaal € 10 miljoen in het jaar 2020; Kwaliteit van de dienstenverlening minimaal handhaven; Kwetsbaarheid verminderen. Als onderdeel van deze samenwerking zijn een langetermijnvisie en strategie voor de afvalwaterketen opgesteld. Er komen namelijk stevige uitdagingen op ons af. Klimaatverandering, de circulaire economie, verwachte grootschalige vervangingsopgaven en toenemende waterkwaliteiteisen maken het noodzakelijk om te ontwikkelen richting het sluiten van kringlopen en nieuwe financiële oplossingen. De langetermijnvisie en strategie helpen Delfland en gemeenten om hierin gelijke koers te houden en gezamenlijk richting te geven aan planvorming, projecten en activiteiten in het Netwerk Afvalwaterketen Delfland (NAD). Voor Delfland sluit deze koers, voor wat betreft de afvalwaterketen, aan op het nieuwe Waterbeheerplan 2016-2021 (vast te stellen in VV d.d. 19 november 2015, kenmerk 44608). In 2014 is binnen NAD een langetermijnvisie opgesteld. Op de bestuurlijke watertafel d.d. 8 december 2014 is deze, na behandling in D&H d.d. 25 november 2014, vastgesteld. In 2015 is de langetermijnvisie uitgewerkt in een strategie voor de periode 2015-2050, waarbij een aanzet is gemaakt voor een uitvoeringsprogramma voor de komende jaren (2016-2018). Langetermijnvisie, strategie en aanzet voor het uitvoeringsprogramma zijn beschreven in het Strategisch Ketenplan (SKP, zie bijlage 1). 2.
Beoogd effect
D&H wordt gevraagd om dit SKP vast te stellen en deze, via de commissie GSG d.d. 1 december 2015, ter besluitvorming aan te bieden aan de VV d.d. 17 december 2015. Daarnaast wordt gevraagd om hoogheemraad Han van Olphen te mandateren om op de watertafel d.d. 2 december 2015 het SKP te laten vaststellen met in achtneming van eventuele aandachtspunten die voortkomen uit de bespreking in de commissie GSG d.d. 1 december 2015 en onder voorbehoud van definitieve besluitvorming door de VV op 17 december 2015. 3.
Kernboodschap
In het Netwerk Afvalwaterketen Delfland (NAD) werkt Delfland met 12 gemeenten in de regio samen aan het verbeteren van de inzameling, transport en zuivering van hemel- en afvalwater in de Delflandse regio. De samenwerking heeft als doel de kostenstijging te beperken, de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren en de personele en inhoudelijke kwetsbaarheid te verminderen. Dit conform de afspraken die landelijk zijn gemaakt in Bestuursakkoord Water 2011.
Als een van de resultaten van het NAD is gewerkt aan het opstellen van een Strategisch Ketenplan (SKP), waarin een langetermijnvisie, strategie en een aanzet voor het uitvoeringsprogramma 2016-2018 zijn beschreven. De langetermijnvisie geeft aan hoe de partners binnen het netwerk denken dat de afvalwaterketen er in 2050 uit zou kunnen zien. De strategie beschrijft de ontwikkelpaden en mijlpalen waarlangs de ontwikkeling van de langetermijnvisie tot stand kan komen. Deze strategie is concreet gemaakt voor de komende jaren door een aanzet te geven voor een nog uit te werken Uitvoeringsprogramma 20162018. De visie en strategie sluiten aan bij de strategie in het Waterbeheerplan Delfland 2016-2020. Daarmee is het Waterbeheerplan, voor wat betreft de afvalwaterketen, verbonden met onze samenwerkingpartners binnen het Netwerk Afvalwaterketen Delfland. We hebben de neuzen dezelfde kant op, zodat we ons de komende jaren kunnen richten op gezamenlijke stappen in het sluiten van de kringlopen voor water, energie en grondstoffen. Op de bestuurlijke watertafel d.d. 2 december 2015 wordt de bestuurders van Delfland en gemeenten gevraagd om dit SKP vast te stellen er ter definitieve besluitvorming aan de afzonderlijke besturen van gemeenten en Delfland voor te leggen. 4.
Historie - eerdere besluitvorming
Het Strategisch Ketenplan past binnen de volgende kaders van eerder genomen besluiten: “Samenwerking in de afvalwaterketen; Richting en ruimte” (VV 27 september 2012, kenmerk 993663): Hierin heeft Delfland haar visie en positie bepaald in de afvalwaterketen door concrete uitgangspunten vast te stellen op de onderdelen van inhoud, governance en financiën. Deze vormen tevens het uitgangspunt bij de totstandkoming en verdere uitwerking van de langetermijnvisie van NAD. “Strategie afvalwaterketen en plan van aanpak project AHR T&T” (VV 26 september 2013, kenmerk 1081231): Hierin heeft Delfland besloten om de strategie voor de afvalwaterketen via een viertal parallele sporen vorm te geven, namelijk: de samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen (RoSA), de samenwerking in de afvalwaterketen van regio Delfland (NAD), de samenwerking met buurwaterschappen en de samenwerking met Delfluent. “Samenwerkingsovereenkomst Afvalwaterketen Delfland met bijbehorende uitvoeringsafspraken” (VV 21 november 2013, kenmerk 1091451): Dit is voor de periode 2013-2020 het afsprakenkader voor de samenwerking in de afvalwaterketen met gemeenten in de regio Delfland. Hierin is afgesproken om een gezamenlijke langetermijnvisie en strategie op te stellen. Langetermijnvisie Netwerk Afvalwaterketen Delfland (D&H 25 november 2014, kenmerk 1164895): D&H is ingeinformeerd over de langetermijnvisie van NAD en heeft portefeuillehouder Han van Olphen gemandateerd om op de watertafel d.d. 8 december 2014 hiermee in te stemmen en opdracht te geven voor uitwerking daarvan in een Strategisch Ketenplan. In een informatieve brief is de VV d.d. 18 december 2014 (kenmerk 1170052) geinformeerd over de langetermijnvisie. Hierin is toegezegd dat de langetermijnvisie en strategie aan de VV ter besluitvorming worden voorgelegd, zodra deze voldoende zijn uitgewerkt in een strategisch ketenplan. 5.
Regelgeving en Beleid
De visie en strategieontwikkeling in de samenwerking met gemeenten vindt plaats naar aanleiding van Bestuursakkoord Water dat in april 2011 door de landelijke koepels van gemeenten, waterschappen, provincies en drinkwaterbedrijven is gesloten met het Ministerie van I&M. Hierin is afgesproken dat gemeenten en waterschappen samenwerken aan een structurele vermindering van de kosten, verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening en vermindering van de kwetsbaarheid in de afvalwaterketen.
2
Het SKP is opgesteld binnen bovengenoemde kaders uit eerdere besluitvorming. Deze kaders zijn ook overgenomen in het Waterbeheerplan 2016-2021. De visie en strategie in het SKP sluiten primair aan bij de volgende doelen uit het waterbeheerplan: In 2021 zijn alle voorbereidende technologische maatregelen getroffen om op een toekomstbestendige wijze de waterketen te sluiten en de zuiveringen te kunnen doorontwikkelen tot energie-, grondstofen- en zoetwaterfabrieken. Vergroten van de doelmatigheid en duurzaamheid van de afvalwaterketen conform de afspraken met de ketenpartners. Daarnaast vormt het SKP één van de bouwstenen in de realisatie van de volgende integrale doelen van Delfland: Delfland heeft in 2017 een strategie vastgesteld om op een toekomstbestendige wijze kringlopen te sluiten met als streven om nagenoeg zelfvoorzienend te kunnen zijn in de waterbehoefte. Delfland vervult zijn zorgplichten door de kerntaken integraal uit te voeren en de werkzaamheden te koppelen aan een steeds sneller veranderende omgeving. Delfland gaat in nauwe samenwerking met gemeenten en andere belanghebbenden de Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie nader uitwerken en uitdragen, waardoor de sponswerking in ons sterk verharde gebied toeneemt en bij ruimtelijke ontwikkelingen klimaatadaptief wordt gehandeld. In 2021 zijn inwoners van Delfland zich bewust van het water om hen heen, van de gevolgen van klimaatverandering en van hun eigen handelingsperspectieven. Delfland voldoet minimaal aan de duurzaamheidsafspraken voor 2020 zoals vastgelegd in het klimaatakkoord Unie-Rijk (2010). 6.
Financiën
Realisatie van de langetermijnvisie en strategie voor de komende jaren kan plaatsvinden binnen de vastgestelde financiele kaders en heeft geen extra financiele consequenties. De financiele inzet vanuit Delfland wordt per project concreet gemaakt in een nog op te stellen Uitvoeringsprogramma NAD 2016-2018 binnen de vastgestelde kaders van de bestuurlijke overeenkomst. 7.
Duurzaamheid
De principes van duurzaamheid en kringloopsluiting vormden een belangrijk uitgangspunt bij het opstellen van het SKP. 8.
Organisatorische en personele consequenties
Realisatie van het SKP kan plaatsvinden binnen de bestaande formatie en jaarplannen. De personele inzet vanuit Delfland per project wordt concreet gemaakt in een nog op te stellen Uitvoeringsprogramma NAD 2016-2018 binnen de vastgestelde kaders van de bestuurlijke overeenkomst. 9.
OR/GO
Niet van toepassing 10.
Risico- en beheersmaatregelen
Niet van toepassing 11.
Communicatie (in- en extern)
Vanuit NAD is een communicatie-werkgroep betrokken bij de totstandkoming van het SKP. Na vaststelling zal het SKP worden gepubliceerd op internet. Communicatie is een belangrijk aspect dat in het SKP, als onderdeel van ontwikkelpad Bestuur en Maatschappij, aan de orde komt. Op dit moment werken Delfland en gemeenten al samen in de publiekvoorlichting over afvalwater (o.a. via www.nietinhetriool.nl). De komende jaren zal vanuit de verschillende projecten van NAD de verbinding worden gelegd met
3
belanghebbenden en externe partijen die een bijdrage kunnen leveren aan de realisatie van het SKP. Per project van NAD zal de betrokkenheid van externe partijen worden geconcretiseerd, zodat met de grootste belanghebbenden de samenwerking kan worden gezocht. 12.
Bekendmaking en vervolgprocedure
Leden van de Verenigde Vergadering en gemeenteraadsleden van de betrokken gemeenten zijn geinformeerd over het SKP op de informatiebijeenkomsten die zijn gehouden op 5 en 7 oktober 2015. Na vaststelling in D&H zal het SKP, na bespreking in de commissie GSG, voor besluitvorming worden voorgelegd aan de VV d.d. 17 december 2015. Op de bestuurlijke watertafel d.d. 2 december 2015 zal het SKP worden vastgesteld voor besluitingvorming bij de afzonderlijke organisaties. Eventuele aandachtspunten uit de bespreking in de commissie GSG kunnen hierin worden meegenomen. 13.
Bevoegd orgaan
NAD en de Watertafel zijn geen zelfstandige bestuursorganen en hebben geen eigen bestuurlijke beslissingsbevoegdheden. Op grond van Waterschapswet art. 77 is de verenigde vergadering belast met het vaststellen van strategie en visievorming van het waterschap. De verenigde vergadering heeft voor de samenwerking in de afvalwaterketen al een visie en strategische koers, bepaald (zie “Historie – eerdere besluitvorming” en “Regelgeving en beleid”). Het voorliggende SKP sluit aan op deze vastgestelde visie en strategie. 14.
Toelichting
Voor het eindconcept van het SKP wordt verwezen naar bijlage 1. In oktober is het SKP besproken op ambtelijke en bestuurlijk niveau in de volgende overleggen/bijeenkomsten: - bestuurlijke trekkersbijeenkomst NAD d.d. 7 oktober2015; - managersbijeenkomst NAD d.d. 7 oktober 2015; - informatiebijeenkomsten voor raadsleden en VV-leden, d.d. 5 en 7 oktober 2015. Dit heeft niet geleid tot aanpassing van de beschreven langetermijnvisie en strategie van NAD. Wel heeft het geleid tot een aantal verbeterpunten die meegenomen worden in een verbeterde versie van het SKP ter vaststelling op de watertafel en in de VV van 17 december. Het gaat hierbij om de volgende verbeterpunten: - taalkundige/tekstuele verbeteringen; - verbeteringen aan de strategietekening (o.a. het opnemen van de emissieloze kas); - opnemen van tekstkaders en afbeeldingen van concrete voorbeeldprojecten die nu al plaatsvinden; - aanscherping van hoofdstuk 4 en 5 op basis van de laatste stand van zaken van het Uitvoeringsprogramma NAD 2016-2018. 15.
Bijlagen
1. Eindconcept Strategisch Ketenplan
4
Alleen in te vullen indien het een VV-voorstel betreft ** = in te vullen door team Bestuur
Kenmerk VV
:
…**
Vergaderdatum
:
17-12-2015
Beleidsveld
:
Afvalwaterketen
Agendapunt
:
…**
De Verenigde Vergadering van Delfland, op voordracht van dijkgraaf en hoogheemraden van 10 november 2015, kenmerk 45143; gelezen het positieve/negatieve advies van de commissie Gezond, Schoon en Gezuiverd Water; overwegende dat: - de koepels van gemeenten, waterschappen, provincies en drinkwaterbedrijven in april 2011 in Bestuursakkoord Water met het ministerie van I&M hebben afgesproken om te gaan samenwerken aan een structurele vermindering van kosten, verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening en vermindering van de kwetsbaarheidin de afvalwaterketen; - Delfland en 12 gemeenten in de regio op 22 november 2013 de “Bestuurlijke overeenkomst Afvalwaterketen” hebben gesloten, waarin gezamenlijke doelen zijn gesteld voor vermindering van de kosten, het minimaal handhaven van de kwaliteit van de dienstverlening en het verminderen van de kwetsbaarheid; - in deze overeenkomst is afgesproken dat Delfland en gemeenten een gezamenlijke langetermijnvisie op de afvalwaterketen opstellen en deze uitwerken in een strategisch ketenplan; - het Strategisch Ketenplan aansluit bij het Waterbeheerplan 2016-2021 en bijdraagt aan de doelen: o In 2021 zijn alle voorbereidende technologische maatregelen getroffen om op een toekomstbestendige wijze de waterketen te sluiten en de zuiveringen te kunnen doorontwikkelen tot energie-, grondstofen- en zoetwaterfabrieken. o Vergroten van de doelmatigheid en duurzaamheid van de afvalwaterketen conform de afspraken met de ketenpartners. Gelet op: artikel 77 van de Waterschapswet; Bestuursakkoord Water (april 2011) Besluit: Het Strategische Ketenplan van Netwerk Afvalwaterketen Delfland vast te stellen.
Aldus besloten in de openbare vergadering van 17 december 2015. De Verenigde Vergadering voornoemd, de Secretaris,
de Voorzitter,
mr. drs. P.I.M. van den Wijngaart
mr. M.A.P. van Haersma Buma