Activiteitenverslag 2012 WIJKGEZONDHEIDSCENTRUM DE RIDDERBUURT VZW 2012 … ….
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 1
Inleiding 2012 is afgerond … onze werking getuigde volop van dynamiek. Het was een uitbundig jaar, waarin we veelvuldig naar buiten zijn gekomen, met als kenmerk ‘Innovatie op de 1e lijn’ en ‘aanpak van de gezondheidskloof’. Het zorgteam is vastberaden de weg van de zorgsubstitutie ingeslagen; taken worden toegewezen aan de functies met de juiste competenties hiertoe. Oude patronen worden losgelaten; er wordt veel vernieuwing gevraagd van medewerkers. Patiënten vinden opvallend vlot hun weg hierin en tekenen duidelijk voor de meerwaarde van het interdisciplinaire zorgaanbod. De functie van praktijkassistente kent hierdoor een sterke ontwikkeling vanuit de eigen praktijk. Buitenshuis gaan we op zoek naar inspiratie.
In het projectwerk werden hoge toppen gereden. Bewegen op Voorschrift kwam in de pers, wordt opgepikt door andere wijkgezondheidscentra en door de overheid, … Was dit alles onze bedoeling? In feite wilden we enkel een aanbod creëren dat beantwoordde aan de vragen van patiënten in een participatiegroep van veel-consulteerders. Het is meer geworden. Het project ‘Patiënt in beeld’ krijgt meer en meer vorm in een geëigende methodiek. Deze wordt getoetst en enthousiast onthaald bij collega-huisartsen en bij lokale beleidsmakers. Patiënten blijven de aansturing geven via de participatiegroepen. In de wisselwerking met Wijkgezondheidscentrum De Central wordt gezondheidspromotie en projectwerk een terrein van gedeelde verantwoordelijkheid en inzet. Projecten die goed zijn, geraken verankerd. Op nieuwe thema’s wordt geïnvesteerd. De sector van de wijkgezondheidscentra groeit. We investeren mee in de ontwikkeling van de Vereniging van Wijkgezondheidscentra en plukken zelf ook de vruchten van een Vereniging die zich versterkt. Na 2012 mag 2013 misschien een wat rustiger jaar zijn …
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt Pagina 2 Wijkgezondheidscentrum Ridderbuurtvzw VZW – Ierse Predikherenstraat 80, 3000 Leuven – tel 016/23.09.03
INHOUD
1. 2. 1. 2. 3. 4. 5. 1. 2. 3. 4. 5. 1. 2. 3. 4. 5. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
A. Praktijkbeschrijving ...................................................................................................................................................... 4 B. Praktijkvoering ................................................................................................................................................................ 4 Zorgsubstitutie ............................................................................................................................................. 4 Zorgteam maakt continu afspraken rond goede zorg ................................................................................ 5 C. Samenstelling van patiëntengroep op 31.12.2012 .................................................................................... 6 Algemene kenmerken patiëntengroep ........................................................................................................ 6 Leeftijd, geslacht, nationaliteit en woonplaats van de patiënten ............................................................... 7 Instroom van nieuwe patiënten ................................................................................................................... 8 Uitstroom van patiënten ............................................................................................................................... 8 Forfaitair betalingssysteem .......................................................................................................................... 9 D. Consultaties zorgteam ............................................................................................................................................. 10 Zorgverstrekking door huisartsen ............................................................................................................. 10 Consultaties bij verpleegkundigen ............................................................................................................ 10 Consultaties kinesitherapie ........................................................................................................................ 11 Consultaties bij maatschappelijk werk ...................................................................................................... 12 Consultaties bij pedicure ........................................................................................................................... 13 E. Projectwerking .............................................................................................................................................................. 14 Gezondheidspromotie naar de Leuvense bevolking in opdracht van Stedenfonds ................................ 14 Project: Praktijkondersteunend programma (POP)................................................................................... 18 Project: Bewegen Op Voorschrift (BOV) ................................................................................................... 20 Project: art. 107 - patiënt in beeld ............................................................................................................. 21 Project: ZOZI zorg voor gezinnen .............................................................................................................. 24 F. Praktijkorganisatie en ondersteuning van de praktijkvoering ....................................................... 25 omkaderend team ...................................................................................................................................... 25 Coördinatie en staf ..................................................................................................................................... 26 Leuvense Wijkgezondheidscentra .............................................................................................................. 27 Vereniging van wijkgezondheidscentra (VWGC) ....................................................................................... 27 Raad van bestuur en Algemene Vergadering ............................................................................................ 28 Overzicht van alle medewerkers op 31.12.2012 ...................................................................................... 28
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 3
A.
PRAKTIJKBESCHRIJVING
Wijkgezondheidscentrum De Ridderbuurt bestaat sinds september 1995 en is als vzw georganiseerd. Het multidisciplinaire zorgteam bestaat uit huisartsen, HAIO’s (huisartsen kinesitherapeuten, verpleegkundigen, maatschappelijk werkers en een pedicure.
in
opleiding),
Het projectteam bestaat uit de vaste tak ‘gezondheidspromotie’ en uit tijdelijke thematische projectwerkers. Het onthaal en omkaderend team bundelen hun expertise en maken dat zorgverstrekkers zich kunnen concentreren op hun kerntaken. Het geheel is een boeiende wisselwerking van medewerkers in zelfsturende teams, die allen werken vanuit de missie en visie van WGC De Ridderbuurt vzw. Eind 2012 telde het wijkgezondheidscentrum 2.690 ingeschreven patiënten.
B. 1.
PRAKTIJKVOERING
ZORGSU BSTITU TIE
Dit project, opgestart in 2010, werd in de loop van 2012 verder gezet en uitgebreid, alsook het blijven inzetten op een optimale kwaliteit van zorgverlening. In de zorgsubstitutie hebben we twee werkvormen: vervangconsultaties en parallelconsultaties.
1.1.
V ERVANGCONSULTATIES
Bij deze vorm van substitutie wordt vertrokken van een lijst van pathologieën die toelaat om een aantal consultaties via voorgeschreven protocol bij de verpleegkundige in plaats van bij de huisarts te laten door gaan. De in 2011 uitgewerkte zorgsubstitutie voor diabetes werd met succes verder gezet in 2012. Patiënten geraken er meer en meer mee vertrouwd dat de verpleegkundigen het merendeel van de zorgtaken op zich nemen (vb. bloeddruk, gewicht meten, bloednames ,…) en de artsen in hoofdzaak het beleid uitstippelen en aanpassen indien nodig . Het hieraan gekoppelde systeem van periodiek uitnodigen van de patiënten voor hun diabetesconsult werd eveneens verder gezet. De kwaliteitsverbetering in de opvolging van patiënten met diabetes kwam duidelijk naar voor in twee evaluatieve studies uitgevoerd door de HAIO’s. Gesterkt door het succes van het diabetesprotocol zijn we ook gestart met de theoretische uitwerking van een aantal protocollen voor andere belangrijke gezondheidsthema’s in onze praktijk:
Hypertensie en cardiovasculaire risicoreductie COPD, longfunctiemetingen, rookstopbegeleiding Zwangerschap, anticonceptie, abortus Psychosociale problematiek met inschakeling van geestelijke gezondheidszorg Schildklierlijden Opvolging van bloed verdunnende therapie.
Per arts werd er wekelijks structureel enige tijd voorzien om een thema uit te werken.
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 4
1.2.
P ARALLELCONSULTATIES
Hiermee bedoelen we dat de arts de patiënt, na bij hem op consultatie te zijn geweest, onmiddellijk naar een andere hulpverlener (verpleegkunde of maatschappelijk werk ) doorstuurt met delegatie van een taak. Bijv. naar verpleegkunde voor inspuiting, bloedname, wratje bevriezen Bijv. naar maatschappelijk werk ter behartiging van een dringende nood of hulpvraag op psychisch of sociaal vlak. Verpleegkundigen en maatschappelijk werkers werken dus in parallel met de huisartsen. Het aantal weekmomenten met parallelconsultaties werd uitgebreid in 2012. maandag kwamen dinsdagavond en vrijdagochtend bij.
Naast donderdag en
Ook hier werd de noodzaak aangevoeld tot enerzijds het uitbreiden van thema’s die voor taakdelegatie in aanmerking komen en anderzijds het werken aan de hand van duidelijke protocollen. Vanuit het artsenteam is er een verantwoordelijke voor de verdere uitwerking van de parallelconsultatie.
2.
ZORGTE AM M AAKT CONTI NU AFSPRAKE N ROND GO E DE ZORG
Het zorgteam investeert in kwaliteit en interdisciplinaire afstemming door middel van overleg, samenwerkingsafspraken, vorming en uitgebreid gebruik van het elektronisch medisch dossier.
2.1.
Tweewekelijkse multidisciplinaire patiëntenbespreking Wekelijkse casusbesprekingen per discipline Vernieuwde werkwijze rond kinderen in nood, olv. Projectwerker ZOZI Invoering van MDO SEL en MDO PSY Regelmatige deelname aan cliëntoverleg, SEL, therapeutisch project, ..
2.2.
V ORMING VOOR ZORGTEAM
Vorming ‘methodiek tot morele besluitvorming’ door Patrick Geussens Elk teamlid heeft een jaarlijks vormingsbudget en –uren, gelinkt aan eigen opdrachten. Teamleden nemen uitgebreid deel aan externe studiedagen Vorming en samenwerkingsafspraken voor gebruik van multidisciplinair medisch dossier
2.3.
P ATIËNTGEBONDEN OVERL EG :
S AMENWERKINGSAFSPRAKE N IN ZORGTEAM
Samenwerkingsafspraken inzake nieuwe GMD+ Verwijzingsafspraken omtrent kiné en BOV (bewegen op voorschrift) Verwijzingsafspraken van patiënten naar het project ‘geestelijke gezondheidszorg’ en het project ‘ZOZI’
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 5
C. 1.
SAMENSTELLING VAN PATIËNTENGROEP OP 31.12.2012
ALGEMENE KE NMERKEN PATIË NTE NGROE P
Op 31.12
Aantal patiënten op 31.12
2011
2012
2011
2010
De Ridderbuurt
De Ridderbuurt
De Ridderbuurt
Vlaanderen (RIZIV)
België (RIZIV)
2.299
2.538
2.690
2.150
94%
2.371
93%
2.482
92%
149
6%
167
7%
208
8%
Met voorkeursregeling
1.254
55%
1.390
55%
1.429
58%
13%
16%
Zonder voorkeursregeling
1.045
45%
1.148
45%
1.053
42%
87%
84%
Gewoon rechthebbenden zonder voorkeursregeling
997
43%
1.094
43%
993
40%
66%
Gewoon rechthebbenden met voorkeursregeling
1.027
45%
1.160
46%
1.146
47%
5%
WIGW zonder voorkeursregeling
48
2%
54
2%
60
2%
WIGW met voorkeursregeling
227
10%
230
9%
283
11%
19% 10%
Wel GMD+
nvt
449
18%
477
18%
Geen GMD+
Forfaitpatiënt Niet-forfaitpatiënt
Ingeschreven in wgc
Statuut bij mutualiteit (synthese)
Statuut bij mutualiteit (detail)
2010
GMD+ Diabetespas
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
nvt
2.089
82%
2.213
82%
Wel diabetespas
59
3%
58
2%
57
2%
Geen diabetespas
2.240
97%
2.480
98%
2.633
98%
Pagina 6
2.
LEE FTIJD, GE SLACHT, NATIONALITE IT E N WOO NPLAATS VAN DE PATIË NTE N
2010 De Ridderbuurt
2011 De Ridderbuurt
2012 De Ridderbuurt
Man
1264
55%
1370
54%
1478
55%
Vrouw
1035
45%
1168
46%
1212
45%
Geslacht
Leeftijd gemiddeld
30 jaar
30 jaar
< 1 jaar
54
49
2%
1-14 jaar
536
23%
608
24%
579
22%
15-24
312
14%
328
13%
352
13%
25-34
558
24%
612
24%
629
23%
35-44
475
21%
522
21%
577
21%
45-54
225
10%
252
10%
270
10%
55-64
126
5%
141
6%
154
6%
65-74
46
2%
52
2%
55
2%
75+
21
1%
23
1%
25
1%
Overleden
7
8
Woonplaats 3000 Leuven
1616
70%
1820
72%
1870
70%
3001 Heverlee
196
9%
243
10%
291
11%
3010 Kessel-Lo
259
11%
264
10%
273
10%
3012 Wilsele
118
5%
130
5%
161
6%
3018 Wijgmaal
19
1%
17
1%
16
1%
Buiten de regio 3020 Herent
30
1%
31
1%
30
1%
andere
61
3%
33
1%
48
1%
Nationaliteit Belgische
989
43%
1006
40%
1049
39%
Andere
1310
57%
1508
60%
1585
59%
46
2%
Niet gekend
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 7
3.
INSTROOM VAN NIEU WE PATIË NTE N
In 2012 schreven we 423 nieuwe patiënten in. De woonplaats van nieuwe patiënten: 69 % woont in Leuven 11% in Heverlee 8 % in Kessel-Lo 5 % in Wilsele 7 % komt nieuw in Leuven wonen, maar is nog elders gedomicilieerd op het moment van inschrijving.
4.
U ITSTROOM VAN PATIËN TE N
In 2012 verlieten 272 patiënten de praktijk. Een uitschrijving gebeurt op initiatief van de patiënt, van de mutualiteit of van het wijkgezondheidscentrum. 87 patiënten (32%) werd uitgeschreven door het wijkgezondheidscentrum op basis van: patiënt woonachtig buiten de regio patiënt niet meer consulterend gedurende meer dan 2 jaar patiënt langdurig niet in orde met de mutualiteit waarbij de medewerking van patiënt naar het in orde brengen van de mutualiteit ontbreekt Acht patiënten zijn overleden. De gemiddelde leeftijd van de overleden patiënten was 65 jaar, met een variatie tussen 48 en 86 jaar. uitgeschreven patiënten
2012
2011
%
aantal 272 23
%
aantal 256 21
aantal
op jaarbasis gemiddelde per maand
reden van uitschrijving
op initiatief van patiënt
65%
177
59%
151
op initiatief van wgc op initiatief van mutualiteit Overleden
32% 0 3%
87 0 8
38% 1% 3%
96 2 7
verhuis mutatie naar ander wgc naar andere zorgverstrekker ontevreden of systeem niet passend
44% 6% 7% 4%
120 17 20 12
28% 11% 8% 4%
71 29 21 11
ongekende of andere reden
3%
8
7%
19
op initiatief van patiënt
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 8
5.
FORFAITAIR BE TALINGS SYSTEEM
De titulariscode verstrekt door de mutualiteit geeft het statuut van een persoon aan binnen de ziekteverzekering. Dit is bepalend voor het forfaitair bedrag dat het centrum maandelijks ontvangt voor deze patiënt. Per ingeschreven forfaitpatiënt factureren we maandelijks een vast bedrag, onafhankelijk van het aantal consultaties. Dit bedrag wordt vastgesteld door het RIZIV en vormt een afgeleide van het consultatiegedrag in de prestatiegeneeskunde. Categorie 1 tot en met 4 wordt gefactureerd aan de mutualiteiten op basis van de inschrijving van de patiënt in het forfaitair systeem. Patiënten met een OMNIO-statuut bevinden zich in categorie 2. Niet-forfaitpatiënten (asielzoekers, mensen zonder papieren) worden per prestatie gefactureerd aan het betrokken OCMW, aan het lokale OCMW, aan Fedasil, … FORFAITTARIEVEN Jaar
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Gewoon rechth
5,87
6,39
6,25
6,31
6,48
6,37
6,64
Rechth voorkeur
12,87
14,21
15,03
12,94
12,28
11,98
11,64
wigw75
16,18
17,04
16,47
16,99
16,72
16,59
16,89
wigw100
32,25
34,10
33,52
35,03
34,38
33,65
34,30
Gewoon rechth
2,09
2,18
2,39
2,58
2,78
2,83
3,02
Rechth voorkeur
6,97
7,19
7,99
6,64
6,31
5,95
5,67
wigw75
7,88
8,05
8,59
9,36
9,74
9,75
10,27
wigw100
16,72
17,37
18,74
20,40
20,93
20,44
21,70
Gewoon rechth
0,54
0,53
0,56
0,59
0,60
0,62
0,64
Rechth voorkeur
9,80
10,77
11,88
9,63
8,74
8,40
7,75
wigw75
16,32
17,34
18,63
22,10
22,54
22,95
24,03
wigw100
58,98
65,14
72,30
84,13
85,19
85,06
90,58
Gewoon rechth
8,50
9,10
9,20
9,48
9,86
9,82
10,30
Rechth voorkeur
29,64
32,17
34,90
29,21
27,33
26,33
25,06
wigw75
40,38
42,43
43,69
48,45
49,00
49,29
51,19
wigw100
107,95
116,61
124,56
139,56
140,50
139,15
146,58
artsen
Kiné
Verpleging
Totaal
De forfait-tarieven zijn geen weerspiegeling van de activiteit in de wijkgezondheidscentra, maar vormen een afgeleide van het consultatiegedrag in de eerstelijns-prestatiegeneeskunde.
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 9
D.
CONSULTATIES ZORGTEAM
1.
ZORGVE RSTRE KKING DOO R HU ISARTSEN
Aantal consultaties en huisbezoeken Op jaarbasis Aantal effectieve prestaties
2010
2011
2012
12.432
13.550
14.724
47
51
58
11.810
13.043
Gemiddelde per werkdag
Aantal consultaties
Op jaarbasis
14.087
Gemiddelde per werkdag
45
49
55
Aantal huisbezoeken
Op jaarbasis Gemiddelde per werkdag
622 2,4
507 1,9
637 2,5
Type consultaties 2010 Effectieve consultaties
consultatie (telefonisch) advies herhaalvoorschrift huisbezoeken
2011
2012
10.776 842
87% 7%
11.666 1.340
86% 10%
12.163 1.924
83% 13%
192 622
1,5% 5%
37 507
0,27 % 4%
-637
-4%
Patiënten die niet opdagen op afspraken 2010
2011
2012
Geplande consultaties
Op jaarbasis weekgemiddelde
13.551 257
100%
14.531 275
100%
15.745 298
Niet-opdagers
Op jaarbasis weekgemiddelde
1.158 22
9%
981 19
7%
1.021 19
6%
Effectieve consultaties
Op jaarbasis weekgemiddelde
12.432 235
91%
13.550 255
93%
14.724 279
94%
2.
CONSU LTATIES BIJ VE RPLEE GKU NDIGE N
Aantal prestaties verpleegkunde
2008
2009
2010
2011
2012
2.851
3.369
4.236
4.535
5.786
Het forfaitair systeem vereist dat we verpleegkundige zorgen voorzien, 7 dagen op 7, ook al is het wijkgezondheidscentrum enkel op werkdagen geopend. Bij verpleegkunde is er 3% van de consultaties waar patiënt niet opdaagt of niet thuis is bij huisbezoek.
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 10
3.
CONSU LTATIES KINESITHE RAPIE
Het kinéteam richt zich op curatieve en preventieve zorg voor de ingeschreven patiënten. Voor de curatieve zorgen worden patiënten met een brede waaier aan klachten verwezen naar kiné, zowel puur somatisch als psychosociaal en psychosomatisch. De behandelingen omvatten zowel musculoskeletale behandeling als algemene/klassieke kiné. De insteek osteopathie en fascia zijn aanwezig. Kiné biedt eveneens aan: Behandelingsvormen om lichaamsbewustzijn te verhogen Algemene lichamelijke en mentale technieken ter ontspanning Rugscholing via fasciatherapie / individueel en in groep Zwangerschapskiné Voor het preventieve luik in kiné wordt samengewerkt met het BOV-project Begeleiding van individuele deelnemers Eigen aanbod cardio en reconditioning Meewerken in activiteiten, bijv. ‘run voor fun’ In 2012 werd 2 maanden de begeleiding van stagiaires (telkens 1 maand) en de link met de academische wereld gelegd. Kinesitherapie
2010
2011
2012
Aantal effectieve prestaties
Op jaarbasis Gemiddelde per werkdag
3185 12
3005 11,5
3765 15
Aantal consultaties
Op jaarbasis Gemiddelde per werkdag
2598 10
2812 11
3360 13
Aantal huisbezoeken
Op jaarbasis Gemiddelde per werkdag
587 2,2
193 0,7
405 1,6
Bij de consultaties kiné wordt naargelang de aard van de pathologie een onderscheid gemaakt tussen C-Pathologie Bij een C-pathologie of "courante pathologie" heeft de patiënt recht op 18 behandelingen aan de normale terugbetaling per pathologische situatie. Per jaar zijn er drie verschillende pathologieën mogelijk, bijvoorbeeld 18 behandelingen wegens lage rugpijn, 18 wegens een tenniselleboog en nog eens 18 wegens een enkelverstuiking. E- Pathologie Een E-pathologie wordt ook wel "zware pathologie" genoemd. Wanneer de pathologische situatie van de patiënt voorkomt op de E- lijst, heeft deze patiënt gedurende een periode (vastgesteld door de adviserende geneesheer van de mutualiteit) recht op meer dan 60 behandelingen. Bijv. uitgebreide perifere verlamming: monoplegie, syndroom van Guillain Barré Bijv. evolutieve aandoeningen van het centrale zenuwstelsel met uitgebreid motorisch gebrek: o.a. multiple sclerose, ziekte van Parkinson Fa-Pathologie De groep van Fa zijn de acute functionele pathologieën. Hiervoor is er een lijst opgesteld met de situaties die tot deze groep gerekend worden. Deze patiënten hebben recht op 60 prestaties per pathologie gedurende één jaar, men begint te rekenen vanaf de dag van de eerste prestatie. Bijv. posttraumatische of postoperatieve aandoeningen: Bijv. Ademhalingsinsufficiëntie bij kinderen onder 16 jaar met tracheo-, laryngo- of bronchomalacie of recidiverende lage luchtweginfecties. Fb-Pathologie De groep van Fb zijn de chronische functionele pathologieën. Hiervoor is er tevens een lijst opgesteld met de situaties die tot deze groep gerekend worden. Deze patiënten hebben recht op 60 prestaties per pathologie gedurende een kalenderjaar. Bijv. situaties die een gangrevalidatie noodzakelijk maken Bijv. psychomotorische ontwikkelingsstoornissen
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 11
Aantal kinéprestaties Kiné 2008 C-pathologie 2005 83% Perinatale kiné 30 1,5% F-pathologie 181 7,5% E-pathologie 197 8% Tot.prestaties 2413
2262 100 606 282 3250
2009 70% 3% 18,5% 8,5%
2010 2135 67% 84 3% 447 14% 519 16% 3185
2011 2337 78% 102 3% 412 14% 154 5% 3005
3015 36 480 234 3765
2012 80% 1% 13% 6%
Aandeel huisbezoeken
C-pathologie Perinatale kiné F-pathologie E-pathologie Totaal prestaties
2010 HB % 59 10% 0 0% 82 14% 446 76% 587
2011 HB 40 0 126 27 193
% 21% 0% 65% 14%
2012 HB % 86 21% 0 -203 50% 116 29% 405
Niet-opdagers Geplande consultaties Nietopdagers Effectieve consultaties
4. Bij -
Op jaarbasis weekgemiddelde Op jaarbasis weekgemiddelde Op jaarbasis weekgemiddelde
2010 3.596 100% 68 411 11% 8 3.185 89% 60
2011 3.431 100% 65 426 12% 8 3.005 88% 57
2012 4.198 100% 79 424 10% 8 3.765 90% 71
CONSU LTATIES BIJ M AATSCHAPPE LIJK WE RK ‘individueel maatschappelijk werk’ werden 1294 patiëntencontacten geregistreerd in 2012, waarvan : 612 raadplegingen 14 huisbezoeken 171 telefonische consulten (met de patiënt zelf) 141 multidisciplinaire overleggen (overleg met verschillende disciplines waarbij samenwerkingsafspraken werden gemaakt) 359 dossiercontacten (overleg met een externe dienst, via mail, telefoon, …) 126 patiënten kwamen niet op afspraak.
Maatschappelijk werk was betrokken bij 397 patiënten in 2012. Het gemiddeld aantal contacten tussen maatschappelijk werk en patiënt is 2,5 (raadpleging, huisbezoek of telefonisch consult). Het gemiddeld aantal raadplegingen per jaar per patiënt ligt op 2. Het is een streefdoel om dit laag te houden omdat maatschappelijk werk binnen de Ridderbuurt een brug- en schakelfunctie heeft naar een ruimer netwerk van samenwerkingsverbanden. Het disciplinair overleg van maatschappelijk werk is in 2012 meer gestructureerd aangepakt, waardoor de accenten in de discipline nog duidelijker naar boven komen. Naast de interne casusbesprekingen onderling, ging er veel aandacht naar het optimaliseren van de samenwerking met externe partners (sociale huisvesting en kruidenier, huurdersbond, toeleiders in de diversiteit, medisch centrum de Paepe, vormingplus, netwerkoverleg, inburgering,…). De dynamiek om efficiënt naar externen te verwijzen blijft enkel werkzaam indien de samenwerking met de centra in kwestie goed verloopt. Regelmatig overleg is belangrijk bij dit netwerken.
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 12
Volgende thema’s keerden regelmatig terug in de structurele aanpak vanuit maatschappelijk werk: 1 opvolging van het protocol verzekerbaarheid van patiënten die niet in regel zijn met het ziekenfonds en mailingactie omnio-statuut 2 aanpassing en bijsturing van de laagdrempelige sociale kaart (die door alle zorgverstrekkers in huis wordt gebruikt en is aangereikt aan andere artsen in het Leuvense) 3 stages Sociale Hogeschool Heverlee 4 registratie-codes maatschappelijk werk in het medisch dossier 5 uitwisseling van studiedagen en vormingen met als doel kwaliteitsverhoging van de patiëntenconsultaties. Maatschappelijk werk verdiepte zich in de ‘zorgmijdende oudere patiënten’ en een begeleidingsprocedure werd opgestart. Zorgsubstitutie betekende voor maatschappelijk werk een grotere bereikbaarheid overdag tijdens de parallelconsulten in plaats van afgebakende consultatie-blokken. Verdere afstemming van de samenwerking met de andere disciplinaire teams blijft een aandachtspunt voor het komende jaar. Het projectwerk ‘art 107- patiënt in beeld’ bracht rust en een nieuwe dynamiek in het team maatschappelijk werk (en het ganse zorgteam) in het werken met psychisch kwetsbare patiënten. In 2013 zal de aandacht liggen op het verankeren van de specifieke methodieken die opgebouwd zijn. In 2012 werd een opstap gemaakt naar samenwerking met maatschappelijk werk van Wijkgezondheidscentrum De Central. Waar het in eerste instantie over uitwisseling van informatie en ervaringen ging, is er naar het einde van jaar toe sprake van themaverdeling (zorg voor gezinnen, opstart procedure zorgbemiddeling, engagement naar uitwisseling vormingen). Deze tendens zal zich meer ontwikkelen in 2013, met het ruimer uitwerken van specifieke thema’s naar het volledige zorgteam.
5.
CONSU LTATIES BIJ PE DICU RE
Aanbod: 4u per week Pedicure-zorgen worden verleend in een goed uitgebouwd kader, zowel voor de patiënten als voor de pedicure zelf. De zorg beperkt zich tot de medische noodzaak en de patiënt kan vlot terecht. In 2012 werd er sterker afgebakend in zorg en enkel de strikte behandeling geboden voor die patiënten die een medische noodzaak hebben en het financieel moeilijk hebben. De patiënten die behandeld worden komen zelden in aanmerking voor tegemoetkoming bij hun ziekenfonds, want ze voldoen vaak niet aan de leeftijdsvoorwaarde ouder dan 65 jaar te zijn. Patiënten komen vaker bij de pedicure terecht voor een éénmalige behandeling op verwijzing van de arts. Dit in tegenstelling tot vroeger waar de patiënt bij pedicure terechtkwam via maatschappelijk werk en via de arts op verwijzing voor een langdurige behandeling. Met andere woorden: het is de pedicure zelf die meer en meer de inschatting van financiële en medische noodzaak maakt in plaats van de omweg via de arts of maatschappelijk werk. Conclusie: Aanbd pedicure verloopt vlot, de zorg is meer afgebakend, de pedicure krijgt aansturing via artsen. Indien patiënt financiële moeilijkheden heeft om verdere pedicurezorgen te betalen, wordt deze verwezen naar maatschappelijk werk. Er is intern geen wachtlijst meer voor patiënten. Opvallend: er zijn weinig verwijzingen naar externe pedicure voor die patiënten die het misschien wél kunnen betalen. Eind 2012 werd samen met maatschappelijk werk een stappenplan hiervoor afgesproken.
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 13
E. 1.
PROJECTWERKING GE ZONDHE IDSPROMOTIE NAAR DE LEUVENSE BEV OLKING IN OPDRACHT V AN STE DE NFONDS
Projectcoördinatie: Projectmedewerkers: Projecttijd: Projectpartner:
Femke Deboutte (gezondheidspromotor) Els Bartholomeeusen (arts), Pascale Dekoninck (verpleegkundige), Joris Schüpp (kiné), Rika van Kersschaever (vrijwilliger) 19 u/week Stedenfonds Stad Leuven (2008-2013) WGC De Central Rotary Leuven (2012)
G ROEPEN IN SAMENWERKING MET EXTERNE ORGANISATIES I.S.M. LEUVENSE INTEGRATIEDIENST VROUWENGROEPEN OPEN SCHOOL kennis vergroten over het belang van bewegen, ergonomie en ontspannen bij allochtone vrouwen + praktische oefeningen (4 sessies van 1.5 u) bereik: 65tal allochtone deelneemsters PRAATGROEP MANNENSTRAAT (GEMENGD PUBLIEK) kennis vergroten over thema ‘gezondheid’, uitleg Belgisch gezondheidssysteem en rugscholing (1 sessie van 2,5u) bereik: 15 mensen
I.S.M. BUURTHUIS ’T LAMPEKE vragenuurtje aan arts ivm EHBO-situaties, 1 sessie (1,5u). 8 deelnemers
I.S.M. WGC DE CENTRAL KIES WAT JE EET groepswerking rond gezonde voeding (met begeleider en diëtiste): 4 bijeenkomsten: 8 doorverwijzingen vanuit De Ridderbuurt GEZINSBEGELEIDING GEZONDE VOEDING Studente diëtiek (WGC De Central) start voedingsbegeleiding op van een gezin met overgewicht. Nauwe samenwerking met de beweegcoach van het project ‘Bewegen Op Voorschrift’. RUGSCHOOL: RUG- EN BUIKSPIERVERSTERKING Nieuw initiatief; laagdrempelige beweeggroep. Toegankelijk voor iedereen van Groot Leuven. Instroom vanuit beide wijkgezondheidscentra, de werkgroep ‘Gezonde Wijk’ en vanuit het project ‘Bewegen Op Voorschrift’. 8 sessies van 1u met gemiddeld 14 deelnemers
I.S.M. RISO VLAAMS BRABANT EN BUURTSPORT LEUVEN BEWEGEN OP VOORSCHRIFT Uitbreiding samenwerking externe huisartsen, uitbreiding aantal uren beweegcoaching, specifieke aandacht voor BOVdeelnemers met psychiatrische achtergrond.. Het bestaande lokale beweegaanbod wordt zoveel mogelijk gebruikt (Buurtsport Stad Leuven, reguliere sportclubs, Leuvense Fietsschool,..). In 2012 waren er 4 eigen beweeggroepen (Fun Fit, Aquafun, Klimgroep en Rug-en buikspiertraining in groep). Totaal: 180 deelnemers (100 in 2012)
I.S.M. LOGO OOST-BRABANT, VIGEZ ACTIE ‘24U ROOKSTOP’ 9 deelnemers
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 14
G ROEPEN NAAR INGESCHREVEN PATIËNTEN VOEDINGSADVIES, WEEGCONTROLE permanent individueel aanbod via verpleging 25 deelnemers
PEDICURE: Intern (eigen pedicure): 51 deelnemers Verwijzing naar extern: 4 deelnemers Info-avond voetzorg: algemene info, uitgenodigd via wachtzaalactie ‘voethygiëne; 6 deelnemers
P ROJECTEN GERICHT OP STRUCTURELE VE RANDERINGEN PAREL-PROJECT Doel: perinatale zorg Groot-Leuven. Extra ondersteuning zwangere en pas bevallen vrouwen. Methodiek: overleg tussen Kind en Gezin, dienst gynaecologie ziekenhuis, thuiszorg en wijkgezondheidscentra Bereik: 16 vrouwen
TANDZORG ALGEMEEN Doel: Methodiek: Bereik:
gerichte en begeleide doorverwijzing naar externe tandartsen als drempelverlaging naar tandzorg werkmapje ‘zet er je tanden in’ rechtstreekse contacten met tandartsen en ocmw (door maatschappelijk werk) 56 patiënten werden doorverwezen naar een tandarts waarvan 27 patiënten een begeleide doorverwijzing kregen door maatschappelijk werk
SPECIFIEK: Voortzetting project ‘tandheelkundige verzorging voor -18 jarigen’ Doel: -18 jarige patiënten activeren voor tandartsbezoek Doelgroep: 300 gezinnen met minderjarige kinderen Methodiek 1: sensibilisering (via mailing, wachtzaalactie, scherm, motiverende gesprekken vanuit de verschillende disciplines) Methodiek 2: begeleide verwijzing van een aantal minderjarigen en hun ouders in financiële en mentale voorbereiding van het tandartsbezoek Bereik: 13 gezinnen engageerden zich in 2011. In 2012 verhoogde dit aantal tot 18 gezinnen die begeleid doorverwezen werden naar de tandarts. PREVENTIEBELEID VLAAMSE OVERHEID De Vlaamse Werkgroep voor Gezonde Tanden (VWGT) , binnen het Verbond der Vlaamse Tandartsen (VVT) werkte in opdracht van de Vlaamse overheid een discussienota uit in 2012. De bedoeling van de nota is een aanzet om te komen tot een geïntegreerd preventiebeleid in het kader van mondgezondheid voor 0-18jarigen. Deze discussienota kwam tot stand dankzij individuele gesprekken met verschillende actoren op het terrein (eerder een steekproef van actoren) en een focusgroep van (lokaal) beleid en actoren. WGC De Ridderbuurt nam zowel deel aan de gesprekken als aan de focusgroep . In oktober 2012 werd de nota voorgelegd op een consensusvergadering en aanbevelingen hieromtrent werden gebundeld door de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. We verwachten in 2013 een bijsturing van de Nota en een vervolg op de eerdere vergaderingen alvorens het beleid concreet wordt uitgestippeld
PASTA (PROVINCIAAL AANBOD SOCIAAL TOLKEN VOOR ANDERSTALIGEN) BABEL (TELEFONISCHE TOLKHULP) Doel: Bereik:
verbetering van communicatie patiënt-zorgverstrekker i.f.v. kwalitatief gezondheidsaanbod PASTA: 19 gesprekken (10 Farsi, 4 Koerdisch Badini, 3 Somali, 1 Slovaaks, 1 Nepalees) Babel: 23 gesprekken (11 Slovaaks, 6 Koerdisch, 3 Chinees, 3 Arabisch)
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 15
S PECIALE ACTIES : CO-INTOXICATIE (WACHTZAALPROJECT) Doel:
Mensen informeren rond de gevaren voor CO-vergiftiging en hen aansporen om bij maatschappelijk werk extra informatie te vragen. Kennis geven om op tijd in te grijpen door info te geven rond symptomen, hoe een toestel correct te laten installeren en door te benadrukken wat ze moeten doen ingeval van intoxicatie. Methodieken: - Folders; powerpoint; kwis - Doorverwijzing naar maatschappelijk werk Bereik: 45 deelnemers
RUGSCHOOL, ERGONOMIE (WACHTZAALPROJECT) Doel: ergonomische kennis vergroten voor dagelijkse activiteiten Methodiek: powerpoint op scherm gekende kinesisten geven ergonomisch voorbeeld (juiste en foute houdingen)
VOETHYGIËNE ( WACHTZAALPROJECT) mensen informeren over een algemene goede voetzorg en –hygiëne. Specifieke info aanbieden voor voetzorg bij diabetespatiënten. Methodieken: powerpoint met concrete tips; deelnemingsformulier Resultaat: 40 deelnemers Doel:
GRIEPVACCINATIE: Doelgroep: Methodiek: Bereik:
659 patiënten, volgens aanbevelingen Hoge Gezondheidsraad mailing met uitnodiging en voorschrift + bekendmaking via wachtzaal + planning in medisch dossier 220 vaccinaties (33%), (2011: 37%) 50-65 jaar: 36% (91/254 hebben vaccin gehad, 4 geweigerd) + 65 jaar: 55% (42/76 hebben vaccin gehad, 3 geweigerd) zwangeren: 41% (18/44 vaccin, 1 contra-indicatie) ouders van baby’s jonger dan 6 maanden: 22% (10/46 vaccin gehad) chronisch zieken < 50 jaar: 25% (59/239, 3 geweigerd)
GMD PLUS Doel:
Doelgroep: Methodiek: Bereik:
Patiënten tussen 45 en 75 jaar uitnodigen voor een ‘preventief consult’ bij de huisarts om een individueel preventieplan op te stellen (vaccinaties, uitstrijkje, rookstop, gezonde voeding, beweging, bloedonderzoek,..). Vanaf januari 2012 zijn deze consultaties gestart (samenwerking huisarts, verpleging, vrijwilliger). 391 patiënten telefonisch uitnodigen + bekendmaking via wachtzaal + planning in medisch dossier 143 patiënten kregen een preventie-consult. 179 zijn akkoord en worden nog uitgenodigd, 72 weigeringen 89 patiënten hebben nog niet gereageerd.
PREVENTIE-CONSULT KINE (NIEUW SINDS 2012) Doel:
het aanbod kiné uitbreiden met preventieve consultaties: blessurepreventie,… Methodiek: 30 minuten laagdrempelig consult rond preventie-thema. Bereik nov-dec ‘12: 8 deelnemers
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
ergonomisch
advies,
Pagina 16
S AMENWERKING EXTERN STUDIECLUB GEZONDHEIDSPROMOTIE VAN DE VERENIGING VOOR WIJKGEZONDHEIDSCENTRA driemaandelijkse samenkomst van de gezondheidspromotoren. Ervaringsuitwisseling en afstemming tussen de verschillende wijkgezondheidscentra rond projecten en thema’s. STUURGROEP VAN LOGO (LOKAAL GEZONDHEIDSOVERLEG) REGIO LEUVEN tweemaandelijks overleg WERKGROEP GEZONDE WIJK (BUURTHUIZEN, WIJKBUREAU’S, INTEGRATIEDIENST, CAW DE MEANDER, WGC DE CENTRAL, RISO) Driemaandelijks Bespreking gezondheidsthema’s; artikel wijkkrant door WGC, voorbereidingen vormingen e.d.
LEUVENSE
WERKOVERLEG GEZONDHEIDSPROMOTIE LEUVEN (GEZONDHEIDSPROMOTIE WGC DE RIDDERBUURT EN WGC DE CENTRAL) Taakverdeling, samenwerkingsafspraken, informatieoverdracht e.d. tussen projectwerkers en coördinatoren. Projecten worden uitgewisseld en waar dat zinvol is samen te werken zetten we de deuren open voor de patiënten van beide centra. We maken graag zoveel mogelijk gebruik van mekaars expertise en positieve ervaring . Op die manier vergroten we onze resultaten door geen dubbel werk te doen. (concreet: BOV-project (bewegen op voorschrift, WGC De Ridderbuurt), Hapje Klapje (WGC De Central), ‘Kies wat je eet’ (WGC De Central), Geestelijke gezondheidszorg (WGC De Ridderbuurt en WGC De Central)) OVERLEG DIGITOPIA Maandelijks Deelname stuurgroep scherm wachtzaal huisartsen, aanreiken van evidence based gezondheidspromotiemateriaal ‘BEWEGEN OP VOORSCHRIFT’ – BOV-STUURGROEP WGC De Ridderbuurt, RISO, Buurtsport Leuven, VIGEZ, provincie Vlaams Brabant, CM, Ready to Improve, KULeuven, KHL KONING BOUDEWIJN STICHTING ikv subsidies voor het project ‘Bewegen Op Voorschrif’ is er een driemaandelijkse intervisie-bijeenkomst. Doel is om ondersteuning te krijgen voor de verdere uitbouw van het project en te komen tot aanbevelingen naar de overheid wb projectwerking rond kansengroepen en gezondheid (4 vergaderingen 2011, 1 in 2012) DE BAKERMAT Project ‘borstvoeding bij kansengroepen’: deelname startvergadering en verdere samenwerking in de toekomst (verspreiding campagnemateriaal en vorming borstvoeding (verpleging)). Arts in stuurgroep.
S AMENWERKING INTERN PREVENTIETEAM zeswekelijks overleg tussen 4 zorgverstrekkers met een taak binnen gezondheidspromotie (ghp) (arts, verpleging, kiné, maatschappelijk werk), de ghp-coördinator en de ghp-vrijwilliger. INTERNE ARTSENVORMING driemaandelijks olv ghp-arts info vaccinaties, aanpak rookstop, richtlijnen gezondheidsgids domus medica
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 17
2.
PROJE CT: PRAKTIJKONDE RSTEUNEN D PROGRAMM A (POP)
Projectmedewerker: Projecttijd: Projectpartner:
Els Bartholomeeusen, huisarts; Greet Van Kersschaever, huisarts; Nans Antheunis, coördinatie 2u/week Domus Medica, Vereniging van Wijkgezondheidscentra
POP is een kwaliteitsbevorderend project voor een periode van 3 jaar. POP maakt gebruik van het European Practice Assessment (EPA) om de kwaliteit van de praktijk te beoordelen. Het project wordt aangestuurd vanuit Domus Medica. Gedurende de drie jaren projectwerking neemt dr. Marleen de Greef de rol als coach op naar het proces van kwaliteitsverbetering. In 2010 haalden we het bronzen label, in 2011 het zilveren label, in 2012 werkten we naar het gouden label toe. Hiertoe is gerichte actie nodig, waarbij kwaliteit en organisatie van medische zorg vereist worden. Tijdens de kwaliteitsdag van Domus Medica in april 2012 werd zowel GMD+ (Els) als zorgsubstitutie (Greet) voorgesteld. Hier ontvingen we als organisatie het zilveren label. In 2012 werd er gewerkt aan het GMD+ en zorgsubstitutie.
2.1.
GMD +
Doel: Patiënten tussen 45 en 75 jaar worden uitgenodigd voor een ‘preventief consult’ bij de huisarts om een individueel preventieplan op te stellen (vaccinaties, uitstrijkje, rookstop, gezonde voeding, beweging, bloedonderzoek…) In 2011 werd GMD+ een eerste keer opgestart: Identificeren van de patiënten die tot de doelgroep behoren Uitnodigen van patiënten (via brief, telefonisch of directe aanspreking in de kabinetten) Registratie van de reacties van de patiënten (interesse of weigering) In 2012 werden gestart met de preventieconsultaties. Procedure GMD+ Praktijkassistentie heeft de coördinatie over de patiëntenlijst (wie moet nog bevraagd worden naar interesse voor het GMD+, wie mag op een preventieconsult uitgenodigd worden…) Ze plannen de preventieconsultaties in bij de preventieartsen. Het preventieconsult start met een intake, bij een vrijwilliger. Deze overloopt samen met de patiënt de vragenlijst van Domus Medica en weegt en meet de patiënt. Twee vrijwilligers hebben hiertoe een korte opleiding gehad. Nadien komt de patiënt bij de arts. Deze bekijkt de gegevens en verwerkt alles in het EMD. Er wordt een individuele planning opgesteld en meegegeven aan de patiënt. Voor verdere opvolging kan de patiënt terecht bij zijn vaste huisarts. Verpleging zorgt voor de uitvoering van een aantal preventieve acts (vb.labo, FOBT…) Vanaf 2013 worden de HAIO’s betrokken in het opnemen van de preventieconsultaties. Cijfers 2012 GMD+ 143 patiënten kregen preventieconsult 179 patiënten zijn akkoord en worden nog uitgenodigd 72 weigeringen 89 patiënten zijn opnieuw te bevragen/ hebben nog niet gereageerd
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 18
2.2.
Z ORGSUBSTITUTIE : VERVANGCONSULTATIES
Bij een vervangconsultatie wordt een gehele artsenconsultatie vervangen door verpleging of maatschappelijk werk.
A.
DIABETES
De diabetesprocedure is al enige tijd in voege: diabetespatiënten worden via een oproepsysteem op consultatie gevraagd bij verpleegkundigen. Eenmaal jaarlijks komt patiënt bij de huisarts, of in geval van afwijkende labo’s of andere zorgwekkende elementen. In 2012 is verder geïnvesteerd in een kwalitatieve diabetesprocedure: -
Er werd een beslissingsboom per discipline opgesteld, waarin duidelijke taken en instructies vermeld staan.
-
Het diabetesprotocol werd door de artsen voorgesteld aan prof. Chantal Mathieu, endocrinologe UZ Leuven. Zij was zeer tevreden en zorgde voor ondersteuning in de vorm van opleiding voor onze verpleegkundigen.
-
Er werd een overlegmoment voorzien met de diabeteseducator van het UZ Leuven voor meer algemene opleiding en 1x met een diëtiste voor voedingsadvies.
-
Studenten diëtitiek KHL organiseerden een groepssessie rond voedingsadvies specifiek voor diabetici.
-
Beweegadvies voor diabetici werd verder uitgewerkt met de kinesisten.
-
Er werd een “checklist” opgemaakt met duidelijk overzicht van de planningen (vb. labo, oogarts, endocrino…) per individuele patiënt. Deze gaan in gebruik vanaf januari 2013.
Het diabetesprotocol wordt gezien door externe partners en weerhouden voor publicatie. brachten de artsen het protocol naar voor tijdens:
In 2012
-
European General Practitioner Research Network, Antwerpen; 18-21/10/2012 Research on patient-centered interprofessional collaboration in primary care. One-slide-5-minute presentatie. “Improvement of care for type 2 diabetics by substitution”
-
Publicatie Huisarts Nu, tijdschrift van Domus Medica, December 2012. “Naar een betere diabeteszorg: periodiek uitnodigen van patiënten in combinatie met taakdelegatie” N. Aghdoui, E. Bartholomeeusen, L. Genevrois
Tijdens de eerste kwaliteitsdag van de Vereniging van Wijkgezondheidscentra in december 2012 presenteerde Els Bartholomeeusen “zorgsubstitutie in wijkgezondheidscentrum De Ridderbuurt”.
B.
ZORGSUBSTITUTIE INVOEREN VOOR ANDERE CHRONISCHE PATHOLOGIEËN
Artsen hebben een akkoord over de chronische pathologieën waar zorgsubstitutie mogelijk zou zijn. Elk thema wordt gekoppeld aan een vaste arts en een vaste verpleegkundige, die verantwoordelijk zijn voor het uitschrijven van de nieuwe procedure in zorgsubstitutie. Elke opstap naar zorgsubstitutie verloopt volgens een vast stappenplan: - uniforme encodage in EMD - uitwerken protocol - overleg inter- en intra disciplinair De pathologieën die aan bod zullen komen, zijn: - astma/COPD/rookstop/spirometrie - zwangerschap - hypertensie/cardiovasculair risico - anticonceptie/ongewenste zwangerschap - depressie -… Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 19
3.
PROJE CT: BE WE GEN OP VOORSCHRIFT
Projectleiding: Projectmedewerkers: Projecttijd: Projectpartners:
(BOV)
Femke Deboutte (gezondheidspromotor/ kinesitherapeute) Ism Patricia Decraene (opbouwwerkster), RISO Vlaams-Brabant Nico de Vos (beweegcoach), Tom Apers (beweegcoach), Els Bartholomeeusen (arts) 10u projectleiding RISO Vlaams-Brabant (projectontwikkeling) Provincie Vlaams-Brabant, dienst Welzijn (focus op EPA-patiënten)
2012: BOV breidt uit.. Deelnemers: 100 nieuwe deelnemers (50 van WGC De Ridderbuurt, 35 verwezen door externe artsen, 15 in WGC De Central) Beweegcoaching: 28u (in 2011: 10u), 3 deeltijdse coachen (werkplek: in WGC De Ridderbuurt) Doorverwijzers: ook externe artsenpraktijken worden doorverwijzers Vanuit rapport ‘Armoede in Beweging’, Vlaamse Overheid (RISO, 1/2013): Het traject van beweegcoaching verliep als volgt: Huisartsen van WGC en externe huisartsen geven een beweegvoorschrift aan patiënten. Ze komen terecht bij een beweegcoach, die een intake doet (gesprek, meting), zoekt naar gepast beweegaanbod, opvolgt en na 6 maanden een postmeting. Nadien wordt geëvalueerd en besproken in hoeverre de deelnemer nog opvolging wenst. Vanuit BOV wordt een beweegaanbod gecreëerd of aangeboden, op 4 niveaus: 1 Individueel beweegaanbod : hometrainer, wandelen, stappenteller,.. 2 Eigen opgezet beweegaanbod in groep voor diegenen die de eerste stap naar sportclubs nog niet durven zetten: funfit – klimgroep – aquafun – start to run . 3 Voor diegenen die net iets verder staan, zetten we samen met anderen (sportclubs ea) een beweegaanbod op: buurtsport - yoga – fitness (17 abonnementen) – contact met wandelgroep. 4 Tenslotte zoeken we voor diegenen die deze stap al kunnen zetten, een gepast aanbod binnen de reguliere sportclubs. Sowieso wordt er actief doorverwezen (er wordt een eerste keer (tot meerdere keren) meegegaan): zwemschool – fietsschool - Wushu –toneel (Stuk)-badmintonbuurtsport- Nordic walking- yoga – voetbal – tennis – kungfu-.. Telkens wordt er ook gezocht naar financiële tegemoetkomingen voor het inschrijvingsgeld. Voor een kleine groep is er een groepstraject opgezet met de bedoeling om via die weg motiverend te kunnen werken. Om dit traject waar te maken zetten de projectleider, opbouwwerker en beweegcoach in op het uitbouwen van een sterk netwerk met (beleids)partners uit sectoren van gezondheid, sport en welzijn. Wat bleken de succesfactoren van de methodiek? Het voorschrift door de dokter is een stimulans voor velen, zeker voor maatschappelijk kwetsbare groepen (MKG) (autochtonen en zeker ook allochtonen) en is dus een belangrijk onderdeel van het concept. Motivationele gespreksvoering door de coaches is belangrijk in het starten en volhouden van beweging. A priori wordt doorverwezen naar regulier aanbod waarvan de coach weet dat er op maat gewerkt wordt. Daarnaast zet de beweegcoach samen met de deelnemer voorzichtige stappen naar nieuwe sportclubs als een deelnemer interesse toont in een bepaald aanbod. Aanwezigheid van het bekend gezicht van de opbouwwerker en/of beweegcoach zijn voor zowel de lesgevers als een groot aantal deelnemers benoemd als extra-motiverend voor regelmatige deelname. Of het groepswerk met de bewegingspsycholoog en/of de vrijwilliger-toeleider een belangrijk onderdeel en dus succesfactor is, moet nog verder onderzocht worden en is gepland voorjaar 2013. Welke aspecten van de methodiek vereisen nog bijsturing? De taak van de beweegcoach moet worden uitgezuiverd, beperkt tot de coaching, motivationele gesprekken en doorverwijzing naar aanbod. Daarvoor dienen we te zoeken naar anderen die bepaalde taken opnemen : effectief meegaan naar een sportclub, gesprekken met clubs over toegankelijkheid, gesprekken met dokters als toeleiders,. We denken dan aan een verderzetting van de taak van projectleider, maar ook vrijwilligers, gemotiveerde sportclubs die zelf een engagement opnemen. Andere toeleiders dan huisartsen kunnen de methodiek versterken via motivationeel gesprek of fysieke toeleiding: buurtwerkers, gezondheidswerkers, preventiewerkers, diëtisten, mutualiteiten, middenveld…: dit vraagt een tijdsinvest van projectleider en tijd voor intensief campagnewerk. Het sportaanbod dat makkelijk toegankelijk is voor MKG moet vergroot worden. Dit vraagt werken aan toegankelijkheid van reguliere sportclubs Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 20
Er kruipt heel wat tijd in het aanvragen van middelen om te kunnen gaan sporten (sportcheques, fonds vrijetijdsparticipatie, tussenkomst ziekenfonds, OCMW). Er zou moeten kunnen gezocht worden naar een vereenvoudiging. Hiervoor is deskundigheid nodig van sociaal(sport)management. Duidelijke en motiverende gesprekken met (groepen) externe huisartsen over ‘wie kan je doorsturen?’ De deelnemers geven aan dat het aanbod min of meer voldoende is; een aandachtspunt is het zoeken naar activiteiten die te combineren zijn met werken We moeten verder onderzoeken hoe lang mensen ondersteuning nodig hebben om vol te houden. Dat was in dit tijdsbestek van een jaar niet mogelijk om na te gaan.
4.
PROJE CT: ART. 107 - PATIË NT IN BEELD
Projectleiding: Projectmedewerkers: Projecttijd: Projectpartners:
Sylvia Hubar (maatschappelijk werker; sociaal structureel werk) Filip Abts (ervaringsdeskundige), Sara Brankaer (arts), Nans (coördinator) 19u Provincie Vlaams-Brabant, dienst Welzijn
PARTICIPATIEF WERKEN GESPREKKEN
BINNEN ART. 107 VIA
Antheunis
PARTICIPATIEGROEPEN
EN
In totaal zijn 38 patiënten bevraagd in verschillende rondes. Er zijn groepen en gesprekken doorgegaan met patiënten in WGC Ridderbuurt, WGC Central, DENK Leuven en DENK Halle Vilvoorde Uit deze bevragingen hebben zich een aantal vormen gedistilleerd en zijn er verschillende signalen gegeven naar de verdere uitbouw art. 107. Deze signalen betreffen de instroom, doorstroom en uitstroom. Een aantal illustraties : Het gegeven dat een intake van een mobiel team (MT) bij de patiënt thuis plaatsvindt, is geen evident gebeuren, evenmin als het ontvangen van zorg aan huis. Het feit dat er eigenlijk al geen wachtlijsten zouden mogen zijn, maar dat het zeker erg is om als patiënt op de wachtlijst te staan gedurende verschillende maanden en dan geeneens zeker te zijn geïncludeerd te worden. Het gegeven dat GGZ werkers binnen art. 107 nog te weinig kennis van herstel hebben. De uitnodiging aan het MT om tijdig een netwerk beginnen uit te bouwen zodat zij zelf niet het vervangend sociaal netwerk worden. Het gebrek aan kennis en moed van huisartsen om GGZ problematiek tijdig bespreekbaar te maken. De nood aan vorming van artsen door art. 107. Te weinig aandacht van huisartsen voor medische kant van EPA patiënten (patiënten met een ernstige, psychiatrische aandoening). Een eerste voorstel van werkwijze voor de samenwerking eerste – tweede lijn bij afronding van de zorg door de MT. Het project heeft het participatief werken op de agenda van de beleidsmakers geplaatst. De patiëntenparticipatie is op deze manier niet enkel beperkt tot aanwezigheid van patiënten binnen de overlegstructuren. Ze vertaalt zich in een krachtig samenspel op structureel en beleidsmatig niveau door de ruime bevraging van verschillende patiëntengroepen; ook van patiënten die niet in zorg zitten en zich in geen enkele patiëntenorganisatie (DENK/Uilenspiegel) verenigd hebben. Door alle deze informatie op tafel bij de beleidsmakers te leggen is de impact op de beslissingen groter. Op een studiedag over ervaringsdeskundigheid binnen art. 107 werd Leuven door de patiëntenorganisatie Uilenspiegel vernoemt als één van de projecten waar patiëntenparticipatie serieus genomen werd.
VERSCHILLENDE PATIËNTENGROEPEN IN BEELD GEBRACHT. Dr. Sara Brankaer is huisarts in Wijkgezondheidscentrum de Ridderbuurt (WGC) en is wekelijks 3 uur voor het project vrijgesteld. Deze uren worden vooral besteed om een goede afstemming met de WGC artsen en met andere Leuvense artsen via LOK groepen te behouden. Zij verzamelt de signalen en zorgt voor de vertaling naar de stuurgroep ‘patiënt in beeld’. Tevens is zij afgevaardigd in forum functie 1. De samenwerking van de projectwerker met de arts zorgt voor een mandaat vanuit de artsengroep voor de projectwerker. Samen met Dr. Brankaer is er een methodisch zorgmodel uitgewerkt voor diverse patiëntengroepen met een psychische kwetsbaarheid. Het is een kader dat taal en methodieken biedt voor de verschillende disciplines van het WGC in het omgaan met patiënten met een psychische kwetsbaarheid. Het zorgmodel zal binnen een aantal LOK groepen uitgetest worden of het voor andere eerstelijns gezondheidswerkers betekenisvol kan zijn. De patiëntengroepen hebben zich organisch onderscheiden via individuele casussen die zich in het WGC aanboden. De indeling wordt ook door de patiënten (h)erkend. We onderscheiden de zoeker, de regisseur en de voorbijganger. Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 21
Het model is van belang om voornamelijk de voorbijganger voldoende onder de aandacht te brengen van de netwerkpartners 107. Deze patiëntengroep blijft voornamelijk op de eerste lijn en buiten de GGZ zorg zich bewegen. Patiënten zelf stellen dat zij deze groep ‘zorgmijders’ dikwijls zien als de verantwoordelijken voor het stigma dat de volledige patiëntengroep met psychische kwetsbaarheid met zich meedragen. We zijn op het Ghuislain colloquium gevraagd om dit model voor te stellen. In het WGC heeft het uitwerken van het zorgmodel als verdienste gehad dat we ook andere EPA patiënten in beeld kregen en niet enkel de ‘lastige en moeilijke’ patiënten. We ontdekten dat we ook patiënten hebben die de regie van herstel zelf goed in handen hebben , soms met externe GGZ ondersteuning. Deze patiënten consulteren gericht en houden zich aan afspraken. Ook ontdekten we dat er heel wat zoekers zijn, die geen overlast bezorgen maar wel zoekend zijn naar aangepaste GGZ hulp. Door de uitbouw van het externe netwerk kunnen we ons nu ook gaan richten naar deze patiënten en hun verborgen zorgnood.
BELEIDSMATIGE VERTALING De stuurgroep patiënt in beeld is samengesteld uit de volgende leden : patiëntenvertegenwoordiger vanuit DENK (door ervaring naar kennis) VLABO en een vertegenwoordiger van patiëntenplatform Uilenspiegel, Similes en directies CAW, CGG, provincie, netwerkcoördinatoren art. 107, teamleider mobiel team uit Tienen, 2 artsen uit wijkgezondheidscentra, maatschappelijk werker WGC De Central, docente/onderzoekster KHL, privé psychologe, voorzitter GOAL, coördinatie en projectwerker WGC De Ridderbuurt. De leden van de stuurgroep hebben zich voor de start akkoord verklaard met 2 belangrijke principes. Enerzijds hebben ze mandaat binnen hun eigen organisatie om actiegericht veranderingen te realiseren. Anderzijds nemen ze het materiaal, vergaard via de participatiegroepen, als vertrekbasis voor de stuurgroep. De stuurgroep wordt voorgezeten door de coördinator van WGC De Ridderbuurt. Het afgelopen jaar is de stuurgroep 3 maal samengekomen in het provinciehuis en nagenoeg alle stuurgroepleden waren telkens aanwezig. Een citaat bij de evaluatie van de stuurgroep : ‘de stuurgroep heeft het eerstelijns algemeen welzijnswerk mee op de agenda van (geestelijke) gezondheid gebracht. De manier waarop dingen hier gebracht worden, doorprikt de eigen gedachten en het eigen gelijk. Het patiëntenperspectief en de aanwezigheid van patiënten zorgt ervoor dat er verdiepend nagedacht wordt over wat werkt. Het effect op de interne organisatie is groter dan je rond de tafel merkt.’ De projectwerker is door de eerste lijn als referentiepersoon afgevaardigd binnen de projectgroep operationele coördinatoren art. 107. Deze projectgroep komt twee wekelijks samen en is samengesteld uit de netwerkcoördinatoren, de operationele coördinatoren van de regio’s en patiënten en familievertegenwoordiging, eerste lijn. Samen met de vertegenwoordiger van Uilenspiegel en van DENK, die ook in de stuurgroep ‘patiënt in beeld’ vertegenwoordigd zijn, legt de projectwerker alle informatie vanuit de patiënten, de werkvloer en de collega-artsen op de beleidstafel. De netwerkcoördinatoren dhr Dirk Nissen en prof. Pieters staan erg open voor de feedback en houden rekening met de input bij de uitvoering van beslissingen. Enkele voorbeelden : De intake hoeft niet perse aan huis te gebeuren, terwijl dat eerst wel zo beslist was. Er is beslist dat er op de wachtlijsten enkel patiënten mogen staan die geïncludeerd kunnen worden binnen de MT. Er wordt gestreefd naar het werken zonder wachtlijsten. Op de wachtlijst van de MT worden afwisselend aanmeldingen eerste lijn en vanuit de ziekenhuizen genomen. Er is rekening gehouden met de vraag van het WGC om de patiënten die uit de ziekenhuizen komen over alle artsen te verspreiden en niet enkel het WGC als mogelijke optie te zien om geen duale gezondheidszorg te creëren . Zo zijn de projectwerker en vertegenwoordiger ‘patiënt in beeld’ samen uitgenodigd als sprekers op het tweejaarlijks GGZ congres. We hebben ruim tijd gekregen om patiënt en eerste lijn in beeld te brengen. Het vertrouwen en mandaat van de netwerkpartners 107 verkrijgen en behouden we door op een constructieve manier en in gedeelde verantwoordelijkheid samen te werken. De aanwezigheid op dit congres heeft aan de Vlaamse en federale beleidsmakers aangetoond dat het Leuvens project er wel in slaagt om een goede afstemming met de eerste lijn te realiseren. Bert Vanderstappen, voorzitter GDT GOAL, zetelt in de stuurgroep van art.107, terwijl de projectwerker in de operationele coördinatoren groep zetelt. Via regelmatig overleg wordt een inhoudelijk strategische afstemming bekomen. De samenwerking met GDT Goal is een realisatie van het project. Het heeft de eerstelijns actoren (GDT SEL, CAW en WGC ) dichter op één lijn gebracht. Via dit overleg wordt onder andere getracht de methodieken en instrumenten (MDO, e-zorgplan) die eerste lijn reeds gebruikt, zoveel mogelijk te implementeren in het zorgcircuit dat rond EPA patiënten geïnstalleerd wordt. Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 22
Binnen WGC Ridderbuurt was er reeds een pilootproject met CGG VBO rond consultatieve psychiatrie. De bevindingen rond dit project waren positief en zijn de aanzet geweest voor de verdere uitbouw hiervan binnen functie 1. Op dat moment is er gesteld dat er best ook een psychosociale consultfunctie voorzien kan worden ter ondersteuning voor artsen (zoals projectwerker WGC dit nu reeds voor de artsen doet). De toenadering tussen de partijen die dit verder zullen uitwerken is deels gerealiseerd door de samenwerking in de stuurgroep PIB. De stuurgroep zorgt voor participatief werken en een onderlinge verbinding door de opzet ervan. De informatie rond de noden van de eerste lijn worden verworven via de aanwezigheid van de projectwerker op diverse LOK groepen. Hier werden GGZ casussen besproken met twee doelen: enerzijds GGZ vorming en advies aan artsen geven, anderzijds zicht krijgen op casussen waar solo artsen mee in aanraking komen. Opvallend was het gegeven dat zij ook EPA patiënten binnen hun praktijk hebben, maar in geringe mate. Maar evenzeer als de artsen binnen het WGC zitten zij regelmatig vast met deze patiëntengroep. Samen met het CGG VBO is er de ‘GPS van de GGZ’ gepresenteerd. Er zijn 3 vormingsavonden doorgegaan en ze werden telkens positief geëvalueerd. Hieruit is het idee ontstaan van de psychosociale consultfunctie.
UITBOUW BOV PSYCHIATRIE Het BOV project (bewegen op voorschrift) is tot stand gekomen via participatietrajecten, waar ook een groep psychiatrische patiënten aan deelnam. Deze stelden dat zij beweging missen na een opname in de psychiatrie. Bestaande groepen zijn niet altijd toegankelijk en voldoende afgestemd. Via een voorschrift van de arts komen de patiënten bij een beweegcoach en worden zij toegeleid naar eigen BOV groepen (yoga, funfit,..) of naar bestaande sportorganisaties (zwemmen, fitness,..). De beweegcoach maakt met hen een plan op maat, zorgt voor het financiële aspect en motiveert. EPA patiënten zijn niet eenvoudig te includeren binnen het project omdat daar specifieke expertise voor nodig is . Dit heeft aanleiding gegeven tot een verkennend gesprek rond ‘Bewegen binnen art. 107 Leuven’, doorgegaan in het UPC Kortenberg op 25 oktober 2012. Op de vergadering waren volgende actoren aanwezig : Art. 107 , dr. Pieters en Dirk Nissen, GDT Goal Bert Vanderstappen, Faber dr. Delecluse, Psychiatrische thuiszorg Pastya, Mobiel team Leuven, CGG VBO buddy project, WGC De Ridderbuurt Femke Deboutte/Sylvia Hubar, UPC Kortenberg Michel Probst. Er is een gezamenlijke projectaanvraag uitgewerkt met als doel de methodologische ontwikkeling en implementatie van een testcase om personen met een psychische problematiek, na opname, gestructureerd en op maat te reintegreren binnen bestaande organisaties die beweging en sport als uitgangspunt van hun benadering hanteren. BOV is één van de actoren die deze doelgroep mee wil coachen in het bewegen. Het project werd ingediend bij het Vlaams Agentschap Zorg en gezondheid oproep innovatieve projecten 2012 maar is niet weerhouden. We blijven gericht zoeken naar nieuwe projectoproepen. Uit deze contacten is er ook een samenwerking gegroeid tussen FABER en het BOV project : 2 studenten hebben als opdracht het opvolgen van beweeggroepen (yoga en zwemclub) met BOV patiënten (extra ondersteuning naast lesgever). Er is een bijkomende BOV coach in dienst gekomen, specifiek gericht op de groep EPAdeelnemers. Er is een Bov-rapport met onderzoeksresultaten beschikbaar. Het is opvallend dat psychosociale problemen een belangrijke factor voor verwijzing zijn en dat het algemeen gevoel van welbevinden (slaap, gevoelens van eenzaamheid, depressie, stress, energie…) bij de BOV deelnemers stijgt.
INVOEREN VAN MODEL ‘GETRAPTE ZORG’ BINNEN WGC DE RIDDERBUURT De artsen van het WGC zijn opgeleid en vertrouwd met het hernieuwd GGZ landschap en de 5 functies van art. 107. Voor patiënten met een duidelijke GGZ vraag behandelen en verwijzen de huisartsen zelf. Dit is belangrijk om signalen op te vangen wanneer verwijzingen via huisartsen niet of onvoldoende zouden lopen. Het project heeft zich tot doel gesteld dat elke GGZ vernieuwing moet kunnen werken voor elke arts binnen de regio, en niet enkel voor de artsen van het WGC. Wekelijks worden er door de projectwerker 8 gerichte GGZ consultaties aangeboden. Deze zijn voorbehouden voor patiënten met een onduidelijke hulpvraag of onvoldoende motivatie/vertrouwen. We merken dat we vanuit deze consulten veel duo of trio begeleidingen doen : GGZ medewerker WGC, externe GGZ werker van CGG of mobiel team, arts. De patiënt komt alternerend bij één van de betrokkenen langs. De projectwerker verzorgt de onderlinge info doorstroming in afstemming met de patiënt. Dit gebeurt regelmatig via de MDO psy en het e-zorgplan. Indien nodig gebeuren er begeleidde verwijzingen. Enkele cijfergegevens voor 2012 (4 uur consulttijd/8 consulten per week): Totaal aantal cliënten gezien door projectwerker : 51 cliënten psychosociaal advies, regelmatig in duo met arts : 17 patiënten opvolgcontacten niet of moeilijk te motiveren tot verwijzing : 8 patiënten opvolgcontacten eerstelijns GGZ : 6 patiënten Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 23
psychosociale opvolgcontacten ism externe GGZ : 11 patiënten begeleidde verwijzingen : 9 Deze consultfunctie is vergelijkbaar met de eerstelijns psychologische functie die de Vlaamse overheid in 6 proefprojecten heeft ingezet. Verder zijn deze consulten de informatiebron om te leren hoe patiënten naar de GGZ zorg kijken en wat hun aanbevelingen hieromtrent zijn. Via deze consulten kennen patiënten de GGZ werker van het WGC goed en is er voldoende vertrouwen om mee in te stappen in participatiegroepen. Verder is er geïnvesteerd in de opmaak van een visietekst GGZ binnen de Vereniging van WGC. Er is met de verschillende WGC’s op regelmatige basis overleg geweest. Het model van de getrapte zorg is het model dat praktisch in elk WGC (h)erkend wordt. De opmaak van de visietekst heeft de betrokkenheid op GGZ vanuit de sector gezondheid helpen verankeren. De projectwerker is ondervoorzitter van de werkgroep en heeft een trekkende rol gehad in het tot stand komen van deze visietekst. Door de vernieuwing in het zorglandschap en de projectmatige inzet is de werkdruk, die de zorg voor patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) met zich meebrengt, verlaagd. De zorg wordt gedeeld en de patiënten worden meer aangesproken om regie in eigen handen te nemen. Hierdoor is er vernieuwde interesse, motivatie en ruimte gekomen voor GGZ zorg vanuit artsen, verpleging, kiné en maatschappelijk werk. Er is opnieuw aandacht voor het preventieve luik en geestelijke gezondheid (GGZ) heeft zijn vaste plaats in de werking verworven. Een belangrijk element hiervan is dat het de WGC artsen opnieuw ruimte gegeven heeft om aandacht te hebben voor preventieve en continue somatische zorg voor EPA patiënten. Dit is een aspect dat in het verleden in de verdrukking dreigde te geraken en een belangrijke stress factor vormde voor het WGC team.
5.
PROJE CT: ZOZI ZORG V OOR GE ZIN NEN
Projectwerker: Rebekka Schotte (WGC De Central)/ Annelies Wiame (WGC De Ridderbuurt) Projecttijd: 5u/week Projectpartner: --In 2012 werd het project ZOZI verder gezet. De doelstellingen van het project situeren zich rond netwerking in het werkveld, participatie van de doelgroep, versterking van het zorgteam, indicatiestelling en doorverwijzing, kennis vergaren en delen. In de eerste jaarhelft werd het project opgevolgd door Annelies Wiame, maatschappelijk werker bij WGC Ridderbuurt. Per 1/9/2013 werd dit project tijdelijk opgevolgd door Rebekka Schotte, maatschappelijk werker bij WGC De Central. VERSTERKEN VAN HET ZORGTEAM Binnen de doelstelling “versterken van het zorgteam” werden de geïnitieerde intervisies van 2011 uitgewerkt rond twee thema’s: de grenzen van de hulpverlening en communicatie en dialoog. De intervisies werden geleid door Kaat Ponnet. Vanuit deze intervisies werd het KINprotocol (kind-in-nood) vernieuwd. Dergelijk protocol ondersteunt het team in de bespreking van casussen. GERICHTE DOORVERWIJZING Binnen de doelstelling “indicatiestelling en doorverwijzing” volgde de maatschappelijk werker een aantal opleidingen waarbij de evoluties binnen de Jeugdhulpverlening veel aandacht kregen. Hier verwierf ze inzicht in de afbakening van de doelgroep en weg naar doorverwijzing. De toegangspoort van de integrale jeugdhulp was in 2012 nog in evolutie. Daarnaast volgde ze een studiedag rond ‘signs of safety‘ en ‘praten met ouders en kinderen in geval van verontrusting’. Deze info werd gedeeld binnen het zorgteam. In de tweede jaarhelft van 2012 werd de verworven kennis geïmplementeerd binnen WGC De Central. Het KINprotocol werd toegelicht en aangepast aan de noden en behoeften aldaar. PARTICIPATIE Binnen de doelstelling “participatie” willen we de bevraging van patiënten en eventueel andere relevante actoren realiseren. In het najaar 2012 ondersteunden we een nieuw project: Goe Weekend. Vanuit de vaststelling dat gezinnen met ondersteuningsnoden in hoofdzaak kunnen terugvallen op de professionele begeleiding tijdens de week maar niet tijdens het weekend ontstond de zoektocht om hierop antwoorden te formuleren. Het project word getrokken door het CGGZ Oost Brabant waarbij een stuurgroep en intervisiegroep werd samengesteld met een aantal relevante actoren binnen de Leuvense regio. Hierin zijn onder meer CAW, de wijkgezondheidscentra, Leren Ondernemen en organisaties actief in opvoedingsondersteuning vertegenwoordigd. In 2012 werden er een aantal observaties uitgevoerd waarbij men de toegankelijkheid van de Geestelijke gezondheidszorg voor kansengroepen met de ‘presentiemethodiek’ wenst te bevorderen.
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 24
F. 1.
PRAKTIJKORGANISATIE EN ONDERSTEUNING VAN DE PRAKTIJKVOERING OM KADE RE ND TE AM
1.1.
H ET ONTHAAL
Het onthaal van het wijkgezondheidscentrum wordt nagenoeg volledig bemand door vrijwilligers, die de permanentie waarborgen van 8u ’s morgens tot 8u ’s avonds. Deze 14 vrijwilligers ontmoeten elkaar maandelijks tijdens de onthaalvergadering, waar afspraken gemaakt worden over kwaliteit van onthaal en inspraak verleend wordt in de ontwikkeling van de organisatie. In 2012 werden de samenwerkingsafspraken tussen onthaal en artsen vernieuwd. Er vond een vorming plaats over het omgaan met moeilijk gedrag van patiënten op het onthaal of in de wachtzaal. Om de kwaliteit van telefonische gesprekken te optimaliseren werden tips en tricks meegegeven. Rosemie Van de Velde en Ria Vanderhenst ondersteunen de werking van het onthaal. Rosemie coördineert het onthaal en de praktische organisatie. Ria is verantwoordelijke voor het luik patiëntenadministratie (goed verloop van de inschrijvingen) en planning (van de agenda’s van het zorgteam)
1.2.
P RAKTIJKASSISTENTEN (PA)
Praktijkassistenten ondersteunen het zorgteam op administratief en praktisch vlak vb. klasseren van de elektronische verslagen in de medische dossiers en het aanvullen van medisch materiaal in de kabinetten. Het praktijkassistentieteam werkte in 2012 op volle capaciteit en dat was nodig. Onder leiding van Axelle De Dycker (arts) zorgen praktijkassistenten Rosemie Van de Velde en Ria Vanderhenst voor het praktische goeie verloop van de werking. Daarvoor kunnen ze ook rekenen op de hulp van twee vrijwilligers Ludo Emmens en Marina Vrebosch. In 2012 werd het takenpakket van de praktijkassistenten verduidelijkt, uitgebreid en uniform gemaakt. Dit zijn de voornaamste taken van de praktijkassistenten: Voorraadbeheer Kleine controle (wekelijks) en grote controle (2-maandelijks) van de kabinetten Medisch Dossierbeheer Verwerken elektronische medische verslagen Verwerken eenmalige consulten (nieuw 2012) Verwerken papieren medische verslagen Dossiers nieuwe patiënten (nieuw 2012) Opvragen medische dossiers (Ziekenhuizen) Medicatiebeheer Projecten Oproepsysteem diabetes Oproepsysteem en afname vragenlijst GMD+ Mailing griepvaccin Dankzij het optimaliseren en verbeteren van de bestaande protocollen er zijn merkbaar betere resultaten bij het uitvoeren ervan. In 2012 werden het beheer van RX-en op punt gesteld, werden duidelijke afspraken gemaakt omtrent medicatiebeheer. In voorraadbeheer werden medische materialen en documenten in de kabinetten uniform gemaakt. Voor de toekomst staan nog een aantal nieuwe taken op stapel, voornamelijk vanuit de zorgsubstitutie.
1.3.
P ATIËNTENADMINISTRATI E EN – FACTURATIE
Het forfaitair betalingssysteem vraagt om een nauwkeurige administratie van de ziekenfondsgegevens van de patiënten (titulariscode). Maandelijks ontvangt elk ziekenfonds een listing met de actueel ingeschreven patiënten, alsook een facturatie van deze patiënten. Vermits we met ingeschreven patiënten werken, is onze patiëntengroep gekend en worden er regelmatig statistieken opgevraagd om een analyse te maken of een doelstelling te formuleren in het zorgteam of in het organisatiebeleid.
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 25
1.4.
L OGISTIEK TEAM
Het logistiek team zorgt voor onderhoud van het gebouw en een goede uitrusting van de werkplekken. Een gans jaar werd door dit team gezorgd voor klussen/afvalbeheer huishouden onderhoud bestellingen, mailings, helpdesk logistiek logistieke planning en financiën Bij goede werkplekken hoort een uitgebreid pc-netwerk. In 2012 werd de server vernieuwd en overgestapt op remote desktop, zodat makkelijk van werkplek veranderd kan worden, bijv. na het beëindigen van de consultaties. Tevens werd overgeschakeld naar de SQL-versie van Pricare.
1.5.
P ERSONEELSDIENST
Karin Middel nam de fakkel over op de personeelsdienst. Zowel aanwervingen van medewerkers als planning van werkroosters om de continuïteit van zorg te garanderen vroegen om een grote inzet, in de wisselwerking met het zorgteam. De personeelsdienst heeft een opdracht naar instroom, doorstroom en uitstroom van medewerkers, zowel personeel als vrijwilligers. Personeelsdienst volgt de personeelsbegroting op en beheert de subsidiedossiers. In de vormgeving van een eigen personeelsbeleid is de impact van sector-CAO’s en van onderhandelingen op niveau van de wijkgezondheidscentra duidelijk merkbaar. Wijkgezondheidscentra ressorteren onder paritair comité 330.01.53. Alle medewerkers hebben een functiebeschrijving met aanduiding van de vereiste competenties. Nieuwe medewerkers krijgen een tussentijdse en eindevaluatie tijdens hun proefperiode. Een functioneringsgesprek met vaste medewerkers wordt elke 18 maanden opgenomen en kan op vraag frequenter.
1.6.
F INANCIËN - BOEKHOUDING
In een complexe en groeiende organisatie is een accurate opvolging van financiën zeer belangrijk. De opvolging van financiële transacties en de boekhouding vragen om een goede communicatie met alle teams in de organisatie. Meer en meer gebeuren deze handelingen elektronisch en vermindert het aantal papieren transacties.
2.
COÖRDINATIE E N STAF
In 2012 werd de werking met zelfsturende teams verder uitgebouwd. Elk team of gemandateerde kreeg 1-2x/jaar outputsturing in de wisselwerking met staf. Stafleden zelf zetten in op hun verantwoordelijkheidsdomein. Vanuit de algemene vergadering werd duidelijk dat er versterkte inzet verwacht wordt naar social marketing over onze werking als wijkgezondheidscentrum.
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 26
3.
LEUVE NSE WIJKGE ZONDHE IDSCE NTRA
In 2012 werd frequent overlegd tussen beide coördinatoren van de Leuvense wijkgezondheidscentra, met een doorstroming naar de respectievelijke teams en raden van bestuur. Op de algemene vergadering van beide wijkgezondheidscentra werd een eerste berichtgeving gedaan omtrent versterkte samenwerking. Ter prospectie van deze intensievere samenwerking vond een kennismakingsgesprek plaats met ALEZI, een Leuvense samenwerking tussen drie organisaties. Ondertussen werken verschillende disciplines nauwer samen in functie van uitwisseling van kennis en verhogen van de toegankelijkheid van projectwerk voor patiënten: Gezondheidspromotoren Projectwerkers Verpleegkunde Maatschappelijk werk In maart 2012 kwamen we duidelijk in beeld door het Rotary-concert, ten voordele van de Leuvense wijkgezondheidscentra. Rotary Leuven besteedde een ruim bedrag van zijn lenteconcert aan de preventieve werking van de wijkgezondheidscentra en liet ruimte aan ons om toe te lichten wat de preventieve werking inhoudt. RISO Vlaams-Brabant komt duidelijk in beeld als partner in het bestrijden van de gezondheidskloof. We hadden een verkennend gesprek naar samenwerking wijkgezondheidscentra-opbouwwerk. In 2012 stelde beide coördinatoren van de Leuvense wijkgezondheidscentra zich kandidaat voor de algemene vergadering van GOAL, zijnde GezondheidsOverleg Arrondissement Leuven. GOAL heeft ingestemd met één lidmaatschap in de Algemene Vergadering voor alle wijkgezondheidscentra van het arrondissement samen. Dit betekent 1 lidmaatschap voor WGC De Central, WGC Vierkappes (Tienen) en WGC De Ridderbuurt. Greet van Kersschaever (arts) neemt deze taak op.
4.
VE RENIGING VAN WIJKGE ZONDHE IDSCE NTRA (VWG C)
In de Vereniging van Wijkgezondheidscentra wordt door WGC De Ridderbuurt vzw een uitgebreid engagement genomen. Els Bartholomeeusen (arts) neemt deel aan regiogroep-oost waar standpunten naar raad van bestuur van de VWGC ingenomen worden. Zij is eveneens nieuw lid van de beleidscel ‘concept van een wijkgezondheidscentrum’, waar de kwaliteitskenmerken van wijkgezondheidscentra uitgewerkt worden. Axelle De Dycker (arts) is actief lid van de gebruikersclub Pricare. Femke Deboutte (gezondheidspromotor) volgt de studieclub gezondheidspromotie; in 2012 werd een visietekst op gezondheidspromotie in wijkgezondheidscentra gefinaliseerd. Sylvia Hubar (projectwerker) neemt een trekkersrol op in de werkgroep ‘eerstelijns-geestelijkegezondheidszorg’. De visietekst omtrent de rol van de eerstelijn in de geestelijke-gezondheidszorg zit in een laatste fase van afwerking. Nans Antheunis (coördinatie) neemt de taak van bestuurslid voor 3 jaar op zich, alsook de deelname aan de beleidscel ‘hervorming van het forfaitair systeem’. Rita Moonen (facturatie) neemt deel aan de werkgroep forfait. Els Bartholomeeusen en Nans Antheunis zijn stemhebbend lid in de algemene vergadering van de VWGC. De onthaalbedienden volgden een 4-daagse vorming bij de Gentse Wijkgezondheidscentra, specifiek gericht op het verwerven van competenties nodig voor het onthaal in een wijkgezondheidscentrum. Tweemaandelijks briefen teamleden het volledige team over genomen en te nemen beslissingen in de verschillende werkgroepen en beleidsgroepen van de Vereniging van Wijkgezondheidscentra.
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 27
5.
RAAD VAN BESTUUR EN ALGEMENE VERGADERING
5.1 Raad van bestuur De raad van bestuur kwam acht keer samen in 2012 en blijft zorg dragen voor de verschillende domeinen in de organisatie. Zij focussen hun taak op organisatiebeleid, medewerkersbeleid, financieel beleid en patiëntenbeleid. 5.2 Algemene vergadering De algemene vergadering is samengesteld uit alle personeelsleden, alle vrijwilligers, alle leden van raad van bestuur, een 20-tal organisaties actief in de Leuvense welzijns- en gezondheidssector en enkele betrokkenen van lokale overheden. In 2012 kwam de Algemene vergadering één keer samen; er waren 38 aanwezigen. Naast het statutaire gedeelte werd inhoudelijk toelichting gegeven over het nieuwe KB zorgbemiddelaar en werden gesprekken gevoerd over regionale samenwerking.
6.
OVE RZICHT VAN ALLE M EDE WE RKE RS OP 31.12.2012 6.1.
RAAD
V A N B E ST U UR
Vanderstraeten Thierry (voorzitter) Neyens Mark (penningmeester) Polfliet Lieve (secretaris) Adams Marijke Cox Pia De Visscher Jan Van Gucht Joachim Druppel Lieve (waarnemend lid; kandidaat-bestuurder) 6.2.
A.
VRIJWILLIGERS
ONTHAALVRIJWILLIGERS
Aert Rita (nieuw in 2012) Danhieux Lena (nieuw in 2012) Emmens Ludo Sterckx Maria Van den Brande Marc Van Lommel Lieve (nieuw in 2012) Vrebosch Marina
Arabat Lamia Detienne Bernadette Koninckx Ria Swaen Georgette Van Kersschaever Rika Vanstallen Marina Willekens Paul
B.
LOGISTIEKE VRIJWILLIGERS Rameysen Manu
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Verbinnen Sonja
Pagina 28
6.3.
A.
P E R SO N E E L
ARTSENTEAM
Bartholomeeusen Els
huisarts/praktijkopleider/gezondheidspromotie/POPproj./VWGC
Brankaer Sara
huisarts/project art.107
De Dycker Axelle
huisarts/informatisering/praktijkassistenten
De Vos Ilse
huisarts
Genevrois Luigi
huisarts/praktijkopleider/zorgsubstitutie
Van Kersschaever Greet
huisarts
Bervoets Caroline
HAIO
Jespers Lien
HAIO
B.
(nieuw in 2012)
VERPLEEGKUNDIG TEAM
Dekoninck Pascale
verpleegkundige/gezondheidspromotie
Frooninckx Heidi
verpleegkundige/pedicure
Gryson Paula
verpleegkundige
Hamm Antje
C.
verpleegkundige
(nieuw in 2012)
KINÉ-TEAM
Huybrechts Jurgen
kiné
Schüpp Joris
kiné/gezondheidspromotie
Verbruggen Dana
kiné
D.
MAATSCHAPPELIJK WERK
Beelen Melissa
(nieuw in 2012 )/Wiame
Annelies
Smets Ilse
E.
maatschappelijk werk maatschappelijk werk/gezondheidspromotie
PROJECTWERKERS
Hubar Sylvia
projectwerker Patiënt in Beeld (art. 107)
Deboutte Femke
gezondheidspromotie /project Bewegen op Voorschrift
Apers Tom
(nieuw in 2012)
beweegcoach project BOV
Devos Nico
(nieuw in 2012)
beweegcoach project BOV
F.
OMKADEREND TEAM
Antheunis Nans
coördinatie
Haesendonck Kris
administratie/logistiek
Kissi Joseph
onderhoud
Middel Karin
(nieuw in 2012)
personeelsdienst
Moonen Rita/Mertens Peggy
facturatie/databeheer
Van den Broeck Greet
financiën/boekhouding
Van de Velde Rosemie
onthaalmedewerker/praktijkassistente
Vanderhenst Ria
praktijkassistente/onthaalmedewerker/administratie
Activiteitenverslag 2012 – WGC De Ridderbuurt vzw
Pagina 29