Activiteitenverslag 2012

Activiteitenverslag 2012

Intercommunale Vereniging voor Energieleveringen in Midden-Vlaanderen Opdrachthoudende vereniging

Activiteitenverslag

2012

Jaarvergadering d.d. 27 juni 2013


1

Inhoud Woord vooraf 4 Voorstelling van de distributienetbeheerder 7 Identiteit 8 Contactmogelijkheden 9 Deelnemers 10 Distributiegebied 11 Bestuur en toezicht 12 In memoriam 16

2

Verslag van de Raad van Bestuur

17

Inleiding

18

Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2012 Verlenging meerjarentarieven Aangepaste transportnettarieven Elia Injectietarief Forfaitaire netvergoeding prosumenten Verkoop groenestroom- en warmtekrachtcertificaten Nieuwe aanpak steun voor groene stroom Solidariseringsmechanisme groenestroomcertificaten Decreet van 16 maart 2012 over het gebruik van het openbaar domein

20

Algemeen beleid van Intergem Structuurwijziging Vlaamse gemengde distributienetsector SYNDUCTIS versterkt structurele synergie tussen nutsbedrijven Uitbreiding erkenning als distributienetbeheerder Bonus-malus 2011 Samenwerkingsovereenkomst met Aquafin inzake verplaatsingsdossiers Aansluiting oplaadpunten elektrische voertuigen op openbaar domein Rapportering kwaliteit dienstverlening Graven doe je met zorg Andere financieringsbronnen

23

Intergem in de samenleving Evolutie sociale openbaredienstverplichtingen Contacten met klanten Aanpassing van het noodkrediet in de budgetmeters elektriciteit Regulatoire maatregelen evaluatie sociale openbaredienstverplichtingen Klantvriendelijk communiceren bij werkaanvragen

27

Rationeel energiegebruik (REG) en milieu Aangepaste steunmaatregelen voor groene stroom en warmtekrachtcertificaten Overzicht decentrale productie-installaties REG-actieplan Huishoudelijke energiescans Fondsen aardgas Energiediensten aan Lokale Besturen

29

Activiteitenverslag 2012 Intergem 2011

Openbare verlichting, ledtechnologie en intelligente straatverlichting Energiewinstcalculators REG-premie aanvragen via het web Premies voor beschermde klanten REG-project in en met Kringwinkels Earth Hour en Nacht van de Duisternis Investeringsprogramma’s Gerealiseerde investeringen in 2012 Budget 2013 Driejaarlijkse investeringsplannen Studie ‘Onthaalcapaciteit decentrale productie in Vlaanderen 2011-2020’

34

Eandis Nieuwe CEO en wijzigingen in de samenstelling van het Managementcomité EMTN-obligatieprogramma Slimme meters, Vlaamse regering beslist te wachten met algemene uitrol Pilootproject ‘slimme meters’ Slimme netten Slimme gebruikers Klantentevredenheid Deelname aan pilootprojecten en haalbaarheidsstudie warmtenetten Elektrische voertuigen – EVA-platform Aardgasvoertuigen Lokale relatiebeheerders voor gemeenten en grote klanten Nieuwsbrief aan lokale besturen Huis-aan-huisblad Milieucharter voor Eandis

36

Verslag Corporate Governance Comité

41

Beknopte jaarrekening

43

Inleiding 44 Balans per 31 december 2012 45 Resultaten elektriciteit 2012 46 Resultaten gas 2012 47 Dividenden openbare deelnemers

48

(Uitgebreide financiële gegevens kunt u terugvinden in het Financieel verslag 2012 dat samen met het activiteitenverslag het jaarverslag vormt en dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via [email protected]

Verklarende woordenlijst

49


3

Woord vooraf

Geachte lezer, De vrijgemaakte energiemarkt in Vlaanderen bestaat tien jaar. Het is een decennium dat werd gekenmerkt door keuzes rond ingrijpende veranderingen, de uitvoerbaarheid van beslissingen en de kostenimpact ervan. Het was ook een periode waarin aanzienlijke soepelheid, werklust en inlevingsvermogen werd gevergd van al wie betrokken was bij het gemengde distributienetbeheer. In die context wens ik iedereen die de voorbije legislatuur zijn of haar steentje heeft bijgedragen tot de goede werking van Intergem van harte te danken. Dit jaarverslag geeft een korte weerslag van de acties en de beslissingen die in 2012 werden genomen. Het evaluatierapport 2007-2012, dat aan onze gemeentebesturen werd overhandigd, geeft daarnaast een ruimer chronologisch overzicht van de afgelopen zes jaar.

4


We stellen vandaag vast, dat in die constant bewegende vrijgemaakte energiemarkt, de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders een baken zijn waarrond heel wat marktbewegingen plaatsvinden. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders zijn en blijven bijvoorbeeld belangrijke investeerders. Dat is noodzakelijk om permanent over de broodnodige energie in onze steden en gemeenten te kunnen beschikken. Maar het is ook altijd onze intentie geweest om de beschikbare middelen optimaal aan te wenden, om op een kostenefficiënte, technisch verantwoorde en bedrijfszekere manier de netten uit te baten. Met meer dan degelijk resultaat trouwens, want op Europees niveau behoren we tot de top op vlak van betrouwbaarheid van onze netten en van de leveringszekerheid. Daarbij staat een optimale service aan de netgebruikers met aandacht voor de sociale en ecologische dimensie bij de realisatie ervan centraal. Europa heeft duidelijk de richting uitgezet naar de toekomst en Vlaanderen heeft die visie moeten vertalen in eigen doelstellingen naar 2020. Dit is zeker geen eindpunt, want de periode tot 2050 wordt intussen voorbereid. Daarbij zal lokale, milieuvriendelijke energieproductie, naast het efficiënter energieverbruik, steeds nadrukkelijker aanwezig zijn in onze samenleving. Dit heeft gevolgen, zowel voor onze infrastructuur als voor het consumentengedrag. We werken intussen volop aan onze ‘slimme projecten’ waarbij slimme meters en netten een antwoord moeten bieden op de noden van morgen. Als organisatie die haar maatschappelijke verantwoordelijkheid ten volle wil opnemen, vormt onze rol een vangnet voor residentiële klanten, die meestal om financiële redenen tijdelijk niet terechtkunnen op de markt van de commerciële energieleveranciers, een belangrijke ondersteuning in de strijd tegen de energiearmoede. We benadrukken hierbij dat de interactie met de OCMW’s via de LAC-werking op een constructieve manier bijdraagt tot de bescherming van de kwetsbare doelgroepen. De maatschappelijke verwachtingen met betrekking tot onze dienstverlening zijn zeer groot en de nieuwe bestuursorganen

die in maart 2013 zijn geïnstalleerd, zullen permanent de aandacht moeten vestigen op nieuwe ontwikkelingen. Ontwikkelingen die zich op velerlei vlakken zullen manifesteren. Naast de regelgevende context zullen allerhande ecologische initiatieven, sociale bekommernissen en technologische innovaties de aandacht aanhoudend opeisen. Er zal niet alleen moeten worden gefocust op de kernactiviteiten maar ook nieuwe producten en diensten zullen permanent de aandacht vergen. De start van de nieuwe gemeentelijke en provinciale legislatuur was een uitgelezen ogenblik om de bestuurlijke werking te stroomlijnen. Daarbij komen we tegemoet aan een groeiende maatschappelijke bekommernis om de distributie van energie zo efficiënt mogelijk te organiseren, en toch dicht bij de gemeenten en de bevolking te staan. Dit is maar één van de accenten die passen in onze visie naar een vereenvoudigd en efficiënter distributienetbeheer in Vlaanderen. Verleden, heden en toekomst vormen het resultaat van de inspanningen van ontelbaar veel mensen, die ik van harte wens te bedanken. In de eerste plaats onze gemeentebesturen, die de werking van Intergem reeds decennia lang ondersteunen. De leden van onze bestuursorganen, die met een open geest een constructieve samenwerking opbouwen, die leidt tot de juiste beleidskeuzes voor onze bevolking en onze bedrijven. Last but not least uiteraard het management en de medewerkers van onze werkmaatschappij Eandis. Zij geven concreet gestalte aan onze dienstverlening door dag na dag alle opdrachten in te vullen en onze ambities waar te maken. Gesterkt door de behaalde resultaten, kijk ik met optimisme en enthousiasme naar de toekomst. Ik ben er van overtuigd dat ook de nieuwe bestuursploeg een gepaste invulling zal geven aan de toekomstige uitdagingen en ik wens hen daarbij veel succes.

Piet Buyse Voorzitter


5

Voorstelling van de distributienetbeheerder


7

Identiteit

Benaming

Intercommunale Vereniging voor Energieleveringen in Midden-Vlaanderen – afgekort tot Intergem

Rechtsvorm

Opdrachthoudende vereniging

Maatschappelijke zetel

Administratief Centrum Franz Courtensstraat 11, 9200 Dendermonde

Secretariaat

Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle

Oprichting

Opgericht op 15 september 1980 na Koninklijke Machtiging van 14 augustus 1980 – Belgisch Staatsblad van 23 september 1980. Oprichtingsakte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 14 mei 1981 nr. 936-5.

Statuten

8

Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 5 december 1980 - Belgisch Staatsblad van 25 februari 1981. Omzetting in opdrachthoudende vereniging door de algemene vergadering in buitengewone zitting van 6 november 2003. Overneming van gedeelte IGAO vanaf 1 januari 2009. Laatst gewijzigd door de algemene vergadering van 28 juni 2012 – Bijlage bij het Belgisch Staatsblad van 26 juli 2012 – nr. 12132388 – Gedeeltelijk goedgekeurd bij Ministerieel Besluit van 28 september 2012 met uitzondering van de wijzigingen in artikel 11, punt 2 en punt 5 en de wijziging aan artikel 12, punt 1. Actualisering van het register van de aandelen en winstbewijzen door de algemene vergadering van 22 december 2011.

Ondernemingsnummer

BTW BE 0220.764.971

RPR Dendermonde


Contactmogelijkheden

Algemeen telefoonnummer

078-35 35 34

Vragen over: - nieuwe aansluitingen - verzwaren van aansluitingen, verplaatsen en vervangen van meters - de opneming van meterstanden - rationeel energiegebruik (REG) - budgetmeters en dienstverlening van de sociale leverancier Melden van klachten (bij voorkeur via www.eandis.be > Over Eandis > Opmerkingen of klachten melden) Iedere werkdag van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur.

Storingen en defecten op het elektriciteits- en gasnet

078-35 35 00

7 dagen op 7 en 24 uur op 24.

Gasreuk

0800-65 0 65

7 dagen op 7 en 24 uur op 24. Oproepen worden prioritair behandeld.

Defecte straatlampen – www.straatlampen.be

0800-6 35 35

Adresgegevens van de paal doorgeven (via telefoon of website). Het defect wordt zo snel mogelijk hersteld. Doven en slechthorenden - Gasreuk, storingen en defecten via sms-codebericht Meer info op website www.eandis.be

0477-777 080

Ombudsdienst

0800-6 00 01

Hebt u een klacht over de dienstverlening van Eandis, neem dan eerst via de website of via het algemeen nummer contact. Vindt u daar geen oplossing, dan kunt u terecht bij de Ombudsdienst van Eandis. Iedere werkdag van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. U kunt ook schrijven of mailen via de website: - Ombudsdienst Eandis, postbus 60, 9090 Melle - www.eandis.be > Over Eandis > Ombudsdienst

Klantenkantoren

Openingsuren

- Erembodegem, Industrielaan 2 - Sint-Niklaas, Heistraat 88 - Geraardsbergen, Kaai 15

Website

Maandag: Dinsdag: Woensdag:

van 8.30 tot 12 uur van 12.30 tot 16 uur van 14 tot 18 uur van 8.30 tot 12 uur

Donderdag: van 8.30 tot 12 uur van 12.30 tot 16 uur Vrijdag: van 8.30 tot 12 uur van 12.30 tot 16 uur

www.intergem.be - www.eandis.be

Infrastructuurgebieden - Infrastructuurgebied Schelde-Waas, Heistraat 88, 9100 Sint-Niklaas - Infrastructuurgebied Zenne-Dender, Industrielaan 2, 9320 Aalst-Erembodegem

Algemeen correspondentieadres Brusselsesteenweg 199 - 9090 Melle


9

Deelnemers

23 gemeenten, Provincie Oost-Vlaanderen en Electrabel nv. Gemeente

10

Elektriciteit

Aardgas

Aalst

x

x

Affligem

x

x

Bever

x

x

Beveren

x

x

Brakel

x

x

Buggenhout

x

x

Denderleeuw

x

x

Dendermonde

x

x

Erpe-Mere

x

x

Geraardsbergen

x

x

Haaltert

x

x

Hamme

x

x

Herzele

x

x

Kruibeke

x

x

Lebbeke

x

x

Lierde

x

x

Ninove

x

x

Sint-Gillis-Waas

x

x

Sint-Niklaas

x

x

Stekene

x

x

Temse

x

x

Waasmunster

x

x

Zottegem

x

x


Kruibeke

Sint-Niklaas Temse Waasmunster Hamme

Distributiegebied

Dendermonde Buggenhout Lebbeke Aalst

ErpeMere Zottegem Herzele

Affligem Haaltert Denderleeuw

Volgens infrastructuurgebied

Ninove Brakel

Schelde-Waas Zenne-Dender

Lierde Geraardsbergen

Bever

SintGillisWaas

Stekene

Beveren

Kruibeke

Sint-Niklaas Temse Waasmunster Hamme Dendermonde Buggenhout Lebbeke

ErpeMere Zottegem Herzele

Aalst

Affligem Haaltert Denderleeuw

Ninove Brakel

Lierde Geraardsbergen

Bever


11

Bestuur en toezicht

Raad van Bestuur

Voorzitter Piet Buyse - Dendermonde

Ondervoorzitter Mike Nachtegael - Sint-Niklaas

Leden

Robert Blommaert (tot 27.09.2012) Wiske Bosteels Saskia Bressinck Davy Coppez Patrick Daubie Renaat Decorte Walter De Mezel Jo De Cuyper Chris De Groof Willy De Meulenaere Willy De Rudder Betty De Schampheleer Marc Gielens Roger Heirwegh Geert Hermans Marc Heynderickx

Beveren Affligem Kruibeke Geraardsbergen Bever Waasmunster Herzele Sint-Niklaas Electrabel Zottegem Sint-Gillis-Waas Denderleeuw Aalst Beveren Buggenhout Sint-Niklaas

Arnoud Heyse Willy Impens Hilaire Liebaut Rudy Mortier André Sarens Eric Spitaels Johan Stylemans Marc Torrekens Wilfried Tortelboom Gaston Van De Keer Ann Van de Steen Marleen Van Driessche Freddy Van Eeckhout René Van Marcke Freddy Verbeke Herman Vijt

Stekene Haaltert Provincie Oost-Vlaanderen Lierde Electrabel Geraardsbergen Aalst Ninove Brakel Erpe-Mere Aalst Lebbeke Ninove Dendermonde Temse Hamme

Leden met raadgevende stem Erik Maes - Sint-Gillis-Waas Paul Quintelier - Lebbeke

Deskundige Christian Viaene

Secretaris Bruno Vuylsteke

Vertegenwoordiging Eandis

12


Geert Craeynest Luc De Bruycker Luc Desomer Peter De Pauw

Paul Lauwers Johan Smets Luc Van Landeghem Walter Van den Bossche

Directiecomité

Corporate Governance Comité

Voorzitter Piet Buyse

Voorzitter Willy De Rudder

Ondervoorzitter Mike Nachtegael

Leden Robert Blommaert (tot 27.09.2012) Jo De Cuyper Hilaire Liebaut Eric Spitaels Ann Van de Steen Freddy Van Eeckhout Herman Vijt

Leden Robert Blommaert (tot 27.09.2012) Willy De Meulenaere Walter De Mezel Geert Hermans Johan Stylemans



Secretaris

Secretaris Jan Hermans

Bruno Vuylsteke

Vertegenwoordiging Eandis Geert Craeynest Luc De Bruycker Paul Lauwers Johan Smets Luc Van Landeghem Walter Van den Bossche

Vertegenwoordiging Eandis Frank Demeyer Marc Spelier Gijs Wuyts

Commissaris Ernst & Young Bedrijfsrevisoren BCVBA Vertegenwoordigd door Jan De Luyck


13

Regionaal Adviescomité



Aalst

Beveren

Dendermonde

Voorzitter

Voorzitter

Voorzitter

Ann Van de Steen

Aalst

Robert Blommaert

Beveren

Herman Vijt

Hamme

(tot 27.09.2012)

Leden Wiske Bosteels Affligem Dirk De Meerleer Provincie Marc Gielens Aalst Marleen Lambrecht Erpe-Mere Johan Stylemans Aalst Gaston Van de Keer Erpe-Mere Sam Van de Putte Aalst

14

Leden

Leden Saskia Bressinck Heidi Beck Mirèse Deckers Roger Heirwegh Alfons Verhelst †

Kruibeke Beveren Provincie Beveren Kruibeke

(tot 20.08.2012)

Piet Buyse Dendermonde Dirk De Cock Lebbeke Leen Dierick Dendermonde Geert Hermans Buggenhout Marleen Van Driessche Lebbeke Frans Van Gaeveren Provincie René Van Marcke Dendermonde Tom Waterschoot Hamme

Deskundige

Deskundige

Deskundige

Christian Viaene

Christian Viaene

Christian Viaene

Secretaris

Secretaris

Secretaris

Bruno Vuylsteke

Bruno Vuylsteke

Bruno Vuylsteke




Paul Lauwers Johan Smets Waldo Vandendriessche

Rony Buysse Paul Lauwers Luc Van Landeghem Luc Vekemans

Paul Lauwers Luc Van Landeghem Kurt Vanderhispallie Luc Vekemans





Geraardsbergen

Ninove

Sint-Niklaas

Voorzitter

Voorzitter

Voorzitter

Eric Spitaels

Geraardsbergen

Freddy Van Eeckhout

Ninove

Jo De Cuyper

Sint-Niklaas

Leden

Leden

Leden

Davy Coppez Geraardsbergen Patrick Daubie Bever Willy De Meulenaere Zottegem Jenne De Potter Zottegem Daniël De Vuyst Provincie Véronique Fontaine Geraardsbergen Rudy Mortier Lierde Wilfried Tortelboom Brakel

Georgette De Kegel Ninove Walter De Mezel Herzele Jan De Nul Denderleeuw Betty De Schampheleer Denderleeuw Marc De Schutter Haaltert Anja Sprangers Herzele Willy Impens Haaltert Hilaire Liebaut Provincie Marc Torrekens Ninove

Willy De Rudder Sint-Gillis-Waas Renaat Decorte Waasmunster Eddie Gosselin Temse Marc Heynderickx Sint-Niklaas Arnoud Heyse Stekene Mike Nachtegael Sint-Niklaas Johan Symoens Stekene Nicole Van Duyse Provincie Urbain Vercauteren Sint-Niklaas Freddy Verbeke Temse Egide Vonck Sint-Gillis-Waas

Deskundige

Deskundige

Christian Viaene

Christian Viaene

Secretaris

Secretaris

Bruno Vuylsteke

Bruno Vuylsteke






Secretaris Bruno Vuylsteke

Vertegenwoordiging Eandis Paul Lauwers Luc Van Landeghem Kurt Vanderhispallie Luc Vekemans


15

In memoriam Alfons Verhelst Op 20 augustus 2012 is Alfons Verhelst overleden na een moedig gedragen ziekte. Alfons zetelde in het Regionaal Adviescomité Beveren. We verliezen met Alfons een trouwe en aangename collega. Hij was meer dan 36 jaar gemeenteraadslid in Kruibeke en was bestuurslid van CD&V en de Landelijke Gilde Bazel. Hij zetelde in de raden van bestuur van de Gewestelijke Maatschappij voor Huisvesting, Ibogem, Intergem en Interwaas. Alfons was beslist uit het goede hout gesneden. Op hem kon je altijd rekenen, hem kon je alles vragen: geen klus was te veel of te moeilijk. Hij droeg dienstvaardigheid hoog in het vaandel. En hij genoot ervan om zijn kennis te delen. Alfons heeft zich altijd ten volle ingezet, ook als bestuurder van Intergem. We zullen hem missen.

16


Verslag van de Raad van Bestuur


17

Inleiding

Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen wij u verslag uit over de activiteiten van Intergem tijdens het boekjaar 2012. In het activiteitenverslag vindt u de belangrijkste gebeurtenissen en evoluties van de voorbije verslagperiode. In het najaar 2012 liep in Vlaanderen het pilootproject van stapel waarbij onder andere in Aalst en Hofstade slimme meters geïnstalleerd worden. De bedoeling is onder andere de nodige ervaring op te doen in het vooruitzicht van een nog te beslissen al dan niet gesegmenteerde verdere uitrol. Eind 2013 plant de VREG een nieuwe kostenbatenanalyse die het voor de Vlaamse overheid mogelijk moet maken een beslissing te nemen over een al dan niet gesegmenteerde verdere uitrol.

18


Op 18 december 2012 werd SYNDUCTIS opgericht, een filiaal voor het tot stand brengen van een structurele synergie met andere nutsoperatoren. Oprichtende vennoten zijn Eandis, TMVW, IWVA. Door de infrastructuurwerken voor elektriciteit, aardgas, telecom, drinkwater, riolering en wegenis op elkaar af te stemmen, zal SYNDUCTIS de snelheid van werken en interventies, de flexibiliteit in de planning en de kwaliteit van de nazorg verbeteren. Dit initiatief moet tevens resulteren in minder hinder en een kostenbesparing voor lokale besturen en burgers. Ook in 2012 werden bij de gemeenten en OCMW’s verschillende projecten gerealiseerd via de service ‘Energiediensten aan Lokale Besturen’ (‘EDLB). Het aanbod bestaat uit begeleiding, coördinatie en prefinanciering inzake energiebeheer in gebouwen en openbare verlichting.

Er zijn geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het verkrijgen van eigen aandelen. Er is geen verwerving van aandelen van de moedervennootschap of door een dochtervennootschap. De vereniging heeft geen bijkantoren. Overeenkomstig de wettelijke voorschriften en artikel 16 van de statuten heeft het Corporate Governance Comité (CGC) aan de Raad van Bestuur verslag uitgebracht over zijn opdrachten inzake het hem toevertrouwd mandaat met betrekking tot het werkingsjaar 2012. Het betreft een rapport zonder voorbehoud noch bezwaar. Verder verslag over de uitgevoerde werkzaamheden van het Corporate Governance Comité vindt u in het betreffende hoofdstuk van het activiteitenverslag. Er is geen tegenstrijdigheid van belangen vastgesteld overeenkomstig voornoemd verslag van het CGC. Tevens leggen wij u de jaarrekening voor, afgesloten per 31 december 2012. De balans sluit per 31 december 2012 af met een totaal van 932 294 950,35 euro ten opzichte van een vergelijkbaar cijfer van 881 106 447,91 euro voor het boekjaar 2011.

De volledige jaarrekening is opgenomen in het Financieel verslag dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via [email protected]. In de loop van 2012 heeft Eandis - ten behoeve van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders – verschillende financieringstransacties op de internationale kapitaalmarkten gerealiseerd. Via een private plaatsing werd 135,5 miljoen euro opgehaald (looptijd 20 jaar, interest 3,95 %). In september werd via een ‘Schuldschein’, dit is een onderhandse lening naar Duits recht met een investeerder, een bedrag van 50 miljoen euro opgehaald (looptijd 15 jaar – coupon van 3,5 %). In november volgde dan een tweede institutionele obligatielening (500 miljoen euro – looptijd van 10 jaar – coupon van 2,75 %). Deze transactie kende een groot succes, zoals bleek uit de overinschrijving (6,5x) door kandidaat-investeerders. De Raad van Bestuur 18 april 2013


19

Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2012

Verlenging meerjarentarieven De huidige distributienettarieven voor elektriciteit en aardgas zijn meerjarentarieven die in 2009 werden goedgekeurd door de federale regulator CREG. Op 1 april 2011 werd het distributienettarief elektriciteit tijdelijk (tot het einde van de looptijd van de beschouwde tariefperiode 2009-2012) aangepast. De kosten voor groenestroomcertificaten, die door de distributienetbeheerders moeten worden toegekend per MW geproduceerde elektriciteit aan de producenten met onder meer zonnepanelen, waren dermate omvangrijk geworden dat de CREG een tussentijdse herziening van de distributienettarieven goedkeurde om de extra kosten evenredig te spreiden. In principe zijn deze meerjarentarieven geldig tot en met 2012. Voor de periode 2013-2016 diende er in principe een nieuw tariefvoorstel te worden ingediend, inclusief de verrekening van de saldi van de vorige jaren.

20


Maar intussen is beslist om de tarifaire bevoegdheid (vermoedelijk vanaf 2015) over te hevelen van de federale naar de regionale overheid (Vlaams Gewest en Vlaamse regulator VREG). In dat verband hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders aan de CREG gevraagd om de geldende distributienettarieven 2012 te verlengen en op hetzelfde niveau te houden voor 2013 en 2014.

Aangepaste transportnettarieven Elia De transportnettarieven van Elia, de beheerder van het hoogspanningsnet, worden afzonderlijk federaal goedgekeurd. Maar ze worden wel aan de leveranciers doorgerekend via de distributienettarieven. Eandis heeft namens de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders bij de CREG een aanpassing van de distributienettarieven gevraagd op basis van de doorrekening van de verhoogde tarieven voor transport. De CREG heeft haar akkoord gegeven zodat de facturering werd aangepast vanaf maart 2012.

Injectietarief Op 4 juni 2009 keurde de CREG de door de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders ingediende meerjarentarieven, inclusief injectietarieven, goed met toepassing vanaf 1 juli 2009. Deze injectietarieven werden aangerekend voor de grote hernieuwbare energieproducenten met telegelezen meter die elektriciteit in het net injecteerden. De invoering van het injectietarief werd bekritiseerd omdat het een hinderpaal zou zijn voor de ontwikkeling van hernieuwbare energie. In de plenaire zitting van het Vlaamse Parlement van 23 december 2010, werd een decreet goedgekeurd voor de afschaffing van de injectietarieven voor de hernieuwbare energie en WKK in Vlaanderen. De CREG vocht dit Vlaamse decreet aan voor het Grondwettelijk Hof, dat het decreet vernietigde bij arrest van 12 juli 2012. Het Hof oordeelde dat de tarieven tot de exclusieve bevoegdheid van de federale overheid behoren en bijgevolg kon de Vlaamse overheid geen verbod invoeren. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders rekenen de injectietarieven opnieuw aan sinds augustus 2012. De recuperatie van de niet aangerekende injectietarieven gebeurt met terugwerkende kracht vanaf 1 februari 2011.

Forfaitaire netvergoeding prosumenten Op 6 december 2012 keurde de CREG een forfaitaire netvergoeding goed voor lokale productie-installaties met een vermogen kleiner dan of gelijk aan 10 kW en met een terugdraaiende teller. Deze vergoeding wordt sinds 1 januari 2013 gefactureerd. Voor Intergem bedraagt de netvergoeding 62,11 euro per kW opgesteld vermogen. Het geïnstalleerde vermogen van particuliere productie-installaties bedraagt gemiddeld 4,5 kW. De netvergoeding zal rekening houden zowel met het afgenomen verbruik als met de productie en zal gebaseerd zijn op het geïnstalleerde vermogen. Op die manier zal elke eindgebruiker een bijdrage leveren aan de algemene kosten voor het distributienetbeheer, in functie van de manier waarop hij het distributienet belast. Een eigenaar van zonnepanelen kan, op zijn kosten, vragen om een slimme meter te laten plaatsen zodat de werkelijke energiestromen (injectie / afname) apart kunnen worden

gemeten en aangerekend. De opname van de afzonderlijk gemeten afname en injectie (geen terugdraaiende teller meer) zal verder jaarlijks gebeuren.

Verkoop groenestroom- en warmtekrachtcertificaten De distributienetbeheerders hebben een wettelijke opkoopverplichting van de groenestroom- en warmtekrachtcertificaten die hen door de zelfproducenten van PV-installaties en WKK’s werden aangeboden. Op hun beurt kunnen de distributienetbeheerders die certificaten verkopen aan de leveranciers/producenten met het oog op het behalen van de quota voor geproduceerde groene energie. Jaarlijks wordt daartoe de markt bevraagd om zo de beste voorwaarden voor verkoop te verkrijgen. Het verschil tussen de aan- en de verkoopprijs van de certificaten komt ten laste van het distributienettarief. De laatste jaren is de verkoopprijs van de certificaten enorm gedaald omwille van een overaanbod. Gezien de zeer lage biedprijs en de verwachte aanpassing van de regelgeving, die mogelijk een positief effect op de prijs zal hebben, heeft de Raad van Bestuur van maart 2012 beslist om niet over te gaan tot de verkoop van de groenestroom- en warmtekrachtcertificaten. Op 19 oktober 2012 gaf de Vlaamse regering principiële goedkeuring aan een ontwerp van besluit dat tot doel heeft om de distributienetbeheerders een deel van de door hen opgekochte certificaten in portefeuille te laten houden om zo het effect van de overschotten op de werking van de


21

certificatenmarkten te neutraliseren. Dit besluit zal een belangrijke impact hebben op de toekomstige praktijken van de distributienetbeheerders.

Nieuwe aanpak steun voor groene stroom Het Vlaams parlement keurde op 6 juli 2012 de hervorming goed van de steun voor productie van groene stroom. Vlaanderen wil de productie van groene stroom tegen 2020 optrekken tot 20,5 %. Tot nog toe lag die doelstelling op 13 %. Het systeem wordt kostenefficiënter en gaat oversubsidiëring tegen. Daarvoor worden verschillende maatregelen genomen, zoals: - Vanaf 1 augustus 2012 daalde de prijs voor groenestroomcertificaten voor zonnepanelen tot 90 euro (gedurende 10 jaar); - De steun wordt gediversifieerd per technologie en beperkt tot de afschrijvingsperiode van een installatie (voor bestaande particuliere zonnepaneleninstallaties blijft de reeds toegekende tijdslimiet gelden); - De kosten worden beter gespreid waardoor gezinnen en KMO’s proportioneel minder bijdragen in de kostprijs. Energie-intensieve bedrijven krijgen een gedeeltelijke vrijstelling van certificaten; - Netbeheerders kunnen een vergoeding vragen aan prosumenten op basis van het opgestelde vermogen; - De kosten van de certificaten voor nieuwe zonnepaneleninstallaties verschuiven van de netbeheerders naar de leveranciers met terugwerkende kracht tot 1 januari 2012. De distributienetbeheerders blijven echter instaan voor de historisch opgebouwde kost van de groenestroomcertificaten van de voorbije jaren. De ongeveer 200 000 bestaande installaties zullen de in het verleden beloofde minimumsteun blijven ontvangen.

Solidariseringsmechanisme groenestroomcertificaten Het solidariseringsmechanisme werd toegepast in 2012 en had betrekking op de kosten van de groenestroomcertificaten die de netbeheerders in 2011 droegen. Dat solidariseringsmechanisme is voorzien in het Energiedecreet waardoor de Vlaamse distributienetbeheerders jaarlijks onderling de meerkost van de opgekochte groenestroomcertificaten, rekening houdend met een plafond, kunnen

22


verrekenen in verhouding tot de hoeveelheid verdeelde elektriciteit van het jaar ervoor.

Decreet van 16 maart 2012 over het gebruik van het openbaar domein Energiedistributie is een activiteit die zich grotendeels afspeelt op het openbaar domein. De bepalingen uit de wet van 1925 werden opgenomen en geactualiseerd in het Vlaams decreet van 16 maart 2012. Het decreet bevestigt de regel dat de netbeheerders waarin een gemeente participeert, geen voorafgaande domeintoelating nodig hebben voor de uitvoering van werken. De gemeente behoudt als domeinbeheerder wel de mogelijkheid in het kader van het algemeen belang, de domeintoelating te wijzigen of bijkomende voorwaarden op te leggen aan de netbeheerder, zoals bijvoorbeeld verplichte netverplaatsingen.

Algemeen beleid van Intergem

Structuurwijziging Vlaamse gemengde distributienetsector Met het oog op de start van de vernieuwde bestuursorganen in maart 2013, hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders beslist het distributienetbeheer efficiënter te maken. Deze beslissing focust op een vereenvoudiging van de bestuurlijke inrichting, een verhoogde transparantie, een blijvende en directere betrokkenheid van de openbare besturen en een fundamentele vermindering van het aantal mandaten. Aanpassingen aan de bestuursorganen houden een statutenwijziging in. Vermits artikel 42 van het decreet houdende de intergemeentelijke samenwerking principieel geen statutenwijzigingen toelaat in het jaar waarin de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvinden, werd contact opgenomen met de bevoegde Vlaamse minister om de statutenaanpassing in 2012 toch mogelijk te maken. De Vlaamse ministerraad heeft daartoe op 27 januari 2012 het regelgevend kader gecreëerd. De statutenwijziging werd doorgevoerd tijdens de Algemene Vergadering van juni 2012, met uitwerking van de aangepaste bestuursorganen op de Buitengewone Algemene Vergadering van maart 2013.

De bestuurlijke werking wordt herschaald naar drie beleidsniveaus: - op lokaal niveau: de nieuwe Regionale bestuurscomités (RBC’s), die bevoegd zijn voor de zaken met een direct lokaal belang en binding, zoals de lokale werken, openbare verlichting, rationeel energiegebruik, samenwerking met OCMW, … - op niveau distributienetbeheerder: een beperkte Raad van Bestuur voor de behartiging van de wettelijke opdrachten en zaken van strategische, beleidsmatige en patrimoniale aard die het direct lokaal belang overstijgen (zoals jaarrekeningen, budgetten, dividendenbeleid …) - op niveau werkmaatschappij: de Raad van Bestuur van Eandis verstrekt advies aan de raden van bestuur van de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders over thema’s die het hele werkgebied bestrijken. Alle deelnemende steden en gemeenten zullen vertegenwoordigd zijn in een RBC. De Raad van Bestuur zal samengesteld zijn uit zes openbare bestuurders. Het directiecomité, de deskundige en de regionale adviescomités worden afgeschaft. Het Corporate Governance Comité wordt voorlopig behouden in een afgeslankte versie. Op die manier wordt het totaal aantal openbare mandaten gereduceerd van 103 naar 35.


23

SYNDUCTIS versterkt structurele synergie tussen nutsbedrijven De voorbije jaren werden al heel wat inspanningen geleverd om de maatschappelijke hinder van de investerings- en onderhoudswerken in de distributienetten zo beperkt mogelijk te houden. Maar de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis voelden de noodzaak aan om nog een stap verder te gaan en meer partijen op een structurele manier bij elkaar te brengen. Op 18 december 2012 hebben Eandis, TMVW en IWVA officieel SYNDUCTIS opgericht. Doelstelling van dit samenwerkingsverband is om een verregaand initiatief te ontwikkelen met verschillende nutsbedrijven (zoals de energiedistributie, waterdistributie en telecom) waarbij een samenwerking kan worden gecreëerd op het gebied van de coördinatie van de werken op het openbaar domein, een betere afstemming tussen de (onder)aannemers, de ontwikkeling van lastenboeken...

24


Het maatschappelijk doel van SYNDUCTIS bestaat uit het toepassen van het minder-hinderbeleid en het minimaliseren van de kosten voor lokale besturen en hun burgers. De structurele samenwerking biedt een bindende en gecoördineerde aanpak van de dienstverlening met behoud van de specifieke nutsbedrijven.

Uitbreiding erkenning als distributienetbeheerder Wegens de groei van het aantal decentrale productie-eenheden (WKK, windmolens, grote installaties zonnepanelen…) en grote concentratiegebieden van dergelijke eenheden, moet het distributienet voor de aansluiting van deze installaties over voldoende capaciteit en infrastructuur beschikken (middenspanningsnet, transformatorenstation…). Voor de aansluiting van deze installaties geldt momenteel een werkwijze waarbij voor elk project in overleg met transportnetbeheerder Elia en de distributienetbeheerders naar een economisch optimum wordt gestreefd.

Eandis onderzocht verschillende scenario’s om de bestaande infrastructuur zo optimaal mogelijk te gebruiken en de aanleg van nieuwe middenspanningskabels en -infrastructuur te beperken. Na afweging van de pro’s en contra’s, zowel op technisch als op financieel vlak, werd aan de Vlaamse regulator VREG voorgesteld om voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders - waaronder Intergem - het spanningsniveau waarvoor zij erkend zijn als distributienetbeheerder, uit te breiden tot en met 36 kV. Concreet betekent dit dat de distributienetbeheerders het recht zouden verkrijgen om een 36 kV-net uit te bouwen en te exploiteren als productienet vanuit een koppelpunt met Elia.

Bonus-malus 2011 In het kader van de controlebevoegdheid van de CREG moet de netbeheerder, zowel voor elektriciteit als voor aardgas, een semestriële en jaarlijkse rapportering met betrekking tot en gebaseerd op de exploitatieresultaten 2011 overmaken aan de CREG in functie van de bepaling van een bonus-malus. Op basis van de beschikbare gegevens uit de jaarsluiting 2011 worden voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders bonussen vastgesteld, zowel voor elektriciteit als voor aardgas. Vermits een groot deel van de bonus voortspruit uit indexatie en er onzekerheid bestaat over het toekomstig rendement binnen de distributienetbeheerders werd beslist om de bonus 2011 te reserveren, zoals ook in 2010 gebeurde.

Samenwerkingsovereenkomst met Aquafin inzake verplaatsingsdossiers

linge afstemming op elkaars netten, afspraken bij onvoorziene omstandigheden en werken en bepalingen met betrekking tot juridische geschillen.

Aansluiting oplaadpunten elektrische voertuigen op openbaar domein Steeds meer gemeenten installeren oplaadpunten voor elektrische voertuigen. De Raad van Bestuur van Intergem keurde daarom uitvoeringsbepalingen goed om dergelijke oplaadeilanden te installeren. Wanneer gemeenten op het openbaar domein een oplaadeiland voor elektrische voertuigen aanvragen, zal er voortaan bij de offertering een uniform modaliteitendocument worden opgestuurd. Dit biedt steden en gemeenten een handig stappenplan voor de realisatie van dergelijke projecten en schept duidelijkheid over de verantwoordelijkheden van de betrokken partijen. Het document geeft aan: - hoe het oplaadeiland wordt opgebouwd; - wie eigenaar wordt van wat (onderscheid tussen kabels/ laadpuntkast / laadpalen); - hoe de aanleg verloopt; - wie de uitbating voor zijn rekening neemt; - hoe er wordt omgegaan met defecten aan het oplaadeiland.

Rapportering kwaliteit dienstverlening Intergem heeft zowel voor elektriciteit als voor aardgas in maart 2012 de rapportering over de kwaliteit van de dienstverlening 2011 aan de VREG overgemaakt. Het gaat om een jaarlijkse rapportering opgelegd door de technische reglementen distributie elektriciteit en aardgas.

Voor verplaatsingen van leidingen en/of installaties op vraag van Aquafin krijgt Intergem principieel een subsidie van 100 %. Om de afhandeling van deze subsidiëringsdossiers vlot te laten verlopen, sloten Eandis en Aquafin reeds in 2010 een overeenkomst af voor een vermindering van het administratieve werk, de hantering van een meer eenvoudige werkwijze en het creëren van een overlegplatform.

Voor de activiteit elektriciteit bevat deze rapportering gegevens met betrekking tot het profiel van het net (identificatie, aantal netgebruikers, verdeelde elektriciteit en totale netlengte), de onbeschikbaarheid van de toegang tot het net, de spanningskwaliteit, de dienstverlening, de netverliezen en de indicatoren van de slimme netten.

In het kader van efficiëntieverbetering werd deze samenwerkingsovereenkomst in 2012 uitgebreid met enkele punten in verband met afspraken over stroomonderbrekingen, uitwisseling van informatie over werken aan netten, onder-

Met betrekking tot de activiteit aardgas werden onder meer gegevens inzake de onderbrekingen van de toegang tot het distributienet, de druk, de kwaliteit van het aardgas, de calorische waarde en de dienstverlening overgemaakt.


25

Graven doe je met zorg

Andere financieringsbronnen

Graafschade blijft een aandachtspunt. Daarom startte in april 2012 een nieuwe sensibiliseringscampagne onder de slogan “Graven doe je met zorg”. Via de campagne vragen we aandacht voor de problematiek van graafschade aan ondergrondse kabels en leidingen.

De Raad van Bestuur heeft in juni 2012 kennis genomen van de geraamde financieringsbehoeften voor de periode 2012-2015 en haar goedkeuring gegeven aan de principes voor invulling ervan voor de jaren 2012 en 2013. De Raad van Bestuur heeft groen licht gegeven voor de aanwending van private placements en andere financieringsmogelijkheden, klassieke leningen en uitgiften voor institutionele en/of particuliere beleggers.

De campagne richt zich niet enkel tot aannemers. Alle partijen die bij de werken zijn betrokken, worden benaderd, zoals technische diensten van steden en gemeenten, studie- en architectenbureaus, opleidingsinstanties en andere belangengroepen. De campagne wordt ondersteund door vier verschillende dragers: een brochure, een poster, een advertentie en een webpagina.

26


In dit kader wordt gemeld dat Eandis met succes een eerste ‘private placement’ van 135,5 miljoen euro heeft uitgegeven in het kader van het bestaande EMTN-programma (5 miljard euro). De private placement heeft een looptijd van 20 jaar en een coupon van 3,95 %. Het bedrag wordt doorgeleend aan de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders. Tevens werd door Eandis op 21 september 2012 een Schuldschein afgesloten van 50 miljoen euro met een looptijd van 15 jaar aan 3,50 %.

Intergem in de samenleving

Evolutie sociale openbaredienstverplichtingen

In de Lokale Adviescommissie (LAC) zitten het OCMW en de sociale leverancier samen over dossiers van eindgebruikers die er ondanks alle begeleidende maatregelen niet in slagen hun schulden te beperken. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders proberen altijd een dossier op te lossen vooraleer de LAC een beslissing moet nemen. Een schorsing van de energielevering wordt enkel overwogen als alle andere middelen zijn uitgeput en is bij huishoudelijke klanten enkel mogelijk bij beslissing van de LAC. In 2012 werden door Intergem 177 LAC-zittingen georganiseerd, waarbij 5 938 dossiers in behandeling werden genomen. In 2012 werden 270 schorsingen uitgevoerd, namelijk 93 elektriciteitsklanten en 177 gasklanten. Van deze schorsingen werden er 257 heraangesloten, elektriciteit en aardgas samen.

Contacten met klanten

Einde 2012 telde Intergem als sociale leverancier 7 852 klanten voor elektriciteit en 5 731 voor aardgas. Van de opgestelde budgetmeters elektriciteit zijn er 4 693 actief en voor aardgas 3 018. Het begrip klanten slaat niet op fysische personen, maar op EAN-codes, waarbij een aansluiting elektriciteit en aardgas op hetzelfde adres als twee afzonderlijke EAN-codes tellen.

Op het distributiegebied van Intergem bezochten in 2012 samen 46 600 klanten de klantenkantoren, hetzij gemiddeld ruim 3 883 per maand. De klantenkantoren beantwoorden duidelijk aan een behoefte van de klanten, waarbij persoonlijk contact op prijs wordt gesteld. 12,5 % van de bezoekers kwam voor een nieuwe aansluiting of de wijziging van een bestaande, 7,2 % kwam informatie inwinnen over REG en 72,2 % van de bezoeken had te maken met de sociale openbaredienstverlening (SODV). De overige 8,1 % waren bezoeken van uiteenlopende aard, gaande van algemene info tot specifieke info omtrent de marktwerking.

In elke gemeente is minstens een oplaadpunt voor de budgetmeterkaart voorzien, in stedelijke gebieden zijn meerdere oplaadpunten beschikbaar. Opladen kan in de klantenkantoren, daarnaast zijn bijkomende oplaadpunten geïnstalleerd, hoofdzakelijk bij OCMW’s. Het aantal oplaadbeurten in 2012 bedroeg bij Intergem 108 272. De opladingen gebeuren voor 33,4 % via de klantenkantoren en voor 66,6 % via OCMW’s of gemeentebesturen. Per oplaadbeurt voor elektriciteit werd gemiddeld voor 50,54 euro opgeladen. Voor gas bedroeg het gemiddelde bedrag 60,66 euro. De totale omzet van alle SODVklanten bedroeg 13 072 314,67 euro, met een omzet opladingen budgetmeterkaarten van 5 897 464 euro.

Via de website van Eandis tellen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen maandelijks ongeveer


27

203 690 bezoekers. De meest geconsulteerde rubriek is ‘Meterstanden doorgeven’, naast de REG-pagina’s en de rubriek ‘Jobs’. De operatoren van het contactcenter De Stroomlijn behandelden maar liefst 1 576 014 inkomende oproepen. Dat komt overeen met een gemiddelde van ongeveer 6 355 inkomende oproepen per weekdag.

Aanpassing van het noodkrediet in de budgetmeters elektriciteit De waarde van het noodkrediet dat ingebouwd zit in de budgetmeters is wettelijk bepaald. Dat bedrag komt overeen met de waarde van 200 kWh tegen de sociale maximumprijs voor een huishoudelijke elektriciteitsafnemer. Voor aardgas bedraagt dit 1 000 kWh tegen de sociale maximumprijs. Voor elektriciteit werd met het bestaande noodkrediet van 35 euro het vereiste minimum niet meer behaald. Het noodkrediet van 70 euro voor aardgas voldoet wel nog. Alle distributienetbeheerders hebben in maart 2012 beslist een noodkrediet van 50 euro te hanteren voor elektriciteit en 70 euro voor gas. Het financieel effect voor de distributienetbeheerders is principieel nihil aangezien het noodkrediet wordt geïmputeerd op de toekomstige opladingen van de budgetmeterkaart.

Regulatoire maatregelen evaluatie SODV Na de evaluatie van de sociale openbaredienstverlening (SODV), uitgevoerd door het VEA en de VREG in de loop van 2011, is het de bedoeling om de aanbevelingen – zoals weergegeven in de brief van de VREG van 23 maart 2012 – in overleg met de actoren in de praktijk om te zetten. Voor de budgetmeters wordt aandacht gevraagd voor een gebruiksvriendelijke plaatsing qua hoogte. Rond de communicatie over de werking van de budgetmeter wordt aandacht gevraagd om via de technici en via een aangepaste duidelijke (laagdrempelige) brochure de gebruikers van de budgetmeters in te lichten. Voor wat betreft de oplaadmogelijkheden wordt gepleit voor alternatieve mogelijkheden die rekening houden met een meer anonieme oplossing, de afstand tot een laadpunt en eventueel de mogelijkheid tot laatavondopladingen.

28


Wat betreft afsluitingen, wordt aanbevolen de OCMW’s hiervan vooraf in kennis te stellen en onterechte afsluitingen binnen de 24 uur opnieuw aan te sluiten. Om kosten te vermijden worden oplaadblokkades (virtuele afsluiting) als vervanging aanzien voor een effectieve technische afsluiting. De plaatsing van een klassieke stroombegrenzer tot 10 ampère wordt niet toegejuicht maar wel nog beperkt toegelaten. Ten aanzien van de gedropte klanten worden de netbeheerders verzocht hen blijvend aan te sporen om een nieuwe commerciële leverancier op te zoeken. Wat de deelname aan de LAC-commissies betreft, wordt gepleit voor een aanpassing van de regelgeving zodat iemand met een mandaat bij de netbeheerders niet namens het OCMW in de LAC kan zetelen.

Klantvriendelijk communiceren bij werkaanvragen Op 1 februari 2012 ging een nieuwe werkwijze van start om beter te communiceren met de klanten over afspraken voor werken en het tijdstip van uitvoering. Daarmee wil Intergem de klantentevredenheid verhogen, maar ook nutteloze verplaatsingen en telefoonverkeer verminderen. Stapsgewijs wordt de klant op de hoogte gehouden over zijn afspraak. Dat kan per e-mail maar, als de klant dat wenst, ook via sms. Hoe dichter de datum van uitvoering nadert, hoe preciezer de informatie. Dat gebeurt op vier tijdstippen. - Bij het maken van de afspraak volgt een bevestiging. - Zeven werkdagen voor de afspraak volgt een mail en/ of sms ter herinnering (misschien moet de klant zelf nog voorbereidende werken doen? Of misschien/daarom maakt hij liever een nieuwe afspraak?). - Eén werkdag voor de afspraak. Dan is ook het tijdstip bekend waarop de technicus langskomt (bijvoorbeeld tussen 9 en 11 uur). - Op het ogenblik dat de technicus naar de klant vertrekt, ontvangt die klant een sms. Deze aanpak wordt fel gesmaakt door de klanten. Positieve reacties op de nieuwe klantencommunicatie bleven niet uit. Vooral een verwittiging op voorhand dat de technicus onderweg is, stemde tot tevredenheid. Dat de klant nog even wordt herinnerd aan eventuele voorbereidende werken die hij zelf moet uitvoeren, stelt hij sterk op prijs.

Rationeel energiegebruik (REG) en milieu

Aangepaste steunmaatregelen voor groene stroom en warmtekrachtcertificaten De Vlaamse overheid blijft inzetten op de ontwikkeling en ondersteuning van hernieuwbare energiebronnen. Via een aanpassing van het Energiebesluit wil men daarbij komen tot een optimale marktwerking en een stabiel investeringsklimaat ter ondersteuning van de elektriciteitsproductie via groenestroom- en warmtekrachtinstallaties. Er wordt voorzien in enkele maatregelen van technische aard maar ook in de verhandelbaarheid van groenestroom- en WKKcertificaten. De distributienetbeheerders zullen in dit kader tijdelijk een aantal groenestroomcertificaten niet op de markt verhandelen. De financieringskost die dit met zich meebrengt, wordt beschouwd als een financiële openbaredienstverplichting.

Overzicht decentrale productieinstallaties Tegen de achtergrond van de Europese 20-20-20-doelstellingen, wordt vastgesteld dat de lokale decentrale en hernieuwbare energieproductie een sterke groei kennen. Dit heeft niet alleen technische en beheersmatige implicaties, maar heeft ook verregaande financiële gevolgen voor de lokale distributienetbeheerders. Omdat eindgebruikers elektriciteit op het distributienet injecteren, is er nood aan een bidirectioneel netwerk.

heerders samen 97,1 % van de decentrale productie voor hun rekening. De decentrale productie op het grondgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders is goed voor 18 % van de gedistribueerde volumes, waarvan 64 % hernieuwbare energie is (met andere woorden 12 % van de gedistribueerde volumes is hernieuwbaar). Ten opzichte van einde 2011 wordt een globale stijging decentrale productie-installaties in dienst vastgesteld van 21 %. Voor wat betreft de zonnepanelen ≤ 10 kW werd een stijging genoteerd van 34 %. Dit was reeds een feit in 2011. Het totale vermogen in 2012 (in dienst, besteld en geofferteerd) op het grondgebied van Eandis bedraagt 2 733 MW.

REG-actieplan Jaarlijks kregen de distributienetbeheerders een resultaatsverbintenis opgelegd om een aanzienlijke hoeveelheid primaire energie te besparen. Daartoe werd een REG-actieplan ingediend bij het VEA (Vlaams Energieagentschap), dat was opgebouwd rond verschillende pijlers zoals de toekenning van premies en renteloze leningen voor energiezuinige toepassingen en toestellen, het uitvoeren van een aantal acties (bv. huishoudelijke energiescans), het informeren en sensibiliseren, en dit toegespitst op diverse doelgroepen: huishoudens, industrie, openbare besturen … De Vlaamse regering heeft op 23 september 2011 beslist om het premiestelsel voor REG-initiatieven vanaf 2012 te hervormen. Voor Intergem betekende dat vooral de overgang van een resultaatsverbintenis naar actieverplichtingen en het stroomlijnen en vereenvoudigen van het premiestelsel. De distributienetbeheerders moeten ook geen jaarlijks REG-actieplan meer opstellen en indienen bij de Vlaamse instanties. Sinds 2012 worden in heel Vlaanderen dezelfde premies aangeboden en werd het aantal verschillende premies gereduceerd.

Huishoudelijke energiescans Einde 2012 nemen de vier grootste bronnen van decentrale productie – zijnde windmolens, WKK, WKK Bio en zonnepanelen – voor alle Vlaamse gemengde distributienetbe-

Op 2 maart 2007 keurde de Vlaamse regering een besluit goed dat de distributienetbeheerders een actieverplichting oplegt om, in samenwerking met de gemeenten, energiescans uit te voeren bij één op de 200 huishoudelijke elektri-


29

citeitsklanten in een periode van drie jaar. Vanaf 2010 werd de verplichting verruimd tot één scan per 100. Daarbij komt de energiescanner ter plaatse om de bestaande energiesituatie van een gezin en het gebouw door te lichten. Er worden besparingstips gegeven en het gezin krijgt een meterkaart om het energieverbruik op te volgen. Tijdens het bezoek installeert de scanner meteen ook een spaarpakket met onder meer spaarlampen, spaardouchekop, radiatorfolie en buisisolatie. De energiescans willen via bruikbare tips en eenvoudige ingrepen onmiddellijk een energie- en kostenbesparing opleveren. Einde 2012 hadden de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders meer dan 109 000 energiescans uitgevoerd.

In het kader van het gewijzigde REG-besluit werd de verplichting tot uitvoering van huishoudelijke energiescans, gespreid in de tijd tussen 2012-2013, afgebouwd. Vanaf 2014 wordt geen quotum meer toegekend en worden de scans voorbehouden voor een aantal categorieën sociale klanten.

Fondsen aardgas Fluxys stelt jaarlijks, via Synergrid, een fonds ter beschikking van alle distributienetbeheerders voor de bevordering van rationeel energiegebruik. Het saldo wordt door de distributienetbeheerder aangewend voor ondersteuning van onder meer aardgasaansluitingen. Daarnaast bestaat een REG-aardgasfonds waarvan het bedrag jaarlijks wordt verdeeld over de aardgasnetbeheerders volgens het aardgasverbruik en aangewend om acties op te zetten, complementair aan de REGacties. Ze hebben een REG-, veiligheidsen/of sociaal karakter. Op vraag van het Vlaams Energieagentschap (VEA) werd in 2011 een aangepaste besteding voorgesteld. Die richt zich vooral naar lokale besturen en beschermde afnemers. Er werden voor 2012 ook acties naar sociale huisvestingsmaatschappijen aangeboden voor de ombouw van elektrische verwarming en een extra premie voor dakisolatie.

Energiediensten aan Lokale Besturen De ‘Energiediensten aan Lokale Besturen’ (EDLB) bieden een totaaloplossing met een snelle terugverdientermijn voor reële en substantiële energie-efficiëntie in gebouwen en openbare verlichting. De kostenbesparingen die de investeringen opleveren, komen onmiddellijk toe aan de lokale besturen, die kunnen verkiezen om hiermee de prefinanciering door Eandis over een vooraf bepaalde periode terug te betalen.

30


Het dienstenpakket EDLB biedt onder meer volgend aanbod: Energieboekhouding - Eandis voorziet in de opstart van de energieboekhouding voor gebouwen (scan) en in een voortgangscontrole. Einde 2012 werden reeds 7 029 gebouwen opgevolgd. Quickscan openbare verlichting - Een snelle studie over de energiebesparingen op korte termijn door het vervangen van voorschakelapparatuur, lampen of armaturen in het openbare verlichtingsnet. Stookplaatsrenovatie - Een studie en/of concrete uitvoering van de renovatie van een stookplaats, eventueel met vernieuwing van de stookketel, pompen, collectoren en regelsystemen.

Afstelling stookplaatsen - Via zo’n afstelling kan het energieverbruik drastisch worden teruggedrongen. Meetcampagnes voor gebouwen - Tal van dataloggers en meetinstrumenten meten de energiezuinigheid van een integraal gebouw; de analyse van de gegevens duidt aan welke aanpassingen of regelingen nodig zijn. Relighting - Studie en/of concrete uitvoering voor het herontwerpen van de verlichtingsinstallatie van een gebouw; via nieuwe of slimme technieken kan zo een meer doelgerichte en energie-efficiënte verlichting worden gerealiseerd. HVAC (Heating, Ventilation, Airconditioning, Cooling) - Via HVAC-studies, -installaties en -onderhoud kan


31

Eandis energie helpen besparen op verwarmings- en koelinstallaties, klimaatregeling, ventilatiesystemen en airco’s. Isolatieprojecten - De gebouwschil van openbare gebouwen isoleren, bijvoorbeeld via dakisolatie of hoogrendementsbeglazing. Masterplannen openbare verlichting - Een volledig uitgewerkt beleidsplan voor de openbare verlichting over meerdere jaren. Hernieuwbare energie - Advies en coördinatie met leveranciers en installateurs van installaties voor hernieuwbare energie. Op de website van Eandis, onder de rubriek Energie besparen > Energiediensten aan Lokale Besturen, staan enkele voorbeeldfilmpjes van concrete realisaties en hun besparing.

Openbare verlichting, ledtechnologie en intelligente straatverlichting

Energiewinstcalculators Op de website www.eandis.be > Energie besparen > Energiewinstcalculators staan sinds dit jaar drie rekenmodules ter beschikking voor klanten. - Overschakelen op aardgas? Wie nog verwarmt met stookolie, kan in een handomdraai berekenen op hoeveel tijd een investering in een aardgasinstallatie is terugverdiend. - De aardgascalculator becijfert in drie eenvoudige stappen de kosten (en de besparing) voor de vernieuwing van een bestaande (verouderde) aardgasinstallatie. - Andere ‘winstcalculators’ rekenen uit wat kan worden bespaard met bijvoorbeeld dakisolatie of hoogrendementsglas.

In het kader van het rationeel omgaan met energie en het ‘ecologisch’ denken, zijn veel steden en gemeenten op zoek naar energiebesparingen. Daarbij wordt voor openbare verlichting meer en meer gedacht aan led’s, die minder elektriciteit verbruiken dan de klassieke verlichtingstechnieken en hun levensduur is ook langer.

REG-premie aanvragen via het web

Vandaag is openbare ledverlichting nog niet rendabel omwille van de hoge kostprijs van het verlichtingsmateriaal. Studies zien hierin wel een interessante technologie voor de toekomst.

Nieuw is ook dat men voortaan een jaar de tijd heeft om een aanvraag in te dienen, te rekenen vanaf de factuurdatum. Vroeger kon dat tot en met 30 juni van het jaar dat volgde op de factuurdatum. Meer informatie over REG-premies op www.eandis.be > Mijn premie aanvragen.

In die context werden in 2012 in tal van steden en gemeenten proefprojecten opgestart met openbare ledverlichting als praktijktest. Eandis legde als ondersteuning hiervan een aantal krijtlijnen vast, over wat kan met led’s, en wat niet. Ook werden er bepaalde voorwaarden, specifieke deelruimtes en risico’s vastgelegd. Daarnaast wordt onderzoek gevoerd naar de mogelijkheden van intelligente straatverlichting (Intelligent Streetlight). Intelligente straatverlichting biedt verlichting op het gewenste tijdstip met de gewenste hoeveelheid, onder andere door gebruik van bewegingssensoren of dimmen. Dat biedt vooral mogelijkheden voor de verlichting van fietspaden, doorgangsstraten, industrieparken of woonwijken.

32

Eandis test momenteel het besparingspotentieel, de betaalbaarheid en de betrouwbaarheid van deze technieken op twaalf testlocaties.


Om een REG-premie aan te vragen, kunnen klanten sinds juli 2012 gebruikmaken van een gloednieuwe gebruiksvriendelijke webtoepassing. Een premie online aangevraagd, wordt sneller uitbetaald.

Premies voor beschermde klanten Ook in 2012 bieden de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders aan beschermde afnemers een kortingbon van 150 euro voor de aankoop van een energiezuinige koelkast of wasmachine. Beschermde klanten zijn huishoudelijke afnemers waarbij op het adres van de aansluiting minstens één persoon is gedomicilieerd die zich op een of andere manier in een financieel minder gunstige situatie bevindt en van overheidswege een bepaalde bescherming geniet.

Deze actie werd bekendgemaakt via verschillende kanalen waardoor een grote groep beschermde klanten kan worden bereikt, namelijk via OCMW’s, LAC’s, enz. Op aanvraag krijgt de klant een kortingbon opgestuurd die geldig is in de elektrohandel. De korting wordt onmiddellijk verrekend aan de kassa.

REG-project in en met Kringwinkels

Earth Hour en Nacht van de Duisternis Naast de Nacht van de Duisternis is er ook het initiatief Earth Hour ontwikkeld. De vijfde editie van Earth Hour ging door op 31 maart 2012. Intergem besliste om voor Earth Hour een zelfde ondersteuning te geven voor het doven van de openbare verlichting zoals de vorige jaren voor de Nacht van de Duisternis. De organisatie van de Nacht van de Duisternis hield haar evenement op 20 oktober.

In de Kringwinkels worden tweedehands elektrische huishoudtoestellen aangeboden. Om de klanten beter te informeren over hoe kostenefficiënt en energiezuinig de toestellen al dan niet zijn, heeft Eandis een classificatiesysteem met Ecoscores uitgedacht. Op een heel eenvoudige manier kan de klant onmiddellijk zien welke Ecoscore een toestel kreeg door middel van een sterrensysteem van 0 tot 4 sterren. Bij de toekenning van de Ecoscore wordt rekening gehouden met zowel de ecologische als de economische aspecten zoals aankoopprijs, levensduur, energieverbruik, die worden vertaald in een jaarlijkse kostprijs in euro’s.


33

Investeringsprogramma’s

Gerealiseerde investeringen in 2012 Intergem investeerde in 2012 meer dan 84 miljoen euro. De gerealiseerde investeringsbegroting 2012 bedroeg 55 miljoen euro voor elektriciteit en 29 miljoen euro voor aardgas. Per activiteit zijn dit de gerealiseerde investeringen: Activiteit

Bruto-investering (in duizend euro)

Elektriciteit Transformatorenstations

1 288,7

Middenspanningsnetten

16 760,4

Distributiecabines Laagspanningsnetten

6 939,1 10 933,5

Openbare verlichtingsnetten

2 731,2

Laagspanningsaftakkingen

5 196,2

Meetgroepen

1 355,9

Project slimme meters/netten

5 883,5

Gebouwen, voertuigen, apparatuur en diversen

4 711,9

Totaal

55 800,4

Aardgas Stations

795,4

Middendruknetten

2 795,8

Distributiecabines

597,6

Lagedruknetten

14 176,4

Lagedrukaftakkingen

9 031,0

Meetgroepen

1 099,7

Project slimme meters/netten Overige

616,7 17,0

Totaal

29 129,6

Algemeen totaal

84 930,0

Budget 2013 Intergem gaf goedkeuring aan het voorstel van investeringbudget voor 2013, ten belope van bruto 87,13 miljoen euro.

34


Driejaarlijkse investeringsplannen In juni 2012 heeft Intergem de investeringsplannen elektriciteit en aardgas 2013-2015 besproken en ingediend bij de VREG. Deze investeringsplannen worden jaarlijks aangepast voor de volgende drie jaar. De VREG op haar beurt analyseert deze investeringsplannen en beoordeelt of de distributienetbeheerders het nodige doen om te voldoen aan de hun opgelegde taken, zoals onder meer het voorzien van voldoende capaciteit voor de distributie van elektriciteit en aardgas op het net. Wat betreft de beoordeling van het investeringsplan 20122014, ingediend in 2011, meldt de VREG dat Intergem, mits uitvoering van de geplande investeringen, het nodige doet om te voldoen aan de taken, zoals bepaald in het Energiedecreet. De VREG heeft tevens meegedeeld de komende jaren meer toe te zien of de aangekondigde investeringen op het vlak van capaciteitsuitbreiding of kwaliteitsverbetering effectief worden uitgevoerd. Naar aanleiding van de groeiende impact van decentrale productie op de dimensionering van de netten zal de VREG het komende jaar nieuwe criteria bepalen in overleg met de sector.

Studie ‘Onthaalcapaciteit decentrale productie in Vlaanderen 2011-2020’ In samenwerking met de VREG, VITO, Eandis, Infrax en Elia is een studie ‘Onthaalcapaciteit’ gemaakt die een geografische uitsplitsing schetst van het potentieel aan decentrale productie in Vlaanderen tot 2020. Op basis van dat potentieel is een inschatting gemaakt van de onthaalcapaciteit door enerzijds het ingeschatte technisch potentieel te koppelen aan de mogelijkheden van het bestaande net (dus aansluitbaar zonder grote investeringen) en anderzijds na te gaan waar prioritair investeringen nodig zijn. De resultaten van deze studie zullen door de netbeheerders aangewend worden om hun beleid op het vlak van groene energie te ondersteunen. Ze werden gecommuniceerd naar de provinciebesturen (in vele gevallen verleners van bouwen milieuvergunningen), de kabinetten van de ministers van Energie en Ruimtelijke Ordening en via de VREG openbaar gemaakt en gecommuniceerd op het beleidsplatform Slimme Netten op 10 september 2012.


35

Eandis

Nieuwe CEO en wijzigingen in de samenstelling van het Managementcomité

verder te diversifiëren, heeft Eandis een ‘Euro Medium Term Note programma’ (EMTN) uitgewerkt. Dit is een raamovereenkomst waaronder gedurende een bepaalde periode (10 jaar) en tot een maximum vooraf bepaald bedrag (5 miljard euro) obligatieleningen kunnen worden uitgegeven. Op 28 oktober 2011 heeft Eandis als eerste binnen de Belgische energiedistributiesector via een Europese obligatie 500 miljoen euro opgehaald met een looptijd van 10 jaar en een coupon van 4,50 %. Een tweede uitgifte volgde op 26 november 2012 met een rente van 2,75 % en een looptijd van 10 jaar.

Slimme meters: Vlaamse regering beslist te wachten met algemene uitrol

Walter Van den Bossche, nieuwe CEO Eandis Op 9 januari 2013 heeft de Raad van Bestuur van Eandis de heer Walter Van den Bossche, directeur-generaal, benoemd tot nieuwe CEO van Eandis. Daarmee volgt hij met onmiddellijke ingang de heer Luc De Bruycker op die zijn actieve loopbaan beëindigde. Vanaf 1 april 2013 treedt een vernieuwd Managementcomité aan dat als volgt is samengesteld: - Walter Van den Bossche, CEO; - Guy Cosyns, directeur Klantwerking; - Frank Demeyer, directeur Personeels- en Organisatiebeheer; - Wim Den Roover, directeur Netuitbating; - Luc Desomer, directeur Public Affairs en Communicatie - Jean Pierre Hollevoet, directeur Netbeheer - David Termont, directeur Financieel, Administratief en ICT-Beheer - Donald Vanbeveren, directeur Strategie en Regulering. De heer Nick Vandevelde werd aangeduid als secretarisgeneraal van de vennootschap.

EMTN-obligatieprogramma Om de financiering van het distributienetbeheer voor de komende jaren veilig te stellen en de financieringsbronnen

36


Op basis van de Europese Richtlijn Elektriciteit 2009/72/CE en de Richtlijn Gas 2009/73/CE van 13 juli 2009, moeten de lidstaten vóór 3 september 2012, na een kostenbatenanalyse, hun standpunt meedelen over een versnelde of veralgemeende uitrol van slimme meters. België moest, vóór 3 september 2012, één globale kosten-batenanalyse voor de drie regio’s voorleggen aan Europa. Voor Vlaanderen heeft het Nederlandse bedrijf KEMA, in opdracht van de Vlaamse regulator VREG, een kostenbatenanalyse uitgewerkt.

Op basis van die analyse, en omwille van verschillende vragen en onduidelijkheden, besliste de Vlaamse Regering voorlopig niet over te gaan tot een algemene uitrol van slimme meters in Vlaanderen. Dat standpunt werd overgemaakt aan het federaal niveau om te verwerken in de rapportering aan de Europese Commissie. De bevoegde minister voor het energiebeleid zal een vervolgtraject opzetten voor slimme meters en slimme netten. Daarnaast is beslist om in 2013 een nieuwe kostenbatenanalyse uit te voeren.

Pilootproject ‘slimme meters’ Er is aangetoond dat het pilootproject van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waarbij de plaatsing van 40 000 elektronische meters is voorzien tussen oktober 2012 en mei 2013, noodzakelijk is om verdere ervaringen op te doen. Die zullen de uiteindelijke kosten-batenanalyse helpen te onderbouwen. De opgebouwde kennis moet de Vlaamse overheid meer informatie verschaffen om de voordelen voor de consument grondig te evalueren en te beslissen over een eventuele verdere grootschalige plaatsing van slimme meters in Vlaanderen. Samen met de VREG en de Vlaamse Regering willen we de mogelijkheid bekijken of een stapsgewijze uitrol per ‘klantsegment’ haalbaar is in de periode 2015-2016. Die zogeheten ‘gesegmenteerde uitrol’ is gericht op de klantengroepen die het meeste baat hebben bij de plaatsing van een slimme meter. We denken daarbij aan vier specifieke segmenten. - Prosumenten of klanten die zowel elektriciteit produceren als consumeren, bijvoorbeeld met zonnepanelen. Die groep telt zo’n 200 000 klanten. - Budgetmeterklanten. Het gaat hier om 60 000 actieve budgetmeters. - Grote klanten. Het precieze aantal hangt af van het verbruik dat hiervoor in aanmerking wordt genomen. - Gemeentegebouwen, omwille van de voorbeeldfunctie van gemeenten. Op langere termijn zal de slimme meter wellicht de standaardmeter worden. Wel moet er nog precies worden bepaald over welke tijdspanne de invoering van de slimme meter zal gebeuren. Dat kan versneld gebeuren (bijvoorbeeld tegen 2020) of over een langere periode (bijvoorbeeld in functie van de natuurlijke vervanging van bestaande me-

ters). Mogelijks zullen in de nabije toekomst alle metervervangingen en nieuwe plaatsingen in aanmerking komen voor een slimme meter.

Slimme netten Door de toenemende decentrale productie kan een combinatie van verzwaring van het netwerk en het actief beheren van het netwerk een antwoord bieden op de uitdagingen rond een goede energiehuishouding op de elektriciteitsnetten. De slimme meter moet op termijn worden geïntegreerd in een slim bidirectioneel distributienet. In 2012 hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders enkele belangrijke stappen gezet in de richting van een slim distributienet. De voornaamste ingrepen behelzen het plaatsen van elektronica in schakelposten, distributiecabines, transformatorenstations van het distributienet en op productieeenheden van hernieuwbare energie. Daardoor kan alle informatie over deze infrastructuur digitaal worden gecommuniceerd en kan de netbeveiliging op een geavanceerde manier gebeuren. Er wordt ook een centraal computersysteem uitgetest, voor het actief beheer van het middenspanningsnet door middel van DMS of Distribution Management System.

Slimme gebruikers Dat project is opgestart om nu reeds de impact van de evoluties van slimme meters/netten op de eindklant in kaart te brengen en om proactief de klantenprocessen af te stemmen en aan te passen. Drie hoofdaccenten werden gedefinieerd: de coördinatie van de klanten marktprocessen, de overgang van klassieke meterlezing naar de verwerking van de data uit de slimme meters en een aangepaste klantenbenadering.

Klantentevredenheid Voor het vijfde jaar op rij werd een extern onafhankelijk onderzoek gevoerd naar de tevredenheid van onze klanten. De resultaten werden in februari 2012 voorgesteld. Ze hebben betrekking op de klantgerichte processen (storingsbeheer, uitbetaling premies, plaatsen budgetmeters, metering, werken aan aansluitingen en investeringswerken) bij 1 200 klanten (200 per proces).


37

Gemiddeld wordt een tevredenheid vastgesteld van 93,5 %. De meeste processen behaalden een score van > 90 % terwijl de processen ‘storingsbeheer’ en ‘studie en aanleg’ een score hadden van respectievelijk 89 % en 87 %. De meest voor de hand liggende reden is dat voor deze processen de klant meestal zelf geen vragende partij is, wat de iets lagere cijfers mee verklaart. Over de service van de klantenkantoren is 96 % van de bezoekers tevreden (een status quo ten opzichte van de vorige meting). Het callcenter ‘De Stroomlijn’ behaalde een tevredenheidsscore van 91 % (een lichte daling met 2 % ten opzichte van 2010). Als conclusie wordt gesteld dat de algemene tevredenheid hoog is. Klanten zijn het meest tevreden over de snelheid en bekwaamheid waarmee de werken worden uitgevoerd, alsook over de informatie die onze technici ter plaatse geven. Ook de vriendelijkheid van de medewerkers in de klantenkantoren wordt positief beoordeeld en de toegankelijkheid van onze website, onder andere voor premieaanvragen.

38


Verbeterpunten zijn de netheid tijdens werken en de herstelling in de oorspronkelijke staat, informatie over de plaatsing van de budgetmeter, de wachttijd alvorens storingen zijn verholpen en de communicatie naar de klanten bij (investerings)werken. In die context werd in het derde trimester van 2012 een vernieuwde communicatie in gebruik genomen voor de aankondiging van aansluitingswerken, waarbij in eenvoudige taal en geïllustreerd met cartoons duidelijk wordt gemaakt wat er staat te gebeuren.

Deelname aan pilootprojecten en haalbaarheidsstudie warmtenetten Eandis wenst een rol op te nemen in de uitbouw van warmtenetten in Vlaanderen. Door kennis op te bouwen, kunnen we een proactieve rol opnemen in de bevordering van duurzame energie, en kunnen we een antwoord bieden op mogelijke effecten ten aanzien van de huidige activiteiten (warmte als alternatief voor aardgas). Bovendien kan energie uit hernieuwbare productie onder de vorm van warmte worden gebufferd.

Warmte als energievorm en alle activiteiten die gepaard gaan met de opwekking, distributie, levering, metering en facturering van warmte, zijn vandaag niet gereguleerd. Binnen de Raad van Bestuur werd het principe toegelicht, samen met de criteria die werden ontwikkeld om de strategische en financiële meerwaarde van projecten voor warmtenetten te toetsen. Via Eandis wordt geparticipeerd in pilootprojecten die in de eerste plaats gericht zijn op kennisopbouw.

Elektrische voertuigen - EVA-platform Het EVA-platform (Elektrische Voertuigen in Actie, gesteund door de Vlaamse overheid) bouwt binnen het werkingsgebied van Eandis (kernpartner van EVA) de grootste oplaadinfrastructuur in Vlaanderen uit, met een oplaadpunt op het openbaar domein binnen de 20 kilometer of 20 minuten. In 2012 werd dit geconcretiseerd met een netwerk van 71 oplaadeilanden voor elektrische voertuigen en tweewielers. Eandis opteert ervoor om oplaadpunten voor verschillende voertuigen te groeperen in oplaadeilanden. Dat komt niet alleen de impact op het distributienet ten goede, het vermijdt ook een veelheid van oplaadpunten in het straatbeeld en het drukt bovendien de kosten van de infrastructuurwerken.

Daarnaast stelt Eandis via het EVA-project een aantal elektrische auto’s gedurende drie maanden kosteloos ter beschikking van gemeentebesturen. Gezien de ruime belangstelling worden de wagens toegewezen volgens een beurtrol in functie van de vraag. Dat past binnen het EVA-opzet om gemeenten kennis te laten maken met de eigenschappen en de mogelijkheden van elektrisch rijden. Naast personenwagens zijn er ook lichte elektrische bestelwagens. Dat levert ervaring op met verschillende gebruiksdoeleinden. Openbare besturen vervullen immers een voortrekkersrol en kunnen via dit project de elektrische mobiliteit in Vlaanderen stimuleren. Deze zomer trok EVA ook naar de kust met een ecologische roadshow om het grote publiek beter kennis te laten maken met elektrische mobiliteit. Een aanbod van verschillende elektrische auto’s, fietsen en scooters stond ter beschikking van het publiek om een testrit te maken.

Aardgasvoertuigen Naast de elektrische voertuigen, wil Eandis ook de technische en economische mogelijkheden van aardgasvoertuigen onderzoeken. De technologie en de maatschappelijke aanvaarding van aardgasvoertuigen zijn sinds enkele jaren in sterke ontwikkeling.


39

Lokale relatiebeheerders voor gemeenten en grote klanten Om de communicatie, de samenwerking en de dienstverlening met de gemeenten en grote klanten verder uit te bouwen, heeft Eandis dertig Lokale relatiebeheerders (LRB) aangesteld, verspreid over Vlaanderen (drie per infrastructuurgebied) en hen een dubbele taak toegekend. Zij coördineren het relatiebeheer met de gemeenten, hun technische en administratieve diensten. Voor de klanten met een groot vermogen volgen de Lokale relatiebeheerders de aanvragen op voor de uitvoering van werken op de netten en zorgen ervoor dat de klant op een correcte en kostenefficiënte wijze het gewenste product krijgt (netuitbreiding, verzwaring van het net, technische infrastructuur, …)

Nieuwsbrief aan lokale besturen Geregeld verstuurt Eandis een nieuwsbrief naar alle gemeente- en OCMW-raadsleden van de gemeenten in zijn werkingsgebied. Die bevat op maat gesneden informatie over de dienstverlening van Eandis in de gemeente, de belangrijkste geplande werken, een samenvatting van agendapunten die aan bod kwamen op de bestuursorganen van de betrokken distributienetbeheerde. Daarnaast wordt ook dieper ingegaan op enkele thema’s zoals de rol als sociale leverancier van de distributienetbeheerder.

40


Huis-aan-huisblad Het Eandismagazine kwam in februari, juni en september 2012 alweer in meer dan 2,5 miljoen brievenbussen terecht. Naast de nieuwe premieregeling 2012, (dak)isolatie en eco-bouwen, kregen vooral de thema’s ‘verwarmen met aardgas’ en ‘energiezuinig verwarmen en verlichten’ ruime aandacht. Ook de samenstelling van de energiefactuur en de rol van Eandis in het energieverhaal werden belicht. Marktonderzoek toont aan dat het magazine duidelijk in de smaak valt en antwoorden geeft op vragen die bij de mensen leven.

Milieucharter voor Eandis Op 7 juni 2012 mocht Eandis het Milieucharter 2011 in ontvangst nemen van VOKA – Kamer van Koophandel OostVlaanderen. De organisatie prijst daarmee de milieuprestaties op de site in Melle. Eandis ontving het Milieucharter na een evaluatiebezoek van een team van onafhankelijke deskundigen. De jury evalueerde een grote groep milieucriteria, waaronder rationeel water- en energieverbruik, de omgang met gevaarlijke producten, afvalpreventie en de impact die het hoofdkantoor heeft op de onmiddellijke omgeving.

Verslag Corporate Governance Comité

Het Corporate Governance Comité heeft aan de Raad van Bestuur van Intergem verslag uitgebracht over zijn belangrijkste onderzoeksverrichtingen in 2012. Waar mogelijk heeft het Comité aanbevelingen geformuleerd. Hierna volgt een selectie van de belangrijkste controles.

Toezicht op naleving van wetgeving Tijdens zijn sessies analyseerde het Comité de regelgeving met gebeurlijke weerslag op de werking van de distributienetbeheerder of van de werkmaatschappij Eandis. Het Comité besteedde hierbij aandacht aan zowel nieuwe federale als regionale wetgeving. Ook de beslissingen of adviezen van de regulatoren kregen de nodige aandacht. Heel in het bijzonder ging de aandacht van het Comité naar het Vlaams decreet van 1 juni 2012 houdende wijziging van het decreet van 6 juli 2001 houdende de intergemeentelijke samenwerking met betrekking tot de toepasselijke regels voor de werking en de samenstelling van de regionale bestuurscomités en naar het Besluit van de Vlaamse Regering van 30 maart 2012 tot wijziging van het Energiebesluit van 19 november 2010. Op basis van dit nieuw Besluit moet een netbeheerder voortaan geen Corporate Governance Comité meer oprichten wanneer zijn bestuursorgaan louter bestaat uit onafhankelijke bestuurders. De statuten van de netbeheerder moeten evenwel voorzien dat, van zodra niet-onafhankelijke bestuurders toetreden tot het bestuursorgaan, onmiddellijk wordt overgegaan tot de oprichting van een Corporate Governance Comité.

Onderzoek van de rekeningen Het Comité stelde vast dat het aandeel van de vaste activa in het balanstotaal van Intergem was opgelopen tot 88 %. In de resultatenrekening waren de kosten voor openbare dienstverplichtingen, zoals de gratis 100 kWh elektriciteit, de kosten voor REG-acties en de overnamekost voor groenestroomcertificaten, de belangrijkste posten. Het Comité acteerde dat, voor de door de CREG gereguleerde activiteiten, de richtlijnen werden toegepast zoals voorgeschreven door het KB van 2 september 2008. In het Twin-bedrijf werden alle verrichtingen opgetekend die hun oorsprong vinden in de ‘gebonden’ periode. Deze verrichtingen genereren kosten en opbrengsten in het kader van de recuperatie van reeds in vroegere jaren afgeschreven schuld-

vorderingen (uit de periode dat Intergem ook nog optrad als leverancier van energie). Verder vindt men in de kosten ook nog uitgaven met betrekking tot het onderzoek en de ontwikkeling van een concept voor datacommunicatie over laagspanningsnetten (Power Line Communications – PLC) waarvoor Eandis een Europees octrooi verkreeg. Sedert 2010 worden in het Twin-bedrijf ook de verrichtingen opgetekend die door Intergem worden uitgevoerd in het kader van de EDLB diensten (Energiediensten voor lokale besturen).

Controle van het budget Het Comité controleerde de samenstellende elementen van de investeringsbegroting van het voorbije boekjaar 2011. Voor Intergem beliepen de finale investeringscijfers voor de elektriciteitsactiviteit 45,2 miljoen euro bruto. Voor de gasactiviteit bedroegen de bruto investeringsuitgaven 27 miljoen euro. Voor de gemengde activiteit eindigden de investeringen op een uitgave van 0,3 miljoen euro netto.

Opvolging van de auditwerkzaamheden De interne auditdienst van Eandis analyseert en evalueert op onafhankelijke en objectieve wijze de effectiviteit, de efficiëntie en de compliancy van het interne controlesysteem van Eandis. Hiertoe worden de activiteiten van Eandis aan de hand van procesaudits, thema-audits of controle-audits onderzocht. In navolging van de auditplanning onderzocht het Comité meerdere auditrapporten. Concrete acties die in het voorbije jaar op touw zijn gezet na een interne audit waren ondermeer het opmaken van een globaal actieplan in verband met het veiligheidstoezicht op de werven en de aanpassing van sommige ICT-beleidslijnen en –procedures. Ook beoordeelde het Comité het maturiteitsmodel dat als middel voor een self-assessment door de bedrijfsproceseigenaar en als tool voor de auditoren voor een maturiteitsinschatting in het kader van een procesaudit een fundamenteel onderdeel vormt van het Eandis Governance model.

Betrouwbaarheid van financiële informatie De rekeningen met betrekking tot het boekjaar 2011, inclusief de afsluitverrichtingen en de winstverdeling, werden onderzocht en getoetst door de bedrijfsrevisor van de netbeheerder. Het Comité evalueerde de financiële informatie rond de jaarrekening 2011 van Intergem als betrouwbaar.


41

De Raad van Bestuur gaf in de zomer 2012 haar goedkeuring aan het principe om, op basis van een staat van activa en passiva per einde september 2012 en mits die positief geattesteerd zou worden door de commissaris, een interim-dividend 2012 te berekenen en toe te kennen aan de vennoten van Intergem. Ook het Comité onderzocht de staat van activa en passiva per 30 september 2012. Het Comité stelde vast dat bij voornoemd nazicht geen gegevens aan het licht zijn gekomen die aanleiding gaven tot belangrijke aanpassingen aan de tussentijdse staat. Bijgevolg werd de winst voor de periode van 9 maanden (afgesloten per 30 september 2012), met inachtneming van de overgedragen winst en de onbeschikbare reserves, voldoende geacht om een interimdividend van 20 749 700,00 euro uit te keren zoals voorgenomen door de Raad van Bestuur.

Organisatie interne controle en uitoefening van toezicht De directie Corporate Governance en Organisatiebeheer vormt door middel van een derdelijnscontrole het sluitstuk van het Eandis Governance model. Daarnaast pakt Eandis de potentiële risico’s gestructureerd aan via een methodiek van ‘integraal risicobeheer’. Door een permanente opvolging en door de implementatie van diverse procedures worden de onzekerheden en risico’s maximaal onder controle gehouden en gereduceerd. Het Comité nam ook kennis van de evoluties binnen de activiteitsdomeinen van de directie Klantenbeheer voor de periode januari-november 2012. Elk semester besprak en onderzocht het Comité tevens de diverse kerncijfers van Eandis en van de gemengde distributienetbeheerders.

Onderzoeksverrichtingen Opnieuw werden enquêtes afgenomen voor de meting van de klantentevredenheid bij de DNB-klanten. Zo werden voor de processen storingen, REG, budgetmeter, meteropneming, aansluitingen en studies & aanleg in totaal 1 200 klanten geïnterviewd. Als belangrijkste conclusies uit het tevredenheidsonderzoek 2012 weerhield het Comité dat de algemene tevredenheid op de verschillende servicelevels op een hoog niveau blijft. Eandis is als onderneming goed gekend, haar technici krijgen

42


een goede evaluatie en de doorlooptijden bij de processen uitvoering werken en studies & aanleg zijn sterk verbeterd. Het Belgisch Instituut voor Bestuurders (GUBERNA) waarmee Eandis een partnership heeft afgesloten, onderzocht in het vooruitzicht van de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2012 de toepassing van deugdelijk bestuur in de raden van bestuur van de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden. Het Comité nam akte van de voornaamste bevindingen uit deze studie zoals: aandacht voor communicatie naar de stakeholders (openbaarheid van bestuur versus discretieplicht), beperking van het aantal leden van de Raad van Bestuur, inbreng van expertise via onafhankelijke bestuurders, belang van een open constructieve debatcultuur, de uitbouw van een interne auditfunctie en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het Comité oordeelde dat de gemengde sector, via de reeds goedgekeurde nieuwe DNB-structuren, vanaf het voorjaar 2013 tegemoet komt aan de geformuleerde aanbevelingen.

Beknopte jaarrekening


43

Inleiding

Via de verschillende rubrieken van de balans wordt een overzicht gegeven van de financiële toestand van onze opdrachthoudende vereniging op 31 december 2012, terwijl de resultatenrekening een inzicht geeft in de exploitatie van het afgelopen boekjaar. Zoals ook reeds het geval voor de vorige jaren worden, ingevolge de volledige vrijmaking van de elektriciteits- en gasmarkt in Vlaanderen op 1 juli 2003, de rekeningen gesplitst in een gereguleerde sector (netactiviteit) en een niet-gereguleerde sector (‘Twin’-activiteit: welke naast de huidige niet gereguleerde activiteiten, waaronder energiediensten voor lokale besturen (EDLB), ook nog elementen daterend van vóór de vrijmaking bevat). In tegenstelling tot vorige jaren zijn er voor 2012 geen ingrijpende wijzigingen te melden. Voor de financiering van de investeringen werden via de uitgifte van een Schuldschein en private placements bijkomend langetermijnfinancieringen opgenomen en werd eveneens via Eandis een obligatielening onderschreven in het kader van het bestaand EMTN programma. Wat de tarieven betreft kan gezegd worden dat de sinds 1 april 2011 door de federale regulator CREG toegestane tussentijdse tariefverhoging verder wordt toegepast, dit ten gevolge van de sterke groei van de kosten voor de groenestroomcertificaten en de premies voor rationeel energieverbruik (REG-maatregelen). Zodoende kan op dit vlak een plotse en sterke stijging van de distributienettarieven bij de start van de volgende regulatoire tariefperiode vermeden worden. Met haar beslissing van 26 april 2012 heeft de CREG positief gereageerd op de aanvraag van de distributienetbeheerders om de tarieven van 2012 te verlengen en verder toe te passen voor de jaren 2013 en 2014 zodat de regionale regulatoren, na overheveling van de tariefbevoegdheid, een methodologie naar hun visie kunnen uitwerken. Het globale resultaat per einde 2012 bedraagt 26 592 962,85 euro waarvan 15 728 416,53 euro voor de activiteit elektriciteit en 10 864 546,32 euro voor de activiteit gas. Vooreerst wordt de overgedragen winst van het vorig boekjaar, zijnde 16 128 256,10 euro (elektriciteit: 8 382 902,00 en gas: 7 745 354,10) toegevoegd zodat het te bestemmen winstsaldo 42 721 218,95 euro bedraagt (elektriciteit: 24 111 318,53 en gas: 18 609 900,42).

44


Na de reeds vermelde verrichtingen wordt voorgesteld een bedrag van 18 084 621,34 euro terug toe te voegen aan de rubriek “Overgedragen winst” (elektriciteit: 9 874 226,79 en gas: 8 210 394,55). Dit betreft voornamelijk een toevoeging ten bedrage van 10 % van de billijke vergoeding en een dotatie ten bedrage van de delta werkelijkheid/budget met betrekking tot de beheersbare kosten voor het gedeelte buiten indexering, echter verminderd met een bedrag teneinde het voor 2012 toe te kennen dividend per openbare deelnemer minstens gelijk te stellen aan het eerder begrote dividend. Ten slotte wordt eveneens voorgesteld een bedrag van 1 478 269,23 euro (elektriciteit: 1 003 315,23 en gas: 474 954,00) toe te voegen aan de beschikbare reserves. Dit bedrag vindt zijn oorsprong in de delta beheersbare kost uit het tarievendossier ten opzichte van het herziene budget ingevolge de indexering. Voor de activiteit elektriciteit werd tevens in dit vermelde cijfer een afname van de reserves verwerkt ingevolge de beslissing van de CREG over de te weerhouden elementen in de berekening van de billijke vergoeding (aanpassingen 2010-2011 met betrekking tot het werkingskapitaal).

Resultaat activiteit elektriciteit Uiteindelijk wordt aldus een uit te keren winst van 13 233 776,51 euro bekomen. Aan de openbare deelnemers wordt een dividend toegekend van 9 929 201,17 euro en aan de deelnemende maatschappij een dividend van 3 304 575,34 euro.

Resultaat activiteit gas Voor de activiteit gas bedraagt de uit te keren winst 9 924 551,87 euro waarvan 7 348 853,12 euro toegewezen wordt aan de openbare deelnemers en 2 575 698,75 euro aan de deelnemende maatschappij. Deze uit te keren bedragen werden reeds gedeeltelijk in 2012 onder de vorm van een interim-dividend (20 749 700,00 euro) uitbetaald aan de deelnemers. Thans rest er nog een saldo van 2 408 628,38 euro dat zal ter beschikking gesteld worden van de deelnemers na de goedkeuring van de jaarrekening en de winstverdeling 2012 door de jaarvergadering van juni 2013. Meer details over de financiële gegevens van de jaar rekening zijn terug te vinden in het Financieel verslag 2012 dat op eenvoudig verzoek kan bekomen worden bij het secretariaat van Intergem, op het e-mailadres: [email protected].

Balans per 31 december 2012

(in 1 000 euro)

932 295

932 295

overlopende rekeningen en overige

vorderingen < 1 jaar

881 106

881 106

61 353

7 544 1 900

overlopende rekeningen 12 859

51 521

76 785 72 635

nog te betalen dividenden

2 409

142 473

schulden < 1 jaar

402 614

schulden > 1 jaar

121 564

herwaarderingsmeerwaarden

250 376

kapitaal+reserves +voorzieningen +overgedragen winst

46 435

vorderingen > 1 jaar 104

426 269

vaste activa

808 035 773 318

126 233

242 375

Activa

2012

2011

2011

2012

Passiva


45

Resultaten elektriciteit 2012

Opbrengsten tarieven voor aansluiting op het distributienet (niet-periodiek) 855

(in 1 000 euro)

kosten + dividend

toekenning dividend

tarieven voor aansluiting op het distributienet (niet-periodiek) 423

tarieven voor gebruik van het net (periodiek) 60 003 tarieven voor gebruik van het net (periodiek) 75 271

tarief voor openbaredienstverplichtingen (periodiek) 64 660 tarief voor openbaredienstverplichtingen (periodiek) 64 660

tarief in verband met het gebruik van het transportnet (periodiek) 34 900 tarief in verband met het gebruik van het transportnet (periodiek) 34 900

tarief voor de ondersteunende diensten (periodiek) 6 028

tarief voor de ondersteunende diensten (periodiek) 6 028 overgedragen resultaat vorig boekjaar 8 383 opbrengsten (TWIN) 1 107 tariefposten ivm belastingen, heffingen, toeslagen, bijdragen en retributies (periodiek) 4 998 onttrekking aan het eigen vermogen 304

46


dividend 13 234 over te dragen resultaat 9 874 kosten (TWIN) 1 079

openbare deelnemers

toevoeging aan het eigen vermogen 1 307

tariefposten ivm belastingen, heffingen, toeslagen, bijdragen en retributies (periodiek) 4998

deelnemende maatschappij 3 305

9 929

Resultaten gas 2012

Opbrengsten tarieven voor aansluiting op het distributienet (niet-periodiek) 206

(in 1 000 euro)

kosten + dividend

toekenning dividend

tarieven voor aansluiting op het distributienet (niet-periodiek) 24

tarieven voor gebruik van het net (periodiek) 28 289

tarieven voor gebruik van het net (periodiek) 38 921

tarief voor openbaredienstverplichtingen (periodiek) 1 795 tariefposten ivm belastingen, heffingen, toeslagen, bijdragen en retributies (periodiek) 2 658

over te dragen resultaat 8 210 tarief voor openbaredienstverplichtingen (periodiek) 1 795 tariefposten ivm belastingen, heffingen, toeslagen, bijdragen en retributies (periodiek) 2 658 dividend 9 925

openbare deelnemers

7 349

deelnemende maatschappij

2 576

overgedragen resultaat vorig boekjaar 7 745

opbrengsten (TWIN) 15

kosten (TWIN) –36 toevoeging aan eigen vermogen 475


47

Dividenden Intergem - 2012

Elektriciteit

Gas

Totaal toegekend 2012

Interim dividend 2012

1 610

1 138

2 748

-2 500

248

149

57

206

-187

19

20

--

20

-18

2

1 015

606

1 621

-1 485

136

Brakel

176

44

220

-201

19

Buggenhout

254

133

387

-352

35

Denderleeuw

229

198

427

-388

39

Dendermonde

821

834

1 655

-1 517

138

Erpe-Mere

315

61

376

-342

34

Geraardsbergen

437

398

835

-765

70

Haaltert

230

120

350

-318

32

Hamme

343

392

735

-673

62

Herzele

196

77

273

-248

25

Kruibeke

238

216

454

-415

39

Lebbeke

266

203

469

-426

43

Lierde

68

17

85

-77

8

Ninove

587

353

940

-855

85

St-Gillis-Waas

242

271

513

-470

43

1 428

1 245

2 673

-2 432

241

Stekene

222

245

467

-424

43

Temse

482

446

928

-850

78

Waasmunster

139

93

232

-210

22

Zottegem

378

201

579

-526

53

9 845

7 348

17 193

-15 679

1 514

84

--

84

-76

8

9 929

7 348

17 277

-15 755

1 522

Aalst Affligem Bever Beveren

St-Niklaas

Totaal gemeenten Provincie O -VL TOTAAL

48

(in 1000 euro)


Saldo uit te betalen 06/2013

Verklarende woordenlijst AREI

Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties

CGC

Corporate Governance Comité

CREG

LRB

Lokale Relatiebeheerder, aanspreekpunt van Eandis voor gemeenten en grote klanten

PLC

Power Line Communication, datacommunicatie via laagspanningskabels

Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (= federale regulator)

PV-installaties

DMS

RBC

Distribution Management System, voor actief beheer van (slimme) netten

DNB

Zonnepanelen

Regionaal Bestuurscomité

REG

Rationeel energiegebruik

Distributienetbeheerder

EAN-code

SODV

European Article Numbering, elke aansluiting heeft een unieke identificatiecode van 18 cijfers

Sociale openbaredienstverplichtingen, door de overheid opgelegde ondersteunende maatregelen voor klanten met betaalmoeilijkheden

EDLB

VEA

Energiediensten voor Lokale Besturen

Vlaams Energieagentschap

Elia

VREG

Elia beheert het Belgische hoogspanningsnet (transportnetbeheerder elektriciteit)

Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt (= Vlaamse regulator)

EMTN

VVSG

European Medium Term Note, modaliteiten rond uitgifte van Europese institutionele obligatieleningen

EVA

Elektrische Voertuigen In Actie

Fluxys

Beheert het Belgische hogedruknet voor aardgas (transportnetbeheerder aardgas)

ICT

Informatie- en communicatietechnologie IWT Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie

LAC

Lokale adviescommissie

LED

Light emitting diode

Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten

WKK

Warmtekrachtkoppeling, gezamenlijk warmte en (elektrische) kracht

opwekken

van

Juni 2013- v.u. Luc Desomer, Public affairs en Communicatie - Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle - Gedrukt op milieuvriendelijk papier.

Activiteitenverslag 2012

Recommend Documents