ACTIVITEITENVERSLAG 2012
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
INHOUD
INHOUD
> KLIK OP DE PAGINA DIE U WILT BEKIJKEN >
1 Kennismaking
3
3 Opleiding
1.1 Sectoraal initiatief voor opleiding en loopbaanontwikkeling
3
3.1 Opleidingen voor bedienden
13
1.2 Missie
3
3.2 Opleidingen voor bedienden in outplacementbegeleiding
15
1.3 Activiteiten • Advies & coaching • Opleiding • Subsidiëring
4 4 4 4
3.3 Opleidingen voor werzoekenden
16
1.4 Werkingsmiddelen
5
1.5 Doelpubliek
5
1.6 Deelname bedrijven aan VIBAM-activiteiten in 2012
7
1.7 2012 in vogelvlucht
8
2 Advies & coaching 2.1 Advies aan de werkgever • Advies omtrent opleidingen • Advies omtrent tewerkstelling • Advies en coaching in het omgaan met loopbaanontwikkeling 2.2 Advies aan de werknemer • Outplacement • Loopbaanontwikkeling van werkende bedienden
4 Subsidiëring
17
4.1 Aan de werkgever: • Externe opleiding • Bedrijfsopleiding • On the job-training
17 17 17 18
4.2 Aan de werkgever: opleidingskosten • Via de VDAB kredietlijn
19 19
9 9 9 9 9 10 10 12
5 Uitdragen van de VIBAM-boodschap
20
6 Wie is wie
21
Initiatiefnemende organisaties
21
Raad van bestuur
21
Medewerkers
21
Organogram
21
7 Definitie risicogroepen
2
13
22
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
1 - KENNISMAKING
1 KENNISMAKING 1.1 SECTORAAL INITIATIEF VOOR OPLEIDING EN LOOPBAANONTWIKKELING VIBAM is het opleidingsfonds voor bedienden, werkzaam in de metaalverwerkende, elektrotechnische en kunststofverwerkende nijverheid in de provincie Antwerpen. VIBAM ontstond in 1985 op initiatief van de sectorale sociale partners, vanuit de overtuiging dat goed opgeleide medewerkers een belangrijke voorwaarde vormen voor het succes van een onderneming, en dus een zekere garantie voor de tewerkstelling bieden. Agoria Antwerpen-Limburg en de drie bediendevakbonden ACLVB, BBTK en LBC-NVK, beheren gezamenlijk dit initiatief. Alle bedrijven uit de provincie Antwerpen die behoren tot paritair comité 209 zijn bij VIBAM aangesloten en kunnen hierdoor automatisch genieten van de diverse tegemoetkomingen en activiteiten. Onze werkingsmiddelen hiervoor zijn de diverse CAO-bijdragen voor vorming & opleiding.
1.2 MISSIE Van meet af aan stelde VIBAM zich als doel: het behoud en de verhoging van de tewerkstellingskansen van de bedienden bij de aangesloten bedrijven in de sector door het stimuleren, coördineren en organiseren van vormings-, opleidings- en begeleidingsactiviteiten. VIBAM wil de weerbaarheid van en in de sector verhogen, om in een concurrentiële omgeving kwaliteitsvolle en duurzame tewerkstelling te verzekeren. We richten ons tot alle spelers binnen de onderneming: • we ondersteunen de werkgever in het beheer van een cruciale competentie: zijn medewerkers, om de leefbaarheid van het bedrijf te stimuleren; • we ondersteunen de werknemer in zijn tewerkstelbaarheid: de blijvende inzetbaarheid op de arbeidsmarkt door opleiding en loopbaanbeheer. Onze sleutels hiervoor zijn opleiding en loopbaanontwikkeling. Zo ondersteunt VIBAM: • de werkgever in het ontwikkelen van zijn medewerkers; • de werknemer (incl. de werkzoekende = bediende in spe) in het ontwikkelen van zijn mogelijkheden binnen de arbeidsmarkt. Concreet bieden wij deze ondersteuning in volgende vormen: • geven van advies en begeleiding aan werknemers en werkgevers; • aanbieden van diverse opleidingsmogelijkheden; • subsidiëren van opleidingsgebonden kosten.
3
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
1 - KENNISMAKING
1.3 ACTIVITEITEN Advies & coaching
Opleiding
Subsidiëring
VIBAM biedt, doorgaans gratis, advies op het vlak van opleiding en loopbaanontwikkeling en geeft bovendien individuele begeleiding aan al dan niet ontslagen bedienden.
VIBAM organiseert open kalender opleidingen en op vraag van bedrijven cursussen op maat. Slechts een gedeelte van de kostprijs wordt aangerekend. Sommige opleidingen zijn zelfs volledig gratis. Er is een specifiek aanbod naargelang de doelgroep: • voor alle bedienden, inclusief de zogenaamde risicogroepen; • voor werkzoekenden die een functie binnen de sector ambiëren; • voor ontslagen bedienden.
VIBAM komt financieel tegemoet bij diverse opleidingsactiviteiten.
Aan de werkgever • opzoeken van opleidingsmogelijkheden bij concrete vragen; • advies bij het opzetten van opleidingsactiviteiten; • “aanbod” van kandidaat-bedienden uit opleidingsprojecten voor werkzoekenden; • advies bij het invullen van knelpuntvacatures; • begeleiding bij strategisch omgaan met loopbaanontwikkeling. Aan de werknemer • begeleiding van werkzoekenden in VIBAM-opleidingsprojecten naar een gepaste arbeidsattitude en toe te leiden naar één van knelpuntberoepen in de sector; • begeleiding van ontslagen bedienden in de verdere ontwikkeling van hun loopbaan; • begeleiding van werkende bedienden in hun functioneren en de ontwikkeling van hun loopbaan.
4
Ons opleidingsaanbod steunt op 3 peilers: • algemene opleidingen: taal, software en (sociale) vaardigheidstrainingen; • sectorspecifieke opleidingen; • HRM-opleidingen: voornamelijk opleidingen rond “opleiding” en “loopbaanontwikkeling”.
Werkgevers kunnen subsidiedossiers indienen voor: • externe opleidingen: (individuele) bedienden volgen een opleiding bij een opleidingsorganisatie; • bedrijfsopleidingen: het bedrijf organiseert intern of extern een opleiding voor een groep van bedienden, al dan niet met deelname van andere bedrijven; • on the job-training: een (individuele) bediende leert op planmatige wijze zijn nieuwe functie van een collega tijdens de uitvoering van de functie. VIBAM komt tussen in de kosten voor zowel zogenaamde risicogroepen als voor de andere bedienden. Het betreft hier een tegemoetkoming in de organisatiekosten (= de opleidingskost) en in de loonkosten. Bedienden in outplacementbegeleiding openen een persoonlijk (beperkt) opleidingskrediet.
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
1 - KENNISMAKING
1.4 WERKINGSMIDDELEN
1.5 DOELPUBLIEK
De dienstverlening van VIBAM wordt gefinancierd met diverse CAO-bijdragen.
VIBAM levert diensten aan de bedienden en de bedrijven die behoren tot het paritair comité 209 in de provincie Antwerpen.
In uitvoering van nationale en provinciale sectorale CAO’s wordt elk jaar een bepaald percentage van de loonmassa van de bedienden geïnd, om aan te wenden voor initiatieven m.b.t. opleiding, begeleiding en tewerkstelling.
In 2012 vielen 680 bedrijven met in totaal 13 158 bedienden binnen onze actieradius. De gevreesde terugval als gevolg van de economische crisis, heeft zich met uitstel getoond. Hoewel er een lichte daling is van aantal bedrijven in onze sector, is het bediendenaantal immers gestegen.
BIJDRAGESITUATIE 2012 Overzicht CAO-vormingsbijdragen PC 209
Evolutie VIBAM-bedrijven en bedienden Jaar
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
bedrijven
680
693
626
632
623
592
558
480
475
570
Nationaal – inning via INOM-Bedienden Opleidings-/begeleidingsinfrastructuur en/of organisatie van cursussen • forfaitair omgezet naar € 29,00 per bediende per jaar • indirect recupereerbaar door gebruik te maken van de loopbaanbegeleiding Opleidingsprojecten voor bedienderisicogroepen • forfaitair omgezet naar € 35,50 per bediende per jaar • gedeeltelijk recupereerbaar via indienen van opleidingsdossiers bij VIBAM
0,10% bedienden 0,10%
Provinciaal – inning via VIBAM Opleidingsfonds • forfaitair omgezet naar € 58,04 per bediende per jaar • gedeeltelijk recupereerbaar via indienen van opleidingsdossiers bij VIBAM
5
13 158 13 082 13 503 13 949 13 515 14 273 13 668 13 766 13 578 14 366
Zoals steeds blijven de kleine ondernemingen de meerderheid uitmaken: bij 4/5 van de firma’s (83,40%) werken minder dan 20 van de bedienden. In het totaal stellen zij 2.601 bedienden (19,77 %) tewerk. Anderzijds stellen de 8 grootste bedrijven samen bijna de helft van de bedienden tewerk (41,72 %).
0,15%
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
1 - KENNISMAKING
VIBAM-bedrijven en bedienden volgens aantal bedienden in dienst in 2012 aantal bedienden per bedrijf
6
Bedrijven
Bedienden
abs.
%
abs.
%
1–4
374
55,00
737
5,60
5–9
110
16,18
727
5,53
10 – 19
83
12,21
1 137
8,64
20 – 49
79
11,62
2 437
18,52
50 – 99
15
2,20
1 060
8,06
100 – 199
11
1,62
1 570
11,93
200 – 499
3
0,44
865
6,57
500 – 999
3
0,44
1 644
12,49
1 000+
2
0,29
2 981
22,66
Totaal
680
100 13 158
100
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
1 - KENNISMAKING
1.6 DEELNAME BEDRIJVEN AAN VIBAM-ACTIVITEITEN IN 2012 In 2012 hebben 214 of 31,47% van de bedrijven gebruik gemaakt van één van onze diensten. Dat is iets minder t.o.v. 2011 (221 bedrijven en 31,89%).
Tabel 3: deelname bedrijven aan VIBAM-activiteiten 2012 Aantal bedienden
Aantal bedrijven
Abs
7
Aantal bereikte bedrijven
%
Abs
Advies & coaching
%
Opleiding
Opleidingsvragen
Loopbaanontwikkeling & outplacement
Bedienden
Subsidiëring
Werkzoekenden
Externe opleiding
Bedrijfsopleiding
On the job training
1-4
374
55,00%
44
20,56%
1
5
22
10
7
7
3
5-9
110
16,18%
35
16,36%
2
5
20
5
10
8
1
10-19
83
12,21%
46
21,50%
2
14
18
4
18
10
1
20-49
79
11,62%
56
26,17%
2
22
28
2
28
20
3
50-99
15
2,21%
14
6,54%
1
7
12
2
6
5
0
100-199
11
1,62%
11
5,14%
0
6
8
1
7
8
2
200-499
3
0,44%
3
1,40%
0
2
3
0
2
3
1
500-999
3
0,44%
3
1,40%
1
2
3
1
3
3
1
1000 en +
2
0,29%
2
0,93%
0
1
2
0
2
2
0
Totaal
680
100%
214
100%
9
64
116
25
83
66
12
% t.ov. 680
100
-
31,47%
-
1,32%
9,41%
17,06%
3,68%
12,21%
9,71%
1,76%
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
1 - KENNISMAKING
1.7 2012 IN VOGELVLUCHT 2012
t.o.v. 2011
2012
t.o.v. 2011
Opleiding
Doelpubliek 680
opleidingen voor bedienden
• bedienden
13 158
• bedrijven
118
• bedrijvenparticipatie aan VIBAM-activiteiten
31,47%
• deelnemers
616
Subsidiëring
• ingerichte opleidingen
185
externe opleidingen
opleidingen voor werkzoekenden 25
5
=
48
=
• bedrijven
60
• bedienden
216
6
=
• bedrijven
4
• bedienden
24
• bedrijven
83
• ingediende opleidingen
271
• deelnemers
383
66
• ingediende projecten
171
• deelnemers
939
• bedrijven
12
• ingediende projecten
17
• deelnemers
19
9
12
• bedrijven
bedrijfsopleidingen • bedrijven
on the job-training
Advies en coaching
• aantal bedrijven die stages verleenden of tewerkstelden • aantal eigen projecten • aantal deelnemers aan eigen opleidingen Advies en coaching advies en coaching van ontslagen bedienden
• gemiddelde begeleidingsduur (in maanden) advies en coaching van werkende bedienden
advies opleidingsmogelijkheden • bedrijven • vragen
8
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
2 - ADVIES & COACHING
2 ADVIES & COACHING 2.1 ADVIES AAN DE WERKGEVER Advies omtrent opleidingen VIBAM zoekt voor bedrijven opleidingsmogelijkheden op, zowel voor “standaardvragen” als voor zeer specifieke opleidingsvragen: wie, waar, wanneer, welke prijs… ? Hiervoor beschikken we over opleidingsdatabanken, een uitgebreid documentatiebestand, contacten met de opleidingsverantwoordelijken in grote ondernemingen en uiteraard onze ervaring met talrijke opleidingscentra. Hierdoor hebben we een beeld op een 7500 opleidingen bij een 700-tal instituten.
100 bedrijven
86
vragen
bedrijfsbezoeken
60
Daarnaast verwijzen we bedrijven ook door naar andere kanalen en mogelijkheden, zoals o.a. de mogelijkheid tot individuele beroepsopleiding (IBO).
40 36
20 0
9
36 26
21 12 2009
Bedrijven met moeilijkheden om goede arbeidskrachten te vinden, richten zich vaak tot VIBAM voor een uitweg. Onze taak bestaat er hoofdzakelijk in om werkzoekenden uit onze opleidingen te begeleiden naar één van de open vacatures. In 2007 werd op de website van VIBAM een vacaturesite gecreëerd. Via de bedrijvensite kunnen bedrijven zelf hun ingediende vacatures op de VIBAM-website beheren.
60
14
De doorlooptijd tussen vraag en antwoord was gemiddeld 3 dagen in 2012. In 2012 kregen we heel diverse vragen.
Advies omtrent tewerkstelling
Advies aan de werkgever
80
Het aantal vragen tot opzoeking schommelt ieder jaar sterk. In 2012 is de vraag naar opleidingsmogelijkheden bijna gelijk gebleven t.o.v. 2011. Er werd een antwoord geformuleerd op 12 verschillende vragen van 9 verschillende bedrijven.
7 2010
8 2011
9
12 2012
Advies en coaching in het omgaan met loopbaanontwikkeling VIBAM hecht veel belang aan het preventief optreden i.v.m. loopbaanontwikkeling. Bedrijven kunnen steeds bij VIBAM terecht voor informatie over een mogelijke aanpak en desgevallend voor een begeleiding bij de uitvoering van een project rond loopbaanontwikkeling.
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
2 - ADVIES & COACHING
2.2 ADVIES AAN DE WERKNEMER Outplacement VIBAM biedt aan ontslagen bedienden ondersteuning bij het zoeken van een (nieuwe) richting in de loopbaan, wanneer hierover een akkoord tussen het bedrijf en de syndicale afvaardiging wordt gesloten. De ontslagen bedienden doorlopen een traject van zelfdiagnose onder individuele begeleiding, voorafgegaan door de opleiding “Loopbaanontwikkeling bij ontslag”. Dit proces stelt hen in staat gerichte keuzes te maken m.b.t. de uitbouw van hun verdere loopbaan. Het aanreiken van methodieken betreffende de technieken en de strategie om op professionele wijze de arbeidsmarkt te benaderen vormen eveneens een onderdeel van de gespreksvoering.
Het aanbod van VIBAM bestaat uit: Het aanreiken van een beheersmethodiek die een werknemer in staat stelt om de loopbaan te sturen in het verlengde van de eigen mogelijkheden en beperkingen aangevuld met de geijkte outplacementtechnieken. In de praktijk vertaalt zich dat in volgende activiteiten / ondersteuning: • opleiding “Loopbaanontwikkeling bij ontslag“ • workshops: - “Zelfprofielbepaling versus opbouw stressweerbaarheid in de nieuwe functie“ - “Doel – methodiek en techniek van het interview” - “Communicatie en Attitude versus Arbeidsmarktbenadering“ • individueel advies m.b.t. resultaatgericht werken m.b.t. het verwerven van inzicht in de zelfdiagnose enerzijds en anderzijds worden technieken en strategieën voor outplacement opnieuw toegelicht en aangepast aan het persoonlijk profiel van de kandidaat, • coachen en adviseren in het zoeken en vinden van een nieuwe functie • logistieke ondersteuning (gebruik van de werkzaal beschikbaar zonder beperking).
10
In 2012 werden 14 opleidingen “Loopbaanontwikkeling bij ontslag” gegeven. Aansluitend op deze initiële opleiding werden verder 14 opleidingen “Zelfprofielbepaling versus opbouw stressweerbaarheid in de nieuwe functie “, 16 opleidingen “Doel – Methodiek en Techniek van het interview “ en 16 opleidingen “Communicatie en Attitude versus arbeidsmarktbenadering“ georganiseerd. In het werkjaar 2012 werden 216 ontslagen werknemers opgevolgd door VIBAM, waarvan 137 kandidaten uit 2012 en 79 kandidaten overgekomen uit het vorig werkjaar (2011). • Totaal aantal kandidaten voor outplacement: • Totaal aantal kandidaten voor loopbaanontwikkeling: • Totaal aantal kandidaten voor outplacement en loopbaanontwikkeling:
216 24 240
Deze werknemers komen uit 64 verschillende sectorbedrijven. Qua leeftijd is deze groep vrij evenwichtig verdeeld rond de leeftijd van 45 jaar.
Spreiding volgens leeftijd van de deelnemers aan outplacement en loopbaanontwikkeling.
6,32% 19,54%
17,82%
< 35 jaar 35 - 44 jaar 45 - 54 jaar
56,32% > 54 jaar
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
2 - ADVIES & COACHING
De verdeling volgens het laatst gevolgde onderwijsniveau toont een ander beeld.
Spreiding volgens scholing van de deelnemers aan outplacement en loopbaanontwikkeling.
12,20% 12,80%
< HSO HSO
30,49% 44,51%
Via welk kanaal vonden de deelnemers nieuw werk? Het zoeken en vinden van een nieuwe betrekking werd per kanaal geteld. Al beantwoordde niet iedereen deze vraag, toch geven de antwoorden een duidelijk beeld.
Bac
Spreiding volgens kanaal bij het vinden van een nieuwe betrekking van de deelnemers aan outplacement.
Master
2012
30
De nieuwe arbeidsmarktpositie Voor 124 van de 216 kandidaten werden de coaching en advisering in 2012 afgerond. Van die 124 personen vonden er 79 een nieuwe betrekking. De overigen beslisten te stoppen met werken (brugpensioen), te stoppen met hun coaching of antwoordden niet meer op briefwisseling. 92 kandidaten zijn overgestapt naar 2013.
2011
2010
2009
2008
25 20 15 10 5
Zoekperiode De gemiddelde zoekperiode naar het vinden van een oplossing bedroeg in 2012 6 maanden. Dat is een halve maand langer dan tijdens het jaar ervoor.
11
0
krant
relaties
interim
spontaan zelfstandig
VDAB
vakblad
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
2 - ADVIES & COACHING
Loopbaanontwikkeling van werkende bedienden Naast outplacement biedt VIBAM sinds 2000 ook de mogelijkheid aan bedienden met minstens 5 jaar anciënniteit, om tijdens hun actieve loopbaan - aan de hand van de methodiek van zelfdiagnose – inzicht te krijgen in de eigen mogelijkheden en beperkingen met als doel de loopbaan te leren beheren in het verlengde van specifieke vaardigheden, talenten en motivaties. Het optimaliseren en het deskundig uitbouwen van de eigen functie in de bestaande bedrijfscontext vormt een wezenlijk onderdeel van de loopbaanontwikkeling. Ter informatie: Aan deze dienstverlening werd tot op heden, in de sector slechts een beperkte bekendheid gegeven.
Veranderingen door het nieuwe werk Het aantal kandidaten dat kiest voor een wijziging in de loopbaan is goed voor 20% (11 van de 61 deelnemers die antwoordden op deze vraag). De overige kandidaten hebben een nieuwe betrekking gezocht en gevonden die ligt in het verlengde van de vorige beroepsloopbaan.
Er zijn twee instapregelingen uitgewerkt: • loopbaanontwikkeling op vraag van de werkgever in deze regeling volgden 24 werknemers uit 4 bedrijven het programma • loopbaanontwikkeling op initiatief van de werknemer 10 werknemers deed hiervoor een beroep op VIBAM. Ten slotte vielen ons enkele evoluties op: • een toenemend e-mailverkeer tussen adviseur en ex-kandidaat outplacement na de start nieuwe loopbaan (e-coaching), • de nood aan specifieke aandacht voor de groep van de “ervaren werknemers“.
Sector 20 kandidaten zochten en vonden een functie in de metaalsector. De andere kandidaten kiezen voor handel en distributie of andere industriële sectoren.
Salarisniveau De antwoorden van de kandidaten tonen aan dat het merendeel een salaris verdient dat minstens overeenstemt met het vorige salaris. Deze trend is reeds sinds jaren aanwezig en wordt opnieuw bevestigd. Ook nu weer is de groep die minder verdient dan in de vorige functie het kleinst.
12
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
3 - OPLEIDING
3 OPLEIDING 3.1 OPLEIDINGEN VOOR BEDIENDEN Open kalender aanbod VIBAM organiseert een aanbod aan open kalenderopleidingen, waaraan elke bediende uit onze sector kan deelnemen. Tevens worden geregeld specifieke opleidingen opgezet op vraag van één of meerdere bedrijven. Dit doen we wanneer op de opleidingsmarkt geen afdoend aanbod bestaat of wanneer we vermoeden of constateren dat er binnen de sector ruimere interesse bestaat in het desbetreffende onderwerp.
Het aantal deelnemers per kwartaal van 2004 tot 2012. 1400
Q4 Q3 Q2 Q1
1 368
1200 1000 883 800
Wanneer we geen volledige groep kunnen samenstellen, kunnen we desgevallend individuele bedienden tegen VIBAM-voorwaarden laten deelnemen aan open kalender trainingen van verschillende opleidingsinstituten.
600
Om de drempel naar opleiding zo laag mogelijk te houden, bieden we onze opleidingen steeds aan tegen kostprijs. KMO’s met minder dan 50 bedienden betalen slechts de helft van de prijs.
200
400
703
662 559 312
312
2004
2005
616
491
0 De prijs van een opleiding wordt sinds 2000 steeds verrekend op één van de twee bedrijfsbudgetten, die ontstaan door de betaling van de jaarlijkse bijdrage voor respectievelijk alle bedienden en de specifieke risicogroepen. Via verschillende samenwerkingsverbanden tracht VIBAM zo flexibel mogelijk in te spelen op de opleidingsbehoeften binnen de bedrijven. In 2012 volgden 616 personen een opleiding via VIBAM. Hiermee zet de dalende trend van 2011 zich verder. Volgens ons kan deze trend bijna volledig worden toegewezen aan het opnieuw betalend maken van de opleidingen. In 2012 organiseerde VIBAM 6 opleidingen in eigen beheer. Hieraan participeerden 10 bedienden.
13
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Intersectorale opleidingen Sedert het najaar van 2004 werkt VIBAM voor de algemene opleidingen samen met andere sectoren zoals IPV, IVOC en Cobot Bedienden. Ieder fonds kampte in het verleden met de moeilijkheid om de aangeboden open kalender opleidingen succesvol te kunnen laten doorgaan. Door één gezamenlijk aanbod te lanceren binnen deze 4 sectoren beogen we een win-win situatie zowel voor de bedrijven als voor de sectorale vormingsfondsen. De actieradius vergroot en de kans dat we opleidingen moeten annuleren verkleint. In 2012 hebben 156 bedienden deelgenomen aan 59 opleidingen.
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
3 - OPLEIDING
Last minute boekingen
Samenwerking met FTMA
Aangezien VIBAM geen eigen aanbod meer heeft inzake PC-trainingen, worden alle vragen hieromtrent rechtstreeks doorgegeven aan de opleidingsinstituten waarmee VIBAM samenwerkt. Zo kan aan een acute opleidingsnood van één enkele bediende op een snelle en effectieve wijze worden tegemoetgekomen door een last minute inschrijving. Concreet betekent dit dat een bedrijf via VIBAM zijn bedienden kan laten deelnemen aan de open kalendertrainingen van Bit by Bit. Voor projecten rond begeleide zelfstudie werken wij samen met GIVI.
De laatste jaren merkten we een groter wordende interesse in de open opleidingen van FTMA. Vandaar dat we in 2010 een nieuwe categorie ‘deelname van bedienden aan FTMA opleidingen’ hebben aangemaakt. In deze rubriek noteerden we in 2012 een deelname van 82 bedienden aan 43 opleidingen.
In 2012 maakten 151 bedienden gebruik van deze mogelijkheid, verspreid over 54 cursussen.
Samenwerking met INOM-Arbeiders Sedert 2008 biedt VIBAM ook de mogelijkheid aan de bedrijven om hun bedienden mee te laten participeren aan het LIMTEC / ANTTEC aanbod dat opgemaakt is in samenwerking met INOM Arbeiders. Door deze samenwerking kunnen we ook een ganse waaier aan technische opleidingen gratis aanbieden. In totaal hebben er 135 bedienden deelgenomen aan 48 opleidingen.
Samenwerking met INOM-Bedienden
Overzicht van de resultaten m.b.t. opleidingen voor bedienden in 2012
Naast het eigen aanbod biedt VIBAM ook opleidingen aan die door het Vlaamse sectorfonds INOM-Bedienden zijn ingericht. Omwille van Europese financiering kunnen we deze opleidingen gratis aanbieden. De bedoeling van INOM is om pilootprojecten op te zetten die dan later door de sectorfondsen kunnen overgenomen worden. Daarom rekenen we de 29 INOM-opleidingen van 2012 ook in ons aanbod mee. Hieraan namen 82 bedienden uit de provincie Antwerpen deel.
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
185
194
321
228
127
119
122
60
73
opleidingsuren1
4 045,5
4187
7 006,5
5 878
3 850,5
3 054
3 229
1 724
2 160
2
manlesuren
12 395,5
13 1445 2 6891,5
19 982
16 946 12 587 11 810
7 930
9 976
deelnemers
2
616
703
1 368
883
662
510
573
283
286
deelnemende bedrijven2
118
142
158
145
151
122
131
91
94
ingerichte cursussen1 Uren
Samenwerking met Cevora
14
2011
Opleidingen
Het aanbod van INOM bestond uit een e-learningproject rond de MS Office-pakketten. Er waren in 2012 4 verschillende instapmomenten.
Via INOM Bedienden is er ook een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met Cevora. Hierdoor kunnen we bedienden van PC 209 laten deelnemen aan de technische informatica opleidingen van Cevora
2012
1 exclusief last minute boekingen 2 inclusief last minute boekingen

TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
3 - OPLEIDING
In 2012 hebben we ook onderzocht welk soort opleidingen het meeste succes kenden. De volgende grafiek toont aan dat opleidingen onder de thema’s: ICT, veiligheid en welzijn en sectorspecifiek het meest gevraagd waren. Bij de commerciële en de financiële opleidingen waren er minder inschrijvingen.
Open opleidingen: de evolutie van deelname aan de opleidingen per samenwerkingsverband.
Open opleidingen: aantal deelnemers per rubriek volgens grootte van de werkgever
Cevora
permanente vorming
FTMA
LMB
intersectoraal
INOM ANTTEC / LIMTEC
1500 1250
algemene vaardigh.
ICT
talen
betere & efficiënt. opl.
logist., transport & Q
veiligh. & welzijn
commerciële opl.
sectorspecifiek
econom. & financ.
sociale vaardigh.
> 200
1000
50 - 199
750
20 - 49 1 - 19
500
250
100%
3.2 OPLEIDINGEN VOOR BEDIENDEN IN OUTPLACEMENTBEGELEIDING
0
0%
2005 2006 2007
2008 2009 2010
2011
2012
Alle bedienden die een outplacementtraject volgen bij VIBAM krijgen een persoonlijk opleidingsbudget van a 620,00. In samenspraak met hun loopbaanadviseur kunnen de deelnemers vrij beschikken over dit budget, voor zover ze opleidingen kiezen in functie van een welomlijnd jobdoelwit. Bij de keuze van de lesgever wordt eerst gekeken naar VIBAM en VDAB als opleidingsverstrekkers. Pas wanneer de outplacementdeelnemer daar zijn gading niet vindt, kan hij op de ruimere opleidingsmarkt naar zijn opleidingskeuze zoeken. In 2012 maakten 18 van de 216 ontslagen bedienden (6,90 %) gebruik van dit opleidingsbudget.
15
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
3 - OPLEIDING
3.3 OPLEIDINGEN VOOR WERZOEKENDEN
Een overzicht van onze activiteiten in 2012.
Traditiegetrouw was er weer grote interesse van werkzoekenden in onze opleidingsprojecten. Er werden dan ook verschillende selectiedagen georganiseerd om iedere geïnteresseerde werkzoekende de kans te geven om zich kandidaat te stellen voor een opleiding. De selectieprocedure bestond uit deelname aan technische testen, deelname aan een motivatiegesprek en tenslotte het doorlopen van een persoonlijkheidstest. Tijdens de opleiding zorgt een individuele begeleiding voor een sterke persoonlijke ontwikkeling. Een volledig opleidingstraject begint met een uitgebreide informatie- en selectieronde, en eindigt normaliter met een bedrijfsstage in één van onze bedrijven, die een voor beide partijen vrijblijvende en daardoor interessante aanloop is naar een vaste betrekking. VIBAM biedt hiermee aan werkzoekenden de kans zich te heroriënteren, en zich inpasbaar te maken in de arbeidsmarkt.
Evolutie van de activiteiten Projecten
70
Deelnemers
Bedrijven
Industrieel tekenaar In 2012 werd opnieuw Tewerkstelling industrieel tekenaar gestart met een opleiding “industriAnder PC 209 20 eel tekenaar”. Deze opleiding wordt door 5 5 5 15 VIBAM zelf georgani5 seerd, in samenwerking 6 3 10 met OBMB, Vormetal 5 en andere partners. In deze opleiding kunnen 13 13 13 10 10 8 0 telkens 20 werkzoekenden starten; 10 bij 2007 2008 2009 2010 2011 2012 VDAB Antwerpen en 10 bij VDAB Brugge. Op vraag van OBMB en Vormetal werd er in 2012 ook opgestart met een opleiding ‘industrieel tekenaar’ in Gent en in Vilvoorde. Hierdoor kunnen we op jaarbasis meer tekenaars toeleiden naar de vacatures in de sector.
60
Staalbouwtekenaar
50 40 30 20 10 0
16
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Samen met VDAB Antwerpen werd er in 2012 ook gestart met de opleiding staalbouwtekenaar. Deze opleiding is een spin-off van de langlopende opleiding industrieel tekenaar. De bedoeling van deze training was om op een korte en intensieve manier – 6 maanden - de cursisten toe te leiden naar de niche staalbouw. Voor deze opleiding hebben wij alle werkzoekenden uit de provincie Antwerpen met een diploma ASO in een wetenschappelijke richting uitgenodigd. In deze groep bleek heel wat potentieel te zitten. Uiteindelijk zijn 10 deelnemers geselecteerd; 8 dames en 2 heren. De lesgevers voor deze opleiding werden gezocht in de praktijk. Een aantal sectorbedrijven droegen hiertoe bij.
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
4 - SUBSIDIËRING
4 SUBSIDIËRING 4.1 AAN DE WERKGEVER: De werkgever kan een deel van de kosten die hij heeft, doordat één of meerdere van zijn bedienden opleiding volgen, recupereren van VIBAM. Op deze wijze kan een werkgever z’n betaalde bijdragen voor vorming en opleiding volledig of gedeeltelijk terugvorderen. Vanaf 2012 is zowel de subsidieregeling als de budgetberekening bij VIBAM gewijzigd. Elke werkgever betaalt nog steeds jaarlijks 2 bijdragen voor vorming en opleiding: • de provinciale bijdrage die in 2011 betaald werd; dit geldt niet voor de 5 grote bedrijven die op basis van hun opleidingsplan en -budget én in ruil voor een daadwerkelijke medewerking aan (één van) de VIBAM-activiteiten aan de Raad van Bestuur een vrijstelling vroegen van hun bijdragebetaling; • de nationale bijdrage voor risicogroepen die in 2011 werd betaald Het jaarlijks beschikbaar opleidingsbudget wordt berekend volgens aantal bedienden in dienst: • Bedrijven t.e.m. 19 bedienden: a 1 350 (= vast bedrag) • Bedrijven vanaf 20 bedienden: 75% van de betaalde bijdragen VIBAM kan tussenkomen in de volgende kosten: • de organisatiekosten: de kosten gemaakt om de opleiding te betalen ( bij externe en bedrijfsopleidingen) • de loonkosten: de indirecte kosten, ontstaan door de gederfde arbeidstijd (enkel bij on the job training)
Externe opleiding De kosten die de werkgever heeft, doordat één of meerdere van zijn bedienden buiten het bedrijf een opleiding volgen, kan hij gedeeltelijk recupereren via VIBAM. Het aantal bedrijven is lichtjes gedaald maar de aanvragen zijn gestegen.
17
Evolutie van de resutaten m.b.t. de subsidiëring van externe opleidingen 2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
cursussen
271
249
259
204
289
190
172
bedrijven
83
88
81
70
78
59
60
deelnemers: totaal
383
385
370
273
439
288
232
• deeln. niet-risicogroep
195
145
171
123
204
125
105
• deeln. risicogroep
188
240
199
150
235
163
127
manlesuren: totaal
7 642
7 085
7 431
6 695
9 069
6 003 5 402
• manlesuren niet-ris.
3 988
2 678
3 531
3 239
4 756
2 565
2 349
• manlesuren risicogroep
3 654
4 407 3 900
3 356
4 313
3 439
3 053
Bedrijfsopleiding VIBAM komt gedeeltelijk tussen in de kosten die een bedrijf heeft door de organisatie van een bedrijfsinterne opleiding. Hier geldt eenzelfde subsidiëring als bij de externe opleidingen. Bovendien hebben we met 2 softwareopleidingsinstituten (Bit by Bit en GIVI) speciale prijzen voor onze bedrijven afgesproken voor hun bedrijfsinterne opleidingen. Groepsopleidingen in samenwerking met VIBAM en mogelijks andere bedrijven, geven recht op loonkostrecuperatie via het stelsel Betaald Educatief Verlof, indien ze minstens 32 uur duren en in België plaatsvinden. Bij de bedrijfsopleidingen merken we een stijging bij zowel ingediende dossiers als aantal bedrijven t.o.v. 2011. Het deelnemersaantal kent een enorme daling.
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
4 - SUBSIDIËRING
Evolutie van de resutaten m.b.t. de subsidiëring van bedrijfsopleidingen
Evolutie van de resutaten m.b.t. de subsidiëring van on the job-training
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
cursussen
171
147
161
161
166
110
138
bedrijven
66
54
44
51
51
33
41
deelnemers: totaal
936
1184
1112
1 266
999
813
• deeln. niet-risicogroep
378
435
269
363
467
• deeln. risicogroep
558
749
843
903
2 226
2 249
2 263
lesuren manlesuren: totaal
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
cursussen
17
13
17
11
11
8
19
bedrijven
12
7
10
7
7
7
11
686
deelnemers: totaal
19
13
18
16
13
8
320
355
275
• deeln. niet-risicogroep
13
7
6
6
5
4
11
532
458
406
• deeln. risicogroep
6
6
12
10
8
4
309
3 573 3 887,5
2 402
3 437
manlesuren: totaal
4 392
2 033
2 253
1 115
953
1 551
9 170
• manlesuren niet-ris.
3 252
685
993
88
396
703
1 954
1 140
1 348
1 260
1 027
557
848
7 216
231
156
124
79
79
194
193
12 916 18110 13 110 20 551 19 100 13 897 16 876
• manlesuren niet-ris.
5 566
5 980
• manlesuren risicogroep
7 350 12 130
4 466
6 619
9 635
6 371
8 644 13 932
9 465
7 526 11 195
• manlesuren risicogroep gemiddelde duur (in uren)
5 521
On the job-training
Uit bovenstaande tabel kunnen we de grafiek hieronder afleiden. In 2012 is de gemiddelde bezetting van de subsidiedossiers sterk gedaald. De bedrijven hebben in totaliteit meer dossiers ingediend t.o.v. 2011 maar met veel minder deelnemers.
De loonkost die gepaard gaat met een opleiding op de werkplaats wordt door VIBAM gedeeltelijk vergoed. In 2012 hebben 19 bedienden uit 12 verschillende bedrijven een on the jobtraining gevolgd. Dit is goed voor 4 392 manlesuren. De gemiddelde duur is gestegen t.o.v. 2011 (+48%).
Gemiddeld aantal deelnemers aan opleidingen in de subsidiedossiers 9 6 3
18
0
6,5
3,8
3,6
3,1
4,1
3,2
3,9
3,0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
4 - SUBSIDIËRING
4.2 AAN DE WERKGEVER: OPLEIDINGSKOSTEN
Aanwending van de opleidingsbudgetten. Elk jaar berekent VIBAM voor elke onderneming die onder haar bevoegdheid ressorteert, een opleidingsbudget. Voor dat bedrag kunnen bedrijven beroep dan op de opleidingsdiensten van VIBAM. De bereikcijfers tonen dat slechts ongeveer één onderneming op vijf gebruik maakt van haar opleidingsbudget. Indien we het gebruikte opleidingsbudget van alle bedrijven samentellen en vergelijken met het totale opleidingsbudget van alle bedrijven samen, dan schommelt dat percentage van 2005 tot 2011 tussen 52 en 60 procent. Als we vervolgens kijken naar de bereikte bedrijven en ons afvragen hoeveel zij van hun opleidingsbudget gebruik maakten, dat schommelt dat in de beschouwde periode tussen 92 en 79 %. Het laagste cijfer werd in 2009 opgetekend maar dat mag niet verbazen: door het gratis aanbod van de open opleidingen hoefden de ondernemingen minder beroep te doen op hun budget.
Bereik met, en het gebruik van de opleidingsbudgetten door bedrijven van PC209 - Antwerpen. Bereik
Gebruik t.o.v. populatie
via de VDAB kredietlijn De kredietlijn is een bedrag dat VIBAM gegenereerd heeft bij VDAB door investeringen te doen in opleidingen voor werkzoekenden. Bedienden, behorend tot een bedrijf van PC 209 in de provincie Antwerpen of bedienden die gewerkt hebben in een bedrijf van PC 209 en die in begeleiding zijn bij VIBAM kunnen gebruik maken van deze extra middelen. Volgens het principe van de kredietlijn zal het bedrijf op het totale factuurbedrag een korting krijgen van 50%. Dit enkel en alleen als VDAB van VIBAM de toestemming heeft gekregen om de overige 50% te verhalen op de kredietlijn. In 2012 hebben 7 bedienden uit 5 verschillende bedrijven gebruik gemaakt van deze extra dienstverlening. Er werden inschrijvingen genoteerd in 5 VDAB-opleidingen. Er waren inschrijvingen in diverse VDAB opleidingen.
Gebruik t.o.v. bedrijven
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
19
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
5 - UITDRAGEN VAN DE VIBAM-BOODSCHAP
5 UITDRAGEN VAN DE VIBAM-BOODSCHAP Op allerlei manieren poogt VIBAM ten aanzien van de werkgevers, de vakbonden en de bedienden van de sector de thema’s opleiding en loopbaanontwikkeling onder de aandacht te brengen. In 2012 ondernamen we hiervoor volgende concrete acties. • elke cursus uit ons aanbod (behalve de PC-trainingen) werd door één van onze medewerkers geopend, met een kort woordje over de mogelijkheden die VIBAM kan bieden. • Het aantal bezoeken aan vooral kleinere bedrijven werd in de mate van het mogelijke opgedreven: vele KMO’s vinden slechts de weg tot VIBAM - en tot opleiding en vorming - wanneer een adviseur van VIBAM ter plaatse komt om de mogelijkheden te bekijken. In 2012 werden er 26 bedrijven bezocht, en dit op slechts 8 maanden tijd. • Het gebruik van de website met de “BEDRIJVENSITE” wordt maandelijks gestimuleerd door de trainingsverantwoordelijken via een maandelijkse nieuwsbrief attent te maken op het opleidingsaanbod van de eerstvolgende 2 maanden. Bij elk gepland onderwerp wordt verwezen naar de website omdat we dat kanaal in de toekomst veel meer wensen te gebruiken. Om die reden werd de gebruiksvriendelijkheid van de bedrijvenwebsite speciaal aangepakt. • Om de talenten van ontslagen bedienden terug in de sector te benutten werd aan de bedrijven de mogelijkheid gegeven om hun vacatures te publiceren op de website van VIBAM. Het invoeren en het beheer kunnen door de bedrijven zelf gedaan worden via de bedrijvensite. • Er werd een nieuw kmo-beleid ingevoerd vanaf 1 januari 2012. Het is de bedoeling om met een belangrijke financiële stimulans voor de werkgever meer bedienden hun weg naar het VIBAM-opleidingsaanbod te laten vinden. • Het ESF-project “My knowledgebox @ Work” werd verdergezet in samenwerking met de partners (Be-ODL als promotor en andere sectorale partners). Met het “My knowledgebox @ Work” zal getracht worden om de e-learningcomponent te introduceren in het werkplekleren. Door middel van dit gebruiksvriendelijke instrument kan iedereen zelf korte leereenheden maken en aanbieden via het internet. • e-VET was een tweede Europees project waaraan VIBAM samenwerkte met Be-ODL. Het is de bedoeling om een vragenlijst te produceren die scholen en bedrijven laat nadenken over de mate waarin de betreffende organisatie al dan niet klaar is om met e-learning te starten. • Ook in 2012 werd meegewerkt aan GIPS4VIPS, de wedstrijd in de provincie Antwerpen voor de geïntegreerde eindproeven van de laatstejaarsstudenten van BSO en TSO. Met die wedstrijd wil het partnerschap (ANTTEC, FTMA, RTC-Antwerpen en VIBAM) deze onderwijsrichtingen niet alleen promoten. Ook de verdere ontwikkeling ervan wordt nagestreefd: kostenbewustzijn, veiligheidszin, projectmatig werken en communicatievaardigheden worden binnengebracht in de GIP’s zodat het TSO en BSO leerlingen aflevert die beter inzetbaar zijn in het bedrijfsleven. • Tenslotte richtte VIBAM mee de Talentenfabriek op. Dit initiatief bundelt de krachten van de stad Antwerpen, VDAB Antwerpen, RTC-Antwerpen, de scheikundige en de metaalnijverheid. Het is de bedoeling om samen meer antwoorden te vinden op de vragen van de arbeidsmarkt dan dat elke partner dat alleen zou kunnen. Zo wordt sinds april 2012 getracht om een structureel antwoord te vinden voor de knelpuntberoepen op de Antwerpse arbeidsmarkt.
20
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
6 - WIE IS WIE
6 WIE IS WIE Initiatiefnemende organisaties • AGORIA • ACLVB • BBTK • LBC-NVK
Dhr. M. Kerremans Filip Williotstraat 9 2600 Antwerpen-Berchem Dhr. R. De Leege Fr. de Mérodestraat 76-78 2800 Mechelen Dhr. F. Lingier Hendrik Consciencestraat 33 2800 Mechelen Dhr. M. Van Thielen Nationalestraat 111 2000 Antwerpen
Raad van Bestuur • • • •
Voorzitter Ondervoorzitter Secretaris Penningmeester
Frank Lingier Mick Kerremans Marc Van Thielen Leon Verougstraete
BBTK Agoria Antwerpen-Limburg LBC-NVK Alcatel-Lucent Bell
Medewerkers • • • • •
21
Els Alaers Eddy Driesen Annette Smedts Isolde Smet Carl Van Mol
03 280 47 44 03 280 47 41 03 280 47 45 03 280 47 46 03 280 47 47
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Organogram • De Algemene Vergadering bestaat uit 18 leden van het gewestelijk Paritair Comité. • De Raad van Bestuur, samengesteld uit 2 werknemers- en 2 werkgeversvertegenwoordigers, bepaalt de beleidslijnen op korte en lange termijn en neemt de financiële beslissingen. • Het Adviescomité adviseert VIBAM inhoudelijk in de mogelijk te ontplooien activiteiten, evalueert de lopende activiteiten en beoordeelt de subsidiedossiers. • Dit comité is samengesteld uit 5 vormingsdeskundigen of personeelsverantwoordelijken uit de sectorbedrijven en 5 vakbondssecretarissen.
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
VIBAM - ACTIVITEITENVERSLAG 2012
7 - DEFINITIE RISICOGROEPEN
7 - DEFINITIE RISICOGROEPEN Sinds 1999 geldt volgende definitie voor wie behoort tot de zogenaamde risicogroepen (CAO. 1999-11-08). 1. Hij/zij is ouder dan 40 jaar. 2. Hij/zij heeft max. een diploma HSO. 3. Er bestaat geen overeenstemming tussen zijn/ haar diploma en de huidige functie. 4. Hij/zij heeft minstens 10 jaar dezelfde functie in hetzelfde bedrijf zonder wijziging in het takenpakket. 5. Hij/zij oefent een functie uit die voldoet aan één van de volgende criteria: • zeer uitvoerende administratieve functie; • functie-inhouden die geïntegreerd kunnen worden in andere jobs; • functies waarvan bepaalde onderdelen geautomatiseerd kunnen worden. 6. Hij/zij wordt bedreigd in zijn/haar functie door: • herstructurering; • nieuwe technologieën; • invoering van nieuwe werkmethodes; • collectief ontslag; • reorganisatie van zijn/haar functie.
22
TERUG NAAR DE INHOUDSTAFEL >
03 280 47 40
[email protected] www.vibam.be
V O R M I N G S I N I T I AT I E F VOOR BEDIENDEN VA N D E A N T W E R P S E M E TA A L N IJ V ER H E I D
Initiatiefnemende organisaties Werkgeversfederatie AGORIA Werknemersorganisaties ACLVB, BBTK en LBC-NVK