Activiteitenverslag 2012
2
Activiteitenverslag IMEA 2012
IMEA Intercommunale Maatschappij voor Energievoorziening Antwerpen Opdrachthoudende vereniging
ACTIVITEITENVERSLAG 2012
Jaarvergadering 27 juni 2013
Activiteitenverslag IMEA 2012
3
Inhoud Woord vooraf
6
Voorstelling van de distributienetbeheerder
9
Identiteit Contactmogelijkheden Deelnemers Distributiegebied Bestuur en toezicht Verslag van de raad van bestuur
4
10 11 12 13 14 17
Inleiding
18
Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2012 • Verlenging meerjarentarieven • Aangepaste transportnettarieven Elia • Injectietarief • Forfaitaire netvergoeding prosumenten • Verkoop groenestroom- en warmtekrachtcertificaten • Nieuwe aanpak steun voor groene stroom • Solidariseringsmechanisme groenestroomcertificaten • Decreet van 16 maart 2012 over het gebruik van het openbaar domein
20
Algemeen beleid • Structuurwijziging Vlaamse gemengde distributienetsector • SYNDUCTIS versterkt structurele synergie tussen nutsbedrijven • Uitbreiding erkenning als distributienetbeheerder • Bonus-malus 2011 • Samenwerkingsovereenkomst met Aquafin inzake verplaatsingsdossiers • Aansluiting oplaadpunten elektrische voertuigen op openbaar domein • Rapportering kwaliteit dienstverlening • Graven doe je met zorg • Andere financieringsbronnen
24
IMEA in de samenleving • Evolutie sociale openbaredienstverplichtingen • Contacten met klanten • Aanpassing van het noodkrediet in de budgetmeters elektriciteit • Regulatoire maatregelen evaluatie SODV • Klantvriendelijk communiceren bij werkaanvragen
28
Rationeel energiegebruik (REG) en milieu • Aangepaste steunmaatregelen voor groene stroom en warmtekrachtcertificaten • Overzicht decentrale productie-installaties • REG-actieplan • Huishoudelijke energiescans
30
Activiteitenverslag IMEA 2012
• Fondsen aardgas • Energiediensten aan Lokale Besturen • Openbare verlichting, ledtechnologie en intelligente straatverlichting • Energiewinstcalculators • REG-premie aanvragen via het web • Premies voor beschermde klanten • REG-project in en met Kringwinkels • Earth Hour en Nacht van de Duisternis Investeringsprogramma’s • Gerealiseerde investeringen in 2012 • Budget 2013 • Driejaarlijkse investeringsplannen • Studie ‘Onthaalcapaciteit decentrale productie in Vlaanderen 2011-2020’
36
Eandis • Nieuwe CEO en wijzigingen in de samenstelling van het Managementcomité • EMTN-obligatieprogramma • Slimme meters, Vlaamse regering beslist te wachten met algemene uitrol • Pilootproject ‘slimme meters’ • Slimme netten • Slimme gebruikers • Klantentevredenheid • Deelname aan pilootprojecten en haalbaarheidsstudie rond warmtenetten • Elektrische voertuigen - EVA-platform • Aardgasvoertuigen • Lokale relatiebeheerders voor gemeenten en grote klanten • Nieuwsbrief aan lokale besturen • Huis-aan-huisblad • Milieucharter voor Eandis
38
Verslag corporate governance comité
42
Beknopte jaarrekening
45
Inleiding46 Balans per 31 december 2012 47 Resultaten elektriciteit 2012 48 Resultaten gas 2012 49 Dividenden openbare deelnemers 2012 50 (Uitgebreide financiële gegevens kan u terugvinden in het ‘Financieel verslag 2012’ dat samen met het activiteitenverslag het jaarverslag vormt en dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via ‘
[email protected]’). Verklarende woordenlijst
51
Activiteitenverslag IMEA 2012
5
Woord vooraf Geachte lezer, De vrijgemaakte energiemarkt in Vlaanderen bestaat tien jaar. Het is een decennium dat werd gekenmerkt door keuzes rond ingrijpende veranderingen, de uitvoerbaarheid van beslissingen en de kostenimpact ervan. Het was ook een periode waarin aanzienlijke soepelheid, werklust en inlevingsvermogen werd gevergd van al wie betrokken was bij het gemengde distributienetbeheer. In die context wens ik iedereen die de voorbije legislatuur zijn of haar steentje heeft bijgedragen tot de goede werking van IMEA van harte te danken. Dit jaarverslag geeft een korte weerslag van de acties en de beslissingen die in 2012 werden genomen. Het evaluatierapport 2007-2012, dat aan onze gemeentebesturen werd overhandigd, geeft daarnaast een ruimer chronologisch overzicht van de afgelopen zes jaar. We stellen vandaag vast, dat in die constant bewegende vrijgemaakte energiemarkt, de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders een baken zijn waarrond heel wat marktbewegingen plaatsvinden. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders zijn en blijven bijvoorbeeld belangrijke investeerders. Dat is noodzakelijk om permanent over de broodnodige energie in onze steden en gemeenten te kunnen beschikken. Maar het is ook steeds onze intentie geweest om de beschikbare middelen optimaal aan te wenden, om op een kostenefficiënte, technisch verantwoorde en bedrijfszekere manier de netten uit te baten. Met meer dan degelijk resultaat trouwens, want op Europees niveau behoren we tot de top op vlak van betrouwbaarheid van onze netten en van de leveringszekerheid.
6
Activiteitenverslag IMEA 2012
Daarbij staat een optimale service aan de netgebruikers met aandacht voor de sociale en ecologische dimensie bij de realisatie ervan centraal. Europa heeft duidelijk de richting uitgezet naar de toekomst en Vlaanderen heeft die visie moeten vertalen in eigen objectieven naar 2020. Dit is zeker geen eindpunt, want de periode tot 2050 wordt intussen voorbereid. Daarbij zal lokale, milieuvriendelijke energieproductie, naast het efficiënter energieverbruik, steeds nadrukkelijker aanwezig zijn in onze samenleving. Dit heeft gevolgen, zowel voor onze infrastructuur alsook voor het consumentengedrag. We werken intussen volop aan onze ‘slimme projecten’ waarbij slimme meters en netten een antwoord moeten bieden op de noden van morgen. Als organisatie die haar maatschappelijke verantwoordelijkheid ten volle wil opnemen, vormt onze rol als vangnet voor residentiële klanten, die meestal om financiële redenen tijdelijk niet terechtkunnen op de markt van de commerciële energieleveranciers, een belangrijke ondersteuning in de strijd tegen de energiearmoede. We benadrukken hierbij dat de interactie met de OCMW’s via de LAC-werking op een constructieve manier bijdraagt tot de bescherming van de kwetsbare doelgroepen. De maatschappelijke verwachtingen met betrekking tot onze dienstverlening zijn zeer groot en de nieuwe bestuursorganen die in maart 2013 zijn geïnstalleerd, zullen permanent de aandacht moeten vestigen op nieuwe ontwikkelingen. Ontwikkelingen die zich op velerlei vlak zullen manifesteren. Naast de regelgevende context zullen allerhande ecologische initiatieven, sociale bekommernissen en technologische innovaties de aandacht aanhoudend opeisen. Er zal niet alleen moeten worden gefocust op de kernactiviteiten maar ook op nieuwe producten en diensten.
De start van de nieuwe gemeentelijke en provinciale legislatuur was een uitgelezen ogenblik om de bestuurlijke werking te stroomlijnen. Daarbij komen we tegemoet aan een groeiende maatschappelijke bekommernis om de distributie van energie zo efficiënt mogelijk te organiseren, en toch dicht bij de gemeenten en de bevolking te staan. Dit is maar één van de accenten die passen in onze visie naar een vereenvoudigd en efficiënter distributienetbeheer in Vlaanderen. Verleden, heden en toekomst vormen het resultaat van de inspanningen van ontelbaar veel mensen, die ik van harte wens te bedanken. In de eerste plaats onze gemeentebesturen, die de werking van IMEA reeds decennia lang ondersteunen. De leden van onze bestuursorganen, die met een open geest een constructieve samenwerking opbouwen, die leidt tot de juiste beleidskeuzes voor onze bevolking en onze bedrijven. Last but not least uiteraard het management en de medewerkers van onze werkmaatschappij Eandis. Zij geven concreet gestalte aan onze dienstverlening door dag na dag alle opdrachten in te vullen en onze ambities waar te maken. Gesterkt door de behaalde resultaten, kijk ik met optimisme en enthousiasme naar de toekomst. Ik ben er van overtuigd dat ook de nieuwe bestuursploeg een gepaste invulling zal geven aan de toekomstige uitdagingen en ik wens hen daarbij veel succes.
Tanja Smit Uittredend Voorzitter
Activiteitenverslag IMEA 2012
7
8
Activiteitenverslag IMEA 2012
Voorstelling van de distributienetbeheerder
Activiteitenverslag IMEA 2012
9
Identiteit
10
Benaming
Intercommunale Maatschappij voor Energievoorziening Antwerpen - afgekort tot IMEA
Rechtsvorm
Opdrachthoudende vereniging
Maatschappelijke zetel
Merksemsesteenweg 233, 2100 Antwerpen (Deurne)
Secretariaat
Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle
Oprichting
Opgericht te Antwerpen op 18 oktober 1932 - Belgisch Staatsblad van 2/3 november 1932, nr. 14078.
Statuten
Statuten vastgesteld op 19 april 1982 - Bijlage bij het Belgisch Staatsblad van 4 juni 1983. Omzetting in een opdrachthoudende vereniging door de algemene vergadering in buitengewone zitting van 6 november 2003. Overneming van gedeelte IGAO vanaf 1 januari 2009. Laatst gewijzigd door de algemene vergadering van 28 juni 2012 - Bijlage bij het Belgisch Staatsblad van 14 augustus 2012, nr. 12141827 - Gedeeltelijk goedgekeurd bij ministerieel besluit van 28 september 2012 met uitzondering van de wijzigingen in artikel 12, punt 2 en punt 5 en de wijziging aan artikel 13, punt 1.
Ondernemingsnummer
BTW BE 0204.647.234 RPR Antwerpen
Activiteitenverslag IMEA 2012
Contactmogelijkheden Algemeen telefoonnummer • nieuwe aansluitingen • verzwaren van aansluitingen, verplaatsen en vervangen van meters • de opneming van meterstanden • rationeel energiegebruik (REG) • budgetmeters en dienstverlening van de sociale leverancier Iedere werkdag van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. Melden van klachten (bij voorkeur via www.eandis.be > Over Eandis > Opmerkingen of klachten melden)
078 35 35 34
Storingen en defecten op het elektriciteits- en gasnet 7 dagen op 7 en 24 uur op 24.
078 35 35 00
Gasreuk 7 dagen op 7 en 24 uur op 24. Oproepen worden prioritair behandeld.
0800 65 0 65
Defecte straatlampen - www.straatlampen.be Adresgegevens van de paal doorgeven (via telefoon of website). Het defect wordt zo snel mogelijk hersteld.
0800 6 35 35
Doven en slechthorenden Gasreuk, storingen en defecten via sms-codebericht Meer info op website www.eandis.be
0477 777 080
Ombudsdienst Heeft u een klacht over de dienstverlening van Eandis, neem dan eerst via de website of via het algemeen nummer contact. Vindt u daar geen oplossing, dan kunt u terecht bij de Ombudsdienst van Eandis. Iedere werkdag van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. U kunt ook schrijven of mailen via de website: • Ombudsdienst Eandis, postbus 60, 9090 Melle • www.eandis.be > Over Eandis > Ombudsdienst
0800 6 00 01
Klantenkantoren • Antwerpen: Appelmansstraat 12-14 • Deurne: Merksemsesteenweg 233
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Maandag Dinsdag Woensdag
Websites www.imea.be www.eandis.be
Donderdag Vrijdag
Infrastructuurgebied Antwerpen Merksemsesteenweg 233, 2100 Antwerpen Algemeen correspondentieadres Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle
Activiteitenverslag IMEA 2012
11
Deelnemers 6 steden/gemeenten en Electrabel nv Gemeenten • Antwerpen 2000 Antwerpen: centrum 2018 Antwerpen: gebied tussen Leien, Gemeente- en Carnotstraat en Singel 2030 Antwerpen: Luchtbal 2050 Antwerpen: Linkeroever 2060 Antwerpen: Seefhoek en omgeving 2600 Berchem 2040 Berendrecht-Zandvliet Lillo-Antwerpen 2140 Borgerhout 2100 Deurne 2180 Ekeren 2170 Merksem 2610 Wilrijk Havengebied • Brasschaat • Duffel • Kapellen Hoogboom Kapellen • Mortsel • Zwijndrecht (1)
12
Stad Antwerpen: aardgas behalve district Hoboken en wijk Kiel
Activiteitenverslag IMEA 2012
Elektriciteit
Aardgas (1)
× ×
× ×
× × ×
× × ×
× ×
× ×
× × × × × × ×
× × × × × × × ×
× × ×
× × × ×
Distributiegebied
Antw. 2040
Kapellen Antw. 2040
Hoogboom
Kapellen
Antwerpen Antw. 2030
Brasschaat
Ekeren
Hoogboom
Antwerpen
Antw. havengebied
Ekeren Antw. 2030Merksem
Brasschaat
Antw. havengebied
Zwijndrecht
Merksem
Deurne
Antw. 2050
Zwijndrecht
Borgerhout
Antw. 2050
Burcht Burcht
Deurne
Borgerhout
Berchem Berchem
Wilrijk
Wilrijk
Mortsel Mortsel
Duffel
Duffel Elektriciteit en aardgas
Elektriciteit en aardgas
Uitsluitend aardgas
Uitsluitend aardgas
Activiteitenverslag IMEA 2012
13
Bestuur en toezicht RAAD VAN BESTUUR Voorzitter Tanja SMIT
Antwerpen Ondervoorzitter
Bart BRUGHMANS
Brasschaat
Leden Karim BACHAR Davina DE HERDT René DE PRETER Mouloud HEMDANE Nathalie IMRE Roger KOREMAN Rumold LAMBRECHTS André SARENS Pol SOETEWEY
André VAN DE VYVER Sonia VAN GESTEL Hugo VANDERBECKEN Gilbert VERSTRAELEN Ann VYLDERS Toon WASSENBERG Dirk WIESE Luc WUYTS
Antwerpen Mortsel Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Electrabel Electrabel Kapellen
Lid met raadgevende stem Marc DEKKERS
Kapellen Secretaris José Verbiese
Vertegenwoordiging Eandis Rudy AERTS • Luc DE BRUYCKER Donald VANBEVEREN • Walter VAN DEN BOSSCHE Nick VANDEVELDE • Maurice VONCKX
14
Activiteitenverslag IMEA 2012
Zwijndrecht Antwerpen Brasschaat Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Duffel
DIRECTIECOMITE
CORPORATE GOVERNANCE COMITE
Voorzitter
Voorzitter
Tanja SMIT
Tanja SMIT
Ondervoorzitter
Ondervoorzitter
Bart BRUGHMANS
Bart BRUGHMANS
Leden
Leden
Pol SOETEWEY Gilbert VERSTRAELEN
Davina DE HERDT Nathalie IMRE Gilbert VERSTRAELEN André VAN DE VYVER Ann VYLDERS
Secretaris José VERBIESE
Secretaris Vertegenwoordiging Eandis Rudy AERTS Luc DE BRUYCKER Donald VANBEVEREN Walter VAN DEN BOSSCHE Nick VANDEVELDE Maurice VONCKX
Jan HERMANS
Vertegenwoordiging Eandis Frank DEMEYER Isabelle VAN DEN BRANDEN Hilde VERMEIRE
COMMISSARIS Ernst & Young, bedrijfsrevisoren BCVBA, vertegenwoordigd door Jan DE LUYCK
Activiteitenverslag IMEA 2012
15
16
Activiteitenverslag IMEA 2012
Verslag van de raad van bestuur
Activiteitenverslag IMEA 2012
17
Inleiding Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen wij u verslag uit over de activiteiten van IMEA tijdens het boekjaar 2012. In het activiteitenverslag vindt u de belangrijkste gebeurtenissen en evoluties van de voorbije verslagperiode. In het najaar 2012 liep in Vlaanderen het pilootproject van stapel waarbij o.a. in de wijk Luchtbal slimme meters geïnstalleerd worden. De bedoeling is o.a. de nodige ervaring op te doen in het vooruitzicht van een nog te beslissen al dan niet gesegmenteerde verdere uitrol. Eind 2013 plant de VREG een nieuwe kosten-batenanalyse die het voor de Vlaamse overheid mogelijk moet maken een beslissing te nemen over een al dan niet gesegmenteerde verdere uitrol. Op 18 december 2012 werd SYNDUCTIS opgericht, een filiaal voor het tot stand brengen van een structurele synergie met andere nutsoperatoren. Oprichtende vennoten zijn: Eandis, TMVW en IWVA. Door de infrastructuurwerken voor elektriciteit, aardgas, telecom, drinkwater, riolering en wegenis op elkaar af te stemmen, zal SYNDUCTIS de snelheid van werken en interventies, de flexibiliteit in de planning en de kwaliteit van de nazorg verbeteren. Dit initiatief moet tevens resulteren in minder hinder en een kostenbesparing voor lokale besturen en burgers.
18
Activiteitenverslag IMEA 2012
Ook in 2012 werden bij de gemeenten en OCMW’s verschillende projecten gerealiseerd via de service ‘Energiediensten aan Lokale Besturen’ (EDLB). Het aanbod bestaat uit begeleiding, coördinatie en prefinanciering inzake energiebeheer in gebouwen en openbare verlichting. Er zijn geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het verkrijgen van eigen aandelen. Er is geen verwerving van aandelen van de moedervennootschap of door een dochter vennootschap. De vereniging heeft geen bijkantoren. Overeenkomstig de wettelijke voorschriften en artikel 16bis van de statuten heeft het corporate governance comité (CGC) aan de raad van bestuur verslag uitgebracht over zijn opdrachten inzake het hem toevertrouwd mandaat met betrekking tot het werkingsjaar 2012. Het betreft een rapport zonder voorbehoud noch bezwaar. Verder verslag over de uitgevoerde werkzaamheden van het corporate governance comité vindt u in het betreffende hoofdstuk van het activiteitenverslag. Er is geen tegenstrijdigheid van belangen vastgesteld overeenkomstig voornoemd verslag van het CGC. Tevens leggen wij u de jaarrekening voor, afgesloten per 31 december 2012. De balans sluit per 31 december 2012
af met een totaal van 770 658 802,38 euro ten opzichte van een vergelijkbaar cijfer van 715 270 253,10 euro voor het boekjaar 2011. De volledige jaarrekening is opgenomen in het ‘Financieel verslag’ dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via ‘
[email protected]’. In de loop van 2012 heeft Eandis – ten behoeve van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders – verschillende financieringstransacties op de internationale kapitaalmarkten gerealiseerd. Via een private plaatsing werd 135,5 miljoen euro opgehaald (looptijd 20 jaar, interest 3,95 %). In september werd via een ‘Schuldschein’, d.i. een onderhandse lening naar Duits recht met een investeerder, een bedrag van 50 miljoen euro opgehaald (looptijd 15 jaar – coupon van 3,5 %). In november volgde dan een tweede institutionele obligatielening (500 miljoen euro – looptijd van 10 jaar – coupon van 2,75 %). Deze transactie kende een groot succes, zoals bleek uit de overinschrijving (6,5x) door kandidaat-investeerders. De raad van bestuur 16 april 2013
Activiteitenverslag IMEA 2012
19
Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2012 Verlenging meerjarentarieven
Aangepaste transportnettarieven Elia
De huidige distributienettarieven voor elektriciteit en aardgas zijn meerjarentarieven die in 2009 werden goedgekeurd door de federale regulator CREG. Op 1 april 2011 werd het distributienettarief elektriciteit tijdelijk (tot het einde van de looptijd van de beschouwde tariefperiode 2009-2012) aangepast. De kosten voor groenestroomcertificaten, die door de distributienetbeheerders moeten worden toegekend per MW geproduceerde elektriciteit aan de producenten met onder meer zonnepanelen, waren dermate omvangrijk geworden dat de CREG een tussentijdse herziening van de distributienettarieven goedkeurde om de extra kosten evenredig te spreiden.
De transportnettarieven van Elia, de beheerder van het hoog spanningsnet, worden afzonderlijk federaal goedgekeurd. Maar ze worden wel aan de leveranciers doorgerekend via de distributienettarieven. Eandis heeft namens de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders bij de CREG een aanpassing van de distributienettarieven gevraagd op basis van de doorrekening van de verhoogde tarieven voor transport. De CREG heeft haar akkoord gegeven zodat de facturatie werd aangepast vanaf maart 2012.
In principe zijn deze meerjarentarieven geldig tot en met 2012. Voor de periode 2013-2016 diende er een nieuw tariefvoorstel te worden ingediend, inclusief de verrekening van de saldi van de vorige jaren. Maar intussen is beslist om de tarifaire bevoegdheid (vermoedelijk vanaf 2015) over te hevelen van de federale naar de regionale overheid (Vlaams Gewest en Vlaamse regulator VREG). In dat verband hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders aan de CREG gevraagd om de geldende distributienettarieven 2012 te verlengen en op hetzelfde niveau te behouden voor 2013 en 2014.
20
Activiteitenverslag IMEA 2012
Injectietarief Op 4 juni 2009 keurde de CREG de door de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders ingediende meerjarentarieven, inclusief injectietarieven, goed met toepassing vanaf 1 juli 2009. Deze injectietarieven werden aangerekend voor de grote hernieuwbare energieproducenten met telegelezen meter die elektriciteit in het net injecteerden. De invoering van het injectietarief werd bekritiseerd omdat het een hinderpaal zou zijn voor de ontwikkeling van hernieuwbare energie. In de plenaire zitting van het Vlaamse Parlement van 23 december 2010, werd een decreet goedgekeurd voor de afschaffing van de injectietarieven voor de hernieuwbare energie en WKK in Vlaanderen.
Verkoop groenestroom- en warmtekrachtcertificaten De distributienetbeheerders hebben een wettelijke opkoopverplichting van de groenestroom- en warmtekrachtcertificaten die hen door de zelfproducenten van PV-installaties en WKK’s werden aangeboden. Op hun beurt kunnen de distributienetbeheerders die certificaten verkopen aan de leveranciers/producenten met het oog op het behalen van de quota voor geproduceerde groene energie. Jaarlijks wordt daartoe de markt bevraagd om zo de beste voorwaarden voor verkoop te verkrijgen. Het verschil tussen de aankoopprijs en verkoopprijs van de certificaten komt ten laste van het distributienettarief.
De CREG vocht dit Vlaamse decreet aan voor het Grondwettelijk Hof, dat het decreet vernietigde bij arrest van 12 juli 2012. Het Hof oordeelde dat de tarieven tot de exclusieve bevoegdheid van de federale overheid behoren en bijgevolg kon de Vlaamse overheid geen verbod invoeren.
De laatste jaren is de verkoopprijs van de certificaten enorm gedaald omwille van een overaanbod. Gezien de zeer lage biedprijs en de verwachte aanpassing van de regelgeving, die mogelijk een positief effect op de prijs zal hebben, heeft de raad van bestuur van maart 2012 beslist om niet over te gaan tot de verkoop van de groenestroom- en warmtekrachtcertificaten.
De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders rekenen de injectietarieven opnieuw aan sinds augustus 2012. De recuperatie van de niet aangerekende injectietarieven geschiedt met terugwerkende kracht vanaf 1 februari 2011.
Forfaitaire netvergoeding prosumenten Op 6 december 2012 keurde de CREG een forfaitaire netvergoeding goed voor lokale productie-installaties met een vermogen kleiner dan of gelijk aan 10 kW en met een terug draaiende teller. Deze vergoeding wordt sinds 1 januari 2013 gefactureerd. Voor IMEA bedraagt de netvergoeding 43,99 euro per kW opgesteld vermogen. Het geïnstalleerde vermogen van particuliere productie-installaties bedraagt gemiddeld 4,5 kW. De netvergoeding zal rekening houden zowel met het afgenomen verbruik als met de productie en zal gebaseerd zijn op het geïnstalleerde vermogen. Op die manier zal elke eindgebruiker een bijdrage leveren aan de algemene kosten voor het distributienetbeheer, in functie van de manier waarop hij het distributienet belast. Een eigenaar van zonnepanelen kan, op zijn kosten, vragen om een slimme meter te laten plaatsen zodat de werkelijke energiestromen (injectie / afname) apart kunnen worden gemeten en aangerekend. De opname van de afzonderlijk gemeten afname en injectie (geen terugdraaiende teller meer) zal verder jaarlijks gebeuren.
Op 19 oktober 2012 gaf de Vlaamse regering principiële goedkeuring aan een ontwerp van besluit dat tot doel heeft om de distributienetbeheerders een deel van de door hen opgekochte certificaten in portefeuille te laten houden om zo het effect van de overschotten op de werking van de certificatenmarkten te neutraliseren. Dit besluit zal een belangrijke impact hebben op de toekomstige praktijken van de distributienetbeheerders.
Activiteitenverslag IMEA 2012
21
Solidariseringsmechanisme groenestroom certificaten Het solidariseringsmechanisme werd toegepast in 2012 en had betrekking op de kosten van de groenestroomcertificaten die de netbeheerders in 2011 droegen. Dat solidariseringsmechanisme is voorzien in het Energiedecreet waardoor de Vlaamse distributienetbeheerders jaarlijks onderling de meerkost van de opgekochte groenestroomcertificaten, rekening houdend met een plafond, kunnen verrekenen in verhouding tot de hoeveelheid verdeelde elektriciteit van het jaar ervoor.
Nieuwe aanpak steun voor groene stroom Het Vlaams parlement keurde op 6 juli 2012 de hervorming goed van de steun voor productie van groene stroom. Vlaanderen wil de productie van groene stroom tegen 2020 optrekken tot 20,5 %. Tot nog toe lag die doelstelling op 13 %. Het systeem wordt kostenefficiënter en gaat oversubsidiëring tegen. Daarvoor worden verschillende maatregelen genomen, zoals: • vanaf 1 augustus 2012 daalde de prijs voor groenestroomcertificaten voor zonnepanelen tot 90 euro (gedurende 10 jaar); • de steun wordt gediversifieerd per technologie en beperkt tot de afschrijvingsperiode van een installatie (voor bestaande particuliere zonnepaneleninstallaties blijft de reeds toegekende tijdslimiet gelden); • de kosten worden beter gespreid waardoor gezinnen en KMO’s proportioneel minder bijdragen in de kostprijs. Energie-intensieve bedrijven krijgen een gedeeltelijke vrijstelling van certificaten; • netbeheerders kunnen een vergoeding vragen aan prosumenten op basis van het opgestelde vermogen; • de kosten van de certificaten voor nieuwe zonnepaneleninstallaties verschuiven van de netbeheerders naar de leveranciers met terugwerkende kracht tot 1 januari 2012. De distributienetbeheerders blijven echter instaan voor de historisch opgebouwde kost van de groenestroomcertificaten van de voorbije jaren. De ongeveer 200 000 bestaande installaties zullen de in het verleden beloofde minimumsteun blijven ontvangen.
22
Activiteitenverslag IMEA 2012
Decreet van 16 maart 2012 over het gebruik van het openbaar domein Energiedistributie is een activiteit die zich grotendeels afspeelt op het openbaar domein. De bepalingen uit de wet van 1925 werden opgenomen en geactualiseerd in het Vlaams decreet van 16 maart 2012. Het decreet bevestigt de regel dat de netbeheerders waarin een gemeente participeert, geen voorafgaande domeintoelating nodig hebben voor de uitvoering van werken. De gemeente behoudt als domeinbeheerder wel de mogelijkheid in het kader van het algemeen belang, de domeintoelating te wijzigen of bijkomende voorwaarden op te leggen aan de netbeheerder, zoals bijvoorbeeld verplichte netverplaatsingen.
Activiteitenverslag IMEA 2012
23
Algemeen beleid Structuurwijziging Vlaamse gemengde distributienetsector Met het oog op de start van de vernieuwde bestuursorganen in maart 2013, hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders beslist het distributienetbeheer efficiënter te maken. Deze beslissing focust op een vereenvoudiging van de bestuurlijke inrichting, een verhoogde transparantie, een blijvende en directere betrokkenheid van de openbare besturen en een fundamentele vermindering van het aantal mandaten. Aanpassingen aan de bestuursorganen houden een statuten wijziging in. Vermits artikel 42 van het decreet houdende de intergemeentelijke samenwerking principieel geen statutenwijzigingen toelaat in het jaar waarin de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvinden, werd contact opgenomen met de bevoegde Vlaamse minister om de statutenaanpassing in 2012 toch mogelijk te maken. De Vlaamse ministerraad heeft daartoe op 27 januari 2012 het regelgevend kader gecreëerd. De statutenwijziging werd doorgevoerd tijdens de Algemene Vergadering van juni 2012, met uitwerking van de aangepaste bestuursorganen op de Buitengewone Algemene Vergadering van maart 2013.
24
SYNDUCTIS versterkt structurele synergie tussen nutsbedrijven De voorbije jaren werden al heel wat inspanningen geleverd om de maatschappelijke hinder van de investerings- en onderhoudswerken in de distributienetten zo beperkt mogelijk te houden. Maar de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis voelden de noodzaak aan om nog een stap verder te gaan en meer partijen op een structurele manier bij elkaar te brengen.
De bestuurlijke werking wordt herschaald naar drie beleidsniveaus: • op lokaal niveau: de nieuwe regionale bestuurscomités (RBC’s), die bevoegd zijn voor de zaken met een direct lokaal belang en binding, zoals de lokale werken, openbare verlichting, rationeel energiegebruik, samenwerking met OCMW, … ; • op niveau distributienetbeheerder: een beperkte raad van bestuur voor de behartiging van de wettelijke opdrachten en zaken van strategische, beleidsmatige en patrimoniale aard die het direct lokaal belang overstijgen (zoals jaarrekeningen, budgetten, dividendenbeleid …); • op niveau werkmaatschappij: de raad van bestuur van Eandis verstrekt advies aan de raden van bestuur van de 7 Vlaamse gemengde distributienetbeheerders over thema’s die het hele werkgebied bestrijken.
Op 18 december 2012 hebben Eandis, TMVW en IWVA officieel SYNDUCTIS opgericht. Doelstelling van dit samenwerkingsverband is om een verregaand initiatief te ontwikkelen met verschillende nutsbedrijven (zoals de energiedistributie, waterdistributie en telecom) waarbij een samenwerking kan worden gecreëerd op het gebied van de coördinatie van de werken op het openbaar domein, een betere afstemming tussen de (onder)aannemers, de ontwikkeling van lastenboeken ...
Alle deelnemende steden en gemeenten zullen vertegenwoordigd zijn in een RBC. De raad van bestuur zal samengesteld zijn uit zes openbare bestuurders. Het directiecomité wordt afgeschaft. Het corporate governance comité wordt voorlopig behouden in een afgeslankte versie. Op die manier wordt het totaal aantal openbare mandaten gereduceerd van 31 naar 21.
Uitbreiding erkenning als distributienetbeheerder
Activiteitenverslag IMEA 2012
Het maatschappelijk doel van SYNDUCTIS bestaat uit het toepassen van het minder-hinderbeleid en het minimaliseren van de kosten voor lokale besturen en hun burgers. De structurele samenwerking biedt een bindende en gecoördineerde aanpak van de dienstverlening met behoud van de specifieke nutsbedrijven.
Wegens de groei van het aantal decentrale productie-eenheden (WKK, windmolens, grote installaties zonnepanelen …) en grote concentratiegebieden van dergelijke eenheden, moet het distributienet voor de aansluiting van deze installaties over voldoende capaciteit en infrastructuur beschikken (middenspanningsnet, transformatorenstation …). Voor de aansluiting van deze installaties geldt momenteel een
distributienetbeheerders het recht zouden verkrijgen om een 36 kV-net uit te bouwen en te exploiteren als productienet vanuit een koppelpunt met Elia.
Bonus-malus 2011 In het kader van de controlebevoegdheid van de CREG moet de netbeheerder, zowel voor elektriciteit als voor aardgas, een semestriële en jaarlijkse rapportering met betrekking tot en gebaseerd op de exploitatieresultaten 2011 overmaken aan de CREG in functie van de bepaling van een bonus-malus.
werkwijze waarbij voor elk project in overleg met transportnetbeheerder Elia en de distributienetbeheerders naar een economisch optimum wordt gestreefd. Eandis onderzocht verschillende scenario’s om de bestaande infrastructuur zo optimaal mogelijk te gebruiken en de aanleg van nieuwe middenspanningskabels en -infrastructuur te beperken. Na afweging van de pro’s en contra’s, zowel op technisch als op financieel vlak, werd aan de Vlaamse regulator VREG voorgesteld om voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders - waaronder IMEA - het spannings niveau waarvoor zij erkend zijn als distributienetbeheerder, uit te breiden tot en met 36 kV. Concreet betekent dit dat de
Op basis van de beschikbare gegevens uit de jaarsluiting 2011 worden voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders bonussen vastgesteld, zowel voor elektriciteit als voor aardgas. Vermits een groot deel van de bonus voortspruit uit indexatie en er onzekerheid bestaat over het toekomstig rendement binnen de distributienetbeheerders werd beslist om de bonus 2011 te reserveren, zoals ook in 2010 gebeurde.
Samenwerkingsovereenkomst met Aquafin inzake verplaatsingsdossiers Voor verplaatsingen van leidingen en/of installaties op vraag van Aquafin krijgt IMEA principieel een subsidie van 100 %. Om de afhandeling van deze subsidiëringsdossiers vlot te
Activiteitenverslag IMEA 2012
25
laten verlopen, sloten Eandis en Aquafin reeds in 2010 een overeenkomst af voor een vermindering van het administratieve werk, de hantering van een meer eenvoudige werkwijze en het creëren van een overlegplatform. In het kader van efficiëntieverbetering werd deze samenwerkingsovereenkomst in 2012 uitgebreid met enkele punten in verband met afspraken rond stroomonderbrekingen, uitwisseling van informatie over werken aan netten, onderlinge afstemming op elkaars netten, afspraken bij onvoorziene omstandigheden en werken en bepalingen met betrekking tot juridische geschillen.
Aansluiting oplaadpunten elektrische voertuigen op openbaar domein Steeds meer gemeenten installeren oplaadpunten voor elektrische voertuigen. De raad van bestuur van IMEA keurde daarom uitvoeringsbepalingen goed om dergelijke oplaad eilanden te installeren. Wanneer gemeenten op het openbaar domein een oplaadeiland voor elektrische voertuigen aanvragen, zal er voortaan bij de offertering een uniform modaliteitendocument worden opgestuurd. Dit biedt steden en gemeenten een handig stappenplan voor de realisatie van dergelijke projecten en schept duidelijkheid over de verantwoordelijkheden van de betrokken partijen. Het document geeft aan: • hoe het oplaadeiland wordt opgebouwd; • wie eigenaar wordt van wat (onderscheid tussen kabels / laadpuntkast / laadpalen); • hoe de aanleg verloopt; • wie de uitbating voor zijn rekening neemt; • hoe er wordt omgegaan met defecten aan het oplaadeiland.
26
Activiteitenverslag IMEA 2012
Rapportering kwaliteit dienstverlening IMEA heeft zowel voor elektriciteit als voor aardgas in maart 2012 de rapportering over de kwaliteit van de dienstverlening 2011 aan de VREG overgemaakt. Het gaat om een jaarlijkse rapportering opgelegd door de technische reglementen distributie elektriciteit en aardgas. Voor de activiteit elektriciteit bevat deze rapportering gegevens met betrekking tot het profiel van het net (identificatie, aantal netgebruikers en verdeelde elektriciteit en totale netlengte), de onbeschikbaarheid van de toegang tot het net, de spanningskwaliteit, de dienstverlening, de netverliezen en de indicatoren van de slimme netten. Met betrekking tot de activiteit aardgas werden onder meer gegevens inzake de onderbrekingen van de toegang tot het distributienet, de druk, de kwaliteit van het aardgas, de calorische waarde en de dienstverlening overgemaakt.
Graven doe je met zorg Graafschade blijft een aandachtspunt. Daarom startte in april 2012 een nieuwe sensibiliseringscampagne onder de slogan ‘Graven doe je met zorg’. Via de campagne vragen we aandacht voor de problematiek van graafschade aan ondergrondse kabels en leidingen. De campagne richt zich niet enkel tot aannemers. Alle partijen die bij de werken zijn betrokken, worden benaderd, zoals technische diensten van steden en gemeenten, studieen architectenbureaus, opleidingsinstanties en andere be-
langengroepen. De campagne wordt ondersteund door vier verschillende dragers: een brochure, een poster, een advertentie en een webpagina.
Andere financieringsbronnen De raad van bestuur heeft in juni 2012 kennis genomen van de geraamde financieringsbehoeften voor de periode 2012-2015 en haar goedkeuring gegeven aan de principes voor invulling ervan voor de jaren 2012 en 2013. De raad van bestuur heeft groen licht gegeven voor de aanwending van private placements en andere financieringsmogelijkheden, klassieke leningen en uitgiften voor institutionele en/of particuliere beleggers. In dit kader wordt gemeld dat Eandis met succes een eerste ‘private placement’ van 135,5 miljoen euro heeft uitgegeven in het kader van het bestaande EMTN-programma (5 miljard euro). De private placement heeft een looptijd van 20 jaar en een coupon van 3,95 %. Het bedrag wordt doorgeleend aan de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders. Tevens werd door Eandis op 21 september 2012 een Schuldschein afgesloten van 50 miljoen euro met een looptijd van 15 jaar aan 3,50 %.
Activiteitenverslag IMEA 2012
27
IMEA in de samenleving Evolutie sociale openbaredienstverplichtingen Einde 2012 telde IMEA 12 048 klanten elektriciteit en 10 006 voor aardgas als sociale leverancier. Van de opgestelde budgetmeters elektriciteit zijn er 5 898 actief en voor aardgas 4 501. Het begrip klanten slaat niet op fysische personen, maar op EAN-codes, waarbij een aansluiting elektriciteit en aardgas op hetzelfde adres als twee afzonderlijke EANcodes tellen. In elke gemeente is minstens 1 oplaadpunt voor de budgetmeterkaart voorzien, in stedelijke gebieden zijn meerdere oplaadpunten beschikbaar. Opladen kan in de klantenkantoren, daarnaast zijn bijkomende oplaadpunten geïnstalleerd, hoofdzakelijk bij OCMW’s. Het aantal oplaadbeurten in 2012 bedroeg bij IMEA 131 813. De opladingen gebeuren voor 46,9 % via de klantenkantoren en voor 53,1 % via OCMW’s of gemeentebesturen. Per oplaadbeurt voor elektriciteit werd gemiddeld voor 45,60 euro opgeladen. Voor gas bedroeg het gemiddelde bedrag 55,99 euro. De totale omzet van alle SODV-klanten bedroeg 17 474 840,89 euro, met een omzet opladingen budgetmeterkaarten van 6 659 438 euro.
In de Lokale Adviescommissie (LAC) zitten het OCMW en de sociale leverancier samen over dossiers van eindgebruikers die er ondanks alle begeleidende maatregelen niet in slagen hun schulden te beperken. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders proberen altijd een dossier op te lossen vooraleer de LAC een beslissing moet nemen. Een schorsing van de energielevering wordt enkel overwogen als alle andere middelen zijn uitgeput en is bij huishoudelijke klanten enkel mogelijk bij beslissing van de LAC. In 2012 werden door IMEA 127 LAC-zittingen georganiseerd, waarbij 8 502 dossiers in behandeling werden genomen. In 2012 werden 699 schorsingen uitgevoerd, namelijk
28
Activiteitenverslag IMEA 2012
169 elektriciteitsklanten en 530 gasklanten. Van deze schorsingen werden er 617 heraangesloten, elektriciteit en aardgas samen.
Contacten met klanten Op het distributiegebied van IMEA bezochten in 2012 samen 68 464 klanten de klantenkantoren, hetzij gemiddeld ruim 5 705 per maand. De klantenkantoren beantwoorden duidelijk aan een behoefte van de klanten, waarbij persoonlijk contact op prijs wordt gesteld. 6 % van de bezoekers kwam voor een nieuwe aansluiting of de wijziging van een bestaande, 1,9 % kwam informatie inwinnen over REG en 85 % van de bezoeken had te maken met de sociale openbaredienstverlening (SODV). De overige 4,1 % waren bezoeken van uiteenlopende aard, gaande van algemene info tot specifieke info omtrent de marktwerking. Via de website van Eandis tellen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen maandelijks ongeveer 220 000 unieke bezoekers. De meest geconsulteerde rubriek is ‘meterstanden doorgeven’, naast de REG-pagina’s en de rubriek Jobs.
De operatoren van het contactcenter De Stroomlijn behandelden maar liefst 1 576 014 inkomende oproepen. Dat komt overeen met een gemiddelde van ongeveer 6 355 inkomende oproepen per weekdag.
Aanpassing van het noodkrediet in de budgetmeters elektriciteit De waarde van het noodkrediet dat ingebouwd zit in de budgetmeters is wettelijk bepaald. Dat bedrag komt overeen met de waarde van 200 kWh tegen de sociale maximumprijs voor een huishoudelijke elektriciteitsafnemer. Voor aardgas bedraagt dit 1 000 kWh tegen de sociale maximumprijs.
Ten aanzien van de gedropte klanten worden de netbeheerders verzocht hen blijvend aan te sporen om een nieuwe commerciële leverancier op te zoeken. Wat de deelname aan de LAC-commissies betreft, wordt gepleit voor een aanpassing van de regelgeving zodat iemand met een mandaat bij de netbeheerders niet namens het OCMW in de LAC kan zetelen.
Klantvriendelijk communiceren bij werkaanvragen
Voor elektriciteit werd met het bestaande noodkrediet van 35 euro het vereiste minimum niet meer behaald. Het noodkrediet van 70 euro voor aardgas voldoet wel nog. Alle distributienetbeheerders hebben in maart 2012 beslist een noodkrediet van 50 euro te hanteren voor elektriciteit en 70 euro voor gas. Het financieel effect voor de distributienetbeheerders is principieel nihil aangezien het noodkrediet wordt geïmputeerd op de toekomstige opladingen van de budgetmeterkaart.
Regulatoire maatregelen evaluatie SODV Na de evaluatie van de sociale openbaredienstverlening (SODV), uitgevoerd door VEA en de VREG in de loop van 2011, is het de bedoeling om de aanbevelingen – zoals weergegeven in de brief van de VREG van 23 maart 2012 – in overleg met de actoren in de praktijk om te zetten. Voor de budgetmeters wordt aandacht gevraagd voor een gebruiksvriendelijke plaatsing qua hoogte. Rond de communicatie over de werking van de budgetmeter wordt aandacht gevraagd om via de technici en via een aangepaste duidelijke (laagdrempelige) brochure de gebruikers van de budgetmeters in te lichten. Voor wat betreft de oplaadmogelijkheden wordt gepleit voor alternatieve mogelijkheden die rekening houden met een meer anonieme oplossing, de fysische afstand tot een laadpunt en eventueel de mogelijkheid tot laatavondopladingen.
Op 1 februari 2012 ging een nieuwe werkwijze van start om beter te communiceren met de klanten over afspraken voor werken en het tijdstip van uitvoering. Daarmee wil IMEA de klantentevredenheid verhogen, maar ook nutteloze verplaatsingen en telefoonverkeer verminderen. Stapsgewijs wordt de klant op de hoogte gehouden over zijn afspraak. Dat kan per e-mail maar, als de klant dat wenst, ook via sms. Hoe dichter de datum van uitvoering nadert, hoe preciezer de informatie. Dat gebeurt op vier tijdstippen: • bij het maken van de afspraak volgt een bevestiging; • zeven werkdagen voor de afspraak volgt een mail en/ of sms ter herinnering (misschien moet de klant zelf nog voorbereidende werken doen? Of misschien/daarom maakt hij liever een nieuwe afspraak?); • één werkdag voor de afspraak. Dan is ook het tijdstip bekend waarop de technicus langskomt (bijvoorbeeld tussen 9 en 11 uur); • op het ogenblik dat de technicus naar de klant vertrekt, ontvangt die klant een sms. Deze aanpak wordt fel gesmaakt door de klanten. Positieve reacties op de nieuwe klantencommunicatie bleven niet uit. Vooral een verwittiging op voorhand dat de technicus onderweg is, stemde tot tevredenheid. Dat de klant nog even wordt herinnerd aan eventuele voorbereidende werken die hij zelf moet uitvoeren, stelt hij sterk op prijs.
Wat betreft afsluitingen, wordt aanbevolen de OCMW’s hiervan vooraf in kennis te stellen en onterechte afsluitingen binnen de 24 uur opnieuw aan te sluiten. Om kosten te vermijden worden oplaadblokkades (virtuele afsluiting) als vervanging aanzien voor een effectieve technische afsluiting. De plaatsing van een klassieke stroombegrenzer tot 10 ampère wordt niet toegejuicht maar wel nog beperkt toegelaten.
Activiteitenverslag IMEA 2012
29
Rationeel energiegebruik (REG) en milieu Aangepaste steunmaatregelen voor groene stroom en warmtekrachtcertificaten
elektriciteit op het distributienet injecteren, is er nood aan een bidirectioneel netwerk.
De Vlaamse overheid blijft inzetten op de ontwikkeling en ondersteuning van hernieuwbare energiebronnen. Via een aanpassing van het Energiebesluit wil men daarbij komen tot een optimale marktwerking en een stabiel investeringsklimaat ter ondersteuning van de elektriciteitsproductie via groenestroom- en warmtekrachtinstallaties. Er wordt voorzien in enkele maatregelen van technische aard maar ook over de verhandelbaarheid van groenestroom- en WKKcertificaten. De distributienetbeheerders zullen in dit kader tijdelijk een aantal groenestroomcertificaten niet op de markt verhandelen. De financieringskost die dit met zich meebrengt, wordt beschouwd als een financiële openbaredienstverplichting.
Einde 2012 nemen de vier grootste bronnen van decentrale productie – zijnde windmolens, WKK en WKK Bio en zonnepanelen – voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen 97,1 % van de decentrale productie voor hun rekening. De decentrale productie op het grondgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders is goed voor 18 % van de gedistribueerde volumes, waarvan 64 % hernieuwbare energie is (met andere woorden 12 % van de gedistribueerde volumes is hernieuwbaar).
Overzicht decentrale productie-installaties Tegen de achtergrond van de Europese 20-20-20-doelstellingen, wordt vastgesteld dat de lokale decentrale en hernieuwbare energieproductie een sterke groei kennen. Dit heeft niet alleen technische en beheersmatige implicaties, maar heeft ook verregaande financiële gevolgen voor de lokale distributienetbeheerders. Omdat eindgebruikers
30
Activiteitenverslag IMEA 2012
Ten opzichte van einde 2011 wordt een globale stijging decentrale productie-installaties in dienst vastgesteld van 21 %. Voor wat betreft de zonnepanelen ≤ 10 kW werd een stijging genoteerd van 34 %. Het totale vermogen in 2012 (in dienst, besteld en geofferteerd) op het grondgebied van Eandis bedraagt 2 733 MW.
REG-actieplan Jaarlijks kregen de distributienetbeheerders een resultaatsverbintenis opgelegd om een aanzienlijke hoeveelheid primaire energie te besparen. Daartoe werd een REG-actie-
plan ingediend bij VEA (Vlaams Energieagentschap), dat was opgebouwd rond verschillende pijlers zoals de toekenning van premies en renteloze leningen voor energiezuinige toepassingen en toestellen, het uitvoeren van een aantal acties (bv. huishoudelijke energiescans), het informeren en sensibiliseren, en dit toegespitst op diverse doelgroepen: huishoudens, industrie, openbare besturen … De Vlaamse regering heeft op 23 september 2011 beslist om het premiestelsel voor REG-initiatieven vanaf 2012 te hervormen. Voor IMEA betekende dat vooral de overgang van een resultaatsverbintenis naar actieverplichtingen en het stroomlijnen en vereenvoudigen van het premiestelsel. De distributienetbeheerders moeten ook geen jaarlijks REG-actieplan meer opstellen en indienen bij de Vlaamse instanties. Sinds 2012 worden in heel Vlaanderen dezelfde premies aangeboden en werd het aantal verschillende premies gereduceerd.
kop, radiatorfolie en buisisolatie. De energiescans willen via bruikbare tips en eenvoudige ingrepen onmiddellijk een energie- en kostenbesparing opleveren. Einde 2012 hadden de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders meer dan 109 000 energiescans uitgevoerd. In het kader van het gewijzigde REG-besluit werd de verplichting tot uitvoering van huishoudelijke energiescans, gespreid in de tijd tussen 2012-2013, afgebouwd. Vanaf 2014 wordt geen quotum meer toegekend en worden de scans voorbehouden voor een aantal categorieën sociale klanten.
Huishoudelijke energiescans Op 2 maart 2007 keurde de Vlaamse regering een besluit goed dat de distributienetbeheerders een actieverplichting oplegt om, in samenwerking met de gemeenten, energie scans uit te voeren bij één op de 200 huishoudelijke elektri-
Fondsen aardgas Fluxys stelt jaarlijks, via Synergrid, een fonds ter beschikking van alle distributienetbeheerders voor de bevordering van rationeel energiegebruik. Het saldo wordt door de distributienetbeheerder aangewend voor ondersteuning van onder meer aardgasaansluitingen.
citeitsklanten in een periode van drie jaar. Vanaf 2010 werd de verplichting verruimd tot één scan per 100.
Daarnaast bestaat een REG-aardgasfonds waarvan het bedrag jaarlijks wordt verdeeld over de aardgasnetbeheerders volgens het aardgasverbruik en aangewend om acties op te zetten, complementair aan de REG-acties. Ze hebben een REG-, veiligheids- en/of sociaal karakter.
Daarbij komt de energiescanner ter plaatse om de bestaande energiesituatie van een gezin en het gebouw door te lichten. Er worden besparingstips gegeven en het gezin krijgt een meterkaart om het energieverbruik op te volgen. Tijdens het bezoek installeert de scanner meteen ook een spaarpakket met onder meer spaarlampen, spaardouche-
Op vraag van het Vlaams Energieagentschap (VEA) werd in 2011 een aangepaste besteding voorgesteld. Die richt zich vooral naar lokale besturen en beschermde afnemers. Er werden voor 2012 ook acties naar sociale huisvestingsmaatschappijen aangeboden voor de ombouw van elektrische verwarming en een extra premie voor dakisolatie.
Activiteitenverslag IMEA 2012
31
Energiediensten aan Lokale Besturen De ‘Energiediensten aan Lokale Besturen’ (EDLB) bieden een totaaloplossing met een snelle terugverdientermijn voor reële en substantiële energie-efficiëntie in gebouwen en openbare verlichting. De kostenbesparingen die de investeringen opleveren, komen onmiddellijk toe aan de lokale besturen, die kunnen verkiezen om hiermee de prefinanciering door Eandis over een vooraf bepaalde periode terug te betalen. Het dienstenpakket EDLB biedt onder meer volgend aanbod: Energieboekhouding • Eandis voorziet in de opstart van de energieboekhouding voor gebouwen (scan) en in een voortgangscontrole. Einde 2012 werden reeds 7 029 gebouwen opgevolgd. Quickscan openbare verlichting • Een snelle studie over de energiebesparingen op korte termijn door het vervangen van voorschakelapparatuur, lampen of armaturen in het openbare verlichtingsnet. Stookplaatsrenovatie • Een studie en/of concrete uitvoering van de renovatie van een stookplaats, eventueel met vernieuwing van de stookketel, pompen, collectoren en regelsystemen.
32
Activiteitenverslag IMEA 2012
Afstelling stookplaatsen • Via zo’n afstelling kan het energieverbruik drastisch worden teruggedrongen. Meetcampagnes voor gebouwen • Tal van dataloggers en meetinstrumenten meten de energiezuinigheid van een integraal gebouw; de analyse van de gegevens duidt aan welke aanpassingen of regelingen nodig zijn. Relighting • Studie en/of concrete uitvoering voor het herontwerpen van de verlichtingsinstallatie van een gebouw; via nieuwe of slimme technieken kan zo een meer doelgerichte en energie-efficiënte verlichting worden gerealiseerd.
HVAC (Heating, Ventilation, Airconditioning, Cooling) • Via HVAC-studies, -installaties en -onderhoud kan Eandis energie helpen besparen op verwarmings- en koelinstallaties, klimaatregeling, ventilatiesystemen en airco’s. Isolatieprojecten • De gebouwschil van openbare gebouwen isoleren, bijvoorbeeld via dakisolatie of hoogrendementsbeglazing. Masterplannen openbare verlichting • Een volledig uitgewerkt beleidsplan voor de openbare verlichting over meerdere jaren. Hernieuwbare energie • Advies en coördinatie met leveranciers en installateurs van installaties voor hernieuwbare energie. Op de website van Eandis, onder de rubriek Energie besparen > Energiediensten aan Lokale Besturen, staan enkele voorbeeldfilmpjes van concrete realisaties en hun besparing.
Activiteitenverslag IMEA 2012
33
Openbare verlichting, ledtechnologie en intelligente straatverlichting In het kader van het rationeel omgaan met energie en het ‘ecologisch’ denken, zijn veel steden en gemeenten op zoek naar energiebesparingen. Daarbij wordt voor openbare verlichting meer en meer gedacht aan led’s, die minder elektriciteit verbruiken dan de klassieke verlichtingstechnieken en hun levensduur is ook langer. Vandaag is openbare ledverlichting nog niet rendabel omwille van de hoge kostprijs van het verlichtingsmateriaal. Studies zien hierin wel een interessante technologie voor de toekomst. In die context werden in 2012 in tal van steden en gemeenten proefprojecten opgestart met openbare ledverlichting als praktijktest. Eandis legde als ondersteuning hiervan een aantal krijtlijnen vast, over wat kan met led’s, en wat niet. Ook werden er bepaalde voorwaarden, specifieke deelruimtes en risico’s vastgelegd.
vooral mogelijkheden voor de verlichting van fietspaden, doorgangsstraten, industrieparken of woonwijken. Eandis test momenteel het besparingspotentieel, de betaalbaarheid en de betrouwbaarheid van deze technieken op 12 testlocaties.
Energiewinstcalculators Op de website www.eandis.be > Energie besparen > Energiewinstcalculators staan sinds dit jaar drie rekenmodules ter beschikking voor klanten: • Overschakelen op aardgas? Wie nog verwarmt met stookolie, kan in een handomdraai berekenen op hoeveel tijd een investering in een aardgasinstallatie is terugverdiend. • De aardgascalculator becijfert in drie eenvoudige stappen de kosten (en de besparing) voor de vernieuwing van een bestaande (verouderde) aardgasinstallatie. • Andere ‘winstcalculators’ rekenen uit wat kan worden bespaard met bijvoorbeeld dakisolatie of hoogrendementsglas.
REG-premie aanvragen via het web Daarnaast wordt onderzoek gevoerd naar de mogelijkheden van intelligente straatverlichting (Intelligent Streetlight). Intelligente straatverlichting biedt verlichting op het gewenste tijdstip met de gewenste hoeveelheid, onder andere door gebruik van bewegingssensoren of dimmen. Dat biedt
34
Activiteitenverslag IMEA 2012
Om een REG-premie aan te vragen, kunnen klanten sinds juli 2012 gebruikmaken van een gloednieuwe gebruiksvriendelijke webtoepassing. Een premie online aangevraagd, wordt sneller uitbetaald.
Nieuw is ook dat men voortaan een jaar de tijd heeft om een aanvraag in te dienen, te rekenen vanaf de factuurdatum. Vroeger kon dat tot en met 30 juni van het jaar dat volgde op de factuurdatum. Meer informatie over REG-premies op www.eandis.be > Mijn premie aanvragen.
Deze actie werd bekendgemaakt via verschillende kanalen waardoor een grote groep beschermde klanten kan worden bereikt, namelijk via OCMW’s, LAC’s, enz. Op aanvraag krijgt de klant een kortingbon opgestuurd die geldig is in de elektrohandel. De korting wordt onmiddellijk verrekend aan de kassa.
Premies voor beschermde klanten REG-project in en met Kringwinkels Ook in 2012 bieden de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders aan beschermde afnemers een kortingbon van 150 euro voor de aankoop van een energiezuinige koelkast of wasmachine. Beschermde klanten zijn huishoudelijke afnemers waarbij op het adres van de aansluiting minstens één persoon is gedomicilieerd die zich op een of andere manier in een financieel minder gunstige situatie bevindt en van overheidswege een bepaalde bescherming geniet.
In de Kringwinkels worden tweedehands elektrische huishoudtoestellen aangeboden. Om de klanten beter te informeren over hoe kostenefficiënt en energiezuinig de toestellen al dan niet zijn, heeft Eandis een classificatiesysteem met Ecoscores uitgedacht. Op een heel eenvoudige manier kan de klant onmiddellijk zien welke Ecoscore een toestel kreeg door middel van een sterrensysteem van 0 tot 4 sterren. Bij de toekenning van de Ecoscore wordt rekening gehouden met zowel de ecologische als de economische aspecten zoals aankoopprijs, levensduur, energieverbruik, die worden vertaald in een jaarlijkse kostprijs in euro’s.
Earth Hour en Nacht van de Duisternis Naast de Nacht van de Duisternis is er ook het initiatief Earth Hour ontwikkeld. De vijfde editie van Earth Hour ging door op 31 maart 2012. IMEA besliste om voor Earth Hour een zelfde ondersteuning te geven voor het doven van de openbare verlichting zoals de vorige jaren voor de Nacht van de Duisternis. De organisatie van de Nacht van de Duisternis hield haar evenement op 20 oktober 2012.
Activiteitenverslag IMEA 2012
35
Investeringsprogramma’s Gerealiseerde investeringen in 2012 IMEA investeerde in 2012 meer dan 61 miljoen euro. De gerealiseerde investeringsbegroting 2012 bedroeg 33 miljoen euro voor elektriciteit en 28 miljoen euro voor aardgas. Per activiteit zijn dit de gerealiseerde investeringen:
Activiteit
Bruto-investering (in duizend euro)
Elektriciteit Transformatorstations
385,3
Middenspanningsnetten
6 098,0
Distributiecabines
4 073,9
Laagspanningsnetten
9 092,0
Openbare verlichtingsnetten Laagspanningsaftakkingen Meetgroepen
879,3 3 923,1 907,8
Project slimme meters/netten
5 643,1
Gebouwen, voertuigen, apparatuur en overige
1 873,8
Totaal
32 876,3
Aardgas Stations Middendruknetten
1 229,4
Distributiecabines
726,5
Lagedruknetten
13 076,1
Lagedruk aftakkingen
10 657,9
Meetgroepen Project slimme meters/netten Overige
36
215,7
2 027,2 865,9 23,9
Totaal
28 822,6
Algemeen totaal
61 698,9
Activiteitenverslag IMEA 2012
Budget 2013 IMEA gaf goedkeuring aan het voorstel van investeringsbudget voor 2013, ten belope van bruto 67,74 miljoen euro.
Driejaarlijkse investeringsplannen In juni 2012 heeft IMEA de investeringsplannen elektriciteit en aardgas 2013-2015 besproken en ingediend bij de VREG. Deze investeringsplannen worden jaarlijks aangepast voor de volgende drie jaar. De VREG op haar beurt analyseert deze investeringsplannen en beoordeelt of de distributienetbeheerders het nodige doen om te voldoen aan de hun opgelegde taken, zoals onder meer het voorzien van voldoende capaciteit voor de distributie van elektriciteit en aardgas op het net. Wat betreft de beoordeling van het investeringsplan 20122014, ingediend in 2011, meldt de VREG dat IMEA, mits uitvoering van de geplande investeringen, het nodige doet om te voldoen aan de taken, zoals bepaald in het Energiedecreet. De VREG heeft tevens meegedeeld de komende jaren meer toe te zien of de aangekondigde investeringen op het vlak van capaciteitsuitbreiding of kwaliteitsverbetering effectief worden uitgevoerd. Naar aanleiding van de groeiende impact van decentrale productie op de dimensionering van de netten zal de VREG het komende jaar nieuwe criteria bepalen in overleg met de sector.
Studie ‘Onthaalcapaciteit decentrale productie in Vlaanderen 2011-2020’ In samenwerking met de VREG, VITO, Eandis, Infrax en Elia is een studie ‘Onthaalcapaciteit’ gemaakt die een geografische uitsplitsing schetst van het potentieel aan decentrale productie in Vlaanderen tot 2020. Op basis van dat potentieel is een inschatting gemaakt van de onthaalcapaciteit door enerzijds het ingeschatte technisch potentieel te koppelen aan de mogelijkheden van het bestaande net (dus aansluitbaar zonder grote investeringen) en anderzijds na te gaan waar prioritair investeringen nodig zijn.
De resultaten van deze studie zullen door de netbeheerders aangewend worden om hun beleid rond groene energie te ondersteunen. Ze werden gecommuniceerd naar de provinciebesturen (in vele gevallen verleners van bouw- en milieuvergunningen), de kabinetten van de ministers van Energie en Ruimtelijke Ordening en via de VREG openbaar gemaakt en gecommuniceerd op het beleidsplatform Slimme Netten op 10 september 2012.
Activiteitenverslag IMEA 2012
37
Eandis Nieuwe CEO en wijzigingen in de samenstelling van het Managementcomité Op 9 januari 2013 heeft de raad van bestuur van Eandis de heer Walter Van den Bossche, directeur-generaal, benoemd tot nieuwe CEO van Eandis. Daarmee volgt hij met onmiddellijke ingang de heer Luc De Bruycker op die zijn actieve loopbaan beëindigde.
(10 jaar) en tot een maximum vooraf bepaald bedrag (5 miljard euro) obligatieleningen kunnen worden uitgegeven. Op 28 oktober 2011 heeft Eandis als eerste binnen de Belgische energiedistributiesector via een Europese obligatie 500 miljoen euro opgehaald met een looptijd van 10 jaar en een coupon van 4,50 %. Een tweede uitgifte volgde op 26 november 2012 met een rente van 2,75 % en een looptijd van 10 jaar.
Slimme meters, Vlaamse regering beslist te wachten met algemene uitrol Op basis van de Europese Richtlijn Elektriciteit 2009/72/CE en de Richtlijn Gas 2009/73/CE van 13 juli 2009, moeten de lidstaten vóór 3 september 2012, na een kosten-baten analyse, hun standpunt meedelen over een versnelde of veralgemeende uitrol van slimme meters. België moest, vóór 3 september 2012, één globale kosten-batenanalyse voor de drie regio’s voorleggen aan Europa.
Walter Van den Bossche
Vanaf 1 april 2013 treedt een vernieuwd Managementcomité aan dat als volgt is samengesteld: • Walter Van den Bossche, CEO; • Guy Cosyns, directeur Klantwerking; • Frank Demeyer, directeur Personeels- en Organisatiebeheer; • Wim Den Roover, directeur Netuitbating; • Luc Desomer, directeur Public Affairs en Communicatie; • Jean Pierre Hollevoet, directeur Netbeheer; • David Termont, directeur Financieel, Administratief en ICT-Beheer; • Donald Vanbeveren, directeur Strategie en Regulering.
Voor Vlaanderen heeft het Nederlandse bedrijf KEMA, in opdracht van de Vlaamse regulator VREG, een kostenbatenanalyse uitgewerkt. Op basis van die analyse, en omwille van verschillende vragen en onduidelijkheden, besliste de Vlaamse Regering voorlopig niet over te gaan tot een algemene uitrol van slimme meters in Vlaanderen. Dat standpunt werd overgemaakt aan het federaal niveau om te verwerken in de rapportering aan de Europese Commissie. De bevoegde minister voor het energiebeleid zal een vervolgtraject opzetten voor slimme meters en slimme netten. Daarnaast is beslist om in 2013 een nieuwe kostenbatenanalyse uit te voeren.
De heer Nick Vandevelde werd aangeduid als secretarisgeneraal van de vennootschap.
EMTN-obligatieprogramma Pilootproject ‘slimme meters’ Om de financiering van het distributienetbeheer voor de komende jaren veilig te stellen en de financieringsbronnen verder te diversifiëren, heeft Eandis een ‘Euro Medium Term Note programma’ (EMTN) uitgewerkt. Dit is een raamovereenkomst waaronder gedurende een bepaalde periode
38
Activiteitenverslag IMEA 2012
Er is aangetoond dat het pilootproject van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waarbij de plaatsing van 40 000 elektronische meters is voorzien tussen oktober 2012 en mei 2013, noodzakelijk is om verdere ervaringen
op te doen. Die zullen de uiteindelijke kosten-batenanalyse helpen te onderbouwen. De opgebouwde kennis moet de Vlaamse overheid meer informatie verschaffen om de voordelen voor de consument grondig te evalueren en te beslissen over een eventuele verdere grootschalige plaatsing van slimme meters in Vlaanderen.
Slimme netten
Samen met de VREG en de Vlaamse Regering willen we de mogelijkheid bekijken of een stapsgewijze uitrol per ‘klantsegment’ haalbaar is in de periode 2015-2016. Die zogeheten ‘gesegmenteerde uitrol’ is gericht op de klantengroepen die het meeste baat hebben bij de plaatsing van een slimme meter. We denken daarbij aan vier specifieke segmenten: • prosumenten of klanten die zowel elektriciteit produceren als consumeren, bijvoorbeeld met zonnepanelen. Die groep telt zo’n 200 000 klanten; • budgetmeterklanten. Het gaat hier om 60 000 actieve budgetmeters; • grote klanten. Het precieze aantal hangt af van het verbruik dat hiervoor in aanmerking wordt genomen; • gemeentegebouwen, omwille van de voorbeeldfunctie van gemeenten.
De slimme meter moet op termijn worden geïntegreerd in een slim bidirectioneel distributienet. In 2012 hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders enkele belangrijke stappen gezet in de richting van een slim distributienet. De voornaamste ingrepen behelzen het plaatsen van elektronica in schakelposten, distributiecabines, transformatorenstations van het distributienet en op productieeenheden van hernieuwbare energie.
Op langere termijn zal de slimme meter wellicht de standaardmeter worden. Wel moet er nog precies worden bepaald over welke tijdspanne de invoering van de slimme meter zal gebeuren. Dat kan versneld gebeuren (bijvoorbeeld tegen 2020) of over een langere periode (bijvoorbeeld in functie van de natuurlijke vervanging van bestaande meters). Mogelijks zullen in de nabije toekomst alle metervervangingen en nieuwe plaatsingen in aanmerking komen voor een slimme meter.
Slimme gebruikers
Door de toenemende decentrale productie kan een combinatie van verzwaring van het netwerk en het actief beheren van het netwerk een antwoord bieden op de uitdagingen rond een goede energiehuishouding op de elektriciteitsnetten.
Daardoor kan alle informatie over deze infrastructuur digitaal worden gecommuniceerd en kan de netbeveiliging op een geavanceerde manier gebeuren. Er wordt ook een centraal computersysteem uitgetest, voor het actief beheer van het middenspanningsnet door middel van DMS of Distribution Management System.
Dat project is opgestart om nu reeds de impact van de evoluties rond slimme meters/netten op de eindklant in kaart te brengen en om proactief de klantenprocessen af te stemmen en aan te passen. Drie hoofdaccenten werden gedefinieerd: de coördinatie van de klant- en marktprocessen, de overgang van klassieke meterlezing naar de verwerking van de data uit de slimme meters en een aangepaste klantenbenadering.
Activiteitenverslag IMEA 2012
39
Klantentevredenheid Voor het vijfde jaar op rij werd een extern onafhankelijk onderzoek gevoerd naar de tevredenheid van onze klanten. De resultaten werden in februari 2012 voorgesteld. Ze hebben betrekking op de klantgerichte processen (storingsbeheer, uitbetaling premies, plaatsen budgetmeters, metering, werken aan aansluitingen en investeringswerken) en dit bij 1 200 klanten (200 per proces). Gemiddeld wordt een tevredenheid vastgesteld van 93,5 %. De meeste processen behaalden een score van > 90 % terwijl de processen ‘storingsbeheer’ en ‘studie en aanleg’ een score hadden van respectievelijk 89 % en 87 %. De meest voor de hand liggende reden is dat voor deze processen de klant meestal zelf geen vragende partij is, wat de iets lagere cijfers mede verklaart. Over de service van de klantenkantoren is 96 % van de bezoekers tevreden (een status quo t.o.v. de vorige meting). Het callcenter ‘De Stroomlijn’ behaalde een tevredenheidsscore van 91 % (een lichte daling met 2 % t.o.v. 2010).
Deelname aan pilootprojecten en haalbaarheidsstudie rond warmtenetten Eandis wenst een rol op te nemen in de uitbouw van warmte netten in Vlaanderen. Door kennis op te bouwen, kunnen we een proactieve rol opnemen in de bevordering van duurzame energie, en kunnen we een antwoord bieden op mogelijke effecten ten aanzien van de huidige activiteiten (warmte als alternatief voor aardgas). Bovendien kan energie uit hernieuwbare productie onder de vorm van warmte worden gebufferd. Warmte als energievorm en alle activiteiten die gepaard gaan met de opwekking, distributie, levering, metering en facturatie van warmte, zijn vandaag niet gereguleerd. Binnen de raad van bestuur werd het principe toegelicht, samen met de criteria die werden ontwikkeld om de strategische en financiële meerwaarde van projecten voor warmtenetten te toetsen. Via Eandis wordt geparticipeerd in pilootprojecten die in de eerste plaats gericht zijn op kennisopbouw.
Als conclusie wordt gesteld dat de algemene tevredenheid hoog is. Klanten zijn het meest tevreden over de snelheid en bekwaamheid waarmee de werken worden uitgevoerd, alsook over de informatie die onze technici ter plaatse geven. Ook de vriendelijkheid van de medewerkers in de klantenkantoren wordt positief beoordeeld en de toegankelijkheid van onze website, o.a. voor premieaanvragen.
40
Verbeterpunten zijn de netheid tijdens werken en de herstelling in de oorspronkelijke staat, informatie over de plaatsing van de budgetmeter, de wachttijd alvorens storingen zijn verholpen en de communicatie naar de klanten bij (investerings)werken.
Elektrische voertuigen - EVA-platform
In die context werd in het derde trimester van 2012 een vernieuwde communicatie in gebruik genomen voor de aankondiging van aansluitingswerken, waarbij in eenvoudige taal en geïllustreerd met cartoons duidelijk wordt gemaakt wat er staat te gebeuren.
Het EVA-platform (Elektrische Voertuigen in Actie, gesteund door de Vlaamse overheid) bouwt binnen het werkingsgebied van Eandis (kernpartner van EVA) de grootste oplaadinfrastructuur in Vlaanderen uit, met een oplaadpunt op het openbaar domein binnen de 20 kilometer of 20 minuten.
Activiteitenverslag IMEA 2012
In 2012 werd dit geconcretiseerd met een netwerk van 71 oplaadeilanden voor elektrische voertuigen en tweewielers. Eandis opteert ervoor om oplaadpunten voor verschillende voertuigen te groeperen in oplaadeilanden. Dat komt niet alleen de impact op het distributienet ten goede, het vermijdt ook een veelheid van oplaadpunten in het straatbeeld en het drukt bovendien de kosten van de infrastructuurwerken. Daarnaast stelt Eandis via het EVA-project een aantal elektrische auto’s gedurende drie maanden kosteloos ter beschikking van gemeentebesturen. Gezien de ruime belangstelling worden de wagens toegewezen volgens een beurtrol in functie van de vraag. Dat past binnen het EVAopzet om gemeenten kennis te laten maken met de eigenschappen en de mogelijkheden van elektrisch rijden. Naast personenwagens zijn er ook elektrische lichte bestelwagens. Dat levert ervaring op met verschillende gebruiksdoeleinden. Openbare besturen vervullen immers een voortrekkersrol en kunnen via dit project de elektrische mobiliteit in Vlaanderen stimuleren. Deze zomer trok EVA ook naar de kust met een ecologische roadshow om het grote publiek beter kennis te laten maken met elektrische mobiliteit. Een aanbod van verschillende elektrische auto’s, fietsen en scooters stond ter beschikking van het publiek om een testrit te maken.
Aardgasvoertuigen Naast de elektrische voertuigen, wil Eandis ook de technische en economische mogelijkheden van aardgasvoertuigen onderzoeken. De technologie en de maatschappelijke aanvaarding van aardgasvoertuigen zijn sinds enkele jaren in sterke ontwikkeling.
Lokale relatiebeheerders voor gemeenten en grote klanten Om de communicatie, de samenwerking en de dienstverlening met de gemeenten en grote klanten verder uit te bouwen, heeft Eandis dertig lokale relatiebeheerders (LRB) aangesteld, verspreid over Vlaanderen (3 per infrastructuurgebied) en hen een dubbele taak toegekend. Zij coördineren het relatiebeheer met de gemeenten, hun technische en administratieve diensten. Voor de klanten met een groot vermogen volgen de lokale relatiebeheerders de aanvragen op voor de uitvoering van werken op de netten en zorgen ervoor dat de klant op een correcte en kostenefficiënte wijze het gewenste product krijgt (netuitbreiding, verzwaring van het net, technische infrastructuur, …)
Nieuwsbrief aan lokale besturen Geregeld verstuurt Eandis een nieuwsbrief naar alle gemeenteen OCMW-raadsleden van de gemeenten in haar werkingsgebied. Die bevat op maat gesneden informatie over de dienstverlening van Eandis in de gemeente, de belangrijkste geplande werken, een samenvatting van agendapunten die aan bod kwamen op de bestuursorganen van de betrokken distributienetbeheerder… Daarnaast wordt ook dieper ingegaan op enkele thema’s zoals de rol als sociale leverancier van de distributienetbeheerder.
Huis-aan-huisblad Het Eandis-magazine kwam in februari, juni en september 2012 alweer in meer dan 2,5 miljoen brievenbussen terecht. Naast de nieuwe premieregeling 2012, (dak) isolatie en eco-bouwen, kregen vooral de thema’s ‘verwarmen met aardgas’ en ‘energiezuinig verwarmen en verlichten’ ruime aandacht. Ook de samenstelling van de energiefactuur en de rol van Eandis in het energieverhaal werden belicht. Marktonderzoek toont aan dat het magazine duidelijk in de smaak valt en antwoorden geeft op vragen die bij de mensen leven.
Milieucharter voor Eandis Op 7 juni 2012 mocht Eandis het Milieucharter 2011 in ontvangst nemen van VOKA – Kamer van Koophandel OostVlaanderen. De organisatie prijst daarmee de milieuprestaties op de site in Melle. Eandis ontving het Milieucharter na een evaluatiebezoek van een team van onafhankelijke deskundigen. De jury evalueerde een grote groep milieucriteria, waaronder rationeel water- en energieverbruik, de omgang met gevaarlijke producten, afvalpreventie en de impact die het hoofdkantoor heeft op de onmiddellijke omgeving.
Activiteitenverslag IMEA 2012
41
Verslag corporate governance comité Het corporate governance comité heeft aan de raad van bestuur van IMEA verslag uitgebracht over zijn belangrijkste onderzoeksverrichtingen in 2012. Waar mogelijk heeft het comité aanbevelingen geformuleerd. Hierna volgt een selectie van de belangrijkste controles.
Toezicht op naleving van wetgeving Tijdens zijn sessies analyseerde het comité de regelgeving met gebeurlijke weerslag op de werking van de distributienetbeheerder of van de werkmaatschappij Eandis. Het comité besteedde hierbij aandacht aan zowel nieuwe federale als regionale wetgeving. Ook de beslissingen of adviezen van de regulatoren kregen de nodige aandacht. Heel in het bijzonder ging de aandacht van het comité naar het Vlaams decreet van 1 juni 2012 houdende wijziging van het decreet van 6 juli 2001 houdende de intergemeentelijke samenwerking m.b.t. de toepasselijke regels voor de werking en de samenstelling van de regionale bestuurscomités en naar het Besluit van de Vlaamse Regering van 30 maart 2012 tot wijziging van het Energiebesluit van 19 november 2010. Op basis van dit nieuw Besluit moet een netbeheerder voortaan geen corporate governance comité meer oprichten wanneer zijn bestuursorgaan louter bestaat uit onafhankelijke bestuurders. De statuten van de netbeheerder moeten evenwel voorzien dat, van zodra niet-onafhankelijke bestuurders toetreden tot het bestuursorgaan, onmiddellijk wordt overgegaan tot de oprichting van een corporate governance comité.
Onderzoek van de rekeningen Het comité stelde vast dat het aandeel van de vaste activa in het balanstotaal van IMEA was opgelopen tot 84 %. In de resultatenrekening waren de kosten voor openbare dienstverplichtingen, zoals de gratis 100 kWh elektriciteit, de kosten voor REG-acties en de overnamekost voor groene stroomcertificaten, de belangrijkste posten. Het comité acteerde dat, voor de door de CREG gereguleerde activiteiten, de richtlijnen werden toegepast zoals voorgeschreven door het KB van 2 september 2008. In het Twin-bedrijf werden alle verrichtingen opgetekend die hun oorsprong vinden in de ‘gebonden’ periode. Deze verrichtingen genereren kosten en opbrengsten in het kader van de recuperatie van reeds in vroegere jaren afgeschreven schuldvorderingen (uit de periode dat de DNB ook nog optrad als leverancier van energie). Verder vindt men in de
42
Activiteitenverslag IMEA 2012
kosten ook nog uitgaven m.b.t. het onderzoek en de ontwikkeling van een concept voor datacommunicatie over laagspanningsnetten (Power Line Communications – PLC) waarvoor Eandis een Europees octrooi verkreeg. Sedert 2010 worden in het Twin-bedrijf ook de verrichtingen opgetekend die door IMEA worden uitgevoerd in het kader van de EDLB diensten (Energiediensten voor lokale besturen).
Controle van het budget Het comité controleerde de samenstellende elementen van de investeringsbegroting van het voorbije boekjaar 2011. Voor IMEA beliepen de finale investeringscijfers voor de elektriciteitsactiviteit 24,1 miljoen euro bruto. Voor de gasactiviteit bedroegen de bruto investeringsuitgaven 30,7 miljoen euro. Voor de gemengde activiteit eindigden de investeringen op een uitgave van 5,3 miljoen euro netto.
Opvolging van de auditwerkzaamheden De interne auditdienst van Eandis analyseert en evalueert op onafhankelijke en objectieve wijze de effectiviteit, de efficiëntie en de compliancy van het interne controlesysteem van Eandis. Hiertoe worden de activiteiten van Eandis aan de hand van procesaudits, thema-audits of controle-audits onderzocht. In navolging van de auditplanning onderzocht het comité meerdere auditrapporten. Concrete acties die in het voorbije jaar op touw zijn gezet na een interne audit waren ondermeer het opmaken van een globaal actieplan in verband met het veiligheidstoezicht op de werven en de aanpassing van sommige ICT-beleidslijnen en -procedures. Ook beoordeelde het comité het maturiteitsmodel dat als middel voor een self-assessment door de bedrijfsproces eigenaar en als tool voor de auditoren voor een maturiteits inschatting in het kader van een procesaudit een fundamenteel onderdeel vormt van het Eandis governance model.
Betrouwbaarheid van financiële informatie De rekeningen met betrekking tot het boekjaar 2011, inclusief de afsluitverrichtingen en de winstverdeling, werden onderzocht en getoetst door de bedrijfsrevisor van de netbeheerder. Het comité evalueerde de financiële informatie rond de jaarrekening 2011 van de DNB als betrouwbaar.
De raad van bestuur gaf in de zomer 2012 haar goedkeuring aan het principe om, op basis van een staat van activa en passiva per einde september 2012 en mits die positief geattesteerd zou worden door de commissaris, een interim-dividend 2012 te berekenen en toe te kennen aan de vennoten van Imea. Ook het comité onderzocht de staat van activa en passiva per 30 september 2012. Het comité stelde vast dat bij voornoemd nazicht geen gegevens aan het licht zijn gekomen die aanleiding gaven tot belangrijke aanpassingen aan de tussentijdse staat. Bijgevolg werd de winst voor de periode van 9 maanden (afgesloten per 30/09/2012), met in acht name van de overgedragen winst en de onbeschikbare reserves, voldoende geacht om een interim-dividend van 18 612 300 euro uit te keren zoals voorgenomen door de raad van bestuur.
Het Belgisch Instituut voor Bestuurders (GUBERNA) waarmee Eandis een partnership heeft afgesloten, onderzocht in het vooruitzicht van de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2012 de toepassing van deugdelijk bestuur in de raden van bestuur van de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden.
Organisatie interne controle en uitoefening van toezicht
Het comité oordeelde dat de gemengde sector, via de reeds goedgekeurde nieuwe DNB-structuren, vanaf het voorjaar 2013 tegemoet komt aan de geformuleerde aanbevelingen.
De directie corporate governance en organisatiebeheer vormt door middel van een derdelijnscontrole het sluitstuk van het Eandis governance model.
Het comité nam akte van de voornaamste bevindingen uit deze studie zoals: aandacht voor communicatie naar de stakeholders (openbaarheid van bestuur versus discretieplicht), beperking van het aantal leden van de raad van bestuur, inbreng van expertise via onafhankelijke bestuurders, belang van een open constructieve debatcultuur, de uitbouw van een interne auditfunctie en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Daarnaast pakt Eandis de potentiële risico’s gestructureerd aan via een methodiek van ‘integraal risicobeheer’. Door een permanente opvolging en door de implementatie van diverse procedures worden de onzekerheden en risico’s maximaal onder controle gehouden en gereduceerd. Het comité nam ook kennis van de evoluties binnen de activiteitsdomeinen van de directie Klantenbeheer voor de periode januari-november 2012. Elk semester besprak en onderzocht het comité tevens de diverse kerncijfers van Eandis en van de gemengde distributienetbeheerders.
Onderzoeksverrichtingen Opnieuw werden enquêtes afgenomen voor de meting van de klantentevredenheid bij de DNB-klanten. Zo werden voor de processen storingen, REG, budgetmeter, meteropname, aansluitingen en studies & aanleg in totaal 1 200 klanten geïnterviewd. Als belangrijkste conclusies uit het tevredenheidsonderzoek 2012 weerhield het comité dat de algemene tevredenheid op de verschillende servicelevels op een hoog niveau blijft. Eandis is als onderneming goed gekend, haar technici krijgen een goede evaluatie en de doorlooptijden bij de processen uitvoering werken en studies & aanleg zijn sterk verbeterd.
Activiteitenverslag IMEA 2012
43
44
Activiteitenverslag IMEA 2012
Beknopte jaarrekening
Activiteitenverslag IMEA 2012
45
Inleiding Via de verschillende rubrieken van de balans wordt een overzicht gegeven van de financiële toestand van onze opdrachthoudende vereniging op 31 december 2012, terwijl de resultatenrekening een inzicht geeft in de exploitatie van het afgelopen boekjaar. Zoals ook reeds het geval voor de vorige jaren worden, ingevolge de volledige vrijmaking van de elektriciteits- en gasmarkt in Vlaanderen op 1 juli 2003, de rekeningen gesplitst in een gereguleerde sector (netactiviteit) en een niet-gereguleerde sector (‘Twin’-activiteit: welke naast de huidige niet gereguleerde activiteiten, waaronder energiediensten voor lokale besturen (EDLB), ook nog elementen daterend van vóór de vrijmaking bevat). In tegenstelling tot vorige jaren zijn er voor 2012 geen ingrijpende wijzigingen te melden. Voor de financiering van de investeringen werden via de uitgifte van een Schuldschein en private placements bijkomend langetermijnfinancieringen opgenomen en werd eveneens via Eandis een obligatielening onderschreven in het kader van het bestaand EMTN-programma. Wat de tarieven betreft kan gezegd worden dat de sinds 1 april 2011 door de federale regulator CREG toegestane tussentijdse tariefverhoging verder wordt toegepast, dit ten gevolge van de sterke groei van de kosten voor de groenestroomcertificaten en de premies voor rationeel energieverbruik (REG-maatregelen). Zodoende kan op dit vlak een plotse en sterke stijging van de distributienettarieven bij de start van de volgende regulatoire tariefperiode vermeden worden. Met haar beslissing van 26 april 2012 heeft de CREG positief gereageerd op de aanvraag van de distributienetbeheerders om de tarieven van 2012 te verlengen en verder toe te passen voor de jaren 2013 en 2014 zodat de regionale regulatoren, na overheveling van de tariefbevoegdheid, een methodologie naar hun visie kunnen uitwerken. Het globale resultaat per einde 2012 bedraagt 24 304 737,50 euro waarvan 13 499 230,30 euro voor de activiteit elektriciteit en 10 805 507,20 euro voor de activiteit gas. Vooreerst wordt de overgedragen winst van het vorig boekjaar, zijnde 22 149 807,61 euro (elektriciteit: 13 669 568,64 en gas: 8 480 238,97) toegevoegd zodat het te bestemmen winstsaldo 46 454 545,11 euro bedraagt (elektriciteit: 27 168 798,94 en gas: 19 285 746,17).
46
Activiteitenverslag IMEA 2012
Na de reeds vermelde verrichtingen wordt voorgesteld een bedrag van 24 150 582,08 euro terug toe te voegen aan de rubriek ‘Overgedragen winst’ (elektriciteit: 14 683 792,09 en gas: 9 466 789,99). Dit betreft voornamelijk een toevoeging ten bedrage van 10 % van de billijke vergoeding en een dotatie ten bedrage van de delta werkelijkheid/ budget met betrekking tot de beheersbare kosten voor het gedeelte buiten indexering, echter verminderd met een bedrag teneinde het voor 2012 toe te kennen dividend per openbare deelnemer minstens gelijk te stellen aan het eerder begrote dividend. Ten slotte wordt eveneens voorgesteld een bedrag van 1 308 026,39 euro (elektriciteit: 640 193,31 en gas: 667 833,08) toe te voegen aan de beschikbare reserves. Dit bedrag vindt zijn oorsprong in de delta beheersbare kost uit het tarievendossier ten opzichte van het herziene budget ingevolge de indexering. Voor de activiteit elektriciteit werd tevens in dit vermelde cijfer een afname van de reserves verwerkt ingevolge de beslissing van de CREG over de te weerhouden elementen in de berekening van de billijke vergoeding (aanpassingen 2010-2011 m.b.t. het werkingskapitaal). Resultaat activiteit elektriciteit Uiteindelijk wordt aldus een uit te keren winst van 11 844 813,54 euro bekomen. Aan de openbare deelnemers wordt een dividend toegekend van 9 178 768,10 euro en aan de deelnemende maatschappij een dividend van 2 666 045,44 euro. Resultaat activiteit gas Voor de activiteit gas bedraagt de uit te keren winst 9 151 123,10 euro waarvan 6 930 344,23 euro toegewezen wordt aan de openbare deelnemers en 2 220 778,87 euro aan de deelnemende maatschappij. Deze uit te keren bedragen werden reeds gedeeltelijk in 2012 onder de vorm van een interim-dividend (18 612 300,00 euro) uitbetaald aan de deelnemers. Thans rest er nog een saldo van 2 383 636,64 euro dat zal ter beschikking gesteld worden van de deelnemers na de goedkeuring van de jaarrekening en de winstverdeling 2012 door de jaarvergadering van juni 2013. Meer details over de financiële gegevens van de jaarrekening zijn terug te vinden in het Financieel verslag 2012 dat op eenvoudig verzoek kan bekomen worden bij het secretariaat van IMEA, op het e-mailadres:
[email protected].
Balans per 31 december 2012 in duizend euro
totaal activa 770 659 overlopende rekeningen en overige
96 438
totaal passiva 770 659 totaal activa 715 270 1 887 71 038
vorderingen < 1 jr vorderingen > 1 jr
totaal passiva 715 270
32 020
overlopende rekeningen nog te betalen dividenden 2 384
18 560 33 237
96 162
schulden < 1 jr
304 214
279 510
schulden > 1 jr
101 524
97 826
herwaarderingsmeerwaarden
47 372 39
40 386 76
vaste activa
Activa
626 810
2012
603 770
2011
255 848
262 757
2011
2012
kapitaal + reserves + voorzieningen + overgedragen winst
Passiva
Activiteitenverslag IMEA 2012
47
Resultaten elektriciteit 2012 in duizend euro
OPBRENGSTEN
KOSTEN + DIVIDEND
TARIEVEN VOOR AANSLUITING 804
TARIEVEN VOOR AANSLUITING 321
TARIEVEN VOOR GEBRUIK NET 59 585
TARIEVEN VOOR GEBRUIK NET 46 705
TARIEF VOOR OPENBARE DIENSTVERPLICHTINGEN 31 887 TARIEF VOOR OPENBARE DIENSTVERPLICHTINGEN 31 887
TARIEF IN VERBAND MET GEBRUIK TRANSPORTNET 30 156
TARIEVEN VOOR DE ONDERSTEUNENDE DIENSTEN 3 876
TARIEF IN VERBAND MET GEBRUIK TRANSPORTNET 30 156
DIVERSE TOESLAGEN 6 510 KOSTEN (Twin) 6 788
ONTTREKKING AAN HET EIGEN VERMOGEN 303
DIVERSE TOESLAGEN 6 510 OPBRENGSTEN (Twin) 6 924 OVERGEDRAGEN RESULTAAT VORIG BOEKJAAR 13 670
OVER TE DRAGEN RESULTAAT 14 684
DIVIDEND 11 845
TARIEVEN VOOR DE ONDERSTEUNENDE DIENSTEN 3 876
TOEVOEGING AAN HET EIGEN VERMOGEN 943
TOEKENNING DIVIDEND OPENBARE DEELNEMERS 9 179
DEELNEMENDE MAATSCHAPPIJ 2 666
0
48
Activiteitenverslag IMEA 2012
Resultaten gas 2012 in duizend euro
OPBRENGSTEN
KOSTEN + DIVIDEND
TARIEVEN VOOR AANSLUITING 174
TARIEVEN VOOR AANSLUITING 35
TARIEVEN VOOR GEBRUIK NET 26 856
TARIEVEN VOOR GEBRUIK NET 37 340
TARIEF VOOR OPENBARE DIENSTVERPLICHTINGEN 3 734 DIVERSE TOESLAGEN 2 798
TARIEF VOOR OPENBARE DIENSTVERPLICHTINGEN 3 734
OPBRENGSTEN (Twin) 64
TOEVOEGING AAN HET EIGEN VERMOGEN 668
OVER TE DRAGEN RESULTAAT 9 467
DIVERSE TOESLAGEN 2 798
OVERGEDRAGEN RESULTAAT VORIG BOEKJAAR 8 480
TOEKENNING DIVIDEND
OPENBARE DEELNEMERS 6 930
DIVIDEND 9 151
DEELNEMENDE MAATSCHAPPIJ 2 221
0 KOSTEN (Twin) -119
Activiteitenverslag IMEA 2012
49
Dividenden openbare deelnemers 2012 in duizend euro
Elektriciteit
50
Gas
Totaal toegekend 2012
Interimdividend 2012
Saldo uit te betalen 06/2013
Antwerpen
6 675
5 096
11 771
-10 727
1 044
Brasschaat
877
592
1 469
-1 346
123
Duffel
474
283
757
-693
64
Kapellen
285
396
681
-612
69
Mortsel
462
315
777
-710
67
Zwijndrecht
406
248
654
-593
61
Totaal steden/ gemeenten
9 179
6 930
16 109
-14 681
1 428
Activiteitenverslag IMEA 2012
Verklarende woordenlijst AREI Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties
LAC Lokale adviescommissie
CGC Corporate Governance Comité
LED Light emitting diode
CREG Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (= federale regulator)
LRB Lokale Relatiebeheerder, aanspreekpunt van Eandis voor gemeenten en grote klanten
DMS Distribution Management System, voor actief beheer van (slimme) netten
PLC Power Line Communication, datacommunicatie via laagspanningskabels
DNB Distributienetbeheerder
PV-installaties Zonnepanelen
EAN-code European Article Numbering, elke aansluiting heeft een unieke identificatiecode van 18 cijfers
RBC Regionaal Bestuurscomité
EDLB Energiediensten voor Lokale Besturen Elia Elia beheert het Belgische hoogspanningsnet (transportnetbeheerder elektriciteit) EMTN European Medium Term Note, modaliteiten rond uitgifte van Europese institutionele obligatieleningen EVA Elektrische Voertuigen In Actie Fluxys Beheert het Belgische hogedruknet voor aardgas (transportnetbeheerder aardgas) ICT Informatie- en communicatietechnologie
REG Rationeel energiegebruik SODV Sociale openbaredienstverplichtingen, door de overheid opgelegde ondersteunende maatregelen voor klanten met betaalmoeilijkheden VEA Vlaams Energieagentschap VREG Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt VVSG Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten WKK Warmtekrachtkoppeling, gezamenlijk opwekken van warmte en (elektrische) kracht
IWT Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie
Activiteitenverslag IMEA 2012
51
Verantwoordelijke uitgever: Imea, Merksemsesteenweg 233, 2100 Antwerpen (Deurne)
Juni 2013 - v.u. Luc Desomer, Public Affairs en Communicatie, Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle - Gedrukt op milieuvriendelijk papier