PROVINCIAAL COMITE VAN ANTWERPEN VOOR DE BEVORDERING VAN DE ARBEID onder voorzitterschap van Cathy Berx, Gouverneur van de provincie
ACTIVITEITENVERSLAG
2009
I. Werking Het Provinciaal Comité Antwerpen voor de Bevordering van de Arbeid heeft in 2009 vier maal vergaderd. Tijdens deze vergaderingen werden ondermeer de acties en activiteiten voorgelegd en besproken. Deze acties, in het kader van welzijn, werden gericht naar de industrie, het onderwijs, de KMO’s en de openbare besturen. Een aantal activiteiten werden gerealiseerd in samenwerking met instanties zoals het Provinciaal Veiligheidsinstituut, PreBes, FOD WASO en enkele beroepsfederaties.
II. Activiteiten 1.
Studienamiddag “Nieuwe aspecten inzake VCA”
Wegens het succes in december werd deze studienamiddag hernomen. Het verschijnen van de nieuwe VCA, de vijfde versie alweer, was de aanleiding voor Prebes afdeling Antwerpen om samen met het provinciaal comité Antwerpen deze studienamiddag in te richten. Anders dan bij vorige edities gaat het in de nieuwe norm niet enkel om inhoudelijke aanpassingen. Ook op vlak van de procedure wijzigt er heel wat. Dit omdat er naast de bestaande VCA* en VCA** een nieuw certificatieniveau wordt ingevoerd, nl. de VCAPetrochemie (VCA-P). Het ongevallenfrequentiecijfer is niet langer een uitsluitingscriterium maar wordt vanaf nu gebruikt als indicator voor verbetering. Daarnaast zal ook geëxperimenteerd worden met andere indicatoren zoals inspecties, observaties, onveilige handelingen en situaties, enz… en voor zelfstandigen die als onderaannemer werken is een aangepaste procedure voorzien. Er is natuurlijk ook inhoudelijk flink geschaafd aan de vragen en minimumeisen. Meest in het oog springend is de invoering van een verplichte LMRA (laatste minuut risico analyse) voor alle VCA-bedrijven. Deze LRMA moet een praktisch beheersinstrument zijn om ervoor te zorgen dat werknemers inzicht hebben in de risico’s en preventiemaatregelen op hun werkplek en geen werk aanvatten als niet alles gekend en onder controle is. * * * *
Plaats: Provinciehuis te Antwerpen Datum: 8 januari 2009 Aantal deelnemers: 101 Organisatie: Prebes Afdeling Antwerpen en het Provinciaal Comité Antwerpen voor de bevordering van de arbeid.
2.
Studienamiddag "Open forum 2009".
Het Open Forum heeft als traditie en bedoeling de leden van Prebes Antwerpen samen te brengen aan het begin van een nieuw werkjaar. Bij deze gelegenheid wordt op een opbouwende wijze gepraat over openstaande vragen en verwachtingen inzake veiligheid,
_____________________________________________________________________________________ Provinciaal Comité Antwerpen voor de Bevordering van de Arbeid Activiteitenverslag 2009 2JP13LW5RL0.DOC
Pagina 1
milieu en welzijn op het werk voor het komende jaar. Dit jaar ging de aandacht naar “proactiviteit in het preventiebeleid”. * * * *
Plaats: Provinciehuis Antwerpen Datum: 12 februari 2009 Aantal deelnemers: 110 Organisatie: PreBes afdeling Antwerpen, het Provinciaal Comité Antwerpen voor de Bevordering van de Arbeid en het Prov. Veiligheidsinstituut.
3.
Tweedaagse navorming preventieadviseurs
Gezien het blijvende succes wordt de aanwezigheid van deze tweedaagse een vast gegeven in het opleidingsaanbod voor preventieadviseurs, milieucoördinatoren, veiligheidscoördinatoren, … kortom voor iedereen die van ver of nabij betrokken is bij het welzijn van een onderneming landschap. De navorming reikt kennis, inzichten en ervaringen aan waaruit iedere deelnemer datgene kan distilleren wat essentieel is om zijn/haar rol efficiênt en resultaatsgericht in te vullen. Nieuw is daarenboven dat tijdens deze navorming politiek verantwoordelijken uit openbare besturen werden ontvangen, voor een aparte politieke sessie rond . Aan bod kwamen ondermeer : stelsel “verzwaard risico”, machinerichtlijn, aansprakelijkheid, RIE, VCA, managementsystemen, werken met aannemers, ernstige arbeidsongevallen, bevorderen veilig gedrag, arbeidsongevallen analyseren, nieuwe regelgeving, Reach, PBM’s, WOW, LMRA, werken op hoogte, diversiteitsbeleid, instructies schrijven, welzijnsindicatoren, motivatiecampagnes opzetten, gezondheidstoezicht, gehoorzorgbeleid, FARIP, … * * * *
Plaats: Provinciaal Vormingscentrum te Malle Datum: 19 en 20 maart 2009 Aantal deelnemers: 218 Organisatie: Provinciaal Veiligheidsinstituut en het Provinciaal Comité Antwerpen voor de bevordering van de arbeid.
4.
Studiedag : gezonde en veilige praktijken in de groenvoorziening
In de sector van de groenvoorziening gebeuren nogal wat ongevallen en zijn er ook risico's voor de gezondheid. Denken we maar aan de verschillende machines die gebruikt worden, alsook aan de grote diversiteit aan producten die aangewend worden bij bv. onkruid- of rupsenverdelging. Vraag stelt zich ook welke producten nog toegelaten zijn. Kortom, stof genoeg om de nodige aandacht aan deze uiteenlopende problematiek te wijden. Er zijn ook verschillende actoren. Vooreerst zijn er de openbare besturen op alle niveaus: de gemeentebesturen, de provincies, maar ook het Vlaams Gewest (dienst AWV–gewestwegen). Daarnaast komt de privésector ook aan bod via de groenaannemers. Ook de tuinbouwscholen spelen een belangrijke rol, daar preventie best van jongs af aan wordt aangeleerd. Op deze studiedag werden vooreerst de risico’s in kaart gebracht door verschillende deskundigen, aangevuld met een aantal praktijkvoorbeelden. In de namiddag kwam de praktijk nog meer doorgedreven aan bod door middel van praktische demonstraties. Dit is in samenwerking met.
_____________________________________________________________________________________ Provinciaal Comité Antwerpen voor de Bevordering van de Arbeid Activiteitenverslag 2009 2JP13LW5RL0.DOC
Pagina 2/5
* * * *
Plaats: Provinciaal Vormingscentrum Malle Datum: 2 september 2009 Aantal deelnemers: 86 Organisatie: Nationaal Opleidingscentrum, de Vlaamse Vereniging voor Openbaar Groen en het Provinciaal Comité Antwerpen voor de bevordering van de arbeid.
5.
Studievoormiddag onderwijs : leerlingen voorbereiden op VCA
VCA is in België een begrip. Bijna 2.000 bedrijven behaalden reeds het VCA certificaat. Meer dan 250.000 examencertificaten zijn al uitgereikt. Veel bedrijven nemen enkel nog werknemers aan die beschikken over zo’n attest. Voor leerlingen van beroepsonderwijs en technisch onderwijs heeft de opleiding, samen met het attest, een beduidende meerwaarde : in functie van stage(s) en vakantiewerk en om later een job te vinden. Bovendien is het een uiterst geschikte manier om concreet inhoud te geven aan sectoroverschrijdende taken en competenties i.v.m. veiligheid en gezondheid ! Dit schooljaar zullen bijna 15.000 leerlingen deelnemen aan het examen Basisveiligheid VCA! Verleden schooljaar bedroeg het slagingspercentage ongeveer 60% (tegenover 80% voor deelnemers uit het bedrijfsleven). Het spreekwoord “goed begonnen = half gewonnen” gaat zeker op bij de voorbereiding van leerlingen op dit examen. Deze studievoormiddag had tot doel : 1. inzicht krijgen in de VCA-checklijst: structuur, inhoud, …, bestaansredenen; 2. inzicht krijgen in het luik “opleidingen en examen” van de checklijst VCA; 3. kennis maken met diverse hulpmiddelen; 4. kennis maken met codes van goede praktijken uit enkele scholen; 5. collega’s ontmoeten die voor dezelfde uitdagingen staan en ervaringen uitwisselen. * * * *
Plaats: Provinciehuis Antwerpen Datum: 27 oktober 2009 Aantal deelnemers: 126 Organisatie: Provinciaal Veiligheidsinstituut en het Provinciaal Comité Antwerpen voor de bevordering van de arbeid.
6. Voorlichtingsnamiddagen voor Comités Preventie en Bescherming “Verhouding tussen CPBW en EDPBW afdeling risicobeheer”. Dankzij haar samenstelling is het Comité Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) de actor bij uitstek om het draagvlak voor welzijn op het werk mee te creëren en te versterken ! Bij alle processen en acties die het welzijnsbeleid concreet vorm geven, speelt het CPBW een belangrijke rol. Bijvoorbeeld: Æ De werkgever dient het advies in te winnen van het CPBW bij de totstandkoming van het globaal preventieplan (GPP) en het jaarlijks actieplan (JAP); alle wijzigingen of aanpassingen moeten bovendien ter advies voorgelegd worden aan het CPBW. Æ De werkgever bepaalt voor welke vaardigheden de organisatie een beroep doet op een Externe Dienst Preventie en Bescherming op het Werk (EDPBW); voorafgaand geeft het CPBW haar advies over de inhoud van deze schriftelijke overeenkomst . Tijdens deze studienamiddag werd gefocust op de verhouding tussen het CPBW en de afdeling Risicobeheer van de EDPBW. Vertrekkend vanuit het globaal reglementair werd de
_____________________________________________________________________________________ Provinciaal Comité Antwerpen voor de Bevordering van de Arbeid Activiteitenverslag 2009 2JP13LW5RL0.DOC
Pagina 3/5
werking belicht van deze afdeling; bvb. welke vaardigheden zijn aanwezig? Hoe werkt deze afdeling? Hoe werkt de afdeling samen met respectievelijk de IDPBW en het CPBW? Aan de hand van twee praktijkvoorbeelden werd tot slot de praktische samenwerking geïllustreerd. * * * *
Plaats : Provinciehuis te Antwerpen Datum : 25 en 26 november 2009 Aantal deelnemers : 213 Organisatie : Provinciaal Comité van Antwerpen voor de bevordering van de arbeid in samenwerking met het Provinciaal Veiligheidsinstituut.
7.
Tweedaagse opleiding “Vorming van vormers voor de preventie van musculoskeletale aandoeningen voor leraren lichamelijke opvoeding”.
Dit initiatief werd georganiseerd door de FOD Algemene Directie Humanisering van de Arbeid met de logistieke ondersteuning van het Provinciaal Comité Antwerpen voor de Bevordering van de Arbeid en met de steun van het Europees Sociaal Fonds (ESF). In België riskeren 8 op 10 mensen om ooit rugklachten te hebben tijdens hun leven. Rugklachten zijn een van de belangrijkste arbeidsgerelateerde gezondheidsproblemen en zijn bovendien de belangrijkste oorzaak van langdurige arbeidsongeschiktheid. Het doel van deze tweedaagse "vorming van vormers" was om de deelnemers op te leiden tot trainers rugpreventie. De nadruk werd gelegd op het verwerven van kennis rond het voorkomen van overbelastingsletsels, veroorzaakt ondermeer door manueel hanteren van lasten of houdingsbelasting. Er werd ook aandacht besteed aan het aanleren van didactische vaardigheden om informatie naar leerlingen maar ook collega’s, bijvoorbeeld leraren van praktijkvakken, over te brengen. Goede preventie van rug en ledematen begint best reeds van op de schoolbanken. Leraren lichamelijke opvoeding kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. Zij kunnen aan de leerlingen aangepaste turnoefeningen geven voor het behoud van een gezonde rug en ledematen en hen bewust maken van de het belang een gezonde rug en ledematen te behouden. Deze tweedaagse opleiding richtte zich specifiek tot leraren lichamelijke opvoeding om hen de nodige theoretische en praktische kennis aan te reiken en om hen in staat te stellen op een correcte manier scholing te geven over musculoskeletale aandoeningen. * * * *
Plaats: Provinciaal Vormingscentrum Malle Datum: 10 en 15 december 2009 Aantal deelnemers: 15 (maximum) Organisatie: FOD WASO Algemene Directie Humanisering van de Arbeid en het Provinciaal Comité Antwerpen voor de bevordering van de arbeid.
_____________________________________________________________________________________ Provinciaal Comité Antwerpen voor de Bevordering van de Arbeid Activiteitenverslag 2009 2JP13LW5RL0.DOC
Pagina 4/5
ACTIVITEITENVERSLAG 2009 - samenvattende tabel
Aard van de activiteit
Behandelend thema
Organisatie
Aantal deelnemers
Datum
Plaats
Studienamiddag
Nieuwe aspecten inzake VCA
Prebes Antwerpen, PCBA
101
08.01.2009
Antwerpen
Open forum 2009
Proactiviteit in het preventiebeleid
Prebes Antwerpen, PVI, PCBA
110
12.12.2009
Antwerpen
Navorming preventieadviseurs
Welzijn in de brede zin
PCBA, PVI
218
19.03.2009 20.03.2009
Malle
Studiedag
Gezonde en veilige praktijken in de groenvoorziening.
NOC, VVOG PCBA
86
02.09.2009
Malle
Studievoormiddag
Leerlingen voorbereiden op VCA
PVI, PCBA
126
27.10.2009
Antwerpen
Studienamiddag Comitéleden P&B
Verhouding tussen CPBW en de EDPBW afdeling risicobeheer.
PCBA, PVI
213
25.11.2009 26.11.2009
Antwerpen
Tweedaagse opleiding
Vorming van vormers voor de preventie van MSA voor leraren lichamelijke opvoeding.
FOD WASO, PCBA
15 (max.)
10.12.2009 15.12.2009
Malle
Aantal deelnemers bereikt :
869
_____________________________________________________________________________________ Provinciaal Comité Antwerpen voor de Bevordering van de Arbeid Activiteitenverslag 2009 2JP13LW5RL0.DOC
Pagina 5/5