Activiteitenverslag 2009
Jaarverslag 7de boekjaar
1
1 januari 2009 - 31 december 2009
Inhoud Jaarverslag 2009
Woord vooraf van de voorzitter van de Raad van Bestuur
3
Eandis in een oogopslag
7
Voorstelling van de vennootschap
12
Verslag van de Raad van Bestuur
19
Activiteitenverslag
21
Financieel verslag
2
zie afzonderlijk katern
Woord vooraf van de voorzitter van de Raad van Bestuur Beste lezer, Dit jaarverslag geeft een overzicht van onze activiteiten van het afgelopen jaar. U zult merken dat elk segment van de onderneming opnieuw veel en hoogkwalitatief werk heeft geleverd, met talrijke resultaten. Doorheen alles wat we doen, loopt een rode draad. Binnen ons regulatoir kader streven we constant naar een optimale invulling van onze doelstellingen op lange termijn: • een optimale dienstverlening aan de klanten garanderen • performant en excellent zijn in onze core business • ervoor zorgen dat de tarieven van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders maatschappelijk verantwoord zijn en tot de laagste van het land blijven behoren. Ons engagement naar al onze stakeholders houdt ons op koers om onze ambities waar te maken. Daarbij willen we Eandis duidelijk positioneren als een performante dienstverlener die innovatief en proactief is en in grote mate bereikbaar, beschikbaar en betrouwbaar.
Nieuwe maatschappelijke context: mee-denken en mee-evolueren Eandis wordt dwingend geconfronteerd met continue veranderingen op zowel politiek, economisch, ecologisch als sociaalmaatschappelijk vlak. De regelgeving - op Vlaams, federaal en Europees niveau - wijzigt voortdurend. Ook de voorbije verkiezingen, met in hun kielzog de regeringsverklaring en de beleidsnota’s van de diverse ministers, hebben een onmiskenbare impact op de activiteiten van de distributienetbeheerders en van Eandis. Onze onderneming komt voor een aantal nieuwe, veeleisende uitdagingen te staan, zowel op korte als op lange termijn. Om deze globale veranderingen het hoofd te bieden, wensen we concreet invulling te geven aan
bepaalde strategische opties. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is de Europese 20-20-20-richtlijn. Die moet leiden tot minder CO2-uitstoot, grotere energie-efficiëntie en meer hernieuwbare energie tegen het jaar 2020. Dat is een gigantische uitdaging, die doorsijpelt naar alle geledingen van onze onderneming. Het spreekt voor zich dat we een strategie wensen te ontwikkelen die kadert in de veranderende context en die voldoet aan de verwachtingen en eisen van alle stakeholders, met name: aandeelhouders, klanten, overheid en samenleving, en eigen medewerkers. Hiervoor zullen zware inspanningen nodig zijn, zowel op financieel vlak als wat betreft inzet van mensen. Om aan alle uitdagingen en vernieuwingen het hoofd te bieden, moeten we als onderneming voortdurend mee-denken en mee-evolueren. We moeten blijven investeren in groei en ontwikkeling, tot een positie die ons nog sterker maakt.
Uitdagingen 2020: een doeltreffend antwoord vinden in strategische dossiers Vlaanderen wil de nodige maatregelen nemen om zowel de Europese als de eigen Vlaamse doelstellingen te realiseren. We moeten een doeltreffend antwoord vinden in strategische dossiers zoals een vlotte vrijemarktwerking,
3
de milieuproblematiek, decentrale productie, nieuwe opdrachten in het kader van de openbaredienstverplichtingen en zoveel andere. Studies hebben aangetoond dat dit antwoord wellicht een combinatie zal vereisen van: én de acties van de Vlaamse overheid zoals voorzien in het Vlaamse regeerakkoord, het Pact 2020 en het actieplan ‘Vlaanderen In Actie (VIA)’ • én extra inspanningen op het vlak van rationeel energiegebruik • én een aanbod van energiediensten voor lokale besturen • én de oprichting van een centrale verrekeningskamer of Clearing House • én de introductie van slimme meters • én de realisatie van slimme netten. •
Eandis onderschrijft het beleid van de Vlaamse overheid. We willen ons ten volle inzetten om uitvoering te geven aan het REG-actieplan waarin diverse acties en besparingsdoelstellingen van de Vlaamse overheid liggen vervat. Op het vlak van rationeel energiegebruik zal bijzondere aandacht uitgaan naar dakisolatie en naar samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappijen. De actie huishoudelijke energiescans wordt voortgezet en aangevuld met opvolgscans. De beschermde afnemers behoren bij uitstek tot de doelgroep. Met het project ‘Energiediensten aan Lokale Besturen’ bieden we aan de gemeenten een operationele en financiële ondersteuning voor een actief energiemanagement. Zo ondersteunen wij hen als partners in hun voorbeeldfunctie naar de bevolking. De gemeenten krijgen de kans om totaalprojecten van energiebesparing te realiseren. Daarbij staat Eandis in voor de coördinatie van het project, de derdepartijfinanciering en de totale administratieve en technische ondersteuning. Deze dienstverlening wordt aan de lokale besturen aangeboden tegen kostprijs. De gerealiseerde energiebesparingen moeten het de gemeente mogelijk maken om de investering terug te verdienen over een periode van ten hoogste acht jaar.
4
Om de marktwerking te verbeteren, willen we nadenken over de vereenvoudiging van de marktprocessen. We hebben het initiatief genomen om een Clearing House te realiseren en blijven hiervoor bereid tot samenwerking met andere netbeheerders. Een Clearing House is een centrale databank, een uitwisselingsplatform waar alle gegevens samenkomen en waarop alle marktspelers zijn aangesloten. Een dergelijk Clearing House brengt de juiste informatie naar de juiste marktspeler en zorgt ervoor dat alle transacties naadloos en correct verlopen. Met de projecten ‘Slimme meters’ en ‘Slimme netten’ willen we mee denken en mee bouwen aan een intelligent energienetwerk in Vlaanderen. De slimme technologieën vormen een maatschappelijke noodzaak om tegemoet te kunnen komen aan de doelstellingen in verband met energieverbruik, broeikasgassen en hernieuwbare energie. Daarnaast vormen ze een technische noodzaak om het tweerichtingsverkeer van de energiestromen als gevolg van de lokale stroomproductie op een kostenefficiënte manier te kunnen beheersen. De algemene invoering van een slim netwerk, waarvan de slimme meters de hoeksteen vormen, vergt zware investeringen. Dat valt niet te ontkennen. De impact van die investeringen op de eindrekening van de consument moet evenwel worden gezien in een breder perspectief. De slimme technologieën zullen wellicht leiden tot een hogere netvergoeding, maar daar tegenover staan lagere verbruikskosten en maatschappelijke voordelen. Met andere woorden, de extra kosten zijn onafwendbaar om tot een positieve eindbalans te kunnen komen voor de hele maatschappij.
Focus op 2010: specifieke aandachtspunten 2010 is het Europese jaar tegen armoede en sociale uitsluiting. Eandis is met deze problematiek verbonden door de dienstverlening voor de distributienetbeheerders die als sociale leveranciers optreden. ‘Sociale klanten’ kunnen rekenen op respect, een aangepaste benadering en een intensieve begeleiding. Enerzijds staan wij daar als onderneming zelf voor in via onze eigen
medewerkers. Die krijgen vorming en worden bewust gemaakt om correct te handelen in die gevoelige en moeilijke dossiers. En anderzijds moet dat gebeuren in samenwerking met externe overlegorganen en beslissingsinstanties. Eandis wil ook in de sociale openbaredienstverplichtingen een maximale efficiëntie en optimalisatie nastreven, met behoud van het solidariteitsprincipe, vooral in het belang van de sociaal zwakkeren. Niemand kan er nog om heen: ons leefmilieu baart zorgen en Kopenhagen ligt nog vers in het geheugen. We zetten onze inspanningen op dat gebied voort. Speciale aandacht gaat in 2010 naar onze ecologische voetafdruk. De aanschaf van tien elektrische voertuigen voor het personeel dat aan carpooling doet, past in een sensibiliseringscampagne die binnen onze onderneming is opgestart. We willen reductiemaatregelen introduceren binnen alle segmenten van het bedrijf. Niet alleen inzake energie in de eigen gebouwen, maar ook inzake papierverbruik, aankoop van werfmateriaal, afvalbeheersing, aankoop groene stroom ter compensatie van netverliezen en vooral mobiliteit. Daarom willen we voor het woon-werkverkeer, de leasingwagens en de dienstverplaatsingen minder kilometers en minder vervuilende kilometers. In 2010 zal een globaal plan van aanpak concreet gestalte krijgen. In 2010 brengen we voor het eerst een apart milieurapport uit over onze milieuinspanningen en -prestaties. Tot dusver vonden de milieuthema’s van Eandis hun plaats in het jaarverslag. Maar met een apart milieurapport staat milieuzorg midden in de spotlights, en terecht. ‘Zin voor verantwoordelijkheid’ is één van de vijf waarden van onze onderneming en de verantwoordelijkheid voor het milieu maakt daarvan uiteraard deel uit. Natuurlijk is er ook de verdere ontwikkeling van ons technisch proefproject ‘Slimme meters’. In 2010 worden nieuwe elektronische verbruiksmeters geplaatst in de Mechelse deelgemeenten Leest en Hombeek. Het is de bedoeling de bedrijfszekerheid van de technologie uit te testen op zo’n 4 000 meters. Indien alle fasen van het project positief worden beoordeeld en kunnen kaderen binnen de regulatoir
toegekende marge, kan in 2012 een uitgebreider pilootproject met 40 000 meters volgen en, opnieuw na evaluatie, de eventuele globale uitrol van vier miljoen slimme meters vanaf 2014.
Bezorgdheden op langere termijn De distributienettarieven voor elektriciteit en aardgas zijn op te splitsen in twee hoofdbestanddelen: de beheersbare en de niet-beheersbare kosten. De bestendiging van een maximaal kostenbewust ondernemingsbeleid vraagt permanente inspanningen om de beheersbare kosten te drukken. Door efficiëntieverbeteringen in de eigen werking, het harmoniseren van de werkmethoden en het creëren van schaalvoordeel daalden die kosten de voorbije vijf jaar substantieel. De spectaculaire stijging van de nietbeheersbare kosten en bijgevolg de toenemende druk op het distributienettarief vragen evenwel bijzondere aandacht. In 2009 werden de meerjarentarieven voor het eerst ingesteld. Uit de meest recente cijfers en geactualiseerde prognoses blijkt dat de vastgelegde tarieven voor de eerste regulatoire periode 2009-2012 niet in staat zullen zijn om de onvoorziene groei van een aantal kosten te compenseren. Dat is onder meer een gevolg van het ongekende succes van de groenestroomcertificaten en de premies voor rationeel energiegebruik. We doen daarom een dringende oproep aan de betrokken instanties om deze evolutie grondig te evalueren zodat proactief een oplossing kan worden uitgewerkt om het effect van deze spectaculair stijgende kosten tarifair en maatschappelijk aanvaardbaar te vertalen. De distributienettarieven worden bepaald op basis van de kosten met daarbovenop de zogenaamde billijke vergoeding. De aandeelhouders ontvangen een bepaald rendement op het geïnvesteerde kapitaal. Voor 2009 bedroeg het rendement op eigen vermogen 6,34 %. Bedrijfseconomisch is dat een aanvaardbaar rendement dat zeker niet overdreven is en vlot de vergelijking doorstaat met andere sectoren. Het is logisch dat iemand die investeert in een
5
bepaalde activiteit daarvoor een vergoeding krijgt. Het behoort tot de economische logica dat nieuwe investeringen zullen uitblijven als financieringen van investeringen niet worden vergoed. Koken kost geld. De gemengde sector staat op technisch vlak voor aanzienlijke investeringen. Die vloeien niet voort uit onze eigen exploitatiebehoeften, maar zijn het gevolg van wettelijke verplichtingen of te verwachten ontwikkelingen die we niet in de hand hebben. Voor de volgende jaren verwacht Eandis een structureel financieringstekort voor de realisatie van de investeringen op het huidige niveau. De komende jaren willen we dan ook actief op zoek gaan naar bijkomende financieringsbronnen.
Eandis, een onderneming voor en door mensen Onze dienstverlening evolueert. Maar zit ze ook goed? Onze klanten vormen de permanente waardemeter voor onze dagelijkse ambities. Zij bepalen in grote mate de maatschappelijke perceptie van onze onderneming. Klanten zijn vandaag mondig en veeleisend. Een gereguleerde omgeving als de onze maakt daarop geen uitzondering. Integendeel, ‘gebonden’ klanten verwachten quasi onvoorwaardelijk de onberispelijke dienstverlening waarop zij recht hebben. Daartoe zullen wij ook in 2010 onze processen verder herzien tegen de achtergrond van klantvriendelijkheid en zullen we ze nog beter op elkaar afstemmen.
6
Maar niets van dat alles kan zonder mensen. In 2009 mocht Eandis haar 4 000ste medewerker begroeten, een mijlpaal met grote betekenis. De aangroei van het personeelsbestand in 2009 is opmerkelijk, zeker in een periode die was gekenmerkt door financiële onzekerheid en verminderde economische activiteit. Positieve cijfers inzake tewerkstelling vormen op zich al een lichtpunt, maar voor Eandis is die werkgelegenheid zelf niet de focus. Primordiaal voor onze onderneming is de betekenis van die werkgelegenheid om onze doelstellingen en maatschappelijke opdrachten te kunnen realiseren. Niet alleen vandaag, maar ook morgen. Competente, dynamische en gemotiveerde medewerkers zijn het cruciale menselijke kapitaal van onze onderneming. Ze geven vorm aan onze dienstverlening, onze resultaten en onze toekomst. Ik zet graag een pluim op de hoed van al onze personeelsleden die zich dag in dag uit, voor en achter de schermen, inzetten om hun job met grote beroepsernst, competentie én aandacht voor innovatie uit te voeren. Aan allen mijn hartelijke dank en proficiat voor de vele verwezenlijkingen en initiatieven in het voorbije jaar.
Geert VERSNICK Voorzitter Raad van Bestuur
Eandis in een oogopslag Eandis is het onafhankelijk dienstverlenend bedrijf dat de exploitatie verzorgt voor de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas: Gaselwest, Imea, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas. Eandis is actief in 239 steden en gemeenten. Eandis telt 4 153 medewerkers.
Eandis, altijd in uw buurt De inwoners van 239 steden en gemeenten mogen op onze dienstverlening rekenen.
Werkingsgebied Eandis voor elektriciteit Baarle-Hertog
Essen
Hoogstraten Ravels
Kalmthout
De Haan
Sint-Laureins Damme Brugge
Werkingsgebied Eandis voor elektriciteit Jabbeke
Nieuwpoort
Koksijde
Maldegem
Zedelgem Oostkamp
Ichtegem
Beernem
De Panne
Nieuwpoort
Koksijde
Veurne
Stekene Wachtebeke Moerbeke Evergem
Zomergem Lovendegem
Lochristi
Lokeren
Sint-Niklaas
Waasmunster
Essen
Antwerpen
Beveren
Schoten
Schilde Zoersel Wijnegem
Zwijndrecht
Wommelgem Borsbeek Ranst Mortsel Edegem Kruibeke Hove Aartselaar Temse Kontich Lint Lier Schelle Baarle-Hertog
LangemarkPoelkapelle
Zonnebeke
Ieper
Hamme
Nevele
Ruiselede
Gent
Destelbergen Laarne
Zele
Kalmthout
Wuustwezel
Berlare
Lille
OudTurnhout
Hoogstraten Bornem
Arendonk
Retie Dessel
Kasterlee
Vorselaar
Zandhoven Grobbendonk Herentals Olen Herenthout
Mol Geel
Balen Meerhout
Berlaar
Westerlo
SintAmands
Keerbergen Wetteren Wichelen Buggenhout op-denLatem Melle Tremelo Lebbeke De Pinte Bos Aarschot Zichem Frasnes-Lez-Anvaing Boortmeerbeek Merelbeke Zemst Meise Opwijk Lede Haacht Rotselaar Oosterzele Merchtem Aalst SintGrimbergen Vilvoorde Lievens- ErpeGavere Houtem Mere Zingem Asse Herent Kruishoutem Wemmel Machelen Affligem Haaltert Zwalm Kortenberg Waregem Denderleeuw Ternat Zaventem Leuven Oudenaarde Zottegem Herzele Kuurne Liedekerke WortegemKraainem Dilbeek Deerlijk Petegem Roosdaal Boutersem Wezembeek- Bertem Horebeke Brussel Anzegem Oppem Ninove Bierbeek Lennik Tervuren Tienen Lierde SintMaarkedal Brakel Kortrijk Zwevegem Huldenberg Pieters- Drogenbos Geraardsbergen Hoegaarden Avelgem Kluisbergen Leeuw Linkebeek Overijse Hoeilaart Beersel SintMont- Ronse Genesiusde-l'Enclus Spiere-Helkijn Rode Halle Ellezelles Bever Celles
Diest
Diest
Deinze
Dentergem Meulebeke Oostrozebeke Roeselare Izegem Ingelmunster Wielsbeke
Moorslede Poperinge
Kaprijke Eeklo Waarschoot
Sint GillisWaas
Assenede
Turnhout
Gaselwest
Ardooie
Houthulst Staden
Vleteren
Beerse Malle
Boom Duffel Rumst HeistPuurs Ravels SintOp-DenKatelijneWillebroek Berg Hulshout Putte Waver Herselt Kortemark Dendermonde Lichtervelde MerksplasMechelen SintBonheiden Rijkevorsel Londerzeel KapelleMartensTielt ScherpenheuvelStabroek Keerbergen Wetteren Pittem Kapellen Buggenhout op-denDeinze Brecht Arendonk Knokke-Heist Latem Wichelen Turnhout Melle Zichem Tremelo Lebbeke De Pinte OudBos Aarschot Alveringem Lo-Reninge Boortmeerbeek Beerse Ardooie Brasschaat Merelbeke Houthulst Zemst Turnhout Dentergem Blankenberge Meise OpwijkMalle Lede Haacht Rotselaar Meulebeke Nazareth Staden Zulte Oosterzele Merchtem Grimbergen Aalst SintSint-LaureinsOostrozebeke Roeselare Izegem Retie Antwerpen De Haan LangemarkSchoten Vilvoorde Gavere Zuienkerke PoelkapelleDamme Beveren Lievens- ErpeLille Schilde Zoersel Ingelmunster Sint Houtem Mere Dessel Kasterlee Wielsbeke BredeneVleteren Zingem Asse Herent Wijnegem Assenede Kruishoutem Wemmel GillisMachelen Affligem Zwijndrecht Haaltert Brugge Oostende Moorslede Vorselaar Kaprijke Zwalm Waas Stekene Wommelgem Kortenberg Zandhoven Waregem Denderleeuw Jabbeke Eeklo Ternat Zaventem Mol Maldegem Borsbeek Ranst Wachtebeke Leuven Grobbendonk Oudenaarde Zottegem Zonnebeke Poperinge Ieper Herzele Kuurne WortegemKraainem Mortsel Liedekerke Dilbeek Herentals Moerbeke Deerlijk Geel Petegem Roosdaal Olen Boutersem Wezembeek- Bertem Wevelgem Edegem Kruibeke Balen Sint-Niklaas Horebeke Waarschoot Brussel Anzegem Oppem Beernem Hove Evergem Ninove Bierbeek Herenthout Aartselaar Knesselare Temse Wervik Oostkamp Lennik Zedelgem Tervuren Tienen Kontich Lint Lier Meerhout Ichtegem Menen Zomergem Waasmunster Brakel Lierde Schelle Berlaar SintKortrijk Zwevegem Lochristi Lokeren Maarkedal Drogenbos Huldenberg Westerlo Lovendegem PietersGeraardsbergen Heuvelland Boom Hoegaarden Avelgem Kluisbergen Duffel Bornem Rumst Aalter Leeuw Hamme HeistMesen Linkebeek Overijse SintPuurs Hoeilaart Op-DenZele Wingene Nevele SintKatelijneBeersel Hulshout SintCominesRonse Willebroek Berg Ruiselede Gent Destelbergen MontPutte Waver Amands GenesiusLaarne Herselt de-l'Enclus Warneton Spiere-Helkijn Berlare Kortemark Dendermonde Lichtervelde Mechelen Rode Halle SintBonheiden Ellezelles Bever Londerzeel KapelleMartensCelles Tielt ScherpenheuvelPittem
Alveringem Lo-Reninge
Knesselare Aalter
Wingene
Veurne
De Panne
Brecht
Brasschaat
Zuienkerke
Bredene
Merksplas
Rijkevorsel
Stabroek Kapellen
Knokke-Heist Blankenberge
Oostende
Wuustwezel
Wevelgem Wervik
Menen
Heuvelland Mesen CominesWarneton
Nazareth
Zulte
Imewo Intergem Iveka Iverlek
Werkingsgebied Eandis voor aardgas
IMEA
Frasnes-Lez-Anvaing
Sibelgas Baarle-Hertog Essen
Hoogstraten Ravels
Kalmthout
Wuustwezel Merksplas
Stabroek Kapellen Brasschaat
Knokke-Heist Blankenberge De Haan Bredene
Zuienkerke
Koksijde
Ichtegem
Maldegem
Zedelgem Oostkamp
Beernem
De Panne
Knesselare Aalter
Wingene
Veurne
Assenede
Kaprijke
Jabbeke
Nieuwpoort
Sint-Laureins
Damme Brugge
Oostende
Ruiselede
Stekene
Eeklo Waarschoot
Wachtebeke Moerbeke
Lokeren
Gent
Destelbergen Laarne
Schilde
Kruibeke
Waasmunster
Zele
Schoten
Brecht
Wijnegem Wommelgem Borsbeek Ranst Mortsel
Temse Lochristi
Hamme Nevele
Antwerpen Beveren Zwijndrecht
Sint-Niklaas
Evergem
Zomergem Lovendegem
Sint GillisWaas
Rijkevorsel
Bornem SintAmands
Edegem Hove Aartselaar Schelle Kontich Lint
Boom Rumst Puurs Willebroek
Lier
Duffel SintKatelijneWaver
Beerse
Turnhout
Malle Zoersel
Lille
Putte
Arendonk
Retie Dessel
Kasterlee
Vorselaar Zandhoven Grobbendonk Herentals Olen Herenthout Berlaar
OudTurnhout
Mol Geel
Balen Meerhout
Westerlo HeistOp-Den- Hulshout Berg Herselt
Berlare Dendermonde Mechelen SintBonheiden Londerzeel KapelleMartensScherpenheuvelKeerbergen Wetteren Wichelen Buggenhout Op-DenLatem Melle Tremelo Lebbeke Diest Bos Aarschot Zichem Boortmeerbeek De Pinte Zemst Dentergem Meise Opwijk Merelbeke Lede Haacht Rotselaar Meulebeke Staden Nazareth Zulte Merchtem Grimbergen Aalst Oosterzele SintRoeselare Izegem Oostrozebeke ErpeLangemarkVilvoorde Gavere LievensMere Poelkapelle Ingelmunster Vleteren Houtem Wielsbeke Zingem Asse Herent Kruishoutem Wemmel Machelen Affligem Haaltert Moorslede Zwalm Kortenberg Waregem Denderleeuw Ternat Zaventem Leuven Oudenaarde Zottegem Herzele Zonnebeke Poperinge Ieper Kuurne Liedekerke WortegemKraainem Dilbeek Deerlijk Petegem Roosdaal Boutersem Wezembeek- Bertem Wevelgem Anzegem Horebeke Brussel Oppem Ninove Bierbeek Kortrijk Wervik Lennik Tienen Lierde Tervuren Menen SintMaarkedal Brakel Zwevegem Huldenberg Drogenbos PietersGeraardsbergen Heuvelland Hoegaarden Kluisbergen Avelgem Leeuw Mesen Linkebeek Overijse Hoeilaart Beersel SintCominesRonse MontGenesiusWarneton de-l'Enclus Spiere-Helkijn Rode Ellezelles Halle Celles Bever Kortemark
Alveringem
Lo-Reninge
Houthulst
Lichtervelde
Pittem Ardooie
Tielt
Deinze
Frasnes-Lez-Anvaing
7
Eandis vormt in de vrije energiemarkt een cruciale schakel tussen producenten en verbruikers.
producenten elektriciteit
CREG/VREG
distributienetbeheerders
invoerders aardgas
Elia
Fluxys
klanten leveranciers
Structuur van de Eandis-groep
Deelnemers
Structuur van de Eandisgroep.
70 %
30 %
Gemeenten
Electrabel
7 distributienetbeheerders 100 % Eandis
Werkmaatschappij Filialen
De Stroomlijn
Indexis
67 %
70 %
De Stroomlijn De Stroomlijn is een klantencommunicatiecentrum. Eandis is eigenaar van 1 648 aandelen De Stroomlijn op een totaal van 2 500 aandelen, hetzij 67 % min 2 aandelen. Twee leden van het Managementcomité van Eandis, met name de heren Luc De Bruycker en David Termont, houden elk één aandeel in de cvba De Stroomlijn aan. De overige aandelen van De Stroomlijn zijn in het bezit van de Tussengemeentelijke Maatschappij der Vlaanderen voor Watervoorziening cvba (TMVW) voor 849 aandelen en de heer Ludy Modderie, directeur-generaal TMVW, voor één aandeel.
Indexis Indexis is een filiaal van de Vlaamse en Waalse operatoren Eandis en ORES en levert een aantal diensten met betrekking tot de vrije energiemarktprocessen. Indexis is een federaal bedrijf, dat verbruiksgegevens op een onafhankelijke en vertrouwelijke manier beheert. Eandis is op 31 december 2009 eigenaar van 2 251 290 aandelen Indexis op een totaal van 3 216 131 aandelen, wat overeenkomt met 70 %. De overige aandelen zijn in het bezit van ORES cvba (964 839 aandelen), en van de heren Guy Peeters en Jacques Hugé (elk voor 1 aandeel).
8
Cijfers 2009 Eandis realiseert een quasi stabiele omzet over de voorbije drie jaar.
Omzet (in miljoen €) 1 200
1 000
800
600
400
200
0 2006
De economische crisis laat zich duidelijk voelen in een toename van het aantal sociale klanten in 2009 (+ 22 % in vergelijking met 2008).
2007
2008
2009
Aantal sociale klanten 55 000 50 000
Elektriciteit Aardgas
45 000 40 000 35 000 30 000 25 000 20 000 15 000 10 000 2006
Sinds 2006 is het aantal Eandismedewerkers met een kwart gestegen.
2007
2008
2009
Aantal medewerkers 4400 4200 4000 3800 3600 3400 3200 3000 2006
2007
2008
9
2009
Budgetmeters elektriciteit (E) en aardgas (G) 60000
In 2009 werd de budgetmeter aardgas geïntroduceerd: reeds 4 500 dergelijke toestellen waren eind 2009 opgesteld.
50000
40000
30000
20000
E actief G actief
E opgesteld G opgesteld
10000
0 2007
2006
2008
2009
2009 was opnieuw een bijzonder sterk jaar qua investeringen.
Bruto investeringen (in mio €) 600
500
400
300
200
100
Aardgas Elektriciteit
0 2006
2007
2008
2009
Getransporteerde volumes (2007 = 100%) 120 115 110
Elektriciteit Aardgas Graaddagen
105 100 95 90 85 80 2008
2007
10
2009
Elektriciteitstransporten nemen af wegens decentrale productie en REG-inspanningen. De groei in de aardgasactiviteit blijft aanhouden.
Het enorme succes van de REG-premies vertaalt zich in een aanzienlijke energiebesparing. De opgelegde doelstellingen worden ruim overtroffen.
REG: doelstellingen en resultaten (in bespaarde GWh) 1800 1600
resultaat doelstelling
1400 1200 1000 800 600 400 200 0 2006
In 2009 haalden we met 22 minuten en 20 seconden de beste score sinds 2006 wat betreft leveringsonbeschikbaarheid.
2007
2009
2008
Leveringsonbeschikbaarheid elektriciteit (incl. onderbrekingen in transportnet)
0,8
35
0,7 0,6 30 0,5 0,4
duur (in min/j ) frequentie (# getroffen cabines/#cabines) 25
0,3 0,2 0,1
20 minuten
0,0 2006
2007
2008
11
2009
frequentie
Voorstelling van de vennootschap Bestuursorganen (samenstelling per 3 maart 2010) Raad van Bestuur
Voorzitter
1ste Ondervoorzitter
2de Ondervoorzitter
3de Ondervoorzitter
Geert Versnick
Luc Dehaene
Cathy Plasman
Sophie Dutordoir
Leden
Jos Ansoms
Alfred Becquaert
Ann Coolsaet
Christiaan De Groof
Mike Nachtegael
Dirk Otte
André Sarens
Filip Thienpont
Bart Martens
Johan Timmermans
Patrick Mensalt
Louis Tobback
Secretaris
Paul Van de Casteele
Daniël Vanpoucke
12
Dirk Vansina
Tom Vervoort
Nick Vandevelde
Uitvoerend Comité
Managementcomité
Voorzitter Voorzitter Luc Dehaene Guy Peeters 2de Ondervoorzitter Ondervoorzitter Cathy Plasman Luc De Bruycker Leden Leden Jos Ansoms Geert Craeynest Ann Coolsaet Frank Demeyer Bart Martens Luc Desomer Patrick Mensalt Paul Gistelinck Mike Nachtegael Erwin Herzeel Dirk Otte David Termont Filip Thienpont Stefan Vancampenhout Johan Timmermans Walter Van den Bossche Louis Tobback Paul Van de Casteele Daniël Vanpoucke Dirk Vansina Tom Vervoort Secretaris Nick Vandevelde
Auditcomité Voorzitter Jos Ansoms Leden André Sarens Louis Tobback Paul Van de Casteele Geert Versnick Secretaris Nick Vandevelde
HR-Comité Voorzitter Geert Versnick Leden Jos Ansoms Alfred Becquaert Luc Dehaene Cathy Plasman Secretaris Nick Vandevelde
Managementcomité Eandis. Vlnr: Stefan Vancampenhout, Luc De Bruycker, Erwin Herzeel, Guy Peeters, Geert Craeynest, Walter Van den Bossche, Paul Gistelinck, David Termont, Luc Desomer en Frank Demeyer.
13
Administratieve gegevens •
Oprichting op 29 april 2002 te Brussel (onder de naam Electrabel Netmanagement Flanders nv en later Electrabel Netten Vlaanderen nv); op 30 maart 2006 omgevormd tot Eandis cvba
•
Vennootschapsvorm: cvba (coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid)
•
Zetel van de vennootschap: Brusselsesteenweg 199 in 9090 Melle (vanaf 1 januari 2008)
•
Ondernemingsnummer 0477.445.084
•
Btw-nummer BE 0477.445.084 - RPR Gent
•
Geregistreerd aannemer onder nr. 04.27.11
•
Website: www.eandis.be
•
Algemeen correspondentieadres: Eandis cvba Brusselsesteenweg 199 9090 Melle
Nuttige contacten •
Algemeen nummer 078 35 35 34 werkdagen 8-20 uur, zaterdag 9-13 uur vragen over nieuwe aansluitingen, verzwaren van aansluitingen, verplaatsen en vervangen van meters, vragen over de opneming van meterstanden, rationeel energiegebruik (REG), budgetmeters en dienstverlening sociale leverancier
•
Gasreuk 0800 65 0 65 - 24 uur op 24 en 7 dagen op 7
•
Storingen en defecten 078 35 35 00 - 24 uur op 24 en 7 dagen op 7
•
Doven en slechthorenden kunnen gasreuk, storingen en defecten melden via sms-codebericht naar 0477 77 70 80 - Meer info op www.eandis.be
•
Defecte straatlampen 0800 6 35 35 - www.straatlampen.be - 24 uur op 24, 7 dagen op 7
•
Ombudsdienst 0800 60 001 werkdagen 8-20 uur, zaterdag 9-13 uur Postbus 60, 9090 Melle
14
Kencijfers op 31 december 2009 Eandis Financieel Balanstotaal
1 088 miljoen euro
Omzet
1 097 miljoen euro
Personeel Aantal personeelsleden • Kaderleden • Uitvoerend
4 153 727 3 426
Voltijds equivalent (VTE) • Kaderleden • Uitvoerend
4 041,07 722,91 3 318,16
Exploitatiecijfers (in opdracht van de distributienetbeheerders) Aankopen Bedrag geplaatste bestellingen namens distributienetbeheerders (euro)
751 924 481
Aantal medewerkers gecontracteerde aannemers (VTE)
2 032
Uitbating en Beheer Netten Gerealiseerd investeringsbudget 2009 (bruto, in mio €, excl. Slimme meters/netten en Clearing House)
555,5
Voorzien investeringsbudget 2010 (bruto, in mio €, excl. Slimme meters/netten en Clearing House)
640,7 59 897 23 842 36 055
Nieuwe aansluitingspunten • Elektriciteit • Aardgas Nieuw aangelegd elektriciteitsnet (km)
2 163
Nieuw aangelegd aardgasnet (km)
1 252 22 minuten en 20 seconden
Aantal minuten / jaar / klant leveringsonbeschikbaarheid via middenspanningsnet Behaald percentage herstelling openbare verlichting binnen de norm
98 %
Aardgas Aansluitingspunten
1 517 843
Lagedruknet (km)
31 578
Middendruknet (km)
7 374
Elektriciteit Aansluitingspunten
2 495 199
Laagspanning
2 479 403
Middenspanning
15 796
Laagspanningsnet (km)
57 095
Middenspanningsnet (km)
31 683
Lampen openbare verlichting, monumentenverlichting, verkeerssignalisatie ...
800 512
15
Rationeel energiegebruik (REG) Primaire energiebesparing
1 669 GWh
Toegekende REG-premies
200 184
Bedrag uitgekeerde premies
37 715 639 euro
Aantal inschrijvingen voor de energieboekhoudsoftware
5 646
Sociale openbaredienstverplichtingen Toegangspunten toegewezen aan DNB als sociale leverancier: • Elektriciteit • Aardgas
52 426 39 956
Opgestelde budgetmeters elektriciteit
55 067
Opgestelde budgetmeters aardgas
4 498
Budgetmeters elektriciteit geplaatst tijdens boekjaar
6 599
Budgetmeters aardgas geplaatst tijdens boekjaar
4 498
Actieve budgetmeters elektriciteit Actieve budgetmeters aardgas Oplaadpunten budgetmeterkaarten Aantal opladingen elektriciteit
31 701 4 488 287 307 617
Aantal opladingen aardgas
18 261
Totale omzet SODV-klanten
94 620 059 €
Omzet opladingen budgetmeters
18 175 129 €
LAC-zittingen
1 619
LAC-dossiers
73 806
Klantencontacten Klantenkantoren
25
Bezoekers klantenkantoren
260 642
Telefonische oproepen callcenter Gemiddeld aantal bezoekers website per maand
1 576 541 115 360
Meteropneming Verzamelde meterstanden (jaarlijkse en maandelijkse opnemingen) Meetpunten via telelezing
7 320 000 19 600
16
Aandeelhouders De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas zijn de aandeelhouders van Eandis: Distributienetbeheerder
Aantal aandelen
% op totaal
Gaselwest
57 830
16,60
IMEA
47 944
13,76
Imewo
78 105
22,42
Intergem
38 139
10,94
Iveka
49 976
14,34
Iverlek
67 701
19,43
Sibelgas
8 736
2,51
TOTAAL
348 431
100,00
Door de heroriëntering van IGAO per 1 januari 2009 is de aandeelhoudersstructuur binnen Eandis enigszins gewijzigd. De Eandis-aandelen in bezit van IGAO, namelijk 30 606 aandelen, zijn op 1 januari 2009 overgedragen naar respectievelijk IMEA (20 112 aandelen), Iveka (8 780 aandelen) en Intergem (1 714 aandelen). Het kapitaal van elk van deze distributienetbeheerders is op zijn beurt in handen van diverse openbare besturen (gemeenten en provincies) voor 70 % en van de naamloze vennootschap Electrabel voor 30 %.
17
Missie, visie, strategie, waarden Missie De missie geeft aan wat onze reden van bestaan is. Energie is een basisbehoefte voor iedereen. Wij brengen, met aandacht voor mens en omgeving, dag en nacht elektriciteit en aardgas op een betrouwbare en veilige manier tot bij elke klant in ons werkingsgebied. Vanuit onze maatschappelijke opdracht bevorderen wij het zuinig gebruik van energie en organiseren wij de energielevering bij mensen met betaalmoeilijkheden.
Visie De visie geeft aan waar de organisatie heen wil op middellange termijn. We streven voortdurend naar meerwaarde voor de aandeelhouders, de klanten, de medewerkers en de overheid en willen daarom: • symbool staan voor een kwaliteitsvolle dienstverlening • het referentiepunt zijn voor alle nutsbedrijven in België • de maatschappelijke rol vervullen die de overheid van ons verwacht • een aantrekkelijk bedrijf zijn op de arbeidsmarkt • de marktwaarde van Eandis optimaliseren.
Strategie De strategie zegt hoe de organisatie haar visie wil realiseren. Door: • permanent te werken aan de competentie en de tevredenheid van de medewerkers • aandacht te hebben voor veiligheid en milieu • initiatieven te bevorderen en door: • onze processen actief te beheren • op ethische wijze te ondernemen • gericht communicatie te voeren en tevens te garanderen dat we: • diensten verlenen op de meest klantgerichte manier • beantwoorden aan de eisen van de regulatoren • onze financiële performantie verhogen beogen we aandeelhouderswaarde te optimaliseren op korte en lange termijn.
Waarden De waarden geven aan hoe de individuele medewerkers de visie van het bedrijf realiseren. Bij de uitvoering van onze activiteit houden we vijf basiswaarden voor ogen: • klantgerichtheid • performantie • onafhankelijkheid • aandacht voor de medewerkers • zin voor verantwoordelijkheid.
18
Verslag van de Raad van Bestuur Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen wij u verslag uit over de activiteiten van Eandis cvba tijdens het zevende boekjaar van de vennootschap. In het activiteitenverslag vindt u de belangrijkste gebeurtenissen en evoluties van de voorbije verslagperiode. Tevens leggen wij u de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening voor, houdende de balans, de resultatenrekening met commentaar en de toelichting, afgesloten per 31 december 2009, en de winstverdeling. In het kader van haar onderzoek naar de naleving van de voorwaarden opgelegd aan de werkmaatschappijen heeft de Vlaamse energieregulator VREG op 29 oktober 2009 beslist dat de zeven gemengde distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas in Vlaanderen (Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas) een beroep mogen doen op de werkmaatschappij Eandis. De VREG heeft daarbij gedoogd dat het ene aandeel in Laborelec dat thans nog in het bezit is van Eandis, pas tegen 31 december 2010 zal afgestaan zijn. De Algemene Aandeelhoudersvergadering heeft op 30 april 2009 een wijziging aan de statuten van de vennootschap goedgekeurd. Deze wijziging betrof een aanpassing van het maatschappelijk doel (artikel 2 van de statuten) dat zodanig werd geherformuleerd dat de dienstverlening aan de netgebruikers en andere marktactoren nu uitdrukkelijk wordt vermeld en de activiteit ‘informatieen communicatiesignalen’ (d.i. de vroegere teledistributieactiviteit) werd geschrapt. Voorts werden er aanpassingen goedgekeurd aan artikel 16 (opname van de bepaling van artikel 19, §2 van de besluiten van de netbeheerders) en artikel 20.A (regeling m.b.t. Voorzitter en Ondervoorzitter van het Uitvoerend Comité en de Raad van Bestuur). Deze statutenwijziging werd gepubliceerd in de Bijlagen tot het Belgisch Staatsblad op 23 juni 2009.
Op 1 januari 2009 werd het aandeelhouderschap van de onderneming herschikt ingevolge de opsplitsing van de distributienetbeheerder IGAO, die daardoor ophield te bestaan. De aandelen in Eandis die IGAO tot op dat ogenblik aanhield, werden verdeeld over de bestaande distributienetbeheerders IMEA, Intergem en Iveka, die de activiteiten van IGAO voortzetten. Deze aandelenherschikking heeft geen enkele invloed gehad op het totale kapitaalbedrag, noch op het aantal uitstaande kapitaalaandelen van de onderneming. Er zijn geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het verkrijgen van eigen aandelen. Er is geen verwerving van aandelen van de moedervennootschap of door een dochtervennootschap. De vennootschap heeft geen bijkantoren. Eandis heeft - in overeenstemming met de oorspronkelijke afspraken – haar kapitaalparticipatie in Indexis cvba afgebouwd van 75,91 % naar 70,00 %. De overige 30 % van het Indexis-kapitaal is in handen van ORES cvba, de werkmaatschappij voor de Waalse gemengde distributienetbeheerders voor aardgas en elektriciteit. De heer Guy Peeters, directeur-generaal en voorzitter van het Eandis-Managementcomité, is als aandeelhouder tot Indexis toegetreden (1 kapitaalaandeel). De consolidatie van de rekening van Eandis cvba met haar beide dochterondernemingen gebeurt volgens de zogenaamde integrale consolidatie. Samengevat komt het erop neer dat de activa en passiva en kosten en opbrengsten van de drie vennootschappen worden opgeteld, na eliminatie van de wederzijdse vorderingen en schulden en de kosten en opbrengsten. De geconsolideerde balans sluit per 31.12.2009 af met een totaal van 1 102 859 056,03 euro t.o.v. een vergelijkbaar cijfer van 1 189 842 469,47 euro voor het boekjaar 2008.
19
Op het vlak van de geconsolideerde resultatenrekening, wordt onder ‘winst van het boekjaar’ een nihil resultaat genoteerd aangezien door de betrokken vennootschappen aan kostprijs wordt gewerkt. Er zijn geen verdere wijzigingen in de consolidatiekring te melden. Er is geen tegenstrijdigheid van belangen vastgesteld conform artikel 523 van het Wetboek van Vennootschappen. De vennootschap heeft tot op heden geen beroep gedaan op het publieke spaarwezen. De vennootschap gebruikt geen afgeleide financiële instrumenten (‘derivaten’) op een wijze die van betekenis is voor de beoordeling van haar activa, passiva, financiële positie en resultaat. Op het vlak van onderzoek en ontwikkeling heeft Eandis in 2009 haar activiteiten bestendigd. In 2009 werd een Europees octrooi verkregen voor het door haar ontwikkelde concept voor datacommunicatie over laagspanningsnetten dankzij filtering en poorten met breedbandverbindingen (Power Line Communications - PLC). Een wereldwijde octrooiaanvraag voor deze toepassing is momenteel nog in behandeling.
20
Bovenop de vergoeding die door de Algemene Vergadering werd vastgelegd voor de controlewerkzaamheden uitgevoerd door de commissaris van de vennootschap, met name Deloitte Bedrijfsrevisoren met als vaste vertegenwoordiger de heer Dirk Cleymans, werd een netto bedrag van 619 918 euro toegekend. Dit bedrag kadert binnen het door het Auditcomité daartoe goedgekeurd budget. De onderneming wordt in haar werking geconfronteerd met een aantal onzekerheden en risico’s. Zij houdt deze onzekerheden en risico’s evenwel maximaal onder controle of reduceert ze door een permanente opvolging en door de implementatie van diverse procedures en punctuele maatregelen. In de loop van 2009 werd door middel van het project ‘Integraal Risicobeheer’ een aanvang gemaakt met een nog meer doorgedreven gestructureerde aanpak van het risicobeheer. In een eerste fase heeft dit project betrekking op een beperkt aantal diensten. Het is de bedoeling deze aanpak uit te rollen in de hele onderneming.
de Raad van Bestuur, 3 maart 2010
Activiteitenverslag
Energie is en blijft een basisbehoefte voor iedereen. Daarom wil Eandis slim investeren en innoveren in ecologisch interessante en economisch verantwoorde projecten voor de samenleving van morgen.
21
Energie is en blijft een basisbehoefte voor iedereen. Vanuit die idee brengt Eandis, met de passende aandacht voor mens en milieu, elektriciteit en aardgas op een betrouwbare en veilige manier tot bij elke klant in ons werkingsgebied. We doen dat vierentwintig uur op vierentwintig, zeven dagen op zeven. Vanuit onze maatschappelijke betrokkenheid bevorderen wij het zuinig en rationeel energiegebruik en staan wij in voor de energielevering bij mensen met betaalmoeilijkheden. Dat is de bestaansreden van Eandis en dat is tevens de uitdagende missie die we met z’n allen elke dag opnieuw willen waarmaken. Vanuit haar centrale rol in de energievoorziening heeft Eandis zich tot doel gesteld voortdurend meerwaarde te creëren voor haar aandeelhouders, haar klanten, haar medewerkers en de diverse overheden. Dat willen we als bedrijf bereiken dankzij een kwalitatieve dienstverlening. We willen voor alle nutsbedrijven in België het referentiepunt zijn. De maatschappelijke rol die de overheden van Eandis verwachten, willen we op een correcte wijze vervullen. Op de arbeidsmarkt wil Eandis zich profileren als een aantrekkelijke werkgever. En ten slotte wil Eandis haar eigen marktwaarde optimaliseren. De negen strategische doelstellingen die Eandis voor zichzelf heeft vooropgezet, zijn hiervan de concrete vertaling. In dit activiteitenverslag rapporteren we over hoe Eandis, haar bestuur, haar management en al haar medewerkers, deze doelstellingen in 2009 hebben omgezet in concrete daden en realisaties.
Diensten verlenen op meest klantgerichte manier
Financiële performantie verhogen
Financieel perspectief
Beantwoorden aan eisen regulatoren
Klantenperspectief
Voor Eandis werd 2009 op die manier een jaar van
Actief processen beheren Op ethische wijze ondernemen
Gerichte communicatie voeren
Perspectief interne bedrijfsprocessen Aandacht hebben voor veiligheid en milieu
Initiatieven bevorderen
U zult merken dat 2009 een jaar is geworden waarin we vele toekomstgerichte projecten op de rails hebben gezet, projecten die soms pas in de loop van de volgende jaren ten volle hun maatschappelijk belang zullen aantonen.
investeren en innoveren in economische en ecologische projecten voor de samenleving van morgen
Permanent werken aan competentie en tevredenheid medewerkers
Groei- en leerperspectief
Negen strategische doelstellingen
Samengevat: Eandis wil slim investeren in een energiezuinige welvaartsmaatschappij, maar met een betaalbare invulling, met duidelijke regels en zonder al te veel administratieve overlast. Daartoe is er nood aan een adequaat besluitvormingskader en aan duidelijke afspraken met de diverse overheden over de rol van de distributiesector en de financiering van de toekomstige uitdagingen.
22
Enkele opvallende werken uitgevoerd in 2009 Elke dag opnieuw zijn onze ploegen in weer en wind aan de slag om aansluitingen te realiseren, om cabines te vernieuwen, om nieuwe netten aan te leggen, en nog zoveel meer. Vaak onopvallend, soms met enige hinder, maar wel altijd essentieel om de energiebevoorrading van onze klanten te verzekeren. Sommige infrastructuurwerken springen er uit, omwille van hun complexiteit, hun opvallende locatie of hun spectaculaire uitvoering. Een kort overzicht voor 2009, kriskras uit het hele werkingsgebied.
Vernieuwde schakelpost in de Antwerpse Boerentoren Iedereen kent de Boerentoren die de Antwerpse skyline domineert, de allereerste wolkenkrabber op het Europese vasteland. Maar minder bekend is dat dit imposante gebouw sinds vorig jaar in de kelderruimten een totaal vernieuwde 15 kV-schakelpost van IMEA herbergt, cruciaal voor een betrouwbare elektriciteitsvoorziening in de Antwerpse binnenstad. De afdeling Bedrijfsvoering stond in voor deze realisatie.
Historische cabine in Abdij van het Park te Heverlee Respect voor de omgeving: soms vormt dit principe een ernstige uitdaging voor een hedendaags distributiebeheer. Maar met veel creativiteit en goede wil van alle betrokken partijen leidt dit soms tot mooie resultaten. Op de site van de Abdij van het Park te Heverlee werd een elektriciteits- en aardgascabine onopvallend ingeplant in de historische gebouwen, zonder dat op de kwaliteit van de distributie moest worden ingeboet.
Aansluiting van windturbines in Kortrijk Overal in Vlaanderen wordt Eandis geconfronteerd met de vraag om productieinstallaties voor hernieuwbare energie aan te sluiten op het distributienet. Een spectaculair voorbeeld hiervan was de aansluiting van drie windturbines langs de E17-snelweg in Kortrijk op het distributienet van Gaselwest.
23
Aardgasnetuitbreiding in Zenne-Dender Toenemende gasverbruiken vergen in het infrastructuurgebied Zenne-Dender een significante uitbreiding van de gasnetten. Bovendien worden de gasnetten van Sibelgas/Sibelga en Iverlek gescheiden. Op middendrukniveau werd een leiding aangelegd tussen Sint-Pieters-Leeuw en deelgemeente Alsemberg. De dwarsing van de Zenne, het kanaal en de TGVspoorlijn zorgde voor een bijkomende moeilijkheidsgraad.
Kunstige gascabine in Park Spoor Noord (Antwerpen) Sinds 2009 heeft de Stad Antwerpen er een nieuw park bij: Park Spoor Noord. Eandis zorgde ervoor dat de gascabine op een esthetisch fraaie manier werd geïntegreerd in de omgeving, met zelfs een educatief tintje.
Westvleteren: gas bij de trappisten De paters van de Sint-Sixtusabdij in Westvleteren zijn bij de bierliefhebbers wereldberoemd om hun trappistenbier. Eandis is dan ook fier dat het klooster en de brouwerij sinds kort zijn omgeschakeld op aardgas. Meteen werd de hele wijk Paterhoek ontsloten voor aardgas.
Melle: gestuurde onderboring van Ringvaart Letterlijk aan de voordeur van de Eandis-hoofdzetel in Melle moest het gasnet worden vernieuwd omwille van renovatiewerken aan de brug over de Ringvaart. Er werd gekozen voor een gestuurde onderboring om de gasleidingen aan de overkant van de Ringvaart te krijgen. Een klus voor specialisten, die vlot werd geklaard.
Energiezuinige openbare verlichting in Lillo Midden in het Antwerpse havengebied ligt het oude polderdorpje Lillo. In dat authentieke dorpskader werd de openbare verlichting volledig gerenoveerd. De allernieuwste energiezuinige technieken werden er aangewend met respect voor een decoratieve vormgeving.
Kunstig licht in Mechelen Eandis heeft meegewerkt aan het kunstproject ‘ContourLight’ in de Mechelse binnenstad, een onderdeel van het culturele stadsfestival ‘Stadsvisioenen’. Op een tiental plaatsen langs een uitgestippelde wandeling waren lichtkunstwerken opgesteld. De voeding gebeurde vanuit het openbareverlichtingsnet. De vele, ook artistieke mogelijkheden van moderne lichttoepassingen werden zo aan een breed publiek getoond.
24
Noordschote: vernieuwd transformatorstation In Noordschote (gemeente Lo-Reninge) staat een van de oudste hoogspanningsposten in het werkingsgebied van Eandis. De volledige vernieuwing van deze installaties maakte het mogelijk om talrijke luchtlijnen te verwijderen. Ongetwijfeld een verfraaiing voor het landschap van de Westhoek.
KoBra sluipt door Gent Een aantal belangrijke centrumstraten en -pleinen in Gent, zoals Korenmarkt en Emile Braunplein, wordt heraangelegd in het kader van het KoBra-project. De nutsbedrijven hebben hier meteen een hele klus aan, want de noodzakelijke werken moeten worden uitgevoerd met een minimale hinder voor het openbaar vervoer en de commerciële activiteiten. Er moet zelfs rekening worden gehouden met archeologische vondsten!
Synergiewerken in hartje Brugge Een actief minder-hinderbeleid vormt een hele uitdaging in de toeristisch belangrijke Brugse binnenstad. De collega’s uit het infrastructuurgebied Brugge-Middenkust werken nauw samen met andere nutsbedrijven (TMVW, Belgacom, Telenet en andere) in de voorbereiding en uitvoering van infrastructuurwerken. Zo slagen ze er gezamenlijk in om de hinder voor de omgeving maximaal te beperken én om kosten te besparen.
In 2009 hebben onze medewerkers 59 897 aansluitingen verricht: 23 842 voor elektriciteit en 36 055 voor aardgas. Ze legden 2 163 km nieuwe elektriciteitsleidingen en 1 252 km gasleidingen aan. Daarmee bedraagt de globale lengte van de netten waarvan Eandis de exploitatie verzorgt, nu 88 778 km voor elektriciteit en 38 952 km voor aardgas.
25
26
Investeren in de toekomst doe je niet enkel in infrastructuur, maar ook en vooral in mensen.
27
Permanent werken aan de competentie en tevredenheid van onze medewerkers Ook al zijn we een sterk technisch gericht bedrijf, Eandis wil niet enkel toekomstgericht investeren in infrastructuur, maar ook en vooral in mensen. Medewerkers kansen op ontplooiing bieden, streven naar een zo sterk mogelijke competentie bij ons personeel en werken aan een werkomgeving waarin iedereen zich goed voelt, daar draait het in ons HR-beleid om.
Aanwerven om de toekomst voor te bereiden
Eandis mag zich terecht beschouwen als een groeibedrijf.
In 2009 is Eandis zeer actief geweest op de arbeidsmarkt om nieuwe medewerkers aan te trekken. Dat resulteerde in een netto aangroei van 336 medewerkers op één jaar tijd. Begin september werd de 4 000ste Eandis-collega feestelijk verwelkomd. Op het einde van het jaar telde het personeelsbestand 4 153 personen, wat overeenstemt met 4 041 voltijds equivalente eenheden. Kandidaten komen op het jobaanbod bij Eandis af omwille van de brede waaier aan openstaande vacatures (technische jobs, jobs voor IT-specialisten en ingenieurs, administratieve jobs) en de ruime ontplooiingskansen binnen het bedrijf. Wellicht heeft ook de moeilijke economische toestand de belangstelling voor een job bij een stabiel bedrijf als Eandis aangewakkerd. Eandis mag zich terecht beschouwen als een groeibedrijf. Maar wat zijn de achterliggende redenen voor deze opmerkelijke groei? Vooreerst wil Eandis de aanwezige knowhow bestendigen. Technische competentie en ervaring zijn absolute voorwaarden om op een professionele en efficiënte manier de exploitatie van het uitgebreide distributienet te verzorgen en de maatschappelijke opdrachten te vervullen. Daarnaast is in de loop van de voorbije jaren het takenpakket van Eandis alsmaar uitgebreid. De toegenomen aandacht voor rationeel energiegebruik of de beslissingen van de diverse overheden om de distributiesector meer openbare dienstverplichtingen op te leggen, vergen de inzet van meer personeelsleden. En, ten slotte, wil Eandis ook actief inspelen op een aantal nieuwe ontwikkelingen. Voor projecten zoals Slimme meters en Slimme netten, of het inpassen van decentrale productie in het distributiebestel, zien we ons verplicht om nieuwe competenties te verwerven, onder andere door het aantrekken van beloftevolle nieuwe medewerkers.
Onthaaldag voor nieuwe personeelsleden Elke nieuwe Eandis-medewerker doorloopt een traject dat erop gericht is om hem/haar zich zo snel mogelijk te laten thuis voelen. Dat traject start al op de eerste werkdag van de nieuwe collega’s. In groep maken ze dan kennis met de basisprincipes en -waarden van de onderneming. Die dag wordt ook aangegrepen om hen praktische informatie mee te geven en een aantal collega’s te leren kennen. Het geheel is op een speelse en interactieve manier opgevat. De reacties van de deelnemers op dit onthaal zijn positief. Voor nieuwe kaderleden volgt enkele maanden na hun indiensttreding een uitgebreide en doorgedreven kennismaking met het bedrijf. Gedurende vier dagen worden ze ondergedompeld in de vele facetten van de energiesector.
28
Talent Pool In 2007 startte het initiatief ‘Talent Pool’: jonge hooggeschoolde kaderleden met een beperkte beroepservaring worden aangetrokken als ‘trainee’ om eerst in verschillende diensten ervaring op te doen vooraleer definitief in een bepaalde functie te stappen. Zij krijgen daarbij een intensieve begeleiding van collega’s met een lange ervaring. In 2009 is een derde groep talent poolers gestart. Een bewijs dat het initiatief beantwoordt aan een behoefte.
Welzijnsenquête Aandacht voor de medewerkers staat bij Eandis voorop. Daarom wilde het management een zicht krijgen op de werkbeleving en het welzijn van de medewerkers. Alle personeelsleden kregen de kans om deel te nemen. De respons was groot. De resultaten wijzen erop dat Eandis het goed doet. In vergelijking met een eerdere meting uit 2005 werden verbeteringen vastgesteld voor motivatie en absenteïsme. Deze resultaten werden verder gedetailleerd en opgesplitst over verschillende diensten; systematisch werden ze per dienst met alle medewerkers besproken en waar nodig werden acties ondernomen om knelpunten weg te werken. Dit kan gaan om acties ter verbetering van de motivatie en om beter met stress om te gaan. Op die manier blijven de resultaten van de welzijnsenquête geen dode letter, maar bieden ze kansen tot continue verbetering. Inmiddels is reeds 40 % van de acties afgerond, zo’n 52 % van de acties is momenteel in uitvoering.
Enkele innovatieve HR-instrumenten Een groeiend personeelsbestand stelt hoge eisen aan de personeelsadministratie. Om de loon- en pensioenberekeningen, het beheer van speciale prestaties en afwezigheden en de verwerking van de beroepskosten in goede banen te leiden, werd in 2009 het oude personeelssysteem vervangen. Bij de bouw van het nieuwe systeem werd veel inspraak gelaten aan de eindgebruikers. De overgang is voor het personeel zonder noemenswaardige problemen verlopen.
Top Employer: voor de tweede maal op rij Onze inspanningen inzake werksfeer, opleiding en doorgroeimogelijkheden springen in het oog en worden sterk geapprecieerd door de buitenwereld. Daarom werd Eandis voor de tweede maal op rij onderscheiden met het label ‘Top Employer’. Slechts 35 Belgische ondernemingen mogen met dit keurmerk pronken. Het jaarboek Top Employers verwoordt het als volgt: ‘Eandis is een echt groeibedrijf. Het profiel van stabiele werkgever en het beleid dat mikt op ontwikkelingskansen, ontplooiing en interne mobiliteit, zijn aantrekkelijke troeven.’
Kwaliteitslabel voor de opleidingen Het Qfor-label is een Europees kwaliteitskeurmerk voor organisaties die opleidingen en trainingen organiseren. Bij de grondige herstructurering van het opleidingsaanbod werd resoluut gekozen voor kwaliteitsverbetering: lesinhouden, aanbod, lesmateriaal, logistiek werden allemaal onder de loep genomen. De geleverde inspanningen resulteerden in het behalen van het Qfor-certificaat.
29
Onze inspanningen inzake werksfeer, opleiding en doorgroeimogelijkheden springen in het oog en worden sterk geapprecieerd door de buitenwereld.
30
We willen de impact van onze activiteiten op mensen en milieu zo beperkt mogelijk houden. Veiligheid en milieuzorg zijn dan ook absolute prioriteiten.
31
Aandacht voor veiligheid en milieu Professioneel werken met elektriciteit en aardgas: dat is onze kernopdracht, dat verwacht de samenleving van ons, daartoe worden vele van onze medewerkers opgeleid. Vandaar ook dat een veilige omgang met deze energiebronnen een absolute prioriteit is. Maar veiligheid gaat verder dan louter de fysieke bescherming van mensen en installaties. We willen de impact van onze activiteiten op de omgeving en het leefmilieu zo beperkt mogelijk houden.
Veiligheidscijfers De veiligheidsresultaten 2009 worden weergegeven in onderstaande tabel:
Veiligheid staat uiteraard ook voorop in de relaties van Eandis met de aannemers die in haar opdracht werken.
Resultaat 2009
Doelstelling 2009
Resultaat 2008
39
25
29
Frequentiegraad*
6,52
4,50
5,40
Aantal dagen werkonbekwaamheid
623
420
610
Ernstgraad**
0,10
0,09
0,11
Arbeidsongevallen met werkonbekwaamheid
De cijfers zijn duidelijk: de doelstellingen voor 2009 werden niet bereikt. Bovendien werden in de loop van het voorbije jaar negen fluïdaongevallen genoteerd, dat zijn ongevallen met de eigen producten aardgas en elektriciteit, waarvoor de norm nul bedraagt. Dat moet beter en de verantwoordelijken zijn zich hier terdege van bewust. Maar het beeld is niet over de hele lijn negatief, er waren ook lichtpunten. Zo bereikte het infrastructuurgebied IJzer-Mandel in de loop van 2009 de kaap van 1 500 dagen ongevalvrij werken, een mooie prestatie. Verschillende andere diensten haalden eveneens bemoedigende veiligheidsresultaten. Voor de teams die de gestelde veiligheidsobjectieven behalen, wacht een symbolische financiële beloning. Naar goede gewoonte schenken vele teams dat geld aan een goed doel. aantal ongevallen x 106 * Frequentiegraad = aantal risico-uren
** Ernstgraad =
aantal verloren kalenderdagen x 103 aantal risico-uren
Motivatiecampagne Het veiligheidsbewustzijn bij de medewerkers moet voortdurend onder de aandacht worden gehouden en aangescherpt. In de loop van 2009 liep een motivatiecampagne over diverse veiligheidsthema’s. Een dergelijke campagne wil de aandacht vestigen op één welbepaald deelaspect van veiligheid. Maar aan de basisattitude wordt systematisch en structureel gewerkt in alle opleidingsprogramma’s, in de teamwerking, in het aankoopbeleid, in het uittekenen van werkmethoden en processen, enz. Veiligheid staat uiteraard ook voorop in de relaties van Eandis met de aannemers die in haar opdracht werken.
32
Ontluchten van binneninstallaties voor aardgas Na elke onderbreking van de gasstroom moet de binneninstallatie bij de klant worden ontlucht om alle veiligheidsrisico’s uit te sluiten en een goede werking te waarborgen. Eandis wil dat niet langer aan de klant overlaten. Vandaar dat een specifieke opleiding op punt werd gesteld waarin onze medewerkers leren hoe zo’n ontluchting op een vakkundige en veilige manier moet worden aangepakt. Dit initiatief combineert dus klantvriendelijkheid en veiligheidsbewustzijn.
Milieu In 2009 is Eandis gestart met een doorgedreven inventarisatie van de milieu-impact van haar eigen werking. De ‘ecologische voetafdruk’ van de onderneming wordt berekend door alle mogelijke aspecten in kaart te brengen en te kwantificeren. Hoeveel kilometers leggen onze dienstwagens elk jaar af? Welke afstanden woon-werkverkeer leggen onze medewerkers elke dag af? Wat is de milieu-impact van de materialen die we gebruiken in onze opdrachten? Hoeveel en welk soort afval ‘produceren’ we? Hoe zit het met het energieverbruik van onze gebouwen? Het antwoord op deze en nog vele andere vragen is op zich al interessant, maar Eandis wil het vooral aangrijpen om te komen tot een realistisch reductieplan. We willen ook niet wachten tot de eindresultaten van deze oefening bekend zijn. Nu al worden diverse initiatieven genomen met een directe positieve impact op de ecologische voetafdruk. We noemen er slechts enkele: meer flexibiliteit voor de medewerkers om van op afstand (d.i. in een open office of thuis) te werken, het stimuleren van carpooling en het gebruik van het openbaar vervoer, een doorlichting van de eigen gebouwen waarna energiebesparende ingrepen worden doorgevoerd, deelname aan ludieke sensibiliseringsacties zoals de ‘Dikke Truiendag’ of de organisatie van een mobiliteitsdag onder de slogan ‘Ik Kyoto’. Een gewaardeerd initiatief was E-positief rijden, een opleiding waarin de deelnemers leren ecologisch en economisch verantwoord te rijden en risico’s te elimineren zonder aan rijcomfort in te boeten. Opvallend was ook dat Eandis een contract ‘derde betaler’ heeft afgesloten met De Lijn. De inspanningen voor een duurzaam woon-werkverkeer worden in 2010 voortgezet; de klemtoon ligt daarbij vooral op carpooling en een goede communicatie over de huidige maatregelen. Het project ‘ecologische voetafdruk van Eandis’ zal in 2010 concreter worden door een eerste opvolgmeting. Het project zal zeker nog doorlopen tot in het jaar 2011.
Melden van gebreken aan het net Veiligheid zit soms in kleine dingen. We hebben onze medewerkers opgeroepen om kleine problemen aan de netten te melden: een scheefgezakte paal, een door planten overwoekerde luchtlijn, een verdwenen afsluitplaatje van een OV-paal. In vele gevallen veroorzaken dergelijke mankementen misschien niet onmiddellijk een panne aan de energietoevoer, maar op termijn kunnen ze wel leiden tot stroomonderbrekingen of onveilige situaties. Tijdig verhelpen is de boodschap.
33
In 2009 is Eandis gestart met een doorgedreven inventarisatie van de milieu-impact van haar eigen werking.
34
Eandis wil de evoluties in haar sector niet gewoon maar lijdzaam ondergaan. Eandis wil deze evoluties zelf mee vormgeven door innovaties en specifieke toekomstgerichte investeringen.
35
Het bevorderen van initiatieven De distributie van energie heeft soms de naam niet uit te blinken door zijn zin voor innovatie. Ten onrechte! Eandis wil de evoluties in haar sector niet zo maar lijdzaam ondergaan. Eandis wil deze evoluties zelf actief mee vormgeven door innovaties en specifieke toekomstgerichte investeringen.
Europees octrooi voor PLC Centrale computer
Internet Verbinding met internet Aardgasmeter
Elektriciteitsmeter met filter
Slimme meters was in 2009 één van de meest besproken thema’s in de energiesector wereldwijd. Het gaat om digitale meters die kunnen communiceren in twee richtingen, van en naar de verbruikers. Velen beschouwen slimme meters als een essentieel element in de opbouw van slimme netten: flexibele distributienetten die toelaten de soms sterk wisselende vraag en aanbod van energie op elk ogenblik vlot op elkaar af te stemmen. De digitale meters verschaffen immers op quasi permanente basis gedetailleerde informatie over afnames (verbruiken) en injecties (bijvoorbeeld uit decentrale productiebronnen zoals zonnepanelen) op het distributienet, wat een correct en efficiënt beheer van de energiestromen moet mogelijk maken.
Slimme meters helpen niet alleen om het distributienet goed en betrouwbaar aan Gegevens doorsturen over het elektriciteitsnet te sturen. Ze moeten ook bijdragen tot energiebesparing bij de consument. Maar hoe slaag je erin vele tienduizenden verbruiksmeters die bij de klanten staan opgesteld, De technische een zeer betrouwbare en bedrijfszekere manier te laten communiceren met de beheerder oplossing die Eandis op van het centrale distributienet? Technisch gezien zijn er verschillende oplossingen mogelijk, waarvan communicatie over het laagspanningsnet voor elektriciteit (Power Line Communication heeft uitgewerkt, of PLC) er één is. De ingenieurs van Eandis hebben nu een specifiek concept uitgewerkt dat is inmiddels de mogelijkheid biedt dankzij filtering en poorten met breedbandverbindingen een betrouwbare communicatielijn tot stand te brengen tussen de slimme meter en het net. Het laagspanbeschermd via een ningsnet wordt zo een beetje een telecomnet. Er is reeds internationale belangstelling voor dit Europees octrooi. concept bij buitenlandse netbeheerders. De technische oplossing die Eandis heeft uitgewerkt, is inmiddels beschermd via een Europees octrooi dat voor een periode van twintig jaar haar intellectuele eigendom beschermt. Een wereldwijde octrooiaanvraag is nog in behandeling.
36
Energiediensten aan lokale besturen: een innoverende dienstverlening Lokale besturen zijn belangrijke energieverbruikers. Gemeentehuizen, schoolgebouwen, technische werkplaatsen, zwembaden en sporthallen, ziekenhuizen: voor dit soort, meestal grotere, gebouwen kan een totaaloplossing voor het energiebeheer (investeringen, onderhoud en financiering) een meerwaarde bieden en leiden tot een daadwerkelijke energie- en kostenbesparing. De mogelijkheden zijn legio: vernieuwing van stookinstallaties, relighting van publieke ruimten, een globaal lichtplan met aandacht voor energiezuinige toepassingen, verbeterde isolatie van gebouwen… Vanuit die overwegingen stapt Eandis vanaf 2010 naar de publieke aandeelhouders van de distributienetbeheerders met een brede waaier aan extra energiediensten. Het bestaande aanbod aan deze lokale besturen (bv. energiescans) wordt versterkt en verdiept. Een belangrijk element in dit vernieuwend aanbod is het luik ‘systeem van derdepartijfinanciering’: Eandis neemt de aanvankelijke investeringskost ten laste door een prefinanciering. De kostenbesparingen die de investeringen opleveren, komen onmiddellijk toe aan het lokale bestuur, dat hiermee de prefinanciering door Eandis over een vooraf bepaalde periode terugbetaalt.
Ook hier verkiest Eandis een gefaseerde aanpak waarbij voor de keuze tussen de ingediende projecten duidelijke prioriteitsregels zullen gelden en zorg wordt gedragen voor een evenwichtige spreiding van de projecten per distributienetbeheerder. Deze acties gaan gepaard met informatie en opleiding van de gemeentebesturen en hun energieverantwoordelijken.
Structurele aanpak voor het lanceren van verbetervoorstellen Voortdurend zoeken naar zinvolle vernieuwingen en verbeteringen is alleen maar mogelijk indien de bedrijfsleiding een cultuur van initiatief nemen actief ondersteunt. Want innovatie is geen zaak voor het management alleen, maar elke medewerker kan hierin worden betrokken. Om de vele ideeën die in de onderneming leven rond concrete verbeteringen te kunnen capteren, selecteren en uitwerken, werd een gestructureerde aanpak uitgetekend en ingevoerd.
Fiscale vrijstelling voor activiteiten van onderzoek en ontwikkeling De federale overheid heeft voor bedrijven die wetenschappelijke onderzoekers in dienst hebben, een fiscale gunstmaatregel uitgevaardigd, waardoor deze bedrijven genieten van een vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing. Ook Eandis kan van deze maatregel gebruik maken.
37
Vanaf 2010 stapt Eandis naar de publieke aandeelhouders van de distributienetbeheerders met een brede waaier aan extra energiediensten.
Prestigieuze bekroning voor ICT-beheer Verbeteren en innoveren kan op alle niveaus in de onderneming. De directie ICT-beheer heeft het beheer en de archivering van bedrijfsinformatie op een volledig nieuwe leest geschoeid. Via de geïntegreerde aanpak van diverse deelprojecten zijn we erin geslaagd om een ECM-infrastructuur (Enterprise Content Management) uit te bouwen voor intranet, archivering van wettelijke documenten, websitebeheer en extranet-toepassingen. Eandis werd voor deze inspanningen in het Amerikaanse Orlando gelauwerd als ‘runner up’ van de Open Text Global Star Enterprise Awards, een wedstrijd waarvoor meer dan 2 000 ondernemingen wereldwijd waren ingeschreven.
Elektrische voertuigen Mobiliteit blijft een heet hangijzer in de samenleving. Elektrisch aangedreven wagens treden meer en meer op de voorgrond als een mogelijk valabel alternatief voor de huidige benzine- of dieselwagens. Om de grootschalige introductie van elektrische voertuigen mogelijk te maken, moet aan een aantal randvoorwaarden voldaan zijn, onder meer op het vlak van de infrastructuur om deze wagens te kunnen opladen. Zo moet ook de impact van de oplading van dergelijke voertuigen via het laagspanningsnet van de distributienetbeheerders grondig worden bestudeerd.
Om zelf ervaring op te doen heeft Eandis beslist tien elektrische voertuigen aan te kopen en gratis ter beschikking te stellen van carpoolers uit het eigen bedrijf.
Om zelf ervaring op te doen heeft Eandis beslist tien elektrische voertuigen aan te kopen en gratis ter beschikking te stellen van carpoolers uit het eigen bedrijf. De oplaadpunten zullen worden ingericht op de terreinen van de Eandis-hoofdzetel in Melle. De kostprijs voor dit project bedraagt 470 000 euro (excl. de verbruikte elektriciteit). De ervaringen van Eandis zullen worden samengebracht met deze van andere projecten in Vlaanderen. Met dit project ‘elektrische voertuigen’ wil Eandis een duidelijk signaal geven dat zij de 20-20-20-doelstellingen ter harte neemt en daartoe concrete toekomstgerichte initiatieven ontwikkelt.
38
Een doorgedreven procesmatige aanpak van onze activiteiten is de beste waarborg om de verwachtingen van onze belanghebbenden te kunnen verzoenen met efficiëntie en financiële performantie.
39
Ondernemerschap en innovatie moeten worden gekoppeld aan respect voor de regels en het streven naar controle.
Het actief beheren van processen De kernopdracht van Eandis is duidelijk: elektriciteit en aardgas op een veilige, betrouwbare en efficiënte manier tot bij elke klant brengen, in een strikte onafhankelijkheid ten opzichte van commerciële marktpartijen. Dat klinkt misschien eenvoudig, maar het is niettemin een complex gegeven om alle verwachtingen van de belanghebbenden te verzoenen met de dwingende eis voor efficiëntie en financiële performantie. Een doorgedreven procesmatige aanpak is de beste garantie om te slagen in deze opdracht.
Eandis uitbouwen tot een matuur bedrijf De vele bedrijfsprocessen binnen Eandis worden actief beheerd. Er is al een hele weg afgelegd, maar het werk is nog niet af. Daarbij is het de ambitie om de maturiteit van deze processen verder op te trekken en de processen onderling nog beter op elkaar af te stemmen. Ondernemerschap en innovatie moeten - zeker in een gereguleerd bedrijf - worden gekoppeld aan respect voor de regels en het streven naar controle.
Meedenken en meewerken aan de processen van morgen
Eandis verdedigt de keuze om datauitwisseling op de vrije energiemarkt, te koppelen aan de uitbouw van een centrale verrekenkamer.
Vlaanderen heeft nu al enkele jaren ervaring met de vrije energiemarkt. Om dit complexe samenspel tussen vele verschillende marktpartijen te beheren, is een performant geheel van processen en communicatieprotocollen nodig. De verhuizing van een residentiële klant bijvoorbeeld brengt een hele keten van transacties en berichten op gang tussen klant, klantencommunicatiecentrum, één of meer leveranciers en één of meer distributienetbeheerders. De verhuizing moet in verschillende databanken correct en tijdig worden geregistreerd. Er moeten facturatiegegevens worden uitgewisseld enzovoort. Die datacommunicatie verloopt informaticatechnisch via het MIG-protocol (MIG staat voor Message Implementation Guide). Dat protocol werd in het recente verleden al meerdere keren aangepast, maar een fundamentele herziening dringt zich nu op. Eandis verdedigt de keuze om bij de ontwikkeling van een nieuwe MIG-versie een fundamenteel nieuwe aanpak voor de data-uitwisseling op de vrije energiemarkt, te koppelen aan de uitbouw van een - bij voorkeur federaal georganiseerde - centrale verrekenkamer, ook wel Clearing House geheten. Dat Clearing House kan dan optreden als uitwisselingsplatform waar alle gegevens samenkomen en waarop alle marktspelers zijn aangesloten. De opdracht is om de juiste informatie bij de juiste marktspeler te brengen en alle transacties foutloos en vlot te laten verlopen.
40
Indexis Onze dochteronderneming Indexis staat in voor een aantal gespecialiseerde informaticagebonden diensten met betrekking tot de processen op de vrije energiemarkt. De activiteiten van Indexis bestrijken twee domeinen: het verwerken (‘treat’) en het doorsturen (‘forward’) van meetgegevens, zowel van elektriciteits- als van aardgasverbruiken. Indexis is federaal georganiseerd (Vlaanderen en Wallonië) en beheert de verbruiksgegevens op een onafhankelijke en vertrouwelijke manier. Kwaliteit en snelheid staan daarbij voorop. Oorspronkelijk was Indexis opgericht als een filiaal van de distributienetbeheerders (DNB’s) uit de gemengde sector in Brussel, Wallonië en Vlaanderen. Maar de evoluties in de energiesector overtuigden de betrokkenen ervan dat de werking van Indexis best nauwer zou aansluiten bij die van de werkmaatschappijen van de DNB’s. In 2008 en 2009 stapten daarom achtereenvolgens de Vlaamse en Waalse DNB’s uit het kapitaal van Indexis en werden vervangen door respectievelijk Eandis en ORES. De Brusselse aandeelhouder was inmiddels uit Indexis getreden. Op deze manier worden de eindverantwoordelijken van de marktprocessen (de DNB’s en hun werkmaatschappijen) en Indexis als verantwoordelijke marktpartij voor de benodigde IT-ondersteuning en -implementatie sterker geïntegreerd. Een concreet voorbeeld: de verbruiksgegevens die worden verzameld en gevalideerd door de meteropnemers van
Eandis/ORES, moeten door de diensten van Indexis worden behandeld en verstuurd naar de juiste leveranciers voor uiteindelijke facturatie. Het verloop van de vele processen en deelprocessen wordt bij Indexis minutieus opgevolgd aan de hand van prestatie-indicatoren. In onderling overleg staat Eandis ten behoeve van Indexis in voor een aantal ondersteunende diensten: personeelszaken, opleiding, communicatie, administratie, juridisch advies en het vennootschapssecretariaat. ORES neemt de aankoopdienst en de boekhouding en het financieel beheer van Indexis waar. Binnen Indexis zijn inmiddels de voorbereidingen voor de ombouw naar een Clearing House-rol op gang getrokken. Een drietal projecten zal hiervoor instaan: het project ‘Marktprocessen’ omschrijft de nieuwe methodiek voor samenwerking tussen de marktactoren; • het project ‘Clearing House’ is verantwoordelijk voor de bouw van de IT-applicaties en de IT-architectuur; • het project ‘Transitie’ moet zorgen voor de migratie van de gegevens naar het nieuwe IT-platform. •
Gouden Handen: de Aannemersprijzen van Eandis belonen kwaliteit, vakkennis en veiligheid Eandis heeft een duidelijk beleid van kwaliteit, vakkennis en veiligheid bij het uitvoeren van werken. We stellen deze eisen aan onze eigen technische ploegen, maar ook aan de ploegen die in onze opdracht worden ingezet door aannemers. We trachten hen aan te moedigen elke dag opnieuw kwaliteit af te leveren en, waar mogelijk, te verbeteren. De aannemersploegen worden systematisch gescoord op de vermelde aandachtspunten. In 2009 werden deze scores voor de eerste maal gebruikt om onderscheidingen uit te reiken aan de best scorende aannemers. Voor de topaannemers waren er de Gouden Handen, voor de goede aannemers werden Zilveren Handen uitgereikt en ook de ‘evoluerende aannemers’ werden onderscheiden. In de categorie ‘Werken voor klanten’ ontvingen twee aannemers een Gouden Hand; vier aannemers vielen in de prijzen in de categorie ‘Werken aan het net’.
Eind 2009 telde Indexis 62 personeelsleden (of 61,62 omgerekend in voltijds equivalente personeelsleden).
41
Eandis heeft een duidelijk beleid van kwaliteit, vakkennis en veiligheid bij het uitvoeren van werken.
42
Vanuit onze neutrale en onafhankelijke rol én onze sociale opdracht zijn deugdelijk bestuur en ethisch ondernemen niet alleen een aandachtspunt, maar een absolute topprioriteit.
43
In essentie willen we een evenwicht tot stand brengen rond twee assen: ‘ondernemersschap en controle’ en ‘prestaties en conformiteit met regels’.
Ondernemen op ethische wijze De wetgever heeft aan de distributienetbeheerders en hun werkmaatschappij Eandis een bijzondere rol toebedeeld in de vrije energiemarkt. Als belangrijke speler in het gereguleerde marktsegment moeten we altijd een strikt neutrale en onafhankelijke opstelling ten opzichte van de marktpartijen kunnen garanderen. En bovendien staan we in voor een groot aantal taken met een sterk sociale inslag. Daarom zijn deugdelijk bestuur en ethisch ondernemen voor ons niet alleen een aandachtspunt, maar een absolute topprioriteit.
Richtsnoeren voor ethisch handelen binnen Eandis Eandis beschikt over twee basisdocumenten waarin een duidelijk engagement naar ethisch handelen en ondernemen wordt geformuleerd: het Corporate Governance Charter en de Ethische Gedragscode. In essentie willen we een evenwicht tot stand brengen rond twee assen: ‘ondernemersschap en controle’ en ‘prestaties en conformiteit met regels’. In het Corporate Governance Charter beschrijven we gedetailleerd regels en gedragingen voor bestuur en controle van de vennootschap. Het integrale Corporate Governance Charter is publiek raadpleegbaar via de website www.eandis.be (onder de rubriek ‘Over Eandis’). De Ethische Gedragscode is als het ware een handleiding voor een correcte omgang met alle belanghebbenden van Eandis: de klanten, de leveranciers, de medewerkers, de aandeelhouders, het milieu en de samenleving. De vijf waarden van Eandis vormen de hoeksteen voor de Ethische Gedragscode.
Onze vijf waarden klantgerichtheid performantie • onafhankelijkheid • aandacht voor de medewerkers • zin voor verantwoordelijkheid • •
Waar de Ethische Gedragscode de principes verwoordt, vullen de Deontologische Richtlijnen dit op praktijkvlak aan voor onze medewerkers. Welke gedragingen zijn wel of niet ethisch verantwoord bij het uitoefenen van de job? Concrete voorbeelden maken duidelijk hoe dit moet worden geïnterpreteerd en toegepast. Over de Deontologische Richtlijnen wordt ruim gecommuniceerd binnen alle geledingen van het bedrijf, waarbij in eerste instantie de teamvergaderingen worden aangegrepen om dit onderwerp ter sprake te brengen.
Ombudsdienst Perfectie is niet van deze wereld, ook niet voor Eandis. We zijn er ons van bewust dat onze activiteiten soms aanleiding kunnen geven tot klachten, al dan niet gegrond. We nemen die klachten ter harte, want ze zetten ons op het spoor van zwakheden in onze werking en onze processen. Eandis is gestart met een systematische opvolging van dergelijke klachten én de ontwikkeling van remediërende maatregelen.
44
De ombudsdienst is in het leven geroepen voor de behandeling van zogenaamde tweedelijnsklachten. Een klacht wordt in principe eerst behandeld door de dienst waar de klacht zijn oorsprong vindt. Pas als die eerste behandeling voor de klager geen bevredigende oplossing biedt, treedt de ombudsdienst in werking. Voor 2009 werden er 1 432 tweedelijnsklachten behandeld. Dit betekent 28 tweedelijnsklachten per 100 000 EAN’s (één EAN is een uniek aansluitingspunt voor aardgas of elektriciteit). Daarvan was 68 % tevreden met de voorgestelde oplossing.
Een onafhankelijke klantentevredenheidsmeting In 2009 werd opnieuw een onafhankelijke meting georganiseerd om de tevredenheid van onze klanten in kaart te brengen. Niet minder dan 91,3 % van onze klanten was tevreden of zeer tevreden van onze dienstverlening.
Audit: een toegevoegde waarde voor procesbeheersing Goede processen hebben, is één zaak. Die processen ook correct uitvoeren en blijven uitvoeren, is een andere zaak. Vanuit die gedachte vertrekt de interne auditdienst. Die licht op een objectieve en onafhankelijke manier de processen binnen de onderneming door en brengt concrete aanbevelingen uit om de processen waar nodig bij te sturen. De afdeling audit, een onderdeel van de directie Corporate Governance, rapporteert aan het Management en het Auditcomité. In 2009 werd een nieuw auditmodel ontwikkeld en geïmplementeerd. Dit model integreert de eisen van diverse standaarden en normen (ISO, Sox, Ohsas …), zodat de Eandis-processen op uniforme wijze worden geauditeerd. In de loop van 2009 werden tien procesaudits uitgevoerd. Alle procesdomeinen worden binnen een cyclus van drie jaar geauditeerd. Daarnaast werden op uitdrukkelijke vraag vanuit de onderneming ook twee thema-audits afgewerkt.
Het Auditcomité bewaakt mee de gang van zaken In de loop van 2009 kwam het Auditcomité zesmaal samen. Op de agenda stonden onder meer de financiële en operationele resultaten van de onderneming, de activiteiten van de ombudsdienst, de resultaten van de uitgevoerde audits en de financiering van Eandis en de Eandis-groep. Het Auditcomité van Eandis rapporteert aan de Raad van Bestuur. Het Auditcomité spreekt zich uit over de praktische toepassing van de ‘one-to-one’-regel met betrekking tot de commissaris-revisor. Die stelregel bepaalt dat de commissaris van een vennootschap in principe voor non-auditprestaties geen bedrag mag factureren dat hoger is dan de mandaatvergoeding die de Algemene Aandeelhoudersvergadering heeft vastgelegd voor zijn normale controlewerkzaamheden. Mits uitdrukkelijke motivering kunnen wel bepaalde afwijkingen worden toegestaan.
Integraal risicobeheer Ondernemen, ook binnen een gereguleerde sector, brengt onvermijdelijk risico’s met zich mee. Een sterk wisselende bedrijfscontext en economische onzekerheid versterken dit nog. Daarom is Eandis reeds in 2008 gestart met het project ‘Integraal Risicobeheer’. In een eerste fase werd vooral een methodiek op punt gesteld. In 2009 werd dan effectief gestart met de identificatie, analyse en evaluatie van de risico’s van Eandis, aanvankelijk beperkt tot de processen financiën & administratie, informatica en aankoop. Eandis heeft gekozen voor een integrale aanpak van deze problematiek, waarbij risico’s over de processen heen op een uniforme manier worden bekeken.
45
Goede processen hebben, is één zaak. Die processen ook correct uitvoeren en blijven uitvoeren, is een andere zaak. Vanuit die gedachte vertrekt de interne auditdienst.
Het ultieme doel van dit integrale risicobeheer is het bereiken van de optimale balans tussen de bedrijfsdoelstellingen en de risico’s die Eandis loopt om ze te realiseren.
Het ultieme doel van dit integrale risicobeheer is het bereiken van de optimale balans tussen de bedrijfsdoelstellingen en de risico’s die Eandis loopt om ze te realiseren. Daartoe wordt aan de bedrijfsleiding stevig onderbouwde informatie verschaft over de mogelijke impact van allerlei grote en kleine risico’s die het behalen van de gestelde bedrijfsdoelstellingen kunnen bedreigen. Door de implementatie van de nodige beheermaatregelen kan het risiconiveau op een aanvaardbaar peil worden gehouden.
46
Remuneratie voor bestuurders en management De bestuurders van de vennootschap ontvingen over 2009 gezamenlijk een totale netto vergoeding van 51 020,03 euro (inclusief de uitgekeerde verplaatsingsvergoedingen). De loonkost voor de leden van het Managementcomité van Eandis bedroeg voor het jaar 2009 in totaal 3 843 320,56 euro.
Omwille van onze belangrijke maatschappelijke opdracht willen we als bedrijf duidelijk communiceren over wat we gedaan hebben, wat we doen en wat we van plan zijn te doen.
47
Uit een extern marktonderzoek is gebleken dat Eandis een grote vooruitgang heeft geboekt inzake naambekendheid en de bekendheid met haar activiteiten.
Gericht communicatie voeren Eandis heeft een duidelijke maatschappelijke opdracht. We willen als bedrijf dan ook aan een breed doelpubliek duidelijk communiceren over wat we hebben gedaan, wat we doen en wat we plannen te doen. Daarvoor staan zowel vertrouwde en minder vertrouwde communicatiekanalen open: ook in ons communicatiebeleid gaan we voor innovatie.
Eandis: stilaan een vertrouwde naam Eandis is een jong bedrijf met een nieuwe naam. De voorbije jaren heeft de onderneming dan ook vele inspanningen geleverd om de naam Eandis ingang te doen vinden en vooral om duidelijk te maken waarvoor Eandis (niet) staat. Een mediacampagne op radio en tv, het Eandismagazine, advertenties in de geschreven pers en de lancering van de baseline ‘Eandis, altijd in uw buurt’ moesten deze ambitieuze doel stelling waarmaken. Die inspanningen werpen hun vruchten af. Uit een extern marktonderzoek, dat werd gevoerd eind 2008 of twee jaar na de nulmeting, is gebleken dat Eandis een grote vooruitgang heeft geboekt inzake naambekendheid en de bekendheid met haar activiteiten. Begrippen als ‘degelijk’, ‘vakkundig’ en ‘betrouwbaar’ worden spontaan gekoppeld aan de naam Eandis. De onderneming mag tevreden zijn met deze resultaten, maar de inspanningen worden voortgezet.
Eandis bij de klant thuis: het Eandismagazine Er is een duidelijke nood aan heldere en objectieve informatie bij de eindverbruikers om wegwijs te raken in de ingewikkelde energiemarkt. Eandis poogt hieraan tegemoet te komen met haar Eandismagazine, een gratis huis-aan-huisblad vol met tips voor energiebesparing en andere praktische raadgevingen. De ondertitel van dit magazine ‘Wegwijs in energie’ geeft duidelijk weer wat het opzet is. Dit magazine verscheen in 2009 vier maal (maart, juni, september en december).
Openbedrijvendag: Eandis gooit haar deuren open De Openbedrijvendag is een evenement dat stilaan een traditie is geworden. De eerste zondag van oktober stellen vele bedrijven, groot en klein, hun deuren open voor het brede publiek voor wat ‘de interessantste zondag van het jaar’ heet te zijn. Eandis is voor een periode van drie jaar structureel partner van de organisatie van de Openbedrijvendag. Bij onze eerste deelname in 2008 kregen we in onze vestigingen 17 000 bezoekers over de vloer. De editie 2009 was een nog groter succes: niet minder dan 20 000 mensen vonden de weg naar een Eandis-vestiging.
48
Voor de onderneming vormde dit een gedroomde kans om haar boodschap rond vier thema’s te communiceren: • de positie van Eandis in de vrije energiemarkt • rationeel energiegebruik in al zijn facetten • de wondere wereld van de techniek • de jobaanbiedingen bij Eandis. Op maandag werd er nog een vervolg gebreid aan de Openbedrijvendag. Laatstejaarsstudenten uit de technische scholen kregen de kans om kennis te maken met onze activiteiten.
Open communicatie over beleid en realisaties De verantwoordelijken van Eandis, bestuurders en management, willen op een open en transparante manier communiceren over wat er leeft binnen de onderneming. We willen de samenleving blijven informeren over hoe we onze maatschappelijke opdrachten vervullen. Op diverse momenten tijdens het voorbije jaar heeft Eandis de pers uitgenodigd om kennis te nemen van nieuwe ontwikkelingen en initiatieven zoals slimme meters, elektrische voertuigen, of de langetermijnstrategie voor het distributienetbeheer.
Recruteren via JIM-TV Een opvallende nieuwigheid: Eandis gebruikte de jongerenzender JIM-TV om vacatures bekend te maken op een eigentijdse manier die jongeren kan aanspreken. Een schot in de roos, zo blijkt uit de uitstekende respons op dit initiatief. Voor onze jobadvertenties hebben we gekozen voor een vernieuwde aanpak. De advertenties via radio en tv worden nu meer gesegmenteerd per specifieke doelgroep: IT’ers, ingenieurs, technici …
De website van Eandis: een volwaardig communicatiekanaal Meer en meer mensen vinden de weg naar Eandis via het web. Onze website www.eandis.be is sterk interactief opgebouwd, wat toelaat online te solliciteren, een meterstand door te geven, een REG-premie aan te vragen, een verhuizing te regelen, enzovoort. En de look van de website werd vernieuwd. Op de website is voor de onderwijswereld een aparte ruimte voorzien met op maat gesneden informatie voor leerkrachten en studenten. Ook leveranciers hebben een afzonderlijke afgeschermde rubriek waar zij bepaalde documenten kunnen opvragen, up-to-date informatie zoals lastenboeken kunnen raadplegen of liggingsplans aanvragen. De Eandis-website telde in 2009 meer dan een miljoen unieke bezoekers. Dit is een duidelijke stijging ten opzichte van de voorgaande jaren. De meest geconsulteerde rubrieken zijn ‘meterstanden doorgeven’ en de REG-pagina’s. Opvallend is de sterk toegenomen belangstelling voor de rubriek ‘solliciteren’: we noteerden hier een stijging in het aantal unieke bezoekers met maar liefst 51 %.
49
We willen de samenleving blijven informeren over hoe we onze maatschappelijke opdrachten vervullen.
Met de ‘Spitsdagen’ richten we ons op de specifieke doelgroep van de leerkrachten uit het technisch onderwijs.
En verder … Zoals in het verleden blijft Eandis prominent aanwezig op een aantal beurzen zoals Batibouw, BIS en andere. Daar krijgen we de kans om in contact te treden met vooral kandidaat-bouwers en verbouwers. Ook onze beursstand werd totaal vernieuwd met veel aandacht voor interactieve toepassingen. Met de ‘Spitsdagen’ richten we ons op de specifieke doelgroep van de leerkrachten uit het technisch onderwijs. We geven hen de kans op een aangename manier de nieuwste evoluties inzake energie te ontdekken. In 2009 stond het thema ‘slimme meters en slimme netten’ in de schijnwerpers. We proberen ook voeling te houden met diverse belangengroepen (landbouw- en middenstandsverenigingen, verenigingen rond armoedebestrijding …), want zij kunnen Eandis helpen de vinger aan de pols te houden over maatschappelijke bekommernissen. Voor de interne communicatie werd een eigen vernieuwd intranet gerealiseerd.
50
Eandis wil binnen het wettelijk toegestane kader haar dienstverlening voortdurend optimaliseren om de klanten tegemoet te komen in hun vragen en problemen met energie.
51
De klantenkantoren van Eandis kregen in 2009 een kwart miljoen bezoekers over de vloer.
Dienstverlening op de meest klantgerichte manier De diensten die Eandis in opdracht van de distributienetbeheerders levert, belangen de eindverbruiker rechtstreeks aan. Meteropneming, sociale energielevering, uitbetaling van REG-premies, werken aan aansluitingen: het is maar een greep uit de vele momenten waarop we direct met de eindklant te maken hebben. Eandis wil binnen het wettelijk toegestane kader haar dienstverlening voortdurend optimaliseren om de klanten tegemoet te komen in hun energievragen en -problemen en concrete oplossingen aan te reiken.
Dicht bij onze klanten Eandis wil haar baseline ‘Altijd in uw buurt’ waarmaken. Daarom proberen we dicht bij onze klanten te zijn. Dat gebeurt op verschillende manieren: onze 25 klantenkantoren zijn verspreid over het hele werkingsgebied, onze bereikbaarheid via de website of het klantencommunicatiecentrum, onze aanwezigheid op beurzen, het Eandismagazine, het contact met de meteropnemer. Cijfers tonen voldoende aan dat onze aanwezigheid dicht bij de klant beantwoordt aan een behoefte en sterk wordt gewaardeerd. De klantenkantoren van Eandis kregen in 2009 een kwart miljoen bezoekers over de vloer, dat is een stijging met nagenoeg 11 % op jaarbasis. Vooral voor vragen rond sociale openbaredienstverplichtingen (SODV) bewijzen onze klantenkantoren hun rol: 65 % van de bezoeken heeft te maken met SODV. Het Eandismagazine wordt verspreid in een oplage van 2,4 miljoen exemplaren. In 2009 verwerkte het klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn ruim 1,54 miljoen telefonische oproepen voor Eandis.
Ook klachtenbeheer kan klantgericht zijn Klachten zijn een vinger aan de pols en bevatten een schat aan informatie voor de onderneming. Een efficiënt klachtenbeheer kan dan ook leiden tot verbeteringen in de werking en een betere communicatie met de klant. Eandis heeft in 2009 het initiatief genomen om via een alomvattend project ‘klantvriendelijk klachtenbeheer’ te komen tot een uniform opvolgsysteem voor klachten. Maar liefst 500 medewerkers van Eandis en De Stroomlijn werden hierbij betrokken. Voortaan zal er nog slechts één enkele gebruiksvriendelijke webtool worden gehanteerd, worden alle klachten via hetzelfde proces geregistreerd en worden de klachtenbehandelaars specifiek opgeleid, ook voor de vereiste empathie bij de afhandeling van de klacht van een klant. Begin 2010 zal het nieuwe systeem ingang vinden.
52
Studiedag ‘Energie en Armoede’ 2010 is het Europees jaar van de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting. Dat is uiteraard een problematiek die Eandis vanuit haar opdracht als sociale energieleverancier nauw aan het hart ligt. Als aanloop naar dit themajaar hebben we in december 2009 een druk bijgewoonde studiedag over ‘energie en armoede’ georganiseerd. Alle betrokken actoren hebben er van gedachten gewisseld over hangende vraagstukken van deze problematiek: gebruik van de budgetmeter elektriciteit en aardgas, schorsingen, onbeperkte en gratis toegang tot energie voor iedereen. Deze studiedag heeft aangetoond dat Eandis altijd bereid is om in deze delicate dossiers altijd te zoeken naar bevredigende oplossingen, in overleg met al wie betrokken partij is.
Rol van sociale leverancier De distributienetbeheerders hebben van de wetgever de rol toebedeeld gekregen van sociale energieleverancier voor die eindverbruikers die omwille van betaalproblemen of om andere redenen niet langer terechtkunnen op de commerciële energiemarkt. De plaatsing van een budgetmeter kan hier een oplossing bieden. Met een budgetmeter voor elektriciteit is Vlaanderen al enkele jaren vertrouwd. Maar sinds 2009 is er ook voor aardgas een veilige budgetmeter. De budgetmeter laat de klant toe om zijn energieverbruik beter onder controle te houden en dus de schulden niet verder te laten oplopen. In combinatie met andere maatregelen (bv. de budgetbegeleiding door het OCMW) krijgt de klant met betaalproblemen de kans om zijn moeilijke situatie weer in handen te nemen. Volgende cijfers geven een goed beeld van het belang van onze activiteiten als sociale energieleverancier: aantal opgestelde budgetmeters elektriciteit aantal opgestelde budgetmeters aardgas aantal oplaadpunten budgetmeterkaarten omzet opladingen budgetmeters
55 067 (+ 13,6 %) 4 498 (nieuw in 2009) 287 (+ 4,7 %) 18 175 129 euro
Ondanks alle begeleidende maatregelen blijft er toch een aantal dossiers waar de eindklant ook bij de sociale leverancier (de distributienetbeheerder) een schuld opbouwt. De dossiers worden voorgelegd aan de plaatselijke Lokale Adviescommissie (LAC). Die commissie zal beslissen of er gegronde redenen zijn om over te gaan tot effectieve schorsing van de energietoevoer bij een welbepaalde verbruiker. Eandis en de distributienetbeheerders proberen wel steeds een dossier op te lossen vooraleer de LAC een beslissing moet nemen. aantal LAC-zittingen
1 619 (- 8,8 %)
aantal LAC-dossiers
73 806 (+ 14,8 %)
53
Sinds 2009 is er ook voor aardgas een veilige budgetmeter.
In 2009 verwerkten de operatoren van De Stroomlijn meer dan 1,5 miljoen oproepen voor Eandis.
De Stroomlijn: een volwaardig klantencommunicatiecentrum Het klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn fungeert nu al enkele jaren als callcenter voor Eandis en TMVW (waterdistributie). De Stroomlijn werd destijds opgericht als een afsplitsing van N-Allo, maar is inmiddels uitgegroeid tot een volwaardig en quasi zelfstandig opererend bedrijf. Zo heeft De Stroomlijn de permanentie op werkdagen tussen 6 uur ’s ochtends en 10 uur ’s avonds in autonomie overgenomen (voortaan wordt De Stroomlijn enkel nog voor de permanentie in de weekends en ’s nachts voor pannes en gasreukoproepen bijgestaan door N-Allo). Een verdere verzelfstandiging van De Stroomlijn wordt alleszins nog in het vooruitzicht gesteld. Personeelsaantal
Eind 2009 telde De Stroomlijn 230 personeelsleden in haar sites Gentbrugge, Ieper en Mechelen. Zo’n 12,6 % van de werknemers van De Stroomlijn is tewerkgesteld met een interimcontract. Aantal oproepen voor Eandis
In 2009 verwerkten de operatoren van De Stroomlijn meer dan 1,5 miljoen oproepen voor Eandis. Dat komt overeen met een gemiddelde van 4 319 oproepen per dag. Service Levels
Ook de werking van De Stroomlijn wordt continu opgevolgd aan de hand van een hele reeks parameters. Het geheel van de resultaten geeft de bedrijfsleiding een goed beeld van de sterke en zwakke punten in de operationele werking van het callcenter en levert onmiddellijk bruikbare informatie op over punten die kunnen worden verbeterd. De resultaten van De Stroomlijn over 2009 lagen volledig in lijn met deze in 2008, en dit ondanks een gevoelige uitbreiding van het takenpakket wegens de overname in eigen beheer van de permanentie op werkdagen tussen 6 uur ’s ochtends en 10 uur ’s avonds. De beantwoordingsgraad lag op jaarbasis gemiddeld op 96,9 %, de servicegraad over 2009 bereikte 82,7 %. De norm ligt respectievelijk op 96 % en 80 %. De servicegraad is het aantal oproepen dat binnen de 20 seconden wordt beantwoord ten opzichte van het totaal aantal binnengekomen oproepen.
54
Eandis poogt in een opbouwende dialoog en samenwerking met de regulatoren haar steentje bij te dragen tot een vlot draaiende energiemarkt in Vlaanderen.
55
Beantwoorden aan de eisen van de regulatoren De Vlaamse energiemarkt vormt na de vrijmaking een complex geheel met vele verschillende partijen en tal van wetten, decreten en regels. De federale en regionale regulatoren hebben de taak toe te zien op de naleving van de spelregels en alle marktpartijen op hun verantwoordelijkheden te wijzen. Eandis poogt in een opbouwende dialoog en samenwerking met de regulatoren haar steentje bij te dragen tot een vlot draaiende energiemarkt in Vlaanderen.
Eandis officieel erkend als werkmaatschappij De Vlaamse wetgever heeft een aantal voorwaarden opgelegd aan de werkmaatschappijen die als exploitant optreden voor distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas. Bij beslissing van 29 oktober 2009 heeft de Vlaamse energieregulator VREG de zeven gemengde distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas in Vlaanderen (Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas) officieel de toelating verleend een beroep te doen op de diensten van Eandis. De VREG heeft daarbij gedoogd dat het ene aandeel in Laborelec dat thans nog in het bezit is van Eandis, pas tegen 31 december 2010 zal afgestaan zijn.
Eandis kan vandaag stellen dat de uitvoering van het IT-stappenplan tot nu toe nagenoeg volledig volgens het draaiboek is verlopen.
ICT-stappenplan: het einde komt in zicht De Vlaamse regulator VREG heeft steeds aangedrongen op een volledige afsplitsing en verzelfstandiging van de IT-systemen van Eandis. Op die manier wilde de regionale regulator een bijkomende garantie hebben over de strikt onafhankelijke en neutrale opstelling van de werkmaatschappij van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders. Omwille van het delicate karakter van deze operatie, de technische complexiteit en de zware financiële inspanningen werd in overleg met de VREG beslist om dit ontvlechtingsprogramma over verschillende jaren te spreiden. Eandis kan vandaag stellen dat de uitvoering van het IT-stappenplan tot nu toe nagenoeg volledig volgens het draaiboek is verlopen. De laatste stappen worden nu in de loop van 2010 gezet, waarmee tegen midden 2010 een einde zal komen aan een omvangrijk maar boeiend proces. Zonder enige twijfel hebben de ICT-diensten van Eandis dankzij deze ontvlechting de basis gelegd om in de nabije toekomst de processen, de architectuur en de applicaties binnen het ICT-gebeuren volledig te herbekijken en te optimaliseren.
Studie marktmodel Onder impuls van de Vlaamse energieregulator VREG werd in 2009 verder nagedacht over en gewerkt aan een vernieuwing van het marktmodel voor de vrije energiemarkt in Vlaanderen. Eandis heeft vanaf het begin van deze werkzaamheden haar actieve medewerking verleend. Met dit vernieuwde marktmodel wil de VREG in Vlaanderen een aantal pijnpunten in de huidige marktwerking elimineren en tegelijkertijd de energiemarkt voorbereiden op de grote veranderingen die op stapel staan: de introductie van de slimme meter als een hoeksteen voor een slim distributienet, de spectaculaire groei van decentrale productie-eenheden
56
(warmtekrachtkoppeling, zonnepanelen, windturbines e.a.), de ambitieuze milieudoelstellingen waarin het energiebeleid een essentiële plaats inneemt, de vraag van de eindverbruikers naar transparante en eenvoudige processen, enzovoort. Voor Eandis is het duidelijk dat de financiële haalbaarheid en de efficiëntie daarbij niet uit het oog mogen worden verloren. In de loop van het voorbije jaar 2009 zijn vooral de activiteiten rond de slimme meters in de actualiteit gekomen.
Naar slimme meters en slimme netten: Eandis zet de eerste concrete stappen Eandis beseft zeer goed dat het slim energienetwerk van morgen niet kan zonder een performant distributienet. We zijn dan ook gestart met de voorbereiding van de inpassing van slimme meters in de distributienetten die we beheren. Daarbij hebben we gekozen voor een gefaseerde aanpak. De eerste fase is een beperkt proefproject met de plaatsing van ongeveer 4 000 meters in de Mechelse deelgemeenten Leest en Hombeek. In deze fase willen we vooral de technische haalbaarheid nagaan en de reactie van de eindverbruiker op de mogelijkheden van de slimme meter in kaart brengen. Voor de communicatie tussen slimme meters en de centrale databanken van de netbeheerder wordt gebruik gemaakt van een eigen baanbrekende innovatie inzake Power Line Communication (zie pagina 36 van dit activiteitenverslag). Bij een gunstige evaluatie volgt een tweede fase met de plaatsing van circa 40 000 meters verspreid over heel Vlaanderen. De volledige uitrol van de slimme meter vormt de derde en laatste fase, en volgt na een positief rapport over de tweede fase.
Inmiddels heeft Eandis een samenwerkingsovereenkomst over slimme meters gesloten met Infrax; met PBE lopen de gesprekken over een uitgebreidere samenwerking nog. Slimme meters mogen geen doel op zich zijn, maar moeten een hulpmiddel vormen om de distributienetten om te vormen tot een intelligent net en om netbeheerders én eindverbruikers de nodige informatie te verschaffen om het energieverbruik zo efficiënt mogelijk te kunnen organiseren. Zo zullen we onze bijdrage leveren om de milieudoelstellingen van de diverse overheden te kunnen realiseren.
Het REG-actieplan als middel tot energiebesparing De maatschappelijke bekommernis over energiebesparing en rationeel energiegebruik is de voorbije jaren enorm toegenomen. Als gereguleerde speler op de energiemarkt neemt Eandis terzake haar verantwoordelijkheid op. Om de resultaatsdoelstellingen voor besparingen op primaire energie van de distributienetbeheerders te kunnen behalen, heeft Eandis een hele reeks maatregelen uitgewerkt. Die becijferde maatregelen worden in een jaarlijks REG-actieplan gebundeld en ter goedkeuring voorgelegd aan VEA, het Vlaams Energieagentschap. Tot nu toe zijn de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders er in geslaagd jaar na jaar de door VEA opgelegde doelstellingen te overtreffen. Ook in 2009 werd met 1 668 GWh een puik besparingsresultaat geboekt: dit is nog bijna een kwart beter dan in 2008. Vooral het grote succes van de REG-premies die de DNB’s uitkeren voor verschillende energiezuinige toestellen en isolatie-ingrepen aan woningen ligt hieraan ten grondslag.
57
Om de resultaatsdoelstellingen voor besparingen op primaire energie van de distributienetbeheerders te kunnen behalen, heeft Eandis een hele reeks maatregelen uitgewerkt.
Voor 2010 heeft de overheid de besparingsdoelstelling alvast opgetrokken tot 3,5 %. Er wordt ook niet langer een onderscheid gemaakt tussen residentiële en niet-residentiële verbruikers. Uitgangspunten bij de opmaak van het REG-actieplan 2010 waren onder meer: streven naar een realistische kostenefficiëntie, uitgedrukt in euro per bespaarde kWh specifieke aandacht voor de kwetsbare groepen in onze samenleving • een nauwe samenwerking met sociale huisvestingsmaatschappijen en de sociale verhuurkantoren waar nog een groot besparingspotentieel aanwezig is • ondersteuning van de lokale besturen bij hun energiebeleid • dakisolatie als een manier om snel en eenvoudig aanzienlijke energiebesparingen te realiseren. • •
Specifiek in de aardgasactiviteit ligt de klemtoon voor 2010 op de introductie van keukengeisers met intrinsieke atmosfeerbeveiliging, aardgaswasdrogers en de vernieuwing van stookplaatsen. Het budget 2010 bedraagt 30,7 miljoen euro voor het geheel van de voorziene REG-premies en bijkomend 2,9 miljoen euro voor diverse sensibiliseringsacties. Het Aardgasfonds 2010 voorziet in een budget van 3,5 miljoen euro.
58
De duidelijke toekomststrategie die Eandis voor ogen heeft, kan maar worden gerealiseerd dankzij een voldoende stabiel financieringskader.
59
Het verhogen van de financiële performantie Eandis wil als exploitatiebedrijf een belangrijke speler blijven in de energiemarkt van morgen. Dan moet ook het financiële plaatje blijven kloppen. Daarom is Eandis altijd op zoek naar de beste voorwaarden om in haar aanzienlijke financieringsbehoeften te voorzien. De duidelijke toekomststrategie die Eandis voor ogen heeft, kan maar worden gerealiseerd dankzij een voldoende stabiel financieringskader. De huidige financieel-economische omstandigheden maken deze opdracht alleen maar uitdagender.
Strategie en financiering gaan hand in hand
Eandis heeft ambitieuze projecten op stapel staan voor de komende jaren. Dat zal aanzienlijke investeringen vergen.
Uit de voorgaande hoofdstukken van dit activiteitenverslag is duidelijk geworden dat Eandis ambitieuze projecten op stapel heeft staan voor de komende jaren. Samen met de normale exploitatie en de uitvoering van alle bestaande wettelijke verplichtingen zal dat aanzienlijke investeringen vergen. Na de ervaringen tijdens de bankencrisis toen de financiële instellingen zeer weigerachtig waren om bankkredieten toe te staan, wil Eandis haar financieringsbronnen nu zo breed mogelijk opentrekken. De kortetermijnbehoeften van de distributienetbeheerders worden via kortetermijnmiddelen van Eandis (commercial paper, vaste voorschotten …) verzekerd. Zowel financiering door middel van een versterking van de eigen middelen van de distributienetbeheerders als financiering door het aantrekken van vreemde middelen behoren tot de mogelijkheden. Eind 2009 hebben vele gemeenten, aangesloten bij een Vlaamse gemengde distributienetbeheerder, gebruik gemaakt van de mogelijkheid om in te schrijven op nieuwe E-aandelen van hun distributienetbeheerder. Zo werd in totaal bijna 127 miljoen euro aan vers kapitaal voor de distributienetbeheerders aangebracht. Voor het aantrekken van extra vreemde middelen worden thans diverse pistes onderzocht. Uiteraard worden de evoluties op de financiële markten daarbij nauwlettend gevolgd.
De kostenimpact van maatschappelijke en technologische ontwikkelingen Allerlei nieuwe evoluties, waarover we in dit activiteitenverslag berichten, zijn niet kostenneutraal voor de distributeurs, integendeel. Zo vraagt bijvoorbeeld de aansluiting van grote installaties voor decentrale productie in vele gevallen een aanzienlijke investering. Technisch is op dat gebied veel mogelijk, maar voor Eandis moeten dergelijke projecten steeds gepaard gaan met een doordachte afweging van kosten en baten, én een analyse van de impact op de gesolidariseerde kosten. In dat kader hebben we de invoering en de toepassing van een injectietarief voor bepaalde grootschalige projecten voor decentrale productie naar voren geschoven als een valabele tarifering voor de betrokken dienstverlening.
60
Dividendbeleid ten bate van de aandeelhouders
De distributienettarieven: een meerjarenperspectief
De lokale openbare besturen zijn de belangrijkste aandeelhouders van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders (rechtstreeks) en van Eandis (onrechtstreeks). Zij hebben in het verleden grote inspanningen geleverd om te investeren in een performant distributienet dat beantwoordt aan de hoogste eisen inzake betrouwbaarheid en veiligheid. Het financieel beleid van Eandis is er dan ook op gericht om deze aandeelhouders een faire vergoeding voor de geïnvesteerde middelen te waarborgen.
Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar het veelbesproken meerjarentarief is een feit. Een definitieve goedkeuring door de tariefbevoegde regulator CREG kwam er pas tegen het einde van het eerste semester 2009, nadat de distributienetbeheerders een aantal aanpassingen hadden doorgevoerd aan hun ingediende tariefvoorstellen. Een principiële voorwaardelijke goedkeuring werd beslist op 26 mei 2009, een definitieve goedkeuring volgde op 4 juni 2009. Daardoor kon het meerjarentarief pas ingang krijgen vanaf 1 juli 2009. De goedkeuring was bovendien gekoppeld aan de intrekking van de nog lopende gerechtelijke procedures tegen eerdere tariefbeslissingen van de CREG.
De zeven distributienetbeheerders waarvoor Eandis als exploitant optreedt, hebben met betrekking tot het boekjaar 2008 in totaal 241,8 miljoen euro (vóór roerende voorheffing) uitgekeerd aan hun aandeelhouders. Uitgezet tegenover het totaal eigen vermogen van 3,8 miljard euro van deze distributienetbeheerders bedraagt het rendement op eigen vermogen dus 6,34 %.
Eandis heeft zich altijd een voorstander getoond van een systeem van meerjarentarieven voor het distributienetbeheer, omdat dit volgens haar de beste waarborg kon bieden voor prijsstabiliteit, voor een voldoende voorspelbaarheid in een belangrijk tariefelement en omdat dit de administratieve werklast kon verlichten in vergelijking met een systeem van jaartarieven of zelfs kwartaaltarieven.
Investeringen Tijdens 2009 heeft Eandis voor een totaal bruto bedrag van 555,5 miljoen euro investeringen gerealiseerd in de distributienetten voor elektriciteit en aardgas. Daarvan was er 327 miljoen euro (of 58,9 %) voor elektriciteit en 228,5 miljoen euro (of 41,1 %) voor gas. In deze cijfers zijn de investeringen voor slimme meters en slimme netten en de aanloopinvesteringen voor de uitbouw van een Clearing House niet inbegrepen.
61
Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar het veelbesproken meerjarentarief is een feit.
Balans Het balanstotaal (enkelvoudige balans) van Eandis op datum van 31 december 2009 is licht gedaald (- 7,4 %) tegenover eind 2008, voornamelijk als gevolg van een afbouw van de kortlopende vorderingen aan de activazijde (- 26,6 %) en parallel hiermee een daling van de kortlopende schulden op de passivazijde (- 24,8 %). De redenen hiervoor zijn een kleiner bedrag aan nog op te stellen facturen aan de distributienetbeheerders en een daling in de vaste voorschotten, omdat de distributienetbeheerders zelf meer financiering op lange termijn hebben opgenomen. De indekking van Eandis voor de opties toegekend aan het kaderpersoneel wordt vanaf het boekjaar 2009 op een andere manier verwerkt, waardoor Eandis een bedrag van 5,7 miljoen euro als geldbelegging (activa) boekt, tegenover een quasi gelijk bedrag in de kortlopende schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten. Het maatschappelijk kapitaal onderging in de loop van 2009 geen wijzigingen. Het balanstotaal per eind december 2009 bedraagt 1 087 899 243,67 euro.
Resultatenrekening De omzet 2009 komt hoger uit dan deze over 2008: 1,097 miljard euro tegenover 1,074 miljard euro, of een toename met 2,1 %. De toename in de bedrijfsopbrengsten (+ 2,3 %) stemt overeen met de toename in de bedrijfskosten (+ 2,4 %). Het geheel van de financiële kosten (met daartegenover de financiële opbrengsten) is aanzienlijk gedaald, omwille van een daling in de intresten op kortetermijnkredieten (van 16,8 miljoen euro naar 6,7 miljoen euro). In de posten uitzonderlijke kosten/opbrengsten werd een bedrag van ruim 100 miljoen euro geboekt voor nog aan de DNB’s door te rekenen personeelsverplichtingen inzake pensioenen, voorzorgstelsels en dergelijke meer. Wegens de bijzondere aard van haar opdracht, met name als werkmaatschappij de distributie van aardgas en elektriciteit uitvoeren in opdracht en voor rekening van zeven gemengde distributienetbeheerders, boekt Eandis uiteindelijk na belastingen een nulresultaat.
62
63
64