Jaarverslag 1988 In: Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 145 (1989), no: 2/3, Leiden, 393-416
This PDF-file was downloaded from http://www.kitlv-journals.nl
JAARVERSLAG 1988 VAN HET KONINKLIJK INSTITUUT VOOR TAAL, LAND- EN VOLKENKUNDE Algemeen De minister van Onderwijs en Wetenschappen zond op 14 november informatie over de concretisering van zijn beleid betreffende de parauniversitaire instituten, waarvan het Instituut er een is, aan de Tweede Kamer. Daarin maakte hij bekend voornemens te zijn om, wat het Instituut betreft, dit onder te brengen bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW), met ongewijzigd behoud van de structuur van vereniging en instituut, en om de verbinding van deze para-universitaire instituten met wetenschapsinstellingen in budgettaire zin op 1 januari 1989 te effectueren. Over deze effectuering werden nadien geen nadere mededelingen ontvangen. Het bestuur zond wel een concept-raamovereenkomst met de KNAW als bijdrage aan het nog te voeren nader overleg aan het bestuur van de KNAW en ontving anderzijds van de KNAW een uitnodiging voor overleg over het samen te stellen reglement van de nieuw te formeren clusterbesturen waaronder de aan de KNAW verbonden en gelieerde instituten zullen ressorteren. De voorzitter en de algemeen secretaris namen aan dit overleg deel. De informateur voor het clusterbestuur voor de alpha- en gamma-instituten, prof. dr. F.W.N. Hugenholtz, en de directeur van de KNAW, dr. D. van der Mei, brachten op 19 oktober een kennismakingsbezoek aan het Instituut en zijn afdelingen. De voorbereidingen voor de automatisering van de bibliotheek en de documentatie vonden goede voortgang. Het voorstel daartoe, dat grotendeels verleden jaar in overleg met het Centrum voor Bibliotheekautomatisering Pica en de Leidse Universiteitsbibliotheek was opgesteld, werd ingediend bij het fonds Intentioneel Apparatuur Schema van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen en in juli goedgekeurd. Als gevolg daarvan werden op 8 november de contracten met de Stichting Pica ondertekend en onmiddellijk daarna de voorbereidingen voor de uitvoering aangevangen. Nadere bijzonderheden worden vermeld in het verslag van de afdeling Documentatie Modern Indonesie (DMI) hierachter. De activiteiten ten behoeve van nationale en internationale samenwerking op het terrein van de Indonesische studies werden voortgezet met de derde International Workshop, die in September in het Instituut werd gehouden. In november kwam het eerste nummer uit van de European Newsletter of Southeast Asian Studies, die in samenwerking met vakgenoten in Frankrijk, Engeland, Nederland, West-Duitsland en de Scandinavische landen Denemarken, Finland, Noorwegen en Zweden wordt samengesteld en uitgebracht onder leiding van prof. dr. C. van Dijk van de afdeling DMI. In het project ter tracering en reproducering van Nederlandstalige ge-
394
Jaarverslag 1988
drukten die in het voormalig Nederlands Indie zijn uitgegeven maar in Nederland ontbreken, dat met een speciale subsidie van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen onder hoofdverantwoordelijkheid van de algemeen secretaris wordt uitgevoerd, werden de voorbereidingen voor het onderdeel kranten door de medewerkster mw. P. de Bakker in Jakarta en Nederland voltooid. De beoogde verfilming in Jakarta kon evenwel nog niet plaats vinden vanwege de verhuizing van de Nationale Bibliotheek aldaar, waar het te verfilmen materiaal zich bevindt. Daarom werd een aanvang gemaakt met het tweede onderdeel, de inventarisering van de tijdschriften. Van September tot december werkte dr. D.J. Stuart-Fox na een eerste periode in 1987 verder aan de samenstelling van een complete bibliografie over Bali, met financiele steun van N.W.O. en PRIS. Het in een data base ingevoerde bestand kon worden uitgebreid tot een 6000 titels, waarna de afwerking en indexering nog moeten volgen. Begin november bracht de Indonesische minister van godsdienstzaken, H. Munawir Sjadzali, een bezoek aan het Instituut. Tijdens een rondleiding werden bijzondere gedrukten, en archief- en beeldend materiaal getoond. De algemeen secretaris en dr. H.A. Poeze hidden bij deze gelegenheid een voordracht. De algemeen secretaris, dr. J. Noorduyn, nam eind augustus deel aan de vergadering van de Stuurgroepen PRIS in Jakarta, deed daarna orienterend onderzoek in Bima en Ujung Pandang, en hield op 14 September op uitnodiging een voordracht in Jakarta op een seminar over handschriften uit Cheribon waarvan de echtheid ter discussie stond. Naast zijn bureauen directiewerkzaamheden inventariseerde hij de collectie nagelaten geschriften van prof. dr. F.S. Eringa voor de verzameling Oosterse handschriften, doceerde hij twee cursussen Soendanees en publiceerde hij artikelen getiteld 'Soewarsih sebagai pengarang Sunda' (in 'Ajip Rosidi satengah abad', Bandung, 137-144), 'Marjanah, de Soendasche roman van Soewarsih Djojopoespito' (in R. Baay en P. van Zonneveld, 'IndischNederlandsche literatuur', Utrecht, 232-242), 'Special Buginese Characters in Luwu' Manuscripts' (samen met M. Salim in 'Bijdragen', 351-352) en 'The Bugis Genealogy of the Raja Muda Family of Riau-Johor' (Journal of the Malaysian Branch of the Royal Asiatic Society 61, 63-92). In de leeszaal van de Bibliotheek werden de stoelen, die vijf jaar geleden in het kader van de verhuizing naar het huidige gebouw ter beschikking waren gesteld, wegens verregaande slijtage vervangen. Bestuur Aan de beurt van aftreden waren de bestuursleden dr. C.P.J.H. Baks, dr. Ph. Quarles van Ufford, drs. Th.C. van der Mey en dr. J. van Goor. In de algemene ledenvergadering werden in hun plaats benoemd dr. P. Drooglever, drs. PR. Hoffmanns, dr. R. Schefold en mw. dr. M.K. Slaats-Portier. In het verslagjaar was het bestuur dus als volgt samengesteld: prof. dr. J.W. Schoorl, voorzitter; prof. dr. R.Th.J. Buve, ondervoorzitter; drs. C.H. Stefels, penningmeester; dr. G-J. Bartstra; prof. dr. F. von Benda-Beckmann; prof. dr. G.A. de Bruijne; dr. P.J. Drooglever; drs. P.R. Hoffmanns; dr. F. Hiisken; mw. prof. dr. E. Postel-Coster; prof. dr. J.J. Ras; dr. R.
Jaarverslag 1988
395
Schefold; mw. prof. dr. M.K. Slaats-Portier; mw. prof. dr. H. Sutherland; prof. dr. A. Teeuw. Algemeen secretaris was dr. J. Noorduyn. Commissies Prof. dr. A. de Ruyter werd per 1 januari herbenoemd als lid van de Redactiecommissie. De commissie bestond daarna uit de volgende leden: prof. dr. H.J.M. Claessen; dr. P.J. Drooglever; drs. C.D.Grijns; mw. dr. H.I.R. Hinzler; prof dr. H. Hoetink; prof. dr. P.E. de Josselin de Jong; dr. P.J.M. Nas; dr. J. Noorduyn; drs. G.J. Oostindie; dr. D.J. Prentice; dr. L. de la Rive Box; dr. S.O. Robson; prof. dr. A. de Ruyter; dr. R. Schefold; dr. G.J. Schutte. De Adviescommissie voor de Caraibische afdeling werd uitgebreid met dr. H.W. Campbell (Nijmegen) en drs. J.A. Oduber (Aruba). De commissie bestond daarna uit de volgende leden: dr. C.W.M. den Boer; dr. ir. W. van den Bor; prof. dr. G.A. de Bruijne (voorzitter); drs. H.P.J. van Bueren; prof, dr. R.Th.J. Buve; dr. H.W. Campbell; dr. P.C. Emmer; mw. dr. S.W. de Groot; dr. W.S.M. Hoogbergen; dr. J. Noorduyn; drs. J.A. Oduber; drs. G.J. Oostindie (secretaris); mw. D. van Schendel-Labega; prof. dr. H.Chr. Wekker; mw. dr. W. van Wetering. Leden en begunstigers
Ereleden Corresp. leden
Indonesie
1 1
3 Contr. in Ned.
TOTAAL
Overig
BUITENLAND Australie
C
Ned.Antil en Aruba
Nederlanc
Overzicht van het aantal leden op 31 december 1988
1 2
1988
1987
5 3
7 3
Contr. aan Contr. de vertegenin woordiging Ned.
Gewone leden Contr. instellingen Student leden
409 28 435
4 1
357 38
69 5
344 1183 1140 43 115 107 435 372
Totaal 1988 Totaal 1987
875 816
5 5
397 363
74 74
390 1741 371 1629
Beschermheer is Z.K.H. Prins Claus der Nederlanden. Het Instituut had het overlijden te betreuren van twee van zijn ereleden. Op 6 maart overleed dr. Th.G.Th. Pigeaud en op 26 September overleed prof.dr. M.A.P. Meilink-Roelofsz. Vergaderingen De algemene ledenvergadering werd gehouden op zaterdag 23 april orn 14.00 uur en werd bijgewoond door 106 leden en 7 gasten. De notulen van de algemene ledenvergadering van 25 april 1987 werden door de vergadering goedgekeurd.
396
Jaarverslag 1988
Op voorstel van de kascommissie, bestaande uit de heren dr. W. van der Molen en drs. H.G.C. Schulte Nordholt, werd op grond van het financieel jaarverslag van de penningmeester over het jaar 1987 en de daarbij behorende accountantsverklaring volledig acquit en decharge verleend aan de penningmeester voor het financiele beheer gedurende het jaar 1987. Na de pauze hield prof. dr. H.M.J. Maier een voordracht getiteld 'De studie van de moderne Indonesische letterkunde'. Hierin ontwikkelde hij de volgende gedachtengang. Vooral door zijn geringe aantal beoefenaars is de Malaistiek tot voor kort blijven steken in het vervaardigen van inventarissen, overzichten en tekstpresentaties. Dit soort activiteiten mag dan nog zo bewonderenswaardig zijn, er zit ook iets plichtmatigs in, en het is een wel zeer eenvoudige manier om een dialoog — de term is van de Russische theoreticus Bakhtin — met Maleise teksten te ontwijken. Wat kan een lezer aan het eind van de twintigste eeuw doen met het Maleise literaire erfgoed behalve het catalogiseren? Met name in de literatuurwetenschap zijn er de laatste decennia inzichten en ideeen ontwikkeld die op deze vraag een zinvol antwoord mogelijk maken en ons in staat stellen Maleise teksten met meer creativiteit te benaderen. Twee recente voorbeelden — Teeuws interpretaties van moderne Indonesische gedichten en Sweeneys beschrijving van de Maleise literatuur — tonen aan dat hier veel mogelijkheden liggen. Na een levendige discussie naar aanleiding van deze voordracht sloot de voorzitter om 16.15 uur de vergadering met een woord van dank aan de spreker en de aanwezigen. Bestuursvergaderingen werden gehouden op 20 februari, 23 april, 24 September, 5 november en 17 december. Personeelsmutatks Bij de bibliotheek werd per 1 januari een bestaande vacature vervuld doordat de functie voor halve diensttijd van mw. A.G. van 't OostendeSchultz werd uitgebreid tot een volledige en mw. M.P.J. Smits voor halve diensttijd werd aangesteld als medewerkster catalogisering. De heer H.J. Siebert, hoofd magazijnbeheer, ging per 1 februari met pensioen. Hij werd in die functie opgevolgd door de magazijnmedewerker A. Schipper, terwijl de heer N. van Rooyen, reeds voor tijdelijk aangesteld, in diens plaats kwam. Bij de Caraibische afdeling nam mw. I.M.M. Loeffen, documentaliste, per 1 april ontslag wegens het aanvaarden van een betrekking elders. Zij werd per 7 maart in tijdelijke dienst opgevolgd door de heer M. Smit. Aan het plaatsvervangend hoofd voor halve diensttijd, mw. drs. J.L.M.G. Henket-Hoornweg, en de documentatie-medewerkster mw. F.H.J. de Koning werd respectievelijk per 1 juni en per 1 augustus eervol ontslag verleend. Zij werden opgevolgd door respectievelijk mw. dr. R.M.A.L. Hofte en mw. I.M.J. Rolfes. Bij de afdeling Documentatie Geschiedenis Indonesia maakte mw. L. Manuputty-Tentua per 1 januari gebruik van de regeling vervroegde uittreding. Zij werd per dezelfde datum opgevolgd door mw. P. Godthelp. Bij de afdeling Documentatie Modern Indonesie nam mw. M.R. Bakker
Jaarverslag 1988
397
per 1 februari ontslag wegens het aanvaarden van een betrekking elders. Zij werd met ingang van dezelfde datum opgevolgd door mw. A.M. Pattiiha. Bij de afdeling Redactie Hep het tijdelijk dienstverband van de heer G.J. van Exel per 1 februari af en dat van de heer P.F. van Velzen op 1 maart. De tijdelijke extra-projecten die in het derde kwartaal 1987 waren gestart werden in het begin van het verslagjaar afgerond. Daardoor werd het tijdelijk dienstverband van mw. C.H.J. Govers per 1 januari beeindigd, dat van mw. dr. V.M. Clara van Groenendael en van mw. drs. M.O.A. Groot-Scalliet per 1 februari, dat van mw. drs. D. Bergink per 1 maart, dat van mw. drs. M. Duyker per 24 maart en dat van drs. R.I.L. Adams per 1 april. Bibliotheek Uit de uitleengegevens die door de dames C M . Hogewoning en C. van den Oever werden bijgehouden valt op te maken, dat evenals in voorgaande jaren gedurende het verslagjaar een druk gebruik gemaakt werd van de Bibliotheek. Na een reeks van jaren van gestage groei zijn de uitlening (1988: 17.577; 1987: 18.480) en het gezamenlijk aantal bezoeken (1988: 16.277; 1987: 16.365) evenwel enigszins teruggelopen. Index 1972 = 100
1972 1985 1986 1987 1988 abs. ind. abs. ind. abs. ind. abs. ind. abs. ind.
leeszaalbezoeken nieuwe gebruikers uitleningen buiten de leeszaal uitleningen binnen de leeszaal
5.810 100 13.261 228 14.812 250 15.785 272 15.677 270 225 100 352 156 437 194 580 258 600 267 2.810 100
7.533 268
8.832 314 10.027 357
8.341 297
2.244 100 11.537 514 12.038 536 14.643 653 13.741 612
Het aantal aanwinsten dat ingeschreven werd door de heer C.G. van den Aardweg, bijgestaan door mw. M.P.J. Smits, bedroeg 3.614 titels (1987: 3.515), waarvan betreffende het Caraibische gebied 1.012 (1987: 732), met inbegrip van 336 titels over Suriname en 200 over Aruba en de Nederlandse Antillen. Uit Indonesie werden van de Vertegenwoordiging in Jakarta 4.870 (1987: 7.220) aanwinsten ontvangen. Het aantal titelbeschrijvingen van de dames C M . Hogewoning, A.G. van 't Oostende, M. Simon-Tan en M.P.J. Smits, met bijstand van de bibliothecaris, bedroeg 8.930 (1987: 7.012). Ondanks deze groei werd ten gevolge van het grote aantal aanwinsten uit Indonesie van het vorige jaar (7.220 titels) en een langdurige afwezigheid van een catalogusmedewerkster enige achterstand opgelopen in de Indonesische titelbeschrijvingen. Door mw. M. Pietersz en de heer N. Noordhoek werden 8.959 (1987: 6.832) titels ingevoerd op de tekstverwerker en vervolgens uitgeprint. Van dit aantal werden 191 lopende tijdschrifttitels door de heer N. Noordhoek beschreven. Het aantal fiches dat gesorteerd en daarna ingevoegd werd in de leeszaalcatalogi beliep ruim 30.000 stuks (1987: 21.000). 213 afgesloten tijdschrifttitels werden door de heer N. Noordhoek en 118 door de heer G.A. Nagelkerke beschreven en op aanwezigheid gecon-
398
Jaarverslag 1988
troleerd. Het totale aantal beschreven afgesloten tijdschrifttitels bedraagt thans 3.143 (1987: 2.812). Naast zijn informatiewerkzaamheden werkte de heer G.A. Nagelkerke verder aan de samenstelling van een inhoudsopgave, voor intern gebruik, van de artikelen in het Tijdschrift voor Nederlands-Indie", jaargangen 1859 tot en met 1894. Bovendien stelde hij een bibliografie samen van de werken van wijlen dr. Th.G.Th. Pigeaud als bijlage voor een herdenkingsartikel in de 'Bijdragen'. De heren A. Schipper en N. van Rooyen hebben 2.116 banden geliimbeckt (1987: 2.269) en 1.551 banden door de boekbinder laten inbinden. In samenwerking met de afdeling DMI verscheen in COM-fiche het Supplement 21 (aanwinsten 1987) op de catalogus van de Bibliotheek. Aan het begin van het collegejaar werden verschillende groepen studenten uit binnen- en buitenland rondgeleid. Voorts verleende de Bibliotheek medewerking aan een tentoonstelling en rondleiding ter gelegenheid van het bezoek van de Indonesische Minister van Godsdienstzaken. Hetzelfde geschiedde bij het bezoek van een afvaardiging van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. De bibliothecaris, drs. P. Sutikno, ontving enkele buitenlandse collega's en bezocht de werkbijeenkomsten van bibliothecarissen van de op het WSD-terrein gevestigde, op niet-westerse gebieden gespecialiseerde instituten. Samen met het hoofd van de afdeling DGI maakte hij deel uit van de begeleidingscommissie, samengesteld uit vertegenwoordigers van het Instituut, de Koninklijke Bibliotheek en het Koninklijk Instituut voor de Tropen, voor het door het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen gesubsidieerd project 'Tracering en reproducering van Nederlandstalige gedrukten in Nederlands-Indie", met de uitvoering waarvan het Instituut belast is. Voor de Ikatan Mahasiswa Leiden hield hij een lezing over verzamelen, beheren, ontsluiten en gebruiken van Indonesische informatiedragers. De collectie Oosterse handschriften werd uitgebreid met een volksbeschrijving van Banda, de collectie nagelaten papieren van prof. F.S. Eringa, een brievenboek 1841 Westkust Borneo, een collectie orale epiek in het Tolaki (Zuidoost-Sulawesi), een aanvullende lijst Maleise woorden 1946, alsmede vier wawacans en een lesboekje in het Soendaas; ze werden ingeschreven onder de nummers Or.560-569. Voor de aanwinsten voor de collectie Westerse handschriften wordt verwezen naar de hierachter gevoegde bijlage. De volgende personen en instellingen verrijkten de bibliotheek met zeer gewaardeerde schenkingen: K.A. Adelaar, R. Aizpurua Aguirre, M. Akib, J.S. Amelang, Awang Abdullah, R. Begina, T. Behrend, J. Berens, R. van den Berg, N.P. van den Berg, A.J. Bernet Kempers, H.J. Bierling, E. Bouman, B.A.C.W. Brands, M. de Bruin, G.A. de Bruijne, N.F. Carolus, A. Clancy, H.E. Coomans, S.M. Cuales, J. Daszenies, Ding Choo Ming, P. Djajadiningrat, R. Dumas, E.F. Ebing, I.H. Enklaar, R. Eschenburg, W. Drexler, C. Fasseur, A. Frambes-Buxeda, R. Giacalone, S. Gooswit, A. Gordon, L.J. Graf, C D . Grijns, J.L.M.G. Henket-Hoornweg, H.I.R. Hinzler, R.M.L.A. Hoefte, C.L. Hofman, E. Hoogerwerf, K.A. van der Hucht, F. Hiisken, S.Z. Ismail, F.G.P. Jaquet, L.G.M. Jaquet, mw. Joustra, M.A. Kagenaar, R. Kousbroek, W.H. Makaliwe, F. Mary, M. Mastury, P.J.J. Meel, R. Meninck,H.J.M. Meuffels, Th.C. van der Meij, L. Minhe, R. Mol, W. Mooijman, E. Muller, G.A. Nagelkerke, P.J.M. Nas, R. Nieuwenhuys,
Jaarverslag
1988
399
G.J. Oostindie, A. van Os, P. Palacios, H.R. Pelder, H.A. Poeze, J.P.J. Rai, J. Ras, S.O. Robson, S. Rodgers, W. Roll, T.M. Roepstorff, C. Salmon, A. Schalkwijk, H.B.Th. Schot, P Schreurs, A. Schuijff, H. Schijf, U. Sirk, E. Soedamah, J.J. van Soest, H. Spitzbardt, K.A. Steenbrink, M.J. van Steenis-Kruseman, D.J. Stuart-Fox, H.T. Sutedja-Liem, P. Sutikno, Th. Svensson, Taufiq Firdausi, B.N. Teensma, G. Tellers, G. Termorshuizen, Thee Kian Wie, H.U.E. Thoden van Velzen, E.M. Uhlenbeck, M. Vernooy, A.H. Versteeg, P. Voorhoeve, D. Vos, C.J. Wackwitz, J. Widodo, B. Witjes, U. Wolfram-Seifert. Afrika-Studiecentrum, Leiden; Algemeen Rijksarchief, Den Haag; Ambassade van Cuba, Den Haag; Antropologisch-Sociologisch Centrum, Amsterdam; Bibliotheek R.U. Leiden; Bibliotheek V.U., Soc. Geogr. en Planol. Cult. Antropol. en N.W. Sociol., Amsterdam; BISA, University of Sydney; Brynmor Jones Library, Hull; CEDLA, Amsterdam; Center for Latin American Studies, University of Florida, Gainesville; Center for Pacific Islands Studies, University of Hawaii at Manoa, Honolulu, Hawaii; Center for Philippine Studies, Kyoto University, Kyoto; Centraal Bureau voor de Statistiek (Nederlandse Antillen), Curacao; Centrale Archief Selectiedienst, Winschoten; Centre for Asian Studies CASA, Amsterdam; Centrum voor Zending en Diakonaat Gereformeerde Kerken in Nederland, Leusden; CESO, Den Haag; Cuban American National Foundation, Washington; Cultured Centrum Curacao; Department of Economics, University of Western Australia, Nedlands; Dewan Bahasa dan Pustaka, Kuala Lumpur; Dienst Ruimtelijke Ordening, Amsterdam; Ecole Francaise d'Extreme-Orient, Jakarta; Faculteit der Economische Wetenschappen en Econometrie, V.U., Amsterdam; Fakultat fur Soziologie Universitat Bielefeld; Gadjah Mada University Press, Yogyakarta; Gemeente-archief Amsterdam; Geneeskundige en Gezondheidsdienst, Eilandgebied Curacao; Heibonsha Ltd Publishers, Tokyo; Hendrik Kraemer Instituut, Oegstgeest; Indisch Familie Archief, Den Haag; Indische Pensioenbond, Den Haag; Indoc, Leiden; Institute of Commonwealth Studies, University of London; Institute of Developing Economies, Tokyo; Institute of Development Studies at the University of Sussex, Brighton; Institute of Social Studies, Den Haag; Institute of Southeast Asian Studies, Singapore; Instituto de Relaciones Europeo-Latinoamericanas, Madrid; Instituto Raul Romer, Curacao; Instituto Venezolano de Estudios Sociales y Politicos, Caracas; Instituut voor Aardwetenschappen, V.U. Amsterdam; Instituut voor Culturele Antropologie en Sociologie der Niet-Westerse Volken, R.U. Leiden; Instituut voor Maatschappij-Wetenschappelijk Onderzoek IMWOO, Den Haag; Instituut voor Sociale en Bedrijfspsychologie, Amsterdam; Inter Documentation Company BV, Leiden; International Development Research Centre, Ottawa; Interuniversitair Instituut voor Missiologie en Oecumenica, Utrecht; Japan-Netherlands Institute, Tokyo; Koninklijke Bibliotheek, Den Haag; Landelijk Ondersteuningsinstituut Kunstzinnige Vorming, Utrecht; Lidesco, Leiden; Ministry of State for Population and Environment, Jakarta; Museum Boymans-van Beuningen, Rotterdam; National Centre for Development Studies, Australian National University, Canberra; National Library for Agricultural Sciences, Bogor; National Library of Aruba, Oranjestad; National University of Singapore; Nationale Ontwikkelingsbank NV, Paramaribo; Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten, Leiden; Nederlands Scheepvaart Museum, Amsterdam; Nederlandsche Bank, Amsterdam; Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, Den Haag; Nederlandse Raad voor Juridische Samenwerking met Indonesie, Leiden; NUFFIC, Den Haag; Martinus Nijhoff, Den Haag; Organisation of Eastern Caribbean States, St. John's; Plataforma di Organisashonnan Antiano, Utrecht; Raad voor de Zending der Nederlandse Hervormde Kerk, Oegstgeest; Regional Language Centre, Singapore; Rijkscommissie voor Vaderlandse Geschiedenis, Den Haag; Satya Wacana, Semarang; Sociologisch Instituut, R.U. Leiden; Sociologisch Instituut, Universiteit van Amsterdam; Stichting Cede Antiyas, Curagao; Stichting Flamboyant, Amsterdam; Stichting Flevoland Habitat, Almere; Stichting Menno van Coehoorn, Den Haag; Stichting Peutjut-Fonds, Rijswijk; Stichting Toerisme en Derde Wereld, Nijmegen; Stichting voor Historisch Onderzoek, Den Haag; Stichting voor Wetenschappelijk Onderzoek van de Tropen WOTRO, Den Haag; Sticusa, Amsterdam; Surinaams Vrouwen Overleg Rijnmond, Rotterdam; SWIDOC, Amsterdam; Tenriko Overseas Mission Department, Tenri; U.N. Economic Commission for Latin America, Port-of-Spain; U.N. Industrial
400
Jaarverslag 1988
Development Organization UNIDO, Wenen; University of Malaya, Kuala Lumpur; Vakgroep Letterkunde, R.U. Utrecht; Vakgroep Talen.en Culturen van Latijns Amerika, R.U. Leiden; Vakgroep Talen en Culturen van Zuidoost Azie en Oceanie, R.U, Leiden; Volkenkundig Museum Gerardus van der Leeuw, Groningen; Volkenkundig Museum Nusantara, Delft; Wenner-Gren Foundation for Anthropological Research, New York.
Caraibische Afdeling De Adviescommissie van de Caraibische Afdeling (Caraf) kwam in het verslagjaar eenmaal bijeen. Ten behoeve van de bibliotheek werden 1012 Caraibische titels verworven, waarvan 536 over Aruba, de Nederlandse Antillen en Suriname. De acquisitie over laatstgenoemde gebieden bleef primair een verantwoordelijkheid van de afdeling Bibliotheek. De semi-automatisering van de vervaardiging van de Centrale Catalogus Caraibiana (CCC) werd naar tevredenheid afgerond. Publikatie van de CCC-1987 vond plaats in maart van het verslagjaar. De eigen werkzaamheden aan de CCC-1988 werden in november afgerond; de publikatie op microfiche kreeg rond de jaarwisseling haar beslag. Met name mw. I. Rolfes was met de voorbereiding van de CCC belast. Zij verzorgde tevens de publikatie van lijsten van recente publikaties betreffende Suriname en Surinamers in het tijdschrift 'OSO' (7/1 en 7/2). De publikatie van het essay 'Caribbean Studies 1986' (Boletin de Estudios Latinoamericanos y del Caribe 43:125-35) werd verzorgd door het afdelingshoofd, drs. G.J. Oostindie. Deze taak werd daarna overgenomen door mw. Hofte; zij publiceerde 'Caribbean Studies 1987' (Boletin 45: 91-100). Tevens werd zij buitenlands correspondent van het Handbook of Latin American Studies, belast met relevante annotaties. In 1987 werd door een viertal medewerkers een begin gemaakt met de vervaardiging van een geannoteerde bibliografie over Suriname, uit te geven door de Engels-Amerikaanse CLIO Press. Dit project werd overgenomen door mw. Hofte. Gezien de tijdrovendheid van het project zou het onmogelijk zijn dit te realiseren binnen haar normale takenpakket. Om deze reden werd een subsidieaanvraag ten bedrage van/76.000,— bij het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen ingediend ten bate van een aanvullende salariering. Doordat de gevraagde subsidie werd toegekend is het mogelijk dat mw. Hofte tot in 1990 full-time aan de afdeling verbonden blijft en in deze periode, naast haar afdelingswerk, de Suriname-bibliografie vervaardigt. In oktober ging de vernieuwde Interuniversitaire Cursus Caraibistiek (IUC) van start. Deze cursus wordt voortaan ieder jaar aangeboden in drie zelfstandige secties. De eerste sectie, 'Geschiedenis van het Caraibisch gebied', ging van start met 47 studenten, waarvan 15 toehoorders. Aan het afsluitend tentamen namen 23 cursisten deel, waarvan er 15 slaagden. In de herkansing slaagden 8 van de 9 deelnemers. Mw. Rolfes fungeerde als cursus-assistente. De cursus werd financieel gesteund door de.Stichting voor Culturele Samenwerking (Sticusa) te Amsterdam. Onder de docenten van de cursus waren drie Caraf-medewerkers, te weten mw. Hofte, de wetenschappelijk assistent drs. P.J.J. Meel en dhr. Oostindie. Op het van 4-8 juli te Amsterdam gehouden Internationale Amerika-
Jaarverslag 1988
401
nisten Congres (ICA) vonden twee panels plaats waarin Caraf-medewerkers een directe inbreng hadden. Dhr. Oostindie organiseerde met prof. dr. A. Serbin (Universidad Central, Venezuela) een panel over internationale relaties in het Caraibisch gebied. Met dr. P. Boomgaard (Vrije Universiteit Amsterdam) en drs. A. van Stipriaan (Erasmus Universiteit Rotterdam) was hij organisator van een panel over technologische innovatie en arbeidsvormen in de negentiende-eeuwse suikerindustrie in het Caraibisch gebied. In eerstgenoemd panel verzorgden mw. Hofte en dhr. Oostindie een lezing over de staatkundige problematiek van de Nederlandse Antillen en Aruba, dhr. Meel over de recente politieke ontwikkelingen in Suriname. Met dhr. Boomgaard presenteerde dhr. Oostindie het 'position paper' voor laatstgenoemd panel; mw. Hofte verzorgde een bijdrage over contractarbeid in Suriname. Op het congres van de Caribbean Studies Association in Guadeloupe (25-28 mei) presenteerden mw. Hofte en dhr. Oostindie een eerdere versie van hun paper over de Nederlandse Antillen en Aruba. Op het Instituut verzorgde laatstgenoemde. lezingen voor deelnemers aan het Postdoctoraal Opleidingsprogramma Negentiende en Twintigste Eeuwse Geschiedenis en voor een gezelschap van de Universitat Basel. Voor de Stichting Instituut ter Bevordering der Surinamistiek hield hij een voordracht in het kader van het thema 'Bronnen voor de Surinamistiek'. In de tweede helft van mei verbleven mw. Hofte en dhr. Oostindie op Aruba en Curasao ten behoeve van hun onderzoek naar de staatkundige problematiek van de Nederlandse Antillen en Aruba. Tevens werden bestaande contacten, met name op de Universiteit van de Nederlandse Antillen hernieuwd. Aansluitend narrien zij deel aan het congres van de Caribbean Studies Association. Mw. Hoftes kosten werden deels gefinancierd door Sticusa. Dhr. Meel verbleef van half September tot half november in Suriname, alwaar hij onderzoek verrichtte voor zijn dissertatie over de staatkundigpolitieke betrekkingen tussen Nederland en Suriname in de periode 19541975. Financiele bijdragen aan deze studiereis werden geleverd door de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek van de Tropen (WOTRO) en de Stichting Dr. Hendrik Muller's Vaderlandsch Fonds. In het verslagjaar werden vier Caraibische titels gepubliceerd. In de Caribbean Series verschenen Selwyn H.H. Carrington, 'The British West Indies during the American Revolution' (no. 8), H.U.E. Thoden van Velzen en W. van Wetering, 'The Great Father and the Danger' (no. 9) en Neil L. Whitehead, 'Lords of the Tiger Spirit' (no. 10), en als afdelingspublikatie Peter Meel, 'How to get to know the Caribbean; A fact finder' (tweede, herziene editie). Het redactionele werk voor deze uitgaven werd verricht door mw. Hofte en dhr. Meel. De tekstverwerking werd merendeels door de afdelingssecretaresse, mw. M. Heeger-Klarenbeek, verzorgd, voor het overige uitbesteed. Van het door het Studie- en Documentatiecentrum Latijns-Amerika (CEDLA) in samenwerking met Caraf uitgegeven 'Boletin' verschenen in het verslagjaar de nummers 43, 44 en 45. Als Caraibische bijdragen werden in no. 43 opgenomen Basdeo Mangru, 'The Hincks Beaumont
402
Jaarverslag 1988
Imbroglio. Partisan Politics in British Guiana in the 1860s', Pieter C. Emmer, 'The Position of Indian Women in Suriname: A Rejoinder', Rosemarijn Hofte, T h e Position of Female British Indian and Javanese Contract Laborers in Suriname: A Last Word' en Gert J. Oostindie, 'Caribbean Studies, 1986'. Nummer 44 was een ter gelegenheid van het Amerikanistencongres uitgegeven thema-nummer over Latijnsamerikaanse en Caraibische studien in Nederland. In no. 45 werd opgenomen 'Caribbean Studies 1987'. Mw. Hofte publiceerde een 'Rejoinder' in 'Boletin' (43) en recensies in 'Boletin' (45) en 'Intermediair' (24/51). Met dhr. Oostindie voltooide zij het kortlopend onderzoek naar de staatkundige problematiek van de". Nederlandse Antillen en Aruba. Dhr. Meel maakt goede vorderingen met zijn promotie-onderzoek. Tevens verwerkte hij onderzoek naar de recente politieke situatie in Suriname in zijn ICA-paper. Recensies van zijn hand verschenen in 'Intermediair' (24/5), 'Internationale Spectator' (XLII/11) en 'SWIForum' (5/2). Dhr. Oostindie publiceerde 'Cuban Railroads, 1830-1868: Origins and Effects of "Progressive Entrepreneurialism"', in Caribbean Studies 20, 3-4, 24-25; voorts 'Caribbean migration to the Netherlands: A journey to disappointment?' (in: Malcolm Cross and Hans Etzinger (eds), 'Lost illusions; Caribbean minorities in Britain and the Netherlands', pp. 54-72; London: Routledge) en 'Slaaf van de bronnen; De reconstructie van het onherroepelijk verlorene' ('OSO', 7/2:135-46). Voorts schreef hij recensies voor 'Boletin' (43) en de 'Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden' (103/3). Gedurende ca. 65% van de arbeidstijd, gespreid over het gehele jaar, werd dhr. Oostindie vrijgesteld om aan zijn proefschrift over plantageeconomie en slavernij in Suriname te werken. Hij voltooide het archiefwerk en schreef de eerste versie van de dissertatie. Het afdelingshoofd en het plaatsvervangend hoofd, mw. Hofte, vervulden enkele organisatorische taken op het gebied van de Caraibische studien. Documentatie Geschiedenis Indonesie Het afdelingshoofd, drs. F.G.P. Jaquet, ondervond in de vorm van interviews (Kartini, Tempo, Wereldomroep) en l'ezingen (Landelijke Vereniging van Indonesische Kunstenaars, Ikatan Mahasiswa Indonesia) de gevolgen van de publikatie van de nieuwe Kartini-brieven. Hij publiceerde zijn artikel 'Kartini' in 'Indische Letteren' (3:75-83) en het artikel 'Nederlandse readies op de uitbarsting in 1883 van de Krakatau' in de bundel 'Indisch-Nederlandse literatuur' (p. 76-110). Samen met R. Nieuwenhuys schreef hij voor 'Het oog in 't zeil' (6:1-9) 'De tienduizend buffels van Max Havelaar'. Tevens schreef hij in de 'Bijdragen' een recensie. Hij maakte ca. 1.300 conceptbeschrijvingen van foto's uit de collecties M. de Vries Foltynski en A. Hoogerwerf. Gedurende ziekte van het afdelingshoofd nam mw. D.B.M. Buur tot 1 juni zijn taak waar als hoofd van de afdeling. De door mw. Buur samengestelde inventaris van de collectie Rouffaer werd aangebodeh voor
Jaarverslag 1988
403
uitgave als afdelingspublikatie. Voor haar bibliografie Indische jeugdlectuur deed zij onderzoek in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam. Zij beschreef 90 tekeningen en foto's en werd speciaal belast met de ontsluiting van de tekeningen. Mw. L.A.M. van der Spree-Annyas catalogiseerde 1.027 kaartbladen (1987:550). Zij voerde het beheer over het microfiche-project en de handschriften. Zij droeg zorg voor de restauratie van 13 handschriften. Tevens vertaalde zij 44 titels van kaarten van Celebes in het Engels ten behoeve van 'Baruga; Sulawesi research bulletin'. Zij bezocht als vertegenwoordigster van het Instituut de studiedag van de Werkgroep Kaartbeheer. Mw. M. Fluitsma en mw. P. Godthelp catalogiseerden 2.259 foto's (1987: 1.539). In totaal zijn nu 16.145 documenten gecatalogiseerd. Zij maakten per 1 januari een begin met een register op naam van fotografen van de nieuw bewerkte documenten. Zij droegen zorg voor de restauratie van 18 tekeningen, 2 foto-albums en 1 schetsboek. Mw. F.M. Enserink-van Hulzen maakte voor de microfichering gereed de collecties Sollewijn Gelpke, De Roo de la Faille, Stibbe, Helfrich, Abendanon, Hazeu, Neytzell de Wilde, Junghuhn, Joekes en 120 losse stukken. Om financiele redenen werd een ander bedrijf belast met de microfichering van de handschriften. De medewerkers van de afdeling bezochten een restauratie-atelier en restauratiebeurs. Het aantal bezoekers bedroeg 540 (1987: 725). Ten behoeve van het publiek werden 533 Westerse handschriften gelicht en geborgen (1987: 1.946), 234 Oosterse handschriften (1987:217), 2.609 kaartbladen (1987: 1.131) en 69 foto-albums en 569 losse foto's. Er werden 610 foto's en 10 dia's door het publiek besteld. De afdeling verleende medewerking aan diverse rondleidingen en tentoonstellingen, waaronder die voor de minister van godsdienstzaken van Indonesia tijdens zijn bezoek aan het Instituut en de tentoonstelling 'Het machtig eyland' in het Scheepvaart Museum in Amsterdam en Toekang potret' in het Museum voor Volkenkunde in Rotterdam. Documentatie Modern Indonesia De Commissie van Advies van de afdeling vergaderde op 30 maart onder voorzitterschap van dr. F. Tichelman. De Commissie besprak de jaarverslagen 1986 en 1987 en het werkplan 1988/89. Beide jaarverslagen werden goedgekeurd. De supplement katalogus 21 (1987) werd onder leiding van mr. H. Kemp in eigen beheer automatisch in februari vervaardigd en door de firma SMT Microfilmtechniek afgedrukt. Kopieen werden als gebruikelijk door de Bibliotheek aan zusterinstellingen toegestuurd en in de leeszaal geplaatst. De drie kwartaalkatalogi, eveneens in eigen beheer vervaardigd, verschenen in resp. april, juli en oktober in laserprint op papier. Kopieen hiervan werden in de leeszaal geplaatst. De voordelen van eigen programmatuur en apparatuur, begin 1987 aangeschaft, zijn dit jaar duidelijk gebleken. Een regelmatige produktie van de jaarkatalogus bleek mogelijk. Daarnaast versnelden de kwartaalkatalogi de informatievoorziening aan de bezoekers van de leeszaal. Naast bovenstaande werkzaamheden werden 8.800 nieuwe titels
404
Jaarverslag 1988
van deskriptoren voorzien door mr. Kemp en, tot haar ontslagname per 1 februari, mw. drs. M. Bakker,-daarna door haar opvolgster, mw. M. Pattiiha. Het verslagjaar stond, wat de automatisering betreft, in het teken van de aansluiting van het Instituut bij het PICA systeem. Leidde in 1987 een bij het fonds Intentioneel Apparatuur Schema (IAS) van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen ingediend voorstel tot automatisering niet tot konkreet resultaat, een nieuw voorstel aan het IAS, in overleg met de PICA organisatie opgesteld, werd in juni door de departementale adviescommissie CRIVA goedgekeurd, terwijl begin juli de fondsen voor het eerste jaar door het Ministerie werden toegewezen. Na het toewijzen van de aanvullende fondsen voor 1989 in oktober werden op 8 november de kontrakten tussen het Instituut en de Stichting PICA getekend. Aan de indiening van het nieuwe voorstel bij het IAS ging een besprekingsronde met de Leidse Universiteitsbibliotheek vooraf, die tot resultaat had dat de Universiteitsbibliotheek het eens kon zijn met de wijze waarop het Instituut zich bij het PICA systeem zou aansluiten. De keuze viel op een in eigen beheer te nemen Lokaal Bibliotheek Systeem (LBS) volgens PICA normen. Voor het KITLV wil dat zeggen dat via een vaste huurlijnverbinding 9 beeldschermwerkstations verbonden zijn met het centrale gegevensbestand van PICA, de Geautomatiseerde Gemeenschappelijke Catalogus (GGC). Via deze werkstations worden de titelbeschrijvingen en de daarbij behorende despkriptoren vanuit het KITLV ingevoerd. Elke week wordt op magnetische band een kopie gemaakt van de laatst ingevoerde titels, en deze worden dan in het eigen Lokaal Bibliotheek Systeem ingevoerd. Via 4 werkstations in de leeszaal en 3 in de openbaar toegankelijke ruimten van de Carai'bische Afdeling, de Afdeling Documentatie Geschiedenis Indonesie en de Afdeling Documentatie Modern Indonesie, kan het publiek vervolgens de ingevoerde gegevens terugzoeken op persoonsnaam, korporatieve naam, titelwoord en deskriptor, eventueel in kombinatie. Een extra kopie van de magnetische band wordt ter beschikking van de Leidse Universiteitsbibliotheek gesteld, zodat het publiek ook daar in de KITLV gegevens kan zoeken. Daarnaast komen een aantal werkstations voor de dienst in gebruik, zoals voor de leenregistratie en de acquisitie. Het is de bedoeling dat alle sinds 1973 machineleesbaar gemaakte en van deskriptoren voorziene titels (thans ca. 90.000) via een konversieprogramma eveneens in het LBS worden opgenomen, terwijl als retroproject begonnen zal worden met het invoeren van de voor 1973 verkregen titels. Voor de implementatie van bovenstaande projecten is eind oktober door de directie een projectteam benoemd bestaande uit een projectleider, drs. R.S. Kami, hoofd van de afdeling, en 3 projectmedewerkers, mw. C. Baak en mr. Kemp (beide DMI) en de heer N. Noordhoek (Bibliotheek). Dit team betrekt bij inhoudelijke zaken de betreffende bibliotheek- en dokumentatiemedewerkers en werkt nauw samen met het projectteam van de PICA organisatie. Direkt na de benoeming van het projectteam werd begonnen met het inhoudelijk overleg, de bestelling van apparatuur en programmatuur en de opdrachten tot bekabeling van het gebouw, een kleine verbou-
Jaarverslag 1988
405
wing en de opleidingen. Het projectteam werkt volgens een door het Dagelijks Bestuur goedgekeurd draaiboek, volgens welk het komplete systeem eind juli 1989 moet zijn opgeleverd. De vorig jaar door mr. Kemp begonnen uitbreiding van de Engelstalige Microthesaurus KITLV met Indonesische, Nederlandse, Spaanse en Franse termen kwam voor 80% gereed. Alle gegevens zijn in een database programma machineleesbaar vastgelegd. Van de microthesaurus OECD is door mw. Baak ca. 30% machineleesbaar vastgelegd. Het is de bedoeling dat beide thesauri t.z.t. worden opgenomen in de geautomatiseerde lokale PICA thesaurus faciliteit. De door de redactiecommissie gemaakte op- en aanmerkingen op de voorlopige editie van de Annotated Bibliography of Bibliographies werden alle verwerkt. De bibliografie is tevens aangevuld tot 1987. Van Excerpta Indonesica (El) verschenen dit jaar de nos. 37 en 38, inhoudende 501 uittreksels (1987: 544). De redactie was in handen van prof. dr. C. van Dijk en drs. Kami, de samenstelling vond plaats door de adjunct-redactrice, mw. drs. T. Sommeling, voor Indonesisch-talig materiaal terzijde gestaan door mw. Pattiiha en drs. J. van de Kok. Door afwezigheid van drs. van de Kok voor studiedoeleinden in Indonesie voor Vh maand was het aantal uittreksels van Indonesisch-talig materiaal dit jaar minder dan vorig jaar. Evenals elk jaar zorgden tal van vrijwilligers en correspondenten in binnen- en buitenland voor een groot aantal uittreksels en signaleringen. El telde 354 betalende abonnees in Nederland en 265 in het buitenland. Ten behoeve van de Bibliotheek werd geruild met 16 instellingen in Nederland en 54 in het buitenland. Er waren 96 vrijwillige medewerkers die El gratis ontvangen en 83 personen of instellingen met een gratis abonnement uit hoofde van bestuurs- of commissie-lidmaatschappen. De Vertegenwoordiging in Indonesie ontving 250 exemplaren als literatuurhulp aan Indonesische bibliotheken en universiteiten. (1987: resp. 259, 262, 16, 53, 94, 84, 249.) De stijging van het aantal betalende abonnees in Nederland is het resultaat van een collectief abonnement van 100 exx. door het ILDEPproject en een daling met 5 particuliere abonnementen. Het aantal betalende buitenlandse abonnees blijft, zij het langzaam, stijgen. Ook dit jaar weer verzorgde mw. Baak de tekstverwerking en de voorbereiding voor het zetwerk vanaf diskette. Bovendien verzorgde zij de correctie van de cumulatieve index van de nummers 21 t/m 30. Tijd om alle correcties in te voeren en de index zetklaar te maken ontbrak. Mw. Pattiiha, geassisteerd door mw. Baak, verzorgde de naar aanleiding van uittreksels in El aangevraagde kopieen van publikaties: 17 personen en instellingen vroegen 91 titels aan, waarvoor 1914 pagina's werden gekopieerd (1987: 14 aanvragen voor 99 titels met 1.445 pagina's). De databank van de Directory of West European Indonesianists (EURISIS) werd op schriftelijk verzoek van 3 personen en 4 instellingen geraadpleegd. De vragen varieerden van het adres van een prive persoon tot een lijst van in Indonesische podiumkunsten ge'i'nteresseerden. Het totaal aantal hits was 132. In de database werden 50 mutaties en aanvullingen aangebracht.
406
Jaarverslag 1988
Van het boekwerk werden door de afdeling rechtstreeks aan hen wier namen daarin zijn opgenomen 390 exx. verkocht. Besprekingen verschenen o.a. in 'ASEASUK News' no. 2, 1987; 'Prisma' no. 8, 1987; 'Tempo' 31 oktober 1987; 'Overzicht'januari 1988 (interview met prof, van Dijk); terwijl signaleringen verschenen in 'Vrij Nederland' 10 oktober 1987; 'IMWOO-bulletin' September 1987 en 'ASAA Review' vol. 11, no. 2, 1987. Prof, van Dijk organiseerde samen met de Werkgroep Europese Expansie van de RUL op 30 juni een studiedag voor AIO's die participeren in het door het Rijksinstituut voor Oorlogsdokumentatie gecoordineerde Postdoktoraal Opleidingsprogramma 19e en 20e Eeuwse Geschiedenis. Zijn wetenschappelijke bijdrage hieraan was een inleiding over de Indonesische revolutie bezien vanuit Indonesisch perspectief. In het kader van de Centrumfunktie Indonesianistiek organiseerde hij, in samenwerking met de Werkgroep Indonesische Vrouwenstudien, de 3e International Workshop on Indonesian Studies van 26 tot 30 September over het thema 'Women as mediators in Indonesia'. Voor de organisatorische voorbereiding en de produktie van de papers werden de organisatoren geassisteerd door mw. Baak. Eveneens in het kader van de Centrumfunktie verscheen in november het eerste nummer van de 'European Newsletter of Southeast Asian Studies', onder auspicien van het KITLV en met verdere financiele steun van de British Academy (South-East Asia Committee) en de Swedish Research Council for the Humanities and Social Sciences. Ca. 1.100 exx. werden gratis toegezonden aan Zuidoost Azianisten in heel Europa, waarbij het adressenmateriaal werd ontleend aan de EURISIS database, aangevuld met gegevens uit Duitsland, Engeland, Frankrijk, Nederland en Scandinavie. Het initiatief tot de Newsletter werd in 1987 genomen door een aantal Zuidoost Azianisten uit verschillende Europese landen, waarbij prof, van Dijk optrad als coordinator. Het doel is bevordering van de communicatie tussen Europese Zuidoost Azianisten o.a. door het signaleren van congressen, onderzoeksprojecten en nieuwe publikaties. De voorgenomen verschijningsfrequentie is tweemaal per jaar, in november en mei. Prof, van Dijk zette zijn redacteurschappen van de 'Review of Indonesian and Malaysian Studies' ('RIMA') en 'Orion' voort. Hij voerde de redaktie van de bij Coutinho uitgegeven MOI publikatie no. 5, 'Islam en politiek in Indonesie' (p. 37-50). Daarnaast leverde hij een bijdrage aan de bundel 'Time past, time present, time future: Essays in honour of P.E. de Josselin de Jong', red. David S. Moyer en H.J.M. Claessen. De titel van zijn bijdrage was 'And if you give your word' (p. 85-97). Drs. J. van de Kok schreef het artikel 'Survey of political developments in the second half of 1986' in 'RIMA' 21, no. 2, 1987 (januari 1988) en 'Political developments in Indonesia in the first half of 1987: Electoral politics and comments' in 'RIMA' 22, no. 1. Zijn artikel 'Survey of political developments in Indonesia during the second half of 1987: The impact of the elections and social and political developments in the country' zal worden gepubliceerd in 'RIMA' vol. 22, no. 2, 1988 (januari 1989). Prof, van Dijk verzorgde colleges voor de Vakgroep Talen en Culturen
Jaarverslag 1988
407
van Zuidoost Azie en Gceanie. Hij begeleidde verschillende-Nederlandse en buitenlandse doctoraal en post-doetoraal studenten bij hun onderzoek. Van 23 tot 25 maart nam hij deel aan de jaarlijkse ASEASUK Konferentie in Cambridge (VK). Hij hield daar een inleiding over Political Islam in Indonesia. Van 30 oktober tot 8 november was hij mede-gastheer bij het bezoek van de Indonesische Minister van Godsdienstzaken aan Nederland, in het kader van de Indonesian-Netherlands Cooperation in Islamic Studies (INIS). Op de conferentie ter gelegenheid van dit bezoek hield hij een lezing getiteld 'Short survey of Indonesian studies in The Netherlands'. Drs. van de Kok verrichtte voor zijn dissertatie 'Kunst en nationalisme in Indonesie: Taman Siswa als leerschool voor de Persatuan Ahli Gambar Indonesia kunstenaars' van 7 augustus tot 17 november onderzoek in Indonesie. Zijn reis en verblijf werden half om half bekostigd door WOTRO en het Instituut. Hij interviewde een dental veelal oudere kunstenaars en legde fotografisch veel van hun werk vast. Mr. Kemp nam deel aan de op 8 juni door de European Association of Development Institutes gehouden conferentie 'Informatie en Derde Wereld' in Nijmegen. Hij adviseerde inzake thesaurusbouw het Interfacultaire Centrum voor Milieukunde van de RUL en de Bibliotheek van het Hendrik Kraemer Instituut.in Oegstgeest. In bibliografische zaken adviseerde hij intern de Bibliotheek, en extern het Instituut voor Culturele Antropologie en Sociologie der niet-Westerse Volken van de RUL. Uit dit laatste project is de publikatie 'A selected and annotated bibliography of the culture and social structure of Western Java' van F. Colombijn voortgekomen, gepubliceerd door het Institute of Cultural and Social Studies. Deze bibliografie dient tevens als basismateriaal voor de 4e International Workshop on Indonesian Studies met het thema 'West Java in ontwikkelingsperspektief, te houden in September 1989. Daarnaast was hij betrokken bij de advisering en uitvoering van de Bali bibliografie van de heer David Stuart-Fox. Drs. Kami hield in de maanden maart, april, mei en juni lezingen voor het Bull Opleidingscentrum in Amersfoort in het kader van themadagen over Desk Top Publishing. De titel van zijn lezing was 'Van Schrijfmachine tot DTP: Graduele groei in tekstverwerking en grafisch bewustzijn in een universitaire omgeving'. Op verzoek van de afdeling redaktie deed hij onderzoek naar de mogelijkheden van Desk Top Publishing voor de publikaties van het Instituut. Op het gebied van de automatisering spendeerde hij dit jaar de meeste tijd aan de beleids-, financiele en technische aspekten van de KITLVdeelname aan het PICA-samenwerkingsverband. Daarnaast begeleidde hij de heer David Stuart-Fox en diens assistente mw. Bakker bij de Balibibliografie, o.a. bij de overgang naar het nieuwe database systeem Inmagic. Verder adviseerde hij het ILDEP-project, waarvan prof. dr. W.A.L. Stokhof directeur is, inzake aanschaf van apparatuur en programmatuur. Een aantal bursalen van het KITLV werd ook dit jaar door hem geadviseerd op het gebied van tekstverwerking en microcomputer faciliteiten van de afdeling. Mw. Baak verzorgde de praktische instructie in het gebruik van tekstverwerkers en computers.
408
Jaarverslag 1988
Mw. Pattiiha legde in September het doctoraalexamen in de Indonesische talen en culturen af. .-_ -•" Programma Indonesische Studien Met ministeriele goedkeuring van de begroting van het PRIS en in samenwerking met de Indonesische Stuurgroep PRIS kon het programma in het verslagjaar als volgt worden gecontinueerd. In September rondde de eerste groep van 4 Indonesische rechtsantropologen in de S-2 fase, die sinds januari 1986 in Nederland had verbleven, haar opleidingsprogramma af en keerde terug naar Indonesia. Een tweede groep van 7 rechtsantropologen in de S-2 fase, die in januari 1987 in Nederland arriveerde voor een training van twee en een half jaar, zette haar opleidingsprogramma voort. In juli vertrokken zij voor een half jaar naar Indonesie om veldwerk te verrichten als deel van hun opleiding. Projectverantwoordelijke bij de trainingsprogramma's voor deze rechtsantropologen was prof. dr. F. von Benda-Beckmann (Vakgroep Agrarisch Recht, Universiteit van Wageningen), die bij het emeritaat van prof. dr. RE. de Josselin-de Jong in September deze taak van hem overnam. Ook prof. dr. J.D. Speckmann van het ICA te Leiden was samen met enkele andere docenten van het ICA en van de Vakgroep Agrarisch Recht bij de opleiding betrokken. Mw. drs. L.F. Brinkgreve en drs. G.A. Persoon zetten hun deeltijdaanstelling bij het ICA als docenten voor dit project voort. Ter compensatie van de door deze vakgroepen verleende diensten bij de opleidingsprogramma's rechtsantropologie werd bij elk van hen een AIO aangesteld, mw. drs. M. van Kester per 1 februari in deeltijd bij het ICA en drs. J. W. van de Ven per 1 januari voor de voile werktijd bij de Vakgroep Agrarisch Recht. Het studie- en onderzoeksprogramma van 2 Indonesische antropologen in de S-3 fase, die als Nederlandse promotoren prof. Von Benda-Beckmann en prof. dr. H.J.M. Claessen hebben, werd voortgezet, eveneens onder supervisie van prof. Von Benda-Beckmann. In juni arriveerde een nieuwe groep van 5 historici, die in de S-2 fase zijn, in Nederland om deel te nemen aan een opleidingsprogramma geschiedenis. De training werd gegeven onder leiding van mw. prof. dr. H. Sutherland van de Vakgroep Niet-Westerse Geschiedenis van de Vrije Universiteit Amsterdam, in samenwerking met docenten aan andere universiteiten. Het studie- en onderzoeksprogramma van drie Indonesische historici in de S-3 fase, dat eveneens wordt uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van prof. Sutherland in samenwerking met docenten van andere universiteiten, werd voortgezet. Als Nederlandse promotoren treden op prof. Sutherland en prof. dr. C. Fasseur (Vakgroep Talen en Culturen van Zuid-Oost Azie, Rijksuniversiteit Leiden). De deeltijdaanstelling ten laste van het PRIS van drs. F. van Baardewijk aan de Vrije Universiteit ten bate van de trainingsprogramma's voor historici werd voortgezet. De heer N. Dros zette zijn aanstelling als AIO aan de vakgroep Niet-Westerse Geschiedenis voort. Deze AIO werd aan deze vakgroep toegewezen ter compensatie van de diensten welke aan de opleidingsprogramma's geschiedenis werden verleend. In het kadervanhet in 1987 aangevangen en vijfjaardurendebilateraal samenwerkingsproject voor Regionale Studies, waarvan aan Nederlandse
Jaarverslag 1988
409
zijde de uitvoering is toevertrouwd aan de Vakgroep Talen en Culturen van Zuid-Oost Azie en Oceanie, arriveerde in juni een groep van 5 javanologen in de S-2 fase in Nederland voor studie en opleiding bij deze Vakgroep onder de supervisie van prof. dr. J.J. Ras. Ten behoeve van de begeleiding aan de javanologen werd mw. drs. E. Bogaers per 1 juli aangesteld bij deze vakgroep. In de maanden juli en augustus volgden de javanologen samen met de eerste groep rechtsantropologen en de in juni gearriveerde groep historici een cursus Engels aan de School of Oriental and African Studies te London. Aansluitend kregen de javanologen samen met de historici een intensieve cursus Nederlands van twee maanden welke werd gegeven door het Institute for Dutch Studies van de Rijksuniversiteit Leiden onder leiding van prof. dr. J. de Vries. Evenals in vorige jaren werd er in de zomer wederom gedurende 10 weken aan de Universitas Padjadjaran onder supervisie van prof. dr. Yus Badudu een cursus Indonesisch verzorgd, ditmaal voor Nederlandse studenten met Indonesisch als bijvak. Een deel van de studenten werd dankzij een daartoe benodigd visum in de gelegenheid gesteld aansluitend een doctoraal leeronderzoek in het eigen vakgebied te doen. Nieuw was dat naast de bijvakkerscursus tegelijk ook een twee maanden durende zomercursus voor hoofdvakstudenten Indonesisch werd verzorgd, en wel aan de Universitas Andalas te Padang onder supervisie van prof. dr. A. Aziz Saleh. De studie-coordinator van het PRIS, mw. drs. M. DjajadingratNieuwenhuis, zette zich in, evenals in voorgaande jaren, voor de organisatie e.d. van de trainingsprogramma's, die voor zover mogelijk en dienstig geintegreerd worden in lopende en ontstane (inter-) universitaire onderwijsprogramma's. Dr. G. Termorshuizen promoveerde in juni op een dissertatie over de journalist en schrijver Daum. Mw. C. Donker-Stoffels zette de sociale begeleiding van de Indonesische bursalen, zowel binnen als buiten het kader van het PRIS, voort. Evenals in de voorgaande jaren werkte prof. dr. A. Teeuw gedurende drie maanden in Indonesie aan de follow-up van een meerjarig trainingsen onderzoeksprogramma literatuurwetenschap. Als opvolger voor dr. H. de Jonge, die twee jaar gastdocent was aan het Madura onderzoekscentrum te Jember, werd benoemd dr. R. Wessing, die eind december vertrok om zijn werk aan te vangen. Andere activiteiten, in het kader van het project Regionale Studien, waren de volgende. Op 1 februari begon mw. dr. V. Clara van Groenendael haar werk aan het twee jaar durende project ter samenstelling van een boek in het Engels over traditionele Javaanse hof- en volksvertoningen, gebaseerd op het standaardwerk van dr. Th. Pigeaud. Aan de voorbereiding voor de publikatie van de vertaling in het Indonesisch van het woordenboek Oud-Javaans van dr. P.J. Zoetmulder werd de laatste hand gelegd. De publikatie van de Javaanse tekst Serat Kandaning Ringgit Purwa werd voltooid en er werd begonnen met de bewerking voor publikatie van de Badad Tanah Jawi tekst, waarvoor drs. Pantjasunjata van de Universitas Gadja Mada naar Leiden kwam. Van 4 februari tot 1 december verbleef drs. I Made Suastika in Nederland om onderzoek te verrichten naar een proza-versie van de Oud-Javaanse Calon Arang tekst. Van 4 februari tot 14 oktober 1988 verbleef dr. Edi S. Ekadjati in Nederland om te werken
410
Jaarverslag 1988
aan een monografie over Soendanesecultuur. Van 15junitot 15 September verbleef drs. Muhd. Salim in Nederland om een onderzoek te doen naar handschriften van de Buginese La Galigo. Op 31 maart vertrok drs. W. Derks, die in het kader van het project Regionale Studien een aanstelling van 4 jaar als AIO kreeg bij de Vakgroep TCZOAO, naar Indonesie om een jaar onderzoek in het veld te verrichten naar de literatuur in de Minangkabaus-Maleise regio van Sumatra. Verder werden in het kader van het project Regionale Studien drs. T. v.d. Berge en E. Wieringa voor een periode van 4 jaar als AIO bij de Vakgroep TCZOAO benoemd. Van 6 juli tot 28 augustus werd in Tanjung Pinang een program penataran Malayologi gegeven. Van Nederlandse zijde werd in het onderwijs bijgedragen door prof. dr. H.M.J. Maier en dr. W. van der Molen, met assistentie van drs. W. Derks. Aan 6 deelnemers van de cursus werd een lokale onderzoeksbeurs toegekend voor een periode van 9 maanden. In nauwe samenwerking met de Vertegenwoordiger van het KITLV werd een lokale onderzoeksbeurs toegekend voor een aantal vertaalopdrachten voor oudere Nederlandse wetenschappelijke publikaties. De heer Ambo Gani werd belast met de leiding over de inventarisatie van Buginese manuscripten in prive-bezit. Per 1 mei liep de deeltijdaanstelling af van dr. G. Persoon (RUL) voor zijn dissertatie-onderzoek naar veranderings- en modernisatieprocessen in de Mentawei-archipel, 1 december die van drs. R.G. Tol (RUL) voor zijn dissertatie-onderzoek betreffende het Buginese heldendicht Toloqna Arung Labuaja. Voortgezet werden de dissertatie-onderzoeken van drs. J. van den Veerdonk (RUL) naar de taal van de Oud-Javaanse inscripties; van drs. P. Hoffmanns (RUL) naar de Oud-Indonesische bouwkunst op Oost Java; van mw. drs. L. Dolk (RUL) naar de rol van Nederlandse literaire werken en concepten in de ontwikkeling van de moderne Indonesische literatuur; van drs. P. Post (VU) naar de Japanse bedrijvigheid in Nederlands-Indie 1900-1942; en van mw. drs. L.F. Brinkgreve (RUL) naar het gebruik van rituele decoraties op Bali. Het drie jaren durend archiefonderzoek naar de Indonesische handel en scheepvaart, dat door dr. G.J. Knaap onder supervisie van o.m. prof.dr. H. Sutherland en dr. J. van Goor wordt uitgevoerd, werd volgens plan voortgezet. Bij de verwerking van de grote hoeveelheid gegevens in de computer had dr. Knaap tot 15 februari de assistentie van mw. A.S. de Jonge. Het drie jaren durend onderzoek voor de samenstelling van een bronnenpublikatie over zending en kerk op W. Java 1858-1940, dat door dr. Th. van den End wordt uitgevoerd onder supervisie van prof. dr. G.J. Roest, prof. dr. M. Spindler en prof. dr. A. Teeuw, werd gecontinueerd. Het drie jaar durend onderzoek voor de samenstelling van een deel 'Prices' in de serie 'Changing Economy in Indonesia', dat wordt uitgevoerd door dr. W.L. Korthals Altes onder begeleiding van dr. P. Boomgaard, prof, dr. C. Fasseur, prof. dr. P.W. Klein en ir. N.H. Vink, werd voortgezet. In de hem ter beschikking staande tijd begon op 1 januari dr. Ch.F. van Fraassen aan de aan hem door de Rijkscommissie voor Vaderlandse Geschiedenis opgedragen taak deel II van de bronnenpublikatie met betrekking tot de geschiedenis van Ambon 1900-1942 samen te stellen.
Jaarverslag 1988
411
Eveneens in de hen ter beschikking staande tijd voor onderzoek werkten mw. drs. M. Djajadiningrat-Nieuwenhuis en drs. G.L. Koster verder aan hun dissertaties, respectievelijk over Mankunegoro VII en over de Indonesische syair. In het kader van het project samenstelling van een nieuw handboek voor de klassieke archeologie van Indonesia, dat aan Nederlandse kant wordt geleid door mw. dr. H.I.R. Hinzler, begon mw. drs. M.A. Groot-Scalliet op 1 maart aan de voortzetting van de bewerking voor publikatie van de dagboeken van de 19e eeuwse schilder Payen. De vertaling in het Engels werd voltooid van de dissertatie van mw. dr. Edi Sedyawati over Ganeshasculpturen uit de Kediri- en Sinhasariperioden (12e en 13e eeuw). Prof. dr. A. Teeuw zette zijn werk voort aan de afwerking van het Indonesisch-Nederlands woordenboek, waaraan van medio 1982 tot eind 1985 is gewerkt door dr. T. Iskandar. Het project voor de publikatie van de Holle-woordenlijsten met lexicografisch materiaal uit diverse Indonesische talen uit de periode 1895-1943, dat sinds 1978 werd uitgevoerd onder supervisie van prof. dr. W. Stokhof, is met de publikatie van het laatste deel afgesloten. De volgende activiteiten werden verwezenlijkt met reisbeurzen van het PRIS: de deelname van 5 Indonesische vrouwen aan de internationale workshop over 'Women as mediators' die op het KITLV werd gehouden; een reis van drie maanden door mw. drs. J. Bakels voor onderzoek bij de Baduy naar de kleurensymboliek in textiel; een reis van twee maanden op Midden Java door dr. S. O. Robson voor de bestudering van het dagelijks gesproken Javaans en een reis van twee-en-een-halve maand door dr. J. Platenkamp naar Jakarta en de Centrale Molukken voor consultaties met LIPI en de Universitas Pattimura betreffende de mogelijkheden van antropologisch onderzoek in die regio. Vertegenwoordiging Indonesie In het verslagjaar werden 4870 nieuwe aanwinsten voor de Instituutsbibliotheek ingeschreven in het journaalboek (1987: 7220). Hiervan werden 2955 in originali naar Leiden verzonden (1987: 5201), de overige in microvorm (in procenten = 60,6:39,4). Van deze aanwinsten werd 17% ten geschenke ontvangen (1987:14%). Voorts werden 45 nieuwe periodieken ingeschreven, waarvan 9 ten geschenke werden ontvangen. Het merendeel van de dagbladen en periodieken werd in microvorm naar Leiden verzonden (microfiches: 3088 stuks, microfilms: 66 rol). Ook in dit verslagjaar verrichtte de V.I. acquisitie van boeken ten behoeve van de bibliotheek van de RUL (1147), het NORZOAC (291 boeken en een aantal tijdschriften), en de Koninklijke Bibliotheek (39 oorspronkelijk Nederlandstalige boeken in Indonesische vertaling). In de reeks vertalingen van de V.I. verscheen bij de uitgeverij PT Djambatan in Jakarta in een oplage van 3000 exemplaren de vertaling.van W.F. Hermans: 'De raadselachtige Multatuli', getiteld 'Multatuli yang penuh teka-teki' (vertaler: dr. H.B. Jassin). Bij dezelfde uitgever verschenen de delen 8 en 9 (oplage: 1000 exemplaren) van de 'Serat Kandhaning Ringgit Purwa' met een subsidie van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. Bij de uitgeverij PT Penerbit Pustazet Perkasa in Jakarta
412
Jaarverslag 1988
verscheen in een oplage van 3000 exemplaren de vertaling van Leonard Blusse: 'Strange Company' (VKI 122), getiteld 'Persekutuan Aneh'. Op eigen kosten verzorgde de uitgeverij Pustaka Utama Grafiti Pers (onder toezicht van de auteur en de V.I.) de vertaling en de publikatie (in 2 delen) van H.A. Poeze: 'Tan Malaka, strijder voor Indonesia's vrijheid; Levensloop van 1897 tot 1945' (VKI 78), getiteld 'Tan Malaka; Pergulatan menuju republik, I'. Van de in 1987 gereed gekomen vertalingen (acht titels) konden vijf nog niet worden gepubliceerd. In het verslagjaar kwamen de vertalingen gereed van de volgende vijftien boeken: Poerbatjakara: 'Agastya in de Archipel'; S.L. v.d. Wai: 'Besturen Overzee'; Liem Twan Djie: 'De Distribueerende tusschenhandel der Chineezen'; Poerbatjaraka & G.W.J. Drewes: 'De Pandji-Roman'; G.P. Rouffaer: 'De Vorstenlanden'; K.A.H. Hidding: 'Gebruiken en Godsdienst der Soendanezen'; H.A. Poeze & C. van Dijk: 'In het Land van de Overheerser' I (VKI 100); F.G.P. Jaquet: 'Kartini, Brieven aan Mevrouw R.M. Abendanon-Mantri en haar echtgenoot'; J.C. Breman: 'Koelies, Planters en Koloniale Politiek' (VKI 123); P.J. Zoetmulder: 'Old Javanese - English Dictionary'; J.M. Pluvier: 'Overzicht van de ontwikkeling der nationalistische beweging in Indonesie in de jaren 1930 tot 1942'; P.J. Zoetmulder: 'Pantheisme en Monisme in de Javaansche Soeloek-litteratuur'; G.D. Larson: 'Prelude to revolution' (VKI 124); A.J. Piekaar: 'Atjeh en de oorlog met Japan'. Het aantal gewone leden in Indonesie steeg van 328 in 1987 naar 352. Het aantal contribuerende instellingen bedroeg 41 (1987: 33), terwijl het aantal ruilabonnementen 13 bedroeg (1987: 11). Ten behoeve van de acquisitie voor de Instituutsbibliotheek, de RUL en het NORZOAC bezocht drs. J. Erkelens, hoofd van de V.I., enige malen als gebruikelijk de steden Bandung, Yogyakarta en Surakarta, mede ten behoeve van de publikaties van enige titels in de vertaalreeks die door de Gadjah Mada Press in Yogyakarta worden verzorgd. De afsluiting van de inventarisatie van het archief van het Java-Instituut, die door drs. Erkelens wordt uitgevoerd, ondervond vertraging door diverse activiteiten naast de routine bezigheden, zoals de acquisitie ten behoeve van het Arsip Nasional van de archiefcollecties van L.N. Palar en J.S. Brandts Buys, de nieuwe opzet en uitbreiding van het vertaalprogramma, de PRIS-stuurgroepen vergadering in Jakarta en enkele veel tijd opeisende PRIS-projecten, de assistentie aan LIPI bij de verwerving van de 'George Hicks bibliotheek' uit Hongkong, de voorbereidingen voor de vorming van een International Review Team tesamen met de Ford Foundation en de British Council in Jakarta ten behoeve van de opzet van een conserveringsafdeling bij de Perpustakaan Nasional, het Traceringsproject van het Instituut en de introductie van de computer bij de diverse bibliotheekwerkzaamheden in het V.I. kantoor, waaraan vooral zeer veel tijd en energie werd besteed door dr. M.M. van Bruinessen. Dr. M.M. van Bruinessen zette zijn medewerking aan de LIPI-projecten tot onderzoek van de ulama en van de Indonesische cooperaties voort. De onderzoeksfase van beide projecten kwam tot afsluiting. Prof. dr. J. Vredenbregt zette zijn onderwijswerkzaamheden aan de literaire fakulteit en aan de fakulteit 'pasca sarjana' van de Universiteit van Indonesie voort. Hij hield lezingen in Jakarta voor de Pusat Analisa
Jaarverslag 1988
413
Perkembangan Ilmu Pengetahuan dan Teknologi en de Perhimpunan Persahabatan Indonesia-Belanda en in Singapore in het kader van de jaarlijkse Cleveringa-herdenking. Hij bracht veldwerkbezoeken aan het eiland Bawean en aan Singapore voor het verzamelen van gegevens over de Baweanners 25 jaar na zijn eerste onderzoek ter plaatse. Dit aanvullend onderzoek werd voor de helft bekostigd door het PRIS en voor de helft door het Instituut. Een begin werd gemaakt met de vertaling in het Indonesisch van zijn eindverslag van dit onderzoek en van zijn in 1968 verschenen dissertatie over Bawean. . Redactie en Publikaties In deel 144 van de Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde verscheen als eerste aflevering Anthropologica XXX met 7 artikelen en een 'review article'. De gecombineerde afleveringen 2 en 3 en aflevering 4 bevatten 20 artikelen, 2 'review articles' en 1 korte mededeling. De jaargang telde bovendien 38 boekbesprekingen. In de afleveringen 2/3 werd in 5 artikelen een 'Survey of Japanese Indonesian Studies' opgenomen. Aflevering 4 was, zowel wat betreft de artikelen als de boekbesprekingen, geheel gewijd aan Oceanie, waarbij A.P. Borsboom en A. Ploeg als gastredacteuren optraden. De oplage van de Bijdragen groeide verder tot 2175 (1987: 2100), waarvan 500 exemplaren in Jakarta werden nagedrukt ten behoeve van de leden in Indonesia en Australia In de serie Verhandelingen verschenen: 131 Henri J.M. Claessen and David S. Moyer (eds), Time past, time present, time future; Perspectives on Indonesian culture; Essays in honour of Professor PE. de Josselin de Jong, vi+209 pp. 132 Huub de Jonge, Handelaren en handlangers; Ondernemerschap, economische ontwikkelingen en islam op madura. viii+209 pp. 133 Lars S. Vikor, Perfecting spelling; Spelling discussions and reforms in Indonesia and Malaysia, 1900-1972. ix+98 pp. 134 J. Thomas Lindblad, Between Dayak and Dutch; The economic history of Southeast Kalimantan, 1880-1942. x+282 pp. 135 E. Douglas Lewis, People of the source; The social and ceremonial order of Tana Wai Brama on Flores. xx+370 pp. Een tweede herziene en uitgebreide druk werd uitgebracht van: 11 J.C. Anceaux, The Wolio language; outline of grammatical description and texts, viii+98 pp. Ongewijzigde herdrukken verschenen van twee uitverkochte titels: 103 P.E. de Josselin de Jong (ed.), Unity in diversity; Indonesia as a Field of Anthropological Study, x+292 pp. 122 Leonard Blusse, Strange Company; Chinese settlers, mestizo women and the Dutch in VOC Batavia. xiii+302 pp.
414
Jaarverslag 1988
De Translation Series werd vervolgd met: 22 M.A.P. Meilink-Roelofsz, M.E. van Opstall and G.J. Schutte (eds), Dutch authors on Asian history; A selection of Dutch historiography on the Verenigde Oostindische Compagnie. viii+499 pp. Buiten serie verscheen: Harry A. Poeze (ed.), Politiek-Politioneele Overzichten van Nederlandsch-Indie; Bronnenpublikatie; Deel III 1931-1934. xi+467 pp. De nieuwe serie Werkdocumenten I Working Papers werd aangevangen met: 1 Stuart Robson, Principles of Indonesian philology, vii+54 pp. 2 A.H. Klokke, A. Klokke-Coster en M. Saha, Ngaju-Dayak dierverhalen; Orale literatuur uit Midden-Kalimanten. vi+79 pp. De Caribbean Series werd uitgebreid met: 8 Selwyn H.H. Carrington, The British West Indies during the American Revolution, ix+222 pp. 9 H.U.E. Thoden van Velzen and W. van Wetering, The Great Father and the Danger; Religious cults, material forces, and collective fantasies in the world of the Surinamese Maroons, xv+451 pp. 10 Neil L. Whitehead, Lords of the tiger spirit; A history of the Caribs in colonial Venezuela and Guyana, x+250 pp. Op 15 juni werd op een speciale bijeenkomst het eerste exemplaar van de bundel ter ere van prof. dr. P.E. de Josselin de Jong, gepubliceerd als VKI131, aan hem overhandigd. Aan het einde van het jaar stemde het bestuur in met de vervanging van de tekstverwerkingsapparatuur, waarmee een groot deel van de uit te geven manuscripten cameraklaar wordt vervaardigd. Het IBM-Visietekstsysteem wordt vervangen door een Apple-Macintosh-opstelling. Met de nieuwe apparatuur is het mogelijk een groter scala aan typografische mogelijkheden te benutten. Het hoofd van de afdeling, dr. H.A. Poeze, hield op 2 november een lezing op een bijeenkomst ter gelegenheid van het bezoek van de Indonesische minister van godsdienstzaken, H. Munawir Sjadzali, getiteld: Indonesian students at Leiden University in the colonial era. Hij verzorgde de uitgave van het bovengenoemde derde deel van de Politiek-Politioneele Overzichten. Van zijn in 1976 uitgegeven Verhandeling 'Tan Malaka, Strijder voor Indonesia's vrijheid; Levensloop 1897-1945' (VKI 78) verscheen het eerste deel van de in twee delen te verschijnen herziene en aangevulde vertaling: 'Tan Malaka; Pergulatan menuju republik I' met een uitgebreid voorwoord van dr. Alfian. In de Bijdragen verscheen een recensie van zijn hand en verzorgde hij een rubriek 'korte signaleringen'. Mw. M.J.L. van Yperen legde in februari het doctoraal examen in de Indonesische talen en culturen met goed gevolg af. Financien De begroting toonde een bedrag van/3.469.000,— aan inkomsten (waar-
Jaarverslagl988
415
van /3.194.000,— aan Rijkssubsidie 1988) en hetzelfde bedrag aan uitgaven. De exploitatierekening sluit met een exploitatie-overschot van / 200,98 bij een bedrag van /315.514,35 aan eigen inkomsten, een Rijkssubsidie van /3.171.000,—, het overschot uit 1987 ad /425,19 en een uitgaventotaal van/3.486.738,56. De uitgaven kunnen als volgt worden onderverdeeld: Personeelskosten (salarissen, sociale lasten, tijdelijke assistentie en verblijfstoelagen Vertegenwoordiging Indonesie) / 2.454.673,38 Bureau-, reis- en overtochtskosten / 235.876,68 Huisvestingskosten / 147.042,34 Kosten bibliotheek / 316.266,10 Kosten publikaties / 321.702,67 Kosten onderzoek Indonesie / 6.631,90 Kosten centrumfunktie / 4.545,49 Totaal
/ 3.486.738,56
Wegens gebrek aan plaatsruimte is het niet mogelijk de gehele financiele jaarrekening met bijbehorende accountantsverklaring hier af te drukken. Leden en belangstellenden kunnen evenwel op schriftelijke aanvraag bij de administratie van het Instituut een exemplaar daarvan ontvangen. Bijlage Handschriften Westerse talen1 Aanwinsten 1987-1988 H 1201 Collectie G.C. Zijlmans, bevattende interviews met ambtenaren van het voormalige Binnenlands Bestuur in Nederlands Indie. 2 meter en 120 cassettebandjes. Afkomstig van ZWO via G.C. Zijlmans. H 1202 Collectie W.F. van Lier, voornamelijk bevattende stukken over Bosnegers in Suriname. 1907-1951. 0,30 meter. Afkomstig van R.A.J. van Lier. H 1203 Reisverslag van Siegbert Stern over Ceylon, India, Sumatra, Java, Bali en Japan. 1926-1927. 1 stuk. Afkomstig van de Universiteit Amsterdam. Doorslag. H 1204 Documenten van H.W. Krops betreffende het Indonesisch nationalisme. 1946-1955. 8 omslagen. Afkomstig van H. SpanjaardKrops. Deze lijst is het elfde vervolg op de Catalogus van de Handschriften in de Westerse talen toebehorend aan het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde door H.J. de
Graaf, 's-Gravenhage, 1963. Voor het eerste tot en met het tiende vervolg zie BKI 123 (1967) p. 405-408, 125 (1969) p. 300-304,127 (1971) p. 319-320, 129 (1973) p. 409-410, 131 (1975) p. 404-406, 133 (1977) p. 497-498, 135 (1979) p. 401-402, 137 (1981) p. 397-398, 139 (1983) p. 400402, 141 (1985) p. 395-397, 143 (1987) p. 421-422.
416
Jaarverslag 1988
H 1205 Stukken van W. Cool betreffende de uitbarsting van de Merapi. 1930-1932. 1 bundel! Aankoop Minerva. H 1206 Concept-artikelen van M.J.A. Oostwoud Wijdenes over de rechtspraak in Nederlands Indie, gepubliceerd in Tong Tong 19721973. Schenking Oostwoud Wijdenes. H 1207 Dagboek van J. Vanhouten getiteld 'Uit mijn leven in de binnenlanden van Java en Oost-Borneo, 1928-1934'. 1 omslag. Schenking auteur. H 1208 Brieven en ca. 200 foto's afkomstig van W. Kern betreffende Banjarmasin. 1938-1946. 1 omslag. Schenking H. Kern via P. Voorhoeve. H 1209 Brieven aan Mw E. Allard. 1984-1986. 1 omslag. Afkomstig van E. Allard. H 1210 Stukken (voornamelijk foto's) afkomstig van M. de Vries Foltynski. Ca. 1900-1930. 1 omslag en ca. 1.250 foto's. Afkomstig van Mw. E. de Vries Foltynski. H 1211 Teksten en pamfletten over Indonesie, 1945-1950. 1 omslag. Afkomstig van L.G.M. Jaquet. H 1212 Verslag van W.C. Klein van twee reizen naar Nederlands en Australisch Nieuw-Guinea. 1948-1949. 1 omslag. Afkomstig van L.G.M. Jaquet. " H 1213 'Herinneringen en andere artikelen over de zeevaart, 19401980', door J. Peereboom. 1 omslag. Afkomstig van L.G.M. Jaquet. H 1214 Stukken afkomstig van A. A. Bake over de reis van R. Tagore over Java en Bali. 1927. 4 omslagen. Afkomstig van P. Voorhoeve. H 1215 Collectie J.L.A. Schoonheyt betreffende malaria-bestrijding, de internering van Indische N.S.B.-ers in Suriname en de rehabilitatie van NSB-ers. 1936-1986. 9 omslagen. Afkomstig van Mw. Mvan Buytene. H 1216 Knipselboek naar aanleiding van het Bataviaasch Nieuwsblad, 1885-1935. 1 band. Aankoop via J. Erkelens. H 1217 'Een Mary Gold als verjaarscadeau', door C. Neytzell de Wilde. Ca. 1985, met enkele stukken ca. 1905. 1 omslag. Schenking schrijfster. H 1218 Dagboeken van L.W.G. de Roo en diens zoon P. de Roo de la Faille, 1879-1896, met benoemingsbesluiten en brieven van F.C.H. Darlang. 3 omslagen. Schenking Mw de Roo de la Faille. H 1219 Anthropologische aantekeningen van B. ter Haar, opgetekend in Buchenwald op de binnenkant van verpakkingen. 1942. 1 omslag. Schenking Mw. Ter Haar.
