+ Concernparticipatieraad Woonbron

2008

2009

BEWONERSRAAD

WOONBRON DORDRECHT

+ Concernparticipatieraad Woonbron bewonersraad woonbron Dordrecht December 2008

Alle ogen op de toekomst De Bewonersraad heeft dit jaar de prioriteit gelegd bij het aanhalen van de contacten met de achterban. Zowel met de huurders, kopers als met hun organisaties in de complexen van Woonbron Dordrecht. Daarbij heeft de Bewonersraad zich ook op een aantal actuele thema’s gericht. De voorzitter van de Bewonersraad Herman Noël vertelt over zijn ervaringen. Herman is nu vijf jaar lid van de Bewonersraad, waarvan hij zo’n jaar twee de functie van voorzitter bekleedt. Voorheen deed hij ervaring op met “medezeggenschap” via zijn lidmaatschap van een grote goed geoliede centrale ondernemingsraad. Het was voor hem wel even wennen aan de veel informeler georganiseerde Bewonersraad die in zijn ogen maar weinig in de melk te brokkelen had. Dat speelde vooral toen verhuurder Woondrecht als kleine vestiging opging in het veel grotere Woonbron. Daarbij is een aantal rechten en bevoegdheden van de Bewonersraad overgegaan naar de Concern Participatie Raad (CPRW) van Woonbron in Rotterdam. Toch vertelt Herman geanimeerd hoe hij het allemaal als voorzitter van de Bewonersraad, tevens contactpersoon voor de CPR, van dichtbij heeft meegemaakt. Makkelijker is zijn werk er niet op geworden nu hij de items van het concern, zoals het jaarlijkse huurverhogingbeleid en de perikelen naar aanleiding van de aankoop van de ss. Rotterdam, strikt moet scheiden van de vestigingszaken zoals de Dordtse wijkteamplannen. Binnen de Bewonersraad houdt het merendeel zich het liefst bezig met de onderwerpen en activiteiten die spelen in de Dordtse buurten en wijken en minder met beleidszaken en concernperikelen. Met lede ogen zag men aan dat vanaf de fusie met Woonbron de contacten van de Bewonersraad met de achterban geleidelijk aan in het slop raakten. Maar ook de eenheid en slagvaardigheid van de raad werden er niet beter op. Daarom is vorig jaar op voorstel van de adviseur van de Bewonersraad en in overleg met hen een verbetertraject voor de organisatie ingezet. Woonbron die op verzoek het traject wilde financieren zag graag dat de Bewonersraad haar bindende en ondersteunende rol naar al de bewonersorganisaties zou gaan uitbouwen. De

2

Bewonersraad is bij haar beleidsadvisering meer en meer gaan leunen op de informatie van haar adviseur en wat standpunten betreft minder een afspiegeling gaan vormen van wat er in de buurten en binnen andere bewonersorganisaties speelde. Het verbetertraject is een sessie van een vijftal workshop geworden. Daarin zijn achtereenvolgens aan de orde geweest: de rol, positie en werkwijze van de Bewonersraad; de relatie met Woonbron en de gezamenlijke afspraken voor de komende periode met Woonbron. De petten staan nu meer richting achterban, die uitgebreid gaat worden met een groeiende groep eigenaar -bewoners binnen de Woonbroncomplexen. Er is meer prioriteit gelegd bij de leefbaarheid in de buurten en wijken. Met behulp van een communicatieplan zijn de eerste promotiestappen gezet en contacten met bewoners en wijkcoördinatoren van Woonbron gelegd. Zo hebben leden van de Bewonersraad contacten gelegd met Woonbond 0300 (Nieuw Krispijn) en de Overleggroep Vogelbuurt. Samen met de Overleggroep Vogelbuurt wordt nu een advies geformuleerd aan Woonbron over de herstructureringsplannen van die wijk. In de zomer is in het Noorderkwartier met Woonbron een informatieavond georganiseerd voor de huurder en kopers aldaar over het beheer van de zogenaamde “gemengde complexen” zoals die in het Noorderkwartier functioneren. Naar aanleiding van de vele vragen daarover heeft de Bewonersraad voor haarzelf ook nog een themamiddag georganiseerd. Over de toekomst is Herman Noël positief. Hoewel bewoners in het algemeen minder tijd hebben voor vrijwilligerswerk, verwacht Herman dat de uitgebreide contacten met actieve bewoners voor nieuwe aanwas zullen zorgen. Ook onder

de kopers waarmee in de gemengde complexen samengewerkt gaat worden, bijvoorbeeld waar het gaat om het verbeteren van de leefbaarheid en dienstverlening door Woonbron. “Een beter

georganiseerde bewonersraad zal een beter tegenspel bieden en niet meer zo gemakkelijk over zich heen laten lopen zoals dat in het verleden wel eens is gebeurd”, verwacht Noël

VBC delfshaven Huurdersraad Woonbron Delfshaven Al twee jaar zijn we actief als overlegorgaan met onze huisbaas woningbouwcorporatie Woonbron. De Huurdersraad pretendeert de ogen en oren de wijk te zijn. Voor alle huurders van Woonbron in deelgemeente Delfshaven. Een ambitie waarvoor veel inspanning nodig is en heel veel ogen en oren. Daarom willen wij als huurdersraad minstens tien huurders bij ons werk hebben. En dat moet toch kunnen! Denkers en doeners Naast denkers zijn ook doeners van harte welkom. Momenteel telt de Huurdersraad acht leden. Wel wat weinig voor zo, n grote deelgemeente als Delfshaven. Vandaar onze wens om uit te breiden. Jonge mensen, mensen met een andere achtergrond, 50 plussers zijn van harte welkom. Onze nieuwe en oude leden kunnen naast vergaderen en meedenken over het beleid van Woonbron cursussen volgen om hun kennis uit te bereiden. Woonbron organiseert voor betrokkenen themabijeenkomsten en zomerdebatten. Mevrouw Vogelaar Vast staat dat de gewezen minister Vogelaar een aantal verbeteringen voor huurders tot stand heeft gebracht. Zij heeft de wijkaanpak van de grond getild, de zeggenschap voor huurders verbeterd door de nieuwe Overlegwet en de participatiemogelijkheden voor bewoners versterkt. Deze wet gaat op 1 januari 2009 in. Dan krijgen huurderorganisaties aanzienlijk meer rechten

ss Rotterdam En dan het stoomschip ss Rotterdam. Een prachtschip met mooi interieur, prachtige muurschilderingen. Een lust voor het oog. Op zondag 16 november heb ik naar de documentaire -Ode aan de Rotterdam gekeken-. De moeite waard. Maar of het 200 miljoen moet kosten, voor mij een vraagteken. Wij horen het nog wel. Zeker is wel dat het geen gebakken luchtuitgave is. Zoals bij de kredietcrisis affaires. Kom ook bij ons meedenken Het is echt interessant om mee te doen. De gewone leden van de Huurdersraad vergaderen eens in de drie maanden. Dat is te overzien. Bij die vergaderingen is altijd een medewerker van Woonbron aanwezig. Voor eventuele vragen te beantwoorden en informatie te verstrekken.

Catrien van Bruggen

Heet van de naald, bij wijze van spreken. Voor informatie kun je bellen op nummer 010-4778477 Mailen kan ook: [email protected]

3

Concernparticipatieraad Woonbron Voorwoord bij het kerstnummer 2008 Het Bestuur heeft zich het afgelopen jaar fors ingezet om uw belangen bij de Directie en Raad van Commissarissen aan de orde te stellen en hierbij werden wisselende successen geboekt.

Als voorzitter wens ik U en de Uwen prettige feestdagen toe en een gezonde start in 2009 en hoop ik dat recessie zich niet verder voortzet.

Belangrijk vinden wij dat bij de herziening van de samenwerkingsovereenkomsten de posities van huurders en eigenaar-bewoners als bewoners integraal worden vastgelegd. Dit zal in het voorjaar van 2009 zijn beslag krijgen. Wij zetten ons in om een goede betaalbaarheid, onderhoud en bestrijding van overlast te bereiken. Uiteindelijk dienen bewoners met plezier in goede en leefbare wijken te kunnen wonen.

De weg naar een nieuwe vorm van bewonersparticipatie Vier avonden in de afgelopen maanden brandden er op het Weena de lichten om een gezelschap met een bijzondere opdracht te laten vergaderen. Leden van de Concernparticipatieraad, het MGE-overlegorgaan en vertegenwoordigers van Verenigingen van Eigenaren kwamen met medewerkers van Woonbron bijeen om samen een nieuw model voor de participatie van bewoners uit te werken. Niet dat daar voor de eerste keer over gesproken werd. In februari van dit jaar was in een notitie al beschreven waarom dat moet en welke kant er opgegaan zou worden. Eigenaren en huurders wonen door elkaar Door de invoering van Te Woon komen in complexen steeds vaker huurders en eigenaren door elkaar te wonen. De kopers hebben hun Vereniging van Eigenaren waarin allerlei woonzaken besproken worden en de huurders hebben hun bewonerscommissies. Maar als je kijkt naar zaken als beheer, verantwoordelijkheid voor de woonomgeving en het beleid van Woonbron, vallen de belangen van huurders en eigenaren grotendeels samen. Waarom dan nog aparte clubs? Woonbron is daarom de bijzondere weg ingeslagen om te bezien of en hoe huurders

4

Jan de Kraker / Voorzitter

en kopers gezamenlijk georganiseerd zouden kunnen worden. En dat op alle niveaus van de organisatie. Aan de slag De opdracht voor de werkgroep was dan ook: “een voorstel uitwerken voor de gewenste participatiestructuur voor de verschillende niveaus (concern, vestigingen, de complexen) waarin de belangen van het MGE-orgaan geborgd zijn. “ Maar niet alleen moest op de belangen van de bewoners van de MGE-woningen gelet worden. Ook de huurders hebben vanuit het verleden en de onlangs in het de Kamer aangenomen Overlegwet hun belangen en rechten. Daarnaast speelt voor de diverse werkgroepleden dat het nieuwe participatiemodel tegenover de kritische achterbannen moet kunnen worden uitgelegd. En uiteraard heeft de organisatie Woonbron zelf ook een belang. Gezien dat krachtenveld was er behoefte aan een onafhankelijke voorzitter van de werkgroep en die rol heb ik mogen vervullen. Lef, volharding en zorgvuldigheid Om tot een nieuwe participatiestructuur te komen moet je het lef hebben om oude structuren af te bouwen. Maar ook volharding en zorgvuldigheid als het om de uitwerking gaat. Hoe ga je om met de complexen waar nog wel alleen maar

huurwoningen zijn, koopwoningen zonder VvE, met informatie- advies- en instemmingsrecht, de samenwerkingsovereenkomsten van de bewonersorganisaties met de vestiging en met het concern? Een fraai voorbeeld van waar zorgvuldigheid nodig was, is de kruisjeslijst. Ik kende het fenomeen niet, maar per (beleids) onderwerp worden de minimale rechten/ bevoegdheden van bewoners op de diverse niveaus bij Woonbron aangekruist. Maar ook bij de invoering van de nieuwe structuur is zorgvuldigheid nodig. Elke vestiging heeft zijn eigen geschiedenis en kenmerken. Vandaar dat ook voor wat betreft de invoering de werkgroep aanbevelingen doet. Ondanks de soms heftige discussies, het gebrom en het gezucht en gesteun is er op soepele wijze een rapport tot stand gekomen. Een rapport waarin een streefbeeld wat

betreft bewonersparticipatie is opgenomen waar Woonbron mee voorop loopt in het land en waar ze trots op kan zijn. Als ik dit schrijf dient de uiteindelijke instemming van de deelnemers op dat rapport nog te komen. Maar daar heb ik goede hoop op.

‘Woonbron in de voorhoede?’ Woonbron is een bijzondere corporatie die landelijk volop in de schijnwerpers staat. In het afgelopen jaar is dat bij twee onderwerpen weer eens heel duidelijk geworden, namelijk energiebesparing en de ss Rotterdam. Dit jaar heeft voor de Nederlandse Woonbond erg in het teken gestaan van energiebesparing. Energiebesparing is hard nodig om het broeikaseffect tegen te gaan. Bovendien moeten we zuinig omgaan met de schaarse fossiele grondstoffen. En natuurlijk is het nodig om de woonlasten van huurders te verlagen. Dit jaar stijgt de energierekening met zo’n 10% als gevolg van het gestegen prijsniveau. Ook voor volgend jaar wordt een stijging van bijna 10% verwacht. Hebben we mooi geregeld dat de huren niet meer stijgen dan de inflatie, maar blijkt dit voordeel helemaal te verdampen door stijgende energieprijzen. Woonbron heeft snel ingezien dat dit onderwerp van groot belang is en zit in de voorhoede als het gaat om energiebesparing van woningen. Woonbron heeft zich aangesloten bij de Climate Initiative en heeft begin dit jaar energiemarkten voor huurders georganiseerd. Op 25 maart hebben de overkoepelende huurdersorganisatie Concernparticipatieraad Woonbron (CPRW), de Nederlandse Woonbond en de Stichting Natuur en Milieu een uniek convenant gesloten

met Woonbron. Een ambitieus programma met een duidelijke woonlastenwaarborg. Huurders hebben hierdoor de garantie dat ze (ondanks een huurverhoging) er financieel op vooruit gaan. Dat convenant is het eerste voorbeeld van een aanpak die ik graag in het hele land wil: een aanpak waarbij het betrekken van huurders centraal staat en afspraken gemaakt worden tussen huurdersorganisaties en corporaties om te komen tot een concrete aanpak voor energiebesparing en comfortverbetering van de huurwoningen. Mede op basis van het convenant van Woonbron is hiervoor door de Woonbond op 10 oktober een landelijk convenant afgesproken met Aedes (de koepel van de corporaties) en de betrokken ministers van wonen en milieu. Woonbron is ook een voorloper als het gaat om brede investeringen in leefbaarheid. Daar worden goede dingen mee opgezet, van belang voor de bewoners en de wijken. Op het gebied van veiligheid, jeugdbeleid, werkgelegenheid, de wijkaanpak en dergelijke zijn door Woonbron veel mooie projecten opgezet. Bij de ss Rotterdam lijkt echter een grens overschreden te zijn. Ik schrijf “lijkt” omdat op dit moment nog niet duidelijk is of er daadwerkelijk miljoenenverliezen zijn die uiteindelijk door huurders moeten worden opgebracht. De principiële vraag is: hoever gaan de activiteiten van een corporatie en wie beslist dat? Het geld van corporaties is bedoeld voor

Ruud Rottier, B&A Consulting

5

de volkshuisvesting. Bij Woonbron lijken de maatschappelijke taken overheersend te worden ten opzichte van de kerntaken verhuur, onderhoud en dienstverlening aan huurders. Dat blijkt ook als gekeken wordt naar de hoge bijkomende kosten van de corporatie. Het gevaar dreigt dat vanuit de corporatievermogens allerlei algemene publieke voorzieningen worden bekostigd, terwijl het geld en de energie ook in het belang van huurders ingezet had kunnen worden. Ook hier betreft het een discussie die breder is dan Woonbron zelf. Volgens de Woonbond moet landelijk goed vastgelegd worden wat de taken van corporaties zijn en moet er vervolgens goed toezicht op uitgeoefend worden. Uit deze twee voorbeelden wordt duidelijk dat Woonbron een corporatie is die in de voorhoede speelt; in 2008 en ongetwijfeld ook in 2009. Dat plaatst de overkoepelende huurdersorganisatie CPRW en de landelijke belangenbehartiger de Woonbond vaak voor lastige afwegingen tussen verschillende belangen. Voor ons beiden staan

Nieuwjaarswens Jan Hauwert: ‘Ik hoop dat de bewonersorganisaties gezond, kritisch en eigenwijs blijven’

door Willem Langerak Jan Hauwert werkte 25 jaar bij voorgangers van Woonbron. De laatste vier jaar maakt hij deel uit van het bestuur van de corporatie. Als bestuurslid ligt het hoofdaccent van zijn werkzaamheden op de portefeuille ‘Interne Organisatie’. Na een herverdeling van de taken binnen het bestuur is de 55-jarige Jan Hauwert sinds kort ook verantwoordelijk voor de portefeuille ‘Bewonersparticipatie’. Over zijn kijk op met name zijn nieuwe portefeuille voerden wij met hem een gesprek. Volgens Jan Hauwert zijn georganiseerde bewoners voor Woonbron van enorme waarde. ,,Als Woonbron zullen wij met onze power nooit mensen dooddrukken. Wij willen niet vanuit het hoofdkantoor werken, maar op straat en in de buurten. Wij willen lokaal sterk zijn. Zo kijken wij ook tegen bewonersorganisaties aan. Zij weten wat er onder onze huurders leeft. Wij zien bewonersorganisaties dan ook

6

Ronald Paping Algemeen directeur Nederlandse Woonbond

hierbij het huurdersbelang centraal, maar sluiten wij zeker niet de ogen voor maatschappelijke problemen die om een oplossing vragen. Ook in 2009 zullen wij er alles aan doen om tot een goede afweging en belangenbehartiging voor de huurders van Woonbron te komen.

nadrukkelijk als partners. Wij hebben namelijk één gemeenschappelijk belang: tevredenheid onder bewoners.’’ Jan Hauwert zegt zich er van bewust te zijn dat de kwaliteit van bewonersorganisaties sterk afhankelijk is van de kwaliteit van de vrijwilligers die de kar moeten trekken. ,,Woonbron is groot. Wij kunnen kwaliteit inhuren als dat noodzakelijk is. Maar wij streven er ook naar om bewonersorganisaties sterker te maken. Bijvoorbeeld door faciliteiten te bieden of ze een stukje van onze expertise te geven. Desnoods maken we het voor een bewonersorganisatie financieel mogelijk om een onafhankelijke externe deskundige in te huren. Het is wel van groot belang dat de bewonersorganisaties het vertrouwen hebben van de man in de straat.’’ Volgens Jan Hauwert moet de juiste weg naar een goede bewonersparticipatie nog gevonden worden. ,,Ik zie het als een uitdaging, een soort ontdekkingsreis. Een reis die wij samen met de bewonersorganisaties moeten maken. Door het ‘Te Woon-concept’ is het van cruciaal belang om de inbreng van huurders in een VvE goed te regelen. Het is namelijk niet meer de verhuurder die bepaalt, maar de VvE. Belangrijk is dat huurders en kopers gelijkwaardig zijn.’’

Jan Hauwert wel een verklaring. ,,Aanvankelijk was het de bedoeling om het schip deels asbestvrij te maken en de rest van het asbest te isoleren. Exploitanten noemden dat zonde. Een verspilling van de potentiele mogelijkheden van het schip. Vandaar dat het gehele schip asbestvrij is gemaakt. Daarnaast wordt de wetgeving rond asbest steeds strenger. Ook dat heeft financiële gevolgen.’’

Jan Hauwert

De consternatie rond de ss Rotterdam noemt Jan Hauwert een hype. ,,Niemand weet wat de investering in het schip op de lange termijn zal opleveren. Je krijgt geen garantie. Vergeet niet dat corporaties steeds groter worden. De financiële sturing gaat meer en meer op die van een gewoon bedrijf lijken. Dan krijg je ook te maken met risicomanagement.’’ Voor de enorm opgelopen kosten van de verbouwing van de ss Rotterdam heeft

Een hot-item op het moment van dit gesprek is het ontslag van minister Vogelaar omdat haar partij, de PvdA, geen vertrouwen meer in haar heeft. Jan Hauwert is van mening dat de Vogelaaraanpak zo gek nog niet is en noemt haar vertrek ‘zonde’. ,,Minister Vogelaar heeft zich gefocust op bepaalde wijken. Kiezen betekent dat je anderen uitsluit. Ik denk dat zij daardoor vijanden heeft gemaakt. En ook communicatief had de minister de nodige problemen.’’ Tot slot heeft Jan Hauwert nog een wens voor het nieuwe jaar. ,,Ik hoop dat de bewonersorganisaties gezond, kritisch en eigenwijs blijven.’’

ADRESSEN VAN DE LEDEN VAN DE CONCERNPARTICIPATIERAAD WOONBRON VBC IJsselmonde, Kreileroord 222, 3079 NB Rotterdam (010 4793408) Bewonersvereniging De Samenwerking, M.A. de Ruyterstraat 137, 3201 CK Spijkenisse (0181 626887). VBC Prins Alexander, Einsteinplaats 575, 3069 TG Rotterdam (010 4563566) Huurdersvereniging Delft, Artemisstraat 244a, 2624 ZW Delft (015 2629092) Bewonersraad Woonbron Dordrecht, p/a M.H. Trompweg 254, 3317 BW Dordrecht Huurdersraad Woonbron Delfshaven, Pupillenstraat 56, 3023 VW Rotterdam

Colofon: Dit is een speciale kerstuitgave van de leden van de Concernparticipatieraad Woonbron Oplage 40.600 stuks. Layout en druk: Koroprint. Correspondentie adres: Kreileroord 222 3079 NB Rotterdam Telefoon 010 4793408 E-mail [email protected] www.cprw.nl

7

HET LAATSTE WOORD De Nederlandse Woonbond houdt onder de bezoekers van haar website een meningspeiling over actuele kwesties. Het is een trilema, waarbij kan worden gekozen uit drie stellingen. De uitslag wordt dan gepubliceerd in het maandblad Woonbondig met een reactie van een deskundige. We nemen dit artikel van Woonbondig over. verbouwing ss Rotterdam raakt grens van wat nog kan Maandag 4 augustus maakte de ss Rotterdam een glorieuze rentree in haar geboortestad. Het voormalige cruiseschip moet RotterdamZuid extra smoel geven. De restauratie van de ss Rotterdam heeft Woonbron, de eigenaar van het schip, 170 miljoen euro gekost. Jan de Kraker, voorzitter van de Concernparticipatieraad van Woonbron, is enthousiast over de terugkeer, maar vindt dat het initiatief van Woonbron de grens raakt van wat nog kan. Enige jaren geleden dreigde het cruiseschip van de Holland Amerika Lijn de slopershamer tegen te komen. Dit leek een aantal geïnteresseerden, waaronder Woonbron, een slechte zaak in het licht van de geschiedenis van de ss Rotterdam en zijn bindingen met de havenstad. Besloten werd het schip aan te kopen, grondig te restaureren en het nieuwe functies te geven, waarbij onder meet het ROC mogelijkheden zager een opleidingsplaats voor jongeren onder te brengen. Verder gaat het dienst doen als hotel en restaurant. Helaas kreeg de restauratie, alle goede bedoelingen ten spijt, met veel tegenslag te maken. Grote hoeveelheden asbest en discussies bij de scheepswerven in Polen en Duitsland over de kosten hebben de investeringen omhoog gejaagd. De (toen) laatste cijfers geven aan dat het om ongeveer 170 miljoen euro investeringkosten gaat.

8

Vanaf het begin van de besluitvorming zijn wij als huurdersvertegenwoordigers geïnformeerd over de gang van zaken. Een aantal keren is ons advies gevraagd. Wij hebben grote twijfels geuit en ons afgevraagd of dit wellicht een fiasco ging worden. In de diverse overleggen met de directie van Woonbron zijn wij uiteindelijk akkoord gegaan, nadat de directie ons de garantie gaf dat de kosten niet afgewenteld zouden worden op de huurders. Daar was ook geen reden voor, gezien de vermogenspositie van Woonbron en het feit dat de kosten ondergebracht worden in een zelfstandige dochtermaatschappij met een eigen exploitatiebegroting. Woonbron treedt nu op als voorfinancier. De verwachting is dat een sluitende exploitatie kan worden gecreëerd. Uit de reacties op de Woonbondsite blijkt dat 17% van de 88 mensen die heeft gereageerd helemaal achter deze operatie staat, dat 43% twijfels heeft en dat 40% ronduit tegen is. Persoonlijk begrijp ik de teneur van de reacties, in de vorm van twijfels en afwijzingen. Deze twijfels heb ik ook in mijn omgeving vernomen, totdat het schip in Rotterdam afgemeerd werd en er een vorm van enthousiasme is ontstaan, die alle discussie in de pers deed verstommen. De conclusie kan worden getrokken dat een meerderheid van de regionale bevolking zich kan vinden in de stappen die zijn genomen en het belang voor de stad is gaan inzien. Wij worden als huurders geconfronteerd met corporaties die onder politieke druk wegen gaan bewandelen om hun maatschappelijke activiteiten inhoud te geven. Wat er met de ss Rotterdam is gebeurd raakt de grens van wat nog kan. Daarom een advies aan collegahuurdersorganisaties: wees op uw hoede! De primaire taak van woningcorporaties blijft tenslotte het voorzien in de sociale huisvesting.

Jan de Kraker.