Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Jaarverslag 2012
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Jaarverslag Kadaster 2012
Versie
Vastgesteld
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
1 van 124
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Jaarverslag Kadaster 2012
Status Vastgesteld door de Raad van Bestuur Kadaster met instemming van de Raad van Toezicht Ter goedkeuring aangeboden aan de minister van IenM
Versiehistorie Versie
Datum
Vastgesteld 6 maart 2013
Auteur
Opmerking
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
2 van 124
Inhoudsopgave
1
Voorwoord .................................................................................................................................... 4
2
In het kort...................................................................................................................................... 6
2.1
Managementsamenvatting.............................................................................................................. 6
2.2
Kerngegevens ...............................................................................................................................10
3
Organisatie en omgeving ............................................................................................................11
3.1
Wettelijke taken, missie en doelgroepen .........................................................................................11
3.2
Ontwikkelingen in het werkveld ......................................................................................................13
3.3
Organisatiestructuur ......................................................................................................................15
4
Resultaten t.a.v. strategische doelstellingen ..............................................................................18
4.1
Faciliteren van publieke vastgoed- en geo-informatievoorziening ....................................................18
4.2
Rechtszekerheid t.a.v. vastgoed op een hoger plan ........................................................................18
4.3
Maatschappelijke verantwoordelijkheden invullen ...........................................................................18
5
Operationele resultaten...............................................................................................................20
5.1
Taakcluster ‘Inwinning en registratie...............................................................................................20
5.1.1
Openbare registers en kadastrale registratie...................................................................................20
5.1.2
Topografie.....................................................................................................................................28
5.1.3
Geometrische infrastructuur ...........................................................................................................30
5.1.4
Herverkaveling ..............................................................................................................................31
5.2
Taakcluster ‘Informatieverstrekking’ ...............................................................................................32
5.2.1
Verstrekking van kadastrale informatie ...........................................................................................32
5.2.2
Verstrekking van topografische informatie ......................................................................................34
5.2.3
Landelijke voorzieningen................................................................................................................34
5.2.4
Overige aspecten van informatieverstrekking..................................................................................39
5.3
Taakcluster ‘Maatwerk en advies’...................................................................................................41
5.3.1
Maatwerk en advies binnen Nederland...........................................................................................41
5.3.2
International consultancy ...............................................................................................................43
5.4
Clusteroverstijgende activiteiten .....................................................................................................44
5.4.1
Innovatie .......................................................................................................................................44
5.4.2
Internationale betrekkingen en samenwerking ................................................................................46
6
Klanten.........................................................................................................................................48
6.1
Klantstrategie / Klant & Markt.........................................................................................................48
6.2
Klanttevredenheid..........................................................................................................................48
6.3
Afhandeling klachten en bezwaren .................................................................................................49
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
3 van 124 7
Bedrijfsvoering ............................................................................................................................53
7.1
Maatschappelijk verantwoord ondernemen.....................................................................................53
7.2
Personeel......................................................................................................................................55
7.3
ICT................................................................................................................................................57
7.4
Communicatie ...............................................................................................................................58
7.5
Huisvesting en archieven ...............................................................................................................58
7.6
Kwaliteitsmanagement...................................................................................................................59
7.7
Informatiebeveiliging......................................................................................................................60
7.8
Risico’s en risicobeheersing...........................................................................................................61
7.9
Bezwaar- en beroepsprocedures....................................................................................................63
7.10
Financiën ......................................................................................................................................65
8
Verantwoording en toezicht ........................................................................................................70
8.1
Bedrijfsvoeringsmededeling Raad van Bestuur ...............................................................................70
8.2
Bericht van de Raad van Toezicht..................................................................................................73
8.3
Verslag van de Gebruikersraad......................................................................................................76
8.4
Verslag van de Ondernemingsraad ................................................................................................78
8.5
Publieke verantwoording en Code Goed Bestuur............................................................................80
8.6
Jaarverslagbeoordeling door belanghebbenden..............................................................................81
9
Jaarrekening 2012 .......................................................................................................................83
9.1
Balans per 31 december 2012 .......................................................................................................83
9.2
Winst- en verliesrekening over 2012...............................................................................................85
9.3
Kasstroomoverzicht over 2012 .......................................................................................................86
9.4
Toelichting behorende bij de jaarrekening 2012 ..............................................................................87
9.5
Toelichting op de balans ................................................................................................................94
9.6
Toelichting op de winst- en verliesrekening...................................................................................104
10
Overige gegevens......................................................................................................................111
10.1
Regeling voor bestemming van het resultaat ................................................................................111
10.2
Controleverklaring .......................................................................................................................112
Bijlagen...................................................................................................................................................114 Overzicht realisatie MBP-doelstellingen.....................................................................................................115 Personalia................................................................................................................................................119 Afkortingenlijst..........................................................................................................................................123 Contactinformatie .....................................................................................................................................124
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
4 van 124
1
Voorwoord
Het Kadaster staat voor traditionele taken zoals het registreren van de eigendom van onroerend goed, het landmeten en het maken van de topografische kaart. Maar er is meer. Zo hebben we de afgelopen jaren de verantwoordelijkheid gekregen voor de informatieverstrekking uit een toenemend aantal (overheids)registraties zoals KLIC en in 2012 is ons ook gevraagd de landelijke voorziening WOZ te gaan beheren. 2012 zien wij ook als het jaar van Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK). Deze voorziening is opgezet door een aantal landelijke uitvoeringsdiensten. Aan het einde van het jaar ontsloot PDOK maar liefst 41 geodatasets van verschillende overheden en waren er ongeveer 1 miljoen kaartraadplegingen per week. We zijn er trots op dat we met de PDOK-partners in 2012 afspraken hebben kunnen maken over het in stand houden van deze voorziening. Burgers, bedrijven en overheden hebben zo toegang tot veel publieke geoinformatie. Tegelijk dragen we met zo’n gezamenlijke aanpak bij aan de compacte overheid, een politiek thema dat tot doel heeft dat de overheid haar werkzaamheden efficiënt en klantgericht organiseert. We beperken ons niet alleen tot samenwerking binnen de overheid. Veel energie en aandacht besteden wij aan de positie in verschillende ketens waar wij deel van uitmaken. Zo hebben we samen met het bedrijfsleven gezocht naar innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Denk daarbij aan het automatisch generaliseren (verkleinen) van de topografische kaart. Nederland is met deze techniek, maar ook bijvoorbeeld op het gebied van landregistratiemethodieken, toonaangevend in de wereld. Via koepelorganisaties, congressen en internationale advisering delen wij onze kennis graag met organisaties in andere landen. Wij beschouwen dat als onderdeel van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Een ander politiek thema is open data; overheidsinformatie moet zo veel mogelijk vrijgegeven worden voor hergebruik door derden. Hoewel vrijwel alle gegevens van het Kadaster openbaar zijn, worden zij vanwege de verstrekkingstarieven vaak niet als open data ervaren. Wat dit betreft is in 2012 een doorbraak bereikt, want de informatieverstrekking uit de Basisregistratie Topografie werd voor de gebruiker kosteloos. Financiering vindt voortaan via de centrale overheid plaats. Dat vraagt extra bezinning op hoe wij binnen dit gegeven toch optimaal in contact blijven met onze klanten. We hebben ongeveer 10.000 extra digitale kaartbestanden geleverd aan klanten. In de uitvoering van ons werk zoeken we steeds naar de optimale organisatievorm en de optimale kwaliteit en kwantiteit van het personeelsbestand. De beoogde outsourcing van rekencentrumactiviteiten is onderdeel van deze zoektocht. Daarnaast hebben we een uitgebreid programma van kennismanagement en zijn we in 2012 gestart met sessies waarbij medewerkers (opnieuw) kennis verwerven van andere afdelingen binnen het Kadaster. Zonder de kennis en de verbondenheid van onze medewerkers geen goede dienstverlening! Ondanks het toegenomen aantal taken blijft het registreren van vastgoedtransacties onze meest omvangrijke taak. En juist dit werk staat sterk onder druk van de teruggelopen economie. Het is nu wel duidelijk dat er geen sprake is van een dip, maar van een langer durende periode van laagconjunctuur. Onze inkomsten zullen de komende jaren lager blijven dan in de voorgaande jaren.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
5 van 124 Toch wordt van ons verwacht dat we de kwaliteit van dienstverlening op peil houden en blijven investeren in vernieuwing en verbetering van de producten en diensten. Wij zijn er trots op dat onze medewerkers opnieuw in staat zijn gebleken een in dat opzicht succesvol 2012 neer te zetten. De volgende jaren staan in het teken van doorgaan in de nieuwe werkelijkheid. Raad van Bestuur Dorine Burmanje Godfried Barnasconi
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
6 van 124
2
In het kort
2.1
Managementsamenvatting
Het Kadaster Als Zelfstandig Bestuursorgaan voert het Kadaster wettelijke taken uit gericht op het bevorderen van de rechtszekerheid rondom registergoederen, het vormgeven van de nationale geo-informatie-infrastructuur en het realiseren van een doelmatige publieke geo-informatievoorziening. Om binnen de wettelijke kaders de maatschappij optimaal te blijven bedienen heeft het Kadaster in 2012 besloten tot een herziening van de topstructuur van de organisatie. Vanaf 1 januari 2013 vormen twee bestuurders en vier directeuren, elk met een eigen lijnverantwoordelijkheid, in de werking één toplaag. Werkaanbod Een groot deel van het werkpakket van het Kadaster bestaat uit het registreren van notariële akten en het verstrekken van vastgoedinformatie. Deze activiteiten worden veelal gefinancierd door het heffen van een tarief per geleverde dienst. Het overgrote deel van de inkomsten van het Kadaster is daarmee rechtstreeks gerelateerd aan de situatie op de vastgoedmarkt. De aantallen ingeschreven akten en hypotheekstukken waren in 2012 8% respectievelijk 21% lager dan in 2011. Het aantal meetopdrachten gerelateerd aan de verkoop van gedeeltelijke percelen is 18% gedaald. Het aantal via Kadaster-on-line geleverde informatieproducten is met 19,3 miljoen 6% lager dan in 2011. Bij de verstrekking van informatie over de ligging van kabels en leidingen was in 2012 sprake van een groei van 8%. In de voorgaande jaren was de groei steeds ongeveer 20%. Ook andere informatieverstrekkingsactiviteiten maakten een groei door. Dit resulteerde eind 2012 onder meer in ongeveer een miljoen opvragingen per week op de sites van zowel RO-online als PDOK. Jaarrekening 2012 Het jaar 2012 is afgesloten met een positief resultaat van € 3,4 miljoen. Dit is € 15,4 miljoen minder dan het voor 2012 begrote resultaat en € 15,1 miljoen minder dan het resultaat over 2011. Het vermogen van het Kadaster bedroeg aan het eind van 2012 € 59,1 miljoen. Dit is € 7,4 miljoen meer dan het met de minister van IenM afgesproken niveau van structurele reserve. Daarmee ligt het vermogen binnen de bandbreedte van conjunctureel vermogen, dat het Kadaster nodig heeft om, ondanks schommelingen in inkomsten en uitgaven, het niveau van dienstverlening op peil te kunnen houden. Klanten Ruim 1.600 klanten hebben meegedaan aan een klanttevredenheidsonderzoek. De keuze voor de in het onderzoek te betrekken klantprocessen was vooraf getoetst bij klanten. Alle onderzochte producten en diensten scoren ruim voldoende, tussen 6,8 en 7,9, gemiddeld 7,2.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
7 van 124 Als uitwerking van de in 2011 vastgestelde klantstrategie zijn in 2012 voor elk marktsegment (notariaat, overheid, vastgoed, zakelijke dienstverlening en particulier) klantpanels, klantteams, accountmanagement en marktbewerkingsteams ingericht. Om klanten beter te kunnen bedienen is een plan voor inhoudelijke specialisatie binnen het klantcontactcenter opgesteld. Hierdoor zullen naar verwachting vanaf 2013 meer klantvragen in de eerste lijn kunnen worden afgehandeld. Medewerkers Het Kadaster had eind 2012 1.873 (1.788 fte) medewerkers. Dit is 69 (66 fte) minder dan een jaar eerder. Tegenover 91 uitstromers stonden 22 nieuwe medewerkers. Op grond van de gemiddelde leeftijd van de Kadastermedewerkers (51,5 jaar) wordt in de komende jaren een forse leeftijdsgerelateerde uitstroom verwacht. Om kritische vakkennis in de organisatie goed te borgen is het programma Kennismanagement na de pilotfase voortgezet. In 2012 is binnen de arbeidsvoorwaarden het Kadaster Keuzepakket ingevoerd. Medewerkers hebben hierdoor ruimere mogelijkheden gekregen om arbeidsvoorwaarden naar eigen voorkeur in te richten. Met het toenemen van het aantal taken van het Kadaster is het voor medewerkers moeilijker geworden om te begrijpen op welke wijze ieders activiteiten bijdragen aan het bereiken van de Kadasterdoelstellingen en het optimaal bedienen van de klant. Met het oog hierop is het programma Kadaster in verbinding van start gegaan. In 2012 hebben medewerkers kunnen deelnemen aan workshops over een ander werkproces dan het eigen. In een Europese aanbesteding is een marktpartij geselecteerd voor outsourcing van delen van het Kadaster rekencentrum. De outsourcing heeft in 2012 nog niet zijn beslag gekregen; er is nog overleg gaande tussen de bestuurder van het Kadaster en de ondernemingsraad. Inwinning en registratie Zelfs 180 jaar na de oprichting van het Kadaster is de kadastrale registratie nog volop in ontwikkeling. Gedurende 2012 is het inschrijven van akten via de methode van Ketenintegratie Inschrijving Kadaster toegenomen van 4,7% tot 13%. Het aantal nieuwe percelen dat op basis van door de klant aangegeven voorlopige kadastrale grenzen is gevormd, is bijna verdrievoudigd tot 6.000. De basisregistratie Kadaster is steviger in het stelsel van basisregistraties verankerd door vanaf 2012 maandelijks de adresgegevens in de BRK en de BAG met elkaar te vergelijken. Eind 2012 was er bij ongeveer 90% van de objectadressen een match met de BAG. Publiekrechtelijke beperkingen kunnen sinds 2012 in de Openbare Registers ingeschreven worden op basis van de contour van het betreffende gebied. Deze methode waarborgt een blijvend goede informatievoorziening, ook als er wijzigingen optreden in de onderliggende kadastrale percelen. Enkele mogelijkheden om de kadastrale registratie een betere afspiegeling te laten zijn van de werkelijkheid, zijn onderzocht. Daarbij is met name gekeken naar het driedimensionaal vastleggen van complexe
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
8 van 124 eigendomssituaties en naar het vastleggen van de rechtssituatie van eigendom van overleden personen. Conclusies uit deze onderzoeken zijn in 2013 te verwachten. Het productieproces van de Basisregistratie Topografie is op twee fronten grondig herzien. In de vervaardiging van het basisbestand TOP10NL zijn de productiestappen veel beter op elkaar afgestemd. Hierdoor voldoet het product sinds 2012 aan de gestelde actualiteitseis: maximaal 2 jaar oud. Voor het maken van het kleinschaligere afgeleide product 1:50.000 is een automatische generalisatiemethode ontwikkeld. Het productieproces wordt hierdoor efficiënter en de doorlooptijd korter. Het Kadaster voert samen met Het Waterschapshuis de inkoop van luchtfoto’s uit ten behoeve van vrijwel de gehele overheid. De distributietaak komt bij het Kadaster te liggen. De gezamenlijke inkoop is voor de betrokken overheden een van de mogelijkheden om aan hun maatschappelijke en politieke plicht te voldoen om efficiënt te werken. Informatieverstrekking Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK) is een samenwerkingsverband van enkele publieke partijen, dat een gezamenlijk digitaal loket voor publieke geodata heeft gerealiseerd. De partners hebben afgesproken dat het Kadaster vanaf 2013 het beheer over PDOK voert. Eind 2012 werden via het PDOK-loket 41 publieke datasets ontsloten, waaronder de Basisregistratie Topografie, landelijke voorziening Adressen en Gebouwen, die beide zeer veel geraadpleegd worden. Open data houdt in dat openbare overheidsinformatie zoveel mogelijk kosteloos en zonder voorwaarden beschikbaar is voor hergebruik. Vanaf 1 januari 2012 geldt dit voor de Basisregistratie Topografie. Enkele andere datasets van het Kadaster volgen in 2013. Het Kadaster beheert een toenemend aantal centrale informatievoorzieningen. In 2012 heeft het Kadaster de definitieve opdracht voor het beheer van de landelijke voorziening WOZ gekregen. In 2013 wordt deze in gebruik genomen. Voor de Basisregistratie Grootschalige Topografie is het Kadaster aangewezen als registratiehouder en toekomstig beheerder van de landelijke voorziening. 2012 is besteed aan de bouw van de landelijke voorzieningen voor grootschalige topografie en luchtfoto’s. Met het oog op klantgemak en robuustheid zijn van de (landelijke) voorzieningen voor ruimtelijke plannen (RO-online) en kabels en leidingen de IT-systemen vernieuwd. In een pilot in enkele gemeenten is het product BRK-Levering, als vervanger van de Massale Output, beproefd. In 2013 komt het nieuwe product landelijk beschikbaar, in eerste instantie alleen voor gebieden afgebakend op gemeentegrenzen. Maatwerk en advies In aanvulling op het standaard producten- en dienstenpakket levert het Kadaster maatwerkinformatieproducten en advisering aan klanten, met name overheden, die te maken hebben met vraagstukken op het gebied van infrastructuur, landschap en vastgoed.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
9 van 124 Vanuit de ervaring met herverkaveling in het landelijk gebied, die juist in 2012 een nieuwe impuls heeft gekregen via het samenwerkingsprogramma Verkavelen voor groei, is het Kadaster betrokken bij studies door de universiteiten van Nijmegen en Delft naar de kansen en mogelijkheden voor stedelijke herverkaveling. Verder heeft het Kadaster veel netbeheerders geadviseerd over het bij het Kadaster registreren van de eigendom van kabels en leidingen. Hiervoor zijn veel netwerktekeningen vervaardigd. Internationaal In 2012 heeft het Kadaster gewerkt aan internationale adviesprojecten in meer dan 20 landen, waaronder Egypte, Roemenië en Rusland. De bijdrage aan de School for Land Administration Studies (United Nations University) te Enschede is voortgezet. Verder was het Kadaster in 2012 gastheer van twee internationale congressen op het gebied van geo-informatie respectievelijk kadastrale registratie. Overzicht De mate waarin de in het Meerjarenbeleidsplan 2012-2016 genoemde beleidsdoelstellingen in 2012 gerealiseerd zijn, is te lezen in bijlage 1. In deze bijlage staat per doelstelling ook een doorkijk naar 2013.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
10 van 124
2.2
Kerngegevens
in miljoenen euro’s tenzij anders aangegeven
Resultaat Som der bedrijfsopbrengsten
2012
2011
2010
2009
2008
242,1
268,5
261,6
244,6
204,2
-239,0
-249,9
-234,3
-241,1
-254,8
Bedrijfsresultaat
3,1
18,6
27,3
3,5
-50,6
Rentebaten en -lasten
0,3
-0,1
-0,6
-1,4
0,5
Resultaat
3,4
18,5
26,7
2,1
-50,1
31-12-2012
31-12-2011
31-12-2010
31-12-2009
31-12-2008
4,0
6,4
-13,1
-46,8
-56,3
Eigen vermogen
59,1
55,7
37,2
10,5
8,4
Kasstroom/investeringen
2012
2011
2010
2009
2008
0,2
54,8
57,2
-11,3
-35,9
(Des-)investeringen in software en licenties
-6,9
-11,3
-5,8
-3,9
-7,7
(Des-)investeringen in materiële vaste activa per saldo
-4,1
-7,2
-7,7
-14,9
-31,0
(Des-)investeringen in financiële vaste activa per saldo
-1,9
-0,8
-
-
-
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
-9,0
2,7
-14,4
14,4
-
31-12-2012
31-12-2011
31-12-2010
31-12-2009
31-12-2008
1.788
1.854
1.943
2.063
2.108
Som der bedrijfslasten
Vermogen Werkkapitaal
Kasstroom uit operationele activiteiten*
Arbeidsplaatsen Aantal arbeidsplaatsen (fte's) Productie
2012
2011
2010
2009
2008
Akten (in aantallen)
293.200
318.800
331.800
332.200
452.800
Hypotheekstukken (in aantallen)
275.600
350.400
366.300
382.000
546.400
77.100
94.700
89.800
110.600
125.900
19.700.000
21.200.000
20.500.000
21.700.000
19.100.000
Meetposten (akteposten, verificatieposten en splitsingen, in aantallen) KOL (aantal betaalde producten)
De cijfers voor akten en hypotheekstukken betreffen het totale werkaanbod van de gehele vastgoedmarkt. Akten zijn inclusief correctiestukken en koopovereenkomsten, hypotheekstukken inclusief royementsakten en beslagen. Actuele cijfers in Kadasterpublicaties als het Vastgoeddashboard en het relatiemagazine Terzake hebben betrekking op een deel daarvan, namelijk de particuliere woningmarkt. * vanaf 2012 is de kasstroom uit operationele activiteiten op een andere wijze berekend, namelijk de indirecte methode. Deze aanpassing is doorgevoerd in de cijfers van 2011, maar niet in 2010 en 2009.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
11 van 124
3
Organisatie en omgeving
3.1
Wettelijke taken, missie en doelgroepen
Het Kadaster speelt van oudsher een belangrijke rol in het garanderen van stabiliteit en rechtszekerheid in het maatschappelijk en economisch verkeer. Al sinds zijn oprichting in 1832 verzamelt het eigendoms- en locatiegegevens van percelen, die het beschikbaar stelt aan burgers, bedrijven en overheden. Inmiddels zijn daar gegevens over onder meer topografie, schepen, luchtvaartuigen, kabels, leidingen, ruimtelijke plannen, adressen en gebouwen bijgekomen. Afnemers vinden in het Kadaster een autoriteit op het gebied van waarheidsgetrouwe, volledige en actuele informatie, die hen in staat stelt om (rechts)handelingen te verrichten. Het functioneren van de economie is gebaat bij een goede beschikbaarheid van overheidsinformatie. Het Kadaster draagt hieraan bij door enerzijds de basisinfrastructuur van geo-informatie op te bouwen en te onderhouden en anderzijds zelf geo-diensten en -producten te leveren die door bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties kunnen worden benut voor hun eigen dienstverlening. Wettelijke taken Het Kadaster opereert binnen de beleidskaders die in formele wetten zijn verankerd, in het bijzonder de Organisatiewet Kadaster en de Kadasterwet. De Organisatiewet Kadaster regelt de inrichting van het Kadaster als Zelfstandig Bestuursorgaan (ZBO) met publiekrechtelijke rechtspersoonlijkheid. In 2007 is de Kaderwet zelfstandige bestuursorganen in werking getreden. De wetgever heeft in 2012 de Organisatiewet Kadaster in lijn gebracht met deze kaderwet. De opdracht aan het Kadaster wordt omschreven in artikel 2a van de Kadasterwet. Het Kadaster dient vier doelen: - de bevordering van de rechtszekerheid ten aanzien van registergoederen in het rechtsverkeer, het economisch verkeer en het bestuurlijk verkeer tussen burgers en bestuursorganen; - de bevordering van een doelmatige geo-informatie-infrastructuur; - een doelmatige informatievoorziening van de overheid ten behoeve van de goede vervulling van publiekrechtelijke taken en de nakoming van wettelijke verplichtingen door bestuursorganen; - de ondersteuning en de bevordering van economische activiteiten. In het kader van de wettelijke opdracht voert de organisatie verschillende taken uit, die onder meer beschreven staan in, of berusten op de Kadasterwet, de Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG), de wetgeving over de Basisregistraties van Adressen en Gebouwen (BAG), de Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen (WKPB), de Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten (WION) en de Wet ruimtelijke ordening (Wro). De wettelijke taken zijn: - het bijhouden van de openbare registers en de kadastrale registratie (de basisregistratie Kadaster) en het verstrekken van informatie daaruit aan de samenleving; - het uitvoeren van adviestaken in relatie tot de inrichting van het landelijke gebied; - het registreren en verstrekken van topografische informatie (de basisregistratie Topografie); - het bijhouden van een registratie voor schepen en een registratie voor luchtvaartuigen;
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
12 van 124 - het onderhouden van het Rijksdriehoeksnetwerk; - het beheren van de Landelijke Voorziening voor gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen; - het beheren van de Landelijke Voorziening voor de BAG; - het beheren van de Landelijke Voorziening voor ruimtelijke plannen (RO-online); - het faciliteren van de informatieverstrekking over de ligging van kabels en leidingen (KLIC); - het beheren van de Landelijke Voorziening WOZ (vanaf 2013) Naast deze wettelijke taken voert het Kadaster met toestemming van de verantwoordelijke minister een tweetal nevenactiviteiten uit, namelijk dienstverlening voor de Grootschalige Basiskaart Nederland (GBKN) en internationale consultancy. Missie De wettelijke taken en nevenactiviteiten zijn als volgt gevat in de Kadastermissie: Het bevorderen van de rechtszekerheid bij het maatschappelijk verkeer in vastgoed (inclusief schepen en luchtvaartuigen), het optimaliseren van de geo-informatie-infrastructuur en het doelmatig informeren van de samenleving op deze gebieden, dit alles tegen zo laag mogelijke kosten. Doelgroepen Van oudsher vormen de partijen die actief zijn op de vastgoedmarkt (notariaat, makelaardij en banken) de belangrijkste klantengroep van het Kadaster. Een solide systeem van openbare registers en kadastrale registratie is immers een randvoorwaarde voor een goed functionerende vastgoedmarkt. Daarnaast spelen de registraties die het Kadaster beheert een belangrijke rol in overheidstaken als ruimtelijke ordening, natuurbeheer, defensie en openbare orde en veiligheid, en vormen de basis voor belastingheffing (onroerende zaakbelasting en waterschapslasten). Naast de primaire partners in de vastgoedsector en de overheid is een ruimere groep afnemers geïnteresseerd in de vastgoedinformatie van het Kadaster, veelal als deel van een bredere informatiebehoefte op het gebied van wonen en onroerendgoedbeheer. Deze groep bestaat uit onder meer bouwbedrijven, financiële instellingen, ingenieursbureaus, marktonderzoekbureaus, resellers, professionele onroerend goedbezitters, kennisinstellingen en particulieren. Dezelfde klantengroepen nemen ook informatie af die het Kadaster verstrekt over onder meer topografie, adressen, gebouwen en ruimtelijke plannen. En via het samenwerkingsverband Publieke Dienstverlening Op de Kaart komen ook tal van andere publieke, ruimtelijke thema’s aan de orde. Bij de informatieverstrekking over de ligging van kabels en leidingen verzorgt het Kadaster de informatiestroom van netbeheerders naar ‘grondroerders’. De maatwerk- en adviesdiensten van het Kadaster kennen de landelijke en lokale overheid als belangrijkste klant. Relevante sectoren zijn onder meer ruimtelijke ordening, vastgoed, defensie, infrastructuur, landbouw, natuur, milieu en waterbeheer. Buiten Nederland richt het Kadaster zich op het opzetten en verbeteren van grondregistraties in onder meer Latijns-Amerika, Azië, Afrika en voormalige Oostbloklanden. Deze projecten worden veelal geïnitieerd en/of gefinancierd door de Verenigde Naties, de Wereldbank of de Europese Unie.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
13 van 124
Het Kadaster werkt in toenemende mate samen met andere partijen om te voldoen aan de maatschappelijke behoeften. De samenwerking betreft niet alleen de productieprocessen, maar bijvoorbeeld ook internationale kennisdeling en mobiliteit van medewerkers. Binnen Nederland zijn mede-overheden en ketenpartners belangrijke samenwerkingspartijen. Ook wordt samengewerkt met de wetenschappelijke wereld en het bedrijfsleven. Buiten Nederland werkt het Kadaster samen met kadasters en topografische diensten uit andere Europese landen en met internationale koepelorganisaties, onder andere ten behoeve van standaardisatie.
3.2
Ontwikkelingen in het werkveld
Als maatschappelijke organisatie functioneert het Kadaster alleen dan goed, wanneer het in voldoende mate inspeelt op ontwikkelingen in zijn omgeving. In deze paragraaf staan de belangrijkste ontwikkelingen die in 2012 van invloed zijn geweest op het Kadaster. Politiek en Overheid 2012 is een jaar geweest met Tweede Kamerverkiezingen en een nieuw kabinet met een deels andere politieke kleur. Het beleid van overheidsbezuinigingen is in grote lijnen voortgezet. Dit houdt onder meer in dat er gestreefd wordt naar een compacte overheid, een overheid waar shared services meer regel dan uitzondering zijn. Binnen het streven naar een compacte overheid staat ook de organisatievorm van de zelfstandige bestuursorganen ter discussie of, minder vergaand, de toezichtsrelatie tussen de minister en de uitvoeringsorganisatie. Deze ontwikkelingen kunnen gevolgen hebben voor de positionering en de besturing van het Kadaster. Het thema open data speelt een belangrijke rol in de digitale agenda van de EU en van Nederland. Het optimale gebruik van overheidsgegevens is ook voor het Kadaster van groot belang. Daarbij is naar mening van het Kadaster wel een goede afweging noodzakelijk met de belangen van privacybescherming, rechtszekerheid en duurzame bedrijfsvoering. De door het vorige kabinet ingezette zware bezuiniging op natuurontwikkeling is door het nieuwe kabinet deels teruggedraaid. Grondverwerving in combinatie met grondruil (kavelruilen of herverkavelingen) kan de realisatie van nieuwe natuur versoepelen. Het Kadaster heeft van oudsher een adviserende en uitvoerende rol in dergelijke grondruilprojecten. Technologie De ICT-ontwikkelingen gaan in de richting van mobiele toepassingen, altijd online en werken ‘in the cloud’. Concrete toepassingen van nieuwe technologieën zijn kennisdeling en gezamenlijke idee-ontwikkeling via crowd sourcing en sociale media. Daarnaast zijn grote ontwikkelingen te bespeuren op het vlak van ‘location based services’ en 3D-geoinformatie. De toegenomen technische mogelijkheden stellen het Kadaster steeds voor de vraag hoe verantwoord om te gaan met die technologie door enerzijds de voordelen goed te benutten en op die platforms aanwezig te zijn waar de klant het verwacht, maar anderzijds in te blijven staan voor zaken als rechtszekerheid en privacy.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
14 van 124 Economie Als gevolg van de economische crisis is de vastgoedmarkt in 2012 verder teruggelopen. De grote nieuwbouwprojecten die voor het begin van de crisis (2008) begonnen waren zijn in 2012 vrijwel allemaal voltooid. Grote doorstroombewegingen in de huizenmarkt lijken daarmee voorlopig ten einde. Voor burgers is het moeilijker geworden om een huis te kopen, doordat de banken, mede op last van hun toezichthouders, zeer terughoudend zijn geworden bij het verstrekken van hypothecaire leningen. In 2012 is ook des te meer duidelijk geworden dat Nederland over te veel kantoorruimte beschikt. Veel kantoren staan leeg zonder dat zich potentiële nieuwe kopers of huurders aandienen. Al met al is er sprake van een verder afgenomen aantal transacties op de vastgoed- en hypothekenmarkt. Een groot deel van het werkpakket van het Kadaster is één-op-één gekoppeld aan het aantal vastgoedtransacties en hypotheekinschrijvingen. Het aantal ingeschreven hypotheekstukken is in 2012 voor het eerst in twintig jaar gedaald tot onder het aantal ingeschreven akten en is ten opzichte van het recordjaar 1999 zelfs met tweederde gedaald. Dit is één van de aspecten van de ‘nieuwe werkelijkheid’ waar het Kadaster de komende jaren mee te maken heeft. Klanten Professionele klanten en burgers stellen hoge eisen aan de overheid als dienstverlener. Niet alleen moeten de geleverde diensten van hoge kwaliteit zijn, ook moet de toegang laagdrempelig zijn. In steeds meer gevallen is er geen eenduidige klant-leverancierrelatie meer, maar zijn partijen ketenpartners van elkaar, waarbij de processen verweven zijn en over en weer diensten en/of producten geleverd worden. En met het toegenomen gebruik van generieke informatievoorzieningen zoals MijnOverheid, landelijke voorzieningen of Publieke Dienstverlening Op de Kaart, betrekt de klant zijn gegevens vaak niet meer rechtstreeks bij de bronhouder van die gegevens. Het goed inregelen van zogenaamd bronhouders-en-afnemersoverleg (BAO) wordt daarmee extra belangrijk. Sociale context Misschien nog wel meer dan de maatschappij als geheel wordt het Kadaster geconfronteerd met een vergrijzing van zijn personeelsbestand (zie paragraaf 5.1). Deze tendens doet zich voor in een tijd waarin de productie en dienstverlening in Nederland steeds meer steunen op een kennisintensieve inbreng door de medewerkers. De maatschappelijke betekenis van diversiteit, sociale netwerken en ‘het nieuwe werken’ schept bij (potentiële) medewerkers verwachtingen waar werkgevers op in moeten spelen om de beste mensen te werven en te houden en hun kwaliteiten optimaal te benutten. Duurzaamheid Duurzaamheid krijgt toenemende maatschappelijke aandacht. Van organisaties wordt verwacht dat zij een duurzame bedrijfsvoering hebben. Daarnaast hebben publieke organisaties de maatschappelijke opdracht om via hun dienstverlening bij te dragen aan duurzame ontwikkeling door derden. Voor het Kadaster betekent dit bijvoorbeeld dat het zijn vastgoed- en geo-informatie en eventuele adviezen op basis daarvan ter beschikking stelt aan partijen die duurzame ontwikkelingen in het binnen- of buitenland nastreven.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
15 van 124
Europa Het belang van Europese regelgeving neemt toe ten opzichte van nationale regelgeving. Op het gebied van onroerend goedwetgeving zullen de nationale wetgevingen van de EU-landen voorlopig nog wel prevaleren. Op bescheiden schaal wordt wel al ervaring opgedaan met grensoverschrijdende overdracht van onroerend goed, zoals beschreven in paragraaf 5.1.1 (CROBECO). Op het vlak van geografische informatie is sprake van een toenemende harmonisatie van cartografische bestanden, zoals EuroBoundaryMap en EuroRegionalMap, en de voortgaande implementatie van de INSPIRE-richtlijn. In de bedrijfsvoering heeft het Kadaster te maken met de invoering van de Single Euro Payments Area (SEPA), die onder meer inhoudt dat vanaf 1 februari 2014 alle bancaire betalingen alleen nog op basis van IBAN-rekeningnummers plaats vinden.
3.3
Organisatiestructuur
Het Kadaster is in 1832 opgericht. Tot 1974 was het onderdeel van het ministerie van Financiën, daarna van het voormalige ministerie van VROM. Vanaf 1994 is het een Zelfstandig Bestuursorgaan (ZBO). Dit betekent dat het Kadaster een publiekrechtelijke rechtspersoon is die als organisatie zelfstandig zijn wettelijke taken uitvoert en daarbij verantwoording aflegt aan de minister van Infrastructuur en Milieu (IenM). De Organisatiewet Kadaster regelt de governance van het Kadaster met een bestuur, Raad van Toezicht en Gebruikersraad. Tevens worden de onderlinge verhoudingen tussen deze organen en de minister geregeld. Elk van deze organen draagt op basis van de Organisatiewet Kadaster zijn eigen verantwoordelijkheden. In 2012 heeft de minister van IenM een nieuwe ministeriële regeling vastgesteld, die tot gevolg heeft dat met ingang van 2013 de taken en verantwoordelijkheden van de organen is aangepast. Vanuit zijn faciliterende rol in het beheer van de verschillende landelijke voorzieningen van (basis)registraties is het Kadaster partij in de besturing (governance) van deze voorzieningen. Elke landelijke voorziening kent zijn eigen besturing. In de meeste gevallen is er een zogenaamd Bronhouders- en Afnemersoverleg (BAO) ingesteld om de belangen van de betrokken partijen te waarborgen. Tot en met 31 december 2012 kent het Kadaster de onderstaande organisatiestructuur voor de rapportagelijnen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
16 van 124 Minister IenM
Raad van Toezicht
Raad van Bestuur Ondernemingsraad
Gebruikersraad Financiën, Planning en Control
Strategie & Beleid
Rechtszekerheid
GEO
Services
Onder de Raad van Bestuur opereren vijf directies. De directies Rechtszekerheid en GEO houden zich bezig met het primaire productieproces. De directie Rechtszekerheid is verantwoordelijk voor de registratie van zakelijke rechten op onroerend goed, schepen en luchtvaartuigen en voor de advisering bij landinrichting en gebiedsontwikkeling. De directie GEO is verantwoordelijk voor de landmeetkundige werkzaamheden (het meten en bijwerken van de kadastrale en topografische kaart), het bijhouden van de Rijksdriehoeksmeting en de uitvoering van scheepsbrandingen. Het beheer van de landelijke voorzieningen is verdeeld over beide directies. De Raad van Bestuur wordt ondersteund door de directie Strategie & Beleid voor de lange en middellange termijnstrategie en door de directie Financiën, Planning en Control voor de bedrijfsmatige beheersing. De gehele organisatie wordt daarnaast ondersteund door de directie Services. De dienstverlening omvat interne services (personeel, financieel, facilitair, juridisch, communicatie), ICT-services, projectmanagement en klantenservices (front office, marketing en accountmanagement). Richten van de organisatie naar taakclusters Het zoeken naar de optimale bediening van de maatschappij doet het Kadaster in goed overleg met klanten, opdrachtgevers/financiers, toezichthouders en private en publieke stakeholders. Verschillende klantgroepen vragen uiteenlopende dienstverlening, elk met een eigen dynamiek. Voor het Kadaster is dit vanaf 2010 reden om zijn activiteiten te ordenen naar een drietal taakclusters: ‘inwinning en registratie’, ‘informatieverstrekking’ en ‘maatwerk en advies’. Deze ordening is terug te vinden in hoofdstuk 5 van dit jaarverslag. Herziening topstructuur De veelheid en de snelheid van de ontwikkelingen in de omgeving vragen van het Kadaster een grote slagvaardigheid. Met het oog op een slagvaardigere aansturing van de organisatie heeft de Raad van Bestuur in 2012 een definitief besluit tot herziening van de topstructuur van het Kadaster genomen. Voor de vormgeving van de topstructuur zijn de volgende elementen leidend geweest: de klant voorop stellen, optimale dienstverlening, ondersteunend aan strategie en doelstellingen, ondersteunend aan de kernfuncties, voortbouwend op de taakclusters, eenheid van leiding, plat en compact en passend bij de fase waarin de
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
17 van 124 organisatie zich bevindt. Dit heeft geleid tot een topstructuur waarin bestuur en directeuren in de praktijk samen één toplaag vormen: de directieraad. Door te werken met één directielaag wordt besluitvorming en uitvoering door directie en bestuur verbeterd en wordt de slagvaardigheid vergroot. De eerste managementlaag bestaat uit zes functies die elk een eigen lijnverantwoordelijkheid hebben. De directievoorzitter/bestuurder is verantwoordelijk voor de directie Bestuur en Strategie. Daarnaast zijn er vijf directieportefeuilles: Organisatie en HRM/bestuurder, Landregistratie en Geografie, Geo- en Vastgoedinformatie en Advies, Control en Financiën en IT. De nieuwe topstructuur is per 1 januari 2013 ingevoerd. Minister IenM
Raad van Toezicht
Raad van Bestuur Ondernemingsraad
Gebruikersraad
Bestuur en
Organisatie
Landregistratie
Geo- en Vast-
Control en
Strategie *
en HRM *
en Geografie
goedinformatie
Financiën
en Advies
* Deze directie wordt geleid door één van de leden van de Raad van Bestuur
IT
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
18 van 124
4
Resultaten t.a.v. strategische doelstellingen
Het Meerjarenbeleidsplan 2012-2016 bevat drie strategische doelstellingen. Dit zijn langetermijndoelstellingen die via operationele maatregelen gerealiseerd zullen worden, deels in het eerste planjaar, maar voor een deel ook in de navolgende jaren. In 2012 zijn voor alle drie strategische doelstellingen merkbare stappen voorwaarts gezet. 4.1
Faciliteren van publieke vastgoed- en geo-informatievoorziening
Het MBP bevat het streven om uiterlijk in 2016 een dusdanig faciliterende rol te spelen dat het Kadaster door afnemers wordt beleefd als een spil in publieke vastgoed- en geo-informatie. Op dit punt zijn belangrijke stappen gezet. Het betreft met name het per 1 januari 2013 in beheer nemen van de voorziening Publieke Dienstverlening Op de Kaart (PDOK) (paragraaf 5.2) en het gezamenlijk, vrijwel overheidsbreed inkopen van luchtfoto’s (paragraaf 5.1). Ook zijn verdere afspraken gemaakt over het beheer van de Landelijke Voorziening WOZ (paragraaf 5.2).Ten aanzien van het opzetten van een geïnstitutionaliseerde samenwerking, de Shared Service Organisatie Geo, is het ambitieniveau verlaagd (paragraaf 5.2). 4.2
Rechtszekerheid t.a.v. vastgoed op een hoger plan
Voor het op een hoger plan brengen van de rechtszekerheid ten aanzien van de rechten op vastgoed heeft het Kadaster vier lijnen uitgezet: · Optimale kwaliteitsbewaking met name op het gebied van volledigheid en actualiteit; · Streven naar volledigere en snellere kenbaarheid van rechtsverkrijging via verjaring en erfopvolging; · Het stimuleren dat, vooruitlopend op de overdrachtsakte, de koopovereenkomst in de kadastrale registratie wordt ingeschreven; · Het samen met het notariaat komen tot een volledige ketenintegratie in het inschrijvingsproces van akten. Op alle punten zijn vorderingen geboekt. De mate waarin dit is gebeurd, is te lezen in paragraaf 5.1.1. 4.3
Maatschappelijke verantwoordelijkheden invullen
De strategische doelstelling ‘maatschappelijke verantwoordelijkheden invullen’, zoals verwoord in het MBP 2012-2016, kent vier pijlers. Onderstaand is per pijler de voortgang beknopt beschreven. · Focus op de klant In 2012 is hierop voortgang geboekt door onder meer een vernieuwd klanttevredenheidsonderzoek en een verbeterd klant- en relatiemanagementsysteem. De klantsignalen zijn belangrijke aangevers voor het optimaliseren van de dienstverlening aan de klant. Zie paragraaf 5.2. · Modern werkgeverschap Binnen de arbeidsvoorwaarden is flexibiliteit ingebouwd via het Kadaster Keuzepakket. Door het programma Kadaster in Verbinding, dat in 2012 gestart is, kunnen medewerkers kennisnemen van andere werkprocessen binnen de organisatie. Zo kunnen zij ervaren dat alle werkzaamheden bijdragen aan het optimaal bedienen van de klant en het realiseren van overige organisatiedoelstelingen. Zie paragraaf 6.2. · Efficiënte overheidsdienstverlening door ketenintegratie en shared services Merkbare vordering op dit punt in 2012 is het toenemende gebruik van de voorzieningen van Ketenintegratie Inschrijving Kadaster en van de mogelijkheid voor externe partijen om voorlopige kadastrale grenzen aan te leveren. Zie paragraaf 5.1. Ook de voortgezette ontwikkeling van PDOK,
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
19 van 124 inclusief het bij het Kadaster in beheer onderbrengen, is een concreet resultaat in het licht van deze strategische doelstelling. Zie paragraaf 5.2. · Kennisdeling met zusterorganisaties in landen met minder ontwikkelde landregistraties en/of publieke geoinformatievoorzieningen Het Kadaster heeft in 2012 op consultancybasis zijn kennis en kunde op het gebied van landregistratie, landinrichting en geo-informatie gedeeld met zusterorganisaties in meer dan 20 landen. Zie paragraaf 5.3. Daarnaast is het Kadaster samen met de Universiteit Twente blijvend verantwoordelijk voor de United Nations University School for Land Administration Studies (zie paragraaf 5.4).
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
20 van 124
5
Operationele resultaten
5.1
Taakcluster ‘Inwinning en registratie
Dit cluster bevat de activiteiten op het gebied van de inwinning en registratie van gegevens: het houden van de openbare registers, het voeren van de basisregistratie Kadaster (BRK), de basisregistratie Topografie (BRT) en de Rijksdriehoeksmeting (RD). Ook de inventarisatie- en herverkavelingswerkzaamheden in inrichtingsprojecten op basis van de Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG) worden tot dit taakcluster gerekend.
5.1.1
Openbare registers en kadastrale registratie
Het Kadaster registreert vastgoedgegevens in de Openbare Registers en de kadastrale registratie. In de Openbare Registers archiveert het Kadaster de verschillende notariële akten over zakelijke rechten en hypotheken. De belangrijkste gegevens uit deze akten neemt het Kadaster over in het juridisch-registratieve deel van de kadastrale registratie. De ligging en begrenzingen van kadastrale percelen wordt onder meer vastgelegd op de kadastrale kaart. Productie en kwaliteit juridisch-registratief
Aantal inschrijvingen Aantal inschrijvingen akten Aantal inschrijvingen hypotheekstukken
2012
2011
2010
2009
2008
293.200
318.800
331.800
332.200
452.800
275.600
350.400
366.300
382.000
546.400
Het aantal ingeschreven stukken was in 2012 lager dan in 2011. Bij akten is de teruggang 8%, bij hypotheekstukken 21%. Voor het eerst sinds 1993 is het aantal ingeschreven hypotheekstukken lager dan het aantal ingeschreven akten Het kwaliteitshandvest stelt eisen aan de levertijden voor de inschrijving van stukken. In onderstaand schema staan de doelstellingen voor de levertijden en de gerealiseerde levertijden voor 2012. De in 2011 gerealiseerde levertijden zijn sterk beïnvloed door de toen spelende DigiNotar-problematiek. Tussen haakjes staan de gerealiseerde levertijden in de periode van 2011 waarin de DigiNotar-problematiek niet speelde.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
21 van 124
Kwaliteitseis volgens Kwaliteitshandvest
Normlevertijd
Inschrijving stukken in Openbare Registers
Binnen 24 uur (80%)
Bekendmaking in te schrijven stukken in de kadastrale registratie Bijwerking kadastrale registratie op grond van ingeschreven stukken: akten en hypotheekstukken
Realisatie 2012
Doelstelling 2012
80% binnen 24 uur
Realisatie 2011 95,2%
99,8%
(99,7%) Volgende werkdag voor 9:00 uur 6 werkdagen
98% binnen norm
97,5%
95% binnen norm
Akten en hypotheekstukken: 100%
95,8% (97,4%) Akten:100% Hypotheekstukken : 99,7%
In onderstaand schema staat de kwaliteit van de openbare registers en kadastrale registratie Kwaliteitseis volgens Kwaliteitshandvest
Kwaliteitsnorm
Doelstelling 2012
Realisatie 2012
Realisatie
100%
100%
100%
100%
100%
100%
99,9%
99,9%
Alle aangeboden stukken zijn opgenomen in de openbare registers Per kadastraal perceel een verwijzing naar alle ingeschreven stukken
2011
Productie en kwaliteit landmeetkundig Percelen in de kadastrale registratie ontstaan als gevolg van metingen door het Kadaster. De percelen worden vervolgens weergegeven op de kadastrale kaart. Voor het bijhouden van de kadastrale kaart zijn er drie soorten meetopdrachten: akteposten, verificatieposten en splitsingen. Akteposten en verificatieposten zijn meetopdrachten die voortvloeien uit een eigendomsoverdracht. Een aktepost is een meetopdracht die ontstaat wanneer een gedeelte van een perceel wordt overgedragen. Bij de meting worden de definitieve nieuwe percelen gevormd. Een verificatiepost is een meetopdracht die ontstaat wanneer voorafgaand aan de verkoop van een gedeeltelijk perceel het oorspronkelijke gehele perceel gesplitst wordt op basis van een voorlopige kadastrale grens. Bij de meting wordt van de al gevormde nieuwe percelen de definitieve grens bepaald. Omdat er tijd verloopt tussen het ontstaan van akteposten en verificatieposten en het moment dat zij gemeten worden, is in de onderstaande tabel onderscheid gemaakt tussen nieuwe en verwerkte posten. In het geval van splitsingen worden bestaande percelen op verzoek van de eigenaar in twee of meer delen gesplitst. Van grensreconstructie is sprake wanneer op verzoek van de rechthebbende de kadastrale grens op basis van de originele meting in het terrein zichtbaar wordt gemaakt.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
22 van 124
2012
2011
2010
2009
2008
Nieuwe akteposten
30.500
40.500
45.600
49.300
67.800
Verwerkte akteposten
42.700
53.000
50.500
72.800
70.000
Nieuwe verificatieposten
3.500
1.400
Verwerkte verificatieposten
Nog geen perceelvorming o.b.v. voorlopige kadastrale grenzen
200
1.000
Splitsingen
34.400
41.700
39.300
37.800
55.900
Grensreconstructies
3.500
3.900
3.700
5.700
13.000
Het totale werkaanbod bij de perceelvorming (akteposten, verificatieposten en splitsingen) is 18% lager uitgekomen dan in 2011. Door de conjuncturele ontwikkelingen loopt de voorraad akteposten terug. De vraag naar grensreconstructies is ongeveer 10% gedaald ten opzichte van 2011. Ondanks het lagere werkaanbod is er nog steeds werk uitbesteed. Om te kunnen voldoen aan de afspraken met de klanten is circa 4 fte ingehuurd en voor circa € 2,1 miljoen uitbesteed. Meetgegevens van derden Het Kadaster wil, waar mogelijk, voor het vormen van percelen gebruik maken van meetgegevens van derden. De inschatting dat dit in 40% van het totale aantal perceelvormingen mogelijk zou zijn, is niet bewaarheid vanwege onvoldoende beschikbaarheid van externe meetgegevens. Bij het product splitsingen werd 25% (2011: 32%) van de percelen gesplitst met behulp van meetgegevens van derden. Bij akteposten gebeurde dit in 6% van de gevallen (2011: 5%). Europese Aanbesteding landmeetkundige diensten Eind 2012 is de nieuwe Europese Aanbesteding landmeetkundige diensten afgerond. Deze heeft geleid tot een nieuwe raamovereenkomst per 1 december 2012 met 4 externe partners. Voor de algehele coördinatie van de uitvoering van de landmeetkundige sourcingsactiviteiten wordt een Regie-organisatie opgezet. Vanuit de Regie-organisatie zal in nauwe samenwerking met de partners ook een gezamenlijke visie ontwikkeld worden op het gebied van innovatie, ontwikkelingen en kennisdeling. Inwinningstechnieken landmeten In 2012 is het project ‘Mobiel Werken 2’ afgesloten. Dit project is eind 2011 opgestart met als doel de landmeter een efficiënt werkproces te bieden waarbij het gebruik van de tabletPC centraal staat. Alle landmeters zijn in de loop van 2012 opgeleid om te werken met de tabletPC en het digitaal schetsen. Vanaf 1 januari 2013 worden alle veldwerken van de landmeters digitaal vervaardigd. Kwaliteit Het kwaliteitshandvest kent vier kwaliteitseisen voor de landmeetkundige processen binnen de kadastrale registratie. In onderstaande tabel staan de resultaten.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
23 van 124
Beschrijving Handvest
Realisatie (%)
Norm / belofte in Handvest
Inmeting nieuwe grens
Binnen 3 maanden na aanwijs
Kadastrale kaart (perceelnr.= obj.verw)
100% goed
Kadastrale kaart (overige gegevens)
95% goed (conform GBKN)
Oppervlakte
conform HTW
2012
2011
59
34
99,2
99
97
95
99,5
99
In het algemeen wordt voldaan aan de kwaliteitseisen. Het inmeten van nieuwe grenzen is in 2012 in 59% (2011: 34%) binnen de termijn volgens het kwaliteitshandvest gelukt. De uitloop van de verwerkingstijd komt vooral door het verder opknippen van het werkproces met tussenliggende controlemomenten, wanneer het meetwerk wordt uitbesteed. Binnen het reguliere werkproces is de doorlooptijd ten opzichte van 2011 verbeterd, omdat de werkvoorraad van de landmeters in het afgelopen jaar centraal is aangestuurd en sterk is gedaald. De inhoudelijke kwaliteit van het landmeetkundige werk is de afgelopen jaren verbeterd door aanpassing van de interne controlesystematiek. Ook in 2012 heeft de kwaliteitsverbetering zich doorgezet. Naast het kwaliteitshandvest hanteert het Kadaster voor verschillende landmeetkundige producten levertijden die vastgelegd zijn in de op de website van het Kadaster gepubliceerde productdefinities.
Normlevertijd
Splitsing uitgevoerd en verwerkt Grensreconstructie uitgevoerd en verwerkt Vorming perceel o.b.v. externe meetgegevens
binnen vier weken na ontvangst van offertebevestiging binnen vier weken na ontvangst van offertebevestiging binnen 20 werkdagen na goedkeuring
Doelstelling 2012
Realisatie 2012
Realisatie 2011
95% binnen 4 weken
97,5%
95,4%
95% binnen 4 weken
93,8%
90,7%
95% binnen 20 werkdagen
95,4%
93,6%
Projecten, programma’s en ontwikkelingen Op vele fronten heeft het Kadaster in 2012 gewerkt aan vernieuwing en verdere optimalisering van delen van de kadastrale registratie. Onderstaand zijn de belangrijkste ontwikkelingen beschreven. Ketenintegratie Inschrijving Kadaster In het kader van het programma Ketenintegratie Inschrijving Kadaster (KIK) heeft het Kadaster samen met aanbieders van stukken (notarissen) en hun softwareleveranciers technische modellen ontwikkeld waarmee de ter inschrijving aangeboden stukken (gedeeltelijk) geautomatiseerd verwerkt kunnen worden. Afstemming met de gebruikersgroepen vindt op zowel technisch als juridisch niveau plaats.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
24 van 124 Automatische verwerking leidt tot betere en snellere dienstverlening, kortere reactietijden en minder kans op fouten in het rechtsverkeer. De benodigde aanpassingen in de software van het Kadaster en van de aanbieders waren begin 2012 grotendeels al doorgevoerd. Eind 2012 heeft ook de laatste leverancier van notariële software zijn systemen geschikt gemaakt voor de KIK-methodiek. Eind 2012 leverde ongeveer 25% van de notarissen stukken aan via KIK. Ook provincies maken voor het inschrijven van publiekrechtelijke beperkingen gebruik van KIK. Het aantal via KIK ingeschreven stukken is gestegen van 4,7% in december 2011 naar 13% in december 2012. Over geheel 2012 is 9,2% van de stukken via KIK ingeschreven. Het aantal KIK-modellen en de mogelijkheden binnen de bestaande KIK-modellen zijn in 2012 verder uitgebreid, waardoor nu meer dan 70% van alle stukken via KIK zou kunnen worden ingeschreven. Vergroten juridische betrouwbaarheid Het Kadaster wil zo goed mogelijk waarborgen dat de inhoud van de kadastrale registratie overeenkomt met de juridische werkelijkheid. Met name als gevolg van erfopvolging en verjaring kunnen verschillen ontstaan. De Rijksuniversiteit Groningen heeft onderzocht of het toepassen van zogenaamde kadastrale vernieuwing een oplossing is voor deze problematiek. In het in 2012 gepresenteerde eindrapport raden de onderzoekers dit af vanwege een ongunstige kosten-batenverhouding. Vervolgens heeft het Kadaster ideeën ontwikkeld om te komen tot verbeteringsacties met een betere kostenbatenverhouding. Gedacht wordt aan het versturen van extra informatie naar het adres van de overledene en aan het gebruiken van informatie uit andere (overheids)bronnen, teneinde belanghebbenden te wijzen op de onwenselijkheid van verschillen tussen de kadastrale registratie en de juridische werkelijkheid. Dit kan het Kadaster doen op grond van de in de Kadasterwet vastgelegde waarschuwingsbevoegdheid van de bewaarder. Inschrijven publiekrechtelijke beperkingen op basis van contouren De Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen (Wkpb) kent een duaal stelsel. Publiekrechtelijke beperkingen (PB’s) die door gemeenten worden opgelegd worden geregistreerd door de gemeente zelf. De landelijke voorziening Wkpb, beschreven in paragraaf 5.2.2, dient om informatie over gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen landelijk uniform te verstrekken aan belanghebbenden. De kenbaarheid van niet-gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen, opgelegd door provincies, waterschappen, ministeries en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, is geregeld door inschrijving in de Openbare Registers en opname in de kadastrale registratie. Zowel de gemeentelijke als niet gemeentelijke PB’s worden kenbaar gemaakt in de kadastrale berichten. Voor het inschrijven van niet gemeentelijke beperkingen maken de aanbieders in toenemende mate gebruik van geautomatiseerde inschrijving via KIK. Bovendien heeft het Kadaster in 2012 de generieke vlakgerichte functionaliteit (GVF) ter beschikking gesteld. Dit maakt het voor de aanbieders van in te schrijven publiekrechtelijke beperkingen mogelijk om deze aan te leveren op basis van de contour van het betreffende gebied, in plaats van op basis van kadastrale percelen. Hierdoor wordt het gebied waar de beperking geldt exacter aangeduid en kan de registratie van publiekrechtelijke beperkingen bij toekomstige perceelsplitsingen en samenvoegingen (-verenigingen) zonder tussenkomst van de aanbieder actueel gehouden worden.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
25 van 124
3D-Kadaster De toegenomen complexiteit in met name de bebouwde omgeving maakt het vanuit het oogpunt van eenduidigheid en rechtszekerheid wenselijk om van sommige kadastrale objecten ook de hoogtedimensie vast te leggen. Denk bijvoorbeeld aan een ondergronds metrostation met winkels onder particuliere woningen op straatniveau of een appartementencomplex dat over een autoweg gebouwd is. In 2012 heeft de Technische Universiteit Delft een adviesrapport opgeleverd. Hierin worden de situaties beschreven waarin het gebruik van 3D-tekeningen wenselijk is. Ook de randvoorwaarden waaronder en de wijze waarop 3D-tekeningen in de openbare registers ingeschreven zouden kunnen worden, komen in het rapport aan bod. Op basis van dit advies zal het Kadaster de minister van IenM in 2013 voorstellen doen tot aanpassing van de regelgeving over het vastleggen van kadastrale objecten. Vernieuwing perceelvorming Wanneer een eigenaar een deel van een kadastraal perceel overdraagt aan een nieuwe eigenaar, ontstaat in de kadastrale registratie een deelperceel, waarvan de grenzen nog niet zijn vastgelegd. Veel gebruikers van kadastrale gegevens vinden deelpercelen lastig hanteerbaar in hun eigen werkprocessen. Dit is één van de redenen waarom het Kadaster werkt aan vernieuwing van de perceelvorming. Sinds eind 2010 is het mogelijk om nieuwe percelen te vormen op basis van voorlopige kadastrale grenzen. Notarissen en professionele grondeigenaren kunnen met door het Kadaster beschikbaar gestelde software (applicatie Splits) nieuwe percelen vormen. Eind 2012 zijn 691 nieuwe gebruikers opgeleid. Hierdoor kan nu ongeveer een derde deel van de doelgroep met de applicatie werken. In 2012 zijn via deze werkwijze 5.983 nieuwe percelen gevormd (2011: 2.100). De verwerking van voorlopige kadastrale grenzen in de kadastrale kaart verloopt nog niet automatisch. Door de inhoudelijke complexiteit en afhankelijkheid van andere ontwikkelingen binnen de kadastrale registratie zijn de daarvoor noodzakelijke systeemaanpassingen naar verwachting medio 2013 gereed. De planning was eind 2012. Parallel aan de technische aanpassing loopt een proces om de regelgeving ten aanzien van perceelvorming aan te passen. Een voorstel daartoe is aangeboden aan het ministerie van IenM. Vernieuwing systeem voor de kadastrale registratie Voor de vernieuwing van de systemen voor de kadastrale registratie is het programma Vernieuwing Objecten en Rechtenregistratie (VOER) gedefinieerd. Het nieuwe systeem dat uiteindelijk opgeleverd zal worden, heet Kadastrale Objecten en Rechten Administratie (KOBRA). Het programma VOER heeft zich in 2012 op de twee hieronder beschreven zaken gericht: synchronisatie en registratie van schepen en luchtvaartuigen. Studie naar de synchronisatie tussen oud en nieuw systeem Als gevolg van de grootschaligheid van de systeemvernieuwing zullen delen van het oude en het nieuwe systeem gedurende enige tijd parallel gebruikt worden. Hiervoor is het nodig om de gegevens in beide systemen synchroon te laten lopen. In 2012 is gebleken dat dit een complex traject is dat meer inspanning vergt dan verwacht. Anders dan gepland is in 2012 geen definitieve synchronisatie-aanpak tot stand gekomen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
26 van 124
Pilot project vernieuwing registratie van schepen en luchtvaartuigen Uit het oogpunt van risicobeheersing is het programma VOER gestart met een pilotproject voor de vernieuwing van de registraties voor schepen en luchtvaartuigen. Met deze nieuw te bouwen applicatie voor deze relatief kleine registraties wordt ook al generieke functionaliteit ontwikkeld die nodig zal zijn voor de vernieuwde kadastrale registratie. Anders dan gepland is de nieuwe schepen- en luchtvaartuigenregistratie niet in 2012 opgeleverd. Er waren eind 2012 nog te veel technische vraagstukken op te lossen om een verantwoorde overstap van de oude naar de nieuwe registratie mogelijk te maken. Tevens is in 2012 geconcludeerd dat het concept van de nieuwe registratie nog niet voldoende robuust is om hierop de vernieuwde kadastrale registratie voor percelen en appartementen te baseren. Omdat beide trajecten binnen VOER, onder meer door complexiteit, vertraagd zijn, vindt begin 2013 een herbezinning op het VOER-programma plaats. Visie landmeten Als uitwerking van het Meerjarenbeleidsplan is het Visierapport landmeten 2017 opgesteld. Hierin wordt in samenhang beschreven op welke manier in 2017 de landmeetkundige inwinning zal plaatsvinden en welke acties nodig zijn om die situatie te bereiken. Deels betreft dit al lopende ontwikkelingen. De pijlers van de visie zijn de efficiëntie van de werkstromen, de aansturing van de landmeters en de inzet van verschillende landmeetkundige instrumenten en technieken, inclusief (lucht)fotografie. Koppelen basisregistraties Om het stelsel van basisregistraties goed te laten werken is het noodzakelijk dat elke basisregistratie gebruik maakt van de authentieke gegevens uit andere basisregistraties. Al ruim 15 jaar ontleent het Kadaster daartoe persoonsgegevens aan de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). In 2012 is sterke vooruitgang geboekt in de koppeling tussen de BRK en de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG). Na een eerste vergelijking van adresgegevens in 2011 is zo’n confrontatie in 2012 maandelijks herhaald. Ongeveer 90% van de adressen van kadastrale objecten in de BRK is nu conform de BAG. Tegelijkertijd is gewerkt aan het ontwikkelen van een structurele, automatische koppeling, waardoor adresmutaties direct zichtbaar worden bij het raadplegen van de BRK. Deze zal naar verwachting medio 2013 beschikbaar komen. De BAG adressen zullen vanaf 2013 worden toegevoegd aan nieuwe of vernieuwde kadastrale uitvoerproducten. Voor niet-natuurlijke personen die als eigenaar geregistreerd staan in de BRK is een koppeling met het Nieuw Handelsregister (NHR) nodig. Met het oog op de verplichting om deze koppeling per 1 juli 2014 gerealiseerd te hebben is het Kadaster in 2012 begonnen met een onderzoek naar de koppelingsmogelijkheden. ELRA Zesentwintig Kadaster-organisaties uit 20 landen, waaronder het Nederlandse Kadaster, vormen tezamen de European Land Registry Association (ELRA). Deze internationale vereniging zonder winstoogmerk richt zich op het uitdragen van de noodzaak van goed werkende landregistraties voor het functioneren van de vastgoeden kapitaalmarkten. De ELRA wordt door de EU erkend als officiële vertegenwoordiging van de
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
27 van 124 landregistratieautoriteiten in de Europese Unie en wordt mede gefinancierd door het Directoraat Generaal Justitie. De in de ELRA verenigde kadasters werken onder meer samen op het gebied van de totstandkoming en toepassing van Europese regelgeving. Ook is de ELRA betrokken bij het hieronder beschreven CROBECOproject voor grensoverschrijdende eigendomsoverdrachten. Grensoverschrijdende transacties Het Kadaster heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan een vlot verloop van het project Cross Border Electronic Conveyance (CROBECO). Dit door de Europese Commissie gesubsidieerde project beoogt een alternatief proces voor grensoverschrijdende overdrachten te beschrijven en uit te proberen in een pilot tussen Nederland en Spanje. Kenmerk is dat op persoonlijke rechten en plichten van Nederlandse kopers het Nederlandse recht van toepassing blijft en dat de akte voor een Nederlandse notaris wordt verleden in de Nederlandse taal. In samenwerking met verschillende (internationale) universiteiten en buitenlandse collega`s zijn bepalingen in de akte opgenomen, die op grond van Europese regelgeving bescherming bieden tegen onbekende buitenlandse rechten en plichten. Er zijn technische voorzieningen getroffen waardoor de Nederlandse notaris zijn Nederlandse elektronische handtekening kan blijven gebruiken. Een bibliotheek met voorbeeldteksten ondersteunt de Nederlandse notaris bij het opmaken van de akte. In 2012 is het mogelijk geworden om naast overdrachtsakten ook hypotheekakten vanuit Nederland in te schrijven in Spanje. Het CROBECO-programma is medio 2012 succesvol afgerond. Eind 2012 heeft de EU een nieuwe subsidie toegekend. Hiermee zullen in 2013 en 2014 onder meer de verbindingen Nederland-Portugal en Engeland en Wales-Spanje gelegd worden (CROBECO II). Bonaire, Sint-Eustatius en Saba De minister van IenM heeft het Kadaster gevraagd op termijn de verantwoordelijkheid te nemen voor het functioneren van de kadastrale taak (kadaster en openbare registers) op de BES-eilanden (Bonaire, Sint Eustatius en Saba). In 2012 is gewerkt aan het opstellen van een plan hoe dit in samenwerking met de eilandgemeenschappen en onder de BES-wetgeving gerealiseerd kan worden. Voor Bonaire zijn de plannen in 2012 vastgelegd in een convenant tussen de kadasters van Bonaire en Nederland, het ministerie van IenM en het eilandsbestuur van Bonaire. Beide kadasters werken nauw samen om de transitie tot stand te brengen. Hiervoor is onder meer één medewerker van het Nederlandse Kadaster gedetacheerd bij het Kadaster Bonaire. De transitie van de kadastrale taak van Sint Eustatius en Saba vindt plaats na de transitie op Bonaire.
Registratie van schepen en luchtvaartuigen Naast onroerende zaken registreert het Kadaster ook de eigendom van schepen en luchtvaartuigen. Deze registratie is voor de eigenaren niet verplicht, maar is wel een voorwaarde om op het betreffende schip of luchtvaartuig een hypothecaire lening te kunnen afsluiten.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
28 van 124 Productie
Schepen en luchtvaartuigen
2012
2011
2010
2009
2008
Aantal inschrijvingen schepen
868
1.010
1.206
1.636
1.890
Aantal inschrijvingen luchtvaartuigen
26
42
28
41
38
Vernieuwing scheepsregistratie Eerder in deze paragraaf is beschreven dat de geplande vernieuwing van de registratie van schepen en luchtvaartuigen, als onderdeel van de algehele vernieuwing van de systemen voor de kadastrale registratie, in 2012 niet gerealiseerd is.
5.1.2
Topografie
Het Kadaster heeft tot taak om de topografische kaart van Nederland bij te houden en te distribueren. TOP10NL is het belangrijkste product. Het is een objectgerichte, digitale vastlegging van de topografie met een nauwkeurigheids- en detailniveau overeenkomend met een kaartschaal 1:10.000. Samen met de hiervan afgeleide kleinschalige topografische producten in de kaartschalenrange van 1:25.000 tot 1:1.000.000 vormt de TOP10NL de Basisregistratie Topografie (BRT). Basisregistratie Topografie De Basisregistratie Topografie bestaat uit het basisbestand op kaartschaal 1:10.000 (TOP10NL) en de volgende kleinere kaartschalen: 1:25.000; een verkleining van 1:10.000, alleen in rasterformaat geleverd; 1:50.000 en 1:100.000; vanaf 2013 via kaartgeneralisatie verkregen uit 1:10.000; 1:250.000 en 1:500.000; vanaf 2013 vervaardiging als onderdeel van de EuroGeographics kaartproducten. Productie en kwaliteit In 2012 is voor TOP10NL de wettelijke tweejarenactualiteit gerealiseerd door de inzet van een op de LEAN2
methodiek gebaseerd productieproces. 337 kaartbladen, bij elkaar ongeveer 22.000 km , zijn geactualiseerd. Per jaar worden de geactualiseerde data op 5 vastgestelde momenten opgeleverd voor de gebruiker. Tevens zijn naar tevredenheid van de gebruiker diverse kwaliteitsverbeteringen doorgevoerd. De inhoudelijke kwaliteit van het product TOP10NL wordt gemeten en heeft een gemiddelde overall score van 95,6% voor het in 2012 geproduceerde gebied. De gemiddelde kwaliteitscore voor TOP50vector is uitgekomen op 97,4%. Automatische generalisatie Generalisatie is de activiteit om vanuit grootschalige kaarten kleinschalige kaarten te produceren. Het Kadaster past dit toe om vanuit de TOP10NL (schaal 1:10.000) de TOP50NL (1:50.000) te vervaardigen. Het proces om details op de 1:10.000 te filteren om zo te zorgen voor een leesbare kaart 1:50.000 is van oudsher arbeidintensief handwerk. De volledige objectgerichtheid van de TOP10NL en het beschikbaarkomen van
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
29 van 124 diverse generalisatiealgoritmes in het door het Kadaster gebruikte GIS-systeem hebben het mogelijk gemaakt om het generalisatieproces geautomatiseerd te laten verlopen. In 2011 en 2012 zijn uitgebreide proefnemingen gedaan, onder andere samen met de afnemers. De productie volgens dit nieuwe proces zal begin 2013 beginnen. Naast de kostenbesparing die het automatiseren van arbeidsintensief handwerk met zich meebrengt, zal ook de actualiteit van de TOP50NL sterk verbeteren. Vrijwel direct na het actualiseren van de TOP10NL is dezelfde informatie ook op schaal 1:50.000 beschikbaar. Nederland is het eerste land ter wereld dat 100% automatische generalisatie toepast in de productie van topografische kaarten. Veel collega-organisaties in andere landen hebben al interesse getoond voor de ontwikkelingen in Nederland. Europese kaartvervaardiging De Europese koepelorganisatie van kadasters en topografische diensten EuroGeographics heeft een aantal gestandaardiseerde topografische kaartproducten gedefinieerd. Elk deelnemend land vervaardigt deze geüniformeerde producten voor zijn eigen grondgebied. Sinds 2011 is het Kadaster daarnaast de coördinator van de productie van een deel van de landen (Nederland, België, Luxemburg, Verenigd Koninkrijk, Griekenland, Cyprus, Roemenië, Moldavië en Bulgarije). De productie van de EuroRegionalMap en EuroGlobalMap voor het Nederlandse grondgebied wordt geheel gelijkgeschakeld met de vervaardiging van de BRT-producten op de schalen 1:250.000 en 1:500.000. Gezamenlijke inkoop beeldmateriaal De in het MBP 2012-2016 voorziene overheidsbrede aanbesteding van beeldmateriaal is eind 2011 niet haalbaar gebleken. Er is vervolgens besloten om de gezamenlijke inwinning te beperken tot luchtfoto’s. Deze foto’s hebben voldoende kwaliteit voor de interne bedrijfsprocessen en zullen door het Kadaster onder meer gebruikt worden voor de bijhouding van de Basisregistratie Topografie (BRT). De 360 graden foto’s op straatniveau zijn buiten de opdracht gehouden. Omdat met de gemeenten geen overeenstemming kon worden bereikt over de gezamenlijke inkoop, is deze partij buiten de opdracht gebleven. De overige overheidspartijen nemen wel deel aan de inkoop van luchtfoto’s. Het Kadaster en Het Waterschapshuis voeren de opdracht gezamenlijk uit. Begin 2012 is de inkoop beeldmateriaal Europees aanbesteed. Er heeft een gunning plaatsgevonden en de beelden zijn inmiddels geleverd. Eind 2012 liep het proces nog om de geleverde beelden te controleren, zodat deze in 2013 aan alle deelnemende partijen ter beschikking kunnen worden gesteld. In verband met noodzaak om steeds over actuele beelden te kunnen beschikken is in 2012 de voorbereiding van een nieuwe aanbesteding gestart. Deze richt zich op het maken van foto-opnames vanaf 2014. Speciale opdracht MGCP Het Multinational Geospatial Co-production Program (MGCP) is een samenwerkingsverband van 33 landen dat hoogwaardige militaire geografische data verzamelt door middel van de interpretatie van satellietbeelden. In het kader van dit programma heeft het Kadaster in opdracht van de Dienst Geografie Koninklijke Landmacht (DGKL) 37 MGCP-cellen, bij elkaar een oppervlakte van ongeveer zeven keer Nederland, in kaart gebracht. Het Kadaster heeft internationaal een zeer goede reputatie met betrekking tot het snel kunnen
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
30 van 124 realiseren van hoogwaardige militaire geo-informatie. Ook voor 2013 heeft DGKL het Kadaster een opdracht gegeven.
5.1.3
Geometrische infrastructuur
Tot de wettelijke taken van het Kadaster behoort het realiseren, onderhouden en toegankelijk maken van het landelijke geometrische referentiestelsel. Dit stelsel wordt in het land gemarkeerd door een verzameling zeer precieze coördinaatpunten, bestaande uit een netwerk van actieve GNSS-referentiestations en passieve punten, zoals kerktorens en grondankers. Dit geheel wordt aangeduid als de geometrische infrastructuur, die de grondslag is voor praktisch alle geografische (basis)bestanden in Nederland. Het Actief GNSS Referentiesysteem voor Nederland (AGRS.NL) vormt de eerste orde geometrische infrastructuur en is de basisvoorziening voor GNSS in Nederland. Met behulp van het AGRS.NL wordt gezorgd voor een permanente koppeling van de Nederlandse referentiestelsels, RD (ligging) en NAP (hoogte), aan het Europese ETRS89 en andere internationale referentiestelsels. Naast AGRS.NL beheert het Kadaster twee soorten lagere orde geometrische infrastructuur, die beide ten opzichte van AGRS.NL zijn bepaald: · de GNSS-kernnetpunten · de NETherlands POsitioning Service (NETPOS), een set referentiestations voor real-time GNSSdienstverlening. NETPOS Het NETPOS-systeem maakt gebruik van satellietnavigatiesystemen, namelijk het Amerikaanse GPS en het Russische GLONASS en op termijn van het Europese Galileo. NETPOS bestaat uit een actieve infrastructuur van GNSS-referentiestations en een rekencentrum voor GNSS-dienstverlening ten behoeve van precieze plaatsbepaling. Rijkswaterstaat heeft voor zijn uitvoerende taken een gebruikerslicentie voor NETPOS en draagt bij in de kosten op grond van het aantal gebruikers. In samenspraak met het geo-bedrijfsleven is in 2011 aan de minister van IenM geadviseerd om de ruwe datasignalen van de NETPOS GNSS-referentiestations ter beschikking te stellen aan de markt zodat deze zelf op basis daarvan GNSS-dienstverlening zou kunnen opzetten. De NETPOS infrastructuur zal daarmee als de basisinfrastructuur van de commerciële Nederlandse GNSS-dienstverlening gaan fungeren. De minister heeft over het advies nog geen besluit genomen. Productie en kwaliteit Het Kadaster streeft voor NETPOS naar een permanente beschikbaarheid (24 x 7 uur). In 2012 is een beschikbaarheid gerealiseerd van 99,36%. Tijdens werktijden (8 tot 17 uur) is de beschikbaarheid zelfs 99,51% geweest. In 2012 zijn 414 van de 434 GNSS-kernnetpunten bezocht en gecontroleerd. Van 399 GNSS-kernnetpunten zijn via RD-info actuele coördinaten gepubliceerd.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
31 van 124 5.1.4
Herverkaveling
Productie en kwaliteit In 2007 is de Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG) van kracht geworden. Via de WILG worden de provincies zelf in staat gesteld om de inrichting van het landelijk gebied te realiseren. Het Kadaster is vanuit zijn wettelijke taak al vele jaren betrokken bij de uitvoering van herverkavelingsprojecten als adviseur van de provincies. De verwachting is dat de meeste 'klassieke' landinrichtingsprojecten, die worden uitgevoerd onder de (oude) Landinrichtingswet, in de periode tot 2014 zijn afgerond. In 2012 zijn vijf projecten onder de oude wet afgerond. De provincies zijn terughoudend geweest met opstarten van wettelijke projecten in het kader van de WILG. Dit zou te maken kunnen hebben met de bezuinigingen van het Rijk en de provincies op de budgetten voor inrichting van het landelijk gebied en voor natuurontwikkeling. In totaal liepen er eind 2012 veertien WILG projecten met wettelijke herverkaveling. 2012
2011
2010
2009
2008
Aantal ha herverkaveling in uitvoering
212.775
281.400
295.000
339.000
374.000
Aantal ha plan van toedeling ter inzage
14.388
17.863
2.000
24.000
6.000
Aantal ha aktepassering
17.500
22.473
37.000
34.000
31.000
Herverkavelen zonder inrichtingsmaatregelen De in 2011 ingezette ontwikkeling om met opdrachtgevers te komen tot een sobere en snelle uitvoering van herverkavelingsprojecten is voortgezet. In 2012 heeft het Kadaster zijn snel-en-sober-aanpak samen met de Dienst Landelijk Gebied doorontwikkeld tot ‘Verkavelen voor groei’. Deze aanpak omvat zowel vrijwillige kavelruil als herverkaveling volgens de wettelijke procedures. Het gehele proces is opgeknipt in bouwstenen, waardoor de opdrachtgevers, met name agrariërs en provincies, meer keuze hebben in de diensten die zij willen afnemen. De aanpak loopt uiteen van inventarisatie van het grondgebruik aan de ene kant tot daadwerkelijke grondruil via vrijwillige kavelruil of herverkaveling volgens de wettelijke procedures aan de andere kant. In de aanpak volgens verkavelen voor groei behoort de inrichting van het gebied na de grondruil niet tot het verkavelingstraject. LTO heeft verkavelen voor groei omarmd en promoot de betreffende verkavelingsdiensten actief onder zijn leden. Diverse provincies zien ‘Verkavelen voor groei’ als een middel om ondanks beperkte budgetten toch belangrijke doelen in het landelijke gebied te realiseren. De provincies Drenthe en Overijssel hebben deze aanpak in 2012 gekozen als het voorkeursinstrument voor de herstructurering van het landelijk gebied. Er zijn daar in totaal elf lopende WILG-(deel)projecten omgezet naar de snelle en sobere variant. Ook Gelderland en Noord-Brabant overwegen dit te doen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
32 van 124 Systeem Herverkaveling WILG Voor de herverkavelingsprojecten die worden uitgevoerd onder de WILG is eind 2010 het nieuwe Systeem Herverkaveling WILG (SHW) geïmplementeerd. In alle in 2012 gestarte herverkavelingsprojecten wordt SHW toegepast. Enkele lopende projecten waarvan de akte van toedeling nog niet gepasseerd is, zijn in 2012 overgezet naar het nieuwe systeem; de resterende projecten volgen begin 2013. Voor lopende projecten waarvan de aktepassering al heeft plaatsgevonden, is een ‘workaround’ ontwikkeld, waardoor het oude systeem LIN per 1 april 2013 buiten gebruik kan worden gesteld. Onderdeel van de snelle en sobere aanpak is dat het Kadaster werkt aan automatisering en digitalisering. In dit kader is in 2012 een module ontwikkeld om de nieuwe kavelindeling automatisch te schetsen. In aanvulling daarop wordt in 2013 een portal ontwikkeld voor het digitaal inwinnen van wensen en bezwaren en het ter inzage leggen van plannen.
5.2
Taakcluster ‘Informatieverstrekking’
Dit cluster activiteiten richt zich op het verstrekken van informatie. Enerzijds vloeit dit voort uit de inwinningsen registratietaken (openbare registers, basisregistraties Kadaster en Topografie en Rijksdriehoeksmeting), anderzijds heeft het Kadaster specifieke informatieverstrekkingstaken voor onder meer de Basisregistraties Adressen en Gebouwen, publiekrechtelijke beperkingen, energielabels, ruimtelijke plannen en de KLICfunctie.
5.2.1
Verstrekking van kadastrale informatie
Het Kadaster levert een diversiteit aan kadastrale informatieproducten. De bekendste zijn de object- en subjectberichten, die informatie geven over één perceel of één rechthebbende, en de massale outputproducten die de kadastrale toestand van een geheel gebied op een peildatum weergeven. Het informatieverstrekkingsproces is in hoge mate geautomatiseerd. Naast de dagelijkse productie liepen in 2012 diverse trajecten om de dienstverlening blijvend goed af te stemmen op de klantbehoeften. Productie en kwaliteit Mijn Kadaster Aantal geleverde betaalde
2012
2011
2010
2009
19,3 mln.
20,5 mln.
20,5 mln.
21,7 mln.
1,7 mln.
1,9 mln.
2,0 mln.
1,5 mln.
2012
2011
2010
2009
150.000
192.000
237.000
268.000
informatieproducten via Kadaster-on-line aantal geleverde producten via Kadata internet Online producten voor de particulier aantal geleverde online producten voor de burger
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
33 van 124 Onlinestrategie Voor wat betreft zijn informatieverstrekkingsactiviteiten wil het Kadaster daar zijn waar de klant het zoekt. Dit houdt onder meer in dat naast of in plaats van eigen kanalen gebruik gemaakt wordt van kanalen van anderen of van gezamenlijke kanalen. De mogelijkheid om kadastrale informatie af te nemen via de site van Funda en de Geoshop van Bridgis zijn hiervan voorbeelden. Ook is het Kadaster aangesloten bij MijnOverheid.nl, waardoor de burger kadastrale informatie over zijn eigen onroerend goed kan raadplegen, tegelijk met andere persoonlijke overheidsinformatie. Massale informatieverstrekking Het project Massale Informatieverstrekking (MIV) realiseert de vernieuwing van de massale output (MO) waarmee mutaties in de kadastrale registratie periodiek worden doorgegeven aan afnemers die een kopie van de registratie bijhouden. De nieuwe mutatieleveringen worden gebaseerd op het vernieuwde Informatiemodel Kadaster. Uitgangspunt is het gebeurtenisgedreven leveren van de mutaties, waarbij de afnemer kan bepalen met welke frequentie de mutaties worden opgehaald. Het product wordt BRK-Levering genoemd en bevat zowel de administratieve als de cartografische informatie. In 2012 is in samenwerking met enkele gemeenten en hun softwareleveranciers een pilot gestart waarin proefleveringen op de nieuwe wijze plaatsvinden. De pilot beperkt zich tot leveringen van gehele gemeenten. De implementatie, die voorzien is voor het eerste kwartaal van 2013, zal zich in eerste instantie ook richten op levering van gehele gemeenten en combinaties daarvan. EULIS De European Land Information Service (EULIS) biedt de mogelijkheid aan professionele gebruikers om online kadastrale informatie uit andere Europese landen te raadplegen. Inmiddels werkt deze service voor de landen Oostenrijk, Ierland, Litouwen, Zweden, Spanje en Nederland. Voor Nederlandse gebruikers houdt dit in dat zij via Mijn Kadaster de kadasters van de andere vijf landen kunnen raadplegen. Vijftien andere Europese landregistraties bereiden zich voor op aansluiting bij EULIS. In september 2012 is het project Land Information in Europe (LINE) succesvol afgerond; geheel volgens planning en budget. Hierdoor is EULIS niet langer alleen toegankelijk voor professionele gebruikers, maar ook voor burgers. Daarmee heeft LINE een van de doelstellingen van het e-Justice-programma van de Europese Unie gerealiseerd. Per 1 juni 2012 is een Kadastermedewerker benoemd tot Managing Director van EULIS. Hierdoor is de verbinding tussen EULIS en het Kadaster nog dieper verankerd. Eind 2012 is Macedonië als eerste Balkanland lid geworden van EULIS. Dit kan voor de overige Balkanlanden een stimulans zijn om zich ook bij EULIS aan te sluiten. Eind 2012 was de EULIS-organisatie in onderhandeling met de Europese Commissie over het financieren van een of meer nieuwe projecten. Met deze projecten wil EULIS de strategische visie realiseren: uitbreiding van landen, gebruikers, producten en diensten.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
34 van 124 5.2.2
Verstrekking van topografische informatie
Op 1 januari 2012 is het opendataregime voor de Basisregistratie Topografie ingegaan. Met ingang van die datum zijn de digitale producten die tot de BRT behoren kosteloos voor iedereen verkrijgbaar. In 2012 heeft het Kadaster de reeds bestaande leveringsmethode voortgezet; op verzoek van de klant worden de aangevraagde kaartbladen digitaal geleverd via het klantcontactcenter. In de loop van 2012 is de webmappingservice via PDOK daarbij gekomen. Hierdoor kan de klant de gewenste kaartbladen zonder menselijke tussenkomst verkrijgen. Op termijn zal de PDOK-service de oude wijze van leveren geheel gaan vervangen. Productie en kwaliteit In 2012 zijn 748 landsdekkende en/of deelgebieden van TOP10NL geleverd aan contractklanten. Voor TOP25raster is het aantal leveringen 756, voor TOP50Vector is dit aantal 319 en voor TOP50raster is er 527 keer geleverd. Tevens wordt een deel van de BRT-producten vanaf eind 2012 ook via PDOK aangeboden. In 2012 zijn naast de reguliere contractleveringen 9.500 eenmalige leveringen gedaan. Voordat het opendataregime werd ingevoerd, kwam dit soort leveringen nagenoeg niet voor.
5.2.3
Landelijke voorzieningen
Naast de informatieverstrekking uit de eigen registraties verstrekt het Kadaster via zogenaamde landelijke voorzieningen ook informatie uit registraties van andere bronhouders. Voor een deel behoren deze tot het stelsel van basisregistraties. De opdrachtgevers voor deze taken zijn de ministers van IenM, Financiën en Economische Zaken. Gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen Alle overheden met uitzondering van gemeenten moeten hun publiekrechtelijke beperkingen inschrijven in de Openbare Registers. Deze zijn dan voor het publiek raadpleegbaar als onderdeel van de kadastrale registratie. Voor gemeenten geldt de inschrijvingsplicht niet. Voor de ontsluiting van gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen beheert het Kadaster de landelijke voorziening WKPB. Mijn Kadaster is hiervoor het toegangsportaal. Naar aanleiding van het Evaluatierapport WKPB uit 2010 heeft het Kadaster in 2012 samen met de gemeente Amsterdam een pilot uitgevoerd. Daarbij worden gemeentelijke publiekrechtelijke beperkingen op basis van contouren ingeschreven worden in de Openbare Registers. Zij worden verwerkt en ontsloten via de kadastrale registratie. In het eindrapport van de pilot wordt geconcludeerd dat met deze methode een aantal problemen dat gemeenten en Kadaster nu ondervinden in het actueel houden van de landelijke voorziening WKPB, wordt opgelost. Wel worden de belemmeraars door deze methode geconfronteerd met inschrijvingstarieven. Besluitvorming naar aanleiding van het pilotrapport wordt verwacht in 2013.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
35 van 124 Energielabels De registratie van energielabels van gebouwen gebeurt door het Agentschap NL. Het Kadaster verzorgt de informatieverstrekking over dit gegeven. Via Mijn Kadaster kan energielabelinformatie gratis opgevraagd worden. Op 31 december 2012 waren 2.476.879 certificaten in de landelijke voorziening opgenomen, waaronder 465.240 nieuwe certificaten in 2012. De geregistreerde certificaten hebben betrekking op 2.305.251 gebouwen. Adressen en gebouwen De Basisregistratie Adressen en de Basis Gebouwenregistratie, veelal aangeduid als de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG), maken deel uit van het stelsel van basisregistraties. De gemeenten zijn de bronhouders van de BAG. Het Kadaster beheert de landelijke voorziening voor de verstrekking van BAGinformatie. In 2012 is de BAG-viewer beschikbaar gekomen binnen PDOK. Hierdoor zijn de BAG-gegevens voor iedereen vrij te raadplegen. Via PDOK wordt ook voldaan aan de INSPIRE-verplichting tot het ontsluiten van adresgegevens. Verder zijn enkele functionele aanpassingen gedaan aan het BAG-systeem, waardoor onder meer woonplaatsgrenswijzigingen beter verwerkt kunnen worden. De tabel die de relatie aangeeft tussen gemeenten en woonplaatsen wordt sinds 2012 in BAG producten meegeleverd. Als laatste stap in het overnemen van de beheertaak door het Kadaster van het ministerie van IenM is het Kadaster in 2012 verantwoordelijk geworden voor het klantcontact. De minister van IenM blijft verantwoordelijk voor het toezicht op de bronhouders, inclusief de kwaliteit van de brondata. Het Kadaster ondersteunt het ministerie in de uitoefening van die rol. Het Kadaster voert het secretariaat van het BAG bronhouders- en afnemersoverleg (BAG BAO) en heeft in die rol het afgelopen jaar onder andere meegewerkt aan kwaliteitsverbetering van de data. Ruimtelijke plannen Het Kadaster heeft samen met Geonovum het beheer over de landelijke voorziening voor ruimtelijke plannen (RO-Online). In 2012 zijn ongeveer 10.000 nieuwe digitale plannen beschikbaar gekomen op RO-online, waarmee het totaal aantal plannen eind 2012 ruim 30.000 is. Het gebruik van de website is in 2012 verder toegenomen tot ongeveer 3.400 unieke gebruikers per dag die in totaal zo’n 3,2 miljoen pagina's per maand opvragen. In verband met het toenemend gebruik heeft het Kadaster aanvullende maatregelen genomen om de beschikbaarheid van de service te garanderen. Op 1 oktober 2012 zijn de RO-standaarden 2012 geïmplementeerd en is er een koppeling met de bekendmakingen in de digitale Staatscourant gerealiseerd. In dezelfde periode is de vernieuwde website www.ruimtelijkeplannen.nl in gebruik genomen, waardoor deze met name voor particulieren makkelijker in het gebruik is geworden.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
36 van 124 WOZ De waarde van onroerende zaken (WOZ-waarde) wordt vastgesteld door de gemeenten om te dienen als grondslag voor belastingheffing. De WOZ is onderdeel van het stelsel van basisregistraties. De minister van Financiën heeft in 2011, in overleg met onder meer de Waarderingskamer als toezichthouder, besloten om voor de WOZ een landelijke voorziening in te richten. Aan het Kadaster is gevraagd deze te gaan beheren. Met het accepteren van de door het Kadaster uitgebrachte offerte in april 2012 heeft de minister de opdracht bevestigd. Begin 2012 heeft de minister van Financiën de opdracht tot de bouw van de landelijke voorziening gegund aan een softwarebedrijf. Dit bedrijf bouwt de landelijke voorziening in nauwe samenspraak met het Kadaster, waarbij maximaal gebruik gemaakt wordt van generieke componenten uit onder meer de landelijke voorziening BAG en de BRK. De systeemontwikkeling en voorbereiding op het beheer was eind 2012 vergevorderd, waardoor vanaf januari 2013 conformiteitstesten met software van aanleverende partijen gedaan kunnen worden en in maart 2013 het resterende deel van de landelijke voorziening in gebruik genomen kan worden. Het vullen van de LV door gemeenten zal naar verwachting in de eerste helft van 2014 worden afgerond. Grootschalige topografie GBKN Als voorloper van de Basisregistratie Grootschalige Topografie bestaat al enkele tientallen jaren de Grootschalige Basiskaart Nederland. Dit is een topografisch bestand met een nauwkeurigheidsniveau van schaal 1:1.000 voor bebouwd gebied en 1:2.000 voor landelijk gebied. De gegevens worden bijgehouden in opdracht van een aantal partijen, waaronder gemeenten, netbeheerders, waterschappen, provincies en het Kadaster zelf. Het Landelijk Samenwerkingsverband (LSV) zorgt ervoor dat dit landelijk uniform gebeurt. Het Kadaster faciliteert dit LSV en de regionale GBKN-stichtingen door de database met GBKN-gegevens te beheren en de gegevens daaruit te distribueren. Ook doet het Kadaster in veel gevallen de projectbegeleiding van de bijhouding. Deze activiteiten vormen voor het Kadaster een neventaak die met toestemming van de minister van IenM uitgevoerd wordt. De Basisregistratie Grootschalige Topografie zal binnen enkele jaren de GBKN vervangen. Het Kadaster heeft in 2012 de GBKN-dienstverlening op de reguliere wijze uitgevoerd; ook in 2013 zal dit nog doorgaan. Ondertussen is de geleidelijke overgang van GBKN naar BGT voorbereid. Samen met het Landelijk Samenwerkingsverband GBKN en het Samenwerkingsverband Bronhouders BGT zijn voorbereidingen getroffen voor de opheffing van de regionale GBKN-stichtingen en is een opzet gemaakt voor geïntegreerde aanbesteding van BGT-activiteiten. In toenemende mate wordt de GBKN-bijhouding gecombineerd met de bijhouding van de BAG-geometrie. Eind 2012 hadden 140 gemeenten hiertoe contracten afgesloten met de regionale GBKN-stichtingen. Ook faciliteert het Kadaster sinds 2010 de inwinning van matenplantopografie; dit is nog niet gerealiseerde topografie die echter al wel op ontwerptekeningen is afgebeeld en onder meer gebruikt wordt door netbeheerders voor het ontwerpen van door hen aan te leggen nutsvoorzieningen. In 2012 zijn 897 matenplannen geregistreerd, die via een webservice geraadpleegd kunnen worden.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
37 van 124 Landelijke voorziening BGT Op basis van de opdracht van de minister van IenM uit 2011 heeft het Kadaster in 2012 verder gewerkt aan de totstandkoming van de landelijke voorziening BGT. In samenspraak met onder meer IenM en bronhouders zijn aanpassingen aan het informatiemodel BGT voorbereid. Naar verwachting zal het aangepast informatiemodel begin 2013 vast komen te staan, waarna de bouw van de landelijke voorziening kan worden afgerond. De informatielevering vanuit de landelijke voorziening zal gaan lopen via PDOK. Omdat de BGT verschillende bronhouders kent, onder andere gemeenten, provincies, waterschappen, rijksoverheid (Rijkswaterstaat, Defensie en Dienst Regelingen) en ProRail, heeft de minister van IenM het Kadaster aangewezen om de rol van registratiehouder te vervullen. De BGT-taken van het Kadaster (houder van de LV BGT en registratiehouder) zijn in 2012 in de concept-wet BGT vastgelegd. Deze wet wordt naar verwachting van IenM in 2013 door Tweede en Eerste Kamer vastgesteld. Het Kadaster heeft een bijdrage geleverd aan de tweede communicatieronde van IenM over de BGT, aan presentaties bij congressen (Overheid & ICT) en symposia en aan een artikelenreeks in de vakpers (Geo-Info juni 2012). In opdracht van IenM is eind 2012 de ketenarchitectuur van de BGT uitgewerkt. Verder ondersteunt het Kadaster vanaf 2012 het Samenwerkingsverband Bronhouders (SVB-BGT) via een meerjarige detachering van twee medewerkers. Kabels en leidingen Formeel betreft de informatievoorziening rondom de ligging van kabels en leidingen geen landelijke voorziening. Volgens de Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten (WION) moet iedereen die met mechanische hulpmiddelen gaat graven in de grond, om wat voor reden dan ook, voorafgaande aan de graafwerkzaamheden via het Kadaster informatie van de netbeheerders opvragen over de ter plaatse aanwezige ondergrondse kabels en leidingen. Het Kadaster beheert hiervoor geen eigen gegevensbestand, maar treedt op als intermediair die zorgt voor de informatielevering van netbeheerders aan grondroerders. De taak van het Kadaster is gedefinieerd in de WION en wordt veelal aangeduid met de naam die al voor de WION werd gebruikt: Kabels- en Leidingen Informatiecentrum (KLIC). Na de inwerkingtreding van de WION in 2008 is de eerste jaren het aantal KLIC-meldingen met ongeveer 20% per jaar toegenomen. In 2012 is de groei afgevlakt tot 8%. In totaal waren er in 2012 504.000 KLIC-meldingen (2011: 480.000). Per 1 januari 2012 is het tarief voor een KLIC-aanvraag met 10% verlaagd. Om de continuïteit van de dienstverlening te waarborgen heeft het Kadaster in 2012 een geheel nieuw, robuuster KLIC-systeem ontwikkeld. Dit KLIC 5.0-systeem is in december 2012 in gebruik genomen. Naast de verhoogde stabiliteit is het nieuwe systeem gebruiksvriendelijker voor de grondroerders geworden en toekomstbestendiger op het gebied van geo-informatie-ontwikkelingen. Ter voorkoming van dubbele lasten en systemen heeft het Bronhouders en Afnemersoverleg KLIC dienstverlening (‘BAO KLIC’), het initiatief genomen om de uitvoering van de WION en de mogelijke informatieplicht ten aanzien van kabels en leidingen op grond van de Europese richtlijn INSPIRE (zie paragraaf 5.2.3) aan elkaar te verbinden.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
38 van 124 Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de minister van Economische Zaken de voor 2013 voorziene evaluatie van de WION met een jaar vervroegd. Het Kadaster heeft voor deze evaluatie productiecijfers aangeleverd aan de minister. Als onderdeel van de evaluatie is ook de rol van het Kadaster als uitvoerende dienst in het kader van de WION onderzocht. De minister zal de resultaten van de evaluatie in 2013 aan de Tweede Kamer aanbieden. Overzicht schadegevallen als gevolg van graafwerkzaamheden (artikel 15 WION) Artikel 15 van de Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten verplicht netbeheerders om vooralsnog twee keer per jaar het aantal schadegevallen als gevolg van graafwerkzaamheden te rapporteren aan het Kadaster. Het Kadaster neemt een overzicht hiervan op in het jaarverslag. Met de melding van het aantal schadegevallen kan een beeld worden gevormd van de aard en omvang van de jaarlijkse schade als gevolg van graafwerkzaamheden. De wetgever acht het gewenst om bij de start van de wetgeving meer intensief de schadegevallen te monitoren. Over de jaren heen kan op deze wijze het effect van de wet gevolgd worden. Rapportage artikel 15 WION
2012 e
2012 e
2011 e
2011
2 helft )
1 helft
2 helft )
1e helft
Aantal geregistreerde netbeheerders
984
1.010
1.007
1.049
Aantal netbeheerders dat een schaderapportage heeft
937
985
976
981
173
173
184
174
Aantal schades dat is opgevoerd door netbeheerders
19.516
17.884
17.762
17.037
Aantal schades waarvan het KLIC-nummer bekend is bij de
11.175
8.326
8.600
7.714
€ 11,8 mln
€ 15,2 mln
€ 11,7 mln
€ 13,1 mln
1
2
opgeleverd over periode Aantal netbeheerders dat opgeeft graafschade te hebben gehad in periode
netbeheerder Totale directe schadekosten (reparatie van het net) Gemiddelde directe schadekosten per schadegeval
4
€ 606 )
4
€ 847 )
3
€ 805 )
1
)
Stand bij het verstrijken van de wettelijke meldtermijn (01-02-2013).
2
)
De voorlopige cijfers over de tweede helft van 2011, zoals opgenomen in het jaarverslag 2011, zijn in dit jaarverslag
3
)
Tot en met 2011 zijn bij het bepalen van het gemiddelde schadebedrag alleen die schademeldingen meegenomen
4
)
M.i.v. 2012 is de screening op de ingediende schademeldingen aangescherpt en kan bij het bepalen van het
Op dat moment hadden nog niet alle netbeheerders opgave gedaan van de graafschades. vervangen door de definitieve cijfers over die periode. waar ook daadwerkelijk een schadebedrag is ingevuld. gemiddelde schadebedrag uitgegaan worden van alle schademeldingen.
Status vonnis en hoger beroep inzake aanbesteding KLIC-viewer In 2009 heeft het Kadaster de ontwikkeling van een geografische viewer voor KLIC-aanvragers aanbesteed. Naar aanleiding van de aanbesteding heeft een bedrijf bij het Kadaster een schadeclaim ingediend. De rechtbank heeft het Kadaster daarop eind 2011 veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding van € 10 miljoen.
3
€ 841 )
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
39 van 124 Naar het oordeel van het Kadaster is de onderhandse aanbesteding echter juridisch correct uitgevoerd. Onafhankelijk onderzoek leidt tot dezelfde conclusie. Het Kadaster heeft daarom in januari 2012 hoger beroep ingesteld bij het Gerechtshof in Arnhem. De landsadvocaat, die namens het Kadaster optreedt, verwacht de uitspraak van het Hof in 2013.
5.2.4
Overige aspecten van informatieverstrekking
In toenemende mate vervult het Kadaster een overkoepelende en coördinerende rol in het ontsluiten van overheidsgeo-informatie. De onderwerpen in deze paragraaf hebben betrekking op meer dan één van de inhoudelijke thema’s die in de paragrafen 5.2.1 tot en met 5.2.3 genoemd zijn. Open data ‘Open data’ houdt in dat openbare overheidsinformatie zoveel mogelijk kosteloos en zonder voorwaarden beschikbaar is voor innovatieve toepassingen. Het Kadaster beheert openbare informatie en hecht groot belang aan de toegankelijkheid van de gegevens binnen randvoorwaarden van rechtszekerheid, privacy en duurzame bedrijfsvoering. Op basis van afspraken met de minister van IenM over budgetfinanciering is het Kadaster per 1 januari 2012 overgegaan op kosteloze informatieverstrekking uit de Basisregistratie Topografie. In verband met de opening van het PDOK-loket (zie verderop in deze paragraaf) in december 2012 is het Kadaster voornemens om de BRT in de loop van 2013 uitsluitend nog via PDOK te leveren. De eigen leveringskanalen worden dan gesloten. Ook de community OpenSteetMap.org en GIS-softwarebedrijf ESRI leveren de open data BRT gratis aan hun afnemers. ESRI levert hierbij in het specifieke bestandsformaat van de eigen GIS-systemen. Met de minister van IenM zijn in 2012 verdere afspraken over open data gemaakt. Per 1 januari 2013 wordt de informatieverstrekking over RD-coördinaten en gemeente- en provinciegrenzen kosteloos. De gebruiksvoorwaarden voor gegevens uit de landelijke voorziening BAG zijn in de loop van 2012 afgeschaft en een deel van de BAG-gegevens is kosteloos via PDOK beschikbaar. Informatie uit de Basisregistratie Kadaster is niet als open data beschikbaar. Hierover is in 2012 verder overleg gevoerd met het ministerie en met stakeholders, onder meer in de Gebruikersraad. Het gaat daarbij niet alleen over de financiering, maar ook over de borging van privacy en rechtzekerheid. Ondertussen zijn met de minister van IenM wel financieringsafspraken gemaakt voor overheidsgebruik van de BRK. Hierdoor kunnen alle overheden met uitzondering van de gemeenten sinds 1 januari 2012 zonder verstrekkingskosten beschikken over de massale kadastrale informatieproducten, BRK-berichten via Mijn Kadaster en de webservices. Synergie in geo-informatievoorzieningen Op basis van een door het Kadaster uitgebrachte offerte heeft de minister van IenM een gebundelde opdracht gegeven voor het gedurende 2013 uitvoeren van taken aangaande de BRK, BRT, BAG, PDOK en digitale ruimtelijke ordening. De twee partijen zijn ook overeengekomen dat zij ernaar streven om in het eerste kwartaal van 2013 meerjarige uitvoeringsafspraken te maken over de genoemde onderwerpen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
40 van 124
Publieke dienstverlening op de kaart PDOK is een samenwerkingsverband van enkele publieke partijen, dat beoogt de distributie van publieke geodata gemakkelijker, sneller en efficiënter te laten verlopen. De partners zijn de ministeries van IenM en Economische Zaken, Rijkswaterstaat en het Kadaster. Geonovum is als adviseur bij PDOK betrokken. In de PDOK-dienstverlening vervult het Kadaster twee rollen, enerzijds beheerder van de PDOK-voorziening en anderzijds leverancier van brondata om deze via PDOK te leveren aan afnemers. Beheer PDOK Per 1 januari 2013 is PDOK overgegaan van de programmafase naar de beheerfase. De PDOK-partners zijn overeengekomen dat het beheer van PDOK bij het Kadaster belegd wordt. Eind 2012 heeft het Kadaster de beheerorganisatie ingericht. In november 2012 is een exploitatie-overeenkomst tussen het Kadaster en het ministerie van IenM voorbereid. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen PDOK-basisdienstverlening enerzijds en de mogelijkheid tot afname van aanvullende diensten (PDOK-plus) anderzijds. PDOK-basis betreft het ontsluiten van eenvoudige open datasets. Een deel daarvan is aangemerkt als INSPIRE-plichtige datasets. PDOK Basis wordt mogelijk gemaakt door de per eind 2012 opgeleverde PDOK-voorziening. Daarnaast kan het Kadaster als exploitant van PDOK op verzoek van één of meer partners binnen bepaalde randvoorwaarden complexe datasets ontsluiten en extra functionaliteit ontwikkelen. PDOK als leveringskanaal PDOK is, naast Kadaster-on-line/Mijn Kadaster, bedoeld als hét distributiekanaal van het Kadaster voor geoinformatie. Het doel om per eind 2012 de basisregistraties Topografie en Kadaster en de operationele landelijke voorzieningen via PDOK te ontsluiten is niet geheel bereikt. De BRT, een deel van de BAG en de landelijke voorziening Beeldmateriaal worden wel ontsloten via PDOK. Daarnaast zijn de vanaf 1 januari 2013 als open data aangemerkte datasets van Bestuurlijke Grenzen en RDinfo via PDOK beschikbaar gekomen. Ook de INSPIRE-datasets Kadastrale kaart en Adressen (op basis van de BAG) worden via PDOK ontsloten. De besluitvorming over vervolgstappen na 2012 moet nog plaats vinden. Kandidaten zijn de basisregistratie Kadaster en de landelijke voorzieningen BGT en RO-Online. Gebruik van PDOK Eind 2012 waren er 41 datasets in PDOK opgenomen. Het aantal geregistreerde overheidsorganisaties bedroeg toen 262. Samen met een onbekend aantal anonieme, niet-geregistreerde afnemers, zorgden zij eind 2012 voor ongeveer 4 miljoen kaartopvragingen per maand. Het Kadaster maakt zelf ook gebruik van PDOK services voor het raadplegen van geo-datasets van andere aanbieders. Geo-dienstencollectief De in het Meerjarenbeleidsplan uitgesproken ambitie om met een aantal overheidpartijen een Shared Service Organisatie Geo-informatie op te zetten bleek eind 2011 niet haalbaar. In 2012 hebben Rijkswaterstaat en het Kadaster daarom gekozen voor een kleinschaligere aanpak. Als eerste hebben zij zich gericht op enkele
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
41 van 124 concrete geo-informatievraagstukken/projecten waarin zij een gemeenschappelijk belang hebben. Eind 2012 waren deze projecten nog gaande. De in 2011 al gestarte projecten in het geo-dienstencollectief zijn in 2012 voortgezet. INSPIRE De EU-richtlijn Infrastructure for Spatial Information in Europe (INSPIRE) verplicht de lidstaten om in een aantal stappen de geo-informatievoorziening van de benoemde thema’s (publieke geodata) volgens INSPIREstandaarden te verzorgen. In Nederland is het Kadaster aangewezen om de volgende thema’s te verzorgen: Adressen, Kadastrale percelen, Administratieve eenheden, Geografische namen, Vervoersnetwerken en Hydrografie (Annex I), Bodemgebruik (Annex II) en Statistische Eenheden, Gebouwen en Landgebruik (Annex III) te verzorgen. Daarnaast onderzoekt Geonovum op verzoek van IenM op dit moment of het Kadaster dataprovider kan worden van de thema’s Faciliteiten voor Landbouw en Aquacultuur, Gebiedsbeheer en Zeegebieden uit Annex III. Het Kadaster heeft ervoor gekozen om de INSPIRE-informatievoorziening te laten verlopen via PDOK. Eind 2012 waren alle downloadservices van de Annex I en II thema’s ontwikkeld. Zij voldoen aan de Quality of Service eisen (capaciteit, snelheid en beschikbaarheid), zoals gedefinieerd in de EU-richtlijn. De downloadservice van het INSPIRE-thema Kadastrale Percelen is vanwege het getarifeerde karakter van de data nog niet beschikbaar gesteld. Hiervoor moeten eerst een werkende toegangslaag en betaalservice in PDOK zijn ingericht. Dit wordt in de loop van 2013 gerealiseerd.
5.3
Taakcluster ‘Maatwerk en advies’
Dit cluster betreft het leveren van maatwerk-informatieproducten en adviesdiensten voornamelijk aan andere overheden. Het Kadaster levert op de individuele klant toegesneden selecties en aggregaties van gegevens van het Kadaster. Daarnaast biedt het ondersteuning aan zijn afnemers om te komen tot een juiste toepassing van de informatie. Ook brengt het Kadaster op projectbasis zijn expertise in bij ruimtelijke vraagstukken op het gebied van natuur, milieu, infrastructuur, wonen, klimaat en waterberging en bij de opzet en verbetering van landadministratiesystemen en geo-informatie-infrastructuren in landen in ontwikkeling. Binnen de randvoorwaarden van markt en overheid draagt het Kadaster met het geheel aan onafhankelijke maatwerken adviesdiensten bij aan een doelmatige uitvoering van publieke taken en werkzaamheden door private ondernemingen en realiseert het een deel van zijn doelstellingen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen, met name kennisdeling.
5.3.1
Maatwerk en advies binnen Nederland
Advies en ondersteuning inzake ruimte en vastgoed Als onderdeel van de maatwerk- en adviesdiensten assisteert het Kadaster andere overheden bij vraagstukken rond ruimte en vastgoed. Door het aanleveren van doelgroepgerichte informatiebouwstenen helpt het Kadaster de andere overheden om in de vroege planvorming beleidsvraagstukken te structureren.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
42 van 124 Infrastructuur Grootschalige infrastructuurprojecten zijn erbij gebaat dat al in de vroege voorbereidingsfase inzicht is in de omgevingsfactoren, zowel onder als boven het maaiveld, die bepalend kunnen zijn bij ruimtelijke ontwikkelingen. In het kader van de MIRT-studie voor het gebied Noordkant Amsterdam hebben de provincie Noord-Holland, de stadsregio Amsterdam en de minister van IenM het Kadaster de opdracht gegeven om van een groot deel van Noord-Holland een ‘gebiedsfoto’ te maken. Een gebiedsfoto is een momentopname van een bepaald gebied. De door het Kadaster gemaakte gebiedsfoto bestaat uit zeven themakaarten: Natuur & Water, Cultuurhistorie, Bodem, Grondposities, Topografie, Geluid en Ruimtelijke plannen. De gebiedsfoto van het betreffende gebied is in 2012 opgeleverd en zal worden gebruikt voor de ontwerpateliers. In de ontwerpateliers worden oplossingen gezocht voor de verkeersknelpunten op vier wegtracés: de A9 van Alkmaar tot het Rottepolderplein, de ring A10-noord, de A7 van Hoorn tot Purmerend en de (deels ontbrekende) verbinding A8 – A9. Vastgoed Leegstand van kantoren en niet-optimale benutting van maatschappelijk vastgoed hebben de vraag naar inzicht in vastgoedposities vergroot. Samen met Dataland, een samenwerkingsverband van gemeenten, heeft het Kadaster daarom het informatieproduct Maatvast ontwikkeld. Voor een gemeente wordt in tabellen en op kaart aangegeven welke gemeentelijke eigendommen er zijn en welke andere eigendommen in gebruik zijn voor maatschappelijke doelen. Dit kan gemeenten helpen duurzaamheidsdoelstellingen op het eigen vastgoed te behalen en/of bezuinigingen op de huisvestingskosten voor maatschappelijke voorzieningen. De Algemene Rekenkamer heeft tijdens een bezoek aan het Kadaster in 2012 kennisgemaakt met het producten- en dienstenpakket. Dit heeft geleid tot uitgebreider gebruik van kadastrale gegevens in Rekenkameronderzoeken, onder andere naar bezit en gebruik van defensiegronden. Stedelijke herverkaveling Vanuit de kennis en ervaring van het Kadaster op het vlak van herverkaveling in het landelijke gebied is het Kadaster betrokken bij studies naar stedelijke herverkaveling die de universiteiten van Nijmegen en Delft op verzoek van de minister van IenM uitvoeren. Het Kadaster draagt daarbij onder andere uit dat een wettelijke regeling voor stedelijke herverkaveling een voorwaarde is voor succes. Maatwerk vastgoed- en geo-informatieproducten Afgelopen jaar zijn er ongeveer 7.000 maatwerkproducten geleverd. Dit zijn doorsnijdingen van de Kadasterbroninformatie die gebruiksklaar worden aangeboden aan de betreffende klanten. Klanten kunnen hun klantspecifieke product eenmalig (ad hoc) afnemen of herhaald (abonnement). Herhaalde leveringen verlopen deels via een maatwerkportaal. In 2012 is een grote diversiteit aan producten geleverd aan een brede doelgroep, uiteenlopend van de media tot projectontwikkelaars en overheden. Veel maatwerkproducten en advies hadden betrekking op het registreren van de eigendom van kabel- en leidingnetwerken. Aan het notariaat en de nutssector is advies uitgebracht over de wijze van registreren. In aanvulling daarop zijn veel netwerktekeningen geproduceerd. Ook is er ingezet op het ontwikkelen van informatieproducten op basis van de koppeling van de basisregistraties, onder andere de BRK en de BAG.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
43 van 124
Klantregie Om meer eenduidigheid in de klantbenadering te creëren en de interne afstemming over de uitvoering van maatwerk- en adviesopdrachten te verbeteren zijn in 2012 enkele pilots klantregie gestart. Aan de hand van een aantal testcases zijn interne procesafspraken gemaakt. Naar aanleiding van de evaluatie eind 2012 zullen in 2013 enkele verdere verbeteringen in het proces aangebracht worden, om de klant optimaal te kunnen bedienen met maatwerk- en adviesdiensten, mede in relatie tot het standaard producten- en dienstenpakket.
5.3.2
International consultancy
De wijze waarop rechten op land in Nederland worden bijgehouden staat internationaal goed bekend. Het Kadaster neemt zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid om de eigen kennis en kunde op het gebied van landregistratie, landinrichting en geo-informatie op consultancybasis aan te bieden aan landen die deze nodig hebben. De verbetering van de zekerheid van de rechten op land wordt immers gezien als belangrijk instrument voor de economische ontwikkeling en de verbetering van leefomstandigheden. In 2012 heeft het Kadaster gewerkt aan adviesprojecten in meer dan 20 landen. Meer dan in vorige jaren zijn projecten in samenwerking met publieke en private partners uitgevoerd. Een kadasterproject in Egypte bijvoorbeeld is een samenwerking met de Vereniging Nederlandse Gemeenten. In Roemenië heeft het Kadaster een gezamenlijk ‘land management project’ met de Dienst Landelijk Gebied en een agrarisch investeringsbedrijf afgerond. Ook afgerond is het 3D kadasterproject in Rusland. Hier waren de TU Delft en twee ingenieursbureaus de partners. International consultancy geldt als nevenactiviteit van het Kadaster die met toestemming van de minister van IenM uitgevoerd wordt. De projecten moeten op basis van kostendekkendheid uitgevoerd worden. Zij worden gefinancierd uit (internationale) fondsen zoals die beschikbaar zijn bij de Europese Commissie, Verenigde Naties en Wereldbank. Financiering vanuit Nederlandse ontwikkelingsfondsen via de EVD is in 2012 sterk teruggelopen. De omzet international consultancy bedroeg in 2012 € 1,4 miljoen (2011: 1,7 miljoen).
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
44 van 124
5.4
Clusteroverstijgende activiteiten
5.4.1
Innovatie
Het Kadaster heeft een voortdurende focus op technologische ontwikkelingen die benut kunnen worden om de kwaliteit van dienstverlening op peil te houden of te verhogen of om te voldoen aan de voortschrijdende verwachtingen van klanten en opdrachtgevers. In 2012 is sprake geweest van innovatie zowel via de reguliere ontwikkeling van producten, diensten en processen als via het speciale innovatieprogramma Columbus. Columbus Om (open) innovatie afdelings- en organisatie-overschrijdend te stimuleren gebruikt het Kadaster sinds 2011 het online platform ‘Columbus’. Aan de hand van een centraal gestelde vraag kunnen genodigden op het Columbus platform ideeën plaatsen, deze verrijken en waarderen. Wanneer dat past, worden ook externe partijen uitgenodigd om mee te denken. Een dergelijke challenge heeft een looptijd van 4 tot 6 weken, waarna een selectie wordt gemaakt uit de ingebrachte ideeën. In 2012 speelden twee challenges. De challenge ‘Modern werkgeverschap’ kende ook deelnemers van buiten het Kadaster. In totaal is 33% van de ideeën ingebracht door deze externen, waarbij de ideeën ook inhoudelijk van meerwaarde waren voor de organisatie. Uit deze challenge zijn drie ideeën geselecteerd en voor uitvoering in de lijnorganisatie belegd: ‘Vitaal op het werk’, ‘Smartphones voor de landmeter’ en ‘Verbinding door inspiratieruimte’. Voor dit laatste idee geldt dat er in één vestiging een overlegruimte zodanig wordt ingericht, dat hij uitnodigt tot vrije idee-ontwikkeling en gebruikt kan worden voor allerlei (creatieve) doeleinden. De realisatie van deze ruimte is voorzien in 2013. De tweede challenge in 2012 had als onderwerp ‘Ontsluiten informatie via mobiele devices’. Het eindresultaat van deze challenge is een ‘road map’ voor het ontwikkelen van functionaliteit via apps op tablets en telefoons. De twee sporen van de road map, namelijk het faciliteren van app-ontwikkeling door externe partijen enerzijds en het zelf ontwikkelen van apps anderzijds, werden eind 2012 nog verder uitgewerkt. Reguliere product- en procesinnovatie In het kader van de reguliere product- en procesontwikkeling zijn in 2012 enkele belangrijke innovaties beproefd en/of gerealiseerd. Automatisch generaliseren De uitgebreide proefnemingen zijn succesvol afgerond, waardoor het Kadaster begin 2013 start met het vervaardigen van 1:50.000 topografische kaarten via automatische generalisatie vanuit het 1:10.000 bronbestand (TOP10NL). Nederland is het eerste land ter wereld dat automatische generalisatie toepast in de productie van topografische kaarten. Veel collega-organisaties in andere landen hebben al interesse getoond voor de ontwikkelingen in Nederland. Zie ook paragraaf 5.1.2. Vectoriseren van hulpkaarten Al vanaf zijn ontstaansdatum vervaardigt het Kadaster bij elke perceelmutatie een hulpkaart die de relatie aangeeft tussen vervallen percelen en de hieruit nieuw ontstane percelen. Uitgaande van het gescande
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
45 van 124 archief hulpkaarten zijn de hulpkaarten uit de periode 1950 tot 2010 omgezet in geografische bestanden. Dit heet vectoriseren. Het omzetten van zoveel kaarten, die bovendien niet in het nationale coördinatenstelsel zijn opgemaakt, is niet eerder voorgekomen. In totaal zijn van 5 miljoen vervallen percelen de perceelsvlakken beschikbaar gekomen. De zo ingewonnen geometrie van vervallen percelen maakt het mogelijk om vanuit een huidig perceel eenduidig te bepalen welk historisch perceel op enig moment in de geschiedenis tot 1950 op dezelfde plaats lag. En andersom, welk huidig perceel op de plaats ligt van een historisch perceel waarop bijvoorbeeld ooit een erfdienstbaarheid is gevestigd. Door de toepassing van deze innovatieve techniek kunnen erfdienstbaarhedenonderzoeken aanzienlijk sneller en efficiënter uitgevoerd worden. Gegevensinwinning via luchtfotografie uit onbemande helikopters De ontwikkeling van onbemande miniluchtvaartuigen biedt kansen om daarmee luchtfotografie voor kadastrale metingen te doen. In samenwerking met het Korps Landelijke Politie Diensten en het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium zijn in 2012 twee proeffotovluchten uitgevoerd en met een commerciële partij een derde vlucht. De proeven hebben uitgewezen dat de nauwkeurigheid van de foto’s aan de eisen voldoet. Wel zijn er nog grote vraagstukken op te lossen op het gebied van de regelgeving voor vliegverkeer en de privacybescherming. In 2013 zullen de proefnemingen en onderzoeken voortgezet worden. Automatisch inschetsen van kavels Het proces om in herverkavelingsprojecten een nieuwe kavelindeling te ontwerpen is vergaand geautomatiseerd. Het uiteindelijk op kaart intekenen van de nieuwe kavelgrenzen bleef echter arbeidsintensief handwerk. De ideeën om ook deze processtap te automatiseren zijn al minimaal 20 jaar oud, maar lange tijd was het vraagstuk te complex om tot een werkend systeem te komen. In 2012 is het Kadaster er samen met een externe partner in geslaagd om een systeem te ontwikkelen waarmee automatisch inschetsen mogelijk is. Zie verder in paragraaf 5.1.4. Driedimensionale topografie Het Kadaster was één van de trekkers van de 3D pilot, waarin in 2012 is gewerkt aan implementatietools voor de standaard ‘3D IMGeo’ (zie www.geonovum.nl/3d/toolkit). Met de ontwikkelde tools kan een dataproducent 2D IMGeo (de BGT) uitbreiden naar de derde dimensie zonder eerst zelf te hoeven investeren in kennis. In 2013 worden de ambities van de 3D pilot voortgezet in een 3D Special Interest Group. Ook daarvan zal Kadaster één van de trekkers zijn (naast Geonovum, Ministerie van IenM en de Nederlandse Commissie voor Geodesie). Voortbouwend op de 3D-pilot en een haalbaarheidsstudie uit 2011 zijn voorbereidingen getroffen om op basis van TOP10NL en AHN2 te komen tot een 3D-basisdataset topografie schaal 1:10.000. Linked data Het Kadaster is één van de overheidsorganisaties die gegevens als open data vrijgeven voor (her)gebruik. Deze gegevens van de opendata-aanbieders worden in verschillende formaten en op verschillende locaties beschikbaar gesteld. Linked data is een innovatieve techniek om relaties tussen objecten te beschrijven volgens semantic web principes.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
46 van 124 In april 2012 is een pilot gestart om te kijken of deze standaard geschikt is om overheidsdata voor een breed publiek te ontsluiten. De pilot is een initiatief van Forum Standaardisatie, gemeente Amersfoort, gemeente Nijmegen, Hack de Overheid, Kadaster, Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten, ministerie van Infrastructuur en Milieu, Interprovinciaal overleg, Geobusiness Nederland en Geonovum. In de pilot worden verschillende informatiebronnen voor de grondgebieden van de gemeenten Amersfoort en Nijmegen aan elkaar ‘gelinkt’ en ontsloten. Het Kadaster stelt hiervoor informatie over erfdienstbaarheden en energielabels ter beschikking. Eind 2012 was de pilot nog gaande. De verkregen inzichten moeten in de toekomst leiden tot afspraken over standaarden voor ontsluiting van open data op het web.
5.4.2
Internationale betrekkingen en samenwerking
De in 2011 ingezette bundeling van internationale activiteiten binnen het Kadaster heeft opgeleverd dat deze in 2012 in samenhang zijn uitgevoerd en dat de relatie met de binnenlandse activiteiten helder is. In Europese context gaat de aandacht vooral uit naar harmonisatie van de binnenlandse activiteiten met Europese richtlijnen, hetzij door aan te sluiten op bestaande richtlijnen, hetzij door bij te dragen aan de totstandkoming van nieuwe richtlijnen. De inhoudelijke beschrijving van deze activiteiten staat onder andere in paragraaf 5.2.3 INSPIRE. Buiten de Europese Unie gaat het vooral om het delen van de hoogwaardige kennis van het Kadaster met landen en organisaties die op het gebied van kadaster en geo-informatie minder ver ontwikkeld zijn. Dit laatste gebeurt in de vorm van international consultancyprojecten, zoals beschreven in paragraaf 5.3.2 en daarnaast in de vorm van internationale samenwerking Het Kadaster is in 2012 intensief betrokken geweest bij twee internationale congressen, in april het Geospatial World Forum en in september het Cinder-congres. Het Geospatial World Forum is een initiatief van Geospatial Media and Communications uit India. In 2012 werd het forum voor het eerst in Europa georganiseerd. Het Kadaster trad hierbij op als gastheer en coorganisator. Het thema was 'Geo-Informatie Industrie & Wereld Economie'. De conferentie ging in op de ontwikkelingen en innovaties in de geo-informatiesector en het belang hiervan voor de wereldeconomie. Voor Europa staat dit thema al op de digitale agenda. De Nederlandse toepassing van basisregistraties en open data passen binnen het thema. CINDER is een internationale, onafhankelijke non-profit organisatie met als doel het stimuleren en bevorderen van onderzoek op het gebied van landregistratie. Iedere twee jaar organiseert een lid een meerdaags internationaal congres. In 2012 heeft het Kadaster het 18e Cinder-congres georganiseerd. De twee thema’s van dit congres waren ‘Verkoop na wanbetaling hypotheekschuld’ en ‘Elektronische aankoop van onroerend goed’. Ten aanzien van dit laatste thema heeft het Kadaster zijn ervaringen met CROBECO (paragraaf 5.1.1) gedeeld. Aan andere congressen heeft het Kadaster door middel van papers en presentaties actieve bijdragen geleverd: de Land Conference World Bank, twee ‘working weeks’ van de FIG (Rome en Argentinië/Uruguay) en de UN GGIM. In dit laatste platform is het Kadaster de vertegenwoordiger van de Nederlandse overheid.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
47 van 124 De FIG ‘working week’ in Rome is voorafgegaan door de FIG Young Surveyors Conference, waaraan drie jonge Kadasterprofessionals hebben deelgenomen. Naast het brengen van kennis biedt het deelnemen aan internationale platforms en congressen ook mogelijkheden om kennis uit andere landen op te doen. In 2012 is buitenlandse kennis over onder meer 3D geo-informatie en luchtfotografie met onbemande vliegtuigjes benut voor binnenlandse innovatie. Voor wat betreft internationale samenwerking is de focus op onderwijs en onderzoek voortgezet. Samen met het ITC (International Institute for Geo-information Science and Earth Observation) van de Universiteit Twente is het Kadaster verantwoordelijk voor de School for Land Administration Studies, die het predicaat United Nations University mag voeren. Medewerkers van het Kadaster zijn in dit kader betrokken geweest bij capaciteitsopbouwprojecten in Oeganda, Ghana en Kenia. Verder zijn buitenlandse delegaties ontvangen uit onder meer Honduras, Bhutan en China. Gedurende een éénjarige detachering (2011/2012) van een Kadastermedewerker bij de Wereldbank is over en weer veel kennis uitgewisseld. In het kader van promotie-onderzoek heeft een Kadastermedewerker het Land Administration Domain Model ontwikkeld. Dit domeinmodel heeft eind 2012 de status van ISO-standaard gekregen (ISO 19152). Het onderzoek is daarnaast beloond met de professor Tienstraprijs.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
48 van 124
6
Klanten
Als publieke uitvoeringsorganisatie staat het Kadaster voor de taak om de klanten optimaal te bedienen binnen de randvoorwaarden van de wettelijke opdracht en de beschikbare financiële middelen. De in 2011 vastgestelde klantstrategie beoogt meer focus op de klant. Dit uit zich onder meer in de wijze waarop de klant betrokken wordt in de vormgeving van de dienstverlening door het Kadaster, rechtstreeks en via overlegplatforms als de Gebruikersraad. Transparantie over klachten en bezwaren met betrekking tot de dienstverlening is een andere uiting van klantfocus.
6.1
Klantstrategie / Klant & Markt
Implementatie klantstrategie Het leidende principe van de in 2011 vastgestelde klantstrategie is dat de klant in één keer goed bediend wordt, dat de producten en diensten die de klant ontvangt, voor zich spreken en dat hem niet gevraagd wordt naar gegevens die het Kadaster al heeft. Het Kadaster onderscheidt vijf marktsegmenten: notariaat, overheid, vastgoed, zakelijke dienstverlening en particulieren. Als uitwerking van de klantstrategie waren eind 2012 op basis van de marktsegmenten klantpanels, klantteams, (key)accountmanagement en marktbewerkingsteams ingericht. Het definiëren van de serviceconcepten en het opstellen van marktbewerkingsplannen was nog gaande. Een doorlopend proces is het creëren van een klantgerichte cultuur. Specialisatie Klantcontactcenter Om de klanten beter te kunnen bedienen is in 2012 in samenspraak met de betrokken medewerkers een plan voor specialisatie binnen het Klantcontactcenter opgesteld. Door medewerkers meer in te zetten op basis van inhoudelijke specialismen en met ondersteuning van moderne routeringstechnieken, zullen meer klantvragen in de eerste lijn afgehandeld worden. Het jaar 2012 is benut voor het treffen van de inhoudelijke voorbereidingen. De klanten zullen na definitieve besluitvorming en implementatie in de loop van 2013 gaan profiteren van de specialisatie. 6.2
Klanttevredenheid
Klanttevredenheidsonderzoek In juni 2012 hebben ruim 1.600 klanten via een digitale vragenlijst aangegeven in hoeverre zij tevreden zijn over de producten en de dienstverlening van het Kadaster. Dit was de eerste stap in een geheel nieuwe methode van klanttevredenheidsmeting, waarin naast een jaarlijkse meting ook sprake is van continue monitoring. De meting in 2012 dient als uitgangspunt (nulmeting) voor de continue monitoring die in 2013 van start zal gaan. Al in 2011 was geïnventariseerd welke klantprocessen in het onderzoek betrokken zouden moeten worden. Deze inventarisatie is getoetst bij klanten.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
49 van 124 Alle onderzochte producten en diensten scoren ruim voldoende, tussen 6,6 en 7,9, gemiddeld 7,2. In de tevredenheidsmeting is tevens meegenomen hoeveel invloed de tevredenheid over een specifiek product of dienst heeft op de algehele tevredenheid over het Kadaster. Mijn Kadaster en de cartografische producten scoren goed. Minder hoge scores krijgen de adviesdiensten, het aanleveren van meetgegevens en kadastrale metingen. Klantsignaalmanagement Sinds 2011 kent het Kadaster een gecoördineerde methode van klantsignaalmanagement over alle kanalen heen. Hierdoor kunnen herhaaldelijk optredende klantbelevingen zoals klachten en vragen beter opgemerkt worden om hiervoor vervolgens oplossingen te zoeken. In 2012 is naar aanleiding van klantsignalen specifieke aandacht besteed aan de wijze waarop het Kadaster factureert. 6.3
Afhandeling klachten en bezwaren
In deze paragraaf wordt informatie gegeven over binnengekomen en afgehandelde klachten en bezwaren in 2012. Hierin zijn de terugmeldingen op basis van de Wet Basisregistratie Kadaster en de Wet Basisregistratie Topografie meegenomen. Soorten klachten en bezwaren Het Kadaster kent vier soorten klachten en bezwaren: -
een Bezwaar richt zich tegen een formeel besluit van het Kadaster; een voorbeeld van deze categorie is een bezwaarschrift tegen een kennisgeving die het resultaat van een meting of een aktenregistratie weergeeft;
-
een Verzoek tot herstel heeft betrekking op vermeende misslagen van het Kadaster, zoals bedoeld in artikel 7s en 7t van de Kadasterwet; een voorbeeld van deze categorie is het verzoek van een notaris tot herstel van een geconstateerde fout in de kadastrale registratie;
-
een Klacht Product heeft betrekking op de producten van het Kadaster. Voorbeelden van deze categorie zijn klachten over de uitkomst van een grensreconstructie of klachten over een factuur;
-
een Klacht Gedraging richt zich tegen het gedrag van (een medewerker van) het Kadaster. Een voorbeeld van deze categorie zijn vermeende beledigende opmerkingen van een medewerker tegenover betrokkenen of klachten over de hoogte van tarieven.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
50 van 124 Hoeveelheid klachten en bezwaren In 2012 zijn 26.760 klachten en bezwaren binnengekomen, dat is 2% minder dan in 2011. Een derde van de klachten en bezwaren was ongegrond. Deze verhouding is de afgelopen jaren stabiel gebleven. Totaal
2012 Gegrond
2011 Gegrond
2010 Gegrond
2009 Gegrond
Bezwaar
1.715
1.884
1.843
3.113
49%
Verzoek tot herstel Klacht product Klacht gedraging Soort bezwaar
46%
44%
45%
70% 21.016
72% 20.956
71% 20.300
71%
6.043
63%
4.293
61%
5.169
68%
5.498
73%
108
49%
116
41%
98
38%
78
53%
18.894
2012 Gegrond
2011 Gegrond
2010 Gegrond
2009 Gegrond
Grenzen en oppervlakte
632
32%
782
32%
673
26%
886
28%
Fout in aktenregistratie
942
58%
937
57%
1088
57%
2.115
61%
Overige
141
34%
165
25%
82
21%
112
14%
Totalen
1.715
46%
1.884
44%
1.843
45%
3.113
49%
Soort verzoek tot herstel
2012 Gegrond
Kadastrale kaart
1.023
Fout in aktenregistratie Fout in hypothekenregistratie Fout in relaas bevindingen Totalen
13.114
47%
2011 Gegrond 1.180
46%
2010 Gegrond 882
43%
2009 Gegrond 764
66%
72% 14.299
74% 14.596
67% 13.291
76%
4.194
76%
4.925
75%
4.800
77%
5.569
76%
563
41%
612
42%
678
37%
676
35%
71% 20.300
71%
18.894
70% 21.016
72% 20.956
Soort klacht product
2012 Gegrond
2011 Gegrond
2010 Gegrond
2009 Gegrond
Factuur
3.928
65%
3.329
66%
4.257
64%
4.034
77%
Fout in levering
1.405
58%
621
45%
695
44%
1.148
72%
Grensreconstructies
71
20%
82
20%
48
42%
79
23%
Fout akte over e-mail
377
78%
48
54%
37
68%
141
87%
Overige
262
43%
213
36%
130
50%
96
83%
Totalen
6.043
63%
4.293
61%
5.169
68%
5.498
74%
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
51 van 124 Het aantal binnengekomen bezwaren en verzoeken tot herstel van de registratie is met respectievelijk 9% en 10% afgenomen. Hierbij is sprake van een relatie met het afgenomen aantal ingeschreven stukken. Het aantal correcties in de akten- en hypothekenregistratie is ten opzichte van het aantal ingeschreven stukken (werkaanbod) vrijwel gelijk gebleven.
Werkaanbod akten
2012
2011
2010
2009
293.161
318.824
331.800
332.186
Aantal correcties in aktenregistratie
9.442
10.581
10.399
10.101
(% t.o.v. werkaanbod)
(3,2%)
(3,3%)
(3,1%
(3%)
Werkaanbod hypotheekstukken
2012
2011
2010
2009
275.587
350.446
366.376
381.989
Aantal correcties in hypothekenregistratie
3.187
3.693
3.696
4.232
(% t.o.v. werkaanbod)
(1,1%)
(1,0%)
(1,0%)
(1,1%)
Het aantal klachten over producten is met 41% toegenomen. De reden van deze toename is dat nu ook de klachten over informatieverstrekking kabels en leidingen zijn opgenomen in de klachtregistratie. Daarnaast is voor klanten de mogelijkheid ontstaan om alle ingeschreven stukken bij het Kadaster te raadplegen via Kadaster-on-line. Met name ingeschreven stukken uit de jaren voor 1950 zijn soms slecht leesbaar of onvolledig; hierover zijn 815 klachten binnengekomen. Het aantal klachten over facturen is met 18% toegenomen. Door de huidige economische recessie zijn klanten kritischer over de toepassing van de tarieven dan in voorgaande jaren. Wijze van indienen en herkomst klagers Kanaal
Herkomst klagers
Webformulier
76%
Notariaat
48%
Email
13%
Particulieren
31%
Telefoon
6%
Vastgoed
8%
Brief
5%
Overheid
6%
Overig
7%
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
52 van 124 Snelheid klachtafhandeling Het gemiddelde percentage klachten/bezwaren dat binnen de afgesproken levertijd is afgehandeld is gelijk gebleven ten opzichte van 2011, namelijk 98%. Doelstelling voor 2012 was 100%. In de praktijk blijkt echter dat het lastig is om 100% van de klachten op tijd af te handelen. Voornaamste reden is dat de complexiteit is toegenomen, met name bij de afhandeling van klachten over de factuur. Voor de slecht leesbare of onvolledig gescande stukken is een verbeterteam ingericht, dat binnen 24 uur de leesbaarheid verbetert of de onvolledigheid herstelt. De gemiddelde doorlooptijd van een klacht in 2012 bedroeg 3,6 dagen. Afhandelingstermijn klachten en bezwaren
Kwaliteitsnorm
Doelstelling
Realisatie
Realisatie
2012
2012
2011
98%
98%
volgens Kwaliteitshandvest Afhandeling klachten en bezwaren (als regel)
5 werkdagen
Klachten verwijzing naar Openbare Registers
Volgende werkdag
100% 100%
98%
99%
Omvangrijk onderzoek nodig
6 weken
100%
97%
97%
Klachten over gedraging
6 weken
100%
98%
96%
Preventie van klachten en bezwaren Er vindt een 100% controle plaats op verwijzingen vanuit de basisregistratie Kadaster naar de openbare registers. Daarnaast wordt een 100% controle uitgevoerd op de toepassing van doorhalingen in de basisregistratie en de registratie van koopsommen. Bij het vaststellen van tarieven bij de meer complexe stukken wordt een vierogenprincipe toegepast: de medewerker die het in te schrijven stuk accepteert wordt voor wat betreft het bepalen van het in rekening te brengen tarief 100% gecontroleerd door de medewerker die het stuk verwerkt in de kadastrale registratie. Klachten of bezwaren worden zoveel mogelijk teruggekoppeld naar de medewerker wiens werk aanleiding gaf tot de klacht. Zo wordt herhaling zoveel mogelijk voorkomen. In 2012 is binnen het Kadaster een systematiek opgezet voor het managen van klantsignalen. De klacht- en bezwarenafhandeling is hierin integraal opgenomen. (zie paragraaf 6.2). Beroepszaken en afgehandelde claims Aantal
2012 Gegrond 2011 Gegrond 2010 Gegrond 2009 Gegrond
Beroepszaken
19
-
32
72%
22
18%
18
22%
Claims
95
37%
129
37%
132
40%
73
38%
In 2012 zijn 19 beroepen ingesteld, waarvan er 10 zijn ingetrokken, 1 ongegrond is verklaard en 8 nog in behandeling zijn bij de Rechtbank. Het merendeel van de beroepszaken in 2012 betrof beroep tegen afwijzing van bezwaren door het Kadaster over vastlegging van grenzen en oppervlaktes. De kosten van de claims bestonden voornamelijk uit vergoedingen voor kosten van notarissen voor het opmaken van rectificatieaktes. Het totale bedrag aan proceskosten en betaalde claims was in 2012 € 36.389.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
53 van 124
7
Bedrijfsvoering
7.1
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
Het algemene MVO-principe van People, Planet, Profit vult het Kadaster in door modern werkgeverschap, zorg voor de leefomgeving en een gezonde bedrijfsvoering. In een intern tevredenheidsonderzoek spreken medewerkers zich uit voor het verder oppakken van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit geeft aan dat MVO niet alleen iets is van het management. People Werkgeverschap De invulling van het werkgeverschap is beschreven in paragraaf 7.2. Verschillende metingen van de kwaliteit van het werkgeverschap in 2012 leidden tot goede scores: Top Employer (CRF), in de top 10 van de LOF lijst (LOF magazine voor werkende ouders) en 16e van 50 genomineerden op de lijst Beste werkgever 2012 (VNU/Effectory, voorheen Intermediair). Het tewerkstellen van enkele medewerkers met een autistische handicap is in 2012 voortgezet. Ook de deelname aan de Stichting Arbeidsmarkt Geo, gericht op stimuleren van het vakonderwijs en optimale afstemming van de onderwijsprogramma’s op de arbeidsmarkt, is in 2012 voortgezet. Gezondheid medewerkers De zorg voor de medewerkers heeft in 2012 op twee manieren speciale aandacht gekregen. In juni heeft in alle vestigingen een vitaliteitssessie plaatsgevonden. Daarin zijn ideeën verzameld onder de medewerkers om invulling te geven aan vitaliteitsbeleid. Ook hebben in totaal 194 medewerkers hun eigen vitaliteit laten meten. Vanwege de grote belangstelling in de vestiging Zwolle zal daar in januari 2013 een vitaliteitspilot starten. Daarna wordt besloten over een eventuele landelijke invoering van een vitaliteitsprogramma. In november 2012 hebben alle bedrijfsrestaurants een themaweek gezonde en biologische voeding georganiseerd. Vanaf dat moment zijn in de bedrijfsrestaurants structureel de gezonde etenswaren meer zichtbaar aangeboden ten opzichte van de minder gezonde artikelen. Internationale kennisdeling Met enkele andere Europese landen behoort Nederland tot de koplopers op het gebied van landregistratie en geo-informatie-infrastructuur. Het Kadaster voelt het als zijn maatschappelijke plicht om zijn kennis en ervaring te delen met zusterorganisaties in landen waar kadaster en topografie nog minder ver ontwikkeld zijn. De minister van IenM staat het Kadaster toe maximaal 0,25% van zijn omzet te besteden aan internationale kennisdeling, capaciteitsopbouw en samenwerking in multilaterale organisaties. De resultaten van 2012 staan vermeld in paragraaf 5.4.2.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
54 van 124 Planet Vervoersmanagement Het lopende vervoersmanagementprogramma is in 2012 voortgezet. Het richt zich op het stimuleren van OVgebruik voor zakelijke reizen en woon-werkverkeer en het terugdringen van het aantal reiskilometers door carpoolen, thuiswerken en video-conferencing. Het reizen per openbaar vervoer voor zakelijke reizen is verder vergemakkelijkt doordat alle medewerkers gebruik kunnen maken van de NS Businesscard. Het lopende contract met één leverancier van lease-auto’s loopt in 2013 af. De nieuwe aanbesteding, die in 2012 is voorbereid, richt zich niet alleen op lease-auto’s, maar op de algehele mobiliteit, waardoor leveranciers een verantwoorde combinatie van verschillende vervoerswijzen kunnen aanbieden. Het bestek hiervoor is in november 2012 gepubliceerd. Tegelijkertijd is een onderzoek gestart naar de mogelijkheden om landmeters te voorzien van een elektrische auto. Gebouwen MVO-inspanningen ten aanzien van de kantoorgebouwen richten zich op het zoveel mogelijk voorkomen van leegstand en zuinig energiegebruik. De resultaten van 2012 staan vermeld in paragraaf 7.5. Duurzaam inkopen Het Kadaster heeft zich verbonden aan het algehele overheidsstreven tot 100% duurzaam inkopen. Profit Mede ingegeven door de bepalingen in de Organisatiewet Kadaster voert het Kadaster een duurzaam en risico-arm financieel beleid dat dienend is aan de maatschappelijke opdracht van het Kadaster. Een financieel beleid met veel (beleggings-)risico’s kan immers de primaire dienstverlening in gevaar kan brengen. De people-planet-profit-driehoek wordt verder gehanteerd om voorstellen voor MVO-maatregelen op hun financiële consequenties te beoordelen. Met name MVO-maatregelen op het gebied van energiebesparing hebben, zeker op termijn, vaak een positief financieel effect.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
55 van 124
7.2
Personeel
Personeelsbestand Vast en tijdelijk personeel op 31 december
2012
2011
2010
2009
aantal arbeidsplaatsen (in fte’s)
1.788
1.854
1.943
2.063
aantal medewerkers
1.873
1.942
2.033
2.158
aantal vrouwelijke medewerkers (in %)
27%
26%
23%
21%
aantal mannelijke medewerkers (in %)
73%
74%
77%
79%
gemiddelde leeftijd medewerkers
51,5
50,9
50,6
50,0
In- , door- en uitstroom
2012
2011
2010
2009
Doorstroom
181
179
191
297
Instroom
22
28
30
96
Uitstroom
91
118
155
124
Het ziekteverzuim bedroeg in 2012 5,0%. Er zijn geen arbeidsongelukken gebeurd. Arbeidsvoorwaarden Feitelijk waren vanaf 2012 de Kadaster Arbeidsvoorwaarden Nieuwe Stijl (KANS) van toepassing. Ten opzichte van de voorgaande arbeidsvoorwaardenregeling AKARN stelt KANS meer kaders en minder regels. Formeel zijn op de achtergrond de AKARN voorwaarden nog van kracht, omdat in samenspraak met de vakbonden de juridische consequenties van KANS onderzocht worden en deze mogelijk leiden tot enkele aanpassingen. Verwacht wordt dat KANS in 2013 definitief gemaakt kan worden. Per 1 januari 2012 is binnen de arbeidsvoorwaarden het Kadaster Keuzepakket (KKP) van kracht geworden. Ten opzichte van de regeling die tot en met 2011 gold hebben de medewerkers ruimere mogelijkheden gekregen om arbeidsvoorwaarden naar eigen voorkeur in te richten. Medewerkerstevredenheidsonderzoek Eind 2012 heeft een medewerkerstevredenheidsonderzoek plaatsgevonden. 77% van de medewerkers heeft de online vragenlijst ingevuld. Deze respons is 10% hoger dan bij het vorige onderzoek in 2010. De gemiddelde tevredenheidsscore is 7,6 tegenover 7,3 in 2010. De gedetailleerde resultaten komen begin 2013 ter beschikking, waarna deze organisatiebreed in teams besproken zullen worden en zonodig verbeteracties kunnen worden voorbereid. Kadaster in Verbinding Met het toenemen van het aantal taken van het Kadaster is het minder vanzelfsprekend geworden dat iedere medewerker een (goed) beeld heeft van wat zijn collega’s elders in de organisatie doen. Met het oog hierop is in 2012 het programma ‘Kadaster in Verbinding’ van start gegaan. Dit programma beoogt medewerkers met elkaar in contact te brengen, zodat zij van elkaar leren, kennis met elkaar delen, elkaar begrijpen en van
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
56 van 124 elkaar weten waar ze mee bezig zijn. Op die manier wordt duidelijk dat ieders activiteiten binnen het Kadaster op een of andere wijze bijdragen aan het bereiken van de Kadasterdoelstellingen en het optimaal bedienen van de klanten. In november 2012 is de eerste van vier geplande ‘weken van verkenning’ georganiseerd. Bijna 500 medewerkers (circa 25% van het personeelsbestand) hebben deelgenomen aan één of meer workshops over een ander werkproces dan het eigen. Omdat het reguliere werk door moest gaan, was niet elke medewerker in staat om aan de eerste ronde deel te nemen. Deze medewerkers krijgen een hernieuwde kans om deel te nemen aan één of meer van in totaal 33 aangeboden workshops in de volgende drie rondes in 2013. Talentontwikkeling De inspanningen voor talentontwikkeling vinden bij het Kadaster plaats vanuit de overtuiging dat personeel ‘het verschil maakt’. Het Kadaster biedt medewerkers in de afspraken- en beoordelingscyclus de mogelijkheid afspraken te maken over opleiding en ontwikkeling. Naast opleidingen die nodig of wenselijk zijn voor een bredere inzetbaarheid of loopbaanontwikkeling, stelt het Kadaster vanaf 2012 aan iedere medewerker een persoonlijk opleidingsbudget van € 1.000 per jaar ter beschikking. Medewerkers kunnen dit aanwenden voor opleidingen die weliswaar werkgerelateerd zijn, maar niet direct noodzakelijk voor het uitoefenen van of het doorontwikkelen in de huidige functie. Het management development programma van het Kadaster richt zich op lijnmanagers, professionals en project- en programmamanagers. Eind 2012 is, mede dankzij een speciaal hiervoor geworven beleidsadviseur, een MD-plan voor 2013 opgesteld. Eén van de onderwerpen waar het management developmentprogramma zich op richt, is de manager als veranderinstrument. Daarnaast is voorzien in een talentenpool en een vervolg op het in 2011 gestarte traineeship. Diversiteit Het verbrede diversiteitsprogramma, zoals in 2011 ingezet, is in 2012 voortgezet. Naast het streven naar een evenwichtigere verhouding tussen mannen en vrouwen op management- en medewerkersniveau, heeft het diversiteitsprogramma zich ook gericht op diversiteit in leeftijd en het inzetten van mensen met een handicap. Door het teruglopende werkaanbod is er in 2012 weinig instroom van nieuw personeel geweest. Hierdoor zijn op het vlak van diversiteit slechts bescheiden resultaten geboekt. 2012
2011
Verhouding man/vrouw gehele organisatie
73% / 27%
74% / 26%
Verhouding man/vrouw management
75% / 25%
75% / 25%
8
6
Aantal medewerkers met autistische beperking Kennismanagement
In 2011 ontwikkelde het Kadaster één taal voor kennis (Kadaster Kennisboom) en is onder de noemer Kadaster Kennislandschap een programma van kennismanagement gestart om kennis zichtbaar te maken en ervaring op te doen met methoden en technieken. De pilots kennismanagement in drie afdelingen zijn in 2012
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
57 van 124 afgerond. Vervolgens is in nog twee afdelingen de beschikbare en benodigde kennis geïnventariseerd. De vijf afdelingen bevatten met elkaar ruim 20% van de medewerkers. In 2013 zullen ook de grootste primaire processen betrokken worden bij het Kennislandschap. Verder zal 2013 in het teken staan van het stellen van kennisdoelen, op basis van het meerjarenbeleidplan, en het maken van ontwikkelplannen om die doelen te bereiken vanuit de huidige situatie en vervolgens de resultaten te borgen in de bedrijfsprocessen. 7.3
ICT
De Kadasterprocessen zijn vrijwel geheel gestoeld op ICT-voorzieningen en deze vormen daarmee een omvangrijke post in de bedrijfsmiddelen. Een ongestoorde beschikbaarheid van de ICT op het juiste kwaliteitsniveau is dan ook van cruciaal belang voor het functioneren van het Kadaster. In 2012 is specifiek aandacht besteed aan de onderstaande onderwerpen. Outsourcing rekencentrum Een in 2010 uitgevoerd onderzoek heeft uitgewezen dat outsourcing van delen van het rekencentrum kan bijdragen aan een verminderde kwetsbaarheid en verhoogde flexibiliteit in de ICT-dienstverlening. Via een Europese aanbesteding is in 2012 op basis van een positieve business case een marktpartij geselecteerd. De vakbonden hebben vervolgens met de marktpartij en het Kadaster overeenstemming bereikt over de arbeidsvoorwaarden van de Kadastermedewerkers die naar de marktpartij over willen gaan. Eind 2012 heeft de Ondernemingsraad negatief geadviseerd over het outsourcingsvoorstel, waardoor er in 2012 geen definitief besluit is genomen over outsourcing naar de geselecteerde marktpartij. Omdat de regie en aansturing van de door de marktpartij aangeboden dienstverlening zal blijven berusten bij het Kadaster is een regie-organisatie ingericht. Deze zal begin 2013 volledig operationeel zijn en vooralsnog het interne rekencentrum aansturen. Applicatieportfolio Op basis van de in 2012 uitgevoerde applicatie-portfolioscan is opnieuw het volledige applicatieportfolio in beeld gebracht, met inzicht in waarde voor de business en de ICT complexiteit. Voor 17 ICT-diensten die moeten voldoen aan het hoogste beschikbaarheidsniveau (A-diensten), is een marktconformiteitstoets ten aanzien van beheer en onderhoud uitgevoerd. Hieruit is gebleken dat de betreffende diensten meer dan marktconform beheerd worden. Op de nieuwe applicaties KLIC 5.0 en SAP CRM is het principe van infrastructuur als een service, een vorm van cloud computing, toegepast. Terugdringen ICT-kosten De afgelopen jaren heeft de toename van het aantal systemen, onder meer als gevolg van nieuwe taken, geleid tot toegenomen ICT-kosten. De kostenstijging kon niet gecompenseerd worden door efficiëntieverbetering in de bestaande ICT-dienstverlening. In 2012 is gekozen voor LEAN IT als hulpmiddel om verdere efficiëntieverbetering te realiseren in het totaal aan ICT-activiteiten. Merkbare resultaten van de toepassing van LEAN zijn pas na 2012 te verwachten.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
58 van 124 7.4
Communicatie
De communicatie-activiteiten van het Kadaster dienen ter ondersteuning van het imago en de naamsbekendheid, marketing, personeelswerving en interne verbinding. Deze activiteiten zijn in 2012 op de reguliere wijze uitgevoerd met een aantal specifieke aandachtspunten. De corporate communicatie van het Kadaster heeft zich in 2012 gericht op een brede doelgroep. In een campagne die aansloot bij grote evenementen in het land (beoogde Elfstedentocht, Vierdaagse van Nijmegen, de Troonrede en de intocht van Sinterklaas) is de veelheid aan beschikbare informatie over het betreffende gebied op een kaartondergrond in beeld gebracht. Het ging daarbij niet alleen om de beschikbaarheid van de data, maar ook om de bij het Kadaster aanwezige kennis om de data op een juiste en nuttige manier toe te passen. De banden met de pers zijn in 2012 aangehaald, in het bijzonder door een bijeenkomst met 53 journalisten van de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ). Met het onderhouden van korte lijnen met de journalistiek wordt zo veel mogelijk voorkomen dat onjuiste of onvolledige informatie over het Kadaster gepubliceerd wordt en kunnen belangrijke nieuwsfeiten van het Kadaster meer persaandacht krijgen. De interne communicatie is voor een belangrijk deel gekoppeld aan het programma Kadaster in Verbinding, zoals beschreven in paragraaf 7.2. Daarnaast is veel aandacht besteed aan de ‘do’s and don’ts’ bij het gebruik van sociale media door medewerkers. Het in 2012 vastgestelde social mediabeleid vormt hiervoor de basis. Ook is een traject ‘Klare taal’ gestart, dat erop gericht is om alle teksten in heldere en duidelijk taal te schrijven. De communicatiemedewerkers hebben allen een opleiding klare taal gevolgd. In 2013 zal dit initiatief zich ook gaan richten op andere medewerkers van het Kadaster. 7.5
Huisvesting en archieven
Huisvesting Het huisvestingsbeleid is gericht op het optimaal ondersteunen van de klantbehoeften en de eigen werkprocessen. Het Kadaster stelt zich daarom permanent de vraag in hoeverre de huisvesting, zowel kwalitatief als bedrijfseconomisch, nog voldoet. Tweemaal per jaar wordt de bezettingsgraad van de kantoren gemeten. De metingen in 2012 bevestigen de al eerder opgemerkte trend tot een verminderde bezetting als gevolg van onder meer een afnemend personeelsbestand en een toename van thuiswerken. In 2012 is besloten om in 2013 de helft van het kantoor Amsterdam af te stoten. Ook is besloten om een deel van het kantoor Zwolle onder te verhuren. Een eventuele indikking van het kantoor Eindhoven is nog in onderzoek. De kantoren Arnhem en Roermond, beide in eigendom van het Kadaster, staan deels respectievelijk geheel leeg. Pogingen om deze kantoren door derden in gebruik te laten nemen, al dan niet met overdracht van de eigendom, hebben in 2012 niet tot resultaat geleid. Er is in 2012 een masterplan energieverbruik opgesteld en een nulmeting uitgevoerd. Na de herhalingsmetingen in navolgende jaren wil het Kadaster gerichte energiebesparingsmaatregelen treffen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
59 van 124 Archieven Afgelopen jaar is een Centraal Archief Kadaster in de vestiging Arnhem ingericht. Als eerste zijn daarin de werkkopieën van de microfilms van alle vestigingen en de daarbij behorende mede-ingeschreven tekeningen samengebracht. Vervolgens zijn, voor zover mogelijk, alle fysieke archieven van de vestigingen toegevoegd. Dit betekent dat alle klantvragen waarvoor het ‘papieren’ archief geraadpleegd moet worden nu in Arnhem behandeld kunnen worden. In de komende jaren zal het Centraal Archief Kadaster nog uitgebreid worden met semi-statische archieven die nu nog verspreid over de vestigingen aanwezig zijn. 7.6
Kwaliteitsmanagement
Binnen het Kadaster richt kwaliteitsmanagement zich op het brede perspectief van de bedrijfsvoering. De kern van het kwaliteitsmanagement is het continu monitoren en verbeteren van processen, producten en registraties. Voor de bedrijfsvoering is het essentieel dat er (prestatie)indicatoren zijn geformuleerd waarop door het management gestuurd wordt. De processen, de verantwoordelijkheden daarin, de aansturing en de toetsing ervan, zijn vastgelegd in het Kwaliteitsmanagementsysteem (KMS). In de jaarlijkse ‘directiebeoordeling’ spreekt het management zich uit over de werking van het KMS. De directiebeoordeling is een wezenlijk onderdeel van de ISO-normen 9001 en 27001, waarvoor het Kadaster gecertificeerd is. De toetsing van de kwaliteit van de registratie gebeurt door steekproefsgewijze kwaliteitsmetingen; voor toetsing van de kwaliteit van de processen worden planmatig audits uitgevoerd (volgens het auditjaarplan). Ook klachten en bezwaren zijn steeds gebruikt als input om de kwaliteit van registraties, producten en processen te verbeteren. In 2012 is daar een structureel klantsignaalmanagement, beschreven in paragraaf 6.2, aan toegevoegd. In 2012 is het kwaliteitsmanagement uitgevoerd op de wijze die is beschreven in het kwaliteitsmanagementsysteem. De scores op de normen van het Kwaliteitshandvest en de analyses ervan zijn in de hoofdstukken 5 en 6 van dit jaarverslag bij de betreffende onderwerpen opgenomen. In de tabel zijn de scores bij elkaar gezet.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
60 van 124
Beschrijving Handvest
Realisatie
Norm / belofte in Handvest 2012
2011
Servicenormen Afhandeling klachten
Binnen 5 werkdagen (binnen 6 weken in overleg)
98%
98%
Afhandeling bezwaar
Binnen 5 werkdagen (uiterlijk wettelijke termijn)
98%
98%
Actualiteit registratie Opnemen in Openbare Registers
Binnen 24 uur (80%)
99,8%
95,2
Publicatie
Voor 9 uur volgende dag
97,5%
94,8
Bijwerking registratie
Binnen 6 werkdagen
100%
99,8
Inmeting nieuwe grens
Binnen 3 maanden na aanwijs
59%
34%
Actualiteit topografische kaart
2 jaar
100%
81%
Ontsluiting Openbare Registers
100% goed
99,9%
99,9%
Kwaliteit overige gegevens
99,5% goed
99,4%
99,4%
Kadastrale kaart (perceelnr.= obj.verw)
100% goed
99,2%
99%
Kadastrale kaart (overige gegevens)
95% goed (conform GBKN)
97%
95%
Oppervlakte
conform HTW
99,5%
99%
Top10NL (volledig en juist)
95% goed
95,6%
95%
Kwaliteit registratie
ISO 9001 Het kwaliteitsmanagementsysteem wordt extern getoetst aan de norm ISO 9001-2008. De certificering vindt driejaarlijks plaats; in de tussenliggende jaren wordt een controle-audit uitgevoerd. In 2012 heeft de certificeringsaudit plaatsgevonden. Deze is succesvol verlopen, waardoor het ISO-certificaat is verlengd tot april 2015. 7.7
Informatiebeveiliging
De Kadasterdienstverlening staat of valt bij een hoge kwaliteit en betrouwbaarheid. Beveiliging in het algemeen en ICT beveiliging in het bijzonder is een cruciale randvoorwaarde om de dienstverlening op een hoog niveau door het Kadaster mogelijk te maken. Aspecten als hoge beschikbaarheid, adequate toegangsbeveiliging, integere en juiste gegevens staan daarom nadrukkelijk aan de basis van onze dienstverlening. Het Kadaster hanteert de internationaal erkende en veel toegepaste ISO27001 norm als uitgangspunt voor zijn beveiligingsproces. Sinds 2004 is het Kadaster gecertificeerd op basis van deze norm en wordt het jaarlijks geaudit om het beveiligingscertificaat te kunnen behouden. Onderdeel van deze norm is het uitvoeren van een risicoanalyse voor elke nieuwe dienst en bij (grote) wijzigingen in een dienst. Op basis van deze risicoanalyse wordt het gewenste beveiligingsniveau vastgesteld en de daarbij horende
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
61 van 124 beveiligingsmaatregelen. In 2012 is met succes de driejaarlijkse hercertificering van de beveiliging doorlopen, waardoor het ISO27001 certificaat voor informatiebeveiliging weer met drie jaar verlengd is. In het afgelopen jaar is gewerkt aan de verdere professionalisering van de beveiliging om de betrouwbaarheid van de dienstverlening op peil te houden. De beveiliging van alle diensten wordt permanent gemonitord en indien nodig aangepast naar aanleiding van geconstateerde risico's, nieuwe technologische ontwikkelingen, gewijzigde maatschappelijke verwachtingen of nieuwe (internationale) best practices. Het Kadaster is aangesloten op de dienstverlening van het Nationaal Cyber Security Centrum dat in 2012 is opgericht en volgt de alertmeldingen en adviezen die door dit centrum afgegeven worden.
7.8
Risico’s en risicobeheersing
Het Kadaster heeft bij het uitvoeren van zijn activiteiten te maken met risico's en onzekerheden. Om de continuïteit en de kwaliteit van de dienstverlening en de financiële toestand van het Kadaster te borgen voert het Kadaster een actief risicomanagement, dat erop gericht is tijdig de belangrijkste risico’s te identificeren en maatregelen te nemen om deze te beheersen. Ten opzichte van 2011 zijn de risico’s niet significant veranderd. Risicoprofiel en -acceptatie Het risicoprofiel van het Kadaster is continu aan veranderingen onderhevig. Uitbreidingen van het takenpakket en bijbehorende verantwoordelijkheden, maar ook ontwikkelingen in de omgeving waarin het Kadaster opereert, leiden ertoe dat een voortdurende alertheid nodig is op kansen en bedreigingen. Volledigheid van de risico’s die de organisatiedoelstellingen kunnen bedreigen, als ook het volledig ondervangen van deze risico’s is niet mogelijk, mede omdat bepaalde risico’s niet binnen de directe beïnvloedingssfeer van het Kadaster vallen. Voor deze risico’s wordt getracht pro-actief eventuele negatieve gevolgen terug te brengen. Omgevingsrisico’s en risico’s in de uitvoering Het Kadaster opereert in een dynamische omgeving. Ontwikkelingen in het werkveld kunnen gevolgen hebben voor de rol en positie van het Kadaster. In de uitvoering kunnen de zaken soms anders verlopen dan gepland. Onderstaand een overzicht van omgevings- en uitvoeringsrisico’s met de bijbehorende preventieve en correctieve maatregelen. Politieke risico’s Wijzigingen in politieke prioriteiten, besturings- en bekostigingswijze, beleid, wet- en regelgeving kunnen gevolgen hebben voor de mate waarin het Kadaster zijn doelen kan realiseren. Binnen het Kadaster zijn onder meer public affairs-functionarissen actief om tijdig zicht te krijgen op deze risico’s. In 2012 heeft de minister van IenM besloten om de toezichtsrol op verschillende punten te wijzigen. De eventuele risico’s van een gewijzigde toezichtsrol zijn in het overleg met de minister ter sprake gebracht.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
62 van 124 Imagoschade Berichtgeving over het Kadaster of één van zijn activiteiten, bijvoorbeeld in de pers of via de sociale media, kan reputatie- of imagoschade tot gevolg hebben. Het primaire aanknopingspunt om de kans hierop te minimaliseren is het blijven optimaliseren en borgen van de kwaliteit van de dienstverlening. Daarnaast is een communicatie-aanpak gedefinieerd om de naamsbekendheid en het imago in het algemeen te versterken en om bij incidenten direct gericht te reageren op schadelijke berichtgeving. In zekere mate blijft het Kadaster kwetsbaar, getuige de recent opgekomen discussies over de organisatievorm van ZBO’s en bijvoorbeeld gevallen waarin een wederverkoper de indruk wekt het Kadaster zelf te zijn. Informatiebeveiliging Met de toenemende digitalisering van de maatschappij neemt het risico van cybercrime toe, ook voor het Kadaster. De ‘Diginotar-problematiek’ in 2011 is hiervan een sprekend voorbeeld. Het informatiebeveiligingsbeleid van het Kadaster omvat een uitgebreid stelsel van maatregelen om de toegang tot informatie te beschermen en de risico's verbonden met de uitval van ICT-systemen te beheersen. Juridische en kwaliteitsrisico’s Het maken van fouten in de uitvoering van de wettelijke taken wordt zoveel mogelijk beperkt door onder meer ons kwaliteitssysteem en maatregelen in de administratieve organisatie (interne beheersingsmaatregelen). Gezien het maatschappelijke belang van betrouwbare dienstverlening en producten, zal een periodieke onafhankelijke toetsing integraal onderdeel uit blijven maken van ons systeem van risicobeheersing en controle. Conform artikel 7u van de Kadasterwet heeft in 2012 een onderzoek door een externe deskundige plaatsgevonden naar de kwaliteit van de BRK en BRT. Via de Staatscourant is bekendgemaakt op welke wijze de resultaten beschikbaar zijn gesteld. Afhankelijkheid van derden De goede uitvoering van uitbestede werkzaamheden aan externe organisaties is van groot belang voor het Kadaster uit oogpunt van financiële en bedrijfsbeheersing. De performance van leveranciers wordt nadrukkelijk gemonitord vanuit de regie-functie. Third Party Mededelingen of vergelijkbare rapportages verschaffen het Kadaster extra inzicht of risico’s adequaat worden afgedekt door getroffen maatregelen van de leverancier en dienen mede als input voor de periodieke overleggen. Het Kadaster heeft in 2012 een dergelijke rapportage aangevraagd voor T-systems. De rapportage komt in 2013 ter beschikking. Personele risico’s De beschikbaarheid van voldoende personeel (kwalitatief en kwantitatief) vormt een risico, het vertrek van personeel vormt een afbreukrisico. Toekomstige knelpunten liggen vooral in de landmeetkundige sector en in een aantal andere kennisgebieden (bijvoorbeeld ICT). Onderzoek naar de mogelijkheden van sourcing is op deze gebieden onderhanden. In algemene zin is goed werkgeverschap, inclusief arbeidsvoorwaarden, een belangrijke maatregel om dit risico te beheersen. Op landmeetkundig gebied heeft het Kadaster aanvullende maatregelen genomen in samenwerking met onderwijs en bedrijfsleven. Het personeelsbeleid is erop gericht de ontwikkeling en doorstroming van personeel te ondersteunen en te faciliteren. Constant wordt de balans
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
63 van 124 gezocht tussen de persoonlijke ontwikkeling van de medewerker en de ontwikkeling van de Kadasterorganisatie als geheel. Programma- en projectrisico’s Binnen het Kadaster wordt een groot aantal projecten uitgevoerd. Het welslagen van deze projecten is van cruciaal belang voor het Kadaster, gezien de bijdrage die zij leveren aan realisatie van onze organisatiedoelstellingen. Risico’s op dit gebied hebben te maken met de kwaliteit van het projectresultaat, tijdig opleveren en de projectkosten. Door middel van risicoanalyses en toetsing door (externe) audits zijn ook in 2012 proactief de belangrijkste risico’s in kaart gebracht en kunnen tijdig adequate beheersmaatregelen genomen worden en vindt eventueel bijsturing plaats.
7.9
Bezwaar- en beroepsprocedures
Op grond van diverse wetten kunnen belanghebbenden bezwaar en beroep aantekenen tegen besluiten en/of handelingen van het Kadaster. In onderstaand overzicht zijn de bezwaar- en beroepszaken van 2012 geanonimiseerd vermeld. Bezwaren en beroepen die naar aanleiding van Kadasterbesluiten over klachten zijn ingediend, staan niet in dit overzicht. Deze zijn vermeld in paragraaf 6.3. Bezwaar- en beroepsprocedures
Wet openbaarheid
Wet Nationale
Algemene wet bestuursrecht
van bestuur
ombudsman
P-dossiers
Primair proces
Digitale vervanging veldwerk en hulpkaart
Aantal lopende
7 beroep
geen
geen
geen
geen
5
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
2 ingetrokken
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
2 beroep
3 beroep
12 verzoeken
2 klachten
geen
1
8
2
zaken per 1-1-2012 Aantal zaken afgedaan in 2012 Resultaat
2 ongegrond 1 niet-ontvankelijk Aantal nieuwe
26 bezwaar
zaken in 2012
1 beroep
Aantal zaken
21
afgedaan in 2012
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
64 van 124 Resultaat
19 ongegrond
n.v.t.
2 niet-ontvankelijk
2 ingetrokken
3 gedeeltelijk
1 de No gaat
gehonoreerd/
niet over tot
gedeeltelijk
interventie,
afgewezen
omdat het
1 afgewezen
Kadaster
1 niet-ontvankelijk/
correct heeft
gedeeltelijk
gehandeld en
gehonoreerd/
er dus geen
gedeeltelijk
sprake is van
afgewezen
een
3 niet in
weigering
behandeling
1 na interventie
genomen
van de No is het onderzoek van de No beëindigd, omdat aan de klacht is tegemoetgeko men.
Aantal lopende
8
2
1
4
0
zaken op 31-122012
De Commissie Integriteit Kadaster heeft twee integriteitszaken in 2012 behandeld. Hiervan is er één nog lopende. Op de klokkenluidersregeling is in 2012 geen beroep gedaan.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
65 van 124
7.10
Financiën
Resultaat 2012 Het boekjaar 2012 is afgesloten met een resultaat van € 3,4 miljoen. In verkorte vorm kan de winst- en verliesrekening als volgt worden gepresenteerd: Realisatie2012
Realisatie 2011
in MBP 2012-2016
in miljoenen euro’s
Bedrijfsopbrengsten
Begroting 2012
242,1
261,1
268,5
-239,0
-242,1
-249,9
Bedrijfsresultaat
3,1
19,0
18,6
Rentebaten en rentelasten
0,3
-0,2
-0,1
Resultaat
3,4
18,8
18,5
Bedrijfslasten
Het resultaat over 2012 is € 15,4 miljoen lager dan de begroting 2012, zoals opgenomen in het MBP 20122016. Dit lagere resultaat ten opzichte van de begroting wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere bedrijfsopbrengsten ad € 19,0 miljoen. Het boekjaar 2012 is afgesloten met een positief resultaat van € 3,4 miljoen. Het resultaat ligt € 15,1 miljoen lager dan het gerealiseerde resultaat over 2011. De bedrijfsopbrengsten liggen bijna 10% onder het niveau van 2011, terwijl de kosten minder dan 5% achterblijven op de realisatie van vorig jaar. De daling van de bedrijfsopbrengsten wordt veroorzaakt door lagere afzet in 2012, de tarieven zijn gelijk gebleven. De productgroepen akten en hypotheken laten een forse daling in afzet zien, evenals de productgroepen splitsingen en akteposten. De daling van de bedrijfslasten ten opzichte van 2011 met € 10,9 miljoen wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere overige bedrijfskosten. In 2011 was hierin een bijzondere last ad € 10,0 miljoen opgenomen betreffende een door de rechter opgelegde te betalen schadevergoeding. De overige bedrijfslasten liggen vrijwel op het niveau van 2011. In de afschrijvingskosten is een daling zichtbaar van € 3,2 miljoen, die wordt veroorzaakt door achterblijvende investeringen en een wijziging in de afschrijvingstermijn van vervoermiddelen. Deze afschrijvingstermijn is verlengd van 3 naar 5 jaar, passend bij de economische levensduur. Na toevoeging van het resultaat 2012 bedraagt het eigen vermogen € 59,1 miljoen. Dit ligt € 7,4 miljoen boven de structurele reserve, doordat het structurele balanstotaal is gedaald. Ultimo 2011 was er nog een tekort van € 0,4 miljoen ten opzichte van het minimaal vereiste niveau van de structurele reserve.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
66 van 124 Omzet en kosten algemeen Het Kadaster is voor bijna 90% een tariefgefinancierde organisatie. Dit betekent dat de producten en diensten bij de klanten in rekening worden gebracht. Bij de Basisregistratie Topografie, de bijhouding van de technische voorzieningen van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) en ruimtelijke plannen en voor delen van de dienstverlening betreffende de Basisregistratie Kadaster is sprake van budgetfinanciering. Voor de wettelijke taken is in beginsel kostendekkendheid het uitgangspunt. Daar waar sprake is van nevenactiviteiten dienen deze zodanig plaats te vinden dat een redelijk rendement, maar minimaal kostendekkendheid op de langere termijn, is verzekerd. De wettelijke taken en de nevenactiviteiten worden afzonderlijk van elkaar gefinancierd. De hoogte van de tarieven voor de wettelijke taken dient zodanig te zijn dat meerjarig gezien sprake is van een evenwichtssituatie tussen omzet en kosten. De omzet is slechts in beperkte mate te beïnvloeden. Door het verbeteren van de toegankelijkheid en de ontsluiting van informatie, bijvoorbeeld via internet, en het ontwikkelen van klantspecifieke informatieproducten is de kwantiteit van de informatieverstrekking deels beïnvloedbaar. Het werkaanbod akten, hypotheekstukken en meetposten is geheel niet beïnvloedbaar en is in hoge mate conjunctuurafhankelijk. Het financieel beleid is daarom gericht op kostenflexibiliteit en kostenbeheersing om zoveel mogelijk de conjunctuurgevoeligheid te verminderen en kostendekkend te kunnen werken, waarbij de missie 'tegen zo laag mogelijke kosten' één van de twee uitgangspunten is bij de besturing en de daarvoor ingerichte instrumenten. Het tweede uitgangspunt is het behouden van een gezonde financiële positie om de continuïteit te waarborgen en ruimte te scheppen voor vernieuwing. Door verdergaande automatisering is de kostenflexibiliteit uiteindelijk beperkt. Omzet wettelijke taken De producten die de omzet wettelijke taken in belangrijke mate beïnvloeden bevinden zich in de kerntaak Vastgoedinformatie. Dit betreft voornamelijk de registratie van akten en hypotheekstukken, het verwerken van akteposten en splitsingen en de informatieverstrekking via Kadaster-on-line. De netto-omzet Rechtzekerheidsproducten over 2012 ligt als gevolg van de vastgoedcrisis € 25,6 miljoen onder het niveau van 2011. Deze daling wordt veroorzaakt door een daling in de productgroepen akten, hypotheekstukken, akteposten, splitsingen en Kadaster-on-line. Ten opzichte van 2011 is het werkaanbod akten met 8,0% en hypotheekstukken met 21,4% gedaald. Het werkaanbod akteposten is met 17,8% afgenomen en de productie akteposten is met 19,4% gedaald. Het aanbod splitsingen vooraf is gedaald met 17,7%. Ook de afzet van producten van Kadaster-on-line is gedaald ten opzichte van 2011, te weten met 4,5%. De omzet Landinrichting en Gebiedsontwikkeling is gedaald met € 1,7 miljoen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een daling van de omzet herverkaveling. Omzet nevenactiviteiten De netto-omzet van de nevenactiviteiten bedraagt over 2012 € 4,0 miljoen (2011 € 4,4 miljoen). Deze daling wordt voornamelijk veroorzaakt door een lagere omzet op internationale activiteiten.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
67 van 124
Kostprijzen De gerealiseerde kostprijzen over 2012 zijn afgezet tegen de kostprijzen zoals gepland voor 2012 en gerealiseerd in 2011.
Akten Hypotheekstukken Akteposten Kadaster-on-line
Integrale
Integrale
Integrale
kostprijs
kostprijs
kostprijs
realisatie
planning
realisatie
2012
2012
2011
€ 117,75
€ 101,81
€ 104,82
€ 66,48
€ 49,34
€ 57,83
€ 909,00
€ 813,00
€ 775,00
€ 0,57
€ 0,82
€ 0,49
De hierboven vermelde kostprijzen geven inzicht in de ontwikkeling van de integrale kostprijs. Integrale kostprijzen Bij de integrale kostprijzen worden alle kosten meegenomen, ook de kosten die niet rechtstreeks zijn toe te wijzen aan de ingezette productiecapaciteit. Het betreft kosten die door middel van een kostenallocatiemodel worden toegerekend aan de producten. De hogere integrale kostprijzen over 2012 ten opzichte van 2011 worden in het algemeen verklaard door het lagere werkaanbod met hiernaast het relatief hoge aandeel vaste kosten. De integrale kostprijs van zowel akten als hypotheekstukken is hoger ten opzichte van zowel de realisatie over 2011 als de planning voor 2012. Voor beide producten geldt dat in de planning 2012 rekening is gehouden met een stijging van het aantal aangeleverde stukken voor automatische akteverwerking. In 2012 is deze geplande stijging achtergebleven waardoor de kostprijzen hoger uitvallen. Bovendien geldt dat de kosten voor automatisering ten opzichte van 2011 zijn toegenomen, ondermeer als gevolg van de toerekening van kosten voor de vernieuwing van het primaire systeem. Ook voor de akteposten geldt dat de integrale kostprijs hoger ligt dan de kostprijs van 2011 en de planning 2012. De capaciteitskosten zijn in 2012 gedaald naar rato van de productiedaling zodat de capaciteitskostprijs ten opzichte van 2011 gelijk is gebleven. Daarentegen zijn onder andere de toegerekende projectkosten voor de implementatie van voorlopige kadastrale grenzen en de beheerkosten IT gestegen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
68 van 124 Eigen vermogen Het eigen vermogen van het Kadaster is op basis van bepalingen in de Organisatiewet Kadaster genormeerd. Met de minister van VROM zijn in 2007 de geldende afspraken over de omvang van het normvermogen herbevestigd. Binnen het financiële beleid wordt gestuurd op dit normvermogen. Indien meerjarenprognoses substantiële overschotten of tekorten op het normvermogen laten zien, kunnen de tarieven worden aangepast. Het normvermogen bestaat uit de volgende drie onderdelen: de structurele reserve Rekening houdend met de (financiële) verzelfstandiging, bedrijfseconomische overwegingen en de gevolgen voor de hoogte van de tarieven, heeft het Kadaster een structurele reserve gevormd. In de Memorie van Toelichting op de Organisatiewet Kadaster is aangegeven dat de structurele reserve een derde deel van het structurele balanstotaal dient te bedragen. de conjuncturele reserve De conjuncturele reserve van het eigen vermogen wordt gevoed in tijden van hoogconjunctuur in de vastgoedmarkt. Tijdens laagconjunctuur wordt hier uit geput. Op basis van lineaire meerjarenprognoses van omzetten, de aanname inzake conjuncturele schommelingen en de kostenflexibiliteit is een conjuncturele reserve berekend van maximaal € 34,0 miljoen. de reserve nevenactiviteiten De reserve nevenactiviteiten wordt opgebouwd uit overschotten die uit de nevenactiviteiten (GBKN en internationale consultancyactiviteiten) worden gegenereerd. Deze component blijft gescheiden van de structurele en conjuncturele componenten voor de wettelijke taken en is aan een maximumbedrag van € 3,6 miljoen gebonden. Eventuele tekorten op de nevenactiviteiten worden afgeboekt van de reserve nevenactiviteiten. Het eigen vermogen per 31 december 2012 bedraagt € 59,1 miljoen. De structurele reserve bedraagt per 31 december 2012 € 51,7 miljoen (31 december 2011 € 56,1 miljoen). De daling van de structurele reserve wordt veroorzaakt doordat het structurele balanstotaal gedaald is ten opzichte van 2011. Het tekort ten opzichte van de structurele reserve, dat met name door verliezen in 2007 en 2008 is ontstaan, is ultimo 2012 weggewerkt. Het verschil dat is ontstaan tussen de structurele reserve en het eigen vermogen wordt toegevoegd aan de conjuncturele reserve. Het resultaat van de nevenactiviteiten bedraagt in 2012 € 1,3 miljoen negatief (€ 1,3 miljoen negatief in 2011). De reserve nevenactiviteiten is ultimo 2012 uitgeput. Liquide middelen Op basis van de liquiditeitsprognose, de renteontwikkelingen en de rentevisie wordt maandelijks beoordeeld of overtollige gelden op deposito’s bij het ministerie van Financiën kunnen worden gezet. De rentetechnische looptijden worden daarbij afgestemd op de liquiditeitsbehoefte.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
69 van 124 Rentebaten en rentelasten In 2012 bedragen de rentebaten € 0,6 miljoen, zijnde rente op deposito’s (2011: € 0,6 miljoen). De rentelasten bedragen in 2012 € 0,3 miljoen (2011: € 0,6 miljoen). Dit bedrag heeft voornamelijk betrekking op de oprenting van de voorzieningen. Investeringen De investeringen in 2012 bedragen € 11,3 miljoen, ten opzichte van € 18,8 miljoen in 2011. Hiervan is voor € 6,9 miljoen geïnvesteerd in software en licenties en € 4,4 miljoen in gebouwen en terreinen, andere vaste bedrijfsmiddelen en vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering. Het voorgenomen investeringsniveau voor 2012 bedroeg € 25,9 miljoen. Het lagere investeringsniveau wordt veroorzaakt door minder investeringen in alle categorieën activa. Tariefontwikkeling In verband met de slechte situatie op de vastgoedmarkt zijn de kadastrale tarieven in 2008 en 2009 enkele malen verhoogd. Bij de laatste verhoging, medio 2009, heeft de toenmalige minister van VROM aan de Tweede Kamer toegezegd dat de tarieven voorlopig niet worden verhoogd. Net als in 2011, is in 2012 een aantal inhoudelijke aanpassingen in de tarievenregeling voorgesteld, zonder structurele wijziging van het tariefniveau. Deze wijzigingen zijn door de minister van I&M vastgesteld en zijn ingegaan per 1 januari 2012. Vooruitzichten Eind 2012 is de vermogenspositie verbeterd en is, ondanks de tegenvallende omzet in 2012, het eigen vermogen hoger dan de structurele reserve. Op basis van het Meerjarenbeleidsplan (MBP) 2012-2016 zou het eigen vermogen ultimo 2016 circa € 172 miljoen bedragen. Voor de schatting van de omzet wordt een ramingsmodel gebruikt. Dit ramingsmodel houdt voor de berekening van het werkaanbod onder andere rekening met de renteontwikkeling, de ontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product en de ontwikkelingen op de vastgoedmarkt. De financieeleconomische situatie en de situatie op de vastgoedmarkt, veroorzaakt door de kredietcrisis, is nog steeds onzeker. Op basis van het MBP 2013-2017 zal het eigen vermogen aan het einde van de planperiode (2017) nihil zijn. De minister heeft naar aanleiding van de uitkomsten van het MBP 2013-2017 een verhoging van de tarieven voor 2013 geaccordeerd. Het gaat om een algemene inflatiecorrectie van 2% en een stijging van een aantal inschrijvings- en inzagetarieven. Hierdoor blijft het eigen vermogen van het Kadaster op peil bij de verwachte ontwikkelingen in het ramingsmodel. De liquiditeit is in 2012 wederom verbeterd, waardoor de afgesproken kredietfaciliteit met de minister van Financiën niet hoeft te worden aangesproken. Het investeringsniveau voor 2013 van immateriële - en materiële vaste activa bedraagt circa € 14,1 miljoen. De daling van het aantal fte’s blijft naar verwachting in lijn lopen met de afgelopen jaren. De verwachting is circa 1.750 fte’s ultimo 2013.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
70 van 124
8
Verantwoording en toezicht
8.1
Bedrijfsvoeringsmededeling Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering van het Kadaster. Dat betreft alle bedrijfsprocessen die nodig zijn om de beleidsdoelstellingen te kunnen realiseren waaronder te sturen en te beheersen. In de bedrijfsvoeringsmededeling legt de Raad van Bestuur verantwoording af over de interne besturing, de effectiviteit en de efficiency van het Kadaster. In 2012 hebben wij op geregelde momenten samen met de directeuren de effectiviteit van het systeem van interne besturing beoordeeld. Dit hebben we gedaan op basis van de reguliere planning- en controlcyclus onder meer door toetsing en bespreking van verantwoordingsrapportages en uitkomsten hiervan, productiecijfers, kwaliteitsmetingen, prestatie-indicatoren, de resultaten van in- en externe audits, evaluaties en risicoanalyses met name bij grote projecten. Wij hebben hierbij niet alleen gekeken naar de financiële uitkomsten van onze organisatie maar nadrukkelijk ook naar de kwalitatieve indicatoren. Hoewel wij in het werkaanbod van in te schrijven akten en hypotheekstukken de laatste maanden van 2012 een lichte opleving zien, liggen de aantallen akten circa 8% en de aantallen hypotheekstukken circa 21% lager ten opzichte van 2011. Wij nemen aan dat genoemde opleving tijdelijk is en te maken heeft met de diverse maatregelen van het kabinet op het gebied van de voorwaarden rondom hypotheekverstrekking en renteaftrek. De vooruitzichten op de vastgoedmarkt en daarmee de inkomsten van het Kadaster zijn wij op dit moment niet positief. Het Kadaster heeft al veel maatregelen genomen om het kostenniveau omlaag te brengen. Door de verhouding tussen de vaste kosten en de variabele kosten is de kostenstructuur echter niet flexibel genoeg om een grote terugval in inkomsten zonder meer op te kunnen vangen. Verdere kostenreductie is niet altijd mogelijk, omdat dit zou leiden tot afbreuk aan de kwaliteit van de geleverde dienstverlening. Onder meer door lagere inkomsten waartegenover kostenbesparende maatregelen staan, is ons resultaat over 2012 uitgekomen op ruim € 3 miljoen positief tegenover een begroot resultaat van € 19 miljoen positief. Het eigen vermogen bedraagt ultimo boekjaar rond € 59 miljoen. Onze doelstelling is de dienstverlening aan onze klanten op een goed niveau te houden. Genoemde maatregelen en ontwikkelingen hebben er toe bijgedragen dat onze solvabiliteit en liquiditeit zo is geborgd dat wij de inspanningen voor de afgesproken doelstellingen op strategisch en operationeel gebied hebben kunnen blijven leveren. De minister heeft ingaande 1 januari 2013 een stijging van een aantal tarieven vastgesteld, hoofdzakelijk gebaseerd op inflatiecorrectie. Zodoende wordt bewerkstelligd dat het eigen vermogen op het minimum afgesproken niveau kan blijven. De aanbevelingen uit het in 2010 uitgevoerde evaluatie-onderzoek naar de verzelfstandiging van het Kadaster zijn in uitvoering genomen. Een deel van de aanbevelingen is ook meegenomen in de nieuwe toezichtsvisie van het ministerie. De gedragsregels rond Markt en Overheid (aangepaste Mededingingswet) zijn
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
71 van 124 geïmplementeerd. Met het bedrijfsleven vindt in een goede verstandhouding bestuurlijk overleg plaats. Ook in de Gebruikersraad zijn strategische onderwerpen als open data en Markt en Overheid aan de orde gesteld. De voor 2012 geplande doelstellingen, zoals geformuleerd in ons Meerjarenbeleidsplan 2012-2016 hebben wij voor een groot deel kunnen behalen. Het ons ten doel gestelde percentage van akten die geautomatiseerd worden afgedaan is nog niet gehaald, maar dit aantal neemt gedurende het jaar steeds meer toe (december 13%). Het Kadaster heeft software ter beschikking gesteld waarmee het mogelijk is om splitsingsverzoeken automatisch te kunnen verwerken. Ongeveer een derde van de doelgroep van externe gebruikers is inmiddels opgeleid voor het gebruik van de applicatie. Met betrekking tot de digitale berichtenuitwisseling van de informatieverstrekking over kabels en leidingen (KLIC) is eind 2012 een geheel nieuw en robuuster systeem in gebruik genomen waarmee wij de continuïteit van de dienstverlening waarborgen. Proefnemingen hebben er toe geleid dat wij vanaf begin 2013 de topografische producten efficiënter en met hogere kwaliteit kunnen produceren via het systeem van automatische generalisatie. Wij hebben goede voortgang geboekt in de koppeling van de Basisregistraties Kadaster en Adressen en Gebouwen. Wij hebben de noodzakelijke activiteiten verricht zodat in de loop van 2013 de landelijke voorziening WOZ in gebruik kan worden genomen. In het programma publieke dienstverlening op de kaart (PDOK) zijn verdere activiteiten verricht zodat per 1 januari 2013 over kan worden gegaan naar de beheerfase. In het kader van de vernieuwing van onze ICTsystemen is de pilot van het onderdeel vernieuwing “schepen en luchtvaartuigen” voortgezet. Door complexiteit is sprake van vertraging van dit project. Een tussenevaluatie staat begin 2013 op onze agenda. De opzet en werking van het kwaliteitsmanagementsysteem monitoren wij voortdurend zodat wij goede grip op onze bedrijfsprocessen kunnen houden. De afgesproken normen voor de kwaliteit van de diensten, de registraties, de producten en de processen worden periodiek gevolgd en geanalyseerd. Mede op grond van input van de directies geven wij een eigen overall oordeel af en formuleren wij verbetermaatregelen. In de tijd gezien zitten deze maatregelen op schema. Wij achten dit systeem doeltreffend en toereikend. Het betreffende systeem is in 2012 opnieuw ISO-gecertificeerd. Klanttevredenheid beoordelen wij naast een jaarlijkse meting ook via een continu onderzoek. In de in 2012 verrichte nulmeting scoorden alle onderzochte producten en diensten ruim voldoende. De eerste herhalingsmeting in het kader van de continue monitoring zal in 2013 plaats vinden. De primaire bedrijfsprocessen van het Kadaster hebben een belangrijke ICT component. Wij zijn daarom sterk afhankelijk van het goed functioneren van onze geautomatiseerde systemen. De continuïteit van gegevensverwerking en beveiliging van de systemen zijn hierbij voor ons van groot belang. Wij borgen deze processen voortdurend door middel van een uitgebreid stelsel van beheersingsmaatregelen. Via externe ISOcertificering voldoen wij aan de Code voor Informatiebeveiliging. Ons auditinstrumentarium zetten wij hiernaast in voor voortdurende verbetering. Het aantal kritische verstoringen met de hoogste prioriteit laat een daling zien ten opzichte van 2011. Aan het reduceren van productieverstoringen geven wij hoge prioriteit. Onze ICT-projecten sturen wij reeds een aantal jaren als een integraal portfolio aan. Dit ondersteunt de monitoring van de doorlooptijden van te realiseren ICT-projecten en geeft inzicht in de beheersbaarheid van betreffende vernieuwingen. Om de kwetsbaarheid op ICT-gebied te verminderen en flexibiliteit te vergroten is
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
72 van 124 uitbesteding van de generieke delen van het rekencentrum voorzien. De aanbesteding is momenteel nog onderhanden. In het najaar van 2012 heeft een medewerkerstevredenheidsonderzoek plaatsgevonden waaraan 77% van de medewerkers heeft deelgenomen. De overall tevredenheidsscore was 7,6. De gedetailleerde resultaten komen begin 2013 ter beschikking. Een aantal lopende ontwikkelingen zal in 2013 effect hebben op de bedrijfsvoering, zoals onder meer de verdere automatisering van de aktenverwerking, de vernieuwing van het proces perceelsvorming, de productie van topografische kaarten via automatische generalisatie en de doorontwikkeling van het onderling aansluiten van de diverse basisregistraties. Vanuit het traject van de organisatieontwikkeling (2005-2010) heeft besluitvorming plaatsgevonden over de aanpassingen in de topstructuur per 1 januari 2013. De aangepaste organisatiestructuur is een eerste stap in het aanpassen van onze organisatie naar taakclusters. Dit doen we om een betere aansluiting te realiseren bij hoe onze klanten zijn georganiseerd, om slagvaardiger te kunnen werken en meer vanuit gezamenlijkheid te werken aan vraagstukken. Alles overziend zijn wij als Raad van Bestuur van mening dat het geïmplementeerde systeem van interne besturing van het Kadaster mede met behulp van de interne risicobeheersings- en controlesystemen in 2012 naar behoren heeft gewerkt en een redelijke mate van zekerheid geeft dat de financiële verslaggeving geen onjuistheden van materieel belang bevat. We hebben vastgesteld dat hetgeen we in 2012 hebben gerealiseerd heeft bijgedragen aan het behalen van onze strategische doelstellingen die zijn opgenomen in het door de minister goedgekeurde meerjarenbeleidsplan. Wij borgen hierbij het evenwicht van continuïteit en vernieuwing binnen aanvaardbare kostenbudgetten. De werkprocessen zijn zo beheerst, dat de organisatie op behoorlijk niveau effectief en efficiënt heeft geopereerd. Naar onze mening is de jaarverantwoording betrouwbaar, leven wij de geldende wet- en regelgeving na en zijn de waarden goed beveiligd. Een verdere verbetering van effectiviteit en efficiency voor de toekomst blijft op de agenda staan. De positie van het Kadaster in een voortdurend veranderende omgeving heeft onze volle aandacht. Voor dit alles zijn wij veel dank verschuldigd aan onze medewerkers en hun vertegenwoordigers in de medezeggenschap. Mede dankzij hun creativiteit, loyaliteit en werklust hebben we onze kosten goed kunnen beheersen en tegelijkertijd de continuïteit en kwaliteit van de dienstverlening voor onze klanten op een goed niveau weten te waarborgen. Apeldoorn, 6 maart 2013 Raad van Bestuur Kadaster drs. Th.A.J. Burmanje, G.J.M. Barnasconi
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
73 van 124
8.2
Bericht van de Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht oefent onafhankelijk van bestuur en minister toezicht uit. De Raad van Toezicht heeft een interne toezichtsfunctie en is daarbij gericht op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken bij het Kadaster. De Raad van Toezicht richt zich bij de vervulling van de taak naar het belang van het Kadaster en weegt daartoe de in aanmerking komende belangen van de bij het Kadaster betrokkenen af. Naast de vijf reguliere vergaderingen is vier maal extra gesproken. Zoals gebruikelijk vindt eenmaal per jaar regulier overleg plaats tussen de RvT, RvB en OR. Naast de reguliere vergaderingen zijn leden van de RvT aanwezig geweest bij de nieuwjaarsbijeenkomst 2012 en het Kadaster ambassadeursnetwerk in het kader van diversiteit. De voorzitter heeft een speech gehouden tijdens een international CINDER-congres. De leden van de RvT zijn op grond van hun aandachtsgebied door de RvB betrokken bij relevante dossiers. In 2012 is geen sprake geweest van tegengestelde belangen van leden van de RvT. Gedurende het jaar heeft de RvT zich verdiept in diverse actuele thema’s. Voorbeelden hiervan zijn: - Mobiliteit: Gesproken is over het project mobiliteit dat tegen relatief lage kosten veel mensen buiten de organisatie heeft kunnen herplaatsen. - Aansluiting geo-onderwijs en arbeidsmarkt: Via deelname aan de stichting arbeidsmarkt GEO werkt het Kadaster hier actief aan mee, wat heeft geleid tot een betere instroom van studenten bij de onderwijsinstellingen. - Personele ontwikkelingen Kadaster. Centraal staat de ontwikkeling van het aantal fte in samenhang met de noodzakelijke aanwezige kennis. - ICT-ontwikkelingen met een overzicht van de ontwikkeling van projecten, benchmark daarvan en ontwikkeling van kosten. De RvT benadrukt het belang van een juiste governance van ICT-projecten. In 2012 heeft de RvT regelmatig met de RvB overlegd over politieke ontwikkelingen die het Kadaster raken. Het betreft de volgende onderwerpen: · Compacte Rijksdienst De RvT steunt het Kadaster in de ideeën rondom een Shared Service Organisatie Geo. Het idee dat in 2011 is gelanceerd heeft helaas nog niet tot afspraken met andere organisaties geleid. Het regeerakkoord Rutte II biedt aanleiding om de mogelijkheden van een SSO Geo opnieuw te bekijken. · Wijzigingen in de governance door aanpassing van de Organisatiewet Kadaster aan de Kaderwet zbo’s. De wetswijziging en de hierop voortbouwende nieuwe toezichtsregeling door de minister van IenM hebben onder meer gevolgen voor de bevoegdheden van de RvT vanaf 2013. De RvT is door de RvB betrokken bij de wijzigingen die daarin voor de RvT zijn opgenomen. In de loop van het jaar heeft de RvT met de RvB gesproken over de mogelijke consequenties van een hernieuwde discussie over de status van zbo’s. De nieuwe positionering van Caribisch Nederland/BES-eilanden leidt ertoe dat op termijn het Kadaster verantwoordelijk zal worden voor de uitvoering van de kadastrale taken op Bonaire, Saba en St. Eustatius. De
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
74 van 124 RvT heeft zich hierover laten informeren. Daarnaast heeft voorzitter kennis gemaakt met de voorzitter RvT van het Kadaster Bonaire. In 2012 heeft de RvT twee klachten ontvangen die betrekking hadden op langer lopende processen bij het Kadaster. De RvT heeft per casus hierop gereageerd. Tijdens elke reguliere vergadering heeft de RvB de RvT geïnformeerd over de financiële stand van zaken. Ondanks de HLA-claim heeft de RvT waardering voor het resultaat over 2011. Specifieke aandacht van de RvT gaat uit naar de ontwikkeling van het werkaanbod ten gevolge van de vastgoedmarkt, de ontwikkeling van de liquiditeit, de beheersing van de kosten en de ontwikkeling van inhuur en aantal fte. Medio 2012 is de RvT door de RvB geïnformeerd over de maatregelen die zijn genomen om de kosten te beperken, rekening houdend met een tegenvallend werkaanbod. Gedurende 2012 is verder gesproken over de ontwikkeling van de topstructuur. Na intensief overleg tussen RvT en RvB en met de OR heeft dit geleid tot goedkeuring van de RvT over de topstructuur die vanaf 1 januari 2013 zal bestaan uit zes personen (twee bestuurders en vier directeuren). Bij de implementatie van de topstructuur heeft een lid van de RvT zitting gehad in de selectiecommissie voor de vacature van directeur Control en Financiën. Daarnaast is gedurende het verslagjaar intensief overleg gevoerd over het traject ICT sourcing. De RvT is geïnformeerd over de voortgang van het aanbestedingsproces en de zorg hierover van de OR en vakbonden. Na afronding van de aanbesteding is de RvT in twee expertmeetings geïnformeerd en heeft de RvT ingestemd met het voorgenomen besluit van de RvB inzake aanbesteding. Eind van het jaar is de RvT geïnformeerd over het advies van de OR. Met de RvB is gesproken over de goedkeuringsbrief van de minister over het MBP 2012-2016 en de goedkeuringsbrief bij de jaarstukken over 2011. Over de jaarstukken 2011 is in een vergadering met de accountant gesproken. Voor wat betreft de rechtmatigheidverklaring merkt de accountant op dat de begrippen rechtmatigheid en doelmatigheid niet helder zijn. Hopelijk ontstaat helderheid wanneer de Kaderwet ZBO’s van toepassing is voor het Kadaster. Vanuit de RvT is specifiek aandacht besteed aan kostenbeheersing en de voorzieningen voor verlofuren. Het Meerjarenbeleidplan 2013-2017 is tweemaal aan de orde geweest in een vergadering van de RvT. De RvT heeft het MBP, het investeringsplan, de begroting en het RtK-voorstel goedgekeurd. Uitvoerig is gesproken over het RtK-voorstel en mogelijke gevolgen voor de samenleving en klantgroepen. De voortgang van de HLA-zaak waarbij Hoger Beroep is ingesteld, is gedurende 2012 periodiek besproken en heeft extra aandacht gekregen binnen de RvT. Tijdens de reguliere vergadering is een extern rapport van een in opdracht van RvB en RvT uitgevoerd onderzoek naar de leerpunten uit deze zaak besproken evenals de impact op en gevolgen voor de organisatie. Op verzoek van de RvT wordt zij tweemaal per jaar geïnformeerd over relevante juridische zaken die lopen bij het Kadaster.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
75 van 124 De RvT heeft in 2012 de in 2011 uitgevoerde evaluatie functioneren RvT besproken. Naar aanleiding hiervan is afgesproken dat de RvT vanaf 2013 gaat werken met een auditcommissie en een remuneratiecommissie. Per juni heeft de RvT afscheid genomen van mevrouw Tammenoms Bakker als lid van de RvT. De RvT bedankt haar voor de prettige samenwerking. In het verslagjaar heeft het proces van vacaturevervulling plaatsgevonden conform de profielschets van de RvT. In september is afscheid genomen van de heer Groothedde als lid RvB Kadaster. De RvT dankt hem voor zijn constructieve en prettige samenwerking sinds 2004 en wenst hem veel succes toe in zijn nieuwe functie. De RvT heeft in 2012 functioneringsgesprekken gehouden met de leden RvB. De RvT complimenteert de RvB met het behalen van de Kordes Award voor het beste jaarverslag in de publieke sector met het jaarverslag 2011. Apeldoorn, 6 maart 2013 Raad van Toezicht Mw. Sybilla M. Dekker, voorzitter Dr. Prof mr. F.B.J. Grapperhaus Dhr R. Icke RA Dhr G. Ensing
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
76 van 124
8.3
Verslag van de Gebruikersraad
Het Kadaster kan zijn maatschappelijke rol alleen optimaal invullen als het een goed beeld heeft van de wensen en de beleving over het Kadaster in onze maatschappij. De Gebruikersraad wil daaraan een bijdrage leveren. In de Gebruikersraad overleggen de dertien belangrijkste klantengroepen van het Kadaster met de Raad van Bestuur. De Gebruikersraad adviseert de Raad van Bestuur bij zaken die klanten raken, zoals de kwaliteit en doelmatigheid van de dienstverlening, het meerjarenbeleid en de Kadastertarieven. Het overleg levert een bijdrage aan het verder ontwikkelen van het Kadaster naar een moderne, efficiënte en klantgerichte uitvoeringsorganisatie. Het streven hierbij is dat de Gebruikersraad ook een functie vervult als platform voor discussie over strategische ontwikkelingen. In 2012 heeft de Gebruikersraad – onder leiding van zijn interim-voorzitter Van ‘t Land – er nadrukkelijk naar gestreefd om zich bezig te houden met strategische thema’s die voor het Kadaster en dus voor de Gebruikersraad, van belang zijn. De agenda’s waren relevant en goed voorbereid. De opkomst was hoog en weerspiegelde de grote betrokkenheid van de leden. De besprekingen verliepen levendig en waren informatief. De Gebruikersraad had in 2012 drie reguliere overleggen met de Raad van Bestuur. Daarnaast werd op 27 november een themabijeenkomst over Open Data gehouden. In het verslagjaar is onder meer gesproken over: · het jaarverslag (maartvergadering) · het meerjarenbeleidsplan, inclusief het tarievenvoorstel (septembervergadering) · belangrijke ontwikkelingen, in aanwezigheid van de voorzitter van de Raad van Toezicht, mevrouw Dekker. In dergelijke besprekingen komt een veelheid aan onderwerpen aan de orde. De gemeleerde samenstelling van de Gebruikersraad garandeert geanimeerde discussies en ook verschillen in opvattingen. De Gebruikersraad streeft ernaar alle belangen evenwichtig aan bod te laten komen. Het tarievenvoorstel werd door een grote meerderheid van een positief advies voorzien; alleen de vertegenwoordigers van notariaat en makelaardij konden op onderdelen geen akkoord geven. In het begeleidende advies naar de minister van IenM is deze uitkomst opgenomen. In het oog springend thema’s in 2012 waren ‘Markt en Overheid’ en ‘Open Data’. Tijdens de reguliere vergadering in juni is over “Open Data” met elkaar aan de hand van een presentatie verkennend gebrainstormd. Het onderwerp bleek veelomvattend en uiterst belangwekkend voor het Kadaster; de positie van gebruikers hierin is bijzonder omdat zij direct betrokken zijn bij de impact van een dergelijke ontwikkeling. Daarom besloot de Gebruikersraad hieraan een specifieke themabijeenkomst te wijden. Deze is zeer positief verlopen en wordt medio 2013 vertaald in een positionpaper vanuit de Gebruikersraad. In 2012 heeft de Gebruikersraad afscheid genomen van een lid van de Raad van Bestuur, de heer Groothedde. Hij was voor de Gebruikersraad een belangrijke informant voor met name de ICT gerelateerde dossiers. Juist over deze dossiers is intensief gesproken als het gaat om de Diginotarcrisis, de stabiliteit van de kernsystemen en het outsourcen van ICT-activiteiten en de gevolgen hiervan voor de dienstverlening aan gebruikers.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
77 van 124
Enkele leden zijn betrokken geweest bij een seminar waarin de samenwerking tussen het Geobedrijfsleven en het Kadaster centraal stond. Anderen bezochten een groot internationaal congres – GeoSpatial World Forum – en hebben daarbij gesproken met opinieleiders uit de Geosector. Dit inspireerde en gaf extra diepte aan de rol van lid van de Gebruikersraad. Verder hebben de politieke ontwikkelingen de aandacht gevraagd. De gevolgen van het Regeerakkoord, de discussie over de ZBO’s en de Compacte Rijksdienst, kunnen ook het Kadaster raken. In verband met de governancediscussie over de Gebruikersraad en de verschillende basisregistraties, is door de voorzitter – in overleg met de Raad van Bestuur – contact gelegd met het ministerie van Infrastructuur en Milieu. De Gebruikersraad heeft namelijk sinds 2009 ook de rol van strategisch beheeroverleg voor de basisregistraties Topografie en Kadaster, waarvoor IenM de opdrachtgever is. Om de ontwikkelingen binnen de organisatie goed te volgen is, tijdens de vergadering van 1 juni een uitgebreid werkbezoek georganiseerd, waarin de veelkleurigheid aan taken, producten en diensten van de Kadasterorganisatie de revue passeerden. Daarnaast liet de Gebruikersraad zich regelmatig voeden door presentaties over belangrijke ontwikkelingen bij het Kadaster, zoals mobiliteit, klantstrategie en publieke dienstverlening op de kaart. De samenstelling van de Gebruikersraad heeft in 2012 een aantal wijzigingen ondergaan. De vertegenwoordigers van gemeenten, waterschappen, netbeheerders en de ministeries van IenM en Defensie zijn nieuw aangetreden in 2012. De complete samenstelling van de Gebruikersraad is opgenomen in de bijlage Personalia. In verband met de genoemde governancediscussie heeft de Gebruikersraad na het aftreden van de vorige voorzitter in 2011 gekozen voor een onafhankelijke interimvoorzitter die geen lid is van de Gebruikersraad. Apeldoorn, 1 maart 2013 Ir. H. van ’t Land, interim-voorzitter
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
78 van 124
8.4
Verslag van de Ondernemingsraad
2012 was een jaar met veel activiteiten voor de Ondernemingsraad (OR). In oktober 2012 vond de ORverkiezing plaats. Daarbij is het aantal zetels van de OR uitgebreid van negen naar elf. Vooralsnog zijn er geen onderdeelcommissies ingesteld. Bij de verkiezingen zijn vijf zittende OR-leden herkozen en zes nieuwe leden gekozen. Toen in het voorjaar van 2009 de vorige Ondernemingsraad aantrad hadden de gekozen leden nog geen idee dat het laatste jaar van de zittingsperiode een jaar zou worden waarin veel van hen zou worden gevraagd. Onderwerpen als de start van de nieuwe Topstructuur, outsourcing van landmeetkundige werkzaamheden, het voor de tweede maal aan de orde krijgen van een adviesaanvraag voor centralisatie van Klantcontactcenter (KCC) en natuurlijk de (out)sourcing van ICT-werkzaamheden van het rekencentrum. En dat naast de normale, alle jaren voorkomende zaken zoals de planning, het MBP en de jaarrekening. Na een, in de ogen van de OR, niet goede start van het proces ten aanzien van de wijziging van de Topstructuur in het najaar van 2011, werd in maart 2012 een nieuwe adviesaanvraag bij de OR ingediend. Een aanvraag waarin bepaalde opvattingen van de OR waren opgenomen. Maar toch bleven er diverse punten die in de ogen van de OR niet in het belang van het Kadaster en zijn medewerkers waren. Door het organiseren van enkele themasessies hebben de OR en de Raad van Bestuur elkaar gevonden in een aanvulling op de adviesaanvraag. Uiteindelijk is eind 2012 alsnog door de OR positief geadviseerd over een nieuwe topstructuur. In het voorjaar van 2012 dreigde een stevige botsing met de Raad van Bestuur over een nieuwe adviesaanvraag over centralisatie van het KCC. Omdat de OR van mening was dat er sinds een eerdere aanvraag niets was veranderd, bleef de OR bij haar eerder ingenomen standpunt dat van centralisatie op de voorgestelde wijze geen sprake kon zijn. Met externe hulp is een oplossing gezocht en gevonden voor de ontstane situatie. De in november nieuw gekozen en geïnstalleerde OR zal in het begin van 2013 de uitwerking daarvan moeten afhandelen. Over de outsourcing van landmeetkundige werkzaamheden verschilde de OR met de bestuurder van mening over de interpretatie van wet- en regelgeving. Door gebruik te maken van externe deskundigheid en het maken van duidelijke afspraken is het mogelijk om bij hoog werkaanbod externe partijen bepaalde werkzaamheden te laten uitvoeren. Een nadrukkelijke restrictie bij het positieve advies is dat uitbesteding en outsourcing van werk nooit ten koste mag gaan van het werk en de werkzaamheden van de Kadastermedewerkers. Nadat in 2010 reeds een begin was gemaakt met de discussie over sourcing van ICT-diensten en in januari 2011 een themabijeenkomst met alle betrokken spelers was belegd, is in 2012 het onderwerp ICT-sourcing zeer nadrukkelijk een permanent agendapunt op de OR- en overlegvergadering geweest. Een traject waarbij de door de OR ingehuurde extern deskundige de OR op een uitstekende wijze heeft begeleid.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
79 van 124 De OR heeft met een aantal reacties tussentijds aangegeven dat de gekozen aanpak niet in lijn was met de gemaakte afspraken en dat hierdoor de kans van slagen van het beoogde resultaat onder druk was komen te staan. Op verzoek van de in november 2012 nieuw geïnstalleerde OR heeft de oude OR het uitbrengen van het advies over de outsourcing van ICT-diensten nog georganiseerd. Dat het niet een positief advies is geworden heeft zijn oorzaak in het feit dat zowel op procedurele, personele als inhoudelijke aspecten de OR van mening is dat met de voorgestelde aanpak de risico’s voor de medewerkers maar zeker ook voor het Kadaster als organisatie te groot zijn. Het is nu aan de Raad van Bestuur om te beoordelen of het advies wel of niet wordt overgenomen. De verdere afhandeling is aan de nieuwe OR. Apeldoorn, 16 januari 2013 Henk Mennegat, voorzitter OR
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
80 van 124
8.5
Publieke verantwoording en Code Goed Bestuur
Handvestgroep Publiek Verantwoorden In november 2000 heeft een aantal organisaties, waaronder het Kadaster, de Handvestgroep Publiek Verantwoorden opgericht. In het Handvest van deze groep geven de aangesloten uitvoeringsorganisaties aan zich niet te willen beperken tot het afleggen van de verantwoording die nodig is voor het uitoefenen van de ministeriële verantwoordelijkheid, maar zich ook publiek te willen verantwoorden voor hun handelen en voor de kwaliteit van de dienstverlening. Binnen de Handvestgroep wordt voortdurend nagedacht over optimalisering van de wijze waarop organisaties omgaan met klanten en samenleving. De overige leden van de Handvestgroep zijn: CAK, Centrum Indicatiestelling Zorg, Centraal orgaan Opvang Asielzoekers, College Voor Zorgverzekeringen, Dienst Uitvoering Onderwijs, Immigratie- en Naturalisatiedienst, Kamer van Koophandel Nederland, ProRail, RDW, Sociale Verzekeringsbank, Staatsbosbeheer, Staatsloterij en Uitvoeringsorgaan Werknemersverzekeringen. Sinds 2011 is de bestuursvoorzitter van het Kadaster voorzitter van de Handvestgroep. Code Goed Bestuur In 2004 presenteerde de Handvestgroep de Code Goed Bestuur Uitvoeringsorganisaties. Naar voorbeeld van de code Tabaksblat voor beursgenoteerde organisaties heeft de Handvestgroep regels opgesteld waar de bedrijfsvoering aan dient te voldoen, en hoe hierover publiekelijk verantwoording wordt afgelegd. De code stelt onder meer eisen aan de selectie en taken van bestuurders en toezichthouders, hun beloningen en de handelwijze bij tegenstrijdige belangen. Organisaties die de code onderschrijven doen dit publiekelijk, treden hierover in overleg met de minister en stakeholders en doen jaarlijks verslag in het jaarverslag. In 2011 is de Code Goed Bestuur vernieuwd. In deze versie is de rechtspersoon van de publieke dienstverlener niet meer relevant en is er meer zicht op toezicht. De volledige tekst van de code is terug te vinden op de website www.publiekverantwoorden.nl. Code Goed Bestuur in 2012 Het Kadaster voldoet aan de bepalingen van de Code Goed Bestuur. Door de aanpassing van de Organisatiewet Kadaster per 1 januari 2013, voldoet het Kadaster ook aan bepaling 3.1.1. over de benoemingstermijn van bestuursleden.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
81 van 124 Jaarverslag conform de Code Goed Bestuur De Code Goed Bestuur stelt onder meer eisen aan het jaarverslag. In 2012 heeft de Handvestgroep voor het eerst een monitoring van jaarverslagen van deelnemers uitgevoerd met als doel te bekijken in hoeverre deze zich houden aan de Code Goed Bestuur. In de rangschikking van de elf beoordeelde jaarverslagen is het Kadaster overall als derde geëindigd met maximale scores in de rubrieken ‘naleving’ en ‘klant’. Dit jaarverslag bevat conform de Code Goed Bestuur de volgende onderdelen: · de rapportage over de operationele en financiële doelstellingen van het Kadaster, de strategie en de randvoorwaarden die daarbij worden gehanteerd (hoofdstuk 4 t/m 7). Hierbij wordt tevens verslag gedaan van de mate waarin de resultaten door externe omstandigheden zijn beïnvloed (paragraaf 3.2); · de verklaring over de werking van de interne risicobeheersing- en controlesystemen (paragraaf 7.8); · personalia van de bestuurders en de leden van de Raad van Toezicht (bijlage); · informatie over de bezoldiging van de bestuurders (hoofdstuk 9); · het verslag van de Raad van Toezicht (paragraaf 8.2); · het verslag van de Gebruikersraad (paragraaf 8.3); · de resultaten van klanttevredenheidsonderzoek (paragraaf 6.2); · de klachtenrapportage (paragraaf 6.3); · de verklaring van de externe accountant (hoofdstuk 9). Er zijn in 2012 geen besluiten genomen waarbij sprake zou zijn van tegenstrijdig belangen van bestuurders en/of leden van de Raad van Toezicht. Evenmin heeft de organisatie persoonlijke leningen verstrekt aan enige bestuurder of lid van de Raad van Toezicht. Meer informatie over de Handvestgroep Publiek Verantwoorden, de rapportages van het Visitatiecollege, de jaarverslagmonitor en de Code Goed Bestuur is te vinden op www.publiekverantwoorden.nl.
8.6
Jaarverslagbeoordeling door belanghebbenden
De totstandkoming van het jaarverslag 2011 is intern geëvalueerd, waardoor het proces voor het huidige jaarverslag verder is geoptimaliseerd. Daarnaast zijn de opmerkingen en aanbevelingen van externe partijen in de optimalisatie meegenomen. Behandeling jaarverslag 2011 door de Raad van Toezicht De RvT stelt het door de bestuurders opgestelde jaarverslag vast. De opmerkingen die de RvT gemaakt heeft over het concept-jaarverslag 2011 gingen voornamelijk over de inzichtelijkheid van de kosten. Deze opmerkingen zijn in het definitieve jaarverslag 2011 verwerkt en als aandachtspunt meegenomen voor het huidige jaarverslag. Behandeling jaarverslag 2011 door de Gebruikersraad De Gebruikersraad heeft het concept-jaarverslag ter advies voorgelegd gekregen. Diverse vragen over het jaarverslag zijn ter vergadering beantwoord. Enkele onjuistheden en onduidelijkheden zijn in de definitieve versie verbeterd.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
82 van 124 Beoordeling jaarverslag 2011 door de jury van de Deloitte Kordes Award Het Kadaster heeft met het jaarverslag 2011 meegedongen naar de Deloitte Kordes Award, een prijs voor het beste jaarverslag van organisaties uit de publieke sector. Daarbij is het Kadaster overall-winnaar geworden. Volgens de jury is Kadaster de overtuigende winnaar. Het juryrapport vermeldt hierover: "Het jaarverslag is aantrekkelijk en toegankelijk geschreven, bevat goede samenvattingen en heeft prima koppelingen naar belangrijke interne en externe ontwikkelingen. Door het toevoegen van de rubriek 'Met de kennis van het Kadaster' heeft zij slim gebruik gemaakt van de informatiefunctie van haar jaarverslag en valt zij eveneens in positieve zin op." Oordelen over de jaarverslaglegging in het klanttevredenheidsonderzoek 2012 De kwaliteit van het jaarverslag is niet onderzocht in het klanttevredenheidsonderzoek. Wel is gevraagd in hoeverre de klanten het jaarverslag, als een van de communicatie-uitingen van het Kadaster, hebben bekeken of geraadpleegd. In totaal 4% van de respondenten zegt het jaarverslag te hebben geraadpleegd of bekeken. De score per klantsegment loopt sterk uiteen: notariaat 9%, overheid 9%, vastgoed 2% en zakelijke markt 1%. Oordeel door de Handvestgroep Publiek Verantwoorden In de vorige paragraaf staat het oordeel van de Handvestgroep over het jaarverslag 2011 beschreven. Individuele reacties Buiten het klanttevredenheidsonderzoek zijn geen individuele reacties ontvangen op het jaarverslag 2011.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
83 van 124
9
Jaarrekening 2012
9.1
Balans per 31 december 2012
na bestemming van het resultaat
Activa in miljoenen euro’s 31 december 2012
31 december 2011
noot Vaste activa Immateriële vaste activa
1
- Software en licenties
21,1
21,3 21,1
Materiële vaste activa
2
- Bedrijfsgebouwen en –terreinen
47,8
- Andere vaste bedrijfsmiddelen
21,2
Financiële vaste activa
21,3 50,5 26,2
69,0
76,7
2,7
0,8
92,8
98,8
3
- Overige vorderingen Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden
4
- Onderhanden werk
1,2
- Voorraden
0,2
1,1 0,1 1,4
Vorderingen
5
- Debiteuren - Overige vorderingen en overlopende activa
Liquide middelen Totaal vlottende activa
Totaal activa
1,2
6
24,2
29,0
5,0
5,6 29,2
34,6
49,6
71,3
80,2
107,1
173,0
205,9
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
84 van 124 Balans per 31 december 2012 na bestemming van het resultaat
Passiva in miljoenen euro’s 31 december 2012
31 december 2011
59,1
55,7
noot Eigen vermogen
7
Voorzieningen
8
- Ingegane wachtgeld- en 3,0
4,4
- Seniorenregelingen
werkloosheidverplichtingen
7,7
9,7
- Overige voorzieningen
4,7
Totaal voorzieningen
Langlopende schulden
4,1 15,4
18,2
9
- Vooruitontvangen op akteposten
24,7
16,0
- Overige schulden
6,3
6,6 22,3
Kortlopende schulden
31,3
10
24,3
24,0
- Crediteuren
8,3
13,4
- Belastingen en sociale premies
7,0
6,4
- Vooruitontvangen op akteposten
1,8
1,6
- Overige schulden
15,9
37,7
- Overlopende passiva
18,9
17,6
- Schulden terzake van pensioenen
Totaal kortlopende schulden
Totaal passiva
76,2
100,7
173,0
205,9
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
85 van 124
9.2
Winst- en verliesrekening over 2012
in miljoenen euro’s 2012
2011
noot Netto-omzet
11
238,7
265,4
Wijziging in voorraden gereed product en onderhanden werk
0,3
-
Geactiveerde productie voor het eigen bedrijf
3,1
3,1
Som der bedrijfsopbrengsten
242,1
268,5
Kosten van uitbesteed werk en andere externe kosten
50,5
51,0
Lonen en salarissen
94,8
96,4
Sociale lasten
22,9
20,6
materiële vaste activa
18,7
21,9
Overige bedrijfskosten
52,1
60,0
Afschrijvingen op immateriële en
Som der bedrijfslasten
12
Bedrijfsresultaat Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten 13
Resultaat
239,0
249,9
3,1
18,6
0,6
0,6
-0,3
-0,7 0,3
-0,1
3,4
18,5
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
86 van 124
9.3
Kasstroomoverzicht over 2012
in miljoenen euro’s 2012
2011
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat
3,4
18,5
Aanpassingen voor: - afschrijvingen
18,9
22,0
- mutatie voorzieningen
-2,8
-4,4 16,1
17,6
Veranderingen in werkkapitaal: Voorraden en onderhanden werk Vorderingen Kortlopende schulden (exclusief kredietinstellingen)
-0,2
0,1
5,4
4,4
-24,5
Kasstroom uit operationele activiteiten
14,2 -19,3
18,7
0,2
54,8
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in software en licenties
-6,9
-11,3
Investeringen in materiële vaste activa
-4,4
-7,5
0,3
0,3
Desinvesteringen in materiële vaste activa Investeringen in financiële vaste activa
-1,9
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
-0,8 -12,9
-19,3
Kasstroom uit financieringactiviteiten Mutatie langlopende schulden
-9,0
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Mutatie liquide middelen
2,7 -9,0
2,7
-21,7
38,2
Liquide middelen begin boekjaar
71,3
33,1
Liquide middelen ultimo boekjaar
49,6
71,3 -21,7
38,2
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
87 van 124 9.4
Toelichting behorende bij de jaarrekening 2012
Algemeen Dienst voor het Kadaster en de openbare registers (hierna: “Kadaster”), gevestigd te Apeldoorn, is een Zelfstandig Bestuursorgaan. Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Grondslagen voor waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op aanschaffings- dan wel vervaardigingskosten. De activa en passiva worden voor zover niet anders is vermeld, gewaardeerd op nominale waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa hebben betrekking op investeringen in software en licenties. Onder software zijn tevens softwareontwikkelingen opgenomen. Hieronder wordt verstaan het vervaardigen van het technisch ontwerp, het programmeren en het testen. In de vervaardigingskosten is een opslag voor indirecte kosten verwerkt. De kosten van ontwikkeling van software worden alleen geactiveerd, als de verwachting bestaat dat de toekomstige opbrengsten die met deze activa samenhangen, voldoende ruimte laten voor afschrijvingen. Afschrijving vindt plaats in jaarlijks gelijke termijnen over de geschatte gebruiksduur. Voor de software en de licenties is deze gesteld op maximaal vijf jaar. In het jaar van aanschaf worden de afschrijvingen tijdsevenredig vastgesteld. De restwaarde is op nihil gesteld. De kadastrale gegevensbestanden zijn niet gewaardeerd. In de tariefstructuur is geen onderdeel opgenomen ter vergoeding van afschrijvingskosten van de gegevensbestanden. Het reguliere onderhoud aan gegevensbestanden wordt jaarlijks ten laste van het resultaat verantwoord. Materiële vaste activa Onder materiële vaste activa vallen alle materiële vaste activa die bestemd zijn om de uitoefening van de werkzaamheden duurzaam te dienen. Deze omvatten: - bedrijfsgebouwen en –terreinen - andere vaste bedrijfsmiddelen - vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
88 van 124 De materiële vaste activa worden gewaardeerd op hun aanschaffingswaarde verminderd met lineaire afschrijvingen en eventuele bijzondere waardeverminderingsverliezen. Afschrijving vindt plaats in jaarlijks gelijke termijnen over de geschatte gebruiksduur. In het jaar van ingebruikname worden de afschrijvingen tijdsevenredig bepaald. De bedrijfsgebouwen worden gewaardeerd op aanschaffingswaarde verminderd met lineaire afschrijvingen. De afschrijving is 3% per jaar. De restwaarde is op nihil gesteld. Voor de in gebouwen aangebrachte verbeteringen, verbouwingen, netwerken en dergelijke geldt de standaard waarderingssystematiek. De afschrijving bedraagt 20% per jaar. Dit percentage wordt aangepast indien de resterende looptijd van een huurovereenkomst van het gebouw minder dan vijf jaar is. De restwaarde is op nihil gesteld. Terreinen worden gewaardeerd op aanschaffingswaarde. Op terreinen wordt niet afgeschreven. De andere vaste bedrijfsmiddelen omvatten voornamelijk informatieverwerkende apparatuur, geodetische apparatuur, apparatuur voor rijksdriehoeksmeting, GPS-apparatuur, kantoorinventaris en vervoermiddelen. Deze andere vaste bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd op hun aanschaffingswaarde verminderd met lineaire afschrijvingen. De afschrijvingstermijn van vervoermiddelen is vanaf 2012 gewijzigd van drie naar vijf jaar, rekening houdend met een restwaarde van 10% om aan te sluiten op de economische levensduur. Het effect hiervan wordt in de toelichting beschreven. De overige investeringen worden in maximaal vijf jaar afgeschreven. De restwaarde is op nihil gesteld. Afschrijving vindt plaats vanaf het moment van ingebruikname. De vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering worden gewaardeerd op aanschaffingswaarde. Op moment van ingebruikname gaan de vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering over naar de categorie bedrijfsgebouwen of andere vaste bedrijfsmiddelen en zal afschrijving plaatsvinden. Financiële vaste activa Onder de financiële vaste activa zijn financiële activa opgenomen die bestemd zijn om de uitoefening van de werkzaamheden duurzaam te dienen. De financiële vaste activa worden gewaardeerd op nominale waarde. Impairment van vaste activa Vaste activa worden jaarlijks beoordeeld om vast te stellen of er sprake is van wijzigingen of omstandigheden die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de toekomstige nettokasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte toekomstige kasstroom wordt een bedrag voor impairment ten laste van het resultaat geboekt voor het verschil tussen de boekwaarde en de actuele waarde van het actief. Vlottende activa De waardering van vorderingen zijn beschreven onder het hoofd financiële instrumenten.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
89 van 124 Onder het onderhanden werk zijn opgenomen het onderhanden werk met betrekking tot de akteposten die in bewerking zijn. Het onderhanden werk met betrekking tot de akteposten wordt gewaardeerd op basis van standaardkostprijzen. Als gevolg van verschillende werkmethoden zijn er specifieke standaardkostprijzen. Deze zijn gebaseerd op uurtarieven op basis van integrale kosten. Het gereed product wordt gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs. Zo nodig wordt een voorziening voor incourante voorraden op het bedrag van de voorraden in mindering gebracht. Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten debiteuren en overige vorderingen, geldmiddelen, financieringsverplichtingen, crediteuren en overige te betalen posten. Er wordt geen gebruik gemaakt van afgeleiden financiële instrumenten (derivaten) en er wordt geen handelsportefeuille aangehouden. Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde, waarbij de direct toerekenbare transactiekosten in de eerste opname worden meegenomen. Na de eerste opname worden financiële instrumenten op de hierna beschreven manier gewaardeerd. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen. Indien deze waarde op basis van de gemiddelde looptijd van de vorderingen de nominale waarde benadert, wordt de nominale waarde toegepast. Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerd op basis van de effectieve rentemethode. Indien deze waarde op basis van de gemiddelde looptijd van de verplichtingen de nominale waarde benadert, wordt de nominale waarde toegepast. De aflossingsverplichtingen voor het komend jaar van de langlopende schulden worden opgenomen onder kortlopende schulden.
Bijzondere waardeverminderingen financiële activa Een financieel actief dat niet tegen reële waarde wordt verantwoord met waardewijzigingen in de winst-enverliesrekening wordt op iedere verslagdatum beoordeeld om te bepalen of er objectieve aanwijzingen bestaan dat het actief een bijzondere waardevermindering heeft ondergaan. Een financieel actief wordt geacht onderhevig te zijn aan een bijzondere waardevermindering indien er objectieve aanwijzingen zijn dat na de eerste opname van het actief zich een gebeurtenis heeft voorgedaan die een negatief effect heeft gehad op de verwachte toekomstige kasstromen van dat actief en waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt. Objectieve aanwijzingen dat financiële activa onderhevig zijn aan een bijzondere waardevermindering omvatten het niet nakomen van betalingsverplichtingen en achterstallige betaling door een debiteur, herstructurering van een aan de onderneming toekomend bedrag onder voorwaarden die de onderneming anders niet zou hebben
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
90 van 124 overwogen, aanwijzingen dat een debiteur of emittent failliet zal gaan, en het verdwijnen van een actieve markt voor een bepaald effect. Aanwijzingen voor bijzondere waardeverminderingen van vorderingen en beleggingen die door de onderneming worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs worden zowel op het niveau van specifieke activa als op collectief niveau in aanmerking genomen. Van alle individueel significante vorderingen en beleggingen wordt beoordeeld of deze specifiek onderhevig zijn aan bijzondere waardevermindering. Alle individueel significante vorderingen en beleggingen waarvan is vastgesteld dat deze niet specifiek onderhevig zijn aan bijzondere waardevermindering worden vervolgens collectief beoordeeld op een eventuele waardevermindering die zich al heeft voorgedaan maar nog niet is vastgesteld. Van individueel niet significante vorderingen wordt collectief beoordeeld of deze onderhevig zijn aan bijzondere waardevermindering door samenvoeging van vorderingen met vergelijkbare risicokenmerken. Bij de beoordeling van de collectieve waardevermindering gebruikt de onderneming historische trends met betrekking tot de waarschijnlijkheid van het niet nakomen van betalingsverplichtingen, het tijdsbestek waarbinnen incassering plaatsvindt en de hoogte van gemaakte verliezen. De uitkomsten worden bijgesteld als de ondernemingsleiding van oordeel is dat de huidige economische en kredietomstandigheden zodanig zijn dat het waarschijnlijk is dat de daadwerkelijke verliezen hoger dan wel lager zullen zijn dan historische trends suggereren. Een bijzonder waardeverminderingsverlies met betrekking tot een tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerd financieel actief wordt berekend als het verschil tussen de boekwaarde en de lagere marktwaarde van het actief. Verliezen worden opgenomen in de winst-en-verliesrekening. Rente op het aan een bijzondere waardevermindering onderhevige actief blijft verantwoord worden via oprenting van het actief. Als in een latere periode het actief, onderhevig aan een bijzondere waardevermindering, stijgt en het herstel objectief in verband kan worden gebracht met een gebeurtenis die plaatsvond na de opname van het bijzondere waardeverminderingsverlies wordt het bedrag uit hoofde van het herstel opgenomen in de winst-enverliesrekening.
Voorzieningen De voorzieningen worden tegen contante waarde opgenomen. Onder de voorziening ingegane wachtgeld- en werkloosheidverplichtingen zijn opgenomen: - de kosten voor ingegane wachtgelden, werkloosheid en soortgelijke uitkeringen; - de kosten voor toegezegde afvloeiingsregelingen. Daar de voorziening bestaat uit wachtgeldverplichtingen en vergelijkbaar is met een pensioenvoorziening conform het jaarrekeningenrecht, is de voorziening contant gemaakt met hantering van een rekenrente van 1,6% (2011: 2,3%) en verwachte toekomstige salarisstijging van 1,0% (2011: 2,0%). Het Kadaster heeft de verplichting de uitkeringen te indexeren in gelijke mate als de indexatie van salarissen van de werknemers. De kosten voor toegezegde afvloeiingsregelingen zijn bestemd voor afvloeiing van werknemers in verband met overcapaciteit in de functiecategorie van de landmeetkundig assistenten en individuele maatwerkafspraken.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
91 van 124 Onder de voorziening seniorenregelingen zijn de kosten van de Kadaster Seniorenregeling (KSR) opgenomen. De KSR is van toepassing op de medewerkers die vòòr 1 januari 1953 zijn geboren. De kosten van de regeling bestaan uit twee delen, zijnde: - de kosten waarvoor geldt dat de KSR al is ingegaan; - de kosten voor het toekomstige gebruik van de KSR, afgebakend tot de ingangsdatum van de andere seniorenregeling, zijnde de Regeling werktijdvermindering senioren (RWS). De RWS is het vervolg op de hiervoor genoemde KSR en van toepassing op de medewerkers die op of na 1 januari 1953 zijn geboren. De kosten van deze regeling worden in het jaar van uitbetaling ten laste van het resultaat gebracht. De kosten voor de personeelsleden voor wie de KSR al is ingegaan, zijn volledig opgenomen in de voorziening op basis van ervaringscijfers ten aanzien van verloop. De kosten voor het toekomstige gebruik van de KSR zijn voor wat betreft de deelname en de hoogte gebaseerd op ervaringscijfers. De opbouw vindt gespreid plaats over een periode startend op het moment dat deelname verwacht wordt tot aan het verwachte moment van beëindiging van het recht. Voor de voorziening betreffende seniorenregelingen geldt dat de contante waarde is opgenomen met hantering van een rekenrente van 1,6% (2011: 2,3%) en verwachte toekomstige salarisstijging van 1,0% (2011: 2,0%). Onder de overige voorzieningen is onder andere opgenomen: -
de toekomstige kosten opgenomen voor alle personeelsleden die in aanmerking komen voor een ambtsjubileumuitkering. Uitkeringen in het kader van ambtsjubilea vinden plaats bij het bereiken van een dienstverband van 12,5 jaar, 25 jaar en 40 jaar. De opbouw vindt plaats naar rato van het aantal dienstjaren welke het personeelslid heeft opgebouwd tegen het huidige salaris, rekeninghoudend met een kans op blijvend dienstverband. De voorziening is contant gemaakt, gebruikmakend van een rekenrente van 1,6% (2011: 2,3%) en een verwachte toekomstige salarisstijging van 1,0% (2011: 2,0%).
Langlopende schulden De waardering van langlopende schulden is toegelicht onder het hoofd financiële instrumenten.
De post vooruitontvangen op akteposten bestaat uit bedragen, die per balansdatum ontvangen of gefactureerd zijn en waar tegenover in de toekomst uit te voeren prestaties staan. De aantallen akteposten die de productie van aankomend boekjaar overschrijden, worden verantwoord onder de langlopende schulden. Een aktepost ontstaat indien een recht wordt gevestigd op een gedeeltelijk perceel. Het voor de aktepost verschuldigde recht wordt bij het indienen van de akte gefactureerd. De door het Kadaster te verrichten werkzaamheden dienen op het moment van factureren nog te geschieden.
De onder de langlopende schulden opgenomen overlopende passiva hebben betrekking op verplichtingen betreffende spaardagen en de huurvrije periode huurpanden.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
92 van 124 De post verplichtingen betreffende spaardagen houdt verband met de flexibiliseringsregeling die met ingang van 1 januari 1996 van kracht werd. Deze regeling houdt in dat medewerkers jonger dan 55 jaar gedurende de periode 1996-1999 verplicht waren minimaal 17 ADV-dagen per jaar te sparen. De post is gewaardeerd op de nominale waarde van het uit te betalen bedrag bij vertrek van een personeelslid. Met ingang van het jaar 2001 kan per jaar maximaal 20% worden ontspaard. Met ingang van ultimo 2005 zijn de vrij opneembare spaardagen opgenomen onder de kortlopende schulden. De post huurvrije periode huurpanden heeft betrekking op de contant gemaakte waarde van over 2010 genoten huurvrije periode betreffende een tweetal huurpanden. Het bedrag is contant gemaakt tegen een disconteringsvoet van 1,6%, rekening houdend met een verwachte inflatie van 1,0%. Kortlopende schulden De waardering van crediteuren, financieringsverplichtingen en overige te betalen posten is beschreven onder het hoofd financiële instrumenten. De post vooruitontvangen op akteposten bestaat uit bedragen, die per balansdatum ontvangen of gefactureerd zijn en waar tegenover prestaties staan die in de toekomst moeten worden uitgevoerd. De voorraad akteposten, die wordt afgedaan in 2012 volgens de productieplanning wordt verantwoord onder de kortlopende schulden. Resultaatbepaling Onder netto-omzet wordt verstaan de opbrengst uit levering van goederen en diensten aan derden, onder aftrek van kortingen en dergelijke en onder aftrek van over de omzet geheven belastingen. Tevens bestaat de nettoomzet voor een deel uit inkomsten van budgetgefinancierde activiteiten. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. De post geactiveerde productie voor het eigen bedrijf wordt gevormd door de kosten van zelf ontwikkelde software. Voor verdere toelichting wordt verwezen naar hetgeen onder immateriële vaste activa is opgenomen. Personeelsbeloningen/pensioen Verplichtingen in verband met bijdragen aan pensioenregelingen worden als last in de resultatenrekening opgenomen in de periode waarover de bijdragen zijn verschuldigd. Vennootschapsbelasting Het Kadaster is geen vennootschapsbelasting verschuldigd over het resultaat op zijn activiteiten. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode. Gebruik van schattingen Bij het opstellen van de jaarrekening heeft het Kadaster, overeenkomstig algemeen geldende grondslagen, bepaalde schattingen en veronderstellingen gedaan die medebepalend zijn voor de opgenomen bedragen. De feitelijke resultaten kunnen van deze schattingen afwijken.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
93 van 124 De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
94 van 124
9.5
Toelichting op de balans
in miljoenen euro’s
Activa 1. Immateriële vaste activa Het verloop van de immateriële vaste activa is: Software
Licenties
Totaal
87,4 -77,1
29,8 -18,8
117,2 -95,9
Boekwaarde per 31 december 2011 Mutaties in boekwaarde: Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen desinvesteringen Afschrijvingen
10,3
11,0
21,3
3,1
-3,7
3,8 -4,3 4,3 -3,4
6,9 -4,3 4,3 -7,1
Saldo mutaties
-0,6
0,4
-0,2
9,7
11,4
21,1
90,5 -80,8
29,3 -17,9
119,8 -98,7
Historische kostprijs per 31 december 2011 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2011
Boekwaarde per 31 december 2012 Historische kostprijs per 31 december 2012 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2012
Het Kadaster heeft de beschikking over gegevensbestanden, waaraan geen waardering is toegekend.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
95 van 124
2. Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa is: Bedrijfsgebouwen en –terreinen Aanschafwaarde per 31 december 2011 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2011
Andere vaste bedrijfsmiddelen
Totaal
75,3 -24,8
89,4
164,7
-63,2
-88,0
50,5
26,2
76,7
Investeringen
-
4,4
4,4
Desinvesteringen
-
-6,9
-6,9
Afschrijvingen desinvesteringen
-
6,6
6,6
Afschrijvingen
-2,7
-9,1
-11,8
Saldo mutaties
-2,7
-5,0
-7,7
Boekwaarde per 31 december 2012
47,8
21,2
69,0
75,3 -27,5
86,9
162,2
-65,7
-93,2
Boekwaarde per 31 december 2011 Mutaties in boekwaarde:
Aanschafwaarde per 31 december 2012 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2012
De verzekerde waarde van de materiële vaste activa bedraagt ultimo 2012 voor gebouwen € 78,6 miljoen en voor inventaris € 75,0 miljoen, zijnde totaal € 153,6 miljoen (ultimo 2011 € 142,1 miljoen). In 2012 heeft een schattingswijziging plaatsgevonden op de afschrijvingen voor vervoermiddelen. De afschrijvingstermijn is als gevolg van economische levensduur verlengd van 3 naar 5 jaar. De gehanteerde restwaarde blijft 10%. Deze aanpassing heeft geleid tot een lagere afschrijvingslast ad € 0,9 miljoen in 2012.
3. Financiële vaste activa Onder de financiële vaste activa is een vooruitbetaling op het parkeerrecht in een parkeergarage te Apeldoorn opgenomen. De investering zal in totaal € 3,8 miljoen bedragen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
96 van 124 Vlottende activa 4. Voorraden De specificatie van de post voorraden is: 31 december 2012
31 december 2011
Onderhanden werk akteposten en verificatieposten
1,2
1,1
Gereed product
0,3
0,3
-0,1
-0,2
1,4
1,2
Voorziening incourante voorraad gereed product
Het onderhanden werk akteposten en verificatieposten betreft de kosten van al uitgevoerde deelwerkzaamheden voor akteposten en verificatieposten die nog niet zijn afgerond. De voorraad gereed product betreft de voorraad topografische kaarten. 5. Vorderingen De specificatie van de post debiteuren is:
Gefactureerde diensten Nog te factureren diensten Voorziening voor debiteuren
31 december 2012
31 december 2011
17,6
27,1
7,1
3,9
24,7
31,0
-0,5
-0,6
24,2
30,4
De specificatie van de post overige vorderingen en overlopende activa is: 31 december 2012
31 december 2011
apparatuur
2,0
2,5
Andere vooruitbetalingen
2,7
2,7
Diverse
0,3
0,4
5,0
5,6
Vooruitbetaald op informatieverwerkende
Aangezien de nominale waarde, zoals gehanteerd, de reële waarde benadert, zijn de vorderingen opgenomen tegen nominale waarde.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
97 van 124
6. Liquide middelen De specificatie van de post liquide middelen is: 31 december 2012
31 december 2011
Deposito’s
25,0
48,0
Rekening-courant ministerie van Financiën
24,0
20,6
0,6
1,3
49,6
69,9
Banken
De deposito’s zijn belegd bij het ministerie van financiën en hebben op 31 december 2012 een resterende looptijd die varieert van 1 tot 5 maanden. Het saldo opgenomen onder banken heeft betrekking op de nevenactiviteiten. De liquide middelen staan ter vrije beschikking van het Kadaster. Passiva 7. Eigen vermogen De samenstelling van het eigen vermogen is:
Structurele reserve Conjuncturele reserve Reserve nevenactiviteiten Vermogensoverschot/-tekort Eigen vermogen
31 december 2012
31 december 2011
51,7
56,1
7,4
-
-
-
59,1
56,1
-
-0,4
59,1
55,7
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
98 van 124
Het verloop van het eigen vermogen is: Structurele reserve
Stand per 31 december 2010
58,7
Resultaat 2011
Conjuncturele
Reserve
Vermogens
reserve
neven-
overschot/
activiteiten
tekort
Totaal
-
-
-21,5
37,2
-
-
18,5
18,5
Bij/af: mutaties in reserves
-2,6
-
-
2,6
-
Stand per 31 december 2011
56,1
-
-
-0,4
55,7
Resultaat 2012
-
-
3,4
3,4
Bij/af: mutaties in reserves
-4,4
-
7,4
-
-3,0
-
Stand per 31 december 2012
51,7
7,4
-
-
59,1
Het Kadaster heeft een eigen vermogen dat aan een (krachtens de wet vastgelegd) maximumniveau is gebonden, het zogenoemde normvermogen. Binnen het financiële beleid wordt gestuurd op dit normvermogen. Indien meerjarenprognoses substantiële tekorten of overschotten laten zien, kunnen onder meer de tarieven worden aangepast. Het eigen vermogen is noodzakelijk voor financiering van de aanwezige middelen (structurele reserve) en om risico’s in omzet en kosten te kunnen opvangen (conjuncturele reserve). De hoogte van het eigen vermogen is in belangrijke mate afhankelijk van de ontwikkeling van de vastgoedmarkt. Indien deze ontwikkeling leidt tot tekorten, kan dit worden opgevangen door een tariefsverhoging. De laatste heeft plaatsgevonden in 2009. Maatschappelijke en economische risico’s kunnen tot financiële risico’s leiden. Het Kadaster hanteert een ramingsmodel voor een zo goed mogelijke prognose van de ontwikkelingen. De praktijk wijst echter uit dat omslagmomenten en economische recessies modelmatig slecht te voorspellen zijn.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
99 van 124 In de memorie van toelichting op de Organisatiewet Kadaster is aangegeven dat de structurele reserve éénderde deel van het structurele balanstotaal dient te bedragen. Het structurele balanstotaal bestaat uit de vaste activa en het niveau van de vlottende activa op de middellange termijn (5 jaar). Op 31 december 2012 leidt dit tot een vereiste structurele reserve van € 51,7 miljoen. Door de daling in de vaste activa is het structurele vermogen fors lager dan ultimo 2011. Dit heeft ertoe geleid dat er ultimo 2012 een overschot op het structurele vermogen is ad € 7,4 miljoen. De conjuncturele reserve van het eigen vermogen wordt gevoed in tijden van hoogconjunctuur in de vastgoedmarkt. Tijdens laagconjunctuur wordt uit deze vermogenscomponent geput. In de memorie van toelichting op de Organisatiewet Kadaster staat dat over de maximale hoogte van de conjuncturele component de minister van I&M en het Kadaster periodiek overleg kunnen plegen, bijvoorbeeld voorafgaande aan de goedkeuring van de jaarrekening of het meerjarenbeleidsplan. Op basis van lineaire meerjarenprognoses van omzetten, de aanname betreffende conjuncturele schommelingen en de mate van beïnvloedbaarheid van het kostenniveau is een aantal jaren geleden een conjuncturele reserve berekend van maximaal € 34,0 miljoen. De reserve nevenactiviteiten wordt opgebouwd uit overschotten die uit de nevenactiviteiten worden gegenereerd. De maximale stand van de reserve nevenactiviteiten is gesteld op € 3,6 miljoen. In 2012 is het resultaat op nevenactiviteiten € 1,3 miljoen negatief (in 2011 € 1,3 miljoen negatief), waardoor de reserve nevenactiviteiten ultimo 2012 conform vorig jaar uitgeput blijft.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
100 van 124 8. Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen is: Overige voorzieningen Ingegane
Senioren-
Uitgestelde
Claims uit
wachtgeld-
regelingen
beloningen
rechts-
en werkloos-
betreffende
zaken
heids-
ambtsjubilea
Totaal
verplichting Stand per 31
4,4
9,7
3,3
0,8
18,2
december 2011 Onttrekkingen
-1,8
-5,8
-0,3
-
-7,9
Dotaties
0,5
3,8
0,8
-
5,1
Stand per 31
3,1
7,7
3,8
0,8
15,4
1,3
2,7
0,5
0,8
5,3
Looptijd 1 tot 5 jaar
1,5
5,0
1,6
-
8,1
Looptijd > 5 jaar
0,3
-
1,7
-
2,0
Totaal
3,1
7,7
3,8
0,8
15,4
december 2012 Looptijd < 1 jaar
Onder de ingegane wachtgeld- en werkloosheidsverplichting zijn kosten opgenomen voor toegezegde afvloeiingsregelingen. Er zijn afspraken gemaakt met 30 werknemers, waarvoor een reservering voor afvloeiingskosten is opgenomen van € 1,5 miljoen. In de dotaties is een bedrag begrepen van € 0,3 miljoen (per 31 december 2011 € 0,5 miljoen), zijnde de onder de rentelasten verantwoorde oprenting van de voorzieningen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
101 van 124 9. Langlopende schulden De post vooruitontvangen op akteposten (inclusief verificatieposten) is als volgt opgenomen: Per 31 december 2012 moeten nog circa 55.000 akteposten worden geproduceerd (per 31 december 2011 circa 67.000 posten). Daarnaast moeten nog circa 3.000 verificatieposten worden geproduceerd (per 31 december 2011 circa 1.000 posten). Omgerekend tegen een gemiddeld tarief van € 696 per aktepost (per 31 december 2011 € 711) en € 685 per verificatiepost (per 31 december 2011 € 635), betekent dit een vooruitontvangen bedrag van € 40,3 miljoen (per 31 december 2011 € 48,7 miljoen). Het langlopende deel hiervan bedraagt €16,0 miljoen, het kortlopende gedeelte € 24,3 miljoen. De berekening gaat uit van de productie in aantallen van het komende jaar, bepaald aan de hand van de productieplanning. Als tarief wordt het gemiddelde tarief op de totale voorraad ultimo boekjaar gehanteerd. De onder de langlopende schulden verantwoorde overige schulden bestaat uit: 31 december 2012
31 december 2011
5,5 0,8
5,6 1,0
6,3
6,6
Verplichting inzake einde dienstverband/spaardagen Huurvrije periode huurpanden
De verplichting einde dienstverband/spaardagen bedraagt per 31 december 2012 € 5,5 miljoen en bevat het totaal aan opgebouwde rechten over de periode 1 januari 1996 tot en met 31 december 1999 onder aftrek van de vanaf 2001 opgenomen spaardagen, of de ontspaarde dagen. Over de verplichting is een opslag berekend van 53% (2011: 52%). De verplichting huurvrije periode huurpanden heeft betrekking op de contant gemaakte waarde (€ 0,9 miljoen) van over 2012 genoten huurvrije periode betreffende een tweetal huurpanden. Dit bedrag wordt gedurende de looptijd van de huurcontracten (tot einde 2018) verrekend.
10. Kortlopende schulden De post vooruitontvangen op akteposten (inclusief verificatieposten) is als volgt opgenomen: De werkvoorraad van akteposten is gebaseerd op de werkelijk verwachte productie over 2013 van voorraden die op balansdatum reeds bestonden. Dit betreft circa 32.000 akteposten (verwachte productie 2012 circa 33.000 akteposten). Het gemiddelde tarief van de voorraad akteposten bedraagt € 696. De planning is dat vrijwel de gehele voorraad verificatieposten in 2013 geproduceerd wordt, derhalve wordt de gehele voorraad als kortlopend opgenomen. Het gemiddelde tarief van deze voorraad bedraagt € 685. In totaal bedraagt de vooruitontvangen post € 24,3 miljoen. De rekening-courant ministerie van Financiën is rentedragend en maakt onderdeel uit van het zogenoemde schatkistbankieren. De rente is gebaseerd op EONIA fixing en bedraagt ultimo 2012 0,13%.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
102 van 124 De kredietfaciliteit bedraagt ultimo 2012 € 25 miljoen. Er is in 2012 geen gebruik gemaakt van deze kredietfaciliteit. De specificatie van de overige schulden is: 31 december 2012
31 december 2011
Vooruitgefactureerde bedragen Basisregistratie Topografie
6,8
5,7
Overige vooruitgefactureerde bedragen
4,0 5,1
9,4 22,6
15,9
37,7
Nog te betalen bedragen
De post vooruitgefactureerde bedragen Basisregistratie Topografie betreft een in rekening gebracht voorschot van de door het ministerie van I&M te betalen vergoeding voor werkzaamheden in 2013. In de overige vooruitgefactureerde bedragen is € 2,6 miljoen (2011: € 5,8 miljoen) vooruitontvangen omzet Belastingdienst 2013 opgenomen. De specificatie van de overlopende passiva is:
Vakantiegeld Vakantierechten
31 december 2012
31 december 2011
3,9 15,0
3,9 13,7
18,9
17,6
De opgebouwde verplichtingen betreffende vakantiegeld zijn opgenomen voor de periode 1 juni 2012 tot en met 31 december 2012. De verplichting uit hoofde van vakantierechten bedraagt per 31 december 2012 gemiddeld 41 dagen per personeelslid (per 31 december 2011 gemiddeld 37 dagen per personeelslid). Aangezien de nominale waarde, zoals gehanteerd, de reële waarde benadert, zijn de schulden opgenomen tegen nominale waarde.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
103 van 124 Niet in de balans opgenomen verplichtingen De belangrijkste niet in de balans opgenomen verplichtingen met een materieel financieel belang zijn: Huurverplichtingen
Looptijd < 1 jaar Looptijd 1 tot 5 jaar Looptijd > 5 jaar Totaal
ICT-
Overige
Totaal
verplichtingen
verplichtingen
5,9
10,0
5,6
21,8
20,4
6,7
5,9
34,0
2,9
2,4
-
5,3
29,2
19,1
11,5
61,1
Het Kadaster heeft voor een bedrag van € 0,6 miljoen bankgaranties afgegeven.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
104 van 124
9.6
Toelichting op de winst- en verliesrekening
in miljoenen euro’s
Kostendekkendheid strategische eenheden en nevenactiviteiten Het resultaat 2012 bedraagt € 3,5 miljoen positief en wordt als volgt verdeeld over de wettelijke taken en de nevenactiviteiten: Vastgoed-
Landinrichting
informatie
en gebieds-
Topografie
KLIC
Totaal
Neven-
wettelijk
activiteiten
Totaal
ontwikkeling Som der
192,0
11,3
22,8
12,0
238,1
4,0
242,1
173,0
22,1
24,7
13,9
233,7
5,3
239,0
19,0
-10,8
-1,9
-1,9
4,4
-1,3
3,1
0,3
-
-
-
0,3
-
0,3
bedrijfsuitoefening
19,3
-10,8
-1,9
-1,9
4,7
-1,3
3,4
Resultaat
19,3
-10,8
-1,9
-1,9
4,7
-1,3
3,4
bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Rentebaten en rentelasten Resultaat uit gewone
Het resultaat Vastgoedinformatie bedraagt € 19,3 miljoen positief (2011: € 43,6 miljoen). De verslechtering van de kostendekkendheid komt door het lagere werkaanbod. De grootste omzetstromen akten, hypotheekstukken, vastgoedinformatie, akteposten en splitsingen laten alle een flinke daling zien als gevolg van de vastzittende vastgoedmarkt. De kosten die met deze producten samenhangen blijven per saldo nagenoeg gelijk. Bij Landinrichting en gebiedsontwikkeling is het resultaat € 10,8 miljoen negatief en daarmee € 1,0 miljoen nadeliger dan 2011 (€ 9,8 miljoen negatief). Zowel de omzet als de kosten laten ten opzichte van 2011 een daling zien. De bezuinigingsmaatregelen bij Provincie en Rijk, die reeds eerder zijn ingezet, hebben ook in 2012 een nadelig effect op de omzet laten zien. Het effect van productiviteitsverhoging om de kostendekkendheid te verbeteren die dit jaar is ingezet, heeft tot een margeverbetering geleid. De teruggang
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
105 van 124 in het resultaat kostendekkendheid wordt onder andere veroorzaakt door de kosten van de invoering van de projecten Systeem Herverkaveling Wilg en Verkavelen voor groei. Het resultaat bij Topografie ad € 1,9 miljoen negatief is verbeterd ten opzichte van 2011 (€ 3,5 miljoen negatief). Deze verbetering wordt veroorzaakt door hogere opbrengst dan in 2011 bij gelijkblijvende kosten. De capaciteitskosten zijn verlaagd, onder andere door een efficiencyverbetering binnen Topografie. Bij KLIC is er sprake van een negatief resultaat van € 1,9 miljoen. In 2011 was het resultaat € 10,5 miljoen negatief. Met name de bijzondere last ad € 10 miljoen die in 2011 is opgenomen inzake een door de rechter opgelegde te betalen schadevergoeding leidde tot het negatieve resultaat in 2011. De hoge ICT-kosten gemaakt voor de noodzakelijke doorontwikkeling van het systeem zijn, net als vorig jaar, debet aan het negatieve resultaat. Voorgaande taken vormen samen het totaal aan wettelijke taken waarvan het resultaat in totaal € 4,7 miljoen positief bedraagt (2011: € 19,8 miljoen). Het resultaat van de nevenactiviteiten (internationale consultancy en GBKN dienstverlening) is in 2012 € 1,3 miljoen negatief (2011: € 1,3 miljoen negatief). Het nadelig resultaat wordt veroorzaakt door de GBKN dienstverlening. 11. Netto-omzet De netto-omzet naar taken en activiteiten kan als volgt worden weergegeven: 2012
2011
190,1
215,7
11,3
13,0
22,5
20,8
10,8
11,5
4,0
4,4
238,7
265,4
Rechtszekerheidsproducten (volgens Kadasterwet artikel 108 geheven kadastrale rechten) Door het Rijk aan het Kadaster opgedragen taak betreffende Landinrichting en gebiedsontwikkeling Door het Rijk aan het Kadaster opgedragen taak betreffende Topografie Door het Rijk aan het Kadaster opgedragen taak betreffende Kabels- en Leidingen Informatiecentrum Nevenactiviteiten
De omzet Rechtszekerheidsproducten bedraagt € 190,1 en is met € 25,6 miljoen afgenomen in 2012. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het doorzetten van de daling in omzet akten en hypotheekstukken met €
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
106 van 124 4,8 respectievelijk 8,4 miljoen. Daarnaast is de omzet akteposten met € 5,2 miljoen en de omzet splitsingen met € 3,0 miljoen gedaald. De daling in de omzet wordt veroorzaakt door een forse daling in het aanbod van stukken, als gevolg van de crisis op de vastgoedmarkt. Ook het product Kadaster-on-line laat een forse daling zijn, te weten € 4,9 miljoen. Er is een positieve ontwikkeling doordat in 2012 voor het eerst omzet WOZ is verantwoord ad € 1,2 miljoen. De omzet Landinrichting en gebiedsontwikkeling is gedaald tot 11,3 miljoen in 2012. Dit wordt onder andere verklaard door een daling in de omzet herverkaveling van € 1,6 miljoen. De omzet Topografie laat een stijging van € 1,7 miljoen zien ten opzichte van 2011. Deze stijging is verdeeld over de diverse productgroepen. Het nieuwe product beeldmateriaal zorgt voor een omzet van € 0,6 miljoen in 2012. De omzet Kabels- en Leidingen Informatie Centrum is gedaald met € 0,7 miljoen. Het tarief is per 1 januari 2012 gedaald van € 24,00 naar € 21,50 per melding, hetgeen de daling in de omzet verklaart. De omzet nevenactiviteiten bedraagt € 4,0 miljoen ten opzichte van € 4,4 miljoen in 2011. De afname wordt met name veroorzaakt door een lagere omzet op internationale activiteiten. 12. Bedrijfslasten De kosten van uitbesteed werk en andere externe kosten bedragen over 2012 € 50,5 miljoen (2011: € 51,0 miljoen. In 2012 is circa € 18 miljoen besteed aan ICT projecten, waarvan € 3,1 KLIC, € 3,0 PDOK en € 1,3 VOER betreft. Het totaal van de lonen en salarissen bedraagt over 2012 € 94,8 miljoen (2011: € 96,4 miljoen). Er is een daling van € 1,7 miljoen zichtbaar in de lonen als gevolg van de daling van het aantal medewerkers. De sociale lasten (inclusief pensioenlasten) over 2012 bedragen € 22,9 miljoen (2011: € 20,6 miljoen). De sociale lasten liggen € 1,3 miljoen hoger onder meer door gewijzigde premiepercentages. De pensioenpremies, opgenomen in de sociale lasten, bedragen € 13,5 miljoen (2011: € 12,5 miljoen). De hogere pensioenlast is het gevolg van een stijging in het premiepercentage. De pensioenregeling van de medewerkers van het Kadaster is ondergebracht bij het Pensioenfonds ABP. Deze regeling betreft een toegezegde pensioenregeling. In het geval van een tekort bij het Pensioenfonds ABP heeft het Kadaster echter geen verplichting tot het doen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies. Op grond van RJ 271 wordt de pensioenregeling in de jaarrekening verwerkt als een toegezegde bijdrageregeling. Ten aanzien van eventuele overschotten of tekorten in het Pensioenfonds ABP die van invloed zijn op de in de toekomst door het Kadaster te betalen premies, is op dit moment geen informatie beschikbaar. De dekkingsgraad bedraagt ultimo 2012 96% (2011: 94%).
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
107 van 124
Een overzicht van arbeidsplaatsen in fte’s is als volgt: 31 december 2012
31 december 2011
Aantal arbeidsplaatsen ondersteuning inclusief ICT Services Aantal arbeidsplaatsen primair proces
737
743
1.051
1.111
1.788
1.854
De afschrijvingskosten op immateriële en materiële vaste activa bedragen € 18,7 miljoen en bestaan uit:
Afschrijvingskosten immateriële vaste activa Afschrijvingskosten materiële vaste activa Bijzondere waardevermindering Resultaat verkoop vaste activa
2012
2011
7,1 11,8 -0,2
5,5 13,5 3,0 -0,1
18,7
21,9
De overige bedrijfskosten bedragen € 52,1 miljoen (2011: € 60,0 miljoen). In 2011 zat hierin een bijzondere last ad € 10 miljoen opgenomen inzake een door de rechter opgelegde te betalen schadevergoeding. Onder aftrek hiervan is een stijging van € 2,1 miljoen zichtbaar. Hiervan heeft € 1,3 miljoen betrekking op de stijging in algemene kosten, waarin een stijging van advieskosten en juridische proceskosten zichtbaar is. Dit heeft betrekking op de rechtzaak naar aanleiding van de schadevergoeding en de op handen zijnde sourcing. 13. Rentebaten en rentelasten De rentebaten bedroegen in 2012 € 0,6 miljoen (2011: € 0,6 miljoen) en bestaat uit rente op deposito’s. De rentelasten en soortgelijke kosten bedragen in 2012 € 0,3 miljoen (2011: € 0,7 miljoen). Deze post heeft voornamelijk betrekking op de oprenting van de voorzieningen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
108 van 124 Honoraria accountantsorganisatie In het boekjaar zijn de volgende honoraria van KPMG Accountants N.V. en overige entiteiten binnen het KPMG netwerk ten laste gebracht van het Kadaster, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW, lid 1 en 2: KPMG
x € 1.000 Onderzoek van de jaarrekening Andere controleopdrachten Adviesdiensten op fiscaal
Overig
Overig
KPMG
Accountants
KPMG
Accountants
KPMG
NV
netwerk
Totaal
NV
netwerk
Totaal
2012
2012
2012
2011
2011
2011
170
-
170
179
-
179
27
28
55
21
4
25
-
3
3
-
12
12
55
183
238
51
103
154
252
214
466
251
119
370
terrein Andere niet-controlediensten Totaal
De genoemde bedragen zijn inclusief 19% respectievelijk 21% BTW (21% vanaf oktober 2012). Bezoldiging Raad van Bestuur en Raad van Toezicht De bezoldiging (inclusief sociale lasten en pensioenlasten) van de bestuurders bedraagt over 2012 € 0,7 miljoen (2011: € 0,6 miljoen). De totale bezoldiging (inclusief sociale lasten en pensioenlasten) per individueel lid van de Raad van Bestuur is hierna op grond van artikel 2:383 BW toegelicht. Tevens is hierbij het inkomen weergegeven overeenkomstig de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (hierna WOPT), bestaande uit belastbaar loon en pensioenafdracht. Op grond van deze wet dienen inkomens die boven het gemiddelde inkomen van de ministers liggen (2012: € 194.000) te worden toegelicht. Vanaf 2013 zal de WOPT vervangen worden door de Wet Normering Topinkomens (hierna WNT). De gevolgen hiervan zullen worden opgenomen in de jaarrekening 2013. 2012
Loonkosten * Vertrekvergoeding Kadaster Keuze Pakket Pensioenkosten Overig (voornamelijk sociale lasten)
drs. Th.A.J. Burmanje
G.J.M. Barnasconi
ir. A.P.G. Groothedde
Totaal
184.000
172.000
12.000 28.000
15.000 27.000
138.000 76.000 10.000 20.000
494.000 76.000 37.000 74.000
8.000
8.000
6.000
23.000
232.000
222.000
250.000
704.000
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
109 van 124
2011 drs. Th.A.J. Burmanje
G.J.M. Barnasconi
ir. A.P.G. Groothedde
Totaal
189.000 25.000
177.000 24.000
180.000 24.000
546.000 73.000
7.000
7.000
7.000
21.000
221.000
208.000
211.000
640.000
Loonkosten * Kadaster Keuze Pakket Pensioenkosten Overig (voornamelijk sociale lasten)
*: inclusief: - vakantiegeld - eindejaarsuitkering - gratificatie De bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur is vastgesteld op basis van bestaande beloningsregelingen van het Kadaster. In oktober 2012 heeft de heer Groothedde het Kadaster verlaten. Zijn vertrek is niet opgevuld met een andere bestuurder. In de beloning van de heer Groothedde is € 76.000 opgenomen voor een vertrekvergoeding en verrekening van verlofdagen. Het loon van de leden van de Raad van Bestuur inclusief gratificatie is gedaald ten opzichte van 2011 met circa 2,5%. De leden van de Raad van Bestuur hebben in 2012 gebruik gemaakt van het Kadaster Keuze Pakket en hebben verlofuren laten uitbetalen voor een bedrag van € 11.000, € 15.000 respectievelijk € 10.000. Het bedrag van de bezoldiging Raad van Bestuur is exclusief een bedrag van circa € 20.000 inzake crisisheffing wat in 2013 afgedragen zal worden.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
110 van 124 De bezoldiging van de leden van de Raad van Toezicht bedraagt over 2012 € 0,1 miljoen (2011: € 0,1 miljoen). Apeldoorn, 6 maart 2013
Apeldoorn, 6 maart 2013
Raad van Bestuur
Raad van Toezicht
drs. Th.A.J. Burmanje
Sybilla M. Dekker
G.J.M. Barnasconi
prof. mr. F.B.J. Grapperhaus R. Icke RA G. Ensing drs. C.M. Wortmann-Kool (lid sinds 1 maart 2013)
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
111 van 124
10
Overige gegevens
10.1
Regeling voor bestemming van het resultaat
In hoofdstuk 7 van de memorie van toelichting van de Organisatiewet Kadaster is aangegeven dat het beleid erop is gericht de integrale bedrijfseconomische kosten van de wettelijke taken te dekken door de opbrengsten. Dit begrip van kostendekkendheid omvat de dekking van de middelen die nodig zijn voor de aanpassing van de structurele reserve en de mutaties in de conjuncturele reserve. Een en ander betekent dat de tarieven worden bijgestuurd op basis van de kostendekkendheid en de noodzakelijk geachte standen van de structurele en conjuncturele reserves. Overschotten op nevenactiviteiten worden tot maximaal € 3,6 miljoen gereserveerd voor de financiering van deze activiteiten en als buffer voor eventuele tegenvallers. In overeenstemming met de Organisatiewet Kadaster wordt het resultaat over 2012 toegevoegd aan het eigen vermogen.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
112 van 124
10.2
Controleverklaring
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
113 van 124
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
114 van 124
Bijlagen
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
115 van 124
Overzicht realisatie MBP-doelstellingen Onderwerp
Doelstelling 2012
Resultaat 2012
Para-
Doorkijk 2013
graaf Ketenintegratie
Toename aantal
Verdrievoudiging van aantal
Inschrijving Kadaster
inschrijvingen via KIK
inschrijving via KIK, eind
5.1.1
Inschrijven via KIK wordt bevorderd, o.a. door een
2012 9,2%
lager tarief voor KIK-akten dan voor niet-KIK-akten.
Positivering stelsel
Bevorderen inschrijving
registergoederenrecht eigendomsoverdracht als gevolg van verjaring en
Onderzoek heeft uitgewezen
5.1.1
Andere mogelijkheden tot
dat kosten niet tegen baten
vergroten juridische
opwegen.
betrouwbaarheid worden onderzocht, zoals
erfopvolging
raadplegen andere (overheids)bronnen Grensoverschrijdende Bevorderen buitenlandse
Dienstverlening uitgebreid;
transacties
onroerend goedtransacties
ook hypotheekakten.
landen: Nederland-
door Nederlandse
Subsidie verkregen voor
Portugal en Groot
5.1.1
Uitbreiding naar meer
notarissen
vervolgproject
Vernieuwing
Substantiële groei van het
T.o.v. 2011 verdrievoudiging
perceelvorming
aantal perceelsplitsingen op van aantal nieuw gevormde
automatische verwerking
basis van voorlopige
percelen. Een derde van
voorlopige grenzen in
grenzen
doelgroep opgeleid.
kadastrale kaart.
Brittannië-Spanje 5.1.1
Systeemaanpassing voor
Wetswijziging om oude methode met deelpercelen te stoppen. Koppelen
Structurele koppeling van
basisregistraties
de Basisregistratie Kadaster niet gerealiseerd. Vooralsnog aan de BAG
Structurele koppeling nog
5.1.1
Realiseren structurele, automatische koppeling.
maandelijks een vergelijking BRK-BAG uitgevoerd.
3D-Kadaster
Aanpassing regelgeving
De regelgeving is nog niet
m.b.t. 3D-tekeningen t.b.v.
aangepast
5.1.1
Voorstel aan IenM doen tot aanpassen regelgeving
kadastrale registratie Kleinschalige
Onderzoek naar de inzet
Het onderzoek is afgerond.
topografie
van automatische
Het systeem is productierijp.
generalisatie t.b.v. de productie van kleinschalige topografische producten
5.1.2
Start productie TOP50NL via automatische generalisatie.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
116 van 124 Onderwerp
Doelstelling 2012
Resultaat 2012
Para-
Doorkijk 2013
graaf Beeldmateriaal
5.1.2
Levering van de beelden
Realiseren centrale
De aanbesteding is op een
aanbesteding t.b.v. gehele
bescheidenere schaal
aan de deelnemende
overheid
gerealiseerd: beperkt tot
partijen.
luchtfoto’s en zonder deelname van gemeenten. Euro Regional Map Herverkaveling
Open data
Vervullen rol van regionale
Deze rol heeft het Kadaster
coördinator Groep A
vervuld
5.1.2
Voortzetting coördinatorrol
Toepassen herverkaveling
Onder de naam Verkavelen
zonder
voor Groei samen met DLG
5.1.4
Uitbreiding voorzien naar Gelderland en Noord-
inrichtingsmaatregelen
en LTO toegepast, met name
Brabant
(WILG)
in Drenthe en Overijssel
Invoeren van bepaalde
BRT en deel van BAG sinds
vormen van gratis
2012 kosteloos verstrekt.
5.2.4
RD-coördinaten, provincie- en
informatieverstrekking
gemeentegrenzen kosteloos verstrekt. Onderzoek naar open data BRK
BGT
GBKN
In beheer nemen landelijke
Kadaster aangewezen als
voorziening BGT
registratiehouder BGT
landelijke voorziening
Aanpassing informatiemodel
BGT.
voorbereid.
Vaststelling wet BGT.
5.2.3
In beheer nemen
Realiseren van een
Er zijn voorbereidingen
vloeiende overgang van
getroffen voor de opheffing
GBKN overgaat in de
GBKN-dienstverlening naar
van regionale GBKN-
BGT is o.a. afhankelijk
BGT-beheer
stichtingen en geïntegreerde
van de totstandkoming
aanbesteding van BGT-
van de wetgeving BGT.
5.2.3
Het tempo waarin de
activiteiten KLIC
Implementeren vernieuwd,
Het nieuwe systeem KLIC
5.2.3
Anticiperen op
stabieler systeem t.b.v.
5.0 is in 2012 in gebruik
implementatie INSPIRE-
KLIC
genomen
richtlijn t.a.v. kabels en
Vormgeven Shared Service
Gekozen is voor een
Organisatie geo-informatie
kleinschaligere aanpak met
gezamenlijk aangepakt
alleen Rijkswaterstaat en
zijn, zullen leiden tot
Kadaster
ideeën over de
leidingen. SSO-geo
5.2.4
De concrete cases die
voortzetting van de samenwerking op geodatagebied.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
117 van 124 Onderwerp
Doelstelling 2012
Resultaat 2012
Para-
Doorkijk 2013
graaf PDOK
5.2.4
Bestuurlijke grenzen, RD-
Ontsluiten BRK, BRT en
De BRK wordt niet ontsloten
geo-LV’s via PDOK
via PDOK. Wel ontsloten
coördinaten en de
worden de BRT, een deel
kadastrale kaart zullen in
van de BAG en het
2013 via PDOK geleverd
gezamenlijk ingekochte
worden. Mogelijk ook de
beeldmateriaal.
BRK, RO-online en de BGT.
INSPIRE
In PDOK realiseren van de
Alle aan het Kadaster
5.2.4
INSPIRE-verplichtingen van toegewezen INSPIREhet Kadaster en de andere
thema’s uit Annex I en II
PDOK-partners
m.u.v. kadastrale percelen
Ook het INSPIRE-thema kadastrale percelen ontsluiten via PDOK.
worden via PDOK ontsloten Klant
‘Klant centraal’ wordt
Operationele doelstellingen
geoperationaliseerd
t.a.v. klant en markt zijn
van een klantgerichte
opnieuw geformuleerd.
cultuur.
6.1
Doorgaan met het creëren
Per marktsegment zijn klantpanels, klantteams, accountmanagement en marktbewerkingsteams ingericht. Innovatie
Voor vast te stellen thema’s
Binnen het programma
5.4.1
gericht innovatie bevorderen Columbus zijn twee
Doorgaan met het Columbusprogramma.
challenges afgerond Kennis
Inventariseren kennisvelden De aanwezige en benodigde
7.2
De grootste primaire
in relatie tot beleidsdoelen
kennis in vijf afdelingen, bij
processen betrekken bij
MBP
elkaar 20% van personeel, is
het kennisprogramma.
geïnventariseerd. Klantregiepunt t.b.v.
Vergroting bekendheid
Er zijn doelen voor eind 2013 5.3.1
Voor eind 2013
maatwerk en advies
propositie t.a.v. maatwerk
geformuleerd. Er is
geformuleerde doelen
en adviesdiensten, stijging
voortgang, die echter niet
bereiken.
aantal klanten en verhogen
tussentijds is gemeten.
klanttevredenheid
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
118 van 124 Onderwerp
Doelstelling 2012
Resultaat 2012
Para-
Doorkijk 2013
graaf Personeel
7.2
Definitieve invoering
Definitieve implementatie
Nog geen definitieve
Kadaster
implementatie van KANS
KANS
Arbeidsvoorwaarden
i.v.m. nog lopend onderzoek
Voortzetting Kadaster in
Nieuwe Stijl
naar juridische
Verbinding.
Afronding traject Live voor
consequenties.
medewerkers
Traject Kadaster in
Introductie Kadaster Keuze
Verbinding (Live voor
Pakket (KKP)
medewerkers) is gestart. KKP is geïmplementeerd
ICT
Inrichten regie-organisatie
De regie-organisatie is
t.b.v. uitbestede ICT-
ingericht.
over outsourcing
werkzaamheden
Het traject outsourcing
rekencentrum.
Professionaliseren van de
rekencentrum heeft nog niet
ICT-dienstverlening
tot definitieve besluitvorming geleid.
7.3
Definitieve besluitvorming
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
119 van 124
Personalia ‘Open’ is een belangrijke kernwaarde van het Kadaster. Als lid van de Handvestgroep Publiek Verantwoorden onderschrijft het Kadaster de Code Goed Bestuur voor uitvoeringsorganisaties. Vanuit deze achtergrond vindt het Kadaster het belangrijk om inzicht te geven in de maatschappelijke nevenfuncties van de leden Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. Raad van Bestuur De leden van de Raad van Bestuur zijn benoemd voor onbepaalde tijd. Mevrouw drs. Th. A.J. Burmanje, geboren 1954 Benoemd per 1 mei 2004 Hoofdfunctie: voorzitter Raad van Bestuur Nevenfuncties: - Voorzitter Raad van Toezicht Canisius Wilhelmina Ziekenhuis - Lid Raad van Commissarissen Sligro Foodgroup Nederland BV - Lid Raad van Commissarissen ARN BV - Lid Raad van Toezicht Deltares - Lid Raad van Toezicht ROC Aventus De heer G.J.M. Barnasconi, geboren 1957 Benoemd per 1 mei 2004 Hoofdfunctie: lid Raad van Bestuur Nevenfuncties: - Voorzitter Stichting Arbeidsmarkt Geo - Lid nationaal bestuur De Zonnebloem - Treasurer EuroGeographics - Bestuurslid UNU School of Land Administration Studies
De heer ir. A.P.G. Groothedde, geboren 1964 Benoemd per 1 mei 2004, ontslag genomen per 1 oktober 2012 Hoofdfunctie: lid Raad van Bestuur Nevenfuncties: - Lid College Standaardisatie - Lid Raad van Advies MBA Windesheim - Lid Creative Board (Raad van Advies) Executive Master in Information Management - Lid Raad van Commissarissen Dimpact
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
120 van 124
Raad van Toezicht De leden van de Raad van Toezicht worden benoemd voor een periode van ten hoogste vier jaar. Zij kunnen eenmaal worden herbenoemd. Mevrouw Sybilla M. Dekker, geboren 1942 Eerste benoemingstermijn 1 juli 2009 - 1 juli 2013 Voorzitter Raad van Toezicht Andere functies zijn: · Lid Raad van Commissarissen Bank Nederlandse Gemeenten N.V. (BNG) te Den Haag · Lid Raad van Commissarissen RoyalHaskoningDHV Holding B.V. (Ingenieurs- en Adviesbureau) te Amersfoort · Voorzitter Strategische Adviesraad TNO Bouw en Ondergrond · Lid College financieel toezicht - Curaçao, Sint Maarten en BES · Voorzitter Taskforce en Stichting Talent naar de Top · Voorzitter Tafel van Borging, Maasvlakte II · Voorzitter Raad van Toezicht Programma Stichting Kennis voor Klimaat · Voorzitter Raad van Toezicht Diabetesfonds Nederland te Amersfoort
De heer R. Icke RA, geboren 1957 Eerste benoemingstermijn 1 mei 2010 - 1 mei 2014 Andere functies zijn: -
Lid Raad van Commissarissen Heijmans N.V., voorzitter auditcommissie
-
Lid Raad van Commissarissen Kas Bank N.V., voorzitter auditcommissie, lid remuneratiecommissie
-
Voorzitter Raad van Commissarissen DPA Group N.V.
-
Lid Raad van Commissarissen Kinderopvang Nederland B.V.
-
Lid Raad van Commissarissen VvAA Groep B.V., lid remuneratiecommissie
-
Voorzitter Investeringscommissie Project Holland Fonds
-
Lid Raad van Commissarissen Gropeco B.V.
-
Voorzitter Raad van Commissarissen Ormit Holding B.V.
-
Voorzitter Raad van Commissarissen Orizon GmbH
-
Bestuurslid Stichting Administratiekantoor V.O.Zee
De heer prof. mr. F.B.J. Grapperhaus, geboren 1959 Eerste benoemingstermijn 1 mei 2006 - 1 mei 2010 Tweede benoemingstermijn 1 mei 2010 - 1 mei 2014 Hoofdfunctie: Advocaatpartner bij Allen & Overy
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
121 van 124
Verdere nevenfuncties zijn: · Kroonlid Sociaal Economische Raad · Hoogleraar (Europees) Arbeidsrecht Universiteit Maastricht · Redacteur diverse juridisch-wetenschappelijke tijdschriften · Voorzitter Monitoring Commissie Verzekeraars · Lid Beroepscommissie licentiezaken KNVB · Voorzitter Wetenschapscommissie ZonMw (samenwerkingsinstituut vier ministeries) · Bestuurslid Concertgebouwfonds
De heer G. Ensing, geboren 1954 Eerste benoemingstermijn 1 september 2011 - 1 september 2015 Hoofdfunctie: Zelfstandig adviseur
Mevrouw drs. C.M. Wortmann-Kool, geboren 1959 Eerste benoemingstermijn 1 maart 2013 - 1 maart 2017 Hoofdfunctie: Lid Europees Parlement voor het CDA/EVP en vice-voorzitter EVP-fractie Nevenfuncties zijn: - Vice-voorzitter Europese Volkspartij (EVP-partij) - Lid Raad van Commissarissen Mercedes-Benz Nederland - Lid jury Prix Veuve Clicquot zakenvrouw van het jaarprijs
In 2012 is afgetreden: Mevrouw J.A. Tammenoms Bakker MA, geboren 1953 Eerste benoemingstermijn 1 juni 2008 - 1 juni 2012 Andere functies zijn: -
Lid Raad van Commissarissen Tesco Plc, lid remuneratiecommissie
-
Lid Raad van Commissarissen Vivendi SA, lid remuneratie en strategie commissies
-
Lid Governing Council, Van Leer Group Foundation
-
Lid Raad van Advies Rotterdam School of Management
Onafhankelijkheid Naar het oordeel van de Raad van Toezicht is door alle leden voldaan aan het onafhankelijkheidsvereiste.
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
122 van 124 Directeuren Situatie op 31 december 2012. Per 1 januari 2013 zijn de directeursfuncties gewijzigd als gevolg van de invoering van de nieuwe topstructuur. Hierdoor zijn niet alle directeuren meer in dezelfde positie. Directeur Financiën, Planning en Control Mevr. drs. J.M. Ester Directeur GEO Dhr. mr. P. Hoogwerf MBA Directeur Rechtszekerheid Dhr. mr. F.L.V.P.L. Tierolff Directeur Services Dhr. ir. T. Dijkstra Directeur Strategie & Beleid a.i. Dhr. dr. ir. M.A. Salzmann
Gebruikersraad Samenstelling Gebruikersraad per 31 december 2012: Dhr. drs. N.W. Stolwijk (consumenten) Mw. J. Eugster-van Bergeijk (gemeenten), nieuw in 2012 Mw. mr. J. Storm (notariaat) Dhr. ir. H.H.G. Dijk (waterschappen), nieuw in 2012 Dhr. V.M.F. van der Werff (ministerie van Infrastructuur en Milieu), nieuw in 2012 Dhr. ir. J.C.F.M. Peters (netbeheerders), nieuw in 2012 Dhr. ir. W.C. Dekker (ministerie van Veiligheid en Justitie) Mw. drs. A. van Ulden (verstrekkers van hypotheken) Dhr. ing. J. Bijker (grondroerders) Dhr. R. Bier (ministerie van Defensie), vanaf 1 september 2012 Dhr. drs. ing. M.F. Herbold (Geo-bedrijfsleven) Dhr. ir. A.B.M. Vogels (provincies) Dhr. L. Renkema (makelaardij) Dhr. ir. H. van 't Land treedt op als onafhankelijk voorzitter van de Gebruikersraad. Hij is geen lid van de Gebruikersraad.
Ondernemingsraad Voorzitter dhr. H.J. Mennegat
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
123 van 124
Afkortingenlijst 3D
driedimensionaal
KMS
kwaliteitsmanagementsysteem
AGRS
Actief GNSS Referentie Systeem
KOL
Kadaster-on-line
AHN
Actueel Hoogtebestand Nederland
LINE
Land Information for Europe
BAG
Basisregistraties Adressen en Gebouwen
LSV
Landelijke Samenwerkingsverband GBKN
BAO
Bronhouders- en Afnemersoverleg
LTO
Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland
BES
Bonaire, Sint-Eustatius en Saba
LV
landelijke voorziening
BGT
Basisregistratie Grootschalige Topografie
MBP
Meerjarenbeleidsplan
BRK
Basisregistratie Kadaster
MD
management development
BRT
Basisregistratie Topografie
MGCP
Multinational Geospatial Co-production
CROBECO
Cross Border Electronic Conveyance
DGKL
Dienst Geografie Koninklijke Landmacht
ELRA
European Land Registry Association
EU
Europese Unie
MVO
maatschappelijk verantwoord ondernemen
EULIS
European Land Information Service
NAP
Normaal Amsterdams Peil
EVD
Program MIRT
Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport
NL EVD International (onderdeel van
NETPOS
Netherlands Positioning Service
Agentschap NL)
OR
Ondernemingsraad
FIG
Fédération Internationale des Géomètres
PDOK
Publieke Dienstverlening Op de Kaart
GBA
Gemeentelijke Basis Administratie
RD
coördinatenstelsel van de
GBKN
Grootschalige Basiskaart Nederland
GGIM
United Nations initiative on Global
Rijksdriehoeksmeting RO-online
Geospatial Information Management
landelijke voorziening voor ruimtelijke plannen
GIS
geografisch informatiesysteem
RvB
Raad van Bestuur
GLONASS
Global Navigation Satellite System
RvT
Raad van Toezicht
GNSS
Global Navigation Satellite System
TOP10NL
Topografisch basisbestand 1:10.000
GPS
Global Positioning System
IenM
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
IMGeo
Informatiemodel geografie
INSPIRE
Infrastructure for Spatial Information in
WILG
Wet Inrichting Landelijk Gebied
Europe
WION
Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse
ISO
(onderdeel van de BRT) VOER
Rechtenregistratie
International Organization for Standardization
Vernieuwing Objecten- en
Netwerken WKPB
Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke
KCC
Klantcontactcenter
Beperkingen
KIK
Ketenintegratie Inschrijving Kadaster
WOZ
Waardering Onroerende Zaken
KLIC
Kabels en Leidingen Informatie Centrum
ZBO
Zelfstandig Bestuursorgaan
Datum
6 maart 2013 Titel
Doorgaan in een nieuwe werkelijkheid Versie
Vastgesteld Blad
124 van 124
Contactinformatie Het Klantcontactcenter van het Kadaster is bereikbaar op werkdagen van 9:00 uur tot 17:00 uur via 088 183 22 00. Informatie over bezoek- en postadressen van Kadasterlocaties is te vinden op www.kadaster.nl. Op www.kadaster.nl/jaarverslag kunt u de webversie van het jaarverslag bekijken en dit wettelijke jaarverslag als PDF-document downloaden. Ook kunt u ons daar laten weten wat u van onze verslaglegging vindt. Op www.kadaster.nl/meerjarenbeleidsplan vindt u het actuele Meerjarenbeleidsplan.