Domein Verbanden. Reken-wiskundemethode voor het primair onderwijs. Katern 1F

Domein Verbanden

Reken-wiskundemethode voor het primair onderwijs

Katern 1F

Domein Verbanden

1

A. Notatie, taal en betekenis – Analyseren en interpreteren van informatie uit tabellen, grafische voorstellingen en beschrijvingen – Veel voorkomende diagrammen en grafieken

1-Fundament

Toelichting en voorbeelden bij 1-Fundament

Toetsen 1-Fundament

Toelichting en voorbeelden bij 1-Streef

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

– Informatie uit veel voorkomende tabellen aflezen zoals dienstregeling, lesrooster

Weten dat je gegevens uit een tabel zoals een dienstregeling van bus of trein, of een lesrooster kunt aflezen. En kunnen aflezen uit tabellen van eenvoudige, voor kinderen betekenisvolle gegevens. X Hier zie je een lesrooster uit de brugklas. Kun je in dit rooster zien of de kinderen op maandag Engels hebben? Wat kun je nog meer aflezen?

Toetsschrift 5, blok 2 Toets Maatschrift 5, blok 4 Toetsschrift 5, blok 6 Toetsschrift 6, blok 1 Toets Maatschrift 6, blok 1 Toetsschrift 7, blok 2 Toets Maatschrift 7, blok 2

Weten dat je gegevens uit een tabel zoals een dienstregeling van bus of trein, of een lesrooster kunt aflezen. Kunnen aflezen van gegevens uit complexere tabellen, ook waarin meer gegevens gecombineerd worden.

Leerlingenboek 5, blok 6

C

1

Groep 5 van de Boslandschool.

aa

b

Hoeveel uur zitten de kinderen van groep 5 op woensdag op school? 4 uur b Hoelang zitten ze op maandagmorgen op school? 3 uur en 30 minuten c Hoeveel uur hebben ze op de hele vrijdag les? 5 uur en 30 minuten d Hoeveel uur per week zitten ze op school? 26 uur


C

1

Hoeveel oud papier? week 1 2 3 4 5 6 7 8

kg 17 12 23 14 15 28 11 16

Jeroen spaart oud papier voor de voetbalclub. Elke week brengt hij papier naar het clubhuis.

b

aa

In welke 2 weken spaarde Jeroen samen het meeste papier? En hoeveel? 3 en 6 (51 kg) b Hoeveel kilogram spaarde hij in week 1 tot en met 4? 66 kg c Hoeveel kilogram spaarde hij in week 5 tot en met 8? 70 kg d In welke 4 weken haalde hij het meest op? Hoeveel was dat? Week 6, 3, 1 en 8, 84 kg.

Domein Verbanden

2


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

X Kijk eens naar deze lijst. Wat kun je allemaal aflezen aan informatie? X Hoeveel moet jij betalen als je een dagje naar ponypark LOOWOUDE wilt? X Kun je zien tot hoe laat het ponypark open is? Leerlingenboek 5, blok 6

C

1

Hoeveel kost de vakantie? Lex gaat met zijn ouders van 3 tot 6 augustus naar het ponypark. Lex rijdt daar 9 uur paard. Samen bespreken. Tarieven 2 persoonskamer(+ douche en wc) volwassenen (per persoon) € 34 kinderen tot 14 jaar (per kind) € 29 2 persoonskamer met balkon(+ douche en wc) volwassenen (per persoon) € 37 kinderen tot 14 jaar (per kind) € 33 Appartementen appartement A (4 bedden) € 89 appartement B (4 bedden + balkon) € 99 appartement C (5 bedden) € 104 Ponyrijden € 9 per uur


C

4

Hoeveel moeten ze betalen? Parkeertarieven 2 uur of minder € 2 Langer dan 2 uur € 3,50 Langer dan 3 uur € 4,50 Langer dan 4 uur € 6 5 uur of meer €8 (dagkaart) Openingstijden 8.00 − 18.00

a a Isis In:

b Joost In:

b c Robin In:

Uit:

Uit:

Uit:

2

4,50 ,

3,50 ,

Domein Verbanden

3


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Werkschrift 6, blok 4

C

1

Vul de nieuwe tijden in.

aa Utrecht CS

Wegens werkzaamheden op het traject Utrecht Driebergen-Zeist hebben alle treinen tussen Utrecht en Arnhem 20 minuten vertraging.

V 12.05

ab

c

d

be

bf

12.35

13.04

13.34

13.58

14.28

Driebergen-Zeist

12.15

12.45

13.13

13.43

14.07

14.37

Ede-Wageningen

12.35

13.05

13.33

14.03

14.27

14.57

Arnhem

A 12.45

13.15

13.42

14.12

14.36

15.06

Utrecht CS

V 12.25

aa

ab

c

d

be

bf

12.55

13.24

13.54

14.18

14.48

Driebergen-Zeist

12.35

13.05

13.33

14.03

14.27

14.57

Ede-Wageningen

12.55

13.25

13.53

14.23

14.47

15.17

A 13.05

13.35

14.02

14.32

14.56

15.26

Arnhem Maatschrift 6, blok 4

C

1

Vul de nieuwe vertrektijden in. Wegens werkzaamheden op het traject UtrechtDriebergen-Zeist hebben alle treinen tussen Utrecht en Arnhem 20 minuten vertraging. vertrektijden station

oud

nieuw

oud

nieuw

oud

nieuw

V 12.00

12.20

12.30

12.50

13.00

13.20

Driebergen-Zeist

12.15

12.35

12.44

13.04

13.15

13.35

Ede-Wageningen

12.35

12.55

13.05

13.25

13.35

13.55

A 12.45

13.05

13.14

13.34

13.45

14.05

Utrecht CS

Arnhem

Domein Verbanden

4


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben


7 CD

Help mevrouw Chong. Ze moet om 10 uur ’s avonds in Nijmegen zijn. 2EISADVIES 6AN¬$EN¬(ELDER¬NAAR¬.IJMEGEN ZONDAG¬¬JANUARI¬ ¬VERTREK¬¬UUR

6ERTREK¬TREIN¬ !ANKOMST¬TREIN¬

¬ ¬

¬ ¬

¬ ¬

¬ ¬

¬ ¬

2EISTIJD¬TREIN¬¬ /VERSTAPPEN¬¬

¬ ¬

¬¬ ¬¬

¬¬ ¬¬

¬¬ ¬

¬¬ ¬¬

¬

aa

Hoe laat vertrekken de treinen die voor 10 uur ’s avonds in Nijmegen zijn? 18.27 en 18.57 Hoe laat is het op de klok? Schrijf ook de digitale tijd op. 5 voor half 7/18.25 uur c Kan mevrouw Chong in Den Helder nog een kop koffie drinken? Welke trein neemt ze dan? Ja, ze neemt dan de trein van 18.57. d Om de hoeveel tijd vertrekt er een trein? Ieder halfuur.

ab b


C

4

Hoe druk is het in het museum? Bezoekersaantallen in het Mondriaanmuseum: aantal bezoekers maandag

67

dinsdag

91

woensdag

135

donderdag

341

vrijdag

176

zaterdag

483

zondag

555

Hoeveel bezoekers kwamen er meer of minder dan de dag daarvoor? Begin met: dinsdag 24 … meer dan maandag woensdag 44 … meer dan dinsdag, enzovoort. donderdag 206 meer; vrijdag 165 minder; zaterdag 307 meer; zondag 72 meer

Domein Verbanden

5


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben


5 CD

Vertrek 12:10 ▶Aankomst 14:34

Reken met treintijden.

Tijd

aa b

b c d e

12:10

Station/Halte Amersfoort

Spoor 6

12:29 12:38

Utrecht Centraal Utrecht Centraal

8b 15

13:06

Hertogenbosch ('s)

13:28 13:47

Eindhoven Weert

14:02 14:18

Roermond Sittard

14:34

Maastricht

2

Intercity Intercity

Hoelang duurt de treinreis van Amersfoort naar Utrecht? 19 minuten Hoeveel tijd heb je om in Utrecht over te stappen op de trein naar Maastricht? 9 minuten Hoeveel tijd reis je tussen 2 opeenvolgende stations? U – DB 28 min.; DB – E 22 min.; E – W 19 min.; Hoelang duurt de hele reis van Amersfoort naar Maastricht? 2 u en 24 min. W – R 15 min.; R – S 16 min.; Een half uur later gaat er weer een trein naar Utrecht en dan naar Maastricht. Schrijf alle vertrektijden op. 12.40; 12.59; 13.08; 13.36; 13.58; 14.17; 14.32; 14.48; 15.04 S – M 16 min.

Maatschrift 7, blok 6

C

Reisdetails

Hoe oud zijn ze? Vul de tabel in. naam

geboren

het is nu

Daniël

1945

2010

leeftijd 65 jaar

Evelien

1949

2010

61 jaar

Manja

1974

2011

37 jaar

Jesse

1986

2011

25 jaar

Domein Verbanden

6


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben


C

1

Reken met temperaturen. Dit zijn de gemiddelde temperaturen per dag in 1 week: a Hoeveel graden temperatuurverschil was er maandag 8 ºC tussen de warmste en de koudste dag die week? 6 ºC dinsdag 10 ºC woensdag 9 ºC b Wat was de gemiddelde temperatuur die week? 7 ºC 9 ºC donderdag 7 ºC c In welk seizoen zou deze week kunnen vallen? lente of herfst vrijdag 5 ºC d De week daarna was de gemiddelde zaterdag 6 ºC 9 ºC zondag 4 ºC weektemperatuur precies 8 ºC. Maak zelf een tabel met temperaturen van maandag tot en 9 ºC met zondag. Meer antwoorden.

a

b


5 CD

Hoeveel inwoners? Hoeveel mensen wonen er in elke provincie aantal inwoners x 1000 provincie? Overijssel 1058 b Rond de getallen bij vraag a af op hele Gelderland 1886 honderdduizendtallen. Utrecht 1079 c In Zuid-Holland wonen veel meer mensen Noord-Holland 2475 dan in Utrecht. Hoeveel keer zoveel Zuid-Holland 3345 mensen? 3 keer zoveel. d Ligt het aantal inwoners van Gelderland onder of boven het gemiddelde van deze 5 a 1 058 000 − 1 886 000 − 1 079 000 − 2 475 000 − 3 345 000. provincies? b 1 100 000 − 1 900 9 000 − 1 100 10 000 − 2 500 000 − 3 300 000.

aa

b


C

b

a

Vliegreis naar Tokio. 11:35 Vertrek Amsterdam (AMS) Aankomst Tokio (NRT) 08:55 + 1 dag

zo 31 aug Duur: 14 uur 20 min.

Finnair 842 / 73 Overstappen in Helsinki (HEL)

13:20 Tokio ((NRT)) Aankomst Amsterdam (AMS) 22:15

do 18 sept p Duur: 15 uur 55 min.

British Airways y 8 / 444 Overstappen in Londen (LHR)

De heenreis naar Tokio duurt korter dan de terugreis naar Amsterdam. Hoeveel korter? 1 uur en 35 minu b Hoe laat is het in Nederland bij aankomst in Tokio? 01.55 u. c Hoe laat is het in Tokio bij aankomst in Nederland? 05.15 u. Hoeveel uur is het in Tokio vroeger dan in Nederland? 7 uur.

Domein Verbanden

7


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Functioneel gebruiken




– Eenvoudige globale grafieken en diagrammen (beschrijving van een situatie) lezen en interpreteren

Eenvoudige globale grafieken en diagrammen (beschrijving van een situatie) lezen, interpreteren en hierbij vragen kunnen beantwoorden X Kijk in de staafgrafiek. – Hoeveel bezoekers waren er op vrijdag? – Op welke dag waren de meeste bezoekers?

Toetsschrift 6, blok 5 Toets Maatschrift 6, blok 5 Toets Maatschrift 7, blok 1 Toets Maatschrift 7, blok 6

Grafieken en diagrammen (beschrijving van een situatie) lezen, interpreteren en hierbij vragen kunnen beantwoorden.


C

1

zwart geel groen

Welke kleur is favoriet? Geel De leerlingen van groep 5 van de school De regenboog kiezen de mooiste kleuren voor auto’s.

blauw wit rood

zwart geel groen blauw wit rood 0

2

4

6

8

10

Domein Verbanden

8


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament







C

2

Vul in. Aantal leerlingen per groep van Basisschool Noord. 16 14 12 10 8 6 4 2 0

aa

jongens meisjes

3 4 5 De groep met de meeste jongens is groep De groep met de minste meisjes is groep

b De grootste groep is groep De kleinste groep is groep

. .

. .

c In alle groepen samen zitten

meisjes.

In alle groepen samen zitten

jongens.

bd

6

Hoeveel leerlingen tellen de groepen 5 en 6 meer dan de groepen 3 en 4? leerlingen

Domein Verbanden

9


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament







C

De weersverwachting. vrijdag

zaterdag

zondag

kans op zon

klein

heel groot

matig

kans op regen

groot

klein

matig

a Op welke dag is er grote kans op vrij ijd dag regen? vr b Op welke dag kun je goed naar het aterda ag zwembad gaan? zaterd Leerlingenboek 6, blok 5

Wie loopt het snelst? Joost a Niek b Tante Lydia

c Joost

9

km

9

km

3

km

C

9

8

8

8

7

7

7

6

6

6

5

5

5

4

4

4

3

3

3

2

2

2

1

1

0

1

2

3

4 uren

0

1 1

2

3

4 uren

0

1

2

3

4 uren

Domein Verbanden

10


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament







C

1

Kijk goed naar de grafieken. Het zijn de trainingstijden van Eline en Niek. Ze trainen voor de schaatswedstrijd. Niek

Eline 18 minuten

minuten

18

17

16

17

16

15

15 snelste tijd

snelste tijd langzaamste tijd

langzaamste tijd ma

di

wo

do

vr

za

ma

di

wo

do

vr

za

a Kleur de snelste tijd van Eline en Niek rood. Wie reed het snelst? Niek b Kleur de langzaamste tijd van Eline en Niek blauw. Wie reed het langzaamst? Eline Leerlingenboek 7, blok 1 Hoeveel boterhammen eet Max?

10 aantal boterhammen

4 CD

8

6

4

2

0

a b c d

ma

di

wo

do

Op welke dag at Max de meeste boterhammen? donderdag Op welke dag at hij de minste boterhammen? vrijdag Op welke dagen at hij hetzelfde aantal boterhammen? maandag en woensdag Hoeveel boterhammen at Max deze week in totaal? 27

vr dagen van de week

Domein Verbanden

11


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament







6 CD

Hoeveel mensen hebben de bibliotheek bezocht? 500

a Hoeveel bezoekers kwamen er op aantal bezoekers

dinsdag? 200 b Op welke dag kwamen de meeste bezoekers? donderdag c Op welke dag kwamen de minste bezoekers? maandag g

400

300

200

d Hoeveel bezoekers kwamen er vrijdag meer dan dinsdag? 100

100

0

ma

di

wo

do

vr dagen van de week


C

1

Bekijk de grafiek. Samen bespreken. Bevolking van Nederland 100 %

ouder dan 65 jaar

80

tussen 15 en 65 jaar jonger dan 15 jaar

60 40 20 0 1900

2000

Handleiding 7, blok 5 Staafgrafieken Bekijk samen het plaatje en de staafgrafiek bij deze opgave. Vertel dat bij het aflezen van de percentages soms moet worden geschat. Stel de volgende vragen: – Welke bevolkingsgroep is in verhouding toegenomen? (ouder dan 65 jaar) – Welke bevolkingsgroep is in verhouding afgenomen? (jonger dan 15 jaar)

Domein Verbanden

12


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament






Maatschrift 7, blok 5 Klusjes in huis. a Welke 2 klusjes komen het meest voor? tafeldekken en afruimen

b Hoeveel procent van de kinderen doet geen klusjes? 11

%

c Welke 2 klusjes komen even vaak voor? afdrogen en afgewassen spullen opruimen

d Pak je rekenmachine en tel de percentages op. Wat valt je op? Leg uit hoe dat kan. 258%. Veel kinderen doen meerdere klusjes.

De meeste kinderen moeten wel eens meehelpen in het huishouden. Bijna de helft van de kinderen heeft er een hekel aan, maar als ze mogen kiezen, vinden ze de tafel dekken het leukste om te doen. Bron: Albert Heijn, onderzoek onder kinderen van 8 tot 12 jaar.

C

Welke klusjes doen kinderen in huis?

1

Tafeldekken

68%

Afruimen

67%

Vaatwasser in/ uitruimen

32%

Afgewassen spullen opruimen

25% 25%

Afdrogen

18%

Afwassen Eten koken

12%

Geen klusjes

11%


C

2

De minimumtemperaturen in de eerste week van juli. Vul in. a Op zondag was het minimum

15

graden.

minimumtemperatuur 25

b Is dat de temperatuur overdag of ’s nachts? ’s Nachts. 20

c Welke dagen hadden dezelfde minimumtemperatuur? Zondag en maandag.

15

d Op welke dag werd het 11 graden? Vrijdag.

10

e Wat was de laagste temperatuur? 4 graden.

5

f

0

Is de minimumtemperatuur de hoogste of de laagste temperatuur van een dag? Laagste.

zo

ma

di

wo

do

vr

za dag

Domein Verbanden

13


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament







CD

Werkloosheid in de wereld. Kijk naar de grafiek en vul in.

Europa

Nederland

Spanje

Litouwen

Duitsland

VS

Japan

a De werkloosheid is het hoogst in Spanje. b De werkloosheid is het laagst in Nederland. c Het percentage werkloosheid in Japan is

%.

d De werkloosheid in Duitsland is ongeveer even hoog als die in de VS. waar/niet waar e

niet waar


C

1

a

lengte 155

b

Hoe lang is Linde? a Wat betekenen de getallen aan de linkerkant van de grafiek? centimeters En aan de onderkant? leeftijd b Hoe lang was Linde toen ze 9 was? 140 cm. c Hoeveel is ze in de laatste 4 jaar gegroeid? 14 cm. d Hoeveel procent is Linde het laatste jaar gegroeid? 4,1%.

Min

150 145 140 135 130 125 120 115 6

7

8

9

10

11

12 leeftijd

Domein Verbanden

14


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament







C

Bevolkingsgroei. De bevolking van Nederland

a

miljoen mensen.

b

miljoen mensen.

c In d Tussen

en


1

Hoeveel mensen wonen er in Nederland? Kijk naar de grafiek en vul in. De blauwe lijn is de bevolkingsgroei. De grijze lijn is een voorspelling. miljoenen aantal mensen

C

a In 1900 waren er bijna 4 21 miljoen inwoners.

18

b In 1950 waren er ruim

16

c In 1975 waren er 14

d In

f

10

6

1925

1950

1975

2000

2025

2050

miljoen inwoners.

miljoen inwoners.

18

miljoen inwoners.

In de periode van 1975 tot 2000 groeide de bevolking met

8

10

waren er 16 miljoen inwoners.

e In 2050 verwachten we

12

4 1900

2000

14

2

miljoen inwoners.

Domein Verbanden

15


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament






– Eenvoudige legenda

Kunnen lezen van een eenvoudige legenda en de informatie gebruiken bij het interpreteren van een grafische voorstelling. X Kijk naar het plaatje – Wie heeft gelijk? Joni: We hebben op school meer leesboeken dan prentenboeken. Karel: We hebben van de rekenboeken het minst. Steve: De meeste boeken op school zijn informatief.

Toetsschrift 7, blok 1 Toetsschrift 7, blok 5 Toets Maatschrift 7, blok 5

Kunnen lezen en interpreteren van een legenda en de informatie gebruiken bij het oplossen van problemen.


4 CD

Geef de staven van de grafiek de goede kleur. 0 Zo oud worden zij (gemiddeld): leeftijd

kleur

kat

15 jaar

rood

mens

72 jaar

groen

muis papegaai

3 jaar 63 jaar

geel blauw

10

20

30

40

50

60

70

groen blauw geel e rood


5 CD

b

a

a

a

a

Bekijk hoe de kinderen naar school gaan. Op de Rotonde zitten 150 kinderen. a In hoeveel delen is de rand van de cirkel verdeeld? 10 delen 7 b Het hoeveelste deel van de cirkel is donkerpaars? 10 deel c Hoeveel kinderen is 1 deel van de cirkel? 15 d Hoeveel kinderen komen op de fiets naar school? 105 e Hoeveel kinderen komen met de bus? 30 f Hoeveel kinderen komen met de trein? 15 g Hoeveel procent komt met de bus, trein of fiets? bus: 20%; trein 10%; fiets 70%

bus trein fiets

80

Domein Verbanden

16


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament







C

3

Bij welke cirkel horen de etiketten? 2 1

3

A

B

60% wol 25% acryl 15% katoen D

55% katoen 45% nylon C

wol nylon acryl katoen polyacryl

4 50% wol 25% acryl 25% nylon A

80% wol 20% polyacryl B

C

D


4 CD

Kijk naar het cirkeldiagram. Het gaat over de oppervlakten van de werelddelen.

Europa Azië Australië en Oceanië Afrika Amerika

b

b

a

aa

Antarctica Wat is het kleinste werelddeel? Australië en Oceanië b Welke 2 werelddelen zijn het grootst? Amerika en Azië c Zet de werelddelen op volgorde van klein naar groot. Australië en Oceanië; Europa; Antarctica; Afrika; d Hoeveel procent van het landoppervlak hoort bij Europa? 7% Amerika; Azië e Hoeveel procent hoort bij Afrika? 20%

Domein Verbanden

17


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament







C

1

Hoeveel vakantiegangers zijn het? Aantal vakantiegangers op de Waddeneilanden.

aa

Naar welk eiland gaan de meeste vakantiegangers? Texel b Naar welk eiland gaan de minste vakantiegangers? Schiermonnikoog c Hoeveel procent van de vakantiegangers gaat naar Terschelling? 25%

a

bd

Schiermonnikoog Ameland Terschelling Vlieland Texel

Gaan er meer of minder dan 500 van de 1000 mensen naar Texel en Vlieland samen? Hoe weet je dat? minder (samen minder dan 50%)


C

4

b

Hoeveel vis? a Welke vis werd het meest aangevoerd? Schol. b Welke het minst? Haring. c Hoeveel ton garnalen werd er aangevoerd? 8618 ton d Van welke vis werd 17 237 ton aangevoerd? Tong.

Aanvoer van verse vis kabeljauw

totaal 123 121 ton

23%

garnalen overige schol

43% 7%

haring tong

7% 14%

6%


CD

Reken uit. In een bedrijf is de verdeling van werknemers als volgt: mannen (werkplaats)

aa

vrouwen (werkplaats) mannen (kantoor) vrouwen (kantoor)

b

Hoeveel vrouwen werken op kantoor? b Hoeveel mensen werken in dit bedrijf? c Hoeveel mannen werken hier meer dan vrouwen? d Welk percentage hoort bij elke groep?

Domein Verbanden

18


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

– Uit beschrijving in woorden eenvoudig patroon herkennen

Weten dat in sommige beschrijvingen of patronen een regelmaat (of herhaling) kan zitten, deze regelmaat herkennen en kunnen uitleggen. X Nienke heeft Mare aan de telefoon. Mare vertelt dat ze een ketting heeft gemaakt. ‘Hoe ziet je ketting eruit?’ vraagt Mare ‘ik wil hem ook wel maken’. Nienke zegt: ‘Je hebt roze en paarse kralen nodig. Ik doe steeds drie roze kralen aan de ketting en dan twee paarse. En zo ga je door. Gewoon makkelijk.’ – Weet jij nu hoe de ketting eruit ziet? Waarom hoeft Nienke de ketting niet te zien? Leerlingenboek 5, blok 2

C

1

Hoeveel kleine driehoekjes tel je? b

aa

bc


C a

Waar zijn er meer van? Waar zijn er meer van: van de bruine of van de witte vakjes? evenveel b Hoeveel zijn er van elke kleur? Hoe heb je geteld? 32, 8 × 4 = 32 c Waar zijn er meer van: van an de bruine of van de witte vakjes? bruine d Hoeveel zijn er van elke kleur? Hoe heb je geteld? bruine: 3 × 3 + 2 × 2 = 13 en witte: 3 × 2 + 2 × 3 = 12 (of: 5 × 5 = 25 en 25 − 13 = 12) b Op elk bruin vakje leg je 5 cent en op elk wit vakje 6 cent. Waar ligt het meeste geld, op de witte of op de bruine vakjes? 65 cent op de bruine (13 × 5) en 72 cent op de witte (12 × 6)

Weten dat in sommige beschrijvingen of patronen een regelmaat (of herhaling) kan zitten, deze regelmaat herkennen en kunnen uitleggen. – Kim rijgt een ketting. Ze gebruikt achtereenvolgens steeds: 1 rode, 2 gele, 3 blauwe en 4 groene kralen. – Welke kleur heeft de dertigste kraal? – Leg eens uit hoe je dat weet. – Hoeveel kralen heb je van elke kleur nodig voor een ketting van 100 kralen?

Domein Verbanden

19


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom


C

2

Maak de patronen verder af en kleur ze in. Gebruik het kopieerblad. Meer antwoorden.


3 CD

Maak een patroon. Kijk naar het voorbeeld. Kleur nu zelf een mooi patroon. Meer antwoorden.

Domein Verbanden

20


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom


C

1

Tegels voor de kamer.

a Hoeveel driehoekige tegels van iedere kleur heb je nodig voor de hele kamer? Dat zijn

C

b Maak het patroon af.

2

Maak het patroon af.

blauwe tegels en

6 × 8 = 48

witte tegels.

Domein Verbanden

21


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom


C

2

In de spiegel.

C

Maak aan de rechterkant precies zo’n figuur, maar dan gespiegeld. Het eerste hokje staat er al.

2

Teken van elke figuur het spiegelbeeld.

Domein Verbanden

22

B. Met elkaar in verband brengen – Verschillende voorstellingsvormen met elkaar in verband brengen – Gegevens verzamelen, ordenen en weergeven – Patronen beschrijven

1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

– Eenvoudige tabel gebruiken om informatie uit een situatiebeschrijving te ordenen

Weten dat een eenvoudige tabel wordt gebruikt om informatie uit een situatie te ordenen. X De inspecteur van de school wil weten hoeveel kinderen er in de groepen zitten. Linn en Merel verzamelen de gegevens en moeten de tabel invullen, waarbij steeds twee groepen bij elkaar worden genomen: groep 1 en 2 bij elkaar, groep 3 en 4 bij elkaar en zo ook groep 5 en 6, en groep 7 en 8 bij elkaar. Er zitten 12 kinderen in groep 1, 10 in groep 2, 15 in groep 3, 8 in groep 4, 12 in groep 5, 12 in groep 6, 9 in groep 7 en in groep 8 zitten 15 kinderen. Vul de tabel eens in. groep:

1 en 2

3 en 4

5 en 6

7 en 8

aantal: Maatschrift 5, blok 3

4 CD

Met deze getallen kun je handig rekenen.

Hoeveel moet de bakker voor kerst bakken?

ma

di

wo

do

vrij

za

totaal

kerstbroden

8

12

6

14

7

13

60

kerstkransen

5

5

5

5

5

5

30

kersttaarten

2

4

8

12

10

16

52


5 CD

Reken uit hoeveel. Knip het touw in stukken. Hoeveel stukken van 4 meter kun je maken? 3 En hoeveel meter touw houd je over? 2 meter b

aa

Kinderen

Aantal groepjes Kinderen per groep

28

2

14 …

28

14 …

2

28

…7

4

28

4

…7

Tabel gebruiken om informatie met verschillende gegevens uit een situatie te ordenen.

Domein Verbanden

23


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben


C

1

Op reis met de trein. Lieke en Dennis reizen met hun ouders in de vakantie door Nederland. Hoeveel kilometers reizen ze? Dag

Van

Naar

1

Leeuwarden Groningen

145 … km

2

Groningen

137 … km

Deventer

Aantal km

Groningen

Hoeveel kilometers reizen we op dag 1 en 2 samen?

Leeuwarden 28 29 Den Helder

30

24 14

29 15

C

2

Tel de kilometers bij elkaar op. Zoek de route op de kaart. a b c d e

19 6 Van Deventer naar Utrecht. 79 km Vlissingen Van Utrecht naar Breda. 91 km Van Breda naar Rotterdam. 50 km Van Rotterdam naar Den Haag. 23 km Van Den Haag naar Amsterdam. 63 km

28

16 19

20

Meppel

7 Zwolle 23

Amsterdam 19 Haarlem 29 16 39

66 15

Oldenzaal

35

145 + 137 = 100 + 100 = 200 40 + 30 = 70 5 + 7 = 12 200 + 70 + 12 = 282

31 Deventer 14 11 39 8 16

43 Amersfoort 29 21 Arnhem 41 17

32 Utrecht Den Haag 28 19 9 48 10 4 24 ’s-Hertogenbosch 43 Rotterdam 20 22 30 Breda 38 32 37 21 13 Helmond 13 24 39 Eindhoven 11 26 52 25 21

Maastricht

Domein Verbanden

24


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben


C

2

Naar de film. Kan iedereen in de zaal? Ja. Er zijn 248 kinderen. Schat eerst en reken dan precies.

Er zijn 250 plaatsen.

groep

aantal kinderen

5

64

6

78

7

55

8

51


4 CD

Romy en José gooien pijltjes. In elke beurt 3 pijltjes.

b

aa

Romy

José

86

135

93

91

81

59

18 23

50

35

45

In de eerste beurt haalde Romy 86 punten. Hoe heeft ze gegooid? 2 × 18, 1 × 50 Kan het ook anders? 1 × 45, 1 × 23, 1 × 18 b Hoe heeft José in haar eerste beurt gegooid? 2 × 50, 1 × 35 c Hoeveel punten heeft ieder? Wie heeft er gewonnen? Romy 260 punten, José 285, José d Hoe hebben Romy en José in hun andere beurten gegooid? Romy 2e beurt: 2 × 35, 1 × 23 3e beurt: 2 × 23 1 × 35; José 2e beurt: 2 × 23 1 × 45 3e beurt 2 × 18 1 × 23

Domein Verbanden

25


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Handleiding 7, blok 2 Grafieken spelen, vooral in de krant, een belangrijke rol in informatieoverdracht. In deze les gaan de leerlingen lijngrafieken lezen en interpreteren. Nieuw is de afstand/tijdgrafiek, die snelheden laat zien. Die grafiek vertelt een verhaal over fietswedstrijden. Ook een temperatuurgrafiek ontbreekt niet. Deze grafiek is mooi te gebruiken om voorspellingen te doen. Wat gebeurt er daarna met de temperatuur? In het werkschrift komt nog een cirkelgrafiek aan de orde en in het maatschrift een staafgrafiek. Kortom, een breed aanbod over dit wiskundeaspect.


C

1

Van wie is het dagboek?

Domein Verbanden

26


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament






– Eenvoudige patronen (vanuit situatie) beschrijven in woorden, bijvoorbeeld: vogels vliegen in V-vorm. ‘Er komen er steeds 2 bij.’

Eenvoudige patronen (vanuit situatie) beschrijven in woorden en gebruiken in toepassingssituaties. X Vogels vliegen in V-vorm. ‘Er komen er steeds 2 bij.’ Kun je dit tekenen? X Rachel rijgt een ketting, ze maakt een patroon: steeds 3 gele kralen en dan 2 rode kralen. Kun je dit tekenen? X Kijk eens naar de ketting van Bram.

zyyyzyyzzyzyyyzzyy...... Leg eens uit hoe het patroon is, dan kan ik het ook maken. Leerlingenboek 6, blok 6

5 CD

Reken en teken.

aa

20 cm

b

a

Wat is de oppervlakte van 1 klein tegeltje? 20 × 20 = 400 cm2 b Maak op ruitjespapier het patroon van deze vloer af. c Hoeveel van deze grote tegels passen in de vloer? 8 d Hoeveel kleine tegels heb je na het leggen van de grote tegels nog nodig? 12

Patronen (vanuit situatie) beschrijven in woorden. X Opa vertelt dat hij een terras maakt met grote en kleine tegels. De kleine tegeltjes legt hij om elke grote tegel heen. Hoe ziet dat terras er dan bijvoorbeeld uit? X Je hebt een mozaïekfiguur gemaakt. Hoe kun je aan een ander vertellen hoe het patroon eruit ziet, zodat een ander het ook kan tekenen? Welke woorden gebruik je?

Domein Verbanden

27


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

– Informatie op veel verschillende manieren kan worden geordend en weergegeven

Kunnen uitleggen dat informatie en gegevens op verschillende manieren geordend en weergegeven kunnen worden, zoals in grafieken, tabellen en diagrammen en dit in eenvoudige probleemsituaties kunnen gebruiken. X De inspecteur van de school wil weten hoeveel kinderen er in de groepen zitten. Linn en Merel verzamelen de gegevens en moeten de tabel invullen, waarbij steeds twee groepen bij elkaar worden genomen: groep 1 en 2 bij elkaar, groep 3 en 4 bij elkaar, en zo ook groep 5 en 6, en groep 7 en 8 bij elkaar. Er zitten 12 kinderen in groep 1, 10 in groep 2, 15 in groep 3, 8 in groep 4, 12 in groep 5, 12 in groep 6, 9 in groep 7 en in groep 8 zitten 15 kinderen. Vul de tabel eens in. groep:

1 en 2

3 en 4

5 en 6

7 en 8

aantal: X In de groep bespreken ze hoe ze deze gegevens ook in staafdiagram kunnen tekenen. – Wat is sneller te maken, een tabel of een staafdiagram? – Wat leest makkelijker af? Waarom vind je dat? – Kun je nu ook zien hoeveel jongens en hoeveel meisjes er zijn? Waarom wel/niet? – Kun je snel aflezen in welke groepen de meeste kinderen zitten? Leerlingenboek 6, blok 2

C

4

Welke grafiek vind je het duidelijkst? Samen bespreken. °C 40,5 40 39,5 39 38,5 38 37,5 37 36,5 36

ma

di

wo

do

vr

za

zo

ma

di

°C 40,5 40 39,5 39 38,5 38 37,5 37 36,5 36

ma

di

wo

do

vr

za

zo

ma

di

Kunnen uitleggen dat informatie en gegevens op verschillende manieren geordend en weergegeven kunnen worden, zoals in grafieken, tabellen en diagrammen en dit in probleemsituaties kunnen gebruiken. X De kinderen in groep 7 en 8 hebben een enquête gehouden in de eigen groepen: ‘onze wereld in getallen’. Ze hebben bijvoorbeeld uitgezocht: – hoeveel zakgeld krijg je? – met hoeveel kinderen zijn jullie thuis? – hoe lang ben ik/hoeveel weeg ik? X Ze hebben nu allemaal getallen. Ze bespreken met de leraar en elkaar hoe ze deze gegevens nu goed kunnen weergeven op een poster en hoe ze de gegevens van beide groepen goed met elkaar kunnen vergelijken: met een tabel, met een cirkeldiagram, staafdiagram of lijngrafiek. Moet je dan bijvoorbeeld een cirkeldiagram met percentages gebruiken? – Voer jij ook eens zo’n enquête uit. – Wat zou je willen weten? Hoe ga je de gegevens handig verwerken?

Domein Verbanden

28


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom


C

g

Sport op tv. sport

a

08.30

skiën

(duurt 1 uur)

09.30 … 11.00 …

langlaufen

(duurt anderhalf uur)

schansspringen

(duurt anderhalf uur)

12.30 … 14.30 …

kunstrijden

(duurt 2 uur)

motorsport

(duurt 1 uur)

15.30 …

estafette

(duurt 3 kwartier)

b

Schrijf op hoe laat elk programma begint. De programma’s komen direct na elkaar. b Hoe laat is de estafette afgelopen? 16.15 Het schansspringen loopt een kwartier uit. Hoe laat beginnen de laatste 3 sporten? 12.45 − 14.45 − 15.45


C

2

Hoelang doe je er op de fiets over? Neem de tabel over en vul in.

a

fietstocht

snelheid

tijdsduur

a

45 km

15 km per uur

3…uur

b

75 km

15 km per uur

5 uur …

bc

105 km

15 km per uur

7…uur

Domein Verbanden

29


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom


C

Welke snelheid hoort bij de grafiek? Hoe lang is de tocht?

bd afstand

c afstand

b afstand

afstand

aa

Domein Verbanden

30


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom


5 CD

Hoeveel zakgeld krijgen deze kinderen? Vul de tabel in. a naam kind

zakgeld

Boris

Boris

€6

Eva

Eva

€8

Samira

€9

Luuk

€ 12

Julia

€ 10

Samira Luuk Julia

b Wie heeft het meeste zakgeld? Luuk

0

2

4

6

8 10 zakgeld (€)

Wie heeft het minste zakgeld? Boris Hoe groot is het verschil? € 6


4

Hoeveel graden koorts had Amel? Kijk naar de grafiek en vul de tabel in. temperatuur in °C

C

40

maandag dinsdag

39

38

37

36

ma

di

wo

do

vr

za dagen

°C 39,5 °C

woensdag

40 °C

donderdag

39,6 °C

vrijdag

38,7 °C

zaterdag

38 °C

12

Domein Verbanden

31


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom


C

1

Vergelijk de grafieken. Samen bespreken. Kevin maakte deze grafiek.

Milan maakte deze.

°C 8

ºC 8

maandag

6

6

4

4

2

2

0

9

10

11

12

13

14

15

16 uur

0

dinsdag

9

10

11

12

13

14

Handleiding 7, blok 4 Lijn- en staafgrafieken Vraag de leerlingen de lijngrafiek en de staafgrafiek te bekijken. Welke grafiek is het handigst in dit geval? (De lijngrafiek is het handigst.) Waarom? (Omdat de temperatuur geleidelijk verloopt en niet per uur bloksgewijs verspringt.) Bespreek samen de verschillen. Op welke tijdstippen is de temperatuur gemeten? (Op de hele uren van 09.00 tot 16.00 uur.) Is er op de lijngrafiek op de halve uren een andere temperatuur af te lezen dan op de hele uren? (ja) En bij de staafgrafiek? (nee) Bij staafgrafieken gaat het meestal om aantallen die op zichzelf staan en bij een lijngrafiek is ook het verloop te zien. Wanneer was de temperatuur het hoogst? (13.00 uur) Waar zou dat mee te maken kunnen hebben? (Met de hoogste stand van de zon.) Kun je ook zien of deze temperatuur in de zomer of in de winter opgenomen is? (Ja, de temperatuur is niet in de zomer opgenomen.) Wat gebeurt er na 16.00 uur? (De temperatuur zakt waarschijnlijk onder 0 °C.) Wat betekent dat? (Dat betekent dat het gaat vriezen.) Hoe schrijf je dat op? (Met een minteken: –1 °C, –2 °C, –3 °C). Vraag ten slotte wat die C betekent. (Celsius, naar de Zweedse astronoom Anders Celsius, 1701-1744.) Vertel dat in Engelstalige landen zoals de Verenigde Staten een andere schaal gebruikt wordt, namelijk Fahrenheit, naar de Duitse natuurkundige Gabriel Fahrenheit, 1686-1736).

15

16 uur

Domein Verbanden

32


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom

Weten waarom


C

3

Welk staafdiagram en welk cirkeldiagram horen bij elkaar? 1 en C; 2 en D; 3 en B; 4 en A. A B C D

1

2

3

4


C

1

Wat was de temperatuur van vorige week? temperatuur

min.

temperatuur

max.

25

25

20

20

15

15

10

10

5

5

0

zo

ma

di

wo

do

vr

0

za

zo

min.

ma

max.

di

wo

do

dag

Op welke dag was de temperatuur het hoogst en op welke het laagst? Zondag − donderdag b Op welke dag was het temperatuurverschil het kleinst en op welke het grootst? Zaterdag − donderdag c Op welke dag was de gemiddelde temperatuur het hoogst? En hoeveel? Zondag − 20 graden d Wat was de gemiddelde maximumtemperatuur? In welke grafiek lees je dat het snelst af? 20 graden in de lijngrafiek


C

2

za dag

aa b

vr

Reken uit. In groep 8 van de Vensterschool in Vinkhuizen zijn de schoenmaten van alle kinderen genoteerd:

aa

schoenmaat

36

37

38

39

40

41

42

43

aantal

1

5

8

6

3

0

1

0

Hoeveel leerlingen zijn er? 24.

Domein Verbanden

33

C. Gebruiken – Tabellen, diagrammen en grafieken gebruiken bij het oplossen van problemen – Rekenvaardigheden gebruiken

1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

– Eenvoudig staafdiagram maken op basis van gegevens

Eenvoudig diagram kunnen maken op basis van gegevens. Dat kan een staafdiagram zijn, maar ook een ander diagram, zoals bijvoorbeeld hieronder. X Kleur de openingstijden van de winkel. – Maandag: van 13.00 tot 17.00 uur; – Dinsdag tot en met donderdag: van 9.30 uur tot 18.00 uur; – Vrijdag: van 9.00 tot 20.30 uur; – Zaterdag: van 10 uur tot 17.00 uur.

Toetsschrift 6, blok 2 Toetsschrift 6, blok 3 Toets Maatschrift 6, blok 3 Toetsschrift 6, blok 5 Toets Maatschrift 6, blok 5 Toetsschrift 6, blok 6 Toets Maatschrift 6, blok 6

Een diagram kunnen maken op basis van gegevens.


C

1

Maak de grafiek af. Gebruik deze gegevens: tijd

8 uur

temperatuur 16 14 12 10 8 6 4 2 0

o

8 C

10 uur o

9 C

12 uur o

10 C

2 uur o

14 C

Temperatuur

8 uur

10 uur

12 uur

2 uur

4 uur

4 uur 12 oC

Domein Verbanden

34


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben


C

2

Hoeveel kinderen zitten er in elke groep van de Kameleonschool? Kleur het goede aantal hokjes. 35 30 25 20 15

kinderen

10 5 15

10

25

20

30

20

32

28

1

2

3

4

5

6

7

8

0 groep


C

2

Maak een grafiek van de temperatuur. a De temperatuur overdag: maandag 12 0C, dinsdag 15 0C, woensdag 9 0C, donderdag 7 0C, vrijdag 9 0C, zaterdag 11 0C, zondag 13 0C. b Bedenk zelf de nachttemperaturen en zet deze in je grafiek. Meer antwoorden.

°C 16 14 12 10 8 6 4 2 0

ma

di

wo

do

vr

za

zo

Domein Verbanden

35


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

C

1

temperatuur in °C


De temperatuur van de afgelopen week. Kijk naar de tabel en maak de grafiek af.

15 14 13 12 11 10 9 8

ma

di

wo

do

vr

za

zo

dag

ma

di

wo

do

vr

za

zo

ma

temperatuur in ˚C

10

11

13

15

12

10

9

11

ma


Teken de temperatuurgrafiek. Sophie heeft op 1 dag elk uur de temperatuur opgemeten.

tijd 09.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00

°C 3 4 7 9 9 7 5 3 1


C

1

Kleur het goede aantal vakjes. Zoveel bezoekers had de speeltuin in 1 week. maandag

90 bezoekers

dinsdag

122 bezoekers

woensdag

182 bezoekers

donderdag

154 bezoekers

temperatuur in ºC 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

09.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 tijd

aantal bezoekers

3 CD

240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40

vrijdag zaterdag

69 bezoekers

20

220 bezoekers

0

ma

di

wo

do

vr

za

zo

Domein Verbanden

36


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben


3 CD

Hoeveel mensen gaan naar de dierentuin? aantal bezoekers

aantal bezoekers aan de dierentuin:

1000

di

400

800

800

wo

900

600

600

do

700

400

400

vr

1000 200

200

za

800 0

aa

C

ab 1

aantal kinderen

1000

di

wo

do

vr

di

wo

do

vr

za

Hoe noem je zo’n grafiek? Onderstreep het goede antwoord. lijngrafiek/staafgrafiek

Teken de grafieken. Teken de grafiek die bij de tabel hoort.

afstand in km 500

aa

tijd in uren

1

2

3

4

5

400

afstand in km

100

200

300

400

500

300

ab

0

za

Maak de grafiek af.

Hoe noem je zo’n grafiek? Onderstreep het goede antwoord. lijngrafiek/staafgrafiek

c Lees het dagboek en teken de grafiek die bij de reis hoort.

200 100 0 0

1

2

3

4

5

6

7

8 tijd in uren

Domein Verbanden

37


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament


Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben

Paraat hebben


C

km

De fietstocht van Sietske en Marco. o. Bekijk de grafiek.

a Sietske en Marco hebben in totaal b Ze hebben

km gefietst.

minuten gerust. Toen hadden ze

precies

uur gefietst.

c In het laatste half uur fietsten ze gemiddeld

km. Toen reden ze

km per uur.

uur


1

Maak de grafiek af. Gebruik 2 kleuren. 1 kleur voor de appels en 1 kleur voor de peren. 60 peren 50

appels

40

kilogrammen

C

verkoop van appels en peren in week 30 bij De Fruitboer in kilogrammen

30

20

10

0

maandag

dinsdag

woensdag donderdag

vrijdag

De grafieken zullen tekentechnisch verschillen.

zaterdag

appels

peren

maandag

15

20

dinsdag

32

45

woensdag

25

40

donderdag

38

24

vrijdag

40

30

zaterdag

50

25

Domein Verbanden

38


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament





Paraat hebben

– Kwantitatieve informatie uit tabellen en grafieken gebruiken om eenvoudige berekeningen uit te voeren en conclusies te trekken, bijvoorbeeld: In welk jaar is het aantal auto’s verdubbeld t.o.v. het jaar daarvoor?

Kwantitatieve informatie uit tabellen en grafieken gebruiken om eenvoudige berekeningen uit te voeren en conclusies te trekken.

Toetsschrift 6, blok 1 Toets Maatschrift 6, blok 1 Toets Maatschrift 6, blok 5 Toetsschrift 6, blok 6 Toetsschrift 7, blok 1 Toets Maatschrift 7, blok 1 Toetsschrift 7, blok 2 Toets Maatschrift 7, blok 2 Toetsschrift 7, blok 6

Kwantitatieve informatie uit tabellen en grafieken gebruiken om eenvoudige berekeningen uit te voeren en conclusies te trekken.

Basisschool De Windroos. – In groep 8 zitten meer jongens dan meisjes. Hoeveel meer? – In groep 5 zitten meer kinderen dan in groep 8. Hoeveel meer? – Hoeveel kinderen zitten in de gehele bovenbouw (groep 6, 7 en 8)? – Heeft de Windroos dit jaar meer jongens of meer meisjes? Maatschrift 5, blok 4

C

2

Sparen in de eurobuis. In de eurobuis zitten euro’s. Links kun je zien hoeveel. € 100 € 90 € 80 € 70 € 60 € 50 € 40 € 30 € 20 € 10 0

a Op welke dag werd het meest gespaard? maandag Hoeveel was dat? € 100 b Op welke dag werd het minst gespaard? zaterdag Hoeveel was dat? € 3 c Hoeveel is er donderdag meer gespaard dan vrijdag? € 20 d Hoeveel is er dinsdag minder gespaard dan ma

di

wo

do

vr

za

donderdag? € 50


C

4

Museumbezoekers. Op welke dag waren er de meeste bezoekers? Zondag En de minste? Dinsdag. b Hoeveel bezoekers waren er op donderdag? 35 c Hoeveel bezoekers waren er op de laatste 3 dagen samen? 115 b d Hoeveel bezoekers waren er op dinsdag en woensdag samen? 40

aa

Aantal museumbezoekers 60 50 40 30 20 10 0 di

wo

do

vr

za

zo

Domein Verbanden

39


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament





Paraat hebben


C

3

Reken uit. groep

aantal kinderen

1-2

25

1-2

17

3

28

4

23

5

27

6

34

7

29

8

26

b

aa

Hoeveel kinderen zitten er in de 2 groepen 1-2 samen? 42 b Hoeveel kinderen zitten er in de groepen 3, 4 en 5 samen? 78 c Hoeveel kinderen zitten er in de groepen 6, 7 en 8 samen? 89 d Welke 2 groepen verschillen het meest en hoeveel? 6 en de kleinste van 1-2. 17


2

Hoeveel toeschouwers kwamen er naar de wedstrijden? 5000 Wanneer kwamen de meeste toeschouwers? 4000 2 november b Op welke dagen kwamen er ongeveer evenveel 3000 toeschouwers? 9 november en 30 november 2000 c Hoeveel toeschouwers kwamen er ongeveer naar de wedstrijden van 9 november en 7 1000 december? 3000 en 3500 0 d Hoeveel toeschouwers kwamen er in totaal naar alle wedstrijden? Je mag schatten. Ongeveer 22 500 toeschouwers

c.

v.

de 7

v.

no 30

v.

no 23

v.

no

16

v.

no 9

t.

ok

no 2

b

a

aa

26

C

Domein Verbanden

40


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament





Paraat hebben


C

2

Kinderen uit de bovenbouw verkopen oliebollen. In welke jaren verkochten de meisjes evenveel oliebollen als de jongens? 2006, 2007 b In welk jaar was het verschil tussen de jongens en de meisjes het grootst? 2009 c In welke jaren werden er meer dan 200 oliebollen verkocht? 2004, 2006, 2009 d Werden er in 2004 meer of minder oliebollen verkocht dan in 2009? Meer e Wat was het laagste aantal oliebollen dat de meisjes in een jaar verkochten? En het hoogste aantal? 50 en 200 f Hoeveel oliebollen werden er in al die jaren ongeveer verkocht? Ongeveer 1300 olieboll g Wie hebben er in al die jaren meer oliebollen verkocht, de jongens of de meisjes? De meisjes (680; jongens aantal

aa a b b

200

Meisjes Jongens

150 100 50 0

2004

2005

2006

2007

2008

2009

jaar


CD

Hoeveel bezoekers waren er ongeveer per dag in het dierenpark? Rond af op honderdtallen. dag

aantal bezoekers

ongeveer

Domein Verbanden

41


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament





Paraat hebben


Bekijk deze grafieken. Ze horen bij de fietstochten van Abel, Lieke en Thijs.

afstand in kilometers

aa

Abel

bc

b Lieke

40

30


2


C

40

30

30

20

20

10

10

10

2

3

4 tijd in uren

5

1

2

3

4 tijd in uren

Hoeveel kilometer fietst Abel

Hoeveel kilometer fietst Lieke

in 1 uur? 10

in 1 uur? 15

km.

Na 20 km heeft hij uur gefietst.

rustpauze van 1

km gereden. Maatschrift 6, blok 5

Hoelang duurt de fietstocht? Vul de tabel in. fietstocht

km.

Na 1 uur hield zij een

Na 3

C

40

20

1

2

Thijs

snelheid

tijdsduur

a

40 km

10 km per uur

4 uur

b

45 km

15 km per uur

3 uur

c

60 km

10 km per uur

6 uur

d

60 km

15 km per uur

4 uur

uur.

uur heeft zij 30

5

1

2

3

tijd i

Thijs fietst 30 km in 1 12 Dan houdt hij een rust van 1 uur. Na 3 12 uur h 45 km afgelegd. Teken de grafiek van Th

Domein Verbanden

42


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament





Paraat hebben


2

Hoeveel geld ontvangt de speeltuin? Hoeveel ontvangt de speeltuin als een kaartje € 2 kost? b En als een kaartje € 5 kost? c En als een kaartje € 2,50 kost? Neem de tabel over en vul in.

b

aa

aa

b

bc

€2

€5

€ 2,50

ma

€ 160 …

€ 400 …

€ 200 …

di

€ 150 …

€ 375 …

€ 187,50 …

wo

€ 240 …

€ 600 …

€ 300 …

do

€ 100 …

€ 250 …

€ 125 …

vr

€ 230 …

€ 575 …

€ 287,50 …

za

€ 310 …

€ 775 …

€ 387,50 …

aantal bezoekers

C

160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

ma

di

wo

do

vr

za

Domein Verbanden

43


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament





Paraat hebben


C

1

Bezoekersaantallen zwembad De Duiker 5 - 11 juli. 700 600 500 400 300 200 100 0 za

zo

ma

di

wo

do

a Hoeveel bezoekers kwamen er ongeveer per dag? za 650; zo 350; ma 200; di 150; wo 500; do 300; vr 250

vr

b Op welke dag kwam het kleinste aantal bezoekers? dinsdag

Handleiding 7, blok 1 In deze les oefenen de leerlingen met het aflezen van staafgrafieken. Bezoekersaantallen zijn grafisch in beeld gebracht en geven zo een mooi weekoverzicht weer. Met deze aantallen wordt gerekend. Ook worden ze met elkaar vergeleken. Honderdtallen, tientallen en eenheden

C

3

Wie wint de wedstrijd? Vertel hoe de wedstrijd verloopt. Samen bespreken.


Leerlingenboek 7, blok 2 40

David Josha

35 30 25 20 15 10 5 0

David

Josha

10

20

30

40

50 60 tijd in minuten

Domein Verbanden

44


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament





Paraat hebben


2

Wat kan de grafiek je vertellen? minimumtemperaturen

C

°C

week 15

Schrijf op wat je weet als je naar de grafiek kijkt. a Meer antwoorden.

20 15 10

bb

5 0

Kun je deze grafiek ook in een staafgrafiek weergeven? Ja.

ma

di

wo

do

vr za zo dagen van de week


3

Een temperatuurgrafiek. temperatuur in °C

C

28 minimumtemperatuur 24

maximumtemperatuur

20 16 12 8 4

ma

di

wo

do

vr

za

zo dag

a Vul de tabel in. temperatuur

ma

di

wo

do

vr

za

zo

20 °C

15 °C

15 °C

12 °C

17 °C

20 °C

25 °C

minimum

10 °C

10 °C

12 °C

10 °C

11 °C

17 °C

19 °C

verschil

10 °C

5 °C

3 °C

2 °C

6 °C

3 °C

6 °C

maximum

b Het werd in deze week eerst kouder, maar de week eindigde warm. waar/niet waar

Domein Verbanden

45


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament





Paraat hebben


4 CD

aantal zeehonden

Bekijk de grafiek over het aantal zeehonden in de Waddenzee. 6000

5000

4000

3000

aa

Hoeveel zeehonden zijn er geteld in 2004? Hoeveel zeehonden waren er in 2006 meer dan in 2004? 300 c Hoe groot is het verschil tussen 2004 en 2008? 2400 d Met hoeveel procent is het aantal zeehonden tussen 2004 en 2008 toegenomen? 2800 = 100%; 5200 = 186%, dus 86% meer.

ab

2000

b

1000

0

2004

2006

2008


C

3

Vragen over een grafiek. Gebruik je liniaal. 100 % Kenia

Marokko

Turkije

België

Duitsland

Nederland

80

a In Nederland is

20

% van de bevolking

jonger dan 15 jaar. b Turkije heeft een g groter/kleiner percentage ote

60

jongeren dan Nederland. 40

c Welk land heeft hetzelfde percentage jongeren als Nederland? België

20

d In

Kenia

is de helft van de

0 Jongeren in verschillende landen (jonger dan 15 jaar)

bevolking jonger dan 15 jaar.

Domein Verbanden

46


1-Fundament


Toetsen 1-Fundament





Paraat hebben

Leerlingenboek 8, blok 3 Kies de goede grafiek. Stijn en Fleur gaan op de fiets naar hun oma. Onderweg krijgt Stijn een lekke band. Ze gaan het laatste stukje lopend verder. Welke grafiek hoort bij dit verhaaltje? Grafiek 4

tijd

4

tijd

afstand

3 afstand

2 afstand

1 afstand

5 CD

tijd

tijd

Domein Verbanden. Reken-wiskundemethode voor het primair onderwijs. Katern 1F

Recommend Documents