Doel en opzet van de Statistiek Logiesaccommodaties Doel van de statistiek De Statistiek Logiesaccommodaties beoogt een cijfermatig inzicht te geven in aanbod en gebruik van logiesverstrekkende accommodaties in Nederland. Populatie De onderzoekspopulat ie van de St at ist iek Logiesaccom m odat ies wordt in principe gevorm d door alle logiesverst rekkende accom m odat ies in Nederland m et t en m inst e 5 slaapplaat sen in een hot el of pension of t enm inst e 20 slaapplaat sen in een verblij fsr ecreat ie- accommodatie: kampeerterrein,huisjescomplex,jeugd- of groepsaccom m odat ie. De populat ie wordt bepaald aan de hand van: de inschrijvingen bij het Bedrijfschap Horeca; het adressenbest and van het Nederlands Bureau voor Toerism e en Congressen (voorheen Toerism e Recreat ie Nederland) voor verschillende vorm en van verblij fsrecreat ie. Alle exploit ant en van de accom m odat ies behorend t ot de onderzoekspopulat ie ont vangen eenmaal per j aar een invent arisat ievr agenlij st . Met deze vragenlij st wordt de t enaam st elling en adressering gecontroleerd en voorts worden hiermee de capaciteit van de accommodatie en de aard daarvan, de openstelling in de maanden van het j aar en de st errenclassificat ie van hot els vastgesteld. Aan de hand van de geregist reerde capacit eit wordt bepaald of de accom m odat ie in aanm erking kom t voor de m aandelij kse waarnem ing van het bezoek ( aant al gast en en aantal overnachtingen). Alleen de volgende accommodaties komen hiervoor in aanmerking: hotels en pensions, jeugdherbergen en jeugdhotels met ten minste vijf slaapplaatsen; kampeerterreinen met ten minste 20 slaapplaatsen; huisjescomplexen met ten minste 20 slaapplaatsen; groepsaccommodaties met ten minste 20 slaapplaatsen. Bij com binat ies van kam peert erreinen, huisj escom plexen en/ of groepsaccom m odat ies behoren alleen die onderdelen tot de populatie, die over ten minste 20 slaapplaatsen beschikken.
Waarneming Uit de bedrijven die tot de populatie behoren wordt in november voorafgaand aan het jaar van waarnem ing een st eekproef get rokken. Hierbij wordt gest rat ificeerd naar t ype bedrij f, aant al slaapplaat sen en regio ( COROP- gebied). Alleen de get rokken bedrij ven w orden voor de m aanden w aarin deze geopend zij n m et een m aandvragenlij st benaderd. Van de 6463 vest igingen van bedrij ven die in 2004 t ot de populat ie behoren zij n er in t ot aal 2279 getrokken. Met behulp van de m aandvragenlij st wordt het aant al in de desbet reffende m aand vert rokken gast en geregist reerd, onderscheiden naar land van w oonplaat s. Ook wordt m et de maandvragenlijst het aant al overnacht ingen van de vert rokken gast en vast gelegd. De geregist reerde gast en en overnacht ingen van de responderende bedrij ven in de steekproef worden opgehoogd naar de t ot ale populat ie, dus ook voor de bedrij ven die buit en de st eekproef zij n gevallen en voor opt redende ( part iële) non- respons. Het verst rekken van opgaven voor de St at ist iek Logiesaccom m odat ies is vanaf 3 januari 2004 verplicht volgens het Besluit gegevensverwer ving CBS van 10 decem ber 2003 behorende bij art ikel 33 van de Wet op het Cent raal bureau voor de st at ist iek van 20 novem ber 2003. Tot die dat um was het verplicht ingevolge de Wet van 28 decem ber 1936, St bl 639DD en bij beschikking van de Minist er van 7 sept em ber 1971 no 971/ 390 E.P. I n schem a 2 zij n de kerngegevens
opgenom en per accom m odat ievorm . Daar bij zij n bedrij ven die m eerdere accom m odat ievorm en om vat t en gesplit st per accom m odat ievorm . Hierdoor is de som van de delen (7080) hoger dan het aantal vestigingen van bedrijven (6463).
Lij st va n ge ha n t e e r de Accomm odaties
be gr ippe n
St a t ist ie k
Logie s
Gast Een bezoeker die één of m eer nacht en acht ereen in een logiesaccom m odat ie verblij ft . Bezoekers die m eer dan t wee m aanden in een hot el of pension verblij ven worden als vast e gasten aangemerkt. Zij tellen niet mee voor de statistiek. Bezoekers die een vaste standplaats op een kam peert errein of een huisj e voor langer dan t wee m aanden hebben gehuurd, worden evenm in geregist reerd. Asielzoekers worden niet m eeget eld, ook niet als ze kort er dan t wee m aanden in een accom m odat ie verblij ven. Per m aand worden de in die m aand vert rokken gast en waargenom en, ongeacht in welke m aand de gast aangekom en is. Het is m ogelij k dat een persoon t wee of m eerdere m alen in een m aand in dezelfde accom m odat ie of in verschillende accommodaties als gast wordt geteld. Overnachting (of nacht) Elke nacht die een gast doorbrengt in een logiesaccom m odat ie, voor zover dit geen overnacht ing is van een vast e gast in een hot el of pension of van een vast e huurder van een huisje of vaste standplaats op een kampeerterrein. Logiesaccommodatie Ruim t elij ke eenheid die een onderdeel uit m aakt van een vest iging van een ondernem ing, welke eenheid best em d, ingericht en in gebruik is voor het overnacht en door een verblij f van gast en ( t oerist en) . Een accom m odat ie kan m eerdere logiesvorm en aanbieden. I n deze publicat ie worden als logiesaccom m odat ie aangem erkt : hot els en pensions, j eugdaccom m odat ies ( j eugdhot els en - herbergen) , groepsaccom m odat ies, huisjescomplexen, kam peert erreinen en m engvorm en van deze accom m odat ies ( zie ook onderst aande beschrijvingen). Hotel en pension Een accom m odat ie waar in logies wordt verst rekt en waar event ueel afzonderlij ke maaltijden, kleine et enswaren en dranken worden verst rekt aan gast en en m ogelij k ook aan passant en ( een gast overnacht en een passant niet ) . Logies over wegend in één- en t weepersoonskam ers. Ook appart em ent en m et hot eldienst verlening behoren t ot deze cat egorie. Het CBS hant eert zelf geen apart e crit eria voor hot els en pensions. De accom m odat ie zelf bepaalt of er sprake is van een hot el of een pension. I n de prakt ij k onderscheidt een pension zich van een hot el door geen consum pt ies aan passant en t e verst rekken. De gepresent eerde cij fers in hoofdst uk 2 en 3 hebben vanaf het j aar 1998 bet rekking op hot els en pensions m et t en m inst e vij f slaapplaatsen. In eerdere jaren ligt de ondergrens op 20 slaapplaatsen. Hoteldienstverlening Het gedurende het verblij f schoonhouden van kam er( s) en opm aken van bedden. Verder kunnen nog andere dienst en t er beschikking worden gest eld zoals recept ie, room- en telefoonservice. Jeugd- en groepsaccommodaties Jeugdaccommodatie Jeugdhot els en j eugdherbergen. Jeugdhot els zij n hot els m et logiesverst rekking overwegend aan jeugdigen. Jeugdherbergen hebben eveneens overwegend jeugdige gasten. Hierin worden logies aangeboden zowel aan groepen als aan individuele personen m et slaapgelegenheid in kam ers en/ of zalen, die gast en m ogelij k m et vreemden m oet en delen. I n het algem een geen hoteldienstverlening. De gepresent eerde cij fers in hoofdst uk 2 en 3 hebben vanaf het j aar 1998 bet rekking op j eugdhot els en j eugdherbergen m et t en m inst e vij f slaapplaatsen. In eerdere jaren ligt de ondergrens op 20 slaapplaatsen. Groepsaccommodatie Een accom m odat ie m et logiesverst rekking overwegend aan personen in groepsverband (geen gezinsverband zij nde) m et slaapgelegenheid in kam ers, zalen, huisj es, tenthuisjes,
appart em ent en en/ of t ent en die gast en m ogelij k m et vreemden m oet en delen. Onder groepsaccom m odat ies worden verst aan: kam peerboerderij en, vakantiehuizen, kindervakant iehuizen, scout inghuizen, nat uurvriendenhuizen, t ent enkam pen en logiesaccommodaties behorende tot watersportcentra en maneges. De gepresent eerde cij fers in hoofdst uk 2 en 3 hebben vanaf het j aar 1998 bet rekking op groepsaccom m odat ies m et t en m inst e 20 slaapplaat sen. I n eerdere j aren ligt de ondergrens op 50 slaapplaatsen. Huisjescomplex (of huisjesterrein) Een com plex best aande uit een aant al zom erhuisj es, ( vakant ie) bungalows of ( vakant ie) appart em ent en, voor zover deze verblij fseenheden hoofdzakelij k voor verhuur door de exploit ant of beheerder van het com plex beschikbaar zij n. Complexen t weede woningen waarvan de individuele woningen in eigendom zij n van afzonderlij ke part iculieren en die niet hoofdzakelij k beschikbaar zij n voor verhuur door de exploit ant van het com plex behoren dus niet t ot deze cat egorie. Com plexen appart em ent en die verhuurd worden m et hot eldienst verlening ( zie hot el) worden niet als huisj escom plex beschouwd, m aar als (appartementen)hotel. Ook appart em ent en zonder hot eldienst verlening, die vaak deel uitmaken van een groter gebouw, worden beschouwd als een bungalow of zomerhuisje. De gepresent eerde cij fers in hoofdst uk 2 en 3 hebben vanaf 1998 bet rekking op huisjescomplexen met ten minste 20 slaapplaatsen. In eerdere jaren ligt de ondergrens op 50 slaapplaatsen. Kampeerterrein Een t errein of een deel van een t errein m et t enm inst e w asgelegenheid en t oilet t en, waarop kan worden overnacht in t ent en, t oercaravans, kam peeraut o s, st acaravans, t ent huisj es of trekkershutten. De gepresent eerde cij fers in hoofdst uk 2 en 3 hebben vanaf 1998 bet rekking op kam peert erreinen m et t en m inst e 20 t oerist ische slaapplaat sen. I n eerdere j aren ligt de ondergrens op 400 toeristische slaapplaatsen. Mengvormen I n de prakt ij kkom ende hierboven verm elde logiesvorm en vaak in com binat ie voor. Wordt een com binat ie aanget roffen van hot el/ pension m et een andere logiesvorm , waarbij de slaapplaat scapacit eit in beide sect oren boven de gest elde w aarnem ingsgrens ligt , dan wordt de accom m odat ie beschouwd en behandeld als t wee accom m odat ies. Bij een m engvorm van kam peert erreinen, huisj escom plexen en/ of groepsaccom m odat ies worden vanaf 1998 alleen die onderdelen waargenom en die boven de waarnem ingsgrens liggen. Vóór 1998 w erden alle t oerist ische gast en en overnacht ingen geregist reerd zodra één van de onderdelen t ot de populatie behoorden. Slaapplaats I edere eenpersoonsslaapplaat s in een logiesaccom m odat ie. Bij hot els, pensions, jeugdhotels en j eugdherbergen, huisj es, t rekkershut t en en groepsaccom m odat ies worden alle eenpersoonsbedden of andere eenpersoonsslaapplaat sen als één slaapplaat s get eld; t weepersoonsbedden worden als t wee slaapplaat sen get eld. Bij zet bedden in hot els w orden niet m eeget eld; bedden in dependances vanaf 1997 wel. Op kam peert erreinen t elt vanaf 1998 een st andplaat s voor vij f slaapplaat sen; voorheen was dat vier. Vast verhuurde st andplaat sen worden niet meegeteld. Slaapplaatsbezettingsgraad Het aant al overnacht ingen in een bepaalde periode gedeeld door het product van het aant al slaapplaat sen en het aant al dagen van de bet reffende periode ( bruto slaapplaat sbezet t ingsgraad) . De net t o bezet t ingsgraad gaat uit van de capacit eit in accom m odat ies die op dat m om ent geopend zij n voor gast en. Alleen de net t o slaapplaatsbezettingsgraad wordt gepubliceerd. Ter illustratie: St el dat het aant al overnacht ingen in j anuar i, februari en m aart respect ievelij k 1 000, 1 200 en 1 800 bedraagt en het aant al slaapplaat sen in de geopende accom m odat ies respectievelijk 100, 120 en 150, dan is de net t o bezet t ingsgraad in het eerst e kwart aal 0,36 ( = ( 1 000 + 1
200 + 1 800) / ( 31 * 100 + 28 * 120 + 31 * 150) ) , uit gedrukt als percent age: 36 procent . Bij het gebruik van de aldus berekende bezettingsgraad dient men zich te realiseren dat: de kam er- , huisj es- en st andplaat sbezet t ing veelal aanm erkelij k hoger is dan de slaapplaat sbezet t ing, om dat m eest al niet alle slaapplaat sen van deze verblij fseenheden benut worden; bezetting door vaste gasten in hotels en pensions niet inbegrepen is. Toeristische standplaats Een ruim t e ( kam peervak) voor het plaat sen van een kam peerm iddel niet best em d voor vast e verhuur ( = verhuur gedurende t en m inst e 2 m aanden in het zom erseizoen aan een en dezelfde persoon).