Discipelschap 1
“Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren dat ze zich moeten houden aan alles wat ik jullie opgedragen heb.” Matteüs 28 vers 19-20
Baptistengemeente Doetinchem
Inhoud Inleiding .................................................................................................................................................................................3 De nood is groot..................................................................................................................................................................4 De onzichtbare revolutie.................................................................................................................................................6 Barnabas en de terrorist .................................................................................................................................................6 Waarom Discipelschap? ..................................................................................................................................................9 Verschillende stijlen van discipelschap ................................................................................................................. 12 Intensief discipelschap / mentoraat .............................................................................................................. 12 Incidenteel discipelschap / mentoraat ......................................................................................................... 12 Passief discipelschap / mentoraat ................................................................................................................. 13 Hoe wordt je een discipel of mentor ....................................................................................................................... 14 Zoek je naar een mentor:.................................................................................................................................... 14 Zoek je een mentor: .............................................................................................................................................. 15 Groeigewoonten .............................................................................................................................................................. 16 Kenmerken van een discipel ...................................................................................................................................... 17 Co-mentoraat .................................................................................................................................................................... 19 De Kern ................................................................................................................................................................................ 22 Discipelschap is geen optie................................................................................................................................ 22 Discipelen maken is een persoonlijk proces .............................................................................................. 22 Discipelen maken begint al bij evangelisatie ............................................................................................. 22 Discipelschap verandert de stad ..................................................................................................................... 22 Sleutelgroepen van de gemeente ............................................................................................................................. 24 Aanbevolen literatuur ................................................................................................................................................... 26
Baptistengemeente Doetinchem
2
Inleiding Als we praten over discipelschap, hebben we het niet over een programma of een cursus. In een proces van discipelschap help je de ander om Jezus beter te leren kennen, Hem meer lief te hebben en Hem te volgen.
Dat discipelschap belangrijk is blijkt wel uit het feit dat onze Heer Jezus ervoor koos om Zijn leven te delen met een aantal mensen die dicht om Hem heen stonden. Na drie jaar, na zijn opstanding uit de dood, geeft Hij zijn volgelingen de opdracht mee “Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren dat ze zich moeten houden aan alles wat ik jullie opgedragen heb.” 1 De vroege kerk heeft deze missie uitgeleefd. Waar ze ook heen gingen (vaak gedwongen vanwege vervolging) leefden ze deze opdracht door het Goede Nieuws van Jezus Christus door te geven en mensen tot leerling van Hem te maken. Het is een revolutionair plan van God zelf om deze wereld voor Zich te winnen!
Discipelschap is geen “Quick Winner”, een snelle weg tot succes. Het is gebaseerd op het principe van geestelijke vermenigvuldiging. Iedere volwassen christen zou in twee tot maximaal drie mensen kunnen investeren in een proces van discipelschap. En deze twee of drie mensen wordt geleerd om hetzelfde te doen bij anderen.
Discipelschap is ook geen klassikaal programma. Het heeft veel meer weg van het proces waarin een ouder investeert in het leven van zijn kind: in iedere fase van zijn leven wordt de relatie anders: baby, peuter, kind, puber en uiteindelijk volwassene. Dat proces kan in het geestelijk leven ook jaren duren!
In dit artikel gaat het over de mogelijkheden die de plaatselijke gemeente heeft om discipelschap niet als concept maar als basis te benoemen van de gemeente.
Wouter van der Toorn Doetinchem, juni 2008
1
Matteüs 28 vers 19-20
Baptistengemeente Doetinchem
3
De nood is groot Het is me weleens om het hart geslagen bij het kennen van zoveel mensen die verder opgebouwd moeten worden in hun geloof. Ze hebben God leren kennen, ze hebben begrepen wat het betekent dat Jezus voor hun zonden aan het kruis is gegaan en de straf en vloek op Zich nam in onze plaats. Het is de eerste stap, maar hoe leren ze God beter kennen en hoe leren ze een vertrouwelijke omgang met God te ontwikkelen? Het missen van een gezonde basis voor hun persoonlijk geestelijk leven belemmert gezonde groei. En deze groei is groeien in kennen en liefde voor onze Heer Jezus Christus, groeien in het meer lijken op Hem.
Toen Jezus naar de mensen keek die naar Hem kwamen luisteren werd Hij keer op keer diep geraakt. Hij werd met ontferming over hen bewogen. Waarom? Omdat ze voortgejaagd en afgemat waren, als schapen die geen herder hebben2. Het beeld van Jezus als Herder is een beeld dat God ook gebruikt in het Oude Testament. Jezus zegt dat Hij als een Herder kwam die niet op zichzelf gericht was zoals de andere zelfingenomen herders. Hij heeft het dan over religieuze leiders die vooral op zichzelf gericht waren en als het erop aankwam niet thuis waren. Jezus kwam als Herder Zijn leven opgeven voor deze verstrooide schapen3. De discipelen kregen de opdracht van Jezus om ook Herder te zijn. Petrus in het bijzonder toen Hij Jezus ontmoette na de opstanding4.
Heb jij wel eens om je heen gekeken? En de nood gevoeld die Jezus ook heeft gevoeld? Schapen zonder herder zijn in feite zonder bescherming. Aan de goden overgeleverd zoals je dat ook wel noemt. Schapen die al wel van de kudde zijn maar nog totaal richtingloos. En schapen die nog niet bij de kudde horen die nog gered moeten worden. Het gaat om mensen die je iedere dag kan tegenkomen. Mensen die naast je wonen in de straat waar je woont, mensen die samen met je in de dagelijkse file staan, die samen met je reizen in dezelfde bus of trein, mensen die in dezelfde supermarkt hun boodschappen komen doen, die op hetzelfde terras hun kopje koffie bestellen, mensen die dezelfde kerk instappen als jij. Heb je weleens gekeken door de ogen van Jezus toen Hij keek en zag dat het schapen waren in nood, schapen die een herder nodig hebben?
“De oogst is groot, maar er zijn weinig arbeiders. Vraag dus de eigenaar van de oogst of hij arbeiders wil sturen om de oogst binnen te halen.” 5
En als God nou eens jou wil inzetten voor deze oogst? Om zorg te dragen voor (een deel van) Zijn kudde, voor (een aantal van) Zijn schapen? Hij vond een man met een wel grote mond en klein hartje die het uiteindelijk in zijn broek deed van de angst en alle moed liet zakken, die uiteindelijk zich helemaal van Zijn Heer afkeerde en de man die Hij zo vol passie had gevolgd Matteüs 9 vers 36; Matteüs 14 vers 14; Markus 6 vers 34 Johannes 10 vers 11 4 Lees maar in Johannes 21 vers 15 en verder 5 Matteüs 9 vers 37-38 2 3
Baptistengemeente Doetinchem
4
vervloekte, geschikt om te zorgen voor zijn kudde. Zou jij niet geschikt gemaakt kunnen worden door de Heilige Geest die je alles leert wat je weten moet over onze Heer Jezus?
VRAAG : Voel je je geroepen om zorg te dragen voor anderen? Wellicht in het beeld van een herder die zorg moet dragen voor een kudde?
VRAAG : Afgezien van het je geroepen voelen, geldt de opdracht van Jezus om uit te gaan in de hele wereld en discipelen te maken voor iedereen of voor slechts een aantal speciaal geroepen christenen?
5
Baptistengemeente Doetinchem
De onzichtbare revolutie De kerk die ontstond na de Pinksterdag was een dynamische, ongestructureerde beweging van mensen. Ze waren anders, ze vielen op, ze stonden in gunst bij de mensen. Maar ze vielen ook zo op dat er een enorme vervolging begon die ervoor zorgde dat de gelovigen verspreid werden over de hele bewoonde wereld. Dat ging van Europa tot het verre China, van noord naar zuid. De vijand probeerde het vuur van de gelovigen te doven, het effect was dat het Goede Nieuws van Jezus Christus werd met de gelovigen verspreid over de wereld en beïnvloedde de mensen overal. Het is als het slaan in een vuur waarvan de vonken vervolgens nog breder verspreid worden.
Blijkbaar was het Evangelie (letterlijk betekent dat: goed nieuws) zo goed dat mensen het niet konden laten het uit te delen. Ik heb me weleens afgevraagd wat nou precies het enthousiasme is geweest dat het deze generatie christenen alles mocht kosten. Het Goede Nieuws was iets om je leven voor op te geven, gevaar voor te riskeren. Waar ben ik mijn passie kwijtgeraakt, of heb ik dezelfde passie so-wie-so nog nooit gekend? Wat was hun geheim? Was het niet het radicale en definitieve verschil dat het geloof maakte? Het verschil tussen duisternis en licht, dag en nacht, dood en leven! Regelmatig vraag ik het me af en probeer ik het geheim op te graven in de Bijbel, probeer ik het geheim te ontdekken.
Vader God, waar ben ik mijn passie kwijtgeraakt, of heb ik deze passie so-wie-so ooit gekend? Heb ik ooit de diepte van het Goede Nieuws gezien? Hoe diep ging Uw liefde en hoeveel heeft het U gekost toen U Uw eigen Zoon stuurde naar deze wereld als een offer voor de mensen. Wie kan deze liefde peilen, wie kan deze liefde ooit in een maat uitmeten. Toch wil ik graag meer begrijpen, meer zien. En opnieuw en heftiger dan ooit in vuur en vlam worden gezet!
De revolutie die werd ontketend door de volgelingen van Jezus was niet een met grote woorden, een die met het zwaard werd uitgevochten, maar een die bezit had genomen van het leven in alle facetten.
VRAAG : Breng eens in je eigen herinnering het moment of de tijd dat je besefte dat je de redding die God door Jezus aanbiedt nodig had. Hoe enthousiast, blij of bevrijd voelde je?
Baptistengemeente Doetinchem
6
Barnabas en de terrorist Als je kijkt naar het leven van Paulus (eerst Saulus genoemd) zie je een wel heel bijzonder verhaal. Een terrorist, een fundamentalist. Hij heeft heel wat op zijn kerfstok. Hij was een jonge goalgetter en er vast van overtuigd dat hij dat nieuwe godslasterlijke geloof in die Jezus zou kunnen stoppen.
Tja, toen deed God de hemel net een klein beetje te ver open… Met als gevolg dat Saulus blind was voor een aantal dagen. “Saul, Saul, waarom vervolg je mij?”6 De rest is historie zou je zeggen. Nou, niet helemaal zo algemeen bekend als gedacht hoor. Ik kan me wel wat voorstellen dat de christenen wat moeite hebben om deze vers aangepakte terrorist te accepteren als een broer in Gods familie en direct te dopen. Hoe zou het eigenlijk komen dat het thema “dopen” bij ons soms zo formeel lijkt te zijn geworden, uitgeorganiseerd. De paar woorden die Handelingen aan de doop van Saulus besteedt lijken aan te geven dat het wel heel erg gewoon was om zo’n verse christen te plonzen in het doopwater. Het is grappig dat de volgorde die Handelingen beschrijft aangeeft dat Paulus een aantal dagen niet had gegete n toen hij blind was. Er wordt voor hem gebeden en de handen opgelegd, Saulus weer genezen werd, hij gedoopt werd en ging eten. 7
Uiteindelijk is het Barnabas, een van de bekendere mannen in de nieuwe gemeente, die gelooft in Saulus en hem introduceert bij de apostelen. Heb je je wel eens afgevraagd wie er in jou gelooft? Natuurlijk, God gelooft in je en houdt van je. Maar heb je ook mensen om je heen of om je heen gehad die in jou geloven, die visie hebben voor jouw leven, die je kansen geven om te groeien en je in de juiste omgeving brengen? Als je kijkt naar de relatie tussen Saulus (Paulus) en Barnabas is dit het moment waar een discipelschapsrelatie start. Barnabas heeft waarschijnlijk niet overzien wat het allemaal zou gaan worden met die jongen, maar Gods woorden zijn wel degelijk duidelijk geworden. “Ga, want hij is het instrument dat ik gekozen heb om mijn naam uit te dragen onder alle volken en heersers en onder al de Israëlieten.”8
VRAAG : zijn er mensen om je heen die visie hebben voor jouw leven en die je helpen om te groeien?
Handelingen 9 vers 4 Handelingen 9 vers 18 - 19 8 Handelingen 9 vers 15 6 7
Baptistengemeente Doetinchem
7
HUISWERK: Bestudeer het leven van Barnabas (Handelingen 4 vers 36 en Handelingen hoofdstuk 11 – 15). Wat zijn de eigenschappen die hem een goede mentor van o.a. Paulus maakten?christenen?
8
Baptistengemeente Doetinchem
Waarom Discipelschap? Je zou je deze vraag kunnen stellen. Het simpelste antwoord op deze vraag is: Jezus deed het voor en gaf ons vervolgens de opdracht hiervoor. Deze opdracht wordt ook wel de Grote Opdracht genoemd, omdat het de opdracht is die onze Heer Jezus als laatste aan zijn volgelingen gaf.
“Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren dat ze zich moeten houden aan alles wat ik jullie opgedragen heb.” 9
Discipelschap blijkt ook een nieuwtestamentisch principe te zijn. Als Paulus Timoteüs instructies geeft (een relatie die trouwens ook vanuit een discipelschapsrelatie was ontstaan) dan is het ook een simpel en basaal principe van leren en doorgeven.
“Geef wat je in aanwezigheid van velen van mij hebt gehoord, door aan betrouwbare mensen die geschikt zijn om anderen te onderwijzen.” 10
Het was geen slim plan van marketeers en communicatie deskundigen. Het was een simpel principe van leven, groeien en doorgeven. Dit doorgeven was niet gebaseerd op toevallige relaties en eenmalige ontmoetingen. Geen schot hagel, maar zorgvuldige keuzes. Daar kom ik later op terug. Tóch is een bijzonder slim plan. Hoe kan het ook anders, het is wat Jezus voordeed! Het is geen garantie op snel succes, maar wel de enige manier om de wereld te bereiken. Stel dat een groep van tien christenen besluit om drie jaar ieder in drie mensen te investeren. Na drie jaar zijn er veertig christenen die intensief gediscipeld zijn. Als zijn ook allemaal besluiten om drie jaar te investeren in drie christenen dan staat de teller na zes jaar op honderdzestig. Na twaalf jaar zijn meer dan 2500 christenen intensief gediscipeld en in staat om zelf ook anderen te discipelen.
Natuurlijk, dit is even snelle wiskunde. Toch is het een interessante gedachte. Het is een nogal gebruikelijke gedachte dat een aantal specialisten dit allemaal wel voor de grote groep regelen. Denk aan een voorganger die hiervoor verantwoordelijk is, een jeugdleider, een oudste, een gemeenteopbouw werker… Maar niet iedereen. Terwijl iedereen zijn leven kan investeren in een ander. Iedereen die van God ontvangt kan doorgeven. Zo wilde God dat zijn gezin zou werken. Iedereen is uniek en niemand kan gemist worden!
9
Matteüs 28 vers 19-20 2 Timoteüs 2 vers 2
10
Baptistengemeente Doetinchem
9
Discipelschap wordt ervaren in een persoonlijke relatie waarin de een de ander nieuwe mogelijkheden biedt, door met elkaar bronnen te delen die God heeft gegeven.
Het is een gezonde gedachte dat iedereen die meer dan vijf jaar christen is een discipelschapsrelatie opbouwt met geestelijk jongere christenen en de bronnen te delen die zij zelf hebben ontvangen van God.
VRAAG : De opdracht van Jezus is niet om volgelingen van ons te maken, maar volgeling van Hem. Hoe volg jij zelf Jezus in je leven van iedere dag? Welk beeld heb je van Hem?
10 VRAAG : Durf je te dromen? Als je nadenkt over het volgen van Jezus, doen wat Hij deed, je leven openen voor anderen… en als anderen uit de gemeente hetzelfde doen… Hoe gaat de gemeente eruit zien?
Baptistengemeente Doetinchem
In zijn boek Transforming Discipleship noemt Greg Ogden zeven kenmerken van een leerling van Jezus Christus: 1. Is actief bezig met het dienen van anderen (1 Petrus 2 vers 9; 1 Korintiërs 12 vers 7) en behoort daarmee tot de 20% van de gelovigen die 80% van al het werk doen. 2. Leidt een gedisciplineerd leven. Paulus vergelijkt het leven van een discipel met dat van een atleet die zich aan een rigoureus trainingsschema onderwerpt om de beste te kunnen zijn (1 Korintiërs 9 vers 25). Veel christenen denken dat geestelijk ‘succes’ uit de lucht komt vallen. 3. Heeft alle aspecten van zijn leven onder de gehoorzaamheid van Christus gebracht. Zijn geloof is niet alleen een persoonlijk geloof, maar werkt en is zichtbaar in alle onderdelen van het leven. 4. Is een radicale non-conformist en heeft de geestelijke lenigheid om midden in de wereld als vreemdeling, bijwoner en pelgrim te leven. ‘Thy World is not my home’ (1 Petrus 2 vers 1112; Matteüs 5 vers 16) 5. Is onvoorwaardelijk toegewijd aan het lichaam van Christus, de Kerk. ‘Christus volgen is begrijpen dat er niet zoiets is als solo-discipelschap’ (Ogden) 6. Weet de weg in de Bijbel, is een toegewijde lezer en student van het Woord. 7. Deelt zijn geloof met anderen (Handelingen 1 vers 8; Romeinen 1 vers 16)
Verderop wordt verder ingegaan op kenmerken van een discipelschap en de groeigewoonten van een leerling van Jezus Christus.
Baptistengemeente Doetinchem
11
Verschillende stijlen van discipelschap Het bewust aangaan van een discipelschapsrelatie kan het gevoel geven van hiërarchie, jezelf boven een ander plaatsen. Vanuit deze gedachte kan er ook gereserveerdheid zijn richting discipelschap. Nu kan het in de praktijk wel zo zijn in een aantal relaties (dus dat er meer sprake is van een leraar naar leerling verhouding), er zijn echter heel veel soorten relaties in discipelschap cq. mentoraat mogelijk. 11 Hieronder een verhelderend overzicht van de verschillende manieren van betrokkenheid.
Als het gaat om discipelschap als fundament voor de gemeente, dan spreken we vooral over de doelbewuste betrokkenheid, relaties die bewust worden aangegaan of waaraan een bewust doel wordt gegeven.
Intensief 1
2
Incidenteel 3
4
Doelbewuste betrokkenheid
5
Passief 6
7
8
Vrijblijvende betrokkenheid
Intensief discipelschap / mentoraat 1. Discipelmaker Maakt de grondbeginselen van het volgen van Jezus Christus bekend.
2. Geestelijke gids Roept ter verantwoording, geeft richting en inzicht bij bepaalde vragen, verplichtingen en beslissingen met betrekking tot het geestelijk leven en groei.
3. Coach Motiveert, brengt vaardigheden bij en leert de toepassing daarvan in specifieke situaties, daagt uit.
Incidenteel discipelschap / mentoraat 4. Raadgever Geeft op het juiste moment advies; helpt je een goed beeld te krijgen van jezelf, anderen, omstandigheden en geestelijk werk.
5. Leraar Brengt kennis en begrip bij van een bepaald onderwerp. Voor dit overzicht is gebruik gemaakt van het boek “Iedereen een mentor” (Paul Stanley en Robert Clinton), uitgegeven door Navigator Boeken 11
Baptistengemeente Doetinchem
12
6. Sponsor Biedt loopbaanbegeleiding en bescherming wanneer iemand binnen een organisatie hogerop komt.
Passief discipelschap / mentoraat 7. Voorbeelden hedendaags Een levende persoon om als voorbeeld na te volgen in je eigen leven, geestelijk werk of beroep.
8. Voorbeelden historisch (held) Iemand uit het verleden, waarvan veel te leren is aan krachtige principes en waarden voor uw leven, geestelijk werk en / of beroep.
VRAAG : Heb jij zelf een mentor (gehad)? Welke betekenis heeft hij of zij voor je leven (gehad)?
13 VRAAG : Ben jij zelf voor iemand een mentor. Anders gevraagd: heb jij zelf een of meer discipelen?
Baptistengemeente Doetinchem
Hoe wordt je een discipel of mentor Voor discipelschap (ook wel mentoraat genoemd) zijn twee mensen nodig: een mentor en een leerling. 12 Hoe de relatie wordt ingevuld is van veel factoren afhankelijk. Denk aan factoren als beschikbare tijd, afstand, behoeften, gemeenschappelijke doelen, etc.
Wat wel zeker in iedere soort discipelschapsrelatie nodig is zijn de volgende dingen: 1. Aantrekkingskracht. Er moet een basale “klik” zijn tussen een mentor en discipel. Deze aantrekkingskracht kan zijn in de mogelijkheden die de mentor ziet in de discipel, de visie, wijsheid, vaardigheden die een discipel ziet bij een mentor. Als er meer aantrekkingskracht is zullen de verwachtingen van deze relatie toenemen en dat resulteert weer in het vergroten van de mogelijkheden van het delen van de bronnen die God geeft. 2. Ontvankelijkheid. Wil de discipel leren van de mentor? Dit heeft met toewijding en een lerende houding te maken. Door open te staan voor de mentor zal de discipel absoluut meer resultaat zien vanuit deze discipelschapsrelatie. 3. Verantwoordelijkheid. Zowel de mentor als de discipel zijn verantwoordelijk voor het slagen van het discipelschapsproces. Een goede hulp hierbij kan zijn om regelmatig terug te kijken en te evalueren. Het spreekt voor zich dat de mentor degene is die hierin het initiatief neemt.
14 NB: Mensen onvoorwaardelijk liefhebben en discipelschap zijn twee verschillende dingen!! Als je dat onderscheid niet maakt, haal je het Grote gebed (heb elkaar lief als jezelf) en de Grote Opdracht (maak discipelen van alle volken) door elkaar.
Zoek je naar een mentor: - Wees zorgvuldig met je mentorkeuze. - Wees trouw in het voorbereiden van lessen, afspraken nakomen, etc. - Breng tijd met je mentor door. In het met elkaar omgaan kan je erachter komen of deze relatie door God bevestigd wordt - Houd je doel voor ogen: Jezus beter leren kennen, Hem volgen en groeigewoonten ontwikkelen.
Ik ben me bewust dat de titels mentor, leraar, discipelmaker, discipelaar door elkaar worden heen gehaald. Zo ook de titel discipel, mentorant, leerling. Dit is zonder bijzondere bijbedoelingen. Het geeft ook aan dat er verschillende relaties mogelijk zijn. 12
Baptistengemeente Doetinchem
Zoek je een mentor: - Wees zorgvuldig met je discipelkeuze Discipelen maken gaat over het zoeken van diegenen die God voor ons heeft uitgekozen om te begeleiden en aan hen door te geven wat God in onze levens heeft geïnvesteerd. - Ontwikkel groeigewoonten Blijf altijd zelf geestelijk in conditie. Blijf dicht leven bij God. - Houdt er altijd rekening mee: iedereen is uniek. Schat de geestelijke gaven, aangeboren talent en vaardigheden in. Er bestaat geen “discipelschapsproces” dat voor iedereen hetzelfde is! - Gebruik gaven Iedere christen ontvangt naast zijn natuurlijke gaven ook geestelijke gaven. Deze moeten gebruikt worden in het discipelschapsproces - Met anderen in contact brengen Mentoraat is soms op onderdelen van iemand zijn leven. Voor andere delen kan een andere christen weer functioneren als mentor. Wees erop gericht dat je discipel deze contacten kan aangaan als hij gaven of talenten heeft die jij niet kan helpen ontwikkelen. - Weet wanneer je ruimte moet geven Een discipel is vrij om te doen wat zijn hart hem ingeeft. Pas ervoor op dat een discipel niet afhankelijk van je wordt en leg niet je eigen ideeën op.
VRAAG: Wat vindt je van het volgende citaat en welke consequenties hangen hieraan vast? “Jezus wachtte niet met het inzetten van zijn leerlingen in leiderschapsposities totdat ze wedergeboren, gedoopt of theologisch geschoold waren” (citaat Floyd McClung)
Baptistengemeente Doetinchem
15
Groeigewoonten Belangrijkste doel van discipelschap is niet organisatorisch. Het belangrijkste doel is dat iemand een gezonde en vitale relatie opbouwt met Vader God. Wat heeft een christen nodig om gezond geestelijk te groeien? Bij zo’n vraag stellen begrijp je al dat het antwoord voor iedereen wel anders kan uitvallen. Discipelschap is daarom ook niet een algemeen programma. Sommigen moeten dealen met een verleden. Sommigen moeten gewoon leren hoe het is om te communiceren met God, te luisteren, te praten. Anderen moeten in het zadel worden geholpen om getuige te worden, ambassadeur van Jezus Christus!
De eerste prioriteit in het discipelschapsproces is het ontwikkelen van een gezonde relatie met God die niet afhankelijk is van andere mensen. Veel christenen zijn op een of andere manier afhankelijk van samenkomsten, andere christenen, conferenties, aanbiddingconcerten, om God te ontmoeten. In een discipelschapsrelatie moet deze afhankelijkheid worden voorkomen. Iedereen kan zelf een persoonlijke en intieme relatie met God ontwikkelen en opbouwen.
Eens kreeg ik een nogal indringende vraag die op het eerste gezicht een beetje vreemd leek. Maar we uiteindelijk wel erg in beweging heeft gezet: “Voor wie heb jij ooit gebeden: Heer, laat hij of zij meer worden zoals ik ben”. 13 Paulus zegt dat wel. Hij zegt trouwens ook tegen de christenen in Korinte dat ze hem moesten volgens, zoals hij Christus volgt.” 14 En dan wordt dit gebed een heel diep gebed. Wellicht is de vraag krachtiger dan het antwoord!
VRAAG : Voor wie zou jij willen bidden: Heer, maak hem of haar meer als ik ben?
13 14
Kijk ook eens in Handelingen 26 vers 29 vv 1 Korinte 11 vers 1
Baptistengemeente Doetinchem
16
Kenmerken van een discipel Het belangrijkste kenmerk van een volgeling van Jezus is niet zozeer dat Hij Jezus volgt, maar dat er liefde is onder elkaar, onder de christenen samen. Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen zien dat jullie mijn leerlingen zijn. 15
Je herkent een discipel van Jezus aan: - Jezus liefhebben, volgen en gehoorzamen 16 - Blijven in het Woord van Christus 17 - Elkaar liefhebben 18 - Veel vrucht dragen 19
Christenen groeien geestelijk (maar ook in karakter) het snelste als zij zelf Gods stem leren horen en begrijpen. Daarom is het belangrijk dat jonge christenen wordt geleerd om te communiceren met God. Hoe gaat dat? Hoe praat Hij dan, en als ik terugpraat, komt dat dan wel aan?
Laatst las is een citaat van Madonna: “Ik dacht dat ik naar het innerlijke kind in mij luisterde, het bleek mijn ego te zijn.” Het citaat deed me erg denken aan de realiteit van veel christenen. Hoe weet je nu eigenlijk zeker dat je naar God luistert en niet dat je uiteindelijk naar je eigen ego zit te luisteren? Je op een moment wel lekker vredig voelen kan Gods bevestiging zijn. Maar hoe weet je dat zo zeker?
De Bijbel: - Regelmatig lezen - Ontvankelijk zijn voor Gods woorden - Gods stem leren verstaan in het geschreven woord (de Bijbel)
Bidden: - Regelmatig bidden - Verwachtingsvol bidden (God reageert!) - Persoonlijk en vertrouwelijk bidden - Reageren op Gods stem
Johannes 13 vers 35 Lukas 14 vers 27 17 Johannes 8 vers 31 - 32 18 Johannes 13 vers 34 - 35 19 Johannes 15 vers 8, 16 15 16
Baptistengemeente Doetinchem
17
Gods Woord leren kennen: - Onderwijs van anderen - Persoonlijke studie van de Bijbel
Gods Woord toepassen: - Gods Woorden gehoorzamen - Gewillige en open houding naar God: Hij mag het zeggen, Hij is immer Heer van je leven!
VRAAG : Als je de groeigewoonten nog eens doorneemt, op welke terreinen zou je mentoraat kunnen gebruiken? Probeer zo specifiek mogelijk te zijn.
18
Baptistengemeente Doetinchem
Co-mentoraat Zeker als er niet vanaf begin af aan nieuwe christenen in een discipelschapsproces komen, is het niet altijd gemakkelijk om na jaren toch een dergelijke relatie te starten. Waar moet je beginnen, wie kan je helpen? Je kan zelf de overtuiging hebben dat het goed en nodig is, maar is er iemand beschikbaar?
De gedachte van wat we voor het gemak “co-mentoraat” noemen, maakt discipelschap wellicht wat bereikbaarder. Co-mentoraat is veel meer het mentoraat waarbij je gelijkwaardig bent en samen oploopt in je leven met God. Een belangrijk verschil met gewoon vriendschap is dat je in deze relatie een besluit neemt om een extra doel te geven aan jullie vriendschap of relatie: je wilt samen met van onze Heer Jezus leren kennen, Hem liefhebben, Hem volgen.
Hieronder een kort schema van hoe deze relaties er dan uitzien:
19 Opwaarts mentoraat
Co-mentoraat buiten Co-mentoraat binnen
Neerwaarts mentoraat
Baptistengemeente Doetinchem
Opwaarts mentoraat : Een relatie die wordt aangegaan met een volwassen christen die je kan helpen te groeien in geloof, in geloofsleven, in roeping. Zij zijn vaak al situaties geweest en kunnen je helpen om vanuit hun ervaring te delen.
Co-mentoraat : 1e binnen de gemeente. 2e buiten de gemeente. Het is mentoraat onder vrienden. Je deelt met elkaar de bronnen die je hebt ontvangen. Er is veel meer mogelijk in deze relaties dan er wordt uitgehaald. Dit is wellicht het eerste wat gebeurt in een kring. Hou het doel duidelijk voor ogen: wederzijds stimuleren en verantwoordelijkheid voor elkaar voelen.
Neerwaarts mentoraat : Jij wordt een mentor voor jongere volgelingen van Jezus Christus. Je geeft om een ander. NB: niemand vindt de perfecte mentor. En jij zal het ook nooit worden voor de ander. Je mag delen van wat je ontvangen hebt. PS: begin klein, maar begin ook gewoon!! Het leuke van neerwaarts mentoraat is dat je altijd weer met nieuwe mensen te doen hebt die je helpen om fris en dynamisch te blijven. Nieuwe en unieke vragen van een discipel helpen je hierbij!
Als je sterk wilt zijn in je innerlijk en geestelijk leven, effectief wil zijn in de rollen, taken en verantwoordelijkheden die je krijgt in je bediening, is het nastreven van deze relaties absoluut aan te bevelen. En natuurlijk is het enigszins een ideaalmodel.
VRAAG : Heb jij relaties in de verschillende richtingen, zijn er vrienden die zich verantwoordelijk voor jou voelen?
Baptistengemeente Doetinchem
20
VRAAG : Zijn er vriendschappen of relaties binnen de gemeente die je zou kunnen ontwikkelen om een discipelschapsrelatie (buddy) te ontwikkelen??
In het laatste hoofdstuk staat een beschrijving van zogenaamde sleutelgroepen, groepen van drie leerlingen van Jezus Christus die samen doelgericht optrekken en samen groeien naar het beeld van onze Heer.
21
Baptistengemeente Doetinchem
De Kern Discipelschap is geen optie Voor Jezus is het geen optie op discipelen te maken, maar het is een opdracht! Als je Jezus’ opdracht serieus gaat nemen, ga je ook discipelen maken. Er is uiteindelijk niets belangrijker dan investeren in levens van mensen, mensen van vlees en bloed. Investeren in mensen waarvoor onze Heer Jezus alles over had om hen te redden uit de duisternis en hen te brengen in het licht! Deze opdracht is wellicht nog duidelijker voor mensen in de gemeente die in een of andere leidersrol functioneren, zoals oudste, diaken, jeugdleider, huiskringleider, Alpha-cursus leiding. Van alle rollen en verantwoordelijkheden is het maken van discipelen de aller belangrijkste.
Discipelen maken is een persoonlijk proces Het is een proces tussen mensen, maar de uitwerking van discipelschap is wereldwijde impact. De revolutie van het Goede Nieuws in het boek Handelingen was een van de uitkomsten van discipelen waarin onze Heer Jezus drie jaar persoonlijk in investeerde. Zijn methode leek niet zo revolutionair. Maar de impact was dat wereldwijd mensen tot geloof zijn gekomen. Het begin van het persoonlijke proces is wellicht het starten van gebed voor iemand. Gebed is het krachtigste wapen in deze wereld.
22 Discipelen maken begint al bij evangelisatie In feite begint discipelschap al met het eerste contact met mensen die God nog niet persoonlijk kennen. Evangelisatie moet erop gericht zijn om mensen leerling te maken. In evangelisatie moeten we gericht zijn op het maken van leerlingen, niet van bekeerlingen.
Discipelschap verandert de stad Droom jij ervan dat je stad een stad van God wordt? Een stad waarin Jezus Heer is en beïnvloeder van alles? Daadwerkelijke verandering van mensen is als zij Jezus gaan liefhebben, volgen en gehoorzamen. Daadwerkelijke verandering van de stad is als de mensen uit die stad Jezus gaan liefhebben, volgen en gehoorzamen! Dat heeft impact op ieder onderdeel van het leven en van de samenleving. Natuurlijk begint het met persoonlijke redding. Maar er moet meer zijn. Jezus zei tegen zijn discipelen dat zij het licht van de wereld zijn! Onze inspanningen in evangelisatie moeten er altijd op gericht zijn dat de mensen die God persoonlijk leren kennen ook de kans krijgen om gezond op te groeien in geloof en in karakter.
Baptistengemeente Doetinchem
De kerk is de gemeenschap van discipelen van Jezus die het leven van het koninkrijk ontvangen hebben en zijn toegewijd aan de taak van de verkondiging van het Evangelie van het koninkrijk in de hele wereld. 20
23
20
Citaat George Eldon Ladd, The Gospel of the Kingdom
Baptistengemeente Doetinchem
Sleutelgroepen van de gemeente 21 Open en transparant zijn over jezelf is voor leerlingen van Jezus nooit bedoeld als een optie. Als je bewust wilt werken aan een cultuur waar discipelschap gewoon is, helpt het enorm om mensen aan te sporen in kleine ‘accoutability’ groepjes22 van drie personen bij elkaar te komen. Als de beweging groeit, zijn het dit soort groepjes waarin de kernwaarden van de beweging worden doorgegeven. Wij noemen dit sleutelgroepen.
Er wordt beweerd dat er een beweging is geboren die niet meer te stuiten is, als een groep erin slaagt om haar kernwaarden vier generaties lang van de ene generatie naar de andere door te geven!
Om ervoor te zorgen dat zowel die overdracht van kernwaarden als oprechte zorg voor elkaar kunnen plaatsvinden, doe ik hieronder een aantal suggesties die als richtlijn kunnen dienen voor kleine groepen, waar mensen op een veilige en gezonde manier transparant kunnen zijn.
24
21 22
Overgenomen uit “Ik zie een leger”, Floyd McClung, pagnia 283-284 Een groepje waarin je bewust verantwoordelijkheid voor elkaar op je neemt
Baptistengemeente Doetinchem
Aanwijzingen voor je sleutelgroep 1. Mannen en vrouwen in aparte groepjes 2. Kom bij elkaar voor een uur, niet langer 3. Kom wekelijks bij elkaar 4. Voorkom uitgebreide counseling 5. Verwacht van elkaar dat iedereen zich inzet om serieus te werken aan persoonlijke groei en openheid 6. Benoem waarin je wilt groeien en vertel elkaar welke concrete doelen je op de volgende terreinen wilt bereiken: a. Gebed en Bijbellezen b. Anderen over Jezus vertellen c. Groei van karakter d. Persoonlijke heiligheid en seksuele reinheid e. Anderen tot discipelen maken f. Hoe het met je passie voor Jezus gaat g. Omgaan met geld 7. Verdeel je tijd met elkaar in drie onderdelen a. Check hoe het gaat en hoe je verder wilt b. Richt je op de drie kernwaarden van het Koninkrijk van God 23 en laten die de basis zijn om elkaar eerlijk te vertellen hoe het gaat c. Bid voor elkaar en bid voor de mensen die naar jullie overtuiging tot geloof gaan komen 8. Focus op de zeven geboden die Christus gaf a. Bekeer je, geloof en laat je dopen b. Heb God en je naaste lief c. Het delen van je middelen en financiën d. Vergeef elkaar e. Bid en aanbid samen f. Leef een leven dat apart gezet is voor God g. Ga en maak discipelen
23
In Christus blijven, elkaar liefhebben en getuigen van Hem zijn (Johannes 15)
Baptistengemeente Doetinchem
25
Aanbevolen literatuur Heb je nog niet genoeg? Misschien begint het nog maar net. Discipelschap is een avontuur met God, met jezelf en met andere christenen. Wees vol verwachting dat God zijn koninkrijk meer en meer zichtbaar laat worden door jouw leven!
“Ik zie een leger” door Floyd McClung Uitgegeven bij Highway Media (2008) ISBN 978-90-5811-072-5
“Iedereen een mentor” door Paul Stanley en Robert Clinton Uitgegeven bij Navigator boeken (2003) ISBN 90 76596 727
26
“Van harte leerling van Jezus” door Greg Ogden Uitgegeven bij Telos / Medema (2007) ISBN 978-90-6353-5032
“Niet met de massa mee”door Hans van der Lee en Rieneke Verbist – van der Lee Uitgegegen bij Ark Media (2007) ISBN 978 90 33818 47 9
Baptistengemeente Doetinchem
27
W.A. van der Toorn Deilhorst 52 7009 LH Doetinchem
[email protected] www.creatov.nl
Baptistengemeente Doetinchem