DISCIPELSCHAP
BIJBELSTUDIE VGSU BLOK 4 2010-2011
INHOUD
Inleiding ......................................................................................................................... 5 Avond 1 ......................................................................................................................... 6 Avond 2 ......................................................................................................................... 8 Avond 3 .......................................................................................................................10 Avond 4 .......................................................................................................................12
3
4
INLEIDING ‘Een ieder die niet zijn kruis draagt en achter Mij aankomt, die kan mijn discipel niet zijn.’ (Lucas 14:27) De komende vier avonden zullen gaan over discipelschap. Doel van de avonden is om na te denken wat het betekent om discipel van Jezus te zijn, wat het betekent om geroepen te zijn en wat de gevolgen van deze roeping zijn voor hoe jij je leven leeft. Discipel-zijn gaat niet over de regeltjes, maar gaat over liefde voor God. Vaak vinden we het moeilijk om de bijbel en wat we over God leren echt een plaats te geven in ons dagelijks leven, terwijl we hier wel naar verlangen. In dit blok gaan jullie op zoek naar manieren waarop jullie concreet Jezus kunt volgen. Naast theorie over discipel-zijn zullen jullie dus ook praktisch aan de slag gaan. De eerste avond zal gaan over de betekenis van discipelschap, waarbij wordt ingegaan op onze roeping om discipel van Jezus te zijn. De tweede avond zal gaan over de vraag: wie volg je na? In de derde avond zal ingegaan op wat je weerhoudt om zonder schroom achter Jezus aan te gaan. Tenslotte zal in de laatste avond gekomen worden tot een radicale en realistische keuze om het navolgen van Jezus in het dagelijks leven te doordrenken. Deze bijbelstudiereeks is nog niet compleet uitgewerkt. Jullie hebben zelf de vrijheid om de avonden verder vorm te geven. Houd je vooral niet teveel aan de geformuleerde vragen en stellingen, maar gebruik ze eerder als inspiratiebron of werk ze verder uit. Maak gebruik van wat er ligt om het toe te passen op je eigen groep en durf af te wijken van het programma als de groep het nodig heeft. Soms is er te weinig tijd om alle teksten te lezen, kies dan wat voor jullie het belangrijkste is. Daarnaast hebben we geprobeerd om voor elke avond een voorbereidingsgedeelte en een uitwerkingsgedeelte in te bouwen. Ook hebben we suggesties voor acties tussen de avonden door geplaatst. Dit is een mogelijke vorm om de avonden meer in het dagelijks leven te verwerken. Denk zelf na over de manier die het beste past bij de kring, maar probeer wel steeds een manier te vinden om de kringleden individueel of samen na te laten denken over discipelschap in de twee weken tussen de bijbelstudieavonden in.
5
AVOND 1 Onze roeping - wat is discipelschap en wat betekent het voor mij? Deze eerste avond zal het gaan over de betekenis van discipelschap. Als eerste komt zal de roeping aan de orde komen. Hierbij wordt een gedeelte uit Marcus gelezen en vervolgens wordt er gepraat over of je gelooft dat je geroepen bent. Ook wordt er iets verteld over de context van de tijd dat de discipelen werden geroepen. Vervolgens gaat de Bijbelstudie verder over discipelschap. De vraag wat discipelschap betekent staat hierbij centraal. Voorbereiding: Kijk het volgende filmpje van Rob Bell over discipelschap als voorbereiding van de avond: http://vimeo.com/10950148. Vragen naar aanleiding van dit filmpje: In hoeverre ben je nu bewust bezig met het navolgen van Jezus, het zijn van discipel? Wat vond je in dit verband van het verhaal van Rob Bell? Zeker het stuk over de uitleg van het zijn van discipel van Jezus? Wat betekent het volgens Rob Bell om discipel te zijn? Eerste deel van de avond: Lees samen Marcus 1: 16-20. In deze tekstgedeelten worden de discipelen geroepen om Jezus te volgen. De eerste discipelen waren al een tijd op weg met Jezus. De een volgde hem doordat Johannes de Doper van hem getuigde, een ander werd door zijn broer meegenomen, weer een ander hoorde ervan via een vriend, en sommigen werden direct door Jezus gevraagd hem te volgen. Op een gegeven moment gaat Jezus verder. Hij roept twaalf discipelen uit de mensen die hem volgden en stelt hen aan om dicht bij Hem te zijn. Zij zouden van Hem leren en door achter Hem aan te gaan zowel in theorie als in praktijk te leren wat het betekent om een volgeling van Jezus te zijn. Die discipelen krijgen na drie jaar ook weer de opdracht mee om alle volken tot discipelen te 6
maken (hen te roepen) en hen, net zoals Jezus deed, mee te nemen om theoretisch en praktisch te leren wat het betekent een discipel te zijn. Geloof je dat Jezus jou roept? Waarom wel of niet? Tweede deel van de avond: Lees samen Johannes 21: 1-18 Wat is de boodschap van deze tekst? In welke context staat dit verhaal? Welke consequenties heeft dat voor de uitleg? Hoe leer je Jezus kennen in deze tekst? En Petrus? Noem op basis van Johannes 21:1-18 verschillende kenmerken van discipelschap. Denk hierbij aan de houding van Jezus (dingen van je vragen, maar je ook zegenen) en welke invloed dit op Petrus heeft. Zijn er kenmerken bij die je terugziet in je eigen leven? Ideeën voor een praktische uitwerking 1. Verdiep je in een onderwerp uit de samenleving dat jou aanspreekt en raakvlakken heeft met jouw levensstijl, zoals waar je eten of kleding vandaan komt. 2. Lees op een dag een evangelie in zijn geheel. 3. Maak voor iemand waarvan je denkt dat diegene het nodig heeft een verwenpakket en geef het. Zorg ervoor dat diegene niet weet van wie hij of zij het gekregen heeft.
7
AVOND 2 Wie volg je na? Wie hij al van tevoren heeft uitgekozen, heeft hij er ook van tevoren toe bestemd om het evenbeeld te worden van zijn Zoon, die de eerstgeborene moest zijn van talloze broeders en zusters. Romeinen 8:29 Volgens deze tekst is het ons doel om uiteindelijk te worden als het evenbeeld van Jezus. Het gaat vanavond om de invulling van de roeping tot discipelschap: Wie volg ik na? Wie is Jezus? Wat doet hij? Voorbereiding: Zoek in koppels of individueel een Bijbeltekst over wie Jezus is en bedenk een aantal vragen volgens de OIA-methode (ifes.nl). Dit is de Bijbelstudie van avond 2. Om over na te denken: Het Nieuwe Testament spreekt op zoveel plaatsen over het zijn ‘als Christus’. Bonhoeffer schrijft in zijn boek Navolging hierover: Omdat hij zelf zijn werkelijke leven in ons leidt, daarom kunnen wij ‘wandelen gelijk hij gewandeld heeft’ (1 Joh. 2:6), ‘doen zoals hij gedaan heeft’ (Joh. 3:15), ‘liefhebben zoals hij heeft liefgehad’ (Efeze 5:2; Joh. 13:34; 15:12), ‘vergeven zoals hij vergeven heeft’(Kol. 3:13), ‘gezind zijn zoals Jezus Christus ook was’(Fil. 2:5); daarom kunnen wij het voorbeeld volgen dat Hij ons heeft gelaten (1 Petr. 2:21), ons leven laten voor onze broeders, zoals hij het voor ons gelaten heeft (1 Joh. 3:16). Deze teksten bieden een opening om meer zicht te krijgen op wat Jezus doet en heeft gedaan. Door dit te zien, weten we wie Jezus is, hij die we geroepen zijn na te volgen. Bespreek met elkaar de bovenstaande teksten om te zien wie Jezus is. 8
Ideeën voor een praktische uitwerking van de avond: 1. Bedenk tien dingen die je vandaag van God hebt gekregen. 2. De volgende dag: bedenk nog tien andere dingen je van God hebt gekregen. 3. Verzamel de kleding die je een jaar niet hebt gedragen en geef ze weg aan een goed doel (kledingbox, kringloopwinkel).
9
AVOND 3 Heb je mij lief? Tegen allen zei hij: Wie achter mij aan wil komen, moet zichzelf verloochenen en dagelijks zijn kruis op zich nemen en mij volgen. Lucas 9:23 Deze avond zal ingaan op de welke offers het vraagt om Jezus’ discipel te zijn. Welke dingen weerhouden je ervan om de vrijheid en afhankelijkheid te hebben om achter Jezus aan te gaan? Nadat we in de tweede avond hebben gekeken naar wie je navolgt, willen we in deze avond gaan kijken naar wat die je navolging je kost en hoe Jezus je verandert. In het bovenstaande vers noemt Lucas dat het discipelschap van Jezus inhoudt: jezelf verloochenen en dagelijks je kruis op je nemen en Jezus volgen. Voorbereiding: Theorie: Verdeel de groep en probeer erachter te komen wat de Bijbel zegt over deze twee dingen: jezelf verloochenen en dagelijks je kruis op je nemen. Praktijk: Vraag God in gebed om Zijn licht over je leven te laten schijnen, zodat duistere plekken aan het licht komen. Op de avond zelf: Lees met elkaar 1 Johannes 1:5 – 2:17 Welke tegenstellingen worden in dit gedeelte geschetst? Hoe wordt het evangelie hier uitgelegd? Wat wordt er gezegd over het licht? Herken je dit in je eigen leven? Welke opdracht wordt gegeven? Hoe wordt er over jongeren gesproken in deze tekst? Herken je dit? Lees met elkaar Lucas 9:18-27 en bespreek de tekst kort met elkaar. Neem een kwartier stilte, waarin iedereen zelf tot God bidt om inzicht in wat het voor hem of haar persoonlijk inhoudt om discipel van Hem te zijn. Vraag of de Heilige Geest je duidelijk wil maken welke dingen in je leven niet horen bij discipelschap.
10
Praat verder over hoe jezelf verloochenen en dagelijks je kruis op je nemen betekenis krijgt in je leven. Probeer toe te werken naar concrete plannen, waar je in de komende twee weken een start kunt maken. Ideeën voor een praktische uitwerking 1. Vraag God om vergeving, wees concreet en neem de tijd. 2. Zet je financiën op een rijtje en toets het aan je discipelschap. Deel dit met een groepsgenoot en stel kritische vragen. Bid er samen voor.
11
AVOND 4 Radicaal of realistisch? Deze laatste avond over Discipelschap zal ingegaan worden op het worden van discipelen van onze Rabbi. Wat is er blijvend veranderd na deze vier avonden? Wat is ervoor nodig om de bewuste keuze die gemaakt is om Jezus na te volgen echt te doordrenken in het dagelijks leven? De keuze voor navolging van Jezus kan heel radicaal lijken; je geeft jezelf op om achter Hem aan te gaan. Dit kan een hele onmenselijke keuze zijn, omdat het ingaat tegen wat we van nature gewend zijn: voor onszelf leven. Is deze keuze wel zo realistisch? Spreken radicaliteit en realiteit elkaar tegen? Hoe kun je als discipel van Jezus zowel radicaal als realistisch zijn? Voorbereiding: Bedenk naar aanleiding van de vorige avond wat je aanzet om Jezus zonder aarzelen te volgen op de gekozen (concrete) punten. Welke punten uit de drie vorige avonden neem je mee om zelf en met elkaar de komende tijd concreet aan de slag te gaan? Hoe is dit je bevallen? Bijbelstudie: In deze laatste avond zal Petrus’ leven onder de loep worden genomen. In Petrus’ leven komt heel sterk naar voren hij radicaal en realistisch discipel was. Radicaal doordat hij in alles tot het uiterste wilde gaan, realistisch omdat dit met vallen en opstaan ging. Volgens de OIA-methode kunnen de volgende Bijbelteksten besproken worden: Mattheüs 14: 22-33 Observatie: Wat is de kernboodschap van dit stuk? Wat is de directe context van dit Bijbelgedeelte? Hoe komt Jezus in deze tekst naar voren? Wat vind je mooi of moeilijk in dit Bijbelgedeelte? 12
Interpretatie: Hoe leer je Petrus in deze Bijbeltekst kennen? Hoe reageren de discipelen op Jezus? Waarom en waaraan twijfelt Petrus op het moment dat hij zinkt? Hoe reageert Jezus op de twijfels van Petrus en waarom? Applicatie: Hoe zou jij hebben gereageerd? Waar liggen jouw twijfels? Mattheüs 26: 31-35 en Johannes 21: 15-19 Observatie: Wat is de kernboodschap van deze Bijbelteksten? In welke context staat dit verhaal? (Welk verhaal gaat er direct aan vooraf en welk verhaal volgt erop?) Welke consequenties heeft dat voor de uitleg? Hoe komt Jezus in deze tekst naar voren? Hoe leer je Petrus kennen? Welke vragen zou je nog aan Petrus willen stellen? Interpretatie: Wat zijn kenmerken van het realistische en radicale discipel-zijn in Petrus’ leven? Welke reacties roept dit verhaal bij je op? Wat valt je op? Wat vind je van de houding van Petrus? Applicatie: Welke kenmerken van het realistische en radicale discipel-zijn herken je in je eigen leven? Wat vind je van Jezus oproep aan Petrus? Herken je dit?
13
Terugblik alle avonden en vooruitblik komende tijd: Wat vond iedereen van de avonden? Maak concrete afspraken voor de komende tijd Herinner elkaar aan de gemaakte keuzes Ideeën voor een praktische uitwerking Bedenk een manier om hetgeen wat vanavond is geleerd praktisch toe te passen de komende twee weken. Voel je vrij om dit zelf of met de kring te bedenken. Hier een aantal suggesties: 1. Maak een schema van je tijdsindeling en toets dit aan je discipelschap. Deel dit met een groepsgenoot en stel kritische vragen. 2. Nodig drie VGSU-ers die je (haast) nooit hebt gesproken uit voor een etentje en probeer ze beter te leren kennen.
14
