Dilemma s rond Uitbesteding van Infra: DBFM Bestuurskundig Doorgelicht

Dilemma’s rond Uitbesteding van Infra: DBFM Bestuurskundig Doorgelicht Sander Lenferink

Stefan Verweij

Radboud Universiteit Nijmegen [email protected]

Universiteit van Bamberg [email protected]

21-5-2015

Masterclass Ministerie van I&M

“Despite their continuing popularity with governments, greater care is needed to strengthen future evaluations and conduct such assessments away from the policy cheerleaders” (Hodge and Greve, 2007)

Referentie:

21-5-2015

Graeme A. Hodge & Carsten Greve (2007). Public-private partnerships: An international performance Review. Public Administration Review, 67 (3), 545-558.


Doelstellingen van PPS • • • • • • •

Minder druk op overheidsbudget en -taken Betere prijs-kwaliteit verhouding (“value-for-money”) Vermindering projectrisico’s voor de overheid Oplevering projecten tijdiger Oplevering projecten beter binnen budget Stimulering innovatie voor markt en overheid Verbetering samenwerking tussen markt en overheid

Zie bijv.:

21-5-2015

Graeme A. Hodge, Carsten Greve, & Anthony E. Boardman (2010). International handbook on public-private partnerships. Cheltenham: Edward Elgar.


A2 Maastricht • Publiek: RWS, Provincie Limburg en Gemeenten Meerssen & Maastricht • Privaat: Avenue 2 (Strukton, Ballast Nedam) • Contract: Design & Construct (+ ontwikkelcontract vastgoed) • Gereed: Infra 2016, Vastgoed 2026 • € 700 miljoen

21-5-2015


A15 Maasvlakte-Vaanplein • Publiek: RWS • Privaat: A-Lanes A15 (Ballast Nedam, John Laing, Strabag, Strukton) • Contract: DBFM • Gereed: Infra 2015, Onderhoud 24 jaar • € 1400 miljoen

Wat is DBFM? › Contract voor levering van dienst: beschikbaarheid van een verbinding tussen A en B › Privaat ontwerp: aansluitend bij kennis en kunde markt › Privaat onderhoud: ontwerp en aanleg gebeurt onderhoudsvriendelijk › Private financiering: met prestatieprikkels • Betaling, alleen als prestatie geleverd wordt (in M-periode) • Prestatie = publiek belang • Aanlegkosten voor prestatie (in D&B-periode) • Private (voor)financiering en rentelasten • Betere prestatie, hogere betaling = privaat belang 21-5-2015


Cashflow zonder DBFM ontwerp

uitvoering

Ontvangen vergoedingen opdrachtnemer

onderhoud openstelling oplevering restpunten

regulier onderhoud

+

-/-

groot onderhoud

tijd ontwerp- en aanlegkosten

Uitgaven opdrachtnemer

21-5-2015


onderhoudskosten

Cashflow met DBFM ontwerp Ontvangen vergoedingen marktpartijen

uitvoering openstelling

onderhoud voltooiing

groot onderhoud

+ -/Uitgaven marktpartijen

21-5-2015

tijd ontwerp- en aanlegkosten financieringskosten


onderhoudskosten

Opzet Masterclass: DBFM Doorgelicht

1. Plan- en beleidsvorming

2. Aanbesteding ….

3. Project implementatie

Bevindingen en dilemma’s



21-5-2015


1. Plan- en Beleidsvorming

21-5-2015


21-5-2015


Bevindingen • Pas de wijze van vroege marktbetrokkenheid aan op het karakter van de opgave • Stel vroege publieke plankaders op (o.b.v. publiek-publieke overeenkomst)

21-5-2015


Overzicht Instrumenten Model

Marktconsultatie

Doel

Mening markt over overheid-oplossing en proces

Scope

Gerelateerd aan karakter probleem en oplossing

Prikkel

Toekomstige aanbesteding project

21-5-2015

Prijsvraag

Marktverkenning

Eigen initiatief

Beste oplossing voor vastgesteld probleem

Conceptuele oplossing voor vastgesteld probleem

Voorstellen zonder een vastgesteld probleem

Brede scope, niet specifiek

Afhankelijk van karakter van initiatief

Kostencompensatie

Toekomstige aanbesteding project

Beperkte scope, meestal specifiek

Prijs


Dilemma • Voor DBFM zijn stabiele projectscopes en -definities door publiek-publieke overeenkomsten noodzakelijk… • …maar tegelijkertijd is vroege marktbetrokkenheid wenselijk waarbij marktpartijen ruimte krijgen voor creativiteit en beloond worden voor kennis en kunde Resulteert private bekostiging in meer innovatie? Hoe tot echte kwaliteitsconcurrentie te komen?

21-5-2015


2. Aanbesteding

21-5-2015


Bevindingen • Controlereflex (publiek) & zekerheidsoptimalisatie (privaat) • Radiostilte • Transactiekosten (& VfM)

21-5-2015


21-5-2015


Dilemma • In de aanbesteding is vertrouwelijkheid en beperking van de transactiekosten noodzakelijk… (simpel, beheersbaar) • ...maar is interactie over de inbreng van de markt noodzakelijk en lokale publieke betrokkenheid gewenst (complex, diversiteit) Minder private partijen? Burger-jury, inspraakmomenten? 21-5-2015


3. Project Implementatie

21-5-2015


Bevindingen • Stakeholdercomplexiteit is de grootste uitdaging in de uitvoeringsfase • Dit kan het beste gemanaged worden met: – Publiek en privaat trekken samen op – Extern-georiënteerd management 21-5-2015


Bevindingen Satisfactie

Management Oriëntatie

Laag

Intern

Laag

Intern

Hoog Hoog

Geïdentificeerde Complexiteit gebeurtenissen

Patroon

Samenwerking Sociaal

9 (A15 MaVa)

A

Private partner alleen

6 (A2 Maastricht) 7 (A15 MaVa)

B

Intern

Publieke partner alleen

2 (A2 Maastricht)

C

Intern

Samenwerking

Fysiek

1 (A2 Maastricht)

D

Fysiek

1 (A15 MaVa)

E

Sociaal


F

tussen partners Hoog

Intern

Hoog

Extern

21-5-2015

Publieke partner intermedieert


Bevindingen Satisfactie

Management Oriëntatie

Laag

Intern

Laag

Intern

Hoog Hoog

Geïdentificeerde Complexiteit gebeurtenissen

Patroon

Samenwerking Sociaal

9 (A15 MaVa)

A

Private partner alleen


B

Intern

Publieke partner alleen

2 (A2 Maastricht)

C

Intern

Samenwerking

Fysiek

1 (A2 Maastricht)

D

Fysiek

1 (A15 MaVa)

E

Sociaal


F

tussen partners Hoog

Intern

Hoog

Extern

21-5-2015

Publieke partner intermedieert


Dilemma • In DBFM gaat de neiging – door uitvoeringstijdsdruk en strakke scheiding publiek/privaat – naar een project-interne management oriëntatie en nonsamenwerking… • …terwijl een tegenovergestelde strategie beter is om stakeholdercomplexiteit te managen  Stakeholdermanagement in alliantie? 21-5-2015


Discussie: 3 Dilemma’s op een Rij Voor DBFM zijn stabiele projectscopes en -definities door publiek-publieke overeenkomsten noodzakelijk…maar tegelijkertijd is vroege marktbetrokkenheid wenselijk waarbij marktpartijen ruimte krijgen voor creativiteit en beloond worden voor kennis en kunde Resulteert private bekostiging in meer innovatie? Hoe tot echte kwaliteitsconcurrentie te komen?

In de aanbesteding is vertrouwelijkheid en beperking van de transactiekosten noodzakelijk...maar is interactie over de inbreng van de markt noodzakelijk en lokale publieke betrokkenheid gewenst Minder private partijen? Burger-jury, inspraakmomenten?

In DBFM gaat de neiging – door uitvoeringstijdsdruk en strakke scheiding publiek/privaat – naar een projectinterne management oriëntatie en nonsamenwerking…terwijl een tegenovergestelde strategie beter is om stakeholdercomplexiteit te managen  Stakeholdermanagement in alliantie?

Dilemma’s rond Uitbesteding van Infra: DBFM Bestuurskundig Doorgelicht Sander Lenferink

Stefan Verweij

Radboud Universiteit Nijmegen [email protected]

Universiteit van Bamberg [email protected]

21-5-2015


Dilemma s rond Uitbesteding van Infra: DBFM Bestuurskundig Doorgelicht

Recommend Documents