Dierbaar huisbezoek “Maandag komt mijn beessie!” Meer dan 60% van onze Medelanders groeit op en leeft samen met huisdieren
Jan van Summeren Stichting ZorgDier Nederland
Animal Assisted Interventions • Terminologie • Effectstudies • Gebrek aan kennis bij professionals • Nieuwe markt nog vooral aanbodgestuurd • Kansen en risico’s • Samenwerking met zorg en welzijn voorwaarde serieuze beleidsmatige inbedding
Introductie ZorgDier NL • 2003 Loon op Zand • Missie • Ouderen, Psychiatrie, Gehandicaptenzorg • Accent op informele zorg • Integrale aanpak • Onderzoek, onderwijs • Landelijke dekking • Ambities • UU Geesteswetenschappen
Organogram ZorgDier NL
Mijn laatste thuisdier
Rol van huisdieren Katten Honden Konijnen Knaagdieren Paarden
3,0 mn 1,5 mn 0,9 mn 0,8 mn 0,3 mn
NL: ruim 31 miljoen huisdieren 60% van de gezinnen heeft er één of meer
Rol van honden DOGS Assistance dogs Guide dogs
Service dogs
Social dogs Signal dogs
Therapy dogs
Visiting dogs
Utility/Duty dogs Facility dogs
E.D.T. dogs
Hearing dogs
Therapeutic therapy
Nursing Homes
Children Homes
Support dogs
Seizure alert dogs
Physical therapy
Rehabilitation Centres
Homes for eldery people
Occupational Therapy
Hospitals
Homes for people with disabilities
Speech-training
Schools
Pain therapy
Half-Way Homes
Cart dogs
Medical assitance dogs
Trail dogs Trail dogs
Guardian dogs
Herding dogs avelanche
earthquake disasters rubble wilderness
Hunting dogs Hospices
Labor dogs
Sledge dogs
En katten?
Sociale steuntheorie
Sociale steuntheorie Van Sonderen, RUG Tijdens A.A.I. worden de basale sociale behoeften, waar deze niet door andere contacten kunnen worden vervuld, ingevuld door middel van huisdieren en hun begeleiders. Op het moment dat men geen aandacht en steun van de naaste contacten ontvangt, daalt het welzijn. Huisdieren nemen waar nodig de rol van andere contacten over zodat men toch (gedeeltelijk) kan worden gecompenseerd in steun en aandacht, hetgeen de ‘sociale steun theorie’ wordt genoemd. Door ‘sociale steun’ kunnen huisdieren ervoor zorgen dat gevoelens van eenzaamheid en angst verminderen of voorkomen kunnen worden.
Wat doet een zorgdier? Non-verbaal contact Verlaagt drempels Kijkt zonder diagnose Spiegelt speels Is zichzelf, oordeelt niet Vraagt niets terug Zintuiglijk contact, motoriek Roept herinneringen op Draagt bij aan de sfeer
Voordelen dierondersteunde interventies • Empathie – zich identificeren met en het begrijpen van gevoelens en bedoelingen van anderen (bijv. kinderen met huisdieren) • Naar buiten gerichte focus – kijken naar wat er om je heen gebeurd; beter dan uitsluitend naar binnen gerichte focus • Verzorgen, koesteren – stimuleren van groei en ontwikkeling bij een ander individu (dier of mens) • Communiceren – wederzijds vertrouwen, een band ontwikkelen (dieren kunnen kinderen stimuleren tot openheid) • Acceptatie – (dieren veroordelen niet)
Voordelen dierondersteunde interventies • Ontspanning en afleiding • Socialisatie – (dier-persoon, begeleider-persoon, persoonpersoon, persoon-therapeut ….) • Geestelijke stimulans – (instelling kan ‘steriel’ zijn) • Fysiek contact – (misbruikt persoon <-> huisdier, persoon met beperking <-> huisdier, etc) • Lichamelijke voordelen - (hartslag, ademhaling, hormonen etc) • ....en de algehele balans tussen lichaam en geest.
Balans weegschaal voorwaarden professionele inzet huisdieren
Hoe pakken we dit aan?
Zorgdierwerk is vakwerk! • • • •
•
Risico’s ad-hoc initiatieven Draagvlak voorwaarde succes Professioneel onderdeel welzijn, wonen en zorg Zorgdieren vragen om kwaliteit, beleid en waarborg dierenwelzijn Professionele selectie vrijwilligers en huisdieren
Doelen inzet zorgdieren Ondersteuning bij: • medische crisis • activiteiten / afleiding! • behandeling • vermindering psycho-sociale onrust Groepsgericht: gezamenlijke activiteiten Individu-gericht: zorgdieractiviteit / zorgdierbehandeling Cliëntvraag bepalend voor aanpak (maatwerk)
Enkele toepassingen • • • • • • • • •
Fobieën Depressie Eenzaamheid Spraak, taal, stemstoornissen Zintuiglijke stimulering, afleiding Communicatie Motorische stimulans Beweging (overgewicht) Natuurlijk verbinden
Kwaliteit dier/begeleider Toelatingseisen: • Eigen huisdier (langer dan een jaar) • Honden minimaal 1 jaar • Katten minimaal 6 – 8 maanden • Solliciteren • Langdurig commitment • Enthousiast en representatief • Succesvol afronden 3-daagse cursus en evaluatie • Twee-jaarlijkse herevaluatie
Projectaanpak
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voorbeeld in beeld
Voor wie? • •
• • •
Mensen met een verstandelijke beperking Ouderen met psycho-geriatrische en somatische problematiek, ouderenpsychiatrie Mensen met psychische en psychiatrische problematiek Mensen met visuele beperkingen en doofblindheid Kinderen in speciaal onderwijs
Belanghebbenden Thuiszorg Ouderenzorg Ouderenpsychiatrie Verpleeghuizen Ziekenhuizen Beschermd wonen WMO Onderwijs Vrijwilligers Mantelzorgers ZZP Sponsors Provincie
Geen woorden maar dieren! Vraag naar contact met dieren is klantvraag die om beleid vraagt. Interdisciplinair team zet dieren op de agenda. ZorgDier faciliteert bij de ontwikkeling en implementatie
Inspiratie? Dit idee is inspirerend omdat door de inzet van huisdieren een nieuwe verbinding met mensen wordt gemaakt. De begeleider met zijn dier komt niet met een speciaal doel, zoals andere zorgverleners. Het wordt gekenmerkt door spontaniteit, loyaliteit en vind plaats zonder vooroordelen. Het contact is onvoorwaardelijk, oprecht en komt tot stand door de authenticiteit van de verbinding tussen natuurlijke elementen. Er wordt een verbinding gemaakt tussen mensen die niet meer voor hun dier kunnen zorgen en mensen die dit nog wel kunnen, dezelfde passie delend.
Met dank voor uw belangstelling
