DIAGNOSTISCHE MAMMOGRAFIE-ECHOGRAFIE. Dr. C. Petré

DIAGNOSTISCHE MAMMOGRAFIE-ECHOGRAFIE Dr. C. Petré

MAMMOGRAFIE EN ECHOGRAFIE . Diagnostische mammografie . Techniek . Karakterisatie van letsels:benigne/maligne . Conclusie

Diagnostische mammografie • Screening: periodiek mammografie onderzoek ter detectie van preklinisch asymptomatisch borstCa • Diagnostisch:mammografie onderzoek ter evaluatie van klinische of screening gedetecteerde afwijking

• Andere indicaties diagnostisch: -follow up van waarschijnlijk benigne letsel op vorige mammografie -familiale belasting -borstprothesen -focale niet-cyclische borstpijn


• Digitale mammografie: mammogram via digitale detector > RX stralen omgezet in elektrische signalen> mammografie beeld naar beeldscherm en computer • Analoge mammografie: mammogram op film in casette of scherm (filmontwikkeling gevoelig aan fysische elementen,water, warmte,…)

. Voordelen digitale mammografie: -snellere beeldvorming, betere kwaliteit -aanpassen kontrast, beelden uitvergroten -archivering en vergelijking met oude opnamen -CAD (computer assisted detection) -screening digitaal -stereotactische biopsie-reperage

. Nadeel digitale mammografie: -dure apparatuur (aankoop digitale systeem en hoge resolutie beeldschermen)

• Echografie: -onderscheid maken tussen cysten-vaste letsels (morfologisch dd benigne-maligne) -opsporen lymfeklieren -geleide techniek bij FNAC en core biopsie -soms detectie microcalcificaties -vascularisatie letsels -elastografie: elasticiteit van letsels (dd. benigne zit los vs maligne zit vast in borst), aanvullende techniek

• Diagnostische mammografie: -Standaardopnamen: CC opname en MLO opname van elke borst -Evt. specifieke opnamen (ML opname, vergrotingsopname, Eklundopname bij borstprothese,uitgedraaide laterale opname (Cleopatra), spot-compressie opname


Benigne letsels • • • • •

Cyste Fibroadenoma Hamartoma Papilloma Adenosis-sclerosing adenosis

CYSTE • Histologie: uitgezet perifeer ductaal segment gevuld met vocht, meest frequent letsel. • RX: -enkelvoudig,multipel,groepvorming -ovaal,rond (gelobuleerd) -scherp -densiteit < of = parenchym -evt calcificaties/calciummelk • Echo:-scherp en dunwandig -asonant -posterior versterking

• Verwikkelde cyste: -RX: deels scherp,deels onscherp -echo: dikwandig,anechogeen tot hypoechogeen,vocht-débris level, septaties, inflammatie rond cyste >>FNAC, evt biopsie • Sebumcyste,epidermale inclusiecyste • Fibrocystische veranderingen (Morbus Reclus): dense borsten met cysten, fibrose en adenosis (benigne verkalkingen)



FIBROADENOMA • Histologie: benigne fibro-epitheliaal gemengd letsel met pseudokapsel • Klinisch: -vaak palpabel,mobiel en pijnloos -juveniele-adulte type -spontane involutie na menopauze • RX:-ovaal, macrolobulair of rond goed omschreven letsel -iso-hypodens tov parenchym -’popcorn’-dystrofe calcificaties: involutie

• Echo:-hypo(iso)reflectief (homogeen intern echosignaal) -lengteas parallel aan huid -posterior versterking -pseudokapsel -soms septaties-calcificaties • R/ -klinisch en echo follow up (6md-1jr) -nieuw of groeiend letsel: core biopsie



HAMARTOMA • =fibroadenolipoma • RX: -‘breast in breast’ -rond,ovaal, goed omschreven -homogeen dens of heterogeen (afh van hoeveelheid vet) -pseudokapsel • Echo: homogeen hyperreflectief of heterogeen • Indien atypisch beeld: biopsie



PAPILLOMA =intraductale papillaire tumor met atypie>biopsie • • • •

en excisie aangewezen Locatie: -perifeer :multipel, meer atypie -centraal:solitair, tepelverlies (bloederig) Puberteit: juveniele papillomatosis RX: omschreven of amorfe massa, punctiforme Ca++,gedilateerde ductus Echo:-intraductale of intracystische massa -ovaal/gelobuleerd letsel -vascularisatie



(SCLEROSING) ADENOSIS • Adenosis: uitgezette lobuli met proliferatie van epitheel in acini en ducti • Sclerosing adenosis: adenose met stromale sclerose • RX: -verkalkingen -amorfe, ronde,punctiforme>pleomorfe -clusters of diffuus -soms kleine nodulaire massa>biopsie

Maligne letsels • • • • • • • •

DCIS - IDC ILC Inflammatoir Ca Medullair Ca Metaplastisch Ca Mucineus Ca Sarcoom Metastase

DCIS • Ductaal carcinoma in situ: proliferatie van maligne epitheelcellen in TDLU zonder invasie van de basaal membraan • RX:microcalcificaties!!>vergrotingsopname -70-80% sensitiviteit -lineair of vertakkend (Le Gal V) door casting van necrotisch debris in ducti -pleomorfe Ca++ -Amorfe Ca++ -cluster,lineair,segmentair

• Echo: 50% sensitiviteit -gedilateerde, onscherpe ductus+/-Ca++ -zelden hyporeflectieve massa +/-Ca++ -hypervasculair • Aanvullend MRI (extensie) en (mammotoom)biopsie • Gradering: low, intermediate, high grade

IDC • Invasief ductaal carcinoma: tumor invadeert basaal membraan • RX: -dense, spiculaire massa -focale asymmetrie of distorsie -al dan niet met Ca++ • Echo:-onregelmatige, hypoechogene massa met retroakoustische schaduw, evt echogene halo (desmoplastische reactie) -hypervasculair, vaatpenetratie -axilla: LN? >>core biopsie +/-FNAC

ILC • Invasief lobular carcinoma: invadeert een kolom van cellen. • Klinisch: focale asymmetrie met distorsie of diffuus • RX:-spiculaire massa -architecturale distorsie of focale asymmetrie -zelden Ca++ • Vaak gemist en onderschat op RX • Echo:-onregelmatige massa, retro akoustische schaduw -architecturale distorsie -anechogeen met retro versterking -Axilla: LN?>>biopsie en FNAC • MRI: meest accuraat voor detectie in beide borsten en afmetingen

Inflammatoir borstcarcinoma • Klinisch:-peau d’orange, erythema, oedeem,warm, pijnlijk, induratie, ziekte van Paget -geen respons op AB (2-4wkn) • RX:-huidverdikking,difuus toegenomen densiteit,verdikte trabekels -massa,distorsie,tepelretractie,Ca++ • Echo:-huidverdikking,evt massa -difuus gestegen reflectiviteit en gedilateerde lymfevat door oedeem -hypervasculair >>huidbiopsie>corebiopsie • DD: mastitis(bij lactatie), radiatiemastitis, oedeem door hartfalen,lymfoedeem door axillaire LN, metastatisch (leukemie…)

Maligne letsels • • • • • • • •

DCIS - IDC ILC Inflammatoir Ca Medullair Ca Metaplastisch Ca Mucineus Ca Sarcoom Metastase

• Cave: groei van nodulaire of gelobuleerde letsels, focale onregelmatigheid, hyporeflectief letsel met retroversterking (medullair carcinoma) >>corebiopsie om deze zeldzamere tumoren uit te sluiten

GYNECOMASTIE • Door ductale hyperplasie en stromale proliferatie(hormonaal,drug,systemisch, idiopathisch) • RX: 3 types:-vroeg nodulair -laat dendritisch -diffuse glandulair vaak asymmetrisch • DD: pseudogynecomastie (vet),lipoma,borstCa, diabetes,abces • Bij twijfel biopsie

Borstvergroting • Silicone implantaten: -screeningRX mogelijk : voorzichtig bij compressie (CC,MLO,Eklund) -deel van parenchym is gemaskeerd door prothese -echo:-dd.siliconomen versus cysten,weke massa -’snowstorm’: echoreflectieve ruis door siliconelek (ook in LN) -MRI voor detectie ruptuur,herniatie • Cosmetische augmentatie: multifocale subcutane injecties van silicone>> multipele siliconegranulomen waardoor RX mammografie en echografie niet meer mogelijk zijn voor detectie borstcarcinoma (MRI met contrast!).

ROL ARTS • Arts speelt cruciale rol in vroege detectie van borstCa: -Sensibiliseren -Informeren (eigen risico voor Ca,…) -Raad geven -Voorschrift maken -Vorige documenten meegeven -Opvolging bij positieve screening


Conclusie • Diagnostisch onderzoek: via mammografie en echografie tot diagnose trachten te komen bij symptomatische borst • Technische evolutie staat niet stil (digitale mammografie-high definition echografietomosynthese, abvs,…) • Waaier van letsels trachten te karakteriseren. Bij twijfel doorverwijzing aanvullende technieken(MRI,core-mammotoom biopsie)

DIAGNOSTISCHE MAMMOGRAFIE-ECHOGRAFIE. Dr. C. Petré

Recommend Documents