defensiekrantnummer 5

defensiekrant

Rijsimulator uitgebrand Den Haag Op de legerplaats Oirschot is vorige week donderdag een mobiele rijsimulator uitgebrand. De brandweer van Vliegbasis Eindhoven was snel ter plaatse, maar kon niet voorkomen dat de simulator van het Opleidings- en Trainingscentrum Rijden geheel verloren ging. Er vielen geen gewonden.

Op het moment van de brand vond in de simulator geen les plaats. Vanwege de rookontwikkeling moesten vier

gebouwen op de kazerne worden ontruimd, waaronder een lesgebouw van de rijschool. Door de rook werden

omwonenden van de Generaal-majoor de Ruyter van Steveninckkazerne geadviseerd ramen en deuren gesloten

te houden. De oorzaak van de brand is nog niet bekend.

Defensie staat klaar voor Tocht der Tochten Den Haag Komt er een Elfstedentocht, dan staat Defensie klaar om ondersteuning te bieden.

Land-, luchtmacht, marine en marechaussee zullen op verzoek van de plaatselijke autoriteiten waar nodig helpen. Dat deden ze vijftien jaar geleden bij de laatste Elfstedentocht ook. Defensie levert eventueel logistiek en mankracht, bijvoorbeeld om delen van het traject af te zetten en schaatsers en toeschouwers te begeleiden. Ook het maken van verbindingen en het verlenen van medische zorg hoort erbij. Desgevraagd wordt de vliegbasis Leeuwarden opengesteld voor militaire helisteun. De vliegbasis was in 1997 ook het epicentrum van de Defensie-inzet, met helikopters op de lijn voor ‘Skate’ and Rescuetaken. Er stond binnen de kortste tijden zo’n 250 man paraat. Dat mocht

een klein wonder heten. De tocht had immers plaats in de Kerstvakantie en in die jaren werden de militairen thuis gebeld om te komen opdraven. Ze kwamen veelal uit verdwenen eenheden als 106 en 108 Verbindingsbataljon als hofleverancier. “Een prachtig evenement”, blikt de toen jonge plaatsvervangend commandant van 132 Rayon Verbindingscompagnie eerste luitenant Bert Sierbering terug. Hij verwacht vijftien jaar na dato als majoor niet opnieuw naar Friesland te gaan. “Dat is iets voor de bataljonscommandant en -adjudant. Maar ik ga het zeker volgen op de televisie.”

|| archieffoto Defensiekrant

nummer 5 9 februari 2012

2

Erepenning voor levensredder drama Alphen

5

Oefening Rino Dragonder: overval verijdeld

6

Eerste operationele missie DC-10

8

Nieuwe gebedsruimte in Amersfoort geopend

Afghaanse agenten in de dop kunduz Dertig Afghaanse cursisten zijn onlangs geslaagd voor de politiebasisopleiding. Zij ontvingen hun diploma op het German Police Training Centre in Kunduz. In acht weken werden de cursisten vertrouwd gemaakt met onder meer optreden tijdens een surveillance, het verlenen van eerste hulp, kennis van wetgeving en mensenrechten. Twee cursisten werden in het zonnetje gezet voor hun optreden als groepscommandant en vanwege uitmuntende prestaties. Eén van hen werd zelfs voorgedragen voor de junior onderofficiers cursus. “Alle cursisten hebben laten zien dat ze samen het verschil kunnen maken," aldus opperwachtmeester Peter van de Graaf. "Ze zijn enorm gemotiveerd om te leren en zaten met plezier in de klas. Daardoor word je als instructeur enorm gemotiveerd om je kennis te delen. En gezien de resultaten is dat ook gelukt."

binnenland

2  defensiekrant nr 5 – 9 februari 2012

CDC-gebouw op Kromhout in gebruik genomen utrecht In de vorm van een Defensiepas nam waarnemend

commandant CDC schout-bij-nacht Erik Kopp afgelopen dinsdag symbolisch de sleutel van gebouw K2 op de Utrechtse Kromhoutkazerne in ontvangst. Bij een temperatuur van min twaalf graden Celsius verzamelden de nieuwe bewoners zich voor de hoofdingang van het pand. Uit handen van exploitatiemanager Komfort René de Vos nam Kopp vervolgens de pas in ontvangst en knipte het lintje door. Onder het genot van koffie en een gebakje sprak de militair zijn CDCmedewerkers binnen nog even toe.

Onder meer vond de waarnemend commandant dat de verhuizing van de Haagse Binckhorsthof soepel was verlopen. Ook riep hij iedereen op zuinig om te gaan met de nieuwe werklocatie. Met de ingebruikname van de Kromhoutkazerne wordt steeds meer gebruik gemaakt van het concept Het Nieuwe Werken. De waarnemend commandant nodigde iedereen uit hieraan mee te doen.

Hoge onderscheiding voor FransNederlandse marinesamenwerking den helder In naam van het Nederlandse marinepersoneel ontving vice-admiraal Matthieu Borsboom vorige week een hoge Franse onderscheiding. De Commandant Zeestrijdkrachten kreeg het eremetaal uit waardering voor de samenwerking tussen de Franse en Nederlandse marine. Chef-staf van de Franse marine admiraal Bernard Rogel bezocht verschillende Nederlandse eenheden met het oog op de versteviging van het samenwerkingsverband tussen de Nederlandse en Franse marine. Borsboom is gelauwerd

als commandeur in de ordre national du mérite. Deze hoge onderscheiding kreeg hij dus in naam van het Nederlandse marinepersoneel voor de samenwerking op het gebied van anti-piraterij en mijnenbestrijding en ook vanwege de

inzet in Afghanistan. Tevens memoreerde Rogel de inzet van Hr.Ms. Amsterdam, die vorig jaar het Franse commandoschip Tonnerre ondersteunde nabij Ivoorkust.

Marine vindt vermiste Michael van Dijk den haag Duikers van de Koninklijke Marine hebben afgelopen zondagochtend in de

Luttelgeestervaart het lichaam van de tienjarige Michael van Dijk geborgen. Hiermee kwam een einde aan de grootschalige zoekactie naar de vermiste jongen.

Op verzoek van het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) ondersteunde de Defensie Duikgroep van de marine enkele dagen de grootschalige zoek-

Erepenning voor levensredder drama Alphen gilze-rijen Sergeant-majoor Peter Huisman heeft op 3

februari de Erepenning Koninklijke Luchtmacht ontvangen. Hij kreeg de onderscheiding voor de professionele wijze waarop hij handelde tijdens de schietpartij in winkelcentrum De Ridderhof in Alphen aan den Rijn vorig jaar april. Daarbij vielen zeven doden en raakten zestien mensen gewond.

Huisman kwam aan bij het winkel­ centrum op het moment dat het drama zich afspeelde. De sergeant-majoor bleef rustig en sommeerde winkelpubliek op afstand te blijven. Vervolgens verleende hij eerste hulp aan een slachtoffer dat door kogels was getroffen. Hij bleef bij de man en zorgde ervoor dat hij niet in shock

raakte. De gewonde overleefde het drama. De teamchef van de politie Alphen toonde zich vol lof over Huismans professionele hulp. Sergeant-majoor Huisman is werkzaam bij 930 Squadron op vliegbasis GilzeRijen. || foto: aoo

Eric Vorstenbosch

actie. Met sonarapparatuur onderzochten vijf marineduikers ongeveer negenhonderd meter van de twintig meter brede vaart. Hierin troffen zij

Nieuwe commandant Defensie Inlichtingen en Veiligheidsinstituut oldebroek Kolonel Rob van Zanten heeft op 1 februari het

commando over het Defensie Inlichtingen en Veiligheidsinstituut (DIVI) overgenomen van ranggenoot Sybren van Klaarbergen. “Goede inlichtingen zijn essentieel voor een goede taakuitvoering”, benadrukte de scheidend commandant in zijn speech. Het joint optreden in de SFIR-missie in Irak, de ISAF-missie in Afghanistan en nu de politietrainingsmissie in Kunduz toont volgens Van Klaarbergen aan dat “iedere schakel van het inlichtingennetwerk zijn eigen unieke meerwaarde heeft.”

Volgens de kolonel gaat het goed met de DIVI. Praktijklessen zijn inmiddels ‘neergeslagen’ in allerlei nieuwe cursussen, documenten en de doctrine. En tijdens oefeningen werken functionarissen van het JISTARC, de G2 van Ge/ NL Corps en het DIVI steeds nauwer samen. “Dit stelt commandanten in staat tijdig de juiste afwegingen te maken in de complexe 3D-omgeving.”

zondagochtend rond negen uur de levenloze Michael aan. De militairen hebben het lichaam geborgen en overgedragen aan de KLPD.

Wissel IMG Hilversum

Kolonel-vliegerarts Martin Polak is aangetreden als nieuwe Inspecteur Militaire Gezondheidszorg (IMG). De IMG is gehuisvest op het terrein van de IGK in Hilversum en houdt toezicht op de kwaliteit van de militair geneeskundige verzorging.

Hij bezoekt en inspecteert daartoe regelmatig gezondheidszorginstellingen van Defensie in binnen- en buitenland. Ook verschaft hij advies over de geldende wet- en regelgeving in individuele gevallen. De IMG is bereikbaar op 035-5776699 en via de mail op img@ mindef.nl. Het post- en bezoekadres is Utrechtseweg 219, 1213 TR Hilversum (MPC 51 R). Meer informatie staat op de internetsite www.img.mindef.nl of via de gezondheidszorgpagina op intranet.

binnenland

defensiekrant nr 5 – 9 februari 2012  3

Shelters in wording.

Satellietcommunicatie onder dak MAZAR-E-SHARIF De ervaring heeft geleerd dat materiaal in Afghanistan veel sneller slijt door

de inwerking van de elementen. Zand, regen, sneeuw, hitte en kou zijn vooral van grote invloed op de gevoelige apparatuur die de verbindingsdienst in gebruik heeft. Vandaar dat de hulp van de genie werd ingeroepen om shelters te bouwen voor de verbindelaars op Mazar-e-Sharif. De elektronische apparatuur is vooral ontworpen voor mobiel, tijdelijk gebruik. Tijdens de missie in Afghanistan worden de systemen echter veel langer ingezet onder extreme omstandigheden. Dit gaat ten koste van de

levensduur en de beschikbaarheid. Een shelter en satellietsystemen lijkt een ongebruikelijke combinatie. De beplating van de onderkomens laten echter straling door. Bovendien hebben ze verstelbare constructies, zodat de satellietverbinding er zo min mogelijk onder lijdt. De beschermende overkappingen worden

niet alleen in Mazar-e-Sharif geplaatst, maar ook in Kunduz.

Inzameling

Niet alleen op de grond, maar ook in de lucht wordt aan het welzijn van de Afghanen gedacht. In navolging van Air Task Force (ATF) 18 blijft ook ATF 19, gedurende de uitzendperiode in

Mazar-e-Sharif, het goede doel Schoolsupport4Afghanistan steunen. Hiermee wordt de bijdrage voor de verdere scholing en opbouw van Afghanistan gecontinueerd. Door aankoop van leermiddelen en het verbeteren van de leeromstandigheden probeert deze vrijwilligersorganisatie het lager, middelbaar en hoger onderwijs in Afghanistan te verbeteren. Om ook de (plaatselijke) economie te stimuleren, wordt het beschikbare geld zoveel mogelijk besteed aan de eigen

regio. Er zijn diverse manieren bedacht om de centjes in te zamelen. Zo maken de dames van de ziekenboeg armbandjes tegen betaling (ook voor het thuisfront) en er zijn kleingeldbussen. Daarnaast worden er door de activiteitencommissie initiatieven georganiseerd, waarbij een deel van het inschrijfgeld naar het goede doel gaat. Vele acties zullen de komende maanden nog volgen. Meer informatie staat op de website van Schoolsupport4Afghanistan.

Komende Falcon Recce test luchtmobiele verkenners

Ongezien in de ‘achtertuin’ van de burger schaarsbergen Met oefening Falcon Recce gaat 11 Lucht-

mobiele Brigade dit jaar vol gas van start. Voortbordurend op het scenario van grote broer Falcon Autumn (2011) ligt dit keer de nadruk op het oefenen van de verkenningseenheden van de brigade en het voorbereiden van een Tactical Airlanding Operation, het tactisch invliegen van troepen met transportvliegtuigen. De verkenners trekken van 13 tot 17 februari door delen van de provincie Gelderland om een knooppunt voor vrouwenen wapenhandel te ontmantelen.

De acties gebeuren vooral rond Teuge, bij de recreatieplas Bussloo en in Ellecom bij Doesburg. Tijdens de nachtelijke uren, in het begin van de week, worden militairen van het Brigade Recce Detachment (BRD) in de nabijheid van het vliegveld gedropt. Hun taak is om de situatie rondom in kaart te brengen en een actie van de brigade voor te bereiden. De recreatieplas Bussloo komt vanaf dinsdag in beeld.

‘De oefening Falcon Recce bouwt verder op het scenario van Falcon Autumn (najaar 2011). Net als toen wordt gebruik gemaakt van civiele locaties’ Duikers van het geniepeloton gaan dan onder water op zoek naar opslagplaatsen van smokkelaarbendes. Sluitstuk van de oefening is een bevrijdingsactie door het Korps Commando Troepen op een boerderij. Om als brigade ervaring op te doen met grondgebonden verkenningseenheden is ook 43 Brigade Verkenningseskadron van de partij.

Rapporteren

Ondanks dat wederom is gekozen voor civiele locaties merken de burgers weinig van de militairen, zegt hoofd oefenleiding luitenant-kolonel Erik Jellema. “Op wat vliegacties na gebeuren veel verplaatsingen ’s nachts. De kracht van een verkenner blijft immers zien zonder gezien te worden.” Een speciale taak tijdens de oefening is weggelegd voor de pathfinders van het BRD. Deze specifiek opgeleide rode baretten hebben de taak een landing zone voor helikopters of een drop zone voor parachutisten te verkennen en beveiligen. Jellema: “Bij de pathfinders begint de inlichtingenketen. Zij zijn cruciaal voor een commandant om de toestand in een gebied te bepalen.” Tijdens Falcon Recce ligt daarom de nadruk op het rapporteren en de kwaliteit van de rapportages, gaat Jellema verder. “Elke verkenner moet zich afvragen met welk oogmerk hij inlichtingen vergaart. Aan wie rapporteert hij en waarom? Hij leert bij deze intell ketentraining dat zijn informatie van belang is voor het brigade besluitvormingsproces. ”

Opstap

Na Falcon Autumn is Falcon Recce de volgende opstap richting oefening Peregrine Sword in september 2012. De Air Manoeuvre Brigade (11 AMB), het samenwerkingsverband tussen 11

Luchtmobiele Brigade en het Defensie Helikopter Commando wordt dan getoetst op de beheersing van het air manoeuvre-optreden. Bij goed gevolg krijgt 11 AMB de ‘Operationele Gereedheidstatus’. Dat deze samenwerking meer is dan ‘even’ een helikopter in- en uitstappen, mag duidelijk zijn. Ook volgende week zal het optreden van zo’n tweehonderd luchtmobiele infanteristen en helikoptereenheden van het begin tot het einde van de operatie volledig met elkaar verweven zijn. Zo worden vliegers bij het besluitvormingsproces betrokken en voeren F-16’s zogenoemde Recce Lite vluchten uit om onder meer eventuele bermbomdreigingen in kaart te brengen. Lezen hoe het de verkenners van 11 Luchtmobiele Brigade is vergaan? Een reportage van Falcon Recce vindt u in Defensiekant 7. || tekst

elnt marlous de ridder

|| foto’s: avdd

reportage

4  defensiekrant nr 5 – 9 februari 2012

Rechtsonder Duikers observeren een ROV duikrobot voordat hij in het troebele water van het Maaswater verdwijnt. Rechtsboven Ondanks de introductie van handige hulpmiddelen blijft het zoeken naar explosieven voor een groot deel handwerk. Linksboven Duikoefeningen bevorderen de slagvaardigheid van de duikers enorm. Linksonder De haven van Rotterdam leent zich vanwege de economische bedrijvigheid bij uitstek voor trainingen als Joint Protector.

Marine veegt Maashaven schoon rotterdam Improvised Explosive Devices, een autowrak en een verdwaalde dieptebom. De mannen van de Defensie Duikgroep (DDG) en de Maritieme

Explosieven Opruimingsdienst (EOD) komen tijdens verkenningen onder water rondom de SS Rotterdam van alles tegen. “Beneden zie je geen hand voor ogen”, zegt korporaal Ben Coolen. En daarom heeft de duiker zojuist met behulp van een manpack Navigator sonar een deel van de bodem rondom het monumentschip in de Rotterdamse Maashaven in kaart gebracht. “Maar we werken ook voor een groot deel op de tast”, vult collega matroos Michel van de Kuinder, aan. Onderwaterrobots als de REMUS (Remote Environmental Monitoring System) en de ROV (Remote Operating Vehicle) zijn een zeer waardevolle aanvulling op onze capaciteit. Toch blijft het speuren naar en identificeren van geïmproviseerde en conventionele explosieven een lastige klus.

Troebel

De twee duikers nemen deel aan de oefening Joint Protector. In het troebele, ijskoude water worden in het kader van de Intensivering Civiel-Militaire Samenwerking tal van scenario’s op het gebied van havenbescherming gedraaid. “We beoefenen hier vooral het zogenoemde subsurface searchen naar explosieven”, vertelt LTZ 1 Bernd Roelink, commandant duikcompagnie. Aan boord van het duikvaartuig Nautilus kijkt hij op een beeldscherm hoe de operatie verloopt. “Duikoefeningen bevorderen de operationele gereedheid enorm. Alleen door te oefenen, houden we onze kennis op peil en kunnen we de inzetgereedheid voor zowel nationaal als expeditionair optreden borgen.” De

DDG is in staat binnen 48 uur op twee locaties een complete havenbeschermingsoperatie op te zetten. Dit vergt een aanzienlijke inspanning waarbij 64 specialisten en twee duikvaartuigen worden ingezet.

Scherp

Joint Protector keert vier keer per jaar terug. “We oefenen dan in verschillende havens,” aldus Roelink. “Iedere locatie heeft zijn eigen uitdagingen. We zijn ook in Amsterdam en IJmuiden geregeld te vinden.” De haven van Rotterdam leent zich bij uitstek voor dit werk. De keuze voor deze havens is niet toevallig, maar heeft ook te maken met de veel voorkomende inzet van de havenbeschermingscapaciteit voor zogenaam-

de pre bomb checks voor bezoekende schepen. “Slecht zicht en de economische bedrijvigheid maken trainen hier realistisch. Als terroristen onze economie willen schaden, slaan ze hier toe.” De havens vormen dus een realistisch oefenterrein en zijn uitermate geschikt om het personeel inzetgereed te houden.

Sport

“Het onderwater werken met Improvised Explosive Devices is een aparte tak van sport”, vertelt sergeant-majoor Edwin Theis. Samen met vijf collega’s vormt hij het team van de Maritieme EOD dat aan de oefening deelneemt. De mannen van deze eenheid zijn gespecialiseerd in het opruimen van alle typen explosieven op

en in het water, inclusief onderwaterwapens en geïmproviseerde explosieven. Aangezien het werk veel raakvlakken heeft, wordt nauw samengewerkt met de DDG. “Als zij wat vinden en identificeren, ruimen wij het op”, verklaart de sergeant-majoor. Het oefenen van communicatie tijdens de ‘overdracht’ van gevonden explosieven is dan ook van groot belang. “Want als het een keer echt menens is, moet iedereen goed op elkaar ingespeeld zijn, zodat alle informatie over een aangetroffen explosief wordt uitgewisseld.”

|| tekst

tlnt wouter helders

|| foto’s jasper verolme-avdd

reportage

defensiekrant nr 5 – 9 februari 2012  5

Brede inzet bij oefening Rino Dragonder

Oirschotse verkenners verijdelen ‘overval’ WOENSDRECHT Een blauwe waardetransportwagen van de firma Brink’s in een konvooi met Fennek verkenningsvoertuigen, dat

gaat vast niet om een paar spaarcenten. Aan de verkenners van 42 Brigadeverkenningseskadron (BVE) om het waardevolle transport heelhuids vanaf vliegbasis Woensdrecht in het dorp Alphen te krijgen. Maar de beveiligingsactie tijdens oefening Rino Dragonder verloopt niet zonder slag of stoot.

De verkenners van 42 BVE worden tijdens de oefening onder meer geconfronteerd met terreurdreiging tegen vitale objecten en hooggeplaatste personen. Defensie is in het scenario – als structurele partner van de overheid bij crisisbeheersing en rampenbestrijding – door de civiele autoriteiten om steun gevraagd. Samenwerking met partners

‘Nu is er tijd voor achterstallig onderhoud in eigen land’ van buiten de landmacht en zelfs buiten Defensie is de rode draad door de oefening. Brink’s, de luchtmacht, Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB), het Korps Commando Troepen, de brandweer, de Koninklijke Marechaussee, de politie, civiele bewakingsdiensten, al deze instanties spelen een

belangrijke rol tijdens Rino Dragonder. Voordat het konvooi in de ochtend van 31 januari vertrekt vanaf vliegbasis Woensdrecht hebben de militairen de te volgen route uitvoerig verkend. Vooraf en tijdens het konvooi rijden, weten de verkenners zich ondersteund door twee Apache gevechtshelikopters van het Defensie Helikopter Commando. “Dankzij de Apaches heb ik beelden die mij helpen om een nog beter plan te maken”, zegt de commandant van 42 BVE, majoor Ruud Theunissen.

Galderse meren

Om eventuele ‘terroristen’ op het verkeerde been te zetten, werkt 42 BVE met een ‘dummy-konvooi’, dat voor het echte konvooi uit rijdt. Die afleidingstactiek pakt prima uit. In het dorpje Schijf ruikt het nepkonvooi onraad. Terecht, want enkele demonstranten houden zich op in het dorp. De commandant kiest op basis van die

informatie om het echte konvooi over een andere route te sturen. Als het konvooi halverwege de route de Galderse Meren passeert, rijdt een personenauto vlak voor de waardetransportwagen de weg op en brengt het konvooi tot stilstand. Zo’n tien gewapende terroristen springen uit hun geparkeerde auto’s en beschieten de waardetransportwagen. Een poging om een explosief onder de wagen tot ontploffing te brengen mislukt, de verkenners pareren de aanval. De terroristen druipen af en het konvooi kan door en bereikt later de dag heelhuids de eindbestemming.

Snel ter plekke

De verkenningstaken staan centraal tijdens deze certificeringsoefening van 42 BVE. Ook het element Nationale Operaties neemt daar een prominente plek in. Theunissen: "Eerder deze week

hebben we brandweer en politie ondersteund bij een actie in Borssele en hielden we de kerncentrale onder waarneming." Scherp als ze zijn, spotten de verkenners een groep mensen die vaten met een giftig goedje dumpen in een sloot, op grote afstand van de energiecentrale.

terrein, hebben de verkenners daarin een compromis moeten sluiten, vertelt de majoor. “Vooral in Zeeland, in de eerste week van de oefening, kregen we nogal wat aandacht. Die provincie is grotendeels nog onontgonnen gebied voor Defensie. In Brabant is men meer gewend aan militaire activiteiten.”

42 BVE toont gedurende Rino Dragonder aan dat Defensie een bruikbare partner is voor de hulpdiensten, vertelt de majoor. “We hebben geavanceerd, technisch hoogwaardig materiaal, goede communicatiemiddelen die ook geschikt zijn voor grote afstanden, goede (nacht) zichtapparatuur en kunnen in elk terrein, onder alle klimatologische omstandigheden, snel ter plekke zijn.”

Zijn brigadecommandant, brigadegeneraal Michiel van der Laan merkt op dat het belangrijk is om buiten de kazerne te oefenen. “Wij zijn als organisatie breed inzetbaar. Tijdens de Afghanistan-jaren hebben we dat niet voldoende duidelijk gemaakt in Nederland, omdat we het te druk hadden. Nu is er tijd voor achterstallig onderhoud in eigen land.”

Onontgonnen gebied

‘Zien zonder gezien te worden’ is het motto van 42 BVE. Omdat Rino Dragonder grotendeels plaatsvindt op openbaar

|| tekst

tlnt joost ploegmakers

|| foto’s don van rooy

Samenwerking met partners van binnen en buiten de krijgsmacht vormt de rode draad bij Rino Dragonder. Naast de KL deden onder meer de luchtmacht, de brandweer, marechaussee en enkele civiele bewakingsdiensten mee.

binnenland

6  defensiekrant nr 5 – 9 februari 2012

De DC-10 wordt zo’n twee jaar lang ingezet. In die periode voorziet de luchtmacht de twee KDC-10’s van dezelfde cockpit update. Daarna gaat de DC-10 als gevolg van bezuinigingen in de verkoop. Rechts Tijdens de eerste operationele missie was het vrachttoestel zes dagen onderweg. De route van ruim dertigduizend kilometer voerde van Eindhoven via Johannesburg, Singapore en de Verenigde Arabische Emiraten terug naar de thuisbasis Eindhoven. De planning voor vluchten als deze vindt plaats bij het European Air Transport Center, een samenwerkingsverband van België, Duitsland, Frankrijk en Nederland.

Eerste operationele missie DC-10 eindhoven Op vliegbasis Eindhoven keerde donderdag 2 februari even voor half zes de DC-10 van de luchtmacht terug van de eerste operationele missie. Het vrachttoestel van 334 Squadron heeft een ingrijpende verbouwing achter de rug, het Cockpit Update Program (CUP). Dat was nodig om de DC-10 en de twee KDC-10’s te laten voldoen aan de laatste internationale (luchtvaart-)wet en -regelgeving.

Defensie schafte de DC-10 in 2004 aan om de luchttransportvloot uit te breiden. In oktober van dat jaar landde het toestel op Eindhoven. In de tussenliggende tijd heeft de kist, onder toeziend oog van de Defensie Materieel

Organisatie de noodzakelijke onderhoudsbeurten gehad en is het de laatste twee jaar ingrijpend gemoderniseerd bij Fokker Aircraft Services. Daarbij is het gehele cockpitinstrumentarium onder handen genomen. “Het toestel vliegt

hetzelfde, maar de cockpit is compleet anders”, geeft commandant Vliegbasis Eindhoven kolonel Bas Pellemans aan. “Dat betekent onder meer dat je gewijzigde vliegprocedures moet volgen.”

Het vliegtuig rondde in december het operationele test- en evaluatieprogramma af. Pellemans: “Nu moeten we uren maken. Het European Air Transport Center heeft een gillende behoefte aan vliegtuigen. Niet één ander land heeft een

vrachtvliegtuig dat zo’n zeventigduizend kilo vracht twaalf uur vliegen ver weg kan zetten. Dit toestel kán dat.” || tekst en

foto's arno marchand

Proefvaart met nieuwe mast

Eerste ‘tankbeurt’ patrouilleschip Holland den helder In bijna arctische temperaturen heeft Hr.Ms. Amsterdam vorige week woensdag het patrouilleschip Holland op de Noordzee van de nodige brandstof

voorzien. Onder toeziend oog van ruim honderd bemanningsleden en belangstellenden uit het bedrijfsleven is de eerste bevoorrading op zee een feit. De naamgever van de Holland-klasse voer afgelopen week met een grote delegatie Defensiepersoneel en werknemers van elektronicaspecialist Thales de Helderse marinehaven uit. Thales levert de sensoren, communicatie- en radarsystemen die in de recent gemonteerde hightech mast zijn geïntegreerd en voert tests uit om de werking ervan te meten. De patrouilleschepen varen eerst zonder mast maar de Holland is de eerste van de vier dat een militair silhouet heeft gekregen. Nu de mast het schip completeert, is het gewicht met maar liefst 55 ton toegenomen, iets wat zeker zijn weerslag heeft op de vaareigenschappen van het schip.

Schietlijntjes

Vorige week is zo voor het eerst het bevoorraden op zee beoefend. Zo’n varende tankbeurt vergroot de actieradius van het schip maar moet wel met regelmaat worden beoefend. “Zo’n eerste keer is altijd spannend. Wanneer twee schepen zo dicht naast elkaar varen, heeft dat enorme invloed op het manoeuvreren van het schip”, legt navigatieofficier luitenant-ter-zee 2 OC Alexander Haasnoot uit. “Zodoende hebben we eerst twee naderingen op grotere afstand gedaan en toen dat goed ging, zijn we op veertig meter naast de Amsterdam gaan varen”. Op die afstand worden vervolgens schietlijntjes gescho-

ten waarna een meer stabiele verbinding met brandstofslangen mogelijk is. “De uiteindelijke koppeling van de probe in de kelk (zoals bij het tanken van een auto, red.) ging heel snel. De winterse temperaturen die onze mensen tijdens de bevoorrading te verduren kregen, stonden het succes van de bevoorrading dus niet in de weg.”

Extra taken

“De betrokkenheid onder de bemanning is enorm groot”, zegt chef d’équipage adjudant Rob Kellner. “Dat moet ook wel, want met zo’n kleine bemanning heeft iedereen er extra taken bij”. Zoals wel blijkt bij het bevoorraden op zee. Niemand kan worden gemist. Dus valt een aantal collega’s van de andere patrouillevaartuigen in voor vanwege opleidingen afwezige bemanningsleden van de Holland. Deze werkwijze is zeker niet nadelig, vertelt de chef d’équipage. “De bemanningen van de patrouillevaartuigen leiden elkaar op die manier op. Zodoende wisselen ze kennis en ervaring uit. Dat is heel nuttig in deze periode van proefvaarten.” Eind deze maand is Thales gereed met het testen van de mast. Daarna zal de Holland haar beproevingen uitbreiden met het gebruik van haar sensoren en radarsystemen. In september van dit

jaar staan dan ook operationele tests met de NH90 boordhelikopter op het programma. || tekst

LTZ 2 Doenja Zwaan

en verder

defensiekrant nr 5 – 9 februari 2012  7

Thematisch werken wordt leidraad voor medewerkers Bestuursstaf

dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. De redactie is niet verant­ woordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar [email protected], ovv naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd.

Woningen Te koop Amsterdam, Wittgensteinlaan, 4-kmrappartement op 6e etage in speels complex. Garagebox in onderbouw. Winkels, confectiecentrum, OV op loopafstand in het groene parkgebied aan Kon. Wilhelminapark. Vr.pr.: € 269.500,- k.k. Inf.: http://www. vandesteege.nl/ tel. 020 - 610 01 51.

Te koop: Assen, de Wouden 31, eengezinswoning, split-level 3 niveaus, 3 slpkmrs, carport, diepe achtertuin op Z/W, groenvoorziening. Vr. pr. € 150.000,- k.k. Info 06-21870603.

Te koop: Den Haag, centrum, Burg. Patijnlaan 648, schitterend 2 kmr-appartement met tuin. Zeer goed onderhouden en direct te betrekken. Houten vloer. Moderne keuken. Badkmr met ligbad. Berging en evt parkeerpl. Vr.pr. € 159.500,- k.k. Zie www.funda.nl. of makelaar 070-3245450.

Te koop: Dordrecht, Thorbeckeweg 237. goed onderh. 2- (vm 3) kmrappartement met balkon aan voor- en achterzijde. Ideaal voor starters, makkelijk te verbouwen tot 3 kmrs. Vr.pr. € 115.000,- k.k. Zie www.funda.nl of pam makelaardij 078-6543131.

te huur gezocht: Geschikte woonruimte met minstens 3 kmrs voor 2 pers. (man/vrouw) in Alkmaar of omg. Huren voor minimaal één jaar vanaf 1 juni 2012 (evt mogelijkheid tot verlenging).Contact: [email protected]

Recreatie Te huur: 2 mooie 6-pers. vakantiewoninge in St. Maartenszee (NH) tussen Petten en Callantsoog. Op resp. 500/200 m loopafstand van duinen en strand. Voll. inger. en van alle gemakken. Zie www.bungalow-sintmaartenszee.nl , mail info@bungalowsintmaartenszee. nl of bel 06-42998843.

‘Niet anders werken, wel andere focus’ Thematisch werken is vanaf komend jaar de norm bij de Bestuursstaf. Medewerkers van verschillende directies werken dan op tijdelijke basis samen aan een ‘beleidsthema’. Maar nieuw is deze manier van werken niet, leggen plaatsvervangend secretaris-generaal Frits Herman de Groot en Projectleider Reorganisatie Bestuursstaf Aart van den Assem uit: “Eigenlijk werken we al regelmatig zo.”

Diversen Op 24 maart vinden in het cultureel- en vergadercentrum H.F. de Witte in de Bilt de Defensie Bridge Kampioenschappen plaats. Voor alle (oud-) Defensiemedew. met bridgepartner (niet noodzakelijk (oud-) Defensiemedew.). Inschrijfgeld € 25,-p.p. incl. lunch. Zie http://bridgekampioenschap. marfel2010 of bel kol. bd Felix: 0252-348457.

Reünie In 2012 viert de OSV RIMI Dongen zijn 60-jarig jubileum met een reünie op zaterdag 21 april van 16.00 – 21.00 uur. Locatie: kantine van het MC aan de Kanaalstraat 119 te Dongen. Bijdrage € 15,- p.p. Te voldoen voor 24 maart, ABN-Amro bankrek. 47.06.34.472 tnv L.H.M. van den Noort eo, ovv voetbalreünie OSV RIMI – naam en evt. partner. Info via 06-42908571 of [email protected]

Te koop: Havelte, Kievitweg 42, 2/1-kapwo-

Plaatsvervangend secretaris-generaal Frits Herman de Groot (links) en Projectleider Reorganisatie Bestuursstaf Aart van den Assem uit.

ning met garage . Afstand kazerne 2 kilometer. Vr.pr.: € 235.000,- k.k. www.vanditshuizen.nl of 0522-746021.

Wat houdt thematisch werken formeel in? Herman de Groot: “Technisch gesproken is dat het werken aan een gemeenschappelijke doelstelling waarvoor één directie eindverantwoordelijk is en waaraan meerdere directies met specifieke expertise bijdragen. In de praktijk betekent dit dat medewerkers een organieke plaatsing hebben bij een directie maar flexibel worden ingezet bij onderwerpen in hun vakgebied. Het is dus geen reorganisatie of project. Kern is dat de kennis en kunde van mensen zo efficiënt mogelijk worden ingezet bij een thema.”

Kunt u een voorbeeld geven hoe dat werkt met zo’n thema?

Cheetah als poortwachter vredepeel Een Cheetah pantserrupsvoertuig is vrijdag 3

februari geplaatst bij de hoofdingang van Luchtmachtbasis De Peel. De plaatsing hangt samen met de oprichting van een nieuwe luchtverdedigingseenheid op 1 april dit jaar.

De Cheetah was afkomstig van 13 luchtverdedigingsbatterij van het Commando Luchtdoelartillerie dat is gestationeerd op Luchtmachtbasis De Peel. Twee bergingskranen waren nodig om de pantser op zijn sokkel te zetten. Tijdens de plaatsing werd de kruising voor de luchtmachtbasis tijdelijk afgesloten. De Cheetah deed van 1978 tot 2006 dienst als middel tegen

laagvliegende vijandelijke vliegtuigen en helikopters. Luchtmachtbasis De Peel zal op 1 april worden omgedoopt in Luitenantgeneraal Best Kazerne. Gelijktijdig wordt de Groep Geleide Wapens van de luchtmacht en het Commando Luchtdoelartillerie van de landmacht samengevoegd tot Defensie Grondgebonden Luchtverdediging.

Van den Assem: “Neem het voornemen tot genetwerkt samenwerken. Bij dat beleidsthema zijn bij de Bestuursstaf verschillende directies betrokken, zoals HDIO (Wat betekent dat voor de organisatie en de ICT ?), Financiën en Control (Is er geld voor?), DRMV (Moet de huisvesting aangepast worden?). Vaak geven deze directies pas later in het traject na elkaar reacties op het voornemen. Het bespaart veel tijd en geld door het traject parallel op te lopen en de verschillende experts vanaf het begin bij elkaar te zetten en kennis te laten delen. Genetwerkt samenwerken is een

voorbeeld dat door de Hoofddirectie Bedrijfsvoering in oprichting al thematisch wordt opgepakt. ”

Waarom wordt deze manier van werken tot ‘standaard’ verheven? Herman de Groot: “Eigenlijk werken we al regelmatig zo. Veel thema’s raken verschillende directies en daarom maken we nu al veel gebruik van elkaars capaciteit, kennis en kunde. Door de grote reorganisatie van Defensie verandert er ook binnen de Bestuursstaf veel. Dertig procent van de functies verdwijnt. Daarom ligt de nadruk op een zo efficiënt mogelijke werkwijze. Thematisch werken wordt daarom de norm.”

Wat verandert er voor de medewerkers van de Bestuursstaf ? Herman de Groot: “Iedere medewerker is straks flexibel inzetbaar en een deel van zijn tijd bezig met thematisch samenwerken, van de directeur tot ondersteuning en van generieke beleidsmedewerker tot specialist. Iedereen heeft een specifieke kennis die ook van toegevoegde waarde kan zijn voor andere directies. De mate waarin deze ingezet wordt, hangt af van de behoefte en van de beschikbaarheid van de werknemer. Daarover worden afspraken gemaakt met hun managers.”

Hoe komt de inzet van medewerkers in zo’n thema tot stand? Van den Assem: “De verantwoordelijke directie verzoekt via de lijn om bepaalde kennis of capaciteit. De lijnverantwoordelijke houdt zicht op de inzetbaarheid van zijn afdeling en kan prioriteiten stellen. Alles gaat dus in overleg. Het mag niet ten koste gaan van regulier werk van een afdeling.”

Is thematisch werken een nieuwe vorm naast het Nieuwe Werken of Werken in Projecten? Van den Assem: “Het Nieuwe Werken draait onder meer om een betere balans tussen werk en privé. Bij Werken in Projecten moeten allerlei zaken, zoals opdracht, budget en verantwoording, formeel vastgelegd worden. Herman de Groot: “Het gaat om het product en de weg ernaartoe. Door beter gebruik te maken van elkaars capaciteit wordt die weg korter. Zeker als de gehele Bestuursstaf straks op één locatie is gehuisvest (het grondig verbouwde Plein-Kalvermarktcomplex in DenHaag, CD.) wordt het nog eenvoudiger om de lijnen kort te houden. Het is niet een andere vorm van werken, maar eerder een andere focus daarop.”

|| tekst kap Corné Dalebout || foto's maurits van hout

Ambassadeurs gezocht

Veranderingen in een organisatie zijn niet 1-2-3 gerealiseerd, zeker niet als het gaat om zo’n belangrijk onderwerp als thematisch werken binnen de nieuwe Bestuursstaf. Leidinggevenden kunnen en willen deze veranderingen niet alleen realiseren. Daarom wordt iedere medewerker van de Bestuursstaf van harte uitgenodigd aan dit verandertraject een bijdrage te leveren. De bedoeling is een groep van ongeveer twintig personen samen te stellen dat er kan worden gesproken van een ‘dwarsdoorsnede’’ van de Bestuursstaf. Hoe meer aanmeldingen, hoe beter. Vind je het belangrijk en ben je gemotiveerd om hierover mee te denken, actief te participeren en jouw ideeën te delen? Meld je dan aan bij [email protected] Je mag ook een collega voordragen van wie jij denkt dat hij of zij een belangrijke bijdrage kan leveren en die over een gezonde dosis motivatie beschikt. Reacties uiterlijk op woensdag 22 februari.

en verder

8  defensiekrant nr 5 – 9 februari 2012

vijf vragen over...

De opening van de eerste islamitische gebedsruimte DEN HAAG Vanaf 8 februari is

Defensie een gebedsruimte rijker. Op de Bernhardkazerne in Amersfoort, tegenover de hindoetempel en de ‘kapel’ staat sinds kort een islamitische gebedsruimte (gebouw A). Die is toegankelijk voor iedereen en wordt daarnaast gebruikt voor studiedoeleinden. Initiatiefnemer is hoofd Islamitisch Geestelijke Verzorging, kolonel Ali Eddaoudi.

1

  Waarom heeft u dit initiatief genomen? “Er was onder moslims behoefte aan een eigen gebedsruimte. Tijdens mijn werkbezoeken leefde een aantal thema’s, zoals het overlijdensprotocol, halal-voeding op de kazerne en tijdens oefeningen, maar ook kreeg ik de vraag ‘waar kunnen we bidden’? Om die reden ben ik eind 2009 gaan inventariseren of en welke stilteruimtes er waren. Wat bleek: op de meeste kazernes had een commandant een ruimte aangemerkt als stilteplek. Alleen was vaak niet duidelijk waar. Ik wilde daarom één plek, met het interieur van een moskee, compleet met minbar (preekgestoelte, red.) en een mihrab (gebedsrichting, red.) in het midden. Amersfoort was de meest geschikte plek. Naast dat het centraal ligt en een opleidingslocatie is, zijn daar nu drie grote religies vertegenwoordigd. Alleen het jodendom ontbreekt nog. Een ‘mini-synagoge’ zou het ‘straatje’ compleet maken.”

2

  U wilde een multifunctionele ruimte. Wat kan er naast bidden nog meer? “We gebruiken het voor culturele lessen. In het opwerktraject voor een uitzending krijgen militairen les over de islam en moeten zij daarvoor naar een moskee. Hetzelfde geldt voor NLDAofficieren. We zijn bij die bezoeken afhankelijk van de goodwill van bestuursleden van een moskee. Zij zijn al gauw een hele ochtend kwijt met rondleiden. Ik dacht: dit kunnen we natuurlijk ook

Oefening communicatieondersteuning bij ramp amsterdam Een samengesteld peloton van 101 Communicatie- en Informatiesystemen (CIS)-bataljon heeft vorige week een calamiteitenoefening gehouden met de veiligheidsregio's Kennemerland, Zaanstreek-Waterland en AmsterdamAmstelland. Het team bouwde op vier locaties communicatiesystemen op ter ondersteuning van ‘uitgevallen’ meldkamers. Twee veiligheidsregio’s zijn door TITAAN-communicatienetwerken met elkaar verbonden en konden door gebruik te maken van hoogfrequentie ook communiceren met nog een regio en de Marinekazerne Amsterdam. Een satellietcommunicatieploeg realiseerde vanuit Amsterdam via een draagbaar systeem internet en telefonie voor civiele autoriteiten. De beoefende inzet kan werkelijk plaatsvinden wanneer de bestaande

zelf’. Met de komst van een eigen gebedsruimte zijn we minder afhankelijk. Per keer kunnen we ongeveer vijftig mensen kwijt. Daarnaast kun je in de toekomst denken aan een vrijdagpreek één keer in de maand of dat we de ruimte gebruiken bij speciale gelegenheden tijdens de ramadan.”

3

  Kan iedereen zomaar naar binnen? “Ja. De ruimte is voor iedere Defensiemedewerker, man of vrouw, toegankelijk. Dat is in mijn werk ook zo. Als imam bij de Dienst Geestelijke Verzorging ben ik er voor iedereen. De laagdrempeligheid kenmerkt de gebedsruimte. Dus of je nu wil bidden, mediteren of een studieboek lezen, je bent welkom. Het belangrijkste is dat iemand die rust zoekt, zich kan terugtrekken. Je moet natuurlijk wel de regels in acht nemen, zoals je schoenen uitdoen en het gebed niet verstoren.”

4

  Verwacht u veel bezoekers? “Over het algemeen worden onze activiteiten goed bezocht. Kijk naar de iftar-maaltijd of het onlangs gehouden symposium over de islam. Via de interne media geven we er nu een stukje bekendheid aan. Afhankelijk van toestroom en interesse gaan we naar andere locaties kijken. Wie weet heeft Den Helder straks belangstelling? We zien het daarom als een pilot, met de hoop dat we in de toekomst ook collega’s aan de andere kant in het land kunnen bedienen.”

5

  Wat betekent de gebedsruimte voor u persoonlijk? Is het een erkenning? “Van erkenning spreek ik niet. Dat zou betekenen dat ik mij als moslim ondergewaardeerd voel binnen Defensie. Maar ik kan me voorstellen dat het zo wordt opgevat. Het zegt wél wat over de tolerantie van de Nederlandse krijgsmacht. Wij zijn toch een vrij nieuwe stroming binnen de Geestelijke Verzorging. Ik ben vooral blij dat alle denominaties (religieuze etniciteiten, red.) nu in Amersfoort zitten. Dat is een belangrijk signaal naar het personeel.”

|| tekst

elnt marlous de ridder

|| foto’s: wim salis, sgt sjoerd || hilckmann - AVDD

civiele infrastructuur defect is. CISbataljon heeft hiervoor een speciaal samengestelde eenheid van 24 specialisten permanent paraat staan om op drie locaties beveiligde spraak- en dataverbindingen te realiseren voor civiele autoriteiten of hulpdiensten. De systemen zijn onafhankelijk van beschadigde infrastructuur te gebruiken. De systemen van 101 CIS-bataljon worden normaal ingezet om landmachteenheden met elkaar te verbinden,

bijvoorbeeld in onherbergzame oefenof missiegebieden.

Herdenkingskruis Vught teruggeplaatst vught Een zware geniekraan moest er vorige week aan te pas komen om het houten herdenkingskruis op de fusilladeplaats van Kamp Vught terug te plaatsen. Het gerenoveerde gedenkteken staat symbool voor de 329 Nederlanders die hier tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gefusilleerd.

Jaarlijks vindt bij het monument op de fusilladeplaats, waarvan het kruis deel uitmaakt, een dodenherdenking plaats. Het was de vurige wens van koningin Wilhelmina dat het houten symbool er altijd zou blijven staan. Het kruis is na de oorlog door twee inwoners van Vught gemaakt.

Korting op musical Miss Saigon den haag Defensieperso-

neel kan profiteren van een kortingsactie voor de musical Miss Saigon in het Beatrix Theater te Utrecht. De aanbieding, waarbij iedere tweede kaart gratis is, loopt tot 29 februari 2012.

Oud-militair Ton Sieben speelt de rol van de Amerikaanse soldaat Chris die tijdens de Vietnamoorlog verliefd wordt op het Vietnamese meisje Kim. Tijdens de ontruiming van Saigon worden de twee geliefden op abrupte wijze gescheiden. Zullen zij elkaar ooit nog terugvinden? De kaarten zijn te boeken via de actielink op intranet of via telefoonnummer 0900-1353 o.v.v. Defensievoordeel.

COLOFON De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de Directie Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 30.000 HOOFDREDACTEUR luitenant-kolonel Patrick Bolder EINDREDACTEUR André Twigt (070 - 339 78 05) BEZOEKADRES Binckhorsthof, Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag POSTADRES Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MPC 58L E-MAIL [email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne BeckBergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar €13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www.aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT Grafische Dienst, AVDD Den Haag DRUK Opmeer bv, Den Haag. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. ZIj geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.