defensiekrant
Hillen: makelaar tussen Defensie en samenleving den haag Een makelaar tussen Defensie en politiek en Defensie en samenleving. Zo omschrijft de pas aangetreden minister Johannes Stefanus Joseph (Hans) Hillen zijn functie in het kabinet Rutte-Verhagen.
“Het grote gevecht om het defensiebudget op peil te houden, betekent een uitdaging”, vindt hij. “Defensie is een verzekering. En wie deze polis niet of voor de helft betaalt, kan ook verwachten dat er slecht wordt uitgekeerd als er
echt eens brand is. Op Defensie moet je zuinig zijn.” De bewindsman, voor het eerst in de geschiedenis niet terzijde gestaan door een staatssecretaris, sprak maandag het personeel van de bestuursstaf toe in de
B-kantine van het ministerie van Defensie in Den Haag. Hij zei daarbij te hebben geaarzeld het ministerschap op zich te nemen. “Ik heb uiteindelijk de bezuinigingen geaccepteerd, maar meteen daarbij gezegd dat voor mij de
Herinneringsmedaille ‘kleine missies’ apeldoorn Bijna tweehonderd militairen van Koninklijke
Marine, Landmacht, Luchtmacht en Marechaussee ontvingen vorige week een Herinneringsmedailles voor Vredesoperaties. De militairen namen het afgelopen jaar deel aan militaire missies in Europa, het Midden-Oosten of Azië.
De Commandant Koninklijke Marechaussee, luitenant-generaal mr. Dick van Putten, reikte de onderscheidingen uit met een aantal leden van de Vastkamer Commissie Defensie. De militairen ontvingen de medailles voor deelname aan kleinere internationale missies of vanwege hun individuele uitzending binnen een grotere Nederlandse missie. Het gaat daarbij om de EU-missie op de Balkan, de ISAFmissie in Afghanistan (Staf in Kabul en
Kandahar) en de Nato Training Mission Irak in het Midden-Oosten. Ook het thuisfront kreeg aandacht tijdens de uitreiking. Een van de militairen reikte een herinneringsmedaillon uit aan zijn twee kinderen en een zilveren roos aan zijn echtgenote. De overige gedecoreerde militairen kregen deze herdenkingstekens ook uitgereikt voor hun kinderen en/of partner. foto jeroen liebers
grens is bereikt. Ik ga proberen de politiek en de samenleving te overtuigen dat het moet stoppen.” » Lees verder op pagina 3 foto avdd
nummer 36 21 oktober 2010
3
Gevechtsinsigne voor 11LMB
4
Nog sneller tegenvuur geven
5
Nieuwe taak Kmar
6
'Weer alle tijd om mijnen te jagen'
Spectaculair defilé gendarmeriekorpsen den haag Met een specta-
culair defilé op 19 oktober op het Binnenhof in Den Haag heeft luitenant-generaal Dick van Putten, commandant van de Koninklijke Marechaussee, het voorzitterschap van de FIEP overgedragen aan zijn Marokkaanse collega.
FIEP staat voor Frankrijk, Italië, Spanje en Portugal, de landen met gendarmeriekorpsen die midden jaren negentig een samenwerkingsverband oprichtten. Intussen zijn ook Nederland, Marokko, Turkije en Roemenië lid van dit verband. In oktober 2005 sloten de Argentijnse gendarmerie en de Chileense carabinieros zich aan als partners van de FIEP. De doelstelling van de FIEP is het uitwisselen van kennis en ervaringen tussen de aangesloten korpsen. Tijdens haar voorzitterschap heeft Nederland zich onder meer ingezet voor het aanpakken van ‘Transnational Organized Crimes’. Ook werden de banden met Litouwen en Jordanië aangehaald.
binnenland
2 defensiekrant nr 36 – 21 oktober 2010
links De leiding van het CIOR afgelopen mei op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel met de toenmalige secretaris-generaal van het bondgenootschap, Jaap de Hoop Scheffer. Rechts naast hem Willem Verheijen. Foto Henry Plimack. rechts Sofia, zomer 2009. Verheijen opent het zomercongres van het CIOR. Foto Henry Plimack.
Verheijen draagt voorzittershamer CIOR over
‘Brug met samenleving’ heeft nog zendingswerk te doen den haag Het zit erop voor reserve luitenant-kolonel Willem
Verheijen. Na twee jaar heeft hij de voorzittershamer van de Interallied Confederation of Reserve Officers (CIOR) overgedragen aan een Noor. Volgens Verheijen (landmacht) staat het CIOR aardig op de kaart. Hij blikt dan ook tevreden terug. Een van de hoogtepunten was de groei van het ledenbestand naar meer dan 1,3 miljoen, het gevolg van het aanhaken van nieuwelingen Moldavië en Zuid-Afrika. Daarnaast leverden reserveofficieren een stevig aandeel in de vredesoperatie in Afghanistan.
Verheijen was de afgelopen jaren een ware globetrotter. Van Rusland tot Zuid-Afrika en van Moldavië tot de Verenigde Staten: overal vertegenwoordigde de in het dagelijks leven ondernemer in veiligheidssystemen het CIOR. Daarvan maken liefst 28 NAVO-landen deel uit, aangevuld met acht partnerlanden van het bondgenootschap. Uiteraard ging Verheijen niet op de ‘solotoer’, maar werkte hij samen met een team reserveofficieren, geleid door de secretaris-generaal van het CIOR, reserve luitenant-kolonel Arthur Bolder.
Het eerbiedwaardige gezelschap heeft als hoofdtaak om de inzetbaarheid van de reservisten op te krikken. Dat gebeurt met onder meer workshops, taal- en leiderschapsopleidingen en trainingen in civiel militaire samenwerking (CIMIC). Maar ook door de leden van elkaars kennis en vaardigheden te laten profiteren, bijvoorbeeld op medisch en juridisch gebied. “Elkaar en ieders cultuur leren begrijpen, dáár gaat het om”, aldus Verheijen.
een geheel
Een van de belangrijkste taken van het 63 jaar oude CIOR is het slaan van een brug tussen de militaire en burgersamenleving. Volgens Verheijen broodnodig omdat de burgerij in zijn ogen niet altijd weet wat Defensie doet. Als oorzaak noemt hij onder meer dat de militair hoofdzakelijk op televisie te zien is en minder (in uniform) op straat. Dat heeft, zo vindt de reserveoverste, met de jaren zeventig en tachtig te
"elkaar en ieders cultuur leren begrijpen, dáár gaat het om" maken, waarin militair zijn volgens hem not done was. Maar die tijd is al lang voorbij. “De militaire en burgersamenleving vormen tegenwoordig één geheel. Bovendien heeft ons parlement voor een krijgsmacht gekozen en daar kan de militair aan meewerken door in uniform over straat te gaan. Daarbij
Wat kan Defensie doen om de schade te beperken
Pensioen onder druk den haag De pensioenfondsen raakten recent in opspraak toen bleek dat zij niet aan hun verplich-
tingen kunnen voldoen. Ook het ABP, uitvoerder van de pensioenen voor Defensiepersoneel, verkeert in zwaar weer. Wat zijn de consequenties hiervan, op welke wijze beïnvloeden die ontwikkelingen het pensioen en wat kan Defensie doen om de schade te beperken? De stand van zaken. De dekkingsgraad geeft aan in hoeverre een fonds in staat is in de toekomst uitbetalingen te doen. Toen bleek dat veel pensioenfondsen, inclusief het ABP, op dit moment te weinig geld hebben, was de verontwaardiging groot. Een probleem is dat de gemiddelde Nederlander ouder wordt, waardoor er langer geld in kas moet zitten. Om op korte termijn die fondsen te genereren, is de premie voor ouderdoms- en nabestaandenpensioen tijdelijk gestegen. De lange termijn vraagt echter om fundamentele aanpassingen.
eerdere aanpassingen
Als gevolg van onder meer die langere levensverwachting leidde de fikse premiestijging tot fundamentele aanpassingen in het ABP-pensioen. Zo werd het zogenoemde vroegpensioen afgeschaft. Die drastische wijziging was tot op heden weinig effectief. Zo zorgt een overgangsregeling ervoor dat nog steeds veel werknemers vervroegd met pensioen kunnen. Pensioenen worden dus wel uitbetaald terwijl er eigenlijk te weinig geld in kas zit. Om dit tekort te compenseren, zullen jongeren op lange termijn meer premie moeten betalen.
Omdat de overheid die situatie onwenselijk vindt, streeft zij daarom naar een regeling die de lasten en risico’s verdeelt over zowel de jongere als de oudere generatie. Net als alle overheidssectoren voerde Defensie op 1 januari 2004 een tweede fundamentele aanpassing voor burgermedewerkers door. Deze verruilden het eindloon- voor het middelloonstelsel. Het verschil tussen beide stelsels is dat bij het eindloon het laatst genoten salaris bepalend is voor het pensioen en bij het middelloon het gemiddelde loon. Burgerpersoneel bouwt nu ieder jaar een stukje pensioen
fungeert hij als een soort ambassadeur voor Defensie, wat ook voor de reservist geldt. Die moet in zijn privéleven en via de social media het verhaal van Defensie en de NAVO als brengers van vrede en veiligheid vertellen.” Het CIOR zelf neemt daarin ruimschoots het voortouw door zich twee keer per jaar tijdens een congres in een van de lidstaten publiekelijk te presenteren. Daarnaast zijn er symposia met een speciaal thema, zoals onlangs in Stavanger. Centraal daarin stond de 3D aanpak (Defence, Development, Diplomacy) in Uruzgan. Gastspreker generaal-majoor Mart de Kruif onderstreepte daarbij het belang van de reservist als leverancier van vitale civiele kennis die de krijgsmacht ontbeert. Bijvoorbeeld als het om de wederopbouw van een door een crisis getroffen land gaat. De Kruif sprak onder meer over de zogeheten comprehensive approach van de NAVO en de rol die reservisten daarin kunnen spelen. Die komt er op neer dat complexe militaire operaties alleen een kans van slagen hebben wanneer op diplomatiek, politiek, economisch en
op. Deze losse delen vormen samen het uiteindelijke pensioen.
militairen
Voor militairen was deze overgang niet van toepassing. Zij bleven bij het eindloonstelsel, omdat het inkomen van een militair deels uit salaris en andere zogenoemde ‘variabele’ inkomensbestanddelen bestaat, zoals oefen- en uitzendtoelages. Over deze twee wordt geen pensioen opgebouwd doordat deze inkomsten niet structureel zijn ingebed. Maar er wordt ook geen premie over betaald. Een overgang op het middelloon zou bij militairen dus leiden tot een veel hogere premie dan bij het eindloonstelsel. Anno 2010 staat het eindloonstelsel ook voor militairen onder steeds grotere druk. Zij leven immers ook langer, blijven langer in dienst en krijgen bovendien aan het einde van hun carrière te maken met een sterk stijgende carrièrelijn en dus een hoger inkomen en dito premie. Dit kan ertoe leiden dat het eindloon onhoudbaar is voor de lange termijn.
oplossing
Als dat gebeurt en middelloon ongunstig valt vanwege onder meer de variabele inkomensbestanddelen, moet Defensie
sociaal terrein wordt ingegrepen. Verheijen: “Stabiliteit in een brandhaard dwing je niet alleen met wapens af, maar vooral ook met economische en infrastructurele projecten. Om die reden schreven in Uruzgan Nederlandse reserveofficieren/juristen mee aan een document over nieuwe wetgeving.”
zendingswerk
Nu Rusland nog ‘veroveren’, want hoewel Verheijen en zijn team gesprekken voerden met de autoriteiten, heeft het CIOR in dit land nog geen vaste voet aan de grond gekregen. Hierbij spelen onder meer in de voormalige Sovjet Unie nog steeds levende sentimenten en gevoeligheden tegen het NAVO-bondgenootschap een rol. Aan de andere kant wijzen de Russen vriendschapsbanden met de alliantie beslist niet af, weet Verheijen. “Ze beschouwen de NAVO als een ‘buurman’ op hetzelfde continent.” Het CIOR heeft nog veel zendingswerk te doen. tekst jack oosthoek foto henry plimack
haar personeelsstructuur en bezoldigingssysteem onder de loep nemen en waar mogelijk aanpassen. Defensie start daarom het onderzoek PRISMA, waarbij wordt onderzocht welke aanpassingen er nodig zijn om militairen te laten overstappen naar het middelloonstelsel. Zo zullen toelages en andere variabele inkomensbestanddelen op één of andere manier moeten worden ingebed zodat ook hierover pensioen wordt opgebouwd. Een voorbeeld hiervan is de VEB-toelage (Vaste vergoeding Extra beslaglegging). Dit vraagt dus om aanpassingen van de personeelsstructuur, loopbaanpatronen en het bezoldigingsstelsel. De vraag welke aanpassingen nodig zijn om de pensioenen toekomstbestendig te maken en betaalbaar te houden, staat bij het onderzoek dan ook centraal. Zodra de pensioensituatie voor het defensiepersoneel verandert, wordt u via de defensiemedia op de hoogte gesteld. Vanwege de complexe materie verwacht de organisatie voor 2012 nog geen fundamentele aanpassingen door te kunnen voeren. Ga voor meer informatie over het ABP-pensioen naar www. abp.nl
binnenland
defensiekrant nr 36 – 21 oktober 2010 3
in het kort Marine escorteert schip den helder Het bevoorradings-
schip Hr. Ms. Amsterdam heeft zondag het schip ‘Captain Saïd’, varend voor het World Food Programme (WFP) van de Verenigde Naties, veilig begeleid naar de haven van Boosaaso in Somalië. De escorte, van het met 6997 ton aan hulpgoederen gevulde vachtschip, gebeurde vlak onder de Somalische kust waar veel kapingen voorkomen. Het is voor het eerst tijdens haar antipiraterij-missie dat de Amsterdam een schip van het WFP escorteert.
DMO'er redt vrouw zeijlerveld Jan de Haan, lid van de bedrijfsbrandweer van het Defensie Munitie Bedrijf, redde eind augustus een jonge vrouw van de verdrinkingsdood. Tijdens een bijzonder appèl werd hij hiervoor beloond met de DMO-legpenning en een gratificatie. De Haan zag die bewuste dag in zijn achteruitkijkspiegel de vrouw met haar auto bij Zeijerveld de Asservaart inrijden. Hij reed onmiddellijk terug en zag de auto op zijn kop in het water liggen. De dappere DMO’er dook het water in en slaagde erin om met enkele omstanders de 20-jarige vrouw uit de auto te krijgen.
'Negatieve trend ombuigen' Vervolg van pagina 1.
den haag “Het is niet in het belang van de Nederlandse samenleving en in het belang van de Nederlandse militairen om verder te bezuinigen op Defensie”, betoogt minister Hillen.
Het op orde brengen van de financiële huishouding van ons land, dus ook die van Defensie, is van groot belang, oordeelt hij. Alleen dan kunnen we onze welvaart en vrijheid voor de toekomst behouden. Daarbij hoort een veelzijdig inzetbare krijgsmacht. Een waar je op kunt rekenen.” Hillen, geboren in Den Haag en woonachtig in Hilversum, ziet de verdediging van ons eigen land niet als enig doel. “De krijgsmacht is een volwaardige veiligheidspartner in de strijd tegen drugs, terrorisme, illegale immigratie en piraterij. “Dat vraagt om houvast. Voor nu en in de
toekomst. Onze militairen moeten kunnen blijven doen waar Nederland ze voor nodig heeft: in actie komen voor onze vrijheid.” Hillen (63), die zowel tijdens zijn 12-jarig lidmaatschap van de Tweede Kamer als in de Eerste Kamer woordvoerder Defensie is geweest, noemde zijn intrede op het Plein “een vorm van thuiskomen”. Hij roemde de loyaliteit van het personeel, een van de redenen dat hij het verzoek van premier Rutte en vicepremier Verhagen om tot het kabinet toe te treden, heeft geaccepteerd. “Mijn sympathie ligt bij de mensen die de
krijgsmacht vormen. Bovendien was mijn vader beroepsofficier”, aldus Hillen. De nieuwe minister ziet een grote rol voor organisatie om de Tweede Kamer duidelijk te maken welke kant Defensie op zou moeten de komende jaren. “Met dit minderheidskabinet is de tijd van machtspolitiek voorbij. We zullen steeds een brede basis moeten vinden, op zoek naar duurzame steun. Een meerderheid is nooit gegarandeerd. Mijn inspanningen zijn erop gericht de negatieve trend in het Defensiebudget te doen keren naar een plusvariant. Dat zal hoogstwaarschijnlijk deze kabinetsperiode niet
Erkenning gevechtsinzet 11 Luchtmobiele Brigade schaarsbergen Zeshon-
derd militairen en postactieve militairen van 11 Luchtmobiele Brigade kregen vrijdag 15 oktober het gevechtsinsigne uitgereikt van eenheidscommandanten op de Oranjekazerne. De militairen waren in de periode 2001-2009 betrokken bij gevechtshandelingen in Irak en/of Afghanistan.
Uitspraak rond tragische dood arnhem Het gerechtshof in Arnhem heeft het eerder genomen besluit van het Openbaar Ministerie (OM) over de tragische dood van Aldert Poortema en Wesley Schol niet herzien. De nabestaanden spanden een artikel-12procedure aan tegen het OM, omdat zij vonden dat het feitenonderzoek niet voldoende inging op de schuldvraag. Het OM concludeerde eerder dat er geen sprake was een opzettelijke of verwijtbare schending van een strafrechtelijk relevante norm of dienstvoorschrift. Defensie leeft mee met zowel de nabestaanden als de betrokken collega’s en realiseert zich dat het verlies van de twee jonge militairen en zonen door dit besluit niet wordt weggenomen.
Voor aanvang van de uitreiking werd stilgestaan bij collega’s die tijdens de missies zijn omgekomen. Militairen komen in aanmerking voor het gevechtsinsigne wanneer ze hebben deelgenomen aan een militaire operatie waarbij sprake was van vijandelijk optreden met direct vuur of vergelijkbare gevechtsomstandigheden. Daarbij moeten ze actief en adequaat hebben gehandeld. Het insigne is ingevoerd in 2009 en wordt met terugwerkende kracht vanaf juni 2001 toegekend.
Commando’s in spé roosendaal Maar liefst 55 cursisten volgen vanaf deze week de fysiek en mentaal zwaarste opleiding tot commando. Deze Elementaire Commando-opleiding (ECO) zullen ze op 10 december afronden. Na het verlaten van de Engelbrecht van Nassau-kazerne kazerne op de eerste dag volgde een intensieve verplaatsing naar het commando-tentenkamp “Bakhuis Roozeboom”, waar ze de aankomende acht weken zullen verblijven
Cursisten oefenen NATOPS met CENS2 den haag Alle landmachtcursisten van de middenkaderoplei-
dingen en de hogere defensievorming doorlopen vanaf dit jaar een NATOPS-oefening (Nationale Operaties) met het Centre of Excellence National Safety and Security (CENS2). Doel is om de Directeur Gedragswetenschap- cursisten kennis te laten opdoen over de organisatie van NATOPS pen onderscheiden en gevoel te krijgen bij de complexiteit van de omgeving waarin luzern (Zw) Dr. Renier van meerdere externe (overheids) bedrijven speler zijn.
Gelooven is onlangs onderscheiden met de Harry Greer Award. Hij kreeg de waardering voor zijn jarenlange bijdrage aan internationaal militair psychologisch onderzoek. De directeur Gedragswetenschappen en onderzoeker ontving de prijs tijdens de 52e bijeenkomst van de International Military Testing Association (IMTA) in Luzern. Inhoud van de symposia over militair psychologisch onderzoek is te vinden op www.IMTA.INFO
lukken, maar ik hoop het voor de meerjarenraming voor elkaar te krijgen. Het is nu eenmaal zo bij dit ministerie met veel investeringen in systemen en personeel: er is een lange voorbereidingsperiode nodig. Als je iets schrapt, krijg je het ook nooit meer terug.”
CENS2 is een kenniscentrum op het gebied van NATOPS en is een samenwerkingsverband tussen het OTC Operatien van de KL, het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid nibra, de NLDA en de Politieacademie. Het centrum verzamelt informatie, kennis, ervaringen, vaardigheden, initiatieven en innovaties in het multidisciplinaire veld over
crisisbeheersing en stelt dat weer beschikbaar aan de spelers in het NATOPS veld. In het oefenscenario dat de KL-cursisten voorgeschoteld krijgen, wordt Nederland door een orkaan getroffen. CENS2 ondersteunt daarbij met relevante kennis en specialisten uit het veld.
Geweld wettelijk bepaald den haag Er komt een specifieke wettelijke bepaling die
militairen vrijwaart van straf voor rechtmatig gebruik van geweld bij de uitoefening van hun taak. De Eerste Kamer heeft vorige week ingestemd met een wetsvoorstel met die strekking van de ministers van Justitie en Defensie.
Het voorstel verduidelijkt de juridische grenzen van het militairen optreden. Dat volgt uit een aanbeveling van de Commissie-Borghouts die onderzoek deed naar de structuur, werkwijze en procedures bij de vervolging van uitgezonden militairen. In het voorstel staat dat een militair in beginsel niet wordt gestraft als hij in de uitvoering van zijn taken conform de geweldsinstructies geweld heeft gebruikt. De Commissie-Borghouts concludeerde dat de rechtsbescherming van
militairen wel op orde is, maar vindt dat de militair een zo groot mogelijke rechtszekerheid moet worden geboden. Het kabinet is het daar mee eens en wil met een specifieke strafuitsluitingsgrond de legitimatie van rechtmatig gebruik van geweld eenduidiger vastleggen. Het aangenomen wetsvoorstel biedt de militairen de duidelijkheid die in zeer uiteenlopende omstandigheden waarin zij soms hun werk doen geboden is.
binnenland
4 defensiekrant nr 36 – 21 oktober 2010
in het kort Duizendste uitzenddag tarin kowt Sergeanten Pim en Marcel vierden op Kamp Holland in Tarin Kowt hun duizendste uitzenddag. Voor Pim is de uitzending met de Redeployment Task Force zijn zesde missie, voor Marcel is het zelfs al nummer zeven. Kroatië, Bosnië, Albanië, Afghanistan; beide onderofficieren staan samen voor één brok ervaring. Hun volgende missie? “Hopelijk naar een nieuw continent, liefst zo dicht mogelijk in de buurt van Hawaï”, aldus Pim lachend. Marcel: “Als genist lijkt het me geweldig om in Afrika iets op te bouwen, letterlijk.” Defensie heeft recent laten blijken lange uitzendduur te waarderen met een bonus. Dat extraatje hebben beide sergeanten al jaren geleden bij elkaar verdiend.
Bird Strike Award breda Arie Dekker, Hoofd Bureau Natuur bij het Commando Luchtstrijdkrachten, is door het International Bird Strike Committee onderscheiden met de Mike Kuhring Award. Dekker krijgt de prijs in het Australische Cairns voor zijn buitengewone inzet bij de verbetering van de vliegveiligheid op het gebied van vogelaanvaringspreventie in de militaire luchtvaart. De prijs, die vijf jaar geleden voor het laatst is uitgereikt, geeft aan dat zijn bijdrage substantieel was en internationaal wordt gewaardeerd. De prijs is vernoemd naar de Canadees Mike Kuhring, een pionier op dit gebied in de jaren zestig. Links: DECIUS gaat het meeste ouderwetse handwerk vervangen. Midden: De aloude AN/TPQ-36 doet het nog best. Rechts: De baan van het schot is onmiddellijk te volgen en ook de inslag valt tot op de meter nauwkeurig te berekenen. Onder: De PzH vuurt met donderend geraas. Tien kilometer verderop heeft DECIUS binnen een paar seconden de positie van de vuurmond berekend.
Nieuwe applicatie scheelt handwerk
DECIUS raakt iedereen oldebroek “Daar gaat-ie”, zegt opperwachtmeester Jan ten
Voorde nog voordat het schot van de PzH2000 te horen is op het artillerieschietkamp (ASK). Op zijn laptop verschijnt een prachtige track die de schootsbaan van ’t Harde naar het ASK voorstelt, gemeten met de aloude wapenlocatieradar (WLR) AN/TPQ-36. Het lijkt niets nieuws in deze digitale tijd, maar het betreft wel degelijk een heel belangrijk stukje technisch vernuft dat onder de noemer DECIUS bij het Commando Landstrijdkrachten zal instromen. DECIUS is een soft- en hardwareapplicatie die directe communicatie mogelijk maakt tussen de wapenlocatieradar en het systeem waarmee de operationele commandant en zijn eenheden elkaar in het veld informeren: het Battlefield Management System (BMS). Snel vertaald gaat het om de detectie van – in eerste instantie – artillerievuur. DECIUS toont de ontvanger meteen de relaties tussen het punt van oorsprong en punt van inslag. Voorheen moest dat op kaarten worden berekend en per fax doorgegeven. Analisten kunnen nu onmiddellijk maatregelen nemen. “Nog voordat de granaat hier de grond heeft geraakt, komt de informatie over de vijandelijke stelling beschikbaar om direct tegenvuur uit te brengen”, zegt specialist adjudant Joost Tensselink. “Bovendien kan je voor de eigen troepen een waarschuwing afgeven. Niet alleen dát er een granaat binnen-
komt, maar ook wáár.” Voorheen moest de radarinformatie eerst met de hand worden geanalyseerd, waarna het met radiosystemen en printeruitdraaien naar de verschillende eenheden werd gestuurd. Nu beschikken de gebruikers van het BMS binnen enkele seconden over de informatie. “Het is velen malen sneller”, aldus Edwin Vonk, adviseur informatievoorziening bij het Joint ISTAR-bataljon (Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaissance), de voornaamste gebruiker van DECIUS 2.0.
arendsoog
De proeve van bekwaamheid werd vorige week afgelegd op het artillerieschietkamp en opent de deur naar nog meer toepassingen. “We leven in een tijdperk waarin informatie-overwicht steeds belangrijker is geworden”, zegt
Vonk. “Niet voor niets dat onze eenheid wordt uitgebreid van 780 naar 910 man. Het hoeft met deze versie ook zeker niet op te houden; het systeem is ingericht voor applicaties in de toekomst. Je kunt ook denken aan het toevoegen van akoestische sensoren. Door de applicatie juist in te richten, kun je bijvoorbeeld een tank of een peloton infanterie horen aankomen.” DECIUS dus als Arendsoog van deze tijd, maar daarvoor is het systeem niet echt bedoeld. Het gaat kort gezegd om
"we weten nu dát er een granaat komt, maar ook wáár" een operationele command and control (C2)-applicatie. “Het voorziet in drie belangrijke functies: force protection, counter battery en het generen van intelligence,” omschrijft Vonk. Het nieuwe systeem werkt mede dankzij een radar uit de jaren zeventig met een bereik van zo’n twintig kilometer. “We kunnen met een deel van de ballistische baan een doel tot ongeveer 25 kilometer terugrekenen”, vertelt opperwachtmeester Ten Voorde. Hij werkte halverwege jaren ’90 onder meer met de AN/TPQ-36 op Mount Igman bij Sarajevo. “Voor het ontdekken van
mortiervuur is ‘ie prima. Al begint de radar nu wel aan het eind van de levensduur te komen.”
regels
Het project DECIUS, zo’n twee jaar geleden door het Commando Landstrijdkrachten bij het C2 Support Centre en het kenniscentrum Opleiding Training Centrum Vuursteun neergelegd, is een joint project. Erwin Dekker, normaal gesproken werkzaam voor de Koninklijke Marine, is er bij betrokken. “Je wilt in deze tijden toch kijken wat je voor elkaar kunt betekenen”, zegt hij lachend tijdens de geslaagde laatste test. Henk Brugman van het Support Centre knikt tevreden. Ruim anderhalf jaar na de test met DECIUS 1.1, tijdens de schietoefeningen in Duitsland in januari 2009, is dus nu de test met de opvolger die al veel meer kan. “Het systeem is flexibeler geworden”, meldt hij. “De gebruiker kan de regels opgeven waarvoor en wanneer er gewaarschuwd moet worden voor vijandelijk vuur. Alle losse tooltjes die we hebben ontwikkeld, zijn in één systeem samengebracht dat in het BMS past. DECIUS betekent veiligheid voor iedereen.”
tekst evert brouwer foto's sjoerd hilckmann, avdd
Nederlandse applicaties in Belgische operaties ede Belgïë gaat meer gebruik maken van Nederlandse applicaties als ISIS en Osiris. Dat kwamen beide landen onlangs overeen in Ede tijdens het halfjaarlijkse overleg tussen het C2 Support Centre en het CC CIS / Dept C². De afgelopen jaren hebben de zuiderburen eerdere versies van diverse C2-applicaties operationeel ingezet. Verder heeft België de laatste jaren tijdens internationale oefeningen C2-informatie uitgewisseld met Frankrijk via de Nederlandse MIP (Multilateral Interoperability Programme) Gateway. Hierdoor kan informatie van het eigen C2 systeem, zoals posities van eenheden en belangrijke operationele objecten, zichtbaar worden gemaakt in dat van de buren.
Nederlandse generaal traint Duitse en Franse divisie bergen Luitenant-generaal Ton van Loon, Commandant 1 (German/ Netherlands) Corps (1GNC), gaat tijdens oefening ‘Nemesis Sword’ de staven trainen van een Franse en een Duitse divisie. De multinationale staf van 1GNC oefent deze en komende week in het Duitse Bergen. Zo’n 2.500 militairen van meer dan 13 nationaliteiten, doen aan de oefening mee. De staf van 1GNC is één van NAVO’s snel inzetbare hoofdkwartieren voor landoperaties. Dit betekent dat de staf na een voorbereidingstijd van 20 tot 30 dagen overal ter wereld een militaire missie kan leiden. Het legerkorpshoofdkwartier is gevestigd in Münster.
binnenland
defensiekrant nr 36 – 21 oktober 2010 5
Ruiters KMar begeleiden nieuwe ambassadeurs den haag Ruiters van de KMar begeleiden sinds 1 oktober
nieuwe ambassadeurs die hun geloofsbrief komen aanbieden aan de koningin. De Marechaussees hebben deze taak overgenomen van de politie Haaglanden. Luitenant-generaal Van Putten en hoofdcommissaris Van Essen ondertekenden vorige week de officiële overeenkomst daartoe.
Een geloofsbrief wordt door een nieuw aangetreden ambassadeur aan de koningin aangeboden. De geloofsbrief is een verklaring van het staatshoofd dat de ambassadeur hem/haar vertegenwoordigt. Het overhandigen van de geloofsbrief gaat gepaard met (militair) ceremonieel, waarbij de
ambassadeur per koets arriveert bij Paleis Noordeinde. De reden voor de overdracht van deze taak is dat het goed past bij de verbondenheid van de KMar met het Koninklijk Huis en dat het voor de ruiters mooie oefeningen zijn voor
Prinsjesdag. Politie Haaglanden blijft wel betrokken bij de ceremonie omdat de paarden die gebruikt worden eigendom zijn van dit korps.
foto maurits van hout, avdd
Juridische aandacht voor NATOPS ’t harde Mogen beelden gemaakt door een Raven gebruikt
worden als juridische bewijslast? Moeten er standaardrichtlijnen komen voor inzet bij nationale operaties? Deze onderwerpen kwamen aan bod tijdens een juridisch seminar van de Militair Juridische Dienst KL in ’t Harde op 12 oktober, met thema ’juridische aspecten van militaire inzet op nationaal grondgebied’. Sinds de Intensivering Civiel Militaire Samenwerking enkele jaren geleden zijn militairen regelmatig ingezet in het kader van NATOPS, met name ter ondersteuning
van civiele autoriteiten bij rechtshandhaving, rampenbestrijding en humanitaire hulpverlening. Deze inzet leidde soms tot juridische vragen van militairen op de
werkvloer. Doelstelling van de bijeenkomst was het nader bekijken van de juridische praktijkaspecten van NATOPSinzet. Aan de hand van presentaties van Directeur Operaties CLAS (brigadegeneraal Hans Hardenbol), Hoofd Sectie Operatiën RMC-Zuid (luitenant-kolonel Erik Backus) en Commandant RMC-West (kolonel Bas van Hoof ) werden de juridische praktijkvragen toegelicht. Onder dagvoorzitterschap van kolonel Paul Ducheine kon op sommige vragen direct een antwoord worden gegeven.
Energiezuinig aircosysteem wint Defensie innovatieprijs
Training medezeggenschap breda Tips voor een goed overlegklimaat, onderhandelingsvaardigheden, conflicthantering en de eigen rol in het overleg. Dat waren enkele onderwerpen die vorige week aan bod kwamen tijdens de eerste training voor voorzitters die het overleg met de Medezeggenschapscommissies bij het Commando Luchtstrijdkrachten (CLSK) leiden.
Enige tijd geleden besloot Defensie de medezeggenschap verder te professionaliseren. Uit onderzoeken bleek dat medezeggenschapscommissie (MC) vaak laat wordt betrokken bij besluitvorming en dat zij zich bij organisatieveranderingen vooral richt op de gevolgen voor het personeel. Defensie stimuleert dat de medezeggenschap in een zo vroeg mogelijk stadium bij organisatieveranderingen wordt betrokken en meer inhoudelijk meepraat. Ook werd training voor alle
bij het overleg betrokken partijen in het vooruitzicht gesteld. Vorig jaar hield het CLSK twee bijeenkomsten over de toekomst van de Medezeggenschap. De resultaten daarvan zijn vastgelegd in een convenant. De training voor de onderdeelscommandanten, de voorzitters van het overleg, maakte daarvan deel uit. Ook is afgesproken om aan squadroncommandanten een training aan te bieden, die met de gevolgen uit dat overleg worden geconfronteerd.
den haag Green Energy Technologies (GET) won met de
Innovatieve Airconditioner afgelopen vrijdag 15 oktober de Defensie Innovatie Competitie (DIC). Van de vier finalisten speelde het nieuwe aircosysteem het meest in op het thema van de competitie: energie en duurzaamheid. Het systeem is overal inzetbaar, zowel in de woestijn als de tropen en kent een laag elektriciteitsverbruik. Dat komt omdat de energie uit restwarmte en zonnecollectoren wordt gehaald. Bovendien levert het drinkwater als bijproduct.
Het ontwerp is het meest relevant voor Defensie, zo beoordeelde de zevenkoppige jury. Die bestond uit vertegenwoordigers van de krijgsmachtdelen, het bedrijfsleven, de Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid, de Nederlandse Defensie Academie en Economische Zaken. Een van de doorslaggevende factoren was het hoge innovatiegehalte, ondanks dat het ontwerp een slimme combinatie van bestaande materialen en technieken is. GET, de bedenker van de nieuwe vondst, krijgt technisch wetenschappelijke ondersteuning van TNO. Samen krijgen zij de mogelijkheid om het idee verder te ontwikkelen met projectbudget van Defensie ter hoogte van € 200.000. In het
voorjaar van 2011 starten de winnaars met de productie van een prototype.
andere finalisten
Behalve de winnaar, presenteerden ook de drie andere finalisten hun innovatieve ontwerp in de Prinses Juliana Kazerne te Den Haag. Het idee dat als tweede eindigde, was de Spacetainer: een inklapbare 20 voets container, die ingeklapt bruikbaar is als flatrack. Vier ingeklapte en gestapelde Spacetainers kunnen als één gewone container vervoerd worden. Het nieuwe product zou in tijd en kosten tot een kwart besparen op het gebied van transport, overslag en opslag. Een ander ontwerp was een alles-verslin-
dende-afvalverwerker, de zogenaamde Waste Reducer Energy Recovery Generator. Het apparaat zet ongesorteerd afval om in een brandbaar gas, dat samen met diesel in een aggregaat elektrisch vermogen oplevert. Het omzetten gebeurt door het afval in contact te brengen met 800 tot 1000 graden Celsius heet zand en stoom. Behalve de energie die het compacte systeem oplevert, laat het meerdere afvalverwerkers verdwijnen. De vierde finalist bedacht een oprolbaar zonnefolie, dat elektriciteit opwekt. Licht in gewicht en buigzaam, waardoor het transport makkelijker en minder kostbaar is dan bij de bekende zonnepanelen. De Defensie Innovatie Competitie werd voor de tweede keer georganiseerd en is een initiatief van de Defensie Materieel Organisatie, afdeling Research en Development. Defensie stimuleert op deze manier het midden- en kleinbedrijf om hun kennis te gebruiken voor toepassingen voor de Defensieorganisatie. De DIC past binnen een overkoepelende strategie ter versterking van de samenwerking tussen Defensie en het bedrijfsleven. tekst jopke rozenberg-van lisdonk
buitenland
6 defensiekrant nr 36 – 21 oktober 2010
links Sinds lange tijd oefenen de mijnenjagers weer in een eigen verband. Hr.Ms. Haarlem en Middelburg stomen op naar hun mijnenjachtgebied. middenboven De SPVDS is een van de systemen waar de schepen tijdens deze oefening eens ervaring mee op moeten doen. rechtsonder De Seafox gaat te water. In deze oefening zal de bemanning moeten ervaren hoe ze de kabel van de Seafox en de kabel van de self propelled variable depth sonar niet laten verstrengelen. Ook moeten de kabels uit de schroeven van het schip blijven.
Beneficial Archer: mijnenjacht staat weer centraal edinburgh Nagenoeg alle mijnenbestrijdingseenheden van de Nederlandse en Belgische
marine zijn in de buurt van het Schotse Edinburgh begonnen aan de twee weken durende oefening Beneficial Archer. De oefening is georganiseerd door de Mine Counter Measure-staf (MCM) van NLMARFOR en vormt een unieke gelegenheid voor de hele Mijnendienst om zich volledig op haar primaire taak te concentreren.
De mijnenjagers zijn doorgaans druk met het ruimen van historische munitie op de Noordzee en worden ook ingezet voor andere taken. Het overgrote deel van die taken voeren de schepen alleen uit en tijd voor gezamenlijk oefenen is er zelden. Hun primaire taak, de mijnenjacht, is daardoor in de verdrukking geraakt. In de afgelopen jaren zijn de mijnenjagers van België en Nederland na levensverlengend onderhoud opgeleverd met compleet nieuwe wapen- en commandosystemen. De oefening Beneficial Archer levert de Mijnendienst de mogelijkheid om deze systemen en de bijbehorende procedures goed te leren kennen en in de praktijk te toetsen. “Tijdens deze oefening worden we niet afgeleid door aanvallen van bootjes of vliegtuigen of door brand- en averijoefeningen”, aldus kapitein-luitenant-ter-zee Herman Lammers, commandant van de MCM-staf NLMARFOR. “We gebruiken de tijd nu om alleen maar mijnen te jagen.”
De oefening loopt door het eigen vaarprogramma van de schepen heen. BNS Aster en Godetia zijn tegelijkertijd bezig met hun kruisreis voor de Belgische officiersopleiding, Hr.Ms. Haarlem werkt momenteel op voor deelname aan het permanente mijnenbestrijdingsflottielje van de NAVO, Hr.Ms. Hellevoetsluis is mijnenjager van de wacht en Hr.Ms. Vlaardingen voert haar Mijnenjacht Team Training uit. “Door de oefening dicht bij huis te houden, waren we in staat om zoveel mogelijk schepen te betrekken”, zegt de stafofficier NLMARFOR, luitenant-ter-zee 2OC Bouwe Feringa. “Samen met nog enkele mijnenjagers met andere taken, hebben we op dit moment het maximale aantal mijnenjagers op zee, iets dat in lange tijd niet meer is voorgekomen.”
procedures
De oefening speelt zich niet af in een tactisch scenario. Er is bijvoorbeeld
geen sprake van een oefenvijand of een opbouwende dreiging. De scheepsbemanningen trainen hier puur in de procedures hoe een mijnenveld te benaderen en tot een vooraf bepaald percentage te ruimen, zodat het gejaagde gebied binnen de veiligheidsmarge valt voor een gesteld doel. Zo kunnen ze bijvoorbeeld een gebied vrij maken waar een fregat zich kan
"maximaal aantal mijnenjagers op zee" ophouden om een haveningang te bewaken, of een route van open zee naar de kust vrij maken die landingsschepen kunnen gebruiken. Leren kennen van de mogelijkheden van de nieuwe software van de commandosystemen, ervaring opdoen in het lanceren, besturen en oppikken van de remotely operated vehicle Seafox voor
identificatie en vernietiging van mijnen en vooral het leren kennen van de nieuwe self propelled variable depth sonar, een sonar die draadgeleid op afstand van het schip vaart, vormen belangrijke speerpunten van Beneficial Archer. De oefening is op 11 oktober van start gegaan met het vertrek uit Leith, de haven van Edinburgh. De schepen zijn
opgestoomd naar de noordwestelijke hoek van de Firth of Forth, waar ze begonnen met het uitzetten van oefenmijnen. Daarna begonnen de mijnenjachtoperaties en deze duren tot 22 oktober. tekst barry wijnandts foto's eva klijn, avdd
Deelnemende eenheden De operationele eenheden BNS Aster, Hr.Ms. Haarlem, Middelburg, Hellevoetsluis en Vlaardingen en een Nederlands en Belgisch Remus-team. Daarnaast zijn teams van ondersteunende eenheden mee om kennis en ervaring te delen, op te doen tijdens de oefening en vast te leggen. Hierbij zitten de Belgisch-Nederlandsemijnenbestrijdingsschool Eguermin, Sea Training Command Klein Bovenwater, het Maritiem Doctrine en Tactisch Centrum (MDTC) met het Kenniscentrum MCM, ABNL Naval Minewarfare Mission Support Centre en de NLMARFOR-staf/ MCM, allen geëmbarkeerd op het stafschip BNS Godetia. Ook het hydrografisch opnemingsvaartuig Hr.Ms. Snellius heeft een rol in de oefening en voert in het mijnenjachtgebied rapid environment assesments uit.
en verder
defensiekrant nr 36 – 21 oktober 2010 7
dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of defensiekrant@ mindef.nl, onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventuuel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd. Uw gegevens, zoals telefoonnummer en adres, kunnen door zoekmachines worden gevonden.
Woningen Te koop: Almere, Holbeinstraat 7, eengezinswoning. Bjr 2003.Woonopp ca 80 m². Perceelopp 137 m². Woonkmr, 3 slpkmrs. badkmr met 2e toilet, open keuken v.v. inb. app., open trap,openslaande tuindeuren achtertuin. Voortuin. Nabij uitvalswegen A6, A27 OV. Nabij scholen , winkels. Vr.pr. € 174.500 k.k. Zie www.funda.nl Te koop: Den Haag, Gerard Kellerstraat 81, 4-kmrwoning, uit te breiden tot 5-kmr. Kunststof kozijnen, dubbelglas, cv. Keuken, woonkmr met gasopenhaard . 2e verd.: 2 slpkmrs, douche met wma. Via vlizotrap naar vliering. Nabij Binckhorsthof en station HS. Vr.pr. € 109.500,- k.k. Zie www.Funda.nl Te koop: Den Haag Johan Gramstraat 22, 4-kmr dubbel bovenhuis na bij Binckhorst en station HS. Doorgebroken woonkmr, keuken. 2e verd.: 2 slpkmrs, badkmr met wma. Kunststof kozijnen, dubbel glas, cv, vliering. Vr.pr. € 122.500,- k.k. Zie www.funda.nl Te koop: Den Haag, Jaarsveldstraat 139, zeer nette 3-kmrwoning van 75 m² op 1e etage. Ind: hal/entree, woon- eetkmr, open keuken, 2 slpkmrs, toilet, badkmr en zonnig balkon. Vr.pr: € 119.500,- k.k. Zie www.funda.nl Te koop: Eindhoven, De Koppele 247, goed onderh. gerenov. 3-kmrappartement met berging en garage. Luxe keuken (2005) v.v. vaatwasser, gerenov. badkmr. Nabij winkelcentrum en uitvalswegen A2, A50, A58. Tot opp. ca 100 m². Opp. woonkmr ca 40 m² Vr.pr. € 174.500,- k.k. Vr.pr. garage € 12.500,-k.k. Info 06-22231390 of www.vanuffelen.nl Te koop: Zwolle, Brekken 1, uitgebouwde hoekwoning in de AA-landen, zonnige luxe afgewerkte woonkamer met openslaande tuindeuren. Drie royale slaapkamers, zolder met dakkapel. Ruime zonnige tuin. Vr.prijs 219.000 euro k.k. info via 06-46294065 of www.funda.nl en http://tekoopbrekken1. hyves.nl/ Te koop: Zundert, Berkenlaan 238. Uitstekend onderhouden ruime uitgebouwde hoekwoning met oprit en garage. Bwjr. 1981, perc. opp. 215m2, inh. 385m3. 3 slpkmrs en zolder via vaste trap. Nwe badkamer en grote leefkeuken. Achtertuin op ZW. Bushalte en basisschool op loopafstand. Vr.pr: €239.000,- k.k. Zie www. funda.nl of www.vanhasselmakelaars.nl
Diversen Te Koop: Mini Cooper Pepper (nieuw model), 1.6 Bezine 120 pk, 10-2007, zilver m + zwart dak/ spiegels, 82.000 km, nieuwe banden, 1e eigenaar, dealer onh, nooit in gerookt, onh boekje volledig, BMW garantie, technisch ZGS (zowel binnen als buiten),. Vr prijs €15.000. Info
[email protected]. Te koop: Kajuitzeiljacht, Standfast 33, lengte 10 m, breedte 3,2m, diepgang 1,8 m, grootzeil, genua, spinnaker, marifoon, plotter, 6 slppltsn, koelkast, fornuis, toilet, kachel (Webasto), 20pk diesel Farymann, klapschroef, incl. bijboot (3 m) met 3pk buitenboordmotor. Vr.pr. € 33.000,-. Zie www.botentekoop.nl of 06-40424175
links Tijdens de feestelijkheden rond de 35ste verjaardag van de BSB werd de nieuwe wapenspreuk onthuld. rechts Bij wijze van ludieke actie kwam tijdens de viering van de 35ste verjaardag van de BSB het bericht binnen dat ‘terroristen’ het op een hoge gast, brigadegeneraal André Peperkoorn van de Koninklijke Marechaussee, hadden gemunt. Na een kort vuurgevecht waarin de ‘overvallers’ het loodje legden, brachten BSB’ers Peperkoorn in veiligheid.
Jarige BSB Marechaussee keurkorps met bijzondere mensen
'Tikje eigengereid, geen eenheidsworst' huis ter heide Het lijkt wel een soort virus. Wie het pak van
de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) van de Koninklijke Marechaussee om de schouders draagt, hoort er voor altijd bij. “Eens BSB’er, altijd BSB’er”, weet Lau, die bijval krijgt van Dick. “Geweldig, dat wij-gevoel.” Beide heren gaven vorige week in Huis ter Heide bij Zeist acte de présence op de ‘massaal’ bezochte 35ste verjaardag van het keurkorps, opgericht voor speciale en vaak geheime politieoperaties. Om die reden kan alleen hun voornaam genoemd worden. Hetzelfde geldt voor René, tot vijf jaar geleden commandant van de BSB. Hij werkt tegenwoordig in de civiele sector en nam graag, heel graag zelfs, vrij om naar de verjaardag te kunnen. Hij besloot ooit bij de BSB te ‘gaan’ naar aanleiding van het bloedige einde van de gijzeling bij de Olympische Spelen van München (1972). De beelden die over het tv-scherm rolden, beangstigden en fascineerden hem tegelijk. “Ik vroeg me af hoe een kleine groep mensen zoveel ellende kon veroorzaken en een samenleving verlammen. Om wat voor figuren ging het? Hoe kwamen ze tot hun daad? Welke maatregelen kan een land tegen ze nemen?” Het antwoord op deze en nog meer vragen kreeg René bij de BSB. Daar trof hij bovendien een arbeidsklimaat dat mensen stimuleert zich verder te ontwikkelen; leerde wat kameraadschap inhoudt en hoe moeilijke situaties te relativeren. Maar ook om in alle omstandigheden dóór te zetten. “De BSB haalt het beste uit jezelf.”
geen rambo’s
Volgens René klopt het vooroordeel van de BSB’er als ultieme macho niet. “Aan de andere kant is hij wel masculien ingesteld. Ja, de BSB is een bijzondere eenheid met dito mensen.” Huidig commandant
luitenant-kolonel Dennis Hardenbol vult aan (hij mag wel met zijn volledige naam worden genoemd): “We zoeken geen rambo’s, maar mensen die verantwoordelijkheid kunnen dragen.” Voormalig groepscommandant en persoonsbeveiliger Dick (1977-1979) beaamt dit. “Een BSB’er is een tikje eigengereid, in elk geval geen eenheidsworst.” Zo denkt Lau er ook over. Hij ervoer de periodes tussen 1982 en 2004, waarin hij bij de BSB diende, als ‘een jongensboek’. “Je onderneemt dingen die ertoe doen en daarbij spelen rangen en standen nauwelijks een rol. Wel wat je kunt.” Hardenbol: “Bij de BSB draait het vooral om creativiteit en lef. Maar we zullen nooit en te nimmer buiten wettelijke kaders en regels treden.” Volgens Lau blijft een ex BSB’er een leven lang met de eenheid verbonden. Het kostte hem na zijn afzwaaien circa anderhalf jaar om, zoals hij het uitdrukt, ‘een nieuwe focus’ te krijgen. “Het leek wel alsof ik in een soort rouwperiode zat. Weliswaar lukte met me om daar uit te komen, het neemt niet weg dat ik nog steeds volop beschikbaar ben voor de BSB.” tekst jack oosthoek foto robert koelewijn
Parijs – Dakar maar dan anders volkel Algemeen militair verpleegkundige Marleen IJzerman,
werkzaam op vliegbasis Volkel, zal op zes november van start gaan in de ‘Amsterdam Dakar Challenge’. In een ‘barrel’ van rond de 500 euro zal zij proberen om in twintig dagen de 7200 kilometer af te leggen naar de West-Afrikaanse stad.
De deelnemers aan de challenge hebben geen begeleiding bij zich en zullen samen met de andere teams de eindbestemming moeten gaan halen. Naast deze uitdaging staat bij de ‘Amsterdam Dakar Challenge’ ook het goede doel centraal. Na de finish in
Dakar wordt de auto van team Orange Power Challenge geveild en gaat de opbrengst naar het project ‘AFPRC ziekenhuis in Farafenni en gezondheidszorg in het algemeen’. Kijk voor meer informatie op www.orangepowerchallenge.nl
Duitse GSG9 stond model voor BSB In de jaren zeventig viel een verharding van de criminaliteit te constateren, terwijl ook het wapengeweld groeide. Voorbeelden: de gijzelingsacties door Zuid Molukkers in Drenthe en door het Japanse Rode Leger in de Franse ambassade te Den Haag. Deze gebeurtenissen bezorgden de overheid een kater, omdat er geen passend antwoord klaar lag op de acties van de terroristen. Zodoende rees het plan voor een eenheid die is toegesneden op het beveiligen van diplomatieke vertegenwoordigingen. Op voorstel van de toenmalige commandant van de Koninklijke Marechaussee, generaal Spronk, kwam naar voorbeeld van de Duitse GSG9 de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten uit de bus. In 1977 was het zover en zwaaide de poort van de nieuweling open. In één van haar eerste operaties ontruimde die het Molukse barakkenkamp bij Vaassen, gevolgd door acties bij kraakpanden in Amsterdam en Nijmegen. Ook kreeg de BSB een taak bij de beveiliging van VIP’s. In de loop der jaren groeide de eenheid uit tot een professionele, op militaire leest geschoeide politieorganisatie met arrestatie- en observatieteams en een afdeling voor geheime politieacties. Verder worden personen en waardetransporten en vluchten met een hoog risico beveiligd. Na een bescheiden start met circa dertig man, telt de BSB binnenkort ruim vierhonderd personeelsleden. Hun lijfspreuk: Vigilans et Fortis, ofwel waakzaam en daadkrachtig.
Samenwerking De BSB onderhoudt strakke banden met de soortgelijke Special Forces van het Korps Mariniers, het Korps Commandotroepen en de Politie. Volgens commandant Hardenbol loopt de samenwerking soepel. Zo wordt er personeel en informatie uitgewisseld en soms gezamenlijk geoefend. Concurrentie? Ja en nee. Ja omdat iedereen de beste wil zijn; nee aangezien sommige taken elkaar overlappen. Hardenbol sluit niet uit dat er in de verre toekomst één ‘zuil’ voor speciale (politie)operaties binnen Defensie komt. “Dat lijkt me reëel omdat sommige taken elkaar, zoals gezegd, overlappen. Daarnaast kennen andere landen een soortgelijke opzet.” In de ogen van Hardenbol zal het nog wel even duren voordat de ‘zuil’ voor speciale operaties er ‘staat’. “De Special Forces en wij hebben zo onze eigen, jarenlange tradities. Daarnaast heeft de BSB op dit moment de handen vol aan het vullen van een eenheid die posten in ‘hoog risico gebieden’ van het Ministerie van Buitenlandse Zaken moet beveiligen.”
Goud voor defensie judoka’s bij Grand Prix rotterdam Luitenant-ter-zee 1 Elisabeth Willeboordse en luchtmachtkapitein Guillaume Elmont hebben afgelopen weekeinde tijdens de internationale Judo Grand Prix in Rotterdam in hun gewichtsklasse (-63 en -81 kg) een gouden medaille gepakt. Willeboordse vloerde in de finale de Sloveense Zolnir met een yuko, Elmont bleef met een fraaie ippon de Japanner Nakai de baas. Willeboordse kwam door zeges op Nebie uit Burkina Fasso en Miskovic uit Kroatië in de halve finale. Daarin rekende ze af met landgenote Annicka van Emden, tegen wie ze onlangs tijdens het wereldkampioenschap nog het onderspit delfde. Elmont bereikte de finale via overwinningen op Neto (Portugal), Csoknyai (Hongarije) en
Razvozo (Israël). Eerste luitenant Bryan van Dijk maakte in Rotterdam na drie jaar blessureleed aan een schouder zijn rentree op het hoogste niveau. Hij verloor in zijn eerste partij van de Canadees Tritton. Hoewel er voor hem nog veel werk aan de winkel is, verklaarde Van Dijk blij te zijn een eerste stap te hebben kunnen zetten.
en verder
8 defensiekrant nr 36 – 21 oktober 2010
Ladies Run Kandahar Airfield
Nieuwe editie verhalenbundel Task Force Uruzgan ‘Ik lees eigenlijk nooit boeken, maar deze had ik in één keer uit!’, mailde vorig jaar een soldaat aan Volkskrant-journalist Noël van Bemmel. Zomaar een van de reacties na publicatie van de verhalenbundel Task Force Uruzgan, waarin militairen hun ervaringen tijdens de uitzending in Afghanistan delen. Deze herziene uitgave ligt nu in de boekhandel.
kandahar Op Kandahar Airfield hebben 275 dames meege-
daan aan de Ladies run. De vrouwen haalden met deze sponsorloop een flink bedrag op voor Pink Ribbon, een organisatie die aandacht vraagt voor borstkanker. Om zes uur ’s ochtends vertrok het gezelschap, bestaande uit vrouwen van verschillende nationaliteiten, om het vijf kilometer lange parcours af te leggen. Al na 21 minuten en 40 seconden bereikte de eerste deelneemster de finish. Zij werd gefeliciteerd door brigadegeneraal Hans Leijtens en ontving uit zijn handen een Pink Ribbon T-shirt, dat ook voor de
daaropvolgende 99 snelste binnenkomers lag te wachten. Onder luid applaus kwam na 58 minuten en 17 seconden de laatste dame over de finish. De baromzet tijdens de feestavond ‘s avonds werd eveneens gedoneerd. De uiteindelijke opbrengst bedroeg 12.600,- dollar, een bedrag waar Pink Ribbon weer goed werk mee kan verrichten.
Lezing De Hoop Scheffer breda Welke politieke en strategische ontwikkelingen staat
jonge officieren de komende twee decennia te wachten? Over dit thema organiseert de Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de Krijgswetenschap woensdag 3 november een lezing, verzorgd door oud-secretaris-generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer. Door toenemende globalisering volgen politieke, economische, technologische en militaire ontwikkelingen elkaar in hoog tempo op. Nieuwe machten komen op en er wordt een steeds verdergaand beroep op schaarse grondstoffen wereldwijd gedaan. Jonge officieren zullen in de toekomst met veel ontwikkelingen in hun omgeving worden geconfronteerd. In zijn lezing zal De Hoop Scheffer, gebaseerd op zijn ervaring en expertise, een beeld geven van de in zijn ogen te verwachten politieke en strategische ontwikkelin-
gen in de komende tien à twintig jaar. Officieren tot en met kapitein/LTZ2OC, hieraan gelijkgestelde burgers en leden van de KVBK zijn welkom. Aanmelden via de secretaris KVBK, luitenant-kolonel Henk Sonius: HC.Sonius.01@ mindef.nl. Cadetten en adelborsten ontvangen een uitnodiging via de commandant NLDA. Locatie: Aula van de Koninklijke Militaire Academie, Kasteelplein 10, 4811 XC Breda. Zaal open: 16.30 uur, aanvang lezing: 17.00 uur, einde: 18.30 uur.
Van de eerste editie, een project van Van Bemmel en het Ministerie van Defensie, werden 12.000 boeken verkocht. Ook werden exemplaren naar het uitzendgebied en het NLDA verstuurd. Na lezing besloten diverse militairen contact op te nemen voor het opschrijven van hun ervaringen. Ook familieleden stuurden dankbriefjes, omdat zij hun relatie na lezing beter meenden te begrijpen. Schrijver Arnon Grunberg, die ‘literaire trainingskampen’ verzorgde voor de eerste groep schrijvers, prees de zes extra bijdragen die in deze herziene editie zijn opgenomen. Onder de nieuwe verhalen: die van een korporaal die de persoonlijke
spullen inpakt van een gesneuvelde fabgenoot en al doende herinneringen ophaalt; die van een genist die intense momenten beleeft als hij steentje voor steentje een gat moet graven in een verraderlijk weggetje; maar ook die van een diplomate die een geheel vrouwelijke patrouille organiseert om met Afghaanse vrouwen te kunnen praten. Deze midprice-editie van Task Force Uruzgan bevat ook het verhaal van een sergeant wiens peloton forse verliezen lijdt tijdens een meerdaagse patrouille door hinderlagen en bermbommen, en uiteindelijk oog in oog komt te staan met een Afghaanse zelfmoordenaar.
Vliegerinfodagen op de Kooy den helder Jongeren die interesse hebben in het beroep militair vlieger, kunnen aanstaande donderdag en vrijdag op Maritiem Vliegkamp De Kooy in Den Helder hun licht opsteken. Tijdens deze Vliegerinfodagen krijgen ze informatie van voorlichters en vliegers over de keurings- en selectieprocedure, de militaire opleiding in Nederland, de praktijkopleiding in de Verenigde Staten en het werk als militair vlieger. Op beide dagen zijn er verschillende toestellen van de luchtmacht van dichtbij te zien. Naast een demonstratie van een Lynx-helikopter verzorgt het Apache Solo
Display Team een luchtshow en maken twee F-16’s een fly past over het vliegkamp. Geïnteresseerden kunnen zich alleen aanmelden via: werkenbijdeluchtmacht.nl.
21 oktober 2010 Informatiedag Koninklijk Instituut voor de Marine op het KIM in Den Helder
16 t/m 24 oktober 2010 Week van de Geschiedenis in het Marinemuseum in Den Helder, inBronbeek in Arnhem en in het Mariniersmuseum in Rotterdam
23 oktober 2010 Gratis Museumdag in Gelderland in Museum Bronbeek in Arnhem
17 t/m 31 oktober 2010 Kennismaand: ‘Leve de biodiversiteit!’ in het Marinemuseum in Den Helder 20 oktober 2010 Balinese dansvoorstelling: ‘Ramayana - de ontvoering van Sita’ in Museum Bronbeek in Arnhem
napels Met producten en gerechten uit hun eigen land zamelden internationale NATO- partners 15 en 16 oktober geld in tijdens een internationale bazaar op het Allied Joint Force Command. Nederland was hier een van. De bijdrage kwam ten goede van goede doelen in de omgeving van Napels.
26 oktober 2010 Rondleiding ‘Bronbeek, het landgoed’ in Museum Bronbeek in Arnhem Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl/actueel/activiteiten
Voorwaarde voor deelname is dat belangstellenden een havo- of vwo-diploma hebben of hiervoor dit schooljaar examen doen en tussen de 17 en 25 jaar zijn.
Typisch Hollands op bazaar in Napels
Defensie Evenementenkalender De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen
ISBN: 9789029086981, PRIJS 12,50 euro
Luitenant Generaal Charles Bouchard en echtgenote met Eleonora Schouwenaars en Freya van Engelen bij de kraam.
Tijdens de bazaar trad een keur van lokale en internationale artiesten op, die het samenbindende karakter van deze dagen bevorderde. De kleine Nederlandse gemeenschap van vijftien gezinnen presenteerde zich met een Nederlandse poffertjeskraam versierd met molens en een draaiorgel. Hier verkochten ze typisch Hollandse producten als kaas, stroopwafels en poffertjes.
COLOFON De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 41.000 HOOFDREDACTEUR luitenant-kolonel Patrick Bolder EINDREDACTEUR Martin Zijlstra (070 - 339 78 06) REDACTIE André Twigt (070 - 339 78 05) | Evert Brouwer (070 - 339 78 04) | Jack Oosthoek (070 - 339 78 01) | June Smit BEZOEKADRES Binckhorsthof, Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag POSTADRES Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MPC 58L E-MAIL
[email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne Beck-Bergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar € 13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www.aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT vijfkeerblauw.nl, Rijswijk DRUK Thieme Groep, Zwolle. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. ZIj geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.
